TOM Consulting

PROBLEM ÇÖZME TEKNİKLERİ - 2

PARETO ANALİZİ
Pareto diyagramı, bir problemin önemli sebeplerini daha az öneme sahip olan sebeplerden ayırdetmekte kullanılan bir
çubuk diyagramıdır. Bu diyagram giderek azalan bir düzende bilgi verir. Pareto diyagramı aynı zamanda takım
çalışması için önemli problemlerin belirlenmesinde kullanılan bir araçtır. Pareto analizi ilk defa İtalyan ekonomist
Wilfredo Pareto tarafından kullanılmıştır.

Problemlerin nedenleri genellikle pareto prensibine uygundur. Pareto prensibi; problemlerin büyük bir kısmının
genellikle birbiri ile bağlantılı az sayıdaki ancak baskın (dominant) nedenden kaynaklandığını ifade eder. "80/20
kuralı" olarak da adlandırılan bu kalite aracı, "problemin %80’lik kısmına

%20’lik aktivitenin neden olması ve bu önemli %20’lik payın üzerinde yoğunla- şılması" anlamına gelmektedir.

Pareto analizinin faydaları şöyle sıralanabilir:

Problem üstünde en önemli etkiye sahip olan faktörü belirlemek

Problemleri listelemek ya da sebepleri tablolamak ve herbiri için oluşan hata sayısını saptamak
Önem sırasına göre tablo oluşturmak
Listedeki toplam hata sayısını belirlemek
Herbir problemin gösterdiği % oranlarını hesaplamak
Herhangi bir takım çalışmasında ortak bir karar almak ya da bir yolda birleşmek

Pareto diyagramının oluşturulmasında dikkat edilmesi gerekli noktaları da gözönüne alarak izlenmesi gereken adımları
aşağıdaki şekilde sıralamak olasıdır.

Çalışan problemler veya prosesler seçilmelidir. Bölünebilir verilerde kategorilerin türü doğru olarak belirlen-
melidir.
Yatay eksende % oranı, düşey eksende aktivite ya da sebebin gösterildiği diyagram oluşturulmalıdır.
Yatay eksen eşit aralıklara bölünerek her çubuk değişik kategorileri ifade edecek şekilde tanımlamalıdır.
En sık tekrarlanan kategori en solda yeralacak şekilde ve azalan genlikte sağa doğru daha düşük frekanslı
kategorilerle devam edilmelidir. Kolay tanımlama için her çubuğu adlandırmakta fayda vardır.
Diyagramın anlamlı bir başlıkla sunumu önemlidir.
Eğer pareto önemsizlikleri önemlilerden ayırmıyorsa verilerin değişik kategorilere ayrılması gereklidir.