You are on page 1of 172

MapInfo GIS

Eğitim Dökümanları
MapInfo Kullanım Kılavuzu...

İÇİNDEKİLER

1. Verileri Görüntüleme

2. Harita Penceresi

3. Katmanlar

4. Seçim

5. Veri Dosyalarını Açma

6. Nokta Oluşturma

7. Bulma

8. Adres Kodlaması

9. Etiketleme

10. Tematik Harita – Renklendirme

11. Sınıflandırma

12. Çıktı Alma

13. Tampon Oluşturma

14. OLE
1. Verileri Görüntüleme

Dersin Amacı
Bu derste, MapInfo Quick Start dialog kutusu kullanarak MapInfo veri dosyalarını açmak
işlenecek (table – tablo olarak adlandırılır). Mapinfo tabloları değişik formalarda veri
içermektedir ve verileri izlemenin değişik yöntemlerini göreceğiz. Sıklıkla sadece verilerin
sadece belirli parçalarını görmeye ihtiyacınız olacak. Tabloda sadece seçilmiş parçasını
görmek için “seçim” – selection oluşturacağız. Üzerinde çalışacağınız projeleri saklamak için
workspace oluşturma incelenecek.
Kapsanan Özellik ve Konular
9 9 9 9 9 Quick Start Dialog (Başlangıç Kutusu) kullanımı
9 9 9 9 9 Map Window (Harita Penceresi) kullanımı
9 9 9 9 9 Browser Window (Tablo Penceresi) kullanımı
9 9 9 9 9 Kayıt Seçimi
9 9 9 9 9 Graph Window (Grafik Penceresi) Kullanımı
9 9 9 9 9 Workspace Saklama ve Açma
Pratik Kullanım
Mapinfo da, Veri takımına tablo -Table denmektedir. Mapinfo tablosu satır ve sütunlardan
oluşan tablosal veridir. Tablo aynı zamanda bu tablo ile ilişkili coğrafi bilgiler (harita)
içerebilmektedir. Mapinfo ile tabloyu değişik yollarla görmek mümkündür. Browser penceresi
ile tablosal verileri görebilir, map (harita) penceresi ile de coğrafi bilgileri görebilirsiniz.
Aynı zamanda bu tablosal verileri grafik veya cizelge (Graph Window) olarak göstermek de
mümkündür. Mesela müşteri verileri ile çalıştığınızı düşünün. Müşteri listesini browser
penceresi ile,coğrafi pozisyonlarını harita üzerinde ve tüketim alışkanlıklarını da grafik
penceresinde görebilirsiniz. Bütün bu pencerelerin tamamı tek bir tablodan oluşturulabilir.
Bazen verilerin sadece belirli bir kısmını görmek isteyeceksiniz. Bu durum tabloda çok fazla
kayıt olduğu durumlarda gerekli olabilir ve bazı analizler sadece belirli bir kısım veri için
yapılmak durumundadır. Tablodaki sadece belirli bir kısım veriyi görmek için seçim
(selection) yaparız. Seçilen veriler, tablonun geri kalanından bağımsız bir şekilde
gösterilebilir.
Oluşturulan pencereleri her defasında yeniden açmak yerine bu bilgileri saklarız ve mapinfo
bizim için yeniden açar. Bu işlemlerin saklandığı dosyaya workspace denir
Verileri Görme: Harita Penceresinde
STATES tablosunu harita penceresinde açmak için:
• • • • • MapInfo’ yu başlatın.
• • • • • Quick Start Kutusundan Open a Table seçiniz.

• • • • • Open Butonuna basın.


Open Table penceresi görünecektir. Bu ders için kullanılacak veriler
"...\mapinfo\professional\data" klasöründe olacaktır. Görüldüğü gibi klasörün altında alt
klasörler mevcut .
• • • • • DATA klasörünü açın.
• • • • • USA klasörünü açın.
• • • • • STATES’i seçin.

A special note to Windows 3.x users. If you are


unfamiliar with Windows '95®, note that the pop-
up list above is how you move up a directory tree.
The button next to it allows you to move up a
single level in the directory tree.

• • • • • Open Butonuna basınız.


Birleşik Amerika haritasını pencerede göreceksiniz. Bu pencereye Map Window(Harita
Penceresi) denir.
Windows 3.1 kullanıcılarına! Eğer
Window's 95 ile pek tanışık
değilseniz, dikkat edin pencerenin
köşesindeki "X" pencereyi kapatır.

Pencerenin en üstüne bakınız. “Menü Bar” da Map seçeneğinin oluştuğuna dikkat edin. Bu
sadece pencereye has bir menü seçeneğidir, sadece harita aktif iken mevcuttur.
Verileri Görme : Browser penceresinde
Verilerimizi veritabanındaki veya verisayfasındaki gibi yazı olarak görmek istediğimizde.
STATES tablosunun veritabanı bilgilerini görmek istediğimizde browser penceresini
kullanırız.
STATES tablosunu browser penceresinde görmek için:
• • • • • Window menüsünü açın.
• • • • • New Browser Window menüsünü seçin.
STATES tablosuna bağlanmış olan tablosal veriler görülür.
Ekranın en üstündeki menüye gözatın. Menü çubuğunda Browse menüsü Map menüsü yerine
geldiğine dikkat edin. Bu sadece pencereye has bir menü seçeneğidir, sadece browser aktif
iken mevcuttur.
• • • • • Window menüsünü açın.
• • • • • Tile Windows u seçin.
Bu Menü seçeneğihangi pencerenin
aktif (Bu, hangi pencerenin “önde”
olduğudur.).olduğuna göre
değişmektedir.

Tablo altkümeleri ile çalışma:


Mapinfoda bir defada bütün tablo ile yada tablonun altkümesi ile çalışmak mümkündür.
Mesela birkaç Eyaletin (STATES) nüfus(population) bilgilerini karşılaştıran bir grafik
hazırlamak isteyelim. Eyalet(STATES) tablosunda bir seçim işlemi ile grafikte görmek
istediğimiz eyaletleri seçelim..

• • • • • Seçim (select) Butonunun aktif olduğundan emin olun.


• • • • • Harita üzerinde üç veya dört eyaleti seçin ve klikleyin.
• • • • • <SHIFT> tuşuna basarak birden fazla eyalet seçin.
Aynı anda Browser penceresindeki solda küçük kutucukların siyaha dönüştüğüne dikkat edin.
Bu kutuları klikleyerek de kayıt seçmek mümkündür.
• • • • • Browser penceresine geçip soldaki kutuları işaretleyin.
Browser
penceresinde seçim
yapmak için bu
kutuları klikleyin

Seçilen eyaletler selection olarak adlandırılan geçici tablodadır. Selection geçicidir, çünkü
sadece hafızada bir tablo olarak mevcuttur. Seçilen eyalet kayıtları tablodaki geri kalan
eyaletlerden bağımsız bir şekilde görülebilir.
Eyaletleri; ister harita penceresinden, istersek de browser penceresinden seçebiliriz, seçim iki
penceredende yapılır. Mapinfo tablosunda veritabanı bilgileri harita ile birbir bağlıdır.
Herhangi birinde bir seçim yapıldığında diğerindede aynı anda seçilen kayıt izlenebilir.

Verileri Görme : Grafik Penceresinde


Mapinfo ile veritabanı bilgilerinden grafik oluşturmak mümkündür. Sonraki adımda seçilen
eyaletlerden grafik oluşturacağız.
Seçilen eyaletlerden grafik oluşturmak için:
• • • • • Window menüsünü açın.
• • • • • New Graph Window ‘u seçin
• • • • • Garph table seçeneklerinde selection olduğuna dikkat edin.
Mapinfo normal olarak en yakın zamanda yaptığınız seçime göre grafik çizeceğinizi farzeder.
• • • • • Using Columns (kolonunu kullan) kısmında Pop_1990 (1990
nüfusu) seçin.
Diyolog kutusu aşağıdaki gibi görünmeli:
• • • • • OK düğmesine basın.
Grafik görünecektir. Menü çubuğundaki Browse seçeneği yerine Graph geldiğine dikkat
edin. Grafik penceresi aktif olduğunda Graph menüsü de görünecektir.

Aynı zamanda Grafik penceresinin isminin Query1 olduğuna dikkat edin. Bu şekilde
Selection görüntülendiğinde (grafik veya tablo olarak) mapinfo hemen seçilen kayıtları
Query# tablosu olarak adlandırır. Bu Query (sorgular) sıralı olarak adlandırılır
(Query1,Query2, Query3 … gibi). Yaptığımız herhangi bir seçim kümesine geri dönmek
istersek bu query tablolarını kullanabiliriz. Bu bizi seçim yapma esnasında oluşacak
problemlerden koruyacaktır.

Workspace Kaydetme ve Açma


Workspace oluşturduğumuzda mevcut pencere konfigrasyonunu kaydetmiş oluruz. Gelecek
derse geçmeden önce bütün pencereleri kapatacağız. Ancak bu pencere düzenini daha sonra
kullanmak isteyeceğimizden öncelikle bunu Workspace olarak kaydedeceğiz. Gelecek sefer
bu pencerelere ulaşmak istediğimizde basitce Workspace açacağız. Böylece ihtiyaç
duyduğumuzda bu pencereleri yeniden oluşturmak zorunda kalmayacağız.
Workspace kaydetmek için:
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Save Workspace seçin.
• • • • • File Name (Dosya İsmi) kutusuna LESSON1(ders1) yazın.

• • • • • Save düğmesine basın.


LESSON1.WOR yerine sadece LESSON1 yazdığımıza dikkat edin. Çünkü mapinfo bizim
workspace kaydettiğimiz bilip .WOR ekini ekler
Şu anda workspace’imizi kaydettik, bütün pencerelerimizi kapatalım.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Close All Seçin.
Şimdide kaydettiğimiz workspace’i açalım.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Open Workspace ‘i Seçin.
• • • • • LESSON1’i seçin.
• • • • • Open düğmesine basın.
Ekranınızdaki pencereler LESSON1 Workspace’ini kaydettiğinizdeki ile aynı. Workspace,
Mapinfo tarafından okunan çalışma anınızı yeniden oluşturan komutların yazıldığı sadece
basit bir text(yazı) dosyasıdır. Bu komutlar, mapinfoya hangi dosyaları açacağını ve hangi
pencereleri nasıl ekranda gösterecegini söyleyen komutlardır. Workspace, çalıştığınız veriler
değildir, sadece çalıştığınız tabloları açar. Aşağıdaki, workspace dosyasının nasıl
göründüğüdür. (Komutlar Mapbasic adlı programlama dili komutlarıdır.)
!Workspace
!Version 400
!Charset WindowsLatin1
Open Table "WORLD\World" As World Interactive
Map From World
Position (0.375,0.197917) Units "in"
Width 4.125 Units "in" Height 2.36458 Units "in"
Set Window FrontWindow() ScrollBars Off Autoscroll On
Set Map
CoordSys Earth Projection 12, 62, "m", 0
Center (-4114206.69,-2130057.539)
Zoom 13000.32382 Units "mi"
Preserve Zoom Display Zoom
XY Units "m" Distance Units "mi" Area Units "sq mi"
Set Map
Layer 1
Display Graphic
Label Line None Position Center Font ("Arial",0,9,0) Pen (1,2,0)
With Country
Parallel On Auto Off Overlap Off Duplicates On Offset 2
Visibility On
Set Map Layer 0 Editable
Map From World

Workspace, mapinfo select (seçim) butonuyla oluşturulan seçim ve query leri


kaydetmez. Daha sonraki derslerde seçimlerin nasıl saklanacağını göreceğiz.
Özet Sayfası

Tablo Açma
File > Open Table
Yeni Harita Penceresi Oluşturma
Window > New Map Window
Yeni Browse Pencresi Oluşturma
Window > New Browse Window
Grafik Penceresi Oluşturma
Window > New Graph Window
Veri Altkümesi Oluşturma (Selection)
Seçim araçını aktif hale getirin.
Browse pencereinde istenen kayıtların kutularını işaretlerin veya
Harita penceresinden objeleri işaretleyin.

Hold the <SHIFT> key to make multiple selections


Çalışma Ortamını Kaydet
File > Save Workspace
Tablo Kapat
File > Close Table
Bütün Tabloları Kapat
File > Close All
2. Harita Penceresi Yetenekleri
Dersin Amacı
Bu derste Harita penceresinde görünen bilgisayar haritaları etrafında yoğunlaşacağız. Harita
penceresinde değişik zoom seviyelerinde yaklaşıp uzaklaşma ve haritaları kaydırmayı
öğreneceksiniz.
Kapsanan Özellik ve Konular
9 9 9 9 9 Zoom Düzeyini Anlama
9 9 9 9 9 Görüntü Değiştirme Diyaloğunu Kullanma
9 9 9 9 9 Görünümü Değiştirmek İçin Butonları Kullanma
9 9 9 9 9 Önceki Görünüme Dönme
9 9 9 9 9 Bir Katmanın Tümünü Görüntüleme
9 9 9 9 9 Harita Penceresi Seçeneklerini Ayarlama
9 9 9 9 9 Bir Tabloyu Aynı Anda İki Farklı Pencerede
Görüntüleme

Pratik Kullanım
Haritalar farklı boyutlarda ve ölçeklerdedir. Bilgisayarda haritaları görüntülemenin yararı, bu
özellikleri istediğinizde değiştirebilmenizdir. MapInfo’da sık sık harita görüntüsünü
değiştirmeye gereksinim duyacaksınız.. Daha yakın ve daha ayrıntılı bir görüntü için
büyültme ve daha geniş bir alanı görmek için küçültme yapabilirsiniz.
Önce masaüstünü temizleyelim ve sonra World (dünya) haritasını görüntüleyelim.

Dosya menüsünü açın.


• • • • • Close All’u seçin.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Open Table’ı seçin.
• • • • • WORLD’ ü seçin. ("...\mapinfo\professional\data\world"
klasöründe yer almaktadır).
• • • • • Open butonuna basın.
World map (dünya haritası) Harita penceresine açılır:

Şimdi Harita penceresinin görüntüsünü değiştirmek için farklı yöntemleri keşfedelim.

Zoom Düzeyini Anlama


Status Bar (Durum Çubuğu – ekranın sol altında) haritanın o anki zoom düzeyini gösterir.
Zoom düzeyi, harita penceresinin sol ve sağ kenarlarının orta noktaları arasındaki mesafeyi
gösterir. Bu mesafeyi değiştirerek haritaya daha fazla yaklaşabilir ya da uzaklaşabiliriz (ölçek
büyültme/küçültme).
Görüntü Değiştirme Diyaloğunu Kullanma
Change View komutu haritanızı görüntülemek istediğiniz kesin bir zoom düzeyi girmenize
olanak tanır. Bu diyalogu aynı zamanda belirli bir harita ölçeğini ayarlamak ya da pencerenin
orta noktasını ayarlamak için kullanabiliriz. Bu diyaloğa ulaşmak için;
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Change View’i seçin.
Change View diyalogu görüntülenir:

• • • • • Zoom(Window Width) kutusuna 5000 değerini girin.


• • • • • OK butonuna basın.
Harita 5,000 mil zoom düzeyi ile yeniden çizilecektir. Status Bar (Durum Çubuğu) zoom
düzeyi son durumu (spesifikasyonu) gösterecektir. Harita penceresinin orta noktasının yeni
koordinatlar girmediğiniz sürece değişmeyeceğine dikkat ediniz.

Görünümü Değiştirmek İçin Butonları Kullanma


MapInfo’nun Araç Çubukları (ButtonPads ya da ToolBars) araçlara ve diyaloglara kolay
erişim sağlar. Menülerde mevcut komutların çoğuna uygun buton üzerine tek bir tıklama ile
de erişilebilir. Araç çubukları taşınabilir, yeniden boyutlandırılabilir ve pencereniz üzerinde
kaymasın diye ekranın üst kısmına çekilebilir. Drawing and Main Araç Çubuklarını ekranın
üstüne çekeceğiz.
• • • • • Drawing Araç Çubuğunun başlık kısmına tıklayın ve onu
menü çubuğuna sürükleyin ve mouse butonunu serbest bırakın.
• • • • • Main Araç Çubuğu için bu işlemi tekrar edin.
Mouse butonunu serbest bıraktığınızda, Araç Çubukları ekranınızın üst kısmına gelecektir.
Üste çekilen Araç Çubuğu verilerinizin görünümünü engellemeyecektir.
Araç Çubuklarının
görüntülenmesini kontrol etmek
için Options > Toolbars kullanın.
Aşağıdaki ekran görüntüsünde Araç Çubukları ekranın üst kısmına çekilmiştir.

Main Araç Çubuğu’ndaki bir çok buton harita görünümünü değiştirmek için kullanılabilir.

Görünümü Değiştirme Butonu


Görünümü Değiştirme (Change View) diyaloğuna menüden erişime ek olarak (örn. Map
menüsündeki Change View ile), Main Araç Çubuğu’ndaki Görünümü Değiştirme butonuna
tıklayarak da Görünümü Değiştirme diyaloğu görüntülenir.

• • • • • Görünümü Değiştirme butonunu tıklayın .


Görünümü Değiştirme (Change View) diyaloğu görüntülenir.
• • • • • Zoom (window width – pencere genişliği) değeri olarak 2500
girin.
• • • • • OK butonuna basın.

Önceki Görünüme Dönme


Haritanızı son görünümüne tekrar getirmek için Previous View komutunu kullanınız.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Previous View’ i seçin.

Bir Katmanın Tümünü Görüntüleme


Bir Map window (Harita penceresi) içindeki bir katman ile ilişkili tüm objeleri görüntülemek
için View Entire Layer komutunu kullanınız.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • View Entire Layer’ı seçin.

• • • • • View Entire Layer aşağı açılan menüsünden World’ü seçin.


• • • • • OK butonuna basın.

Büyültme ve Küçültme Butonlarını Kullanma


Bir harita ile analiz yaparken, uygulamanız haritadaki bir alanın büyültülmesini (zoom in) ya
da küçültmesini (zoom out) gerektirebilir. MapInfo bu iki işlemi gerçekleştirmek için Main
Araç Çubuğu üzerinde iki araca sahiptir. Harita alanını büyültmek için Büyültme (Zoom–In)
butonunu ve haritada daha fazla alanın görüntülenmesi için Küçültme (Zoom–Out) butonu
kullanınız.

Küçültme Butonu
Küçültme Butonuna erişmek için:

• • • • • Main Araç Çubuğunda Küçültme’yi tıklayın.


İmleç, Harita penceresinde eksi işaretli bir büyüteç görüntüler.
• • • • • Küçültmek istediğiniz alanın üzerine Küçültme butonu ile
tıklayın.
Harita objeleri küçültülerek harita görüntüsünün daha geniş bir alanı içermesi sağlanır.

Büyültme Butonu
Büyültme butonuna erişmek için:

• • • • • Main Araç Çubuğunda Büyültme’yi tıklayın.


İmleç, Harita penceresinde artı işaretli bir büyüteç olarak görüntülenecektir.
• • • • • Büyültmek istediğiniz alanın üzerine Küçültme butonu ile
tıklayın.
Her tıklayışınızda zoom düzeyi yaklaşık yarısı kadar azalır.

Büyültme Butonu Kullanarak Bir Dikdörtgen Çerçeve


Oluşturma
• • • • • Main Araç Çubuğu üzerindeki Büyültme butonunu
tıklayın.
• • • • • Büyültmek istediğiniz alan üzerine mouse’u tıklayın ve
sürükleyin.
Ortaya çıkan çizgili dikdörtgen, dikdörtgen çerçeve olarak bilinir:

• • • • • Dikdörtgen çerçeve oluşturduktan sonra mouse butonunu


serbest bırakın.
Dikdörtgen çerçeve içindeki alan, tüm Harita penceresini dolduracak şekilde büyüyecektir:
El Butonunu Kullanma
Çoğu kez sadece harita penceresinin zoom düzeyini değiştirme, sizi çalışmak istediğiniz alan
üzerine konumlandırmayacaktır. İlgilendiğiniz belirli bir alanı görüntülemek için El butonunu
kullanarak haritayı yeniden konumlandırabilirsiniz.

• • • • • Main Araç Çubuğu üzerinde El butonunu tıklayın.


İmleç, harita penceresi içinde hareket ettiğinizde bir el olarak görüntülenecektir
• • • • • Harita üzerinde herhangi bir yeri tıklayın ve tutun, sonra
imleci herhangi bir yöne çekin.
Haritanın hareketine dikkat ediniz.
• • • • • Mouse butonunu serbest bırakın. MapInfo haritayı yeni
konumunda yeniden çizer.

Seçme Butonu
Zoom, El ve Görünümü Değiştirme butonlarını kullanırken,onları kullandıktan sonra aktif
kaldığı dikkatinizi çekmiş olabilir. Bu butonlardan birini kapamak için Main Araç
Çubuğu’ndan Seçme (Select) butonunu tıklayınız. Seçme butonu, MapInfo’da varsayılan
(default) araçtır ve harita, browser ya da çıktı penceresinden seçimler yapmak için kullanılır.

Seçme butonu aktif olduğunda, imleç harita üzerinde dolaşırken Bilgi İpuçları
görüntülenecektir.
Örneğin,

• • • • • Main Araç Çubuğundan Seçme butonunu seçiniz.


• • • • • Bir ülke üzerinde imleci hareket ettirin ve durun.
MapInfo Araç İpucu kabarcığı içinde ülke adını görüntüleyecektir. Gelecek derste
görüntülenen bilgilerin nasıl değiştirileceğini işleyeceğiz.

Harita Penceresi Seçeneklerini Ayarlama


MapInfo içinde bir haritanın koordinat, mesafe ve alan birimlerini değiştirme işlevselliğine
sahipsiniz. Aktif harita penceresi için kullanılan projeksiyonu ve aynı zamanda durum
çubuğu (status bar) içinde görüntülenen özellikleri de değiştirebilirsiniz.
Haritanın birimlerini değiştirmek için:
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Options’ı açın.
Map Options diyaloğu görüntülenir.

Haritanın koordinat birimlerini metreden dereceye değiştirmek için:


• • • • • Coordinate Units aşağıya açılan menüsünden, degrees’i seçin.
Harita penceresi içinde imlecin X ve Y koordinat değerlerini görüntülemek için:
• • • • • Display in Status Bar grubundan Cursor Location seçeneğini
işaretleyin.

Harita Ölçeği seçeneği,


durum çubuğunda haritanın
ölçeğini görüntüleyecektir.
Harita projeksiyonunu seçmek için:
• • • • • Projection butonuna basın.
Choose Projection (Projeksiyon Seçme) diyaloğu görüntülenir.
MapInfo Global (Earth) ve Lokal (Non-Earth) koordinat sistemlerinde haritaları destekler.
İsterseniz kendi koordinat sisteminizi de oluşturabilirsiniz (Bkz. MapInfo Professional
Reference Ek F: Creating Your Own Coordinate System – Kendi Koordinat Sisteminizi
Oluşturma).
Dünya haritasının projeksiyonunu değiştirmek için:
• • • • • Projections of the World’e ayarlanmış Category aşağıya açılan
menüsünü tıklayın.
Category aşağıya açılan menüsü şu anda MapInfo’da kullanılan farklı projeksiyon
kategorilerini listeler.
• • • • • Category Members aşağıya açılan menüsünden Mollweide
(Equal-Area)’yı seçin.

Category Members aşağıya açılan menüsü, Category aşağıya açılan menüsünden seçilen
projeksiyon türüne dayalı farklı türde projeksiyon ve koordinat sistemlerini listeler.

Projeksiyon küresel bir yüzeydeki


(yeryüzü) detayları düz bir yüzeyde
(harita) görüntülemek için kullanılan bir
yöntemdir. Objeler eğri bir yüzeyden düz
bir yüzeye aktarıldıklarında deformasyon
meydana gelecektir. Verilen bir alanda
deformasyon miktarını en aza indirgemek
Koordinat sistemi harita konumlarını
için çok farklı
yeryüzü projeksiyonlar kullanılır
ile referanslandırmak için .
kullanılır.
• • • • • Choose Projection diyaloğunu kapatmak için OK butonuna
basın.
• • • • • Map Options diyaloğunu kapatmak için OK butonuna basın.
Harita penceresi yeniden çizilir. Ülkelerin genel görünümlerinin değiştiğine dikkate edin.
Durum çubuğunun sol alt köşesine dikkat edin. Harita penceresi içinde hareket ettiğinizde,
imlecin X ve Y konumu görüntülenir. Durum çubuğunda görüntülenen özellikleri şu harita
seçenekleri ile değiştirebilirseniz: zoom level (zoom düzeyi), map scale (harita ölçeği), or
cursor location (imleç konumu).
• • • • • Durum çubuğunun sol alt köşesini tıklayın ve Zoom(Window
Width)’u seçin.

Bir Tabloyu Aynı Anda İki Farklı Pencerede


Görüntüleme
İlk dersimizde Harita ve Browser penceresinde bir tablo görüntüledik. Bir tabloyu çoklu
harita pencerelerinde de görüntülemek mümkündür.

Bir başka harita penceresi açmak için, Window > New Map Window komutunu kullanınız.
• • • • • Window menüsünü açın.
• • • • • New Map Window ‘u seçin.
Bu başka bir Dünya harita penceresi oluşturacaktır. Bu yeni Harita penceresinin başlık
çubuğuna dikkat ediniz. Bunun adı World Map:2 olacaktır ve aynı tabloyu görüntüleyen şu
anda açık iki pencerenin olduğunu gösterir.
Her harita penceresinin görünümü diğerinden bağımsız olarak değiştirilebilir.
• • • • • Shift tuşunu basılı tutun ve F4’e basın . Bu işlem penceleri
dizecektir.
Birinci pencerede Karayipler’e zoomlayın. İkinci pencerede Avrupa’ya zoomlayın.
Özet Çizelgesi
Haritanın Zoom Düzeyini Değiştirmek İçin

Map > Change View

Görüntü Değiştirme Butonu (Change View Button)

Büyültme Butonu (Zoom In Button)

Küçültme Butonu (Zoom Out Button)

Harita Görüntüsünü Kaydırma

El Butonu (Grabber Button )

Önceki Harita Görünümüne Dönme

Map > Previous View

Tüm Harita Katmanını Görüntüleme

Map > View Entire Layer

Haritanın Birimlerini Değiştirme, Durum Çubuğundaki Bilgileri


Görüntüleme

Map > Options

Harita Projeksiyonunu Değiştirme

Map > Options > Projection Button


Laboratuvar
1. 1. 1. 1. 1. Tüm tabloları kapayın.

2. 2. 2. 2. 2. STATES tablosunu aşağıdaki harita pencerelerini oluşturarak


açın:
• • • • • 48 Amerikan Eyaletinin tümü
• • • • • Alaska’ya zoomlu
• • • • • Hawaii’ye zoomlu
NOT: Bu harita pencerelerini seçim yapmadan oluşturunuz. Bu derste anlatılan
farklı araç ve teknikleri kullanın. Haritalarınızı yaklaşık olarak aşağıdaki ekran
görüntüsünde olduğu gibi görüntülemeyi deneyiniz.
Katmanlar ve Harita
Dersin Konusu
Bu derste, tek bir harita penceresinin birçok katmanı nasıl içerdiğini ve bu katmanların tek tek
nasıl değerlendirildiğini öğreneceksiniz. Bir harita penceresini açıp, katmanları ekleyip
çıkartacağız ve yeniden sıraya dizeceğiz. Bu katmanlara ait ayarları, örneğin katmanların
görünüşlerini, değiştireceğiz. Ana buttonpad daki Info aracının kullanımınıda öğrenecegiz. En
son olarak pencerenin ikizini oluşturacağız.

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 9 Katmanlarla Çalışma
9 9 9 9 9 Layer Control-Katman Kontrol Kullanımı
9 9 9 9 9 Katmanları Yeniden Sıralama
9 9 9 9 9 Katman Ekleme ve Çıkarma
9 9 9 9 9 Z-Sıralaması
9 9 9 9 9 Zoom Ayarları
9 9 9 9 9 Katmandaki Bütün Objelerin Görüntülenmesi
9 9 9 9 9 Info Düğmesi Kullanımı
9 9 9 9 9 Katmanın Görüntüsünü Değiştirme.
9 9 9 9 9 Pencere Klonlama
9 9 9 9 9 Haritayı Saklama

Pratik Kullanım
Kağıt haritalarda gördüğünüz şeyler daha önceden belirlenmiştir. Mapinfo da birçok tabloyu
aynı anda tek bir haritada görebilmek mümkündür. Mesela, müşteri tablonuzu, karayolları
tablosunu ve il sınırlarını tek haritada görebilirsiniz. İl sınırları ve Yol katmanları ile
başlayabilir, daha sonra müşteri tablosunu ekleyebilirsiniz. Daha sonra karayollarını kapatıp
yeniden açabilir ve daha birçok katmanı ekleyebilirsiniz.Katmanların görüntüleri
değiştirilebilir. Son olarakta haritanın detayları haritanın zoom seviyesine göre ayarlanabilir.
Katmanlarla Çalışma

Mapinfo haritaları, harita penceresine bir veya daha fazla katmanın açılması ile oluşturulur.
Harita penceresinde her tablo bir katmanı ifade eder. Katmanları birbiri üstüne konmuş
transparanlar olarak düşünebilirsiniz. Her katman bütün haritanın parçaları halindedir. Mesela
benzinciden almış olduğunuz yol haritasını düşünün üstünde birçok katman vardır. Mapinfoda
aynı harita, birçok katmandan oluşur; bir katman ilçe sınırları, diğeri il sınırları ve daha birçok
şey. Tek başlarına bu katmanlar pek birşey ifade etmezler, o yüzden bunların bir araya
konması ile daha bilgi verici bir resim elde ederiz.

• • • • • File menüsünü açın.


• • • • • Close All ‘u Seçin.
0If you hold down the <SHIFT> key instead of the
<CTRL> key, that will select all files between the top
• • • • • File menüsünü açın. and bottom table selected. Using the <CTRL> key will
let you select files one-by-one.
• • • • • Open Table ‘ı seçin.
• • • • • “"...\mapinfo\professional\data\usa" klasörünü arayın.
• • • • • <CONTROL> ile STATECAP, STATES, ve US_HIWAY leri
işaretleyin.
• • • • • Open butonuna basın.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Choose Open Table.
• • • • • "...\mapinfo\professional\data\world" klasörünü arayın.
• • • • • <CONTROL> ile OCEAN, ve WORLD tablolarını işaretleyin.
• • • • • Open butonuna basın.
Harita görünür:
Bir tablo daha açacağız.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Open Table ‘ı seçin.
• • • • • Preferred View aşağı açılan listesinde No View seçin.
• • • • • CITY_125 ‘i seçin.
• • • • • Open butonuna basın.
Harita penceresinin üstündeki etiket çubuğunda bir değişiklik olmadığına dikkat edin.
CITY_125 açık olduğu halde bu tabloya ait herhangi bir obje de görmediniz.

Katman Kontrol -Layer Control Kullanımı


Katman kontrolünü ; yeni katman ekleme, çıkarma veya katmanların ne zaman ve nasıl
görüneceklerini belirlemek için kullanırız.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Layer Control ‘ü seçin.
KatmanKontrol diyalog kutusu görünecektir.

Display düğmesi
Bunlar haritada görüntü ayarları
mevcut olan için kullanılır.
katmanlar Label düğmesi
Cosmetic Layer Bu düğmeler katman dizimini etiketlerin
herzaman haritanın değiştirir. Up yukarı, down değiştirilmesi ve
en üstünde bulunur aşağı doğru değiştir. ayarı için
yerinin değiştirilmesi kullanılır.
veha çıkartılması Bu düğmeler katman
mümkün değildir. ekleme (add) ve çıkarma
(remove) için kullanılır

Katman Kontrol işaret kutuları:

Görünürlük İşaret Kutusu : Default olarak bütün katmanlar görünür durumdadır.


Katmanı görünmez yapmak için kutu içindeki işareti kaldırın.

Çizilebilir İşaret Kutusu: Default olarak her katman çizilebilir değildir. Bunun anlamı
bu katmandaki objeler üzerinde herhangi bir oynama, yeniden çizme veya obje ekleme işlemi
yapamayacağınızdır. Katmandaki objeleri değiştirmek istiyorsanız işaret kutusunu
işaretlemeniz gerekir.

Seçilebilir İşaret Kutusu: Default olarak bütün katmanlar seçilebilir durumdadır. Bunun
anlamı herhangi bir seçim aracı yardımı ile seçim işlemi yapabileceğinizdir. Katmanı
seçilemez yapmak için kutudaki işareti kaldırın.

Etiket İşaret Kutusu: Katman üzerinde otomatik olarak etiket koymak için işaret
kutusunu işaretleyin. Otomatik etiketleri değiştirmek için “Label” butonunu kullanabilirsiniz.
Katmanları Sıralama
Haritamıza baktığımızda, Statecap, Us_Hiway, Ocean, World ve States katmanlarından
oluştuğunu görürüz. World ve Ocean katmanları States katmanının üzerinde yer aldığından
States sınırları haritada görünmemektedir. Katmanları yeniden dizdiğimizde States katmanını
da görebiliriz.

• • • • • WORLD katmanını seçin.


• • • • • Reorder grubundan Down butonuna basarak en alta indirin.
• • • • • OCEAN katmanını seçin.
• • • • • Reorder grubundan Down butonuna basarak WORLD
katmanı altına indirin.

ªWorld yazısını tutup


sürükleyerek de aynı işlemi
yapabilirsiniz.

• • • • • OK butonuna basınız.
State sınırlarının göründüğüne dikkat edin.

Katman Ekleme
CITY_125 tablosunu açtığımız halde bu tabloyu harita penceresine eklemedik. Şimdi bu
tabloyu ekleyelim

• • • • • Layer Control
ª This button is equivalent to
butonuna tıklayınız.
• • • • • Layers grubundan Add butonuna tıklayın.
choosing Map > Layer Control.
Add Layer dialog kutusu görünecektir.
• • • • • CITY_125 tablosunu Add Layers listesinden seçin.
• • • • • Add butanuna basın Add Layer dialog kutusunu kapatın.
• • • • • OK butonuna basın Layer Control dialog kutusunu kapatın.
Harita yeni katman eklenmiş bir şekilde yeniden çizilecektir.
Z-Sıralaması
Belki farketmişsinizdir, Mapinfo, harita penceresi oluşturulurken yada yeni katman eklerken,
tabloları mantıksal olarak yerleştirir. Bu davranış objelerin Z-Sıralaması olarak bilinir.
Defoult seçenek Automatic ile tabloları açarken yada eklerken Mapinfo tablo içindeki
objelere bakar. Eğer katmanda çok miktarda yazı varsa bu katman en üstte yer alır. Mapinfo
daha sonra sırası ile nokta, çizgi ve poligonları alt alta dizer. Aşağıdaki Diyagrama bakınız:

Eğer aynı obje tipinde iki tabloyu açarsak, örneğin poligon, önce açılan tablo altta daha sonra
açılan tablo ise öncekinin üzerinde olur. Bu sıralama kuralı diğer obje türleri için de
geçerlidir..

Bütün katmanı görmek


Bir harita katmanındaki bütün objeleri görmek için View Entire Layer komutunu kullanın.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • View Entire Layer ‘ı seçin.
View Enter Layer dialoğu görünecektir.
• • • • • Listede bulunan katmanlardan görmek istediğinizi seçin.
Seçeneklerden birinin de All Layers yani “Bütün Katmanlar” olduğuna dikkat
edin.
• • • • • OK butonuna basın.

Info Butonu Kullanımı


Info Butonunu objelere ilintili bulunan tablosal bilgileri izlemek için kullanınız. Bilgiler info
tool görüntü kutusunda görünür. Eğer aynı coğrafi lokasyonda birden fazla obje mevcutsa
Info Tool penceresi kaç tane obje olduğunu ve hangi tablolara ait olduğunu gösterecektir.
Örneğin, bir şehri tıkladığınızda aynı zamanda eyalet ve ülke bilgilerinide görürsünüz. İlintili
bilgileri görmek için uygun elemanlar seçin (city, state, country, vb).
• • • • • Info Buton’u tıklayın.
Harita penceresi üzerinde kursorü hareket ettirdiğinizde info butonu select butonlarında
olduğu gibi bize objelelerle ilgili ipuçları verecektir. Info Tool kutusunu görmek için:
• • • • • Harita penceresinde bir şehri tıklayın.
Info Tool penceresinde, Mouse altındaki harita objelerinin listesi görünür:

Bu objeler hakkında daha fazla bilgi için To get further information on one of these objects:
• • • • • Görmek istediğiniz yazıyı tıklayın (Info Tool penceresindeki).
Bu kayda ait bütün tablosal bilgiler görünecektir.

• • • • • Info Tool penceresini kapatın.

Katmanı Çıkartmak
Tabloyu kapatarak katmanı ortadan kaldırabilirsiniz. Aynı zamanda Layer Control deki
remove butonunu kullanarak da katmanı çıkartabilirsiniz. İkinci seçenekte tablo hala açıktır
ancak harita penceresinde görünür olmayacaktır.
STATECAP katmanını haritadan çıkartalım:
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Layer Control ‘ü seçin.
• • • • • STATECAP katmanını seçin.
• • • • • Layers gurubundan Remove butonuna basın.
• • • • • OK butonuna basın
Katman harita penceresinden çıkartıldı. Bir daha dikkat edin STATECAP hala açık ve aynı
şekilde Layer Control diyaloğu ile tabloyu açmaksızın pencereye tekrar ekleyebilirsiniz.

Katmanın Görünüşünü Değiştirme


Herhangi bir katmanın görünüşünü değiştirmek istediğinizde. Tabloyu kalıcı bir şekilde
değiştirmeden yapabilirsiniz..
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Layer Control’ü seçin.
• • • • • STATES katmanını seçin.
• • • • • Display butonunu tıklayın.
States Display Options diyaloğu görünecektir. Bu diyalogda haritadaki katmanın default
görünüş- stil ayarlarını geçersiz kılabilir ve yenisini tanımlayabiliriz.

Stil değişikliği için Bu


kutuyu işaretleyin.

Alan stil butonunu yeni bir


dolgu tanımlamak için
kullanın.

• • • • • Default stili geçersiz kılmak için Style Override kutusunu


işaretleyin.
• • • • • Region Style butonunu tıklayınız.
The Region Style dialog displays.

• • • • • Fill gurubundan Foreground kutusunu seçin.


• • • • • Renk paletinden, yeni renk seçin.
• • • • • Renk seçimi onaylamak içinOK butonuna basın.
• • • • • Display Options -Görüntü seçeneklerini onaylamak için OK
butonuna basın.
• • • • • Layer Control dialoğunu kapatmak için OK butonuna basın.
Katman Zoom Ayarları
Haritanızdaki birçok katman sadece belirli zoom aralıklarında iken kullanmak uygun olur.
Örneğin, Sokak haritasını açıp çok fazla dışarı zoom yaptığımızda pencerede aşırı derecede
detay içeren bir görüntü elde ederiz. Penceredeki detay seviyesini ayarlamak için “zoom
layering” özelliğini kullanırız. Bu özellik size katmanların görmek istediğiniz hangi zoom
aralıklarını tanımlamanıza yardımcı olur.
Haritamızda, eğer çok fazla dışarı zoom yaparsak CITY_125 katmanı 48 eyaletin tamamını
örter. Yapmamız gereken şey CITY_125 katmanını sadece 5,000 mil ve daha aşağı zoom
seviyelerinde görünecek şekilde ayarlamaktır.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Layer Control ü tıklayın.
• • • • • City_125 katmanını seçin.
• • • • • Display butonuna basın.
• • • • • Display within Zoom Range kutusunu işaretleyin.
• • • • • Max Zoom için 5000 girin.

Min Zoom, katmanın görüneceği


minimum zoom seviyesidir. Başka bir
deyişle katmanın görüneceği en
küçük zoom seviyesi bu rakam
olmalıdır.

Max Zoom, katmanın görüneceği


maximum zoom seviyesidir. Başka bir
deyişle eğer zoom seviyesi bu değerin
üzerinde olursa katman daha fazla
görünmeyecektir.

• • • • • Display Options dialoğunu kapatmak için OK düğmesine basın.


• • • • • Layer Control dialoğunu kapatmak için OK düğmesine basın.
Şimdi şehirler sadece zoom seviyesi 5,000 mil veya daha az olduğunda görünecektir.

Harita Penceresini Klonlama


Pencere ayarlarını bir kez yaptıktan sonra bu pencerenin aynısından oluşturmak (Klonlama
veya Kopyalama) isteyebilirsiniz. Bu şekilde aynı anda haritayı iki farklı şekilde görme
imkanını elde edersiniz. Biri daha küçük ölçekte iken diğeri daha büyük ölçekte olacak ve
daha büyük bir görüntü sunacaktır.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Clone Window seçin.
Haritanın kopyası görünecektir. Bu özellik birçok detayda birden çalışmak gerektiğinde
oldukça yararlıdır.

Haritayı saklamak
Harita katmanlarında yeni ayarlar yaptığınıza göre bu ayarları bir workspace içinde saklamak
ihtiyacı duyacaksınız:
• • • • • File menüsünü açın ve Save Workspace ‘i seçin.
• • • • • LESSON3 yazın.
• • • • • Save butonuna basın.
1. 1. 1. 1. 1. Workspace save edildiğinde, haritanızdaki bütün katman kontrol
ayarları da saklanmış olduğuna dikkat edin. Eğer Mapinfo 5.5 versiyonu
kullanıyorsanız yaptığınız sorgulama sonuçları da workspace içinde
saklanmaktadır.
Seçim İşlemleri
Dersin Konusu
Bu derste, MapInfo tablolarındaki kayıtları seçme pratiği yapacağız. Seçim butonları ile
manuel olarak harita üzerinden seçim yapacağız., (on-screen selecting-ekran üzerinden
seçim). Aynı zamanda doğrudan veritabanından sorgulamalar yapacağız. Bu bize,
veritabanındaki belirli şartları sağlayan kayıtları seçme-filtre etme imkanı sağlayacaktır.
Örneğin, müşteri tablosundan sadece 10,000 $ üzerinde alışveriş edenlerin seçilmesi

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 9 Seçilen Kayıtların İstatistiği: İstatistik Pencere
Butonu

9 9 9 9 9 Objeyi Tek Bir Defada Seçme: Seçme Butonu

9 9 9 9 9 Grup Objeleri Seçmek: Dikdörtgen Seçme Butonu


9 9 9 9 9 Yarıçap İçinde Seçim Yapma: Çember Seçme Butonu

9 9 9 9 9 Alan İçindekileri Seçme Butonu: Sınır Seçme Butonu

9 9 9 9 9 Seçim İsmi Değiştirme


9 9 9 9 9 Sorgulama İle Kayıt Seçme, (Tablosal veri baz alınarak
yapılan seçim)
9 9 9 9 9 Seçim ve Sorguları Kaydetmek
9 9 9 9 9 Seçim Kümesini Boşaltmak

Pratik Kullanım
MapInfoda kullandığınız tablolar çok büyük olabilir. Birçok zaman bu verilerin sadece bir
kısmı ile çalışmak ihtiyacı olabilir. MapInfo birkaç şekilde bunu bize sağlar. Harita üzerinden
veri seçme (ekrandan seçme) işlemini yapan araçlar olduğu gibi, bu bilgilerden sadece belirli
şartları sağlayanların seçilmesi – filtrelenmesini sağlayan sorgulamalarda yapabilirsiniz.
Kayıt Seçme
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Close All’u seçin.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Open Workspace’i seçin.
• • • • • SELECTS’i seçin. ("...\mapinfo\professional\data"
klosöründe .)
• • • • • Open butonuna basın.
Görünen harita üç tablodan oluşmaktadır: STATES, US_CUSTG, ve CITY_125. Bu tabloları
kullanarak MapInfo da seçim yapmayı öğreneceğiz.
Seçme işlemi iki metod ile yapılabilir. İlk metod seçme butonlarından herhangi biri ile harita
üzerinden seçim yapmaktır. Bu coğrafi seçme olarak bilinir. Diğer yöntem ise bir sorgu
ifadesi oluşturmaktır. Bu, veri özelliğine göre seçme işlemidir.
Seçme butonlarını deneyerek başlayalım:

İstatistik pencere butonu


İstatistik butonu bir toggle butondur. Toggle buton istatistik penceresini açıp kapatır.
Herhangi bir seçme işlemi yapıldığında seçim yapılan tablonun adı, seçilen kayıt sayısı,
nümerik sahaların toplam ve averaj değerleri görünür. Ders boyunca bu pencereyi açık
bırakabilirsiniz. Aşağıdaki ekran görüntüsü City_125 tablosundan seçim yapıldığında elde
edilecektir.
Penceredeki değerler seçim kümesi değiştiği anda değişecektir.

Side Note: İstatistik hesaplamasını yapan başka bir komut daha vardır. Query-Sorgu
menüsünde bulunan Calculate Statistics-İstatistik Hesaplama fonksiyonudur. Bu komut
tablodaki bir kolonu seçip bu kolonla ilgili birçok istatistiği yapmanızı sağlar.

Seçme Butonu
Seçme butonu bir defada sadece bir kaydı seçmek için kullanılır. Sadece seçmek istenen
objeye veya kayda kliklememiz yeterlidir. Birden fazla kaydı seçmek için Shift tuşuna
basarak seçme işlemi yapmalıyız.
Şunu herzaman aklınızda tutun ki ;seçim kümesi geçici bir tablodur. Seçim oluştuktan sonra
bu tablo haritada kullanılabilir, grafik oluşturabilir, browse edebilir veya diğer analizleri
yapabiliriz. MapInfonun birçok yeteneği seçim kümesinde yada bütün tabloda kullanılabilir.

Seçim Butonunun Kullanımı


• • • • • State-eyalet veya city-şehir klikleyin.
• • • • • <SHIFT> tuşuna basarak daha fazla kayıt seçin.

Seçim Kümesini Boşaltmak (Unselecting)


Kullanılan araç harita üzerindeki bazı objeleri seçtik. Bu seçimden vazgeçmek isteyebiliriz.
Bunun için aşağıdaki üç yöntemden birini kullanabiliriz.
Tek bir kayıt:
• • • • • Tek bir kaydı seçin, <SHIFT> tuşuna basıp yeniden tıklayın.

Seçilen herşeyden vazgeçmek için:


• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Unselect All Seçin.
veya
• • • • • Seçme butonunu kullanarak, Harita penceresini tıklayın, ama
herhangi bir objeye değil.

Dikdörtgen Seçme Butonu


Marquee Select-Dikdörtgen Seçme butonu bir dikdörtgen içindeki objeleri seçmek için
kullanılır. Basitçe bir dikdörtgen çizin. Bu seçme işlemi pencerede en üstte bulunan seçilebilir
katmandaki kayıtları seçer

Dikdörtgen Seçme Butonu Kullanımı

• • • • • Dikdörtgen seçme butonunu tıklayın.


• • • • • Farenin sol tuşuna basarak bir dikdörtgen oluşturun.

Bu örnekte, seçim işleminin en üstteki seçilebilir katman olan US_CUSTG olduğuna dikkat
edin.
Daire Seçme butonu
Daire seçme butonu belirli bir yarıçap içindeki objeleri seçmek için kullanılır.

Daire Seçme butonu kullanımı

• • • • • Daire seçme butonunu klikleyin.


• • • • • Farenin sol tuşuna basarak haritada bir daire oluşturun.
Siz çizerken, pencerenin en altındaki durum çubuğunda ekranda çizilen dairenin yarıçapı
görünecektir.

The Status Bar


indicates the radius.

Bu örnekte, seçim işleminin en üstteki seçilebilir katman olan US_CUSTG olduğuna dikkat
edin.
Sınır içinde seçme butonu
Boundary Select-Sınır içindekileri seçme Butonu belirli bir alan içinde kalan objeleri seçer.

Sınır İçinde Seçme Butonu Kullanımı

• • • • • Alan içinde seçme butonunu klikleyin.


• • • • • State –Eyalet içine klikleyin, Müşteri veya şehir e değil.

Bu örnekte, MapInfo US_CUSTG (i.e. bütün müşteriler) katmanındaki kayıtlardan, verilen


alan içindekileri seçer. STATES tablosu bu pencerede alan içeren katmanlardan en üstteki
katmandır. Bu yüzden MapInfo verilen eyalet içindeki müşterileri seçecektir. Eğer alan
olarak ülke daha yukarda olmuş olsaydı bu kez mapinfo ülke içindeki müşterileri seçecekti.
Katman kontrolü- Layer Control kullanarak hangi tablodan seçim yapılacağını, neyle
seçileceğini değiştirebiliriz

Bu Kolon hangi
katmanın seçilip
seçilemeyeceğini
gösterir.
US_CUSTG katmanı için seçilebilirlik özelliği işaretlenmesi veya kaldırılması , veya
katmanların CITY_125, US_CUSTG katmanı üzerinde olacak şekilde yeniden dizilmesi ile
şehir katmanının seçilmesi sağlanabilir.

Seçim İçeriğini Görmek


Seçimin içeriğini görmek için browse window oluşturabiliriz.
• • • • • Herhangi bir seçme butonu ile seçim yapınız.
• • • • • Window menüsünü açın.
You can also map or
• • • • • New Browser Window’u seçin. graph the contents of a
selection.
• • • • • Browse Table listesinden Selection seçin.

• • • • • OK butonuna basın.

Haritada, grafikte ve browse


penceresinde kullanmak için Query1’i
seçin . Selection daima aktif seçim
kümesinin adıdır. Daha önceden
görüntülenmiş seçim kümelelerinin
değil.

Sorguların adını değiştirme (Renaming a Query)


Haritada kullandığınız, browse ettiğiniz yada grafikte kullandığınız ilk seçim kümesi Query1
olarak adlandırılır. Aynı şekilde kullandığınız ikinci seçim kümesi Query2 olarak adlandırılır.
Bu işlemler tekrarlandıkça MapInfo Query3, 4, 5 … şeklinde devam eder. Eğer bu
isimlendirme sizin için anlaşılır değil ise kendi seçimlerinizi daha anlaşılır şekilde
isimlendirebilirsiniz. Bunun için Query> Select komutunu kullanabilirsiniz. Query > Select
tablodaki özniteliklere göre seçim yapmak için kullanılsada seçimlerin isimlerini değiştirmek
veya isim vermek için kullanılabilir.
İsim değiştirmek için:
• • • • • Herhangi bir seçim aracı kullanarak Orta-batı amerikadaki
müşterileri seçin
• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Select seçin.
• • • • • Select Records from Table kısmında Selection seçin.
• • • • • Store Results in Table kutusuna Mid_West_Customers
yazın.
• • • • • Browse Results kutusunun işaretlendiğine emin olun.

• • • • • OK butonuna basın.

Pencere adına dikkat edin. Sorgulamalara isim vererek daha sonraki erişimleri
kolaylaştırabilirsiniz..

Sorgulama İle Seçme (Selecting via a Query)


Query menüsündeki Select komutu veritabanında sadece belirli kriterleri seçme-filtreleme
imkanı sağlar. Aşağıdaki örnekte CITY_125 tablosundan büyük şehirleri sorgulayacağız.
• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Select’i seçin.
• • • • • Select Records from Table listesinden City_125 tablosunu seçin.
• • • • • that Satisfy kutusuna Tot_Pop > 600000 yazın.
• • • • • Browse Results işaretli olsun.

• • • • • OK butonuna basın.
MapInfo CITY_125 tablosundaki kayıtlardan nüfusu 600,000 üzerindeki şehirlerin listesini
bize sunacaktır. Bu seçim Query3 tablo olarak adlandırılmıştır. Dikkat edin! Eğer nümerik bir
saha kullanıldı ise tırnak işareti kullanılmıyor.
Gelecek adımda, seçim yapmak için Müşteri tablosundaki Company-Şirket kolonunu
kullanacağız. Bu kolon hayal, müşterilerimizin çalıştığı şirketlerdir. Cherman şirketi için
çalışan müşterilerimizi seçeceğiz. Bu saha karakter veya yazı bilgidir. İfadenin nasıl
değiştiğine dikkat edin.
• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Select seçin.
• • • • • Select Records from Table kısmında US_CUSTG seçin.
• • • • • that Satisfy kutusuna Company = “Cherman Company”
yazın.
MapInfo case sensitive-büyük/küçük harf duyarlıklı değildir, bu yüzden veritabanındaki ifade
ile aynı şekilde yazmanıza gerek yoktur. Sonucu QueryN şeklinde almaktansa,
hatırlayabileceğimiz başka bir isim verelim:
• • • • • Store Results in Table kısmında, Selection yerine
Cherman_Customers yazın.
Aynı zamanda, sonucu müşteri soyadlarına göre sıralanmış bir şekilde almak istiyoruz..
• • • • • Sort Results by Column kısmında, Lname kolonunu seçin.
• • • • • OK butonuna basın.
Son örneğimizde, aynı anda iki ifade birden kullanacağız. 80111 ve 80203 olmak üzere iki
farklı posta koduna sahip müşterilerimizin listesini almamız gerektiğini düşünün. Posta
kodları (zip codes) nümerik olmalarına rağmen bu numaraların başında bulunan 0
rakamlarınıda içermesi için (00231 gibi) karakter veri tipi kullanılmıştır. İfademiz bu
kolonlarla ilgili olacaktır.:
• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Select seçin.
• • • • • Select Records from Table kısmında US_CUSTG seçin.
İfademiz oldukça uzun. Yazımlardan kurtulmak için Expression dialog kutusunu
kullanacağız.
• • • • • Assist. Butonunu klikleyin.
• • • • • Columns kısmında Zip seçin.
• • • • • Operators kısmından = seçin.
• • • • • “80111” yazın. (Çift tırnak içinde olduğundan emin olun.)
• • • • • Operators kısmından OR seçin.
• • • • • Yukarıdaki adımları Zip = “80203” ifadesi için
tekrarlayın. Kopyala (Ctrl C) yapıştır (Ctrl V) işlemlerinide
kullanabilirsiniz.
• • • • • OK butonuna basın.
• • • • • In the Store Results in Table section, replace Selection with
Denver_Zips.
• • • • • In the Sort Results by Column section, choose the Zip column.
• • • • • OK butonuna basın.
Sonuç browser’a baktığınızda sadece seçilmiş posta kodu içeren kayıtlar olduğunu
göreceksiniz. Çünkü aynı kolonu Or-veya operatörü ile kullandık. Bu seçimi şu şekildede
yapabilirdik Zip = any ( “80111” , “80203”) .
Seçim ve Sorgulamaları Saklama
Veriler değiştiğinde güncel sonuçlar elde etmek için sorgulamaları yeniden çalıştırmak
gerekecektir, bunun için sorgulamaları saklayabilirsiniz. Mapinfo bunun için size 3 yol önerir.
Sorgu tablosu oluşturabilir, sorgu şablonu oluşturabilir veya workspace oluşturabilirsiniz.
Sorgu Tablosu Oluşturma
Önce bir sorgu tablosu oluşturma başlayalım. Query tablosu açıldığında, hangi tablonun
açılacağı ve hangi sorgunun çalışacağı bellidir. Örneğin US_CUSTG tablosunu baz alan
sorguyu saklayalım:
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Save Query seçin.
• • • • • DENVER_ZIPS seçin.
• • • • • Save As ‘a basın.
Save Table as Query diyaloğu görünür.
• • • • • File name kutusuna DENVER_ZIPS_QRY yazın
• • • • • Save ‘a basın..
DENVER_ZIPS_QRY isimli sorgu tablosu oluşturuldu. Yeniden çalıştıralım. Sorgu
tablosunu kapatmamız gerekir.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Close Table seçin.
• • • • • US_CUSTG seçin.
• • • • • Close ‘a basın.
Şmdi, DENVER_ZIPS_QRY sorgu tablosunu açın.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Open Table seçin.
• • • • • DENVER_ZIPS_QRY.TAB seçin
• • • • • Preferred View kısmında Browser seçin.
• • • • • Open butonuna basın.
DENVER_ZIPS_QRY tablosundaki emirlere göre, US_CUSTG tablosunu açıp hangi
sorgunun çalıştırılacağı bellidir.
Sorgu şablonu oluşturma
Başka bir seçenek sorgununu bir sorgu şablonu olarak saklanmasıdır. Sorgu şablonu select
cümlesini saklar ve bu sorgu başka tablolarda veya aynı tabloda kullanılabilir (Kolon yapısı
değişmediği sürece). Eğer aynı yapıya sahip birden çok tablonuz varsa bu oldukça kullanışlı
bir yöntemdir.
Select ifadesini oluşturmakla başlayalım.
• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Select’i seçin.
• • • • • Diyaloğu aşağıdaki gibi doldurun:

• • • • • Save Template butonuna basın.


The Save Dialog to Query File diyaloğu görünecektir.
• • • • • File name kısmında Mass_Qry yazın.

• • • • • Save butonuna basın.


• • • • • Cancel butonuna basın.
Mass_Qry’yi başka bir tablo için tekrar yüklemek ve çalıştırmak için:
• • • • • Query menüsünü açın.
• • • • • Select’i seçin.
• • • • • Load Template’e basın.
“The Load Dialog from Query File” diyaloğu görünecektir.
• • • • • MASS_QRY’I seçin .

Sorgu şablonunu
yüklerken, ilk önce sorgulama
yapmak istediğiniz tabloyu açın!

• • • • • Open butonuna basın.


• • • • • Select Records from Table kısmında STATES’I seçin.
• • • • • Select diyaloğunu kapamak için OK butonuna basın ve
sorguyu çalıştırın.
Bu sorgu sadece tablo states kolonunu içeriyorsa çalışacaktır.
Sorgulamaları Workspace içinde saklamak
Sorgu ifadeleri workspace içinde saklanabilir. Örneğin:

• • • • • File menüsündan Save Workspace’I seçin.

• • • • • Lesson4 yazıp Save butonuna basın.

• • • • • File menüsünden Close All’u seçin.

• • • • • File menüsünden, Open Workspace açın ve LESSON4 seçin.

Workspace sadece Query > Select (veya SQL Select) komutları ile oluşturulan sorgulamaları
saklar. Görebileceğiniz gibi, seçim butonları ile oluşturulmuş sorgularımız workspace ile
birlikte yeniden oluşmadı.
Sorgu sonuçlarını saklamak (Saving Query Results)
Herhangi bir sorgu yada seçim butonu ile oluşturulmuş seçim sonuçlarınıda saklayabiliriz.
Mesela nüfusu 600,000 den büyük şehirlerini sorguladığımız seçim sonucunu saklayalım.
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Save Copy As’i seçin.
İlk diyalog kutusu hangi tabloyu kaydedeceğimizi sorar :
• • • • • Query3 seçin.

• • • • • Save As’a basın.


• • • • • Dosya adı olarak Big_City yazın.

• • • • • Save butonuna basın.


Şu anda yeni, kalıcı, sadece query3 içindeki kayıtları içeren bir mapinfo tablosu oluşturdunuz.
Soru ifadesi tabloyu sadece oluşturur fakat sonucu kaydetmez.
Dikkat edin yeni tablo, BIG_CITY, açık değil. Save Copy As komutunu kullandığımızda
verinin bir kopyası doğrudan diske yazılmış demektir, fakat açılmamıştır. Tabloyu açmak
için:
• • • • • File menüsünü açın, Open Table seçin.
• • • • • Preferred View kısmında, Browser seçin.
• • • • • BIG_CITY’I seçip , Open butonuna basın.
0Sorgulamalar doğrudan seçim yapılan tabloya bağlıdır. Uyarı: eğer
sorgu tablosunda bir silme veya veri değişikliği yaparsanız, ana tablodaki
kayıtlar değişir veya silinir. Eğer, sorgu tablosunu tablo olarak kaydetti
iseniz, (File > Save Copy As ile), Yeni tablo ve ana tablo arasında herhangi
bir bağlantı olmaz.
Summary Sheet
Select Buttons-Seçim Butonları

Select Button-Seçme Butonu: Haritadan veya Browserdan bir kereliğine kayıt seçer

Radius Select-Yarıçap Seçme : Kullanıcı tanımlı bir yarıçap içindeki kayıtları seçer

Polygon Select-Poligon Seçme: Bir sınır içindeki harita objelerini seçer

Marquee Select-Dikdörtgen Seçme: Kullanıcı tanımlı bir dikdörtgen içindeki kayıtları


seçer
<SHIFT> Seçime eklemek için kliklenir
İfadeye Göre Seçmek
Query > Select
Karakter veriler için çift tırnak kullanınız, örneğin: “Connecticut”, “12A87”
Nümerik değerler için tırnak gerekmez
Seçimin İçeriğini Görmek
Window > New Browse Window, Tablo adı olarak Selection veya sorgu adını seçin
Window > New Map Window, Tablo adı olarak Selection veya sorgu adını seçin
Seçim veya Sorgu Saklama
File > Save Query – Sorgu tablosu oluşturmak için
Query > Select, Save Template’e basın – Sorgu şablonu kaydetmek için
File > Save Workspace - Query > Select veya Query > SQL Select sorguları saklamak için
Sorgu Sonuçlarını Kaydetme
File > Save Copy As
Mapinfoda Veri Dosyalarını Açma
Dersin Konusu
Bu derste, MapInfonun veritabanı bileşeni olarak .DBF veri formatı, .XLS formatlı veri
sayfaları, ASCII yazı dosyaları ve Access tablolarının nasıl kullanıldığını öğreneceğiz.

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 .DBF Dosyası Açma
9 9 9 9 MapInfo Tablolarını Anlama

9 9 9 9 Access® Database Tablolarını Açma


9 9 9 9 Bölünmüş ASCII Text Dosyalarını Açma
9 9 9 9 Excel® Dosyalarını Açma
9 9 9 9 Tablonun Yazılabilir Versiyonunu Oluşturma

Pratik Kullanım
MapInfo tablosu aslında komplex harita ve veritabanı dosyalarının birleşiminden
oluşmaktadır. Kendi mevcut veri setlerinizide mapinfo tablosu gibi görme ve kullanma
imkanı vardır. Bu sizin bilgilerinizi mapinfo ortamına dönüştürme ihtiyacını ortadan kaldırır.
Bu bilgileri görmek için browser penceresi kullanılır.
dBASE (.dbf) Dosyası Açma
Veri üzerinde çalışan birçok yazılım paketi DBF. (DBF stands for 'database format')
formatında veri üretebilme yeteneğine sahiptir. Bu tipteki verileri açmak MapInfo için apaçık
bir durumdur.Washington DC. bölgesindeki farazi müşteri dosyasını açacağız.
• • • • File menüsünü açın, Close All seçin.
• • • • File menüsünü açın, Open Table seçin.
• • • • List Files of Type kısmında dBASE DBF basın.
• • • • DC_CUST.DBF seçin. ("...\mapinfo\professional\data"
klasöründe.)
• • • • Open butonuna basın.
dBASE DBF Information diyaloğu görünür:

• • • • Windows US & W. Europe(“ANSI”) karakter setini seçin.


• • • • OK butonuna basın.
Tablo browser penceresinde DC müşterileri ile birlikte tablosal veritabanı yapısında
açılacaktır. Browser daki her satır bir kayıt ve her kolon bir sahayı göstermektedir.
Bütün kayıtlar üzerinde dikey olarak yön tuşları veya tablo yanındaki kaydırma çubukları ile
dolaşarak görmek mümkündür.
Bütün kayıtlar üzerinde yatay olarak yön tuşları veya tablo altındaki kaydırma çubukları ile
dolaşarak görmek mümkündür.
Bu veriler üzerinde çalışabilir ve güncelleme yapabilirsiniz. MapInfo .dbf formatını okuyup
yazabilir. Aynı zamanda, Statü Çubuğu (Ekranın sol alt köşesi) browserda kaç tane kaydın
göründüğü bilgisini gösterir.

MapInfo Tablosunu Anlamak


Mapinfo formatında olmayan bir veriyi ilk açışınızda, mapinfo verileri düzgün kullanabilmek
için,birtakım sorular sorar. Şunu anlamak çok önemlidir; Verisayfası dbf veya text dosyası
açarken aslında tabloyu “import” etmiyoruz. MapInfo, kullanılan mevcut orjinal veri
formatından herhangi bir veri dönüştürme yapmıyor.
Veri bir kez MapInfo içinden açıldığında .TAB uzantılı bir dosya oluşur, (TAB "tablo" olarak
bulunur). Örneğin DC_CUST.DBF diye bir dosya açmış olun, MapInfo DC_CUST.TAB
isimli bir dosya oluşturur. Bu yeni bir dosya olsa bile içinde herhangi bir veri içermemektedir.
Bu MapInfoya hangi tip veri ve nasıl organize olduğunu söylemektedir. (i.e. sadece tablonun
yapısını içerir). Yukarda bahsedildiği gibi, orjinal veri dosyası hala kullanılmaktadır.
Bu veriyi daha sonra görmek istediğinizde bu adımları yeniden geçmezsiniz (Sadece MapInfo
tablosu gibi açarız). Basitçe .TAB dosyasını açarız ve MapInfo veri dosyasını otomatik
olarak açar.
Access Veritabanını Açmak
MapInfo içinden Access veritabanı tablolarını doğrudan açıp oynayabiliriz.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table seçin.
• • • • List Files of Type kısmında, Microsoft Access Database seçin.
• • • • PRO_TEAM.MDB seçin. ("...\mapinfo\professional\data"
klasöründe.)
• • • • Open butonuna basın.
Eğer Acces veritabanı birden fazla tablo içeriyorsa, MapInfo size bir veya daha fazla tablo
açmak için seçenek sunar. Mevcut tabloların listesini gösteren dialog kutusu görünür:

• • • • Listeden BASKETBALL_TEAMS’I seçin.


• • • • OK butonuna basın.
Browser görünür.

MapInfo Access Veritabanı formatındaki verileri okuyabilir ve yazabilir.


MapInfo's Microsoft Access Desteği Hakkında Notlar:
• • • • Eğer veritabanı Salt-okunur ise, MapInfo içinde açılamaz. Eğer veritabanı
güvenlik sistemi açıksa, bize password soracaktır.
• • • • Desimal veri tipi desteklenmemektedir. Eğer tablo yapısında MapInfo
içinde değişiklik yaparsanız, FLOAT tipini DECIMAL olarak değiştirirsek, tip FLOAT
olarak değişecektir.
• • • • Veritabanını düzenleyin. Her tablo ismi değişikliğinde belirli bir disk alanı
kullanılır. Orjinal tablonun alındığı alan kadar bir disk alanıdır. Access veritabanı yada
MapInfo ODBC yöneticisi ile veritabanını düzenlemek gerekebilir.
• • • • MapInfo içinden çağrılan Access tablosu düz bir tablo olmalıdır. Örneğin
herhangi bir saha başka bir tablonun sahasını gösteriyor olmamalıdır.
• • • • Memo, OLE, Replication ID, ve Hyperlink sahaları MapInfo tarafından
çağrılmaz.
• • • • Text Sahalar 254 karakterden fazla olamaz. Eğer uzunluk 254 karakteri
geçerse, saha salt-okunur olarak gelecektir.
• • • • Sıfır uzunluklu isimlere izin verilmez.
ASCII text Dosyalarını Açmak
ASCII text dosyalarınıda aynı zamanda MapInfo içinden açabilirsiniz. Bu dosyalar sahaları
ayırd edebilmek için boşluk,tab, virgül yada başka birşeyle bölünmüş olmalıdır. Bölünmüş
ASCII dosyasını açmadan önce MapInfo aşağıdaki soruları sorar:
• • • • Hangi ayırıcı kullanılmış?
• • • • Hangi satır kolonların ismi olarak kullanılmalıdır?
Bu bölünmüş ASCII text dosyasını başka bir editörde (örneğin Notepad veya MS Write)
açarak bu sorulara cevap verebilirsiniz.
Aşağıdaki örnek virgül ile ayrılmış bir ASCII text dosyasıdır. İlk satırMapInfo içinde kolon
başlığı olarak kullanılacaktır.
"Lastname","Firstname","Address","Town","State","Zip","Department"
"PAWLUCK","BETH","3645 BANGOR ST
SE","WASHINGTON","DC","20020","Production"
"ALFARO","JUAN JR","4240 39TH ST
NW","WASHINGTON","DC","20016","Production"
"ALFORD","CLAUDETT","2717 29TH ST
SE","WASHINGTON","DC","20020","General Admin"

Bölünmemiş text veriler doğrudan MapInfo içinde açılamaz. Şimdiki örnekte, virgülle
ayrılmış text dosyada kayıtlı işçi kayıtlarını açacağız:
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table seçin.
• • • • List Files of Type kısmında, Delimited ASCII seçin.
• • • • EMPLOYEE.TXT dosyasını seçin.
("...\mapinfo\professional\data" klasoründe.)
• • • • Open butonuna basın.
Delimited ASCII Information diyaloğu görünür.

Ayracı burda
belirtin

Eğer dosya kolon isimleri


ilk satırda ise burayı
işaretleyin
• • • • Delimiter kısmında Other seçeneğini işaretleyin. Ayraç olarak
virgül görünmelidir.
• • • • Windows US & W. Europe(“ANSI”) Varsayılan Karakter seti
olarak seçin.
• • • • Use First Line for Column Titles seçeneğini işaretleyin.
Diyalog aşağıdaki gibi görünmelidir:

• • • • OK butonuna basın.
Text dosya browser penceresinde aşağıdaki gibi görünecektir.:

Şu anda bu verileri MapInfo içinde kullanabilir, hatta harita ile birlikte bile görebiliriz. Ancak
bu veriler üzerinde değişiklik yapamayız. Bölünmüş text dosyaları salt okunur olarak
açılacaktır.
Excel Verisayfalarını Açmak
MapInfo hem Excel hemde Lotus 1-2-3® verisayfası formatlarını desteklemektedir. Bu
egzersizde Excel verisayfasını açacağız. (İşlem Lotus verisayfaları için de aynıdır.)
Verisayfasını MapInfo içinde açmadan önce, şu soruların cevaplarını verebiliyor olmalısınız:
• • • • Hangi hücre aralığındaki verilere ulaşmak istiyorsunuz? MapInfo
verisayfasının hangi kısmına ulaşacağını bilmelidir. Hücre aralığını tanımlarken kolon
başlıklarını hesaba katmayın.
• • • • Verilerin hücre aralığına herhangi bir isim verildimi? Verisayfasında
oluşturulmuş olan verilerin aralığına bir isim verebiliriz. Eğer veri aralığını tanımlıyorsak
bu aralık kolon isimlerini içermemelidir.
• • • • Hücre aralığının bir üzerindeki satır kolon isimlerini içeriyormu? Kolon
isimlerini bu veri aralığı üzerindeki satıra yerleştirin.
Bu sorulara cevap verebilmek için yazılım ile bu verisayfasını açmanız gerekebilir..
Aşağıdaki örnek bir verisayfasıdır. Veri aralığı A2 ile I9 arasındadır. Veri aralığı üzerindeki
ilk satır kolon başlıklarını içerir.

Verisayfasını açmak için:


• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table ‘ı seçin.
• • • • List Files of Type kısmında, Microsoft Excel seçin.
• • • • SITES.XLS seçin.
• • • • Open butonuna basın.
Excel Information diyaloğu görünecektir. Bu diyalog hangi hücrelerin tabloda olacağını sorar.
Bütün verisayfasını tablo olarak almak ta mümkündür. SITES verisayfası için, veri aralığını
ve kolon başlıklarını tanımlayacağız:
Burdan bütün verisayfasını
seçebilir veya veya özel bir
veri gurubu seçebiliriz.

• • • • Named Range kısmında Other... seçin.


Other Range diyaloğu görünür.
• • • • Sites_45!A2:G106 yazın.

• • • • Excel Information diyaloğuna dönmek için OK butonuna basın.


Aralığın üzerindeki satırı kolon etiketi olarak seçin.
• • • • Use Row Above Selected Range for Column Titles kısmını işaretleyin.
Diyolog aşağıdaki gibi görünmelidir:

• • • • Ok butonuna basın.
Verisayfası browser penceresinde gösterilecektir.

Eğer SITES verisayfasındaki hücre


aralığını genişletirseniz, File > Open Table ile
MapInfo tablosunu güncelleyin. List Files of
Type diyoloğunda Microsoft Excel seçin
MapInfo zaten böyle bir tablonun olduğunu
söyleyecektir. Yes butonuna basarak mevcut
tanımın üzerine yeni tanımı yazabilirsiniz.
Verisayfaları MapInfo içinde salt-okunur durumdadır.
Tabloların değişiklik yapılabilen versiyonlarının
oluşturulması
Verisayfalarının ve ASCII text dosyalarının salt-okunur olduklarını daha önceden söylemiştik.
Verisayfası bilgilerinde herhangi bir değişiklik yapamazsınız, ancak haritaları üzerinde
değişiklik yapabilirsiniz. Eğer SITES yada EMPLOYEE browser larına kliklerseniz MapInfo
“beep” leyecektir. MapInfo bu şekilde verileri editleyemeyeceğinizi söylemektedir..
Bu tablolarda yazılabilen versiyonunu oluşturmak için File > Save Copy As komutunu
kullanın. File > Save Copy As komutu okuyup yazılabilen yeni bir tablo oluşturur. Orjinal
tablo değişmeden kalır.

SITES tablosu kopyasını oluşturmak için:


• • • • File menüsünü açın.
• • • • Save Copy As seçin.
• • • • Save Table listesinden SITES’ı seçin.

• • • • Save As butonuna basın.


Save Copy of Table As diyaloğu görünür.
• • • • File Name kısmına SITES_RW yazın.
• • • • Save butonuna basın.
Save Copy As komutundan sonra tablo hemen açılmaz, yeni tablo açmak için:
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table seçin.
• • • • SITES_RW klikleyin.
• • • • Preferred View kısmında Browser seçin.
• • • • Open butonuna basın.
SITES_RW tablosunda her türlü değişikliği yapabilirsiniz. Bu değişiklik SITES tablosunu
etkilemez. Eğer SITES verisayfasında bir eğişiklik olursa bu sadece SITES tablosunda
değişikliğe yol açar. SITES_RW tablosunda herhangi bir değişiklik olmaz.

Özet
Aşağıdaki tablo MapInfoda açılan dosya türlerini ve yazılıp yazılamayacayını gösterir.

Dosya Türü Okuma/Yazma Salt- Notlar


Okunur
Dbase DBF 9
MS Access Table 9 Salt-Okunur MS Access dosyaları
MapInfo içinden açılamaz.
Spreadsheets 9 File > Save Copy As ile okunup
yazılabilen versiyonu
oluşturulur.
Delimited ASCII 9 File > Save Copy As ile okunup
yazılabilen versiyonu
oluşturulur
Nokta Oluşturma
Dersin Konusu
Bu derste, verilerinizi gösteren noktaların oluşturulmasını öğreneceksiniz. Bir kere
veritabanınız harita üzerinde çizildiğinde, daha fazla coğrafi analiz yapılabilir.

Kapsanan Özellikler ve Konular


9 9 9 9 Enlem ve Boylam Koordinat Altyapısı
9 9 9 9 Enlem ve Boylam Koordinatları ile Nokta Oluşturma
9 9 9 9 UTM Koordinat Sistemi ile Nokta Oluşturma
9 9 9 9 Tablonun Haritasını Yok Etme

Pratik Kullanım
MapInfo tablosu kompleks coğrafi analizler yapılabilen dosyaların birleşiminden oluşmuştur.
Tablonun bir bileşeni tablosal bilgilerdir. Birçok veritabanı kaydı genellikle aynı tür coğrafi
bilgi ile ilintilidir. (sokak adresleri, posta kodları, şehir, il, veya coğrafi koordinatlar).
Veritabanı bilgileri Browser penceresinde görüntülenir. Ancak, bu adres listeleri size bu
konumların birbirine ne kadar yakın olduğu konusunda yardımcı olmaz.
Verilerinizi coğrafi olarak görebilmek için bunları harita üzerine koymanız gerekir.
Konumları harita üzerine koyduğumuzda konumların birbiri ile coğrafi ilişkisi daha iyi
görülebilir. Bir kez veriler harita üzerinde göründüğünde diğer bütün coğrafi ve konumsal
analizler yapılabilir.
Nokta oluşturma bu işi yapmanın yollarından biridir. Bu, veritabanında belirli olan X ve Y
koordinatlarından harita üzerine verileri çizdirmeyi içerir.
Enlem ve Boylam Koordinatları
Bazı verileriniz her kaydın X ve Y koordinatlarını zaten içeriyor olabilir. Bu durumda
MapInfo Create Points komutu ile koordinatları okuyup bu konumda nokta oluşturabilir.
Bu komut, veritabanında MapInfo tarafından kullanılacak formatta X ve Y koordinatları
gerektirir. Örneğin, bazı sistemler koordinat pozisyonlarını derece, dekika saniye olarak
tanımlar. MapInfoda, bütün enlem/boylam koordinat sistemleri desimal derece
formatındandır.
Koordinat çiftini doğru bir şekilde desimal derece olarak tanımlama ihtiyacınız olabilir.
Örneğin Birleşik Amerika ve Kanada bölgesinde X negatif Y ise pozitiftir. Bazı koordinat
sistemleri koordinat pozisyonunu bütün gezegene göre alıp bütün koordinatlara pozitif sayılar
verir. Aşağıdaki şekilde Dünyanın nasıl dört ayrı kısma bölündüğünü göstermektedir.

(0,0)

QUAD 1
+,+
QUAD 4
QUAD 2 X: LONGITUDE +,-
-,+ Y: LATITUDE
QUAD 3
-,-

Y
X
Merkez (0,0) Ekvator ve merkez meridyendir. Eğer ana meridyen batısında iseniz X
koordinatı negatif Y koordinatı Pozitiftir. Ülkemiz için her iki koordinat çifti pozitiftir.
Create Points komutunun Enlem ve Boylam İle Kullanımı
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Close All ‘u seçin.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table ‘ı seçin.
• • • • SITES.TAB dosyasını açın. ("...\mapinfo\professional\data"
klasöründe.)
• • • • Table menüsünde, Create Points ‘i seçin.
• • • • Create Points diyaloğunu aşağıdaki gibi doldurun:

Bu, her kayıt için kullanılacak


sembolü değiştirir. MapInfo birçok
sembol tipini sağlamaktadır.

Kullandığımız tablo LONG ve LAT isimli kolonlar içermektedir. LONG longitude-boylam,


X Koordinatını. LAT latitude-enlem Y koordinatını göstermektedir.

ªUyarı: Enlem ve Boylam bilgileriniz MapInfo


tarafından kullanılabilmesi için desimal derece
formatında olmalıdır.

Koordinatları uygun yerlere yerleştirmek için tek ihtiyacımız budur.


Diyalog Symbol Style butonuna sahiptir. Eğer bu butona basarsak nokta olarak haritada
görünecek sembol tipini belirleyebiliriz.
• • • • Symbol Style butonuna basın. (Yukarı bakın.)
Symbol Style diyaloğu görünür:

• • • • Kullanmak istediğiniz sembolü seçin, OK butonuna basın.


• • • • Diyoloğu kapatmak için OK butonuna basın ve Create Points
komutunu kullanın.
Şimdi, verileri harita üzerinde görebiliriz. STATES tablosunu altlık olarak kullanacağız.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table seçin.
• • • • STATES tablosunu seçin. ("...\mapinfo\professional\data"
klasöründe.)
STATES haritası görünecektir. Sonra, SITES tablosunu bu harita üzerine ekleyelim.
• • • • Map menüsünü açın.
• • • • Layer Control seçin.
• • • • Add butonuna basın.
• • • • SITES seçin.
• • • • Add butonuna basın.
• • • • Layer Control diyaloğunu kapatmak için OK butonuna basın.
SITES tablosu haritaya eklendi.

Çalışmalarımızın sonucu olan SITES tablosu harita penceresinde görülebilir. Eğer ilerde bu
tabloyu açarsak şu anda oluşturduğumuz haliyle açılacaktır.
Nokta oluşturma işlemi sırasında, MapInfo SITES tablosu için .MAP dosyası oluşturmuştu.
MAP dosyası tabloda tanımlanmış olan her objenin koordinat ve grafik tanımları mevcuttur.
Herhangi bir noktadaki bilgiyi görmek için:
• • • • Seçim butonuna tıklayın.
• • • • Oluşan herhangi bir noktaya çift tıklayın.
Point Object diyaloğu görünür. Diyalog X ve Y koordinat değerlerini gösterir.

Bunu aynı zamanda çizgi ve alan


objeleri için de yapabilirsiniz

• • • • Point Object diyaloğunu kapatmak için OK butonuna basınız.


UTM Kordinat sisteminde Nokta Oluşturma
Universal Transverse Mercator (UTM) projeksiyonu dünya koordinat sistemini 60 parçaya 6
derecelik dilimlerden oluşur. X ve Y koordinatları (Eastings ve Northings olarak da bilinir)
metre cinsinden tanımlıdır.

1 60

Create Points komutu kullanılırken, koordinat değerlerinin hangi zon içinde olduğunu
bilmemiz gerekir. Bu işlem için kullanılacak tablo Washington DC için kuzey ve doğu
koordinatlarını içerir ve 18. zondadır. Başlayalım:
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table ‘ı seçin.
• • • • UTM_COORDS seçin. ("...\mapinfo\professional\data"
klasöründe.)
• • • • Open butonuna basın.
UTM_COORDS tablosu grafik objelere sahip olmadığı için browser penceresinde
görünecektir.. Browserin altındaki kaydırma çubuğu ile X_Coord ve Y_Coord kolonlarını
bulun.
Koordinat birimi metredir. Nokta oluşturma işlemine başlayalım:
• • • • Table menüsünü açın.
• • • • Create Points ‘i seçin.
• • • • Create Points from Table kısmında UTM_COORDS seçin.
• • • • Get X Coordinates from Column kısmında X_Coord seçin.
• • • • Get Y Coordinates from Column kısmında Y_Coord seçin.

MapInfo projeksiyon sistemini enlem ve boylam olarak varsayar. Bir sonraki adım MapInfoya
haritanın UTM koordinat sisteminde olduğunu söylemektir..
• • • • Projection butonuna basın.
• • • • Category kısmında Universal Transverse Mercator (NAD 83) seçin.
• • • • Category Members listesinde UTM Zone 18 (NAD 83) seçin.
• • • • Choose Projection diyaloğunu kapatmak için OK butonuna basın.
• • • • Create Points diyaloğunu kapatıp işe başlaşmak için OK butonuna
basın.
UTM_COORDS tablosu için harita oluşturuldu. Harita penceresinde görmek için:
• • • • Window menüsünü açın.
• • • • New Map Window ‘u seçin.
• • • • Map Tables listesinde UTM_COORDS seçin.
• • • • İkinci Map Tables listesinde STATES seçin.
• • • • OK butonuna basın.
Tablonun Haritasını Yoketme
Tablonun haritasını yoketme işlemi kayıtlarla ilişkili bütün objelerin silinmesi demektir.
Bunu, nokta oluşturma sırasında yanlış kolonları seçtiğinizde veya yanlış koordinat sistemi
seçtiğinizde yapmanız gerekecektir. Bunun en basit göstergesi aşağıdaki gibi bir harita ile
karşılaşmaktır:

Bunu aynı zamanda tablo veritabanındaki koordinat değerleri değiştiğindede yapmak


isteyebilirsiniz. Bu koordinatları haritada güncellemek istediğinizde create Point komutu
kullanamazsınız. Sadece fiziksel olarak noktaların yerlerini elinizle değiştirebilirsiniz.
Fiziksel olarak noktaları taşımak uygun değilse harita objelerini silip yeniden nokta
oluşturabilirsiniz.
Harita objelerini yoketmenin geri dönüşü yoktur. Bir yedek oluşturmadan ana tablo üzerinde
bu işlemi yapmayınız. Bu işlem bir kez yapıldımı bir daha harita üzerinde bilgilerinizi
göremezsiniz.
Üzerinde çalışmak için UTM_COORDS tablosunu kullanalım. Bir hataya yol açmamak için
öncelikle bütün tabloları kapatıp UTM_COORDS tablosunu yeniden açalım.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Close All ‘ı seçin.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table ‘ı seçin.
• • • • UTM_COORDS seçin.
• • • • Open butonuna basın.
UTM_COORDS tablosu haritada görünecektir. To make the table unmappable:
• • • • Table menüsünü açın..
• • • • Maintenance dan Table Structure seçin.
Modify Table Structure diyaloğu görünecektir.
• • • • Table is Mappable işaretini kaldırın.
• • • • OK butonuna basın.
“The associated graphics will be permanently deleted; this operation cannot be undone.”
Uyarısı görünecektir.

• • • • OK butonuna basın.
UTM_COORDS haritası kaybolacaktır. İşlem sonucunda tablonun harita bileşeni yokolduğu
için Window menüsünden New Map Window seçeneği çalışmayacaktır.
• • • • Window menüsünü açın.
• • • • <ESC> (Escape) tuşuna bas.
Bu noktada, Create Points komutunu kullanabilirsiniz.
Bulma
Dersin Konusu
Bu derste, MapInfo Find komutunun kullanımını öğreneceğiz. Bu, bize objenin adı yada
adresini yazarak onun yerini bulmamızı sağlayacak.

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 Ülke Bulma
9 9 9 9 Sahaları İndeksleme
9 9 9 9 Aramayı Yeniden Tanımlamak
9 9 9 9 Şehri Bulmak
9 9 9 9 Adres Ve Kesişimleri Bulmak
9 9 9 9 Müşteri Bulmak

Pratik Kullanım
Find komutu size bir kişinin, bir yerin veya başka bir şeyin yerini harita veya browserda
görmenizi sağlar. Find komutu istenen kaydı ekrana getirir ve bir sembol ile işaretler.
MapInfo kayıtlarınızı veritabanı bilgilerinizden yola çıkarak harita üzerinde gösterir, çünkü
harita ile veritabanı birbiri ile bağlıdır.
Ülke Bulma
• • • • File menüsünü açın, Close All ‘u seçin.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Workspace ‘ i seçin.
• • • • FINDING seçin.
Bu workspace WORLD, STATES, CITY_125, DCWASHS, ve DC_BCUST tablolarını içerir.

• • • • Query menüsünü açın.


• • • • Find ‘ı seçin.
Find komutu iki adımdır. İlk diyalog hangi tablodan arama yapacağınızı ve bulunan objeye
hangi sembol ile işaret konacağını seçer. İkinci diyalog neyi arayacağımızı sorar.
• • • • Search table kısmında, WORLD seçin.
• • • • Sembolü değiştirmek sizin dikkatinizi daha çok cezbedecektir,
öyleyse Symbol Style diyaloğunda OK butonuna basın.
• • • • OK butonuna basın.
• • • • Country kısmına IRELAND yazın.

• • • • OK butonuna basın.
MapInfo Irlandanın olduğu yer merkez olacak şekilde haritayı kaydırır ve seçtiğimiz sembolu
üzerine koyar. (Dikkat edin MapInfo sadece seçilen obje haritada değil ise haritayı kaydırır
eğer seçilen obje haritada ise zoom değişmeyecektir.)
Saha İndeksleme
Dikkat ettiyseniz sadece dünya tablosunda çok az bir saha sorgulama kısmında mevcuttu.
Find komutunu bir sahada kullanabilmeniz için o sahanın indeksli olması gerekir. Hangi
sahanın indeksli olduğunu görmek için Table > Maintenance > Table Structure komutunu
kullanın.
• • • • Table menüsünden, Maintenance dan Table Structure seçin.
• • • • View/Modify Table Structure diyaloğunda, WORLD seçin.

• • • • OK butonuna basın.
WORLD tablosu için Table Structure diyaloğu görünecektir.
0Uyarı! Kliklemeden önce
dikkatli olun! Bu çok güçlü bir
diyalogtur. Veri sahalarını
silebilir, hatta bütün haritayı
yokedebilirsiniz. Bu tür
değişiklikler geri alınamaz!
Şimdilik sadece indexler ile
çalışacağız

Her sahanın karşısında indeks seçeneği vardır. Bu kutu işaretlendiğinde saha indekslenir. Saha
indekslendiğinde tablonun büyüklüğü artar, bu yüzden sahaları indekslerken akıllıca davranın.
(Tablonun .IND uzantılı dosyası indexlerin saklandığı dosyadır.). İşaretin kaldırılması ile saha
indeksi kaybolur.
• • • • Diyalogdan çıkmak için OK butonuna basın.

Aramayı Yeniden Tanımlama


Şimdide Birleşik Amerikadan Glendale adlı şehri arayalım.
• • • • Query menüsünü açın.
• • • • Find ‘ı seçin.
Dikkat edin MapInfo hala sizin ülke arayacağınızı umuyor. Eğer başka bir katmandan arama
yapacaksanız arama parametrelerini yeniden tanımlamanız (respecify) gerekir.
• • • • Respecify butonuna basın.
Şimdi arama parametrelerini değiştirebilirsiniz.

Şehir Bulma
• • • • Search table kısmında, CITY_125 seçin.
• • • • Refine search with table kısmında, STATES seçin.
• • • • using boundary name column kısmında, State seçin.
Bu şekildeki bir ayarlama ile sadece belirli bir eyaletteki şehri seçmek istediğimizi ortaya
koyuyoruz
• • • • OK butonuna basın.
• • • • City kısmına Glendale yazın.
• • • • State kısmına AZ yazın.
• • • • OK butonuna basın.
MapInfo Glendale, Arizona ya doğru kayar ve sembol ile işaretler.
Adres Bulma
Find komutunu kullandığınızda, MapInfo kaydı gösterirken mevcut zoom seviyesini kullanır.
Şimdi sadece küçük bir alana zoom yapıldığı zaman (yaklaşık 3 km)görünebilecek belirli bir
sokak adresini arayacağız. Şimdi sokak dosyasının konumlandığı Washington D.C. bölgesine
zoom yapalım.
• • • • Map menüsünü açın.
• • • • View Entire Layer seçin.
• • • • DCWASHS katmanını seçin ve OK butonuna basın.

Note: The View Entire Layer


command and the Change View
command can both be accessed
through a shortcut menu. Simply
position your mouse cursor inside
the map window and click with
the right mouse button.

• • • • Map menüsünü açın.


• • • • Change View seçin.
• • • • Yeni zoom seviyesi olarak 2 yazıp OK butonuna basın.
Şimdi Arama için hazırız:
• • • • Query menüsünü açın.
• • • • Find ‘ı seçin.
Arama kriterinin değiştirilmesi gerekiyor..
• • • • Respecify klikleyin.
Şimdi arama parametrelerini değiştirebiliriz.
• • • • Search table kısmında, DCWASHS seçin.
• • • • Refine search with table kısmında, none seçin.
• • • • OK butonuna basın.
• • • • 700 Connecticut Ave seçin.
• • • • OK butonuna basın.

MapInfo yazdığımız sokak adına uymayan sokaklar bulacaktır. “Exact match not found” –
“Tam uyan bulunamadı” mesajı görünecektir. DCWASHS tablosunda, aradığımız sokak
adresi Connecticut Ave değil Connecticut Av NW olarak bilinmektedir.
• • • • Connecticut Av NW seçin.
• • • • OK butonuna basın.
Aynı zamanda 700 numaralı adresi de bulamadık. Diyalogda “Address number not found”
diye bir mesaj görünecektir. En yakın aralığı seçelim.
• • • • En yakın aralık 800 – 899 ‘u seçin.
• • • • OK butonuna basın.
Adres işaretlenecektir.

Kesişimi Bulma
• • • • Query menüsünü açın.
• • • • Find ‘i seçin.
Eğer kesişim bulmak istiyorsanız sokak isimleri arasında çift ampersand (&&) kullanın.
• • • • Florida Av && 6th St yazın.
• • • • OK butonuna basın.
Eğer MapInfo yazdığınız sokak adını bulamazsa alfabetik olarak en yakın isimlerin listesini
size sunacaktır. Örneğimizde MapInfo "Florida Av" yerine "Florida Av NE" adresini buldu.
• • • • Florida Av NE seçin.
• • • • OK butonuna basın.
• • • • 6th St NE seçin.
• • • • OK butonuna basın.
Eğer cadeler kesişmiyorsa, MapInfo bunu bildiren bir mesaj verir. Yoksa, MapInfo haritayı
kesişime kaydırır.
Müşteri Bulma
Son egzersizimizde, DC_BCUST tablosundaki müşterileri soyadından bulacağız.
• • • • Query<span style='mso-ansi-language:TR'
Etiket (Labeling)
Dersin Konusu
Bu derste, MapInfonun harita üzerinde etiket oluşturmaya yarayan etiketleme özelliğini
öğreneceğiz. Aynı zamanda haritanın üzerine nasıl başlık ve açıklayıcı yazıların yazıldığınıda
öğreneceğiz.

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 İnteractif Etiketleme
9 9 9 9 Etiket Ayarları
9 9 9 9 Otomatik Etiket
9 9 9 9 Etiketleri Editleme, Yoketme ve Kaydetme
9 9 9 9 Kozmetik Katman (Cosmetic Layer) Kullanımı
9 9 9 9 Yazı Yazma
9 9 9 9 Kozmetik Objeleri (Cosmetic Objects) Kaydetme

Pratik Kullanım
Birçok kez, haritanın üzerine notlar eklemek istersiniz. Bunun bir sebebi, haritayı okuyan
kişiye daha fazla regferans noktası sağlamaktır. Bu, sokak isimleri, şehir isimleri, ülke
isimleri ve başka coğrafi özellikleri de olabilir. Başka bir sebep ise belirrli bilgileri harita
üzerinde göstermektir. Örneğin her ülkedeki satış seviyelerini göstermek isteyebilirsiniz. Bu
haritaya bakan kişiye analiz bilgileri analiz etmede yardımcı olacaktır.
İnteractif Etiketleme
Önce, haritamızın üzerine etiket aracı ile kendimiz etiket yerleştirmekle başlayalım.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Workspace seçin.
• • • • LABELS seçin.
• • • • Open butonuna basın.

Etiket aracını kullanırken harita üzerinde yavaşca gezinirsek,objeler ile ilgili ipucları
ekranda görünecektir.

• • • • Etiket butonunu seçin.


• • • • Harita objeleri üstünde yavaşça gezinin.

Eğer harita objesini etiket butonu ile kliklerseniz, MapInfo objenin yanına etiket yazısını
yerleştirecektir.
• • • • Etiket butonu kullanarak birkaç objeye klikleyin.
Otomatik Etiketleme
MapInfo Etiketlerinin temelinde objelerle ilişkilendirilmiş olan veriler yatmaktadır,
(Tablodaki ilk kolonun etiket olarak kullanılacağı varsayılır). Etiket seçeneği diyaloğu -Label
Options dialog (Layer Control Diyaloğundan açılır) Size birçok şekilde, kullanıcak font
türüne kadar, etiket ayarlama imkanı verir.

• • • • ª
Map Menüsünü açın. Layer Control diyaloğuna kısayoldanda ulaşabilirsiniz.
Mousu nuzu harita içinde iken sağ tuşa klikleyin. Ilk seçenek
• • • • Layer Control seçin.
Layer Control dür.

Bu Kolon işaretlenirse
bütün etiketler açılır. Eğer
işaret kaldırılırsa etiketler
kalkar.

Label butonu her katman


için etiket ayarını
yapmanızı sağlar.
• • • • CITY_125 katmanının seçildiğine emin olun.

• • • • Etiket kutusunu işaretleyin (Etiket ikonu altında).


• • • • Label butonunu klikleyin.
City_125 Label Options diyaloğu görünür.

Hangi kolon/sahadaki
bilginin etiket olarak
kullanılacağı ?

Farklı objeler için aynı


Eitketi görmek etiketi göstermeye izin
istiyormusununz? verir.
Sadece belirli zoom
seviyesinde?

Yazılar üst üste


binebilirmi? Eğer burası
işaretlenmez ise MapInfo
Yazı için hangi text yazıların birbir üstüne
stilini istiyorsunuzt? binmesine izin vermez.

Etiketi orjinal
yerinden
taşıdığımızda etiket Etiketin objenin neresnde
çizgisi görünür. Bu yer alacağını gösterir,.
etiketlerin çok küçük
alanlara düştüğü
zamanlarda oldukça
faydalıdır.

• • • • Etiket için yeni font seçin.


• • • • OK butonuna basın.
Şimdi etiketlerin tek tek nasıl editlendiğine bakalım.
Etiket Editleme
Etiketleri editleme ihtiyacı duyabilirsiniz. Etiketi taşımaya veya fontunu, rengini veya
büyüklüğünü değiştirmek isteyebilirsiniz. Hatta etiketin yazısını bile değiştirmek mümkündür.
Etiketi taşımak için:

• • • • Ana araç çubuğundan seçim butonunu seçin


• • • • Etikete basın ve bırakmadan mouse ile sürükleyin.
Mevcut etiketi değiştirmek için:
• • • • Seçim butonu ile etiketi çift tıklayın.
Label Style diyaloğu görünecektir.
• • • • Etiketin ayarlarından bazılarını değiştirerek deneyin.

butonuna klikleyerek,text stilinde


değişiklik yapılabilir

Bu diyalog kutusunda, etiketi


değiştirmek mümkündür. Bu
yazının kendisini
değiştirmeyide içerir.
Etiketleri yoketme (Removing Labels)
• • • • Etiket(ler)i seçim butonu ile seçin .
• • • • Klavyeden Delete tuşuna basın.
1. 1. 1. veya
• • • • Edit menüsünden, Clear BI seçin.

Etiketleri Kaydetme (Saving Labels)

Etiketleri kaydetmek için, workspace’e kaydedin. Workspace ekrandakiFile > Savekonfigrasyonu


Copy As komutu
(harita, grafik, browser ve çıktı pencereleri) kaydeder. etiketleri saklamaz!! Hatırlayın, Save
Copy As tablonun aynısından oluşturmak
• • • • File menüsünü açın. için Save Workspace ise masaüstünü
saklama için kullanılıyordu
• • • • Save Workspace seçin.
• • • • MY_LABEL seçin.
• • • • OK butonuna basın.

Ekrandan yapılmış sorgular etiketlendi ise workspace içinde saklanmaz. Eğer etiketlemiş
Eğer Drawing araç çubuğu
olduğunuz tabloyu kapatırsanız yada harita penceresini kapatırsanız MapInfo size workspace
görünmüyorsa, Options
saklayıp saklamayacağınızı soracaktır. menüzünden ToolBars’ı seçin.

Başlık Oluşturma
Başlık oluştırmak için, Drawing araç çubuğundan yazı(text) butonu kullanılır.
Pencereye yazı ekleyebilmek için editlenebilir–editable harita katmanımız olması gerekir.
Editlenebilir katman yeni objelerin eklenmesine izin verir. Ek olarak, katman eğer
editlenebilir ise mevcut objeler üzerinde değişiklik yapabilirsiniz.
Örneğin, Kozmetik Katmanı -Cosmetic Layer editlenebilir yapabiliriz. Kozmetik katman her
harita penceresinde mevcuttur. Haritadan çıkartılması yada sıralamada en üstten aşağı
indirilmesi imkansızdır. Bunu ana harita üzerinde transparan bir katman olarak düşünün. Bu
katmanı test objeleri oluşturmada yada etiket ile elde edemeyeceğiniz yazıları (başlık gibi)
oluşturmak için kullanabiliriz.

• • • • Layer Control butonuna tıklayın.


• • • • Cosmetic Layer seçin.
• • • • Kalem kolonu altındaki kutuyu işaretleyin.
• • • • OK butonuna basın.

Herhangi bir katmanı burdanda


Kozmetik katman editlenebilir iken, içeriğinde ekleme, silme veyaeditlenebilir
değiştirmehale
işlemi
getirebilirsiniz.
yapabilirsiniz. Statü çubuğunda hangi katmanın görünebilir olduğuna dikkat edin: katmanı burdan
Sadece istediğiniz
seçmeniz yeterli olacaktır.

• • • • Drawing araç çubuğundan yazı butonuna basın.


• • • • Başlığı koymak istediğiniz yere tıklayın.
• • • • Introduction to MapInfo cümlesini yazın.

Yukardaki ekran çıktısına dikkat edin, bazı etiketler taşınmış, bazılarının fontları değişmiş.
Sizin ekranınız önceki derste yaptıklarınızdan dolayı daha farklı görünebilir..
ªEğer yazı objelerin editlenmesi veya silinmesi gerekirse etiketleri ile aynı
metodları kullanabilirsiniz. Kozmetik katman editlenebilir olduğu için ekleme
silme yada font değişikliği gibi işlemler burda da yapılabilmektedir.

Kozmetik Katmanı Kaydetme


Kosmetik katmandaki objeleri kaydetmek için iki yol vardır:
(1) (1) (1) (1) Workspace kaydedildiğinde, kozmetik katmandaki objelr de kaydedilir. veya

(2) (2) (2) (2) Kozmetik katmandaki objeleri (yazı veya diğer) kalıcı bir tabloya
kaydetmektir. İkinci metodun avantajı, bu tablonun başka haritalar ile kullanılabilmesidir.
Workspace kaydetmeyi daha önceden görmüştük, şimdi etiket ve yazılarımızı yeni tabloya
kaydedelim.
• • • • Map menüsünü açın.
• • • • Save Cosmetic Objects seçin.
Save Cosmetic Objects diyaloğu görünür.
• • • • Transfer Cosmetic Objects to Layer listesinden <New> seçin
(varsıyal seçim).
• • • • Save butonuna basın.
Sonraki adım bu tabloya isim vermektir. (MapInfo otomatik olarak yeni tablo oluşturacaktır.)
• • • • Save Objects to Table diyaloğunda MY_TEXT yazın.
• • • • OK butonuna basın.

0Asla kozmetik objeleri ana tablolara aktarmayın,


(STATES gibi), çünkü bunlar o tabloda kalıcı hale
gelecektir.

Harita penceresinin üstündeki çubuğa bakın. Şimdi CITY_125 ve STATES katmanlarına ilave
olarak MY_TEXT katmanı da görünecektir.
Tematik Harita Oluşturma
Dersin Amacı
Bu derste, iki farklı tematik harita oluşturma ve bu haritaların özelleştirmesini öğreneceksiniz.
Harita oluşturmak için gerekli adımlar atılırken aynı zamanda iyi tematik haritalar oluşturmak
için de öneriler olacaktır.

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 9 Aralık Tanımlı-Ranged Tematik Harita
9 9 9 9 9 Tek Değerli Tematik Harita
9 9 9 9 9 Lejant Editleme
9 9 9 9 9 Tematik Şablon Kaydetme
9 9 9 9 9 Tematik Harita Kaydetme
9 9 9 9 9 Tematik Katmanları Anlama
9 9 9 9 9 Tabloları Birleştirme: Bir Tabloyu Başka Tablo
Değerlerine Göre Renklendirme
9 9 9 9 9 Grafik Bağlantılar

Pratik Kullanım
Tematik Harita oluşturma yöntemi verileri göstermenin ve analiz etmenin başka bir yoludur.
Tametik harita veri gösteriminin en güçlü formlarından biridir. Tematik Harita ile aynı veriyi
çok değişik şekillerde gösterebilirsiniz. Alttaki bilgiye bağlı olarak haritanın değişik şekillerde
değiştirilmesi olarak tanımlanabilir. Mesela il haritasının her ildeki nüfus yoğunluğuna göre il
sınırlarının renklendirilmesi ni söyleyebiliriz. Koyular yoğun nüfusu gösterirken açık renkle
az yoğun yerler gösterilir. Başka bir örnek ise türlerine göre lokantaların farklı sembollerle
gösterilmesidir. Bazen Haritanızı renklendirmek için kullanacağınız değerler başka bir
tabloda olabilir. Bu derste tabloların birleştirilmesi konusunu da işleyeceğiz.
Aralık Tanımlı-Ranged Tematik Harita
Tematik harita konusundaki araştırmamıza aralıklı tematik haritayı inceleyerek başlayacağız.
Bu tipteki haritalar belirli bir aralıktaki değerleri bir renk veya stilde gösterir. Örneğin,
Kırmızı renkle taranmış bir ülke iki ve dört milyon arasındaki nüfusu, başka bir renk ise
başka bir nüfus aralığını gösterebilir..
İlk örneğimizde STATES tablosunu baz alan tematik harita oluşturacağız. Tematik
renklendirmeyi birkaç değişik şekilde yapabiliriz.
Bu derste kullanılacak Workspace’i açmakla başlayalım:
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Open Workspace seçin.
• • • • • THEMATIC.WOR seçin. ("...\mapinfo\professional\data"
klasöründe.)
• • • • • Open butonuna basın.
Aşağıdaki harita görünecektir:
Bu workspacedeki tabloları baz alarak tematik harita oluşturmaya başlayalım. Aralık tanımlı
harita oluşturmakla başlayalım. STATES-Eyalet tablosundaki 1980 yılına ait ortalama gelir
durumuna göre tematik oluşturalım.
Tematik oluşturma aşağıdaki adımları içerir.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Create Thematic Map seçin.
Adım 1: İlk adım oluşturmak istediğimiz tematiği seçmektir. MapInfo bize 7 türlü tematik
oluşturma imkanı verir. Her tipin kendine özgü bir amacı ve kalitesi vardır.

Yedi tip tematik harita şunlardır:


1. 1. 1. 1. 1. Aralık tanımlı(Ranges): Her renk belirli bir numerik aralığı
gösterir.
2. 2. 2. 2. 2. Çubuk grafik(Bar Charts): Bar grafiği her objenin üstüne
yerleşir.
3. 3. 3. 3. 3. Pasta Grafik: Pasta grafik her objenin üstüne yerleşir.
4. 4. 4. 4. 4. Derecelendirilmiş Sembol: Verinin büyüklüğüne göre
sembolün büyüklüğü değişir. Büyük semboler büyük, küçük semboller küçük
değerleri gösterir
5. 5. 5. 5. 5. Nokta Yoğunluk: Noktalar alan içinde dağılır. Alan içindeki
nokta sayısı alan değerini verir.
6. 6. 6. 6. 6. Tek değerli(Individual): Her değer ayrı bir renk veya sembol
ile gösterilir.
7. 7. 7. 7. 7. Grid: Lana üzerinde yüzey tematik interpolasyon.
Aynı zamanda tematik şablonda seçmeniz gerekir. Tematik şablon -thematic template tematik
ayarlarını içermektedir, renk seçeneği, aralık metodu, ve lejant ayarları. Bu şablonlar mevcut
durum veya daha sonraki çalışmalarda kullanılabilir. Şablon her tematik oluşturmada
seçilmelidir.
Her tematik tipi için daha önceden hazırlanmış şablonlar mevcuttur. Aralık tanımlı ve tek
değerli tematik oluştururken hangi tür grafik obje ile çalıştığınızı bilmeniz gerekir. Bu tematik
tipleri, nokta,çizgi ve alan için şablonlara sahiptir.
İlk haritamızda numerik değerler içeren tablo için aralık tanımı tematik oluşturacağız.
• • • • • Ranges butonunun seçildiğini onaylayın.
STATES tablosu alan tipi objelerden oluşmaktadır, öyleyse
• • • • • Şablonları alfabatik olarak görmek için Sort by Name basın.
• • • • • Region Ranges Default sablonunu seçin.
• • • • • Create Thematic Map - Step 1 or 3 diyaloğunda Next butonuna
basın.

Adım 2: Sonraki diyalog (Create Thematic Map - Step 2 of 3) kullanılacak tablo ve sahayı
seçmeyi sağlamaktadır. Renklendirme için kullanılacak veri bu tabloda yada başka bir tabloda
olabilir. Kullandığımız veri aynı tabloda.
Diyalog göründüğünde listenin en üstünde SITES tablosu görünecektir. Saha listesinde ise
SALES_96 görünmektedir. Çünkü bu saha tablodaki ilk nümerik sahadır. STATES
tablosundaki ortalama gelir seviyesine göre tematik yapacaktık, seçenekleri değiştirelim.
• • • • • Table listesinden STATES seçin.
• • • • • Field listesinden Med_Inc_80 seçin.

Hangi tabloyu
renklendireceksiniz Hangi kolona göre
renklendireceksiniz.

• • • • • Next butonuna basın.


Adım 3: Bu diyalogda (Create Thematic Map - Step 3 of 3) aralıkları ve kullanılacak renkleri
ayarlayabilirsiniz. Aynı zamanda tematik lejant ayarlanabilir. Şimdi mevcut ayarlarla tematik
haritaya bakalım. Daha sonra değişiklik yapabiliriz.
• • • • • OK butonuna basın.
Harita görünür. Eyaletler ortalama gelir seviyelerine göre renklendi. Lejant penceresine dikkat
edin. Lejant üzerinde parantez içinde görünen rakamlar o aralık içindeki kayıt sayısıdır. Eğer
istenirse lejant penceresini taşımak veya büyüklüğünü değiştirmek mümkündür.

Parantez içindeki sayılar o


aralık içindeki kayıt sayısını
gösterir

Tematik Haritayı ve lejantı değiştirebilirsiniz.


• • • • • Lejant penceresini çift tıklayın.
veya
• • • • • Map menüsünü açın ve Modify Thematic Map seçin.

Aralıkların dağılımı
değiştirilebilir.

Her aralık için tanımlı


olan renk ve desen
değiştirilebilir.
Şimdi aralıkları ve stilleri (renk ve patern) değiştirebilirsiniz.
• • • • • Styles butonuna basın.

Bu diyalog ile renklendirme için kullanılan


stilleri her bakımdan değiştirmek
mümkündür.
Her aralık için bir stil butonu diyaloğun sağ
tarafındadır. Butonlar alt seviyeden yukarı
doğru sıralanır. Eğer bu butonlardan birine
basarsanız o aralık için tanımlı sembolü
değiştirebilirsiniz.
Kullanışlı bir özellik Auto Spread –otomatik
yayma kullanılabilir. Otomatik yayma aktif
iken, MapInfo otomatik olarak renkleri alt ve
üst değerler arasında derecelendirir. Nasıl
çalıştığını görmek için üstteki rengi
kırmızıdan maviye çevirin.
Sonuç olarak aradaki renkler de otomatik
olarak değişecektir.

• • • • • Customize Range Styles diyaloğunda en üstteki kırmızı


poligonu tıklayın (28,900 to 39,100 olarak belirtilmiş).
Region Style diyaloğu görünür:
En üst aralığın zeminini değiştirelim. Rengi değiştirmek için:
• • • • • Foreground listesini tıklayın.
• • • • • Koyu maviyi tıklayın.
Hatırlayın, burda seçtiğimiz renk en üst aralığı gösterecek daha alt aralıklar için bu rengin
daha açık tonları kullanılacak.
• • • • • Region Style diyaloğunu kaptmak için OK butonuna basın.
• • • • • Bu işlemi en alttaki poligon için de tekrarlayın ve rengini sarı
seçin.
• • • • • Customize Range Styles diyaloğunu kapatmak için OK
butonuna basın
• • • • • Modify Thematic Map diyaloğunu kapatmak için OK butonuna
basın
Harita şimdi sarıdan başlayıp koyu mor rengi arasında renklendirildi.
Bu renklendirme tematik haritanın genel prensibini yansıtmaktadır. Sezgisel olarak koyu
renkler yüksek değerleri açık renkler ise düşük değerleri.
Kendi renk şemanızı kullanmak isterseniz, otomatik dağılma (Auto Spread ) özelliğini
kullanmak zorunda değilsiniz. Otomatik dağılım kapatılabilir. Diyoloğun en üstünde none
seçeneğini işaretleyin. Aynı zamanda aralığın ortasındaki bir poligonu seçerseniz Auto Spread
özelliği kaybolur.
Aralıkların kendisini değiştirmek de mümkündür. Kaç tane aralık kullanılacağını, Nasıl
hesaplanacağını seçebilirsiniz. Hatta kendi aralık tanımlarınızı yapabilirsiniz.
• • • • • Legend penceresini çift tıklayın.
• • • • • Ranges butonuna basın.
Customize Ranges diyaloğu görünür:

Bu diyalog ile aralıkları değişik metodlarla


hesaplamak mümkündür. Aynı zamanda aralık
sayısınıda değiştirebilirsiniz.
Aralık Hesaplama metodları:
1) 1) 1) 1) 1) Equal Count ;eşit sayı - Her
aralığa eşit sayısa kayıt koyar.
2) 2) 2) 2) 2) Equal Ranges;eşit aralık –
Her aralık eşit büyüklüktedir.
3) 3) 3) 3) 3) Natural Break; doğal bölme: -
her aralık değeri birbirine yakındır. (Her
aralığın ortalaması bu aralıktaki değerlere
yakındır.)
4) 4) 4) 4) 4) Standard Deviation;standart
sapma – aralıklar ana ve standart sapma
aralıklarındadır.
5) 5) 5) 5) 5) Quantiling – Aralıklar yüzde
olarak dağılırlar.
6) 6) 6) 6) 6) Custom Ranges ; Tanımlı
aralık- Aralıkları kendiniz tanımlarsınız.
• • • • • Method listesinden Equal Ranges’i seçin.

Dikkat edin OK butonu Recalc olarak değişti


Aynı zamanda aralık dağılımı listesi mevcut
değil.
Recalc butonuna basıldığında MapInfo aralıkları
yeniden oluşur.
Birçok değişiklik yapılıp tekrar Recalc butonuna
basılabilir.

• • • • • Recalc butonuna basın.

Recalc butonuna basıldığında aralıklar


yeniden hesaplanır. Hesaplama
yapıldıktan sonra bu buton OK haline
döner. Bu yüzden bir metod seçmeden
önce defalarca hesap yapabilirsiniz.
• • • • • Customize Ranges diyaloğunu kapatmak için OK butonuna
basın.
• • • • • Modify Thematic Map diyaloğunu kapatmak için OK butonuna
basın.
Harita görünür:

Önceki harita ile bu harita


arasındaki farka dikkat edin Her
aralık eşit genişlikte. Öncekinde
üst aralıkta 12 eyalet varken
burda 4 tane var.
Aralıkları değiştirerek harita üzerindeki renklerin dağılımınıda değiştiririz.
Bu tematik harita oluşturmanın prensibini göstermektedir:

#“Tek bir harita fakat aynı durum için veya aynı


veri ile tanımlanamayacak kadar çok harita
üretilebilir.”
Mark Monmonier in How to Lie With Maps

Tek değerli Tematik Oluşturma


Tek değerli tematik oluşturma katogori bilgilerini baz amaktadır. Başka bir deyişle her obje
kendi değerine göre renklenmektedir. MapInfo her birim değere ayrı bir renk atamaktadır.
Her site eğitim(education), eğlence(entertainment), ulaşım(0transportation), veya
perakende(retail) olarak dört farklı klasmana ayrılmıştır. SITES haritasını bu tiplere göre
renklendirelim, böylece hangi siteyi hangi tipte görebiliriz. Kullanacağımız saha TYPE
sahasıdır.
• • • • • Map menüsünü açın..
• • • • • Create Thematic Map seçin.
• • • • • Create Thematic Map - Step 1 of 3 diyaloğundan Individual
butonuna basın.
SITES tablosu nokta objelerinden oluşmaktadır,
• • • • • Template Name listesinden Point IndValue Default seçin.
• • • • • Next butonuna basın.
Adım 2 diyaloğunda hangi tabloyu ve hangi sahayı kullanacağımızı seçeceğiz. Table: listesi
SITES tablosunu içermektedir çünkü haritanın en üst katmanıdır. Field-: listesi NAME
sahasını içerir çünkü tablonun ilk sahasıdır.
Tek değerli tematik size hem karakter hemde nümerik değerlere göre tematik yapmanıza izin
vermektedir.
• • • • • SITES tablosunu Type sahasına göre renklendirelim:

• • • • • Next butonuna basın.


Adım 3 de, MapInfo nun site ları TYPE sahasına göre nasıl katagorize ettiğini görebiliriz.
Parantez içindeki sayı, hangi tipte kaç tane kayıt olduğunu gösterir. Haritayı değiştirmek
mümkündür. Styles… butonu sembolün tipini, rengini ve büyüklüğünü değiştirmenizi sağlar,
Legend… butonu lejant penceresini değiştirmenizi sağlar.
• • • • • Styles butonuna basın ve her kategori için farklı bir sembol
seçin.
• • • • • Create Thematic Map - Step 3 of 3 diyaloğuna dönmek için OK
butonuna basın.

• • • • • Haritayı oluşturmak için OK butonuna basın.

Tematik haritayı değiştirmek istiyorsanız, lejant penceresini çift tıklayabilir veya Map >
Modify Thematic Map komutunu kullanabilirsiniz.

Lejant Editleme
Tematik harita oluşturduğunuzda bunu başka birisinin görmesini ve okumasını bekleriz,
Lejant penceresini değiştirmek iyi bir fikirdir. Oluşturmuş olduğumuz harita başlığı
değiştirilebilir.
• • • • • Legend –Lejant penceresini çift tıklayın.
• • • • • Legend butonuna basın.
The Customize Legend diyaloğu görünür.

Üst sol köşedeki kısımda lejant başlığı değiştirilebilir. Mesela “Sites by Establishment Type”
(Kuruluşlarına göre siteler) dediğimizde daha açıklayıcı bir tanımlama olur.
Tematik harita oluşturmanın başka bir prensibi, Verileri iyi bir şekilde aktarmaktır. Aynı
zamanda haritanın adını ve tarihini lejant yada doğrudan harita üstüne kaydetmeyide düşünün.
• • • • • Title kısmına tıklayın,İçindekileri silip şunu yazın: Sites by
Establishment Type.
• • • • • Customize Legend diyaloğunu kapatmak için OK butonuna
basın.
• • • • • Modify Thematic Map diyaloğunu kapatmak için OK butonuna
basın.
Lejant penceresi değişir:

Lejantın anlaşılır olması bilhassa haritayı akuyacak olan başka kimseler için yardımcı
olacaktır. Aralıkların nasıl tanımlandığı, verinin kaynağı, amacı, yapan kişi gibi bilgileri
bilhassa okulan kişiye aktarmak oldukça faydalıdır.
Tematik Şablonların Kullanılması
Tematik Şablonları aşağıdaki harita ayarlarını kaydeder.:
• • • • • Seçilen Stiller.
• • • • • Değiştirilmiş etiket ve yazıları içeren Lejant seçenekleri.
• • • • • Eğer aralık tanımlı tematik yapılacaksa, aralık tanım metodu.
• • • • • Eğer aralık tanımlı tematik yapılacaksa, Aralık sayısı.
Bütün tematik şablonları değiştirilebilir, silinebilir ve yenileri oluşturulabilir.
Şimdi SITES tablosu için oluşturduğumuz tek değerli tematik harita ayarlarını şablon olarak
oluşturalım. Aynı zamanda şablonu değiştirip başka bir şablon ile birleştireceğiz.
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Modify Thematic Map seçin.
• • • • • Sites (Ind. Value with Type) seçin.

• • • • • Modify butonuna basın.


Modify Thematic Map diyaloğu görünür.

• • • • • Template grubundan Save As butonuna basın.


Save Theme to a Template diyaloğu görünür. Bu diyalog ile yeni şablon kaydedebilir, şablon
ismi değiştirebilir, üzerine yeni kaydedebilir ve silebilirsiniz.

Mevcut tematiğimizin şablonunu kaydetmek için:


• • • • • Name kısmına Custom Establishment Type - Ind
Value yazın.
• • • • • Save Theme to a Template diyaloğunu kapatmak için OK
butonuna basın
• • • • • Modify Thematic Map diyaloğunu kapatmak için Cancel
butonuna basın.
Şablonu yeni tematiğe uygulamak için:
• • • • • Map menüsünü açın ve Create Thematic Map seçin.
• • • • • Individual butonuna basın.
Custom Establishment Type - Ind Value şablonu listede görünecektir.
• • • • • Template Name listesinden, Custom Establishment Type - Ind
Value seçin.
Önizleme(Preview) penceresinde, örnek lejant ve ayarlar görünür.
Eğer lejant yazılarını değiştirmek isterseniz, Use Customized Legend Text kutusuna işaret atın.
Devam edip şablonu değştirelim.
• • • • • Next> butonuna basıp sonraki diyaloğa geçin( Create Thematic
Map - Step 2 of 3.)
• • • • • Table listesinden SITES tablosunu seçin
• • • • • Field listesinden TYPE seçin.
• • • • • Next butonuna basın.
• • • • • Create Thematic Map - Step 3 of 3 diyaloğundan Styles
butonuna basın. Her kategori için stilleri değiştirin.
• • • • • Create Thematic Map - Step 3 of 3 diyaloğuna dönmek için OK
butonuna basın.
• • • • • Template grubundan Save As butonuna basın.
Bu noktada yeni bir şablon oluşturabilir yada mevcut üzerine kaydedebiliriz. Mevcut üstüne
kaydetmek için:
• • • • • OK butonuna basın.
• • • • • OK butonuna basın.
• • • • • Tematik oluşturmak için OK butonuna basın.
Mevcut tematik haritaları, tematik harita ayarları ile değiştirebilirsiniz. Sadece tematik
haritayı değiştirirken şablonları birleştirebilirsiniz:
• • • • • Map menüsünü açın.
• • • • • Modify Thematic Map seçin.
• • • • • Sites (Ind. Value with Type) seçin.
• • • • • Modify butonuna basın.
• • • • • Legend butonuna basın.
Customize Legend diyaloğunda dikkate değer bir iki değişiklik yapalım.
• • • • • OK butonuna basın.
• • • • • Template kısmında, Merge butonuna basın.
• • • • • Point IndValue, Black and White seçin.
• • • • • OK butonuna basın.
Point IndValue, Black and White şablonu mevcut tematik karekteristiğini aldı.
• • • • • Tematik oluşturmak için OK butonuna basın.
Tematik Harita kaydetme
Tematik haritayı kaydetmek için basitçe workspace kaydedin:
• • • • • File menüsünü açın.
• • • • • Save Workspace As seçin.
• • • • • File Name kısmına SITE_MAP yazın.
• • • • <span lang=EN-US style='font
Sınıflandırma (Redistricting)
Dersin Konusu
Bu derste, MapInfo nun yeniden sınıflandırma özelliğini kulllanarak objeleri nasıl
guruplandırgığını öğreneceğiz. Mesela satış alanları veya okul sınırları oluşturabilirsniz.
Tematik haritadan farklı olarak redistrict işlemi ile değişik istatistik işlemlerini rahatlıkla
yapabilir ve sınıflandırma işlemini harita objeleri üstünde de rahatlıkla göre bilirsiniz.
Redistrict işlemi kendi organizasyon coğrafyanızı çıkartmanız için kullanılabilir. Böylece her
bölgenizin eşit büyüklükte olduğuna emin olabilirsiniz.

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 Yeniden Sınıflandırmay Anlamak (Understanding
Redistricting)
9 9 9 9 Tablo Yapısını Değiştirme (Modifying a Table’s Structure)
9 9 9 9 Districts Borwserin Kullanma
9 9 9 9 District’e Harita Objesi Seçme ve Atama
9 9 9 9 District durumunu ve tablosunu saklama
9 9 9 9 Seçim İşlemi için Query > Select Kullanımı

Pratik Kullanım
Redistrict işlemi, harita objelerini belirli bir guruba yada bölgelere atama işlemidir. "District-
bölge" terimi bu içerikte organizasyon coğrafyası için jenerik bir terimdir. Redistrict özelliğini
kullanarak, birçok ilçe, il, eyalet, veya başka alanlar bölge(territory) dediğimiz gurplar olarak
birleştirilebilir. Bu tablodaki bilgiler dikkate alınarak yapılabilir. Bu bir şekilde dengelenmiş
bölgeler oluşturmamızı mümkün kılacaktır. Bölgeler harita penceresinde değişik renk ve
stillerle gösterilir(aslında bir tematik harita). District bowser penceresi her böge için
özetlenmiş bilgileri içerir. Örnek olarak ZIP kodlarına göre objeleri birleştirirsek servis
alanlarımızı oluşturabiliriz. Tablo müşteri sayısını içeriyorsa eğer, her bölgede ne kadar
müşteri olduğunu görebiliriz.
Yeniden Sınıflandırmayı Anlama
Redistrict işleminin gücü District browser dediğimiz özel pencerede yatmaktadır. Objeleri
sınıf olarak guruplandırdığımızda, her sınıf için toplam bilgileri otomatik olarak( on the flay)
güncellenir. Distrivt oluşturulduğunda bir veya birden fazla değişkeni izlemek mümkündür.
District oluşturulduktan sonra bunu kaydetmek mümkündür. Eğer yeniden sıraya koymak
gerekirse redistric özellikleri kullanılarak sınıflar değiştirilebilir.
Districts Browser penceresi sınıf oluşturma ve değiştirme anahtarımızdır. Districts Browser
penceresi dinamik bir penceredir; her değişiklikte özet bilgileri yeniden hesaplar. Değişikliğin
sonuçlarını anında görürsünüz. Bu size herhangi bir potansiyel değişikliği olduğunda “Ya
Eğer” analizi yapmanızı sağlar. Son sınıflandırmayı oluşturuncaya kadar birçok değişik
şekilde guruplama yapabilirsiniz.
Districts Browser penceresi her sınıf veya bölge için kayıt içerir. Aşağıdaki örnektir.

Target(hedef) district District browser penceresinde seçilen satırdır. (Yukardaki örnekte, Mid
Atlantic hedef districttir.) Bir district herzaman hedefdir. Hedef district bizim kayıt
eklediğimiz districttir.
Örneğimizde, STATES tablosunu kullanacağız. Hedefimiz eyaletleri 1990 satışlarına bakarak
dört bölgeye ayırmak.
Önce herşeyi kapatıp STATES tablosunu açalım.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Close All seçin.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Table’i seçin .
• • • • STATES seçin. ("…\mapinfo\data\usa" klasöründe.)
• • • • Open butonuna basın.
Tablo Yapısını Değiştirme
Örnekte, district oluşturma işlemini bir listeden yapıyoruz. Bunun için her eyaletin henagi
bölgey dahil olduğunu gösterewn bir kolona ihtiyacımız var. Önce tabloyu yeni d,str,c simleri
girebileceğimiz hale getirelim.
• • • • Table menüsünü açın.
• • • • Maintenance dan Table Structure seçin.
• • • • Add Field butonuna tıklayın.

Tabloda mevcut
bulunan saha listesi

Bu kutularda seçilen
sahanın yapısının
editlenir

• • • • Saha adı Field21 yerine Territory_Name yazın.


• • • • Type kısmının Character olduğuna emin olun.
• • • • Width kısmını 20 olarak değiştirin.
Diyalog aşağıdaki gibi görünmelidir:

• • • • Diyaloğun doğru olduğundan emin olunca OK butonuna basın.


Harita penceresi kapanacaktı. (Tablonun yapısında bir değişiklik yapıldığında, Mapinfo o
tabloya ait bütün pencereleri kapatır.) Tabloya baktığımızda Territory_Name sahasının
eklendiğini göreceksiniz.
STATES tablosunun yeni durumunu görmek için browser peenceresini açalım. Sonra harita
penceresini district işlemi için yeniden açalım.
• • • • Window menüsünü açın.
• • • • New Browser Window seçin.
Yeni Browser penceresi görünecektir.

Dikkat edin TERRITORY_NAME sahası Table > Maintenance > Table Structure komutu ile
oluşturuldu. Bu saha aynı zamanda tablonun en sağında.
Yeni harita oluşturmak için:
• • • • Window menüsünü açın.
• • • • New Map Window seçin.

STATES tablosunda Bölgeler oluşturmak district işlemine başlayalım.


• • • • Window menüsünü açın.
• • • • New Redistrict Window seçin.
• • • • Source Table listesinden STATES seçin.
• • • • District Field listesinden Territory_Name seçin.
• • • • Available Fields kısmından Sum(Sales_1990) seçin.
• • • • Add butonuna basın.
Saha Browse listesindeki sahalara eklenecektir. Aşağıda New Redistrict Window diyaloğu
açıklanmatadır.

Source Table redistrict


yapılacak tablo.

District Field district


isimlerinin bulunduğu
sahanın adı.

District olarak guruplanan kayıtlar olarak Bu Districts Browser penceresinde görünecek


görünen sahalar. Burdan seçilenbler bilgilerin listesidit. Varsayım olarak, district sahası
Districts Browser penceresinin bir parçası (district adı), sayısı( district içindeki kayıt sayısı), ve
olacaktır. Dikkat edin bütün nümerik obje stili (dolgu, sembol, veya çizgi) burda
sahalar toplam ve avaraj değerleri mevcut. listelenmiştir. District içinde kullanılan Stil renkleri,
şablonu veya şekli burda gösterilir.
1990 satışlarına göre oluşturacağımız bölgeler için Sum(Sales_1990) sahasını kullanacağız.
• • • • OK butonuna basın.
OK butonu tıklandığında, District Browser penceresi görünür ve harita yeniden çizilir. Şu
anda Districts Browser sadece bir kayıttan oluşuyor, çünkü distric boş bir sahadan
oluşturuldu. Bu henüz atama yapılmaış bölge demektir. Boş kayıtlar bir seri yıldız ile
gösterilir (*****). Şu anda bütün kayıtlar atanmamış durumda, Dikkat edin renk beyaz.
Şimdi birçok boş district oluşturacağız, ve eyalet guruplarını bunlara atayacağız.
• • • • Redistrict menüsünü açın.
• • • • Add District seçin.
MapInfo District2 adı ile Districts Browser penceresine yeni kayıt ekler. İki ilave district
daha ekleyelim.
• • • • Redistrict > Add District komutunu iki kere tekrar edin.

• • • • Eğer gerekirse Districts Browser pencere büyüklüğünü değiştirin.


District adını istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz. Districts isimlerini Eastern, Central, ve
Western olarak değiştirelim.
• • • • Territory_Name kolonundan District2 tıklayın.
• • • • District2 adını temizleyip Eastern yazın.
Bu adımı District3 ‘ü Central, ve District4’ü Western olarak değiştirmek için tekrarlayın.

İlk bölgemizi oluşturmak için, önce District penceresinden bir hedef target district seçelim.
Bazı eyaletleri Eastern district olarak atayacağız bu yüzden onu hedef seçelim.
• • • • Districts Browser penceresinden Eastern kutusunu klikleyin.
Eastern district şimdi hedef district oldu. Oluşturmak için, haritadan STATES katmanındaki
doğu eyaletlerinden seçin. Hatırlayın, Main araç çubuğundaki seçim butonlarından herhangi
birini kullanab,ilirsiniz.
• • • • States Map penceresini tıklayıp aktif hale getirin.
• • • • Doğu eyaletlerinden bir doğu bölgesi oluşturun.

STATES katmanından seçim yapıldığı anda, MapInfo seçilen eyaletleri otomatik olarak sayar,
ve Districts Browser penceresindeki kolonlar yeniden hesaplanır. Seçmiş olduğumuz eyaletler
hedef sınıfa eklenir.
Bu noktada seçilen kayıtlar geçici olarak hedef distric’e atanmıştır. Doğu bölgesi içn yeterince
eyalet seçtikten sonra, seçilen objeler kalıcı olarak atanmalıdır:
• • • • Districts Browser penceresini başlık çubuğunu tıklayarak aktif
hale getirin.
• • • • Redistrict menüsünü açın.
• • • • Assign Selected Objects seçin.
veya

• • • • Ana araç çubuğundan seçilen objeleri ata butonuna basın.

Redistrict işlemine Merkezi bölgeye eyalet atayarak devam edelim. District Browser
penceresinde Central satırını aktif hale getirerek başlayalım.
• • • • Districts Browser penceresinde Central district’i klikleyerek
seçin.
Central district şu an hedef district. Oluşturma için, STATES katmanında merkezdeki
eyaletleri seçin.
• • • • Merkezde olduğunu düşündüğünüz eyaletleri seçin.

Bittiğinde seçimi atayın:

• • • • Ana araç çubuğundan seçilen objeleri ata butonuna basın.


Redistrik İşlemini Bitirme ve Kaydetme
Redistrict işlemi sonunda ana tablo kaydedilmelidir. Seçilen objelerin bölgelere atanması
sırasında tablolarda değişiklikler oluştu. Kaynak tablo saklanmadığı sürece bölge bilgileri
kaydolmayacaktır.
REGION_NAME sahasındaki yeni değerleri kaydetmek için:
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Save Table seçin.
• • • • Save table listesinden STATES seçin.
• • • • Save butonuna basın.
STATES tablosundaki bütün değişiklikler kalıcı hale geldi. Sonuçları görmek içn STATES
browser penceresine bakalım.
Redistrict işlemi sonunda basitçe Districts Browser penceresini kapatın. Hartia objeleri orjinal
haline geri dönecektir. Eğer varsayılan renkleri değiştirdiyseniz ve bunları daha sonraki
çalışmalar için saklamak istiyorsanız, District Browser kapanmadan önce bir workspace
oluşturmalısınız.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Save Workspace seçin.
• • • • File Name kısmında DISTRICT yazın.
• • • • Save butonuna basın.
Redistrict oturumu şu an kaydedildi. Bu oturumu daha ilerde yeniden açmak için workspace
açınız.
Redistrict oturumu sonunda:
• • • • Districts Browser penceresinin sağ üst köşesindeki x işaretini
klikleyin.
Query > İle Seçim Yapmak
Eyaletleri bölgelere ayırma işine başka bir şekilde bakalım. 1990 satışlarında 65,000,000
değerinden daha yukardakileri bir district olarak atayacağımızı düşünelim. Main araç
çubuğundaki butonlarla bu işi yapmak oldukça yorucu olacaktır. İyiki harita objelerini aynı
zamanda bir kritere göre de seçebiliryoruz. Bu Query > Select ve Query > SQL Select
ifadeleri ile yapılabilmektedir.
Şimdi 90 satışları 65,000,000 üzerinde olan eyaletleri seçen bir ifade yazalım ve bir district’e
atayalım. Seçim yapmak için:
• • • • Query menüsünü açın.
• • • • Select seçin.
• • • • Select Records from Table listesinden STATES seçin.
• • • • that Satisfy kısmına Sales_1990 > 65000000 yazın.

• • • • OK butonuna basın.
Query Browser penceresi, sorguyu sağlayan eyalet listesi ile görünecektir.

Sorgu le seçilen eyaletleri district’e atamak için:


• • • • Districts Browser Başlık çubuğuna tıklayarak aktif hale getirin.
• • • • Seçim kutusuna tıklayarak hedef district’i seçin.
• • • • Ana araç çubuğundan seçilen objeleri ata butonuna basın..
STATES tablosundaki bölge isimlerini kontrol edelim.
• • • • Window menüsünü açın.
• • • • New Browser Window… seçin
• • • • Browse Tables listesinde STATES seçin.
• • • • OK butonuna basın.
District isimleirnin STATES tablosuna kaydetmek için:
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Save Table seçin.
• • • • Save table listesinde STATES seçin.
• • • • Save butonuna basın.

Çıktı Penceresi Kullanımı


Dersin Konusu
Bu derste, MapInfo çıktı penceresinin kullanılması ile nasıl profesyenelce görünen haritalar
hazırlayacağımızı öğreneceğiz. Çıktımızı mümkün olan en etkili hale getirmek için teknikler
araştıracağız. Okuyan kişiye ilave bilgi sağlayan kartoğrafik lejant konusu da işlenecek

Kapsanan Özellik ve Konular


9 9 9 9 Kartoğrafik Lejant
9 9 9 9 Tek Pencereyi Yazdırma
9 9 9 9 Çıktı Penceresi Ve Çerçeve Kullanımı
9 9 9 9 Çerçeve Taşıma ve Büyüklüğünü değiştirme
9 9 9 9 Çıktı Penceresine Yazı Ekleme

Pratik Kullanım
Verinizde analizlerinizi yaptıktan sonra ve son ürün olan harita browser ve grafiklerinizi
oluşturdupğunuzda, birçok pencere ayarlayıp bunları sayfalara basmak isteyebilirsiniz. Çıktı
penceresi bir veya daha fazla pencereyi çıktı almak için ayarlamaya yarar. Sonuç doğrudan
yazıcı veya çiziciye gönderilebilir.
Çıktı(layout) penceresini kullanmadan önce, Haritaları oluşturan bir workspace açalım.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Open Workspace seçin.
• • • • OUTPUT seçin.
• • • • Open butonuna basın.
Ülke sınırlarını, başkentleri okyonusları ve grid çizgilerini gösteren harita açılır.
Kartoğrafik Lejant
Derse kartografik lejantın nasıl hazırlandığına bakarak başlayalım. Kartoğragik lejant haritaya
ilave bir açıklayıcı gösterimdir.Tematik lejant ile birlikte haritanın kartoğrafik stillerini bize
sunar..

Kartoğrafik lejant, kartoğrafik ve tematik çerçeveleri bize etiketleri, altetiketleri ve stilleri ile
birlikte göstermektedir. Kartoğrafik leajant çıktı penceresine (bu derste gösterilecek) yada
OLE yardımı ile çıktılarda kullanılabilir.
Dünya haritası için lejant oluşturmakla başlayalım.
• • • • Map menüsünü açın.
• • • • Create Legend seçin.
Create Legend - Step 1 of 2 diyaloğu görünecektir.

Bu diyaloğu kullanarak hangi katmanların lejant içinde olacağını seçiniz. Varsayım olarak, ,
MapInfo çerçeveleri haritadaka katman sırasına göre listeyi oluşturur. Up ve Down butonları
ile sıralamayı değiştirebilirsiniz. Remove butonu ilekatmanı lejanttan çıkartabilirsiniz. Şimdi
varsayoılan değeri kabul edip bir sonraki diyaloğa gidelim.
• • • • Next butonuna basın.
Create Legend - Step 2 of 2 diyaloğu görünür.

Varsayılan başlık
pencere Diyez, #, ve yüzde, %,
başlığıdır. işaretleri değişken
içindirare wild cards.
Diyez katman ismini
Yüzde işareti ise
sembol adını gösterir:
point-nokta , line-çizgi,
veya region-alan.

Bu diyaloğu lejantın etiketini veya her katmanın tanımını değiştirmek için kullanılabilir. Bu
bilgi herzaman değiştirilebilir. Şimdi varsayılanları kabul edelim.
• • • • Finish butonuna basın.
Lejant görünür.

Kartoğrafik lejant bir kere oluşturulduktan sonra gerekli olduğunda editlenebilir. Editleme,
katman ekleme, Başlığını değiştirme, katman tanımı değiştirme ve pencere ayarları
değiştirilmesini içerir. Kartoğrafik lejant penceresinin başlığını değiştirmekle başlayalım:
• • • • Lejant penceresi çubuğunu tıklayıp bu pencerenin aktif olmasını
sağlayın.
• • • • Legend menüsünden, Window Properties seçin.

• • • • Window Title kısmındaki varsayılan başlığı World Map olarak


değiştirin.

• • • • OK butonuna basın.
Lejant penceresi başlığı değişti. Sonraki adımda GRID15 katmanını çerçevesini lejanttan
çıkartalım.
Lejant çerçevesini pencereden silmek için:
• • • • GRID15 lejant çerçevesini Main araç çubuğundan seçim aracı
kullanarak seçin.
• • • • GRID15 lejant çerçevesi aşağıdaki gibi renklenecektir:
• • • • <DELETE> tuşuna basın.

Çerçeve silindiğinde, lejant otomatik olarak yeniden hizalanmaz. Bunu yapmak için:
• • • • Legend menüsünden, Refresh Legend seçin.
Refresh Legend diyaloğu görünür.

Harita pencereinde herhangi bir stil değişikliği olduğunda (Katman kontrolü ile veya
varsayılan stil editlendiğinde) veya çıktının portraid (dik) veya landscape(yatay) tanımını
yapmak için Refresh Legend diyaloğunu kullanın, şimdi:
• • • • OK butonuna basın.
Her lejant çerçevesi için grafik tanım ve başlık editlemek mümkündür. Varsayım olarak,
MapInfo ilk oluşturna sırasında tablo isimlerini kullanır. Her katmanın başlık ve stil tanımını
değiştireceğiz.
• • • • WORLDCAP lejant penceresini çift tıklayın.
Legend Frame Properties diyaloğu görünür. Bu diyaloğu, çerçevelerin başlığını değiştirmek,
altbaşlık eklemek ve font stilini değiştirmek için kullanın.
• • • • Title kısmından, Worldcap Legend başlığını silin. Eğer başlığı
değiştirmek istiyorsanız burdan yapılır.
Stil tanımı değiştirmek için:
• • • • Styles gurubundan Point kelimesini tek tıklayın (çift değil).
Aşağıdaki gibi görünmelidir:

• • • • Tanımı Country Capitals olarak değiştirin.

• • • • OK butonuna basın.
• • • • Bu işlemi WORLD ve OCEAN katmanları için tekrarlayın. Bütün
katmanların başlıklarını silin ve stil tanımlarını World yerine Countries ve
Ocean yerine Water yazın. Kartoğrafik lejantınız aşağıdaki gibi olmalıdır.

Kartoğrafik lejant için son deneyimiz pencere duruşunu değiştirmek olacak. Kartoğrafik lejant
pencere içinde dikey veya yatay şekilde sıralanabilir:

Portrait Orientation Landscape Orientation


Bu örnek için, mevcut duruşu yatay olarak değiştireceğiz.
• • • • Legend menüsünden, Refresh Legend seçin.
Refresh Legend diyaloğu görünür.

Pencere yönünü
değiştirmek için
Refresh Layout
işaretleyin.
Hariata yapılan
değişikliği
güncellemek için
Refresh Styles
işaretleyin

• • • • Landscape’i tıklayın .

• • • • OK butonuna basın.

Lejantı saklamak için, workspace’i kaydetmelisiniz.


Şimdi haritamz ve lejantımız tamamlandı, MapInfo ile çıktı bastırma konusunu tartışalım.
Öncelikle tek sayfa ve tek pencere baskısına yoğunlaşalım.
Çıktı Hazırlama
Çıktıyı yazdırmadan önce, Çıktıyı yönlendireceğiniz aleti seçmek isteyebilirsiniz.
• • • • File menüsünden.
• • • • Page Setup seçin.
• • • • Çıktıyı göndereceğiniz cihazı seçin.
• • • • Orientation gurubundan Landscape seçin.

• • • • OK butonuna basın.
Bu diyalog kutusundan — Diğer windows uygulamalarındaki sayfa ayarından tanıyacaksınız
— sayfa büyüklüğünü, sayfa yönünü ve kağıt kaynağını tanımlayabilirtsiniz. Bu diyalog
cihaza göre değişir sadece sizin yazıcı, fax veya çizicinizin seçeneklerini listeler.
MapInfo çıtı (layout) penceresi ile çalışmadan önce ihtiyacınız olan sayfa ayarını
yaptığınızdan emin olun.

Tek Pencere ile Çalışma


Çıktı penceresini kullanmayı öğrenmeden önce, basitçe File menüsünden Print seçeneği ile
herhangi bir harita, browser veya grafik penceresini yazdırabileceğinize dikkat edin. Aktif
pencerenin içeriği yazdırılır.
• • • • File menüsünden. Bu buton yazıcı seçeneklerini
değiştirmek için kullanılır; kağıt kaynağı,
• • • • Print seçin. Kağıt yönü, büyüklüğü, vs.
• • • • OK basın.
Pencereyi yazdııken, kopya sayısını, yazdırılacak sayfayı veya paskı kalitesini
değiştirebilirsiniz. Ayrıca eğer yazıcının sürücüsü uygun ise çıktıyı dosyaya yazdırabilirsiniz.
Çıktı Penceresini Kullanmak (Layout Window)
Çıktı penceresi bir veya daha fazla pencereenin içeriğini yerleştirme, daha fazla açıklamayı
ekleme imkanı sunmaktadır. Çıktı penceresini çıktıtya göndermeden önce izleyebilirsiniz.
Aşağıda iki tane örnek layout-çıktı görüyorsunuz:

Layout-çıktı penceresini mevcut açık olan haritalar ile birlikyte inceleyelim. Layout penceresi
harita, borwser ve başka pencerelerin kopyasını sanal bir pencere üzerine yerleştirme imkanı
sunmaktadır. Bu kopyalara biz Frame-çerçeve diyoruz.
• • • • Window menüsünden.
• • • • New Layout Window seçin.
New Layout Window diyaloğu görünür. Bu diyalog layout penceresinin neleri içerebileceğini
gösterir. İlk seçenek aktif pencerenin layout içine büyütülmüş şekilde yerleştirilmesidir.
İkinci seçenek bütün açık pencerelerin layout içine yerleştirilmesidir. Üçüncü seçenek
tamamen sizin isteğinize bırakılmış bir boş çıktı penceresidir.
• • • • No Frames seçin.

• • • • OK butonuna basın.
Üçüncü seçenek size boş bir layout sağladı. Kendi istediğiniz yere istediğiniz büyüklükte
çerçeve yerleştirebilirsiniz.
Bu boş sayfa üzerinde harita ve lejant penceremizi yerleştirebilriz.

• • • • Drawing araç çubuğundan Frame-çerçeve butonunu seçin.


• • • • Mouse’u Layout içinde tıklayıp sürükleyin. Çerçeve sayfanın sol
üstünden başlayp sağ alt köşesine kadar olmalıdır. Çerçeve belirli bir
büyüklüğe ulaştığında butonu bırakın.

Oluşturduğunuz kutu, pencerelerinizden birini gösterecek olan çerçevedir


Mouse butonunu bıt-rakır bırakmaz hangi pencereyi yerleştirmek istediğinizi soran bir
diyalog görünecektir. Lejant, info araç kutusu, mesaj penceresi yada istaristik pencdereside
dahil olmak üzere bütün pencerelerden seçim yapabilirsiniz.
• • • • Window listesinden Worldcap,World,Grid15,Ocean Map seçin.
• • • • OK butonuna basın.
WORLDCAP, WORLD, GRID15, ve OCEAN katmanlarını içeren harita penceresi çerçeve
içine yerleşecektir.
• • • • Lejant penceresi için yeni bir çerçeve oluşturun.
Layout penceresi aşağıdaki gibi görünecektir:

Çerçeveyi Taşıma ve Büyüklüğünü Değiştirme


Layout iç.indeki çerçeveler diğer standart Windows uygulamalarında olduğu gibi taşınabilir
ve büyüklüğü değiştirilebilir. Layout penceresinin görünüşünü geliştirmek için değişik
şekillerde yazı ekleyebilirsiniz.
Çerçeveyi taşımak için:
• • • • Layput menüsü altındaki
Send To Back veya
Bring to Front komutları
ile bir çerçeveyi diğeri
üzerine koyabilirsiniz
Select butonunu seçin.
• • • • Mouse butonuna basın ve çerçeveyi sürükleyin.
• • • • Mouse butonunu bırakın.
Aynı zamanda büyüklüğünü değiştirebilirsiniz.
Büyüklüğünü değiştirmek için:
• • • • Çerçeveyi seçin.
Dikkat edin edit handle dediğimiz işaretler köşelerde görünecektir. (Aşağı bakın).
• • • • Mouse ile ; bu köşelere basın ve sürükleyin.
• • • • Uygun yere keldiğinde mouse butonunu bırakın.

Edit Handles
Layout Penceresine Yazı Eklemek:
Text aracını Layout penceresi içinde kullanabilirsiniz.
Etiket oluşturmak için:

• • • • Drawing çizim aracından Text Butonunu seçin.


• • • • Başlığın başlayacağı yere tıklayın.
• • • • World Map yazın.
Eğer bir yazım yada gramer hatası yaparsanız, diğer windows uygulamalarında olduğu gibi
yazının içeriği, fontu veya stili daha sonra değştirilebilir:

• • • • Main araç çubuğundan Select butonunu seçin.


• • • • Yazdığınız yazıyı iki kere tıklayın.
Text Object diyaloğu görünür:

Yazının rengi,fontu ve kendini değiştirebildiğimiz gibi yazının açısınıda değiştirebilirsiniz.


• • • • Değişiklikleri denedikten sonra OK butonuna basın.

ª You can also use the other drawing tools to make your presentation
more effective and readable. You may want to use these tools to create
your own legend, bullet items, or footers.

Şimdi, çerçevelerin sağ kenarlarını yatay olarak hizalayalım. İki objeyi hizalamak için Layout
menüsünden Align Objects komutunu kullanırız.
• • • • Layout penceresindeki çerçeveyi tıklayın.
• • • • <SHIFT> tuşuna basarak diğer çerçeveyi seçin.
• • • • Layout menüsünden Align Objects’i seçin.
Seçilen çerçevelerin soldan sağa olan pozisyonlarını idare edeceğimiz için yatay hizalama
ayarlarını değiştireceğiz. Eğer pencreleri daha farklı şekilde hizalamak istiyorsanız, sadce
aşağıdaki diyalogdan seçenekleri, değiştirin.
Dialog aşağıdaki gibi görünecek şekilde ayarlayın:

• • • • OK butonuna basın.
Seçilen objeler verdiğiniz özelliklere göre hizalandı.
• • • • Eğer hizalama hatası yaptıysanız Edit > Undo Move komutunu
kullanın.
Aynı zamanda yazıların harita ile üst kısımda hizalamak istiyorsanız, basitçe dikey(Vertical)
hizalamayı değiştirin.
Layout penceresini gösterime hazırlamak için son bir adım olarak çereçeveye bir de gölge
oluşturalım. Gölge oluşturmak görsel olarak üç boyutlu bir etki uyandırır.
• • • • Çerçeve seçin.
• • • • Layout menüsünden Create Drop Shadows seçin.

• • • • OK butonuna basın.
Bu ders boyunca son çıktı ve baskının daha güzel olması için uğraştık. Dikkat edin, layout
içindeki pencereler içerdiği diğer pencerelere aktif bağlantılıdır, bu yüzden herhangi bi
değişiklik yaparsanız, bu değişiklik doğrudan çerçeve içindeki görüntüyü değiştirecektir. Bu
diğer bütün pencereler için de geçerlidir. Layout penceresindeki objelerin nasıl değiştiğini
diğer pencerelerde basit operasyonlar yaparak görebilirsiniz. Mesela,dünya haritasında bir
ülkeye yaklaşın ve çerçevenin otomatikman güncellendiğini görün.
• • • • Window menüsünün altından, Worldcap,World,Grid15,Ocean
haritasını seçin.
• • • •

Layout içinde
• Main araç çubuğundan Zoom-In butonunu seçin, çerçevesi olan Browse
bir ülkeye yaklaşın. penceresindeki yazı tipini
değiştirmek için, browse
• • • • Window menüsünün altından, açık olan penceresini aktif hale getirin,
Layout seçin. Options > Text Style seçin.

Layout penceresinin nasıl değiştiğini gözlemleyin.


Layout penceresindeki çalışmalarısaklamak için, workspace kaydedin.
• • • • File menüsünü açın.
• • • • Save Workspace seçin.
• • • • MY_WORK yazın.
Tampon Bölge Oluşturma
Dersin Amacı
Bu derste MapInfo’nun Tampon Bölge Oluşturma komutu =(Buffer) hakkında deneyim sahibi
olacaksınız. Tampon Bölge Oluşturma başka bir harita objesinin etrafında poligon(bölge)
oluşturma prosesisir. Noktalar, Çizgiler, Çokluçizgiler ve poligonlar etrafında tampon bölge
oluşturulabilir.

Özellikler ve İşlenen Konular


9 9 9 9 Nokta Objeleri Etrafında Tampon Bölge Oluşturmak
9 9 9 9 Sınır Seçme(=Boundary Select) Tuşunu Kullanmak
9 9 9 9 Tampon Bölge Oluşturma Sonucunu Kaydetmek
9 9 9 9 Tampon Bölge Çizgisi Özellikleri

1. 1. 1. Pratik Kullanım
2. 2. 2. Tampon Bölge Oluşturma yakınlık analizinin güçlü bir
aracıdır. Tampon Bölgeler kapalı alan oldukları için içerisinde kalan objeleri araştırabiliriz.
Tampon bölge oluştururken büyüklüğü ve yarıçapını kontrol edebiliriz. Örneğin MapInfo’yu
datalarınızın etrafında 15 millik tampon bölge oluşturmak için kullanabilirsiniz. Ardından,
tampon bölge içerisinde kalan tüm noktalarınızı (müşterileriniz olabilir) seçebilirsiniz.
3. 3. 3.
4. 4. 4. Nokta Objeleri Etrafında Tampon
Bölge Oluşturmak
5. 5. 5. Bu derste Washington DC’de varsayılan okullar etrafında
tampon bölge oluşturacağız. Amacımız ; hangi öğrencilerin okulun 1000 feet etrafında
kaldığını belirlemek. Her okul haritada bir sembol yada nokta objesi olarak belirlenmiş. Her
okula 1000 feetlik bir alan içerisindeki öğrencileri belirlemek için, ilk adım tampon bölge
oluşturmaktır. Ardından sınır seçme (=boundary select) tuşu ile tampon bölge içerisinde kalan
tüm öğrencileri seçebiliriz. Nihayet sonuçları tablosal bir biçimde görüntüleyebiliriz.
6. 6. 6. İlk olarak ekranımızdaki tüm pencereleri kapatmalı ve de
istenilen tüm tabloların tutulduğu çalışma ortamını (=workspace) açmalıyız.
• • • • Dosya(=File) menüsünü açın.
• • • • Tüm Dosyaları Kapatı (=Close All) seçin.
• • • • Dosya(=File) menüsünü açın.
• • • • Projedosyası Açı (=Open Workspace) seçin.
• • • • DC_SCHL’i seçin.
• • • • Aç (=Open) basın.
7. 7. 7. Ekranınızdaki görüntü aşağıdakine benzeyecektir :
8. 8. 8.

9. 9. 9. Küçük bayraklı gri evler Washington DC ‘deki okulları


göstermekte. Kırmızı baklava biçimleri de öğrencileri temsil etmekte.
10. 10. 10. Tampon Bölge oluşturacağımız için, (kapalı alan objeleri),
haritamızda yazılabilir bir katmana ihtiyacımız olacak. Bu amaç için Kozmetik katmanı
kullanacağız. Bu katmanı yazılabilir hale getirmekle,oluşturduğumuz tampon bölgeyi yeni bir
tablo haline getirebilir yada varolan bir tabloya kaydedebiliriz.
11. 11. 11.

• • • • Main Araç çubuğundaki Katman Kontrolü tuşuna klikleyin.


• • • • Kozmetik katman için yazılabilir(=editable) kontrol kutusunu
işaretleyin.
• • • • OK butonuna basın.
12. 12. 12. Bir sonraki adım MapInfo’ya tampon bölge hakkında ne
istediğimizi söylemek. Bu etrafına tampon bölge oluşturacağımız objeleri seçmekle olabilir.
Bu objeleri seçmenin bir çok yolu vardır. Ana Tuş Grubundaki (=Main) herhangi bir seçme
aracını kullanabilir ya da Sorgu > Seç (=Query>Select) aracılığıyla okulları seçebiliriz.

• • • • Seç (=Select) tuşu kullanarak, dört adet okul seçin.


13. 13. 13. Tüm okullar seçildi. Şimdi her okul etrafına tampon bölge
oluşturabiliriz.
• • • • Nesneler(=Objects) menüsünü açın.
• • • • Tampon Bölge Oluşturu(=Buffer) seçin.
14. 14. 14. Tampon Bölge Oluşturma diyaloğu görünmekte. Bu diyalog
hakkında biraz bilgilenelim.
15. 15. 15.
1. 1.
Tampon Bölgenin yarıçapını
istenilen birimle koordinasyonlu
olarak girin.
2. 2.
Kolondan(=From Column) listesi
özel yarıçap bilgileri içeren kolonu
kullanmamızı ya da bir özel ifadeyi
girmemizi sağlar.
3. 3.
Uzaklık birimini belirleyin.
4. 4.
Pürüzsüzlük(=Smoothness) eğrinin
tampon bölgedeki çözünürlüğünü
belirler Yüksek pürüzsüzlük demek

6. 16. 16. 16.


6. Bu seçenek eğer
tüm objelere bir tampon bölge
istendiğinde kullanılır
5. 5.
Bu seçenek eğer her objeye ayrı bir
tampon bölge istendiğinde

17. 17. 17.


• • • • Yarıçap değeri(=Radius Value) kutusuna 1000 girin.
• • • • Birimi feet’e değiştirin.
• • • • Pürüzsüzlüğü(=Smoothness) 12 olarak kabul edin.
• • • • Tüm objeleri bir tampon bölge (=One buffer of all objects) olarak
kabul edin.
18. 18. 18. Dialoğumuz şekildeki gibi görünüme sahip oldu:

19. 19. 19.

• • • • Tamam(=OK) butonuna basın.


• • • • Harita şekildeki gibi görülmeli.

20. 20. 20.

21. 21. 21. Şekildeki poligon tipi sayesinde okullar vede öğrenciler
katmanın altında kaldığı için görüntülenememekte. Bu problemi aşmak için:
• • • • Seçenekler (=Options) menüsünden Poligon Tipini (=Region Style)
seçin.
• • • • Şablon(=Pattern) “N” ‘yi listeden seçin.
22. 22. 22.

• • • • Tamam (OK) butonuna basın.


23. 23. 23. Harita tampon bölgelerini yeniden ekrana getirecektir.
24. 24. 24.

25. 25. 25. Sınır Seçme(=Boundary


Select) Tuşunu Kullanmak
26. 26. 26. Şu ana kadar tampon bölgeyi oluşturduk, Okulların 1000
feetlik alan içerisinde kalan bölgedeki öğrencileri hesaplayabiliriz. Bunun için, Sınır Seçme
tuşunu kullanarak tampon bölge içindeki öğrencileri seçebiliriz. Ardından seçilen öğrencilerin
kayıtlarını verisayfası penceresinde görüntüleyebiliriz.
• • • • Main araç çubuğundan Sınır Seçme (=Boundary Select) tuşunu
seçin.
• • • • Tampon bölgenin içerisinde öğrenci yada okulun direk üstüne
olmayacak şekilde herhangi bir yere klikleyin,
27. 27. 27. Tampon bölge içinde seçilen öğrenciler belirecektir.
28. 28. 28.

29. 29. 29.


7. 7. 7. ª Dikkat! Tampon bölge oluşturmak
için, yazılabilir bir katmana ihtiyacınız olabilir ve de tampon
bölge oluşturacağınız objeyi seçmelisiniz.
30. 30. 30. Seçtiğimiz öğrencileri veri sayfası penceresinde
görüntülemek için:
• • • • Pencere (=Window) menüsünü açın.
• • • • Yeni Verisayfası Penceresini (=New Browser Window) seçin.
• • • • Verisayfası tabloları listesinden Selection tablosunu seçin.

31. 31. 31.

• • • • Tamam (=OK) butonuna basın.


32. 32. 32. Seçilen öğrenciler Verisayfası penceresinde görüntülenebilir.
33. 33. 33.
34. 34. 34. Tampon Bölge Oluşturma
Sonuçlarını Kaydetmek
35. 35. 35. Tüm seçimlerde olduğu gibi, öğrenci listesi geçicidir. Eğer
ilerideki amaçlar için bu bilgi kullanılmak isteniyorsa, Dosya > Farklı Kaydet (=File > Save
Copy As) menü komutundan bu tablonun kalıcı bir kopyası sağlanabilir.
• • • • Dosya (=File) menüsünü açın.
• • • • Farklı Kaydeti (=Save Copy As) seçin.
• • • • Enson oluşturulan (numarası yüksek olan) sorguyu(=Query#)
seçin.
• • • • Farklı Kaydete(=Save As) basın.
• • • • Dosya adı(=Filename) kutusuna STUDENTS_1000 yazın.
• • • • Kaydete(=Save) basın.
36. 36. 36. Kaydedilen tablo tampon bölge oluşturma işleminin bir
sonucudur, yani, okulun 1000 feet etrafındaki tüm öğrencilerdir. Tampon bölgenin bir resmi
kaydedilmemiştir.

37. 37. 37. Tampon Bölge Çizgisi Özellikleri


38. 38. 38. Gelecek örnekte, caddenin 30 mil etrafındaki iş merkezlerini
seçebilmek için bir caddenin etrafına tampon bölge oluşturacağız. Bu örnek için
Colorado’daki I-70 kullanılacak.
• • • • Dosya(=File) mensünü açın.
• • • • Tüm Dosyaları Kapatı (=Close All) seçin.
• • • • STATES ve US_HIWAY tablolarını açın. (Her iki tabloyada
"...\mapinfo\professional\data\usa" klasöründen erişilebilir.
• • • • PROJECTS tablosunu açın. (Tabloya
"...\mapinfo\professional\data" dizininde ulaşılabilir).
• • • • Haritanızı en büyük duruma getirin ve Colorado eyaletinin
üzerine zoomunu büyültün.
39. 39. 39.

40. 40. 40. I-70 ‘in yerini bulmak için Info tuşunu kullan.
• • • • Seçim Yap(=Select) tuşu sayesinde I-70 i seçin.
• • • • Katman Kontrolünü (=Layer Kontrol) kullanarak Kozmetik
katmanın yazılabilirliğini kontrol edin.
• • • • Nesneler (=Objects) menüsünü açın.
• • • • Tampon Bölge Oluşturu (=Buffer) seçin.
• • • • Yarıçap değerini 30 yapın.
• • • • Pürüzsüzlüğü 30 yapın.
• • • • Tamama(=OK) basın.
41. 41. 41.
• • • • Sınır seçme aracını kullanarak I – 70’in 30 mil çevresindeki
yerleşim yerlerini seçin.
42. 42. 42. Şimdi bir seçili tablomuz var, bununla ne yapabiliriz? İlk olarak
seçtiklerimizin kayıtlarına bakabiliriz :
• • • • Pencere (=Window) menüsünü açın.
• • • • Yeni verisayfası penceresini (=New Browser Window) seçin.
• • • • Tablo listesinde Seçim (=Selection) tablosounu seçin.

43. 43. 43.

• • • • Tamama(=OK) basın.
44. 44. 44. MapInfo seçimi otomatik olarak Query2 olarak adlandırılır,
yani bu oturumda oluşturulan ikinci sorgu dur.

45. 45. 45.

46. 46. 46. Sorgulama sonucunu haritalarımızda göstermek için :


• • • • Harita penceresini başlığa tıklayarak aktif hale getirin.
• • • • Harita menüsünü açın.
• • • • Katman Kontrölünü seçin.

PROJE tablosunu seçin ve Query2 ye ekleyin :


• • • • Projeler katmanını seçin.
• • • • Kaldıra basın.
• • • • Ekleye basın.
• • • • Query2 yi seçin.
• • • • Ekleye basın.
• • • • Katman kontrolü diyaloğunu kapatmak için Tamama basın.
Özet
1. 1. 1. 1. Katman kontrolünü kullanarak katmanı yazılabilir hale getirin. (Bir çok
tampon bölge oluşturma işlemlerinde Kozmetik Katmanı kullanmak çok faydalı
olabilir.)
2. 2. 2. 2. Tampon bölge oluşturacağınız nesneyi seçin.
47. 47. 47. Ana tuş grubundaki herhangi bir seçme aracını kullanın yada Sorgu
(=Query) > Seç (=Select)
3. 3. 3. Tampon Bölge Oluşturma operasyonunu gerçekleştirin : Nesneler
3.
(=Objects) > Tampon Bölge Oluşturma (=Buffer)
48. 48. 48. Tampon bölgenin yarıçapı, birimi, pürüzsüzlük ve diğer parametreleri
belirtin.
4. 4. 4. 4. İSTERSENİZ : Her tampon bölge oluşturma işleminde kullanılmayabilir,
fakat çoğunlukla, bu son basmak tampon bölgenin içinde kalan objeleri seçmek için
kullanılabilir. Bunun için Sınır Seçme tuşunu kullanabilirsiniz.

*Bu seçenekte eğer Her Objeye Bir Tampon Bölge (=One Buffer for Each Object ) seçeneğini
seçerseniz.bir istisna oluşabilir : Oluşan Tampon Bölge nesnelerin üzerindeyse bunu başka
kozmetik katmanda başka bir katmana yerleştirebiliriz. Bunun nedeni bu tampon bölgenin
içindekileri seçim yaparken başka tampon bölge içindekileri seçmesidir.
Lab
Bu ekzersizleri gerçekleştirebilmek için bazı datalara ihtiyaç duyulacaktır ki bunlar
geçen derste kullanımıştı. Bu problemin çözümünün bir parçası da hangi tablolara
ihtiyacınız olduğunu listelemektir.
Problem A:
1. 1. 1. 1. CITY_125 tablosundaki şehirlerin herhangi birinin 15 mil etrafındaki
US_CUSTG tablosundan müşteri listesi (Verisayfası) oluşturun.
2. 2. 2. 2. Bu müşterilerin toplam siparişlerini hesaplayın.
Problem B:
1. 1. 1. 1. DC_STDNT tablosunu açın. ( “…\mapinfo\professional\data klasöründe
yerleştirilmiştir.). Bu tablo Washington DC deki öğrenci listesini içerir.
2. 2. 2. 2. L St NW ‘nin çeyrek mil etrafındaki DC_STDNT tablosundaki öğrencileri
liste (=Verisayfası) halinde oluşturun. (L St NW Washington DC de yeralan bir caddedir.)
OLE
Dersin Amacı
Bu bölümde, haritaların başka programlara nasıl yerleştirilebileceğini öğreneceğiz. Buna
ulaşmak için iki yol izlenebilir. Buna pencereyi kullanarak ya da Obje bağlantısı ve
yerleştirmesi (OLE) yöntemleriyle ulaşmak mümkündür.

Özellikler ve İşlenen Konular


9 9 9 9 Klip Alanı Oluşturmak
9 9 9 9 Pencereyi BMP Ya Da WMF Dosyası Olarak Kaydetmek
9 9 9 9 MapInfo Haritasını Başka Bir Uygulamaya Yerleştirmek
9 9 9 9 MapInfo’nun OLE Desteği Hakkında Notlar

1. 1. 1. Pratik Kullanım
2. 2. 2. Çıktı almadan önce bir ileri basamak olarak haritayı başka
bir uygulama içine yerleştirmek isteyebilirsiniz. Örneğin, bir word dökümanına harita
eklemek arzu edebilirsiniz. Bunu harita penceresini değişik grafik biçimlerinde kayderek ya
da Obje Yerleştirme ve Bağlantısı sürüm 2.0 (OLE 2.0) destekleyen başka uygulamanın içine
yerleştirerek mümkün olur.
3. 3. 3.
4. 4. 4.
5. 5. 5. Bir Pencereyi Grafik Dosya
Biçimlerinde Kaydetmek
6. 6. 6. Çıkış yaratmanın bir seçeneği de pencereyi grafik dosya
biçimine kaydetmektir. MapInfo aşağıdaki grafik formatların herhangi birinde pencereyi
kullanabilir: Windows BMP, Windows WMF, Portable Network Grafik Biçimi, JPEG Dosya
Biçimi, TIF Biçimi ve Photoshop 3.0 biçimi. Sözü edilen bu formatlar bazı Word
programlarında, tablolama ve grafik programlarında kullanılabilir.
• • • • Dosya (=File) menüsünü Açın.
• • • • Tüm Dosyaları Kapat(=Close All) Seçin.
• • • • Dosya (=File) menüsünü Açın.
• • • • Proje Dosyası Aç(= Open Workspace) Seçin.
• • • • OLE’yi Seçin.
• • • • Aç’a (=Open) Basın.

7. 7. 7. Klip Bölgesi Oluşturmak


8. 8. 8. Bazen bir bölgenin haritasını ayrı bir biçimde görüntülemek
ve/veya çıktı almak istediğiniz zamanlar olabilir. Bu işlem için yapılan prosese klipbölgesi
oluşturma adı verilir. Aynı zamanda sadece bir tane bölgeyi klip edebilirsiniz. Herhangi
tematik haritalar, bağlantısız katmanlar, isimler, noktalar ve çizgiler klip edilmiş bölgelerde
içine alınabilinir. İmaj tabloları klip edilemez. Bu uygulamada California eyaletini klip
edeceğiz ve de bunu OLE uygulaması içinde kullanacağız.
9. 9. 9.
• • • • Seçim Yap(=Select) tuşunu kullanarak California’yı seçin.
• • • • Harita(=Map) menüsünü açın.
• • • • Klip Bölgesi Oluştur’u (=Set Klip Region) seçin.
10. 10. 10. Haritayı yenileme; sadece California ve de sınırlar içerisinde
kalan katmanlar görüntülenmekte.

11. 11. 11.


12. 12. 12. Harita penceresini bir BMP dosyası olarak dış veriye
göndereceğiz.
• • • • Dosya(=File) menüsünü açın.
• • • • Harita Penceresini Kaydet’i (=Save Window As) seçin.
13. 13. 13. Diyalog kutusu size dış verinin boyutlarını özelleştirmenizi
sağlar.

14. 14. 14.

• • • • Kaydet (=Save) butonuna basın.


15. 15. 15. Next, you may choose which directory, filename, and
graphics type to save the image as.
• • • • Dosya adını CA_MAP olarak kaydetin.
• • • • Kaydetme biçimi’nin (=Save as type) popup listesinde görüldüğü
gibi Windows BMP olduğundan emin olun.
• • • • Kaydet(=Save) butonuna basın.
16. 16. 16. Yukarıdaki dialogda harita için grafik imajının tipini
belirledik ve de CA_MAP.BMP olarak adlandırdık. Bu imajı artık herhangi bir sunumda
kullanmak mümkündür.
17. 17. 17.
18. 18. 18. Bir Haritayı Başka Bir Uygulama
İçerisine Yerleştirmek
19. 19. 19. Haritayı başka bir program içerisine yerleştirmenin uygun bir
yolu MapInfo’nun Obje Bağlantı ve Yerleştirme (OLE) desteğini kullanmaktır. OLE size
Harita Penceresini direk olarak başka OLE’yi destekleyen uygulama içerisinde açmanızı
sağlar.
20. 20. 20.
21. 21. 21. İlk adımımız bu özelliği gösterebileceğimiz başka programla
başlamaktır.
• • • • Herhangi bir OLE uyumlu Windows uygulamasını açın.(örneğin
Windows WordPad).
22. 22. 22. (Yeni bir uygulama açmak için Windows '95’ teki Başlat (=Start)
menüsüne klikleyin, Windows 3.1’ te Program Yöneticisine (=Program
Manager) ulaşın, ardından açmak istediğiniz uygulamanın ikonuna çift
klikleyin.)
• • • • Tekrar MapInfo’ya dönün. (Bu işlem <Alt> tuşuna elimizi
kaldırmadan basarak ve de ardından <Tab> tuşuna basarak
gerçekleştirilebilir. <Tab> tuşuna MapInfo’ya dönülünceye kadar basılı
tutun.)
23. 23. 23.

1. 1. Eğer Harita
Şimdi Haritayı bu uygulama içerisine yerleştireceğiz. Bunun
Penceresi bir(=Copy
Kopyala yolu Windows’un
Map Window)pano
yerine
Kopyala (=Copy) çalışıyorsa,Sorgu
özelliğini kullanarak olabilir. Harita penceresi tamamı ile panoya kopyalanabilir.(=Query)’dan
Hiçbirini Seçme(=Unselect All)
• • • • Düzen(=Edit) menüsünü açın.
24. 24. 24.
• • • • Harita Penceresini Kopyala’yı(=Copy Map Window) seçin.
25. 25. 25.

26. 26. 26. Şimdi öteki uygulamaya geçiyoruz.


• • • • Öteki uygulamayı başlatın. (Tekrar, <Alt>+<Tab> tuşlarını
kullanabilirsiniz.)
• • • • Düzen(=Edit) menüsünü açın.
• • • • Yapıştır(=Paste) yada Özel Yapıştırı(Paste Special) seçin.
27. 27. 27. (Eğer Özel Yapıştır (=Paste Special) seçilirse, yapıştırılması
mümkün olan formatları içeren diyalog ekrana gelir. Aşağıya bakınız :)
28. 28. 28.

2.
2.

Bu diyalog
Özel Yapıştır (=Paste
Special) seçilirse
29.
30. 29. 29. Harita yerleştirildiğinde onu değiştirme şansına da sahip
olabilirsiniz. Harita üzerindeyken farenin sağ tuşuna bastığınız zaman bir kısayol menüsü
ekranda görülür. Bu menü sayesinde bazı ortak kullanılan menüleri içine haritayı
yerleştirdiğimiz uygulamadan kolaylıkla ulaşabiliriz. Aynı zamanda MapInfo harita objesine
de ulaşılabilinir.
31. 30. 30. Örneğin
• • • • Harita üzerine çift
klikleyebilirsiniz.

Yerleştirilmiş haritanın üzerinde sağ tuşa basın.


• • • • MapInfo Harita Penceresini Açmak için Seçin.
32. 31. 31.

33. 32. 32.


34. 33. 33. Dökümandaki MapInfo Harita Penceresi ekranda görünecek.
Bu noktada Haritanın zoom’unu, katman kontrol konfigürasyonunu değiştirebilir, tematik
harita yapabilir yada değiştirebilir ve de bulabilirsiniz.
35. 34. 34.

36. 35. 35.


37. 36. 36.
3.
3. Haritaya çift
Ekranda görülen dökümandaki MapInfo Harita penceresini kapatmak için : kliklenirse ve de dökümana
dönmek istenirse, dökümanın
• • • • Dosya (=File) menüsünü açın. içinde kalmak koşulu ile harita
• • • • Çıkış ve Dökümana Dönmek (=Exit & Return to Document) seçin.

Harita Penceresi Çekme Tuşu:


MapInfo’dan başka bir uygulamaya harita penceresini direk bir biçimde çekip bırakmak
mümkündür. Bunu gerçekleştirebilmek için ekranda MapInfo ve öbür uygulamanın beraber
görülmesi gerekmektedir.

Harita Penceresi Çekme (=Drag Map Window) tuşunu seçin, ve klikleyin ve Harita
penceresini diğer uygulamaya çekin. Daha sonra uygulamanın üzerinde farenin tuşunu
bırakın. (Farenin tuşunu bırakmak çekip bırakma işleminin bırakmasıdır.)

ªHarita penceresi çekme aracını MapInfo’nun kendi içinde de kullanabilirsiniz. Bu işlemin sonucu
Harita > Pencereyi Çoğalt (Map > Clone View) komutuyla aynı sonucu verecektir.
MapInfo’nun OLE Desteği Hakkında Bazı Notlar
1. 1. 1. 1. Yerleştirilen Harita Penceresinin Konumunun Değiştirilmesi ve
Boyutlarının Değiştirilmesi: MapInfo harita penceresini yerleştirdikten sonra,
dökümanınızda bu pencerenin boyutlarını ve yerini değiştirebilirsiniz. Bu MapInfo’da
değil, uygulamada gerçekleştirilebilir. Uygulamanın desteklediği herhangi bir methodu
kullanarak yapabilirsiniz. Not: Bazı uygulamalarda, değişikliklerin etkili olabilmesi
için objenin aktif durumda olmaması gerekir.
2. 2. 2. 2. Dökümanımızın içine yerleştirilmiş MapInfo Harita Penceresi ile
çıktı almak: Öncelikle haritanın dışına kliklenerek haritayı aktiflikten (haritanın dışına
klikle) kurtarmak gerekir. Bu size harita objesini görüntüleme ve çıktı alma imkanı
sağlayacaktır. Bu özellikle doğru olacaktır şayet harita penceresi üzerinde herhangi bir
değişiklik yapmış iseniz.
3. 3. 3. 3. İçine Yerleştirilmiş Harita Penceresi Kapsayan Dökümanları
Paylaştırmak: Harita içeren döküman başka bir uygulama tarafından açıldığı zaman,
harita WMF yada bir resim olarak görünecektir. Bu noktada, harita herhangi bir resim
olarak görünecektir. Haritanın boyut ve yeri değiştirilebilecektir. Eğer sistem
(uygulama) 32 bit MapInfo’ya ulaşabiliyorsa ve dataları harita oluştururken
kullanmışsa harita aktif duruma geçirilebilir ve de değiştirilebilinir. MapInfo orjinal
yerlerinde bulamazsa onları çabuk bir biçimde yerleştirecektir.
Özet
Klip Bölgesi Oluştur
Bir sınır seçin
Harita > Klip Bölgesi Oluştur (= Map > Set Clip Region)
Grafik Dosya Oluştur
Dosya > Pencereyi Farklı Kaydet (=File > Save Window As)
Haritayı Yerleştirmek İçin
MapInfo Professional’da Düzen > Harita Penceresi Kopyala (=Edit > Copy Map Window)
Harita yerleştirlen uygulamada Düzen > Yapıştır ya da Düzen > Özel Yapıştır (=Edit > Paste
ya da Edit > Paste Special )
yada
Ana Tuş Grubundaki (Main) Harita Penceresi Çekme (=Drag Map Window) ‘yi de
kullanabirsiniz.
Yerleştirilmiş Harita Objesini Değiştirmek
Harita üzerinde farenin sağ tuşuna basın
MapInfo Harita Objesi > Aç (=MapInfo Map Object > Open)
Lab
1. 1. 1. 1. Başka bir uygulama içerisine MapInfo’dan bir harita yerleştirin. Eğer
uygulama OLE desteğini sağlıyorsa, örneğin Microsoft Word™, MapInfo Haritasını
yerleştirin. Eğer mümkünse, dersteki uygulamadan farklı bir uygulama seçin.
(Eğer OLE uygulaması yoksa, Harita penceresini BMP olarak kaydedin, ve de bunu
Windows Paintbrush (Windows 3.x) yada MS Paint (Windows’95) programlarında açın.

You might also like