Professional Documents
Culture Documents
TEORİSİ
www.KpssAnaliz.com
2
kişi reçel yapımıyla uğraşırsa, her bir saat için meyve toplama
ödemek zorundadır.
olarak tanımlanmaktadır.
Sermaye
(Kavanoz)
B(8)
2 z
A(4)
1 z
0 6 12 İşgücü
(Meyve
Toplayanlar)
www.KpssAnaliz.com
6
Birinci durumda 1 birim sermaye-6 birim işgücü kullanılarak, 4
tanımlıyoruz.
gösterelim.
www.KpssAnaliz.com
7
S2 işgücü yoğun,
un S1 de sermaye yoğun üretim süreçlerini
göstermektedir.
www.KpssAnaliz.com
8
Şekil 3.2. Üretim Tekniği Seçenekleri
K Süreç 1 (S1)
qB2 = (2, 3, 4)
Süreç 3 (S3) q
(Üretim
Z Kümesi)
z Süreç 2 (S2)
B
2 z
q1A = (1, 6, 4)
A
1 z W
Süreç 4 (S4)
z
0 3 6 L
www.KpssAnaliz.com
9
www.KpssAnaliz.com
10
dönüştüremeyiz.
www.KpssAnaliz.com
11
veriyoruz.
www.KpssAnaliz.com
12
Şekil 3.3. Üretim Tekniklerinde
Toplanabilirlik
q2 = (4, 6, 8)
K
Süreç 2 (S2)
q3 = q1 + q2 = (5,12,12)
5 z
4 z 1 1
q4 = q1 + q2
1 2 2
q2
2 z Süreç 1 (S1)
2 z
q1 = (1, 6, 4)
1 1 z
z q1
2
0 3 6 12 L
www.KpssAnaliz.com
13
www.KpssAnaliz.com
14
K
X
S4
S2
ω
z
S3
q2 z
2 q3
S1
z
1 z
q’3 z Z
q1
0 3 6 L
www.KpssAnaliz.com
16
www.KpssAnaliz.com
17
K
S7
S4
S2
S5
S3
z S1
z S6
z
z
z
0 L
www.KpssAnaliz.com
19
Şekil 3.6. Olanaklı Üretim Teknikleri ve
Eşürün Eğrisi
K
S7
S4
S2
S5
S3
S1
S6
22
8
4
0 L
www.KpssAnaliz.com
20
göstermektedir.
www.KpssAnaliz.com
21
edilebileceğini tanımlamaktadır.
www.KpssAnaliz.com
22
www.KpssAnaliz.com
23
1. Negatif eğimlidir.
3. Birbirleriyle kesişmezler.
gösterirler.
www.KpssAnaliz.com
24
∆K
MRTS KL =−
∆L
www.KpssAnaliz.com
25
da tanımlayabiliriz.
∆K ∆q ∆L MPL
MRTS KL =− =− =
∆L ∆q ∆K MPK
www.KpssAnaliz.com
26
∆q ∆q
MPK = , MPL =
∆K ∆L
www.KpssAnaliz.com
27
∆ q ∂q ∆ q ∂q
MPK = lim = , MPL = lim =
∆K → 0 ∆ K ∂K ∆L → 0 ∆ L ∂L
MPL ∂q ∂L
MRTS KL = =
MPK ∂q ∂K
www.KpssAnaliz.com
28
Şekil 3.7. Marjinal Teknik İkame Oranı
K ∆K 2−3 1
MRTS KL =− = =−
∆L 11 − 9 2
a
3 z
∆K
b
2 z q1
∆L
0 9 11 L
www.KpssAnaliz.com
29
Şekil 3.8. Marjinal Verimlilik
K ∆q 7 − 4 L’yi sabit
MPK = = =3
∆K 3 − 2 tutuyoruz.
∆q 7 − 4 3 K’yi sabit
MPL = = =
a ∆L 11 − 9 2 tutuyoruz.
3 z
b
2
cz z 7
0 9 11 L
www.KpssAnaliz.com
30
Şekil 3.9. Üretim Fonksiyonu
TPL (q)
e2
z
e1
z
z z
0 L1 L2 L
www.KpssAnaliz.com
31
Şekil 3.10. Üretim Fonksiyonu ve Marjinal
ve Ortalama Verimliliklerin Belirlenmesi
TPL (q)
e2
z
e1
z
z z
0 L1 L2 L
www.KpssAnaliz.com
32
Şekil 3.11. Marjinal Verimlilik Eğrisi
MPL ∆ q ∂q
MPL = lim =
∆L → 0 ∆ L ∂L
e2
z MPL’deki değişim:
e1 e3
z ∂MPL ∂ (∂q ∂L) ∂ 2 q
z = = 2
∂L ∂L ∂L
z z z z
0 L1 L2 L3 L
MPL
www.KpssAnaliz.com
33
Şekil 3.12. Ortalama Verimlilik Eğrisi
APL’deki değişim:
APL
∂APL ∂ (q L)
=
∂L ∂L
e2
z
e1
z e3
z
q
APL =
z z z
L
0 L1 L2 L3 L
www.KpssAnaliz.com
34
Şekil 3.13. Üretim Fonksiyonu ve Kayıtsızlık
Eğrileri
z
q
z
4
K L
q1
q2 z
z
6
2 3
1
www.KpssAnaliz.com
0
35
Şekil 3.14a. Üretim Fonksiyonu
q = q( K , L) = ( − K 3 + 6 K 2 − 2 K )( − L3 + 6 L2 − 2 L )
400 5
200 4
0 3
0
1 2
2
3 1
4
0
www.KpssAnaliz.com 5
36
Şekil 3.14b. Üretim Fonksiyonu (Sermaye Sabit)
q = q( K , L) = − L3 + 6 L2 − 2 L
20
15
10
L
0 1 2 3 4 5
www.KpssAnaliz.com
37
Şekil 3.14c. Marjinal Verimlilik Eğrisi
MPL = MPL ( K , L) = −3 L2 + 12 L − 2
10
7.5
2.5
1 2 3 4
-2.5
-5
MPL
-7.5
www.KpssAnaliz.com
38
Şekil 3.14d. Ortalama Verimlilik Eğrisi
APL = APL ( K , L) = − L2 + 6 L − 2
1
APL
0 1 2 3 4 5
www.KpssAnaliz.com
39
2. İkame esnekliği.
www.KpssAnaliz.com
40
miktarı iki kattan daha fazla mı, daha az mı, yoksa aynı ölçüde
www.KpssAnaliz.com
41
getiri
getiri
vardır.
www.KpssAnaliz.com
42
Şekil 3.15a. Ölçeğe Göre Sabit Getiri
K
S2
D S1
4 z
C B
2 z z 8
A
1 z
4
0 3 6 L
www.KpssAnaliz.com
43
Şekil 3.15b. Ölçeğe Göre Artan Getiri
S1
B
2 z 10
A
1 z
4
0 6 12 L
www.KpssAnaliz.com
44
Şekil 3.15c. Ölçeğe Göre Azalan Getiri
S1
B
2 z 6
A
1 z
4
0 6 12 L
www.KpssAnaliz.com
45
çıkarıyoruz.
ölçülür.
www.KpssAnaliz.com
48
www.KpssAnaliz.com
49
dönem diyoruz.
www.KpssAnaliz.com
50
değişkendir.
www.KpssAnaliz.com
51
sabit girdidir.
www.KpssAnaliz.com
52
Şekil 3.16’daki üretim eğrisi üzerindeki işgücü marjinal
verimliliklerini ve değişimlerini kısa dönem için şöyle
yazabiliriz:
∂q ∂ 2q
L1’de : >0 , >0
∂L ∂L 2
∂q ∂ 2q
L2’de : >0 , =0
∂L ∂L 2
∂q ∂ 2q
L3’de : =0 , <0
∂L ∂L 2
∂q ∂ q
2
L4’de : <0 , <0
∂L ∂L2
www.KpssAnaliz.com
53
Şekil 3.16. Kısa Dönemde İşgücünün Marjinal
Verimliliği
TPL
(q)
e3
z e
z 4
e2
z
e1
z
z z z z
0 L1 L2 L3 L4 L
www.KpssAnaliz.com
54
Cobb-Douglas Üretim Fonksiyonu
biçimi şöyledir :
α β
Q = AK L , A > 0, α > 0, β > 0
Cobb-Douglas üretim fonksiyonunu kullanarak, üretime ilişkin
alınmıştır.
www.KpssAnaliz.com
55
1. Ölçeğe Göre Getiri
işlemleri yapalım :
α β
Q = A(λ K ) (λ L) =
*
α+β α β α+β
Q =λ
*
AK L → Q =λ
*
Q
www.KpssAnaliz.com
56
α+β
Q =λ*
Q
α+β=1 Q =Q
*
Ölçeğe göre sabit getiri
α+β>1 Q >Q
*
Ölçeğe göre artan getiri
www.KpssAnaliz.com
57
www.KpssAnaliz.com
58
∂Q ∂Q dK ∂Q ∂L
dQ = dK + dL = 0 → MRTS KL =− =
∂K ∂L dL ∂Q ∂K
∂Q ∂Q
= αAK α−1 Lβ → = β AK α Lβ−1
∂K ∂L
βK
MRTS KL =
αL
www.KpssAnaliz.com
59
3. İkame Esnekliği
www.KpssAnaliz.com
60
d ln( K / L) d ( K / L) ( K / L)
σ= =
d ln( MRTS KL ) d ( MRTS KL ) ( MRTS KL )
d ( K / L) ( K / L)
σ=
d (dK / dL) (dK / dL)
βK ⎛β⎞ ⎛K⎞
MRTS KL = → ln( MRTS KL ) = ln ⎜ ⎟ + ln ⎜ ⎟
αL ⎝α⎠ ⎝ L⎠
d ln( MRTS KL ) 1 d ln ( K L )
=1= → σ= =1
d ln ( K L ) σ d ln( MRTS KL )
www.KpssAnaliz.com
61
4. Üretim Fonksiyonu Ölçeğe Göre Sabit Getiriliyse
α 1−α
Q = AK L
Ayrıca şu tanımlamaları da yapalım :
Q K
q= , k=
L L
Bu yeni tanımlara göre q , kişi başına çıktı; k, kişi başına
∂Q ∂Q
Q = K +L
∂K ∂L
Q = αQ + (1 − α )Q
Q = Q
Toplam
Ürün
= Dağıtılan
Ürün
www.KpssAnaliz.com
65
Yukarıda α ve β terimlerinin, sırasıyla sermaye ve işgücünün
göstermektedir.
∂Q Q ∂ Q K ∂ Q ∂ K
ε QK = = =
∂K K ∂K Q Q K
∂Q Q ∂Q L ∂Q ∂L
ε QL = = =
∂L L ∂ L Q Q L
Q = AK α Lβ → ln Q = ln A + α ln K + β ln L
d ln Q ∂Q Q
= = α = ε QK
d ln K ∂K K
www.KpssAnaliz.com
66
CES Üretim Fonksiyonu
1
−
= jA ⎡⎣ δK −ρ
+ (1 − δ ) L ⎤⎦
−ρ ρ = jQ
( )
1+ρ 1
−
A 1+ρ ρ
= (1 − δ ) ρ ⎡⎣ δK −ρ + (1 − δ ) L−ρ ⎤⎦ L− (1+ρ )
A
1+ρ
(1 − δ ) ⎛ Q ⎞
= ρ ⎜ ⎟ >0
A ⎝ L⎠
1+ρ
∂Q δ ⎛Q⎞
QK = = ρ⎜ ⎟ >0
∂K A ⎝ K ⎠
www.KpssAnaliz.com
69
Eşürün eğrisinin eğimi:
1+ρ
(1 − δ ) ⎛ Q ⎞
dK QL ρ
A ⎝ L⎠ ⎜ ⎟ (1 − δ ) ⎛ K ⎞
1+ρ
=− = 1+ρ
=− ⎜ ⎟ <0
dL QK δ ⎛Q⎞ δ ⎝ L⎠
ρ ⎜ ⎟
A ⎝K⎠
www.KpssAnaliz.com
70
İkame esnekliği, göreli faktör fiyatlarındaki yüzde değişimin,
görelim:
d ( K L) d ( K L)
( K L) d (w r )
σ= = Genel olarak ikame esnekliği
d (w r ) ( K L)
(w r ) (w r )
www.KpssAnaliz.com
71
1+ρ
QL w (1 − δ ) ⎛ K ⎞
= = ⎜ ⎟
QK r δ ⎝ L⎠
⎛ (1 − δ ) ⎞
*
K 1+ρ ⎛w⎞
=⎜ ⎟ ⎜r⎟
L ⎝ δ ⎠
*
⎝ ⎠
www.KpssAnaliz.com
72
* * * * * *
d ln( K L ) d ( K L ) ( K L ) 1
σ= = =
d ln( w r ) d (w r ) (w r ) 1+ ρ
www.KpssAnaliz.com
73
Cobb-Douglas üretim fonksiyonu, CES üretim fonksiyonunun
görelim:
1
−
Q = A ⎡⎣ δK −ρ + (1 − δ ) L−ρ ⎤⎦ ρ
⎛ −
1
⎞ 0
lim ( Q ) = lim ⎜ A ⎣⎡ δK + (1 − δ ) L ⎦⎤ ⎟ =
−ρ −ρ ρ
ρ→ 0 ρ→ 0
⎝ ⎠ 0
ln = −
A ρ
⎜
(
⎛ d − ln ⎡ δK −ρ + (1 − δ ) L−ρ ⎤
⎣ ⎦ ) ⎞⎟
⎛ Q⎞ ⎜ dρ ⎟ L’Hopital
lim ⎜ ln ⎟ = lim ⎜ ⎟ kuralı
ρ→ 0
⎝ A ⎠ ρ→ 0 ⎜ dρ uygulandı.
⎟
⎜ dρ ⎟
⎝ ⎠
⎛ Q⎞ ⎛ δ ln K + (1 − δ ) ln L ⎞
lim ⎜ ln ⎟ = lim ⎜ ⎟ = ln ( K L )
δ 1−δ
ρ→ 0
⎝ A ⎠ ρ→ 0 ⎝ 1 ⎠
⎛ −
1
⎞
lim Q = lim ⎜ A ⎣⎡ δK + (1 − δ ) L ⎦⎤ ⎟ = AK δ L1−δ
−ρ −ρ ρ
ρ→ 0 ρ→ 0
⎝ ⎠
www.KpssAnaliz.com