You are on page 1of 22

7.

GEM SEVKNE GR, SEVK EKLLER, PERVANE GEOMETRS,


PERVANE ZM
7.1 Gemi Sevkine Giri
Genel olarak gemiler sevk ekillerine gre iki gruba ayrlrlar:
a) Kendi Kendini Sevk Edebilen Gemiler: Bu tip gemilerde doal enerji ve/veya makine
yardm ile sevk salanr.
b) Kendi Kendini Sevk Edemeyen Gemiler: Sevkleri iin gerekli olan gc kendi
imknlaryla salayamayan gemilerdir. rnein mavnalar, yzer havuzlar vs. byle zellikte
deniz aralardr.
Hava ve su gibi iki farkl ortamda bulunan kendi kendini sevk edebilen bir geminin belirli bir
hzda hareket edebilmesi iin her iki ortamdan kaynaklanan diren kuvvetlerini yenmesi gerekir.
Bu da gemideki sevk sisteminin retecei itme kuvvetiyle salanr. Gemiyi suda hareket
ettirecek itme kuvveti en basit ifadeyle, kullanlan sevk sisteminin suyu geminin hareket ynne
ters ynde hzlandrmasna tepki olarak oluur. Bu prensip suda d kuvvetlerin etkisi olmakszn
hareket eden her cisim iin geerlidir. rnek olarak insanlarn ektii kreklerle hareket eden
uzun bir kano, mekanik bir pedalla hareket ettirilen bir deniz arac, pervaneli bir gemi ve suyu
yksek hzla atan su jetine sahip bir gemi vs. verilebilir.
Bugne kadar deiik gemi sevk sistemleri gelitirilmi olmasna karlk, bunlarn salad
verim ile uygulamadaki kolaylk dikkate alndnda, halen en yaygn uygulama alanna sahip
olan pervanelerdir. Klasik pervanelerin dizaynnn balad 1800l yllarn bandan
gnmze kadar pek ok gelimeler olmu ise de temel pervane yapsnda nemli deiiklikler
olmamtr.
7.1.1 Gemi Sevk Sistemlerinin Tarihsel Geliimi
Su zerinde tama ve gemilerin krek, yelken gibi sistemlerle sevk edilmesi insanlk tarihi kadar
eskidir. Mekanik sevk sistemlerinin kullanlmaya balamas ise greceli olarak yenidir. Mekanik
sevk sistemleri ierisinde en eski uygulamann padl ark mekanizmalar olduu sylenebilir.
1

PDF processed with CutePDF evaluation edition www.CutePDF.com

1543 ylnda, V. Charlesn emriyle Blasca de Garay tarafndan buhar makinesi ile donatlm bir
gemiye dnen arklar monte edilerek sevki salanmtr. Barselonada yaplan bu ilk padl ark
denemesi baarszlkla sonulanmtr. Bu baarszlklar ancak 250 yl sonra Charlotte
Dundas gemisine bir buhar sistemi uygulamas ile almtr. 1807 ylnda Robert Fultonun,
New York yaknnda Hudson nehrinde yolcu tamak amac ile Clermont gemisi uygulamasn
gryoruz. lk defa 1819 ylnda Savannah isimli padl ark mekanizmal bir gemi Atlantii
ama baarsn gstermitir. Sonralar da birok kii bunu denemi ve baarl olmulardr.

Buhar makineleri ile birlikte uygulanan padl ark mekanizmalar, pervanenin stnlnn
balad 1850 ylna kadar ok yaygn olarak kullanlmlardr. Padl ark mekanizmalar
yksek manevra yetenekleri salamalar ve s sulardaki kullanm avantajlar nedeniyle, zellikle
i sularda draftlar fazla deiken olmayan rmorkr, nehir gemisi vs. gibi gemi tiplerinde
yaygn olarak kullanlmaya devam edilmitir.
Pervanenin ilk pratik uygulamas, 1802-1804 yllarnda 7.5 metre boyundaki bir tekneye nce
tek sonra da ift pervane monte ederek bir seri deneyler yapm olan Amerikal mavir avukat
Colonel Stevens tarafndan yaplmtr. Ancak o gnlerde Amerikada bu konuya ilgi
duyulmam ve sistem kabul grmemitir.
Avusturyal bir orman memuru Ressel tarafndan dizayn edilen bir pervane ile donatlm, 18
metre boyundaki La Civetta isimli bir gemi, 1828 ylnda Trieste de baarl sonular vermitir.
Bu tecrbede bir boru patlamas sonucunda yaralananlar olmu, tecrbeden tam sonu
alnamamtr. Resselin projesi de daha sonra finansal problemler nedeni ile yrmemitir.
1836 ylnda Pettit Smith adnda bir ngiliz iftisi ile Ericsson adnda bir sveli (Ericsson,
Novelty isimli lokomotif makinesinin tasarmcsdr.) ezamanl olarak, Resselin pervanesine
benzer bir sevk sistemi iin patent aldlar. Ericssonun pervanesi ngilterede yeterli ilgiyi
gremeyince, Amerikaya gitmek zorunda kald. Daha sonra Ericssonun pervanesi Amerika ve
Fransada geni uygulama alan buldu.
Pettit Smith ahaptan yapm olduu pervanesini 6 HP gcnde bir buhar makinesiyle tehiz
edilmi 6 tonluk bir tekne ile denerken, demirli bir gemiye arparak pervanesinin yarsnn
kopmasna neden oldu. Bu arpma bir ans ve bir buluu da birlikte getirdi, krlan pervane ile
daha sratli gidebildiini gren Smith pervanesini kaza sonularna gre dzelterek, bugn
2

kullanlan pervanelere yakn bir pervaneye ulat. 1839 ylnda Smith Archimedes isimli 237
tonluk bir gemi ile pervanesini Britanya adalar etrafnda ak denizde denedi. ok baarl
sonular alnd ve ksa sre sonra, gemilerde padl ark mekanizmalarnn yerine, pervaneler
sevk sistemi olarak tercih edilmeye baland.
Colonel Stevens, Josef Ressel, Pettit Smith ve Ericsson tarafndan dizayn edilmi pervaneler,
aadaki ekilde gsterilmitir:

Pervane ile tehiz edilmi Great Britain isimli ngiliz buharl gemisi 1845 ylnda Atlantii
amtr. Padl ark ile sevk sistemine sahip son buharl akdeniz gemisi ise 1861 ylnda kzaa
konmu, bundan sonra da sevk sistemi olarak tamamen pervaneler tercih edilir olmutur.
Yaklak yzelli yldan beri pervaneler gemilerin sevkinde en uygun sevk cihaz olarak
konumunu korumaktadr. Geen uzun srede pervaneli sevk siteminde birok gelimelerin
olmasna ramen temel pervane yapsnda byk bir deiiklik olmamtr. 1800-1880 yllar
arasnda, pervanenin tarihsel geliimi aadaki ekilde gsterilmitir:
3

Yksek verim ve kullanm artlarna uygunluu nedeniyle pervaneler daha uzun sreler
kullanlmaya devam edecek gibi grnmektedir. Aadaki ekilde de deiik pervane
tasarmlar gsterilmitir:

7.2 Sevk ekilleri


Gemilerde kullanlan sevk mekanizmalar ana grupta incelenebilir:
7.2.1 Su Jeti Sevk Sistemi
Bu sistemde suyun alnp hzlandrlarak ktan darya verilmesiyle, suyun momentumu
deitirilerek bir itme kuvveti kazandrlmas prensibine dayanr. Aadaki ekilde bu sistem
gsterilmitir:

7.2.2 Hareket Eden Paralar zerindeki Diren Kuvvetlerinden Yararlanlarak Gemilerin


Sevki in tme Kuvveti Salayan Mekanizmalar
Bunlara genel bir rnek yatay bir aft zerinde dnen arklarn kullanld padl ark
mekanizmalardr. Pratikte kullanlan balca iki tip ark vardr. Bunlar, kanatlar sabit olan
arklar ve kanatlar hareketli olan arklardr (Kontrol edilebilir kanatl arklar).
Sabit kanatl arklarn yaplar basit, salam, hafif ve bakm-tutumlar kolay olup ayn zamanda
ucuzdurlar. Buna karlk yksek verim iin ark apnn ok byk seilmesi bu yzden de ok
dk devirlerde evrilmeleri gerekir. Sonuta ar ve dk devirli makinelerin kullanmn
gerektirir. arkn ap kanatlar ile kanatlarn suya giri ve klarndaki bileke hzlar
6

arasndaki aya baldr. Verimlilik bakmndan bu alarn, suya giri ve kn yumuak


olacak bir ekilde ayarlanmas gerekir.
Padl ark mekanizmalarnn tasarmlarn gelitirme abalar sonucunda aadaki ekilde
grld gibi ayarlanabilir kanatl padl ark mekanizmalar ortaya kmtr:

Bu sistemde kanatlarn suya giri ve k alar bir balant mekanizmas ile ayarlanabiliyordu.
Hareketli kanatlara sahip arklarda devir hz sabit kanatllara gre daha yksek tutulabilmesine
ramen arlk ve bakm-tutum zorluu bulunmaktadr.
Sabit kanatl padl ark sevk sistemlerinin verimi % 50-60 aralnda olmaktadr. Ayarlanabilir
kanatl olanlarda ise verim daha yksektir ve bazen pervaneden daha verimli de olur. Padl
arklar genellikle geminin mastorisine yakn, iskele ve sancak d tarafna yerletirilir.
Yerletirmede trimin ve ba-k vurma etkisinin minimum olaca konumun seilmesine nem
verilir. Nehirler gibi dar sularda grev yapacak gemilerde padl ark mekanizmas genellikle k
tarafa monte edilir.

7.2.3 Hareket Eden Paralar zerinde Oluan Kaldrma Kuvvetinin Salad tme le
Gemileri Sevk Eden Sistemler
Hareket eden paralar zerinde oluan kaldrma kuvvetinin salad itmeyle gemileri sevk eden
sistemlere en gzel rnekler, yatay eksenli pervaneler ve dey yerletirilmi kanatlardan oluan
Kirsten-Boeing ile Voith-Schneider pervaneleridir.
Pervaneler bosalarndan veya gbeklerinden kan 2 veya daha fazla kanada sahip, bir aft
yardmyla dndrlen, kanatlar etrafnda oluan basn dalm ve bunun sonucunda oluan
kaldrma kuvveti yardmyla gemileri sevk eden sistemlerdir. Kanatlar gbek zerinde sabit,
hareketli veya gbekten ayrlabilir ekilde olabilir.
Voith-Schneider ve Kirsten-Boeing pervaneleri, yatay bir diskin zerine yerletirilen dey
hareketli kanatlar ve kanatlar zerinde meydana gelen kaldrma kuvveti ile sevki salayan
sistemlerdir. Voith-Schneider pervanelerinde, kanatlar hidrofoil kesitli olup, bal olduklar
diskin her bir devri srasnda kendi etrafnda bir devir yaparlar. Kirsten-Boeing sevk sisteminde
ise diskin her bir devri srasnda kanatlar kendi ekseninde yarm dn yaparlar. Bu pervanelerin
verimleri klasik pervanelerden daha dktr. Ancak ok yksek manevra kabiliyeti
kazandrmalar, dmene ihtiya gstermemeleri, ana makine dn ynn deitirmeden tm
manevralar yapabilmeleri nedeniyle zellikle rmorkr, mayn gemisi gibi uygulamalar ile
kalabalk trafii olan sularda alan gemilerde yaygn olarak kullanlmaktadr.

a) Kirsten-Boeing pervanesi

b) Voith-Schneider pervanesi
8

Bu pervanelerde hareketli kanatlarn mekanizmasnn karmak olmas, motor zerindeki ykn


deiken olmas, teknede periyodik bir inceleme gerektirmesi sistemin dezavantajlarn
oluturmaktadr. Ayrca gemi hareketleri ve deniz artlar etkileri bakmndan da baz sakncalar
olacaktr.
7.3 Pervane Geometrisi
Pervane apnn % 14nn altna pek dmeyen gbek etrafnda kanatlarn yerletirilmesi ile
pervane grnm elde edilir. Kanat says genellikle 2den 7ye kadar deimektedir. Eer
grlt tekne asndan nemli ise kanat says yksek seilmektedir. ou ticaret gemilerinde
kanat says 4 ya da 5, rmorkr ve balk gemilerinde 3, kk teknelerde de 2 olabilmektedir.
Aadaki ekilde sembolik bir pervane ve eksen takm gsterilmitir:

Pervanelere ilikin nemli tanmlar aada ksaca aklanmtr:


Pervane Gbei:
Pervane gbei veya bosas pervanenin merkez ksm olup, pervanenin afta montajn salamak
amacyla yaplan disk eklindeki parasdr. Bu diske pervane kanatlar yerletirilmitir. Pervane
gbei hibir ekilde itme salamad iin, ideal bir pervanenin gbeinin olmamas istenir.
Ancak bu durum pratik olarak mmkn deildir.
9

Kanat Yz ve Kanat Srt:


Kanat yz, pervane kanadnn yksek basnca maruz kalan yzdr. Gemi k tarafndan gemi
ba tarafna bakldnda pervanenin grlen yzdr. Kanat srt ise dk basnca (emme
basnc) maruz kalan, vakum taraf olarak da anlr. Kanat srt gemiye ktan bakldnda,
pervanenin gemiye bakan tarafdr.
Kanat Kk ve Kanat Ucu:
Pervane kanatlarnn pervane gbei ile birletii noktaya kanat kk, kanadn aft merkezinden
en uzak noktasna da kanat ucu ad verilir. Aadaki ekilde bir pervanenin genel grnm
verilmitir:

D nm e Y
n

Giri Kenar

Kama yuvas

k Kenar

Gbek

Kanat Kk

Kanat Ucu

Pervane Kanat Giri Ucu (nder Kenar) ve Kanat k Ucu (Takip Kenar/zler Kenar):
Pervanenin dn srasnda kanat kesitinin suyu yard uca giri ucu (nder kenar), suyun
kanat yzeyini terk ettii uca da k ucu (takip kenar ya da izler kenar) denilir. Aadaki
ekilde bir kanat kesitine ilikin ilgili tanmlar gsterilmitir:

10

Sehim hatt veya merkez hat

Kalnlk

Srt
Takip kenar

Sehim
nder kenar

Yz
Kord uzunluu (c)

Pervanenin Dn Yn ve Sa Pervane / Sol Pervane Tanm:


Pervanelerin nemli zelliklerinden birisi de dn ynleridir. Dn yn ile kastedilen
pervanenin hangi yne dnd zaman gemiyi ileri iteceidir. Gemiye k taraftan bakan bir
kimse iin saa dnl pervane (sa pervane) saat ynnde dndnde gemiyi ileriye gtren
pervane olup, sola dnl pervane de (sol pervane) saatin aksi ynnde dndnde gemiyi
ileriye gtren pervanedir. Aadaki ekillerde sa ve sol pervaneler gsterilmitir:

Takip kenar
nder kenar
Gemi ilerleme
yn
Srt taraf
Yz taraf

SOL PERVANE

SA PERVANE

11

Sol pervane

Sa pervane

Bir pervanenin sa veya sol pervane olup olmadn pervaneye bakarak da anlamak
mmkndr. Geminin arkasndan bakldnda, pervane kanadnn hangi ucu (sa ucu veya sol
ucu) gemiye yakn ise o ucun ismi ile pervane anlr.
Tek pervaneli gemilerde genellikle sa pervane kullanma eilimi grlmektedir. ift pervane
uygulamalarnda da pervanelerin da dnl olmalar manevra ynnden, ie dnl olmalar
ise verim ynnden tercih edilmektedir.
Hatve:
Hatve kelimesi vida benzeiminden gelme bir terimdir. Bir vidada olduu gibi, pervane de her
bir dnnde sabit bir miktar kadar ilerleyecektir. Pervanenin tam bir dn srasnda ilerledii
mesafeye pervanenin hatvesi (P) denilir. Bu ekilde tanmlanan hatve, nominal hatve olarak
bilinir. rnein bir pervane her bir tam turunda 0.4 metre ilerliyorsa, hatvesi 40 cmdir. Pervane
aft zerine takldndan aft da ayn mesafe kadar ileriye gtrr. aftta itmeyi tekneye
aktararak teknenin sevkini salar. Aadaki ekilde hatve ve hatve as gsterilmitir:
12

Hatve

Pervane hatve as

Kayma Oran:
Gerekte bir pervane kat bir ortamda deil, su ierisinde altndan her bir tur dnnde
yukarda tanmlanan hatve deerinden daha az ilerler. Bu ilerleme, gerek hatve olarak
adlandrlr. Nominal hatve ile gerek hatve arasndaki farka kayma (slip) denilir. Aadaki
ekilde nominal hatve, gerek hatve ve kayma deerleri gsterilmitir:

13

Pervane Hatvesinin Pratik Olarak llmesi:


Pervane hatvesi piometre yardmyla kolayca llebilir. Bir pervanenin ortalama yz hatvesini
kabaca bulmak iin; pervane, yz aaya gelecek ekilde bir dzlem zerine konulur ve
teraziye alnr. aft merkezi iaretlenir. 0.7R kesiti bir pergel yardmyla kanat zerine izilir.
Aadaki ekilde grld gibi as belirlenir. Daha sonra kanat giri ve k ularnn
pervanenin zerine yerletirildii dzlemden ykseklikleri (x ve y ykseklikleri) llr ve
aadaki bant ile hatve hesaplanr:

Hatve, P0.7 =

( y x) 360

14

0.7R

Pervane Alan le lgili Baz Tanmlar:


Pervane Disk Alan (A0): Pervane kanat ularna temas edecek ekilde geen silindirin taban
alan pervane disk alann oluturur. Pervane yarap R ise disk alan A0 = R2 olur.

Projeksiyon Alan (Projected Area, AP): Pervane kanatlarnn pervane eksenine dik
dzlemdeki izdmne projeksiyon ve bunun alanna da projeksiyon alan denilir.

Yaylm Alan (Developed Area, AD): Pervane yzeyinin gerek alandr. Kanat yzeyinin
hatvesi sfrlanarak yani kanat yzeyi dzletirildikten sonra elde edilen alandr. Burrill
tarafndan arpk/sapk olmayan bir pervane iin verilen aadaki bant kullanlarak bu alan
bulunabilir.
AD=AP/(1.067 - 0.229P/D)

Alm Alan (Expanded Area, AE): Bu alan, gerek fiziksel bir alan deildir. Yaylm alan
eldesinden sonra her bir kesitteki yay eklindeki kord uzunluklar her bir kesitin yarapnda
alp dz doru eklinde yine o yarapta yerletirilir ve btn kesitlerin u noktalarnn
geometrik yerleri izilerek alm erisi elde edilir ve ilgili alana da alm alan denilir.

15

Genelde alm alan yaylm alanndan, yaylm alan da projeksiyon alanndan daha byktr.
Aadaki ekilde bir pervaneye ilikin alanlar gsterilmitir:

nder Kenar

AE

AP

AD

Kanat Alan Oranlar: Kanat alan oranlar; izdm alan, yaylm alan ve alm alannn
pervane disk alanna oran olarak tanmlanrlar:

zdm Alan Oran = AP/A0 = 4AP/D2


Yaylm Alan Oran = AD/A0 = 4AD/D2
Alm Alan Oran = AE/A0 = 4AE/D2 (Blade Area Ratio, BAR)

Hidrofoiller:
Gemilerde hidrofoiller aada belirtildii gibi deiik amalar iin kullanlmaktadr:

Pervaneler
Dmenler
Aktif yalpalklar
Ba-k vurma hareketi sndrcleri
Hidrofoil kanatlar
Gemilerin eitli yerlerinde deiik maksatlarla kullanlmakta olan hidrofoiller, yapacaklar
grevlere gre farkl geometrik ve hidrodinamik zellikler tamaktadr.
16

Pervane Kanat Kesitleri:


Pervane performansn etkileyebilecek kanat kesit profilleri eitli ekillerde olabilmektedir.
Bu kesitler aada ksaca aklanmtr:

Aerofoiller: Gemi dmenlerinde, yalpalklarda, ba-k vurma hareketi sndrclerinde ve


pervane kanatlarnda kullanlr.

Ay Profiller: Pervane kanatlarnda, trbin kanatlarnda ve hidrofoillerin ayak kanatlarnda


kullanlr.

Segmantal Profiller: Pervane kanat kesitlerinde ve hidrofoil teknelerin tayc ayaklarnda


uygulama alan bulur. Bunlara yuvarlak veya parabolik srtl profiller de denilir. Bu profillerin
alt dzdr. Simetrik daire srtl olan profillere Karman-Treffts profilleri de denilmektedir.

Mekik Profiller: Dmenlerde ve pervanenin zellikle gbee yakn kesitlerinde kullanlr.


Aadaki ekilde deiik profil kesitleri ematik olarak gsterilmitir:

Segmantal

Aerofoil

Ay

Mekik

Mekik

Ay

Pervane kanatlarnda en yaygn olarak kullanlanlar segmantal ve aerofoil kesitlerdir. Segmantal


kesitlerin yzleri dzdr ve srtlar yuvarlatlmtr. Giri ve k ular sivridir. Srt ya bir daire
ya bir elips ya da sins erisinin bir parasdr. Maksimum kanat kalnl kanat geniliinin tam
ortasna gelecek ekilde ayarlanmtr.
17

Aerofoil kanat kesitleri ise klasik uak kanad kesiti formundadr. Giri ular yuvarlatlm olup,
maksimum kanat kalnlklar giri ucundan 0.3 profil boyu geride olacak ekilde yaplmtr.
Kanat yz genelde dz olup baz durumlarda d bkeylik grlebilir.

Pervane Kanat Kesiti Etrafndaki Basn Dalm ve Kaldrma Kuvveti:


Aadaki ekildeki gibi bir kesite belli bir a (giri as) ile akm gelirse, kesitin srt blgesinde
negatif basn (emme), yz blgesinde de pozitif basn meydana gelir. Bylece srt ve yzdeki
basn farkndan dolay, gelen akma dik ynde bir kaldrma kuvveti oluur. Pervane
kanatlarnda oluan bu kaldrma kuvvetlerinin gemi hareket ynndeki bileeni pervane itmesini
oluturur. Pervane kanat kesitlerinin giri as, aft devrine ve pervaneye gelen akm hzna bal
olarak deiir.

arpklk / Sapklk (Skew):


Aadaki ekilde grld gibi pervane kanadnn simetrik olmamas ve yana doru bir
erilii bulunmas durumuna arpklk / sapklk denilir. Dk hzl pervanelerde arpklk pek
uygulanmazken, orta ve yksek hzl pervanelerde bir miktar arpklk bulunur. arpklk;
pervane kanatlarnn radyal kesitlerinin, pervanenin ierisinde alt deiik hz alanlarna
girilerinin kademeli ve yumuak bir ekilde gereklemesini salar. Tm radyal kesitlerin ayn
zamanda pervane iz dalmna giri yapmalar halinde ani yk deimeleri olabilir. arpklk ile
18

zellikle yksek devir saylarnda titreimde iyilemeler salanabilir. Destroyerler ve dier harp
gemileri gibi yksek sratli zel gemilerde pervane dizayn yaplrken; grlt, ok nemli bir
parametre olarak ortaya kmaktadr. Bu tr gemilerde tekne-pervane etkileimi neticesinde
pervane kanatlarnn su akndaki radyal deiimlerini karlamak zere ve pervane grltsn
nlemek amacyla ar arpk pervaneler kullanlr.

Kanat Eiklii (Rake):


Pervane kanatlarnn yandan bakldnda baa veya ka doru eilmi olmas durumunda,
pervane baa eik veya ka eik olarak tanmlanr. Ka doru eilen pervane kanatlar pozitif
eikli, baa doru eilenler ise negatif eikli olarak tanmlar. Pozitif eiklik genellikle gemi
kna doru byk etkin pervane ap salamak iin kullanlr. Eik kanatlar daha uzun
olacandan ayn aptaki eik olmayan kanada gre daha byk alana sahip olurlar. Eiklik
ayrca pervanenin su yzeyinden hava emmesiyle verimin azalmas ve titreimin olumasna
kar da uygulanabilir. Negatif eiklikli pervaneler genellikle ok yksek sratli ve ok ykl
pervanelerde

kullanlrlar.

Bu

artlarda

eiklik,

pervane

kanatlarnn

mukavemetinin

artrlmasnda yararl olur. Aadaki ekillerde pervane kanat arpkl ve kanat eiklii
gsterilmitir:

19

Pervane Aklklar:
Gemi arkasnda pervane dizayn edilirken, en iyi verimi elde edebilmek iin pervane ap
maksimum olacak ekilde belirlenir. Ancak pervane aklk deerlerinin titreim problemi
nedeniyle belli bir seviyenin altna dmemesi gerekir. Gemi arkasna yerletirilebilecek
maksimum pervane ap (Dmaks) drafta bal olarak aadaki ampirik bantlarla
belirlenebilir:

Dmaks = a x T T, Geminin su ekimi


a < 0.65

Dkme yk gemileri ve tankerlerde

a < 0.74

Konteyner gemilerinde

Pervane apnn belirlenmesinden sonra, aadaki ekilde gsterildii gibi pervane ile dmen,
pervane ile gemi k ve pervane ile kaide hatt arasndaki aklklarn (clearances) aadaki
deerleri salayp salamad kontrol edilmelidir. Eer salamyor ise pervane ap yeniden
belirlenmelidir.

X: 0.05D 0.10D
Y: 0.15D 0.25D
Z: < 0.05D

20

7.4 Pervane izimi


Pervane izim yntemleri arasnda Holst ve Rsing yntemi ile bugn ok tercih edilen eitli
bilgisayar yazlmlar kullanlmaktadr. Bu yazlmlar arasnda bulunan Propcad ile elde edilen
bir pervane izimi aadaki ekilde gsterilmitir:

21

22

You might also like