TAKTIKA KRIMINALISTIKE

Odorologjia kriminale sht shkenc e re q merret me zbulimin e veprave penale dhe

t kryersve t tyre me an t ers.
Tashm jan krijuar aparate me ndihmn e t cilve mund t konservohen era pr koh
t gjat.
Kto aparate prmes fshesave thithse thithin ern nga trupi, objekti apo personi i
caktuar.
N raste t tilla nse gjendet personi i dyshimt, mund ti jepet qenit t krkimit ti marr
er prmbajtjes s konservuar me aparat dhe pastaj t identifikohet kryesi- duke i marr
er edhe atij.
Cilsia e ers sht individualiteti i saj.
Mundsin e shfrytzimit t qenve pr hetim e ka parapar edhe Hans Grosi.
Ndr aparatet qe prdoren pr zbulim t kryersve prmes ers dallohen:
1. Rojtari- qeni elektronik,
2. Rojtari antialkoolik- aparat qe pengon shoferin e dehur t drejtoj automjetin
3. Hunda elektronike- sht konstruktuar nga shkenctaret amerikan dhe roli i saj
qndron ne aftsin e hetimit t ers se trupit t njeriut n largsi relativisht t
mdha.
Hulumtimi shkencor i errave t trupit t njeriut
Era e njeriut quhet edhe nnshkrimi i tij kimik.Natyrisht, lidhur me karakterin shkencor t
errave dhe rolin q ato kan n kriminalistike merretODOROLOGJIA.
N kt rrjedh, nga shum autor, jan publikuar shum hulumtime shkencore t cilat
trajtojn rolin e errave n procesin e zbulimit t kryersve t veprave penale.
Identifikimi i personave n baz t ers s tyre
Era e njeriut sht individuale.
Individualiteti i ers varet nga sasia, kualiteti dhe prbrja e komponentve te saj.
Kshtu, n er ndikojn shume faktor: ushqimi, aktiviteti fizik, alkooli, gjendja
shndetsore etj.
Megjithat, duhet ditur se rreth 60% e ers se njeriut sht konstante.
Prve errave natyrore q i posedon njeriu (gjaku, djersa, sperma etj.), mund t kt
edhe shume erra tjerat lidhura me profesionin (parfumet, duhani etj.)
Por t rndsishme jan edhe errat e prditshme, si ato t kuzhins, sapunit etj.
Kshtu, kryesi kur vjen n kontakt me viktimn ai l gjurmn e ers n t ose n vendin
e ngjarjes.
Mekanizmi i krijimit t ers dhe karakteristikat e saj
sht e ditur se n temperatura t larta vie deri te rritja e nivelit t djersitjes s
personave. Deri te rritja e djersitjes vjen edhe n kushte t friks, gjendje q vjen n
shprehje te kryesi me rastin e kryerjes s veprs penale.
Pra, trupi i njeriut sht burim i errave dhe kur ai largohet nga vendi i caktuar aty l
molekulat e ers. Pra, trupi i njeriut n mnyr t vazhdueshme prodhon molekula t
ers.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Prkundr t gjitha masave q kryesi i merr pr t eliminuar gjurmt e veprs penale,
gjurmt e ers jan specifike dhe ato mbesin aty.
Burimet e ers mund t paraqiten n form t ngurt dhe t lngt- djersa, gjaku,
sperma, teshat e njeriut etj., pastaj veglat, armt etj.
Mjafton q njeriu t mbath kpuct 24 or dhe ato do t marrin ern e qndrueshme t
atij personi. Kshtu ndodh edhe me rrobat.
Zbulimi dhe sigurimi i gjurmve
Me rastin e kryerjes s veprs penale kryesi zakonisht bn prpjekje ti zhduk gjurmt,
por kur sht n pyetje era ai sht i pafuqishm.
Era shprndahet n hapsirn n t ciln qndron kryesi dhe ajo mbetet n t gjitha
objektet me t cilat ka pasur kontakt.
Ne er ndikojn shume faktor, prandaj gjat prpunimit kriminalistik duhet vepruar me
kujdes.
Pr zbulimin e ers sht e domosdoshme q fillimisht t zbulohen vendet ku ka mund t
qndroj kryesi si dhe sendet t cilat ka mundur ti kontaktoj.
Po ashtu duhet pasur parasysh mnyrn e kryerjes s veprs penale.
Pr tu zbuluar kryesi duhet t merren mostrat e ers s personave t dyshimt dhe t
krahasohen me ern e konservuar.
Errat sigurohen duke u marr me an t aparaturave prkatse. Zakonisht personi
duhet t qndroj 15 minuta n karrige, me rroba t tija dhe pastaj pasi t largohet,
mbulohet ajo hapsir dhe pastaj me aparatur prkatse konservohet.
Metodat e identifikimit t ers s personit t dyshuar
Ka disa mnyra pr identifikimin e ers.
N praktik, zakonisht qeni q ka nuhatur ern n vendin e ngjarjes ofrohet q t nuhat
edhe ern e personave t dyshimt. N raste te tilla qeni reagon n mnyra t
ndryshme.
N rastin tjeter, n dysheme vihen pes en t qelqit n largsi nga nj metr. N njrn
prej tyre gjendet era kontestuese, kurse n t tjerat jan vendosur era q nuk kan lidhje
me veprn penale.
Ne kt rast qeni merr ern nga i dyshuari e pastaj ai sillet pran errave t
konservuara. Kshtu bhet identifikimi. Kjo procedur prsritet s paku 5 her ku bhet
ndrrimi i renditjes s enve.
Prdorimi i qenve t strvitur
N saje t zhvillimit t disa shqisave (t nuhaturit) qent, pas strvitjeve, mund t
shfrytzohen pr qllime zbulimi.
Shfrytzimi i qenit varet nga kushtet atmosferike dhe nga koha q ka kaluar pas kryerjes
s veprs penale..
Kusht i domosdoshm pr sukses sht q n vendin e ngjarjes nuk duhet kryer asnj
veprim para se t jet shfrytzuar qeni, ndryshe mund t ngatrrohet shum shtja e
zbulimit.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
N proces zbulimi prdoren qent e policis dhe qent e krkimit.
N shum shtete ekzistojn shkolla pr strvitjen e qenve n mnyr q ata t
shfrytzohen pr qllime zbulimi.
M s shumti ne zbulimin e kriminalitetit shfrytzohen qent gjurmues.
Q qeni t jet i prdorshm sht e nevojshme q ai t prdoret n koh t duhur,
madje menjher pas ngjarjes- t mos kaloj m shum se 6-8 or. Por, n kushte t
caktuara mund t shfrytzohen edhe pas 18-20 or.
N do rast n vendin e ngjarjes nuk lejohet lvizje e njerzve si dhe kushtet atmosferike
duhet t jen t prshtatshme.
Gjurmimi duhet t filloj prej gjurms te kryesi ose e kundrta.
Qent e gjurmimit shfrytzohen gjat veprimtaris s vzhgimit dhe patrullimit. Pr
shkak t shkalls s zhvillimit t gjurmve t nuhatjes dhe dgjimit qent mund t
shfrytzohen shum n prita, n gjetjen e drogave, n zbulimin e kontrabandistve etj.
Identifikimi mund t bhet :
1. nga gjurma n kryesin,
2. nga objekti n kryesin,
3. nga kryesi n gjurm ose objekt,
4. nga gjurma n gjurm dhe
5. nga objekti n objekt.
Taktika e zbatimit t mass s arrestit
Ndjekja penale
N shoqrit bashkohore nj ndr detyrat e organeve t shtetit sht sigurimi i drejtsis
penale, duke prfshir respektimin e t drejtave t njeriut. N kt kontekst, shteti ka
autorizim q t ndjek kryesit e veprave penale.
N kt kontekst edhe lind nevoja pr t kryer hetime konkrete. T gjitha veprimet e
ndrmarra t shtetit n kt aspekt duhet t prqendrohen n konstatimin e faktit se
ekziston apo jo vepra penale. E drejta e shtetit pr ndjekje penale lind q nga momenti i
kryerjes s krimit.
Natyrisht, pr t sqaruar shtjet q ndrlidhen me nj krim duhet t kryhen veprime
hetimore t shumta. Me fjal tjera, n kontekst t sigurimit t provave materiale shtrohet
e nevojshme t zhvillohen hetimet.
Si dihet, hetimet i drejton dhe i mbikqyr prokurori publik. Por, veprime hetimore kryen
edhe policia gjyqsore.
1 Me rastin e arrestimit t personit t caktuar, policia duhet tia bj me dije atij se nuk ka
asnj detyrim q t deklarohet lidhur me shtjen penale si dhe t drejtn q t
angazhoj mbrojts.
Me qllim q t mblidhen informacione dhe t zbulohen prova materiale punonjsit e
policis mund t kryejn veprime t ndalimit t personave, bllokimit t rrugve,
godinave etj., konfiskojn dokumente, bjn kontrollime etj.
Me qllim q t konstatohen shtje q kan t bjn me nj krim policia mund t marr
deklarata nga dshmitart e ndryshm, prfshir edhe t dyshuarin, e kur ekziston frika
se ai mund t ik ai mund t arrestohet.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Ndalimi duhet dalluar nga shoqrimi.
Ndalimi nuk mund t zgjas m shum se 48 or.
TAKTIKA E ARRESTIT
Arresti duhet t bhet n koh t duhur.Kshtu , arrestimi para kohe dhe me vones
sht gabim bukur i shpesht.Kur zbatohet arresti para kohe ndrpritet mundsia e
zbulimit t delikuentve.
Arrestimi i vonshm mund t ket konsekuenc zhdukjen e provave.
Nganjher duhet br me dije t dyshuarin se sht nn prcjellje. Kur vren se ai
sht dit e nat nn vzhgim nuk sht i rehatshm dhe ai fillon t bj gjra t
pamenduara, ngatrrohet n at mnyr q mund t argumentohet vepra.
VENDNDODHJA E PERSONIT I CILI ARRESTOHET
Nse kryesi ndodhet n arrati polici duhet t parafytyroj vendin se ku mund t gjendet
ose ku mund t jet fshehur ai. N kt aspekt ndihmojn rrethanat e prgjithshme.
N kt analiz duhet marr n konsiderat gjendjen e tij materiale, marrdhnien e
puns, raportet e tij me persona t tjer, sidomos me dashnor-e etj.
Gjithmon duhet pasur parasysh edhe mundsin e kalimit t kufirit.
Qyteti i madh sht vend i prshtatshm pr fshehje.
Ndjekja e fajtorit t fshehur bhet n kt mnyr:
1. Fillimisht krkohet individi i cili do t informoj pr personin dhe strehimin e t
dyshuarit. Pyeten dhnsit e banesave me qira, farefisi, rrethi, pundhnsit, personeli i
kafeneve. Ata pyeten ku dhe kur e kan par at person hern e fundit, ka ka
planifikuar ai, a sht prgatitur pr udhtim etj. Me rndsi sht t prcaktohet me k
ka pasur marrdhnie dashurie dhe ku banojn ata persona. Kur ka dyshime se personi
mund t ket ikur jasht duhet informuar shrbimin e pasaportave, agjencit e
udhtimeve, shrbimet e aeroplanve, autobusve. Duhet krkuar informantt. Ata
mund t krkohen n t gjitha shtresat shoqrore.
2. Duhet zbatuar observimin special dhe shfrytzuar personat e sigurt. Kshtu,
organizohet vzhgimi i farefisit t personit t dyshimt, miqve dhe t njohurve t tij. T
sigurohen informata se a ka kontaktuar ai me ta. Observimi ka pr qllim zbulimin e
kontakteve t fshehta t atij me kta persona. Po ashtu edhe korrespondenca i
kontrollohen sistematikisht dhe trsisht, prfshir bodrumet, tavanet, kthinat etj. Ktu
krkohen fotografit e fajtorit dhe provat materiale nnshtrohet mbikqyrjes si dhe bhet
prgjimi i telefonatave. Ky prgjim dhe t tjerat bhen mbi baza legale.
3. Ndonjher shfaqet nevoja t zbatohen raciet, pritat, kontrollimet. N rend t par
duhet kontrolluar shtpit e t dyshuarit dhe t dashnores s tij.
SI DUHET TE KRYHET ARRESTI
Arresti duhet t prgatitet me kujdes. Arresti para kohe dhe i vonshm sht gabim.
Arresti duhet t planifikohet dhe ai zbatohet mbi bazat e parimit t shpejtsis, befasis
dhe konspiracionit.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Para se t filloj arresti udhheqsi duhet t mbledh informatat mbi vendin e fshehjes s
kryesit dhe pastaj t hartoj planin e arrestit.
Udhheqsi i arrestit duhet t bj przgjedhjen m t mir t zyrtarve policor q do ta
bjn arrestimin.
Ata duhet t ken konduksion fizik, t pajisur me arm, llamb elektrike etj.
Ata duhet t ken lidhje speciale- telefona celular apo radiolidhje etj.
Po ashtu, t nevojshme jan aftsit e xhudos dhe t karates.
Antarve t ekipit duhet q m par ti caktohen detyrat, prfshir vendin ku duhet t
qndroj.
Prve t dhnave pr personin ekipi duhet t pajiset edhe me fotografi, portrete e t
dhna tjera pr identitetin e personit q krkohet, n mnyr q t pengohen veprimet
mashtruese t tij pr ikje duke prdorur dokumente t falsifikuara apo t huaja.
N kt aspekt duhet t shfrytzohen t dhnat nga evidencat kriminalistike.
KATEGORIZIMI I PERSONAVE QE DUHET TE ARRESTOHEN
Personat q duhet t arrestohen, nga pikpamja taktike ndahen n dy grupe:
1. Presona q supozohet se nuk bjn rezistenc dhe
2. Persona q bjn rezistenc.
Ndaj ktyre dy kategorive ndrmerren masa t ndryshme sigurie.
Kshtu, nse kemi t bjm me persona q supozohet se mund t rezistojn duhet
ndrmarr masa q ai t :
Kapet n befasi- sepse ai mund t barrikadohet. Prandaj krkohet q t gjendet koha e
prshtatshme e kryerjes s arrestit.
Atij i afrohen dy polic t cilt do ta rrmbejn me shpejtsi dhe do ta sjellin at t
thuash n pozit horizontale. Dy t tjer do ta bjn kontrollimin e tij pr arm ose
sende tjera t rrezikshme t cilat duhet ti merren nse i disponon ato.
Bhet kontrollimi i detajuar i tij n lokal ose aty pr aty.
Duhet ditur topografin e vendit ose hyrje daljet e baness n mnyr q t pengohet
ikja e tyre duke ndrmarr masa gjegjse.
Polict q kan rrethuar objektin nuk do t shikojn vetm dyert e dritaret, por edhe
pullazet, sepse kryesi i rrezikshm mund t ik prmes tyre.
Nse kryesi nuk sht gjetur n banes duhet t krkohet n bodrum e tavan.
Kur ai nuk gjendet n shtpi mund t vendoset prita ose bhet vzhgimi i shtpis.
Nse n shtpi gjenden antart tjer t familjes duhet ruajtur q t mos sinjalizojn
kryesin.
N momentin e arrestit jepet urdhri ,,duart lart. Nj polic mban armn drejtuar drejt
tij, kurse tjetri kryen kontrollin pr arm.
Kur zihet kryesi i rrezikshm n krevat, po ashtu duhet dhn urdhrin ,,duart lart dhe
me rrufe duhet kontrolluar nse ka arm nn jastk apo vende t tjera.
Nse gjendet nj arm duhet kontrolluar pr tjetrn sepse ai mund t ket m shum
sish t vendosura n vende t ndryshe ose rrobet e tij.
Personit q i sht hequr liria duhet ti sillet autoritetit urdhrdhns, n mnyr q ai t
merret n pyetje n kohn kur akoma gjendet nn presionin e arrestit.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Mundsisht duhet evituar heqjen e liris n lokale publike me mas sepse mund t
shkaktohet ndonj trazir. Kshtu, sht m mir t pritet kryesi deri sa t dal jasht
dhe t arrestohet n hyrje. Edhe n kto raste duhet kryer menjher kontrollimin e tij.
Shpesh kryesi bn vetvrasje n momentin e heqjes s liris, pin helm apo hedhet nga
dritarja. Kjo kushtzon nevojn q arrestimi t kryhet me kujdes e gjakftohtsi.
Kur nuk bhet ky kontroll ekziston mundsia q i dyshimti t fsheh objektet n lokalet e
policis. Ti hedh ato prmes faculets n shport apo n vende tjera dhe t theksoj se
nuk jan t tijat.
Masa e arrestit, t shumtn e herave, duhet t kryhet nga s paku dy punonjs
t policis.
Natyrisht pr numrin e puntorve q do t angazhohen n arrestimin e personit vendos
udhheqsi, por gjithnj duke pasur parasysh t dhnat e grumbulluara paraprake.
Numri i t angazhuarve duhet ti prshtatet rastit konkret.
N do rast kur supozohet se personi mban arm polict duhet t mbajn armt t
gatshme q t pengojn do befasi. S kndejmi, polici n asnj moment nuk duhet ti
shmanget josyqelsis.

1
2

3
4
5

VENDI KU KRYHET ARRESTI

Vendi i kryerjes s arrestit mund t jet: vendi i hapt, rruga, mjetet e transportit, lokalet
e ndryshme, vendi i puns, banesa etj.
Arresti n vend t hapt kryesisht bhet gjat ndjekjes s t arratisurve. N kto raste
sht i domosdoshm numri i madh i policve t ndar n ekipe, autoblinda, t pajisur
me radiolidhje, qen t strvitur etj.
N rrug me qarkullim t madh njerzish, sht rast i mir pr personin q krkohet t
humb n mas, ndrsa ndjekja dhe prdorimi i arms sht shum i vshtir dhe i
pamundshm. N kto raste sht mir taktikisht q personi i till t prcillet deri n at
rrug ku qarkullimi sht m i vogl dhe aty t arrestohet.
Mundsisht duhet evituar heqjen e liris n vendin e puns, sepse kjo duhet t bhet
nn dijenin e pronarit t organizats.
Taktika e aksionit n lokale varet nga lloji dhe autoriteti q gzon lokali, numri i
personelit, mysafirt, mundsia e ikjes dhe gjendja e vendit. Nse sht personeli i
besueshm e thrrasin at se kinse po e telefonon dikush dhe e qojn n ndonj dhom
t prshtatshme.
Arresti n shum vende bhet sipas parimeve t cilat vlejn pr arrestin n grup.
Kur i hiqet liria nj femre merr pjes edhe policja femr. Nse ajo ka fmij n gji foshnja
drgohet n spital ose institucion tjetr prkats. Duhet evituar heqjen e liris s grave
shtatzna q jan n prag t lindjes ose menjher pas lindjes.
Kur personi i arrestuar kujdeset pr nj t smur, ai duhet drguar n spital. T smurt
e rrezikshm psikik drgohen n institucione prkatse.
T arrestuarin nuk preferohet q t shoqrohet kmb por me automobil zyrtar t
mbyllur. Ky transportim duhet t bhet shpejt dhe n mnyr diskrete.
Kur transportimi i t arrestuarit bhet me tren ose autobus duhet marr masa q t
pengohet ikja e tij, qoft edhe nga dritarja.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
T rinjt dhe personat e gjinis femrore duhet t prcillen nga dy polic. Ndaj tyre duhet
shmangur prdorimin e dhuns dhe vnien e zinxhirve.
7 Ndaj fmijve duhet vepruar me butsi t madhe dhe kujdes , duhet vepruar shpejt , si
dhe nuk duhet lejuar kontaktin midis fmijve dhe t burgosurve t rritur.
8 Po ashtu edhe ndaj t moshuarve nuk duhet zbatuar masa shtrnguese- si zinxhirt,
litart etj.,
9 Gjat transportimit me automobil po ashtu duhet pasur parasysh disa rregulla:
1. S pari n vetur duhet t hyj i arrestuari, por jo t vendoset prapa vozitsit.
2. Pas ksaj hyjn pjestart e policis ku i arrestuari futet n mes.
3. Me rastin e daljes nga automjeti i arrestuari del i fundit.
4. Kryesi i rrezikshm mbahet lidhur edhe gjat transportimit me automobil.
5. Nxjerrja nga automobili duhet t bhet brenda oborrit t policis.
Motoikleta nuk duhet t prdoret pr shoqrim. Kur kryesi haset me biiklete ose
patrulla sht zhvilluar me biikleta zinxhirt do ti vehen n dorzn e djatht, ndrsa
pjesn tjetr t zinxhirit duhet lidhur me trupin e mbrapt t biiklets.
Gjat transportit duhet pasur kujdes q t mos lejohet hudhje e asnj objekti q mund t
jet prov, tua jap t tjerve ose ti asgjsoj ato. T arrestuari mund t hapin vrima n
xhepa pr ti lshuar rrugs objektet e rndsishme.
6

BALLAFAQIMI
1 Ballafaqimi si veprim bhet me qllim q t arrihet deri te e vrteta e disa fakteve.
2 Ballafaqimi bhet pr ata persona te t cilt thniet e tyre jan kontradiktore n lidhje
me rrethana t caktuara q lidhen me veprn penale.
3 Personave q ballafaqohen u rikujtohen thniet e tyre t dhna m par, e m pas
pyeten nse jan dakord me to ose duan ti ndryshojn.
4 T gjitha kundrshtimet shnohen n procesverbal
5 Ballafaqimi mund t bhet midis tri kategorive personash:
1. Dshmitarit dhe dshmitarit tjetr,
2.Dshmitarit dhe t pandehurit dhe
3.T pandehurit dhe t pandehurit tjetr.
Duhet ditur se nuk sht do kundrthnie arsye pr ballafaqim.
S kndejmi, ekzistojn kundrthnie t kuptueshme psh., dshmitart n kushte t
njjta ndryshe e kan kuptuar ngjarjen ose jan gjendur n kushte t ndryshme gjat
vrojtimit.
Qllimi i ballafaqimit sht q t mnjanohen kundrthniet e prmendura thelbsore.
TAKTIKA E PLANIFIKIMIT TE BALLAFAQIMIT
Ballafaqimi mund t jet:
1. I plot kur bhet pr tr thnien dhe
2. I pjesshm kur bhet pr disa rrethana.
Gjat ballafaqimit duhet pasur parasysh se i ballafaquari m me dshir do t pohoj
thnien e gabuar para prokurorit se sa n pranin e kundrshtarit.
1

TAKTIKA KRIMINALISTIKE

Ballafaqimi duhet t bhet me plan. Plani i ballafaqimit prfshin kto rrethana:

3. Formulimin dhe renditjen e pyetjeve,
4. Faktin t cilit i referohet pyetja,
5. Ckan thn m par t ballafaquarit etj.
Pra para ballafaqimit vlen t pyeten ve e ve secili ballafaques. S pari i bhet pyetja
atij personi e cila konsiderohet m e vrtet. Pra n mesin e dshmitarve duhet br
ballafaqimin e atyre q konsiderohen m t sigurt.
do her personat n thniet e t cilve dyshohet duhet tu bhet me dije se mund t
ballafaqohen, prandaj kshillohen q t thon t vrtetn.
Megjithat, kryesi kurr nuk duhet t dij:
1. me k do t ballafaqohet dhe
2. Pak para ballafaqimit edhe se do t ballafaqohet.
Kjo, nga se ka kryes t veprave penale q duan t marrin nismn n duart e tyre dhe
krkojn ballafaqimin me t akuzuar t tjer, sepse gjoja nuk po u kujtohen disa hollsi, e
n t vrtet kt e bjn me qllim t studimit t terrenit dhe t marrveshjes
Disa t tjer e krkojn ballafaqimin me qllim q duke qen t bindur se dshmitart
ose bashkpuntort nuk kan guxim t deklarojn para tyre asgj q i ngarkon.
Ballafaqimi duhet t veproj si rrufeja.
Q t realizohet befasia rekomandohet q ballafaqimi t bhet suksesisvisht njri pas
tjetrit. Ballafaqohet i pandehuri suksesisvisht me katr dshmitar, deri sa nuk ka ardhur
akoma n vete nga habia e prshtypjeve t para.

MENYRA E BALLAFAQIMIT
1 I bashkpandehuri s pari duhet t ballafaqohet me t bashkpandehurit e pastaj me
dshmitart apo anasjelltas.
2 Disa kriminalist mendojn se gjithmon duhet s pari t ballafaqohen bashkpuntort
e pastaj me dshmitart, gj q nuk vlersohet e drejt.
3 Sidoqoft para do ballafaqimi duhet t merren masa q pengojn marrveshjet e
fshehta. Kjo nga se ata mund t merren vesh me an shikimesh, lvizjesh t duarve apo
kmbve etj.
4 Se me k do t ballafaqohet s pari i dyshimti varet nga rasti konkret.
5 Si rregull gjat ballafaqimit duhet qndruar n kmb, me rast duhet t prcillet do
lvizje t t ballafaquarve.
6 Zyrtari ballafaques duhet t z vend n at mnyr q drita t mos bij n ball t tij po
t t ballafaquarit, q t mund t prcjell jo vetm at q flet por edhe at q prjeton.
7 T ballafaquarit do t vendosen njri prball tjetrit ose t kthehen ashtu q donjri t
shikoj n ann e kundrt.
8 Atyre duhet tu bhet me dije se sht e ndaluar do marrveshje midis tyre.
9 Zyrtari do ti pyes pr faktet kontestuese her njrin e her tjetrin.
10 S pari preferohet t pyetet ai n thniet e t cilit m shum besohet.
11 Nuk ka rndsi vendimtare radha e ballafaqimit kur kjo bhet me qllim t kontrollimit t
t dy thnieve.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
12 I ballafaquari zakonisht nuk e prsrit tr thnien e tij, por jep sqarime vetm prkitazi
me rrethanat e caktuara ku ka kontradikta.
13 Prgjigjet i jepen zyrtarit shtetror, por me leje t dhn ata mund t pyesin edhe njri
tjetrin.
14 sht tejet e rndsishme t mbahet disiplin gjat ballafaqimit.
15 Ballafaqimi sht i rndsishm edhe pr efektin se kur bashkfajtori sheh se shoku po e
fajson, shpesh do t tregoj krejt pr pjesmarrjen dhe rolin q ka pasur kryesi.
16 Mirpo, me ballafaqim edhe mund t thellohet vija midis atyre t pandehurve q pohojn
dhe atyre q mohojn me kmbngulje.
17 N fakt, ballafaqimi mund t jet mjet i fuqishm pr demaskimin e fajtorit.
18 Mbi ballafaqimin mbahet procesverbal i veant.
19 Ballafaqimi sht akt i hetimeve paraprake, q duhet t zbatohet nn kto kushte:
1. Personat q ballafaqohen duhet t jen pyetur m par,
2. Shpjegimet e tyre mbi faktet t caktuara t jen kontradiktore dhe
3. Shpjegimet duhet t ken lidhje me rrethanat qensore t shtjes penale.

1
2

3
4

2
3
4
5

PSEUDOBALLAFAQIMI
N praktikn kriminalistike t disa vendeve si mjet taktit aplikohet edhe
pseudoballafaqimi. Ky mjet n Kosov sht i ndaluar.
N kt rast, fjala sht pr dy bashkpuntor ndaj t cilt duhet nxjerrur pohimi. Pr
kt qllim shfrytzohen me mjeshtri pjes nga thnia prej t cilave i akuzuari tjetr fiton
prshtypjen se i pari ka pohuar t gjitha.
Kjo prshtypje mund t krijohet n baz t pohimit real apo t pjesshm.
Pohimi i pjesshm punohet me aq mjeshtri sa q t pandehurit i imponohet vendimi t
pohoj.
SHKAQET E MARREVESHJEVE TE FSHEHTA NE MES TE DYSHUAREVE
N jetn e prditshme kriminelet zhvillojn shum marrveshje t fshehta. Marrveshjet
e tilla bhet kur duhet marr vesh pr kryerjen e veprs penale, zhdukjen e gjurmve e
sendeve, fshehjen e tyre etj.
Marrveshjet e tilla kan rndsi kur bhen n mes t personave q gjenden n
paraburgim. Marrveshje t tilla bjn kryesisht profesionistet, recidivistet etj.
Marrveshjet e tilla bhen n kohn deri sa ndodhen n liri, por edhe kur jan n burg.
Ekzistojn forma dhe mjete t shumta t realizimit t marrveshjeve. sht e
domosdoshme q t njihen kto mnyra e mjete t realizimit t marrveshjeve.
N raste t shpeshta kto marrveshje mund t ndikojn n zvarritjen e pyetjes,
krkimin dhe hetimin e personave. Njohja e mnyrave t marrveshjeve t fshehta
mundson pun m efektive n parandalimin dhe luftimin e veprave penale
MENYRAT E MARREVESHJEVE TE FSHEHTA
Marrveshjet e fshehta realizohen prmes:
1. Dhnies se porosive t dykuptimta.- Kto porosi i kupton vetm marrsi- ato pr t
jan vrejtje ose detyr e caktuar, ndrsa pr t tjert ato kan domethnie t porosis

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
normale. E till mund t jet psh., ,,jastku i verdh pa kllf, n rast t vendosjes s
prits ka domethnien se ,,Hasani sht kapur.
2. Marrveshjeve me lvizje, fishkllima, emetim t zrave t shtazve, me lvizje t
gjymtyrve, duke prekur pjes t ndryshme t trupit, me trokitje t gjata apo t shkurtra
etj. Kto komunikime i bjn kriminelt pr t ruajtur fshehtsi t caktuara nga t tjert.
N t folurit me gishta fjaln kryesore e ka gishti tregues i dors s djatht. Me t
preken pjes t ndryshme t trupit sidomos koka, ai kombinohet n gishta t tjer dhe
n kt mnyr tregohen shkronjat, Ose shkruhet me gisht n ajr etj. Marrveshjet
mund t bhen edhe me lvizje t kmbs, dors etj. Marrveshjet me trokitje bhen
duke kombinuar trokitjet e shkurtra me ato t gjata, n mnyrn si jan marr vesh ata.
3. Komunikimit me an t letrave q nxirren fshehurazi nga burgu ose futen brenda. Kjo
sht mnyr e lasht e marrveshjes midis kriminelve. Realizohet prmes futjes s
letrave n rrobe ose buk etj.
4. Shkrim me ngjyre t padukshme, duke derguar porosi vetm me shkronjat e fundit t
fjalve, me shkrim me laps ngjyra e t cilit sht e padukshme etj. Porosit e tilla mund
t drgohen te fajtort n mnyra t ndryshme si duke i fshehur n buk, cigare, suxhuk,
arra, molla etj.
5. Prdorim t shifrave te ndryshme psh. Prdorimi i fjals ,,bark pr ,,kuletn etj.

1
2
3
4

5
6

KONTROLLIMI DHE RENDESIA E TIJ

Kontrollimi sht veprim hetimor dhe gjyqsor- varet prej fazs n t ciln ai zbatohet. Ai
zbatohet pr zbulimin e kryesit t fshehur, gjurmve e sendeve.
Ai ka pr qllim q t gjej n nj vend persona, gjurm apo sende e dokumente me
rndsi pr shtjen e caktuar.
Kontrollimi duhet zbatuar edhe ather kur personi zihet n kryerje e sipr t veprs
penale, duke u prgatitur pr kryerje t veprs ose menjher pas kryerjes s saj.
Gjat kontrollimit personat zyrtar kan pr detyr ti shtin n dor mjetet e kryerjes s
veprs penale dhe sendet e dokumentet tjera q mund t shrbejn si prov n
procedur penale.
Pr kontrollim duhet t ekzistoj urdhri i lshuar nga organi kompetent, por n raste t
caktuara ai mund t zbatohet edhe pa urdhr.
Cilat objekte do t kontrollohet varet nga situata q i referohet rastit konkret.

PERGATITJA PER KONTROLLIM

1 Kontrollimi duhet t prgatitet mir. Kshtu, para kontrollimit duhet t:
1. Mblidhen t dhnat pr personat q kontrollohen,
2. Sigurohen t dhnat se a i ka vrtet personi sendet e krkuara.
3. T prpilohet me sukses plani operativ i kontrollimit.
Masat m t rndsishme q duhet zbatuar pr kontrollim jan:
1. Caktimi i sendeve q krkohen- se far sendesh do t krkohen varet nga natyra e
veprs penale. Gjat kontrollimit duhet marr edhe sendet q e shfajsojn t
pandehurin. Mund t merren edhe sende q tregojn ekzistimin e veprave tjera
penale.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
2. Studimi i personalitetit t personit- T dhnat pr t pandehurin merren nga vendi i
tij i puns, pyetja e dshmitarve, organet e punve t brendshme etj. dhe
3. Njohja e mjedisit topografik- hyrje daljeve, dritareve, dyerve, kopshtit etj. Kjo ka
rndsi pr shprndarjen e policve q marrin pjes n kontrollim.
1 Kontrollimi si rregull duhet br ditn. Kjo pr faktin se:
1. Gjat kontrollimit ditn t pamurit sht m i mir,
2. Ekziston mundsia m e vogl pr fshehje t sendeve,
3. Mundsia sht m e vogl pr rezistenc etj.
KONTROLLIMI NE BANESE
Ky paraqet nj kontrollim t komplikuar sepse aty ka shume kthina ku mund t fshehn
sendet. Dallohen:
1. Kontrollimi i lokaleve zyrtare dhe
2. Kontrollimi i shtpive private.
Me tutje, sipas vllimit, njihet:
1. Kontrollimi i trsishm
2. Kontrollimi i pjesshm.
Kontrollimi duhet zbatuar n prputhje me parimin e shpejtsis dhe befasis.
Kontrollimi fillon nga nj kthin, mbyllet ajo dhe vazhdohet n kthina t tjera.
Kontrollohen edhe muret, mobilet ,dyshemeja etj
Me rastin e kontrollimit duhet mbledhur t gjith personat n nj vend.
Ata mbikqyren dhe lejohet t lvizin vetm me leje t dhn nga zyrtari prkats.
Ata persona duhet t kontrollohen.
Kur krkohen dokumente libra duhet t shfletohen n do faqe.
Sendet fshehen edhe n motoikleta e vende tjera, prandaj edhe ato duhet kontrolluar.
Kontrollohen edhe vendet e hapta rreth baness- oborri, puset, zyrat etj. varet ka
krkohet.
N disa raste kur ka shum persona q kryejn kontrollin mund t kontrollohen
njkohsisht shum sektore.
Gjat kontrollimit duhet t jen prezent dy dshmitar madhor dhe mbrojtsi nse
krkohet. Gjat kontrollimit duhet kushtuar kujdes gozhdve t reja n dysheme, t
trokiturit n mure etj. Kontrollimi duhet t bhet ditn, por mund t vazhdoj edhe natn
n raste t caktuara
KONTROLLIMI I PERSONIT
1 Kontrollimi i personit duhet t bhet domosdo me rastin e heqjes s liris se lvizjes.
2 Kontrollimi i personit prfshin:
1. Kontrollimin e trupit,
2. Kontrollimin e teshave dhe
3. Kontrollimin e valixheve.
Kontrollimi si rregull bhet pas dorzimit t urdhrit pr kontrollim. Gjat kontrollimit
duhet t njoftohet personi pr t drejtn e pranis s avokatit dhe t dy dshmitarve.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Sendet e krkuara mund t fshehn n pjes t ndryshme t trupit ose n rrobat q i ka
t veshura personi q kontrollohet.
Kontrollimi vetm i gjysms s rrobave sht mas e prgjysmuar, e pavler dhe e
rrezikshme. Nga personat hiqen rrobat dhe ndrresat dhe secila prej tyre kontrollohet
me kujdesin m t madh. Hiqet nj rrob pas tjetrs dhe shikohet mos jan fshehur
sendet e krkuara n t.
N raste t caktuara pr qllim t gjetjes s sendeve mund t shqyhen astart, jaka etj.
Sidomos shikohen teshat q kan shtes t dyfisht- palltot. Kqyren kapelat, faculetat,
kutit e cigareve, kllfi i syzeve, kpuct, rripat e pantolloneve etj.
Kshtu, kontrollimit i nnshtrohen zgavrat e ndryshme te trupit- goja, hunda, flokt,
kmba e lidhur, sqetullat, gjinjt etj.,
Gjat kontrollimit duhet t respektohet dinjiteti dhe personaliteti i personit q
kontrollohet.
Personi q kontrollohet duhet t njihet me t drejtn e tij q gjat kontrollimit t krkoj
pranin e nj personi t besuar- dshmitar, me kusht q ai t gjendet shpejt dhe t jet i
prshtatshm.
Kontrollimi duhet t kryhet nga personat e t njjtit seks me t kontrolluarin.
Prjashtimi mund t bhet vetm n rastet e pamundsis dhe urgjencs absolute.

1.
2.

LLOJET E VECANTA TE KONTROLLIMIT

Lloje te veanta te kontrollimit konsiderohen:
Kontrollimi ne grup dhe
Kontrollimi i prsritur.
Kontrollimi ne grup bhet n rastet kur kemi shum persona t dyshuar q ndodhen n
disa lokacione te ndryshme (psh dy qytete). Ky kontrollim zbatohet n t njjtn koh
dhe qllimi ktu sht q t pengohen marrveshjet midis tyre. Po t bheshin
kontrollime te kta persona n koh t ndryshme, kta do t merreshin vesh me telefon,
telegraf, rrjet kompjuterik etj.,
Kontrollimi n grup bhet n t njjtn koh pavarsisht vendeve ku bhet ai.
Udhheqsi i ktij kontrollimi duhet t njoftohet me koh se si po zhvillohen t gjitha
kontrollimet. Kjo bhet prmes udhheqsve t secilit kontrollim ve e ve t caktuar
nga ai.
Kontrollimi i prsritur behet ather kur nj kontrollim paraprak ka qene i
pasuksesshm, ndrsa te dhnat tregojn per mundesi t gjetjes se sendeve t
caktuara.
Para se t behet ky kontrollim duhet shtruar pyetjen se a ka arsye q t prsritet
kontrollimi.
Duhet pasur parasysh faktin se edhe kontrollimi i vonuar mund t jap rezultate.
Kjo pr faktin se kryesi i pakontrolluar mund ta konsideroj veten t sigurt dhe t filloj
t nxjerr sendet e vjedhura ( te fshehura).
N mnyr t ngjashme mund t veproj edhe kryesi ku m par sht kryer nj
kontrollim i pasuksesshm.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
N do rast, kontrollimi duhet t bhet me shpejtsi t madhe, me qllim q t pengohet
fshehja e sendeve, ikja e personit, brja rezistenc apo vetvrasja.
Rezultatet e kontrollimi fiksohen ne procesverbal, me fotografi dhe me metoda tjera t
pranueshme.

2
3
4
5
6

KUPTIMI DHE RENDESIA E PYETJES

Zbulimi i t vrtets krkon konstatimin e t gjitha fakteve q i referohen rastit konkret.
Kshtu, n do rast, shtrohet e nevojshme t caktohet rrethi i fakteve t cilat duhet
provuar.
Pr sqarimin e rrethanave q lidhen me shtjen penale ka rndsi t madhe procesi i
pyetjes s personave te cilt mund t ken cilsi t ndryshme n procedure penale.
Ktu zakonisht mendohet n deklarimin e t pandehurit dhe dshmin e dshmitarit.
Me rastin e zbatimit t pyetjes s personave duhet me pas kujdes n disa karakteristika
psikologjike t personit.
Pyetja sht veprim hetimor dhe gjyqsor.
Thniet e t pandehurit dhe dshmitarve jan rezultat i nj procesi t ndrlikuar psikik.
Njerzit shohin, dgjojn etj., por nuk jan n gjendje ti marrin t gjitha ato q i
perceptojn. Vllimi i perceptimit varet nga aftsia individuale e njeriut.
Pra, jo t gjith njerzit, kan aftsi ti perceptojn e deklarojn faktet ne mnyr t
njjt.

BAZAT PSIKOLOGJIKE TE PYETJES

Personaliteti i njeriut ndrtohet nga:
1. Karakteri- q paraqet trsin e tipareve t njeriut t cilat tregojn se si vepron nj
njeri ndaj vlerave morale t shoqris, i respekton ato apo jo.
2. Temperamenti- q shpreh mnyrn e reagimit t individit ndaj ngacmimeve t
jashtme. Kjo cilsi sht e rndsishme pr t shpjeguar sjelljen kriminale.
3. Emocionet- q shprehin gjendjet e ndryshimeve t aktiviteteve psikike t njeriut. Ka
emocione q prodhojn gzim, hidhrim etj.
4. Shprehit- q jan veti q krijohen nn ndikimin e mjedisit shoqror. Shprehit
pozitive dhe negative.
5. Inteligjenca- q pasqyron aftsin e njeriut pr t menduar dhe zgjidhur probleme.
6. Motivet- q jan faktor q shtyjn njeriun t kryej vepra penale.
Pr t nxjerr rezultate n hetim e gjykim procesin e pyetjes duhet prshtatur karakterit
t personit, gjegjsisht ktyre cilsive.
Nuk ekzistojn dy njerz t njjt. Pra do njeri e prjeton botn n mnyrn e vet. Njeriu
i padijshm kurr nuk do t thellohet n ndjenjn e mshirs dhe dashuris.
1

1
2

PERCEPTIMI
Perceptimi sht proces psikik, prmes t cilit ne pasqyrojm n vetdijen ton sendin,
objektin dhe dukurin, q vepron drejtprdrejt n shqisat tona.
N perceptim merr pjes i tr aparati ndijues.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
3
4
5
6
7

1
2
3
4

1
2

N perceptim te t pamurit merr pjese jo vetm bebza e syrit por edhe organet nervore
t muskujve t syrit.
N punn hetimore dhe gjyqsore rndsi t madhe paraqesin perceptimet profesionale
t natyrs, hapsirs, kohs etj.
Njeriu nuk mund t perceptoj objektin me t gjitha cilsit e veta, prandaj organi kur
bn pyetjen duhet krkuar se far ka perceptuar personi.
Perceptimi i natyrs bhet prmes shqisave t t pamurit, prekurit etj.
Perceptimi sht me i sakt ather kur shqisat koordinohen ndr vete.
N perceptim ndikon:
1. Koha e perceptimit,
2. Mnyra e perceptimit,
3. Fakti se a perceptohet objekti n gjendje t lvizjes apo qetsis relative.
4. Negativisht n perceptim ndikon pavemendshmria e perceptimit.
KUJTESA
Kujtesa sht trsi procesesh t ndrlikuara: t mbajturit mend, ruajtja, njohja dhe t
riprodhuarit. Kujtesa ka rndsi t madhe pr prodhimin e thnieve.
Kur njeriu harron riprodhimi mund t aloj m shum apo me pak.
Ka njerz qe mbajn mend do lloj lnde, por ka dhe t atill q fare pak mbajn mend
Lloji i profesionit q ushtron njeriu l gjurm t thell n kujtes dhe t mbajturit mend.
Shum njerz e kan t fuqishme harresn. Harresa sht ana e kundrt me kujtesn
ose t mbajturit mend.
RIPRODHIMI
Riprodhimi sht proces kur i pyeturi, pas perceptimit dhe kujtess, deklaron pr at q
ka par dhe dgjuar.
Sa m shum t jet ngulitur n mendje ngjarja aq m t mdha jan shanset pr tu
riprodhuar drejt ajo.
N disa raste emocionet mundsojn riprodhim t plot t ngjarjes.
Jo t gjith njerzit i riprodhojn ngjarjet njsoj edhe pse ata i kan perceptuar
njkohsisht ato.
TAKTIKA E PYETJES
Pas marrjes se informacioneve pr shtjen sht e domosdoshme vnia e kontaktit n
mes t organit dhe personave q din pr t.
N aspektin e taktikes lidhur me pyetjen shfaqet e nevojshme t kihen parasysh kto
shtje:
1. Duhet vendosur marrdhnie normale me t pyeturin,
2. Qndrimi i organit ndaj t pyeturit sht moment shum i rndsishm,
3. Vzhgimi i t pyeturit,
4. Duhet pasur parasysh shtjen e fantazis etj.
LLOJET E PYETJEVE

TAKTIKA KRIMINALISTIKE

1.

2.

3.

4.

1. Pyetjet sugjestive- jan pyetje qe orientojn n prgjigje. Kto pyetje nuk jan t
preferueshme. Nuk sht mire q t pyetet personi edhe n mnyrn q ai t prgjigjet
me ,,po ose ,,jo.
Ka disa lloje t pyetjeve sugjestive:
Pyetjet plotsisht disjunktive. Kto nuk japin mundesi tjeter per prgjigje, prve po
ose jo. Te tilla jan, i pandehuri kishte kapel apo jo I pandehuri po mos ti bhej pyetja
kshtu ndoshta do t kishte dhn nj prgjigje t tret t nevojshme.
Pyetjet joplotsisht disjunktive- Kto pyetje nuk prjashtojn mundsi t prgjigjeve
tjera. T tilla jan: i pandehuri qe kishte revole n dor ishte e marks Berete apo
Broing. Edhe kto pyetje kufizojn prgjigjen andaj jan jo t preferuara.
Pyetjet decizive- T tilla pyetje jan Kravata ishte e kuqe. Pyetja e till mund ta
zbuloje zbraztsiren n kujtes ose ta ndrroj prmbajtjen e kujtess. Nga prvoja del
se prgjigja m e shpesht sht po
Pyetjet e ndrlidhura Kto pyetje ndrlidhen me gjrat q deklaron i pandehuri. Pas
ketyre sht e nevojshme t bhen pyetjet kontrolluese.

TAKTIKA E PYETJES SE TE PANDEHURIT

1 Pyetja e t pandehurit duhet t prgatitet.
2 Prgatitjet prfshijn:
1. Studimi i materialeve t shtjes,
2. Mbledhja dhe studimi i t dhnave pr t pandehurin,
3. Radha dhe momenti i pyetjes.
1. Studimi i materialeve t shtjes bhet pr tu njohur n trsi me ngjarjen. Nga ky
studim organi vlerson dhe verifikon provat, dallon faktet e qarta dhe t paqarta etj. Ky
studim orienton n prdorimin e literaturs se nevojshme.
2. Studimi i personalitetit t t pandehurit prfshin njohjen e veorive te tij individualetemperamentit, karakterit etj. dhe marrdhnieve t tij n shoqri. Ktu duhet te
shfrytzohen materialet q ndodhen n dosjen e t pandehurit.
3. Koha se kur pyetet i pandehuri sht nj shtje taktike.
Si rregull pyetja e tij bhet pasi organi t ket mbledhur prova pr fajsin e tij.
Por, ka raste kur bhet pyetja edhe pa i mbledhur t dhnat e tilla.
Pyetja e t pandehurit dhe dshmitarit kalon npr tri faza:
1. Marrja e identitetit t t pyeturit,
2. T dgjuarit e tregimit t lir dhe
3. T drejtuarit e pyetjeve dhe t dgjuarit e prgjigjeve.
1 Prvoja tregon se gjat pyetjes mund t prdoren:
1. pyetjet frontale
2. paraqitja e provave dhe
3. detajimi i thnieve.
1. Pyetjet frontale jan t preferueshme ather kur vepra penale e kryer nga i
pandehuri sht e freskt dhe kur ai sht ndaluar menjher pas kryerjes s veprs.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

Ktu organi bn pyetje t drejtprdrejta pr veprn penale. Kjo ngase kshtu krijohet
prshtypja se organi e din gjith shtjen.
2. N fazat tjera organi i procedurs i paraqet provat. N kt mnyr ai
pamundsohet q ti bishtroj gjerat.
3. Detajimi i thnieve- Kjo bhet prmes pyetjeve prmes t cilave zgjerohet deklarimi
i t pandehurit pr fakte t caktuara.
Shum gjra q i thot i pandehuri verifikohen prmes kqyrjes s vendit t ngjarjes.
Nse i pandehuri gnjen ai do t l pa i prmendur disa hollsi.
N raste shum t rralla thniet do t trillohen nga fillimi deri n fund.
Gjat gnjeshtrs i pandehuri duhet t manovroj midis gnjeshtrs dhe t vrtets.
Gjat pyetjes ka rndsi vlersimi i karakterit t t pandehurit.
N njohjen e karakterit t personit ndihmon analiza e thell e biografis s tij.
Pasi i pandehuri deklarohet i pari organi i procedurs sht n prparsi t mdha.
Gjat deklarimit duhet shnuar do gj me kujdesin m t madh.
Nse i pandehuri gnjen organi i procedurs nuk do tia bj me dije atij kt fakt se e din
menjher.
Kjo prdoret q ai t mposht friken.
Pastaj duhet t paraqiten shembujt konkret se si gjykata e ka marr si rrethan
lehtsuese deklarimin e vrtet t t pandehurit.
Pr t vrtetn e shtjes dhe deklarimin e vrtet t t pandehurit ka rndsi fakti i
ballafaqimit t tij me prova, si: procesverbale, fotografi, skica, dshmitar etj.
Dihet se fajtori dinak nuk don t flas pr detajet. Ai flet gjra t prgjithsuara.
Megjithat, kur gnjen ai vshtir q e ruan n kujtesn e tij tr at q ka sajuar si
gnjeshtr, sidomos kur ai pyetet pr t dytn apo tretn her.

MOTIVET E POHIMIT TE TE PANDEHURIT

Do t ishte gabim t mendohet q organi i procedurs nuk duhet t reagoj fare ndaj
thnies s rreme.
2 Ai duhet t zbatoj t gjitha metodat e lejueshme pr ta zbuluar rrenn.
3 N kt drejtim, organi duhet t kontrolloj logjikshmrin e asaj q thot i pandehuri.
4 Pohimi duhet t vrtetohet n pikpamje logjike e psikologjike.
5 do pohim duhet provuar me provat e mbledhura.
6 Organi duhet ta zbuloj motivin dhe shkakun e pohimit t t pandehurit
7 I pandehuri e di se nuk sht i detyruar q t pohoje faktet.
8 Deklarimi i t pandehurit si prov dhe vlera e saj. Natyrisht edhe historiku i shkurtr i
vlers s deklarimit.
9 Pohimi sht pranim. Pranimi mund t jet i plot dhe i pjesshm.
10 Shkaqet e pohimit jan: fshehja e ndonj vepre tjeter, dhembshuria ndaj viktims,
ballafaqimi me faktet etj.
1

TAKTIKA E PYETJES SE DESHMITARIT

2 Pyetja e dshmitarit bhet pr t marr njoftime t sakta pr shtjen penale
3 Dshmitari sht mjet provues shum i shpesht.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
4 Dshmia sht prov dhe vlern e saj e cakton gjykata. N aspektin taktik sht i
rndsishm procesi i prgatitjes s pyetjes dhe vet marrja n pyetje e t pandehurit.
1. Prgatitja pr pyetje prfshin prcaktimin e radhs s pyetjes s dshmitarve dhe
studimin e personalitetit t tyre. Radha e pyetjes ka rndsi pr marrje t
informacioneve t sakta. N radh t par pyeten dshmitart q jan informuar mir
pr ngjarjen, q e kan par ngjarjen. Thniet e tyre ndihmojn pr t vlersuar thniet e
dshmitarve tjer
2. Zbatimi i metodave taktike t marrjes n pyetje ndjek kt rrug: N fillim merret
identiteti i tij, pastaj dgjohet deklarimi q bn dhe pastaj bhen pyetjet. N kt faz
bhet zbulimi i marrdhnieve t dshmitarit me personat tjer. Ai paralajmrohet pr
detyrn e thnies s t vrtets. Por duhet njohur nse kemi t bjm me dshmitar t
privilegjuar. Gjat marrjes n pyetje organi duhet ta ruaj qetsin. Gjat pyetjes duhet
mbajtur procesverbal. Nse dshmit e dshmitarve nuk prputhen duhet organizuar
ballafaqimin e tyre.
N praktik bhen kto mnyra t pyetjes:
1. Pyetet pr faktet q kan rndsi pr ceshtjen,
2. Bhen pyetje pr rrethanat e kryerjes se veprs: koha, vendi, mnyra etj.
3. Krkohet q dshmitari t deklaroj n detaje t gjitha gjerat me radh.
Pyetja behet n vendin e kryerjes s veprs penale. Prvoja tregon se t gjith
dshmitart nuk i harrojn faktet njsoj.
TAKTIKA E PYETJES SE DESHMITAREVE QE GENJEJNE
Kjo pyetje organizohet q ata t zbulohen kur gnjejn. Dshmitart gnjejn bukur
shpesh, bile edhe n raste t pazakonta.
Do t ishte gabim t mendohet se ata gnjejn vetm pr motive t mdha.
Megjithat motivi sht elementi kryesor q ndikon n sajimin e gnjeshtrave.
Thniet e dshmitareve vlersohen n baz t disa kritereve logjike e psikologjike.
Dshmitari gnjente pr shume arsye. Ata gnjejn:
1. Pr shkak t friks,
2. Pr shkak se korruptohen,
3. Kur kan lidhje me persona t caktuar n procedure penale etj.
Gnjeshtra mund t jete e plot dhe e pjesshme. E pjesshme mund t jet edhe ather
kur ai hesht fakte t caktuara n procedur.
TAKTIKA E PYETJES SE FEMIJEVE DHE TE MITURVE
Deklarimet e fmijve nuk guxon t merren apriori si t pasigurta. Duhet pasur n
konsiderate rastin.
Sqarimit t ktyre thnieve duhet qasur me nj kujdes shum t madh, pr shkak t
sugjestionit dhe fantazis.
Fmijt mund t merren n pyetje vetm si dshmitar.
Thniet e tyre duhet shfrytzuar pr orientim rreth asaj se ku mund t gjenden provat.
N praktike jan shnuar raste kur fmija i moshs 3-5 vje ka qen shume i sakt n
deklarim.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Fmijt kalojn npr disa faza zhvillimi. Faza e par prfshin moshn 2-4 vje. Faza e
dyt 4-8 vje n t ciln faz kalohen n vrojtimin e gjerave ashtu si duken. Rreziku m i
madh i ksaj faze sht sugjestionimi i fmijs.
Faza e tret sht 9-12 vje q e karakterizon shtimin e kureshtjes pr njohje t gjrave.
N fund t ksaj faze fillon mosha e pubertetit- kur fmija fillon t mendoj pr veten dhe
zhvillimin e tij.
Teoria dhe praktika kan formuar pyetsorin q ndihmon prcaktimin e personalitetit te
fmijs. Pyetsori i ka kto rubrika:
1. Emri mbiemri, mosha,
2. Shkalla e zhvillimit trupor,
3. Shkollimi,
4. Aftsia e te folurit,
5. Aftsia e te vrejturit,
6. aftsia e te mbajturit mend,
7. Veprimi i fantazis,
8. Qndrimi intelektual,
9. Sjellja morale,
10. Sjellja seksuale,
11. Vetdija,
12. Sjellja e fmijs ndaj msuesit,
13. Mendimi i prgjithshm,
14. Mendimi i posam etj.
Do t ishte gabim i madh sikur t nnmohen vetdija dhe shkathtsit e fmijs.
sht rrnjosur gabimisht mendimi se fmijt nuk i kuptojn gjrat.
Megjithat fmijt shpejt kuptojn se far krkohet prej tyre, prandaj dinakrisht i
fshehin ndjenjat e tyre.
Fmijt fshehurazi e krijojn rrethin e tyre jetsor dhe far jan tregohen vetm para
moshatarve t tyre.
Kshtu, sht krijuar jeta e dyfishte e fmijve: mendojn nj gj, ndrsa tjetr flasin.
Fmijt e moshs s re duhet pyetur edhe prmes prdorimit t lojrave t tyre.
Gjat pyetjes duhet vepruar me shpejtsi deri sa ata nuk jan ndikuar nga prindrit e
tyre.
Gjat zbatimit t parimit te shpejtsis n pyetje nuk sht e kshillueshme q t pyeten
pasdite dhe n mbrmje, por ata duhet pyetur paradite kur fmija sht i pushueshem.
Hapi i par i pyetjes sht largimi i friks.
Pyetja e fmijs maksimalisht mund te zgjas 45 minuta.
Fmijt megjithat shpesh gnjejn.
Shkaqet e gnjeshtrs s fmijve jan:
15. Ai gnjen per tu mbrojtur,
16. Ai gnjen sepse i nnshtrohet sugjestionit,
17. Ai gnjen nga knaqsia,
18. Ai gnjen pr shkak t dezekuilibrimit seksual,
19. Fmija gnjen nga se nuk sht i vetdijshm per pavrtetsin e thnieve.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Thniet e fmijve mund t jen t sakt dhe prodhim i fantazis. Fmijt 7-9 vje jan
dshmitar t shklqyeshm.
Organi i procedurs nuk guxon te flas me fmijn me ton fmijror. Ai duhet t pyet me
seriozitet dhe urtsi. Ai duhet t shprehet qart me fmijn dhe nuk duhet pyetur pr
gjerat q ai nuk i kupton. Duhet t evitohen nocionet abstrakte.
Q n momentin e par duhet kushtuar kujdes vnies s kontaktit me fmijn, sepse
fmija mund t mos prgjigjet pr shkaqe t ndryshme. Fmija mund t friksohet e
hutohet.
Edhe prindrit mund t jen t interesuar q t pengohet sqarimi i ndonj ngjarje nga
fmijt. Rndsi ka vendi i zbatimit t pyetjes.
Esenca e taktikes s pyetjes shtrohet n dy mnyra:
1. Pyetsi duhet t shtirret sikur e din tr ngjarjen, por q pyetjen e zhvillon pr ti sqaruar
disa imtsi.
2. fmija duhet t pyetet pr rrethanat objektive t veprs penale dhe rrethanat tjera t
saj, natyrisht edhe pr personin e pandehur.

TAKTIKA E PYETJES SE TE MITURVE

Adoleshenca sht nj mosh midis fmijris dhe moshs s rritur. sht kjo nje etap
e zhvillimit social, emocional dhe intelektual e personalitetit. Formimi i ketyre cilsive
nuk supozon krijimin edhe t cilsive tjera.
Puberteti sht nj mosh e shkurtr por q manifeston ndryshime t mdha n
personalitetin e do t riu. Kto ndryshime jan fiziologjike, mendore e sociale.
Tashm dihet ndikimi i lvizjeve demografike n paraqitjen e kriminalitetit. Kto procese
kan kushtzuar dukurin e bredhjes s t miturve npr rrug dhe marrjen e tyre me
veprimtari t ndaluara. Pjesmarrja e t miturve n kriminalitet po shnon rritje pothuaj
n t gjitha vendet e bots. Kriminaliteti i te miturve sht pjese e kriminalitetit n
trsi.
Tashme jan n rritje grupet kriminale t t miturve. Por edhe prpjekjet e shoqris
njerzore pr t luftuar kt kriminalitet jan gjithnj e m evidente.
Taktika e pyetjes s t miturve varet nga pozita e tyre procedurale dhe disa veori
psikike q kan t bjn me perceptimin, kujtesn dhe riprodhimin.
Fmija ka personalitetin e vet, por ai sht i varur nga rrethi n t cilin jeton. Mosha,
gjinia etj, kan ndikim n kriminalitetin e t miturve.
Gjat pyetjes s t miturve duhet pasur ne konsiderate specificitetin e tyre. Pyetja duhet
t prfshij rrethanat q mund t perceptohen e mbahen n kujtes nga ata.
Organi duhet t prgatitet posarisht gjat pyetjes s t miturve.
Pyetja e t miturve nuk duhet t filloj me pyetjet e drejtprdrejta q i interesojn
organit te procedurs, por me bised t lir. Kjo i lejon organit q t njihet me shkalln e
zhvillimit t t miturit dhe veorit e psiks s tij.
I mituri duhet t pyetet hollsisht dhe mundsisht vetm nj her, por jo m shum se
dy her.
I mituri nuk i ka mundsit q t prqendrohet gjat dhe t kuptoj e riprodhoj sakt
faktet dhe rrethanat qe ka par e dgjuar.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Gjat pyetjes s t miturve duhet pasur parasysh kto fakte:
1. I pandehuri i mitur ka frik t tregoj per bashkmoshatart e tij,
2. I pandehuri i mitur mund t marr prsipr fajin e tjetrkujt.
I mituri duhet t pyetet n prani t prindit, pedagogut apo personit tjeter profesionist.
Gjat pyetjes s t miturit duhet t sigurohet mbrojtsi. Pra duhet t garantohen t
drejtat e t miturve. Autort flasin pr specifika t caktuara t cilat duhet marr n
konsiderat gjat pyetjes s t miturve femra e meshkuj.
T miturit jan t vmendshm por ata duhet t trajtohen mir.
Taktika e pyetjes s t miturve sht specifike sepse ata e kan nj rreth t kufizuar t
mendimeve mbi botn, me m vshtirsi perceptojn fakte e rrethana.
Sipas psikologve nj ton miqsor krijon besim te ata q t inkurajohen pr t folur.
Pyetja e fmijve duhet te prgatitet. Paraprakisht duhet pasur n konsiderate sjelljen e
t miturit n shkoll, shtpi, rrug, prirjet q ka, shkalln e zhvillimit intelektual...
Prania e personave t njohur i qetson ata gj q ndihmon pr t komunikuar me leht
me ta. Pyetja e dshmitareve t mitur bhet n nj mjedis te prshtatshm pr ta. E
kundrta ndodh kur ata jan t pandehur, sepse ata pyeten n lokale t organit.
Para pyetjes duhet vendosur kontaktin psikologjik. Me disa prej tyre ky kontakt mund t
vendoset leht.
Me ta bisedohet me ton t zakonshm. Premtimet, prkdheljet etj., nuk duhet te
prdoren
T miturit duhet pyetur menjher posa ka ndodhur vepra sepse ata harrojn at q
kan par ose ndikohen nga t tjert.
Gjat pyetjes nuk duhet ndrprer deklarimin t miturit. Krcnimet do t qonin deri tek
inati kokfort. Me rastin e pyetjes s t miturve bhet edhe parashtrimi i provave.
Gjat pyetjes duhet t mbahet procesverbal.

1
2
3

4
5
6
7
8

SIMULIMI DHE ZBULIMI I TIJ

Simulimi sht paraqitja me qellim e smundjeve dhe t metave t cilat nuk i kan i
pandehuri dhe dshmitari. Simulohen smundjet , gjendjet fizike e shpirtrore
Simulimi mund t bhet para se t jet filluar pyetja dhe gjat pyetjes.
Dshmitari ose i pandehuri n disa raste nuk paraqiten n gjykat. Arsyetohen se
mungojn sepse jan t smur. Me kt rast ata fitojn n koh pr t menduar, pr t
prgatitur planin.
Pr tu penguar kjo taktik duhet te vrtetohet saktsia e ktyre arsyetimeve.
Simulimi shpesh bhet edhe gjate pyetjes, kur persona ka rn n gjendje t vshtir
dhe nuk di si t prgjigjet. Edhe ne kto raste i pandehuri fiton n koh.
Pasi t zbulohet e vrteta e shtjes organi duhet tia bj me dije personit t till se
organi e di kt taktike dhe kshtu e detyron q t pohoj.
Megjithat organi i procedurs nuk ka t drejt ta marr rolin e ekspertit pr t
konstatuar llojin e smundjes.
Pasojat e simulimit eliminohet me pyetje t srishme.
LLOJET E SIMULIMIT

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Dallohen kto lloje t simulimeve:
1. T metat dhe smundjet krijohen me qllim,
2. Smundja apo e meta eksiton por ajo paraqitet m e rnd dhe
3, Smundja e meta nuk ekzistojn fare por paraqiten se ekzistojn.
M s shpeshti simulohen kto smundje:
VILANIA- - Shkuarja e gjakut n tru, frika dhe dshprimi etj. Pasqyrohen si velani. Ato
mund t jen t vrteta dhe t trilluara. Vilania sht e vrtet nse fytyra, buzt dhe
mishi i dhmbve zbehet papritmas shum. Simuluesit zgjedhin mnyrn si t rrzohen.
Ata bien me kujdes. E kundrta sht me t smurit e vrtet.
EPILEPSIA-T simuluarit rrzohen, gjat rrzimit simuluesit mbrohen. I smuri bie
papandehur me qrast zverdhet shum. Te ta jan evidente dridhjet n mes krahve,
qafs e zverkut. Kur mungojn kto simptome kemi t bjm me simulim. Por kjo
smundje sht e rnd dhe i smuri mund t vdes. Prandaj organi duhet ta ndrpres
pyetjen posa t vrej shenjat e saj.
SHURDHIMI- sht mnyr e mir e simulimit t ciln e praktikojn sidomos fshatart.
Ata pyesin zotri ka that Te shurdht e bjn t mundur t vonohet prgjigjja, t
ndrpritet kontinuiteti i pyetjes etj. Ka shum mnyra taktike pr ta zbuluar simulimin e
shurdhimit :
1. Pas shpins se personit hedhet nj objekt i rnd. T shurdht do ta ndjejn tronditjen
dhe do t kthehen qet. Simuluesi do t dridhet shum ose nuk do te kthehet fare dhe
nuk do te lviz.
2. I shurdhti prpiqet t dgjoj organin e procedurs, lexon nga buzt, afron kokn etj.,
simuluesi nuk do te lviz kokn. Shurdhimi i simuluar duhet t vrtetohet.
TE KUFIZUARIT- T pandehurit dhe dshmitart gjat pyetjes shpesh paraqiten si t
kufizuar nga mendja. Kjo bhet pr dy shkaqe:
1 Nse pr kryerjen e veprs penale do t duhej inteligjence t konsiderohet si e
pamundur pr tu kryer nga ai dhe
2. Njeriu budalla gzon privilegje t mdha n procedur. Organi i procedurs duhet t
vrtetoj edhe kt rrethan.

1
2
3

1
2
3
4
5

SIMULIMI I SEMUNDJEVE TE NDRYSHME SHPIRTERORE

N praktik kryesit shpesh simulojn se jan t smur shpirtrisht.
Simuluesi i zmadhon simptomat e smundjes, i smuri desimulon.
Kt mund ta vrtetoj psikiatri. Por edhe atij i duhet shum mund n kt aspekt.

KUPTIMI DHE RENDESIA E IDENTIFIKIMIT ME NJOHJE

N kryerjen e veprimeve procedurale pr gjetjen e kryesit shtrohet nevoja q t bhet
njohja.
Nprmjet njohjes verifikohen thniet e dshmitarve, t dmtuarit, t pandehurit etj.
Njohja mund t bhet pr njerz, sende, zra, tinguj etj.
Njohja sht veprim operativ taktik pr t cilin duhet mbajtur procesverbal.
do objekt i ka shenjat e veta q lehtsojn shtjen e njohjes.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Njohja dallohet nga pyetja:
1. N pyetje dshmitari jep njoftime pr fakte t ndryshme t cilat i ka perceptuar.
2. Me njohje personi i krahason veorit q i ka objekti.
PERGATITJA PER IDENTIFIKIM ME NJOHJE
Procesi i njohjes prbhet nga dy veprime:
1. Pyetja e njohsit mbi shenjat e personit- sendit dhe
2. Nga paraqitja e ktij personi ose sendi pr njohje.
Njohsi ktu i krahason shenjat e sendit dhe me kt njofton se e njeh personin q e ka
par n t kaluarn.

PARAQITJA PER NJOHJE E PERSONAVE

Organi duhet t siguroj ndrmjet 5 dhe 8 personash t cilt duhet t jen sa m t
ngjashm me personin q do t njihet, duke u siguruar veshje t njjt.
Pozicioni i personit q do t njihet do t caktohet nga personi q bn njohjen.
Njohjen mund ta bj dshmitari, i dmtuari etj. dhe kjo bhet sipas:
Shenjave t jashtme,
Veorive t zrit, fjals dhe
ecjes.
Pr njohje paraqitet personi t cilin njohsi nuk e ka njohur m par. N rast t kundrt
do t kishim ballafaqim. Njohja bhet n baz t shenjave t pamjes s jashtme t cilat
njohsit i kan mbetur n kujtes.
N perceptim n rend t par dalin disa shenja: shtati, mosha, gjinia, tiparet e fytyrs,
veshja etj.
Prshkrimi duhet t prfshij pikrisht kto karakteristika: flokt, syt, balli etj.
Njohsi i kqyr personat nj nga nj. Pas ksaj ai tregon se aty gjendet personi i krkuar
dhe tregon se cili sht ai.
Njoftimi mund t bhet n mnyr kategorike apo si i mundshm.
Gjat procesit t njohjes rndsi ka vzhgimi i personit q do t njihet.
Personi q nuk ka lidhje me veprn nuk ka frik dhe ai nuk i trembet njohjes, prkundrazi
personi q ka lidhje te ai shfaqet doza e caktuar e nervozizmit.
Kto ndryshime fiziologjike nuk jan prova por kan rol t madh orientues.
Ky veprim duhet t fiksohet n procesverbal.
Kur njohja bhet nga disa persona, organi i procedurs procedon ve e ve, duke ua
paraqitur me radh personave q do t bjn njohjen, personin q duhet t njihet.
Me an t njohjes zgjidhen shum probleme.

1
2
3
4
5

PARAQITJA PER NJOHJEN E KUFOMAVE

Metoda e hetimit t delikteve t gjakut fillon me njohjen e kufoms.
Para s gjithash duhet br tualetin e kufoms.
Prmes paraqitjes pr njohje duhet t bhet identifikimi i saj.
Mosnjohja e kufoms sht penges e madhe e hetimit t shtjes.
Paraqitja pr njohje e kufoms i ka veorit e veta taktike:

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
1. Njohja e kufomave nuk bhet prmes paraqitjes s saj me kufoma t tjera.
2. Po t jet njohsi kallzuesi i personit t pagjetur ,pyetet pr shenjat e pamjes s
jashtme para paraqitjes pr njohje.
3. Po nse kufoma ka gjak ajo duhet t rregullohet para se t paraqitet pr njohje.
4. Kufoma qitet me at veshje q ka pasur kur sht kryer vepra penale.
5. Dshmitart marrin pjes drejtprdrejt n identifikim t kufoms.
Kqyrja e kufoms pr njohje bhet nga secili person ve e ve.
Kjo kqyerje prfshin si rrobat, sendet q mban me vete personi dhe trupi.
Trupi kqyret pr ti njohur shenjat e veanta: proteza dhmbsh, plag etj.

1
2
3
4

5
6

2
3
4
5

PARAQITJA PER NJOHJE E SENDEVE

Njohja e sendeve prfshin njohjen e sendeve me t cilat sht kryer vepra penale,
njohjen e pasuris s vjedhur ose sendeve tjera q shrbejn pr shtjen.
Njohja e sendeve do t thot t konstatosh ato veori q i ka ai send nga t cilat dallohet
nga sendet tjera.
Njohja mund t bhet pr t prcaktuar se kujt i takon sendi, ose a sht ai sendi me t
cilin sht kryer vepra penale.
Njohja e sendeve sht m e sigurt se njohja e personave. I dmtuari shpesh e njeh mir
sendin e tij, karakteristikat e fshehta t tij. Veanrisht grat jan dshmitare t mira t
identifikimit t sendeve.
Njohja e sendeve bhet sikur dhe njohja e personave. Njohja bhet duke e vn sendin
n mesin e dy objekteve t ngjashme. Pastaj pyetet njohsi q a e njeh sendin.
Para njohjes preferohet t bhet prshkrimi i sendit- veorive t tij.
NJOHJA NE BAZE TE FOTOGRAFISE
Fotografit e personit q do t njihet przgjidhen n at mnyr q t pasqyrojn sa m
mire tiparet e jashtme t tij. Fotografia duhet ta pasqyroj personin po me at veshje q
ka pasur personi kur dshmitari e ka par.
N praktik aplikohet edhe njohja e personit n baz t zrit, ecjes dhe disa tipareve
tjera dinamike.
Zrat ngjasojn bukur shum me zra tjer. Mirpo prmes zrit dallohet se a sht
personi fmij apo i rritur, burr apo grua.
Megjithat zri, ecja etj., jan individuale.
Njohja prmes zrit mund t bhet n kt mnyr:
N nj dhom personi i dyshimt vendoset me persona tjer ose organin e procedurs i
cili e pyet. N dhomn tjetr vendoset njohsi. Biseda zhvillohet pr shtje q nuk kan
lidhje me veprn penale. Organi i procedurs duhet t kujdeset pr t prdorur fraza q
lehtsojn njohjen. N prfundim t biseds njohsi shkon n dhomn tjeter dhe njofton
se cilin z e ka njohur dhe cilat kan qen shenjat e njohjes.
Prmes ecjes personi q do te njihet me personat tjer kalon para njohsit, por ai nuk
duhet t dij pr kt. Pr njohjen mbahet procesverbal, fotografi etj.
Taktika e kqyrjes s vendit t ngjarjes

TAKTIKA KRIMINALISTIKE

3
4
5

Kuptimi i vendit t ngjarjes dhe detyrat e tij

Kqyrja e vendit t ngjarjes sht veprim hetimor me an t cilit organi i procedurs
percepton drejtprdrejt mjedisin ku sht kryer vepra penale; zbulon, mbledh e fikson
gjurm e prova materiale si dhe sqaron rrethana q kan rndsi pr shtjen,
Kqyrja e vendit t ngjarjes sht edhe burim informacionesh me an t t cilave
sqarohet mekanizmi i ngjarjes n baz t gjurmve, studiohet personaliteti i personave
q kan marr pjes n ngjarje, e veanrisht veorit psikologjike t tyre.
Ngjarje konsiderohet do ndryshim i shkaktuar n nj mjedis t dhn ku sht kryer nj
vepr penale, pr t ciln duhet ndrmarr veprime q t sqarohen rrethanat e ngjarjes.
Vendngjarje mund t jet nj lokal i caktuar, nj banes apo hapsir e caktuar q ka
psuar ndryshime si rrjedhoj e kryerjes s veprs penale,
N ann kriminalistike ngjarje konsiderohet ajo q shkakton lvizje t sendeve ose
objekteve me thyerje e dmtime t tyre, q sjellin pasoja e ln gjurm. Kshtu, kur
vjedhja sht kryer n nj lokal vendngjarje sht ndrtesa ku ka ndodhur vjedhja.
Kufijt e vendit t ngjarjes varen nga disa faktor:natyra e veprs penale, veorit q ka
vendi i ngjarjes etj.
Detyrat e vendit t ngjarjes jan:
1. Studimi i mjedisit ku ka ndodhur vepra penale,
2. Studimi i mekanizmit dhe rrethanave t saj,
3. Zbulimi, mbledhja e fiksimi i gjurmve e sendeve- provave materiale.
Kqyrja e vendit t ngjarjes bhet me qllim q t:
1. Vrtetohet ekzistimi apo jo i veprs penale,
2. Vrtetohen llojet e veprave penale t kryera,
3. Gjendet dhe vrtetohet identiteti i kryesit,
4. Vrtetohet lloji dhe madhsia e dmit,
5. Vrtetohen e kontrollohen provat q ekzistojn.
Provat mund t gjenden n mjetet e prdorura gjat kryerjes s veprs penale, trupin
dhe rrobet e kryesit, dshmitart, zbulimi e shikimi i kufoms etj., pra n vendin e
ngjarjes.

Prgatitja pr kqyrjen e vendit t ngjarjes

Masat prgatitore pr organizimin dhe kqyrjen e vendit t ngjarjes ndrmerren nga ana
e organit t procedurs. Ato kan t bjn me:
1. Verifikimin e njoftimeve t marra lidhur me ngjarjen,
2. Dhnien e porosive pr ruajtjen e vendit t ngjarjes,
3. Nisja sa m e shpejt pr n vendin e ngjarjes,
4. Formimi i ekipit hetimor, prfshir prgatitjen e valixhes hetimore,
Vendi i ngjarjes i ka t papriturat e veta dhe objekte t shumllojshme, pr ka edhe del
e domosdoshme ndrmarrja e masave prgatitore pr t kaprcyer do vshtirsi q
mund t dal.
Verifikimi i njoftimeve bhet pr t prcaktuar nse ngjarja ka elemente t veprs penale
apo jo, nse vepra ka ndodhur n rrethana q nuk lejojn fillimin e shtjes penale, pr
t prcaktuar llojin e ngjarjes, pr t saktsuar vendin e kryerjes etj.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Veprimet e para nuk synojn vrtetimin e plot t veprs penale dhe fajsin e
personave, sepse n kt faz akoma nuk zhvillohen hetimet.
Marrja e masave pr ruajtjen e vendit t ngjarjes kan pr qllim sigurimin dhe ruajtjen e
provave materiale dhe t gjurmve dhe nuk lejohet askush t shkel n at mjedis para
ardhjes s ekipit hetimor.
Ruajtjen e vendit t ngjarjes e bn policia. N kt proces nuk duhet angazhuar persona
q kan ndonj interes t caktuar ndaj kryesve ose t dmtuarve.
Kjo lvizje pengohet sepse gjurmt prve me dashje mund t dmtohen edhe pa
dashjen e personave- kalimtarve t rastit.
Cilsia e kqyrjes varet nga prdorimi i mjeteve prkatse teknike.
N kqyrje marrin pjes personat e ngarkuar me ligj si: policia e prokurori publik dhe
personat q caktohen nga kto organe- ekspert, i pandehuri, dshmitari etj.

2
3
4
5
6
7
8
9

10
11

12
13
14

Taktika e kqyrjes s vendit t ngjarjes

Me rastin e arritjes n mjedisin e vendit t ngjarjes puntort e policis, t ngarkuar me
ruajtjen e vendit t ngjarjes, referojn mbi t gjitha masat e ndrmarra me qllim t
ruajtjes s vendit t ngjarjes dhe gjurmimit t kryesit.
N rast se nuk sht siguruar ky vend merren masa t menjhershme pr ruajtje.
N kt kontakt ekipi hetimor duhet t njoftohet nse i sht dhn ndihma e par t
dmtuarit. Ai mund t merret n pyetje n prani t mjekve.
Marrja e t dhnave mbi ngjarjen nga t dmtuarit e dshmitart ka karakter informativ
pr t mbledhur t dhna q mundsojn ndjekjen e fajtorit.
S fundmi bhet verifikimi nse n vendin e ngjarjes kan mbrritur t gjith personat
q sajojn ekipin hetimor.
Pastaj largohen t gjith personat prania e t cilve pengon zhvillimin normal t hetimit.
Hetuesi i pyet personat q kan ruajtur vendin e ngjarjes nse kan lvizur n at mjedis
dhe far veprimesh tjera kan kryer aty.
Pyeten shkurt dshmitart q e kan par ngjarjen.
Vendi i ngjarjes n hapsir q sht i siguruar kqyret nga qendra n periferi, ndrsa
kur vendngjarje sht banesa pas shikimit t kufoms, arms e objekteve tjera kryesore
vmendja prqendrohet te periferia. N kto raste kqyrja preferohet t bhet nga
periferia drejt qendrs.
Te aksidentet kriminalistike kqyrja nis nga automjeti apo te kufoma dhe vazhdon n
drejtim t kundrt duke vajtur te pika e fillimit t ngjarjes.
Kqyrja bhet duke zbatuar metodat taktike t kqyrjes si: shpejtsia n organizim dhe
kqyrje, drejtimi i kqyrjes, zhvillimi i nj kqyrje t plot dhe bashkpunimi i ekipit
hetimor me policin.
Kqyrja duhet t bhet n kohen m t shkurtr t mundshme, sepse do vones mund
t l pasoja q nuk mund t evitohen n t ardhmen.
N fillim ekipi i bn nj vshtrim t prgjithshm vendit t ngjarjes, ku bhet fotografimi
orientues dhe i pamjes s prgjithshme,
Pastaj ekipi hetimor orientohet n gjetjen dhe fiksimin e do gjurme e sendi q ka lidhje
me veprn penale,

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
15 Kqyrja duhet t fokusohet vetm n at hapsir ku ka gjurm t dukshme, por mund
t shtrihet edhe n vende afr atij territori kur mund t gjenden edhe atje gjurm t
kryesit apo sende t hedhura prej tij.
16 Kqyrja mund t bhet n do koh, natn apo ditn, mjafton t krijohen kushtet e
prshtatshme ndriimi. Nse kjo bhet natn pa kushte t prshtatshme vendi i ngjarjes
duhet t ruhet q kqyrja t vazhdoj nesr.

2
3

2
3

5
6
7

8
9

Metodat e kqyrjes s vendit t ngjarjes

Krkimi i provave mbshtetet n rregullin taktik, sipas t cilit ekipi hetimor duhet t
zgjidh problemin se far objektesh ka prekur fajtori, n cilin vend e objekt mund t
lihen ato,
Krkimi duhet t jet i bashkrendur midis antarve t ekipit. Asnj antar i ekipit nuk
duhet ti prish gjurmt ekzistuese e as nuk duhet t l gjurm t tija.
Pr realizimin e kqyrjes prdoren kto metoda taktike: statike dhe dinamike dhe n
mnyr t veant metoda rrjetore e brezore e kqyrjes.
Fiksimi i rezultateve t kqyrjes s vendit t ngjarjes
Kto rezultate fiksohen n procesverbal, fotografi dhe skic. Gjat prshkrimit asgj nuk
duhet t lviz, madje as t mos preket me dor.
Eksperimenti kriminalistik
Eksperimenti sht prov q vrteton mundsin e nj ndodhie, q sht objekt i
procesit penal.
Me kryerjen e eksperimentit tentohet te prsritet ngjarja per te ciln procedohet
penalisht duke riprodhuar, deri n at mas sa sht e mundur, situatn n t ciln ka
ndodhur fakti ose q mendohet se ka ndodhur n at mnyr.
Eksperimenti kryhet me vendim t organit t procedurs, i cili duhet t prmbaj nj
njoftim prmbledhs pr objektin e eksperimentit dhe t tregoj ditn, orn dhe vendin
ku duhet t kryhet veprimi.
Kur sht nevoja caktohet edhe nje specialist prkats,
Veprimet e eksperimentit pasqyrohen n procesverbal, fotografohen dhe filmohen.
Eksperimenti dallon nga kqyrja sepse kjo e fundit ka pr qllim studimin e mjedisit ku
sht kryer vepra penale, zbulimin e provave e fiksimin e tyre, kurse eksperimenti ka
pr qllim riprodhimin e rrethanave.
Eksperimenti dallon edhe nga ekspertimi se pse pr kt t fundit krkohen njohuri t
caktuara profesionale psh., teknike ndrsa pr eksperimentin kto nuk krkohen.
Eksperimenti nuk sht veprim pasiv.
Rregullat dhe metodat taktike t zbatimit t eksperimentit
Nevoja pr zhvillimin e eksperimentit lind ather kur organi i procedurs ka dyshime
nse disa rrethana, veprime apo dukuri ekzistojn apo jo dhe kur verifikimi ka rndsi
themelore pr shtjen n hetim.
Para zhvillimit t eksperimentit merren kto masa paraprake:

TAKTIKA KRIMINALISTIKE
Prcaktohet qllimi pr t cilin ai zhvillohet,
Nxjerret vendimi prkats pr kt shtje,
Prgatiten provat materiale dhe sendet q i zvendsojn kto,
Urdhrohen fotografime e filmime dhe merren masa pr t mos rrezikuar sigurin
publike dhe t personave.
Kshillohet q dshmitart dhe t pandehurit , veprimet e t cilve verifikohen, t mos
njihen me hollsit e veprimeve eksperimentale, kjo pr t evituar m shum ndikimet e
mundshme.
1.
2.
3.
4.

Llojet e eksperimentit
N praktik njihen kto lloje t eksperimentit:
1. Eksperimenti pr ta verifikuar mundsin e t parit
Ky lloj eksperimenti zhvillohet po n at vend dhe po n ato kushte ndriimi q kan
ekzistuar n t vrtet ose dyshohet se kan ekzistuar.
Riprodhimi i rrethanave duhet t bhet n at shkall ndriimi q kan qen kur sht
zhvilluar ngjarja. Vshtirsi paraqet rasti kur rrethanat riprodhohen n drit natyrore. N
kto raste duhet t zgjidhet koha q i ngjan nga ndriimi kohs n t ciln sht zhvilluar
ngjarja n t vrtet. N kt rast pos kshillimit me meteorologun duhet t merret n
konsiderat edhe forca e drits, pozicioni i saj, vendin q z personi etj. N kto raste
mund t eksperimentohet shtja e mundsis s dallimit t kryesit nga ana e
dshmitarit n kontekst t njohjes.
2. Eksperimenti pr t verifikuar mundsin e t dgjuarit
Ky lloj eksperimenti zhvillohet po n at vend ku kan ndodhur rrethanat q riprodhohen.
Ktu merren parasysh ndikime q mund ta dmtojn ose forcojn at. Kshtu, nse
zhvillohet eksperimenti n vend t hapt llogariten drejtimi dhe forca e ers si dhe
dukuri t tjera atmosferike si bora shiu etj., dhe mekanike si sirena, zhurma etj. Pr
dukurit atmosferike krkohet ndihma e meteorologut.
N rast se dshmitari ka dgjuar bised, n eksperiment prcaktohet vendi, prmbajtja e
biseds (fjalt), me z t lart apo t ult, sa her do t prsritet etj.
Personat n eksperiment ndahen n dy grupe. Nj grup qndron n vendin ku sht
ndodhur personi q ka dgjuar dhe grupi tjetr n vendin ku ka ardhur zhurma, britma
etj. Pr siguri n eksperiment grupet i ndrrojn rolet e tyre. Pr kt veprim mbahet
procesverbal t cilin e nnshkruajn t gjith pjesmarrsit n eksperiment.
3. Eksperimenti pr t verifikuar mundsin e kryerjes s disa veprimeve t
caktuara
Ky lloj eksperimenti zhvillohet po n at vend ku sht kryer ngjarja. Prgatitjet e
zhvillimit t ktij eksperimenti varen nga karakteri i problemeve q krkojn zgjidhje.
Kshtu, nse nga nj magazin prmes nj kanali t br nga kryesit jan nxjerr pajisje
t caktuara, televizor, frigorifer etj. Prova bhet pikrisht n at kanal.
Gjat eksperimentit duhet prdorur at lloj pajisje q sht vjedhur.
N kt rast duhet verifikuar kto shtje:
1. Nse personi q ka punuar n depo ka inskenuar vjedhjen nga jasht dhe
2. Nse pajisjet mund t kalohen npr at kanal.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE

4. Eksperimenti pr t verifikuar mundsin e kryerjes s disa veprimeve

brenda nj kohe t caktuar
Ky eksperiment sht shum i ngjashm me eksperimentin pr t verifikuar kryerjen e
disa veprimeve t caktuara.
Ndryshimi midis tyre qndron n verifikimin e kohs. Kshtu, mundsia e kryerjes s disa
veprimeve nuk vihet n dyshim. E dyshimt sht vetm koha brenda t cils duhet t
kryhet veprimi. Ky verifikim kryhet pr ta verifikuar alibin e t pandehurit ose kur duhet
konstatuar nse largsia e pretenduar sht prshkruar me hap ose m ngadal ose me
vrap, brenda nj kohe t caktuar. Rezultatet e eksperimentit prshkruhen n
procesverbal, fotografin, plan, video incizime etj.
PROFILIMI KRIMINALISTIK
Metoda pr zbulimin e vrasseve serial quhet ,, Profilimi Kriminalistik, t
ciln metod pr her t par e ka prdorur Byroja Federale e Hetimeve (FBI) n
SHBA,t cilt n baz
1 t mnyrs s kryerjes,
2 n baz t gjurmve dhe
3 n baz t kohs s kryerjes, kan formuar nj mendim rreth kryersit
t veprs penale.
Vrassit serial jan vrassit q kryejn vepra penale t vrasjes nga epshi.
Karakteristikat e tyre jan:nuk
e zgjedhin viktimn, e kryerjen veprn pa
prgatitur dhe viktimn e gjejn aty pr aty si dhe n kohn e kryerjes s vrasjes
ai bn tmerr n trupin e viktims.
Pr kt metod duhet t kalojn 4 faza:
1 Fantazia pr mendimet e kryersit.
2 T mbledhin informata nga vendi i ngjarjes.
3 Veprimi i ndaj viktims dhe
4 Analizimi .
5
Versionet hetimore q ngrihen shpesh n vrasje jan:
1 versionet mbi natyrn e ngjarjes,
2 versionet mbi motivin e vrasjes dhe
3 versionet mbi personat q e kan kryer vrasjen.

TAKTIKA KRIMINALISTIKE