NDEKLER

Konu

Sayfa

Banyo Bataryalar Sektr Aratrmas

I- rnn Tanm ve Kapsam

II- Gmrk Tarife statistik Pozisyonu

III- Trkiyede Banyo Bataryalarnn Tarihesi

IV-Banyo Bataryalar Sektrnn Trkiyedeki Durumu

V- Banyo Batarlarnn Trkiyedeki retimi

Tablo I Yllar tibariyle retim Deerleri

Tablo II- Banyo Bataryalar Sektr tibariyle retimi

VI- Sektr ve stihdam

VII- Sektrn Dier Sektrlerle likisi

VIII- Sektrn D Ticareti

Tablo III- Banyo Bataryalar thalat ve hracatmz

Tablo IV- Banyo Bataryalarnn D Ticaret Seyri

IX- Sektrn Sorunlar ve zm nerileri

10

A) Sorunlar

10

B) zm nerileri

10

X- Sektrn Deerlendirmesi

12

XI- Sonu

13

Yararlanlan kaynaklar

13

BANYO BATARYALARI SEKTR ARATIRMASI

I- RNN TANIMI VE KAPSAMI
Banyo bataryalar shhi tesisat rnleri kapsamnda yer alan genellikle
banyo ve mutfaklarda kullanlan hijyenik ynyle de ne kan metalik su ama
kapama niteleridir. Souk ve scak su tesisatlarnda

nihai aygt olarak

kullanlan bataryalarn birok eidi bulunmaktadr. Yalnzca souk veya scak

su bataryalar olduu gibi souk ve scak suyu birlikte ve ihtiyaca gre
ayarlayan bataryalar mevcuttur.

II-GMRK TARFE STATSTK POZSYONU (G.T..P):

8481.80.19.00.11 Banyo bataryalar (Musluklar)

III- TRKYEDE BANYO BATARYALARININ TARHES:

Anadolu Seluklularnn

Anadoluda yaptrdklar eme, hamam,

adrvan gibi su kullanm tesislerine kaynaklardan su getirildii bilinmektedir.

Bu tesislerde, zellikle emelerde su dorudan yalaa dklmeden nce
bazen bir ta oluktan veya aatan oyulmu bir rtenden, bazen de madeni bir
borudan yalaa akard. Musluun ncs olarak kabul edilen ve emelerde
suyun akt yerlere taklan bu madeni borulara daha sonralar

lle ad

verilmitir. Osmanl eme mimarisinde ok kullanlan ve ayn zamanda bir su

lme birimi olan lle,

Seluklular zamannda da kullanlmtr. Anadolu

Seluklularndan gnmze kadar gelebilen eme yok denecek kadar azdr

ve bu emelerden llesi orijinal olanlarn says enderdir.
Topkap Saraynda gnmze kadar gelebilen tarihi lle ve musluklar
arasnda en eski olan Hrka-i Saadet Dairesinin Revan ve Badat Kklerine
bakan ve Arzhane denilen cephesindeki bronz llesidir.

Cumhuriyet Dneminin ilk yllarnda Osmanl sanatnn son devrine ait

olan yeni klasik slupta gelitirilmi motifli musluklarn ve ift musluk eklinde
olan bataryalarn retimine devam edilmitir. 1950li yllardan itibaren atlyelere
elektriin girmeye balamas ile yeni teknikler gelitirilmitir. Bu yllarda
musluk gvdesinde szdrmazlk iin cam suyu

kullanlyor,

dkmden

kaynaklanan hatalar lehim ile dolduruluyordu. rnn temizlii asndan

musluklara tesviye ve polisaj ilemleri uygulanmaya ve krom kaplanmaya
balanmtr. Musluk retimi sanayinin

balamas ile ithal rnlere ihtiya

duyulmayacak kalite ve miktarda retim gerekletirilmitir.

1980li yllarn banda iki el ile scak-souk suyun karmn salayan
bataryalarn yan sra tek el hareketi ile scak-souk suyun karmnn ve
musluun alp kapatlmasn salayan kresel ve seramik diskli salmastra
gruplu mix seriler devreye girmitir.
IV- BANYO BATARYALARI SEKTRNN TRKYEDEK DURUMU
Banyo bataryalar

sektr son yllarda Trkiyede en hzl gelime

gsteren sektrlerden birisi olmutur.

Gnmzde dnya zerinde su kaynaklarndaki hissedilir seviyedeki

azalmalar, gelecekte ime suyu temini kaygsn ne karmaktadr. Ylda kii
bana 10.000 metre kp su den lkeler su zengini saylmaktadr.
lkemizde ise bu rakam 2.650 metre kptr. Suyun lkemizdeki dalmna
baktmzda nfusun youn olduu blgelerdeki su kaynaklarnn, nfusun
az olduu blgelerdeki kaynaklardan daha az olduu grlmektedir.
Bu gerekler gz nne alnarak, gelecekte daha byk skntlar
yaamamak iin ulusal su
konusu

politikann

politikasnn gereklilii vurgulanmakta ve sz

uygulanmasnda

devletin

olduu

kadar

tm

vatandalarn da zerine den grevleri bilinli bir ekilde yerine getirmesi

gereine deinilmektedir. nsanolunun yaamnn her safhasnda yaam
kalitesinin

yksek

tutulmas

iin

tasarrufunu salayan stn teknoloji

3

yaamsal

kaynamz

rnleri ile beraber

olan

suyun

su tasarrufu

salayan rnler konusunda, bata tm kamu kurum ve kurulularn olmak

zere

tm zel sektrn ilgili kurulularna ve bireylere,

grevler

dmektedir.
Su bataryalarnda su tasarrufu amacyla retilen rnler sayesinde % 50
orannda

su

tasarrufu

salamak

mmkn

olmaktadr.

dakikalk

kullanmda 12 litrelik su tasarrufu ve gnde 10 kullanmda 120 litre su

tasarrufu salanabilmekte, rnein 100 odal bir otelde gnlk 12 ton, ayda
360 ton su tasarrufu salanmaktadr.
Fotoselli su lavabo bataryas; su aknn elin uzatlp ekilmesi suretiyle
kontrol edilebilmesi sayesinde % 50- 60 orannda ekonomik kullanm
salamaktadr.
Zaman

ayarl

batarya

ise,

kumandasna

baslarak

nceden

ayarlanabilecek bir srede su ak salamaktadr. Zaman ayarl batarya

sayesinde zellikle suyun ak unutulduu toplu kullanm alanlarnda nemli
lde su tasarrufu salamaktadr.
8481.80.19.00.11

gmrk

tarife

istatistik

pozisyonlu

(G.T..P.)

musluklar iin 11/01/2003 tarihli ve 24990 sayl Resmi gazetede

yaymlanan thalatta Gzetim ve Korunma nlemlerine ilikin 2003/2 sayl
Tebli ile balatlan
Mstearl

korunma nlemleri

tarafndan

tamamlanm ve

yrtlen

soruturmas D Ticaret

standart

belirleme

bu almalarn sonucunda ise,

almalar

yukarda belirtilen

amalarla kullanlmak iin retilen banyo bataryalarnn, TS EN 200, TS EN

816

ve TS EN 817 standartlarnda retilmesi

ve bu standartlara uygun

olmayan mallarn satna izin verilmesine msaade edilmemesi ve caydrc

nlemler alnmak zere almalar balatlmasna karar verilmitir.

V- BANYO BATARYALARI RETM

Devlet statistik Enstitsnn belli bal firmalarn retimini esas ald
imalat

sanayi

verilerine

gre

retim

grlmektedir.

rakamlar

aadaki

tabloda

Tablo I

YILLAR TBARYLE RETM DEERLER

YILI

retim Deeri(Milyon TL)

2000

31.958.654

2001

34.785.809

2002

72.830.756

2003

82.974.597

2004

86.490.874

Kaynak: DE malat Sanayi Verileri (Nisan 2005)

2000 ylna kadar 31.958.657 Milyon TL tutarndaki retim yllk % 8 art ile
2001 ylnda 34.785.809 Milyon TL seviyesine trmanmtr. 2002 ylnda ise
byk bir srama ile retim % 47 orannda art kaydetmitir. 2003 ylnda
% 13 art ile retim 82.874.597 Milyon TLye ykselmitir. 2004 ylnda ise
retim % 4 orannda artna devam etmitir.

Tablo: II
BANYO BATARYALARI SEKTR AYLIK DNEMLER TBARYLE
RETM (MLYON TL )

YILI

I. DNEM

II. DNEM

III. DNEM

IV. DNEM

2000

5.936.448

7.494.016

8.762.476

9.765.714

2001

7.913.212

9.586.626

9.188.714

8.097.257

2002

10.984.839

15.246.131

20.779.057

25.820.729

2003

18.243.926

21.143.423

22.645.295

20.941.953

2004

21.359.557

22.826.245

21.478.880

20.826.192

Kaynak: DE malat Sanayi Verileri(Nisan 2005)

Dnemler itibariyle

retim rakamlar incelendiinde 2000 yln I.

Dneminden itibaren dzenli bir artn olduu gzlenmektedir. 2003 ylnda

nc ve drdnc dnemler kyaslandnda retim artnda bir gerileme
sz konusu olmaktadr.

VI. SEKTR VE STHDAM

stanbulda kaytl 60 sanayici firma 3.000 kiiye yakn bir igcn
istihdam etmektedir. Bunun yan sra, stanbul Muslukular Pirin Eya
malatlar Odasna kaytl 750 ile firma da yaklak 25.000 kiiye i olana
salamaktadr. Tm firmalarn tam kapasite ile retime getiinde istihdam
rakamnn 100.000 kiiyi aaca hesaplanmaktadr.

Tedariki firmalarn istihdam ettii igc ile birlikte toplam rakamn 4

katna kadar kabilecei varsaylmaktadr.
Rakamlara gz atldnda hi de azmsanmayacak bir istihdam rakam ile
kar karya kalmaktayz. Sektrn salkl bir ekilde faaliyetini srdrmesi
halinde isizlikle mcadelede bu sektrn nemli bir katks olacaktr.

VII- SEKTRN DER SEKTRLERLE LKS

Sektrn yan rnlerini salayan

sektrlerle birbirine baml olarak

faaliyetlerini srdrmektedir. Banyo bataryalarnn suyla temas eden gvde,

k ucu, nipel ve benzeri metal paralar, kartu giri hortumu, conta o-ringler
ve kullanlan yalar birer tamamlayc malzeme olup baka sektrlerden temin
edilmektedir.

VIII -SEKTRN DI TCARET

Banyo bataryalar sektr kapsamndaki shhi tesisat musluklar ve bu

bataryalarla ilgili aksam ve paralarn

d ticareti srekli bir art eilimi

gstermektedir.
hracat yaptmz balca lkeler ngiltere, KKTC, Trkmenistan ,
Almanya

Avustralya,

srail,

Kazakistan,

Msr,Rusya

Federasyonu,

ve

Azerbaycandr.
thalat yaptmz balca lkelere gelince; in, Almanya, Fransa, ran,
srail, talya, spanya bata gelen lkelerdir.

Tablo: III
TRKYENN BANYO BATARYALARI HRACATI VE THALATI

YILLAR

THALAT ($)

HRACAT($)

D Tic. Hacmi

Denge

1999

7.459.977

8.593.477

15.853.454

933.500

2000

6.708.688

6.534.952

13.243.640

-173.736

2001

5.696.951

10.979.567

16.676.518

5.282.616

2002

10.293.002

17.974.879

28.267.881

7.681.877

2003

8.709.626

22.085.420

30.795.046

13.375.794

2004

8.832.647

31.017.853

39.850.500

22.185.206

KAYNAK: D..E

1999 ve 2000 yllarnda ithalat ihracat rakamlar birbirine ok yakn iken

2001 ylndan itibaren belirgin bir ihracat art gzlenmektedir.

Tablo : IV

SEKTRN DI TCARET SEYR (ABD DOLARI)

35,000,000
30,000,000
25,000,000
20,000,000
15,000,000
10,000,000
5,000,000
0
HRACAT 1999 2000 2001 2002 2003 2004
YILLAR
THALAT

IX -SEKTRN SORUNLARI VE ZM NERLER

A)- Sorunlar :
Sektrn uzmanlarna gre, en byk sorun, kalitesiz ve hijyene uygun
olmayan ve standartlara uymayan rnlerin sektrn gerek temsilcilerinin
rnlerine kar salad haksz rekabet ortamdr. TS EN 200, TS EN 816 ve
TS EN 817 standartlarna

uygun olmayan mallarn satna msaade

edilmemesi ve caydrc nlemler alnmak zere almalar balatlm ise de

bu konuda henz tam olarak sonu alnmad kans mevcuttur. Sz konusu
standartlar dnda

retilen mallarn bu

standartlarda retilen rnlerden

daha ucuza fiyatlandrlmad da gzlenmektedir.

Sektrdeki

firmalarn

Cumhuriyetinden
mallarn

en

byk

problemleri

ise

in

Halk

Trk firmalarnn maliyetinin altnda bir fiyatla sz konusu

ithalatnn

gerekletirilmesidir.

Normalde

bataryalarnn 1 kilogram ortalama olarak

kilo

hesab

ile

su

10 ABD Dolar bir bedelle

satlmaktadr. Bunun altndaki fiyatlarn ithalatnda ve ticaretinde mutlaka

standartlara aykr bir davrann varlna iaret edilmektedir.
B)- zm nerileri:

Banyo bataryalarnn kontrolsz ithalatnda tedbir alnmas ,

htisas Gmrnn kurulmas ve bu gmre sektrden seilmi

profesyonel elemanlarn verilmesinin yan sra bu mamullerin ithalatnda
Gmrkler,

TSE

ve

sektr

temsilcilerinin

ortak

almalarnn

salanmas,

Serbest Blgelerde de bu tr bir ortak almann yrtlmesi ve

mallarn giri ve klarnda kurumlarn koordineli almas,

Her ne art altnda olursa olsun TS EN 200, TS EN 816 ve TS EN 817

standartlarna

uymayan

mamul,

nlenmesi,

10

aksam

ve

paralarn

ithalatnn

thalatta test amacyla alnan parti rneklerinin, sz konusu mal

gerekten temsil edip etmedii dikkat edilmesi,

Sala uygun olmayan zamak, demir, alminyum metalden yaplan veya

paralar

plastik

ham

maddeden

imal

edilen

mallara

msaade

edilmemesi,

Aksamlar gmrkten artl ekilmeli ve

mamuln TSE ilgili

montaj yapldktan sonra

Blge Mdrlnn kontrolne tabi tutulmas

artna bal olmaldr,

nsan saln korumaya ynelik olarak Avrupa Birliine Uyum Yasalar

erevesinde standart - ynetmeliklerin uygulanmas,

TSE stanbul Blge Mdrlnn bahsedilen testleri yapma ynnden

Avrupann sayl laboratuarlarndan biri olup, en son teknoloji ve
ekipmana sahip olmas sebebiyle hangi gmrk kapsna gelirse gelsin,
testlerin burada yaplmasnn salanmas,

Trkiyede i pazarda sunulan tm banyo bataryalarnn TS EN 200, TS

EN 816 ve TS EN 817ye uygun olmayanlar iin kanuni ilem yaplmas
ve bu mamullerin satnn nlenmesi,

Btn gelimi lkelerde olduu gibi, Trkiyede de ithal rnlerin

zerinde mene lkenin isminin belirtilmesi,

4077 Sayl Tketiciyi Koruma kanununun 31. maddesine gre Sanayi ve

Ticaret Bakanlnca yaymlanan Garanti Belgesi Uygulama Esaslarna
Dair

Ynetmelik

ile

Tantma

ve

Kullanma

Klavuzu

Uygulama

Esaslarna Dair Ynetmelik hkmlerinin eksiksiz uygulanmas ve

rnlerin garanti belgesi/tantma kullanma klavuzlar ile birlikte
satlmalarnn salanmas balca nlemler arasnda saylabilmektedir.

11

X- SEKTRN DEERLENDRLMES
Banyo bataryalarnn

tketimi lkemizde gnden gne artmaktadr.

Arttaki en byk etken Trkiyedeki gen nfusun fazla olmasdr.

Sektrn uzmanlarna

gre yurdumuzda kaliteli ve salkl rnler

konusunda bilinlenme dzeyi arttka kaliteli ve salkl banyo bataryalarna

olan talebin artaca ynnde tahminler bulunmaktadr.
lkemizde banyo bataryalarnn i piyasadaki sat bir yandan art
gstermekte iken, dier yandan ihracat 4 ylda katna kmtr.
lkemizde ithal banyo bataryalarnn belirli bir

mteri kitlesi

bulunmaktadr ki bu kitlenin tketim alkanlna paralel olarak ithalat 4 ylda

yatay bir seyir izleyerek art veya azal ynnde herhangi ciddi bir deiim
gstermemitir.
Gnmzde

tketici davran ve tercihleri eitli etkiler sonucu

karmak neden - sonu ilikileri ile belirlenmektedir. Bilgilendirme ve bilin

dzeyi

gelien

tketiciler,

setikleri

mal

ve

hizmetlerde

dediklerinin

karlnda ok boyutluluk aramaktadr. Tercihlerde artk sadece fiyat,

fonksiyon, kullanllk, vb. nitelikler kendi bana belirleyici olmamaktadr.
Banyo bataryalar sektr reticilerinin baars ok ynl tketici
isteklerine getirdii tatmine baldr. Ambalaj, renk, grnm, estetik yaklam
burada etkileyici bir aratr. Gnmzde ada retim firmalar rnlerin daha
cazip ve alml olabilmesi ve tketimde tercih edilmesi iin hangi malzemelerin,
grnmn, kalitenin en iyi tatmini salad konusunda srekli bir ekilde
aratrmalar yapmaktadr.

12

XI- SONU
Trkiye'de gnmzde
bataryalar konusunda da

genel anlamda shhi tesisat ve zellikle banyo

retimin

her aamasnda kalite bakmndan

uluslararas standartlar ile uyum iindedir.

rnlerin hijyenik oluu herhangi bir tereddde yer vermeyecek seviyede
olup, sonulanm herhangi bir ikayet konusu bulunmamaktadr.
Trkiye'de

banyo bataryalar

tketim alkanl gelimi Avrupa

lkeleri ile karlatrldnda gnmzde her ne kadar gerilerde kalmakta ise

de bu rnlere olan talep hzla artmaktadr. Bu potansiyel de yerli ve yabanc
yatrmclarn itahn kabartmaktadr.
retimin her aamasnda ana gvde, aksam ve yedek paralar da dahil,
her alanda teknolojisi ve kalitesi bakmndan en ada ve modern teknikler
kullanlmaktadr.
Banyo bataryalar sektr, iinde yer ald shhi tesisat ana sektr
kapsamnda Trkiye'nin gelecei parlak ve karl olan i alanlarndan birisi
olarak deerlendirilebilmektedir.

YARARLANILAN KAYNAKLAR

Elginkan Vakf ve Elginkan Holding yaynlar

Devlet statistik Enstits Verileri
Yerel Firma Verileri
Resmi Gazete
nternet Verileri

13