You are on page 1of 81

Sara

I ma$

Phong php dy con ca ngl Do Thi


& bi hc v tnh yu thong c t dng ch

M C L C
Bao bc qu v nui chm
Dy da lm ri cung rn
Khng bi dng con thnh thai nhi qu hn
s hng th thi thc con hc tp
Tm tm gong tt cho con hc tp
ng lm qun gia, hy lm qun s
Cho con c khng bng cho cn cu
Cng vun vn cho tnh yu
Khong cch tm hn bng khng
Li bc khng c ngha l b mc
Gieo nng cho tnh yu
ng nhng bt hnh trong hn nhn lm nh hng ti con
Li Cui: Yu Con Trn i

EBOOK C CHIA S BI VIKIOT.COM

TINH DU THO MC PHNG NG


12 loi tinh du thin nhin c phi trn
theo b quyt y hc Phng ng
Sn phm gn lin vi mi gia nh ngi
Vit
t chng nhn SN PHM V SC KHE
CNG NG

XEM THM TI >> VIKIOT.COM

Chng IV.
Cng Yu Con Cng Cn Li Bc

Bao bc qu v nui chm


Ti tng tham d mt bui biu din ca nhc nhm gn kt tnh cm hc sinh ti mt
trng tiu hc trong nc, cc chu say sa th hin ti ngh ca mnh. Khi chong trnh
va kt thc, mi ngi lin xm quanh b m ca chu b th hin bn nhc Tristesse
ca Chopin hay tuyt, nhao nhao hi: Chu nh ch bt u hc n t nm my tui?
Luyn tp th no? Thy no dy vy? Thc ra, ting n kia gi ln trong lng cc bc ph
huynh khng phi l mong mun thng thc m l nhng s bt an v so b. Kt cu gia
nh 4 2 1, 6 2 1 ca Trung Quc khin ngi ln t cc vo tong lai ca con em mnh
ch c th thnh cng, khng c php tht bi .
Khng ring Trung Quc, my nm gn y, cc nc khc cng xut hin hnh vi cha
m qu quan tm , qu st sng, qu can d vo cuc sng ca tr. Cc hc gi gio
dc dng cm t cha m trc thng (helicopter parents) miu t nhng ngi cha
ngi m bao bc qu con ci, lc no cng bay ln trn u v theo st nht c nht
ng ca tr.
Thm ch, h thng ny sinh nhng biu hin tiu cc nh vui mng, au bun qu
mc, ch v mt cht thnh cng hay tht bi ca con. Cha m trc thng v tnh bay cng
nhanh, qun cng cht, ch e mt khi gim tc h s ph hy cuc i ca mnh v c
cuc i ca con.

Cc bc cha m trc thng ngh rng cng vt v cng lao ca h cng ln, nhng
thc t, s bao bc qu mc ca h c pht huy hiu qu hay khng? iu ng lo l cc
bc cha m trc thng khng n o khi dng thi gian ngh ngoi ca mnh a con ti
cc lp ph o, trong khi con chn ngy lp hc hoc c s thch khc. H b ra my
trm t cho mt lp ph o chng khc no nm lt qua mt nc, ph huynh tiu
tn bit bao nhiu tin, cn con ci phi mang ti. H khng tic tin ng cho con theo hc
trng im, nhng n khi nhn thy thnh tch hc tp ca con chng c cht khi sc
th c nh l ngy tn th sp n ti noi. H quyt nh ngh nghip sau ny ca con,
khng lm bc s th phi lm gio vin hoc ngh s ln, cho d nhiu khi ngoi ming cha
m khng ni ra tm mun con mnh thnh rng, nhng trong tim thc vn cong quyt
mun bi dng chng thnh anh ti. Thy tr vn chm chp bc i trn con ng dn
ti c m, ph huynh ng trc vch xut pht, lng nng nh la t, ti sao n khng
hiu chuyn? Ti sao n khng n lc, khng tin b, khng xut sc?
Cha m trc thng khng ngng t ra cc cu hi: Rt cuc con ti lm sao th ny?
Ti sao dy con li kh n vy? i v i tt c nhng vn c lin quan n tr, cha m
trc thng him khi tm hiu nguyn nhn t chnh bn thn mnh, trc sau h vn lun
tin rng tt c nhng g h lm u v mun tt cho con, u xut pht t tnh yu thng
v b bn i vi con, hon ton khng bit tnh yu ca h ang dn tr nn nng n, c
chp, ln ln hay thm ch mt phng hng.
Ti sao li c cha m trc thng. Cc chuyn gia gio dc Israel cho rng, cha m trc
thng b ri vo cm by ca tnh yu, lm tng rng yu con tc l phi qut sch mi tr
ngi, dc ton b sc lc gip con ginh chin thng ngay vch xut pht. Gi tr quan
ca quan nim ny ch nh nhng bong bng x phng, mt lc no t hn s v tung
ra. Khc vi cch qu bao bc ca cha m trc thng, ph huynh Israel nhit tnh lm

chin s b mt, a ra nhiu phcmg php gio dc khc nhau nhng u mang li hiu
qu tcmg t nh nui chm, gio dc chm.
C ln, ti n thm nh mt thy gio ca Mui Mui, trong lc thy gip ti chun b
hoa qu phng khch, cu con trai cha y ba tui ca ng loay hoay cm cha vo
kha. Thng b mun m ca phng ng, nhng do khng vi ti v khng cm ng cha
vo kha, nn n khng lm sao m c ca. Thy thng b lng ngng vng v, ti vi
vng bc ti, nh gip n mt tay, no ng ng thy gio cn li. ng y ni: Ch c k
n, c cho chu t my m mt lc. Qu nhin, thng b loay hoay lc lu, cui cng
cng m c ca, n sung sng v tay.
Khi tr em Israel bc vo nm hc cui cp mt, ph huynh tuyt i s khng gip
tr hon thnh mi vic, m ch xut hin vo nhng thi khc quan trng. H bo v tr
trong bng ti nhng khng vt qu chc phn ca mnh. Nh trng bu ra hi trng
hi ph huynh, chc trch ca ng ta l t chc bui gp mt nh k cho cc ph huynh v
thy c gio trong khu vc nht nh. Hi trng hi ph huynh trng ca con trai ti
a ra kin: Tham quan (khng cn nhiu), giao lu (cng khng cn nhiu), khng lo
lng (thi qu), trng i vo s thay i v tin tng tr. Tc l cha m li li pha sau tr,
ch lm qun s c trch nhim tham mu, quan st, nhc nh tr, ch khng m m mi
vic.

Theo quan nim gio dc gia nh ca ngi Do Thi, cha m qu bao bc l mt


kiu xm phm tm hn con tr v cng l xem thng nhu cu trng thnh ca chng,
lm gim kh nng min dch, kh nng t lo liu v thch ngh ca chng. Ph huynh
cng li trc thng, con cng tr thnh thai nhi qu hn, ri ph huynh li cng cm thy
con cn phi c bao b c h on na. C tip tc lun qun nh vy trong mt th i gian
di, m i chuyn s chuyn bin ti t, con tr thiu tnh c lp, kh nng kin nhn, s
chu ng v thc km . Sau ny ln h on, a tr ngy cng bc l r nhng khuyt im
khin ph huynh lc no cng in u trch m ng: Con xem con i, ln th ri m vn
khng hiu chuyn, cn phi m nhc lng lo ngh. Tht lm m tc cht! D i danh
ngha ca tnh yu, cc bc ph huynh ch c vt v m khng c cng lao.
Ti tng nghe tm s ca mt tri thc tr m i ln chc m, c y t nhn mnh l
ngi m cn m n, m ang, ng tic hiu qu nui dy con ci li hon ton tri ngc
v i nhng g c y mong i. T khi bit m nh m ang thai, chu c v s sch dy cch
nui con. V m un nui con mt cch khoa hc ngay t giai on u i ca tr, k t khi
con trai ct ting khc cho i, chu tun th nghim ngt gi gic cho con b theo nh
trong sch, nu qu th i gian quy nh, chu u nhn tm rt u v ra, bt k l th i
im con chu thm n nht. cung cp y dinh dng cho con, chu thng thi
nhuyn rau c, p nc h oa qu cho n n. n khi con chu i nh tr, d c ng b a i
n v, nhng chu vn cm thy khng yn tm , sau khi tan ca, chu vc ci xc mt m i
r r i chy nh bay v nh, ch lo con gp chuyn g bt trc. Trc khi i ng, d mt n
my, chu cng s i ra chn tay m t m i cho con, chu s n ra khng sch, vn cn vi
khun. n c quan, chu thng xuyn ni chuyn v i ng thy M SN , trnh l l tng
giai on pht trin ca con. Trong qu trnh nui dy, chu lun ht lng v con, khng h
li bing, nhng cn kt qu? Con trai chu khng nhng khng c c nhng thnh
tch nh chu k vng tng tui, ngc li n cn bc l rt nhiu thi h tt xu
khin chu v cng chn nn. Chc l ti chu cho con n thc n qu nh, nn n rt kn
n. N khng n quen n nh tr, khng tiu ha c thc n, thnh th c mi gi
tra hng ngy b ngoi phi cho n ung nc p tri cy qua tng ro ca nh tr. Khi
tt c cc bn nh trong nh tr i ra tay trc lc n com , n lun l a chm chp, l
m nht, n khi n cm, n c ngi nhn ngang nhn dc, v n quen nh m i ngi
ui theo n bn cm. ng lo l, khi tham gia hot ng m v b, gp cht chuyn l n
li quay sang nhn chu d hi, khng c mt cht chnh kin no. Gp chuyn khng va ,
m m n li mo xch, chu cng nghi hoc, liu c phi do m i bui ti chu c qu nhiu
truyn cho n nghe, nn b y gi n m i nhy cm nh vy. Kh tm nht l nh hng xm
ca chng chu c m t c b xp x tui con trai chu, cha m con b u lm khoa tim
mch ca bnh vin i hc Y nn rt bn, cn bn khng c th i gian ch bin cc kiu
mn n cho con ging nh chu. Lc u, chu cn lo h s lm con chm ln, nhng n
gi biu hin ca con gi h nh tr c c gio ht l i khen ngi, n c th t lo liu rt
nhiu vic, bit cho h i c gio v chi cng cc bn trong nh tr, ba tra t ngi xc
cm ngon lnh. Lm vic g cng c ch kin ca mnh, c sch g, chi tr g u theo ch
trng ca n. Thy con b rt chng chc , cha m n cng ngy cng ung dung thoi
m i, chu li ngh n a con chu ht lng nui nng cng ngy cng lm chu mt m i,
tht s l tinh thn chu rt suy s p !
Ngi m tr t phn tnh: Ti sao chu dc ht tm huyt vo vic nui con nhng
li thnh ra kt cc nh vy! Thay vi lm mt ngi m bao bc con qu mc, cn mn,

chu kh nhng khng thu c kt qu tt, chu c nn i phng php t hiu qu


cao hn khng?
N gh li hi mi tr v, ti cng l mt b m trc thng. Bui tra m i ngy, ti u
m ang ba tra cho con gi. Ging nh ngy trc Thng Hi, i v i bn tr, ti nng
nh nng trng, hng nh hng h oa, ti l m t b m Trung Quc in hnh. Khong
mi mt gi tra hng ngy, d bn rn n u, ti cng vi vng dn dp nh ca, ct
cm v thc n nng h i vo cp lng, m ang ti trng cho con gi. Nhng khi tri lnh,
ti cn bc khn lng ra bn ngoi cp lng cho cm khi ngui. Thy c v bn b
trng ca con gi ti, bao gm c bc bo v u quen m t b m Trung Quc l ti. Ti
m i i ti cng trng, h cho: T r i i, b m Trung Quc li t i a cm ! Bn
hc ca con gi ti cng ci nho con b, ni n ln nh th ri m vn m ti a
cm. V i thy gio cng k cho ti nghe rt nhiu cch gio dc con ci ca ngi Do Thi,
khuyn ti nn bung tay. M t ph huynh ngi Do Thi cn m au m ing ni vi ti: Ch
c tht s mong m un con m nh thnh cng khng? Bit rt lui vo lc thch h p . Ch phi
bung tay th chng m i b ay cao c. v sau, ti khng a cm cho con gi na, ti
ngh con b s khng thch ng c. Khng ng, con b nh trt c gnh nng, n th
pho ni v i ti: Cui cng con cng khng b cc bn ci nho na r i!
C l, ban u t bao bc qu (Overparenting) m ang hm ngha tt. Nghe ni ngun
gc ca t ny c lin quan n Douglas M acArthur, v tng ni ting ca M . N m ,
M acArthur vo Hc vin Qun s W est Point, m ng thu hn mt nh tr gn trng,
gim st ng, nghe u b y c th dng ng nhm nhn r con trai m nh c ang hc tp
chm ch hay khng.
Nhng, trong th k X X I, t bao bc qu m ang ngha kch tnh hn rt nhiu,
ging nh m t chic phanh t khng n, th hin s k vng ca cha m trc thng i
vi a tr hon ho (perect child) ca mnh. Cc bc ph huynh can thip vo m i mt
cuc sng ca con, t la chn nhn hiu sa chua, qun o, khu v n vt n kt h p
thc n, t sp xp lch hc m nhc, hc hi ha, th dc n vn vui chi, kt bn,
thm ch m c tiu ca cuc i, la chn hng i, ngi ln u qun ht. Ph huynh
ui theo tr, gip tr m c qun o, ra mt, n cm, thu dn chi, ct tri cy thnh
tng m ing nh bn vo m ing tr, tr hi kh chu trong ngi cha m cung ln chy
cha, khng c bnh th bi b cho khe, dn n d tha cht dinh dng khin t l tr
em bo ph gia tng. N goi ra, cc bc ph huynh cn sp xp lo liu ton b cuc sng ca
con, khng m ng n suy ngh ca tr. T h nhng, nhng bc cha m c hnh vi qu bao
bc con nh vy li cho rng bn thn h l ngi hiu con nht, phn i ngi khc a
ra bt k kin g v cuc sng v cch gio dc i vi con ci h.
Cc nh gio dc hc rt lo lng v hin tng ny, c gng tm bin php gip cc bc
cha m trc thng rt lui mt cch h p l.
Khng ch Israel, m ti M, m t s b m sng to ra t M om tini. Cc b m M
ang dn thc c tnh yu thng cha m trc thng dnh cho con ci l c thiu st,
nn h m i vit M om tini vo t in.
M om tini l m t t ghp c to thnh t t m om (m) trong ting Anh v

m artini tn mt loi ru cocktail, ngha en l b m ung r u. Nhng b m M


nh th ny thng t chc cc bui d ngoi cng con ci h. Bn tr ung nc cam hoc
n bnh ngt, m i m ch oi a, trong khi cc b m thnh th oi ung ru m artini, hng
th th i gian ca mnh. Tuy rng cc b m khng nn ung ru trc m t con tr, nhng
khng th ph nhn t m om tini biu t c mong m un ca cc b m M, h m un
thot khi hnh nh b m trc thng, m un tm cuc sng thuc v mnh, im ny nhn
c rt nhiu s tn ng t cc b m M.
Khi xt li nhng m i nguy h i ca vic qu bao bc con ci, sau quan st phong
php li mt bc ca cc bc ph huynh Do Thi, ti dn hiu rng nui chm l quan
nim gio dc c hiu qu cao hon. Nu nh ni s thnh b i trong vai tr lm cha m da
vo hiu qu v thnh tch ca con ci trn ng i sau ny, th nhng ngi cha ngi
m 10 0 im khng c coi l chun mc ca thnh cng, thay vo , nhng ngi cha
ngi m 8 0 im m i l nhng ngi c thnh tch tt h on.
Tin s ames, nh gio dc uy tn c mt cu danh ngn ni v cc bc cha m th i i
m i rt c sc thuyt phc, ng ni: M t ph huynh 10 0 im, tuyt i khng phi l mt
ph huynh thnh cng. Tnh yu ca h ging nh con dao hai li, va thong con va
hi con. Trn H c c m , nh gio dc tr em ni ting ca Trung Quc cng tng ln ting:
Tt nht ngi lm m ch nn dng mt tay.
C mt b nh ghi li qu trnh sinh trng ca cy h dng, ging gii b quyt trng
h dng ca chuyn gia B i Lm , cng c ng nhc nh cc bc cha m xem xt li cch
nui dy con ci qu bao bc vi nui chm . Nu chng ta bn nhiu phn bn cho cy
h dng, r ca n s khng n su xung lng t, ch chy lng vng trn m t t. Cn
nu chng ta kim sot m t lng phn bn ph h p, r ca cy h dng s t cm su
xung, xuyn qua cc tng t, chm ti m ch nc ngm nm trong lng t. R m su
nh vy, s g cy h dng khng sum su cnh l. S g cy d b ging bo qut ?

Con tra i c D H oa i tng qun.

Nguyn l sinh trng ca cy h dng cng tng t nh cch nui dy tr, mun
cy sinh mnh ca con su r tt cy, khng b khut phc trc ging bo, cha m khng
c ti qu nhiu nc v phn bn cho n. H cn c con m t nhn xa, khuyn khch

con t von r, m i l yu con tnh k lu di cho con .


i khi ph huynh thng coi nh quy lut pht trin v kh nng thch nghi ca con,
t qu nhiu k vng hoc qu vi vng, nn nng. S bao bc qu mc ca h khng
nhng tng thm cm gic tht bi tr, m cn khin chng mt i ng lc phn u.
Trn ng i vn dm, tnh thong ca cha m lun nng m tri di nm thng,
nui chm ging nh ph huynh xy dng tng trm xng trn i l, va c v con dc
sc chy v pha trc, va m bo n c th tin xa hon.

P h cm g p h p b i d n g n u i ch m
1. Lng nghe l mt liu thuc b. Lng nghe khng c ngha l cha m dy tr
con cn phi lm nh th no, con khng nn lm g. Lng nghe ch on gin
l cha m lm mt thnh gi c lng nhn ni, kho hiu con v v v tm hn
con nhng lc chng cm thy ti thn.
2. Khi con t nhin gp vn kh khn, kh trnh khi nhng biu hin chn
ch, lng l, thm ch cn khng bit phi x tr ra sao. Cha m cn gip con
lm r suy ngh ca mnh, cho chng mt c hi trao i.
3. Cha m cn phi c phn ng kp thi khi con t gii quyt thnh cng mt vic
no . Ngoi ra, kin ca cha m ch mang tnh cht tham kho, khng phi l
mnh lnh.
4. Trong cng ngoi mm. ng cho con cm thy cha m gim st v iu
khin tt c cc hot ng ca chng, nu khng cha m s d lm hao mn kh
nng t x l nhng vn t xut ca con.
5. Nu con c bn tnh nhu nhc, nht gan, thiu kh nng quyt on. Cha m
khng nn lm con b kch ng, m cn dn dt, gi m con ni ra ni s hi
trong lng mnh, cn thng cm vi nhng ni lo lng, bn khon ca chng, tip
nhn cm nhn ca chng, ng thi by t thi ng h.
6. Cha m nn tch cc a con n nhng ni cng cng, rn luyn tm nhn ca
chng, loi b ni lo s i vi mi trng l v tng tnh thch nghi khi gp vn
t xut.

D y da lm ri cung rn
Chng ta thng thy khng t v ph huynh lc no cng kim sot v qun thc con
tr cht ch. Tt nhin, nhng g h lm cng u xut pht t tnh cm qu gi v thing
ling ca ngi lm cha lm m, c iu h qun mt rng, cn l s dng hin mt cch
v t, thm lng, ch khng phi l chi phi, khng phi l c on. Theo tui tng dn
ca tr, cc bc cha m cn thay i cch yu con, t chm sc, bao bc, chi phi qu nhiu
sang tm th khoan ha, gi khong cch nht nh. Ch khi con ci bc ra th gii rng
ln hon, chng m i c th thu hiu tnh yu v b bn cha m dnh cho mnh v bn thn
chng cng m i c th pht trin, thnh ti, hnh phc hon. Nhung trong gia nh, cha m
li lun lun th hin tnh cm qu mc i vi con ci, t roi vo hot ng chi phi
tnh yu, kim sot tnh yu mt cch khng c gii hn. Hin tng ny rt ph bin, ch
l h vn cha nhn ra mi nguy hi tim n.
Ngi Israel c mt cu chuyn ng ngn lin quan n khong cch trong tnh yu, hy
vng n c th soi sng cho cc bc cha m ang chm m trong bin tnh yu thong vi
con, cha t tm c li thot: Ma ng n, nhm m mun rc vo mt ch vi nhm
con cho m. Nhng nhm m khng bit nn gi khong cch bao nhiu m i c. Xa mt
cht th hoi m trn ngi nhm m khng truyn ti c ch nhm con, cn nm st vo
nhau th lng gai trn ngi hai m con s lm au nhau... Sau nhiu ln m th, cui
cng nhm m cng tm ra khong cch thch hp, khong cch l khong cch trong
tnh yu, va c th si m cho nhm con li va khng lm tn thong n.

D Hoa trong b qun phc.

Khi a tr m i ct ting khc cho i, vic u tin chng ta cn lm l ct b cung


rn ni lin gia ngi m v a tr. Ch c ct t cung rn, th c hai m con m i bnh
an v s v a b cng m i c th t sinh tn. Tong t nh vy, trong qu trnh pht
trin ca tr, nu cha m khng cho chng khng gian sng c lp, xem thng tnh ch
ng trong sinh tn ca chng, th b ni l cha m to ra mt mi trng ging nh cn
phng m p cho con, nhng trn thc t li chng khc no cp ot quyn t do pht

trin ca chng.
M t b m Do Thi l hng xm nh ti c hai cu con trai, trong a ln h o n bn
tui, cn a b m i h on mt tui, lun bit gi mt khong cch thch h p v i con ci. C
thng ng pha sau cc con, cch chng mt khong khng x a cng khng gn khi
bn tr cn th c th nhn thy c ngay, ng thi c cng khng quy ry chng. Con trai
ln m i m khm ph th gii, trong khi con trai b thch th lm tr bt, ko, b, tp nhn
thc v th gi i xung quanh. Cnh tng ny lm ngi m Do Thi cm thy t ho, c
ni: Con em khng cn quay u tm m, nhiu a s khng trng thy m u nn lun
ngoi u li pha sau .
Nhng a tr lun quay u tm m, th khng dm chy xa, cng khng dm tin v
pha trc. Thu cn nh, con ci lun nm trong tm m t ca ngi m, ng i m khng
bao gi r i xa, lc no cng kp th i p li ting gi ca con. n khi con ln h on, phm vi
tm hiu rng h on, lc cn con c th t i tm m ch lm , khng lo m b mnh. Cho n
khi lng cnh, khng phi hon ton da vo s che ch ca m na, con s t ng
r i xa. S phn ly ca h ai m con vn l l t nhin, l qu trnh c thc hin dn dn
tng bc.
N i n y, ti cht nh t i cuc ci nhau v yu gia hai m con b bn, do ti tn
m t chng kin.
Con gi b bn ti m i ti n phn x gip n, con b nc mt gin gia, on trch:
Chu sp b a m oi n n oi ri m m vn xem chu nh a tr ln ba. Bui ti v nh,
sau ba com , lc th m chu chy sang xem chu lm g, lc th m ang hoa qu cho chu n,
chu khng m un n th m bt chu phi n, ni l n h oa qu tt cho d a.
B b n ti cm thy rt ti thn, ro m r m nc mt.
M n danh ca tnh yu kim sot ngi khc, ai sai y? Con ci l khc rut ca
ngi m, bng i mt lc thy con khng bn, ngi m s cm thy tri tim mnh nh
b ngi ta nh cp.
Nhng suy cho cng, con ci vn phi bc ra ngoi x hi, lm mt ngi t lp.
H ung h vo tui dy th, bn tr ging nh con chim nh hc bay, khao kht c tn
trng, m rt nhiu s tn trng li ng ngha v i khong cch. Cc bc cha m hy gi
m t khong cch thch h p , va gip duy tr m i quan h vi con ci, cng va gip con tr
pht trin lnh mnh.
Cch y khng lu, ti xem c cu chuyn ng tic v m t chu gi mi bn tui
tn l N inh Ninh trn ti vi, m chu pht hin ra chu ln lt xem phim ngi ln, th l
hm hm m ng chi chu. B m qu tht vng v c con gi, nht nht bt n phi khai ra
ngun gc ci a, c y nghi ng N inh N inh b bn thn xi gic. Cha m ly hn t lc c
b su tui, N inh N inh sng cng m. B m dn ht tnh yu thong ca m nh vo c con
gi ru, Ninh N inh khng nhng c thnh tch hc tp xut sc, m cn hiu php tc, nn
np nn b m cng cm thy an i phn no. Chng ng, c con gi ngoan hin y li lm
chuyn ty tr i ny. B m quyt nh tra bng c chn tng s vic, nc mt cng s

im lng ca con gi bin thnh bng chng trong tay b. Cm gic b s nhc, hi hn v ti
li an quyn vo nhau lm tm trng Ninh Ninh roi xung vc thm. C b thng mt
mnh thn th nhn cnh vt bn ngoi ca s, h c ngi quen i ti l li vi vng trnh
mt, dng nh b mt ca chu c cng b cho c th gii cng bit, nn chu ch
mun tm ci h chui xung.
y, chnh tnh mu t ri rm y chu vo tnh cnh kh x. Khi tm hiu v
gii tnh, ai cng c phn ng t nhin l ngi ngng, xu h, thanh thiu nin th li cng
lo s nhng b mt v gii tnh ca mnh b ngi khc bit c, v l iu khng th
chia s. Vic lm ca m Ninh Ninh chng khc no vch o cho ngi xem lng, a tin v
b mt ring t ca con mnh, to gnh nng tm l cho c b, lm tn thng chu c v
tm, sinh l.
Nu ph huynh pht hin ra con em mnh tip cn nhng thng tin v gii tnh, cch
x l tt nht l c im dng, khng nn tra hi nhiu, quan trng nht l phi bo v lng
t trng ca tr. Cha m hy cho tr mt li thot, chng t lnh ng, trnh y chng
vo th kh x. v sau, cha m tm c hi v chn cch thc ph hp, dy nhng kin thc
v gii tnh cho con tr.
Xem cu chuyn v c b Ninh Ninh trn ti vi, ti cht nh ti mt b mt nh gia ti
v bn tr: Cui tun c nh chng ti cng ngi quy qun bn nhau xem ti vi. Cc chng
trnh chiu trn ti vi ca Israel u khng thu ph, sau mi hai gi ti th su i truyn
hnh s pht mt s b phim tr em khng nn xem, ng nhin nhng b phim ny cng
khng thu ph.
Vo mt bui ti th su n, hn mi hai gi, ti va thiu thiu ng th long
thong nghe thy nhng m thanh kh chu pht ra t phng khch. Ti bc xung
ging, va h ca ra, th c ting tt ti vi pht mt ci. Ti cn nhc, dt khot l mnh
khng nn bc ra ngoi, lng lng ng np vo gc ca.
Bn tr thy hnh nh khng c ng tnh g, mt lc sau, chng li m ti vi, nhng ln
ny ti khng nghe c nhng ting r rm ngoi kia na, v chng eo tai nghe, ti ch
nhn thy tia sng mn hnh le ln qua khe ca.
Ti vn nguyn v tr c, khng vt qua Li Tr na bc, cho cc con khng gian
t do bc vo tui dy th. Sau , mi ti th su, ti c thi quen ra mt, i ng trc
mi hai gi, cn cc con ti cng khng xem phim qu na m.
Bn tr nh k s vic ti hm , rt lu sau, chng vn nhc li chuyn ny. Chng
dnh l i khen cho cch ng x ca ti: M tht ng yu.
Cc bc cha m cn s dng quyn uy ng tri ban cho mnh ng lc ng ch. Nu
s dng mt cch ba bi, bt hp l, con ci s t chc thng bc tng ngn y, chng
chng bit s l g na, chng coi cha m l khng kh, cn quyn uy ch l danh ho. V vy,
cha m hy cho con tr mt khng gian ph hp chng th hin c tnh ca mnh v
cng l gi gn mi quan h tnh thn mu m.

Cha m cn la chn phng php gio dc, ph bnh tr nh ph hp, khng nn ni


i ni li nhiu ln. Cha m cn cho con c khng gian suy xt li mnh, nh vy chng
m i d tip thu l i cha m dy bo. Mt s ph huynh hay di dng, lc no cng cht vn
con ci: Con nghe thy l i m ni cha? Bn tr v khip s quyn uy ca ph huynh, v
mun trnh n roi, nn ch c th p: Con nghe thy ri. Trong khi chng chng nghe
thy g, l i vo tai tri ra tai phi, dn dn s khin con tr khng phn bit c ng sai.
Hn na, ph huynh thng xuyn phn nn, ngn cn con ci tm hiu gii tnh s khin
tr mt kh nng nghe, xut hin phn ng O trong tm l gio dc, cui cng nh mt
hiu qu gio dc.
C mt ln, ti thy mt ngi bn ca mnh khng
kim ch, nng li qut mng con: My tht s v tch
s. Tao qu tht vng v m y... Ti khng th lm ng,
lin ct ngang li: ng hy c bi vit trn t tp ch
ny i.
Bi vit trn cun tp ch k v mt cu chuyn rt bi thng: Mt b gi bn tui cm
ming st v nguch ngoc ln xe t ca cha, li rt nhiu vt xc. Ngi cha ni cn
thnh n, dng dy thp tri tay con gi, pht ng trong gara. My ting sau, ngi cha
mi cht nh n c con gi, lc ny tay c b b dy thp sit cht, mu khng lu thng
c, nn bt buc phi ct b hai bn tay. Na nm sau, ngi cha mang xe i phun li
sn, c con gi b bng cha hai cnh tay b ct mt bn tay ra ni: Cha, xe ca cha li p
nh mi ri, khi no cha m i cho con hai bn tay? Ngi cha v khng chu ni cu hi
ngy th y ca con gi, nn dng sng t kt liu i mnh.
Cha m cng cn lu , khng c k ti c ca con. Khi con ci mc li, cc bc ph
huynh thng li tt tn tt nhng chuyn b nh ht vng v loi vic xu ca chng
ra phn xt, trch mng, cng ni cng kch ng, cng kch ng cng gin d. Tht ra, con
tr mc mt vi sai lm trong qu trnh trng thnh ca mnh l chuyn ht sc bnh
thng, chng s chn chn dn t chnh nhng li sai y. Nn khi con tr mc sai lm, cha
m nn c thi phn minh, con mc li g th un nn li , khng nn li c ti khc
vo ni.
Cha m l ngi a con n v i cuc i ny, nhng cha m khng th vn vo c
i x khng hay vi chng. Nht l khi con n mt tui nht nh, c thc t ch,
cch dy con th bo s hn ch s pht trin ca tr. Chng ta hy cho tr t nhn nhn
li mnh t trong sai lm, cch gio dc gi khong cch c hiu qu hn rt nhiu so vi
kim sot, chi phi v c on.
Mt nh gio dc Israel ni: Gi khong cch trong tnh yu l mt ngh thut. Ti sao
khng gi l k thut? Ti ngh l v khong cch trong tnh yu nm tng hiu bit cao
hn, chng ta ch c th dng tri tim lnh hi, ch khng th truyn t bng li. Chng
ta cng khng th mang khong cch y ra cn o ong m, cch tt nht l nn nm bt
c tm trng ca con tr.
Ti tng c mt cu chuyn nh sau: tng truyn thi c c mt v thin s, mt
bui ti i tn b trong thin vin, ng tnh c pht hin mt ci gh u t cnh tng

ro. ng lp tc hiu ra c ngi xut gia tro tng ra ngoi, lm tri quy nh ca nh
cha. Nhng thin s khng loan tin, ng lng l i n bn bc tng, di ci gh sang
ch khc, cn mnh th ngi th vo .
Cha n na canh gi sau, qu nhin ng nghe thy ting bc chn bn ngoi
tng. Trong tch tc, mt tiu ha thng tro tng, gim ln lng thin s, nhy xung
sn thin vin trong bng ti bao ph. Khi hai chn chm t, tiu ha thng m i ng
ngi pht hin ra, th ban ny va anh ta gim ln khng phi l ci gh, m l thy mnh.
Tiu ha thng lung cung lo s, chng ni c li no, ng nguyn ti ch, i thy
ch trch v x pht.
Nm ngoi d liu ca tiu ha thng, thin s khng nghim ging trch pht, ng
n tn ni:
m khuya tri lnh, mau v mc thm o vo.
Gia thy tr cn lm c nh vy, hung h l cha m v con ci v i nhau. Bn
ng ngh, v ti ra con ti nn ti mun i x vi n th no l quyn ca ti. Lm sao
cc bc cha m c th gi mt khong cch thch hp vi con ci? l mt mn ngh
thut m nhng ngi lm cha, lm m nn nghim tc hc hi.

S r n g l*ng v*i co n c i c a p h h u yn h Do T h i
1. Ph huynh Do Thi ht sc phng trnh nhng bin php trng pht nghim
khc hoc khin trch con em mnh, h cng c trnh cnh co chng bng li
ni.
2. Nu buc phi trng pht con ci, ph huynh Do Thi cng trnh ma mai,
nhic mc bn tr, cng khng cy th ti sinh ra n, ti nui n mt st con
ci.
3. Khi ln con gin, cc bc cha m Do Thi chn cch trnh mt hoc gi im lng
l i sch tt nht. Trnh mt c th khin cho tr nhn thc c tnh nghim
trng ca s vic, trnh bng n xung t gia cha m v con ci, ng thi cha
m cng trnh c nhng li ni qu ng lm tn thong con tr trong lc
ang gin d.
4. Khi con ci chc gin cha m, bn nhn ra con phn n trong mnh ang dng
tro, bn c th ni ra tm trng ca mnh cho con bit theo ba cp : M rt
khng hi lng vi cch lm ca con! M tht s rt bc! M sp bc ha ri!
Nhng cch ni ny c hiu qu hon l ni trn li nh.
5. Cha m tuyt i khng nn ni gin trc mt mi ngi. Nu khng con ci
s cm thy qu mt mt, t ny sinh ngh chng i. Cha m dy bo con ci
vo nhng lc thch hp s khin chng cm thy d cha m rt tc gin nhung
vn ngh n th din ca mnh, nn s gim bt biu hin i u.

6. Sau khi xy ra chuyn khng vui, cha m v con ci u cn phi nhanh chng
ly li tm trng ca mnh. i vi tr nh, i khi mt n hn, mt ci m hoc
l mt cu ni m yu con cng xoa du ni m c ca con ngay lp tc. Cn i
vi nhng a tr ln hon, mt cuc i thoi gia cha m v con ci l rt cn
thit.

Khi trng pht con ci, cc bc cha m Do Thi thng tay ln ngc
t hi:
Cch trng pht nh th c th gip sa i nhng hnh vi, c ch khng tt ca
con khng?
Khi p dng hnh pht vi con, ti c ang tc gin khng?
Trng pht kiu ny c lm con ti cm thy b s nhc hay xu h khng?
Khi khng tc gin, liu ti c pht con ngay lc khng?
Ti c nn th p dng bin php b p tch cc trc hay khng?
Liu s trng pht ca ti c th dy con ti hc cch c x ng khng?
S trng pht ny c lm gim nh mc cn thit ca nhng ln pht sau
khng?
S trng pht ny c l mt phn trong k hoch dy con ca ti? Ti c kch ng
khi pht con khng?
Hnh pht dnh cho tr c cn nht qun khng?
S trng pht ca ti c hp l, cng bng v ngay thng khng?

K hng bi dng con thnh thai nhi qu hn


C v ph huynh hi Makarenko, mt nh gio dc ni ting:
By gi con ti coi tri bng vung, khng ai qun ni, rt cuc ti phi lm sao?
Makarenko hi ngc li anh ta: Anh thng xuyn gp chn cho chu?
Vng, ti thng xuyn gp chn cho con!
Makarenko li hi: Anh thng xuyn lau giy da cho n?
ng vy, ti thng xuyn lau giy cho con!
Makarenko ni: Tt xu ca con anh xut pht t nhng ch y.
Hi m i v Israel, Huy Huy tham gia hot ng cm tri d ngoi do nh trng t
chc. Nh trng ch gii thiu s qua v a im cm tri, cn nhng vt phm cn mang
theo th hc sinh phi t ln danh sch.
Ti vn ngh nh trc y, gip Huy Huy chun b y mi th nh n, bnh
nc, bng y t c nhn... cho thng b i ng sm ly sc, n khi n i cm tri ti
khng cn phi lo lng iu g na.
Nhng cng vo lc ny, nhng li khuyn ti khng nn m m mi vic, nu khng
l hi con ca my ch hng xm li vng vng bn tai, ngn cn hnh ng ca ti. Ti giu
lng mnh, dng nh mt quan st Huy Huy bn trong bn ngoi chun b cc loi vt dng
cho chuyn i, thng b cn hm h hn c ln ti gip n chun b.
Sau mt hi bn rn, Huy Huy tro ln ging i ng, ti nn lng t m, khng i
kim tra ba l ca thng b, ch trng thy ba l cng phng.
Hai ngy sau, Huy Huy i cm tri tr v. Ti vn v hi con: Sao ri, i cm tri tt
ch con?
Huy Huy p: Tt c u rt tt m , ch c iu con qun mang con dao con nn mi
ln cn dng n u phi hi mn bn. Con nh l mnh phi b dao vo ba l nhng v
lc i vi qu nn con qun khuy i mt. Ln sau i cm tri, con nht nh phi ln danh
sch trc, m bo khng xy ra s sut.
Sm mun con ci cng phi tch khi cha m v bc ra ngoi x hi, phng php
gio dc gia nh ca ngi Do Thi nhc nh cc bc ph huynh nn tp cho con em mnh

k nng t lo liu mi vic trong trng hp t xut, n khi ri khi vng tay cha m,
chng bit sng t lp, bit gii quyt cc vn pht sinh trong cuc sng.

Hai anh em v cng thn thit

Khi tham d tic sinh nht ca cc bn hc, cc con ti pht hin ra, mn qu sinh nht
con trai thch nht vn l hp ngh phin bn tr em, trong c ca tay, bo, tuc n
vt v cc loi tua vt khc nhau... Cha m dy cho bn tr bit cng dng, tnh nng ca
nhng dng c ny tr nm c thao tc chnh, t sa choi ca mnh hoc gip cha
m sa cha mt s dng nh b trong nh. Cc bc cha m Israel cho rng: Mt a tr
khng c c hi v ham mun my m vo vt t nh, th s khng c tr sng to. H
khng lo nhng dng c ny lm tr b thng, ngc li, h mun tr loi b cm gic s
hi, dy tr tm hiu chng mt cch cn thn v s dng thnh tho.
Khi Huy Huy i ngh ng kim lm vic sn trt tuyt, thng b nhn ra hu ht
ph huynh Do Thi u dy tr i men theo sn ni phn on dy ca tuyt v tc
trt; phn on mi ch ngot v lao xung dc liu ngi pha sau trt nhanh hn
c m vo mnh khng. Cc bc cha m cn a mt s tay ua nh ti trt m, tr
dn dn bit phn on phng hng ng trt qua vic quan st bu tri sao.
Tr em Israel dng cm v thn trng, khng tch ri s dy bo chu o ca cha m,
nh khi tro o li sui, ph huynh hng dn tr quan st th nc trong khe ni, tm
ch nng, dng nc chy chm nht li qua mt cch an ton. Khi ln ni, ph huynh
khng cho tr i cp treo, m dy tr nhn vo bn , chn ng ln ni, da vo
xc nh xem mnh c phi eo dy an ton, c cn cm theo gy hay khng, ng thi phi
mang y n v thc ung. Qua nhiu ln rn luyn tro o li sui, tr dn tr
thnh mt nh thm him t hon.
phi hp vi cch gio dc bung tay ca gia nh, cc trng hc Israel cng b

sung m t s bi hc tng ng, thm ch nhng bi hc ny cn c trin khai t giai


on tr i m u gio. Khi con gi ti i m u gio, n c tip nhn phng php gio
dc bung tay ca nh trng, ngay n bn thn ti cng nhn c khng t li ch.
Khi ti Israel, con gi M ui M ui ca ti va trn ba tui, ti a con b i nh tr.
M t hm , ti ti trng n M ui M ui, n khng i c n khi v nh, lin thong k
cho ti nghe m t vic x y ra trong nh tr.
Cu chuyn nh sau:
N gy hm c mt tit hc ngoi tri. C gio dn tt c cc bn nh trong l p ca
con gi ti ra sn sau. c mt cy to, tuy khng cao nhng rt chc khe v sai qu.
C gio b mt bn nh ln cy, sau c gi v bin mt.
Tt nhin bn nh chng dm nhc nhch.
Lc sau, c gio quay li, b b n nh xung v ni v i m i ngi: Nu cc con tht s
m un n qu trn cy, th phi bit t tro cy hoc i tm thang. M ing bnh khng t trn
tri ri xung. Nu c m t ngi b con ln cy ri b i, con phi lm th n o?
M ui M ui k li cu chuyn cho ti nghe: Hm nay c mt bn ngi trn cy khng
leo xung c. C gio hi: Ti sao? Con tha vi c gio, ngi Thng H i cng c mt
cu chuyn nh:
Con chut nh, ln bn m, n vng m, con mo ku, khng xung ni. C gio rt
ngc, con ni na bui, ni i ni li m y ln, th m c vn khng h iu.
Nhung, chuyn c k, con hiu r i. Con gi nga m t t ho ni.
Ti hi: M ui M ui, con c g n o?
Con gi trnh trng tr l i: Khng nn vo bt c ngi no, phi da vo chnh
m nh.
V y l con gi ti theo kp gio dc m m non ca ngi Do Thi. V d trn th hin
c trng t duy ca ngi Do Thi. t vo v tr ca nhng ngi nc ngoi, cch lm
ca c gio khng ng chun mc, nhng xt trong gio dc gia nh ca ngi Do Thi
th y li l chuyn rt bnh thng. Ph huynh Do Thi ni: Lp li nh vy vi ln, tr
khng cn tm l li na.
C ln, ti cng con trai i tn b vng ngoi thnh ph Tel Aviv, chng ti bt gp
m t cp v chng tr cho a con trai su tui hc li xe. Khi chic t tr em ca thng b
sa vo vng bn, cha m n ch ni i q u a! ri tip tc i thng. Qu thc, thng b khng
lm sao li c chic xe i qua vng bn , n nh phi xung xe, y tng t. Khi thng
b li xe chy bon bon ti ch cha m, u t m m hi, cha m n vui v khen: Gii
lm ! Con ging m t ngi n ng thc th ri y!

V ph huynh Do Thi ch trng vic tp bung tay con, nn tr em Do Thi t mi


tm tui tr ln hon ton c k nng sng c lp. Theo h, con ci tr thnh thai nhi
qu hn l ph li tm lng cha m dnh cho mt sinh mnh hon ho v cng l s tht
bi ca cha m trong gio dc.
Ti lin tng n mt s bi bo gn y a tin, hu nh cc nh tr thn Bi
Cong, thn Bc nh xung quanh mt trng i hc thuc thnh ph Qung Chu u
c ph huynh lu di i hc cng con, ngi xa nht n t Thm Dong. Cng
vic chnh ca h l chm lo chuyn n ung sinh hot hng ngy ca con em mnh. Trn
thc t, khng ch c Qung Chu, nhng thn cng hc tong t nh vy sm phn
b ri rc trn khp Trung Quc, nh thn H Sa ca i hc Hng Chu. Hai nm trc
cn c bi bo a tin mt b m Phc Chu, v con i hc Thanh o nh nh, mun n
honh thnh t gi, nn i my bay mang mt bt honh thnh cho con.
Nhng cu chuyn nh th ny, tht khin ngi ta thao thc khn ngui. Ph huynh
c mun vn l do i hc cng con em mnh, nhng chung quy l do ph bin nht vn l
lo lng con bn ngoi khng bit lm vic g; lo con khng vt qua c cm d ca th
gii bn ngoi, i vo con ng sai tri... Ngh ti ngh lui, vn l mnh nn i lm bo
mu cho con.
Ti cng tng l mt b m khng th ri mt khi con nm pht. Nhng t khi chu
nh hng bi phong php gio dc con ci ca ngi Do Thi, ti bt u suy ngh: Rt
cuc cha m phi yu thong v che ch cho con n tn bao gi? c bit l sau khi so
snh khong cch v k nng sinh tn gia D Hoa v Huy Huy vi nhng a tr Do Thi
cng la, ti t hi, phi chng ngi m khng nn chim hu, b o v c on?
Nm Huy Huy mi lm tui, ti thc hin mt ln nui th ko di mt thng. Thi
im y, ti v D Hoa u ti Tel Aviv, trong nh ch cn li mt mnh Huy Huy, l ln
u tin n trng nh mt mnh trong thi gian di nh vy. Ni thc, lc trong lng ti
lun thp thm lo u. D sao nm xa, khi theo hi on sn xut tnh nguyn Cao Bu v
nng thn, ti cng ch ln hon Huy Huy by gi mt tui. Nhng ti ngh, qua my nm
tip xc vi cch gio dc gia nh ti qu hong, Huy Huy khng cn l tiu hong com
bng tn ming nh lc u na, gi n cn phi c k nng t qun l cuc sng ca
mnh, nn ti coi y nh l mt ln bay th, kim tra thnh qu gio dc ca mnh.
S tht chng minh, ln ti cho Huy Huy c hi sng c lp c tc dng rt ln i
vi s trng thnh ca n. Hng ngy thng b u gi in cho ti, bo co hnh tung
ca n trong ngy: M, ting Hebrew ca con c tin b ri, thy gio khen con y. M
, bui ti con v bn cng ti qung trng T Do bn hng, bn c rt nhiu tinh du,
con nh cc bn Thng Hi gi gip mt ti qua ng bu in! M oi, hm nay
con i mn, con v A Phi n com rang Dong Chu, cn cho thm rt nhiu lp xng. A
Phi n no n ni khng i ni...
(A Phi l mt ch ch ln ca nh ti, Huy Huy coi n nh mt thnh vin quan trng
trong gia nh, chm sc n tng li tng t.)
Sau khi ti v D Hoa tr v nh, ti nhn ra Huy Huy hon ton c th gnh trch

nhim lm ch gia nh, n sp xp mi vic trong nh u ra y, cn dn t vng Hebrew


ln tng, va lm vic nh, va lm nhm hc, sp xp cuc sng mt cch ngn np, trt
t. Ngoi ra, n cn t nu nng, n ung khe mnh, chng t k nng sinh tn ca n
hon hn ngy trc.
Ti k cho rt nhiu b m Trung Quc nghe chuyn ti nui th Huy Huy, h c
xem thng. Nhung c mt b m c con gi mi tui k rng, trong qu trnh nui
dy con gi, c y lun s ny s n, cng mc bnh a nghi thng thy rt nhiu b m,
ch s thi i lm hi con ci mnh, nn mun dc ton b sc lc ca mnh che ch cho
con lu hon nhiu hon, bit r lm vy l khng tt cho con, song trong lng li chng n.
B m ny cn t an i chnh mnh: So vi bn b xung quanh, em vn cha c coi l
ngi m nung chiu con ci mt trm phn trm u, nhn chung con gi em vn rt t
lp. V chng em khng a con i hc, nhng c my ngi bn ph bnh em, bo em
tuyt i khng c mang con ci ra nh cuc, thua mt ln l mt tt, phi cn thn
tng li tng t m i c.
Khi no chng ta m i c th con ci ri khi tm mt ca mnh?
Phi i n khi con hon ton c kh nng ri khi tm mt ca cha m, nu khng
th lm sao?
V khng yn tm nn ph huynh vn khng chu bung tay, n khi ngonh u nhn
li, con tr tr thnh thai nhi qu hn, phi chng cng l mt dng khc ca tht
bi?
Ti thng bt gp mt hin tng cc nh hng ca Israel, cha m khng gi mn
thay con, m tr t chn. Tr trc tip ni vi nhn vin phc v: Cho chu mt ci
sandwich, trong c hai ming jm bng, trng g gn chn, rau sng v c th cho thm
ba lt c chua. Chng lun t ra tinh t v c th. Trong khi , Trung Quc, khi cha m
hi: Con mun n g? . Tr thng p: Con n g cng c . Gio dc gia nh ca
Trung Quc cha tn trng y quyn t ch ca tr, cn bn ph huynh khng c
thc rn tnh t ch cho con em mnh. Sau khi tr ni n g cng c, cha m s gi mn
thay tr, n khi n c a ln, tr li ngng nga ngng nguy khng n, ni l khng
thch, nhng cho n t do chn mn th n cng c bit gi mn no u. Vi vy, chng ta
ng bt b, cuc sng thay i phc tp lm con tr khng c ch kin.
C mt bi ng dao Trung Quc kh hi hc: Mt dy da ra hai tri da hu, mt
tri to, mt tri nh. Tri nh np di l xanh, s nh mt tri chiu ri, nng niu t b
khng vn ng, thi gian tri qua qu vn b to. Mt tri da, to trn, vui v tm nng,
no s sm st gm tri, ln thi thi trong gi trong ma, bin thnh mt em b khe
mnh. Cha m hay mi lng, qu m m vic ca con s bin chng thnh mt ngi
li bing, yu t. Chng ta khng sao k ht nhng bi hc Ti gieo nhn rng, nhng
ton thu v b cht. Cha m hy bung tay, bung chn cho con em mnh t vy vng
trong bin i, nh vy tr m i c th vt qua sng gi m khng b nhn chm. T cht
bt buc phi c ca nhng bc lm cha lm m ngy nay l cn bc ra khi sai lm,
khng lm thay con ci, khng bi dng tr thnh thai nhi qu hn.

M t s p h n g p h p gi p p h h u y n h g i m b i; g n h n n g c h o m n h
1. e c o n t s p x p t h i g ia n . Ging nh ngi ln, con tr cng c th i
gian ring ca mnh. Nu ngi ln ton quyn sp xp qu thi gian ca tr, bn
thn tr ch vic thc hin, vy th vnh vin chng ta khng bao gi c th tp cho
chng tnh t ch. Khi con ci cn qu nh, cha m h y cho tr t sp xp nhng
vic chng m un lm vo m t khong th i gian nht nh trong ngy, min sao
khng x y ra nguy him. Chng c th vui choi, c sch hay v tranh ty thch.
Tt nhin cng c lc chng bn ngc bn xui m chng lm c vic g,
nhng dn dn chng s bit qu trng th i gian v bit phn b th i gian hp l.
2

. C h o c o n m t k h n g g ia n c l p . trong khng gian , ch cn con tr

khng lm hi bn thn, khng xm phm ngi khc, chng c th ty n a,


hc tp, ci ni th ca, trt ht nhng iu bt m n trong lng. Ph huynh
khng nn t tin can thip vo khng gian ring ca con ci. iu ny cc k c
li cho s pht trin hi ha c v th cht ln tinh thn ca tr.
3. i v i nhng a tr nh tui, trc ht, p h h u y n h c n d y c h n g b i t
t p h c v m n h , t xc com n, m c qun o, i v sinh, ra chn tay, git
khn tay, bt tt. i v i nhng a tr ln hon, ph huynh c th sp xp
chng gip ngi ln lm m t s vic ty theo sc ca m nh nh qut dn nh
ca, rc, thm ch l ra bt, git qun o, nu com .
4. Ph huynh t gim bt gnh nng ca mnh khng c ngha l b m c con ci,
khng ng ngng g, m l dy tr t lm nhng vic chng c th lm , tp lm
nhng vic chng cha bit lm , b i d n g t r th n h m t n g i t l p .

s hng th thi thc con hc tp


Con ci khng thch hc l ni phin no ln nht ca cc bc cha m, i khi chuyn
hc hnh tr tr ca bn tr cn lm cha m cm thy tht vng hon vic chnh bn thn
mnh b tht nghip. C mt hu bi tng than th vi ti chuyn con trai c y chn hc,
c y rt kh s: i hp ph huynh, chu chng bit giu mt vo u. Thy c b mn
no cng phn nn: trn lp con trai chu khng ch nghe ging, v nh khng hon
thnh bi tp, im thp nhng vn khng chu tha nhn. T trng v n nh, u c
chu quay cung, nhng chu vn phi kim ch con gin, n c con hon thnh bi v.
Nhng thng b vn khng ch tm hc, lc th nm b ra bn nhn ng h, lc th ly
my choi game Psp ra choi, thy hon chn gi ti ri m n vn c nhon nhon, tht s
khng nhn ni na, chu bt u qut cho n mt trn. Th m n vn coi nh khng,
chu tc in ln, quay sang nh n. Thng b l lm, nghing u, lic mt nhn chu,
khng ni ly mt cu cu xin, c nh l sp khng thm nhn ngi m ny na. Chu
ni: Hm nay khng lm xong bi tp, th ng i ng, m khng cn con na!
No ng, chu va dt li, n lin quay ngi chy vt ra ngoi.
Bn ngoi tri ang ma, chu lo lng gi vi theo: Con i u th? N chy thng,
khng thm quay u li. Chu ht hong gi cha n ui theo bt v.
Nghe xong cu chuyn, ti phn tch cho c y hiu.
v phong din dy con hc, ngi Do Thi c mt l i khuyn chn thnh: ng p
buc tr, ch khi ph huynh truyn t yu cu hc tp mt cch nh nhng, kho lo th
m i c hiu qu. Cha m ko tr t ch vui choi tr v qu o hc tp hay ngh trm
phong ngn k theo di tr, rt kh khin tr c tm trng hc, v hai bn to thnh th
i u. Ngi Do Thi coi hc tp l th vui ca cuc sng, quan nim ca cc bc ph
huynh l trc ht phi vun bi nim yu thch v hng th hc tp cho tr nh, c th hun
c tinh thn hc tp cho chng vui v ngi vo bn hc.
Hai cu con trai ca ti cng khng hn l sing nng, chm hc, nhiu lc chng cng
ham choi hay nht ch. V vy cho nn, ti tc ng n ch tin th ca cc con bng s d
dm, hi hc, ch khng ao to ba ln. V d nh chuyn hc ngoi ng, ti k cho bn
tr nghe cu chuyn sau:
C hai con chut mt ln mt nh hn nhau i choi, vui a tha thch. Nhng trn
ng v, bt thnh lnh chng gp mt con mo. ng l oan gia ng hm, hai con chut
chy vo ng ct, b con mo chn ng trc mt.
Ln ny chng mnh cht chc ri. Tic l sau khi ti cht i, ngi nh s khng bit
ti cht ch no! Con chut ln tuyt vng ni.

ng lc ny, vang ln mt trng ting ch sa. Con chut ln run cm cp, m i n


lc ting ch sa dt, n m i dm he h m t nhn xung quanh khng thy bng dng con
ch no, m ch thy con chut nh ci khoi tr, n li ngc m t nhn ln, th ra con
mo chn ng ban ny cng sm b chy ri.
Con chut ln ng ngc khng hiu, h i con chut nh u ui s vic l th no.
Con chut nh ci c , ni: Ti bt chc ting ch sa, da con mo chy m t dp
ri. Anh xem , bit mt ngoi ng quan trng nhng n o!
Nghe xong cu chuyn, cc con ti ci ngt ngho, chng u tranh nhau ni con
m un lm con chut nh v bt u dn k h o ch hc tp ln tng:
Khng th vic hc ngoi ng b ngt qung gia chng, d ch mt ngy. Nu tht
s khng c thi gian, th m i ngy ch cn b ra m i pht.
Bui sng l th i gian hc ngoi ng tt nht.
N gay c khi chn hc, cng khng c b bng khng hc.
Bt c lc no cng phi ghi li v hc thuc nhng mu cu c s dng nhiu nht
trong cuc sng hng ngy.
N goi ng ging nh l ct, bt buc phi tn cng ng th i t bn pha: c bo,
nghe i, xem ti vi, nghe din thuyt, chu kh c sch gio khoa v trao i thng tin, giao
tip v i bn nc ngoi.
Dm ni, ng s sai, cn nh ngi khc sa sai cho mnh. Khng nn xu h, khng
nn nn lng.
Phi tin rng m nh c ngh lc qut cng v ti nng phi thng v phng din
ngn ng.
Bi vy nn, bt c v ph huynh Trung Quc no m un gii quyt trit vn hc
tp ca con th trc tin phi hiu chng. Nu ph huynh khng tm ra nguyn nhn dn
n vn hc tp ca tr, th dng bao nhiu cch khc phc cng u c tnh hn ch.
M t khi bit r nguyn nhn, ph huynh s la chn phng php gii quyt ph h p i
v i trng h p ca con em mnh, nh vy th m i vic rt d x l.
Israel, cc bc cha m rt ch trng nng cao s hng th v thi quen c sch cho
con ci. Khi tr ln m t ln hai, h s chun b cho con mt s sch tranh mu p hoc
sch c nhng k hiu k th, ri t nhng cun sch ny trc m t tr, thu ht s ch
ca chng. Cc b m s nh mt git m t ong ln trang sch cho tr ngm hiu rng
c sch s c m t ngt. y l cch lm ph bin ca cc b m Do Thi nhm vun p
cm tnh ca tr i vi sch, ng bo tr nhng tri thc con hc c t trong sch v c
th gip con loi b nhng phin m un v cm nhn c m t ngt ca cuc sng.

N goi ra, ngi Do Thi cn duy tr thi quen c sch n cui i lm g ong cho
con chu. Trong nm triu bn trm ngn dn ca Israel, c hcm mt triu ngi c th th
vin, c nc c gn b a m oi on v bo ch, xut bn n phm theo mi lm ngn ng
khc nhau, s lng nh xut bn v th vin tnh theo u ngi ca Israel ng u th
gii, h c xp x chn trm loi n phm , bnh qun c bn ngn ngi li c m t th vin
cng cng.
Theo kt qu iu tra ca t chc Gio dc, Khoa hc v Vn ha ca Lin hip quc,
ngi Do Thi ng u bng xp hng c sch m i nm, trung bnh mt nm m t ngi
Do Thi c su mi t cun. Ngi Thng Hi cng ng u bng xp hng c sch
Trung Quc, nhng mt nm h ch c tm cun.
Tin s Kezhi, nh tm l hc x hi ni ting ca Israel a ra mi phng php c
sch lm tng kh nng hc tp ca tr, ng th i nui dng ch hc tp ca chng.
M i phng php l:
1.

Cho tr hiu r nhim v hc tp l quan trng nht. V d, khi tr em Do Thi va

m i hiu chuyn, ph huynh s cho tr lim m t ong trn trang sch; gi sch trong cc gia
nh Do Thi u c t u ging, biu th ngha ngi ln tn trng tri thc. n
ng Do Thi xy dng gia nh u coi vic ly c n hc gi v lm v l m t nim vinh
d.
2. Khng nn cho tr c sch qu lu, m i ngy chng ch cn dnh mt khong th i
gian va phi n b i l c. Tr kin tr thc hin lu di nh vy s c hiu qu hn l
ngi trc bn hc hng gi ng h.
3. Sau khi n cm xong, trnh cho tr c sch. V lc ny m u ang dn xung d dy
gip tiu ha thc n, nn lng m u vn chuyn ln no t i. Nu cha m bt con m nh i
c sch vo lc ny, tr s cm thy hoa m t chng mt, hiu qu hc tp thp.
4. Tm ra ng h sinh hc ca tr. M i ngi u c ng h sinh hc ring, hc tp
theo nhp th i gian ca ng h sinh hc lm tng hiu qu hc tp ln gp nhiu ln. V
vy, cha m phi ch quan st v cng con m nh tm ra ng h sinh hc ca bn thn,
chn th i gian hc hiu qu nht.
5. Khuyn tr khng nn nghe nhc khi hc, nu khng chng s b phn tn t tng
v c cm gic hc tp l m t gnh nng.
6. C ch gia nh cho im. Cha m cng con ci tho lun v ni dung cun sch tr
m i c xong, sau cho tr lm m t bi thu hoch. Nu tr li c sch, ng ngn ngi
cho chng im C , ngc li nu tr thng thn, vui v v nhit tnh ni ra cm nhn ca
m nh sau khi c sch, cha m h y thng cho chng mt im A xut sc.
7. Khuyn khch tr bit nm bt thi gian hc tp. Theo cc bc ph huynh v gio
vin ngi Do Thi, qun l thi gian l m t k nng hc tp quan trng, n c th pht
huy hiu qu to ln, khng thua km g vic vn dng cc nh l.

8. Bachderta, gio vin ni ting nht Do Thi tng ni: Thnh tch ca tr nm thi
quen hc tp, ch khng phi l t cht. Hc tp i hi phi t thc, t kim sot v t
chu trch nhim. Cho nn, cc bc ph huynh phi sm gip con em mnh to thi quen
hc tp t nhng nm thng u i.
9. Khi ph huynh n c tr hc tp, trnh ni i ni li nhiu ln, trnh can thip vo
chuyn ln chuyn nh ca chng, v khi b ph huynh cn nhn, mng m, tr s khng
th c tm trng vui v v cng rt kh c ngh ch ng tch cc trong hc tp.
10. Ph huynh trnh i tt n u, ch trng dy con hc tun t tng bc. V cc
bc cha m gi gm hy vng rt ln vo con ci, cho nn h thng t ra qu nhiu k
hoch hc tp, gom tt c c hi v thi gian rnh ri ca tr, bt chng hc ci n hc ci
kia. Ph huynh nht nh phi dy tr tun t tng bc da vo trng hp c th ca
con em mnh, liu sc m lm. Dy con mt cch hi ha tt p hn hn cch lm o o
khng u, khng cui.

T m tm gng tt cho con hc tp


Ti dt du nhng a con ca mnh tr v qu hcmg l mun chng c tip cn
vi mt phng php gio dc tt hon, tr thnh nhng nhn ti a nng. V trc sau ti
lun gi cch ngh ca cc b m Trung Quc: hc hnh thi c vn l con ng cng bng
nht lm thay i s phn con ngi. Nn d phi bn ht gia ti, d phi i n xin, ti
cng quyt nui con theo hc trng im v ln i hc.
D Hoa tnh tnh hng ni, lm vic im tnh, i vi vn gio dc hc tp ca n,
ti chn phong php phn tch, tho lun, to cho n mt cht p lc va phi, thi thc
n bc ln pha trc. Song, ti khng th p dng phong php ny vi Huy Huy. Thng
b c ch , tnh c lp v t cht kinh doanh cao hon anh trai mnh, v li Huy Huy
c nm tri ngt trong kinh doanh, liu n c tr thnh n l ca ng tin, khng yu
tri thc m ch yu tin bc? Dng nh ti cng l m nhn ra trong u n c nhng si
ngh hc tp chng c tc dng g, nhung nu mi ngy ti u cm rm bn tai n trung
th t hu hong kim c, trung th t hu nhan nh ngc th ch e l nc l khoai.
Phi lm sao y? ng lc ny xy ra mt s vic, ti chp ly c hi v thc hin
phng php gio dc theo tng hon cnh i vi Huy Huy.
Hm y, sau khi i hc v, Huy Huy ti tim bnh m lm thm. Qua lp ca knh, n
tnh c trng thy mt anh thanh nin tr thc phong , li chic siu xe ln mt ng
cong hon ho ri tp vo bn ngoi qun c ph, im n quen thuc ca cc danh nhn
ni ting, mt c gi rt snh iu m ca bc ln xe, chic xe li lao vt i. Tr v nh,
Huy Huy k li chuyn ny cho ti nghe bng ging iu v cng ngng m.
Ti kho nhc Huy Huy: Con trai , ngi khng c tri thc th khng th c cuc
sng hin thc nh vy c. Con ch thy nhng thng nhn Do Thi c u c kinh
doanh gii, nhng con bit khng, thng nhn Do Thi c kin thc su rng u c trnh
hc vn cao, nu con khng c trnh vn ha, th con ch c th lm mt con bun
nh, sng tm qua ngy, khng bao gi c xp vo hng thng nhn ln. Cng khng
c c cuc sng nh con mong mun.
Ngi Do Thi sm a tri thc ln lm vn ling, ca ci, h v tri thc l ca
ci lc no cng c th mang theo bn mnh m khng s ai cp mt. Trong mt ngi
Do Thi, nhng thng nhn khng c tri thc khng c coi l thng nhn chn chnh.
Phn ln thng nhn Do Thi u c hc thc uyn bc, u c mn cn, c ch nho nh,
tng t nh nho thng ca Trung Quc. Thot nhn h ging hc gi hn, v h tot
ln phong thi ca ngi tr thc.
Nghe ti ni vy, Huy Huy bng c ng lc hc tp: M, con nht nh phi c sch,
hn na phi c sch tht gii. Thng b lp tc ha s bin l i ni thnh hnh ng

thc t. Nhng lc i lm tim bnh m, n dn sch photocopy ln gi, c thi gian rnh
l li ng mt nhn. nh, n dn chi cht bng t n trn u ging, trc khi i ng
u hc thuc mt lt cc t vng hc bui sng, thm ch n cn d nt nhu c mt
cun Khi nim m&i v ting Anh mang t Trung Quc sang.
Sau ny, c ln ti v Huy Huy lm khch m i chng trnh Tham vn tm l ca i
truyn hnh Trung ng Trung Quc, sau khi nghe Huy Huy chia s qu trnh t hc ny
vi qu v khn gi, Trn Tu, chuyn gia tham vn tm l xc ng ni: Khi ph huynh
Trung Quc khuyn khch con em mnh c gng hc tp, h thng v cho tr mt vin
cnh tt p, nhng vic ph huynh v ra vin cnh cho tr ch c tc dng khch l kh
nh. Cn vin cnh ca Huy Huy l do bn thn anh t v ra cho mnh di s khuyn
khch ca ph huynh, v Huy Huy mun mt cuc sng nh vy, cho nn vin cnh ca anh
khng phi l vin cnh ca ngi khc, khng phi l h ho, m l vin cnh rt c th
v thc t. Di s khch l ca ph huynh, vin cnh y cng to ng lc cho anh phn
u. V vy, khi ph huynh to iu kin vt cht v cng u vit cho tr, th trc mt
chng cn c th g tt hn th, tr s khng c c mun g na. Con tr cng c n
sung mc sng th cng cm thy khng c mc tiu.
Qua s vic ny c th thy, hiu qu ca vic tr yu thch hc tp, t hoch nh l
tng ca mnh so vi vic cha m thc p tr hc tp, xy dng l tng, khc nhau mt
tri mt vc. Ph huynh gip con ci thc hin mc tiu hc tp trong hon cnh tr c
l tng v mc tiu ca i mnh, th chng s khng ny sinh tm trng chng i.
Ti tnh c c c t truyn ca Ja c k Welch, nguyn Tng Gim c ca Tp on
General Electric, ngi tng c ca ngi l CEO v i nht trong lch s, ng vit trong
cun t truyn nh sau: Nm ti chn tui, theo l i khuyn ca cha, ti nhn cng vic vc
gy v nht bng sn golf. Cha ti khng bo ti i lm cng vic ny v th lao cao, sau
chuyn ny ng gii thch v i ti, ng hy vng ti n ni nhng ngi thnh cng thng
lui ti ngh ngi, th gin, nhn c s khch l qua qu trnh quan st li ni c ch ca
h, t tm c l tng v tm gng ca cuc i mnh, tm c ngi m mnh
cng mun tr thnh ngi nh th. Qu tht, Ja c k Welch khng ph lng dy bo ca
ngi cha, nh kh nng hc hi, noi gng ngi khc cng v i nhng s c gng, trau
di ca chnh bn thn mnh, tui bn mi lm, ng m nhim chc v CEO ca mt
cng ty c lch s hng trm nm tui, t c c m tt p m ng ra t thi
nin thiu.
Ti quan st rt nhiu gia nh Trung Quc v nhn thy, cc bc ph huynh thng
theo st con em mnh tng bc, t gnh nng ln vai chng. Ti s dng cm t ri lon
hnh vi cng ch miu t hnh vi ca mt s ph huynh l khng qu cht no. Va i
lm v n nh, nhng v ph huynh ny chy vo kim xem con em mnh c ngi bn
bn hc hay khng, nu thy tr xem ti vi, h s thc gic chng mau i lm bi tp. Nu tr
khng nghe li ngay tc khc, h s ni gin li nh cho n lc chng chu cm sch bi
tp ln m i thi. Cn nu tr rm rp ngi vo bn hc, h s cm thy khoan khoi, trong
lng trn y hy vng. Khng t ph huynh khng bit rng, nhng hnh vi lp li kiu ny
s khin tr hnh thnh phn x c iu kin khng tt, gim hiu qu hc tp, h cha m
m ming, phn ng trc tip nht ca tr l khng mun nghe, bc dc v dn sinh ra
phn ng chng i.

C l t trc ti gi nhng v ph huynh ny cha tng ngh, li mt bc c th


gip con em h nhn thc mi quan h quan trng gia hc tp v gia nh i v i tong
lai ca chng. Theo ti, bt lun con ci bao nhiu tui, ph huynh u phi cho chng
nhn thy mnh l mt phn ca gia nh, nhn thy mi lin h mt thit gia s phn ca
mnh v nhng n lc hin ti. Tht ra, y cng l mt cch cha m bi dng tinh
thn t chu trch nhim v cuc i cho con tr. Nu c c hi, cha m hy cng con tm
kim mt ngi xut sc, ti c vn ton trong lnh vc chng ta c hng th cho tr
noi theo. ng nhin, chng ta khng nn hiu nh ngha khi nim thnh cng theo
ngha hp, xung quanh chng ta c rt nhiu ngi u t c th lm hnh mu v l tng
cho con em mnh.
Ti lin tng n mt chng trnh truyn hnh nc ngoi c tn gi l Con ci
trong thc tin c cc bc cha m v cng ng h. Ni dung chng trnh l tr i theo
nhm ngi lm ngh no , quan st tm ra nhng kh khn, thnh tu trong cng
vic ca h, cui cng nhng iu ny gi cho tr nhng suy ngh g.
Cha m rt v hu phng gip con ci xy dng quan nim hc tp c tnh t ch da
trn s hng th v c mun ca tr. Mt khi hnh thnh, quan nim ny s i theo tr
sut i. Cn khi tr khng c tnh t ch, cho d ph huynh cho tr tham gia lp hc
ph o nhiu tin, mua ti liu dy hc t , cng khng th hng con mnh i theo
con ng ng n.
Li ni n Huy Huy, ti dng cch gio dc hng th v cuc sng c m, thi thc
thng b t to ra ham mun hc tp. n khi Huy Huy vo i hc, ti c th khoanh tay
ngi nhn, hon ton khng lo n xao nhng vic hc. V, trong u n c quyt tm ti
phi tr thnh ngi nh th, sau ny ti phi lm ... v n bit c mun y khng t
nhin bin thnh hin thc, cho nn n cn phi vch ra k hoch tht tt v thc hin tng
bc mt.
Qu nhin, trong thi gian hc i hc, Huy Huy khng nhng hng say hc ngoi
ng, m cn c hng th i vi lnh vc gim nh kim cng. nm vng nhng kin
thc v ngnh ny v sm tr thnh ngi gim nh chuyn nghip, thng b trn trng
thi gian tng giy tng pht. Huy Huy tng ni vi ti: Trong k tc x ngy no con
cng l ngi i ng mun nht v dy sm nht. Con qu trng thi gian hn cc bn.
Ngoi kin thc chuyn ngnh ra, ch cn c thi gian rnh, Huy Huy li tham gia cc loi
hi ch quc t, lm phin dch, phn pht ti liu, tuyt i khng lng ph th gi mi
ngy.
M i, con mun mt ci ng h, ng h ca con hng ri. Huy Huy th th.
Nhung thi m . Khng cn mua u, nh mnh vn cn mt ci ng h c, con
dng ci cng c. Huy Huy li b sung mt cu.
i thi con, chng ta i mua ng h !
Ti mua cho con trai mt ci ng h Longines ti mt ca hng ng h nm pha
bc ng T Xuyn.

M, eo chic ng h m mua cho con, con cng phi qu trng tng giy tng pht.
Sau khi tr thnh mt thong nhn kim cong c cht ting tm khu vc Thng
Hi, Huy Huy vn khng dng chn, tip tc chy ua vi thi gian. Khi c hi v b
quyt thnh cng ca mnh, Huy Huy tr li: Tm c con ng mnh thch v am hiu.
V bn thn ti c hng th i vi ngnh kim cong, nn ti m i trn y nhit huyt,
khng s kh khng s kh, phn u cho n khi tr thnh ngi chuyn nghip nht
trong lnh vc ny. C hng th, ti c th tp trung tinh thn v sc lc vo lm vic mt
cch t nhin, cm thy vui v, ng thi thnh cng cng t y m ra.
Miosujw, chuyn gia o to ngun nhn lc Israel, c vn cho cng ty pht trin i
ng quc t ch ra rng: Cn phi cho tr bit con mun hc, con c hng th hc, th
a tr m i c kh nng hc tp v suy xt! Ngy nay l thi i thng tin, tong lai l
thi i bng n tri thc, v mt khch quan, thi i ny s th thch kh nng hc tp
sut mt i ca mi ngi.
Cha m khng th lc no cng k k bn con, c thc chng hc tp sut i, v
nhiu khi trng nh xui, kn thi ngc. Nh mt chuyn gia o to ngun nhn lc
Israel tng ni: kh nng hc tp sut i c xy dng da trn hng th v mong mun
ca mi ngi. Cho nn, chng ta hy hc tp cc bc cha m Do Thi, rt v hu phong
mt cch chun mc tinh thn hng th, hng say hc tp ca con tr thay th nhng
ni lo lng, bt an trong lng chng ta, dn dt con tr hng ra th gii rng ln, giu l
tng hem, chnh l im mu cht thay i vn mnh tong lai ca con ci. ng v
tr hu phong, vic cc bc cha m chng ta nn lm l: Phn tch t cht c bit ca tr,
lm tham mu v qun s ca chng, gip chng mau chng tm c hng th v c
mun ca mnh.

ng lm qun gia, hy lm qun s


Cho con t la chn
Nh cc b m Do Thi khai sng, ti lnh hi c ngh thut lm m thm thy
nht khng phi l tr thnh mt tng qun m m ht mi vic, m phi l mt qun s
c trch nhim quan st, nhc nh, tham mu cho con.
Ngi Do Thi c mt cu danh ngn ch l: Cha m khng tin con, chuyn g cng
quyt nh thay con chng khc no tc mt c hi pht trin t do ca con. i n khi
con cn tm n bn hi kin hoc tm kim s gip , bn hy a ra quyt nh ca
mnh cng cha mun, ngc li cn mang li hiu qu tt hn nhng g bn mong i.
V chu nh hng t nhng b m Do Thi xung quanh mnh, nn i v i vn
ca cc con nh cuc sng trng lp, quan h x hi v tin tng lai, ti xc nh v
tr ca mnh l lm tham mu cho bn tr, cung cp s gip ging nh kim ch nam, ch
khng can thip qu su vo cuc sng ca chng hay bt p chng chp hnh mnh lnh.
Bi l, cuc i khng c p n chnh xc nh mt cu hi ton hc. Khng t cha m
mun bn con, khng ngi la chn thay con. Nhng thc t h khng th quyt nh
c tt c mi vic thay tr, phn on chnh xc v la chn sau cng vn phi do tr t
quyt nh. Ngay t lc ny, cc bc cha m hy cung cp cho tr nhiu ng lc hn, rn
luyn k nng t la chn cho tr nhiu hn.
Khng sai, nhng kinh nghim chng ta tch ly trong my mi nm cuc i u ht
sc qu gi. Nhng cuc i khng phi l con ng mt chiu, nht l cuc i cn di
ca con tr. Xin cc bc lm cha lm m ng dng gi tr quan ca mnh m hon ton p
t ln con ci, bi l nhng gi tr ca cuc sng lun khng ngng bin i. Da vo kinh
nghim sng ca mnh, vic chng ta tht s cn lm l gii by tm s cng con: Con ,
con hy xem mnh c hng th vi ci g, c nng khiu g? Con c th c cuc sng vui v
hay khng? Con chun b tinh thn hc tp sut i cha? L ngi cha ngi m,
chng ta cn phi rn luyn k nng t suy xt, k nng t la chn, k nng xy dng hnh
tng, k nng tm kim gi tr cho con em mnh.
Israel lu truyn mt cu ngn ng tr danh: Mc ch ca gio dc l mi ngi
u phi ti rn thnh mt ngi c t tng c lp. Cu ni ny c tht ra t ming
Albert Einstein, mt hu du ti ba ca ngi Do Thi.
Ti c mt ngi bn thn lm bc s Tel Aviv. Mt hm, chng ti ni chuyn v
vic la chn ngh nghip ca con ci, ng bn ti ni:
Khi con trai ti ni thng b mun thi vo trng i hc y, ti khuyn n: nu ch

mun thi vo trng y v mc ch kim tin, th con cn phi suy ngh li.
Nghe ng bn ni vy, ti v cng ngc nhin, hi: Ti sao ch? Khng phi c rt
nhiu hc sinh lao u vo trng Y v tong lai c thu nhp tt hay sao?
ng bn ca ti mm ci p: Ti khng phn i con ti lm bc s, nhng nu n
ch hc y v mc ch kim nhiu tin, th sm mun g n cng s hi hn v cui cng
cng khng th tr thnh mt v bc s gii. V ngh bc s v cng vt v, trc ht phi
mt by nm hc i hc, n khi lm bc s vin, gn nh ngy no cng khng th ng
ngon. Ri khi lm bc s iu tr chnh, d c c mt phng khm ring, nhng hng
ngy cng vn phi ni chuyn vi nhng bnh nhn mt my chau, khng c ngy,
khng c m.
Ti hy vng con ti chn con ng ny v l tng chn chnh cha bnh cu ngi,
v s mnh chn chnh cu t th nhn, ch khng phi v mc ch l kim tin. Ti khng
mun chi phi tong lai ca con mnh, nhung ti cn phi nhc nh n t quyt nh
sau khi suy ngh li ln na.
Xt li cch gio dc gia nh ca Trung Quc hin nay thng nhn vo kha cnh
tong lai con tr c tin khng, c tm c cng vic tt khng, c th xui cho mt
mi sut cuc i khng. Nn h thy trong nc hay trn th gii xut hin mt tuyn th
tennis xut sc, ph huynh li x cho con hc tennis; cho rng lm minh tinh mn nh
th c tn tui sng chi, nn cho con thi vo Hc vin Biu din Ngh thut; nh ngi ta
bi dng ra ngh s dong cm, con mnh cng phi i hc dong cm... No bit nhng
con ngi y ni danh v tm c hng i ph hp v i bn thn, h tng tri qua bit
bao nhiu phin no, n lc, tr ngi v bi hc xong mu! Cc bc ph huynh cha tng
ngh n nhng iu ny, ch sp t cuc i con theo gi tr quan ca mnh.
L bc sinh thnh, phi chng chng ta nn tay ln ngc t hi: liu chng ta c mc
sai lm trong nui dy con ci ch v tm nhn hn hp ca mnh khng? Chng ta c khin
mai sau con ci thua trng tay ch v nhng sai lm hm nay khng? Khng t ph huynh
thch chi phi, an bi, sp t tt c hng i ca con em mnh, bn tr ch cn yn tm hc
hnh l c, cn nhng k nng t suy xt, k nng t la chn, k nng t tm kim b
xp vo loi k nng hng hai, khng c coi trng. Nu cha m mun con ci tr nn gii
giang nht bng cch chu kh thay chng th rt kh thc hin lu di. Khi nhng a tr
quen c cha m lo cho mi vic bc ra ngoi x hi, du khng b c hip, chng cng
s khng c ngi khc xem trng.
iu ny c s khc bit rt ln so v i quan nim gio dc tr em ca cc gia nh
Israel, im nhn ca ph huynh Israel l bung tay tr, bi dng k nng suy ngh c lp
cho tr. Suy ngh c cu thnh t nhng nghi ng v p n, n l nn tng ca hc tp.
H dy tr: hc tp l chic cha kha m ra cnh ca tr tu, nhng kh nng suy ngh mi
c th gip bn m toang cnh ca y ra v bc ra th gii rng ln. Xut pht t quan
nim ny, ngi Do Thi rt coi trng vic trao i t tng, tnh cm gia cha m v con
ci, ph huynh thng i thoi, tho lun cng con, dn dt, khoi gi con suy ngh. V th
nn ngi Do Thi cng c ti hng bin v kh nng phn on tt.

Tr em Trung Quc ngy nay hc rng bit nhiu, thng minh hon trc, song tm
hn chng li cht cha nhiu nghi hoc hon. T b quen nghe theo s sp t ca cha
m v thy c, dn n mt phong hng gia bin c khng xc nh c ta cuc
i, tr thnh ngi ngho k nng phn on.
Vu an, hc thut gia ni ting kim gio s i hc S phm Bc Kinh ni v phong
php gio dc sai lm: Tr em Trung Quc hin nay l th h y nht v mt vt cht,
nhung cng l th h thiu thn nht v mt tinh thn. Bt lun l v phong php dy hc
hay mi trng dy hc, gio dc hin nay u thi i c iu kin tt nht, nhung cng
l thi i tn ti rt nhiu sai lm. Cch duy nht nhng a tr ang c n ngon
mc p thot khi s bun ru chnh l lm sao a chng ra th gii bao la rng ln, gip
chng xy dng c ta cuc i. Trong th gii ca mt a tr ch bit c Olympic
ton hc v ting Anh, ch tp n v thi c, th n lm sao bit th no l l tng, trch
nhim v gnh vc x hi.
Lm sao gip tr xy dng ta cuc i? Lm sao dy tr bit i mt i vi nhng
la chn ca chnh mnh?
Cha ca Bill Gates tng ni: Cho n hm nay, Gates c ci nhn v cng ngoan c v
mt s vic, nhung ti chn cch bao dung v ng h n, iu ny c nh hng rt ln n
nhng thnh tu sau ny ca n.
Do trc, Trung Quc cng chiu b phim Ai nm gi tui thanh xun ca ti, cc
bc cha m trong b phim cng tcmg t nh cc bc cha m ngoi thc t, sut ngy
hoch nh cuc i ca con ci. H nh ot tt c nhng ng hng, bc i quan
trng nht ca con: hc ci g, ly ngi no... dng nh lm vy m i to ra a con hon
ho, khng t vt.

Ti v cc ng hng Trung tm giao dch kim cng Thng Hi.

Th h 8x, x ht sc ca ngi b phim ny, ti c ghi li mt cu ni su sc ca nhn


vt b ngoi trong phim v thng chia s vi cc bn b: Rt nhiu bc cha m, c i
u khng hiu tm l ca con mnh. Nu khng th thay i c kt qu, th hy hon
thin qu trnh.
Cuc i khng c p n hoc cng thc r rng v chun xc. T h gii cng phc
tp, cng i hi con ngi phi a ra nhng phn on v la chn chnh xc. Khng t

cha m mun bn con, khng ngi la chn thay con. Nhng, thc t h khng th quyt
nh tt c mi vic thay tr, phn on chnh xc v la chn sau cng vn phi do tr t
quyt nh. Ngay t lc ny, cc bc cha m hy em li cho tr nhiu ng lc hon, rn
luyn k nng t la chn cho tr nhiu hon.

Cha m Do Thi lm tham mu ca con


Khi Gordimer, n nh vn Israel tng ot gii Nobel vn hc, khi bn v phong
php gio dc gia nh ca dn tc mnh, b chia s: Nn tng trong gio dc gia nh ca
chng ti l dn ch, vn minh. Yu cu u tin l cc bc cha m phi tn trng la chn
ca con ci, ph huynh khng bao gi mun p buc con, h lun khuyn khch chng ti
t suy ngh v a ra quyt nh ca mnh.
ng vy, Gordimer ni khng sai. Lm mt b m di dn t Trung Quc sang Israel,
bt u tip cn v i phong php gio dc gia nh ca ngi Do Thi t nm bn moi
bn tui, ti nhn ra tr em Do Thi ni nhiu hon so v i tr em Trung Quc, thot nhn
ging nh chng ang tranh ci n o. Theo phong php gio dc gia nh quen thuc ca
ngi Trung Quc chng ta, con ci phi nghe li cha m, ch khng c php tranh lun
ngang hng vi cha m. Nhng, n bt c noi no Israel, bn u d dng bt gp cnh
cha m v con ci i thoi thng thn vi nhau. Cch gio dc i thoi nh th i hi
cha m phi c tnh cm v tnh nhn ni. Nhng bc cha m ngi Do Thi lun xc
nh v tr ca mnh l tham mu, h ht sc cao k nng t phn on, t la chn
ca con ci.
C sinh vin Do Thi chm ch hc mn tm l hc trong thi gian theo hc lp d b,
nhng n khi vo i hc n li chuyn sang chuyn ngnh lut v cui cng ra trng
lm lut s. Cng c sinh vin ang hc ngnh trit hc, t nhin chuyn sang ngnh y.
Nhng trng hp hc sinh hoc sinh vin Do Thi t thay i la chn gia chng nh
vy cc k ph bin. V chng vn lun tm kim lnh vc ph hp nht v i mnh v cng v
chng tin rng, ch c nh vy chng m i pht huy cao kh nng ca mnh. Thm ch
nhng la chn sai lm cn gip chng lm giu kinh nghim v m rng tm nhn.
Ph huynh hy giao cuc i ca con tr cho chng t chu trch nhim, hy chng
t phn b thi gian hc tp v gii tr, t la chn ngnh ngh tong lai, t quyt nh s
dng hai moi bn gi mi ngy nh th no... Lm vy c rt nhiu im tt, nht l v
bi dng k nng t lp cho tr, mt loi k nng m c dng tin chng ta cng khng
mua c.
Khi con tr c k nng t lp, cha m s cm thy thoi mi, nh nhm hon, v chng
bit t gic lm vic m khng cn cha m phi yu cu nhc nh, nh vy ph huynh cn
lo lng iu g na? Nhng t c hiu qu ny, cc bc cha m cn phi nh, d con
tr c a ra nhng quyt nh v hnh ng khng ging vi s k vng ca chng ta, th
chng ta cng phi tin tng v ng h chng.
Nm Huy Huy vo i hc, ti ni chuyn vi thng b v nh ban u ca ti l
trong thi gian hc khoa ngoi ng, ti mun n ch nhiu hon ti ngnh du lch, v

y l mt ngnh kh trin vng, by gi cc nh u t nc ngoi ang rt quan tm ti


du lch Trung Quc. Nhung Huy Huy li c tm nhn vt xa ti.
Thng b thng thn ni: Hng ngy con u ra ngoi quan st tm hiu, cuc sng
thc t gip con xc nh c kh nng ca mnh. Con khng mun lm v tin, con khng
quan tm mnh kim c bao nhiu tin. Gi con vn ang suy ngh xem mnh nn i su
vo ngnh no, hy vng mi ngy ca con u tri qua mt cch c ngha.
i su nghin cu mt lnh vc hay mt ngnh ngh no l con ng thnh cng
tt yu ca ngi Do Thi. Ti phn tch con ng thnh cng ca rt nhiu ngi Do
Thi v nhn thy, phn ln h u i su tm hiu mt ngnh ngh nht nh, sau khi tr
thnh ngi snh si trong lnh vc , h m i bt u lp nghip. Israel, khi ni chuyn
v i cc thong nhn Do Thi, bn cng s nhn ra, h c tri thc v tm nhn rt rng,
khng h danh l dn tc c truyn thng my ngn nm v cc hot ng trao i thong
mi v thc tin thng mi phong ph.
Vy con ngh th no?
Con mun th sc ngnh kim cong m . Con trai gii thch vi ti, trong mt ln
lm phin dch cho ng ch ca mt cng ty kim cong Israel, n nhn thy bn thn mnh
c ci duyn k l v i kim coTLg. tr thnh mt ngi thnh tho trong ngnh kim
cong khng phi l chuyn d, hon na gim nh v phn loi kim cong l cng vic c
tnh k thut cao, i hi ngi hnh ngh phi c s tinh t v n lc gp bi so vi ngi
bnh thng. V Huy Huy rt trn trng co* hi ny.
Bit con trai mnh mun th sc lnh vc kim cong, ngi lm m nh ti cm
thy va mng va lo. C lung kin cho rng, t Je w el ( qu) trong ting Anh bt
ngun t t Je w (ngi Do Thi), mc d kin ny khng c c s khoa hc ng tin
cy, nhng chuyn ngi Do Thi bit khai thc qu lm trang sc sm nht th gii
l s tht. K thut gia cng kim cng v t cht kinh doanh ca ngi Do Thi bt ngun
t qu trnh tch ly kinh nghim trong sut chiu di lch s dn tc. Ngi Do Thi c
lch s bun bn trao i kim cng t hn ba ngn nm trc, hin ti Israel l quc gia
c trnh t ng ha gia cng kim cng cao nht th gii, thng nhn kim cng
cc ni trn th gii cng ch yu l ngi Do Thi. Bi vy, ti cha bao gi dm ngh ti
chuyn con trai mnh s tr thnh mt thng nhn kim cng, th m thng b li dm c
c m ny. iu khin ti lo lng l, thng nhn kim cng ngi Do Thi l nhng nh
bun c kin thc rng nht th gii, c mt cu tc ng hnh dung h nh th ny: Ngay
n nhng vn him thy nh di y Thi Bnh Dng c loi c no c bit h
cng nm r trong lng bn tay. Vy lm sao Huy Huy c th bc vo ngng ca cao nh
th?
Song vn xc nh r vai tr lm tham mu cho cc con, nn ti khng ch tay nm
ngn, vic ti phi lm lc ny l nhc nh v ng h con mt cch tha ng. Ti ni:
Huy Huy, nu con mun dn thn vo lnh vc kim cng th t gi con hy b sung
nhng kha hc c bn v kim cng, nhng con phi nh l khng c lm l vic hc
chuyn ngnh chnh ca mnh.

Huy Huy chn ng ngnh mnh yu thch, n u t nhiu cng sc hon so v i mi


ngi, ng thi nm bt c c hi ca cuc i, khi th trng Trung Quc c nhu cu
rt ln v kim cng, n thc hin c c m nh nhng g mnh tng mong mun, tr
thnh mt thng nhn thnh cng, hc thc uyn bc.
Qu trnh trng thnh ca Huy Huy gi cho ti nhiu suy ngh, by gi l thi i
ton cu ha, s cnh tranh gia cc nhn ti khng h mang nhng nt tng ng so vi
trc y. Nhng ngi lm cha m phi bung lng xing xch tri buc tm hn v chn
tay con tr, cho chng t tm kim ta cuc i theo ch v l trnh ca chnh bn thn
mnh.
Vi o l ny, ti ngh c l nn dng chnh l i ni ca Huy Huy th c sc thuyt
phc hn. C mt ln, Huy Huy ni v i ti qua in thoi: Khi dy d chng con, m lun
gip chng con xc nh ta cuc i, khuyn khch chng con xy dng l tng, suy
ngh v con ng mnh chn. Con v cng bit n m v iu ny. Sau ny hiu chuyn,
con ngh li, hi chng con cn nh, mt mnh m nui ba anh em con vt v l vy, cuc
sng cng chng kh gi g, ng l m phi dy chng con kim tht nhiu tin. Nhng m
khng h lm vy. Con i theo cch gio dc ca m, dc sc theo ui l tng ca mnh.
n khi con hc i hc Thng Hi, m cn ng h con, cho con rt nhiu tin i hc
gim nh kim cng, ng vin con khng nn nhn vo ci li trc mt m phi phng
tm mt ra xa. By gi, con t c thnh cng trong s nghip, c iu kin kinh t tt,
c cuc sng t do, hnh phc, u l mn qu m dnh tng cho con.
Trong qu trnh trng thnh ca c con gi t, ti cng kin nh ng trn cng v
tham mu trng. Vo cc ngy ngh, ti thng hn con gi cng i ung tr chiu,
trong ting nhc du dng trm lng, hai m con va ung tr va tr chuyn tm tnh v
nhng c m d thng ca con b. l khong thi gian mt ngt gia ti v con.
Theo kinh nghim ca ti, nhng li cha m chia s trong bu khng kh thn mt, gn gi
nh th d i vo lng con ci hn l ra lnh cho chng khi nghim chnh ngi trong nh,
y ph huynh tht s pht huy c vai tr lm tham mu ca mnh.
Hin gi, Mui Mui va m i tt nghip cp Ba v ang thc hin ngha v qun s
Israel. Ti bit n lun mong quay tr li Trung Quc hc i hc, c thi gian rnh l n
li vo cc trang mng Trung Quc, lt xem thng tin tuyn sinh ca cc trng i hc,
cao ng. Ti cng bit, c m ca con b l lm mt nh ngoi giao, n mun hc chuyn
ngnh kinh t chnh tr thc hin mc tiu ny v vn lun n lc tri ng n c
m bng chnh i bn tay nh nhn ca mnh. Ti bo con gi, ti cm thy t ho v n c
c m, dm chu trch nhim, bt lun sau ny c m lm nh ngoi giao ca n c tr
thnh hin thc hay khng, ti tin nht nh con b s vn xa.
Cc ngnh ngh trong x hi tng lai thay i lin tc, lc th IT l ngnh hot, lc
th ngn hng l ngnh hot, cha m khng c con mt nhn xa ngn dm, khng th gip
con ci lp khung cho mt ngnh ngh n nh. B Lao ng Hn Quc tng m mt cuc
iu tra v s pht trin ca cc ngnh ngh, d liu cho thy, tnh n nm 2009, Hn
Quc c tng cng 12.490 ngnh ngh khc nhau. Tng hn mi ln so v i con s hn
1.00 0 ngh 50 nm trc. Nn kinh t tri thc th thch k nng lp k hoch cho s
nghip ca gii tr, nn h cng cn phi suy ngh, phn on, quyt nh, thc thi v sa

i da trn nng lc ca chnh bn thn.


thi i ny, nu cha m tht s ngh cho hnh phc ca con ci th phi thay i
quan nim dy con truyn thng, phi c con mt dm vt qua nhng nh kin i
thng, bn thn cha m phi li mt bc cho tr nhiu c hi sng to, tm kim thng
tin bn ngoi, ch khng ng mi chu so, mt tay lo ht mi vic, che khut tm nhn
tng lai ca tr.
Nu con ci c cch ngh, hng i ca mnh v c quyt tm thc hin th ph huynh
cn bung tay. Nu ph huynh c kin khc, sau khi trao i vi tr, tt nht vn nn
tr t quyt nh. Ph huynh c th cho tr noi gng nhng ngi bnh thng nhng c
l tng khng tm thng, tr c th tm ra ta cuc i da vo ch v l trnh
ca chnh mnh. V ch c s tin tng v ngng m xut hin sau qu trnh suy ngh su
sc m i l s tin tng v ngng m bn vng nht, nh mt con thuyn vng li, cho d
khi hnh c chm, nhng li ch c chuyn hng gi tr nht khi cp bn cui cng.

B i d n g k n n g l a ch n ch o co n n h t h n o
1. Cha m va khuyn khch con chp nhn th thch, va rn luyn cho con s
can m khi i mt vi hu qu.
2. Cha m nn bi dng tr t m cho con, khng nn dy chng tt c mi vic.
Cha m hy cho con em mnh t tri nghim, tht bi cng l bi hc.
3. Cha m phi trao quyn la chn cho con ci chng t lm ch cuc i
mnh.
4. Cha m phi tin tng con. Tin tng c tc dng kch thch tinh thn trch
nhim hn so vi trng pht.
5. Con tr cn phi luyn tp, phi mc sai lm v phi lm li ln na. Cha m bi
dng k nng la chn cho con ci cng ging nh bi dng cc k nng khc,
tr c th phi ng vi ln, sau mi c th leo ln mt nc. Tht bi sau mi s
la chn u c th bi dng tinh thn t chu trch nhim cho tr.
6. Cha m hy lng nghe nhng ngh nhiu khi l k quc ca con. Cha bit
chng, nhng pht kin l lng ca con trong mt cha m sau ny s tr thnh
nhng sng kin lm chn ng c th gii. Cha m ng giam gi tr trong quan
nim c nh, chng ta cn t b ngh bo th, tip nhn a tr lm vic theo
s thch, tn ng v khen ngi chng nhiu hn.
7. Khi bn v k hoch tng lai ca con, cha m ng t ra lo lng, st rut,
chng ta hy suy ngh cng con v chn thi ng tnh vi kin ca con,
khng nn qu cao kin ca mnh, v nhng th cha m cho l con ng tt
duy nht i n thnh cng, i khi li tr thnh vt cn trn con ng i ti
thnh cng ring ca chng.

8. To cho con CO hi tm hiu thng tin v t th nghim, nh chm ch a con


i tham gia cc cuc trin lm, tri nghim ngh nghip sinh ng. Ph huynh
cng con ch ti cc thng tin v ngh nghip, gip con xc nh mc tiu v
k hoch c th ca mnh.

C h o con c k h n g b n g cho cn cu
Israel, nh nh u bit n cu chuyn ca ngi nh c.
N g i nh c n c k th ut nh c h n g nh t, c m i ng i tn l n g v o n g .
N h ng v gi, n g v n g rt kh no v k th ut nh c ca b a ng i con trai ca ng
u rt tm th ng. ng th n g k l n i kh tm ca m n h v i m i ngi: T i th t s
khng hiu , k th ut n h c ca ti g ii n h th, ti sao cc con ti li km ci v y ? T i
tru yn d y cho chn g t khi chng b t u hiu chuyn, t nhng th c b n nht, ni cho
chng b it lm sao g in g l i d b t c c nht, l m sao cho th uyn m kh n g l m kinh
n g n c, l m sao d c v o r .
K hi chn g l n ln , ti cn d y chn g nh n b it th y triu, p h n bit lu n g c... T t c
nhng kin h n ghim c rt ra t nhng nh c n h n v t v b ao nm qu a ca m n h ti u
tru yn l i cho chng. V y m b y gi, k th ut nh c ca chng th m ch cn kh n g bn g
con ci ca nh n g n g dn h n g b t!
M t ngi i ng, sau khi nghe ng g ii b y tm s, trm n gm h i: C ph i ng
v n lu n nm ta y cc con, h ng dn chn g n h c k h n g ?
ng v y, chn g nm c k th u t nh c, ti d y chn g rt k, rt kin n h n .
Ch n g l m theo t n g n g tc ca ng n g k h n g ?
T t n h in ri, chn g khng i ng vn g, ti lu n cho chn g b t chc t i.
N g i i ng c kt: N i n h v y th ch sa i ca ng qu r ri. ng m i ch
tru yn k th ut cho cc con ch cha cho chng lu yn tp. i v i ti n ng m ni, khng
c tp cng n g ng h a v i kh n g c kin h nghim , u khng th tr th n h ngi xu t
ch n g.
N g v n g nm c rt nh iu k in h ng him v b qu yt nh c q u a nhng nm
th n g b d u ca cuc i m nh , ng m u n tru yn li v n q u y cho cc con trai, h y vn g
h c th i ng tt, n h an h chng tr th n h v u a c. Son g ng i sai nc c , dn
n dc tc b t t.
Q u tht, nhng ng i l m cha l m m chn g ta ai cng c v n sn g q u gi cho rin g
m nh gin g n g v n g kia, c ai kh n g nng lng m u n tru yn l i cho con? N hu n g hu ht

chng ta u ph m vo m t sai m, xem thng m u s chung ca m i p h o n g ph p


gio dc hiu qu , l: T ri N ghim .

Mi ngi khi m i sinh ra u ging nh mt t giy trng, mi ln tri qua mt s


vic hay vp ng u tr thnh mt bi vn sinh ng trong cuc sng, bn thn chng ta
u c th vit nn mt cun tiu thuyt cuc i c sc, mun mu mun v trn t giy
trng ca chnh mnh, m khng cn cha m phi chp bt vit thay. Ti trch dn mt cu
ni nh sau: Tm lng cha m lun lo lng, khng n nhn thy con vp ng; cha m cn
bung tay, rn con nh la th vng, ln ln t gi song m i thnh ngi ti gii.
v Israel khng lu, Huy Huy ni vi ti l n mun mua mt chic xe p secondhand. Ti ngh c xe p thng b i hc s thun tin hon, nn mua mt chic p ng
mong mun ca con.
Khi i bng cng bn tr hng xm, Huy Huy hi chng c ai bit u bn xe p
khng.
Brown, cu b mi bn tui nh bn cnh nhanh nhu ln ting: T bit mt ngi
cn bn xe p c, t s gip cu lin h vi anh ta.
Huy Huy v cng cm ng, lp tc cm cm: Tt qu ri, cm on Brown. Vy lm
phin cu nh!
Nh ti v nh hng xm vn i x vi nhau rt tt, h bit chng ti l gia nh u
tin di dn t Trung Quc Kiryat Shmona, nn thng ngy rt quan tm n chng ti,
ti thng lm nem rn v a cho Huy Huy mang sang biu h, cn h cng thng lm
cc loi im tm cho chng ti thng thc. Ti ngh, thng b nh bn ch ng nhn li
gip , th nht nh n s gip. Hon na thng b cng bit Huy Huy mun mua xe p
ch nem rn i bn cho tin, nn n s ch gip con ti.
Qu nhin, cha n hai ngy, Brown chy sang g ca tm Huy Huy, T lin h gip
cu ri, gi c l 150 shekel. By gi bn mnh i ly xe c ri y.
Huy Huy ly tin ri i theo cu bn hng xm. Xung di nh, thng b bo Huy
Huy ng y i, n sang con ng trc mt dt xe qua. Huy Huy nhn xe, a tin
cho Brown, sau thng b quay li con ng ban ny a tin cho ngi bn.
My hm sau, Huy Huy v n nh, r ni v i ti: M oi, con gp ngi ch bn xe
p ri, anh ta ni ch bn v i gi 10 0 shekel, sao Brown li bn cho con v i gi 150 shekel?
Ti sao bn y c th kim ca con nhiu tin nh th ch?
Huy Huy ni n khng hiu ti sao cu bn hng xm mun kim 50 shekel ca n.
Nghe vy, ti cng ng ngng, khng hiu ti sao thng b li n chn tin ca bn? Long
mt ci kim c mt phn hai gi tr chic xe! Ti sao n khng bit thng cm cho
ngi khc?
Nhng mt khc, Huy Huy cng thiu suy ngh trong chuyn ny, n qu non nt.
Khi cc bc cha m thy con mnh a ra quyt nh sai lm, h u ng ngi khng
yn, lng nh la t. Nhng nhng lc nh th, chng ta cng cn phi cho bn tr c

Ngc li, i v i ti, khi con ci a ra quyt nh khng m ang li kt qu nh


m un, ti cm thy vui v qua bn tr nhn c mt bi hc qu gi v hnh thnh thi
quen t chu trch nhim.
Ti hi Huy Huy: Khi Brovvn bo con khng cn sang con ng trc mt, sao con
li nghe l i bn, ng nguyn ti ch? Sao con khng i theo bn, hi han thm ?
H uy Huy hi li ti: Nu l m, m s lm th no ?
Con trai, m khng phi l con. Nu m , m s hy b cuc m ua bn ny. Nhng
khng sao, m bit con rt m un m ua chic xe ny nn con h y coi nh l mnh m t tin
m ua mt bi h c.
Lc c th ni m ua hoc khng m ua sao m ? L i trt ni ra, con khng ni
khng c.
Ti cha kp tr l i, H uy H uy sc hiu: M , con hiu r ri, con bit m nh tht qu
non nt.
Cu b bn xe p cho H uy H uy hi mi lm tui, cn H uy H uy nh ti mi bn
tui. H ai t hiu r ca H uy H uy bao hm rt nhiu ngha, ngi lm m nh ti khng
cn ni thm na.
Tuy nhin, ti vn phi dy l phi cho con trai. Ti bo H uy Huy, khng c v
chuyn Brovvn chim dng 50 shekel m m t i nim tin vo tnh bn, m t i nim tin vo
lng trung thc. Ci c m t trc m t khng quan trng, quan trng l c h ay mt
u phi thay i tnh nt ca mnh, l lm mt ngi chnh trc, lm mt ngi l
tng.
Sau chuyn ny, ti khng ng H uy H uy hc c mt quan nim c bn v kinh
doanh l nm bt m i lin h gia gi thnh v l i nhun. Chi ph Brown gip H uy H uy lin
h v i ngi bn xe, gi in thoi lin lc, chy n chy o khp n oi, u tnh vo gi
thnh ca chic xe p. Quan nim ny cho Huy H uy m t bi hc kinh doanh. Lm n bun
bn th phi kim l i, ng nhin gia bn hc, gia hng xm lng ging v gia bn b
v i nhau c th tnh theo cch khc.
X hi m ca chu nh hng ca vn ha a nguyn, cng ngy cng tr nn phc
tp, v vy cc bc ph huynh cn dn dt con em m nh tch cc suy ngh, nhn bit v m i
s vic, nu khng, chng nhng con ci chng ta khng lm nn tr trng g, m cn d b
ngi khc la gt, khng bo v c bn thn mnh. C iu, xt t m ong m un ch
quan ca ph huynh, chng ta li khng m un con tr vng vo nhng chuyn phc tp,
v tui ca mnh, chng ging nh m t loi ng vt nh, tuy ln ln trong x h i loi
ngi, phi chu rng buc, nhng c bn n khng th hiu ht c nhng o l rc ri
ca con ngi. Con tr cn tm ti v hc hi, cn m t qu trnh t iu chnh hnh vi ca
bn thn, cng cn s bao dung v thu hiu ca ngi ln, cng cn ngi ln cho chng

S kin chic xe p cho Huy Huy mt bi hc thit thc, mc d bi hc ny c v


khng chiu theo mun ca thng b, nhng n li rt ng qu. Sau ny, Huy Huy bc
vo ngnh kim cong, trong chuyn lm n giao dch, n lun phn tch, suy ngh mi vic
thu o, gp c hi lm n n u khng khinh sut, hp tp, bit suy xt t trong li ni
ca i phong, phn tch ngun gc v s tht ca thng tin, ri m i quyt nh ng i
ra sao. T S kin chic xe p, Huy Huy cng rt ra mt chn l l lm kinh doanh phi
ly thnh tn lm gc, khng c tnh ton ci li trc mt. Nh vy, bn b ca n ngy
cng nhiu, vic lm n ngy cng m rng, t Trung Quc sang Nht Bn, Hn Quc,
Singapore, Vit Nam, Philippines... Huy Huy thng ni: Hi , m khng trch con b
cu bn hng xm la, ngc li m cn nhc nh con lm kinh doanh quan trng nht l
lm ngi. Israel, mt ngi va khn ngoan va xu xa, ng bao gi ngh ti chuyn
kinh doanh. Trong giao dch, con cha bao gi s ngi khn ngoan, con ch s ngi
khng gi ch tn v danh d. Thong nhn cn phi khn ngoan th mi c th tip tc
lm n, hp tc lu di.
Tht ra, Huy Huy khng vp ng S kin chic xe p, th sm mun g n cng
vp ng n khc, v l quy lut tt yu ca s trng thnh. Sau nhng dp tng kt
kinh nghim, ti nhn ra, con ci thng khng th a ra phn on chnh xc khi cha c
tri thc phong ph cng vi kh nng t duy logic tt. Nhng nhng yu t ny s c bi
p dn dn trong qu trnh trng thnh ca chng, nn chng cng s dn c kh nng
la chn chnh xc. Trong qu trnh ny, vic tr tch ly kinh nghim l rt quan trng, ni
cch khc, cha m bt buc phi cho tr c hi tp a ra quyt nh nh th no. Trong
qu trnh luyn tp, tr khng th trnh khi nhng phn on sai lm, nhng chnh kinh
nghim sai lm l c s cho tr a ra nhng quyt nh ng n sau ny.
Chng ta mang mt sinh mnh m i n vi th gii, l cho chng t tri nghim, t
lnh hi. chnh l ngha ca cu Cuc i l hnh trnh, khng phi l ch n.
Nhng chng ta thng v qu lo lng cho con m tn nhn bp nght s t do ca sinh
mnh y.
Ti cng tng mc phi sai lm tng t. C mt ln, trng hc ca Mui Mui t
chc cuc thi thit k trang phc cho bp b Barbie. Ti mua cho n rt nhiu bp b
Barbie, thng ngy con b rt thch cm ko may qun o cho bp b. C lc n by mt
dy bp b Barbie trong phng ca mnh, ban u ti cn khng hiu n c dng g,
nhng ti khng xen vo cng vic ca con b, v sau ti mi pht hin, th ra con b ang
t chi mt mnh.
Xin cho! Con gi ti ni chuyn vi mt con bp b Barbie.
Cho bc s, ti thy trong ngi khng khe, c c th khm cho ti khng?... Con
b thay qun o cho cc loi bp b Barbie, ri cng chi vi chng.
Mui Mui rt tm n trang phc d thi ca bp b Barbie, con b s dng thnh
tho ko v my khu trong nh, n khoc ln ngi bp b Barbie ming vi mu sc
sc s, ngoi ra n cn lm mt chic m xinh xinh, bn trn gn mt chic lng v.

Nhng c mt s cng on ct may kh phc tp, con gi ti lung cung chn tay,
khng bit lm th no, nh b sang mt bn choi hng. Cui cng ti lm gip con gi,
mc d trang phc ti lm hi ha hon so vi trang phc con b t thit k, song ngh mt
cht, ti sao ti li lm h con gi ch?
Nu ti c lun m lng thong hi di dt y, dng cy ko ca mnh ct b tt c
tr ngi ca con ci bn tr d dng c c th mnh mun, d dng lm nhng vic
mnh mun, vy cc con ti s cng kh c c mt CO" th khe mnh v tnh cch kin
nhn trong qu trnh ln ln, ngc li s d tr thnh nhng k tht bi, c bit l
trong bi cnh x hi cnh tranh gay gt trong tong lai. Cc bc cha m tht s yu
thong con ci cn dng s hiu bit ca mnh gip con rn luyn i cnh chc khe, ch
khng phi ngn chng chui ra khi ci kn.
Ti tng c mt bi tn vn ca n tc gi Tt Thc Mn c ta l Hc khm bnh,
k v mt cu chuyn c tht, xy ra gia Tt Thc Man v con trai b. V vy, ti khm
phc Tt Thc Man im b l ngi m can m, ng thi cng khm phc s hiu
bit ca b.
Bi vn k, c mt ln con trai b b m, v mun thng b bit t lp nn d bn thn
b l bc s nhng b vn cho n t i ti bnh vin khm bnh. Trong lc con trai mt
mnh i khm bnh, trong lng b thp thm khng yn, bn b dy sng: v lo cho con,
thong con, nn m cm thy thi gian tri i tht nng n. vn l tnh cm yu mm
n trong tri tim ngi m. Nhng, tnh mu t ch thc cng l mt th thch i vi
ngi lm m nh b: m hiu r trch nhim lm m ca mnh. Vy nn, con trai, con
ng trch m lnh lng trong lc con ang m. Mt ngy no , con phi ri xa m, t
mnh ng u vi bit bao kh khn trong cuc sng. M nht nh s gip con, m
s cho con mt tm bn ch dn, c l n khng hon ton chnh xc, nhng l trch
nhim ca m.
Khng phi tt c cc b m u c can m lm nh Tt Thc Mn, nhng b l mt
tm gng sng ca cc b m tht s yu con trn khp th gian: ng con tr tr
thnh k tm thng khi chng ri xa chng ta.

P h n g p h p b i d n g k n n g x l n h n g v n t x u t

1. Lng nghe l mt liu thuc b. Lng nghe khng c ngha l cha m dy tr


con cn phi lm nh th no, con khng nn lm g. Lng nghe ch n gin
l cha m lm mt thnh gi c lng nhn ni, kho hiu con v v v tm hn
con nhng lc chng cm thy ti thn.
2. Khi con t nhin gp vn kh khn, kh trnh khi nhng biu hin chn
ch, lng l, thm ch cn khng bit phi x tr ra sao. Cha m cn gip con

lm r suy ngh ca mnh, cho chng mt CO' hi trao i.


3. Cha m cn phi c phn hi kp thi khi con t gii quyt thnh cng mt
vic no . Ngoi ra, kin ca cha m ch mang tnh cht tham kho, khng
phi l mnh lnh.

4. Trong cng ngoi mm. n g ch o c o n c m th y c h a m g i m s t v i u


k h i n t t c c c h o t n g c a c h n g , n u k h n g c h a m s d l m h a o m n k h
n n g t x l n h n g v n t x u t c a co n .

Cha m khng nn
lm con b kch ng, m cn dn dt, gi m cho con ni ra ni s hi trong
lng mnh, cn thng cm v&i nhng ni lo lng bn khon, tip nhn cm nhn,
ng thi by t thi ng h chng. N g o i ra , c h a m n n tc h c c a c o n n

5 . N u c o n c b n tn h n h u n h c , n h t g a n , th i u q u y t o n .

n h n g n o i c n g c n g , r n lu y n t m n h n c a c h n g , lo i b n i lo s i v i m i
tr n g l v t n g tn h th c h n g h i k h i g p v n t x u t.
6.

Cn bi dng thi quen t ngh cch cho con. B a n u p h h u y n h c th n i

ch o tr b i t c c h l m t h n o , n h n g q u a n t r n g n h t l t n g b c b i d n g k
n n g p h n o n ch o tr , g i p tr b i t t n g h c c h x l v n . K h n g n n g i p
tr l m t t c m i v i c .

Chng V .
Cha M N hn Tm e Yu Thng C on Su m

Cng vun vn cho tnh yu


C ph huynh ni: Nguyn tc c lm c hng liu c ph hoi tnh cm gia ti v
cc con? phi chng l li bt cp hi!
kin ny cho thy ph huynh cha hiu c tinh hoa ca nguyn tc c lm c
hng trong gio dc gia nh ca ngi Do Thi. Cc b m Do Thi cho tr lm vic nh,
ri ch trng bi dng k nng qun l ti sn, pht huy k nng sinh tn, nhm ln l
tng v c m cho con em mnh t khi chng cn nh khng c ngha h l nhng b
m tn nhn. Bi v, bc lm cha lm m tht s hiu bit, thng sut s khin con tr dn
dn cm nhn c cha m lm vy v tng lai ca mnh, hiu c tnh thng gin d
v su sc ca cha, tnh yu lu bn v n cn ca m. Khi con ci c nhng bc lt xc
nh vo tnh yu ging nh hnh ngn la ca cha m, tnh cm mu m rut r chng
nhng khng phai nht m cng ngy cng tr nn su m theo tui tng dn ca tr,
con tr cng cng cm kch s dng tm ca cha m, cng khm phc tm nhn xa trng
rng ca cha m hn. Cho nn bi hc quan trng nht ca nguyn tc c lm c hng l

vun vn tnh yu gia bn v con ci. Ph huynh ct i phn na tri tim ca mnh, khng
c ngha l vt b phn na tnh yu th ong y, h cng khin con tr hiu r u m i l
th tht s gi tr, l ngi thn, nim vui, tnh yu. Ph huynh Do Thi khng lm m y
in tin, khng lm n l ca con, nhng vn c th khin tm hn ca tr cm nhn c
nim vui v hnh phc ln nht ca tui u th.
Hi cn nh, ti cng c tip cn phng php gio dc ny t ngi cha ca mnh.
M t mt, cha dy ti khng c lm cng cha Ht u , phi lm c gi chm ch chu
kh; m t khc, cui tun ng a ti tham gia cc bui t tp cng bn b ca ng hoc i
ung tr chiu. Ti nh c ln ng xoa u ti, nh nhng ni: Sara, mc ch lm vic ca
ngi Do Thi l lm cho cuc sng hnh phc hn, ng v k sinh nhai m xem nh
hng th cuc sng, n s khin con m t i nhng th qu gi hn rt nhiu.
Nhng lc cng cha ung tr, n im tm l khonh khc p nht, v t nht trong
k c th i th u ca ti. n nay, trong u ti vn nh nh in dng v cha th th ta
lng vo gh, va nghe ting nhc du m, va k cho ti nghe nhng cu chuyn thn tin.
n khi lm m, ti cng thng xuyn a con gi i ung tr chiu ging nh trc
y cha ti tng a ti i. Hi M ui M ui cn nh, kinh t nh ti va m i qua cn b
cc, tuy vn cha gnh ni nhng khon chi ph xa x t , nhng m i ngy cui tun, ti
u a con gi ra ngoi, to cho n m t cuc hn c bit v th v. Ti h y vng, hai m
con ti cng c nhng khong th i gian ngha bn nhau, con b cm nhn c s
lng m n v tuyt v i ca dng chy thi gian, ch khng phi k li nhng chuyn vn vt
trong gia nh lm con ngi ta phn tm.
K t ln u tin ti v M ui M ui cng ung tr
Princess Teahouse, hai m con ti c nhng pht giy
tuyt vi, khng sao ni ht. i khi chng ti dng mt
t tr hoa hng hoc l bnh xp u phng. Con gi ti
ngi n bnh xp v i dng v lch s, t tn, sau khi cn
m i m ing bnh, n li nh nhng lau ph m ai v mt
hoa qu dnh trn ming. Con b cn thch ch mt hoa
qu long m u xanh vo tr en, to ra mt hng v mi. Bu khng kh trong Princess
Teahouse kh tao nh, nhc c in ro rt bn tai, cn cc c phc v khoc ln mnh
nhng b trang phc tht tha uyn chuyn ging nh qun o ca cc c thiu n ng
mc th i n hong Victoria. Trong khng kh thn m t y, ti th lng ngi, ta lng vo
gh, kin nhn tr li cc loi cu hi c qui ca con gi. i khi, ti cng con gi lng tai
nghe ting nhc ang pht, trong lng thm g nhp theo, va nghe va hc giai iu.
Ti v M ui M ui u mong ch nhng bui hn cui tun Princess Teahouse. Dn
d, th i gian ung tr gip con gi ti tu dng bn thn, c kh cht bao dung, tao nh.
Cch y khng lu, ti cng mt vi ngi bn Thng Hi t i Israel tham quan, h r
con gi ti cng i do ph, con b nhit tnh lm phin dch cho h, gip h chn m ua cc
mn qu chun b m ang v nc. Sau khi tr v Thng Hi, cc bn ca ti u khng
ngt li khen ngi M ui M ui: Con gi b du dng nh nh, khng khoa trng, ni nng
t tn, lc n tht b bt tt c ngi con b tot ln v thanh lch. Bn ti cn chn thnh
mi con gi ti t i nh h chi, v con b to cho ngi khc cm gic m p, thoi m i nh

c tm m nh trong gi xun.
N gh li khong th i gian ti v con gi cng ung tr, qu l khng tri qua mt cch
v ngha. Tnh cm ca hai m con ti thm phn gn b, h on na con gi ti cng tr
thnh mt c gi thanh lch, hiu bit v cuc sng v c phong thi. Chng ta ng nn
cho rng gio dc gia nh ca ngi Do Thi ch trng bi dng k nng qun l ti sn
cho con t nh l v cng v l i, khi tip cn gio dc gia nh ca ngi Do Thi, bn m i
c th nhn ra, cc bc cha m Do Thi cha bao gi coi nh cuc sng tnh cm gia
nhng ngi thn trong gia nh, m i quan h gia cha m v con ci cng gn b khng
kht nh ngi Trung Quc vy!
N goi nhng lc hn con gi i ung tr chiu, ti cn cng cc con lm nhng chuyn
du hnh th i gian , m con ti thng cng nhau tn gu, hi tng li mt s chuyn
ngha qua, lm tng thm s lin kt ca c nh.
Sau ba n ti l th i gian tt nht nh ti du hnh th i gian , ti thong th k li
nhng chuyn th v ca chng hi nh. Bn tr rt thch nghe chuyn h i nh, chng
m un bit nhng b m t lin quan t i mnh, nh: Con sinh ra nh th no, khi m i cho
i trng con ra sao, con ln dn tng cht m t... Cc b m ng ngi vit li nhng chi
tit sau khi sinh con, h y ghi chp v nhng ln u tin ca con nh, ln u tin con n
dm l khi no, ln u tin con cu gt l khi no, ln u tin con m m ci l khi no,
ln u tin con bit cm vt l khi no. ong nhin chng ta khng cn ghi ln u
tin con khc l khi no, v khc l mt b n nng ca con ngi, ngay t khi cho i, tr
bit ct ting khc. Ly D Hoa lm v d, hi nh thng b rt p trai, m i ln a n
ra ngoi, m i ngi u xm li vo m n, trm tr khen ngi. Khi tr chuyn, ti ni cho
n bit, hi n ci nh th no. Cn c ln u tin D Hoa bit tiu tin, n tiu
nhong m t ci ht b a ho m ua trng luc trong nc tr. V vy, ti t tn m cho n l
Ba H o . Va k nhng chuyn ny, ti va chm chc D Hoa khi ln: D Hoa, mt
con trng tro th kia chng ging trng luc trong nc tr t no.
Qua nhng chuyn du hnh th i gian, cc con ti hiu rng, t khi chng n v i th
gi i ny, ti vn lun bn chng, bt c khi no, d ti c cn sng h ay qua i, tnh
yu thong ca ti s m i m i bn cc con. Bn tr cm nhn c s an ton, m cng,
ng th i cng cm ng v tinh thn trch nhim ca m. Trong chuyn du hnh th i
gian, c nh ti cng tn hng nim vui v nhng iu b mt, diu huyn t qu trnh
trng thnh ca con ngi, cng vun vn tnh cm huyt thng.
Sau khi nghe nhng cu chuyn c tch vo b ui ti, D Hoa v H uy H uy u m un
ng cng ti, lm sao y? Ti nm gia, D H oa v H uy H uy m i a m m t chn ca ti,
nm ln lc m t gc. Nhng v hai a n m i a m m t chn ca ti nn ti khng th
tr mnh. Trc khi tr m nh, ti nh phi xin hai a n. Ti xin hai a tr nh th
no? Ti ni v i chn tri trc: X in li, chn tri c ng mt cht, sau ti li ni v i
chn phi: Ti sp ca quy, chn phi h y trnh ra mt cht nh.
Gung m y gia nh khng th vn hnh tro n tru, nu n chuyn ng ty theo
hng bt k, v vy chng ta cn phi vun vn cho gia nh mnh. Ti thng ni yu
khng ch l mt danh t, n cn l mt ng t, cho nn cc bc lm cha lm m cng cn

vun vn tnh yu thng dnh cho con ci.

Yu cng cn tm u hp
Khi cha m khng ch vun vn cho tnh yu, con ci s phn khng.
T h i gian u m i v Israel, c m t do, ti thng xuyn xo bp ci cho cc con n,
lm bn chng pht ngn. M t bui ti, nh thng l ti bng a rau xo ln bn, nhng
hai cu con trai ca ti bt u khng ngh: M oi, mn ny n khng ngon, chng con
khng m un n na. C con gi b bng nht nh cng c th ni theo: n khng
ngon, con cng khng n .
Ba a con ca ti cng nhau ln k hoch chng i m t trc, mc ch ca chng
l m un ti ci thin ba n. Lc ny, ti m i sc tnh, thc c v p lc cuc sng nn
ti s coi nh chuyn n ung ca bn tr. (Ch thch: Lc ti vn l b m ni cm
in hot ng hai t gi m t ngy)
T r i ti, ch thc phm ng ca, trong nh cng khng c th g ngon hn.
B m thng m inh s lm th no? Ti lp tc chy xung tng, vo ca hng tp ha
mua t tht dm bng, ri v nh ly xanh trong t lnh ra, p thm ba qu trng g,
lm mt ni cm rang Dng Chu mu sc cho bn tr. Ti va bng cm ra bn, ba
a lin xm vo, vui v n ngay lp tc. Tht ra, ti vn dng bp ci, ch l ti bin ha
mt cht thnh mn cm rang Dng Chu, va c mu sc bt m t va c mi v thm
ngon.
Con ci khng n cm m nh nu l s kch ln nht i vi ngi m. V i cc b
m nc ngoi, c bit l cc b m Do Thi, khi tr khng ngoan ngon n cm, qu ba,
h s khng cho tr n na. Nhng ln ny, bn tr b ba hon ton l do ti l l chuyn
i mn cho chng, nn ti phi vi vng cha chy. Nu bn m un xy dng quyn uy ca
ng sinh thnh, th trc ht bn phi tn trng kin h p l ca con tr.
Tuy iu kin kinh t gia nh ti lc y cng ch thng thng bc trung, khng th
ngy no cng n bn mn tht m t mn canh, nhng k t ln , ti c bit ch n
vn i mn cho bn tr. Vo cui tun ti bo cc con: Li y no cc con, chng ta
cng lm si co! Nhn si co do bn tr t chn, m i a m m t ci chu nh, no l
nhn tht b, hnh ty, c rt tht d v cn c c nhn chay, chng v cng ho hng xn
tay cng lm v i ti.
Kho vun vn cho tnh yu, c nh s tm u h p. Ni n y, nc m t ti t
nhin li chc tro. Khi cc con ang chi bng di tng, trng thy ti i m ua thc
n v, chng s chy a ra, n ly ti, xch ln tng. Nhng lc n tht g, ng l i g,
cnh g v c g u l phn thng cho bn tr, nhng chng li tranh nhau ni: M i,
con m un n c g, m gp c g cho con. Ti tng rng chng thch n c g, lin ly c
g chia cho ba a, song cng chnh lc ti m i pht hin ra nhng phn ngon nht ca
con g u nm gn trong bt ca ti. M i ln cc con ti bc qut n, n n qu no ngt
chng u li phn ti. Khi ti bc vo phng, c ba anh em n cng a qut m i ti,

ri rt ni: M , m n qut ca con, qut ca con ngt h o n !


C mt nm, m a ng cng trng vo m a m a ca Israel, ti lnh n pht st, vi
vng thu dn ca hng bn nem rn, i vin khm bnh, m ua thuc. Lc v, v tic tin i
taxi, nn ti vn tng i b v nh, bnh thng ti ch i ht qung ng t bnh vin v
nh trong vng mi lm pht, khng ng hm , ti phi m t h on bn m oi pht m i
v c n nh. Vo phng, ti nm bp trn ging. B a a i hc v, va trng thy ti
b m vi vng i ly go nu cho ti n cho v ung thuc trc ri ng. Na m,
t nhin cc con lay ti dy, H uy H uy mt tay cm cc nc, m t tay cm thuc, nhc ti:
M oi, m ung thuc i. v sau ti m i bit, th ra h ai anh em n tm hiu on thuc ca
ti, thy trn giy vit c su ting phi ung thuc m t ln, nn chng t phn cng nhau,
D Hoa trng ba ting trc, Huy H uy trng ba ting sau. N gh hai cu con trai m ti
chm nng cho ti, chm chm nhn ti ung thuc trong m ng lnh gi, ti ung
thuc m m t t m nim vui.
B y gi ba a u khn ln, chng khng th ngi st u gi, vy quanh ngi ti
ging nh trc y na, nhng vo m i ngy ngh chng u n thm ti. C hm , gn
su gi ti, D Hoa gi in bo sp n, lng ti khp kh i vui mng. Ti nh xo ci tha
cho D Hoa, l mn n thch n nht. D Hoa bit lng ti khng khe, khng nn t thi
rau, nhung cng bit khng lay chuyn c ti, nn ni: V y m con tm qut cho m
trc nh.

Hoa Mc Lan cm nhn cuc sng trong qun ng.

LC ang chun b thi rau th in thoi trong phng khch chung. D Hoa ra
nghe in thoi, m i i c hai bc n quay u li nhc ti: M, cn thn tay m
y. Trong lc con trai ngoi nghe in thoi, nc m t ti li chy ra. y, ti m un
ni v i nhng ngi m ang phn lm con trn th gian rng, th ngi m tht s cn l rt
t, i khi m t cu ni quan tm n cn h ay ch cn trong lng con c m cng lm ngi
m cm thy vui v v tha m n v hn. D Hoa gc m y rt nhanh, trc khi n chy vo
bp, ti kp lau vi nc mt, khng con trai trng thy git nc m t hnh phc ca
mnh. L i dn d chu o ca D Hoa lun m i trong lng ti, khng bao gi qun. M i
khi tm s cng bn b, ni n chuyn ny, ti vn khng sao din t ht cm xc ca
mnh.

on trc chng ti ni, gio dc gia nh ca ngi Do Thi cng ging nh gia
hun c ca Trung Quc, u nhn mnh n s kt hp gia yu v dy: Khng lo cha m
khng yu con, ch lo bit yu m khng bit dy. D vy, yu v dy cng cn c chng
mc, nu chng ta ch y mnh kha cnh dy d, con tr s tr thnh tm bia gio dc,
khng cm nhn c tnh yu thong cha m dnh cho mnh, tnh cm gia cha m v
con ci i vo b tc.
C ngi bn tng n nh ti choi, c bit con trai mua tng ti cn bit th
Thng Hi, b y ni: Ti ngng m b nht im b c cu con trai tuyt vi. Ngi
ta ni nui con phng lc tui gi, b tht s lm c ri.
B y ni ng. Ti c i hi con ci phi bo p tnh yu thong ca mnh khng?
C, m cng khng. Yu cu c bo p ch l hnh thc b ngoi, cn dy cc con bit
cm nhn v truyn ti tnh yu, khoi thng tnh cm gia hai bn v bit cm cm, m i
l mc ch sau cng ca ti. Khi con tr c th hin tnh yu thong i vi cha m, ph
huynh hy cho chng bit rng: M cm nhn c tnh yu con dnh cho m, m cm thy
rt vui. Cha m phn hi v nim vui khn t con ci mang li cho mnh cng s lm bn tr
vui ly.
Ni n y, ti mun chia s vi cc bn mt cu chuyn trong ngy sinh nht ca
Huy Huy. l vo mt sng p tri ngy 8 thng 10, tri va sng, ti tnh gic,
nhng vn nm nn li trn ging suy ngh xem bui ti nn lm tic sinh nht cho Huy
Huy nh th no. Bng thy Huy Huy g ca, chy vo phng ti. N n bn ging, th
th gi ti.
M oi, con cm on m ! Huy Huy t nhin ni chuyn vi ti bng ting Hebrew.
Con cm on m thai nghn con, mang con n th gii ny cho con nhn thy
nh mt tri v cm nhn cuc sng toi p!
Thy Huy Huy ni my li vn v ny, lp ba lp bp, ti m i pht hin ra trong lng
bn tay n c mt mnh giy nh. Huy Huy va lic nhn mnh giy nh va ni vi ti
bng th ting Hebrew cha si.
By gi con cn nh nhng con s chm ch hc tp tht tt, m i sau ny con ln
ln, con s cho m mt cuc sng tt p.
Thng b cn nh tui, vn t vng ting Hebrevv ca n cng khng nhiu, u l t
tra t in tng cu mt ri vit ra giy, ly keo dn vo lng bn tay. Vo ngy sinh nht
ca con trai, ngi lm m li nghe c li cm on xut pht t y lng ca con, tht v
cng hnh phc. Yu thong ging nh mt ci ti ln, ng vo th c cm gic tha mn,
ly ra li l cm gic thnh tu v hnh phc.
P h n g p h p b i d n g ln g b i t n ch o co n
Bit on l mt th tnh cm cao thng, v cng l ti sn qu gi ca con ngi. Khi
thng hoa, n c th kinh thin ng a, tun chy khng ngng, pht huy sc mnh phi

thng.
Cc bc ph huynh c th bi dng lng bit n ca con em m nh t nhng phng
din sau y:
1. D y con bit chia s. Chia s khng ch l m t nghi thc giao tip, quan trng hn n
cn th hin m t tm hn lnh m nh. Trong cc gia nh Do Thi, tnh yu gia cha m v
con ci khng phi l m t chiu, m c s trao i qua li gia hai bn, con tr khng
nhng tip nhn tnh yu thng ca cha m, chng cn bit p li tnh cm y.
2. ng coi thng vai tr lm gng cho con ci ca cha m. Trong cuc sng, cha v
m u c trch nhim v ngha v ring ca m nh i vi gnh nng gia nh, nhng hai
ngi cng nn cng nhau chia s nhng li ch ca gia nh. Cha m cn quan tm n
tng thnh vin trong gia nh, quan tm n nhu cu v tn trng quyn l i ca ngi kia.
Tng l i ni c ch ca cha m u nh hng su sc t i con tr, chng s dung np c
t tng bit n trong qu trnh m phng li sng ca cha m.
3. Theo ngi Do Thi, m un dy con tr bit cm n ngi khc, trc ht phi dy
chng bit cm n cha m mnh. Ph huynh cn cho con em m nh hiu r, khng d g cha
m m i nui chng ln bng ngn ny, chng nn bo p cng n nui dy ca cha m.
Ngi Do Thi thng k cho tr nghe cu chuyn ng vt cm n: Sau ny con qu ln
ln, n quay tr v cho cha m n, ging nh ngy trc cha m n tng i kim thc n
bn ngoi v cho n n. Loi chim cn lm c nh vy, hung h l con ngi?

4.

H y quan nim chia s bm r trong lng tr. Hu ht cc gia nh c mt con

u rt nung chiu, coi con tr l tiu hong trong nh, m un g c ny, hin nhin
chng s c t tng c chim. Khi n cm, c gia nh u dnh ht thc n ngon cho
con; khi xem ti vi, con gi iu khin t xa; khi c a tr khc t i nh chi, con khng cho
m chia qu vt cho bn. C tip din nh vy, quan nim chia s v lng bit n kh

m bm r trong con tr.


5. Ngi Do Thi thng xuyn cho con tr ni ra tn ngi h ay s vic m chng cn
cm OTL, dy chng bit m m ci khen ngi ngi tt. H tin rng, ch khi bit cm on, tr
m i bit gip ngi khc, quan tm n ngi khc v lm vic g cng khng ly mnh
l trung tm , khng n hip bn b. N h vy m i quan h gia tr v m i ngi xung
quanh s ngy cng h i ha, tt p.
6. Cho tr tip xc nhiu h on v i th gi i t nhin. Nu lc no con tr cng nhn th
g i i bng nh m t bit on, th chng s nhn ra v p ca th gi i ny, l ting chim ht
vo von, nh nng chan ha, hoa c ngt hong. Nhng iu gin d s lm tm hn con
tr ngp trn nim vui.
7. Cm on phi th hin c s chn thnh, xut pht t s cm kch tn y lng,
ch khng phi v mc ch no nh m un ly lng ngi khc. Nhng ngi Do Thi

kit xut u l nhng ngi hiu c tm quan trng ca li cm OTL.

Khong cch tm hn bng khng


Quan im ca mt s bc ph huynh Trung Quc cho rng ngi phng Ty, ngi
Do Thi i x v tnh v lnh nht vi con ci l ht sc sai lm. Ngi Do Thi c mt
cu cch ngn rt minh trit: Con ngi c ba ngi bn l con ci, ca ci v vic thin.
Ch c mt dn tc phi vt ln trong dng chy sinh tn ca mu v la, ng thi phi
i mt vi kh au trong thi k di m i c th cu t ra cu cch ngn ny. Dn tc Do
Thi thc r, tcmg lai v hy vng ca x hi u c k thc trn u mi sinh mnh
nh b . Cc gia nh Do Thi qu ng l vong quc ca tr th. Ngi Do Thi quan
nim ph n mang thai phi c hng ch c bit, n ung tm b tht tt. v i gia
nh ngho, c nh th nhn i ch khng ph n mang thai chu i. a tr va cho
i tr thnh trung tm ch ca c gia nh. Ni theo cch ca ngi Do Thi th:
Mt tui l quc vng.
Xt t ngha ny, ngi Do Thi cng yu thng, tn trng con ci ging nh ngi
Trung Quc, ch c iu h ch trng nhiu hn n cch th hin tnh yu thng.
Khi tr bc qua thi th u, ph huynh Do Thi s gi tnh yu thng su trong
lng, duy tr khong cch nht nh vi tr. Mi tnh yu trn th gii u hng n mc
ch chung l s gn kt, ch c mt tnh yu lun hng n s phn ly l tnh yu cha m
dnh cho con ci. Gip con sm tr thnh mt c th c lp, c kh nng tch ri cha m,
c th i din vi th gii bng nhn cch c lp ca mnh chnh l tnh yu ch thc cha
m nn dnh cho a con ca mnh. Cha m rt lui cng sm, bung tay cng sm, tr cng
d thch nghi trong tng lai.
Tuy nhin, ct t cung rn khng c ngha cha m v con ci ng ai ny i, tm
sinh him khch. Ngc li, ph huynh Do Thi cho rng, nu duy tr c mt khong
cch ph hp v tinh t gia cha m v con ci s cng khin cho tr thu hiu lng cha m,
cm nhn c sc mnh ca tnh mu m, d xa nhau vn dm cng vn cm thy nh
gn bn.
Tp ch Gio dc gia nh ca Israel c cp n mt o l nh sau: Nu cha m l
cy cung th con ci ta nh mi tn. Cy cung tt th khng c mi tn ti, cha m cn
hng tr vo vic trau di tr tu, nhn cch. Bi th nn, bc ph huynh n giu phn na
tnh yu thng ca mnh khng phi l hon ton vt b phn na tnh yu thng y,
lm vy tnh cm cha m dnh cho con ci cng tr nn l tr, khoa hc v ngh thut hn,
ch khng phi ngy cng tr nn nng n v m qung.
Trong giai on tr i hc, thi gian cha m xa con nhiu hn l thi gian bn cnh
con. C ln Huy Huy, khi ang hc nc ngoi gi cho ti mt cuc in thoi ng
di quc t. Ti thy ging con trai qua in thoi c phn khng vui, tm trng cng kh
bun b, nhng khi ti ang Tel Aviv, nc xa sao khng cu c la gn, ti bng

cm thy v cng lo lng, khng bit lm cch no m i c th khin thng b chu ni ra


tm s ca mnh.
Con trai sao th, c chuyn g khng vui ? Ti thn trng hi.
Thng b h hng p: Khng c g u, m ng lo.
Con ci hiu chuyn ngc li i khi cng khin cha m cm thy dn vt hon. D bit
t hn thng b gp chuyn khng nh no , song ti khng truy hi thm na, ch
an i n: Con trai, d c chuyn g i na, con cng ng qu lo lng, mi chuyn ri cng
qua thi. Vy nhung sau khi cp my, ti vn thy ln cn trong lng, con ci l khc rut
ca ngi m, nn n ru r, ti cng thy bun theo. Huy Huy l a hng ngoi, c
chuyn g thng b cng chia s v i ti ngay. Ln ny chn cch im lng, nht nh l n c
chuyn kh m li.
Lm th no y? Hai m con xa cch trm ni nghn sng, lm th no ti c th cho
con thy s quan tm v ng h ca mnh dnh cho n? Sau khi ngh i ngh li, ti quyt
nh cm bt, vit cho con trai mt bc th:

Huy Huy yu du!


Hy vng khi con c c bc th ny ca m, tm trng ca con kh hem.
Trong cuc sng, v vn ni lo lng ca chng ta thc ra u do chng ta t chuc
ly. i ngi v thng, nu con nhn nhn n theo hng tch cc hoc tiu cc th n
s tch cc hoc tiu cc nh vy. M mun k cho con nghe mt cu chuyn rt th v:
Chic ng h qu lc mi lp rp c t gia hai chic ng c. Hai chic ng
h c tch tc, tch tc tng giy. Mt trong hai chic ng h c bo chic ng h
mi: Chy i no, gi chu cng cn lm vic ri y. Song ta c phn lo l chu chng
th chy qu 32 triu ln u.
Tri! 32 triu ln. Chic ng h nh v cng sng st. Bt chu lm vic nhiu
nh th ? Chu chng lm c, chng lm c u.
Chic ng h c cn li lin bo: Chu ng nghe bc y ni linh tinh. Khng cn
phi s, chu ch cn ung a qu chung theo mi giy l c.
Trn i ny lm g c vic on gin vy. Chic ng h qu lc bn tn bn nghi:
Nu th th chu s th xem sao.
Chic ng h mi nh nhng tch tc theo tng giy, c th khng bit mt nm
tri qua t bao gi v n chy c 32 triu ln.
Sau khi con c ht cu chuyn ny, m mun gi cho con mt bi ht c, l bi
Auf Flgeln des Gesanges ca Felix Mendelssohn, m hy vng bi ht p v bnh yn ny
s gip tm trng ca con bnh n tr li.

Nm xa, ng ngoi con tng bo m: Ting ht l nhng tinh lnh tn ti mi mi.


V d vui v hay au bun, ting ht u c th gip con tm thy hnh phc. Hi m
cn nh, khng th chia s c vi ni bun ca mt ngi phi ri b qu homg, ra
n&c ngoi lnh nn l ng ngoi con, m ch bit np vo lng ng, m h cm nhn
khc nhc du dng cng ng.
Thi gian ta nh nc chy qua cu, chp mt m n tui ca ng ngoi con
nm no, cui cng m hiu v sao ngy y ng con hay nghe nhc mt mnh. Ch cn
giai iu ct ln, d vo bt k lc no hay bt k ni u, d tm trng chng ta ang
nng vi hay th th, th nhng pht giy ti p v m du y cng khin con ngi
cm thy cuc sng ha ra khng kh khan v cng thng n vy.
Ti ra ca hng bng a nhc m ua a AufFlgeln des Gesanges ca Felix
M endelssohn gi km l th cho cu con trai ang hc Thng Hi, th hin s tin tng
cng lng quan tm ti dnh cho thng b, n hiu rng, d hai m con cch xa nhau,
nhng ti vn c th chia s v i n m i ng cay ngt bi trn ng i, n khng phi
chin u mt mnh.
Sau mt th i gian, con trai ti trnh trng tuyn b v i ti qua in thoi: M , con
nhn c th m gi ri, bn nhc qu thc rt hay. Con cm on m ! G iy pht y ti
thy lng m nh nh m li.
V chng tng thng M B arack Obama cng c cng cch ngh nh vy trong vn
gio dc con ci. H c gng gi khong cch h p l trong tnh yu, nm tay con trt
patin, v tay khen ngi ng vin v ha m nh vo cuc sng ca con. Ch cn con gi a
giy m i tham d hot ng x hi, h u c gng n d. H lun theo st m i biu hin
ca con gi trng, gi lin lc v i thy c gio ca con...
Nu cc bc cha m m un thc y tr
tin bc trn con ng t lp, m un mt
ngy no m nh c th bung tay con ra, th
gia cha m v con ci cn phi c mt
khong th i gian m t ngt . N h hi con cn
nh, khong th i gian trc lc tr i ng
chnh l th i gian m t ngt. Cha m khng
nn cm thy kh chu, phin lng vi nhng
cu hi lin min ca con, cng ng chn
ght vic k i k li cng mt cu chuyn cho
con nghe m i m. H y tn dng khong th i

Ba m con i b cng nhau,

gian trc lc tr ng ni chuyn tm tnh vi con, bin cm gic gn b thnh th


m t ngt iu ha m i quan h gia cha m v con ci.
Khi bn tht s lng nghe con ci, chng s dn dn hc c cch chia s nhng khc
mc, h y vng v mong m un ca m nh v i bn. Nhng ci m, n hn nh v vut ve trn
y tnh yu thong ca bn s lm du i ni bt an trong con, khin tm t tr tr nn
th thi v m n nguyn, d i vo gic m p. D cha m c tr chuyn tn gu v i con v
bt c vn g th cng l mt cch th hin tnh yu v s quan tm ca cha m i

vi tr. K thc, con tr suy ngh v cng on gin, chng ch mun hng ngy cha m quan
tm ti mnh nhiu hon, tr chuyn v i mnh nhiu hon. Cho d ch l mt s chuyn
vt khng vui xy ra trng, th vic cm nhn c si dy lin kt gn b gia cha m
v chng vn l iu m tr ao c nht.
Khi trao i, tr chuyn vi cc con, i lc ti s k cho chng nghe nhng tnh hung
tong t ti tng gp hi nh, rng khi ti x l ra sao, nh lc bun, chu thit hay
tht vng th lm th no. Khi bn tr bit ti cng tng phi ong u, vt qua p
lc v phin no, chng chu nghe li ti hon. Tm gong ca ngi m r rng cng s
khin tr thm can m, t tin v c kh nng khng p lc tt hon.
Chung Nam Son, vin s Vin Cng trnh Trung Quc trong mt bui bo co hi
tng v m, ngi c nh hng rt ln ti cuc i ca ng. ng ni, ct li trong tnh
yu thong ca m l mi mi nm tay du dt v di theo a con. ng chia s: M l
ngi c on sinh thnh, dng dc ra ti, v gio dc, m cng b nhiu cng sc dy d
ti hon. Hi tiu hc ti hc rt km. Ln lp 5, trong mt ln i thi, ti bt ng t c
thnh tch cao, m vui mng bo ti: Nam Son, con cng c y ch. Li m ni lm
lng t tn trong ti bng chc bng ln. T tr i, ti bt u chm ch hc hnh.
Tnh thn mu m gia cha m v con ci l mi lin h s theo ta n ht cuc i,
cha m yu mnh, hiu mnh, ng h mnh, lun lun bn cnh mnh l ngun sc
mnh quan trng nht gip con ci ng ln t i din vi th gii ny.

M t s b q uyt n h gip p h h u yn h n m b t t m t tn h c m c a co n
1. C gn g th u th p t liu v c u c s n g c a co n . To h s t liu gia nh
t khi con ra i, ghi li nhng li ni v vic lm ca con. Qua , ph huynh c
th nhn ra u nhc im cng nh nhng tm trng phn nh thi quen sinh
hot, s thch ca con. Nh vy, qu trnh gio dc s t hiu qu hon.
2 . L n g ngh e k in c a co n tr n n h iu p h n g d in . Ph huynh thu thp
t liu v tr trn nhiu phong din c th trnh c ci nhn ch quan, phin
din v con, qua gip h nhn ra vn bn thn mnh thng xem nh, b
qua. Vi tr, thy c gio l ngi chng tin tng nht, cn bn b l ngi thn
thit nht. Cho nn thu thp t liu t thy c gio, bn b ca tr l la chn
ng n nht ca cc bc cha m.
3 . T r th n h b n th n c a co n . Nu khng mun con ng cht cnh ca tm
hn vi bn v bin bn thnh k ngoi cuc, th cc bc cha m khng nn lc
no cng t mnh vo v th b trn. Sau khi c nh dng ba xong, ph huynh c
th tr chuyn hi han, tm s cng con. Rt ngn khong cch tm l gia hai
thh, gip cha m nm c tnh nt, c tnh, hng th v s thch ca tr.
4 . T r n tr n g t n g ti n b n h c a co n . So snh nhng thay i ca con qua
tng ngy, cha m s nhn ra s tin b v im sng ca con. Cha m cn phi
tuyn dong khch l, gip con tri nghim thnh cng. chnh l im t ph
trong vic gio dc con ci.

5* Kp thi nm bt ng thi tm t ca con. G ip con h c cch g ii quyt


cc v n n y sin h tro n g cuc sn g m t cch n g n, n g th i tru yn t li
cho con nhng k in h nghim , t t ng v gi tr ca m nh th n g qua giao tip
ngn ng.

6. Chn knh kt ni ph hp. M i a tr c m t tn h cch kh c nhau,


m u n l m c iu n y ph hu yn h cn l a chn cch tr chuyn ph h p v i tr
d a trn c im tn h cch ca n. y chng ta c h ai cch. M t l cch ni
th ng: C ha m th n g th n cho tr b it r th i ca m nh v v n cn b n . u
im ca p h o n g p h p n y l i th n g v o v n , tu y n h in n ch th ch h p v i
n hng a tr c tn h cch h ng ngoi. Cch g in tip : C ha m dn g m t cu
chuyn nh ho c m t v d no k h o i g i h ng th tr chuyn ca tr sau
dn dt cuc ni chuyn vo ch cn trao i.

7. Tm c hi tr chuyn thch hp. Lu n c m t v i v n , s vic ph t


sin h t chnh b n th n tr v m i tr ng xu n g quanh, v ic cha m kp th i nm
b t v n , s vic in hn h v tin h n h trao i, tr chuyn v i tr s m an g li
hiu qu cao h o n b n h th ng, b n th n tr cn g d tip thu h o n .

8. To bu khng kh thn i, d chu. R t nh iu b c p h hu yn h b n h th ng


rt t kh i tr chuyn, trao i v i con, n h u n g khi c v n x y ra, h l i nghim
kh c rn d y tr, c nh v y kh on g cch gi a cha m v con ci n g y m t l n
h o n . V v y, m u n cuc tr chuyn v i tr t hiu q u tt h o n , cha m cn to
b u k hng kh th n m t, gn gi, ph a tr, k v i chuyn th v n h m rt ngn
kh on g cch tn h cm g i a h ai bn.

L i bc khng c ngha l b mc
V cng tn nhn v cng yu thong khuyn cc bc ph huynh, nu tht s ngh
n hnh phc ca con, hy li v pha sau, khng lm mt chic trc thng lc no cng
bay ln trn u tr, v l hnh ng xm phm tm hn con tr v cng l xem thng
nhu cu trng thnh ca chng, lm gim kh nng min dch, kh nng t lo liu v thch
nghi ca con.
Tuy nhin, cha m li v pha sau khng c ngha l b mc tr. Israel, d hon cnh
mi gia nh khc nhau, nhng tt c cc bc cha m u c chung mt nguyn tc hnh
ng c bn nht l ti c th bung tay cho php con t do trong gii hn, cn nu con
vt qu gii hn ny, cha m s khng tr ty na.
Nu bn hi ti c kinh nghim g v vic li v hu phng, bung tay song vn khng
b mc con t tung t tc, th iu u tin ti ngh n chnh l cc bui hp gia nh ca
chng ti. Gn nh hng tun, mi gia nh Israel u c bui hp mt nh k. Theo
chuyn gia gio dc Israel: Tho lun hoc gii quyt vn v con ci (t bn tui tr ln)
trong bui hp gia nh c t chc mi tun mt ln c th gim bt rt nhiu rc ri
cho cha m. Nhiu vn c th c gii quyt thng qua bui hp gia nh, song y ch
l li ch ph m n em n cho bn. Li ch quan trng hn ca bui hp gia nh nm
ch, n gip tr hc kin thc sinh tn, nh nm c cch gii quyt vn , hc hi k
nng giao tip, bit hp tc v tn trng ln nhau, bi dng tr sng to, bit cch t chc
tho lun tp th, bit chu trch nhim v pht biu cm nhn, bit lm sao cho mi ngi
u vui v.
Cc bui hp gia nh nh du qu trnh chuyn bin t tng ca ti v cc con. Ti
xin chia s mt s tnh tit c th trong bui hp gia nh ca chng ti. Bui hp m u
bng tch tr bui sm, thng do Mui Mui pha sau gi n sng th By hng tun. Con
b mc chic tp d nh, bng mn im tm du ty ngon mt n t lm, cn thn t
tng phn nh xung trc mt mi ngi.
v c bn, ngi ch tr bui hp khng phi l ti, m do bn tr lun phin m
nhn. Ngoi ngi ch tr bui hp ra, mi bui hp gia nh cn c mt tr l chu trch
nhim h tr ngi ch tr v m nhn cc cng vic nh iu phi thi gian, ghi bin bn
bui hp, nhng chc v ny cng l do bn tr ln lt nhn lm. Ch tr v tr l m
bo bui hp c trin khai theo ng trnh t, nhim v ca nhng ngi cn li l tham
gia tho lun. Khi bt u bui hp, mi thnh vin trong gia nh u phi tch cc tham
gia xy dng kin, v ch tho lun l nhng vn thng gp trong cuc sng hng
ngy nn mi thnh vin u cm thy mnh c iu cn ni, cn mt khi ni th phi ni
ra ht.
Tnh hnh hc tp tun ny th no? , Do ny c i x tt vi bn b hay khng?,

Tun ny ai trc nht tt?, Thc on tun ny th


no?, Lm sao hc ting Hebrew nhanh h on?, Nem
rn b sung thm v cay liu c t hng khng?, Thm
bt nm g sau cng lng ph h on?, Cn chun b
qu g cho sinh nht bn hc?, Con mun ti tim
bnh m lm thm liu c c khng?, M m nh
hng th th no?...w .. u l nhng cu hi tho
lun trong bui hp gia nh ca chng ti. Nhn qua,
chng u l nhng vn nh nht, song thc t li rt quan trng. Vo thi im tho
lun, tht s l nhng vn cp bch chng ti cn phi gii quyt.
Bui hp gia nh mang li cho bn tr cm gic c mt si dy lin kt cc thnh vin
trong gia nh vi nhau, chng nhn ra m chnh l hu thun ca chng. Nhng lc kh
khn nguy nan, cn s tr gip, m nht nh s xut u l din. Ba n erusalem
xut pht t chnh s thong tho trong mt bui hp gia nh.
Sau khi n Israel, D Hoa v Huy Huy ln lt nhp hc trng ngn ng. Trng
ngn ng Israel dy ting Hebrew bng ting Hebrew. Trn cnh cng chnh ca trng
treo mt khu hiu: Khi bc vo trng, bn hy ni ting Hebrew. i vi nhng em
nh m i n Israel, thy c gio s dy chng bng ngn ng c ch. Chng hn nh khi
dy n t m ca trong ting Hebrew, thy c s lm ng tc m ca. V i trng
hp ngn ng c ch khng th biu t r ngha, thy c s v hnh minh ha. V th cho
nn khi a tr ct ting ni, ng cm ting Hebrew trong tr c hnh thnh, vn
ngn ng nhanh chng c gii quyt.
Trong mt bui hp gia nh, D Hoa v Huy Huy bo ti: M, c v nh chng con
hc ting Hebrew m chng hiu g c. Sau khi tr chuyn vi hai a, ti nhn thy
nguyn nhn khin chng khng qua c mn ny khng phi l do chng khng c gng.
Nguyn nhn nm ch, lp hc c qu nhiu hc sinh Lin X c nn bt c d gio vin
phi iu chnh phong php dy hc, dng ting Nga xen ln ting Hebrew. Kt qu l D
Hoa v Huy Huy b ln gia ting Hebrew v ting Nga.
Ti cm thy c vn , hi Israel v Trung Quc m i thit lp quan h ngoi giao,
chng ti l gia nh Trung Quc u tin di dn v Israel. Ngoi hai anh em D Hoa v Huy
Huy ra, trng ngn ng ca Israel khng cn hc sinh Trung Quc no khc, nn thy
c gio chc chn s khng t ra ch ging dy ring bit ch v hai hc sinh Trung
Quc. Gi lm th no?
n o suy ngh mi, cui cng ti quyt nh n Cc Gio dc erusalem ngay trong
m . Khi ti vt v n noi th tri ti en nh mc, Cc Gio dc ht gi lm. Ti
cng khng bit mnh ly u ra can m ng qua m di ta nh khng bng ngi qua
li . Sng sm hm sau, ti vo vn phng lm vic ca Cc trng v cui cng cng
m i c mt gio vin dy ting Hebrew gii nht a phong cho hai cu con trai ca
mnh. Ngi thy ti m i v t erusalem qu ng l gio vin dy ting tt nht m ti
tng gp. Di s dy d ht lng ca thy, ting Hebrew ca D Hoa v Huy Huy tin
b vt bc.

S thnh cng ca gio dc ngn ng Israel gi m cho ti nhiu tng. Hng


ngy ti thu thp cc loi hoa vn, ct v phn loi cc kiu tranh nh trn giy bo ri em
dn ln tm ba cc tng. Khi D Hoa v Huy Huy t trng v, ti a tm ba cc tng cho
hai a, bo chng nht ra nhng t mnh cha bit n trng hi li thy c hoc hi
bn tr hng xm. cng l l do cc con ti lun tin m l hu thun mnh m nht ca
chng. V chng bit, vo nhng thi khc quan trng, chc chn m s xut hin.
Cng trong mt bui hp gia nh, ti trnh trng hi bn tr: M mun m mt qun
cm Trung Quc, cc con thy c khng? Ti ngh tng a pht biu kin ca
mnh. Lc , c con gi ca ti m i hc tiu hc, song n cng c quyn pht biu kin.
Nhiu nm sau, cc con ti u trng thnh, nhng cho n by gi, my a vn nh
c nh tng ngi hp bn v Khoch tng trng GDP ca gia nh.
Tuy ti l ngi xut hp gia nh hng tun, nhng cng chnh ti - mt b m
Trung Quc, li khng hn thch ng vi kiu dn ch hon ton, nn nhng hnh ng
thiu dn ch xut hin trong cc bui hp i a s u bt ngun t ti. Ti thng v
tnh mang quyn lm m ca mnh ra p o bn tr. Song cch hnh x ca ti ngay lp
tc vp phi s ln n v ph bnh ca cc con. Chng nghim mt, trnh trng bo ti rng:
Chng con ngh m ch pht biu khi n lt mnh, gi cha n lt m. Ti vi
vng p: M xin li! v nh tun th chong trnh lm vic ca bui hp, km nn uy
quyn ca mnh, cc con c c hi th hin.
Israel c cu danh ngn: V c Cha Tri khng th chm lo mi vic nn ngi m i
to ra ngi m. Ni nh vy c ngha l ngi m c c quyn trong tnh hung c bit.
Ti rt t khi s dng thanh thng phng bo kim ny, nhng cng c mt s ngoi l,
nh trong vn chn trng ca con ci. Mi trng x hi ca con l do bn hc ca
chng quyt nh, nhng ngi bn ny c th tr thnh bn b, i tc lm n trong sut
i ca con, v i khi cn tr thnh bn i ca chng. Ngoi ra, t cht ca gio vin
cng c mi lin h mt thit ti t cht ca tng hc sinh. V vy chn trng l vn lu
di. v vn ny, ti tng c bt ng vi con gi v phi dng n thanh thng phng
bo kim ca mnh. Khi , con b khng mun n trng tiu hc tn gio, v trng tiu
hc tn gio quy nh gi vo lp sm hn cc trng tiu hc cng lp thng thng, li
cn quy nh hc sinh phi mc vy n trng v dnh 40% thi gian hc mn Do Thi
hc. Con gi ti mun hc mt ngi trng no si ni, n o hn. Song ti li gip n
tm mt trng tiu hc tn gio tt nht a phng. Ti suy ngh rt k ri m i a
ra quyt nh ny.
T thp k 1950 ca th k trc, Israel khuyn khch con em ca dn di c m i vo
hc trng tiu hc tn gio, hc mt s kin thc v gi tr quan truyn thng c bn ca
dn tc Do Thi qua cc mn hc (c bit l lch s, vn hc v a l) v hot ng ngoi
kha ca trng. Cch hc ny gip th h sau ca dn di c mi nhanh chng vt qua
ro cn vn ha Hebrew, nhanh chng thch nghi vi vn ha Israel, ha nhp cuc sng
nh trng v mi trng x hi ni y. Ti ngh, sau ny ln ln c th con gi ti khng
tha nhn vn ha Israel, nhng con b khng th khng hiu g v n. V d nh: b n
dng trong cc ch phm t sa bt buc phi s dng ring vi b n dng trong cc
mn ch bin t tht. C, trng, nc hoa qu v rau c (thc phm Pareve) c th n
chung vi cc loi tht hoc ch phm t sa. B n dng trong cc ch phm t sa v

b n dng trong cc mn ch bin t tht cn c s dng, ra v ct ring...


gip con gi c mt khi u tt p trc khi n trng tiu hc tn gio, ti
thu gia s hng ngy n nh dy con b hai moi hai ch ci trong ting Hebrew sut
mt thng. Trong ting Hebrew, t sabra ngha l ngi Israel sinh ra v ln ln a
phong, l ngn ng dn tc ca ngi Do Thi v cng l mt trong nhng ngn ng lu
i nht trn th gii. N l mt phn nhnh ca nhm ngn ng Semitic thuc h ngn
ng Semito - Hamitic Trung ng, khng c ch ci nguyn m m ch c hai moi hai ch
ci ph m, ch vit c vit t bn phi sang bn tri. Vn Hebrew tuy on gin nhng
mun gi c nt dung d, t nhin ngi vit cn phi ht sc cn thn. Ti nh gia s
bt u dy con gi t ch ci u tin n ch ci cui cng trong bng ch ci, cn con b
c hc nh vy mt thng cho n khi thuc lu lu.
Hi m i n trng tiu hc tn gio, con gi cha hon ton hiu tm nguyn ti.
Nhng sau khi hc c ba nm, nhng nt vn ha v l nghi ny n su, bn r vo
tm hn con b. Mui Mui hiu phong th v phong tc tp qun ca Israel, con b vit
vn bng ting Hebrew rt hay, k nng tu t cng rt tt. Nh nhn c s gio dc n
tha nn con b tr thnh c gi c mi ngi yu mn.
Gi con gi theo hc mt trng tn gio, cho con b hc cch tr thnh c gi nt
na. Trong thm tm, ti vn lun mun tm c hi tr chuyn vi con v quyt nh
thiu tn trng ca ti i vi c tnh ca con, ti vn lun mun xin li v ni v i con
rng: la chn ny xut pht t toan tnh ring ca ngi m. Ti tin, n mt ngy no ,
khi ti khng cn tn ti trn ci i ny, th h di dn th ba l nhng a chu do con gi
ti sinh ra s thu hiu ni kh v tm nguyn ca b ngoi n.
D vy, ti cng khng kin tr lm theo toan tnh ring ca mnh n cng. Sau khi
con gi tt nghip tiu hc, ti thun theo con b, cho n vo hc mt trng trung hc
c s ph thng. Bc vo cp hai, thnh tch ting Anh v ton hc ca con b lun ng
u lp, l nh vo s gio dc v cng nghim khc t trng tiu hc tn gio.
Mi chn tui, con b bt u nhn c thnh qu t s gio dc ca nh trng
trong nhng nm thng , n thng hiu vn ha v l nghi phong tc ca Israel, c
bn b Israel yu mn v c mi quan h rt tt vi mi ngi. N lm phin dch h tr
Cc Cnh st, lm tr l cho lut s, gip cc lao ng Trung Quc tha kin m khng gp
kh khn g v mt vn ha. Mt hm, t nhin con gi bo ti: Nu ban u m khng
bt con hc trng tiu hc tn gio, c l con s mi khng hiu c nhng iu su sc
trong tm hn.

Cm n S trng thnh ca con gi.


Tuy ranh gii gia li mt bc v b mc l rt nh, nhng li tn ti s khc bit v
cng ln. Li mt bc l mt sch lc nhn xa trng rng trong gio dc gia nh. Nhng
khi thc hin phng n gio dc y tr ln tuyn u ng lc, nhng lc tr cn c
bo v hoc vp phi kh khn vt qu tm x l ca chng, ph huynh phi c s h tr
tr tht kp thi. Ni cch khc, cha m cn ng c ly an ton bo v, tr bit

rng khi nguy cp, m nht nh s xut hin!

M t s ngu yn t c co* b n c n tu n th khi t c h c b u i h p gia nh


1. n nh thi gian hp hng tun v tt c cc thnh vin trong gia nh u phi
c mt y .
2. Cng b trc ch s tho lun trong bui hp gia nh (ghi ra giy), mi
ngi trong nh u c th vit kin ln .
3. Cho tr vit li thng tin quan trng cng nhng tha thun gia cc thnh vin
trong gia nh.
4. Trnh can thip, cn tt ti vi v my nghe nhc trong lc hp.
5. M u bui hp bng l i tn thng v cm cm. Nh vy, mi ngi trong gia
nh u c c hi khen thng v c khen thng, cm n v c cm n.
6. Ch lng nghe kin ca tng ngi, v tho lun v lng nghe cm nhn ca
ngi khc lun khin i phng cm ng v chuyn bin tch cc.
7. Khng to ting, ch bai, qut tho hay ct ngang li ngi khc trong bui hp.
8. Khng chim dng khong thi gian xem phim hot hnh ca tr lm thi gian
t chc bui hp.
9. Dnh cht thi gian tho lun v nhng vic, k hoch sp ti nh k ngh.
10. Chun b mt t thc ung v im tm trc khi bt u bui hp gia nh
bui hp thm phn vui v.

G ieo nng cho tnh yu


Con ci l thin s ca cha m, l phc phn ng tr i ban tng cha m; con ci l bu
vt ca cha m, d ngho i hay giu c, i v i cha m con ci m i m i l ngi quan
trng nht; con ci l nim vui ca cha m, d cuc sng kh cc th cha m cng c con
l nim an i; con ci l hy vng ca chng ta, m i vinh hoa ph qu u khng th snh
bng lng hiu tho ca con tr. N h l i bi ht Con yu , con nghe chng: Con yu, con
nghe chng? Khng cn con bo p m bt c iu g. m ngy nui dy con m ang
n cho m th i khc p nht cuc i...
N gun nng lng duy tr nhp p ca c gia nh khng phi l uy quyn, m l s
lc quan v tnh yu cha m dnh cho con. Chnh s lc quan rng m v tnh yu thong
v b m i l ci ngun tinh thn, l bn an ton, l ng lc khng ngng tun chy
trong tri tim m i thnh vin trong gia nh.
Trong vic th hin tnh yu y, cc bc cha m Do Thi coi trng phong php biu
t c tnh lc quan h on.
Lc gn gi con, cha m Do Thi thng bo tr rng: Sng vui v v hnh phc m i
ngy l mc tiu ca cuc sng. cng l tinh thn gio dc gia nh ca dn tc Do Thi
c truyn qua cc th h.
Chng ta thng quan nim, mt ngy l khong th i gian c bt u t sng sm
v kt thc vo lc sm ti, nhng ngi Do Thi li ngh khc.
M t ngy ca ngi Do Thi bt u t lc m t tr i ln. Rt nhiu ngi t m trc
quan nim th i gian k l ny: Ti sao m t ngy li bt u t khi m t tr i l n ? Ngi Do
Thi cho rng, so v i cch tnh th i gian bt u bng nh sng v kt thc bng bng ti,
cch tnh th i gian bt u bng bng ti v kt thc bng nh sng khin con ngi ta cm
thy hn hoan vui sng h on. Khi t chn vo mt gia nh Do Thi, iu u tin khin
bn n tng, chc chn l bu khng kh lc quan ca gia nh. Lc quan l ci ngun tinh
thn cc bc ph huynh Do Thi to ra cho con ci h.
Hi ti cn nh, cha ti ly m nh lm gong, dy ti phi lun m m ci i din v i
kh khn. Khi b pht xt c bc hi, cha ti xoay x b trn n Thng Hi. V i hai
bn tay trng, ng to dng cng vic bun bn cc loi ru v thm tri sn bng s
hiu bit, tinh thn lc quan in hnh ca ngi Do Thi, bt u gy dng li cuc sng.
ng dc ht tm tr ca m nh vo vic dy ti tr thnh mt ngi bit vt ln kh khn,
ng thng ni: Sara, khi con thy tm trng m nh khng tt, ht hng chnh l lc con t
coi m nh l k bt hnh nht trn th gii. Nu con bit cn c ngi kh s h o n con nhiu,
cha tin con s v cng trn trng nhng iu m nh ang c. Ta nh bng ti lm nn cho
nh sng, iu khng m ay cng lm nn cho m ay mn. Khi con m m ci v i cuc sng,

cuc sng cng s mm ci li vi con.


Ti tng c mt bi vit ca Du Man Hng, Hiu trng trng Tn Phng ng,
ni v cch to dng ci ngun tinh thn cho con ci ca mt gia nh trn y tinh thn lc
quan v tnh yu thong. Du Mn Hng a gia nh i ngh, c nh cng ngm trng bn
b bin. Sau hon mt gi ngm trng, ng lo con gi lnh nn ngh mi ngi quay v
khch sn. Nhng con gi ng ni: Con khng v u, phi i n khi trng ln n ch
kia th con m i v. Cu ni ca con gi khin Du Man Hng nhn thy tnh quan trng ca
vic con lnh hi nhng th trong cuc sng, v iu ny cng khin ng ng ra rng,
chnh thi sng tiu dao, ung dung t ti ca cha ng nm xa truyn li tnh cch ci
m, thoi mi cho ng by gi. Khi gp bt c kh khn, trc tr hay ni au no, tnh cch
ny lun pht huy tc dng rt ln.
Cc bc cha m Do Thi coi tinh thn lc quan v tnh yu thng l ci ngun tinh
thn, l huyt mch sinh tn ca ton gia nh. Cn ti, cha kp suy ngh thu o phi
chp hnh nhim v ny ri.
Lc m i tr v qu hng, mi chuyn u khng nh nhng g ti mng tng,
chuyn tt p thng ch n sau nhng kh khn. Ban u ti c ng t nht Cc Di dn
Israel s sp xp cho ti sng mt thnh ph tm c nh Haia, khng ng h sp xp cho
gia nh ti n thnh ph Kiryat Shmona gn bin gii nc Lebanon lng ging. l
mt thnh ph nh nm pha ty bc ca Hula Valley vi hai mi hai ngn dn.
Ba a con ca ti cha hiu g, v y l ln u tin xut ngoi, nn c i my bay
l bn tr thch ch lm ri. Ri sn bay n o v m ngi xa l, bn tr ta nh
nhng ch chim khch b nh, ru rt ln xe ngi, t chy thng v pha bc Israel theo
con ng quc l nhp nh ln xung. i, i mi, D Hoa v Huy Huy nhn thy phong
cnh bn ngoi ca xe cng lc cng tr nn hoang vng, so v i Thng Hi phn hoa no
nhit cng nhng ta nh chc tri, ni y tht n iu v yn ng.
M, sao chng ta phi n y?
V y l ni o to ra nhng vin chc ngoi giao xut sc nht ca Israel! l
iu cn b ca Cc Di dn cho ti bit, ti dng n vc dy tm trng ang chuyn t ho
hc sang bun chn ca bn tr.
Sau hn ba gi chy, xe n Kiryat Shmona, ri dng li gia nhng ta nh mu
trng vng chi. Tht ra thnh ph Kiryat Shmona cng rt p, xa xa l rng ni tuyt cao
ngt tri ca Lebanon, cn ngay trc mt l hoa c cy ci xanh ti rm rp.
Bn tr ln ln Thng Hi, cha bao gi c nhn thy ni tuyt nn lc chng
phn chn li ngay. Hn na, nhng v ch nhn trong ta nh mu trng nghe ni l
dn di c t Trung Quc v, u nhit tnh ra thm hi chng ti. Da vo cht vn ling
ting Hebrew c c cha ti dy trc y, ti thc hin mt vi cuc chuyn tr n gin
vi h.
m tr hng xm nhit tnh gip chng ti mang hnh l ln tng ba. Ht nh b cc

nh ti sng hi nh ti H i Lin hip ngi Do Thi Thng Hi, ch ny cng thit k


tng ba lm n o i , tng trt khng c tng ngn nn c th dng lm sn bng cho bn tr
ch oi a. Gia nh ti cn h s chn gm b a phng ng, hai phng khch v h ai phng v
sinh v i tng din tch s dng l h o n m t trm mt vung, va dng. Tuy nhin, cn
h trng h u trng hoc, khng c c g c, nn nhn h o i th thm.
Bn tr m hnh l ca m nh, va m un t xung li va khng mun, thiu no hi
ti: M, ti nay chng ta th no y?
Cc con ng lo, m ngh xem no. Lc , ti khng bit m nh ly u ra s can
m v song . N hn lc m t tr i cn cha ln, ti vi vng chy xung tng di tm m y
thng cc tng, x thnh tng tm , tri xung sn nh ri d chn m trong hnh l m ang
theo ra, bn m con m i tm coi l c ch ng lng. n khi nhng ngi hng xm m ang
ba ti sang, chng ti bt u ngy u tin ca cuc sng m i Israel. Tm trng bn tr
nh th i tit thng su, thot ci nng vng rc r. Trong m n m u ti, ti v bn tr
ch oi tr on t t, nm tay to nm tay nh vung ln h xung chung m t nhp, cn h s si
y p ting ci hnh phc.
Trc khi i ng, ti m bn tr bo: Cc con, m i th khc c thi. D ni y khng
phn hoa bng Thng Hi, song n m ang n chic ni cho s trng thnh ca cc con
v mt ngi trng hon ton mi m. Cc con c bit ngi Do Thi to ra cho th gii
bit bao nhn ti khng? H chnh l nhng tm gng cho cc con noi theo. Sau na nm
na, cc con hc tt ting Hebrew, m s c gng chuyn nh n Tel A viv hoc erusalem,
m m ong cc con s c mt tng lai ti sng. M yu cc con. M ha s cho ba anh em
m t cuc sng hnh phc.
Cuc sng lt sang trang m i. Theo quy nh ca nh nc, m i ngi dn di c m i
chuyn n Israel u phi n hc trng ngn ng, tham gia kha o to ting
Hebrew t ba n su thng. Ting Hebrew l ngn ng dn tc ca ngi Do Thi, c
xem l th ngn ng lu i nht trn th gi i hin nay. im khc bit ln nht ca ting
Hebrew so vi ting Trung l ting Hebrevv c rt t hnh dung t. Chng h n khi m iu t
m t s vt, bn s phi s dng rt nhiu php so snh. rn luyn kh nng so snh cho
cc con trong th i gian ngn nht, m i ti ti v bn tr ngi quy qun bn bn n cng
chi tr ngn ng. Ti chu trch nhim t cu hi, ba a con tranh nhau tr l i. V d
nh ti hi: Cc con, ai hnh dung ra c ngy ti tri nht th nh th no nh? Hm
nay m c mn i g, ai tr l i ng s c n tr c!
N gy ti tr i nht l: ti en nh m c!
Cha phi l cu tr l i h ay n ht!
N gy ti tri nht l: gi tay ra trc m t cng khng thy g ! Cu tr bng ting
Hebrew ca D Hoa l h ay nht. D Hoa c cn m t m ing i g trc tin, ba a ci
ln vi nhau.

Yeheyebesedr (m i th nht nh s tt hn) . y l cu u tin ti ni v i bn tr


vo m i bui sng sau khi thc dy, n cng l cu ca m ing quen thuc ca cc bc cha
m Do Thi.
Ch l m t ngi ph n bnh thng, vo thi im ti c l do bun b khc
lc, thm ch v cng lo s cho tng lai sau ny; nhng trn cng v mt ngi m
trng thnh, ti cn dng thi lc quan, kin cng, ung dung i m t v i mi
chuyn, ti phi lm tt vai tr u tu gia nh ca mnh. Thc t cuc sng l ti liu
ging dy tt nht trong vic gio dc con ci, thi nhit tnh, kin tr, khng ngi kh v
ch kin cng ca cha m trong cuc sng s l tr ct tinh thn vng chi nht ca tr
khi ng trc kh khn.
T r v Israel, qun o m y m con m ang theo t Thng Hi khng ph h p vi hon
cnh y, chng ti lin nht qun o trong gi ng qun o c ngoi ng em v
dng. im khc bit gia ngi Do Thi v ngi Trung Quc, l ngi Do Thi
thng git sch, xp gp gn gng nhng b h khng dng n, ri m ang ra t vo
gi ng qun o c cnh thng rc nhng ngi ngho kh c th ly v dng. C mt
th i gian, qun o ca c nh chng ti u ly t .
M y nm sau, tnh hnh kinh t ca gia nh khm kh hn, chng ti cng lm nh
vy, git sch, gp gn ch qun o c nh khng dng n ri m ang ra xp cnh thng rc,
tng li nhng ngi cn s gip . Sau , ti cn thn dn H uy Huy: N u thy ngi
khc m c qun o ca nh mnh, con khng c ni vn l qun o ca t i!
Khng ng, ngy hm sau H uy H uy chy v nh ri rt ni: M , m i, con nhn thy
m t ngi Lin x m c qun o ca nh mnh! Nhng con khng ni g u, con gi v
m nh khng nhn thy, ri i lt qua ng y.
Lm tt lm . ng l con ngoan ca m ! Bit tn trng ngi khc, bn m i tht s
yu thng h, ng thi n cng th hin nhn cch ca chnh con ngi bn.
Trc y khi chng ti nht qun o tha ca ngi khc, lc no ti cng ngh D
Hoa v H uy Huy n tui thiu nin, nu chng m ay bn hc trng chng bo: !

Qun o cu m c l ca t th khng bit bn tr s ra sao? Nn nh ti phi dn


trc m y a: Nu c ai ni, qun o cc cu m c l ca t, th cc con phi ni l,
cm n cu gip . Ti nhc nh chng tuyt i khng c p tr: Qun o l do
t nht ch thng rc, cu da vo ci g m ni l ca m nh? Ti m ong bn tr trn
trng s gip ca ngi khc, d s gip l trc tip hay gin tip.
Bn tr cha bao gi h i ti liu chuyn ny c xy
ra khng, song ti tin nu tht s c ai ni: Qun o bn
m c l ca t , bn tr s lch s cm n ngi .
Bc nh trn ti chp nm hai m oi hai tui ti mt
cng vin Thng Hi. Hm , do tm trng khng
vui nn ti n cng vin do, thy c m y nh y nn
ti m i chp tm ny. Lc b y gi ti khng nhn thy
bt k li thot hay cht hy vng no trong cuc sng. V ngh n l i rn dy ca cha ti
lc sinh th i, v cng l ng vin mnh, ti chp bc nh ny v cn vit m t bi th
vo m t sau tm nh:

Trong ma toi p nht ny,


Em khng bit v sao em khng nghe thy ting ca ca anh,
V sao em khng nhn thy n ci anh,
Anh hy ht,
Anh hy nhy,
Ch giy v bn thn v vng trong i ch v ch.
Bn di l tm hnh ti chp nm 19 9 2, vo ngy th hai trong ln quay v qu
hng. Khi ti cn cha gii ting Hebrew, cn nhng suy ngh ang cht cha nh m t
tng nng tru trong lng. Khi i qua sp hoa ti, ti quyt nh chp mt bc nh
trc sp hoa vi mong m un bc chn v tm trng m nh cng ti tn nh nhng bng
hoa, n ci ca ti c th m ang li lng can m v sc mnh cho cc con.
T khi t mnh xy dng gia nh, tr thnh m ca ba a con, cha c giy pht no
ti qun li dy t ngi cha Do Thi ca mnh: H y gia nh trn ngp l i ca ting ht.
M i ngi thng ni v chng ngho kh lun gp trm chuyn su kh, hon cnh kinh
t gn nh l th c kh nng ph v sc mnh lin kt trong mt gia nh nhiu nht.
Thc t, nhng yu t khin sc lin kt ca gia nh kh c th tch r i nht chnh l s
lc quan v tnh yu thng ca cha m. Chnh trong lc cc bc lm cha lm m chng ta
ang tm m i cch p ng nhu cu ny yu sch n ca con, liu chng ta c bao gi
ngh n th quan trng nht chng ta cn m ang li cho con l g khng? N khng phi l
vt cht, m l tinh thn khng chu u hng trc bt c nghch cnh no, l phm cht
o c kin cng, s t tin ca c gia nh, l tnh yu thng v iu kin, tnh hiu qu
ca v th ngi ln trong gia nh i vi con tr. Ch c tinh thn lc quan v tnh yu

thng y m i to nn ci ngun tinh thn vng vng cho gia nh, m i khin tnh yu
thng cha m, gia nh trong tr cn m i khi chng r i xa gia nh.

B i d n g th i l c q u a n c h o c o n
1. Cha m v con ci cn phi xc lp nim tin thay i tnh cch. Cha m nn
nhn bit r rng tnh cch bi quan ca tr. Tnh cch c th c un nn, cha
m cn gip cho con xc lp nim tin rng tr hon ton c th hnh thnh s lc
quan trong tnh cch ca mnh.
2. Gip con phn tch bn thn m nh mt cch ng n, hng dn con tho
lun v tm trng tiu cc. Khuyn khch con m iu t sinh ng ni lo lng ca
chng, v cch miu t sinh ng, giu sc thi s gip tr th gin v m ang tc
dng tr liu.
3. Tng cng m i lin h tnh cm gia tr v i bn b ca chng. Tnh bn ng
vai tr quan trng trong vic hnh thnh tnh cch lc quan tr. Cha m cn
khuyn khch con ci vui chi v i cc bn cng tui, tr hc c cch giao
tip vui v, ha nh v i ngi khc.
4. Gip tr iu chnh tm trng ca bn thn. Hng dn tr hc cch t gt b
chng ngi tm l, hc cch kp th i ha gii tm trng bi quan.
5. Tch cc tham gia cc hot ng th dc th thao v lm vic nh. Nhng hot
ng ny khng nhng gip tr xa b cm gic bt li v tm trng tiu cc, n
cn gip tr thy c rng bn thn tr c th t kim sot v iu khin th gii
bn ngoi, bi dng cm gic thnh tu v lng t tin ca tr.
6. Gim ham m un chim hu vt cht tr. H y gip tr hiu rng hnh phc
ca cuc i khng th nh ng v i s giu c v vt cht. Khi ging gii o l
ny v i tr, cha m nn hn ch ham m un vt cht ca con.
7. tr c hng th phong ph. N i v hng th v s thch, cha m h y cung
cp cho tr nhiu kiu la chn khc nhau, cho tr nhng hng dn thit yu, v
cuc sng trn y hng th s d to cho con ngi cm gic hnh phc.
8. Lm gng cho con noi theo. Cha m t kim im xem bn thn m nh c v
tnh lan truyn cm gic lo lng, bun chn thi qu cho con hay khng. Tuy cha
m khng nn bo v con qu mc, nhng iu cng khng c ngha l cha m
khng cn bo v con trong chng mc va phi.
9. Khi gia nh ang phi ng u vi th thch, cha m cng phi ly mnh
lm gng, ung dung i din v i th thch ca cuc sng, tr cm nhn c
quyt tm chin thng kh khn cng ch kin cng ca bn. Bn c th t nh
vi bn thn mt s cu ng vin trc m t tr, ng xem thng nhng cu
ni t khch l bn thn, v tr c th hc cch t khch l bn thn v tm th
bnh tnh t chnh bn.

n g nhng bt hnh trong hn nhn lm nh hng


ti con
Hi nh, cha k cho ti nghe rt nhiu cu chuyn p, trong s c mt cu chuyn
ng ngn rt xc ng:
nh nng m a xun si m m t t. M t bng hoa nh xinh kh ung a trong gi,
m un tm kim s tong ng p nht cho ring mnh. M t ci cy nh ang m chi thu
ht s ch ca bng hoa, bng hoa bn ln, ngng ngng b y t tnh cm ca m nh vi
ci cy. V th l chng yu nhau. Bng hoa xinh p v ci cy ch c th ngm nhn nhau
t xa. Ci cy c ht ly cht dinh dng, m ong mnh c th v on di cnh tay di lng
t ra tht xa an i v v ni mong ch ca bng hoa.
M a thu n, cnh tay m ong ch t lu ca cy v on ra chm n phn r yu t
ca bng hoa.
Song bng hoa dn dn ho tn trong gi thu.
Ci cy khng v mt cy hoa m bi thong tuyt vng, n m cht ly ht ca bng
hoa. M a ng nm , ci cy c ht sc a ht hoa xung phn r ca mnh.
M a xun th hai li v, bng hoa m c ln cnh ci cy. Khi bng hoa ngng u ln
nhn, thy ci cy nh gi ln, n thanh thn m m ci. T v sau, m i khi m a xun
v, m i ngi u thy di gc mt cy to m c ln mt bng hoa rt p. H ni:
chnh l nhn duyn i i kip kip ca bng hoa v ci cy.
Tnh yu v hn nhn dn dt tri tim ngi ph n hng n cuc sng hnh phc.
Di s chiu ri ca vng sng ny, ngi ph n tr nn du dng, can m , thng minh
v c chp. Du cuc sng c kh cc, c mt m i, ch cn cm nhn c s bn vng ca
hn nhn, m i phong ba bo tp u tr nn khng cn u m, m i kh nn u gieo m m
cho s kh i u m i ngt ngo. D th no chng na, hn nhn cng li du vt trong
cuc i ngi ph n, hoc l au kh, hoc l hnh phc.
Ti tng i trn con ng hn nhn hnh phc, nhng tht khng may, ti li l
ngi v ln n trn con ng y.
Cn nh, hi ti v cha bn tr ly hn t lu, nhng trc m t con gi, hai
ngi chng ti vn lng l che giu con b. Ch n khi trong phng, khong cch gia
ti v cha n m i th hin qua nhng cuc ci v. Khi y con gi ti m i bn tui, song kh
nng quan st ca con b rt tt. Tr con rt nhy cm. Ti lin tc thy con b h ca quan
st hai chng ti. M t lt sau, bn c th khng nghe thy ting bc chn, nhng tht ra
con b ang ng chn trn ngoi ca, tip sau mt lt na, ti li nhn thy cp m t to

trn ca n. Hnh ng ca con gi khin ti cm thy va sng st va au n. Ti


khng km c nc mt. Ti mun ni v i con gi: M xin li con. Vo giy pht y, ti
t kim im li bn thn thm ln na, cm thy mi cm xc an xen, lng au nh
dao ct. Ti cha kp chun b tinh thn trc cho con gi v vic ly hn ca cha m. Nhng
nm thng sau ny, ti phi b khng bit bao nhiu tm huyt b p cho con.
May thay, cui cng con b cng tr thnh mt c gi nh nhn, tt bng, tch cc v
c ch tin th. T thng 3 nm 2009, con b bt u thc hin ngha v qun s trong
qun i Israel. D b phn tnh bo con b tham gia dng tri ngoi sa mc v cng gian
kh, nhng n vn kin tr chu ng n cng. Nm ngoi, mt vi ngi bn Thng Hi
ca ti sang Israel choi v c gp con b. Lc v nc h bo ti: Con gi b tht hiu
chuyn. Con b mc b qun phc t u n chn trng rt hin ngang mnh m, nhng
khng kh gn. Con b dn my ngi chng ti i khp trung tm mua sm, nhit tnh
lm phin dch gip cc bc, gii thiu vi cc bc loi c. iu khin chng ti n
tng nht l khi vo ca hng giy dp, con b rt chu kh chn giy, chng ti c tng
con b chn mua cho mnh, khng ng con b chn mua cho m. Con b ni chn m chu
hoi to, nn nhn thy giy dp p l chu lun cho m. Con b cn ni m chu c tui
ri nn trch nhim cng ln hon. Con b cng nh chng ti khi quay v nc th nhn li
vi m n l con b s hc hnh chm ch m yn tm .
Mt cp v chng khng hnh phc c nn min cng duy tr hn nhn v con ci?
Cch lm ny liu c tt cho bn tr? n gi nhng cu hi trn vn l vn cn nhiu
bn ci.
Theo kinh nghim ca ti, thng c ba cch thuyt phc con ci trong gia nh ly hn
nh sau:
Cch th nht: Cha m u l ngi hng ngoi, trc gi vn lin tc ci nhau, cha
khng yu m, m cng khng yu cha, y l mt tn bi kch hn nhn, trong con ci
m i l ngi chu nh hng nng n. i vi tr m ni, chuyn ly d ca cha m l mt
s gii thot. Trong suy ngh ca a tr, vic hai bn cha m u mun ginh quyn nui
con trong bn tha thun ly hn ch l s b p tn thong h gy ra cho tr.
Cch th hai: Con ci cha bao gi thy cha m ci nhau, cuc hn nhn gia cha m
bt ng thay i, khin tr khng kp tr tay. Lc cha m cng gii ng kch th mc
tn thong ca tr cng ln, chng cm thy mnh b ra ra. C kh nng tr s i theo
hng cc oan, t ngoan hin bin thnh h hng.
Cch th ba: Xy ra trong mt s gia nh tong i dn ch. Con ci l m nhn ra
cha m mnh khng cn hnh phc, vui v na. Bu khng kh ny khin a tr cm nhn
thay cha m rng cha m qu mt mi. V tr tn mt chng kin ni au kh cha m chng
phi chu ng khi phi ng kch v chng. Tr c th trng thnh hon mt bc, tm thi
khng ngh n mnh m ngh thay cho cha m. Tr s ni, chuyn ly hn th cha m t
quyt nh, nhng l gia nh th phi vui v, phi c bu khng kh ha hp m cng.
Sm mun g cuc sng hn nhn cng c lc gp trc trc, cch gii quyt tt nht l
cc bc cha m cn khc phc nhng trc trc, vng mc trong gia nh lm gong cho

con ci. Sau ny con tr s bit cch gii quyt cc vn pht sinh trong cuc sng hn
nhn ca mnh.
Nhng mt khi gia nh khng khc phc c nhng trc trc trong hn nhn th cha
m nn yu con nh th no? V lm sao th hin tnh yu ?
Israel cn m mt s trng ph o chuyn bit, nhm gip nhng v ph huynh
on thn hay gp phi sai lm trong cch yu thong con. Ti cng tng ti nhng trng
ph o ny, nhng kinh th ca nh trng ph tm hn m mui ca ti khi y,
ti dn bit cch xy dng cuc sng tt p v lc quan bng tnh yu thong, khin cho
cc con ti cm nhn c tia nng m p trong cuc sng ca bn m con. Cng nh ni
tm thanh thn, kin cng ca ngi m, m nhng phin no kh trnh khi trong cuc
sng khng th bt chng ti ngng ct cao bi ht AufFlgeln des Gesanges. Cuc sng li
bt u toi m i, cng trn.
Ti hc tp mu thn Mnh T ba ln chuyn nh, a cc con v Israel, mong mun
mang li mt tong lai rng m hon cho chng trong kh nng cho php ca mnh; khi ti
nhn ra quan nim gio dc ca mnh c th km hm s trng thnh ca cc con, ti h
quyt tm lm mt ngi m gong mu, thc hin ci cch gio dc ti gia, bc ra khi
phong php gio dc cht lng thp, nhen nhm k nng v t cht vo su thm tm
hn con.
Trn vn dm ng i, tnh m lun thit tha su lng. Gi ba a con ca ti u
trng thnh, xut sc hon c nhng g ti tng tng, hai cu con trai ging nh nm
xa tng ha, mt a tng ti mt chic cha kha ca cn bit th, mt a tng ti mt
chic cha kha t. Cn c con gi t, tuy vn cha tng ti chic kha kt st cha y
chu bu, nhng ti tin rng, ngy ti c cm chic cha kha y khng cn bao xa na.
Cc con ti ln lt tm bn cuc i mnh, cnh bum ca ti cng phi bt u
mt hnh trnh mi. Nm 20 03, sau mt thi gian quen bit thy gio Trn, ging dy ti
mt trng cao ng Thng Hi, ti bo tin mnh sp kt hn cho cc con bit. D Hoa
ti gp v hn phu ca ti, n thm ngh, gi thy gio Trn bng ch th khng thch hp,
khng tn trng m, cn ngay lp tc gi thy l cha th n cng cm thy ngng ngng.
Dng, con cho dng! Trong tch tc, D Hoa cht nh ra mt cch xng h ph
hp hon c.
Dng, con m i dng ht thuc. D Hoa knh cn a mt iu thuc l m i thy
gio Trn.
Xin li con, dng khng ht thuc. Thy gio Trn khng c thi quen ht thuc.
Nh vy tt hon, ht thuc c hi cho sc khe. D Hoa ni.
Ti khng ng D Hoa xa nay vn l a hng ni vy m n c th ni ra nhng
cu tnh su ngha nng: Dng, con cm on dng bn m con trong nhng lc c
on, chng con l phn lm con nhung u khng th bn, bu bn cng m.

D Hoa vit s in thoi ca mnh ra giy ri ni tip, y l s in thoi di ng ca


con, nu m con v dng c chuyn g m u thun, khng c ch no trt bu tm s, th
dng c gi in cho con. Con s c m t trong vng hai m oi bn ting. X in dng tin
tng, chng con s phn x cng bng, nu m con bt nt dng, dng nht nh phi
bo cho chng con bit y. Anh em con ht sc ng h dng.
N i xong, D Hoa bc ln pha trc, m thy gio Trn, trnh trng ni: Giao m
cho dng ri, chng con khng cn lo lng v m na. Chng con rt vui, cm cm dng!
Sau khi gp D Hoa, rt lu sau thy gio Trn vn cha th ly li bnh tnh. Lc th
ngi trm ngm trn gh s pha, lc th ng dy i li trong phng khch, ri ni v i ti
rng: Lm sao con em li xut sc n vy? Phn ln cc bc cha m ti hn u phi m i
con ci t i, dng m i cch thuyt phc chng, m ong chng thng cm. ng ny cc con
ca em li ni cm on v i anh.
Trc khi t i gp thy gio Trn, ba a con ti bn bc trc vi nhau, chng nht
tr D Hoa ra m t i din. D Hoa gp thy gio Trn, c lng chc phc cho ti: Chng
con u rt yu m, y l gia nh m i ca m, chng con hy vng n s tip thm ng
lc m vui sng khi khng c chng con b n !
i khi s quan tm cc con dnh cho thy gio Trn cn lm ti h o i ghen t.
Chng i nc ngoi v u m ua qu cho thy gio Trn trc. Con trai ln m ua ng
h, con trai th mua giy. Thnh thong, ti hi cc con sao khng m ua qu cho m, chng
s ni a: V m s t i m ua m .
iu lm ti cm ng h o n l bn tr cn cn thn m ua mt s sch chm sc sc khe
cho thy gio Trn c, v chng bit ng y phi hn ch n ng nn s ti nu nng
khng ng tiu chun. Chng gi b nghim tc ni: M tuyt i khng c lm
ngt cho dng n, nu khng chng con kha t lnh trong nh li y!
Ly hn c lm tn thong con ci v lu di hay khng? G i i gio dc hn nhn gia
nh hin vn ang nghin cu tm hiu ti ny, ai cng bo v kin ring m nh v cha
c phn quyt r rng. Nhng c mt iu chc chn l, nu nh ly hn l khng th trnh
khi, th cc bc cha m on thn sau khi ly hn nht nh phi bit cch yu thong con
ci.

Ti c m t iu c tt p trong tic sinh nht.

Thu nh, Tng thng M Barack Obama cng sng trong cnh cha m ly d nh vy.
Sau khi chia tay chng, m ng cho ng tip cn c hi gio dc tt p, cn cha ng vn
thng xuyn khch l ng quyt ch von ln, theo ui l tng ca mnh qua nhng l
th qua li. V th cun sch u tin ng vit ly ta Cha ti. T c th thy, cc bc
cha m ly d u c th em n cho con em mnh s mnh m khi trng thnh, quan
trng l phi bit th hin tnh yu vi con.

B n sa i l m tro n g c c h y u co n c a ch a m om th n
S ai lm th n h t: Q u n h iu m th tn h c m
Khi xut hin mu thun v cc vn trong qu trnh trng thnh ca con,
nhiu ph huynh thng quy kt, li cho s khng hon chnh ca gia nh,
truyn cho con t tng gia nh on thn l khng bnh thng, khin bn thn
con cng ngh mnh khc vi cc bn cng trang la. V d, mt s ph huynh
thng ni nhng cu tong t nh con tht ng thong lm tr c cm gic
mc cm, t ti. Tht ra, cha m thng xuyn ci nhau cng lm nh hng rt
ln ti s trng thnh ca tr. Cha m on thn l mt hin tng bnh thng
ca x hi, min sao ph huynh khng cho con nhng m th tnh cm sai lm.
Nu chng ta bit cch x l tt, nhng bt hnh trong hn nhn khng th nh
hng ti s trng thnh ca con ci, con tr vn c th sng vui v, khe mnh
c v tm l v th cht.
S ai lm th h a i: L in t c b i x ch i p h om g
Rt nhiu cp v chng sau ly hn, bn nui con thng khng mun ngi kia
tip xc vi con, c khi cn chuyn ch ti noi ngi kia khng tm c, ngn
con khng gp c cha hoc m ca n. Cn c ph huynh cm thy i phong
v cng xu xa, nn truyn cho con ngh th hn nh Tuyt i khng c
ging cha (m) m y, con nghe nhiu s hnh thnh tm l bc b cha (m). y l

mt trong nhng nguyn nhn quan trng gii thch ti sao con ci ca cc gia
nh on thn li thng c tnh cch lch lc.
S ai lm th b a : Q u n u n g ch iu co n
Nung chiu con ci l bnh chung ca rt nhiu gia nh v thng th hin r
hon ph huynh on thn. Ph huynh on thn cho rng, cha m ly d l rt c
li vi con, nn khi con c bt c yu cu g, bt lun v tinh thn hay v vt cht,
ph huynh u p ng mt cch v iu kin. Lu dn, tr s d hnh thnh
khim khuyt trong tnh cch nh lm l, t kiu, bung th, ch k.
S ai lm th t : Suy sp tin h th n
Trc ht, ngi m on thn cn phi t ng vin, khng c suy sp tinh
thn, c bit l trc mt cc con, ngi m phi t ra ung dung im m,
nh vy m i c th khin tr c cm gic an ton. Khi i din vi nhng li n
thi, suy on lung tung, ngi m on thn vn cn gi vng tinh thn trch
nhim, cn bit qu trng bn thn mnh v yu cuc sng lm l chn cho con.

Li Cui: Yu Con Trn i


Qua mi nm tip cn nn gio dc xuyn quc gia, n nay trong u ti lin tc
xut hin hai hnh nh sng ng: Hnh nh th nht khc ha mt s cha m Trung Quc
yu thong con ci ging nh hnh t cung; hnh nh th hai khc ha cc bc cha m Do
Thi yu thong con ci ging nh hnh ngn la.
Bc v t cung p nht xut hin trong bn tho ca Leonardo da Vinci, thi k Phc
Hng, th hin hon ho ngha cung in ca a b. Con ci ta nh tc phm c
sinh ra t t cung ca ngi m, sau khi cho i, nu cha m vn khng ct t t cung
h cu do chnh mnh to ra tip tc yu con, th dn dn ph huynh s bi dng
con thnh k tm thng, khng c ti cn g.
Vi hnh nh ngn la, cc bc cha m Do Thi dng ngn la nhm ln cuc i v
tin cho con. Nhn t xa, h ging nh mt tri trong bui ban mai.
Tnh yu cha m dnh cho con ci trong hnh t cung v tnh yu cha m dnh cho con
ci trong hnh ngn la, liu c mu thun vi nhau khng? Tha, hon ton khng! Khng
c tnh yu ging nh t cung, lm sao c s dng hin, c lng hy sinh; nhng nu khng
dng n tnh yu nh hnh ngn la, th s nhit tnh ca cha m ch l hnh ng theo
cm tnh, khng c l tr, l s hy sinh ch c vt v m khng mang li li ch lu di cho
con, l tnh yu m qung khng sng sut v thiu tnh ngh thut.
Trong th k XXI, con ci phi i mt vi mi trng cnh tranh khc lit, ti tin rng
tt c cc bc cha m trn th gii u c chung nhn nh, cch bao bc con trong mt t
cung h cu l cch dy mang tnh hy hoi. Song iu ng lo l khng t bc ph huynh
ln su vo sai lm li khng h nhn ra rng chnh bn thn h l ngi mang n cho
con mn qu ng s nht.
Ti khng mun khoe khoang phong php dy con ca mnh ch v cc con ti tr
thnh triu ph. Bi ti cng tng l mt b m khng tm c phong hng, tng b
mt b m khc ph bnh tnh mu t ca mnh, cho nn ti cng thu hiu tm tnh ca
cc bc cha m ngy nay. Cng bi vy, ti mong mun c chia s tt c kinh nghim
cng nh s phn u ca mnh vi mi ngi. Lm m cng cn phn u sao? Nu bn
c th leo mt cong v cao m khng cn da vo bng cp, th l cong v lm m. Ch
c iu, ngi gi cong v ny phi c kin thc uyn thm, thi u vo th d, tt
nghip m i kh. Ging nh Maksim Gorky tng ni: sinh con l vic ngay c g mi cng
bit lm, yu con l vic khc. Khi tnh thn c nhn loi khoc trn mnh s mnh
gio dc, m cc bc cha m vn ch bit dnh cho con tnh yu thong ong y l hon
ton cha , h cn phi nm bt quan im khoa hc, nm bt ngh thut v hc vn
yu thong con. Cn nhng quan nim v phong php gio dc khng ph hp, rt cuc
kt qu nhn c s hon ton i ngc li mong i ca cha m.

Mi bc cha m u k vng con mnh thnh ti, u tch cc yu thong con, song ln
ln mi a tr li c mt tong lai khc nhau. C tr ti nng xut chng, c tr v cng
tm thng, ti sao li c s khc bit ln nh vy? Nguyn nhn dn n s khc bit y
ch on gin l gia nh c chn cch yu con khoa hc hay khng, c ngn chn tht bi
hay khng.
Trong cun sch ny, ti lun nhn mnh n vic tnh yu thong cha m dnh cho
con ci cn phi c ngha, c gi tr v c thnh tu. Vic sau ny ln ln tr c c cuc
sng tt hon hay khng lin quan mt thit n n lc ca cha m. L mt ngi m sng
trong thi k t nc Trung Quc thay i, chuyn mnh n chng mt, cm nhn c
s khc bit trong nn gio dc a quc gia ca Trung Quc v vn ha Do Thi, ti phi
tri qua rt nhiu vt v v phi t xem xt li mnh.
Ti ghi li ba ni dung chnh v k xo tong ng ca phong php V cng tn nhn
v cng yu thcmg, chnh l nhng kinh nghim, n lc v s suy xt ca ti. y
khng ch l cun sch tham kho dnh ring cho cc gia nh kh gi, m n cn thi thc
h i m i cch yu con. Tuy cun sch ly phong php gio dc ca ngi Do Thi lm
chun mc, song ti cho rng trong bi cnh ton cu ha hin nay, mt s o l trong ny
u c th c p dng chung cho c th gii. Cn tm lng nhng ngi lm cha lm m
dnh cho con ci th u cng ging nhau. Ti hy vng cun sch c th gip cc bc cha
m lnh ng mt s k nng dn dt ca cha m i v i con ci.
V vy, nu cc bn hi ti nhng cu hi i loi nh, Lm cha m nh th no, yu
con nh th no, trin khai gio dc gia nh ra sao, lm sao cho con ln ln c mt cuc
sng tt h on , ti s lun tr l i cc bn theo phong chm ca cun sch ny: Tnh yu
cha m dnh cho con ci mi mi v hn, nhng cng c tiu chun kim tra cht lng ca
tnh yu y, l tnh yu cht lng cao, em li cho con li ch sut i.
Cui cng, t cun sch ny, mt ln na chng ti mun chia s vi cc bc cha m
nhng quan nim v k xo mang li l i ch sut i cho con.
Ngi Do Thi xp gio dc sinh tn ng hng u trong cc chcmg trnh gio dc
tr em, trong nguyn tc c lm c hng l tinh hoa ca gio dc sinh tn, n chng
nhng khin cho con chu ca h tr nn ti gii v giu c, m cn khin h d phiu bt
n bt c noi no, s nghip cng nh diu gp gi. Theo ph huynh Do Thi, gio dc t
cht bao gm m nhc, ma, m thut, tennis u l cht dinh dng cn thit cho s sinh
trng ca con, nhng nhng mn hc y khng th cung cp cho tr mt sn hun luyn
kinh nghim cuc sng. a tr ch c thnh tch hc tp xut sc cha chc thnh cng
trong cuc sng, ni cch khc, tr ch c thnh tch hc tp xut sc khng c ngha l n
s thc hin sun s gi tr c nhn v gi tr x hi trong cuc sng sau ny.
Tp ch Gio dc gia nh ca Israel tng tin hnh mt cuc iu tra cho thy: T l
tht nghip ca nhng a tr thch lm vic nh v nhng a tr khng thch lm vic
nh l 1:15 , thu nhp bnh qun ca nhng a tr thch lm vic nh cao hon nhng a
tr khng thch lm vic nh l 20%. Tr hiu l lun hc v lao ng ngay t khi cn nh,
tm c phong hng cuc i trn nn tng khng ngng th nghim cuc sng, ngy
sau cng d thnh cng trong s nghip. Xt v ci cch gio dc trong gia nh ti, t khi

thc hin nguyn tc c lm c hng, ti nhn thy cc con ti gii giang h on nhng g ti
tng tng, chng c thc th i gian, thc chi ph, thc qun l bn thn v thc
trch nhim h on trc.
T r hon s tha m n, bit yu ng thi cng bit dy. t m nh vo v tr ca tr
vn l kt qu ca s quan st khoa hc v i tr em, n th hin s tn trng v thu hiu
ca x hi ngy nay i v i tr. Tuy nhin, t mnh vo v tr ca tr khng phi l xi
gic ph huynh cho con ci ngi trn gh cao u ci c m nh, l nhn thc sai lm .
t m nh vo v tr ca tr nhn m nh tnh quan trng ca vic tong thng gia tm hn
cha m v con ci, nhng khng cho php cha m tha m n v hn yu cu ca con hoc l
d dng tha mn, tha m n qu mc.
Ti rt thch tham gia cc bui hp ph huynh cc trng hc Israel, v m i bui hp
u khin ti m rng tm mt, cc bc ph huynh thng xuyn a ra nhng gc nhn
ca m nh v quan nim b i dng tr hon s tha m n cho tr, nh tham quan mt
ngy ca cha m , m phng hon cnh gia nh. S xut hin ca v vn cc nhn ti Do
Thi trn khp th gi i l m inh chng c th cho nhng li ch khng nh m truyn thng
gio dc gia nh ca ngi Israel m ang li.
Hin gi, chng ta l ngi cha ngi m yu thong con ci nht, chng ta c kh
nng p ng tt c cc yu cu ca con. Nhng n khi a tr vn quen m m nh trong
cm gic tha m n bc ra x hi, x hi liu c th p ng yu cu ca n? Nu nh
x hi khng th p ng yu cu ca n, vy tm l ca n c suy sp h ay khng? Nu bn
khng m un np khon hc ph qu t y cho con, th trc ht phi trin khai cc bi
hc t chi s tha m n mc va phi trong phm v i gia nh. M t m t khin tr bit
tr hon s hng th, c k vng vo cuc i, mt m t tng cng tm l chu ng ca
tr sau khi b t chi, m ua bo him tm l cho tr.
Li mt bc, hc bung tay, khng b i dng thai nhi qu h n, khng lm cha m
trc thng.
N h cc b m Do Thi soi sng, ti hiu lm m - mn ngh thut su sc nht khng
phi l lm tng qun m m m i vic, m lm qun s c trch nhim quan st, nhc
nh v tham m u cho con. Cc bc cha m tht s ngh cho hnh phc ca con em mnh,
phi c con m t u t lu di, bit li v pha sau m t bc, trao cho tr nhiu c hi sng
to, tm kim thng tin bn ngoi, ch khng ng m i chu so, mt tay lo ht m i vic,
che khut tm nhn t ong lai ca tr.
T nhng kinh nghim cuc sng c tch ly trong hng chc nm tri, chng ta cn
phi cho con bit: Con h y xem m nh c hng th v i ci g, c nng khiu g? Con mun
tr thnh ngi nh th no, con chun b tinh thn hc tp sut i cha? Lm cha
m, chng ta cn phi rn luyn k nng suy ngh c lp, k nng la chn, k nng xy
dng l tng v k nng tm kim gi tr cho con.
Israel lu truyn mt cu danh ngn ca A lbert Einstein, hu du ti b a ca ngi
Do Thi: M c ch ca gio dc l m i c nhn u phi ti rn thnh mt ngi c t
tng c lp.

Ti mun nhn mnh mt iu, tn ch duy nht m V cng tn nhn v cng yu


thng mun em li cho cc c gi ang v sp lm cha lm m, l gip h hoch
nh tm nhn v t duy gio dc gia nh mt cch hp thi nht, gip cho tr c mt xut
pht im tt hon cho cuc sng sau ny, l cha m ch n giu i mt na tri tim
mnh, ch khng phi vt b phn na tnh yu thong y, c nh vy th tnh cm cha m
dnh cho con ci m i tr nn l tr, khoa hc v ngh thut hon, ch khng phi ngy cng
nng n, ngy cng m qung.
Qua qu trnh quan st tr em Do Thi, ti nhn thy phong php gio dc gia nh
v cng tn nhn v cng yu thong khng h lm cha m v con ci tr nn xa cch, m
cn tng thm tnh lin kt trong gia nh, tng thm cm gic an ton ca tr. Tnh cm
gia cha m v con ci cng gn b hon.
Trong hng chc ngn cng vic khc nhau trn th gii, nui dy con ci l cng vic
quan trng nht v i hi nhiu th thch nht. Rt nhiu bc cha m s dng phong
php nui dy con ci bng thc tin, m qua sng, nhng n khi sang c b bn kia
h li thng hng nh nhn tic nui sang b bn ny. l iu khng trnh khi, v
tnh thong dnh cho con ci l v b. Nhng nhng tic nui y c th bc x trn din
tch nh hon hay khng?
Erich Fromm, nh tm l hc ngi M tng ni mt cu nh sau: Yu thong ging
nh mt mn ngh thut, chng ta cn phi hc tp th m i nm bt c n. Mi ngi
cha ngi m phi bit yu thong thng qua qu trnh hc tp v n lc ca mnh. Nh
vy l ng ang ni n vic tri thc c kh nng thay i s phn, nu nh chng ta nm
vng tinh hoa chn chnh ca quan nim gio dc gia nh, chng phi c th thay i vn
mnh ca c gia nh hay sao?
Tr thnh cha m, ng ngha vi s song hnh ca kh khn v v i, vt v v hnh
phc, vy chng ta hy p c m v hy vng, khng ngng trau di yu thng v tin
tng vo mt tng lai ti sng hn, hnh phc hn ang pha trc!

C m n h n sa u khi c cu n s c h
T ha m n q u m c l s bo h n h trong g i o d c g ia n h
- NG I HON

V cng tn nhn v cng yu thng tht s l mt cun sch hay. Ti dnh


ring my ngy, ngu nghin c ht cun sch ny v cm thy tic nui v mnh
c c n qu mun. Nay con ti hc lp 9, nu nh ti c c cun sch
ny khi con ti mi hc nhng nm u tiu hc, c l s tt hn cho qu trnh
trng thnh ca chu rt nhiu. Tt nhin by gi ti c n vn cn kp, ch c
iu thi gian thm thot thoi a, nhiu nht ba nm na con ti cng phi ri
xa cha m, mt mnh bn chi ngoi x hi.
a s cc vn v gio dc ca Trung Quc u xut pht t ph huynh, c th
l gio dc trong gia nh. T cha m cho n thy gio u ra sc nhi nht kin

thc vo u con tr, m khng ngh cch khuyn khch chng t gic, ch ng
hc tp. Chng ta ang cho tr i tu bay giy, tch r i nhng tri thc v thi
quen sch v v i bi dng o c v tr tu sinh tn. Trn thc t, tr tu sinh
tn l ci ngun ca m i tri thc v tr tu. Tr em nh ngho sm bit lm vic
nh vi cha m chng qun trit gio dc sinh tn ngay t u, bi dng k nng
sinh tn cho con t khi chng cn nh.

V cng tn nhn v cng yu thong nhc n vic ngi Do Thi coi vic tha
m n qu m c l bo hnh trong gio dc gia nh, v hc tp, cch gio dc con
ci ca chng ta ging nh cy gy, khng ngng gia tng p lc cho tr (k c hc
ngh thut); nhng i v i nhng vn trong cuc sng hng ngy, th cch gio
dc con ci ca chng ta li nh m t ngt, cha m com bng nc rt cho con v
p ng m i i hi ca chng. T dn n h qu, rt nhiu ngi Trung
Quc sut i da dm cha m ging nh h Hoa N am c nui nht, bo v
cn thn nn thiu k nng sinh tn khi tr v m i trng hoang d. N gy sau ln
ln con ci chng ta ch bit ca cm phn nn v trng ch vo s gip ca cha
m, m khng chu n lc phn u, ch bit than m nh sinh ra khng gp thi,
than ti nng ca m nh khng c nh gi cao.
B Sara, tc gi cun V cng tn nhn v cng yu thong mt m nh nui dy
ba ngi con trong khi kinh t gia nh sa st, b cha bao gi yu cu cc con
phi tr thnh triu ph h ay ngi sao, song b tng bc bi dng h tr thnh
ngi t lp, kin ton, hiu tho, c tr tu sinh tn, c kh nng v hng th hc
tp sut i, c c m un theo ui v c ng lc sng. Ngi con yx ca b
tng m chic cha kha ca mt cn bit th thnh ph Thng H i sm ut
khi mi hai mi ba tui, v cha n ba m oi tui anh tr thnh triu ph,
m i ch l kt qu ph t cch nui dy con ci theo phong php ny. Cun
sch ny cho chng ta thy phong php gio dc sinh tn, tr hon tha mn,
kho lo t chi tha m n, rn luyn k nng qun l th i gian... cho con ngay t
khi chng cn nh s gip tr hnh thnh t tng da vo chnh mnh. Khc v i
nhng cun sch bi dng nhn t i chng ta vn thng c ch c th khin
ngi ta ngc nhn m khng th theo kp, y m i ph huynh ch cn dng
tm u c th lnh h i v thc hin c phong php nui dy con thnh ti.

C h i u co n l h i co n
-

Q UCH T H I U V

Sng th by, trn ng i lm , ti tnh c nghe M C Hiu Li, ng nghip ca


ti gi i thiu v i bn nghe i cun sch m i V cng tn nhn v cng yu

thong ca b Sara - m t b m Do Thi, ni v t tng v khun mu gio dc


gia nh ca ngi Do Thi, trong chong trnh Hoa ph n. Ti ngi trong xe,
ch tm nghe, c bit l on Hiu Li ni quan nim dy con ch o ca b
Sara l tr hon s tha m n, ti bng cm thy lng m nh xao ng, quan nim
ca b khc hn v i quan nim c gng p ng tt c cc yu cu ca con hu
ht cc bc ph huynh Trung Quc. V vy ti rt t m, n c quan, ti i thng

vo phng pht thanh, mn cun V cng tn nhn v cng yu thong trn


tay Hiu Li ngay khi c y va thc hin xong chong trnh Hoa ph n, v c
m t m ch ht hai trm nm m oi ngn ch trong hai ngy ngh cui tun.
Do Thi l mt dn tc huyn b, trong lch s tng xut hin nhiu trit hc gia v
i, cc doanh nhn thnh t khp m i n oi rt nhiu ngi c ngun gc Do
Thi. H l mt dn tc t ngi nhng c sc mnh cc k ln lao, cha bit
chng cn nm gi huyt mch ca c th gii. Cn ring cun sch ca mt
ngi ph n Do Thi sinh ra v ln ln Thng Hi, ch c trnh hc vn
cp hai ny cng chng ta phi suy ngm v cu hi lm cha lm m nh th
no v khin ti mt ln na phi tht ln rng: ngi Do Thi qu gii.
N m nay b Sara nm m oi tm tui, cha b l m t ngi Do Thi tng trn n
Thng H i lnh nn trong Chin tranh th gi i th Hai. to cho cc con mt
m i trng pht trin hon ton m i, b Sara a c nh sang Israel. T h i gian
u, cuc sng ca b gp v vn kh khn vt v, bn m con sng da vo ngh
bn nem rn, vy m b vn i theo nguyn tc d m nh c kh th, kh na cng
khng c cho con kh, b l m y git, l t lnh, l ngn hng ca cc con,
khng khin chng nhng tay vo vic bun bn v c vic nh nng nhc. Gi d
b Sara khng di dn, khng gp c nhng ngi hng xm tt bng Israel,
chc hn b cng m ht nhng kh khn trong qu trnh trng thnh ca con
m nh, ging nh phn ln cc b m Trung Quc.
Nhng t khi n Israel, s vic dn dn thay i. M t hm , ngi hng xm
sang nh b choi, tn mt chng kin m i vic, thng thn m ng con trai ln ca
b: Chu ln ri, phi bit n m ch, khng c nh v dng, tr
m t nhn m m nh bn rn tt b t. Tuy b hng xm m ng ngi con, nhng t
khi nghe c cu ni ny, b Sara bt u thay i quan nim gio dc, b cho
cc con t tri nghim nhng kh khn trong cuc sng. Ba ngi con ca b dn
trng thnh trong qu trnh quan tm , gip ln nhau v ng ph vi kh
khn, h khng ngng hc tp, cui cng lp nn s nghip ca mnh.
N h b Sara tng chia s trong cun sch ny: G m i cng bit con, nhng
dy con l mt chuyn khc. Phn ln ph n sinh con trong khi h cn cha bit
cch dy con nh th no, nht l ph n thnh th Trung Quc hin nay. H c
m t cuc sng tt nn thng chn cch nung chiu con ci, tha m n trc,
tha m n qu mc yu cu ca con, m khng bit rng: Ngi no nung chiu
con ci, t c ngy ngi phi bng b vt thng cho con. M m m ng l hi,
tn nhn l y u !
Cc bc cha m h y dt tay con i hoc nhn con t bc i, tuyt i khng b
con! V h y xut hin vo nhng lc con cn cha m nht h ay nhng lc cha m
bt buc phi xut hin, ch chng ta vnh vin khng c trng thnh thay
con.
T nh m t cng ngh ca b Sara, ti nhn ra tm lng ca m t b m kin
cng.

Rt nhiu cc b m trn th gii cng c chung nhn nh chiu con l hi con,


nhng tht s chng ta rt kh c th cng rn vi con, t to ra nghch cnh cho
con, tr hon tha mn v nht l thc bi dng ch s EQ, AQ, FQ cho con.
Ngi no lm c nhng iu ny, ngi m i chnh l b m nhn t v v
i.
Tuy b Sara c trnh hc vn khng cao nhng kh nng hiu bit, kh nng
hc tp v kh nng vit ca b khng thua km g trnh ca cc gio s. C
iu y, chng ta khng tn thng l i vn p ca b, m ch hy vng tm
ra b quyt thnh cng trong gio dc con ci n sau l i vn chn thc, gin d y.
B Sara qu l mt tm gong tt cho cc bc cha m noi theo, dn dt chng ta i
vo con ng gio dc gia nh hiu qu.
Gio dc con ci l mt mn hc, mt ngh thut m tt c mi ngi u phi
hc tp. Nu cha m khng hc cch nui dy con ng n th chc chn s chuc
ly hu qu ng s v ng tic. Con mun hc m cha m khng dy cng bi
thong nh con mun nui, m cha m khng cn sng. Cha m cn dy d con
mt cch khoa hc nh th no? l mt cu hi v cng l mt vn ln c
lin quan mt thit n thnh cng hay tht bi ca mt ngi v cng l s hng
thnh hay suy vong ca c mt dn tc.

P h n g n g h n g sn g
Phong ng hng sng, nh nng ln vo phng bnh, roi trn khun mt trng
y gi song. Chm tay ca bn tip thm sc mnh, lau i nhng git nc
mt. Kh khng ct ting ht, ti mong bn khe li. Ngy hm nay qua i, ngy
mai s toi sng hon hm nay!
Phong ng hng sng, nh nng chy vo phng bnh, hi thm i mt nhm
nghin. Kht vng ca bn chy y trong tim, y mt kh cn khin bn cm
thong, ni v i nh nng rng ti lun k bn bn, c nguyn ca bn s c ti
gip, tip thm can m c v cho bn, ngy mai s mnh m hon hm nay!
Phong ng hng sng, nh nng nhy vo phng bnh, ui theo dng xe qua
li. Sau ny khi c phong hng, bn hy ng gc cng ti. M ca s ra,
nhng ngi sao lp lnh trn bu tri l nh mt cm on tm hn con ngi, bn
l nim vui, l nh nng ca ti, l sc khe v l k vng ca ti, ngy mai s rng
m hon hm nay!
C h th ch : Khi ti ang ngi trn chuyn bay sm nht t Thng Hi i T
Nam, bng nhin c tia nng chiu qua ca knh vo khoang my bay, ti lng
nhn tia nng v c nhng chim nghim su sc v qung thi gian ko di sut
by nm lm tnh nguyn Trung Quc. Mang hoi m n vi rt nhiu ngi
cn s gip l mt phn vinh quang ca ti. Trong pht chc cm hng dng
tro, ti sng tc bi thPhcmg ng hng sng.

EBOOK C CHIA S BI VIKIOT.COM

L sn phm c o bi n c kt hp bi hn 12 loi tinh du thin nhin nh: inh hng,

bc h, long no, i hi, khuynh dip, trm cng mt s chit xut t cc v thuc bc nh cam tho,
dy au xng S kt hp ca nhiu loi tinh du v thuc bc K t lm nn mt sn phm n
tng, cun ht d chu vi mi hng thm nng nn.
Cng dng:
> Tr au nhc c, mi xng khp khi vn ng, li xe hay ngi lm vic qu lu
> Lm tan cc vt bm tm, sng ty do va p
> Tr cm lnh, au u, ngt mi dng cho nh gi, nh cm
> Chng t but chn tay, chn tay b lnh
> Gim cng thng mt mi, kh th
> Cha au bng kinh ph n
> Tr cc vt mui, cn trng t (dng c cho tr nh trn 1 tui)

XEM THM

www.vikiot.com

You might also like