DNYASINDA SORUMLULUK BLNC VE SRDRLEBLRLK...

Merhaba sevgili dostlarm,

Sizlerinde ok iyi bildii gibi, sorumluluk veya sorumluluk bilinci; grevlerini bilmek ve onlar
yapmaya alarak, sonularna katlanmaktr. Srdrebilirlik ise; retkenlik ve verimliliin
devamlln salamak amacyla, sorumlu olabilme yeteneinin korunmasdr. Yani ksaca;
gelecek nesillere zarar vermeyecek ekilde, bugnn ihtiyalarna cevap verebilmektir.
zellikle internette yaplan aratrmalarda karmza kt gibi, kiisel sorumluluk; bir kiinin,
davranlarnn sonularna katlanmas ve meydana gelen sonular zerinden, yaptklarnn
veya yapmadklarnn etkilerini yorumlamas... Ve de eer varsa, sorunlar giderme abasdr.
lkemizde; halen, yardmseverlik niteliindeki, sosyal sorumluluk projelerini bir kenara
brakrsak, i dnyasnda ve kurumsal sosyal sorumluluk kapsamnda, sadece kiilerin deil irketlerin de sorumluluklar olduunu, sevindirici bir gelimeyle - yava yava da olsa, artk
renme abasnda olduumuzu gzlemlemekteyiz!..
irketler; en az maliyetle en fazla retim yapmak ve kar elde etmek gayesiyle kurulduundan,
kaynaklarn en verimli ekilde kullanarak, en fazla geliri elde etmek isterler. Tabii ki, bundan
daha doal bir ey olamaz. Zaten; i disiplininin de, en nemli amalarndan biri budur!
Bu noktada, istatistiki verilere gre 1 yl iinde kurulan irketlerin % 80inin, 5 yla kalmadan
piyasadan ekildii gibi... Bir lke gereini de, gz ard etmemek gerek, diye dnyorum.
Eer baka zel bir ama sz konusu deilse, akl banda ve ayaklar yere basan hi bir
irket, bir ka yl iinde kapanmak zere kurulmaz!..
Ancak; kurumsallama aamalarn adm adm hayata geirme abasnda olan bu irketlerin
ama ve hedefleri, sorumluluk bilinciyle dengelenmezse, i dnyasna saladklar faydadan
ok, zarar da verebilirler. Yani, genellikle KOB - Kk ve Orta Boy letmeler olarak; retim
yapan, insanlara yeni yeni i sahas aan, mterilerine rn ve hizmetler sunan, biliim ve
teknolojik geliim iinde olan irketler... Eer, srdrlebilir bir kurumsal sosyal sorumluluk
bilincine sahip deillerse, ok byk skntlara da yol aabilirler.
Kurumsal sosyal sorumluluk deyince, aklnza hemen; Birlemi Milletler - Kresel lkeler
Szlemesi (UN Global Compact) ve 4 Ana Maddesinin (nsan Haklar + alma Standartlar +
Doa ve evre + Yolsuzlukla Mcadele) geldiini biliyorum.
1. ve 2. Ana Madde de ak ak belirtilmesine ramen karlln artrmak isteyen irketler,
insan haklarn ve alma standartlarn biraz gz ard ederek insan kaynaklarn en ucuz
maliyetlerle kullanmak isterler. Bu irketlerimiz; 3. Maddede ayrntlar net bir ekilde ortaya
konulmasna ramen, evre konusu biraz maliyetli olduu iin , kendi hallerine braklrlarsa
retim yaparken doay normal standart lmlerin ok zerinde kirletebilirler. Maliyetlerini

azaltmak iin insan salna da zarar verebilirler. Yani ksaca; irket denilen organizasyonlar,
ksa ksa dnemlerde en yksek performanslar elde etmeye programlanmlardr.
dnyamzn ve buna bal olarak marka olma yolunda dzgn ve drst i yapmaya alan
irketlerimizin gelimesi, ekonomimizin ve toplumumuzun gelimesini yanstr. irketlerimizin
bu tr gelimeleri ve sektrel rekabetin artmasyla; kiisel veya kurumsal satn aldmz rn
ve hizmetlerin ucuzlamas, retim kalitesi ve kapasitesinin artmasyla da, daha fazla insann
bu irketlerde i bulmas ve istihdam edilmesi sz konusu olmaktadr.
Ayrca; irketlerin stlenecekleri sorumluluklar hem yasalar hem de piyasann yazl olmayan
kurallar belirler. kanunlar bir alann (Beyaz Yaka / Mavi Yaka) hangi koullarda ve nasl
altrlacan ve de hangi haklara sahip olacan, en ince detaylaryla aklanmakta...
Ancak bu noktada, sadece kanunlar ve ynetmelikler her zaman yeterli olmaz. irketlerimizin
de, kanunlara iyi niyetle yaklamas ve ynetmelikleri uygulamalarnn yannda, toplumun da;
STK lar + Sendikalar + Oda V.s. vastasyla, gerekirse tm irketlerden hesap sorma bilincinde
olmas gerekir!.. (Nitekim bunun baz uygulamalarn, artk sosyal medyada da grmekteyiz.)
Aslnda, hepimiz ayn gemide olduumuza gre; lkemizin gelecei asndan olaylara deiik
alardan bakmann da, eitli yararlar olabileceini dnyorum.
Toplum kltrmzde her zaman Ben yok Biz Varz szn, neredeyse gnn 24 saati
sylememize ramen... , yaplan istatistiklerde; zellikle soru - cevap niteliinde karlkl
konumalarda, en ok tekrarlanan kelimelerin %65 ve %75 ile Bence veya Bana Gre
tmceleri, olduu saptanm!..
imdi bu ne demek derseniz? Bizim kltrmzde Ben kavram olmazsa olmazdr!.. Gerisi
tartlr . Yani alma hayatnda kanunlar kadar, belki de kanun ve ynetmeliklerden daha
nemli olan, yazl olmayan kurallar vardr. Bu yazl olmayan kurallar maalesef bazen kiilere
gre deiebilir. Ksaca bu noktada nemli olan, irket yneticilerinin kendilerine gre, neyi
kurallara uygun neyi uygunsuz olarak grdkleri ve deerlendirdikleridir. Size gre ters
olan, bana gre; normal + dz + doru + ok iyi + mkemmel + olaanst gzel olabilir.
Ben ve Biz kavram kargaalarn bir kenara koyup, konuyu kiisel (Ben) veya kurumsal (Biz)
anlamda ele alrsak; i dnyasnda sorumluluk bilinci Bu i benim sorumluluumda, ben bu
ileri eksiksiz ve tam olarak yapacam. Ve de srdrlebilirlik adna kacak sonulardan da
hesap verecek olan, benim! diyebilmektir.
Bir baka deyile, srdrlebilirlik kapsamnda sorumluluk bilinci; tan altna elini sokmaktr!
Sorumluluk Bilinci ve Srdrlebilirlik... dnyamzda 1990 l yllardan itibaren ne kmaya
balayan Kurumsal Ynetiim in, iki ana unsurunu oluturmaktadr.
Sayn Temel Aksoy ve Dr. Ylmaz Argdenin konuyla ilgili baz yazlarnda belirttikleri gibi...

Kurumsal Ynetiim; Dnya Bankasnn 1990 yl Dnya Gelime Raporunun takdim ksmnda
ne karlan bir kavram olarak... irketlerin ve st ynetim kadrolarnn; sadece kendilerini
dnmek yerine, toplum adna sorumluluk almalarn ve de hesap vermelerini salamaya
ynelik, kiisel ve kurumsal iletiim arlkl, bir ynetim anlaydr!..
Yaptklarnn sorumluluunu stlenmeyen st dzey yneticiler veya irketler, baarszlkla
karlatklar zaman, bakalarn ya da koullar sularlar. Sorumluluk almann tam kart,
kendimize su kondurmamak iin, her trl hayali mazeretin arkasna snp, hatay veya
hatalar bakalarnda aramaktr.
Sorumluluk bilincinde olmayan bir kii veya kurum, bir baarszlk ya da bir kriz zamannda
ortaya kp hesap vermek yerine, baarszln nedenlerini bir bakasna ykleyip, ortadan
kaybolmay tercih ederler. (Ama onlar zaten, bu olacaklar evvelce mutlaka sylemilerdir. )
Sorumluluktan kamak demek, gelecekte ne olacamz? kararn da bakalarna devretmek
demektir. Sorumluluk almamak, koullara teslim olmak, kendi hayatmzla ilgili karar verme
yetkisinden, dolaysyla bir noktada zgrlmzden feragat etmek anlamna da gelir.
Kurumsal ynetiimin yaygnlatrlmasnn ana amac, zellikle zel sektr irketlerinin;
insana, topluma, evreye ve en az bunlar kadar nemli olan, kendi ekonomik geleceklerine
zarar vermelerini nlemektir.
Kurumsal Ynetiim ilkelerini hayata geirecek yollar bulmak, gerekli admlar atmak; btn
st dzey yneticilerin, dier ynetim kadrolarnn, ynetim disiplinine katk veren ynetim
danmanlarnn, akademisyenlerin, irketlerde alan herkesin ve tm paydalarn, ksaca
hepimizin sorumluluudur.
Evet, deerli dostlarm...
Sizlerinde ok iyi bildii gibi; sorumluluk bilinci ve srdrlebilirlik, sadece i hayatmzla ilgili
olmayp, tm aile ve sosyal yaantmz iin geerli!..
Bu nedenle zellikle gelimi lkelerde bu konulara, daha ocuk yalarda aile iinde ve eitim
kurumlarnda, daha sonra da yetikinlik dnemlerinde okul kulpleri ile eitli aktivitelerde
ok byk nem verilmekte... Ve de bir yaam tarz olarak benimsetilmekte!..
lkemizde de ayn gzelliklerin daha ok yaanmas dileiyle...
Sevgi ve sayglarmla
Ali Rza DEER
https://tr.scribd.com/user/163558204/alirizadeger