CORS-TR

Eitim Seminerleri Serisi :

MATLABe Giri

Ders 1 : MATLAB Programlama Ortam

Kapsam
MATLAB Kullanc Arayz : Menler ve Pencereler
Gelimi Bir Hesap Makinesi Olarak MATLAB
Temel Matematiksel Fonksiyonlar
M-Dosyalar : Scriptler ve Fonksiyonlar

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

1.1. Matlab Programnn Balatlmas

Kurulum sonras, Matlab programna ait ksayollar Start mensnde olumaktadr.
Windows Start mensnde Matlab 7.0.1 dosyasnn ierisinde, Matlab 7.0.1
ksayolu ile Matlab program, M-File Editor ksayolu ile Matlabin script editr
almaktadr.

1.2. Kullanc Arayz

Matlab aldnda karmza 3 pencere gelecektir.

Workspace (alma Alan) / Current Directory (alma Klasr)

Command Window (Komut Penceresi)

Command History (Komut Kayd)

Current Directory
(alma Klasr)
&
Workspace
(alma Alan)

Command History
(Komut Kayd)

Command Window
(Komut Penceresi)

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

1.2.1. Current Directory (alma Dizini) ve Workspace (alma Alan)

Workspace and Current Directory pencereleri arasnda gei, alttaki sekmeler
vastasyla yaplmaktadr.

Current directory penceresinde ise Matlabin alma Klasr ierisinde

bulunan dosyalar gsterilmektedir. Okutulacak veri dosyalar, yerleri path ile
tantlmad srece bu dosya iinde bulunmaldr. Matlab ile beraber gelmeyen
fonksiyon ve script dosyalar da alma klasrnn ierisinde bulunmaldr veya
bulunduklar klasrler path komutu ile tanmlanmaldr.

Matlab tarafndan retilen dosyalar da zel bir yer belirtilmedike alma

Klasrne kaydedilmektedir. Matlabin alma klasrnn adresini Toolbar
zerinde bulunan Current Directory kutucuu ierisinden grebilirsiniz.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Workspace penceresinde hafzadaki deikenler ile ilgili bilgiler gsterilmektedir.

Deikenlerin

ierii

ift

tklama

sonucu

alan

Array

editor

ile

grntlenebilmekte ve zerilerinde deiiklikler yaplabilmektedir. Benzer

ekilde deikenlerin basit grafikleri ve ktlar elde edilebilmektedir.
Workspace penceresinde hafzadaki deikenler hakknda bilgi edinme ve ilem
yapmaya ek olarak yeni deikenler oluturmak veya hafzadaki deikenleri de
temizlemek mmkndr.

1.2.2. Command Window (Komut Penceresi)

Command Window penceresinden fonksiyonlar ve programlar altrlabilmekte
veya deikenler tanmlanabilmektedir.

Yukar ok tuuyla () bir nceki komut arlmaktadr.

Aa ok tuuyla () bir sonraki komuta geilmektedir.

Sol () ve sa ()tularyla komut ierisinde hareket edilebilmektedir.

1.2.2.1. Deikenlerin Tanmlanmas

-

Deiken isimleri rakam ile balayamaz.

Sadece ngilizce alfabede a dan z ye kadar olan harfler, saylar ve alt izgi
( _ ) kullanlabilir.

31 karakter ile snrl

Byk-kk harf kullanmna duyarl.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Deikenler ile ilgili komutlar

Who

Hafzadaki deikenleri listeler

Whos

Hafzadaki deikenleri boyutlar ile beraber listeler

Clear

Hafzadaki deikenleri temizler

Save

Hafzadaki deikenleri kaydeder

Komut Penceresinde Sk Olarak Kullanlan Komutlar

Clc

Komut penceresini temizler

Clf

Figure penceresini temizler

Close

Figure Penceresini kapatr

More on

Uzun program ktlarnn sayfa sayfa grntlenmesini salar

Enter

More on modu aktifken gelecek satra ilerlemesini salar.

Space

More on modu aktifken gelecek sayfaya ilerlemesini salar.

More on modu aktifken kty durdurur.

More off

More on modundan klmasn salar

komut ikinci satrda devam ediyor

Yorum (Bu ksm program tarafndan deerlendirilmez)

Tek satrda birden fazla komut girmek iin kullanlr

ktnn ekranda grntlenmesini engeller. zellikle ara

ilemlerde kullanlr.

Ctrl + C

alan bir programdan klmasn salar

Ctrl + Break alan bir programdan klmasn salar

Pause

Program kullanc bir tua basana kadar veya kullanc

tarafndan belirlenmi bir sre iin duraksatr.

Exit, Quit

Matlabi kapatr

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Komut penceresinin grnt ayarlar MATLAB Start mensndeki Preferences

seenei ile yaplabilmektedir.

Command Window Preferences penceresinde

Numeric Format ve Numeric Display seenekleri ile saylarn ekranda

grntlenme ekli seilebilir. Ayn deiiklikler Komut penceresinden format
komutuyla da yaplabilir. Format komutu hakknda ayrntl bilgi help format
komutu ile alnabilir.

Matlab

rnek

Yorum

format short

50.8333

4 ondalkl

format long

50.83333333333334

14 ondalkl

format short e

5.0833e+001

5.0833 x 101

format long e

5.083333333333334e+001

5.083333333333334x1014

format bank

50.83

2 ondalkl

Command History penceresinde de, komut penceresinde girmi olduunuz

komutlarn kayd tutulmaktadr.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Command Window, Command History, Current Directory ve

Workspace pencereleri srklenerek hareket ettirilebilmekte ve
kaldrlabilmektedir. Kaldrlan pencerelerin yeniden gsterilmesi
iin Desktop mensnden ekranda grnmesi istenen pencereleri
iaretlemeniz yeterlidir.
1.2.3. Ksayollar
Ksayollar, rutin grevlerin gerekletirilmesinde kullancy olduka
rahatlatmaktadr. Yeni bir ksayol yaratmak iin shortcuts ara ubuuna sa
tklayn ve kan mende New Shortcut seeneini sein.

Karmza gelen Shortcut editr penceresinde Label ksmna ksayolun ismi,

Callback ksmna ise gerekletirmesi istenen grevler yazlmaktadr.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

1.3. MATLABde Yardm Alma

Matlab kullanclara olduka gelimi bir yardm sistemi sunmaktadr.

Herhangibir fonksiyon hakknda bilgi alabilmek iin help komutu

kullanlabilir.
rnek: help save

Bir konu hakknda bilgi ieren fonksiyonlarn listesi lookfor komutu ile
elde edilebilir.
rnek: lookfor sine

F1 tuuna basarak veya Help mensnden ulaabileceimiz MATLAB

yardm diyalou ile detayl arama yapmak mmkndr. zellikle bu
pencerede bulunan Getting Started blmnn yeni balayan tm
kullanclarn tarafndan incelenmesi tavsiye edilmektedir.

http://www.mathworks.com/matlabcentral/ adresinden Matlab Centrala

ulaabilir ve dier kullanclar tarafndan gelitirilen uygulamalardan
istifade edebilirsiniz.

2.

Gelimi Bir Hesap Makinesi Olarak MATLAB

2.1. Aritmetik Operatrler

+

Toplama

karma

arpma

Blme

s Alma

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

2.2. lem ncelii

1. Parantezler (eriden dar doru)
2. s alma
3. arpma ve Blme (Soldan saa)
4. Toplama ve karma (Soldan saa)
2.3. zel Deikenler

3.

Ans

Varsaylan deiken ismi

Pi

Eps

ki rakam arasnda olabilecek en ufak fark

Inf

Sonsuz

Nan

Say deil veya tanmsz rnek. 0/0

Temel Matematiksel Fonksiyonlar

Abs(x)

Mutlak deer

Sign(x)

Signum Fonksiyonu
(0>x ise -1, eer x = 0 ise 0, x>0 ise 1)

Exp (x)

ex

Log(x)

ln(x)

Log10(x)

log10(x)

Sin(x) , Cos(x), Tan(x), Cot(x)

Trigonometric fonksiyonlar (x radyan)

Sec(x), Csc(x)
Sind(x) , Cosd(x), Tand(x), Cotd(x)

Trigonometric fonksiyonlar(x derece)

Secd(x), Cscd(x)
Sinh(x), Cosh(x), Coth(x), Tanh(x)

Hiperbolik fonksiyonlar

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Asin(x), Acos(x), Atan(x), Acot(x)

Ters trigonometrik fonksiyonlar

(x radyan)

Asind(x), Acosd(x), Atand(x), Acotd(x)

Ters trigonometrik fonksiyonlar

(x derece)

Rem(x,y) x/y ileminin kalan.

rnek rem(100,21) = 16

Sqrt(x)

Fix(x)

x in ondalkl ksmn atar. Fix(2.9) = 2

Round(x)

xi

en

yakn

tamsayya

yuvarlar.

rnek: Round(2.9) = 3
Floor(x)

xden kk en byk tamsayy verir.

rnek: Floor(-2.6) = -3

Ceil(x)

xden byk en kk tamsayy verir.

rnek: Ceil(2.1) = 3

4.

M-Dosyalar: Scriptler ve Fonksiyonlar

Komutlar, komut penceresinden girilebildii gibi M-Dosyalar araclyla da
girilebilmektedir. M-Dosyalar sayesinde birbirini takip eden ok sayda komut
bir seferde balatlabilmektedir.
M-Dosyalar, ileyi ekillerine gre scriptler ve fonksiyonlar olarak iki grupta
incelenebilir. Takip eden ksmda bir silindirin hacmini hesaplayan bir script ve
bir de fonksiyon dosyas gelitirilecektir.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

4.1. M-Dosyas oluturmak

Yeni bir M-Dosyas oluturmak iin File mensnden NewM-file seeneini
tklayn.

Bunun sonucu olarak Matlab Editor program alacaktr. Sz konusu programa

Blm 1.1de tarif edilen ekilde de ulalabilir.
Alan dosyay File mensnden Silindirhacim.m olarak alma klasrmze
kaydedelim.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Aada yazlan programn ierii ve aklamas bulunmaktadr. Program altnda

kullancdan input komutuyla yarap ve ykseklik deerleri istenmekte, daha sonra
hacim hesaplanp V deikenine atanmakta ve son olarak da fprintf komutuyla da
sonu ekrana yazdrlmaktadr.

Program MATLAB Editorde F5 tuuna basarak veya komut penceresinde

silindirhacim yazarak altrabiliriz.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Program zerinde bir deiiklik yapmak iin ise aadaki yollardan herhangibiri
kullanlabilir.
-

Komut penceresinde Edit Silindirhacim komutunun girilmesiyle

Notepad veya herhangibir kelime ilemci ile Silindirhacim.m dosyasn

aarak

Bir

Matlab Editor kullanlarak

sonraki

admda

silindirhacim.m

program,

fonksiyon

dosyas

olarak

yaplandrlandrlacaktr. Karkl nlemek amacyla fonksiyon dosyas shacim.m

olarak kaydedilecektir.
Aada shacim fonksiyonunun ierii gzkmektedir. Programn ilk satrnda geri
dndrlecek deikenin bal olduu parametreler belirtilmektedir. Silindir hacmi,
yarap ve ykseklik olmak zere iki parametreye bal olarak deimektedir.
lk satrn altnda yer alan yorum satrlar ise kullanclar fonksiyon hakknda
bilgilendirmek iin kullanlmaktadr.

CORS-TR
Eitim Seminerleri Serisi :
MATLABe Giri

Fonksiyon hakknda bilgi almak iin komut penceresinde help shacim komutu
girilirse aadaki mesaj ekranda grlecektir.

Shacim.m fonksiyon dosyas aadaki ekilde altrlabilir.

>> Hacim = shacim(1,5)
Burada yarap ve yksekliin deerleri input komutu kullanmak yerine bir seferde
girilmektedir ve ilem sonucu Hacim deikenine atanmaktadr.
Shacim fonksiyonu kendi bana altrlrsa sonucu ans deikenine atayacaktr.
>> shacim(5,5)
ans =
3.926990816987242e+002