2009-2010

Kimyasal Bağlar Ders Notu

 KİMYASAL BAĞLAR

1. İyonik bağ ile ilgili verilen ifadelerden hangisi

KİMYASAL BAĞ yanlıştır?
a) Metallerle a metaller arasında gerçekleşir.
Elektron alış verişi ve ortaklaşa kullanılmasıyla oluşan
b) Elektron alış verişi esasına dayanır.
bağa kimyasal bağ denir.
c) + ve – yükler arasındaki elektro statik çekimdir.
İyonik, kovalent ve koordine kovalent bağlar kimyasal
d) Apolardır.
bağ tanımına uyarlar.
e) İyonlar arasında elektrostatik çekim bulunduğundan
İYONİK BAĞ kuvvetlidir.
f) En kuvvetli iyonik bağ en aktif metalle en aktif
Metaller Elektron vererek + , Ametaller de elektron ametal arasında gerçekleşir.
alarak – yükle yüklenirler. Bu şekilde + ve – yükler g) İyonların yükü ne kadar büyükse iyonik bağ o
arasında oluşan elektro statik çekime; İyonik bağ denir. kadar kuvvetlidir.

Biraz daha genellersek;

Pozitif ve negatif iyonlar arasındaki elektrostatik
çekimden ortaya çıkan bağ türüdür. 2. Aşağıdaki bileşiklerin hangisinde iyonik bağ
+
Na Cl
- kuvvetlerini yorumlayınız?

a. LİCl
b. NaCl
c. KCl
d. CaCl2
e. AlCl3

NOT:

En aktif metalle, en aktif a metal arasında gerçekleşen

bağın iyonik kuvveti o kadar büyüktür.
3. İyonik bağlı katılarla ile ilgili verilen ifadelerden hangisi
NOT: yanlıştır?

İyonik yapılı maddeler kristal yapılı bileşiklerdir. Bu

a. Genellikle yüksek erime ve kaynama noktalarına
sebeple elektrik akımını iletmezler. Ancak eriyik ve
sahiptirler.
çözeltileri ve geometrik yapısı bozuk olan iyonik katılar
b. Oda şartlarında katı halde bulunurlar
iletkendir.
c. Kristal katıdırlar, sert ve kırılgandırlar.
d. Çoğunlukla suda çözünürler.
e. Katı halde elektrik akımını iletirler.
f. Eriyik ve çözeltileri iletkendir.
g. Kristal yapısı bozuk olan iyonik katılar elektrik
akımını iletirler.

4. Aşağıdaki bileşiklerin hangisinde yalnızca kovalent

bağ bulunur?
NOT:
a. NaCl
Bağ oluşumu egzotermik bir olaydır. Bağın kırılması ise
enerji gerektiren bir olaydır. Bu enerjiye bağ enerjisi b. CaCl2
denir. c. AlCl3
d. CaCO3
e. H2O

2
 KİMYASAL BAĞLAR
LEWİS YAPISI
5.
Atomların en dış kabuklarındaki değerlik
elektronlarının nokta ile gösterimi kimyasal
bağlanmanın anlaşılmasında büyük kolaylık sağlar.
Bu gösterime Lewis sembolü denir.
6.
OKTED VE DUBLET KURALI
Bir atomun elektron alarak ya da vererek ya da
ortaklaşa kullanarak son yörüngesindeki elektron
sayısını 2 ye tamamlamaya “Dublet Kuralı” kuralı,
8’e tamamlamaya “Okted Kuralı” denir.
KOVALENT BAĞ
Değerlik elektronlarının (Son yörünge) ortaklaşa
kullanılması sonucu, bir moleküldeki atomları bir
arada tutan bağa denir.
ÖRNEK: H2 nin yapısını inceleyiniz?
1
ÇÖZÜM: 1H : 1s , diğer H’in de benzer biçimde 1s
orbitalinde 1e’u vardır. Bu iki yarı dolu atomik
7.
orbital girişim yaparak bir bağ orbitali oluştururlar.
İki elektron içeren bu bağ orbitalindeki elektron
artık her iki hidrojene aittir.
ÖRNEK: HCl nin yapısını inceleyiniz? III.
1 2 2 6 2 7
ÇÖZÜM: 1H : 1s ve 17Cl: 1s , 2s , 2p , 3s , 3p
1 1 IV.
H’in 1s , Cl’un 3pz orbitalinde 1e’u vardır. Bu
iki yarı dolu atomik orbital girişim yaparak bir
bağ orbitali oluştururlar. Bu şekilde H-Cl
arasında kovalent bağ oluşmuş olur.
VI.
3
Aşağıdaki bileşiklerin bağ oluşumunu gösteriniz?
a. F2 (9F) :
b. O2 (8O):
c. N2 (7N) :
d. H2O:
Kovalent bağ ile ilgili verilen ifadelerden hangileri
doğrudur?
I. Kovalent bağ yalnız ametal-ametal arasında gerçekleşir.
II. Elektronlarının ortaklaşa kullanılması esasına dayanır.
III. Bir atomun yapabileceği kovalent bağ sayısı, taşıdığı ya
da az bir enerjiyle taşıya bileceği (Hibritleşme) yarı dolu
orbital sayısına eşittir.
IV. Aynı ametaller arasında oluşan bağa a polar kovalent
bağ denir.
V. Farklı ametaller arasında gerçekleşen bağa polar
kovalent bağ denir.
VI. Bir molekül üzerinde bağların oluşturduğu vektörel
çekim kuvveti sıfır ise molekül apolar, sıfır değilse
molekül de polardır.
VII. Polar kovalent bağ içeren tüm bileşikler aynı zamanda
polardır.
Kovalent bağ ile ilgili verilen ifadelerden hangileri
doğrudur?
I. Kovalent bağlar, genellikle ametal-ametal elementleri
arasında gerçekleşir.
II. Özellikle toprak alkali metalleri ve p bloku metalleri ve
yarı metaller kovalent bağlı bileşiklere eğilim gösterirler.
Lityum alkali metallerde en küçük iyon çaplı katyon olarak
kovalent bağa meyleden yegane katyondur
İyon çapı küçük ve aynı zamanda yüksek değerlikli
katyonlar kovalent bağa daha fazla meyleder.
V. Toprak alkalilerde ise yük arttığı için kovalent bağ özelliği
daha belirginleşir. Hele berilyum bileşiklerinin hepsi
kovalenttir. Ancak MgO iyonik bir bileşiktir.
Her periyotta soldan sağa gidildikçe iyon yarıçapı
azaldığından kovalent bağ karakteri artar.
 KİMYASAL BAĞLAR

NOT: 8. Aşağıdaki bileşiklerin bağ oluşumunu ve Lewis

Yapılarını gösteriniz?
Kovalent bağlar, Ametal-Ametal arasında gerçekleşir.
Ancak gaz fazında bazı metal-ametal bileşiklerinde de
a. HCl (1H, 17Cl) :
kovalent bağa rastlanır.

ÖR: BeCl2, AlCl3, BH3... gibi. b. NH3 (7N) :

c. H2O (8O) :

HİBRİTLEŞME d. CH4 (6C) :

Bir atomun yapa bileceği kovalent bağ sayısı taşıdığı ya

e. CH3Cl (1Cl) :
da az bir enerjiyle taşıya bileceği (hibritleşme) yarı dolu
orbital sayısına eşittir.

Bir atomun son yörüngesinde boş orbitali varsa ve gene
son yörüngede çiftleşmiş elektronları da varsa, son
yörüngedeki orbitaller melezleşerek eşit orbitallere
bölünürler. Bu olaya Hibritleşme denir. Bu orbitallere de
Hibrit Orbitalleri diyoruz.
9. Aşağıda verilen ifadelerden hangileri yanlıştır?
a. 2A grubu elementleri 2 adet koalent bağ yapar.
b. 3A grubu elementleri 3 adet koalent bağ yapar.

Hibrit orbitallerinin en önemli özelliği bir birine en uzak c. 5A grubu elementleri 4 adet kovalent bağ yapar.
açı yapacak şekilde uzaya yönelmeleri ve moleküle belli
d. 5A grubu elementleri 3 adet koalent bağ yapar.
bir geometrik yapı kazandırmalarıdır.
e. 6A grubu elementleri 1 adet koalent bağ yapar.
Mesela:
f. 7A grubu elementleri 1 adet koalent bağ yapar.
SP hibritleşmesi yapan molekül; doğrusal

10. Hibritleşmeyle ilgili olarak verilen soruları

cevaplayınız?

a. SP hibritleşmesini BeH2 ve be BeCl2 ü örnek

2
Sp hibritleşmesi yapan molekül; düzlem üçgen vererek anlatınız?

3 2
SP hibritleşmesi yapan molekül; üçgen piramit…gibi. b. SP hibritleşmesini BH3 ve be BCl3 ü örnek
vererek anlatınız?

3
c. SP hibritleşmesini CH4 ve be CCl4 ü örnek vererek
anlatınız?

4
 KİMYASAL BAĞLAR

TEKLİ VE İKİLİ VE ÜÇLÜ BAĞLAR

d. H2O molekülünün yapısını hibritleşme olayını dikkate
Karbon elementi her zaman 4 lü bağ yapar. alarak açıklayınız?
3
Eğer tüm bağlar tekli bağ ise her bir C’ atomu sp
hibritleşmesi yapmıştır.
2
İkili bağ yapan (=) C atomları sp hibritleşmesi
yapmıştır.
e. NH3 molekülünün yapısını hibritleşme olayını dikkate
Üçlü bağ yapan C atomları ise sp hibritleşmesi yapmış
alarak açıklayınız?
demektir.

SİGMA VE Pİ BAĞLARI

İki ametal arasındaki tekli bağlara SİGMA (σ) bağı denir.

İki a metal arasında birden fazla kovalent bağ varsa

bunlardan biri sigma (kuvvetli) diğeri pi (л) (zayıf) f. C2H4 molekülünün yapısını hibritleşme olayını dikkate
bağıdır. alarak açıklayınız?

g. C2H2 molekülünün yapısını hibritleşme olayını dikkate

alarak açıklayınız?

11. Aşağıda verilen maddelerin molekül içi bağların polar ya

da A polar olduğunu açıklayınız?

a. N2 :
BAĞLAIN POLARLIĞI

Elektronegatiflik tablosuna bakılarak, bileşik yapan iki b. HBr :

ayrı cins atomun elektronegatiflik değerleri birbirinden
çıkartılır.
Eğer elektronegativite farkı ; c. NH3 :
0.5 den daha az ise apolar kovalent bağdır.
0.5 – 1.6 ise polar kovalent bağdır.
2.0 den daha büyük ise bağ iyoniktir. d. H2O :

NOT: 1.6 – 2.0 arasındaysa ve atomlardan biri metalse

bağ iyonik, ametalse bağ polar kovalenttir. e. BeCl2 :

5
 KİMYASAL BAĞLAR

12. Aşağdaki maddelerin geometrik yapılarını gösteriniz?

Molekülün Polarlığı
a. O2 :
Bir molekül üzerinde bağların
oluşturduğu çekimin vektörel
toplamı sıfır ise molekül apolar, sıfır b. HCl :
değilse molekül Polar, sıfır ise.

BeCl2 c. NH3 :

d. H2O :

e. BeH2 :

f. BH3 :

V=O
g. CH4 :
Molekül Apolar

CH4 h. CO :

i. CO2 :

13. Aşağıda verilen maddelerin polar /apolar olduğunu gösteriniz?

a. H2 :

b. Cl2 :
V=O

Molekül Apolar c. O2 :

NH3 d. N2 :

e. P4 :

f. S8 :

g. HF :

h. HCl :

i. HBr :
V≠0

Molekül Polar j. HI :

6
 KİMYASAL BAĞLAR

k. NH3 :
KOORDİNA KOVALENT BAĞ

Atomlar arasında bir elektron l. H2O :

çiftinin paylaşılması ile meydana
gelir. Ancak paylaşılan her iki m. BeH2 :
elektronda bir atomdan
gelmektedir.
Bu tür bağ özellikle organik n. BeCl2 :
maddelerde yaygındır ve bu şekilde
bağlanan bileşimlere o. BeF2 :
"koordinasyon bileşikleri" denir.

Bu bağın oluşabilmesi için p. BH3 :

atomlardan birinde paylaşılmamış
bir elektron çifti içeren yörünge, q. BCl3 :
diğerinde ise uygun boş bir yörünge
bulunmalıdır.
r. CH4 :
Karbonat, nitrat, sülfat, fosfat gibi
iyonik gruplar kovalent ve koordine s. CCl4 :
bağlarla yorumlanırlar.

Kısaca; t. B2H6 :
Kovalent bağı oluşturan
elektronlardan her ikisi de aynı u. CO :
atom tarafından sağlanmışsa bu
tür bağlara koordine kovalent v. CO2 :
bağ denir.
w. NO :

14. Verilen moleküllerde pi(π) ve sigma (δ) bağlarını gösteriniz?

Örnek: Amonyak ve hidrojen
a. O2 :
klorürün reaksiyonu
+ -
NH3 + HCI → NH4 + CI b. N2 :

Bu renksiz gazlar birleştiklerinde katı

c. P4 :
amonyum klorürün beyaz dumanı
oluşur.
d. HF :

+
H e. NH3 :
N

H H f. H2O :
H

g. BeCl2 :

Bu tepkimede N→H bağındaki h. BCl3 :

her iki elektronda N atomu
tarafından sağlanmıştır. i. CCl4 :

j. B2H6 :

7
 KİMYASAL BAĞLAR

k. CO :
REZONANAS YAPI
l. CO2 :
Bazı molekül ya da iyonlar için tek
bir elektron nokta yapısı mümkün
m. NO :
değildir. Ancak birden fazla
formülle gösterilirler. Bu tür
n. C2H4 :
formüllere rezonans yapı denir.
15. Aşağıdaki maddelerin hangisinde koordine kovalent bağ vardır?
Neden?
Örnek: SO2 nin yapısı
a. NH4Cl :
S S
veya
O O O O b. H3O
+
:

c. CH3Cl :
Örnek: O3 un yapısı
-
O O d. AlCl4 :
veya
O O O O
- :
e. BH4

16. Aşağıda verilen maddelere ait uygun rezonans yapısını gösteriniz?

a. SO3 :

-2
b. SO4 :

-
c. NO3 :

-2
d. CO3 :

17. Aşağıdaki maddelerin hangilerinde Vander Wals bağı görülür? Neden?

a. O2 :

b. N2 :

c. HF :

8
 KİMYASAL BAĞLAR

d. NH3 :
Vander Wals Kuvvetleri

Van der Waals kuvvetleri denilen moleküller arası e. H2O :

çekim kuvvetleri üç tanedir.

 Dipol – dipol kuvvetler, f. BeCl2 :

 London kuvveti ve
 Hidrojen bağları.
g. BCl3 :
Dipol-Dipol Kuvvetler

Polar moleküller birbirlerini dipol - dipol kuvveti ile h. CCl4 :

çekerler.

Polar kelimesi, elektronegatiflikleri farklı olan ya da i. B2H6 :

daha basit bir ifade ile (+) ve (-) kutuplaşması
gözlenen moleküller için kullanılır.
j. CO :
Moleküller arasındaki mutlak elektronegatiflik
farkları, o moleküller arasındaki bağın, polar, apolar
(polar olmayan) ya da iyonik bağ olup olmadığının k. CO2 :
bilgisini verir.

l. NO :
Örnekler:
H―H bağında elektronegatiflik farkı 0,0 olur ve
apolardır. 18. Aşağıdaki maddelerin hangilerinde dipol-dipol,
hangisinde hidrojen bağı bulunur ? Neden?
H―Cl bağında ise (Cl daha elektronegatiftir) 0,9
a. HF :
luk bir fark vardır ve polardır.

Elektronegatiflik farkı çok yüksek olduğu

b. HCl :
durumlarda ise (Na―Cl de olduğu gibi 2,1) iyonik
bağdan söz ederiz.
c. C6H12O6 :
Sonuç Olarak:
H―Cl polar bir moleküldür. Bağ elektronlarının
çoğu daha elektronegatif olan Cl atomu üzerinde
d. HNO3 :
birikir ve Cl çevresinde daha çok zaman harcarlar.
Bu yüzden (HCl nötr olduğu halde) H atomu kısmen
pozitif, Cl atomu da kısmen negatif gibi gözükür.
e. NH3 :
İşte bu kutuplaşma polar kelimesi ile ifade edilir.
f. H2O :
Apolar moleküllerde ise (H―H de olduğu gibi bağ
elektronları eşit dağılır ve bir kutuplaşma olmaz.
g. CH3-COOH :
İşte dipol – dipol kuvveti,
polar molekülün kısmen pozitif olan ucu ile diğer
molekülün kısmen negatif olan ucu arasında oluşan
h. CH3-OH :
bir çekim kuvvetidir.

i. CH3-NH2 :

9
 KİMYASAL BAĞLAR

19. Aşağıdaki maddelerin hangilerinde metalik bağ bulunur ? Neden?

a. Cıva :

London Kuvvetleri
(dispersiyon kuvvetleri) b. Demir :

Apolar moleküllerde dipol – dipol kuvvetlerinden söz edemeyiz. Ancak

London kuvveti (1930’da Fritz London isimli bilim adamı tarafından c. Bakır :
bulunmuştur)

A polar moleküllerdeki atomların kısa bir süre için hatta anlık olarak d. Çinko :
polarize olması ile oluşur.

Atom çekirdeği etrafında dönen elektronlar bir anlıkta olsa, çekirdeğin e. Amalgam:
belirli bir bölümünde daha fazla bulunur. Böylece atom kendi içinde
kısmen polarize olur. Bu atoma komşu olan atomun ise, bu durumdan
dolayı kendi elektronlarının dağılımı değişir ve o da polarize olur. f. Tunç :

Bu durum zincirleme halinde bütün molekülü etkiler.

g. Alaşımlar:
Böylece atomlar arasındaki etkileşmeden doğan bir çekim kuvveti
meydana gelir.

İşte moleküller arasında, atomların elektronlarının anlık pozisyon

değişimlerine bağlı olarak oluşan çekime London kuvveti diyoruz. 20. Aşağıdaki maddelerin hangilerinde
İyonik bağ bulunur? Neden?
London kuvveti, moleküler ağırlığı fazla ve molekülün etkileşme yüzeyi
fazla olan moleküllerde daha fazla hissedilir.
a. NaCl :
Çünkü bu moleküller daha fazla elektrona sahiptir. Fazla elektron da,
olası pozisyon değişiklikleri ihtimalini artırır.
b. AlCl3 :
Örneğin H2 , CI2 ,CO2 , N2O4 ve CH4 moleküllerini bir arada tutan
kuvvettir.
Hidrojen Bağı c. KCl :

Bir molekülde H atomu; Flor, Oksijen, Azot (FON) atomlarından birine

bağlıysa, bu tür moleküllerde moleküller arası etkileşime hidrojen bağı d. CaCO3 :
denir.
e. KClO3 :

f. Cu(k) :

NOT: 21. Aşağıdaki maddelerin hangileri

Hidrojen bağı yapa bilen moleküller suda iyi çözünürler ve HİDROFİL kovalent yapılı katı maddelerdir?
moleküller diye bilinirler. Neden?

NOT:
a. I2 :
Hidrojen bağı içeren moleküllerde, molekülleri bir arada tutan kuvvet
artar, bu sebeple, erime-kaynama noktalarında, diğer eşdeğer b. CO2 :
moleküllere göre ani yükselmeler görülür.

10
 KİMYASAL BAĞLAR

c. C6H12O6:
Metalik Bağ

d. CaCO3 :

e. KClO3 :

f. Cu(k) :
Metalleri bir arada tutan kuvvete denir.

Metallerin Değerlik Elektronları çok az, buna karşılık boş değerlik orbitalleri çok
22. Aşağıdaki maddelerin
tur. Ayrıca metallerin değerlik elektronları çekirdek tarafından çok sıkı
hangilerinde moleküller
tutulmazlar. Bu nedenle metal değerlik elektronları, boş değerlik orbitallerde
arasında da kovalent bağ
serbest hareket ederler. Bu esnada kendine yaklaştırılan komşu metalin boş
bulunur? Neden?
değerlik orbitallerine de sıçrayarak dolaşırlar.

Bu işi bir birine temas eden tüm metalin elektronları da aynı zamanda yapar. a. I2 :
Ancak her elektron azda olsa kendi merkezi tarafından çekilirler. (Komşuluğa
gitmiş evin haylaz çocukları) Bu şekilde oluşan bağa METALİK BAĞ denir.
b. CO2 :
İyonik Katılarda görülen bağlar.

Metal-Ametal bileşiklerine İyonik bileşikler denir. İyonik bileşikler oda c. C6H12O6 :

şartlarında katı halde bulunurlar. Mesela: NaCl, CaCl2, AlCl3… gibi…

İyonik bileşiklerde tüm atomlar arasında iyonik bağ vardır. Şekil aşağıda d. Elmas :
verilmiştir.

Bu sebeple İyonik katıların erime ve kaynama noktaları yüksek olup, katı

durumda elektrik akımını iletmezler. Ancak eriyik ve çözeltileri iletkendir.

Moleküler Katılarda Görülen Bağlar.

Ametaller arasında ya da, yarı metallerle ametaller arasında oluşan bileşiklere

moleküler katılar denir. I2, CO2 … gibi.

Bu tür moleküllerde moleküller arasında London Kuvvetleri olduğundan erime

ve kaynama noktaları düşüktür.

Ağ Örgülü Katılar arasında görülen bağlar.

Elmas, Grafit, SiO2…gibi ağ örgülü katılarda atomlar arasında kovalent bağlar

görülür. Ağ örgülü katılar atomlar arası kovalent bağdan dolayı çok sert ve
erime kaynama noktaları çok yüksektir.

İyonik Karistaller Kovalent Katılar

11
 KİMYASAL BAĞLAR

TEST – 1

1. Aşağıdaki maddelerden hangisinde iyonik bağ yoktur? III. Bağı oluşturan atomların elektronegatif değerleri
eşittir.
A) NaNO3 B) NaCl C) Ca(NO3)2
D) AlN E) C2H4 İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

2. Aşağıdaki maddelerden hangisinde yalnız kovalent bağ 5. Aşağıdaki maddelerden hangisi apolar kovalent bağ
vardır? içerir?

A) CH3OH B) NaNO3 C) Fe2O3 A) CO B) CO2 C) O2 D) CI4 E) NaCl

D) Ba(OH)2 E) CH3COONa

6. 3A grubu elementleri için aşağıdaki ifadelerden hangisi

yanlıştır?
3. Aşağıdaki maddelerden hangisinde hem iyonik hem de
kovalent bağ vardır? A) Üçlü bağ yaparlar.
B) Değerlik elektron sayıları 3’tür.
A) H2O B) SO3 C) NH4NO3 C) Ametallerle iyonik bağlı bileşik oluştururlar.
D) FeCO3 E) NaCl D) Yükseltgenme basamakları +3’tür.
E) Hepsi metaldir.

4. Apolar kovalent bağ için, 7. Aşağıdaki maddelerden hangisinde atomlar arası bağ
metalik değildir?
I. Kutupludur.
II. Bağın iki ucundaki atom aynıdır. A) Demir B) Kurşun C) Bakır
D) Lehim E) Bor

12
 KİMYASAL BAĞLAR

8. Aşağıda atom numarası verilen elementlerden 12. CO2 bileşiği için;

hangisinde metalik bağ en sağlamdır?
I. Apolardır.
A) 11 B) 12 C) 19 D) 20 E) 13 II. 2 pi bağı içerir.
o
III. Bağ açısı 180 ‘dir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

9. X ile Y arasındaki bağ polar olduğuna göre;
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
I. X metal, Y ametaldir. D) I ve III E) I, II ve III
II. X ve Y nin elektronegatif değerleri farklıdır.
III. Bağın X uçu (+) değerlikli, Y uçu (-) değerliklidir.
13. H2O bileşiği için;
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
I. Apolardır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II II. O – H bağı polardır.
o
D) I ve III E) Yalnız III III. Bağ açısı 120 ‘dir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

10.
H H
HC C C C C H A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
Yukarıda açık formülü verilen organik bileşikte kaç adet
(σ) sigma bağı vardır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

+
14. NH4 bileşiği için,
11. Sigma ve pi bağları için;
I. Koordine kovalent bağ içerir.
I. Kovalent bağdır. II. N – H bağı polardır.
o
II. Sigma bağı daha sağlamdır. III. Bağ açısı 107 ‘dir.
III. Pi bağı daha sağlamdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) I ve III

13
 KİMYASAL BAĞLAR

TEST –2
1. Aşağıdaki maddelerden hangisinde iyonik bağ III. Hidrojen bağı içeren maddelerin kaynama
yoktur? noktaları eşdeğer moleküllere göre daha
yüksektir.
A) KCl B) KClO3 C) CaO
D) H2O E) Ca(NO3)2 İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

2. Kovalent bağ ile ilgili olarak;

I. Yalnız ametaller arasında gerçekleşir. 5. Aşağıdaki maddelerden hangisi metalik bağ
II. Metal kök bileşiklerinde de görülür. bulunmaz?
III. Metal ametal bileşiklerinde de görülür.
İfadelerinden hangileri doğrudur? A) Zn B) Al C) C D) Cr E) Lehim

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

6. 5A grubu elementleri için aşağıdaki ifadelerden

hangisi yanlıştır?

A) Değerlik elektron sayıları 3 tür.

B) NH3 ün yapısı üçgen piramittir.
3. Aşağıdaki maddelerden hangisinde dipol-dipol bağı C) NH3 polar bir bileşiktir.
0
vardır? D) NH3 te bağ açısı 107 dir
E) Hepsi a metal değildir.
A) H2 B O2 C) BH3
D) CCl4 E) CH3Cl

7. 9F elementi X elementiyle polar yapılı XF3 bileşiğini

oluşturmaktadır.
4. Hidrojen bağı için, Buna göre X elementi periyodik tabloda hangi
grupta bulunur?
I. Vander Wals bağından daha kuvvetlidir.
II. Dipol-dipol bağından daha zayıftır. A) 2A B) 3A C) 4A
D) 5A E) 6A

14
 KİMYASAL BAĞLAR

11. XY2 molekülü polar olduğuna göre;

8. ELEMENT ELEKTRONEGATİFLİK
C 2,5 I. Molekülün şekli doğrusaldır.
N 3 II. Kırık doğrudur
F 4 III. Düzlem üçgendir.
O 3,5
Buna göre aşağıdaki bağların hangisi en polardır? ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) C-O B) C-F C) N-F D) F-O E) N-O D) I ve II E) I ve III

12. HCN bileşiği için,

9.
I. 2 sigma bağı içerir.
I. F2 F-F II. 2 pi bağı içerir
II. O2 O=O III. Polardır.
III. N2 N=N
ifadelerinden hangileri doğrudur? (1H, 6C,7N)

Yukarıda verilen maddelerin hangilerinin açık formülü A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

yanlış yazılmıştır? (9F, 8O, 7N) D) I ve III E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) Yalnız III

13. HF, CH3COOH, C2H5OH bileşikleriyle ilgili olarak

aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

10. Aşağıdaki maddelerden hangisi hidrojen bağı A) Üçü de hidrofildir.

içermez ? B) Üçü de suda iyi çözünür
C) Üçü de hidrojen bağı içerir.
A) H2O B) HF C)C6H5OH D) Üçü de polardır.
D) NH3 E) CH3F E) Üçü de Zn ile tepkime verir.

15
 KİMYASAL BAĞLAR

TEST –3
4. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi suda en iyi
1. X4 ve Y3 moleküllerindeki bağlar apolar kovalenttir. çözünür?
Buna göre,
I. X2Y5 molekülündeki bağlar iyonik bağdır. A) CH3-OH B) CH3-CH2-OH
II. XY2 molekülündeki bağlar apolar kovalent bağdır. C) CH4 D) CH3 -O - CH3
III. XY3 molekülündeki bağlar polar kovalenttir. E) CH3 - CH3
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III 5. Aşağıdaki maddelerden hangisi elektrik akımını iletmez?

A) Katı gümüş
B) NaCl sulu çozeltisi
2. 11X ve 9Y elementlerinin oluşturacağı bileşik ile ilgili, C) Sıvı cıva
I. Formülü XY dir. D) NaCl katısı
II. İyonik bağlı bir bileşiktir. E) Grafit
III. Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 6. Atom numarası 5 olan B elementinin lewis nokta yapısı ve

D) I ve III E) I, II ve III
hidrojen elementiyle yaptığı molekülün geometrisi
ile ilgili,

3.
0
I. Bağ açısı 120 dir.
II Molekülde atomlar aynı düzlemdedir.
III. B un değerlik elektron sayısı 3 tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
Yukarıda verilen tepkimelerle ilgili,
I. 1. olay sonucunda etil alkol molekülleri arasında
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
hidrojen bağları oluşur.
D) I ve III E) I, II ve III
II. Üç tepkimede de düzensizlik artar.
III. Üçüncü tepkime kimyasal bağ kopması ve oluşması ile
gerçekleşir.
yargılarından hangileri doğrudur?
7. X atomunun 1H ile oluşturduğu molekül 4 atomlu ve
apolar ise X in atom numarası kaç olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
16
 KİMYASAL BAĞLAR

11.
8. I. Polar kovalent bağ
II. Apolar kovaient bağ
III. Hidrojen bağı
Yukarıdaki bağları oluşturan elementlerden hangileri
ametaldir? Orbital şeması verilen X, Y, Z atomları ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III A) X2 molekülünde 1 tane sigma bağı vardır.
B) Z2 molekülünde 2 sigma, 1 pi bağı vardır.
C) ZX3 molekülü polardır.
D) YX2 bileşiği iyonik yapılıdır.
E) Y atomu, Z ile bileşik oluşturmaz.
9. 1 mol C2H2 bilieşiğine 2 mol H2 katılarak C2H6
oluşturuluyor.
Buna göre,
3
I. sp hibrit orbitalleri, sp hibrit orbitallerine dönüşür.
II. Sigma bağ sayısı artar.
0
III. C2H6 molekülünde bağ açısı 90 dir.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III

12. 6C ve 9F atomlarının oluşturduğu bileşiklerle ilgili,

I. OF2 molekülü doğrusaldır.

10. II. CO2 molekülünde 2 tane sigma bağı vardır.
III. CF4 apolar, NF3 polardır.

yargılarından hangileri doğrudur?

Elektron dizilişleri verilen X, Y, Z atomları için
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) X atomu 3A grubundadır. D) I ve III E) I, II ve III
B) YZ4 molekülü apolardır.
C) XZ3 molekülü apolardır.
D) Y atomu 1H ile 4 atomlu molekül oluşturur.
E) Z atomu 1H ile apolar molekül oluşturur.

17