-++TRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN ISO 15609-1
ubat 2007

ICS 25.160.10

METALK MALZEMELER N KAYNAK

PROSEDRLERNN ARTNAMES VE
VASIFLANDIRILMASI - KAYNAK PROSEDR
ARTNAMES - BLM 1: ARK KAYNAI
Specification and qualification of welding procedures for
metallic materials - Welding procedure specification Part 1: Arc welding

TRK STANDARDLARI ENSTTS

n sz
Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak
gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn
uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini
bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn
kranla anarz.

Kalite Sistem Belgesi

malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)

TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun
olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn
garantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas)
TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard
olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen
teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk
Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.

DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun
retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir
garanti sz konusu deildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.
TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

n sz
Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN ISO 15609-1: 2004 standard esas alnarak, TSE Metalurji
htisas Grubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 27 ubat 2007 tarihli toplantsnda Trk
Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir.
Bu standardn kabul ile TS TS EN 288-2: 1997 iptal edilmitir.
-

Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent
hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

indekiler
1
2
3
4

Kapsam ................................................................................................................................................... 1
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar.......................................................................................... 1
Terimler ve tarifler.................................................................................................................................. 1
Kaynak prosedr artnamesinin (WPS) teknik kapsam ................................................................. 2
4.1
Genel ................................................................................................................................................ 2
4.2
malt ile ilgili hususlar................................................................................................................... 2
4.3
Esas metaller ile ilgili hususlar ......................................................................................................... 2
4.4
Btn kaynak prosedrleri iin ortak hususlar ................................................................................ 2
4.5
Kaynak ilemlerinin bir grubuna zg hususlar ............................................................................... 3
Ek A - Kaynak prosedr artnamesi (WPS) ............................................................................................. 5
Ek ZA - (BiIgi iin) Atf yaplan uluslar aras standardlar ile bu standardlara karIk gelen Avrupa
standardlar ...................................................................................................................................................... 6

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

Metalik malzemeler iin kaynak prosedrlerinin artnamesi ve

vasflandrlmas - Kaynak prosedr artnamesi - Blm 1: Ark kayna
1

Kapsam

Bu standard, ark kaynak ilemlerinde kaynak prosedr artnamelerinin kapsam iin artlar belirtir.
Bu standard, EN ISO 15607:2003, Ek Ada ayrntlar verilen bir seri standardn parasdr.
Bu standardda verilen deikenler, kaynakl birletirmenin kalitesini etkileyen deikenlerdir.

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr.
Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarih belirtilen
atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yaplmas
art ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi halinde en son basks
kullanlr.
EN, ISO No
EN 439
EN 26848

EN ISO 4063

EN ISO 6947
EN ISO
13916

EN ISO
15607 : 2003
CR ISO
15608

Ad
(ngilizce)
Welding consumables - Shielding
gases for arc welding and cutting.
Tungsten electrodes for inert gas
shielded arc welding and for
plasma cutting and welding Codification.
Welding and allied processes Nomenclature of process and
reference numbers (ISO 4063 :
1998)
Welds - Working positions Definitions of angles of slope and
rotation (ISO 6947: 1993)
Welding - Guidance on the
measurement of preheating
temperature, interpass
temperature
and preheat maintenance
temperature. (ISO 13916:1996)
Specification and qualification of
welding procedures for metallic
materials - General rules (ISO
15607: 2003)
Welding - Guidelines for a
metallic material grouping system
(ISO/TR 15608:2000).

TS No 1)
TS EN 439
TS EN
6848

Ad
(Trke)
Kaynak sarf malzemeleri - Ark kayna
ve kesme iin koruyucu gazlar
Koruyucu asal gaz ark kayna, plzma
kesme ve kayna iin tungsten
elektrotlar - Kodlandrma

TS 7307
EN ISO
4063

Kaynak ve kaynakla ilgili ilemler lemlerin adlandrlmas ve referans

numaralar

TS EN ISO
6947

Kaynaklar - alma konumlar - Eim

ve dndrme alarnn tarifleri

TS EN ISO
13916

Kaynak - n stma scakl, pasolar

aras gei scakl ve kaynak
esnasndaki n stma idame
scaklnn lme klavuzu

TS EN ISO
15607

Metalik malzemeler iin kaynak

prosedr artnamesi ve
vasflandrlmas - Genel kurallar

TS CR ISO
15608

Kaynak - Metalik malzemeleri

gruplandrma sistemi iin klavuz

Terimler ve tarifleri

Bu standardn amac iin, EN ISO 15607:2003te verilen terimler ve tarifler uygulanr.

1)

TSE Notu : Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. *iaretli
olanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaymlanm olan Trk Standardlardr.

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

Kaynak prosedr artnamesinin (WPS) teknik kapsam

4.1

Genel

Bir ilk kaynak prosedr artnamesi/Kaynak prosedr artnamesi (pWPS/WPS), bir kaynan yapm iin
gerekli btn bilgiyi kapsamaldr. Bir pWPS/WPSde istenen bilgi Madde 4.2, Madde 4.3, Madde 4.4 ve
Madde 4.5te verilmitir.
Not - Baz uygulamalar iin, listeye ekleme veya azaltma yapmak gerekli olabilir.
Kaynak prosedr artnameleri, belirli bir kalnlk araln ve esas metallerin ve hatta ilve metallerin
araln da kapsayabilir. Baz imaltlar ilve olarak her bir zel i iin ayrntl imalt plnlamasnn bir
blm olarak i talimatlar hazrlamay tercih ederler.
lgili standard serisine (EN ISO 15607) ve imaltnn tecrbesine gre, uygun olduu takdirde aralklar ve
toleranslar belirtilmelidir.
WPS formatnn bir rnei Ek Ada verilmitir.

4.2
-

malt ile ilgili hususlar

maltnn tantm,
WPSin tantm,
Kaynak prosedr vasflandrma kayd (WPQR) veya gerektiinde dier dokmanlara (EN ISO 15607:
2003 Ek C) atf.

4.3

Esas malzeme ile ilgili hususlar

4.3.1 Esas malzeme tipi

-

Malzemenin/malzemelerin ve atf yaplan standardn/standardlarn ksa gsterilii,

CR ISO 15608de verildii gibi grup/gruplarn numaras/numaralar.

Bir WPS bir grup malzemeyi kapsayabilir.

4.3.2 Malzeme boyutlar

-

Birletirmenin kalnlk aralklar,

Borular iin d ap aralklar.

4.4

Btn kaynak prosedrleri iin ortak hususlar

4.4.1 Kaynak ilemi

EN ISO 4063e gre kullanlan kaynak ilemi/ilemleri.

4.4.2 Birletirme tasarm

-

Birletirme tasarm/konfigrasyonu ve boyutlar gsteren bir ema veya bu bilgiyi salayacak dier bir
standardlara atf,
Kaynak zellikleri iin gerekli olduunda emada verilen kaynak paso sras.

4.4.3

Kaynak konumu

EN ISO 6947ye gre uygulanabilir kaynak konumlar.

4.4.4
-

Birletirme hazrl

Birletirme hazrlk metotlar, temizleme, ya giderme dahil kullanlan metotlar,

Balama (jigging), aparatlar ve punta kayna.

4.4.5

Kaynak teknii

- Salnm uygulandnda:
a) Elle kaynak iin en byk paso genilii,
b) Mekanize ve otomatik kaynak iin en ok salnm (elektrot hareketi) veya genlik, frekans ve salnm
(dalga) devam sresi
- Tor elektrot ve/veya tel as.
2

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

4.4.6 Kk oyma
-

Kullanlacak metot,
Derinlik ve biim.

4.4.7 Altlk
-

Metot ve altlk tipi, altlk malzemesi ve boyutlar,

Gaz altlk iin, EN 439a gre gaz.

4.4.8 Kaynak sarf malzemeleri

-

Ksa gsterili, yapm (imalt ve ticari isim),

Boyutlar (l),
Tama (frnlama, atmosfer artlarna maruz kalma, tekrar kurutma, vb).

4.4.9 Elektriksel parametreler

-

Akm tipi [alternatif akm(a.a) veya doru akm (d.a)] ve kutuplama,

Uygulanabildiinde, darbeli kaynak ayrntlar (makina ayarlar, program seimi),
Akm aral.

4.4.10 Mekanize ve otomatik kaynak

-

lerleme hz aral,
Tel/erit besleme hz aral,

ayet tehizat, iki deikenden birinin kontroluna izin vermiyorsa yerine, makina ayarlar belirtilmelidir.
Bylece, WPS iin uygulama aral, zel tehizat tipi iin snrlandrlm olmaldr. Bu, Madde 4.4.9 ve
Madde 4.4.10a uygulanr.

4.4.11 n stma scakl

-

Kaynak balangcnda ve kaynak boyunca uygulanan en dk scaklk,

n stma istenmediinde kaynak ncesi en dk i paras scakl.

4.4.12 Pasolar aras scaklk

En yksek ve gerekliyse en dk pasolar aras scaklk.

4.4.13 n stma muhafaza scakl

Kaynaa ara verildiinde kaynak blgesinde muhafaza edilecek en dk scaklk.
Madde 4.4.11, Madde 4.4.12 ve Madde 4.4.13n uygulanmas iin EN ISO 13916ya baknz.

4.4.14 Hidrojen yaynm iin son stma

-

Scaklk aral,
En az tutma sresi.

4.4.15 Kaynak sonras sl ilem

Kaynak sonras sl ilemi veya yalandrma iin en dk sre ve scaklk belirtilmeli veya bu bilginin
belirtildii dier standardlara atfta bulunulmaldr.

4.4.16 Koruyucu gaz

EN 439a gre ksa gsterili ve uygulanabildiinde, bileim, imalt ve ticar ismi.

4.4.17 Is girdisi
Is girdisi aral (belirtildiinde).

4.5

Kaynak ilemlerinin bir grubuna zg hususlar

4.5.1 lem 111 (Elle metal ark kayna)

lem 111 iin sarf edilen elektrotun bir seferde yd paso veya ilerleme hz.

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

4.5.2 lem 12 (Tozalt ark kayna)

-

oklu elektrot sistemleri iin tel elektrot says ve ekli ve kutuplama,

Temas ucu/i paras mesafesi: Nozul temas ucundan i paras yzeyine kadar olan mesafe,
Toz: Ksa gsterili, imalt ve ticar isim,
Ek ilve malzeme,
Ark gerilim aral.

4.5.3 lem 13 (Koruyucu gaz metal ark kayna)

-

Koruyucu gaz ak hz ve nozul ap,

Tel elektrotlarn numaras,
Ek ilve malzeme,
Temas ucu/temas borusundan i paras yzeyine kadar olan mesafe,
Ark gerilim aral,
Metal gei ekli.

4.5.4 lem 14 (Sarf edilmeyen elektrotla koruyucu gaz kayna)

-

Tungsten elektrot: ap ve EN 26848e gre kodlama.

Koruyucu gaz ak hz ve nozul ap,
Ek ilve malzemeler.

4.5.5
-

lem 15 (Plzma ark kayna)

Bileim, nozul ap, ak hz gibi plzma gaz parametreleri,

Koruyucu gaz ak hz ve nozul ap,
Tor tipi,
Temas ucu/i paras mesafesi: Nozuldan i paras yzeyine kadar olan mesafe.

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

Ek A
(Bilgi iin)
Kaynak prosedr artnamesi (WPS)
Kaynak prosedr artnamesi:
WPQR No :

Hazrlama ve temizleme metodu :

malt :

Esas malzemenin ksa gsterilii :

Metal gei ekli :

Malzeme kaInl (mm) :

Birletirme tipi ve kaynak tipi :

D ap (mm) :

Kaynak az (hazrI) ayrntlar (ema)* :

Kaynak konumu :

Birletirme tasarm

Kaynak sras

Kaynak ayrntlar
Paso

Kaynak
ilemi

lve
metal
boyutu

Akm
A

lve metalin ksa gsterilii ve yapm :

Herhangi bir zel frnlama veya kurutma:
Gaz/toz ksa gsterilii: - Koruyucu :
- Altlk :
Gaz ak hz
- Koruyucu :
- Altlk :
Tungsten elektrot tipi/boyutu :
Kk ama/altlk ayrntlar :
n stma scakl :
Pasolar aras scaklk:
Son stma
n stma muhafaza scakl
Kaynak sonras sl ilem ve/veya yalandrma
(Sre, scaklk, metot ,
stma ve soutma hzlar*):

Gerilim
V

Akm tipi /
Kutuplama

Tel
srme
hz

Tek seferde
yma
uzunluu /
lerleme hz *

Is
girdisi *

Dier bilgiler* rnein:

SaInm (en byk paso geniIii) :
Salnm: genlik, frekans, toplam sre:
Darbeli kaynak ayrntlar :
Temas ucu/i paras mesafesi :
Plzma kaynak ayrntlar :
Tor as :

malt
sim, imza, tarih)
___________________________________________________________________________________
*Gerektiinde
5

ICS 25.160.10

TRK STANDARDI

TS EN ISO 15609-1/ubat 2007

Ek ZA
(BiIgi iin)
Atf yaplan uluslar aras standardlar ile bu standardlara karIk gelen
Avrupa standardlar
Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standardlara atf yaplmaktadr. Bu atflar metin
ierisinde uygun yerlerde beIirtiImi ve aada Iiste halinde veriImitir. Tarih belirtilen atflarda daha sonra
yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda tadil veya revizyon yaplmas art ile uygulanr. Atf
yaplan standardn tarihinin belirtilmemesi halinde iIgiIi standardn en son basks kullanlr.
Not - Bir uluslararas yaynn (mod.) eklinde gsterilen bir deiikliinin olduu durumlarda ilgili EN/HD
uygulanr.
Standard
numaras
ISO 14175
ISO 6848

YI

Ad

EN/HD

Welding consumables Shielding gases for arc welding and

cutting

EN 439

Tungsten electrodes for inert gas shielded arc welding and

for plasma cutting and welding Codification

EN 26848

YI