A

11.11.2013

3.REVVEW

Rev.
No.

Date

Description

AA

ED

ED

Prepared

Checked

Contr. By

EDOPEC

Onay

ORIGINATOR

Published by

.
EDOPEC ENERJ PETROL MHENDSLK SANAY VE TCARET
LMTED RKET
Document Title

EDOPEC KOROZYON VE KATODK

KORUMA
Head Office : Palmiye Mah. Adnan

Document No.

menderes Bulv. Oktay Sitesi No: 9/8

PK = 33100 Yeniehir /Mersin
TURKEY
P:+90 324 3260595 F:+90 324
3260596
www.edopec.com. info@edopec.com

BRO

COE

COR

INT

XXX

13

174

203

Rev

Co. Org.

Doc

Disc.

Unit

Prj.

Prj.

Prj.

Pro.Doc.

Cod

Type

Code

Code

type

NO

Year

Seq.No

DCC
Seq.
No

Page

Scale

EDO

19

Page

of

19

Edopec -korozyon
Korozyon, metallerin iinde bulunduklar ortam ile kimyasal veya elektrokimyasal
reaksiyonlara girerek metalik zelliklerini kaybetmeleri olaydr.
korozyonun nemi
Mhendislik asndan bakldnda, korozyonla mcadelenin temeli ekonomiye
dayanr. Yani yeteri kadar emniyetin yannda en ucuz zmn bulunmas
gerekir. Metal seiminde korozyon hzlar ile kullanlabilirlik dereceleri birlikte
deerlendirilir. Ucuz metaller korozyon hzlar yksek olsa bile baz ortamlarda
korozyona daha dayankl metallere tercih edilir.
Korozyon olay endstrinin her blmnde kendini gsterir. Ak atmosferde
bulunan tanklar, depolar , direkler, korkuluklar, tat aralar, yeralt boru hatlar,
betonarme demirleri , fabrikalarda kimyasal madde doldurulan kaplar, borular,
ve bir ok makine paras korozyon olay ile kar karyadr. Btn bu yaplar
korozyon nedeniyle beklenenden daha ksa srede iletme d kalmakta ve
byk ekonomik kayplar meydana gelmektedir.
tesisin servis d kalmas
Korozyon sonucu meydana gelen arzann tamiri iin geen sre iinde tesis
devre d kalarak retim duracaktr. rnein bir doal gaz borusunun veya ana
su borusunun korozyon nedeniyle bir ka gn devre d kalmas ile meydana
gelen kayplar hesap edilemeyecek kadar byktr. Ayrca sz konusu tesiste
iletme kesikliinden doan prestij kayb da korozyonun neden olduu kayp
olarak hesaba katlmaldr.
rn kayb
Bir deponun, tankn veya boru hattnn korozyon sonucu delinmesi halinde,
olayn farkna varlncaya kadar geen sre iinde rn kayb sz konusu olur. Bu
kayplara korozyon kayb olarak bakmak gerekir. rn kaybnn yannda evre
Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

of

19

kirlenmesi ve eer rn yanc bir madde ise yangn tehlikesi de vardr. rnein
benzin istasyonlarndaki yakt tanklarnn delinmesi sonucu yeraltna pek ok
yakt kaa olmaktadr. Bu kaaklarn neden olduu maddi kayplarn
belirlenmesi son derece gtr.
rn kirlenmesi
znen korozyon rnleri, elde edilen kimyasal madde iine kararak onun
kirlenmesine neden olur. zellikle gda, ila ve sabun gibi rnlere pas bulamas
ile kalitesi bozulur. rnein kurun borular, ime suyu iine zehirli kurun
bileiklerinin karmasna neden olur.
anti korozif boyalar
Metalleri korozyondan korumak zere kullanlan boyalara yaplan harcamalar da
korozyon kayb olarak kabul edilmelidir. retilmekte olan boyalarn byk bir
ksm korozyonu nlemek amac ile kullanlmaktadr
korozyon iin alnan ar nlemler
ou zaman korozyon hznn ne byklkte olaca balangta tam olarak
bilinemedii iin, tasarm srasnda gereinden kaln malzemeler veya ok pahal
malzemelerin kullanlmas yoluna

gidilmektedir. Bu harcamalar grnmez

korozyon kayb olarak kabul edilmelidir. Bunu bir rnek ile aklyalm. rnein,
20cm apnda ve 360 km uzunluunda bir akaryakt boru hattnda et kalnl
6,3 mm olan boru yerine korozyon dayankln artrmak iin

8,2 mm

kalnlnda borularn kullanlmas halinde fazladan 3350 ton elik harcanm

olacaktr. Burada meydana gelen zarar

yalnz bu elik maliyetinden ibaret

deildir. Boru et kalnl artrlnca kullanlacak borunun i apnda da azalma

olacaktr. Bylece sz konusu boru hatt ile

yaklak % 5 orannda daha az

akaryakt tanarak pompalama enerjisi ve tama maliyeti de artrlm olacaktr.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

of

19

korozyonun kayplarnn ekonomisi

Bir ok lkede korozyon kayplar zerinde ciddi aratrmalar yaplmaktadr.
Genellikle elde edilen sonular tahminlerden daha byk kmaktadr. Bu konuda
en kapsaml rapor ngiltere de HOAR komisyonu tarafndan hazrlanmtr. En
stn teknik kullanlarak hazrlanm olan bu raporda ngiltere de korozyon
kayplarnn gayri safi milli haslann % 3 olduu ve bunun %23nn
nlenebilir nitelikte bulunduu ortaya konulmutur.
Amerika Birleik Devletlerinde ekonomist ve korozyon uzmanlarndan oluan
birbirinden bamsz iki ayr grup ile (Batelle Columbus Laboratories ve NBS )
almalar yaplmtr. Girdi- kt yntemi ile 1975 yl fiyatlar temel alnarak
yaplan bu almada konu ayr cepheden ele alnmtr. Birincisi mevcut olan
korozyon gerek koullar iinde ne derece azaltlabilir ? kincisi , eer korozyon
meydana gelmeseydi ve biz en ucuz malzemeyi kullansaydk maliyet ne olurdu ?
ncs , herkes korozyon uzman olsayd ve korozyon kayplar ne kadar
azaltlabilirdi ? Elbette ne ikinci ne de nc varsaymlarn gereklemesi sz
konusu deildir.
Batelle Columbus Laboratories tarafndan yaplan aratrmada toplam korozyon
kayplar 82 Milyar dolar (gayri safi milli haslann %4, 9 u ) bulunmutur. Ayn
sonu NBS tarafndan 70 milyar dolar (gayri safi milli haslann %4,2 si ) olarak
bulunmutur. Her iki almada hata pay %30 olarak verilmitir. BU
korozyonun yaklak % 15 i (%10dan %45 e varan bir ksm ) nlenebilir
niteliktedir. nlenebilir korozyon kayplar zerinde yaplan hatalar , toplam
korozyon kayplar zerinde yaplan hatalardan daha byktr. Bunun balca
nedeni otomobillerde korozyonun ne derece nlenebileceinin net olarak
belirlenememesinden kaynaklanmaktadr. nlenebilen nitelikteki korozyon kayb
konusunda yukardaki iki aratrma kuruluunun tahmini arasnda 10 milyar dolar
bir fark ortaya kmtr. Bu deer gayri safi milli haslann %0,6 s kadardr.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

of

19

Korozyon ile yaplacak mcadelenin korozyon maliyetini azalmasnn yannda ,

ulusal ekonomi zerinde de etkisi vardr. Bylece gayri safi milli haslann % 0,5
1,0 kadar bir ekonomik kazan salanabilir.
korozyonun teorisi
Korozyon, metallerin iinde bulunduklar ortam ile kimyasal veya elektrokimyasal
reaksiyonlara girerek metalik zelliklerini kaybetmeleri olaydr. Metallerin byk
bir ksm su ve atmosfer etkisine dayankl olmayp normal koullar altnda bile
korozyona urayabilir. Btn metaller doada mineral olarak bulunduklar hale
dnmek eilimindedir. Doada bulunan mineraller, sz konusu metalin en
dk enerji tayan bileii yani en stabil halidir. Bu mineraller zel metalurjik
yntemlerle ve enerji harcanarak metal haline getirilir. Ancak metallerin ou
element halinde termodinamik olarak stabil deildir. Uygun bir ortamn
bulunmas halinde zerinde tam olduklar

kimyasal enerjiyi geri vererek

yeniden minimum enerji tayan stabil bileikler haline dnmek isterler. Bu

nedenle

korozyon olay enerji aa kararak kendiliinden yrr. Baz soy

metaller hari teknolojik neme sahip btn metal ve alamlar korozyona

urayabilir.
rnek olarak demiri ele alalm. Demirin tabiatta en ok rastlanan minerali
hematit ad ile bilinen Fe2O3 dr. Bu mineral yksek frnlarda kok kmr ile
yksek scaklkta reaksiyona sokularak metalik demir haline dntrlr. 1 ton
demir retmek iin yaklak 1 ton kok kmr harcanr. Elde edilen demir, sulu
zeltiler iinde veya atmosfer etkisinde kendiliinden korozyona urayarak pas
denilen korozyon rnlerini oluturur. Pasn bileimi de esas olarak

hematit

mineraline benzer ekilde demir hidroksit ve demir oksitten oluur.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

of

19

korozyonun mekanizmas
Bir metal ubuk, kendi

iyonlarn ieren bir zelti iine daldrlrsa, metal

iyonlar zeltiye geer. zelti (+), metal (-) ykle yklenir. Ara yzeyde bir
potansiyel fark doar. Elektron vererek zeltiye geen metal iyonlar ile,
elektron alarak yeniden serbest metal haline geen metal atomlar

Me =

Men+ + ne- dengesini oluturur.

Denge halinde metal ile elektrolit arasnda oluan potansiyele elektrot
potansiyeli denir. Denge halinde bulunan bir elektrodun potansiyeli sabit
kalr. Ancak metal zerinde toplanan elektronlar herhangi bir ekilde
uzaklatrlacak olursa denge bozulur. Bu durumda metal yeni elektronlar
kararak

znmeye devam eder. Bunun aksine olarak metale dardan

elektron akm sz konusu olursa, bu defa zeltide bulunan metal iyonlar

metal haline indirgenerek bu elektronlar kullanlr.
Birbirinden farkl iki elektrot bir elektrolit iine daldrlrsa, bir elektro kimyasal
hcre

(galvanik

hcre)

meydana

gelir.

Elektrotlardan

daha

negatif

potansiyelli olan anot, dieri katot olur. Anotta biriken elektronlar d

balant iletkeni zerinden katoda doru akar. Bylece anot metalinin srekli
olarak znerek iyon haline gemesi salanm olur. Katoda giden
elektronlarn orada bir redksiyon reaksiyonu ile ayn anda kullanlmas
gerekir.
Elektrolit genellikle

iyon ieren bir sulu zeltidir. Elektrik akm elektrolit

iinden iyonlar tarafndan tanr. D devreden ise, metalik iletken zerinden

elektron akm gerekleir. Elektrolit iinde akm anottan katoda doru akar.
D devrede elektrik akm yn, elektron ak ynnn tersine olarak
katottan anoda dorudur. Bylece oluan elektro kimyasal hcre bir pil olarak
kabul edilebilir. Anot ve katot arasnda yeterli derecede potansiyel fark
bulunduu sre bu pil kendiliinden akm retebilir. Korozyon hcreleri de
benzer mekanizma ile alr.
Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

Deniz iinde karlm olan boru hattnda korozyon

of

19

korozyon hcresinin basit bir grn

metalleri korozyondan korunmak iin

Uygun tasarm
Uygun malzeme seimi
Yeterli yzey kaplamas
Katodik koruma
Anodik koruma

yntemlerinden her biri uygulanabilir. Bu nlemler grubundan katodik koruma

dndakiler korozyon hzn azaltan , baka bir deyimle korozyonu ksmen nleyen
yntemlerdir. Katodik koruma ise korozyonu tamamen nleyen etkili ve
rakipsiz bir yntemdir.
katodik korumann teorisi
Katodik koruma , korunacak metali oluturulacak bir elektrokimyasal hcrenin
katodu haline getirerek metal yzeyindeki anodik akmlarn giderilmesi
ilemidir. rnek olarak ntral bir sulu zelti iinde korozyona urayan bir
demir metalini ele alalm. Demir yzeyinde yryen anot ve katot
reaksiyonlar yledir:
= Fe

2+

+ 2 e-

Katot reaksiyonu

Fe

Anot reaksiyonu

O2 + 2 H2O + 4 e- = 4 OH-

Korozyon olay bu iki reaksiyonun bir arada yrmesi ile gerekleir.

Elektronlar anottan katoda doru metal zerinden akar. Katot reaksiyonu
Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

of

19

anottan gelen bu elektronlar kullanarak yryebilir. Eer katotta bu

elektronlar kullanlamaz ise, bu durumda anottaki oksidasyon reaksiyonu da
yryemez. Yani katot blgesinde yeterli oksijen bulunmazsa

korozyon

meydana gelmez. Dier taraftan eer katot reaksiyonu iin gerekli elektronlar
bir d kaynaktan verilecek olursa, anot reaksiyonu ile elektron retilemez.
Bu durumda anotta yryen korozyon olay da durmu olur. D akm
kaynakl katodik koruma ile korozyonun nlenmesi bu elektrokimyasal ilkeye
dayanr.
Metale dtan uygulanan akm ile verilen elektronlar, metal yzeyinde
yrmekte olan anodik reaksiyonlar tam olarak durdururken, katodik
reaksiyonun hzn da artrr. Anot reaksiyonlar artk korunmakta olan metal
yzeyinde deil, katodik koruma devresinde bulunan yardmc anotta yrr.
Korunmakta olan metal yzeyi ise artk tam olarak katot olur.
Korozyona uramakta olan bir metale kendinden daha aktif bir metal
(galvanik anot) balanacak olursa, bu durumda katot reaksiyonu iin gerekli
olan elektronlar galvanik anot olarak balanan metalin kendiliinden yryen
ykseltgenme reaksiyonu

ile karlanr. Bylece korunan metal yzeyindeki

btn anodik reaksiyonlar tam olarak durur. Galvanik anotlu katodik koruma
da bu temel ilkeye dayanr.
katodik korumann tarihi
1824de Sir Humprey Davy, demir veya inkoyu bakrla eletirerek bakrn
korozyona kar korunabileceini kaydetti. ngiltere Deniz Kuvvetleri
Komutanl, katodik koruma salamak iin demir bloklar , bakr-plaka
kapl geminin tekne ksmna tutturdu. Ne yazk ki , uygulanan katodik
koruma sisteminin gvdeye monte edilen ksmlarndan dolay gemilerin
hzn yavalatmas deniz kuvvetlerini bu uygulamadan vazgemeye
zorlad. Ancak, bakrn korozyon hz grlebilir bir ekilde yavalad.
1829da, Davy, amandralarn demir ksmlarn korumada baarl oldu.
1840da Robert Maller kurbanlk anota ksmen uyan bir inko alam retti.
Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page

of

19

1950 ylna kadar gemilerin korunumu aratrlamad. Kanada Deniz

Kuvvetleri , korozyona direnli boyalarla birlikte kullanlan antifouiling
boyalarn uygun kullanmyla geminin katodik korumasnn yaplabilir ve
maliyetinin drlebilir olduunu tesbit etti.
1910-12 yllarnda elektrik akm vastasyla katodik korumann ilk
uygulamalar ngiltere ve ABDde yapld. O zamandan beri katodik
korumann

kullanm

uygulamalarla

dnya

apnda

yaygnlat.

Gnmzde

bu

korunan binlerce km gml boru ,iskele,tank,gemi ve

kablo vardr.
demir ve elik yaplarn tam olarak korunabilmesi iin gerekli olan kriter
unlardr.

Metalin her noktasnda llen potansiyel deerinin Cu/CuSO4

referans elektroduna gre -850 mV veya daha negatif olmaldr.

elik yapya uygulanan akm kendiliinden 15 sn iinde potansiyelinin

100 mV dmesi

Hi akm uygulanmadan llm olan doal potansiyeline gre elik

yapnn-300 mV polarize edilmesi

katodik korumann iki tr uygulama ekli vardr.

D akm kaynakl katodik koruma

Galvanik anotlu katodik koruma

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 10

of

19

d akm kaynakl katodik koruma

Katodik koruma salamak iin bir doru akm kayna ve yardmc anot
gerekmektedir. Bu yardmc anot genellikle grafit ,demir , veya son yllarda
gelitirilmi titanyum bazl malzemelerden oluur ve korunacak yapnn biraz
uzana yerletirilir. Anot ,doru akm kaynann pozitif kutbuna, yap da negatif
kutba balanr. Bu, anot

elektrolit yoluyla yapya akm gemesine izin verir.

Uygulanan voltajlar, korunacak yapnn btn blmlerine yeterince akm

younluu salad srece kritik deildir. Topran rezitivitesi gerekli olan
uygulama voltajn belirler.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 11

of

19

galvanik anotlu katodik koruma

Galvanik seri iinde korunacak metalden daha aktif bir metalin anot olarak
kullanlmas

yntemidir.

Galvanik

bir

pil

tanmland

gibi

akm

yn

dorultusunda kurulur. Galvanik anot olarak genellikle Magnezyum ,Alminyum

,inko ve bunlarn alamlar kullanlr. Bu anotlar portatif elektrik kayna
olduklar iin elektriin olmad veya bu ama iin elektrik hatlar demenin
elverisiz yada ok maliyetli olduu yerlerde zellikle kullanlr.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 12

of

19

potansiyel lmleri
Korunan yapnn potansiyeli llerek koruma derecesi nicel olarak tespit
edilebilir. Bu lm genellikle kriter olarak kabul edilir. Ve korozyon mhendisleri
tarafndan kullanlr. Bu tespitin temeli , korunan yap yerel etki pillerinin ak
devre anodik potansiyeline polarize olduunda katodik koruma tamamdr,
kavramna dayanr. Bu lm yapmak iin referans elektrot omik dten
kaynaklanan hatay ortadan kaldrmak veya azaltmak iin korunan yapya
mmkn olduunca yakn bir ekilde yerletirilmelidir. Gml boru hatlar iin
toprak yzeyinde gml boru hizasnda uygun bir yer alnr.
Katodik olarak korunan bir metal yapnn korunup korunmad aada belirtilen
referans elektrotlarn karsndaki koruma potansiyel deerlerini salamak
gerekir. Ayrca baka bir kriterde korunmu yapnn doal potansiyelinin koruma
potansiyeli arasndaki farkn -300 mV olmasdr.
katodik korumann ekonomisi
Metalik yaplar korozyon nedeni ile iletme mrlerini tamamlamadan devre d
kalrlar. Bylece yalnz metal kaybedilmi olmakla kalmaz bunun yannda iilik
ve nemli llerde enerji de kaybedilmi olur. Korozyon ekonomisinde bu maddi
kayplarla birlikte evre kirlenmesi ve insan yaamna dorudan etki yapan
patlama, yangn gibi maddi deeri belirlenemeyen

olaylarn da gz nne

alnmas gerekir.

Referans Elektrot

Koruma Potansiyeli,mV

Doygun kalomel Elektrod, Hg2 Cl2

-0,780

Gm-Gm Klorid,(Ag/AgCl)

-0,810

Bakr-Bakr slfat(Cu/CuSO4)

-0,850

inko

+0,250

Katodik koruma uygulanmak suretiyle btn bu korozyon kayplar nlenmi

olur. Korozyonla mcadelede en etkili bir yntem olan katodik koruma ayni
Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 13

of

19

zamanda en ucuz yntemdir. Katodik korumann kaa mal olaca korunacak

olan metal yapnn kaplama durumu ve zellikle sz konusu elektrolitin
koroziflik derecesine baldr. Ancak btn hallerde

katodik koruma

uygulanmak suretiyle, yapnn maliyetinde yaklak % 2-5 kadar bir artla

iletme mr iki katna kadar artrlabilir.

Bu nedenle bir yapya katodik

koruma uygulanmasnn ekonomik olup olmayacann tartlmasna gerek

bile yoktur.
Ancak mhendislikte daima yeteri kadar emniyetli ve fakat en ucuz zmn
bulunmas gerekir. Bu adan bakldnda katodik korumann ne getirdii ve
ne gtrdnn ak olarak belirlenmesi gerekir. Katodik koruma yalnz
korozyona uramakta olan bir yapnn iletme mrn artrmak amacyla
yaplmaz. Bir ok halde korozyona dayankl fakat daha pahal olan metallerin
yerine katodik koruma uygulanarak adi eliin ekonomik olarak kullanlmas
mmkn hale getirilebilir. Her ne olursa olsun, korozyonla mcadelenin
temeli ekonomiye dayanr. Ama korozyon kayplarn en ucuz ekilde
nlemektir. Katodik korumann ne derece ekonomi salad, katodik koruma
yaplmamas halinde ortaya kan korozyon kayplar gz nne alnarak
belirlenebilir. Bir yapya katodik koruma uygulanmak suretiyle salanan
balca avantajlar unlar olabilir.
1. Korozyona daha az dayankl fakat ucuz bir metal kullanlabilir.
2. Kaplama kalitesi drlerek maliyeti azaltlabilir.
3. Daha ince bir metal kullanlarak, malzeme sarf azaltlabilir.
4. Yapnn servis mr birka kat artrlabilir.
Btn bu hallerde katodik koruma uygulamasnn ne derece ekonomik olduu
kolaylkla hesaplanabilir. Ancak katodik koruma uygulanrken de en ekonomik
zmn bulunmas ve dier korunma yntemleri ile ekonomik olarak
karlatrlmas gerekir.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 14

of

19

katodik koruma sistemlerinde iletme ve bakm

Katodik

koruma

kalabilmesi

iin

sistemlerinin,
periyodik

projelerinde

olarak

ngrlen sre iletmede

kontrol

edilmesi

gerekir. Katodik

koruma sistemleri her ne kadar hi bir yardm gerekmeksizin grevlerini

otomatik olarak yapmakta iseler de, evre koullarnn deimesinden
dolay

eitli

arzalar

meydana

gelebilir.

Bu

arzalarn

ksa srede

belirlenerek giderilmesi ancak srekli bir kontrol sistemi ile mmkn

olabilir. Yeralt boru hatlarn korozyondan korumak zere uygulanan
katodik

koruma

sistemleri genellikle 10 -15 yl mrle projelendirilir. En

mkemmel ekilde hazrlanm projelerde bile, bu kadar uzun sre iinde

boru hattnda ve evre koullarnda balangta gz nne alnamayan
baz deimeler meydana gelebilir. Bunlar proje esnasnda belirlenen
kriterleri deitirir ve katodik koruma sisteminin yetersiz kalmasna veya
tamamen

alamaz

hale

deiikliklerinden baka,

gelmesine

zellikle

neden

d akm

olabilir.

kaynakl

Bu

katodik

sistemlerindeki elektrik ve elektronik nitelerinde beklenmedik

kriter

koruma
alma

arzalar da ortaya kabilir.

Katodik

koruma

sistemlerinde

koullarndaki deiikliklerin ,

meydana

yerst

gelen arzalarn veya

yaplarnda olduu

evre

gibi dardan

gzle muayene edilerek fark edilmesi mmkn deildir. Arzalar ancak

bilinli

ekilde

yaplan

periyodik

kontrollerle

yakalanabilir. Bir katodik

koruma sisteminde iletme srasnda ylda en az bir defa yaplmas gereken

l ve kontroller aada aklanmaktadr.
1. Btn l istasyonlarnda boru/zemin potansiyeli llmelidir.
Kukulu blgelerde l kutular arasndaki blgelerde de ift
elektrot veya uzun kablo yntemi

ile

potansiyel

lmleri

yaplmaldr.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 15

of

19

2. Boru hatt boyunca kaplama direnci tayin edilmeli, kaplama

bozukluunun

ok

fazla

olduu

blgelerde

zel

nlemler

alnmaldr.
3. Her transformatr-redresr nitesinde akm verimi llmelidir.
4. D akm kaynakl katodik koruma sistemlerinde,anot yata direnci
tayin edilmelidir.
5. Galvanik anotlu katodik koruma sistemlerinde anot potansiyelleri ve
anotlardan ekilen akm iddeti llmelidir.
6. Boru hattnn baka boru hatlar ile kesim noktalarnda, boru
zerinden akan akm iddeti on-off olarak llmelidir.
7. Keson boru geilerinde, borunun ve kesonun potansiyelleri
llmelidir. Ara yerde temas olup olmad belirlenmelidir.
8. Eer boru hatt ile yabanc bir boru arasnda interferans akm ba
varsa, Bu ba direncinin yeterli olup olmad kontrol edilmelidir.
Izole flan balantlarnn etkili ekilde izolasyon yapp yapmad, izole flanj
direnci llerek kontrol edilmelidir.
Boru hatt evresine proje tasarm aamasnda bulunmayan, rnein yksek
gerilim hatt, doru akm ile alan rayl tat aralar vb., yabanc metalik
yaplarn konulup konulmad aratrlmaldr.
Arza olsun veya olmasn, periyodik olarak yaplan btn bu lmler
sistematik ekilde dosyalanarak saklanmaldr. En iyisi bu deerlerin
bilgisayara kaydedilmesi ve zamana gre grafie alnmasdr. Bylece, boru
kaplamasnn eskime durumunu, anotlarn mrn, transformatr -redresr
nitelerinin verimini ve kaak akmlarn etki derecesini srekli olarak kontrol
edebilmek mmkn olabilir.

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 16

GALVANK ANOTLAR
magnezyum anotlar

D profil yksek potansiyelli Mg anotlar

H-1 dkm Magnezyum anotlar
ubuk ve ribbon tipi anotlar
Servis anotlar

aluminyum anot

skele platform anotlar

Boru hatt kelepe anotlar
Gemi anotlar

19

zel amal anotlar

Yeralt depolama tank anotlar
Tank ii anotlar
Tank d anotlar
Platin Anotlar
Platinize Ti anotlar
Gm-Kurun Antimuan anotlar
Su depolar & Kondenser anotlar

TRANSFORMATR REDRESR NTELER

inko anot

of

Gemi anotlar
Boru hatt kelepe anodu
inko ribbon anodu
Petrol tanklar taban anotlar

kondenser /s deitirici anotlar

ller Bankas Tipi Hava soutmal T/R niteleri

ller Bankas Tipi Ya soutmal T/R niteleri
SCADA uyumlu Hava Soutmal T/R niteleri
SCADA uyumlu Ya Soutmal T/R niteleri
SK Tipi Hava Soutmal T/R niteleri
ski Tipi Ya Soutmal T/R niteleri
Fotovoltaik sistemler

T/R NTELER ZEL AMALI AKSESUARLARI

Magnezyum anotlar
inko anotlar

Polarizasyon Hcreleri
solatr ve Spark-gup( Kvlcm atlatc)

zel amal anotlar

Kaak akm drenaj anotlar

Statik elektrik drenaj anotlar
Deiik amal zel imalat anotlar

galvanik anot dolgu malzemeleri

REFERANS ELEKTROTLAR

TS-5141 A tipi anot dolgu malzemesi

TS-5141 B tipi anot dolgu malzemesi
zel amal dolgu malzemesi

DI AKIM KAYNAKLI SSTEM ANOTLARI

Grafit anotlar
Demir Silikon anotlar
Karma metal oksit kapl Ti anotlar
Tp anotlar
ubuk anotlar
Tel anotlar
Plaka anotlar
Elek anotlar
Profil anotlar
Probe (boru ii) anotlar

ANOT AKSESUARLARI

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

Seyyar ve sabit tip Cu/CuSO4 ,Ag/AgCl

TINKER & RASOR
MC MILLER
COLE-PARMER
PROCOR
CPS
HARCO
Dier tip referans elektrotlar/Kalomel,Zn)
Epoksi Balk
Is ile daralan Balk
Derinkuyu merkezleme elemanlar
Anot zinciri sabitleme eleman

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 17

of

19

ANOT DOLGU MALZEMES

Kalsine Petro kok

Metalurjik kok
Loresco dolgu malzemeleri

KABLO

NYY
HMWPE
HALAR
KYNAR
EPR/CSPE

KESON EKPMANLARI

Monolitik zolasyon Balantlar

Flan zolasyon Kitleri & zolasyon Balantlar
Keson zolatrleri
Flan Koruyucu Klflar
Keson Kapaklar

TEST VE LM STASYONLARI

TS-5141 borulu tip l kutular

TS-5141 Nato tipi l kutular
Bota tipi l kutular
Kullanm yerine gre zel tip l kutular

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 18

19

KATODK KORUMA

Su isale hatlar katodik koruma sistemleri

Dizayn servisi
n dizayn almalar
Dizayn hesaplamalar
artnameler ve tarifleri
Detaylandrma
Akm ihtiyac testleri
Problemlerin zm
Bakm ve tamir
Montaj
Saha muayeneleri ve danmanlk
letmeye alma

Su Tanklar katodik koruma sistemleri

of

korozyon kontrol program

Uzaktan kontrol sistemleri

Yllk kontroller

Nokta raporlar

Bilgisayarla veri inceleme

Kayt tutmak ve gelitirmek

Eitim programlar

Fizibilite almalar

Kaplama artnameleri ve tariflendirme

Katodik koruma sistemleri kontroll

Artma tesisleri katodik koruma sistemleri

petrol tesislerinde katodik koruma

Akaryakt boru hatlar katodik koruma sistemleri

Yeralt ve yerst depolama tanklar katodik koruma sistemleri

doal gaz tesislerinde katodik koruma

Doal gaz boru hatlar katodik koruma sistemleri

RMS istasyonlar katodik koruma sistemleri

Yeralt depolama tanklar katodik koruma sistemleri

Servis hatlar katodik koruma sistemleri

beton ii elik yaplarda korozyon

ngerilmeli elik ekirdekli beton borular katodik koruma sistemleri

Baraj cebri borular katodik koruma sistemleri

skele beton platform ii elik yaplar katodik koruma sistemleri

Kpr ve viyadk geileri katodik koruma sistemleri

Bina ii donatlarnn katodik koruma sistemleri

Temel elik yaplarn katodik koruma sistemleri

MONTAJ

Boru hatlar rehabilitasyon sistemleri

Splash zone blgesi koruma sistemleri

Dk direnli topraklamalar

Anahtar teslim katodik koruma ,proje, montaj ,iletmeye alma ve

bakm programlar

PROJELENDRME

Deniz ii yaplarn korozyonu ve katodik korunmas

Platform & Boru hatt korozyon deerlendirmesi

skele ve deniz ii kazk yaplarn katodik koruma sistemlerinin

korozyon deerlendirilmesi, rojelendirilmesi,montaj,iletmeye

alnmas , iletilmesi ve kontrol

Su artma & atk su sistemlerinde katodik koruma sistemleri

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA

Page 19

TESTLER,ETTLER
Yer alt tnelleri donatlarnn katodik koruma sistemleri
testler

of

19

KATODK KORUMA KONTROL CHAZLARI

PORTABLE HOLDAY DEDEKTRLER

AVOMETRE (YKSEK DRENL)

Zemin testleri

Zemin rezistivite lm ve hesaplamalar

BORU VE KABLO DEDEKTRLER

Redoks potansiyeleri lm ve hesaplamalar

ZEMN REZSTVTE CHAZLARI

pH lm ve hesaplamalar

KAPLAMA LE LGL LM CHAZLARI

Tuzluluk lm ve hesaplamalar

PH METRE CHAZLARI

Rutubet lm ve hesaplamalar

SALTMETRE

Dier toprak analizleri

KAPLAMA MALZEMELER VE EKPMANLARI

BORU KAPLAMA BANTLARI VE PRMERLER

Elektriksel devamllk ve diren testleri

Korozyon hz ve tip lmleri

TAPECOAT

zolasyon testleri

TEK-RAP

Potansiyel lmleri

3M SCOTCHRAP

Polarizasyon hcreleri

TERMO KAYNAK MALZEMELER

Dk direnli topraklamalar

E-logi testleri

Potansiyel dme gzlemleri

IR d gzlemleri

Kaak akm testleri

Project:

EDOPEC PROFILE

Proj. Identification:

Document Title:

EDOPEC KOROZYON VE KATODK KORUMA

Document No.:

Revision:

Date: 11.11.2013

EDO-BRO-COE-COR-INT-XXX-014-175203-REV-A-EDOPEC KOROZYON VE
KATODIK KORUMA