Muhyiddin bn-i

Arbiden Tavsiyeler

http://sufizmveinsan.com

1.Blm
1) Btn Mslmanlara, dinlerinde devaml birlik
ve bir gibi olmalarn, hibir suretle dinde ayrlk
yapmamalarn vasiyet ederim.
Allah'n yardm birliktedir. Mslmanlar ayrla
dmezlerse onlar kimse malup edemez.
Dinin hkmlerini nefsinde ihls ile tatbik edeni
kimse aldatamaz. Cin ve eytan o insana galebe
edemez.
Allah, Esm-i hsnsyla bilinir. Cenab Hak'kn
asarndan Kudret ve azametini dn, Zt ve
mahiyetini dnme.
Esm-i hsnnn okluu, bir merkezde
dnlrse Tevlid olur. Tevhid, kuvvettir.
Daima Allah'tan bakasn unut. . . Zkir olursun.
Byle olan kimse her yerde zkir'dir. Kal ve
lisaniyle Allah'n zikrine devam edenlerin kalbine
Allah Zti Ahadiyetine kar itiyak nuru ilka eder.
Gz alana ilya gelir. . .
Haya makamnda Fetih balar. Fetih, kalb gznn
Tevfk- Rabbani ile almasdr. Bu gz ald m
Ahlk, Fazilet, Doruluk o kimse iin asla
deimeyen, deitirilemeyen bir haslet olur,
Onsuz yaayamaz.
2) Bir yerde bir gnah ilemi isen oradan
ayrlmadan bir de iyilik, ibadet ile, bir elbise
zerinde iken ilemi isen O elbiseyi karmadan
evvel bir de ibadet yap.

Vcudundan ayrlan sakal, byk, sa, trnak , kir

gibi eylerde, senden ayrlrken tahir bulun. Ve
Allah' zikret. nk onlara sahibini nasl terk ettin
diye sorarlar. .
"Trnak ve sata sinir vardr. Fakat keserken
duymaz.
Vcutta bz ksmlarn Ruhla alkas vardr.
Duyarlar.
Bz ksmlar da cesede, cana aiddir, duygu yoktur"
Hi olmazsa Allah'tan mafiret ste. . . Allah'tan af
ve mafiret istemen bir duadr. Dua da badettir
unutma.
Abdestsiz kat'iyyen trnak, sa, sakal kesme.
Abdest almadan ykanma. Cnub iken su ime,
yemek yeme, hatta kelm etme, konuma. Niinni
sorma. Bana yanaamazsn. Vasiyetimi tut. Sonun
hayrl olur.
Gemi gnahlarndan birini hatrlaynca hemen
tevbe, istifar et. Ve Allah' zikret. nk Resul
Ekrem (Her ilediin suun peinden bir de iyilik
yap ki onu mahvetsin, zira Hasenat Seyyiati yok
eder) buyurmulardr.
3) Nerede leceini, ne vakit ruhunu vereceini
bilemezsin... Onun iin Rabbine her hlinde hsn
zan et. Sui zan etme.T ki Rabbine hsn zan ile
kavuasn. .
Hadis-i Kudsi'de buyurur: Ben kulumun zann
zereyim. Bana kar hayr zan'da bulunsun. Bu
haber bir vakit ile takyd buyrulmamtr. Hatta
zannn ilim derecesine kar. . .

De ki: Rabbim affeder, mafiret eder.

Gnahlarmdan beni temizler.
Gnahkrlara rahmetinden midinizi kesmeyin;
nk Rabbiniz btn gnahlar yarglar. Bu
yet'tir.
Bir kavli erifte hibir gnah tahdid edilmeden
mafiret beyan buyrulmu, bir de cenian ile te'kid
edilmitir.
Allah'n Rahmeti gazabna galiptir. Gnahkrlara
da kulum diye eref bahetmesi ne byk ltf-u
lhidir. (Kul) kelimesi Hak namna kelm eden,
konuan demektir.
Allah'mza hudutsuz krler olsun...
4) Gizli, aikr, tenhada, kalabalkta Allah'n
zikrine devam et. Allah, "siz beni ann ben de sizi
anaym" der.
Allah' ok zikreden erkeklerle, Allah' ok
zikreden kadnlara pek byk mkfatlar
hazrlanmtr, buyrulur.
Zikir, dil ile.olduu gibi kalb ile de olur. Hatta
btn azalarla olur. Zikir, zikrettii Zttan
bakasn tamamen unutmaktadr.
Daha dorusu zikir, Maliki ceseden ve ruhan talep
etmektir.
Zikir ok byk br ihsandr m'minlere. . .
"VE LE ZlKRULLAH EKBER"
Allah daima kendi Zat- Ecel-li llarn tebih ve
zikreder.
En byk zikir Allah'n zikridir. Buradaki yette en
byk zikir Hak le zikre itiraktir. Sana senden

yakn olanla. . .
Gafil olma. . Gafillerin szne bakma. . . Onlar
bana yetiemezler...
Zikir:
l- Kalben
2- Suren
3- Fiilen.
l- Kalben, esmay skn ve huzur iinde dil ile
zikirle elde
edilir.
2- Srren, Esmada erimektir.. .
3- Fiilen, ki en kymetli zikirdir. Bu zikir Allah'n
emirlerinde gizlidir. Resuln snnetlerinde yapt
hareketlerde grnr. . . Zekt, sadaka el Rezzak
esmasn Hilen zikirdir. Merhamet ve efkat; El
Rahim, El Rahman esmalarnn fiili
zikridir.
Muzr diye telkki ettiimiz hayvanlara bile efkat
ve merhamet mildir.
Resul Ekrem fiili zikrin tam kendisi idi. Ahlk ve
btn snnetleriyle...
Bu zikre giren byk bir tahdidat altndadr.
Resul'e abdestli bulunmak, yerde yatmak,
Teheccd namaz klmak, misvak kullanmak farzd.
Fiili zikir olmasa dierleri bir ey
ifade etmez.
Namaz da bir zikirdir. Miraca gitmektir, ibadet
bundan dolay farzdr. "Farz" demek mecburi
demek deildir. Hak'ka yanamak iin muhakkak
arttr. Hak'ka yanamann edebidir, usuldr

bunsuz olmaz
demektir.
5) ilenilen gnahn gnah olduuna inanmak ve
onun bir kabahat olduunu bilmek tattir. Daha
gnah ilerken iine ibdet karyor demektir. Bu
ibdetin karmas affa sebebtir. Bir de o gnaha
istifar ve tevbe edilirse, tat taraf kuvvetleniyor
gnaha galebe ediyor. Gnah gnah bilmek ve
ilerken gnah olduuna inanmak ilemenin
sonunda nedamete (iin yanmasna) sebep olur. ite
bu haller gnahlar ykayan en yi hallerdir.
Allah'n aff ve Rahmeti ok vsidir. Allah'a doru
bir kan gidene Allah'n rahmeti bir arn gelir. Bir
arn gidene bir kula gelir. Yryerek gidene
koarak gelir mealinde Hadis-i Kudsi vardr.
Allah'tan bize gelen feyizler, Ahkm- lhiye'ye
imn ile mtenasiptir, imnn ne kadar
kuvvetlenirse feyz o kadar fazlalar...
6) Daima hayra ve hayrl ilere niyetli ol. O hayr
ilemee muvaffak olamazsan dah mkfatn
grrsn.
Yine hatama gelen btn serleri de terk etmee
azimli ol.
Yine hatrna gelen fenalklar da terk etmee
azmet.
Kader galebe eder de o erri ilersen zararn
grmezsin. Hatra gelen erleri terk etmee azimli
olan, her fena hatradan dolay sevap kazanr.
Sevap: Allah'n ve Peygamberin yaplmasn

istedii ve yaplmamasndan honut olduklar

eylere denir.
Bir Hadis-i Kuds'de: Kulum bir sevap, bir iyilik
ilemeyi dnrse, hemen bir sevap yazarm. Eer
onu ilerse en az on misli sevap yazarm. Bir
fenalk dnrse, onu ilemezse affederim, ilerse
bir misli gnah yazarn. Buyrulur.
Gnahlarda adalet var. Sevaplarda fazlalk var. yi
i, gzel mel yapanlara daha gzel bir de ziyadesi
var.
"Burada Allah yazarm diyor" Hakk'n kudretiyle
yazld iin "yazarm" buyuruyor, tahdid etmiyor.
7) slm kelimesi (LA LAHE LLALLAH) dr,
ona devam et.
Bu, zikirlerin efdlidir.
Hadis-i erifte Ben ve benden evvel geen btn
Peygamberlerin syledii en efdl zikir {LA L
H E l L L A L L A H)dr buyrulmutur.
Br Hadis-i Kudsi'de: Benden gayri yedi gkler ve
onlarda bulunanlar ve yine benden gayri yedi kat
yerler ve iinde bulunanlar terazinin bir gznde
olsa, (LA L A H E LLALLAH) da dier
kefesinde olsa, Kelime-i islm ar gelir.. .
Szn inceliini dn. Dn de ona gre devam
et. . . Bu zikrin feyzini ancak buna devam eden ve
bunu kalbe muhkem yerletiren anlar. . . Bu
kelimede hem nefi hem de ispat vardr. (LA LA H E ) le aynn nefi ederken (I L L A L L A H) ile
de varln ispat ediyor.
Sen de ilmen deil hkmen aynn nefi eder

Hak'kn varln hem ilmen hem de hkmen sbat,

edersen, Tevhid'in zevkine erersin. .
(LA LAHE LLALLAH) lfz, mbarekinin nefi
ve sbat le birlikte bulunmas ve byle olmasnda
byk bir hikmet ve byk bir srrn Hak
tarafndan iln vardr. Ona da devam et ve ehlini
bulursan ondan tlim eyle...
8) Sakn (LA l L H E L L A L L A H) 'n ehline
dman olma, onun Allah dostlar ile dostluu
vardr.
Kelimei tevhidin ehli olanlarn bilfarz yer dolusu
gnahlar olsa yalnz irk bulunmasa, Allah onlar
kadar mafiretle karlar. Allah'a dman olan
mriktir. Ondan uzaklamal. .
Bilmeyerek veya te'vile msait azndan bozuk
eyler km ise, bununla Allah'n kullarna
dman olunmaz...
Allah'a dman olduu belli olmayan kimselere
dmanlk etme...
Allah'a dman, mriktir, dedik Fiilini
sylemeyen de si, gnahkr (m'min) veya daha
akbeti belli olmayandr.
Allah, kendi dostuna dmanlk edene iln harb
eder.
Allah'n kullarna daima efkt ve merhametle
muamele et.
Allah, gvuruna da dinsizine de rzk veriyor. Hatt
efkt ve merhametini btn hayvanat ve
mahlukata temil et.
Onlar yaradann hatr byktr, de.

9 ) Allah'n, zerine farz kld ibadetlere devam

et. Farzlar arasndaki nafileleri de kl, ile.
Amelinden hibir eyi kk grme. Allah o ameli
yaratrken hakir grmedi. Allah, her emrini itin ve
inayetle vermitir.
Farzlarn edasna itin eden, Allah'a en sevgili
ibadetlerle kulluk etmi ve yaklamtr.
Farzlar kendisine vazifei asliye kabul eden ve
nefsinde tatbik eden Hak'kn gz ve kula olur.
Seninle iitir, seninle grr, Hak'kn eli senin
elindir. Sana hakkyle bid edenler, ancak Allah'a
bid etmi olurlar. Allah'n eli onlarn elleri
zerindedir. Onlarn elleri Allah'n eli olduu
surette onlarn elleri stndedir. Mubayaa ismi
faildir. Fail Allah'tr. Onlarn elleri Allah'n elidir.
Onlarn elleriyle Ailah- Teal mubayaa etmitir.
Halbuki mubavaa edenler de onlardr. Nafilelere
devam eden, Allah'n sevgisine nail olur.
O kadar ki, Hak onun iitir kula, grr gz olur.
Farzlar eda eden de bunun aksi olduu gibi
farzlarda mecburi kulluk vardr. O asldr.
Nafilelerde kulluk ihtiyaridir. Nafileye nafile
denmesi zait olduu iindir.
Sen de vcudda zaidsin. nk Allah vard sen
yoktun. Sonra sen oldun. Vcud hades zaid oldu
demek, sen vcud hakknda nafilesin, binaenaleyh
senin iin nafile denilen ameli yapmak lzmdr.
Zira o, senin aslndr. Farz olan amelleri de yapmak
lzmdr. nk onlar da vcudun asldr ki,
Hakk'n vcududur. Farzlarn edas ile sen onun

iin oldun. Nafileyi eda ile de sen, senin iin oldun.

Sen onun iin olmakln bakmndan Onun sana
muhabbeti, sen, senin iin olduun cihetteki
muhabbetinden ok stndr.
Kudsi Hadis: Kulum, farz kldn ibadetlerle bana
yaklat gibi hibir eyle yaklaamad. Kulum,
nafilelerle de bana yaklar. O kadar ki, onu
severim. Sevince de iitir kula, grr gz, tutar
eli, yrr aya olurum. Benden isteyince mutlaka
veririm. Bana snnca mutlaka onu korurum,
ilediim iler iinde,Mmin kulumun ruhunu
kabzetmekteki teredddm kadar, hibir eyde
tereddt etmedim. O, lmden holanmaz. Ben de
onu mteessir etmek istemem.
Allah muhabbetinin verdii neticeye bak; kulun
nafilesi de ancak, farzlar ikmal ettikten sonra sahih
olur.
Nafilelerin iinde de birok farzlar ve nafileler
vardr. Kraet, Rku, Scud ve benzerleri farzlar
gibi. Nafilelerde farzlann bulunmas, farzlar ikml
ediyor.
Bir Hadis- sahihde: Cenab Hak, kulumun
namazna bakn. Tanam m, noksan m? Tam se,
tam yazlr, eer bir ey noksan ise, bakn kulumun
nafilesi var m? Eer nafilesi varsa, farzn
onlardan ikml ediniz. Buyurur, ite, ameller
bylece zabta geer.
Nafilenin mutlaka farzlardan asl bulunmal.
Farzlarda asl bulunmayan, yeni uydurulmu bir
ibadet demektir. Zahir buna bid'at der. Ruhbaniyyet
icad ettiler buyurur Resul- Ekrem. Bunlardan bir

ksmna, gzel adetlerdir der. Ve bunlar icad

edenler, kyamete kadar sevap kazanrlar. Bunlar,
eriatn aslna, ruhuna uygun olan bid'atler ki,
bid'ati hasene tbir edilmitir.
eriate uymayan ve er olanlar, bid'ati seyyie'dir.
Kt detlerdir, iyi detlere uyup, amel etmekte
sevap vardr, lkin, o iyi olan bir eyi,
Resulullah'dan sadr olmamtr diye terk etmekde
daha ziyade ecir vardr.
Resulullah'a snnetlerde tabi olmaktan, snnet
olmayan eylerde. Resulullah terk ettii i terkine
uymak, eriatin ruhuna daha uygundur. nk
Resulullh, mmetine birok eylerin teklifinden
holanmaz. Bu da gzeldir diye bir ok ibadetten
ibda doru deildir.
Kolaylatrn gletirmeyin, mjdeleyin nefret
ettirmeyin "Hadis"
Allah size kolaylk murad eder, glk murat;
etmez. "Ayet"
Ahmet ibni Hanbel, kavun yemedi. Niin ?, dediler.
Resulallah nasl yedi bilemiyorum da ondan, dedi.
Radiyallal- anh.
[Muhiddin-i Arab hazretleri, bu dokuzuncu
vasiyetinde ok byk bir bahse temas etmitir.
Hlsa bid'atlerin iyi olmad neticesine varyor.
O halde, Resulllah'n yapmad eylerden kat'i
surette kamak, yapt eyleri nasl yaptn
bilmeden, yapmaktan uzak durmak en emin
tarikdir].
10) ilerine riayet ettiin gibi, szlerine de riayet et.

Szlerin de amellerin cumlesindendir. Azdan

kan her szn, mutlaka yannda gzcler vardr.
Allah- Zl Cell. Allah yolunda ehid olanlara l
diyenleri yalanclkla itham ediyor. Onlar, l
deil diridir buyuruyor.
"ehid" insanda Nur-u [M] di bulunduundan Hak,
ehid'e kymet vermitir.. "
Szne dikkat et. Allah, irkin lkrdlarn aikre
sylenmesini sevmez. eriat'n lsyle konu,
ar siline. . Mesel Bur deiti, yldz yle oldu
da yamur yad diyenler, Allah'a kfr, yldza
imn ettiler.
Hads- erifte: insanlar yzkoyun Cehennesn'e
srkleyen, dillerinin syledii szlerdir.
Buyruldu. . . Yine Hadis-i erifte: Bir adam
Allah'n gazabn celbeden bir kelime syler, ona
da ehemmiyet vermez halbuki o kelime onu
Cehennemin yetmi yllk derinliklerine
uurur.
Bir kimse de, Allah'n raz olaca bir kelime syler
de onun gtrecei yeri bilmez. Halbuki o kelime,
ona ykseklerin ykseine karr buyrulmutur.
11) Sakn, elinle ruh sahibi bir mahlukun tasvirini
yapma. Tasvir yapanlar kyamette en iddetli azaba
giriftar olurlar. Tasvir yapanlara kyamette denir
ki,u yarattn eyi dirilt veya ona bir ruh ver
bakalm. Tabii veremez.
Hadis-i Kudsi'de: Benm gibi yaratmaya
yeltenenlerden daha zalim kim olabilir. Onlar, bir
karncay veya bir buday tanesini veya bir arpa

tanesini yaratsnlar imkn m var?.

Burada fotoraf akla gelir. Bunun hakknda mehur
Msr Mfts Abduh'un bir fetvas vardr. "El
cevab Safi fi ibahetil lifoto-rafi" risalesinde
fotorafta buud olmadndan, br sath zerinde
olmas ve ahsn ayn olmas bakmndan taklid
olmad ve fotorafta bir gnah olmadn ifade
etmitir.
12) Kardeini. Hastalar ziyaret et. Onlarda ne ibret
alnacak eyler var. Aczini, Allah'a kar fakrini
dn. Allah'n, lutfuyla sana bahettii shhatini ve
o shhatle yapm olduun ibadetlerini, Allah'n
Ihsan' bil ve kret. '
Allah, hasta kulunun yanndadr. Hastaya dikkatle
bak. O daima Allah'a snr. Doktor da baksa,
ilta alsa, ifay Allah'dan bekler. Onun dili daima
Allah'ladr. Kalbiyle Allah'na iltica eder. Allah'dan
gaflet etmez. Allah onunladr.
Allah- Zl Cell, kyamet gnnde Ey Adem
olu, ben hasta oldum da beni ziyarete
gelmedin,diyecek. Ya Rab, Sen Rabblleminsin
nasl seni ziyaret edebilirim, deyince; bilmiyor
musun falan kulum hasta idi onu ziyaret etmedin.
Eer ziyaret etse idin, beni onun yannda bulurdun.
Yni, hastann dili ve kalbi, Ya AFI diye feryad
ediyor.
Ey Adem olu, senden yemek istedim de
yedirmedin. Ya Rab. Sen Rabbllemin'sin ben
sana nasl yemek yedirebilirim. Bilmiyor musun
falan kulum senden yiyecek istedi de yedirmedin.

Eer ona yedirse idin, onu benim yanmda

bulurdun.
Ey Adem olu, senden su istedim. Beni sulamadn.
Ya Rab, Sen Rabbllemin'sin ben seni nasl
sularm. Bilmez misin falan kulum senden su istedi
de onu sulamadn. Eer onu sulasa idin, Onu benim
yanmda bulurdun.
Resul- Ekrem buyurdular ki; Allah- Zl Cell,
zatn kulu menziline koydu. Binaenaleyh Allah'a
huzur eden, her halinde Allah' zikreden, her
yiyecek ve iecek isteyeni Hak grr. Onun
dileini derhal yerine getir. Sakn me'yus etme. Hi
bir ey yoksa, tatl dille gler yz gster.
Senden yiyecek, iecek isteyen, seni Hak menziline
kard. Sale dikkat et. isterken Allah adna ister
onu, o halinde yle konuturan Zatn hatrna
hemen sen de, varsa istediini ver.
mam- Hasan'la mam- Hseyin efendilerimizden,
sail bir ey isterse, derhal vermek iin gler yzle
karlarlar ve meccanen ahrete muhta olduumuz
eyleri gtrmee gelen aziz kardeim diye taltif
ederlerdi.
13-) Sakn Kimseye zulmetme,Zulm, insan
kyamette karanlklar iinde brakr.
Zlm, hak sahiplerine haklarn vermemektir.
Skm birini grr de, onun skntsn giderecek
kudretde sende varsa, bil ki senin malnda, onun
hakk vardr. Onun haline muttali oluun, hakkn
vermek iindir.
Vermezsen mes'ulsn. Eer mali kudretin yoksa,

tatl dil ile ona yardm vazifendir. Senin iin, ona

maddeten yardma hi imkn yoksa, o zaman ona
dua edersin. Bunlar ihml eder yapmazsan
zalimsin.
Saili kovma. Komulara hediye vermek, alar
doyurmak, susuzlar kandrmak, plaklar
giydirmek, armlar yola koymak, sulu ve
kabahatlileri affetmek Din'dir. Dindarlktr...
Sen de Allah'n fakirisin. Allah'n, lemlerde hibir
eye ihtiyac yoktur. Bununla beraber dualar kabul
eder. Muhta olanlarn ihtiyacn verir, zararl
eyleri defeder, faydal eyleri ulatrr.
Sen de, Allah'ndan dileklerini yz akl ile
isteyebilmek iin
elinden geleni yapmalsn.
Kudsi Hadis meali: Ey kullarm, zulm nefsime
haram kldm. Kendi aranzda da haram kdm.
Artk kimseye zulmetmeyin Kullarm, hepiniz
armdnz. Yalnz benim hidayet nasibettiim
kimseler mstesna. Benden hidayet isteyin, sizi
hidayete ulatraym.
Kullarm, hepiniz asnz. Yalnz benim
doyurduklarn mstesna. Yiyeceklerinizi benden
isteyin sizi doyuraym. Kullarm, hepiniz
plaksnz yalnz benim giydirdiklerim mstesna.
Benden giyinmeyi isteyin. Ben sizi giydireyim.
Kullarm, sz gece gndz hatalar, sular
iliyorsunuz. Ben gnahlarnza mafiret ediyorum.
Benden mafiret steyin siz affedeyim, mafiret
edeyim.
Bak, dikkat et. Hak Teal, bunlarn hepsini sen

istemeden veriyor, bununla beraber, istemeni

emrediyor ki, isteine icabet edip tekrar vermek
iin...
istemeden verdiini, RAHMAN smi erifinin
tecelliyat bil. istedikten sonra vereceini beyan
buyurmas da, ihtiyalarn daima Rabbinden
istemeyi sana talim iindir. Bunlar ayr ayr
makamlardr.
Kullarn yaradlndaki hikmet, Allah'a ibdet
yni, Allah'a tezelll ve ihtiyalarn aklamaktr,
ibadetlerin, Allah'a kulluk borcu olduunu unutma.
Allah' bilmek iin yol, kulluk yoludur.
Sana vasiyetim: Hakkn emirleri ve nehiyleri
karsnda teslimiyetle boyun e ve dersini al. T
ki, bu emirler ve nehiylerinde senden istenilen
nedir, bunu bilesin. Sakn istemeyenlerden olma.
Birisinden istemeyen, umum hakknda da cimrilik
etmi olur.
Eer, sz uzattm, ok sylediysem, kendini
levmet. Cahil sen, rettim. Unutmu isen,
hatrlattm. M'min isen, M'minlere vzu menfaat
verir. Burada sen, ben yok. Hepimize vzu menfaat
verir.
Yukardaki Hadis'i Kudsi'nin tamam, kullarm siz
bana zarar yapamazsnz. Menfaat de
yapamazsnz. Bunlara gcnz yetmez. Kullarm,
evveliniz, ahiriniz, insanlarnz, cinleriniz, en
Muttaki adamn kalbi gibi kalbe salib olsanz bu
haliniz, mlkmden bir ey artrmaz.
Kullarm, evveliniz, insanlarnz, cinlerinizin en
fcir adamn kalbi gibi olsa, bu haliniz, mlkmden

bir ey eksiltmez. Kullarm, evveliniz, ahiriniz,

insanlarnz, cinleriniz hep, dz bir yerde toplansa,
benden isteseler, ben de herkese istediini
versem,bu veriimden hazinemden hi bir ey
eksilmez. nenin denize dalp kmas kadardr,
ine denizden hi bir ey eksiltmez. nk mcell
olduundan su almaz.
Hele u beyana bak. Zat- lhisini kulu
menzilesine koyunca, Allah' bilmeyen zayf ruhlu
insanlara, ne mthi Saltanatn bildiriyor.
Dostum: Hads-i erifteki iaretlere dikkat et.
Hadisin sonu da yle: Bunlar hep, sizin
amellerinizdir. Szin iin onlar depo ettim. Yine
size iade edeceim. Hayr gren, Allah'a Hamd
etsin. Hayrdan baka bir ey ile karlaan, kendini
levm etsin.
Hacet stemek zillettir. Allah'tan bakasna, zillet
izhar etmek aknlktr. Nefsine zulmdr
vesselam...
14) ilmiyle amel etmeyen bir limi grrsen,
lmine hrmeten
yine ona kar edebli davran. nk ilim, Allah'n
san'atdr. Kt huy
larndan dolay ondan, tamamen ayrlma, Allah'n
sevdii eylerin sende
bulunmasna al. Byle yaparsan. Allah'n
sevgisine kavuursun, saa
dete erersin. Kerametler diyan olan Cennet'te, ilh
tecelliye mazhar
olursun.

nsan, sevdii ile beraberdir. Allah'n sevdii eyler

oktur. Vasiyet ve nasihat kasdyle bzlarn sana
syleyeyim:
Allah iin sslenmek, bu, mstakil bir ibadettir.
Hele namaz iin mutlaka lzmdr. Ey Adem
oullar, her namazda ziynetlerinizi aln emrine
bak.
Birisi, Ya Resulullah ayakkablarmn ve elbisemin
gzel olmas houma gider dedi de Peygamberimiz,
Allah Cemil'dir. Gzelleri sever buyurdu.
Allah'n ss olarak, kullan iin yaratt eyleri kim
haram eder. Kimsenin haddi deildir. Bunlar,
niyete tabi, niyeti gzelse, kimsenin bir ey demee
hakk yoktur. Allah'a kar ssl bulunmak, en
gzel bir haslettir.
Cebrail, ok vakit en gzel insan hazreti DHYE
suretine temessl ederde, Resulullah'a yle gelirdi.
Bu tecmili bilmeyen ve nefsinde tatbik etmeyen,
birok faziletlerden mahrum kalr. Allah'n hususi
muhabbetine eremez. El verir ki sslenende kibir,
aceb, marklk olmasn.
Allah'n sevdii eylerden biri de, fitneye tutulunca,
Allah'a dnmektir. Allah, fitneye urayp da
tvbekar olanlar sever. Fitne ve musibetler, Allah
imtihandr, insanlar, kendilerinin ne mal
olduklarn, byle imtihanlarla anlarlar. Lf ile
dvalar sabit olmaz.
Fitnelerin en by, kadn, mal, evld ve mevki
fitneleridir. Bunlarla imtihana ekilen .kimseye
yaraan, bunlarn aynna taklp kalmamal. Bunlar
ihsan eden Allah'a rcu edip; Ya Rab, bu nimetleri

sen verdin deyip kretmeli.

Hadis'i erifte yle varid oldu: Cenab Hak,
Hazreti Musa'ya, bana hakkyle kret diye
variyetti. Musa sordu; Ya Rab, hakkyle kr nasl
olur? Ya Musa, Nimeti benden grrsen hakkyle
kretmi olursun. Buyurdu.
Bir insan, nimeti verene kretmezse, Allah'n
hususi muhabbetini fevt etmi olur. Netice, birok
nimetlerden de mahrum kalr. Kadn fitnesinden
Allah'a rcu ekli: Kadna muhabbet, onda Hakk'
grmeye vesile olmal. Bunun iki yolu vardr
Birinci: Erkein kadna muhabbeti, klln cz'e
muhabbeti kabilindendir: Belki kadna muhabbet,
bir eyin kendi nefsine muhabbeti kabilindendir.
Zira, kadn yaratlnda kendi eklini gsterir.
Nasl ki, insan kmil Hakk'n Esma ve sfatlarn
gstermekle suret'i Hak ise, kadn da suret
bakmndan erkein ayinesidir. Bir ey, bakann
karsnda mcell ayna gibi parlak olursa, bakan
onu deil, kendini grr. te, kadna olan
muhabbetin iddeti ona, kendini gsteriyor. Kendi
de, Esma ve sfat' lhiyenin tecelligh
olduundan Hakk'n suretidir. Kadn ayinesinden,
suret'i Hakk grmekle Hakta fani oluyor.
Muhabbet'i hakca, Hak'da karar klyor.
ikinci yol: Kadnlarda teessr kabiliyeti vardr. Ona
infisl denir. Onlardan insan domas yni, iyn'
emsl'in zuhuru, tekvin sfatna mahal
olduklanndandr.
Grlenleri hep aa karan kadndr. Alemde
grlen eylerde hep, Esm'i Hakkn tecellisini

izhar ettiinden, Hakdan hakkn alan her Esma,

kadn kapsndan zuhura gelmitir. Binaenaleyh bu
bakmdan kadna muhabbet, Allah'a muhabbettir.
Muayyen bir kadna ballk, iki ahs arasndaki
ruhani mnasebettendir. Bu da, ikinci bir
mnasebettir. Mal fitnesinden Allah'a rcuun
sureti:
Mal ve servet sahiplerine btn kalblerde meyi ve
tazim vardr. sterse baliyl olsun. Bz ler, mal
ile kolaylar. Arifler, malda da vehi ilhiyi
aradlar. Mal olan karz' hasen (gzel dn
vermee denir ) verir. Allah'n karz' hasen verin
emrine muhatab olur. Sadaka verildi mi yed'i
llhi'ye der, vuslata sebeb olur.
Kulum, senden yiyecek istedim vermedin derken
Allah, kendini sail menziline tenzil ediyor. Ehli
servet, verici mevkiinde bulunuyor
Mal muhabbeti fitnedir amma; insan Allah'n
rzasna da gtrr.
Evld fitnesinden Allah'a rcu:
Evld, babann sim, cier paresi, ona muhabbet
nefse muhabbettir. Allah, kulunu kendinden kan
eyle imtihan ediyor. Evldna muhabbeti,
mkellef bulunduu hukuku yerine getirmee,
perde olacak m olmayacak m. Nebi Aleyhisselm
Muhammed'n kz Fatma, sirkat etse idi onun da
elini keserdim demekle, hakk ikameyi tercih
ediyor mer, oluna haddi icra ediyor. Allah'n
hkmn ifade, nefsine hi sknt gelmiyor.
Nefsinde Hakk ikame ettiinden dolay, inirah
duymas evlt fitnesinden Allah'a nicuunu sbat

ediyor.
ocuu lp de sabreden babaya, Cennet'ten
bakas verilmez buyrulmas, fitneden Allah'a
rcuun mkfatn gsteriyor.
Riyaset denilen Cah fitnesinden Allah'a rcuun
sureti:
insann iinde yle gizli eyler var ki, insan
kendini bilmez. Allah- Zl Cell, zaman zaman
onlar meydana karr, insan kendini bilmez.
Doktora muayene olan insan, kendini, bende ne var
diye doktora sorar. Nefsini bilen, Rabbini bilir
derler. Herkes nefsini bilmez. Halbuki nefs,
kendinin ayndr.
Allah, o gizli hallerini kardka kendini bilmee
balar. Sddklerin kalbinden en son. Riyaset
muhabbeti kar. Sz ve riyaseti grnce adalet ve
Allah'n kullarna hizmet, Dini ihya, M'minleri
muhafaza etmeyi nefsinde grr ve riyaset ister
amma, nefsi iin deil Allah iin istediinden.
Riyaset yoluyla Allah'a gider.
15) Yataa yatmadan evvel Vitir namazn kl.
nk, uyuyan kimsenin ruhu kabzolunmutur.
Gelip gelmeyecei de belli deildir. Vitri klarda
yatarsan, Allah'n sevdii halde yattn. Zira, Allah
Vitir', dir, Tek'dr. Vitr'i sever yni, Allah kendini
sever. Seni kendi menziline tenzil ile, inayetini ve
muhabbetini zhar etti. Her aded'li eylerde
Vitr'e riayet et.
Ey Ehli Kar'an; Vitr'e riayet edin, emri vardr.
Ehli Kur'an, Ehlullah'dr. Yemekte, imekte hatta

srme ekmekte Vitr'i gzet. Hkrk tutarsa, yedi

yudum su i. Mcerreb'dir.
Resul- Ekrem, daima Vitr'e riayet ederlerdi.
Resulullah, insanlara en gzel bir numunedir.
16-) Ald eylerde ve verdii eylerde Allah'n
murakabe et. Mal, Evld, tyl her ne ki alrsa,
sabrn denemek iindir.
Sabret. Allah, Sabredenleri sever. Elinden kan her
eyhi ivaz' vardr. (Ivaz-karhk) Allah korusun
Rabbini brakrsan ite, onun
ivaz yoktur.
Allah, verdii eylerde de krn imtihan eder.
kret. Allah,
kredenleri sever. Ve kredenlere fazlasyla
verir.
Hadis' i erif meali: Ald, yerdii eyler hep,
Allah'ndr. Her eyhi muayyen bir eceli vardr.
Eceli tamam olan gider, yerine bakas gelir.
Buna byle inan, Allah ile ol. Her halinde, aldn
ve verdiini grrsn. Her nefesin'de byledir.
Allah' zikrederek geen nefeslerine kret.
Gafletle geen lere de istifar et. istifar, Hakka
dnmektir. Kul an'dr.
Resulullah'n snnetine uymak, her eit
amellerden daha gzeldir. Buna uyun ki Allah sizi
seve "insan, Resul- Ekremi kendine numune yapar
ve ilerinde, szlerinde, hallerinde Ona uymay
adet edinirse, o baka eye muhta olmaz, onlar
yeter, artar bile...

17-) Allah'n, kullarnda en byk hakk, irk

etmemekte irk iki ksmdr. Birisi ak irk, dieri
gizli irk'tir.
Her eyi yaratan, alan, veren Allah'dr. Yalnz,
dnyada birtakm sebebler koymu, Alemde cari
hadiseleri o sebeblere balam. Onlarn sebebler,
kanunlar olduunu unutup onlara -neyletmek ve ilerini onlara balayp Allah' unutmak, gizli irk'tir.
M'mine en zararl ey, esbaba bal olmaktr.
Allah'n varln, birliini hemen hi inkr eden y
oktur. Allah'n llah'hnda (MSbud'luunda) irk,
ak irk'tir. Dnya gavurlarnn ekserisi,
Evleviyet'le irk edenlerdir. Allah' fiillerinde
Birlemeyenler, gizli irk erbabdrlar.
Hadis'i erif meali: Allah'n, kullarnda hakk nedir
bilir misiniz? Allah'a ibadet etmek, hibir surette
irk etmemektir.
[Nefyin siyaknda vaki nekreler umum ifade eder.]
Yani gizli ve ak irk etmemektir. Sonra, Resul
ilah yle buyurdu:
irk etmeyenlerin Allah'a hakk nedir bitirmiiniz?
Onlara azab etmemektir.
irkin iki nev'inde de azab vardr. M'min bilmeli
ki; Esbab Allah'n kanunlan ve detleridir. Br
eyin meydana gelmesinde hakiki messir
deildirler. Allah, isterse esbabsz da yapard diye
inanmal...
nsanlarn en zayf yerleri Rzk'dr. Rzkn
servetinden gcnden, kuvvetinden veya
efendisinden bilip onlara bal bulunanlarla,
Rab'bim bana almay emretti. Rzkm verecek.

Bunlar birer sebebtir. Bunlara sarlarak rzkm

aramak, benim vazifemdir. Bu lem-de Allah'n,
deti ve kanunu byledir, diyenler arasnda fark
vardr. Birisi. M'min ve mtevekkil'dir. Sebeblere
bal olanlarda ise, gizli irk vardr.
Kendini yokla, eer, tamamen sebeblere bal isen,
irk'ten daha kurtulmamsn. Senin iin azap
vardr.
Eer, kalbin Allah'a bal, sebeblerin varl,
yokluu nazarnda msavi ise, M'minsin.
Mtekki'sn Allah'a kret.
18) Aziz kardeim. Byklenme. Ve byle bir
sevdaya dme. Parmakla gsterilmee heves etme.
Seni kimse tanmazsa tanmasn. Allah'n seni
bilmesi kfi.
Eer, halk iinde bir mevki sahibi olmu isen, bu
Allah'n bir ltfudur. Sana yakan tevazu'dur.
Herkes gibi sen de topraktan yaratldn. O toprak
senin anan'dr. Anasna kar kibirlenen si olur.
Anaya, babaya isyan haram'dr. Allah seni
ykselttike sen, kl. Riyaset peinde olma.
Riyaset, kyamette hsran ve nedamettir. Riyasete
ehl olan, riyaset peinde dolamayandr. Mevki
icab eer, ok hrmet gryor ve ok hizmet
ediyorlarsa, sen de Rabbine tevazu et. Ya Rab, bu
hrmetler hep mevki ve rtbeyedir beni marur
etme diye yalvar. Bil ki azlolunduun gn, hi
birisi kalmaz.
19) Her Cuma, Cuma namazna gitmezden evvel

ykan. Bir vacibi eda ettiine niyetlen. Haftada bir

gn ykanmak, her Mslman'a haktr. Onu
Cumaya tesadf ettir. Hem, temizlik yapm
olursun, hem de Hakk'n rzasna erersin.
20) Cidal'i brak. Hakl, haksz cidal (kavga)
M'mine yakmaz Hadis'i erif de; Hakl da olsa,
cidali terk eden kimseye, Cennetin ortasnda bir
kke kefilim. aka da olsa yalan terk edene de
Cennetin ortasnda bir kke kefilim buyurdu.
21) Gzel huylu ol. Daima iyi huylarn gster.
Ktlerinden kan. Resulullah, iyi huylar
tamamlamak iin gnderildim, der. Yine, iyi
huyluya, Cennetin en l yerinde bir kk
verileceine kefilim buyurur.
Evet, iyi huyunla herkesi memnun etmek mmkn
deil amma, sen, daima Allah ile sohbettesin.
Rab'bimiz buna msaade etti, de. Nerede olursanz
olun O, sizinledir buyurdu.
Resulullah'da Ebu Bekr'e; mahzun olma. Allah
bizimledir, dedi.
Musa .ve Harun'a; Ben sizinle beraberim, iitirim,
grrm buyurdu.
(yi huylarmzn ounu, Allah'mzn sohbetine
tahsis edersek, yani Allah'n raz olduu eyleri
yapar, raz olmadklarndan kanrsak, o zaman
ilerimiz, Allah ile olmu veya halk ile olmu, bu
uurda halk bizden memnun olacakm veya
olmayacakm, onlarn ehemmiyeti kalmaz.
Mmin olanlar, Allah'n raz olduu eylere raz

olurlar. Allah'a dman ise, onlarn bizce hi

kymeti yoktur. Onlar ister darlsn, ister yarlsn,
Allah dmanlaryla dostluk kurulmaz.
ledii eylerde Hakkn rzasn gzetip, Allah iin
i yapan-larn btn Mminlere hatta, zimmi'Iere
faydas vardr. (Zmmi - Ms-lmanlar lkesinde
yaayan ekalliyet).
M'minin, yaradlmlarn hepsine kar yapaca
ilerde, Allah'n halik vardr. Melek, Cin, insan.
Hayvan, Nebat, Mden, Cemad M'min, gayri
m'min kim olursa otsun herkesle, her eyle gzel
geinmek, gzel muamele yapmak, her m'minip
Allah'a kar borcu Allah'n da her m'minde
hakkdr.
Bu iyi veya kt huylar ve bunlarn tatbiki, erefli
bir ilimdir, her m'min bundan sorumludur.
Peygamberimiz, Dinin bu ksmnda da en yksek
mertebeyi ihraz edendir. Kur'anda: [Hi phesiz
Sen byk bir ahlk zerindesin] buyrulmutur.
22) Hicret et. Gvur memleketlerinde oturma.
Gvur inde oturmak, islm dinine ihanettir. Ve
onlara yardm demektir. Sakn onlarn tab'asna
geme.
Hadis'i erifte yle varid oldu: Mriklerin iinde
ikamet eden mslmanlar'dan Ben biriyim. slm
kelimesinin itibar kalmyor. Nefislerine
zulmederek yaayan kimselerin canlarn Melekler
alrken onlara derler ki; Siz ne ite idiniz? Onlar da;
biz, aciz kimselerdik derler. Melekler de onlara;
Allah'n Arz' geni deil miydi, siz de hicret

edeydiniz derler, ite onlarn varacaklar

barnacaklar yer, Cehen-tcn'dir. Ne fena bir
yerdir o.
Mhiddin.-i Arab der ki biz, imdi mslmanlar
Beyt'i Makdesi ziyaretten men ediyoruz. nk
oras [Ehli Salip ordularnn kuds' igal altnda
bulundurduu zamanlar] gvurlarn elindedir.
(imdi de yle).
Hicret: Bir mnas da, Allah ve Resulnn, zem
ettii kt huylardan hicret etmektedir. Yni,
Allah'n nehyettii eyleri brakmaktr.
23) Her halinde ilmi istimal et. Hakiki cmert,
nefsine ilim ile cmertlik edendir. renir,
rendii ile amel eder. Bilmeyenlere retir.
Hadis'i erif meali: Allah'n, beni ilim ve hidayetle
gndermesi, yamura benzer. Yaan yamur,
mnbit yerlere isabet ederse, nebatat bitirir. Bzan
da orak yerlere isabet eder bir ey bitirmez amma,
suyu da ekmez. O su ile arazi sulanr ve iilir. Bir
yer daha var ki, ne nebat bitirir, ne de su muhafaza
eder.
lmi renip bakasna reten ve ilmiyle amel
eden, birinci snf gibi, ilmi renip bakasna
reten, ikinci gibi, ilmi renip, kendinde kalan
ve amel de etmeyen, ncye benzer. Ne nebat
bitirir, nede suyu zapteder.
Kardeim, Sen, ilmi renip amel edenlerden ol ki,
Allah, sana Nur versin. Bu ilminle amel edersen,
ikinci bir ilme varis olursun. O, Allah'dan gelen bir
ilimdir. O, ancak snnet'i erife riayet sayesinde

Allah'dan gelen bir feyzdir. Bitmeyen, sonu

gelmeyen ilimlerdir. Ve erefli ilimdir.
Sakn, ilmsiz hocalardan olma. Bakasna faydan
olsa bile, kendini yakarsn, ilmyle amel eden
hocalar Mrit'Ierdir.
24) Allah'n m'min kullarna selm vermek,
yemek yedirmek, ihtiyalarna komak, suretiyle
sevgi gster. Resulullah yle temsil buyurdular:
Muhabbet Esirgemek ve Merhamette, m'mmler
bir cesed gibidirler. O cesedin bir azasnda an
olursa, vcudun her tarafndan o ar duyulur.
M'min kardeleri hakknda bunu byle dnen,
kardeinin ferahyla ferah, ezas ile mteezzi
olmaldr. Eer, bu hal grlmezse, Din kardelii
tahakkuk etmemitir. Demek, m'min'olunca
kardein oalyor, bir de m'min Allah'n
isimlerindendir.
Sureta, bu ismi tamak, nesebini Allah'a
balamaktr. M'min, m'minin kardeidir. Onu
terk etmez. Byle M'min olan, ileriyle,
szleriyle, haliyle bunu tasdik eder. yle olunca,
Allah'n hfzna girer.
Peygamberler msum'dur. Allah dosttan da
Mahfuz'dur...
25) Her hangi bir musibete urarsan, mahzun olma.
"Biz Allah'n kuluyuz ve neticede Allah'mza
dneceiz" de.
Hazreti mer derdi ki; Hi bir musibet grmedim.
Mutlaka onda, nimet vardr. Biri, o musibet

Dinime gelmedi, ikinci, bu gelenden daha byk

olsayd halim ne olurdu. Allah, o byk felketten
korudu. ncs, gnahlarma kefaret oldu.
Mminin dnyada bir ok musibetlere mptel
olmas, temizlenmesi iindir. T ki, ter-temiz
ahirete ge.

2.Blm
26 ) Kur'an okumaya devam et. Dnerek, Allah
kelm okuduunuz bilerek oku. Kur'an, Hazreti
Muhammed'e gelmitir. Sen, bu Allah kelmn
okurken iyi kimselerin sfatlarn grnce onlar gibi
olmaya al. Kt insanlarn sfatlarn okuyunca
onlar gibi olmamaya gayret et.
Kur'an okurken, Kur'an ile, Kur'anda olanlarla ol.
Yalnz okumakla kalma, nasl ki hafz olmusan,
iindeki emrolunan amelleri de yle hfzet. Ve ile.
Kyamet gnnde en iddetli azap, bir yeti
belleyip de sonra unutana olacaktr. Bir yetin
hkmn renir de onu nefsinde tatbik etmezse, o
yet,yarn maherde onun aleyhine ahitlik
edecektir.
Allah'm zikretmek isteyenler de, Kr'andaki
zikirlerle zikretmelidirler.
27) Dinine faideli olan kimselerle arkada ol.
lmiyle, ameliyle, gzel huylaryle seilmi
kimselerin sohbeti insana fayda verir.
Tenha yerlerde Kur'an okumak, Allah ile olmaktr.

Kur'an okumak en byk zikirdir. Kur'an

okuyanlar, Allah'n has kullardr. Kur'anda
Allah'n gzel isimleri vardr. Onlar Allah'n
ahlkn bildirir. Sen de onlarla ahlaklanmaa al.
Allah' zikreden insanlarn iine karp da,
onlardan olmayan bir kii, Allah'n rahmetine
kavutu. Artk sen dn. Allah ile, Allah'n kitab
ile olanlar, ne kadar rahmetine gark olur.
yi dost, misk satan gibidir. Hi olmazsa gzel
kokusundan istifade edilir. Kt arkada da, krk
eken gibidir. zerine kvlcm sramasa bile
duman gelir.
yi olduunu zannettiin kimseyi, ktlerle dp
kalktn grrsen, iyi zannettiin kimseye kt
zanda bulunma da yle de:
Benim kt ve erli grdm adamlar iyi
adamlarm ki, iyi kimse ile dp kalkyorlar.
Ben, onlara su'i zanda hata etmiim, de. Yni,
mnasebeti hayrda gr, erde grme.
Allah- Zl Cell, hsn zandan dolay kyamette
kimseye sul sormayacaktr. Amma, su'i zanda
sorgu var. insanlarn, en ok gaflete dtkleri yer
burasdr. Allah' zikredenin hayat muttasldr.
lmle sona ermez. O daima diridir. Harp
ehidlerinden daha stn bir hayata ermitir.
Zikredenle etmeyenin benzeri, l ile diri'dir.
Zikreden diri, zikretmeyen ldr.
28) Nefsinde ve elinin altnda olanlara da Kur'ann
hkmlerini, cezai Ksmlarn tatbik et. nk,
herkes obandr. Gttnden mes'uldr. Nefsine
szn geer. Nefsin ve azalarn zerinde hakimsin.

Vazifeni yapmalsn. Hatrna hayr ve er bir ey

gelirse, eriate mracaat et. Hkm eriatten al.
29) Sadakaya devam et. Ahirette ok byk
mkfata nail olacaklarn iinde, sadaka veren
erkeklerle, sadaka veren kadnlar da vardr. Sadaka,
farz zekt vermek gibi. Nafile de olur. Farz olan
sadakay verenler, bencillikten kurtulurlar.
Nafile sadaka verenler de byk derecelere ererler.
nsanlarn mallarnda zekttan, baka daha oirok
haklar vardr. Mesel, dkn bir kimseyi grnce,
ona hediye ve karz (dn) olarak yardmda
bulunmak insani ve Islmi bir vazifedir.
nsann ftratnda cimrilik vardr. Binaenaleyh
sadaka, nefse en ar gelen ibadetlerdendir. Sadaka
verenle vermeyeni, Peygamberimiz, demir
halkalardan rlm cbbeyi giyene benzetmitir.
Cbbe, lgatte sng demirinin aa ksmna
girdii yere denir. (Burada palto gibi eylerdir.)
yle ki, evvel, giyerken demir halkalar bir biri
zerine gelince biraz skar amma, yava yava
tamamen vcuda yerleince, geniler ve yerde
srnen paralar ayak izlerini rter. Giyemeyenin
kollan askda kalr. Iztraptan kurtulamaz. Sadakay
da vere vere iyice hazmetmeli. Demir siper iine
girmeli. Dman klncndan korunmal. Bahil olup
elini, ayan askda brakp, ie yaramaz bir hale
gelmemeli.
Sadakay, vcut shhatte, az tad yerinde, paray
harcayacak ada iken vermeli. Yoksa, hayat
bitmi, eller yana gelmi, mide hazmetmez olmu,
hayattan mid kalmam, bu halde sadaka

verilmemesini emrediyor. Dinlerlerse zarar yok.

Amma, kim dinleyecek. Zaten, o hale gelene kadar
bu ii brakmakln, cimriliin en byk delilidir.
Bil ki rzkn kimse yemez. Btn mahlukat
toplansa, rzkna mani olmak isteseler olamazlar.
Elinde bulunup da bakasna aid olan rzk da
elinde tutamazsn.
Hatrna sadaka vermek gelince, verdiin sadakay
sen vermedin. Hakikatte bakasna aid bulunan bir
eyi sahibine vermek suretiyle elden kardn.
Yalnz sadaka kasdyle verdiin iin
metholunuyorsun. Sehi'sin, kerim'sin,
Eer elinden o mal karrken tereddtl veya
zorla vermisen ve verdikten sonra, ben verdim
gibi bir tavr cahilane taknmsan, bu haline tvbe
et. Resulullah, cahaletten ve kendisine cehalet
yaplmasndan Allah'a snrd.
30) insann, en byk dman nefsi emmaresidir.
Nefsi emmare, daima kendi arzu ve heveslerini
yaptrmak ister, insan da nefs ve hevasna
muhalefet etmekle memurdur. Binaenaleyh bilen
ve nasihati kabul eden, hayat boyunca
mcahadededir. Biraz nefsine msamaha eden
helak olur. Olgun bir irade sahibi oluncaya kadar
he-vay hevesine uymamak, byk harbe devam
etmek lzmdr.
31) K gnlerinde souk su ile abdest alnca,
dikkat et. Kuru bir yer kalmasn. Abdest azalarn
tamam ykamak demektir. Gnahlar mahveden,
dereceleri ykselten, bir temizliktir. Yaz gnlerinde
de hararetin elemini gidermee niyet et. Vcuduna

zarar veren eyleri def etmekle de ecir kazanrsn.

Serinlemek ve telezzz iin abdest alma. Ecir
kazanamazsn.
32) Her Mslmana, Mslman olduu iin
hrmet et. Hakkna riayet et deme ki, bu sultandr,
bu zengindir, bu byktr, bu kktr, bu fakirdir,
bu hakirdir, kimseyi tahkir etme. Islmn hepsini
bir ahs farz et. Mslmanlar da onun azalardr.
Gz arsa her tarafnda duyulur, ba arsa her
yerinde ar hissedilir.
Mamafih her azann bir makam vardr. Mesel,
bir eyi grmek iin gz alr, kulaklar deil. Bir
eyi itmek iin de kulaklar alr, gzler deil.
ylece her Mslman slmlkta msavi grr, her
birine de lyk olduu, hakk olan eyi verir.
Mesel, Alime tazim et, szn dinle, cahile
nasihat et, bilmediklerini ret, gafili gafletten
uyar, itaatli olan tebir et, itaatsiz olanlar da
Allah'n azabyle korkut. Sultann szn dinle,
gnah olmayan emirlere itaat et. Kklere rfk le,
merhametle, efkatle muamele et. Byklere tazim
et.
Hadis'i erif meali: Kklerimize merhamet
etmeyen, byklerimize tazim etmeyen bizden
deildir.
Asi, gnahkr da olsalar, btn halka merhametli
ol. nk, hepsi Allah'n kulu ve mahlukudur. Her
cieri yank olan sulamada ecir vardr.
Ben israil alftelerinden biri, bir kuyu banda
hararetten cieri yanm bir kpein dolatn
grd de ayandan meini kard, su doldurdu, o

kpee iirdi. Allah bunu kabul etti, onun

kabahatlerini affetti de Cennetine koydu.
Artk sen dn. Bir insana, hele bir mslmana
yaplan iyilii. Hayr', hayr olduu iin yap.
Serden, er olduu iin ka. insanlarn metn ve
zemmine kulak verme..
33) lerinde mer gibi ol. Hazreti mer [Allah
yolunda bizi aldatanlara aldanveririz.] derdi.
Kardeim, bir kimse seni Allah yolunda aldatmak
isterse, sen de onun bu dalaveresine vakf olursan,
ona aldanm gibi grnmen, hile ve hurdasn
yzne vurmamak, onu mahcuh etmemek,
arkasndan onun slahna dua etmek, efkat
gstermek gzel huylardandr, tmn ve islm
almetidir. M'm in al-danverir ve cmertlik
gsterir. Mnafk aldatr, Fesad saar.
Mslman kardelerine don, gmlek ol. Nefslerini,
rzlarn, evldlann koru. nk sen onun
kardeisin, ayna gibi gr, kendine bak Hibir
suretle ezalandrma. Hatta ezalanmsa, onu ezadan
kurtar. nk, bir eyin Nef i onun yz ve
hakikatidir.
34) Komu ve yaknlk haklarn koru. Kimin evi
daha yakn ise, onu tercih et. nk Allah'n sana
ihsan ettii nimetlerde komularnn hakk vardr.
Onlara ikram ederken en yakn komundan bala.
Komularndan zarar defet, isterse kfir olsun.
Onun da komuluk hakk vardr.

Acaib bir hikye: Bir kylnn avlusuna ekirgeler

iner. Bakalar ekirgeleri avlamak iin gelirler.
Onlar ellerinde aletleriyle grnce, ne var diye
sorar. Onlardan ltife tarznda, senin komular
avlamaya geldik derler.
Hane sahibi; mademki onlar benim
komularmm, yemin ile sylyorum ki, onlar
avlamaya sizi brakmam der ve klncn eker.
Komu kelimesine riayeten bunu yapar.
mam- Malik'e, deniz domuzu yenir mi, dediler
de, haram, dedi. O balk deil mi, dediler. Siz
hnzr dediniz, buyurdu.
[ekirge yenilir amma, afet olan ekirgeler deil.
Afet ekirgesi bir i grmektedir. Biyolojik olarak
vcudunun hlt asiddir. Mideye zararldr. Bir
azabn tecellisine vesiledir. Belki bir afat
refediyor, belki bir haram kaldryor. Daha mhim
bir sebebi vardr. Amma, aklanmamas tenbih
edilmitir.]
Komunun ezasn, gzel bir tarzda karlamal. Bir
kyl Resulullah'a geldi. Ve dedi ki: Sana Kur'n
geliyormu, en fasih kimseler bile ona muarefe
edemiyorlarm. Benim szlerimi dinle dedi ve iyi
huylara dair beytini okudu. Sana gelen Kur'n
da bunlarn benzeri var m dedi. O zaman
Resulullah, (F U S S I L E T) suresinden u, iki
yeti okudu. Ayetlerin meali: "yilik, ktle
msavi olmaz. Sen ktl en gzel huy ne ise,
onunla karla. O vakit grrsn ki, seninle
arasnda dmanlk bulunan kimse bile, sanki senin
yakn dostun olmutur.

Bu gzel huya, sabrl olanlardan bakas

kavuturulmaz. Buna, byk bir nasibe malik
olandan bakas eritirilmez". O, fasih kyl air
dedi ki; buna eriilmez, bundan gzeli de olmaz.
Bunu insan syleyemez. Sen Resulullah'sn ben de
iman ettim. Evet, Kur'n- Hakim'n icazn onlar
anladlar.
Kardeine, zalim de olsa, mazlum da olsa yardm
et. Zalim kardeine eytan vesvese verdi. Onu,
bakasna zulmetmeye srkledi. eytann bu
vesvesesini, ondan defetmek iin yardm et. Senden
yardm bekleyenden elini ekme.
Allah, hibir eye, hibir yardma muhta olmad
halde; Muhammed suresinde: Eer, siz Allah'a
yardm ederseniz O da size yardm eder buyurdu.
Allah'n yarattklarn hakir grme. Allah, onlar
yaratrken hakir grmedi. Kadnlara hitaben; sakn
komularnzn hediyelerini hakir grmeyin isterse
bir paa (koyun aya) olsun.
Tahkir, cahilliktir. Lanet, svmek, barmak,
ekitirmek komulua yakmaz. Dilini de kt
szlere altrma.
35) Kibirden, bir kibre dellet eden eylerden ek
in. Elbisen de. yrynde kibir alametleri
bulunmasn. Kimseden bir ey isteme. yice muzlar
kalrsan (ki Allah seni o hale brakmaz) Bilfarz o
hale dm isen, tese'l ihtiya kadar caizdir,
ihtiyatan fazla tese'l cerahattir. Mahere her yeri
yaral, banl olarak gelir.
36) Ensar'a mensub bir kadn veya erkek grrsen;

dmann da olsa ona muhabbet et. iman almeti,

Ensar' sevmektir. Ensar' kiram kalmad deme.
Ensar demek, Allah'n dinine yardm edenler
demektir. Hangi zamanda olursa olsun Allah'n
Dinine lisan ile, ileriyle, kalemiyle yardm
edenler Ensar'dr. Onlara muhabbet imandr.
"Ey iman edenler Allah'n yardmclar olun" (El
Saf suresi yet 14)
Bir kiinin dahi olsa hidayetine sebep olann hayr,
gnein doduu yerlerin hepsinden hayrldr.
37) Doru syle. Emanetleri yerine eda et.
Vaadinde sadk ol. Yalandan itinap et. Hain olma,
vaadinden dnme. Birisiyle kavga edersen haktan
ayrlma. Yalan, hainlik, vaadinde durmamak
mnafklk almetlerindendir.
Bir insan yalan sylense, onun pis kokusundan
Melek, otuz mil uzaklar. eytan bile insana
fenal emredince, insan onu ilerse, Allah'tan
korkusundan eytan, onun yanndan kaar. Hemen
nedamet duymasndandr.
u mnevi kokuyu duy, eytann kandan ibret
al. eytan insana kfret der de, o kfr edince, ben
hakikaten senden uzam nk ben lemlerin
Rabbi olan Allahtan korkarm der.
(Hair suresi yet 16) Allahtan* korkmayan,
eytandan eed deil mi?.
38) Zppelik etme. Bu kelime Arabca'da
(Elbezaze) kelimesinin zdddr. Bezaze, babayani,
olduun gibi, yaadn memleketin greneine
uygun bir ekilde yaamak de"demektir ki
imandandr.

39) Haya'l ol. Allah'da haya'ldr. Haya'l olanlar

sever. Kyamette; slmiyette ihtiyarlam, sa,
sakal aartm olanlardan,
Allah haya eder. Yni, onlar affeder, azap etmez.
nk, Haya'nn mnas terk etmek demektir.
Allah, sivri sinei misl getirmekten ekinmez
Ayetinde de bu mnyadr. Mrikler, gya kendi
akllarnca, Allah byktr, sivri sinekle falan
misl vermez dediler. Halbuki en byn
yaratmakla en kn yaratmakta fark yoktur.
Belki sivri sinei fil suretinde yaratmak daha
acayibdir.
riaya'nn insanda yeri oktur. Haya bir san'attr ki
menfaati, her eyde, onu gsterene aitdir. Haya,
utanacak bir ey yapmamak deildir.
M'min, her yerde, her halini gren ve bilendir,
Allah'ndan utanr dnya ve ahirette kendini
mahcup mevkie drecek bir i ilemez. te bu
hal, Haya'dr. ilaya imandandr buyrulmas,
sahibini gnahlardan men ettii iindir.
Peygamberimiz, hayann hepsi hayr'dr. Hayadan
ancak hayr gelir. Utanmaya en lyk olan da
Allah'dr buyurdular.
40) Nasihat et. nk nasihat Dindir. Kime
nasihat edeceiz diye sordular da Peygamberimiz,
Allah'a, Resulne, slm byklerine ve herkese
buyurdular.
Nasihat edenin ok ilme ihtiyac vardr. Hatta
yalnz bilgi kfi deil. Akl, fikri de sahili olmal.
nn, sonunu dnmeli. Mizac da bozuk
olmamal. eriat btn teferruat ile yni,

mezheplerin hepsinin esaslarn bilmeli. Ahvali,

zaman da bilmeli. Hi bir garaz bulunmamal.
Eer, bunlar bulunmazsa hatas ok olur.
yi huylar iinde, nasihatten daha dakiki yoktur.
Hakiki nasihat edenin dostu az olur. nk, halkn
ou nevay hevese kendim kaptrm kimseler
olduundan, Naslm sz onlara ac gelir. Nasl,
ne iplik manasnadr. Nasihat eden, insanlar
saadetlerine rabteder.
Allah'a nasihat; Allah'dan gnahkrlara, Allah'n
affn ve mafiretini istemekle ve onlara efaat
etmekledir.
Resulullah'a nasihat; Peygamberliini lastik ve onu
sevmekledir.
slm byklerine nasihat; hakl lerinde onlara
yardm ve emirlerine itaat imekledir.
Herkese nasihat; Dnya ve ahiretlerine yarayan
faideli eyleri onlara retmekledir.
41) ki namaz arasndaki haline riayet et, bir
namaz kldktan sonra ikinci namaza kadar, arada
hi lakrd etmeyen kimsenin, kitab Arn altnda,
hususi yerlere konur.
zah: ki namaz arasndaki bo vakitlerinde gnah
olan iler ve szlerden ictinab eder. Amel defterine
sevaplar yazdran iler ve szlerle itigal eder. Ve
bu hal le ikinci namazn da klarsa, bu iki namaz
arasndaki amellerini bildiren dosyas, ycelerin
ycesi makamlara gider. Ve oralarda tehir edilir.
ki namaz aras olmayan zaman yoktur. Byle
olunca, bo vakitlerine dikkat et. O vakitlerde de
sana fayda verecek hayrl ilerle megul ol, duaya

nasihat olunuyorsun. Vakitler ok kymetlidir.

Geenlerin telfisine imkn yoktur Elde olanlarn
kymetini bil, m-lyani ile geirme.
Mslmanln gzelliklerinden biri de faydasz
eyleri terk etmektir.
42) Cemaatle namaza devam et. Camilerin hikmeti vcudu, farz namazlarn iinde klmak iindir.
Ezan ve kamet de bunun iin emrolunmutur.
Yalnz klmakla Cemaatle klmak arasnda yirmi
yedi derece faik vardr. Yalnz klmada (Settar)
ismi tecelli eder. Cemaatle klmada (Adl) esmas
tecelli eder.
43) EVVABN( Lugat inanas muteber'dir. Allah'a
dnenler demektir) namazna da devam et. Bu
namaz halkn megul bulunduu sabahla leye,
le ile ikindiye, akamla yats arasnda klnr.
Gece uyuduktan sonra kalkp, afaktan evvel
klman DUHA namaz sekiz rek'attir. Akamla
yats aras Evahin namaz, alt rekattir, Teheccd
namaz sekiz rek'atten on iki rekate kadar klnr.
Bu namazlar hep snnettir. Klanlar feyzine ererler.
44) Yemekte, imekte haram eylerden korunmak
nasl lazmsa, szlerde de ylece lzmdr. Nasl
bileceim dersen; yle, iine sknt veren,
bakasnn grmesini, duymasn istemediin eyler
hep gnahtr. Bir de, kalbine ek, phe veren
eyleri brak. Kalbinin raz olduu, hak dedii
eyleri ile. Bu hususta fetvay kalbine sor. O, sana
hell mi yoksa haram m syler.
Eer, sorduun mes'elede kalbin biraz duraklarsa,
ondan vazge. Peygamberler yoluna git. Ve

iktisade riayet et. Peygamberlerin detleri bu idi.

Dnya ilerinde pek acele etme. Ahiret ilerini
vaktinden te' hir etme. oluun ocuun iin al.
Allah yolunda alm saylrsn. Hele, selvat'
erife ok devam et...
45) Allah iin bir eyi deruhte etmisen, onu
bozma. Ondan daha hayrl bir ey ilemek hatrna
gelirse, deruhte ettiin eyi yap. ikinci hayrl htra
Seylan'dandr. Birinciyi terk ettirmek iin
getirmitir. O, hatra geleni de ile. eytan
kahredersin. nk, eytan birinciyi terk ettirmekle
ahdini bozdurmak ister.
Mesel akamla yats arasnda Kur'an okumay
det edindin. Bir mddet sonra bir hatra geldi. Bu
vakitte namaz klsan daha efdl diye ilka olundun
namaz klp da Kur'an okumak detini brakma.
Kur'-an OKU hem de nafile namaz Kl. Byle
yaparsan eytan seni deil, sen eytan aldatm
olursun.
Sla-i Rahmi terk etme. Rahim rahmandandr.
Allah ile aramzda nesep karabeti var. Sla-i
Kabineden, Allah ile olan akrabalk haklarn da
yerine getiriyor. nk rahim, rahmann
damarlarndandr.
Sla-i Rahmi terk eden, rahman ile alkasn
kesiyor demektir.
Dnya ve Ahiret nimetleri hep Allah'n Rahman
ismi erifinin tecellileridir.
Birisi seninle istiare ederse, ona hakk syle,
hakk gster, sakn hyanetlik etme. Hakikat ne
biliyorsan onu syle. Mstearn emin olmas

lzmdr.
Sakn, altn ve gm kaplardan yemek yeme,
ipekli elbise giyme.
Korkun bir r'ya grmsen, uyannca sol tarafna
kere fle. Ve (Allah'm, bu grdm ryann
errinden sana snrm) de, daha yatacaksan baka
tarafna dn. Ve o r'yay kimseye syleme.
Szme dikkat et.
(Altn, gm ziynet olarak kadnlara mbahtr.
Altn, gm kaplardan yemek yemek, kadnlara da
haramdr.)
ok kimseler istiaze ederler, amma bakalarna
syledikleri iin zarar grrler. Sen syleme, R'ya
kuun ayana takdr, syleyip tbir edilince, tbir
edildii gibi der.
Gzel kokular kullan. Her abdestte misvak tutun.
Azn temizlenir, Allah senden raz olur. Misvak
tutunup klnan namaz, misvksiz klnan
namazdan yetmi kat efdldir, diye rivayet var.
Yalan yere yemin etme. Yalan yemin, sahibini
gnaha sokar. Beldeleri harab eder.
46) Esnemek eytandandr. Onu kes ve esnerken
ses karma. O ses eytan sesidir. Namaz iinde
aksrmak da eytandandr. Amma namaz
haricindeki aksrmak nimettir. Binaenaleyh Hmd
lzmdr.
Falclk ve faydasz oyunlar, eyann
hareketlerinden kt mnalar karmak, mesel
bayku tt, tavan geti. . . gibi eyler,
Mslmanlkla badamaz.
Cmiye tkrme. Cami duvarna, kbleye kar da

tkrme. Kbleye kar ve kbleye arka evirerek

abdest bozmak da caiz deildir.
Yemek yemezden evvel ellerini yka. Yemek
yedikten sonra hem ellerini hem de azn yka. . .
Hizmetilere ar iler emretme. Eer yaplacak i
ar ise, onlara yardm et. nk onlar da senin
gibi insandr. Yemeklerine, elbiselerine iyi bak.. .
Bir eve gelirsen defa izin iste. Kap arasndan
ieriye bakma. Eer izin kmazsa dn ve darlma. .
.
Yetmi bin Kelime- Tevhit okumak suretiyle
nefsini Cehennemden azat ettir. eyh Ebu Rebi der
ki; bir sofrada yemek yiyecektik. Benim de
okunmu yetmi bin Tevhid'im vard. Hibir yere
de balamamtm. Bizim soframzda gen, Salih
bir delikanl da vard. Kefi akt. Elini yemee
sundu ve alamaa balar. Ne oldu dediler. Dedi
ki; te Cehennem, anam da Cehennemde
gryorum. Yemedi ve mtemadiyen alyordu.
eyh Ebu Rebi der ki: imden yle niyaz ettim.
Allah'm, biliyorsun ki benim okunmu yetmi bin
tehlilim var. Bunu bu ocuun annesinin
Cehennemden kurtarlmas iin Ruhuna
baladm. Bunlar hep gizli ve kalbimle syledim.
ocuk birden alamay brakt. Glerek El
Hamdlillah anam Cehennemden kardlar dedi
ve bizimle yemek yemeye balad. Ebu Rebi der ki;
Bu vaka bana iki eyi indirdi. Biri, bu yetmi bin
Tehlil'e dair rivayet edilen Hadis-i erifin sahih
olduu, dieri 'de o gencin kefinin sahih
olduudur.

Tehlil okumann tarifi:

Abdestli kbleye mteveccih oturup 25
Estagfirullah,
l kerre Fatiha-i erife,
3 aded hls- erif,
3 adet selvat- erife.
Okuyup, Resul- Ekrem Sllahu aleyhi vesellem
efendimizin Ruh'u eriflerine hediye etmeli.
(LA LAHE L L A L L A H ) drst okumal.
(L A ) yi semalara doru ekmeli (LAHE) yi sa
taraftan alp sol memenin altndaki kalbe
(iLLALLAH)h indirmeli. Her yz dedinde bir
kere ( M UH A M M E D ' E N R E S U L U'L L A
H ) ve (LA H l ENTE M A K S U D l VE
RIZAKEMAT-L U B ) demeli.
Allah'n maksadn setisin ve senin rzan da
arzumdur.
Gnde ne kadar ekersen onlar belleyip yetmi
bin olunca bir hatim olmutur. Onu istedii yere
balar, isterse kendinde brakr. . .
ki kii arasndaki husumeti ve gerginlii slaha
al. (Dmanlar barmak isterlerse, sen de onlara
yana) emri var. Artk dn gvurlarla barmay
emreden Allah, Mslmanlar arasndaki
dargnlklar gidermek iin alan ve Mslmanlar
arasn bartranlar byk mkfatlarla taltif
buyuraca muhakkaktr deil mi?
Sakn ha; iki kiinin arasn bozma. Bu hl Dini
ykar.

Bedeninin shhatini ve bo zamanlarn ganimet

bil, bunlar Allah'n raz olaca ilerde kullan.
Bunlar gafletle bo yere harcanrsa aleyhine hccet
olur.
Ahirette hasmn Allah olmamasna dikkat et. Eer
hasmn Allah olursa mahvolursun.
Her sabah yz defa (SBHAN ALLAH VE B
HAMDH-SUBHAN ALLAHL AZM) de.
Gnah brakmaz.
47) Vcudundaki btn azalarn muhafaza et.
Yapacan ey mubah bile olsa zami haddinden
fazla kullanma. Azalarn serbest brakan, kalbini
skntya sokar.
Herhangi zan haram olan bir eyde kullanrsan, o
onun zinasdr. Harama bakan gz, haram tutan el,
harama yryen ayak gibi. nsanlar yzkoyun
Cehenneme srkleyen dillerinin belasdr.
Yarn hesap yerinde diller, ayaklar, eller .. .
iledikleri eylere ahitlik edecekler. O hlden
kork. Nefsine ac.
Bir insan er'an caiz olmayan bir eyi yapaca
vakit, o azann aman yapma, bu ie beni mecbur
etme. Yarn kyamette aleyhine ahitlik edeceim.
Beni ktlk yaptrmak suretiyle aleyhine deil de
iyilik yaptrmak suretiyle lehine ahit kl. Dediini,
eer o gnah ilerse, yine o azann Ya Rab ben
nehyettim szm dinlemedi. Allah'n, beni bunun
yapt iten 'teberri ediyorum. Dediini iitenler
var. (Muhiddin-i Arabi'nin iitenlerden biri olduu
muhakkak).
Azalar suistimal, kalbe sknt verir. Kalb Allah

iindir. Onu isal ve ona eza Allah'n gazabna

sebebtir.
48) Her namaznda ezan oku yahut mezzini dinle.
Onun okuduu kelimeleri bitirince sen de tekrar et.
Ezan okurken sesini salver nk, mezzine
sesinin ulat yerlerdeki kuru, ya ne varsa hep
ahitlik edecek. Ezan okumakta ve birinci safta
olanlar insanlar buseler, oraya gemek iin
kur'adan baka are de kalmasa kur'a ile oraya
gemek isterler. Genlikte ne olduunu bilseler
msabaka ederler, abal ve yats namazlarnda
verilen mkfat bilseler, srne srne camiye
gelirler.
Tenha bir yerde, insan ezan okuyup kamet
getirerek namazn klsa, dalar gibi melek
kafileleri ardnda cemat olurlar. Ve onun duasna
min derler.
nsanlar gaflet etmesinler diye bu vasiyeti yazdm.
nk, akll insan hayrl ve faydal eyleri ihmal
etmez. Bu herkesin ahsi menfaatidir.
nsann kendi ahsna rahmeti bakasna
rahmetinden daha byktr. Nitekim kendi nefsine
ezas, bakasna yapt ezadan byk olduu gibi.
Mesel, intihar edenin cezas katilin cezasndan
byktr.
Peygamberlerden sonra, insanlar zerinde en
byk hak, ana, baba hakkdr. Duada, nefsini ana,
babasna takdim emrolunmutur. Nuh suresinin son
yetinde buna iaret vardr.
49) Eer Vali veya sz sahibi yni hkm sahibi
isen, Hak syle, Hak ile hkmet. Hevay hevese

ayma. Herkese eit muamele et. nk, bizden

evvel helak olan kavimler, herkese eit muamele
yapmadklar iin azaba arplmlardr.
Ayet: Ey Davud, biz seni yeryznde bir halife
yaptk. Sen de insanlar arasnda hak ve adaletle
hkmeyle. Hkmnde hevay hevesine, hissiyatna
uyma ki, bu hal, seni Allah yolundan saptrr. Allah
yolundan sapanlar yok mu, hesap gnn
unuttuklar iin onlara pek iddetli azap vardr.
Hesap gn, ahiretteki hesap gn olmakla
beraber dnyada nefslerini hesaba ekmeyenlere de
amildir. nk, nisyan terk demektir.
Dnyada hesab terk ettikleri iin, bu etin azaba
urayacaklardr (hesaba ekilmezden evvel,
kendinizi hesaba ekin) diye emir vardr.
Dnyada da cezalar var. Ama dnya cezalar
insanlar tvbe ve dnceye sevk ettii iin
faydaldr.
Kardeim: Sen de kabahatlerinden dolay hemen
tvbe ile Rabbine dn. Ahvalinde iyilik hissedince
Allah'n senin her hlinde feyizli, Rahmetli kaplar
alr, O kaplardan birini de sen al ki, sana da
alsn.
O andaki Feyzi Rabbani'de nefsini malnm
brakma. Her hareketinde bir hayra niyetli bulun.
Yapamasan da ecrine kavuursun, Hatta bir gnah
ilemisen, onun gnah olduuna inan. Bu imnnla
o gnah karlam ve tesirini azaltm olursun.
Tevbe suresinin 102. yetinde: gnahlarn itiraf
edenlerin affa nail olacaklar beyan buyuruluyor.
50) Dualar, ezan okunurken, muharebe esnasnda,

namaza balanaca zamanlarda yap. Duadan garaz

kabldr. cabetin sebepleri oktur.
Zamann, meknn, o andaki hlin, azdan kan
dua kelimelerinin icabette byk tesirleri vardr.
Bu drtten birine rastlayan dualar kabul olur. En
kuvvetlisi azdan kan dua kelimeleri sonra
hldir.
Allah'n haklarna ve Halkn haklarna riayet et. Sil
ki insan fakir ve muhta bir mahluktur. stemee de
mecburdur.
Dileklerini yalnz Allah'tan iste. Bir kimse senden
yapabilecein bir eyi isterse, kimseye duyurmadan
onu ver. Muhtalara daima yardmda bulun, byle
yaparsan Nib-i Rahman olursun.
Mesel evlenecek bir kimseye yardm edersen,
onun salih ocuklar senin iin devaml sadakalar
srasna geerler.
Verdiin sadaka ve yaptn iyilikleri baa kakma
nk nimetin hakiki sahibi sen deilsin. Verdiin
sadakay Allah'a veriyorsun. Gaflet etme. Karl
fazlasyla sana gelecektir. Buna nan.
Gafiller ierisinde gizlice Allah' zikret. Bu Allah
le halvet olmak demektir. Fazla suyun olunca
bakasndan esirgeme.
Senin imanlk veya her hangi bir memuriyetini
istemeyenlerin nne geme. Hakikaten sen o
makamn ehli isen srf ahsi garazlarndan dolay
seni istemiyorlarsa onlar mes'uldrler.
Bir ii altrnca hemen cretini ver. Bakalar
zerinde kendin iin bir meziyet grme fazilet,
eref, izzet Allah'ndr. Dilediine verir

3.Blm
51-) Cnub olunca biraz bekleyeceksen, su varsa,
abdest al, su yoksa teyemmm et. Eer cnb
olarak biraz uyuyacaksan, abdest al da yle uyu.
Eer cnub iken yemek yiyeceksen, su ieceksen,
abdest al. Azn gzelce yka. Melekler cnbe ve
kfirin ciyfesine yaklamazlar.
Kimseye gadretme.
Gadr: Sz ve ahid verdikten sonra ahdini bozmaya
denir.
Anana, babana isyan etme. f bile deme. Belki
onlara daima dua et. Anana, teyzene ok ikram et.
Bunlar, Allah ve Resulnn vasiyetleridir. Kimse
hakknda kafi hkm verme. Hsn zan et. yi
gryorum de. Allah'a kar edeb byle olur.
52-) Bir cemaate imam olup namaz kldrnca dua
ederken, yalnz ahsna dua etme. Belki btn
cemaate dua et. Eer yalnz ahsna dua edersen,
hainlik etmi olursun. Bir de, Hakkn rahmetini
kullarndan kskandn ve nefsini bakalarna
tercih ettiinden dolay en kt ahlk sahibi
olduunu isbat edersin. nk Allah, M'min
kullarn medhederken onlar, bakalarn,
nefislerine tercih ederler buyurur.
Abdestin darald halde namaz klma. Huzuru
kalb, namazn ruhudur. Yemek hazr, namaz da
hazrlanmsa, evvel yemeini ye. Sonra namaz

kl.
Ana ve babann dualarn almaya gayret et.
Misafirin duas da makbuldr. Aman mazlumun
bed duasndan sakn. Mazlumun duasyla Allah
arasnda hicab yoktur.
Vcudundaki zaid kllar, trnaklar kes. Her iinde
adaletli ol. Allah'a ve Allah'n kitabna sarl.
Allah'n raz olaca eylere devam et. Allah'n
bykln dn. Hayetullah'dan ala.
[Hayetullah: Allah'n bykln ve sonsuz
kuvvet ve kudretini dnerek titremek demektir.]
53-) Hayrl bir i yapmsan, ona devam et. sterse
az olsun. Sen ibadeti brakmadka Allah feyzini
kesmez. Bir mddet ibadet ettikten sonra
brakvermek, Allah ile arandaki rabtay kesmek
gibidir.
yle ol: lemekte bulunduun hayrl amellerini
lnceye kadar brakmamaya azimli ol. Terk ettiin
kabahatleri de bir daha yapmamaya azimli ol. Her
nefes Allahi ile olursun. Ayat- lhiye'de hakdan
ayrlma, eriate uymayan te'villere sapma,
Sadakalarn en efdaline devam et.
Verdiinde gzn kalmasn. Kendisinin muhta
olduu eyleri, tercihan bakalarna verenleri
Allah- Zl Cell meth buyuruyor.
Seve seve vermiler, Allah bize yeter demiler.
Verdiklerini unutmular. Eer byle yapamazsan,
evvel kendini doyur ve kandr da sonra artarsa
bakalarna da verirsin.
Resulllah, sadakann en efdali (An zairi ganiyli)
verilendir buyurdu. Verdikten sonra Allah ile

istina edip verdiinde gzn kalmamas demektir.

(Allah ile istina: Bakasna yz suyu dkmemek)
Korktuun ve umduun kimselerin yannda da Hak
syle. Kurban bayram gn ok iyilik yap. Allah
katnda en byk gndr. Arefe ve Aure
gnlerinden de efdaldir.
Her hak sahibine hakkn ver, hatta her hakka da
hakkn ver. Kimsede hakkn bulunduunu grme.
nsaf et. (insaf: Muhabbet, sevmek, adalet)
bakalarndan insaf bekleme. Senden birisi zr
dilerse, derhal kabul et. Kendini, bakasndan zr
dileyecek bir hale drme.
54-) Secdede duay ok yap. Secde hali, kulun
Allah'na en yakn bulunduu hldir. Allah herkese
yakndr. Matlup olan, kulun Allaha yaknldr.
Herkese lutf ile muamele et. Hele akrabaya, ehl
iyale daima efkatli bulun. Herkese selm ver. Eer
bakasnn sana vereceini bilirsen, o selm versin
sen al.
Dnyada kendinden aasna bak. Zenginlerin
servetine gzn dikme. Fitneye urarsn. Herkes
iin dnya, tatl ve sevgilidir. Nimetler de tab'an
sevgilidir. Bakasnn sevgilisine gz dikme.
Zahidin zhdnde nimet, Abidin ibadetinde
nimetler vardr. Olmasa, devaml ibadet
yapamazlar. [Zhtn ve ibadetin zevklerine kendini
kaptrmak da makbul deildir. Abid has olmal.
badetten deil mabud'dan nasib almal.]
Ayet: Onlardan bir snfa, fitneye drmek in
verdiimiz, dnyaya ait zilletlere ve debdebelere
sakn gzn dikme. Rabbinin rzk, hem hayrl

hem de bakidir. (TAHA) suresi 131. Debdebe:

Grlt, patrt (hadra hain)
Rabbinin sevdirdii hayrl ve devaml-olan rzk,
man ve ibadetinden o anda doyduun rzktr.
Gzn kaptrma diye tenbih edilen o debdebe var
ya o fitnedir o. . .
Birisinin sende hakk, alaca varsa, gzelce de.
Hatta fazlasyla de. Sakn alacaklna eza etme.
M'min kardeinin malna, canna, namusuna,
akraba ve taallukatna bir tecavz vaki olursa, onu
koru. Her iinde Allah'n haklarna riayet et. Aman
nefsinin arzularna uyma. Allah'tan baka dost
yoktur.
En ok riayet edilmesi icap eden, Allah haclardr.
Sakn canl bir mahluka eza etme. Kurbann dahi
keserken keskin bakla kes.
55-) Szlerin en gzellerini ihtiva eden Allah'n
kitabn, iindeki hkmleri ve Allah kitab
olduunu dnerek oku. Allah-u Zl Cell, sana
da anlamak feyzini ihsan eder.
Kur'an bakalarna da ret, Naib-i Rahman
olursun. (Naib: vekil) Ruh-ul Emin, O Kur'an
Hazreti Muhammed Sallllah Aleyhi vesellem'in
kalbine indirdi. Kur'an okuyan temiz kalbli
insanlarn kalbine, her okuyuta yeni ner gibi feyz
getirir. Hayrlnz, Kur'an renip retendir.
Aman bahil olma. Allah'n emirlerinden, nefsine
zor gelenleri yap. Korkak olma, Allah sana kendine
snmay emretti. Sen de, her halinde Allah'a sn.
Muin'in (yardmcn) Allah olunca hi korkma.
Kul, Fatiha'i erifeyi okurken, sana kulluk eder,

yardm ancak senden beklerim deyince: Allah, bu

yetim benimle kulumun arasndadr. Kulunum
istedii verilecektir, buyurur. Bizi doru yola ilet
duasn edince de; bunlar hep kuluma aittir.
Kuluma istedii verilecektir, buyurur.
Yalnz, bunlarda dikkat edilmesi icap eden ey, bu
ve emsali yetleri okurken, hikye tarikiyle
okumamal. Birok hafzlar ve limler, bu yetleri,
Allah'n kelmn hikye kasdi ile okuduklar iin
hibir fayda gremezler. nk Cenab Hak,
kulum istedii zaman diye buyurur, istemee,
hikye istemek demek olmadndan icabet
olunmaz.
Bir ksm insanlar Kur'an okur ve dinlerlerken
boazlarndan aa gitmez. Azlarnda kalr,
buyurulmas, okurken kalbleri hazr olmayanlara
aittir.
Allah rzas iin her fedakrla katlanan sadk
M'mindir. Dinde ve baka eylerde kavi olanlar,
nefislerinde de kavi'dirler. manlarnda Kavi
deildirler. M'min, Hassaten Allah haklarnda
kavi olandr. Allah'n bir ismi de M'min'dir, Senin
adn da m'min'dir. Mi'minler birbirine
baldrlar.
M'min. mahluk, memmen Halik'a balanr ve
ona dayanrsa onu hi bir kuvvet ykamaz.
56-) Kendinde hibir zaman varlk grme. Daima
fakir ve aciz olduuna inan. Allah (Rabbi mahzen)
dir. (Mahzen: Halis ve safi olan) Sen de Abdi
mahzen ol. Allah'n rzas iin daima hazr bulun,
bu hale rabta denir.

Dman hududunda nbet beklemek ile rabtadr.

Muratb'n sevap defteri kapanmaz. Bir namaz
klp da gelecek namaza niyet eden de muratb'dr.
Al'i mran suresinin son yetini oku. Resul-
Ekrem'in Ravzai eriflerine varnca, Resulullah'n
hadisi eriflerini okuyacan zaman evvel sadaka
ver. Sadaka mal ile olduu gibi Tehlil, Tekbir,
Tebih. Tahmid, Havkale ile de olur.
Tehlil: La lahe llallah, Tekbir: Allah-u Ekber,
Tebih: Sb-han Allah, Tahmid: El tiamd- LIlah,
Havkale: La havle ve la kuvvete ll Billah
demektir. Bunlar zikirlerin en cidalidir. Daha
akas haline gre bir hayr ileyip de
Resulullah'n huzuruna o halde girenler. Hadisleri
byle temiz bir az ile okuyanlar
ResuluALLAH'dan feyz alrlar.
57-) Namaz klan bir Mslman gnahlarndan
dolay tekdir etme. Hadisi erifte yle varid
olmutur: Bir insan m'min kardeine kfir derse,
o kelime dedii yere gider. Eer dedii gibi ise,
orada kalr, dedii gibi deilse syleyene gelir.
M'min kardeine kt sz de syleme. Allah, o
szden onu korur da sylediin eyi senin bana
verir. M'min kardeinin yzne kar veya
arkasndan yalan, sahih, hile. hurda her ne ki yapt
isen karl sana gelir. Cezasn sen ekersin.
58-) Sakn kimse ile alay etme, elenme. Hele
Dervi merebli salih, mtevaz insanlarla alay
etmek, din ile alay etmek gibidir. ylelerini kk
grp onlara glme. Bz ilmine marur insanlar
var ki, muttaki kimselerle istihza ederler. Yarn

kyamette onlarla da istihza edilecektir. yle ki:

Cennetin kaplar alp Cennet nimetleri
gsterilecek, haydi girin denecek, tam girecekleri
zaman kaplar yzlerine kapanacak ve onlara; Siz
Dnyada iken Allah dostlar ile elenirdiniz ite
cezanz bu, haydi Cehenneme denecek.
59-) nsanlarn erlisi olma. erli insann dilinden,
kt szlerinden herkes usanm olduu iin
yzlerine glerler, erlerinden korkulduu iin
onlara gler yz gsterirler, ite errinden
ekindiklerinden dolay kendilerine ikram olunan
insanlar en erli insanlardr. Sakn sen de byle
olma.
Karnn srrn kimseye syleme. Karsnn srrn
ifa eden
insanlar ahlken en dk insanlardr.
Hi kimsenin anasna, babasna svme. O da senin
anana, babana sverse, sen sebep olduun iin
anana, babana s olmu olursun.
Peygamberimiz, anaya, babaya svmeyin, deyince
Ashap, hi insan anasna, babasna sver mi?
dediler. Evet , bakasnn ana ve babasna sver, o
da onun ana ve babasna sver buyurdu.
Byk gnahlardan biri de Mslmann rzna dil
uzatmaktr. Gvurlarn halarna, putlarna svme.
Allah'a svdrmee sebep olursun.
Bir Rafzi'nin yannda mezhep bahislerini ama.
Ashaab- Kiram'a taan ettirmee sebep olursun.
60-) Tabiyetinde bulunduun Devletin byklerine
dil uzatma. Husmet adamlarnn bata

bulunmasyla elde edilen menfaatler ok byktr.

Beeriyet hali hatalar olursa, vebali onlara aitdir.
Sen itaatini bozma. Hkmet memurlarnn Devlet
namna yaptklar ilere itiraz etme. Emirlerine
inkiyat et. Dzeni bozma. Zemmedersen sfat
zemmet, mevsufa tecavz etme. Methedersen, hem
sfat nemde mevsufu methet.
61-) Allah'n azabndan kendini kurtarmak istersen,
Msl-manlarn byklerine, baban gibi hrmet et.
Orta yallarna ikram et. Kklerine efkat
gster. M'min kardelerine kalbinde adavat
bulunan, Cennet kokusu duymaz.
Halkn ezasna tahamml et. Kimseye eza etme.
Kulak ol, dil olma. Yni szleri dinle, ok syleme.
Allah'n emirlerine tazim, mahlukatna efkat, en
mhim vazifedir. Kurtulu ve saadet, bu iki eyi
yapmakladr.
62-) Hayrl bir ey sylemi veya hayrl bir eye
dellet etrni isen evvel onu kendin ile. lk
nasihati nefsine yap. nsanlar, evvel insann iine
bakarlar, szlerine deil.
Mritin fiili sznden daha messirdir.
Resulullah'da sizin iin gzel numune vardr,
buyrulmutur.
Bz insanlar, Kur'an okur da, okuduu Kur'an ona
lanet eder. Hatta kendi kendine lanet okur. Mesel
zalim bir adam (gzn a, Allah'n laneti
zalimleredir.) ayetini yalanc bir adam da (Allah'n
laneti yalanclaradr.) yetini okurken,kendine lanet
eder.
Kur'an'n zemmettii bir sfat, kendisinde bulunan

bir kimse o yeti okurken, keza Kur'ann

methettii bir sfat, kendisinde bulunmayan bir
kimse, o yeti okurken Kur'an, onun aleyhine
hccet oluyor deil mi?
63-) eriat ilminden bir ey biliyorsan, bilmeyene
syle. Sakn bildiklerini gizleme. Bir mezhebe
balanp onu kr krne taklide yeltenme.
Allah'n emrettii eyle amel et. Bilmediklerini
Ehli Zikre (Kitabullah ve Resulullah'n snnetini
bilenlerden) sor. Bir Mft, Allah ve Resul'nn
hkm budur derse, onunla amel et, benim re'yim,
kanaatim budur derse, bakasna sor.
Dinde glk yok. Ruhsatlarla amel et. Alnda,
veriinde semahat et. Bana gelen musibetten
dolay kimseyi ayplama. Allah'tan afiyet iste,
nefsini slaha al
64-) Daima Allah'a yalvar ki, seni salih
m'minlerden eylesin. O zaman Resulullah'n dostu
ve nsr' olursun.
Dnyann fitnelerinden sakn. Allah'n ziyneti var,
eytann ziyneti de var, Dnyann da ziyneti var.
Allah'n ziyneti hell olan eyler, eytann ziyneti
haram olan eylerdir. Dnyann ziyneti de iki
cepheli, bir ksm mubah, bir ksm haran. Bunlar
iyi ayrp, ona gre hareket etmeli.
Houna gitmeyen bir ey bana gelmise, o anda
sabra sarl. Makbul sabr bu. Sakn o musibete
kzp kt syleme. Bir kadnn ocuu lm,
kabri banda alyordu. Resul- Ekrem oradan
geerken kadna sabr tavsiye etti. Resulullah
tanmad iin, ge, benim musibetimle sen

mbtel olmadn dedi. O, Resulullah idi dediler.

Kadn nedametle zr diledi. Resulullah; sabr ilk
musibet arpt zaman olur, buyurdular.
Zayflara merhamet et. Onlarn yz suyu
hrmetine Allah, nusret ve rzk. ihsan buyurur.
Karz (dn) aldn kimseye, sana iyilik yapana,
hediye verene, sadaka verene iyilik yap. Hi bir
"ey yapamazsan onlara selm ver. Veren el.alan
elden hayrldr. Selmn kadrini eski Mslmanlar
bilirlerdi. Bir arada yrrlerken, aralarna bir aa
hail olsa, birleince yine birbirlerine selm
verirlerdi. Yni bu arada birbiri aleyhine kt bir
ey hatra gelir korkusundan veya, eytan byle bir
ilkaatta bulunabileceinden endie ederek. Selm
ile tecdidi aht ve tecdidi slm ederlerdi. Bu selm
arkadana; u ayrldmz mddete senin
dostluunda idim demektir.
Erkekler daima kavi ve stn yaratlmlardr.
Binaenaleyh, kadnlara daima efkat ve merhametle
muamele etmelidirler.
65-) Fatiha-i erifeyi okurken Besmeleyi vaslet
sonuna kadar bir nefeste oku. Ebu Bekre mam
Ali'den gelen bir hadisi erifte; Besmeleyi Fatihaya
vaslederek okuyan Allah affeder. Hasenatm kabul
eder. Dilini Cehennem yakmaz. Kabir azabndan,
azab nardan feza ekberden emin olur. Herkesten
evvel Allah'a kavuur, diye rivayetler vardr.
66-) Allah iin Gayyur ol. Kskan, hayvani ve
tabii gayretlerden sakn. Mesel karna, kzna,
anana, kardeine, bakasnn kt nazarn nasl
girye gryorsan, btn insanlara da ayn hali

nefsinde duymalsn. Buna gayret-i Diniyye denir.

Amma, kendine yaplan fenalktan duyduun eleme
bakalarna yapld zaman duymuyorsan bu,
gayret-i diniyye deil yalanc gayrettir.
Resul'llah'n dnyada eli, yabanc bir kadna
dokunmad. Kadnlardan bi'at szle alrlard.
Musibet annda (NN L L L H VE NN l L
E Y H R A C U N) de. Br cenazen olursa,
cemaatin yz kii veya krk kii kadar olmasna
al. O cemaat, o meyyit hakknda ahittirler. Bir
kiiye yz kii ahitlik ederse, o ahadet red
olunmaz.
67-) Sadaka vermee gayret et. Sadaka Allah'n
gazabn sndrr. Kyamette glgelik olur.
Meleklerin duasna mazhar klar.
Hadisi erifte; Her sabah iki melek iner, biri. Ya
Rab sadaka verenlere sen ikram et. Verdii gibisini
de sen ona ver. Dieri de, Ya Rab cimrilerin
elindekiler telef olsun diye dua ederler. Tabii
meleklerin dualar makbuldr. Bu Hadisi erifin
ikinci kk olan, Ya Rab cimrilere telef ver demek;
"onlar da mallarn hayra sarf edebilsinler, onlar
cahillikten kurtar da sehi olsunlar diye dua ederler",
diye hsn te'vil-de bulunanlar da vardr. nk,
melekler daima insanlarn hayrna dua ederler.
Cehennem ateinden kendini koru. yle ki yarm
hurma vermek suretiyle olsun. eyh Muhiddin
burada der ki: Endls'te eyhlerimizden birisi
hakknda zndk diye ikyet ettiler. Halk hep
birden aleyhine kyam ettiler. O zamann Sultan
emir verdi. Memleketin ileri gelenlerini toplayn

sorun eer, zndklnda mttefikan ahadet

ederlerse, ldrn diye Valiye emir verdi.
Vali de dmanlarnn banda gelenlerden idi. O
zat, meydan siyasete gelirken ekmekiye urad,
yarm ekmek ald ve sadaka etti. Vali halka
sorunca, hepsi, iyi adamdr dediler. Vali ard.
Hep mttefkan bu adam hakknda zndk diyorduk
hepinizin kanaati bir anda deiti. Bu, mutlaka bir
emri Semavi ile oldu. Derken o zat glmee
balad. Ne glyorsun, dediler. Hadis-i erifin
sdkna ve tecellsine glyorum. Biliyorum ki bu
cemaat bu sahidliin aksine mutekit idiler. Vali de
ayn kanaatte idi. Hepiniz de benim aleyhimde
idiniz. Ben bu atei grnce yarm etmek sadaka
verdim. Yarm ekmek yarm hurmadan oktur.
Hepinizin ateini yarm ekmekle sndrdm dedi.
68-) Sakn, Allah seni nehyettii yerlerde
grmesin. Emrettii yerlerden de gaip etmesin,
Allah'tan bakasnn bilmedii amelleri yapmaya
al. Bu amellerin gizlilii hlasn en byk
lmetlerindendir.
Arafe ve Aure orularna devam et. Zilhicce'nin
ilk on gnnde, Muharrem'in ilk on gnnde
ibadeti ok yap.
Eer zayf dp vazifelerini yapamayacak bir hle
dmeyeceksen Allah yolundaki savalarda oru
tut. Eer bakalarnn sana hizmet etmelerini
istiyorsan melekleri kendine hizmet ettir.
Melekler ilim tahsil edenlere hizmet ederler. Hatta
ilim tahsil etmek zere yolunda yryenlerin
ayaklar altna kanatlarn sererler.

rendiklerinle mel edince de Allah yannda

sevgili ve byklerden olursun.
Hastalar ziyaret edersen yetmi bin melek seninle
beraberdir. Sana dua ederler. Gnahlarnn affn
Allah'tan niyaz ederler. Akam ziyaret edene
sabaha kadar, sabah ziyaret etmisen akama kadar
meleklerin istifar devam eder.
Her sabah ve akam namazlarndan sonra kerre:
(EUZ B l L L A H - S S E M G - U L AL MU M N-E EYTAN- R RACM) deyip sure-i
Har'in son yetlerini oku.
Her namazn sonunda (ALLA H- M M E E C I R
N M N-E N N A R) yedi defa oku.
Akam namazndan sonra Evvabin namaz klarsan
sonunda yle dua eyle: (Ya Rab imnmda
dosdoru olmaya, salnda ve lrken de imanl
olarak lmeye ve Maher'e kmaya
muvaffakiyetler ihsan buyur) de.
Gnahnda srar etme, her gnahn akabinde tvbe
et.
69-) Secdeyi ok yap. Yemini ok etme. Hkm
sahibi bir memur olmaya heves etme. Eer
olmusan; fkeli hlinde, iinde bir sknt varken,
a karnna, acele bir iin varken hkm verme.
Kimseye benim Mevlm deme. Mevl
Allah'ndr. Dinnde, imanndan istifade edecein
kimselerle sohbet et.
Allah akna diyerek kimseden bir ey isteme.
Hatta, Allah'dan Allah akna diyerek yalnz
Cennet ve Cemal den baka ey isteme. Sakn
Allah akna diyerek dnya isteme.

Baka birisi bir kadna talip olmusa, sen de o

kadna talip olma, ama ona verilmemise, o zaman
istersin.
Bakas bir mala pazarlk ederken, sen de ayn mala
talip olma. Kabirler zerine oturma. Kabre kar
namaz klma. Bir insann yzne kar namaza
durma.
Bana gelen musibetten dolay lm isteme.
Belki yle dua et: (Ya Rab, eer yaamak
hakkmda hayrl ise, yaat, lm hayrl ise, imn
ile gr) de. Mamafih istemekle lm gelmez,
szler lm getirmez. O, deimeyen bir karara
baldr.
Su ierken otur da i. Her sabah; Ya Rab, bana
sven ve eza eden, beni gybet eden ve kzdrmak
iin gnaha girmi kullarn ben affettim. Sen ahit
ol, onlara hep hakkm hell ettim. Dnya ve
Ahirette kimsede hakkm yoktur de.
70-) Vasi, eli, ahit olmamaya gayret et. Gusl
ettiin yere abdest bozma. Nezretme. Yapmsan
nezrini yerine getir. Nezri bahiller yapar.
Harp isteme amma, dmanla kar karya gelince
arlk sebat et. Sakn firar etme.
Rzgra svme, Rzgar, nefesi Rahman'dr.
Allah'dan hayrl rzgarlar iste. erlilerinden
Allah'a sn.
Yeni bir elbise giyince besmele ek. Ve Ya Rab, bu
elbise iinde beni hayrl ilere muvaffak buyur
diye dua et.pekli elbise
giyme.
Uyuyanlara kar namaza durma. Kalbinde kt bir

hatra
varken namaza durma.
Allah'tan bakas adna yemin etme. Atele
kimseye azap etme, Abdestin daralnca, o halde
namaz klma.
71-) Mtevaz ol, kaslma. Allah yannda mevki,
takva iledir. Yarn maherde btn nesebler iptal
edilecek yalnz Allah ile olan neseb kalacak, o da
takva'dr.
Kim olursa olsun isyan ile emrederse itaat edilmez.
Sana sz syleyene kulak ver, isterse irkin olsun.
nk o kendine kymet vermitir. Bu suretle onun
da gnln alm olursun.
Hediyeyi red etme, tahkir de etme. Her eyi gzel
yapmaya al. Dedikoduyu brak. Lzumsuz
eyleri de ok sorma. Bil ki her hareket ve skn ve
her giri ve kta eriatn hkm vardr. Bunlar
ren.
Mallarn israfna harcama. Glk, matlk, nefret
gsterme. Daima kolaylk, sevgi gster.
Bilmeyenlere ret. Gizli ve aikr yz kzartc
eyleri brak. Allah'tan utan, kt yolda bana bir
musibet gelmeden yayorsan, marur olma ok
iddetli bir azaba gidiyorsun gzn a.
Allah'n mekrinden hazer et. Rahmetinden midini
kesme. Hf ile rica beynini daima muhafaza eyle.
Akl gideren eylere, mskirata hi yanama. Tabii
konu, kendimi beendireceim diye szde san'at
gsterme.
72-) istifara devam et. Hele seher vakitleri ok

istifar et. Allah'n bir snf melekleri vardr onlar,

krei arzda bulunanlara dua ederler. Bir snf daha
vardr ki onlar, seherlerde istifar eden M'minlere
dua ederler.
eyden kork; Allah'tan, nefsinden, Allah'tan
korkmayandan. Her iinde niyetin halis olsun.
htiyarlara hrmet et. Lafz- Kur'an olanlara ikram
et.
Borlu olma, borluluk geceleri rahat karr,
gndzleri zelil eder. Rabbinin ibadetine dnya
ziynetlerinden bir ey kartrma. Dnya garazlar
insandan ayrlmayan hastalklardr.
Ebdalinin reislerinden bir zat, arkadalar ile
yeillik, sulu bir yerden geerken sularn rlts,
ayr ve imenlerin gzellii houna gitti de
arkadalarndan ayrld. O elleden abdest ald.
Namaz kld, nefsinin arzusunu tatmin etti. Amma,
btn arkadalar bandan dalverdiler. O da
rtbesinden azlolundu. Binaenaleyh nefsin
arzularna, badette de olsa tabi olma.
Kimsenin ayplarn aratrma. Nefsinle megul ol,
onun slahna al. ocuklarna gzel isimler koy,
edeb ret. Karnla ho gein, onun mertebesinde
sohbet et. Kendine uydurmaya alma ona medar
et.
rek otu lmden baka her derde devadr.
Onunla ifalan.
73-) Mslman kardelerinden biri ile karlanca
selm ver. Musafaha et. Yalnz kimsenin karsnda
eilme.

Resul- Ekrem Efendimize sordular: Mslman

Mslman'a mlki olunca eilir mi? Hayr
buyurdu. Musafaha ederler mi? diye sorulunca
evet buyurdular. Yine bir Hadis-i erifte; yle
varit olmutur: Her hangi iki Mslman
karlanca selmlar ve musafaha ederlerse,
Allah onlar birbirinden ayrmadan mafiret eder.
Vasiyetin daima ba ucunda bulunsun. lm belki
anszn gelir. Kadnlarla ocuklarla ok oturma.
Onlarn mertebesine ine ine ocuklar ve
ahmaklarsn. Kadnlarla sohbette, daha baka
tehlikeler de vardr.
Kadnlarn, yabanc erkeklerle nazik nazik
konumalar, onlarla sohbet etmeleri, ziynetlerini
gstermeleri, hi doru deildir. Bunu, her
Mslmann hanmlarna anlatmas mhim
vazifesidir. Bz hanmlar erkeklere hsn zan
ederek konumakta beis grmezler, lkin erkeler,
hanmlarn hsn zann gibi deildirler. eytan da
araya girince, fena neticeler husule gelir.
Hanmlarn yanna hizmeti diye, gen
delikanllara msaade edilmemeli, Kadnlar,
onlarla daima hicab ardndan konumal. . .
Yanndan hi ayrlmayan, dama iyilik ve
ktlklerini yazan meleklere hep, aleyhine olan
eyleri yazdrma. Bir gn gelip dosyalarn sana
verilecek. Ve oku denecek.
Allah, sana servet ihsan etmise, onu Allah'n raz
olaca yerlere sarf eyle. Allah'n ihsan olan o
serveti, Allah'a isyan yollarnda harcama. Bz
gafillerin muvakkat yaaylarna aldanma, insan,

nimeti arttka kr artrmal. kr etmeyenlerin

kalbine gaflet gelir. Kalbi Allah'tan gafil olanlarn
dilleri zikrullaha, kalbleri huzura kavuamaz.
Mslman kardeinin namusunu koru. Onu, hibir
yerde mahcup etme. Bir Mslman, rn'min
kardeini tahkir eder, kk drr ve mahcup
ederse, Allah da o' byk gnde, yardma muhta
bulunduu gnde onu rezil eder.
74-) Mideyi ok iirme ahmaklarsn. Yaamak
iin ye. Rabbine kulluk etmek iin yaa, yemek iin
yaama. Semirmek iin yeme. erisine yemek
konulan kaplarn en erlisi midedir.
Vcuttan dmeyecek, vazifeden kalmayacak kadar
yemeli. Midenin te birine yiyecek, te birine
iecek koymal. te birini de nefes almak iin bo
bulundurmal. Gnde bir n Sddklarn yemei,
iki n m'minlerin yemeidir. Gn bir n
tbiri, oburlarn uydurmasdr. slmiyette byle bir
ey yok.
Lokmalar kk al. yice ine, birini yutmadan
dierini alma. Her lokmada besmele ek. Yutunca
Allah'a Hamdet. Su ierken bardan iine nefes
alma. Barda azndan ek de yle nefes al.
Suyu nefeste i. Bir yere yaslanarak marurlarn
yedii gibi yeme, klelerin yedii gibi ye. Sen
Rabbinin sofrasnda kulsun, edebe riayet et. Eer
cemaatle bir sofrada yemek yiyorsan. nnden ye.
eitli yemekler varsa, cannn sevdiinden
doyuncaya kadar ye. Bakasnn yediine bakma.
Sofrada nne bak. Hrsla yeme. Yemein iine

sinek kanadn batrmsa, o sinei alp atmadan

yemee daldr da sonra at. nk, onun bir
kanadnda zehri, dier kanadnda panzehir vardr.
Evvel zehirli kanadn daldrr. Sinek insanlara
zararl bir
mahluktur.
Bizim grmediimiz eyleri Nbvvet nuru le
gren Peygamberimiz byle haber verdiler.
Bir kaba kpek dalarsa yni br kaptan kelp yer
veya ierse, hemen onu dk. Ve o kab yedi defa
yka birisini toprak veya kumla
yka.
stne bana dikkat et necaset bulamasn. Abdest
bozunca da iyice kurulan, elbisene idrar
bulamasn, hem de idrar iyice kesilmeden abdest
alma. Eer, abdest aldktan sonra bir yalk
grlrse, abdest bozulur.
Seferden gelirken evine anszn gelme. Mektup
yaz, haber sal, (Telgraf ek, telefon et) gelecein
gn bildir.
Birini dveceksen yzne vurma. Birini seviyorsan
sevgini ona syle, onun da seni sevmesine vesile
olur.
75-) Bir imama uyunca ondan evvel tekbir alma.
mamn tekbirinden sonra al. Btn erknda
imamn peinde git. Kendin imam olursan cemaatin
en zayfn dn. Namaz uzatma. Kur'ann
mnalarn kendine tatbik et. Bilmiyorsan Allah
kelm olduunu dn.
mam (SEM ALLAH- LIMEN H A M I D E H

deyince; nan ki bu sz kulunun lisanndan Allah

syledi. (RAB B E N A V E L E K E L H A M D )
de.
Rk, scud tebihlerine defa syle. ten az
olmasn Fazla sylersen de olur.
Namaza girerken; vekar ve sknetle yr. Uykun
varken namaz klma. Yats namazndan evvel
uyuma. Yats namazndan sonra da konuma
hemen yat, erken kalkarsn.

4.Blm
76-) Mslmanlardan birini irkin bir ite grrsen
kendini deil, amelini gr. Eer bu kerahatinde
sadk isen, onun yapt fenal sen yapma. Eer
yaparsan mrisin.
Orulu iken dikkat et gnah ileme, Oru
Allah'ndr. Allah, seni orulu hlinde raz olmad
bir ey ilerken grmesin. Orucunu da iptl eder.
Eer maln varsa, menfaati devaml olan hayrlara
sarfet. Dini malumatn varsa, onlar bakalarna da
yay, istifade etsinler.
Yol zerinde uyuma. Gece kabirde uyumak icap
ederse, yoldan ekil; nk, yollarda haarat eksik
olmaz.
Bir yerde oturacak veya yatacaksan;
( E U Z B K E L M T-l L L A H l-T TAM
M A-T K L L M A" MN ERR M I I L
K A) yaratlmlarn errinden Allah'a snrm, de.

77-) kii bir yerde iken, ikisinin gizli

konumas veya ncnn bilmedii bir lisan ile
konumalar caiz deildir.
Mslmanlar arasnda dostluk, muhabbet, lfet
gerek. Her hangi bir Mslman korkutmak veya
onu pheye drmek slm kardeliine
aykrdr.
Horoz sesi iitince hemen Allah'n fadln iste.
Merkep anrd zaman da eytann errinden
Allah'a sn. Eek eytan grnce anrr, horoz da
melei grnce ter. Gkte bir melek var ki horoz
eklindedir. tt zaman yerdeki horozlar onun
sesini iitir ve terler.
Her halinde yi niyetli olmaya gayret et. Salih
amellere devam et. Hele gafiller, fask ve facirler
iinde bulunursan, onlara gelecek azabdan
kurtulabilmek iin, o fitnelere dahil olmadn
kalb ve azalarnda isbat etmen lzmdr.
Bir kimse aksrr da { E L H A M D - L l L L
H ) de-mezse, ona hatrlat. Yine demezse
(YERHAMEKALLAH) diye ona dua etme.
Bir adam yzne kar medhedip de onu mahcub
etme. Birisi seni yzne kar medhederse, yerden
bir avu toprak al da nne dkver. Ben de dier
insanlar gibi topraktan yaratldm ne kadrim var
de.
afak batarken ocuklar evden dar
karmaynz. nk o zaman eytanlarn
kaynat zamandr.
Yemek yerken, baka birisi sana bakmasn, ona da

yedir. Hatip hutbe okurken konuanlar olursa,

onlara sus deme. Senin de Cuman batl olur.
ftarn hurma ile yap. Hurma yoksa yudum su
i. ftarda acele et. Kalbini murakabe et. Bir
m'min hakknda kalbine kt bir ey gelmise,
hemen onu izale et ve hsn zan eyle.
78-) Sohbetinde bulunduun veya senin sohbetine
gelenlerin rtbe ve menzillerine gre muamelede
bulun. Allah'a verdiin ahd rububiyetini krar edip
her zaman ve her yerde ahdine vefa gster. Allah'n
yetlerine bak, verdii zahiri ve batn azalarn
yerinde kullan, onlar serde kullanma.
Peygamberlerine uy, Kur'an okuyan dinle, tazim
ile dinle. Kur'ann indekileri dn. Hadisi
eriflerin sahih olanlarn ren. Ashab Kiram
arasnda zuhura gelen hadiselere dalma. Hepsini
sev, her hak sahibine hakkn ver.
Gzn harama baktrma, dier azalarn da kt
eylerden koru. Alimlere tazim et, erlilere gler
yz gster ki onlar da dzelsinler. Hayvanlara
efkatle muamele eyle. Aalan koru ve slah et
Sofilerin er'i erife muvafk olanlarna hrmet
gster. Evldlara ihsan eyle. Kadnlara iyi
muamelede bulun. Namaz huzur ile kl. Zektn
vakit geirmeden ver. Byklerin er'a muvafk
emirlerini dinle ve itaat et. Hlsa btn mevcudata
nasihatle muamele eyle. . .
79-) Bir eyi iyice bilmeden, grmeden ileme.
Allah yannda hkmn bilmediin bir eyi kr
krne yapma. Dnyada denmesi lzm olan
haklar de ki, Allah seni sevsin.

Namazda gzn secde mahalline dik. Saflarn

dzgn ve sk olmasna al. Namazda baka yere
bakmadka Allah sana nazar eder.
erefli olmayan kazanlardan sakn. Mesel kelp
paras, hacamat creti, yz suyu dkerek, namustan
fedakrlk ederek kazanlan paralara tenezzl etme.
Bakc, byclere gitme ve byle eylere
teebbs edip de para kazanmaya tenezzl etme.
Kazanmaya kudretin varken sadaka alma. Allah'n
verdiine kret. Az, ok deme. M'minlerin iyi
huylar olduu gibi kt huylar da olur, sen daima
iyi huylar gr.
Allah ve Resuln sevenlere ve onlara yardm
edenlere buzetme, baz kimseler, o falan
sevmiyordu diye ona buzeder; bu doru deildir,
buzettiin, Allah ve Resuln seviyorsa, onlarn
hatr iin sen de onu sevmee mecbursun. Amma,
o senin hocan, eyhini sevmiyorsa, varsn
sevmesin. Onun, senin eyhini sevmemesi ona
buzetme-ni icap ettirmez.
80-) "(A L L A H ALLA H)" sim' erifine devam
et. Allah lfz erifinin faidesi hibir zikirde yoktur.
Bandan elifi kaldnrsan ( L L L A ) kalr. Yine
Esmi hsna'dandr. Birinci lm' kaldrrsan (L E
H ) olur. O da Esmi hsnadandr ikinci Lm' da
kaldrrsan ( H U ) kalr ki, o da Esmi
hsnadandr. Baka kelimelerde bu yoktur. Din'de
gzel eylerle iftihar edilir. Mushaflarn tezyini,
Camilerin tezyinat erat saafndendir, diye varit
olan Hadisi erifden rkme, ilmi olmayan bunu
tersine anlyor.

Kyamet almetlerinin hepsi mezmum deildir.

eairi Diniyyeye tazim olmak kasdyle yaplan
eyler makbul ve memduhdur. Duada haddi
tecavz etme. Mesel slai Rahm'i kat edecek
dualar yapma. (Halamn, teyzemin, amcamn cann
al) gibi.
Taharatte de suyu fazla israf etme. Abdest
azalarn er defa yka.
81-) Kur'an dnerek oku. O, zikirlerin en
ykseidir. Bir sureye balaynca, bitirinceye kadar
konuma. Br hastann yanna girince ( Y A S Y
N ) oku.
Mellif Muhiddin- Arab der ki: Bir gn ok
hastalandm. Baygn bir halde idim. Korkun
kimseler grdm. Bana eza etmek istiyorlard.
Derken gzel imali ve gzel kokulu br zat geldi
onlar hep kovalad. Sevindim. Ve efendim siz
kimsiniz? diye sordum. Ben ( Y A S Y N )
sresiyim dedi. Gzm atm baktm ki, babam
ba ucumda alyor ve (YA S Y N ) erifi
okuyordu. Bitirdi. Grdklerimi babama syledim.
Hastalarnza ( Y A SY N ) okuyun diye
emir var.
Ar bir hastann yannda bulunursan ona (LA
LAHE LLALLAH) telkin et. Demezse sui zan
etme. nk o halde, belki baka eyle meguldr
de senin telkinini duymamtr
Cenazelerinizi takip ederken eer yryorsan
tabutun etrafnda yr. Binekli isen, arkadan takip
et. Defnolunduktan sonra hemen brakp
gitme.Biraz kabrin yannda bekle. Cenaze, kabrinin

banda oturanlarla nsiyet eder.

Su itiin kabn azn kapat. Gece lambalar
sndr. Kapy kilitle. eytan kilitli kaplar
aamaz. Eer kapy kapatrken besmele eker,
Ayet-l Krs okursan, sabaha kadar zarardan emin
olursun
Dnyada bir yolcu gibi yaa. Elindekilerin
hesabn vereceini unutma. Sana hainlik yapana
sen yapma. Sana tecavz edene sen tecavz etme.
82-) badetlere ne'eli olarak bala. Eer keseln
(arlk) gelirse, onu brak baka ibadete ge.
Amma, farzlar byle deil. Onlarn vakti geldi mi
ister neeli, isterse neesiz ol, farzlar derhal ilenir.
Birisi, sen ibadet ederken baka, o ibadeti gzelce
ifa ederken o da rensin diye niyet et. Riyadan
kurtulursun. hlsna dikkat et. Halk iinde gzel
namaz klp da tenhada felfes klan, Allah'a hakaret
etmitir. Elinden geldii kadar gayret et, gzelce
ibadetlerine devam et.
Sakn Allah beni aki yazdysa akym, said
yazdysa Said'im deme. Hayrl ibadetler ve hayrl
iler yapyorsan, Said olduuna Allah tarafndan
bir mjdedir. Allah gzel ameller ileyenlerin
ecrini zayi etmez.
Kabirleri sk sk ziyaret et. Yalnz kabristanda ok
oturma, mezarlara ibret nazaryla bak. Ahireti
hatrla. Kabristanda Dnya ilerini konumak
suretiyle llere eza etme.
Yol stne, glgeliklere, aa altna, su kenarna,
kabirlerdeki deliklere, suya, ieme. Yedi byk
gnahlardan itinap et. (irk, ehire, katli nefs,

yetim mal yemek, riba, askerden kamak, namuslu

kadnlara, kt ve namuslarna dokunur szler
sylemek).
83-) Hakk daima nde tut. Ve Allah'n kullarna,
Allah'n muamele ettii gibi muamele et. ibrahim
Peygambere bir mrik misafir olmak istedi,
brahim Aleyhisselm; Mslman olursan misafir
ederim, dedi. O da kabul etmedi. Dnd gitti.
Cenab Hak brahim'e; bir lokma ekmek iin
herifin dinini, babasndan kalan alt dinini terk
etmesini teklif ettin. O, yetmi senedir gvurluk
yapar, ben onu besliyorum ve rzkn kesmedim.
Buyurunca, brahim Aleyhisselm yola kt ona
yetiti. Gel dedi, seni misafir edeceim. nk
Rabbim senin iin bana itab etti, deyince o, hem
misafir oldu ve hem de Mslman oldu.
nsanlardan gelen ezaya sabret, tahamml et.
Kimseyi hakir grme. fkelenince nefsine sahip ol.
Aman, Allah'dan bakasna kulluk etme. Evinde
bulunan hayvanlara, kedi , kpek ... ne varsa
onlarn yiyecek ve ieceklerini ihmal etme. Onlar
emanettir.
Haftann pazartesi ve perembe gnleri amellerin
Allah'a arzolunduu gnlerdir. O gnlerde oru
tutarsan iyidir. Oru tutamazsan iyi eyler yap.
Kimseye kar kalbinde buz ve adavet
bulunmasn. Allah, irk gibi kalbinde buz ve
adavet bulunanlar da affetmez. Bir gn gelip seni
brakacak arkadala da dostluk kurma. Daima
seninle beraber bulunacak dostlar kazan.
Kan, kz, olan, ahbab, yaran, mal, mlk hep

muvakkat dosttur. Seninle kabre girmezler. En

samimi dostun, iyi amellerindir. Kabirde,maherde,
her yerde senden ayrlmazlar. Dostunu bil.
Yarn maher yerinde en bedbaht insan, bakalarna
vaz- nasihat etmi de kendisini unutmu,
syledikleri hayrl eyleri kendisi yapmam,
bakalarn fenalklardan nehyetmi de kendisi o
fenalklar ilemi olan kimselerdir.
Hell kazan, hrs brak, uykudan uyannca
gznden uykuyu sil, hemen Allah' zikret.
eytann dmn zm olursun. eytan uyu
diye efsun okur. Abdest alnca ikinci dm
zlr. Namaz klnca hepsi zlr.
84-) Dehre svme. Dehr Allah'ndr. Eer dehriyle
zaman murat ediyorsan, zamann elinde bir ey
yoktur. ler hep Allah'n yed'i kudretndedir.
Malm malm diye kaslma, senin maln yiyip
bitirdiin, giyip eskittiin, sadaka ile elden
kardndr. Bunlardan bakas aleyhindedir.
Nereden topladn, nereye sarfettin, niin depo
ettin?diye soracaklar. Dinini ren. Din adam
dil olur.
Kabir azabndan, Deccaln errinden, Cehennem
azabndan, hayatnda ve lmnde sana arz olacak
fitnelerin errinden Allah'a sn.
Peygamberimiz, namazlarnn sonunda yni,
kaide-i ahiresinde bu duay okurlard. Kalbini ve
kalbine gelenleri daima murakabe et. eriat
terazisine ver. Onunla ayarla. eytan, krssn
kurar da avanesine oradan emirler verir. Allah'n
Ar da su zerindedir. eytan bu hareketiyle halk

ifal etmek ister. eriat bilmeyenlerle eytan alay

eder. Ve onlar abuk aldatr.
Peygamberimiz Medine'ye teriflerinde bni
Seyyad denilen bir Yahudi khini vard. Resul-
Ekrem ona ne gryorsun? diye sordu. Deniz
zerinde krs gryorum, dedi. Resul- Ekrem, o
eytann krssdr, buyurdular.
Kur'an Kerim'de Allah'n ar su zerindedir. Sizi
imtihan iin yni hanginiz daha iyi ilerde
bulunacak, ite o iptil eytann fitnesidir.
Kendisini lh gibi tahayyl ettirir de oradan
emirler verir. O, m'minlerin en byk dmandr.
eytann errinden Allah'a sn.
Bakc, byc, aldatc, kendine eyh ss
verenlere inanma. Dinin gider. Elde mizan eriattr.
Ona uymayan eyler eytan yoludur.
85-) Devlet adamlarna dil uzatma. Kalblerde
tasarruf Allah'ndr. Onlarn kalbi de yed'i kudreti
lhi'yededir. Sen meru olan emirlerine hemen
itaat et. Peygamberimiz. Ull emre itaat edin,
isterse yz yrtk Habei bir kle olsa da
buyurdular.
Hristiyan bilginlerinden bir zat, slm
lkelerinden birine geldi. Dolarken,herkes
komaya balad, ite Sultanmz geliyor, diye
seviniyorlard. O Hristiyan zat da bekledi. Bakt ki
siyah, vaktiyle kle olduu nianlarndan belli,
yz yrtk, irkin bir yz. Yzne baknca;
Allah'n varlna, birliine, eriki ve naziri
bulunmadna, istediini istedii gibi yapar
olduuna,mlknde istedii gibi tasarruf ancak

Zat- Ahad'iyetine has olduuna, Hazreti

Muhammedin (S.A.V.) de hak Peygamber
olduuna ahadet ederim dedi. Dediler ki; bu
imann sebebi nedir? Dedi ki; u siyah klenin
saltanatndadr. nk, zahirer bu adamn arkasna
iki kii bile dmez. Halbuki btn Ulema, Esra]
ve iyyan hep onun nnde elpene duruyorlar,
inandm ki Allah birdir. Kullarnda istedii gibi
tasarruf ediyor. Ve Habibi de Hazreti Muhammed'i
de (S.A.V. ) tasdik ediyor.
Yemek ve su kaplarnzn azlarn kapatn.
nk, senede bir gece gkten veba yaar. Ak
kaplara veba girer diye Hadisi erif vardr.
86-) Misafirlerine ikram et. Hadisi erifte; Allah'a,
Ahiret gnne iman olan misafirlerine ikram etsin
buyrulmutur. Misafirin hakk gndr. Fazla
kalrsa sadaka olur. Gelip geici ise, bir gnlk
hakk vardr. Misafire ikram, imnn
ubelerindendir. Hayr sylemek, kt szlerden
dili tutmak da imann ubelerindendir.
Bir amel ilerken onu gzel yapmaya al. nk,
amelini gzel yapan emeline muvaffak olur. Gzel
amel er'i erife uygun olan ameldir. Allah' grr
gibi ibadet etmekliindir.
87-) Abdestli bulun, her farz namaz iin abdest
alrsan gzel olur. Abdest mstakil bir ibadetdir.
Geri baka ibadetlerin shhati iin art klnmtr,
amma, istiklline dokunmaz.
Sabah namazn klan kimse, Allah'n ahdine
girmitir, sakn ona dokunma. Geceleri gafletle
geirme namaz kl. Allah'ndan, Dininde, Dnyada,

Ahiretinde af ve afiyet iste. Allah'dan daima hayr

iste. Bir insan, sdk ile Allah'dan ehitlik isterse,
Allah ona yatanda da lse ehid sevab verir, diye
Hadisi erif vardr.
Hayrl ilere bakalarn da tevik edenler sevabda
mterek olurlar. Dnyada insanlara srr, ferahlk
alayan ve skntlarn giderenlerin Allah,
Kyamet gnnde skntlarn izale eder.
88-) crasna muktedir bulunduun fkeyi yut.
Allah, fkesini yutanlar ve nsanlarn kabahatlerini
af edenleri metheder. Peygamberimiz de, fkesini
yutann kalbine emniyet ve imn dolar,
buyurmutur.
Halkn ihtiyacna ko, onlarn ilerini grmek
amellerin en efdalidir. Hele dmlere yardm, en
byk ibadetdir.
Allah'dan mafiret isterken, gnahlardan Allah'n
seni korumasn iste. Gnah ilemisen cezasndan
korumasn iste. Allah'n bildii ve olduun halin
tersini gsterme. Grndn gibi ol. Rfk ile
muamele et. Mlayim, yumuak olmayanlar birok
hayrlardan mahrum kalrlar.
Sana birisi bir hediye takdim ederse, ona
mukabelede bulun. Bir ey vermee kudretin
yoksa, dua ile mukabelede bulun. Amma, sen
birisine hediye vermisen, sakn karln
bekleme. Ve bir ey beklemediini ona anlat. Eer
mukabele ederseniz mteessir olurum, de.
Eer, sana bilmukabele takdim ettii hediyeyi
kabul etmezsen, memnun olacaksa o hediyeyi

kabul etme. Amma, o da gnl holuu ile sana bir

hediye verir ve onu almaynca mteessir olacan
anlarsan kabul et.
Aman, gvur olaym, veyahut dinimden dnm
olaym, gibi szlerle yemin etme. Selmetle
slmiyete dnemezsin. Allah' an, gayriye yemin
etmek gnahtr.
Yalan rya uydurmak veya ryaya yalan katmak
yalanlarn en fenasdr.
89-) Hakknda kt bir ey sylemilerse skut et.
Bunu sana syleyene tearuz etme. Zennunu
Msri'ye Mtevekkil sordu: Sana zndk diyorlar ne
dersin? Dedi ki; hayr desem syleyenleri yalanc,
evet desem nefsimi yalanc yapm olacam
bilaenaleyh skut ediyorum, dedi.
Bir m'mini kk drecek, utandracak eyleri
syleme. Byle syleyenler cehennemin en iddetli
yerlerinde hapsolunurlar, diye Hadis-i erif vardr.
Dininle dnyay yeme. davul, zurna alpta para
kazanmak, din ile dnyay elde etmekten daha
iyidir.
undan, bundan haber veren khini tastk etme.
Elinde, aznda bulak varken uyuma. Ve kimseye
dmanlk etme. ki yzl olma. Ticarette ihtikr
yapna. Birisi bir yere oturmu ve tekrar oturmak
zere bir yere ayrlmsa, onun yerine oturma.
Av muhabtr ama, sen av peinde dolama. Sana
ikram olsun diye bir sandalye veya st veya gzel
koku takdim ederlerse reddetme.
Borca girerken demee niyetin salam olsun,

demee muvaffak olursun. Eer niyetin rkse,

borlu kalrsn. Borlu lenlerin cenaze
namazlarn Peygamberimiz klmazd.
M'min kardeine gnden fazla dargn durma.
Rast gelince ilk selm sen ver. Hayrl olursun,
insanlar ayaa kalksnlar, karnda el balasnlar
diye bekleme.
efaat ettiin kimsenin hediyesini ve ziyafetini
kabul etmek riyadr. Kabahati sabit veya hakl bir
tasfiye ve azledilmi kimseler hakknda efaat caiz
deildir. Byle bir caniye efaatte bulunmak,
Allah'n linine sebeptir. efaati kabul edeni de
mkl duruma sokmu olursun. efaat, hakl ve
hayrl eylerde olur.

5.Blm
90)Hazreti Ali Keremullah vehe Efendimize
hitaben varit olan vasiyetlerden,
Hazret Ali der ki: Resulullah efendimiz bana
vasiyet etti. Ve Ya Ali bunlar hfzet hayr grrsn
buyurdu.
Ya Ali; Cahillikten daha beter fakirlik yok.
Akldan daha gzel mal yok. Kendini beenmekten
daha korkun yanllk yok. Mavereden daha
kuvvetli yardmc yok. Yakut (salam bilgi) gibi
imn yok. Fenalklar brakmak gibi koruyucu yok.
Gzel huylar gibi soy sop yok. Tefekkr
(dnmek) gibi ibadet yok.

Ya Ali; her eyin bir feti vardr. Szn feti

yalan, ilmin feti unutmak, ibadetin feti riya,
zekatn feti vnmek, eceatin feti zulm,
cmertliin feti baa kakmak, gzelliin feti
kendini beenmek, asaletin feti kaslmak, hayatn
feti meru olan vazifelerini yapmaktan utanmak,
halin feti yenilik, ibadetin feti usanmaktr.
Ya Ali; birisi seni yzne kar methederse,
Allah'n beni onlarn dediinden hayrl eyle,
bilmedikleri eylere beni affeyle, onlarn sz ile
beni sorguya ekme, de. Onlarn szlerinden salim
kalrsn.
Ya Ali, orulu iken, iftar ederken Allahm senin
rzan iin oru tuttum ve verdiin rzklarla da iftar
ediyorum. de. O gn, ne kadar insan varsa
hepsinin sevab kadar sevap kazanrsn.
Oru tutan kimsenin, Allah yannda makbul bir
duas vardr, iftar ederken besmele eker ve ey
mafireti bol Allahm, beni affeyle derse af
olunur.
Ya Ali, gnee ve aya kar oturma, arkan dn de
otur. Gnete de ok oturma hastalk gelir.
Ya Ali; Ysin-i erifi ok oku, a, susuz, plak
kalmazsn. Hastalk, korku, zindan grmezsin,
yalnz kalmazsn, her yerde hrmet grrsn. Bir
eyin kaybolmaz. Bir hastann banda okursan,
ecel gelmise, lm asan olur. Akam okuyan,
sabaha, sabah okuyan, akama kadar emin olur.
Ya Ali; yatarken Tebareke suresini oku. Kabir
azab grmezsin, Mnkir, Nekir sual sormaz.
Ya Ali;( KULHUALAH-U A H A D ) ab-

destli olarak oku. Kyamet gnnde; Ey Allah'n

metheden, kalk Cennet'e buyur derler.
Ya Ali; kt szlerden ve kt gzlerden
korunmak iin Maaallah de. (LHavle. . .) oku.
Ya Ali;zeytinya ye ve vcuduna al. eytan
yaklaamaz.
Ya Ali; yemee balarken tuzla bala. Sonunda da
tuzla bitir. Birok dertlere devadr.
Ya Ali; yemein banda Besmele ek, sonunda da
Hamd et. Sonuna kadar melekler sevap yazarlar.
Ya Ali; Evinden karken Ayet-l Krs'yi oku,
ilerin kolaylar.
Ya Ali; yalnz sefere kma. eytan seninle
beraber kar.
Ya Ali; ocuun olursa, sa kulana ezan oku, sol
kulana kmet getir. O ocua eytan zarar
yapamaz. Gk aylarnn banda ve ortasnda
eytanlar ok faal olurlar. Kendinizi koruyun,
erlerinden Allah'a snn.
Ya Ali; Sail'i reddetme. sterse at zerinde gelsin,
bir ey ver. Verilen sadaka sail'den evvel Allah'a
gider. Sabah erken sadaka vermeli. nk, bel ve
musibetler sadakann nne geemezler.
Ya Ali; fakirleri miskinleri sev. Allah da seni
sever.
Ya Ali;evine girince evdekilere selm ver. Evinin
bereketi artar.
Ya Ali gzel huylu ol. Byle olursan, oru
tutanlarn, namaz klanlarn derecesine ularsn.
Ya Ali; fkelenme. fkeli insana eytan istedii
eyi yaptrr.

Ya Ali; Allah'n affedici olduunu unutma. Daima

Allah'tan mafiret iste. Allah, meleklerine buyurur
ki: Kulum benden baka kimsenin gnahlar
mafiret edemez olduunu bildi. ahid olun. Ben
kulumu affettim.
Ya Ali; yeni bir elbise giyersen, eskisini bir fakire
giydir. O elbise fakirin zerinde bulunduka
Allah'n hfzndasn.
Ya Ali; Camiye girerken: Allah'm bana rahmet
kaplarn a de. karken de, Allah'm, bana
rzk kaplarn a de.
Ya Ali'; doru, yalan ne olursa olsun, Allah'a
yemin etme. Azn yemine altrma.
(Yeminlerinize Allah' siper yapmayn.) Allah,
yalan yere yemin edenleri temizlemez. Ve onlara
merhamet etmez.
Ya Ali; drt ey var ki eytandandr: Alamayan
gz, kat kalb, uzun emel, dnya sevgisi...
Ya Ali; dilerini temizle. Aralarnda yemek
paralar kalmasn. Melekler sevmezler.
Hazreti Ali der ki: ResuluIlaha, Bakara suresinin
otuz yedinci yetindeki (Adem, Rab'binden
kelimeler belleyip onlarla yalvard. Allah da
tvbesini kabul buyurdu.) Bu kelimeler ne idi?
diye sordum. Resulullah buyurdular ki: Allah,
Adem'i Hindistan'a, Havva'y Cidde'ye, ylan
sfihan'a, eytan' Bisan'a indirdi. Cennet'te en
gzel mahluk, ylan ile tavus idi. Adem'i ifalde
eytana yardm ettikleri iin onlar da gazaba
uradlar, Hazreti Adem Hindistan'da ban

semaya kaldramad, alad ve mteessir olarak

oturdu. Bir gn Cebrail geldi, selm verdi. Allah'n
selmn da tebli etti. Ve dedi ki; Rab'bin soruyor
ben onu kudretimle yarattm, Ruhumdan Ruh
nefhettim. Meleklere secde ettirdim, Havva'y ona
e ettim. Bu hzn ne?
- Ya Cebrail, civar- Rab'b ldan buraya
indirildim.
- Ya Adem, yle dua et: (Allah'm Muhammed
hrmetine sana iltica ediyorum. Ben gnah iledim,
nefsime zulmettim. Beni affeyle.)
Sonra Havva ile birleince dediler ki: -(Ey
Rab'bimiz, kendimize yazk ettik. Eer bizi
esirgemezsen zarara urayanlardan olacaz.)
dualarn yaptlar. (A'rf suresi 23).
insan, dnyada babasnn yolunda gitmeli.
Babamz kusurunu itiraf etti. Allah'dan mafiret
istedi. Allah da hem affetti. Hem de en byk
saltanat ve elilii ihsan etti.
eytan, Allah'a kafa tuttu, beni azdrdn dedi,ebediyyen mel'un oldu. Allah'a boyun emeli,
kusurlarn itiraf etmeli, Allah'dan daima af ve
mafiret istemeli. Adem'in olu olduunu bylece
isbat etmeli. eytan suyu iip de Allah'a kafa
tutanlar, nisbeti dem'e deil, eytana balam
olurlar.
Ylan ldr.
Ya Ali; inad olma. Sonra piman olursun. Dilini
daima hayra altr. Ahiretin en iddetli azab
dildendir.
nsanlarn en byk dertleri, hased, hrs, gazap,

kizb'dir. insanlarn erlisi yalnz geen, kimseye

menfaati dokunmayan, hizmetilerini dvenlerdir.
Daha erlisi, hayr umulmayan, errinden korkulan
kimselerdir.
91) Eba Hreyre'ye hitaben varid olan vasiyetler:
Ya Eba Hreyre; bir yeti ezberledikten sonra
unutmak, byk kabahattir. Allah'a byle gelme...
Ya Eba Hreyre: Ululemr olanlara lanet etme.
Allah bir kavmi ululemrlerine lanetlerinden dolay
Cehenneme att.
Ya Eba Hreyre; eytandan bakasna svme.
Temiz lisan ile lrsen, btn Peygamberler ve
m'minler Cennet'e girinceye kadar seninle
msafaha ederler.
Ya Eba Hreyre; gece yansndan sonra klnan
namazlar efdldir. Bunu ihml etme.
Ya Eba Hreyre; iyi eyleri emret. Kt eyleri
nehyet. Herkese iyilik ret. Bir kimseyi fenalk
yaparken grrsen, ahsna bir zarar gelmeyeceini
bilirsen, ona Allah'tan kork de.
Ya Eba Hreyre; Mslmanlara gler yz gster.
Selm ver, msafaha et. Melekler senin iin dua ve
istifar ederler. Allah, meleklerin dua ve
istifarlarn kabul eder.
Ya Eba Hreyre; iyilii kk grme, iyilik
deyince hepsini yap. Hatta acize bir testi su
getirmek suretiyle olsun, iyi huylarn, kk olsun,
byk olsun karl Cennet'tir.
Ya Eba Hreyre; evinde ehli ve iyline namaz
klmay emret. Allah evinize bol rzk verir. Sizin
eve eytan sokulamaz.

Ya Eba Hreyre; her Mslman iin Allah'dan

mafiret iste. Hepsi sana efaati olurlar.
Ya Eba Hreyre; sekertta olan bir kimsenin
yanna girersen, ona Kelime-i ehadet'i telkin et.
Onun sevablar kadar sana da sevab verilir. Hatta o
hastaya tevbe ettir. Tevbe telkini shhatte olanlara
daha faydaldr.
Ya Eba Hreyre; mmetime snnetimi ret.
Ahirette nurlara gark olursun da herkes sana gbta
eder.
Ya Eba Hreyre; misaferlere, yolculara ikram et.
Hatta onlar ehline tercih et. Melekler seni sratta
teyi ederler.
Ya Eba Hreyre; Mslmanlarn yollarna eza
atma. Elinden geldii kadar yollardan ezalar
kaldrmaya al. Bir insan, yol zerinde grd
ezay kaldrr veya onu, zerine toprak dkmek
suretiyle rterse, Allah da kyamet gnnde onun
ayplarn rter.
Ya Eba Hreyre; mlarn sol elinden tut, onlar
gidecekleri yere kadar gtr. Bu da bir sadakadr.
Sarlara hayr duyurmak, armlara yol
gstermek hep sadakadr.
Ya Eba Hreyre; borcunu elinle gtr ver.
Melekler seni teyi ederler. Borcunu deyenlere
melekler dua ederler ve Allah- Zl Cell onlara
ummadklar yerlerden rzklar gnderir.
Ya Eba Hreyre; Bir insan hellinden mal kazanr,
zektn verir, sonra miraslarna brakrsa, o
maldan yaplan btn hayrl eylerde onun hissesi
vardr.

Ya Eba Hreyre; ehiden lenlerin btn gnahlar

af olunur. Yalnz kul haklan, bir de namuslu
kimselerin namusuna dokunacak kt szler af
olunmaz.
Ya Eba Hreyre; her gnah, Ahirette tasadr. Bz
gnahlarn tasas ok byktr. En by
bakasnn malna, namusuna, canna kar yaplan
gnahlardr.
Ya Eba Hreyre; kimseyi korkutma, seni de
ahirette korkuturlar. Bakalarnn sana kar yapt
kabahatleri affet. Byk mkfat grrsn.
Ya Eba Hreyre; evinin her tarafnda namaz kl.
Evinin nuru gzlerde grnr.
Ya Eba Hreyre; akam ve sabah yemeklerinde,
muhta akrabalarn gzet. Allah, dnya ve ahirette
dostlarna ayrd hayrlardan sana da byk
hisseler ayrr.
Ya Eba Hreyre; Allah'n btn mahlukatna
merhamet et. Allah da yarn sana merhamet eder.
Ebu Hreyre der ki: Resul- Ekrem efendimize;
Ya Resulullah ben bir sinek suya dm
rpnyor, onu o halde grnce iimden bir
merhamet hissederim dedim de, Resulullah
defa Allah sana merhamet etsin buyurdular.
Ya Eba Hreyre; musibetleri sabr ile karla.
Allah'n Rahmetine, Mafiretine ve hidayetine
erersin.
Ya Eba Hreyre; felketzedeleri taziye et. Kle
azad etmi gibi sevap kazanrsn.
Ya Eba Hreyre; sabah ve akam dilin zikrullah ile

olsun. Gnahn kalmaz.

Ya Eba Hreyre; kardeinin aybn gizle. Allah
yardmcn olur. Kardeine yardm et. Akraba ve
komularna iyilik et. Mslman olursun.
Dostlarna iyilik et m'min olursun. Allah'n farz
kld ibadetleri yap, Abid olursun. Allah'n
taksimine raz ol. Zahid olursun.
Resul- Ekrem salla'llah aleyhi vesellem Eb
Hreyre'ye vasiyetlerinde buyurdular ki: Ey Eb
Hreyre, herkes korkudan tir tir titrerken korku
hissetmeyenlerin, herkes Cehennem ateinden
feryat ederken rahat ve huzur iinde bulunanlarn
yollarn tut.
Onlar kim Ya Resulullah, bana onlarn ahvalini
bildir ki, onlar tanyaym. Onlar, ahir zamanda
gelecek mmetlerimdendirler. Onlar, Mahere
gelirken Peygamberler gibi gelirler. Kardan onlar
grenler, Peygamber zannederler. Ben onlar
grnce, ah mmetlerim ah mmetlerim, derim.
Maher halk, o zaman onlarn Peygamber deil,
benim mmetim olduunu renirler. Onlar maher
yerinden imek gibi geerler. Onlarn nuru, btn
maher halknn gzlerini kamatrr.
Ya Resulullah, onlarn amellerini bana da ret de
belki ben de onlar gibi olurum, dedim. Buyurdular
ki: Ey Eb Hreyre, onlarn yolu zorca. Evlerinde
de her trl yemekleri varken al tercih ederler.
Her eit elbise giymek kudreti varken elbiseye
ehemmiyet vermezler. Her trl erbetleri imek
mmkn iken, susuzlua tahamml ederler. Hep
bunlar Allah'n rzasn kazanmak, bakalarn

nefislerine tercih ettikleri iin yaparlar. Hesap

korkusundan dolay Hell olan birok zevklerini
terk ederler. Dnyada yalnz bedenleri vardr.
Dnyann ssne kendilerini kaptrmazlar.
Melekler, Peygamberler onlarn ibadetlerine hayran
olurlar. Onlara mjdeler olsun mjdeler, dedikten
sonra; Allahn benimle onlar birarada cem eyle,
benim onlara itiyakm var dedi ve alad.
Ve yine buyurdular ki: Allah, arzdakilere zab
etmek murat ederse, onlarn yz suyu hrmetine
azab kaldrr.
Ey Eb Hreyre; ite, sen de onlarn yoluna git.
Onlara muhalefet eden iddetli hesaba arplr.
92) Ashabdan Ebulderda yle rivayet etti:
Resul- Ekrem Sall'llah-u aleyhi vesellem
buyurdular ki: Ey Nas, lm gelmezden evvel
Allah'a dnn, meguliyet gelmezden evvel iyi
ameller ileyin Allah'nz ok zikretmek suretiyle
aranzdaki ahdi muhafaza edin ki, saadete eresiniz.
Gizli ve aikr ok sadaka verin, rzklar genilesin.
Daima iyilii emredin ki, birok nimetlere eresiniz.
irkin eylerden nehyediniz ki, yardmlar
gresiniz.
Ey Nas: Sizin en akllnz, lm ok anandr. En
zekiniz ve en iyi dneniniz de lme gzel
ameller hazrlayannzdr.
Gzlerinizi an, akllln almeti, dnyaya
aldanmamaktr. Ebediyet lemine doru ihls ile
ynelmektir. Kabir iin azk hazrlamak, Maher
yerine temiz olarak kmaya mstaid bir hale
gelmektir.

Nasihat; Peygamber nasihati: Mjdeler olsun o

kimseye ki, erefine halel getirmeden tevazu eder.
Nefsini, tahkir ettirmeden kk gsterir.
Kazand hell maldan hayrl yerlere sarf eder.
Bilgin ve faziletli kimselerle der kalkar. Fakir ve
dknlere merhamet eder.
te onlara mjdeler olsun. Yine mjdeler olsun o
kimseye ki, kazanc temiz, ii temiz, d temiz,
kimseye zarar yok. Mjdeler olsun o kimseye ki,
bildii ile amel ediyor. Malnn fazlasn
muhtaciyne veriyor. Szlerinin fazlasn imsak
ediyor da sylemiyor.
ki kiinin arasn dzeltmek iin Peygamberimizin
vasiyeti:
Ashabdan Malik'in olu Enes der ki: Bir gn
Resul- Ekrem de iimizde olduu halde
oturuyorduk. Baktk ki, Resul- Ekrem glyor. Ve
n dileri grlyordu, Hazreti mer; Anam,
babam sana feda olsun niye gldnz Ya
Resulu'llah, dedi.
Duyurdular ki, mmetimden iki kii, huzuru
lahi'de diz st geldiler de birisi, Allahm u
kardeimden hakkm alver dedi. Rab'bl zze de
kardeine hakkn versene deyince, Allahm
verecek hibir eyim kalmad, ne veriyim, dedi. O
vakit alacakl: Ya Rab, gnahlarm yklensin,
dedi. Resulullah'n gzlerinden yalar boand.
Alad. Sonra buyurdular ki, o ne mthi bir gn
ki, insan gnahlarn bakasna ykletmeni ister. Ve
Resul- Ekrem buyurdular ki, Allah Azze ve Celle
alacaklya; hele ban kaldr da cennetlere bir bak

dedi. O adam ban kaldrrp baknca dedi ki, Ya

Rab, gmten ehirler iinde altndan kkler
gryorum, onlar da incilerle sslenmi. Bunlar
hangi Peygamberin, hangi ehid'in? Allah- Teal,
bunlar satlk. Bedelini kim derse
ona vereceim.
O adam dedi ki, Ya Rab, buna kimin gc yeter,
kimde var bu kadar servet? Allah- Teal buyurdu
ki; sende var, sen alabilirsin. Ya Rab, neyimle
alrm. Alacakls bulunduun kardeini affetmekle
bunlar abran deyince; Affettim Allahm dedi.
Allah-u Teal, Haydi kardeinin elinden tut,
beraberce o Cennetlere girin buyurdu.
Bunu Resul- Ekrem anlattktan sonra buyurdular
ki; Allah'dan korkun. Aranzdaki gerginlikleri slah
edin (dzeltin). Allah da kyamette M'minlerin
arasn slah eder.
Kyamet almetlerini bildiren vasiyetler:
Hazret Ali Keremullah' vehe der ki; Resulullah
Sallllah- Aleyh'i Vesellem'e kyamet
almetlerinden soruldu da buyurdular ki; insanlar
hakk zayi ettiklerini, namaz ldrdklerini,
grdn zaman, birbiri aleyhine iftiralar oalp
yalan mubah gibi olup, rvet almak ve vermek
det hkmne girdii zaman, binalar yksek
yaplp, zenginlere hrmet oalnca, aklszlar i
bana geip kan dkmek hie saylnca, cahil zarif,
zeki; lim, zayf, zalim'medar, iftihar addedilince,
camilere rastgele girip kanlar grlnce, artlar
oalp mushaflar sslenip minareler ykselince,
kalbler dinden harap bir hale gelince, mskirat

iilip, boanmalar, anszn lmler oalnca,

fenalklar, iftiralar, alenen yaplrsa, Allah'dan
bakas adna yeminler yaplp hainler emin,
eminler hain tannnca, ii canavar gibi olduu
halde, dna koyun postu giyenleri grdnde
kyameti bekle, artk yaklamtr.
Sadakaya dair vasiyet:
Peygamberimiz buyurdular ki; bir dilenci bir
kadna geldi. O kadnn elinde bir lokma vard.
Azna koymak zere iken fakir elini uzatt. O,
lokmay fakire verdi. Bir mddet sonra o kadn bir
olan dourdu. ocuk kundakta iken anszn bir
kurt gelip ocuu kapp kat. Kadn, arkasndan
olum, olum! diye baryordu. Allah, bir
melee: yeti, ocuu kurdun azndan al,
annesine teslim et ve benden selm syle. Br
lokma sadakana bir lokma ile mkfat de
buyurdu.
Peygamberimiz bir adama yle vasiyet etti:
ehvetlerini ks, fakirlik kolaylar. Gnah azalt,
lm kolay getir, maln nceden gn-der, ona bir
an evvel kavumak istersin de lmden
korkmazsn. Verilene kanaat et. Hesabn hafif olur.
Senin iin deruhte edilmi rzklar toplarken, farz
ibaretlerinden uzak olma. Sana ayrlan gelir,
ayrlmayan da elde edemezsin. Elinden km,
frsat kam eyler hakknda mteessir olma.
Faydaszdr.
yle bir eye emek ver ki, elinden kmasn. Sen

de orada ebedi olasn.

Peygamberimiz, Asm olu Kays'a yle vasiyet
etti: Ya Kays; muhakkak izzetle beraber zillet var.
Hayat ile beraber lm de var. Dnya ile beraber
Ahiret var. Her eyin nesab sorulacak. Her eyin
gzcleri var. Her iyiliin sevab, her ktln
cezas var. Her gelecein mutlaka bir muayyen
zaman var.
Ya Kays; seninle beraber mezara girecek bir
arkadan var ki, o diridir. Eer o arkadan iyi ise,
sana ikram edecek, kt ise, seni rezil edecektir.
Sonra o seninle beraber Hare kacak, seninle bile
baas olunacak. Sen yalnz ondan dolay hesaba
ekilirsin. Onun iyi olmasna al. Eer o, iyi
olursa onunla rahat yaarsn. Eer o, kt olursa
seni ancak o korkutur. O da senin amelin, iindir.
Vasiyet: Peygamberimiz buyurdular ki; Be haslet
bulunmaynca kiinin iman kmil olmaz. Allah'a
tevekkl, Allah'a tefviz, Allah'n emirlerine teslim,
Allah'n kazalarna rza, Allah'dan gelen felketlere
sabr.
Allah iin seven, Allah iin buz eden, Allah iin
veren, Allah iin men eden imann kemale
erdirmitir.
Vasiyet: Peygamberimiz buyurdular ki; kii,
insanlar elinden, dilinden salim olmadka
Mslmanlarn srasna, komularn errinden emin
olmadka m'minler srasna geemez. Belki hata
ederim diye tamamen fenalklardan ekkin
bulunmadka mttakylerden saylmaz.
Ey Nas; gece karanlndan korkan, yoluna erken

kar. Erken kan menzili maksuda varr. mrler

sona erip de dnyaya gzn kapaynca netice belli
olur. M'minin niyeti amelinden hayrldr.
Mnafkn niyeti amelinden erlidir.
Rzklar artmaz, eksilmez, iyi ve meru yollardan
araynz. mrler mahdut, uzamaz ksalmaz. mr
bitmeden gzlerinizi an. Ameller saylyor.
K, by hep karna kacak. yi amelleri
ok ileyin.
Ey Nas: Kanaatte genilik var. ktisatda maksada
ulamak var. ekingen davranmakta rahatlk var.
Her amelin cezas vardr. Her gelecek yakndr.
Hads-i erif meali : [ Hikmeti, ehlinden gayriye
retmeyin. Hikmete zulmetmi olursunuz.
Hikmeti ehlinden saklamayn. Ehline zulmetmi
olursunuz. Zalimle uramayn, faziletiniz batl
olur. Mrailik etmeyin amelleriniz boa gider.
Mevcudu men etmeyin hayrnz azalr.]
Ey Nas: Eya tr. Birisinin iyilii aikrdr. Ona
uyun. Birinin ktl aikrdr, ondan kann.
Birisi de, ne olduu sizce belli deildir. Onu
Allah'a havale edin.
Ey Nas: Size ykte leyni, bahada ar iki ey
syleyeyim. Dikkt edin: Skt, gzel huy.
Peygamber vasiyeti: Haddinden fazla yemeyin.
nk, ar yemek, kalbe kasvet verir de kalbi
kapatr. Azalar vazifelerinden alkor. kulaklar
sar- eder de vaaz tesir etmez olur. Haddinden
fazla oraya, buraya bakmayn, Fuzuli nazarlar
kalbe neva tohumu eker de gaflet getirir. Tamah

brak, tamahdan kalbe iddetli hrs gelir, kalb

dnya muhabbetine dalar ve kapanr. Bu hal, her
fenaln anahtardr ve iyiliklerin batl olmasna
sebebtir.
Peygamberimizin vasiyeti: mmetim, Dnyada
tabaka zerine olurlar:
l- Mal toplamaya, ymaya, ihtikra rabet
etmeyenler. Onlar dnyay yle anarlar: Kimseye
muhta olmasnlar, yiyecek ve giyeceklerini
hellinden kazanp kimseye yz suyu dkmeden
dnyay geirsinler. Onlar iin korku ve tasa
yoktur. Ahirette ferahdrlar.
2. Hellndan temiz mal kazanp hayrl yerlere
sarf etmek, akraba ve muhtalara yardm etmek,
onlarn emelidir. Hell olmayan bir dirhemi almak,
onlar iin en korkun ey, bir dirhemi meru
olmayan yere sarfetmek onlar iin en kt itir.
Bunlar Ahlrette hesaba ekilirlerse, kolay kolay
azabdan kurtulamazlar. Allah'n aff ve rahmetine
mazhar olanlar kurtulurlar.
3- Hell, haram dnmeden mal toplamak, para
kazanmak, Allah haklarn vermemek, harcadklar
yerlere israfna harcamak, hayra gelince, cimrilik
edip vermemek, ihtikrdan korkmamak, btn
mevcud putlar ile dnyaya dalp gaflette puyan
olanlardr. Bunlarn neticesi Cehennemdir.
Peygamberimiz buyurdular ki: Sizi Cehennemden
uzaklatran ne varsa hepsini size anlattm. Sizi
Cennete yaklatran ne varsa, onlara da sizi dellet
ettim. Ruhul Kuds kalbime yle fledi: Rzkn
bitirmeden kimse lmez. Binaenaleyh, rzknz

kazanrken iyi, meru yollardan kazann. Rzknzn

biraz ar gelmesi, sizi kt yollara sevketmesin.
Allah'n fazl olan rzknz, Allah'a isyan olan
ekillerden aramayn. Allah'n nzk hazinesine
ancak, Allah'a itaat yollarndan erilir. Oralardan
arayn.
Herkesin rzk var. Onu bulacak. Ona raz olana
mbarek olur ve rahatlk verir. Raz olmayana rahat
ve huzur vermez.
Allah'n hazinesinde olana talip ol ki, Allah seni
seve; insanlarn elindekine gz dikme ki, insanlar
da seni seve. Yarn Maherde, dalar gibisevaplar olan insanlar gelecekler, onlar
Cehenneme atn denecek.
Resulullah'a sordular; bunlar namaz klmaz m idi?
Namaz klarlar, oru tutarlar hatta gece namaz bile
klarlard. Lkin, karlarna dnya menfaati kt
m hemen ona ullanrlard, buyurdular. Peygamber
vasiyeti: Dnyaya svmeyin. M'minleri hayrlara
ulatrmak iin en gzel vasta, dnya hayat ile
Ahiret saadetleri kazanlr. Ve Ahiretin azabndan
yine dnya hayatyla kurtulunur.
Hayat, en kymetli sermayedir. Bunun bir nefesi
btn varlklardan daha azizdir. Binaenaleyh, bir
kimse dnyaya lanet okursa, dnya da ona, benim
zerimde Allah'a isyan edeni Allah kahretsin, der.
Resulullah yle nasihat buyurdular: Paalar
emreyin. ciddidir hazrlann, gme zaman
yaklamtr. Azklar hazrlayn. Yolculuk uzundur.
Ykler hafif olsun, yollar sapadr. Yk ar olan
geemez. Ey Nas: Dnyann birok glkleri

vardr, imannz iyi muhafaza edin. mannz salih

amellerle kuvvetlendirin. Sabrl ve metanetli olun
ki nimetlere kavuasnz.
93) Allah'n kudsi hadislerindeki vasiyetler:
Allah'n dostlarna tazim lzm. Cenab- Hak,
dostuma hakaret eden bana iln harp etmitir.
Veya ben ona iln harp etmiimdir. buyurur.
Allah'n gazab karsnda kim durabilir?
Yanmda en sevgili ibadet nasihattir. Ey adem olu,
hayrln sana geliyor, senin de serlerin gklere
kyor. Ben sana nimetler veriyorum sen ise
karlnda gnahlar iliyorsun. Her gn melekler
kt amellerini getiriyorlar. Beni dn, ben seni
her yerde gryorum. Benden utan da hayrl ilere
teebbs et. Ben de muvaffakiyetler vereyim.
Emirlerimi, nehiylerimi hep bana iltica edesin diye
verdim. Benden kaasn, isyan ileyesin diye deil.
Ben Gani'yim, sen fakirsin. Dnyay yarattm, sana
musahhar kldm. Rzam kazanasn diye. Benden
rkme. Benden kaan huzuruma kabul etmem.
Rahmetime koymam.
Ey Adem olu, her gn rzkn gelir sen mahzun
olursun. Her gn mrn eksilir de haberin yok.
Hl glersin. Yeteri elinde varken, azdracak
eyler peindesin. Aza kanaatin yok, okla
doymuyorsun.
Halin ne olacak!
Benim sevgili dostum kimdir bilir misin? Cismi
hafif, zevkle namazn klar, ibadetlerini gzelce

yapar. Gizli ve aikr her yerde kulluunu iler,

insanlar iinde hreti yok, parmakla gsterilmez.
Kendi halinde, kazanc ile megul, kanaatli, lnce
arkasndan alayanlar az, dnyada brakt servet
de az.
Kulum, sakn ibadetlerine benden baka bir garaz
kartrma. Eer bir ey kantrrsan ben orada
yokum. Mterek ameli, kark
kalbi sevmem.
Ey Peygamberlerin kardei; ey mritlerin yolda
Habibim. Kullarma syle, evime salim bir kalble,
doru bir dil ile, temiz bir el ile, tahir bir avretle
girsinler. Bir kimsenin hakk zlerinde iken sakn
evime girmesinler.
Hangi bir kulum borlu olarak namaza durursa, o
hakk demedike namazn kabul etmem. Amma,
sahibine hakk denince, onun iitir kula, gren
gz olurum. O benim sevgili bir dostumdur.
Peygamberler, ehidler, Sddyklar, Salihlere onu
komu yaparm.
Allah'n vasiyeti: Kulum, abdestini bozar da abdest
almazsa, bana cefa etmitir. Abdest alr da namaz
klmazsa, yine bana cefa etmitir. Namazlarda dua
etmezse, yine bana cefa edilmitir. Eer dua eder
de
ben de onun duasn kabul etmezsem, muhakkak
ben de ona cefa et miimdir. Halbuki, ben cefa
eden Rab deilim. Ben cefa eden Rab deilim. Ben
cefa eden Rab deilim.
Gecenin te ikisi gidip de biri kalnca. Dnya
gnden Allah yle hitab eder: Beni sevdiklerini

iddia edip de imdi uyuyanlar yalancdr. Herkes

sevgilisiyle tenha kalmak istemez mi? te ben
ahbablarma -nazrm. Onlar beni murakabeye
aldlar, benimle konuuyorlar. Yarn Cennette
onlarn gzlerini gldreceim.
Benden bakasndan uman, beni bilmiyor, beni
bilmeyen bana kulluk edemez. Bana kulluk
etmeyen gazabma urar, benden gayrisinden
korkana gazabn hak olur. O
Kyamete bir insan getirirler, kurbanlk koyun gibi
Allah'n divanna dikerler. Cenab- Hak sorar;
kulum, sana nimetler, servetler ve saman ve
rtbeler verdim ne yaptn?
Ya Rab, topladm, oalttm, verdiinden daha
fazlasn braktm, msaade buyur da getireyim,
der. Cenab- Hak, getirdiini gster. Yine o adam,
topladm, oalttm, daha fazla yaptm diye
mrldanr. Hibir ey getirmedii grlnce,
Cehenneme srklenir...
Cenab- Hak, Hazreti Musa'ya yle hitap etti:
Biliyorsun ki mlkm zail olmaz. Bana taat
terketme. Yine biliyorsun ki hazinem bitmez,
tkenmez. Rsk iin gam yeme, ne biliyorsun ki,
dmann lmez. Emin olma. Anszn bastrr.
Benim seni affettiimi madem ki kat'i olarak
bilmiyorsun, bakasnn gnahlarn ayplama.
Madem ki Cennetime daha girmedin, fikrimden
emin olma.
Cenab- Hak, Dnyaya yfe hitab etti: Ey Dnya,
bana alan ve nzam arayana benim iin sen
hizmet et. Sana alana, sen sknt ver.

Cenab- Hak buyurdu ki; Bir kimsenin vcuduna

shhat, maietine genilik verdiim halde, aradan
be 'on gn geer de bana dnp kulluk vazifesini
yapmazsa, o adam mahrumdur.
Daima Allah'dan korkmal. Cenab- Hak, ibrahim
aleyhisse-lm'a, ok korkuyorsun neden bu korku?
diye sordu, ibrahim, Ya Rab, nasl korkmayaym.
Adem babam sana en yakn idi. Kudretinle yarattn.
Ruhundan nefhettin. Meleklere secde ettirdin. Bir
isyanla da civarndan kardn, deyince; Cenab-
Hak, brahim'e yle vahyetti:
Bilmez misin Ya ibrahim. Dostun dostuna kar
isyan ok iddetlidir.
Cenab- Hak, Davud aleyhisselm'a da yle
vahyetti: srail oullarn ehvetlerine dp her
arzu ettiklerini yemekten korkut, yemesinler.
ehvetlerine bal bulunan kalbler. benden
mahcuptur.
Cenab Hak, Hazreti Musa'ya yle nida etti: Ey
Imran olu, sana snan me'yus etme. Senden
isteyeni de mahrum etme.
Bir gn Musa, krda seyahat ederken, bir doan,
gvercini, kovalyordu. Gvercin Musa'nn
omuzuna ndi. Doan gvercine hcum etmek
istedi. Gvercin yeine girdi. Doan, Ya mran
olu beni mahrum etme, rzkma mani olma.
Gvercin feryad etti: Ya Imran olu ben sana
sndm beni koru. Hazreti Musa, pek abuk
mptel oldum, dedi ve ban ald, baldrndan
kesip doan'a vermeye kasdetti. O zaman dediler

ki: Acele etme biz, Rabbinin elileriyiz. Ahdini,

Sadakatini, Balln grmee geldik...
94) Hayr ile mevsuf ol. Bakalarna hayr tavsiye
edip kendini unutanlardan olma. Arif ol.
Allah'ndan kork. rfan anlatanlardan olma.
Salihlerden birisinin kardei ld. Ryasnda
grd. Ne oldu, diye sordu. Cennete girdim. Yiyip
iip geziyorum, diye cevap verdi. Canm ben sana
onlar sormuyorum. Rabbini grdn m? dedi.
Hayr dedi. Onu ancak bilenler gryor.
Mellif Muhiddin'i Arab der ki: O zat hemen bize
geldi, anlatt. Ve bize bu hususta bana mrit ol
diye rica etti. Bir mddet bizimle kald. Keif ve
uhud yoluyla irfan tahsil etti. Kelm ulemasnn
delilleri gibi deil...
Kardeim: Sz ebesi, bakasn avlamak iin
konuan, kalbi kark, fesat, hile, kibir, hrs,
tamah, buuz ve adavetle dolu, ameli nifak ve riya,
arzusu dnyada zevk ve sefa ile yaamak olanlarla
arkada olma. Sana Allah' anlatan iine Allah
sevgisi alayan, haliyle sana vazeden kimselerle
arkada ol.
Sakn, sana lisan ile iyi eyleri tavsiye edip kendi
nefsinde tatbik etmeyenlerle dp kalkma.
Kalbi kararm, ta gibi olmu, merhametten eser
kalmam, gafil kimselerle olma. Cisimleri
dnyada, ruhlar Muhalli Al'ya bal kimselerle ol.
Sakn, bakalarnn ayplar ile megul olup da
kendini unutma Bu hal, kalp krl getirir. Kalbi
Mahal-li Al'ya bal bulunan, dedikodu bilmez

olur. Bakalarn tedavi edip de, kendi hastalna

bakmayan doktor gibi olma.
Allah' her eye tercih edin. Daima doruluu
iltizam edin. Allah' btn kalbinizle sevin. Onun
kapsna devam edin. lm hi unutmayn.
Hesapl hareket eden krl olur. Hesapsz olanlar
delalette kalr. Sonunu dnen kendini korur,
iyilik eken sevin kaldrr. Kanaat edip kredenin
az, israf edenin oundan ok hayrldr. Dn
insanlara, iini Allah'a bala. Herkesle ho gein.
Ulemann huzuruna varrken cahil olarak var. Yni
ilmini unut. Zahitlerin huzuruna varrken dnyay
brak da var. rfan ehlinin huzuruna varnca skt
et. Byle yaparsan, bunlarn sohbetlerinden istifade
edersin. Bir Ehlidil'e musabip olursan, ilme dair
notlarn falan varsa, onlar imha et. Bildiklerini
unut, bildiin yerde inat edip durma, kendinden
ge.
Eer, kalb leminde seyre balamsan, sakn
hibirinde elenme. Grdklerini hep unut.
Efendinin srrn da ifa etme ve daima; Ya Rab,
ilmimi artr, diye dua et. htiyalarn daima fakirim
diye iste. Sakn, kendinde varlk grme. Allah'a
fakrile, zillet ile gidilir. Allah, kullarna yle hitap
eder:
[ VARLIINI BIRAK DA BANA YLE GEL]
Ey Allah dostluu isteyen, mnn daima
murakabe et ve gzel amellerle onu tezyin et.
Bir insan sana serse dn. Sd ey sende
varsa ona kzma. O kt sfatndan vazge.
Syledii kt ey sende yoksa, bu bana bir

htardr ki muhabbetten fazla sevgi gstermek,

nifak almetidir.
95) nsan adaleti evvel kendi nefsinde tatbik
etmeli. nsana yakan ne kadar gzel eyler varsa,
onlar doru bir ekilde kendine
mal etmeli.
Zulm: insana yakmayan eyler yapmaa denir.
Adalet Hakkn terazisidir. Hakkn raz olmayaca
tarafa meyil caiz olmaz.
zzeti, erefi Allah'dan bekleyeni hi Bir kuvvet
zelil edemez. Allah'a iyice balanm olana eytan
zarar yapamaz. Azla iktifa eden oktan mstani
olur. insanlardan istifna eden, iflastan emin olur.
Musibet annda sabr en byk nimettir.
Baniyi, bekidir. Oluruna raz olmak, bakasna
yz suyu dktrmez. Amellerin efdal, sevap temin
eden, ballarn en faydals, krle karlanandr.
Gelen devlete itibar etme o, bir glgedir. eker
gider. Servete itimat etme o, bir misafirdir yann
ger. yi insan, kimseye eza etmeyen, kavi insan
nefsine hakim olandr. M'min hile bilmez;
mnafk, fesad saar. Haya kalkt m bel gelir.
Herkes arzusu peinde gezer, amma lm de onun
peini brakmaz. Faydasz ilim, ifasz ilca benzer.
Gzel ilim, amel ile beraber olandr. Skutun
gzeli, yaramaz szlerden skuttadr.
Cahile isyan et kurtulursun. Akile itaat et
kazanrsn. Vasiyetsiz yatma, isterse vcudun
shhatte olsun. Ve gen ol. Olacak olur. lm
anszn gelir. Bir insan iini gzel yaparsa, Allah

onun dn gzel klar. Bir insan ahiretini gzel

yaparsa, Allah, onun dnya ilerini gzel yapar.
Bir insan, Allah ile arasn dzeltirse, Allah onun
insanlarla arasn dzeltir.
96) Gemi Peygamberlerden birinin hikyesi. O
Peygamber, Allah'n tekliflerini ve onlarla
imtihann hikmetlerini zemedi. Halbuki, Cenab-
Hak o Peygambere ve btn kullarna bu
tekliflerdeki esrar tefekkr etmeyi emretmiti.
Halvethanesine ekildi, tefekkre dald ve Rabbi
Al'ya srrile, lisanyle, btn varl ile u derdi
dkt.
Ya Rab: Beni sormadan yarattn. Biliyorum ki,
benimle istiare etmeden de ldreceksin. Ya Rab:
Beni muhayyer brakmadan emirler verdin,
nehiyler ettin. Ayn zamanda beni hayrl eylerden
alakoyan hevay hevesi (nefsani arzular) bende
yarattn. Sapnc eytan bana musallat ettin ve
benliime ehvetler diktin. Gzlerimin nne ssl
bir dnya koydun. Sonra da beni korkutuyorsun,
menediyorsun, iddetli azablarla beni tehdid
ediyorsun. Buyuruyorsun ki. Emrolunduun gibi
dosdoru ol. Sakn hevay hevese uyma, seni
benim yolumdan saptr. eytandan da ka. Seni
aldatmasn. Dnyaya da aldanma, ehvetlerinden
de uzak dur. Seni, arzu ve emellerin fenalklara
srklemesin. Maietini hellndan kazan. Eer
hellndan kazanmazsan mes'ulsn. Ahireti
unutma. Dnyadan nasibini unutmadn gibi,
Allah, sana nasl ihsan etmise, sen de yle ihsan

da bulun. Sakn yer yznde fesat karna.

Ahiretten yzn evirme, ne dnya kalr ne de
Ahiret. te aknlk da o zaman olur.
Ya Rab: Bir birine zd ekici kuvvetler, karlkl
haller bir arada ne yapacam ne ileyeceim, nasl
Hidayeti bulacam, ilerimde hayretteyim, bir are
bulamyorum.
Ya Rab: Bana yol gster, elimi tut. Doru yola
dellet buyur. Kurtulu yollarna ulatr. Yoksa
helak olacam,diye niyazda bulununca; Allah'
Zl Cell yle vahyetti:
Ey kulum: Bana yardmn olsun diye, sana emirler
vermedim. lerse bana zarar dokunacak diye de
nehyetmedim. Belki sana emrettiim eyler hep
senin faiden iin olduundan sana emirler verdim.
nk, ben senin Rabbin, Mabudun, Yaratcn,
rzklarn veren, seni yoktan var eden, daima seni
koruyan, Sahibin ve yardmcn olduumu
dnesin ve bunlar byle bilesin de yanl kap
almyasn diye emrettim. unu da unutmayasn ki,
emrettiim eylerin hepsinde benim, muavenet,
kabul ve hidayetime, kolaylk ihsanma, inayetime
muhtasn. Yine bilesin ki, nehyettiim eylerin
hepsinde korumama, muhafazama muhtasn.
Senin, kk, byk, gizli, aikr btn ilerin,
bana gizli deildir. unu da iyi bil ki, sen, benim
fakirimsin, her zaman bana muhtasn. Ben sana
mutlaka lzmm. Bensiz yaamana imkn yok. te
bunu byle bil. Bil de benden yz evirme. Baka
eyler seni benden megul etmesin. Beni unutma.
Benden bakasyla megul olma. Belki her vakit

benim zikrimde ol, beni an.

Btn ilerinde hep htiyalarn benden iste.
Yapacan bir ite bana hitap et. Gizli yerlerde
bana yalvar. Her yerde beni gr, beni dn, Bana
balan. Bana tap, bakasna deil.
Bil ki, nerede olursan ol ben seninle bileyim. Sen
beni grmesen de ben seni grrm.
Kulum: Bunlar byle dnp inannca,
szlerimin hak olduu sence kafi olarak kabul
edilince, tavsif ettiim eylerin sahih olduuna
sence kanaat getirilince, her eyi arkana atar, bana,
yalnz bana dnersin.
te o zaman, seni bana yaklatrrm, kendime
ulatrrm. Sana byk rtbeler veririm. Benim
dostlarmdan, sekinlerimden olursun.
Cennet'imde, civarnda, Meleklerimle beraber,
faziletli, ikraml, sevinli, ferah, nimetlere gark
olmu, lezzetler iinde, emin ve ebedi yaarsn.
Kulum: Sakn bana kar kt zanda bulunma,
ikram ve cmertliimden baka bir ey hatrna
gelmesin. nnden gemi nimetlerimi, devaml
ihsanm, iinde bulunduun hayat ve shhat
nimetlerimi dm.
Dn bir kerre, sen, hibir ey deil iken, seni biz
yarattk; hem de gzel bir surette yarattk. Bak,
sana hassas bir kulak, keskin bir gz, her eyi
anlayan havas, zeki bir kalb, parlak bir anlay,
temiz bir zihin, ltif bir fikir, fasih bir lisan, kavi
bir akl, tam bir bnye, gzel bir ekil, sahih br
za, kmil lt, itaatli azalar... verdik. Sonra sana,
konuma, sz sylemeyi ilham ettik.

Menfaatleri, mazarratlar, eya zerinde ne ekilde

tasarruf edeceini, san'atlar, ileri ilham ettik.
Senin gznn nnden perdeleri kaldrdk..
Gzn atk ki Melekut lemine bakasn, gece ve
gndzn cereyann ibretle gresin. Devreden
felekleri, seyreden yldzlar gresin.
Sana vakitleri ve zamanlarn hesabn da rettik.
Aylar, seneleri, gnleri bu sayede bilesin diye...
Karada, denizde bulunan mdenleri, nebatat,
hayvanlar hep sana musahhar kldk. Onlarda
ahane bir tasarrufa maliksin, istediin gibi onlara
tahakkm edebilirsin.
Kulum : Vakta ki senin ar tar gideceini, hin,
zalim, mtecaviz olduunu bildim ve grdm de
sana hadler izdim. Hkmleri, kyaslar, detleri,
adaletli. Hak ve sevab, hayr ve marufu, gzel
detleri rettim ki bunlar bilmekle nimetlerin
devamna, azab ve felketlerin define alasn.
Kulum : Yine bana kar kt zanda bulunuyorsun.
Hak ve lyk olmayan eyleri benim hakkmda
dnyorsun.
Kulum : Emrettiim eylerden bir i sana g
gelirse hemen:
(LA HAVLE VE LA KUVVETE LL BlLLHL ALYYL AZlYM)
syandan kurtulu, ibdetlere muvaffakiyet, ancak
Allah'n himayesi ve yardm iledir de.
Ar'm yklenen meleklerime ykleri ar gelince
onlar byle derler.
Sana bir musibet gelirse: (NN LLLH- VE l N

N'A LEYH- RCUN)

Biz Allah'n kullaryz dnyada ve btn
ilerimizde, ahirette ona rcu ederiz de- Temiz
kullarm ve dostlarm hep byle derler .
Eer ayan kayar da bir gnah ilersen, baban
Adem'le anan Havva'nn dediklerini sen de de:
(RABBENA ZALEMN EN FSENA VE N L
E M TAGFIRLENA VE TERHAMNA LENEKNENNE MN-EL HARN)
Ey Rabbimiz biz kendimize yazk ettik. Eer bizi
balamaz bizi esirgemezsen herhlde en byk
zarara urayanlardan olacaz de.
Sana bir i mkl grnr, bir karar veremezsen,
doru yolu arar da bulamazsan, dostum brahim'in
dediklerini sen de de.
Meal: O Rab ki beni yaratp doru yolu
gsterendir, Bana
yediren, iren odur. Hastalandm zaman bana
ifa veren O'dur. Beni ldrecek, sonra da
diriltecek O'dur. Ceza gnnde kusurlarm
yarglayacan umduum O'dur. Rabbim bana bir
hkmin ihsan et. Beni salihler zmresine kat..
Benden sonrakiler iin de benim iin bir gzel nm
ver. Beni nim-i Cennet'in vrislerinden kl..
Babam da yarla nk sapklardandr.
Kullarn kabirlerinden kaldrlaca gn beni
rsvay etme. O
gnde ki ne mal fayda verir, ne de oullar... Meer
ki Allaha kfr ve nifaktan tamamen salim bir
kalb ile gelenler ola. Sana bir musibet isabet
edince: Hazret-i Ykub'un dedii gibi: ( l N N E M

A ESKUBESS V E HUZNI L A L L A H) Ben

taan kederimi, mahzunluumu yalnz Allah'a
ikayet ederim.
Eer beeriyet hli bir gnah ilersen: Musa
aleyhisselm'n dedii gibi (HAZA MlN AMEL-
EYTN
N N E -H U ADVVN MUDLLN M B I Y
N ) O eytann ilerindendir, O hakikat artc
apak bir dmandr, de.
Eer bir gnahtan seni korumusam; Hazret-i
Yusuf un dedii gibi: (VE M BERR1 NEFS
N - N E N NEFSE LE FMMRETN B 1-S SI
l L L X M K A H l M E RABB NNE RABBl
GAFURUN R A H Y M) Ben nefsimi temize
karmam, nk nefs olanca iddetiyle ktl
emredendir, muhakkak. Meer ki Rabbimin
esirgemi bulunduu bir nefs ola. Zira Rabbim ok
yarglayc ok esirgeyicidir.
Allah seni bir sknt ile imtihan etmise; Hazret-i
Davud'un yaptn sen de yap. O Rabbisine
yalvararak hemen yere kapand.
Allah'n gnahkr, hata eden kullarn grrsen,
onlar hakknda ne hkm vereceini de bilmezsen;
sa aleyhisselm' n dedii gibi de. (EER
KENDLERNE AZAP EDERSEN PHESZ
ONLAR SENN KULLARINDIR. EER
ONLARI YARGILARSAN KM NE DYEBLR.)
Mutlaka sen galib ve yegne hkm ve hikmet
sahibi olan da hakikaten sensin. Eer Allah'a
istifar eder, Allah'n affn istersen; Muhammed

aleyhisselm ve ensarn dediklerini de: (EY

RABBlMZ, UNUTTUK VEYA YANILDIYSAK
BZ SORGUYA EKME. EY RABBMZ,
BiZDEN EVVELK MMETLERE
YKLEDN GiBi AIR YKLER BZE
YKLEME. EY RABBMZ, TAKAT GETREMEYECEMZ BZE TAITMA,
BZDEN SADIR OLAN GNAHLARI SLVER,
BAILA, BZ YARLIA, BZ ESRGE, SEN
BZM MEVLAMIZSIN. ARTIK KFRLER
GRUHUNA KARI DA BZE YARDIM EYLE)
Eer iin sonundan korkar, nasl sona ereceini
bilemezsen:
(R A B BE N A LA TUZ KULBEN A) dan
(EL M I A D ) da kadar olan duay oku. Yni Ey
Rabbimiz, bizi
doru yola ilettikten sonra kalblerimizi Hak'tan
saptrma. Bize kendi canibinden bir Rahmet ver.
phesiz, ba en ok olan sensin. Ey Rabbimiz,
muhakkak sen vukuunda hi phe olmayan bir
gnde insanlar toplayacak olansn. phesiz Allah
verdii szden caymaz.
97) mer ibni Abdlaziz ve brahim Ethem'in
vasiyetleri: Gzn a, dnyann devam az. Aziz' i
zelil, zengini fakir genci ihtiyar, dirisi l, yaknda
sana da arka evireceini bildiin halde imdilik
sana doru geliine aldanma, aldanm, bedbaht
ite buna aldanandr.
ehirler kuran, nehirler aan, ba ve bostan
yapanlar nerede? Onlar da shhatlerine, glerine,
kuvvetlerine gvenen insanlard. Onlarn da ne'e

ve zevklerini grenler imreniyordu. Kara toprak

onlar ne hle getirdi! Yolun, onlarn diyarna
uraynca bir sor. Zenginlerin serveti ne olmu?
Fakirlerin fakirlikleri kalm m? O blbl diller,
ahu gzler, zemin vcutlar, gzel yzler ne olmu?
Kurtlar m yemi? Allahn hkm, ferman onlar
o hle koymu. Bizler de onlar gibi olacaz.
Dnyann muvakkat hayatna aklanmayalm. Oras
iin hazrlk yapalm. Sonra pimanlk fayda
vermez.
98) mer bni Abdlaziz'in bir vaaz:
Ey Nas; Allah sizi faydasz bo yere yaratmad.
Sizin iin bir son merhale var. Orada Allah
hkmn verecek. Allah' n rahmetinden mahrum
kalanlar zararlarn anlayacak, saadet-i ebediye
diyar olan Cennet'ten mahrum olanlar hsran-
ebediyeye dalacak.
Az oa, fniyi baki' ye, korkuyu emniyete tercih
edenler piman olacak.
Siz bir zamanlar bugnk mezar olanlarn sulbnde
idiniz. Yarn sizin sulbnzdekiler de sizin
sandalyelere oturacaklar. Siz de mezar olacaksnz.
Bu det, sonuna kadar devam edecek.
Her gn ve her gece, hayatn bitirenler
sevdiklerinden ayrlm kabre giriyor. Amelleriyle
ba baa kalyor. Gzn a, lm gelmezden
evvel hazrlkl bulun. Sonra nedamet fayda
vermez.
Bakasna deil, yalnz Allah'a el avu aan erefli
yaar. Sen de hellden kazan, kendi kazancna raz
ol. Dnyay temiz geir. Ebedi neeye erersin.

99) Vasiyetlerin en faydals ve en dorusu Kur'an

vasiyetidir.
Bak, birka tanesini yazaym. Dierlerini de sen
Kur'andan yni aslndan dinlersin. Bakara
suresinden:
Arzda fesat karmayn. Mslmanlarn inand
gibi inann. Sizi ve sizden evvelkileri yaratan
Rabbinize badet edin. Allah'a eler komayn.
Odunu, ras insanlarla talar olan ateten saknn.
Ahdimi yerine getirin. Ben de sizin ahidlerinizi
yerine getireyim.
Yalnz benden korkun. Size verdiim nimetleri
hatrlayn. Size gnderilene imn edin. Onu inkr
edenlerin ilki siz olmayn.
Ayetlerimizi az bir paha ile deimeyin. Ancak,
benden korkun. Bilip dururken Hakk btla
kartrp da gerei gzlemeyin.
Namaz kln, zekt verin. Cemaate devam edin.
Hem sabr ve hem de namazla Hak'tan yardm
isteyin.
yle bir gnden korkun ki, hi kimse kimsenin
namna bir ey deyemez. Ve ondan herhangi bir
efaat kabul olunmaz. Ondan bir fidye de alnmaz.
Onlara yardm da edilmez.
Arzda fesat karmayn. Allah'tan bakasna ibadet
etmeyin. Anaya babaya, hsmlara, yetimlere,
yoksullara iyilik yapn. nsanlara gzellikle
syleyin.
Dosdoru namaz kln, zekt verin. Affedin, iyilik
yapn. Yapm olduunuz eyleri hep Allah'n
huzurunda bulacaksnz.

Mslman olarak ln. Hayrl ilerde yar yapn.

Beni ann
ben de sizi anaym.
Bana kredin, kfretmeyin. Arzda bulunan
eylerin hell, ve temiz olanlarn yiyin. eytana
uymayn. Ramazan ayn grnce hemen oruca
balayn.
Dualarnza icabeti benden bekleyin. Mallarnz
aranzda haksz ekilde yemeyin. Allah yolunda
cmertlikler yapn.
Kendi kendinizi tehlikeye atmayn. Ahirete azk
hazrlayn.
En hayrl azk takv'dr.
Ey aklllar benden korkun. Dnyann neresinde
olursan ol namazda yzn Kabe'ye evir. afak
sokene kadar yiyin iin. afakla oruca balayn. O
orucu t ka kararncaya kadar (gne batana
kadar) devam ettirin.
Evlere kaplarndan girin. Allah'a irk eden bir
kadnla evlenmeyin. Mriklere de kzlarnz
vermeyin. Hayz hlinde kadnlara yaklamayn.
Allah huzuruna edeble dikilin. Verdiiniz
sadakalar baa kakmayn. Sadakay baa kakmak
suretiyle iptal etmeyin. Kazanlarnzn gzel ve
temizlerinden infk edin. Pis eylere tenezzl
etmeyin
Kendin sevmediin eyi bakalarna da verme.
Allah'tan korkun. Eer faizle bir para vermiseniz
kat'iyen faizini almayn. Yalnz verdiiniz paray
aln. yle bir gn gelecek ki hep o gn Allaha

dndrleceksiniz. O gn herkese kazand eyler

tamamen verilecek. Onlara hakszlk edilmeyecek.
te o gnden korkun.
Muayyen zamanlar iin borlandnzda onu
yazn. Onu yazan ktip dil olsun. Bildiiniz
eylere ahitlik ederken ahitlii gizlemeyin. Kim
ahitlii gizlerse onun kalbi gnahkrdr.