Otsailaren 4an , Agate Deunaren bezperan Euskal Herrian oles egiteko
ohitura izan dugu. Oles egitea norbaiti dei edo erregu egitea da, atejoka laguntza eske ibiltzea. Ohitura honek oraindik bizirik dirau toki askotan. Agate Deunaren inguruan Euskal Herrian ohitura desberdinak izan dira. Kanpai jotze luzeak izaten ziren eta , Bizkaiko zenbait ermitetan erromeriak. Beste toki batzuetan, egun horren goizaldean, baserrietako soro eta baratzetan, Kandelario egunean elizan bedeinkatutako kandelak pizten ziren. Tradizioak zioen egun horretan ezin zela garbiketa lanik egin. Gaur egun, berriz, toki gehienetan gorde izan den ohitura zera izan da, zuzendaria aukeraturik , makila bana eskuan hartuta eta lehengo janzkeraz, dirua edo janaria biltzen etxez etxe oles egiten ibiltzea. Oles egiten
den
bitartean
bertso
eta
kopla
ugari
erabiltzen
dira.
Ezagunenetarikoak hauek dira:
NORMALKUNTZA TXOSTEN KULTURALA-AGATE DEUNA
Zorion, etxe hontako denoi!
Oles egitera gatoz, aterik ate ohitura zaharra aurten berritzeko asmoz. Ez gaude oso aberats diruz, ezta ere oinetakoz. Baina eztarriz sano gabiltza, ta kanta nahi degu gogoz. Santa Ageda bezpera degu Euskal Herriko eguna, etxe guztiak kantuz pozteko aukeratua deguna. Santa maitea gaur hartu degu gure bideko laguna. Haren laguntzaz bete gentzake egun hontako jarduna. Agate Deuna martiria Sizilia irlan jaio zen. Garai hartan Siziliako nagusi zen Quintianori begitik sartu omen zitzaion. Honek ahalegin guztiak egin zituen neskaren bihotza irabazteko baina alferrik, Jainkoari eskeinia baitzegoen. Neska ez zuenez lortu, bi bularrak moztu zizkion. Gaur egun Santa Agueda haurtxoen eta bularretako gaixotasunen bat duten emakumezkoen babeslea da. Suteen kontrako abokatua ere bada zenbait derritan.