n a, ego hodie genui v (a). Qoanquam etiam possit ie dies in prophetia dictus videri, quo Jesus Christus ‘@indun hominem natus est ; tamen odie quia prie- sentiam signiicat, aquein aternitate nec preeteritum quidquam est, quasi esse desierit; nee futurum, quasi rondum sit; sed presens tantam, quia quidquid zter- ‘num est, semper est; divinitus acciitur secundum id dictum, Ego hodie genui te, quo sempiternam genera~ tionem virtutis et sapientiz Dei, qui est unigenitus Filius, fides sincorissima et eatholica preedicat, 7. [ ers. 8.] Postula ame, et dabo tibi gentes hare ditaien tuam (8). Hoe jam temporaliter secundum ‘susceptum hominem, qui sacrificium sese obtalit pro omnibus sacrifcis, qui etiam interpellat pro nobis (Rom. vut, 34); ut ad totam ipsam dispensationem temporalem, que pro genere humano facta est, refe- ratur quod dietom est, Postula a me; ut scilicot gen- ‘es nomini christiono copulentur, atque ita a morte redimantur, et possideantur a Deo. Dabo tibi gentes ‘haereditaten tuan, quas possideas ad earum salutem, fructificent spiritualia. Et possessionem ot ter, Mem ropetitum est : terminos terre, pro €0 positum quod dictum est, gentes ; sed hhoe planius, ut omnes gentes intelligamus : possessio- ‘nem autem tam, pro ¢0 quod dictum est, herediatem tuam, 8. [ vers. 9, 10.] Reges eos in virgaferrea: in inflexi- Dili justtia. Ex tanquam vas figui conteres eos (c) est, conteres in cis terrenas cupiditates, et veters hi minis lutulenta negotia, et quidquid de peceatore limo* ontractum atque inolitam est, Ft nunc, reges,intelli= gite: et nunc, id est jam innovati, jam contritis Iutels tegumentis, id est earnalibus vasis preteritom vitam pertinent Jd est, jam valentes regere quidquid in vobis servile alque bestiale est; et jam valentes pugnare, non ‘quasi acrem cxedentes, sed castigantes vestra corpora, et servitutisubjicientes (I Cor. rx, 26,27). Erudi ‘omnes qui judicatis terram. Hoc idem repetitum est erudimini, pro €0.quod dictum es, inteligite ; qui j dicatis autem terram, pro co quod dictum est, reget. Spiriwuales enim signifiat qui judicaut verram + infe= lus enim nobis est, quidguid judieamus; quidquid ‘autem infra spiritualem hominem est, merito terra rnominatur, quia terrena Iabe sauciatum est. 9 {vers. 14.] Servite Domino in timore (d) : ne in superbiam vertat® quod dictum est, reges gui judica- fis terram. Et exsuliate ei cum tremore : optime subje tum est exsultate, ne ad miseriam valere videretur quod dictum est, seraite Domino in timore, Sed rrursus ne idipsom pergeret in effusionem temeritatis, additum est, cum tremore: ut ad cautionem valeret Gireumspectamque sanclifleationis custodiam. Etiam sic potest accipi, Et mune reges intlligite, id est, Et 1 tress, de pect tna. 3 Ebiy terion redeem Mt. vertt Uo, rerlter, aor vers 7 tract Ear al) 08 fi ers. @ adatom nna, fal 33m rash a eos vers: expcatr fo tnar. Fax 18; et (4) De odem vers. 44 vide Enar, in Peal. xxv, 3. 8, AUCUSTINI EPISCOPL n jam none me rege constitute, nolite tristes este, re- {5 terre, quasi bonum vestrum vobis ablatum sit sed intelligte potius, et erudimini. 1d enim vobis ex- pedit ut sub illo stis, a quo intellectus et eruditio vo- bis datur. Et hoe vobis expedit, ut non temere domi- nemini ; sed Domino omnium cum timore serviatis, et exsultetis in beatitudine certissima et sincerissima, ‘aut et circumspicientes ne ab ea per superbiam de- idatis. 40. [ vers. 12.] Apprehendite disciplinam, neqeando irescatur Dominus, et percatis de via justa : hoc est quod ait, inielligite, et erudinini; nam intelligere et erudiri, hoc est apprelendere disciplinam. Verumta- men ineo quod dicitur, apprekendie, satis signficatar presidium quoddam aique munimentum esse adver- sus omnia qua: obesse possent, nisi tanta cura appre= henderetur, Nequando autem irascater Dominus, eam dubitatione positum est; non secundum visionem Prophets, cui cerium est, sed secundum eos ipsos qui monentur; quia com dubitatione solent cogitare fram Dei, quibus non aperte revelatur. Hoc ergo sibi ebent dieore : Apprehendamus diseiplinam, ne- quando irascatur Dominus, et pereamus de via justa, Jam vero, irascatur Dominus , quomodo accipien= dum sit supra dictum est (a). Et perentis de via justa: hhace magna poena est, que ab iis formidatur qui ali- quid daleedinis justi perceperunt; qui enim perit de via justin, cum magna miseria per vias iniquita~ tis errabi AA. [ vers, 43.] Cum exarserit in brevi ira eu, beati ‘omnes qui confidunt in eo : id est, cum vindicta vence rit, que impiis et peccatoribus praparatur, non s0- Jum 05 non atinget qui confidunt in Domino, sed etiam ad regnum illis instruendum et sublimandum proficiet. Non enim dixit : Cum exarserit in brevi fra jus, securi omnes qui confidunt in eo, tanquam hoe. solum inde habeant, quod non puniantur; sed beati ‘obi est bonorum omnium summa et cumulus. Quod autem positum est, in brevi, hoe significare ar= Ditror, quia repentinum aliquid erit, dum hoe remo- tum ef Longe futurum peccatores existimabunt. IN PSALMUM JIT ENARRATIO. Pealmus David, cum fugeret a facie Abessalon* fli sui 4. [ vers. 4.] Hone psalmam ex persona Christi accipiendum persuadet quod dictum est : Ego ddormivi, et somnum cepi: et exsurresi, quoniam Domi- ‘us suscipiet me. Magis enirn hoe ad passionem et re~ ‘surrectionem Domini congrienter sonat, quam ad il- Jam bistoriam in qua David seribitur fugisse a facie Dellamtis adversum se fli sui (Ml Reg. xv, 17). Etquo- rniam scriptum est de discipulis Christi: Quamdiu cunt is ext sponans, non jejunant* fii sponsi (Matth. 1x, ‘tn ante exeusis,bualon. AL in melioris nou MSS. ubie aque est, sbessaion, in Greco LXX, abesalim. edd, jeonabunt. AL Mss, jejunal. (@) supra, n. 4,® 45); non miram si Gis jus impius, significatur di- seipolus impius qui cum tradidit. A enjus facie fu gisse quanquam historice possit aecipi, quando illo discedente secessit cam eceteris in montem ; tamen spivitualiter, quando mentem Judae tia Dei, deseruit, cum eum diabolus penitus invasit, in eo quod. seriptum est, Et intravit diabolus in cor ejus (Joan. xm, 2), bene aecip Iacie ejus Christum fugisse; non quia Christas diabolo cessi, sed Christo diseedente diabotus possedit. Quem diseessum fugam esse in lie psalmo appellatum cete~ ritatis causa arbitror; quod verbo etiam Domini sie gnitieatur dicentis: Quod facs, cito fac (Ibid., 27). Loquimur etiam sie in consuetudine, ut dicamius : Fu git me, quod in mentem non venit; et de homing doctissimo dicimus : Nibil eum fugit. Propterea veri {a6 fugit mentem Jude, cum eum illstrare destitt. ‘Abessalon autem, sicut quidam interpretantur, in la- tina lingua dicitur Patris pax: quod mirum videri po- test, sive in historia Regooruro, era bellum adversus Datrem Abessalon gesserit; sive in historia Novi Te- stamenti, eum traditor Domini Judas fuerit, quemad- ‘modum Patris pax possi intelligi Sed etibi qui dili- ‘genter legunt, vident in illo bello David pacatum fuisse fio, qui etiam magno cum dotore planxit exstinctur, icens : Abessalon fitus meus, quis dabit mili mori pro te (Il Reg. xvi, 38)? ct in historia Novi Testamenti, psa Domini nostri tanta et tam miranda patientia, quod eum tamdin pertulit tanquam bonum, eum ejus ccogitationes non iguoraret, cua adbibuit ad convivium Jn quo corporis et sanguinis sui figuram* discipulis ‘commendavit et tradidit (Joan. xm), quod denique ‘psa tradtione oseulum accopit (Math. xxvt, 49) thene intelligitur pacem Christum exbibuisse traditori ‘8105 quamwis illo tam seeleratze eogitationis interno Dello vastaretar. Et ideo Abessalon Patris pax diei- ‘ur, quia pater habuit pacem, quam ille non habuit. 2 (vers.2, 5.] Domine, quid multipliati sunt qui tribwlant me? tam scilicet nvoltiplicati sunt, de numero discipuloram non defuerit qui numero ae- ‘cesserit persequentiom. Mullé insurgunt super me: sult dicunt animee mew : Non est sas illiin Deo gus. ‘Manifestom est quod nisi desperarent resurrecturam, non utique oeeiderent. Ad hoe valent ill: voees: De- seendat de crace, si Filius Dei est et: Alios saleavis, ‘scipsum non potest (Id. xxv, 42). Ergonee Judaseum tradidisset, nisi ex eorum esset numero qui Christum contemmnerent, dicentes : Non est salus ili in Deo ous. 3. [vers. 4.] Tu autem, Domine, susceptor menses secundum hominem dicitur Deo; quia hominis sus- ‘ceptio est Verbum caro factum. Gloria mea: gloriam, suam Deum dicit etiam ‘lle, quem sic suscepit Dei Yerbum, ut simal eum 0 Deus fieret. Diseant super- i, qui non libenter audiont cum eis dicitur : Quid autem habes quod non accepisi? Si autem accepia, quid gloriaris quasi non accepevis (I Cor. v, 1)? Et exaltans caput meum: mentem ipsam humanam hie * quatuor sss. scilieet Benigaianns, Theadericensis a6 recentioris slats ex Corbeleusus uns et alts ex Remls ‘ensbus, mysteriuen, Saver. Avast. IV, ENARRATIO IN PSAEMUM Ifl. mw accipiendam puto, quod caput animze non absurde appellatur, que ita inhsesit et quodammodo coaluit excellenti supereminentie Verbi hominem susciy tis, ut tanta passionis humilitate non deponeretur. 4. [vers. 8.} Voce mea ad Dominum clamavi ; id est, non corporis voce, quid cam strepit verberai aeris promitur; sed voce cordis, quae hominibus silet, ‘Deo autem sicut clamor sonat. Qua voce Suzanna exauiita est (Dan. xm, 44): et de qua voce ipse Do- ‘minus precipi i wulis clousis, id est, in se~ cordis sine strepita oretur (Maith. v1, 6). Nec facile quisquam dixerit hac voce minus orari, si nul- Jus verborum sonus reddatur ex corpores quoniam et silentes cum in cordibus oramus, si alienw ab affectu rants cogitationesintereurran, aondum diel potest: Voce mea ad Dominum clamavi. Neque hoc recte dici~ tur, nisi cum sola anima, nil earnisnihilque car- naliam fntentionum in oratioe *atrahens, Tonuitor Domino, ubi solus audit; clamor autem etiam iste dicitur, propter vim ipsius intentionis. E¥ exaudivit me de monte sancio suo (a): montem quidem ipsum Dominum per Prophetam dictum habemus, ut seri- ‘lum est, lapdem praeisum sine manibus revise ia ‘magoitadinem montis (Dan. 1, 88). Sed hoe ab ipsias persona? non potest acpi, nist foto itadicero vo Init: De memetipso, tanquam de monte saneto suo, me exaudivit, cum habitaret in me, idest, in ipso monte, Planius autem est et expediti exandsse Dour de justia sua innocentem occisum, et cui retributa sunt mala pro Donis, resuscitaret a mortuis, et digna persequentibus Tetribueret; legimus enit justitia tua sieut montes Dei (Psal, xxxv, 7). 5. [vers. 6.] Ego dormii, et somaum cepi (4). Non Jnconvenienter jadverti potest quod positum est, Ego, ad significandum quod sua voluntate mortem sustinuit, secundum illud : Propterea me Pater diligit, Auoniom ogo ono aninar met, wu itrun. sume am. Nemo eam tol a meipe :ptestatem habeo pox rend car, et potstatem habco ieram sumend can (Goan, x, 11, 18): non ergo, inqut, vos me tanquam invitum cepts et ceeds, se ego dorm, rum cop et exsrrei,quoniam Domina Somnum autem pro morte positum inuumeral Scripture continent, sicut Apostolus dicit: Nolo vor ignovare, fratres, de iis qui dormitionem acceperuns (U Thess. wv, 12). Nee querendum est cur additum Si, zanmum ep,cumjau dictum eset, dora, talas enim habent Scripture hujuscemodi repetitio= ‘nes, sicut in secundo psalmo multas ostendimus. Non- tem endices haben, dormin,e soporatus sen, t alii aliter; quomodo interpretari potuerunt quod grivce positum est, ga 2 droupsibar xal Gxrwox. Nisi forte dormitiomorieatis sommas autem morih sexi potest; ut dormitio sit qua transilur ad somnum, ve= 1 Gulu Se fod pis peeman, ‘el De godem vr. ide aur. ral num. 35; et (0) idem vers. 6 tactatur in Eoar. Psa. xt, oT nS texan (Trois.) 2. 10; omy &% 8, AUGUSTINI EPISCOPT % Juli est expergefactio qua transitur ad vigilationem. Ne pro inanibus sermons ornamentis, repetitiones, istas in divinis libris esse arbitremur. Bone ergo acei- pitur, Ego dormivi, t somnum cepi Ego me passion permisi, et mors eonsecuta est. Ei exsurrexi, quoniam Dominus suscipiet me, Hoc magis animadyertendum cst, quemadmodum in una seatentia et prateriti tom poris verbum posuit, et futuri: et exserrasi enim dixit, quod est de privterito; et suscipit, quod est de fut 0; eum resurgere utique nisi itla susceptione on posset. Sed in prophotia bene miseentur futura pr quo wirumyue signifcetar quia ea quee ve {ura prophetantur, secundum tempus fatura sunt secundum seieutiam vero prophetantium, jam pro factis habenda. Miscontur quoque- presents ten poris verba, que suo loco, eum occurrerint, tracta~ buntur. 6. [vers. 7.] Non timebo milla populé cireumdantis me : seriptam est in Evangelio, quanta enm multitady patientem et erucifisum circumsteterit (Matih xx011, 439, etc.). Exsurge, Domine, salou me fac, Deus meus non dormienti aut jacentidieitur Deo, exsurge; sed moris est divinarum Seripturarum persoue Dei tri- Ubi congruenier dicé potest, veluti eum ipse loqui dicitur, quanto ejus dono loquuntur Prophets vel ‘Apostoli, vel quique nuntit veritatis. Unde illud est : An wulis experimentum accipere ejus qui in me log tur Cloiatus (I Cor. xan, 3)? non enim ait, ejus quo ibonte loquor ; sed prorsus ipsam Jocutionem ili tribuit cujus munere toquebatar. 7. [vers 8.] Quoniam w percussisti omnes adver- snntes miki sine causa : non itt distingnendom est, quasi una sententia sit, Exsurge, Domine; seleum me fac, Deus meus, quoniam tw percusssti onines adver santes mihi sine causa: non enim propterea salvam facit, quia percussit inimieos ejus; sed potius ipso salvo facto, illos pereussit. Ergo ad id quod sequitur pertinet; ut iste sit sensus, Quoniam tw percusssti ‘ones adversantes mii sine causa, dentes peccatorum contrivisti; id est, inde contivisti dentes peveatoram, {quoniam percussisti omnes adversontes mihi. Poona ‘quippe adversantium est, qua dentes corura eontritt sunt, id est, in irritam quasi in polverem perdocta yerha peceatorom dilacerantium maledietis Fitivm Deis ut sic accipiamus dentes, verba matedica, qu dbus’ dentibus dicit Apostolus + Si auem morde- tis imaicem, videte ne consumamtini ab invicem (Gal. v, 45), Possunt et dentos peceatorum accipi prineipes tecalorum, quorum auetoritate quisque de sovietate yeote viventium praciditur, et quast incorporatur ‘ale viventibus. His dentibus contrarii sunt dentes Beelesize, quorum auctoritate ab errore gentiium va~ riorumque dogmatom prazcidantur erodentes, et in ‘eam qua: Christi corpus est transferuntur : his den- tibus dietam est Petro ut mandugaret mietata ani lia (Act. x, 13); id est, occidendo in Gentibus quod rant, et transmotando in id quod ipse esset. Et de his dontibus Ecelesiv dicitur: Dentes tui sic grez _pactum est (Ephes. detouscrum ascendens de lavacro, que omnes geminos pariunt, et striés non es in ils (Cant. wv, 2, et ¥1,8). Hi sont qui recte preeeipiunt, et quemadmodam pret cipiune ita-vivunt; qui faciunt quod dietam est : Lie ceant opera vesira coram Kominibus, ut benedieant Pe trem vestrunt qui in coclis est (Math, v, 46): horum enim suetoritate commoti, Deo per illos loquenti et operanti homines eredunt, et separati a sxeculo cui conformati erant, in Ecclesiae membra transewut. Et ideo reete iti, per quos hae finnt , dentes dicuntar dotonsis ovibus similog, quia terrenaram enraram ‘onera deposuerunt, et ascendentes de favacro, de sordium sceuli ablutione * per saeramentum bapt sinalis, omnes geminos pariunt. Operantur enim duo praseepia, de quibus dictum est : In his duobus prez ceptis tota Lex pendet et Prophetee( Id. xx, 40) , diligentes Deum ex toto corde, et ex tota anima, ct ex Lola mente; et proximam tanquam seipsos. fa quibus sterilis non est, quoviam talos fructus red- dunt Deo. Secundurn ergo istum intelleetum sie acc dum est, dentes peccatorum contrtisti; id est, in invitm adduxisti prineipes peccatorum, percutiendo ‘omnes adversantes mibi sine eausa : principes enim ‘cum secundum evangelicam historiam persecuti sun ‘ntn multitudo inferior bonoraret, 8. frers, 9.] Domini est salns, et super popelum tuum Benedicto tna (a). In una sententia et preveopith ibus quid crederent, et pro erodentibus oravit: nam, Domént est satus cum dicitur, ad homines sermo dlivigite ; nee ita sequitar , Et super populun suum Denedietio ejus, ut fotum hominibus dictum sit ; sed ad ipsum Deum oratio convertitur, pro ipso populo cei dictum est : Domini est sus. Quid ergo ait, nisi hoe? Nemo de se prasumat,, quoniam Domini est salvos facere de morte peceati; nam Infelixego homo, ‘gus me (iberabt de corpore morts hujus? Gratia Dei, per Jesum Christum Dominum nosirum (Rom. vit, 24, 25); tu autem, Domine , benedte popwlum taum de te salutem sperantem. 9. Potest et iste psalmus aecipi ad personam Chri- sti alio modo , id est, ut totus loguatur. Totus dieo, ‘cum corpore suo cui caput est, secundum Apostolum ‘qui dicit + Vos autem estis corpus Chrisié et membra (1 Gor. xn, 27) ; ergo ille capat est hujus corpori Propter quod alio loco dicit : Veritatem autem fucien- tes in charitate, augeamur in illo per omnia, qui est caput Christus, ex: quo (otume corpus connezum et com- v5 15, 16). Loquitur ergo apud Prophetam simul Eeclesia ot caput ejus , inter pro- cellas persecutionum constituta per universum or= ‘bem terrarum, quod jam contigisse scimus : Denuine, ‘quid multiplicati sunt qui tribulant me? mult ‘edversunt me, christianim nomen exterminare eu- ientes, Muli dicunt anima mew : Non eat satus i in Deo ejus : non enim sliter sperarent posse so per- dere Eeclesiam tatissime pullutantem , nisi ad Dei * ouingue sss. de sordibus seculi ablut (@) Deline eodem vers. 9 vide Entra Peal 1x35. 10, ev creyy1 ‘quram pertinere non crederent. Tu auem , Domine, susceptor meus es : in Christo utique ; nam in illo Thomine et Ecclesia suscepta est a Verbo , quod caro factum est, et habitavit in nobis (Joan, 1, 14); quia tin coelestibus nos sedere fecit unia cum illo (Kiphes. 11, 6) : precedente enim eapite, menibta e@tera con sequentar; quis enim nos separabit a chatitate Christi (Hom. vm, 38)? Recte ergo dicit etiam Ee~ lesia : Susceplor meus es, gloria mea; now enim sibi ‘ribuit quod excellit, cum intellgit cujus gratia et rmisericordia talis est. Et ezaltans caput meum, scilieet qui primogenitus a mortuis ascendit is lum. Voce mea ad Dominum clamavi, et cxaudivit me de monte sancto suo. Hee est oratio onisium sancto- Tum, odor svavitatis qui ascendit in conspectu De- mini : jam enim exauditur Ecclesia de ipso monte, quod etiam caput ejus est ; vel de illa justitia Dei, qua et liberantur eleeti jus, et persecutores eorum puniuntur. Dicat populus Dei etiam iltud : Ego dor ivi ef somnumn cepi; et exsurresi, quoniam Dominus sauscipict me, ut adjungatur et cobiereat eapiti suo; hhuie enim popalo dictum est : Surge gui dormis , et exsurge a mortuis, et continget * (e Christus (Epes. vv, 44); quoniam de peceatoritws assumptus est , de quibus generaliter dictum est : Qui autem darniun nocte dormiunt (I Thess. v, 7). Dieat etiam : Non rmebo mila populi circunudantis me ;eireusivallantiuan seilicet gentium, ad exstinguendum nomen, si pos~ sent, ubicumque christianum. Sed quomodo timere tur, cum tanquam oleo sanguine martyrum in Christo ardor charitatis inflarmmarctur? Exsurge, Domine, saloum me fac , Deus meus : potest hoe ips eapiti suo corpus dicere; illo enim exsurgente salvum factum est, qui aseenditin sltum, captivasn egit captivitaiem, dedit dona hominibus (Psal. xxv, 49) : hoe enim in proedestinatione Propheta dicitur , quo usque ad terras Dominura nostrum , illa de qua in Evangel dicitur, messis matura (Mat. 1x , 37) deposit, eu jus sulus est in ejus resurreetione, qui pro nobis gnatus est mori. Quoniam tw percusssti onines ad versantes miki sine causa, dents peceatorum contriva jam regnante Ecclesia, inimici nominis ehristiant ‘confusione percussi sunt, et sive maledica verba corum, sive principatus in irritum deducti. Credite ergo, homiines, quod Domini est salus :et, tu, Domine, Sit supor populum num benedicto ta. 10. Potest etiam unusquisque nostrum dicere, cum Vitiorum et cnpiditatum multitudo resistentem men- tem ducit in lege peccati : Domine, quid muliplic ‘unt qui tribulont me, mati insurgunt adoersuna me ? Et quoniam plerumque coacervatione vitiorum sub- repit desperatio eanitatisy tanquam ipsis vii insu tantibus anime, vel etiam diabolo et angels ejus per noxias suggestiones ut desperemus oporantibus ve ime dit : Multi dicunt anime mew : Non est salus ili in Deo es. Tu autem, Domine, ausceplor ‘meus es ; hae enim spes est, quod naturam humanam ge, eiPhah,aminatt,egebateptopa, contin ENARRATIO IN PSALMUM IV. 2 i Christo * suscipere. dignstus est. Gloria mea : ex ila regula, ne quis sibi aliquid wibuat, Er exalons eaput meu: sive ipsum qui omnivm nosteum expue est, sive uniuseujusque nostrum spisitan , quod ex Dut est anime et cavnis caput enim malieris vir et put viri Christus (WCor. x1, 5). Exaliatur aitem mens, enim jam dici potest, Mente eeraolegi Dei (Mom. vu, 28}; ul exiera hominis pacata *subilantur, eum jam carnis resurrectione absorhetur mors in vieto- riam (I Cor. xv, BE). Voce mea ad Dabninun clamaci: voor iit iti et intentissima. Be exarclvit me de ‘monte smueto suo : de ipso per quem nobis subvenit, eLquo medistore nos exaudit. Ego dormii, et sommum capi; et exsurrexi , quoniiam Dominus auscipiet me : quis loc won potest fidelivia dieere, yeevlens mor tem pecestorum suorum , et donum rogenerationis? Now tinebo nila popult ircumdantis.me, Exceptis his que universaliter Ecclesia sustinoit et sustinet, habet etiam unusquisque tentationes quibus eireum= vallatus hate dicat : Exsurge, Domine, satvum me fac, Deus meus ; ioe est, Fac nie exsurgere. Quoniam ta percussisti omnes adversantea mihi sine causa : recta i tone diciwur de diabolo et angelis ejus, on Solum in totum Christi corpus, sed etiam in singulos quosque privatiny sweviunt, Dentes peceato~ abet unusquisque maledicentes sibi; my autetores eonantes eum a Cliristt corpore przeilere, Sed Domini ext salus; cavenda sue est, ct dicendum : Adiasit anima mea post te {Poal. uxni, 9). Et super populum tuum benedict tua, oe est super unwmuemque mostrum. ee IN PSALMUM IV ENARRATIO. In finem , Psalmus Canticum David, A. (vers, 4.] Finis Legis Christus ad justtiam omni eredenti (Rom. x, 4) : bie enim nis perfeetio- hem signifcat , non eonsumptioneu. trum autem ‘ome canticum psalms sit, an potius omnis psalmus canticum; an sint quedam cantiea que non possint ici psalmi, et quidam psaimi qui non possint dict cantica, queeri potest. Sed animadvertend Seriptue Fe sunt, ne forte Canticum lxtitiam indieet: Psakni autem dicuntur, qui cantantur ad psalteriam ; quo ‘ustim esse David prophetam in magno mysterio, pro- dit historia (L Par. xu, 8, et xvi, 5). De qua ro non st hie disserendi tocus ; quia diutumnam inguisitio- rem et Tongam disputationem desiderat. Nunc intes rim aut yerba Dominici hominis post resurreetionem esspectare debemus, aut hominis in Keclesia ereden- fis et sperantis in eum. 2. [ters. 2.] Cum invocarem, exaudivit me Deus justtie: mew : com invoearem, exaudivit me Dous, inquil , a quo est justitia mea, In tribulatione dilatast] midi + ab angustis tristitie in latitadinem gaudio~ ‘yam me duxisti; ibulotio enim et angustia in ommem $ fda» in Christum. At nonnull 88. in Christo. * ita Golbertinus codex. alii vero Wss, et ed ferumty peccata.