Aktif

Lidah
Bibir
Lelangit lembut
Gigi bawah

Pasif
Lelangit keras
Gigi atas
Gusi dalam

DAERAH ARTIKULASI

PELABELAN BUNYI BAHASA

BAHAGIAN BAHAGIAN
ARTIKULASI VOKAL

 Vokal merupakan bunyi bersuara iaitu

dihasilkan
udara
di
paru-paru
keluar
berterusan melalui rongga tekak dan
rongga mulut tanpa sebarang gangguan.
Vokal boleh dibahagikan kepada 3 bahagian
iaitu:

Kriteria yang menentukan

jenis-jenis bunyi vokal :
1.Bahagian lidah yang berperanan, sama ada
bahagian depan, tengah atau belakang lidah.
2.Ketinggian lidah yang dinaikkan, sama ada
tinggi, separuh tinggi, rendah dan separuh
rendah.
3.Keadaan bibir, sama ada bibir dihamparkan atau
dibundarkan.
4.Pembukaan rahang, sama ada luas atau sempit.

CARTA VOKAL

HURUF HURUF
VOKAL

a e i o u

Proses Penghasilan Bunyi Vokal

Depan Luas [ a ]
Bagi menghasilkan bunyi vokal depan luas, proses berikut berlaku:
I. Bibir dalam keadaan hampar.
II. Hadapan lidah diturunkan serendah mungkin.
III. Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan menutup rongga hidung
supaya udara
dari paru-paru tidak keluar melalui rongga hidung.
IV. Pita suara dirapatkan supaya udara dari paru-paru keluar dengan
menggetarkan pita suara ke rongga mulut.
V. Bunyi yang dihasilkan ialah [a] contoh dalam perkataan:

Awal perkataan: ajar, ayam

Tengah perkataan: paku , bakul

Akhir perkataan: kuda, lupa

Bagi menghasilkan bunyi vokal depan separuh sempit, proses berikut

berlaku
apabila:

I.

Bibir dihamparkan separuh sempit.

II.

Depan lidah dinaikkan separuh tinggi ke arah gusi.

III.

Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan menutup hidung supaya

udara tidak
keluar melalui rongga hidung.

IV.

Pita suara bergetar.

V.

Bunyi yang dihasilkan ialah [e] contoh dalam perkataan:

Awal perkataan: ekor, enak
perkataan:

sate, tauge

Tengah perkataan: leper, kekok

Akhir

Vokal tengah []
I.

Keadaan bibir hampar.

II.

Tengah lidah dinaikkan sedikit ke arah lelangit

keras.

III.

Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan supaya

udara tidak dapat keluar melalui rongga hidung.

IV.

Pita suara dirapatkan supaya udara yang keluar

dari

paru-parudapat menggetarkan pita suara.

Contohya dalam perkataan seperti : emak, sentuh,

emas

Bagi menghasilkan bunyi vokal depan sempit, proses berikut

berlaku:

I.

Bibir dihamparkan.

II.

Depan lidah dinaikkan tinggi [setingggi mungkin]

III. Lelangit

lembut dan anak tekak dinaikkan menutup rongga

hidung supaya udara tidak keluar melalui rongga hidung.

IV. Pita

suara dirapatkan supaya udara dari paru-paru keluar lalu

getarkan pita suara.

V.

Contoh bunyi bahasa yang dihasilkan dalam perkataan ialah :

Awal perkataan : ibu

Tengah perkataan : bila

Akhir perkataan : tali

a)

Bibir dibundarkan.

b)

Belakang lidah dinaikkan separuh tinggi ke arah lelangit lembut.

c)

Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan menutup rongga hidung

supaya udara dari paru-paru tidak keluar melalui hidung.

d)

Pita suara dirapatkan supaya udara dari paru-paru keluar ke rongga

mulut menggetarkan pita suara.

e)

Bunyi yang dihasilkan ialah bunyi vokal belakang separuh sempit [o]
seperti dalam perkataan berikut:

PROSES PENGHASILAN VOKAL

Pada awalan perkataan - oleh, otak, orang
BELAKANG
SEPARUH SEMPIT [O]
Pada tengah perkataan - boleh, toleh, kotak
i)

ii)

iii)

Pada akhiran perkataan - solo, koko, pidato

Vokal Belakang Separuh Sempit

Proses Penghasilan Vokal Belakang

Sempit [u]
Untuk menghasilkan bunyi vokal belakang , proses yang berikut harus
dilakukan;
a) Bibir dibundarkan.
b) Belakang lidah dinaikkan tinggi (setinggi mungkin) ke arah lelangit

lembut.

c) Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan menutup rongga hidung supaya

udara dari paru-paru tidak keluar melalui hidung.

d) Pita suara dirapatkan supaya udara yang keluar dari

menggetarkan pita suara ke rongga mulut.

paru-paru

e) Bunyi yang dihasilkan ialah bunyi vokal belakang sempit

Contohnya;
i) Pada awalan perkataan: ubi, usung, unta, undur
ii) Pada tengah perkataan : buka, bubur, suka, lupa
iii) Pada akhiran perkataan : satu, batu, labu, kuku, bayu

[u].

Vokal Belakang Sempit