1

Gramatika turskog jezika

Turski jezik spada u grupu uralo-altajskih jezika. Postoje neke jezike slinosti sa finskim,
maarskim, estonskim, korejskim, mongolskim, japanskim i uzbekistanskim jezikom.
ABECEDA - Trk alfabesi
U turskom jeziku postoji 29 slova, 21 suglasnik i 8 samoglasnika.

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y Z
Svako slovo predstavlja jedan glas pa u turskom jeziku vai isto pravilo kao u naem:
Pii kako govori, itaj kako je napisano.
Razlika postoji samo u nekoliko slova i kada to nauite moete bez problema da itate turski.

U turskom jeziku ne postoji glas C.

Tursko slovo C nekada zvui kao nae a nekada kao umekano D.
Tursko slovo J je nae a tursko Y je nae J.
jeton - eton
Maya - Maja
Tanya - Tanja
Ako se zovete Maja,Tanja, napisaete - Maya, Tanya, inae e Turci vae ime proitati Maa,Tana.

2
Ova dva slova su ista kao u naem, jedina razlika je poloaj crtice.
U turskom se pie sa donje strane slova.
U turskom ne postoji slovo - glas .
Evo nekih turskih rijei koje postoje u naem jeziku, umjesto slova je slovo .
orba
oban izme
eme ay
orap
eki araf
Turska slova koja ne postoje u naem jeziku

meko G, ovo slovo se praktino ne uje ali mijenja izgovor rijei u kojima se nalazi.
Primjeri:
u rijei deil ovo slovo se uje kao slabo y.
Ako se nalazi iza samoglasnika onda taj samoglasnik dobija na duini.
da (planina), izgovara se kao daa.
oul (sin), izgovara se kao ooul.
I
Ovo slovo je i bez take.
Izgovara se kao neodreen lan a u engleskom (a boy, a book).
kap - vrata
Ne ita se kapi jer na kraju nije slovo i ve je slovo .
( i veliko i malo slovo se piu bez take, slovo i ima taku i kad je veliko slovo)
I
i
U naem jeziku je svejedno da li emo slovo i pisati sa takom ili bez nje ali u turskom je to veoma
vano jer su u pitanju dva razliita slova-glasa.

Izgovaraju se slino kao u njemakom jeziku.
.................................................................................................................................................
harf - slovo
nsz harf - suglasnik
nl harf - samoglasnik
.................................................................................................................................................
Pravila vezana za suglasnike
PKT
kada se na rije koja se zavrava ovim suglasnicima dodaje sufiks koji poinje samoglasnikom,
slova p k t prelaze u druga slova.
p --> b
mektup - pismo, benim mektubum - moje pismo
--> c
aa - drvo, aacn tepesi - kronja drveta
k -->
ocuk - dijete, ben ocuum - ja sam dijete
t --> d
drt - etiri, drdnc - etvrti

3
Izuzetak
hayat - ivot, benim hayatm - moj ivot
Ovo pravilo ne vai za kratke rijei (jednoslone rijei)
sa - kosa, benim sam - moja kosa
FPKHST
poslije ovih slova d --> t

c -->

Ova slova ete lake zapamtiti koristei reenicu:

Fe Paa oK HaSTa.
Fe paa je mnogo bolestan.
(sigurno ne postoji ime Fe, ali reenica pomae da se zapamte ovi suglasnici)
komak - trati
Ben kotum - Trao sam
.................................................................................................................................................

Gramatika struktura
Gramatika struktura je potpuno drugaija od indo-evropskih jezika.Turska gramatika postaje
jednostavna kada se naviknete na njen stil. Sve je precizno odreeno, postoje jasna pravila koja
treba nauiti. Osnovne specifinosti po kojima se turski jezik razlikuje od evropskih jezika su: red
rijei u reenici, sufiksi, harmonija samoglasnika, nema roda.
Red rijei u reenici
Tipina turska reenica ima sljedei redoslijed:
subjekat - objekat - glagol
Arkadam araba ald.
Moj drug
kola kupio je.
arkada - drug
arkadam - moj drug (prisvojni sufiksi)
araba - kola
almak - kupiti
ald - kupio je (prolo vrijeme)
Sufiksi (nastavci)
Turski jezik spada u aglutinativne jezike.To znai da se na korijen rijei dodaju razliiti sufiksi
ime se dobijaju rijei razliitog znaenja. Line zamjenice, prisvojne zamjenice, prijedlozi,
vremena... sve se gradi dodavanjem sufiksa na korijen rijei.
Neki pojmovi koji se u veini jezika iskazuju sa nekoliko rijei, pa i cijelom reenicom, u turskom
jeziku se iskau jednom rijeju na iji korijen je "zalijepljeno" nekoliko sufiksa.
Primjeri:
Evimden - Iz moje kue
Ev - im - den
kua-moja-iz
Kalbimdesin - Ti si u mom srcu
Kalb im - de - sin
srce - moje - u - ti si
kalp-srce (ispred samoglasnika p prelazi u b)

4
Kalp je rije stranog porijekla pa predstavlja izuzetak kada je dodavanje sufiksa u pitanju.
Po vokalnoj harmoniji trebalo bi da bude kalbmdasn, ali nije tako.
Harmonija samoglasnika - vokalna harmonija
Samoglasnici su podjeljeni u grupe.
1. Velika harmonija, samoglasnici su podjeljeni u dvije grupe. (eng: major vowel harmony)
A I O U

2. Mala harmonija, samoglasnici su podjeljeni u etiri grupe:

AI

OU

(eng: minor vowel harmony)

Koji samoglasnik e biti u prvom sufiksu zavisi od posljednjeg samoglasnika u rijei na koju se
dodaje sufiks.
araba - kola
arabada - u kolima
da - sufiks za lokaciju
ev - kua
evde - u kui
de - sufiks za lokaciju
evim - moja kua
im - prisvojni sufiks
evimde - u mojoj kui
ev - im - de
kua moja u
Samoglasnik iz prvog sufiksa nije uvek isti kao posljednji samoglasnik u rijei na koju se dodaje
sufiks, ali mora da bude iz iste grupe.
arabada - ovde imamo isti samoglasnik
evimde - ovde imamo razliite samoglasnike, e i (u istoj su grupi).
U vokalnoj harmoniji postoje jasna pravila upotrebe samoglasnika u sufiksima, nema nagaanja.
Jednina i mnoina
Nastavci za mnoinu su lar i ler.
aou
lar

ei
ler

kitap - knjiga
kitaplar - knjige
ocuk - dijete
ocuklar - deca
kpek - pas
kpekler - psi
kedi - maka
kediler - make

- posljednji samoglasnik u rijei na koju dodajemo sufiks

5
Kada se u mnoini navodi broj onda se ne dodaju nastavci lar ler.
yaprak - list
yapraklar- lie
yaprak - tri lista
Izuzetak
saat - sat
saatler - sati
Rije saat je rije stranog porijekla pa dolazi do odstupanja u vokalnoj harmoniji.
Mnoina bi trebala da bude saatlar ali nije tako, mnoina je saatler.
Nema roda
U turskom jeziku nema roda u linim zamjenicama.
on, ona, ono = o
On dolazi.
Ona dolazi.
O geliyor.
Ono dolazi.
.................................................................................................................................................
GRAMATIKA
Line zamjenice - ahs zamirleri
eng: Personal pronouns
ahs - lice, osoba
zamir - zamjenica

Lini sufiksi - ahs ekler

ek - sufiks
ekler - sufiksi
olmak - biti
sadanje vrijeme: sam, si, je, smo, ste, su
Tabela linih sufiksa

6
a ei ou - posljednji samoglasnik u rijei na koju dodajemo sufikse iz tabele
(u govornom jeziku tree lice jednine nema sufiks)
Primjeri za sve etire kolone:
avukat - advokat, retmen - uitelj/nastavnik, doktor, kt - lo

Ben avukatm
Avukatm

Ja sam advokat
Advokat sam

Sen retmensin
retmensin

Ti si uitelj
Uitelj si

Siz doktorsunuz

Vi ste doktori (Vi ste doktor, persiranje)

Ako se rije zavrava samoglasnikom, kao u kt, tada se ispred sufiksa koji poinje samoglasnikom
dodaje slovo y.
Dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga. Zato je ben ktym, biz ktyz.
Jo jedan primjer:
anne (majka)
Ben anneyim
Ja sam majka
Biz anneyiz
Mi smo majke
Negacija
Za negaciju se koristi rije deil. Na nju se dodaju lini sufiksi.
Uvek se koriste sufiksi iz kolone ei zbog posljednjeg samoglasnika u rijei deil.
imenica, pridjev ..... deil + lini sufiksi (ei kolona)
Ben doktor deilim
Sen doktor deilsin
O doktor deil
Biz doktor deiliz
Siz doktor deilsiniz
Onlar doktor deiller

Ja nisam doktor
Ti nisi doktor
On,ona nije doktor
Mi nismo doktori
Vi niste doktori (Vi niste doktor, persiranje)
Oni nisu doktori

Nema potrebe da se naglaava Ben,Sen... i u naem je dovoljno rei - Nisam doktor.

Dakle, moe samo da se kae: Doktor deilim.

7
Na imenicu, pridjev se ne stavlja nastavak za mnoinu lar, ler.
Ne moe da se kae:
Biz doktorlar deiliz.
Upitni oblik
imenica, pridjev ..... m mi mu m + lini sufiksi
a ei ou
m mi mu m = da li
Ben doktor muyum?
Sen doktor musun?
O doktor mu?
Biz doktor muyuz?
Siz doktor musunuz?
Onlar doktorlar m?

Da li sam ja doktor?
Da li si ti doktor?
Da li je on doktor?
Da li smo mi doktori?
Da li ste vi doktori? (Da li ste Vi doktor, persiranje)
Da li su oni doktori?

Onlar: nastavci, lar, ler, idu uz imenicu, pridev.

.................................................................................................................................................
RIJEI
Pozdravi
Selam - zdravo, pozdrav
Merhaba - zdravo
Gnaydn - dobro jutro
yi gnler - dobar dan (pogledajte napomenu)
yi akamlar - dobro vee
yi geceler - laku no
Ho geldiniz - Dobrodoli (mnoina i persiranje)
Ho geldin - Dobro doao
Ho bulduk - Bolje vas naao, Bolje te naao
Hoakaln - Dovienja, kae onaj koji odlazi
Gle gle - Dovienja, kae onaj koji ostaje
Grrz, Grmek zere - Vidimo se
Napomena:
iyi gnler moe da se kae i na rastanku, tada nema znaenje Dobar dan, ve - elim ti lijep dan.
Have a nice day.
Zahvaljivanje
Teekkr ederim - Hvala Vam
Teekkrler - Hvala
ok teekkrler - Puno hvala (thanks a lot)
Sa ol - Hvala (prisnije, za prjatelje)
Rica ederim - Nema na emu
Bir ey deil - Nema na emu
Sa ol bukvalno znai budi zdrav (be healthy)
sa - healthy
ol,olmak biti (to be)

yi gnler.
yi gnler.
Naslsnz?
yiyim, teekkr ederim.
Siz naslsnz?
Ben de iyiyim, teekkrler.
nasl - kako
naslsn - kako si
naslsnz - kako ste
iyi - dobro
iyiyim - dobro sam
ben de - i ja, i meni, takoe
iyi -y-im, dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugog pa se izmeu ubacuje y.
Dobrodoli - Ho geldiniz

Nove rijei, gramatika: prisvojne zamjenice

evet - da
hayr - ne
var - ima
yok - nema
Yok se moe koristiti i kao ne. I kod nas ne i nemam mogu biti odgovori na pitanje:
Ima li tu knjigu?
Ne/Nemam (kaemo i jok ponekad, zar ne?)
Ne?
Neden?

ta?
Zato?

doru - tano, ispravno

yanl - netano, pogreno
.................................................................................................................................................

9
Dani
gn - dan
gnler - dani
Hafta - nedelja, sedmica
pazartesi - ponedjeljak
sal - utorak
aramba - srijeda
perembe - etvrtak
cuma - petak
cumartesi - subota
pazar - nedjelja

Mrzim ponedjeljak

Mrzim ponedjeljak

bugn - danas
dn - jue
yarn - sutra
evvelki gn, evvelsi gn - prekjue
br gn - prekosutra
Bugn gn ne?
Koji je danas dan?
ki gn nce.
Prije dva dana.
gn - dan (24 sata)
gnduz - dan, dok ima svjetla
gece - no
sabah - jutro
le - podne
leden sonra - poslije podne
akam - vee
gece - no
gece yars - pono
dn akam - jue uvee
yarn sabah - sutra ujutru
hafta ii radna sedmica

Mrzim ponedjeljak

Ali danas je utorak?!

10
hafta sonu vikend
geen hafta prola sedmica
gelecek hafta sljedea sedmica
tarih - datum
bugnn tarihi - dananji datum (todays date)
Bugnn tarihi ne?
Koji je danas datum?
.................................................................................................................................................
Godinja doba i mjeseci

mevsim - godinje doba

mevsimler - godinja doba
ay - mjesec
aylar - mjeseci
yl, sene - godina (arap. sene)
asr, yzyl vijek

Proljee i jesen, moe i ovako da se kae:

ilkabahar - bahar
sonbahar - gz
Bu ay hangi ay?
Koji je ovo mjesec?
be ay nce - prije pet mjeseci
yarm sene - pola godine
geen yl - prole godine
.................................................................................................................................................

11
Porodica i familija - Aile ve akraba

ocuk - dijete
kz se koristi i za: djevojica, djevojka
torun - unuk, unuka
.................................................................................................................................................
GRAMATIKA
Prisvojne zamjenice - yelik zamirleri
eng: Personal possessive pronouns
Bez poznavanja prisvojnih zamjenica nemogue je sastaviti i prostu reenicu:
Kako se zove?
U turskom se to pitanje postavlja kao u engleskom:
What is your name ( Koje je tvoje ime)
Da bi mogli da zaponemo razgovor - upoznavanje, moramo da nauimo prisvojne zamjenice.
Naravno, i prisvojne zamjenice su u formi sufiksa. Nije teko, vidjeete.
Prisvojni sufiksi - yelik ekler
a) rije na koju dodajemo sufiks se zavrava suglasnikom

12
a e i o u - posljednji samoglasnik u rijei na koju dodajemo prisvojni sufiks
Primjeri za prvu kolonu iz tabele ( a )
arkada - drug
Benim arkadam
Moj drug
Senin arkadan
Tvoj drug
Onun arkada
Njegov/njen drug
Bizim arkadamz
Na drug
Sizin arkadanz
Va drug
Onlarn arkadalar
Njihov drug
arkadalar- drugovi
Benim arkadalarm
Senin arkadalarn
Onun arkadalar
Bizim arkadalarmz
Sizin arkadalarnz
Onlarn arkadalar

Moji drugovi
Tvoji drugovi
Njegovi/njeni drugovi
Nai drugovi
Vai drugovi
Njihovi drugovi

Njihov drug, njihovi drugovi - isto se kae, Onlarn arkadalar.

Ne moe da se kae arkadalarlar.

ad - ime
Benim adm Onur.
Senin adn Kerem.
Onun ad Deniz.

Moje ime je Onur.

Tvoje ime je Kerem.
Njeno ime je Deniz.

Za persiranje se koristi sizin, mnoina, kao u naem.

Sizin adnz Nadida.
Vae ime je Nadida.
.................................................................................................................................................
b) rije na koju dodajemo sufiks se zavrava samoglasnikom

13
Primjer za drugu kolonu iz tabele ( e i )
anne - majka
Benim annem
Moja majka
Senin annen
Tvoja majka
Onun annesi
Njegova, njena majka
Bizim annemiz
Naa majka
Sizin anneniz
Vaa majka
Onlarn anneleri
Njihova majka
Negacija
Na kraju reenice se doda rije deil na koju su dodani lini sufiksi (ei kolona).
Ben senin arkadan deilim.
Sen benim arkadam deilsin.
O benim arkadam deil.
Biz sizin arkadalarnz deiliz.
Siz bizim arkadalarmz deilsiniz.
Onlar bizim arkadalarmz deiller.

Ja nisam tvoj drug.

Ti nisi moj drug.
On nije moj drug.
Mi nismo vai drugovi.
Vi niste nai drugovi.
Oni nisu nai drugovi.

Upitni oblik
Zavisno od posljednjeg samoglasnika u prethodnoj rijei na kraju reenice se dodaju:
m mi mu m + lini sufiksi
m mi mu m = da li
a ei ou
Sen benim arkadam msn?
Ben senin arkadan mym?
Deilsin!
O senin arkadan m?

Da li si ti moj drug?
Da li sam ja tvoj drug?
Nisi!
Da li je on tvoj drug?

teyze - tetka
Sen benim teyzem misin?

Da li si ti moja tetka?

Senin annen retmen mi?

Sen doktor musun?

Da li je tvoja majka uitelj?

Da li si ti doktor?

.................................................................................................................................................
Da vidimo kako izgleda to tursko skraivanje reenica koritenjem sufiksa:
Benim arkadam.
Sen benim arkadamsn.
Arkadamsn.

Moj drug.
Ti si moj drug.

Arkadamsn
drug
moj si
Benim annem.
Sen benim annemsin.
Annemsin.

Moja majka
Ti si moja majka.

14
Annemsin
majka moja si
.................................................................................................................................................
Vebanje
Upoznavanje
yi gnler. Benim adm Onur. Sizin adnz ne?
Benim adm Sedef.
Memnun oldum.
Ben de memnun oldum.
Sizin adnz ok gzel.
Teekkrler.
Dobar dan. Moje ime je Onur. Kako se Vi zovete?
Moje ime je Sedef.
Drago mi je.
I meni je drago.
Vae ime je veoma lijepo.
Hvala.
Prevedite reenice:
Ti si moja majka.
Ti nisi moja majka.
Da li si ti moja majka?
Moja majka je advokat.
Tvoja majka nije advokat.
Da li je njegova majka advokat?
Ne. Njegova majka nije advokat.
Njegova majka je doktor.
Zamjenice
tur: zamirler
Line i prisvojne zamjenice su obraene na samom poetku.
U ovoj lekciji emo obraditi ostale zamjenice:
-pokazne
-povratne
-opte, neodreene, odrine
-upitne
.................................................................................................................................................
Pokazne zamjenice
eng: Demonstrative pronouns
Bu u O
Bu - ovaj, ova, ovo (neto to je blizu, moe da se dodirne)
u - taj, ta, to
(neto to je malo dalje)
O - onaj, ona, ono (neto to je daleko)
Bu kitap Ova knjiga
u kitap Ta knjiga

Bu kitaplar
u kitaplar

Ove knjige
Te knjige

15
O kitap

Ona knjiga

Bu bir kitap
u bir kitap
O bir kitap

O kitaplar

Ovo je jedna knjiga

To je jedna knjiga
Ono je jedna knjiga

One knjige
Bunlar kitaplar
unlar kitaplar
Onlar kitaplar

Ovo su knjige
To su knjige
Ono su knjige

Obratite panju na mnoinu!

U naem jeziku nije potrebno naglaavati da je to jedna knjiga, ali u turskom se mijenja znaenje
ako nema rijei bir.

Bu, u, O ne?
Za stvari i ivotinje
Bu ne? ta je ovo?
u ne? ta je to?
O ne? ta je ono?
Bu ne? Bu bir kitap.
ta je ovo? Ovo je jedna knjiga.
Bu, u, O kim?
Za ljude
Bu kim?
Ko je ovo?
u kim?
Ko je to?
O kim?
Ko je ono?
Bu kim? Bu bir yazar.
Ko je ovo? Ovo je jedan pisac.
Bu ev kimin? Bu ev benim.
ija je ovo kua? Ovo je moja kua.
Ah, u kadnlar...
Ah, te ene....
buras - ovde
uras - tamo
oras - onde
Pokazne zamjenice se mijenjaju po padeima.
Evo tabele sa svim kombinacijama.

16

bu - ovaj, ova, ovo

bunun - od ovog, od ove
buna - ovom, ovoj
bunu - ovog, ovu
bunda - kod ovog, kod ove
bununla - sa ovim, sa ovom
bundan - od ovog, od ove
.................................................................................................................................................
Povratne zamjenice
eng: Reflexive pronouns
Kendi - lino self,own
Na rije kendi se dodaju prisvojni sufiksi, iza njih mogu biti sufiksi za padee.
Kendim - ja lino
Kendin - ti lino
Kendi(si) - on lino
Kendimiz - mi lino
Kendiniz - vi lino
Kendileri - oni lino

myself
yourself
himself/herself/itself
ourselves
yourselves
themselves

Kendime - mene, me, meni, sebi

Kendimden - od mene lino
Kendimle - sa mnom, sa sobom
Primjer: priati sam sa sobom, koriste se sufiksi za dativ i instrumental.
Mi koristimo instrumental, Turci ee koriste oblik sa dativom.
Kendi kendime konuuyorum. (dativ)
Kendi kendimle konuuyorum. (instrumental)
Priam sam sa sobom.
Kendi kendine konuuyorsun. (kendin-e)
Pria sam sa sobom.
Kendi kendine konuuyor. (kendi-ne)
Pria sam sa sobom.

U govornom jeziku u treem licu jednine se izostavlja sufiks si.

Kendine iyi bak.
Pazi se, uvaj se.

17
bakmak - gledati, paziti, brinuti se o...
Kendime bakacam.
Paziu na sebe.
Kendim/kendime, Primjer da shvatite razliku:
Bu elbise kendim diktim.
Ovu haljinu sam sama saila.
Kendime bir elbise diktim.
Saila sam sebi jednu haljinu.
dikmek - iti
.................................................................................................................................................
Opte, neodreene, odrine
eng: Indefinite pronouns
her - svaki, svaka, svako, svakog, svake
ey - stvar
her ey - sve
bir - jedan
birisi - neko
bir ey - neto
herkes - svako, svi
herhangi birisi - bilo ko
herhangi bir ey - bilo ta, ita
hi kimse - niko
hibir ey - nita
btn - svi
baz - neki

every,each
thing
everything
a,one
someone,somebody
something
everyone,everybody
anyone,anybody
anything
no one,nobody
nothing
all
some

Her ey gzel olacak.

Sve e biti lijepo.
Her ey yolunda.
Sve je u redu.

(yol -put...u stilu, sve ide putem)

Birisi geldi.
Neko je doao.
Ben byle bir ey grmedim.
Ovako neto nisam vidio.
Herkes burada m?
Da li su svi ovdje?
Herhangi bir ey deiti mi?
Da li se bilo ta promjenilo?
Evde hi kimse yok.
Nema nikoga u kui.

18
Hibir ey umrumda deil.
Nita me ne zanima.
.................................................................................................................................................

Umrumda deil...
Ne zanima me, ne interesuje me, ba me briga

I don't care

Napomena:
i u turskom postoje jezike nedoumice oko pisanja:
hibir ey +
hibirey hi bir ey hi birey .................................................................................................................................................
Upitne zamjenice
eng: Interrogative pronouns
Kim?
Ne?

Ko?
ta?

Who?
What?

U kombinaciji sa padeima

kim-ko, kimin-iji, kime-kome, kimi-koga, kimde-kod koga, kimle-sa kim, kimden-od koga
Kim temizledi bu oday?
Ko je oistio ovu sobu?
Kimi bekliyorsun?
Koga eka?
.................................................................................................................................................
Yarn ne yapacaksn?
Yarn Ankara'ya gidiyorum.
Kimle gidiyorsun?
Babamla.
Ankara'da ne kadar kalacaksn?
Be gn.
ne kadar - koliko
.................................................................................................................................................

19
Padei
tur: smin halleri
isim - imenica, hal - stanje

eng: noun states

U turskom jeziku postoji 5 padea i ne zovu se kao nai padei (na kraju lekcije imate sliku sa
nazivima turskih padea).
Meutim, osim ovih pet, ima jo sluajeva kada se na imenicu dodaju nastavci.
Da bi bilo jednostavnije za razumijevanje, padee emo objasniti koristei nau podjelu.
Padei u naem jeziku su: nominativ, genitiv, dativ, akuzativ, vokativ, instrumental, lokativ.
Ovoj listi emo dodati jedan turski pade - ablativ.
.................................................................................................................................................
Iza imena osoba, gradova i drava stavlja se apostrof prije sufiksa.
1. Nominativ
Ko?
ta?
Kim? Ne?
Nominativ nema sufikse (nastavke).

eng: what, who

Bu bir ev.
Ovo je jedna kua.
ev - kua
U naem jeziku ne naglaavamo da je to jedna kua, ali u turskom se mijenja znaenje ako se izbaci
rije bir.
Bu ev.
Ova kua.
.................................................................................................................................................
2. Genitiv
Pade koji oznaava pripadnost.
Od koga? iji? Od ega?
Kimin?
a
n
nn

ei
in
nin

ou
un
nun

n
nn

eng: whose

- posljednji samoglasnik u rijei na koju se dodaje sufiks

U prvom redu su nastavci koji se dodaju na rije koja se zavrava suglasnikom (Tarkan).
U drugom redu su nastavci koji se dodaju na rije koja se zavrava samoglasnikom. (Marko)
Tarkan'n en gzel arks.
Tarkanova najljepa pesma.
ark - pesma
arks - njegova pjesma (s - prisvojni sufiks)
gzel - lijepa

20
en gzel - najljepa

Marko'nun evi.
Markova kua.

Fatmagl'n suu ne?

ta je Fatmagulina krivica?

What is Fatmagl's fault?

Kod nas je prevedeno: ta je skrivila Fatmagul?

su - krivica, greka
benim suum - moja krivica
senin suun - tvoja krivica
onun suu - njegova, njena krivica
ne - ta

Rahmi Ketenci
Fatmagl'n abisi, Mukaddes'in kocas
Mukaddes Ketenci
Fatmagl'n yengesi, Rahmi'nin kars
abi - stariji brat
yenge - snaja
koca - mu, suprug

21
kar - ena, supruga
Umjesto koca i kar moe da se kae i e (mu, ena)
Rahmi'nin ei, Mukaddes'in ei (Rahmijeva ena, Mukadesin mu)
.................................................................................................................................................
3. Dativ
Oznaava kretanje ka neemu.
Kome? Ka emu?(Gdje)
Kime? Nereye?
a o u
a ya na

engleski: to, towards

e i - posljednji samoglasnik u rijei na koju se dodaje sufiks

e ye ne

gitmek - ii
Yarn stanbul'a gidiyorum.
Sutra idem u Istanbul.
Eve gidiyorum.
Idem kui.
Evime gidiyorum.
Idem mojoj kui.

(ev-im-e... im - prisvojni sufiks)

Sufiksi ya ye se koriste iza rijei koje se zavravaju samoglasnikom.

Trkiye'ye gidiyorum.
Idem u Tursku.

Ne moe da se kae gitiyorum.

gitmek, u sadanjem vremenu (imdiki zaman) kada je iza t neki samoglasnik tprelazi u d.
To nije uvek sluaj, npr kapatmak zatvoriti
Ben kapatiyorum ja zatvaram.
Sufiksi na ne se dodaju iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom.
(tree lice jednine i mnoine).
araba - auto, kola
arabama
ka mom autu
arabana
ka tvom autu
arabasna
ka njegovom autu
arabamza
ka naem autu
arabanza
ka vaem autu
arabalarna
ka njihovom autu
.................................................................................................................................................
4. Akuzativ
Koga? ta?
Kimi? Ne?
kimi- za ljude i ivotinje, ne-za stvari, objekte...
a ei ou
i
u

22
Dva primjera sa glagolom grmek - vidjeti.
Akuzativ koristite kada ste vidjeli neto konkretno, neto odreeno...
Ne/kimi grdn?
ta/koga si vidjela?
Evi grdm.
Vidjela sam kuu. (odreenu kuu, ne bilo koju)

I saw the house.

Bir ev grdm.
Vidjela sam jednu kuu. (neku, bilo koju)

I saw a house.

Kediyi grdm.
Vidjela sam maku. (odreenu maku, ne bilo koju)
Bir kedi grdm.
Vidjela sam jednu maku. (neku, bilo koju)
kedi - maka
kedi-y-i
ubacuje se y jer dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga.
.................................................................................................................................................
Kada sufiks za pade dodajemo iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom (tree lice
jednine i mnoine) prije sufiksa za pade ubacuje se slovo n.
Evlerini grdm.
Vidio sam njihovu kuu.
ev-leri-ni
.................................................................................................................................................
5. Lokativ
Pade za lokaciju, gdje se neko, neto nalazi.
Gdje? Gdje je? Kod koga?
Nere? Nerede? Kimde?
a o u
da ta nda

e i
de te nde

Kitap masada.
Knjiga je na stolu.
kitap - knjiga
masa - sto
Anne nerede? Anne evde.
Gdje je majka? Majka je u kui.
Hasan okulda deil.

23
Hasan nije u koli.
okul - kola
Nastavci ta te kada se rije zavrava slovima: f p k s t.
(Fe Paa oK HaSTa)
Snfta oturuyorum.
Sjedim u uionici.
snf - uionica
.................................................................................................................................................
Nastavci nda nde, ako postoje dvije imenice onda se drugoj imenici dodaje nastavak.
Dil kursunda.
Na kursu jezika.
ocuk parknda.
U djeijem parku.
.................................................................................................................................................
Ben neredeyim?
Sen neredesin?
O nerede?
Biz neredeyiz?
Siz neredesiniz?
Onlar neredeler?

Gdje
Gdje
Gdje
Gdje
Gdje
Gdje

sam ja?
si ti?
je on?
smo mi?
ste vi?
su oni?

Ben okuldayim.
Ja sam u koli.
.................................................................................................................................................
6. Vokativ
Dozivanje, pozivanje, uzvik, obraanje nekome. Ne postoji u turskom. Kada se nekome obraamo,
kada nekoga zovemo, kaemo:
Milan gel - Milane doi
Hasan gel - Hasane doi
Abla gel - Sestro doi
.................................................................................................................................................
7. Instrumental
S kim? S im?
Kimle?
a o u
la yla

eng: with, by, and

e i
le yle

Hasan Aye'yle konuuyor.

Hasan razgovara sa Aje.

Aye, zavrava se samoglasnikom pa se ubacuje y ispred sufiksa.

Arabalaryla gidiyoruz.
Idemo sa njihovim kolima.
araba-lar-yla
Umjesto sufiksa moe da se upotrebi rije ile - sa.

24
Hasan ile Aye tv seyrediyor.
Hasan gleda TV sa Aje.
.................................................................................................................................................
8. Ablativ
Od koga? Odakle? Od kada, iz, kroz
Kimden?
Nereden?
(u govornom jeziku nereden = nerden)
a o u
dan tan ndan

eng: where from, by, since, through

e i
den ten nden

evden - iz kue
evimden - iz moje kue
Nastavci ndan nden se dodaju iza prisvojnih sufiksa koji se zavravaju samoglasnikom (tree lice
jednine i mnoine).
evlerinden - iz njihove kue
ev-leri-nden
........................................................................................................
dan, den, tan, ten + beri = od

(since)

Sabahtan beri yamur yayor.

Od jutros pada kia.
Jo nekoliko Primjera:
Hasan Trkiye'den geliyor.
Hasan dolazi iz Turske.
gelmek - doi
Aye tatilden dnd.
Aje se vratila sa odmora.
tatil - odmor
dnmek - vratiti se
Tren tnelden geiyor.
Voz prolazi kroz tunel.
........................................................................................................

25
Line zamjenice se mijenjaju po padeima.

ins: moe da se kae na oba naina

ben - ja
benim - moj
bana - meni
beni - mene
bende - kod mene
benimle - sa mnom
benden - od mene
Beni seviyor musun?
Da li me voli?
Gel benimle.
Poi sa mnom.
E sad, zato je ovo ovako, ne znam, ali sufiksi za ablativ se koriste i u ovim reenicama:
Senden nefret ediyorum.
Mrzim te.

Ne moe da se kae: Seni nefret ediyorum.

Benden neden nefret ediyorsun?
Zato me mrzi?
Senden nefret etmiyorum.
Ne mrzim te.
Pazartesi'den nefret ediyorum.
Mrzim ponedeljak.
........................................................................................................

26
Vjebanje

Dodavanje sufiksa u skladu sa vokalnom harmonijom.

Koja reenica je tana?
1. Sutra idem u Bodrum.
a) Yarn Bodrum'ta gidiyorum.
b) Yarn Bodrum'e gidiyorum.
c) Yarn Bodrum'ya gidiyorum.
d) Yarn Bodrum'a gidiyorum.
2. On ivi u Ankari.
a) O Ankara'ya yayor.
b) O Ankara'da yayor.
c) O Ankara'dan yayor.
d) O Ankara'de yayor.
3. Dolazim iz Izmira.
a) zmir'de geliyorum.
b) zmir'dan geliyorum.
c) zmir'e geliyorum.
d) zmir'den geliyorum.
........................................................................................................
smin halleri
Da ste uenik u Turskoj, padee bi uili po nazivima na donjoj slici.

U ovoj lekciji emo uiti brojeve i pojmove vezane za brojeve: koliko je sati, u koliko
sati...
Brojevi
say - broj
saylar - brojevi

27
saymak - brojati
rakam - cifra

0 sfr
1001 binbir
2000 iki bin
10.000 on bin
1.000.000 bir milyon
1.000.000.000 bir milyar
buuk - polovina, pola
virgl - zarez
1,3 - bir virgl
1,5- bir buuk
0,5 - sfr virgl be (ovo je izuzetak)
buuk se koristi i za vrijeme, tada oznaava polovinu sata, 30 min.
yarm - polovina, pola, koristi se kao pridjev, ne koristi se sa brojevima.
yarm saat - pola sata
yarm ekmek al - kupi pola hljeba
.................................................................................................................................................
Redni brojevi - Sra say
broj - nc - samoglasnik po vokalnoj harmoniji
Ako se broj zavrava suglasnikom dodaje se odgovarajui samoglasnik ispred nc
birinci - prvi
ikinci - drugi
nc - trei

28
drdnc - etvrti

drt, t prelazi u d jer je ispred samoglasnika

beinci - peti
altnc - esti
yedinci - sedmi
sekizinci - osmi
dokuzuncu - deveti
onuncu - deseti
yirmi beinci - dvadeset peti
ellinci - pedeseti
sonuncu - posljednji
(son - kraj)
........................................................................................................
Zbirni brojevi
na broj se dodaju prisvojni sufiksi, obratite panju na vokalnu harmoniju.
bir-imiz -mz
birimiz - jedan od nas
ikimiz - nas dvoje
mz - nas troje
drdmz - nas etvoro
beimiz - nas petoro
altmz - nas estoro
biriniz - jedan od vas
ikiniz - vas dvoje
nz - vas troje
drdnz - vas etvoro
beiniz - vas petoro
altnz - vas estoro
birleri - jedan od njih
ikileri - njih dvoje
leri - njih troje
drtleri - njih etvoro
beleri - njih petoro
altlar - njih estoro
Sadece ikimiz.
Samo nas dvoje
U kombinaciji sa padeima
nominativ:
genitiv:
dativ:
akuzativ:
lokativ:
instrum:

ikimiz
ikimizin
ikimize
ikimizi
ikimizde
ikimizle

mz
mzn
mze
mz
mzde
mzle

29
ablativ:

ikimizden

mzden

kimize biletleri aldm.

Kupio sam karte za nas dvoje.
almak - kupiti
Beinizi seviyorum, ama onu sevmiyorum.
Vas petoro volim ali njega/nju ne volim.
Ikimizden biri - jedan (neko) od nas dvoje
hepimiz - mi svi
hepiniz - vi svi
hepinize selam - pozdrav svima vama
biri, birisi, birileri - neko
............................................................................................................................................
Saat ka? - Koliko je sati
saat - sat
dakika - minut
saniye sekunda
eyrek - 15 minuta
buuk - 30 minuta
Kada se govori vrijeme rije saat moe da se izostavi.
07:00 - saat yedi
07:05 - yediyi be geiyor
07:15 - yediyi eyrek geiyor
07:20 - yediyi yirmi geiyor
07:30 - yedi buuk
07:40 - sekize yirmi var (do osam dvadeset ima)
07:45 - sekize eyrek var
07:55 - sekize be var
08:00 - sekiz
08:05 - sekizi be geiyor
08:15 - sekizi eyrek geiyor
08:20 - sekizi yirmi geiyor
08:30 - sekiz buuk
08:40 - dokuza yirmi var
08:45 - dokuza eyrek var
08:55 - dokuza be var
09:00 - dokuz
Za okrugle sate i pola sata nema nastavaka, u ostalim sluajevima ima.
Kada se broj zavrava samoglasnikom, ubacuje se slovo y prije nastavaka.
Do tridesetog minuta na sat se dodaju sufiksi za akuzativ.
sat + , i, u, ... minut geiyor

30
a ei ou - posljednji samoglasnik u broju

Od tridesetog minuta na sat se dodaju nastavci za dativ.

sat + a, e ... minut var
aou

e i - posljednji samoglasnik u broju

.................................................................................................................................................
Saat kata? - U koliko sati?
Konser saat kata?
Yarn akam sekiz buukta.
U koliko sati je koncert?
Sutra uvee u 20:30.
aou
da ta

e i - posljednji samoglasnik u broju

de te

Nastavci ta te se stavljaju kada se rije/broj zavrava nekim od slova: f p k h s t

(Fe Paa oK HaSTa)
birde ikide te drtte bete altda yedide sekizde dokuzda onde on birde on ikide
eyrekte buukta
08:00 - sekizde (u 8 sati)
08:05 - sekizi be gee, sekiz bete (u ovoj varijanti sat nema sufiks ve minut)
08:15 - sekizi eyrek gee, sekiz eyrekte, sekiz on bete
08:20 - sekizi yirmi gee, sekiz yirmide
08:30 - sekiz buukta
08:40 - dokuza yirmi kala, sekiz krkta
08:45 - dokuza eyrek kala
08:55 - dokuza be kala
09:00 - dokuzda (u 9 sati)
Do tridesetog minuta:
sat + i u ... minut gee
Od tridesetog minuta
sat + a, e ... minut kala
Moe da se kae:
08:30 - sabah sekiz buukta

31
20:30 - akam sekiz buukta
Napomena:
Nekada vrijeme govore i ovako:
18:20 - on sekiz yirmi
Vebanje:
27 - yirmi yedi
51 - elli bir
87 - seksen yedi
104 - yz drt
138 - yz otuz sekiz
229 - iki yz yirmi dokuz
300 - yz
1765 - bin yedi yz altm be
25.000 - yirmi be bin
3.000.000 - milyon
8,52 - sekiz virgl elli iki
14,8 - on drt virgl sekiz
48,012 - krk sekiz virgl sfr on iki
104,25 - yz drt virgl yirmi be
Dnya
Mavi gezegen
Rije dnya ima dva znaenja:
dnya - svijet
Dnya - Planeta Zemlja
Mavi gezegen - plava planeta

world
Planet Earth

Byk patlama - veliki prasak

big bang

uzay - kosmos, svemir

Uzay ne kadar byk?
Koliki je velik svemir?
Gne sistemi ve gezegenler
Sunev sistem i planete

32
Merkr, Vens, Dnya, Mars, Jpiter, Satrn, Urans, Neptn (Pluton se vie ne ubraja u planete)

gne - sunce
kamer, ay - mjesec
yldz - zvijezda
yldzlar - zvijezde
gk - nebo
.................................................................................................................................................

Dnya haritas
harita - mapa
Ktalar ve okyanuslar
kta - kontinent
okyanus - okean
ktalar:
Avrupa, Asya, Amerika, Afrika, Avustralya, Antarktika
okyanuslar:
Byk okyanus, Pasifik - Tihi okean, Pacifik
Atlas okyanusu, Atlantik - Atlantski okean
Hint okyanusu - Indijski okean
Kuzey buz okyanusu, Arktik okyanusu - Sjeverni ledeni okean, Arktiki okean
Gney okyanusu - Juni okean

(sjeverni i juni okean se po nekim podjelama ne smatraju zasebnim okeanima)

kuzey kutbu - severni pol
gney kutbu - juni pol

33
kutup - pol
ada - ostrvo
deniz - more
nehir - reka
gl - jezero
da - planina
l - pustinja
Dnya'nn en byk adas - Grnland
Najvee svjetsko ostrvo - Grenland
Dnya'nn en uzun nehirleri - Nil ve Amazon
Najdue rijeke na svijetu - Nil i Amazon
Dnya'nn en byk gl - Hazar gl, Hazar denizi
Najvee svjetsko jezero - Kaspijsko jezero-more

Dnya'nn en derin gl - Baykal gl

Najdublje jezero na svijetu - Bajkalsko jezero
En byk derinlik - 1637m
(najvea dubina)
Dnya'nn en yksek da - Everest Da, 8848m
Najvia planina na svijetu - Mont Everest

Dnya'nn en byk l - Sahra l, Byk Sahra

Najvea pustinja svijeta - Sahara
.................................................................................................................................................
Komparacija pridjeva
pozitiv
gzel
byk

komparativ
daha gzel
daha byk

superlativ
en gzel
en byk

Kada se neto poredi (komparativ) dodaje se dan, den.

Ljepi, vei...od koga, ega...

34
Sedef Leyla'dan daha gzel.
Sedef je ljepa od Lejle.
Sedef en gzel kz.
Sedef je najljepa djevojka.

Dnya'nn en gzel plajlar.

Najljepe plae svijeta.
doa - priroda
insan, insanlar - ovjek, ljudi
bitki, bitkiler - biljka, biljke
hayvan, hayvanlar - ivotinja, ivotinje
O ljudima, biljkama i ivotinjama u narednim lekcijama.
Nereli

Nerede

Nereli - odakle

Yer edatlar - Odakle

where from

Nerelisin? - Odakle si?

imenica + l li lu l + lini sufiksi
Ben nereliyim?
Sen nerelisin?
O nereli?
Biz nereliyiz?
Siz nerelisiniz?
Onlar nereliler?

Odakle
Odakle
Odakle
Odakle
Odakle
Odakle

sam
si
je
smo
ste
su

Trkiye
Ben Trkiyeliyim
Sen Trkiyelisin
O Trkiyeli
Biz Trkiyeliyiz
Siz Trkiyelisiniz
Onlar Trkiyeliler

Ja sam iz Turske
Ti si iz Turske
On je iz Turske
Mi smo iz Turske
Vi ste iz Turske
Oni su iz Turske

Ben Trkiyeliyim. Sen nerelisin?

Ben ngiltereliyim.
Ja sam iz Turske. Odakle si ti?
Ja sam iz Engleske.
Ben Belgratlym - Ja sam iz Beograda.

Gdje

Prilozi za mjesto

35
Kada pitamo nekoga odakle je, moe da se koristi i rije nereden.
Nereden - odakle

where from

Neredensin (nerdensin)?
Odakle si?
Ben Trkiye'denim.
Ja sam iz Turske.
Ben ngiltere'denim.
Ja sam iz Engleske.
Ben Amerika'danm.
Ja sam iz Amerike.
.................................................................................................................................................
Nerede - gdje
where
Ben neredeyim?
Sen neredesin?
O nerede?
Biz neredeyiz?
Siz neredesiniz?
Onlar neredeler?

Gdje
Gdje
Gdje
Gdje
Gdje
Gdje

sam ja?
si ti?
je on?
smo mi?
ste vi?
su oni?

Razgovor preko mobilnog:

Selam, neredesin?
Evdeyim.
Ne yapyorsun?
Hi, oturuyorum. Sen?
Ben de evde oturuyorum.
Zdravo, gdje si?
U kui sam.
ta radi?
Nita, sjedim. Ti?
I ja sjedim u kui.

ben de - i ja, i meni, i meni takoe

Glagoli oturmak i yaamak
oturmak - sjediti, stanovati negdje
yaamak - ivjeti, ivjeti negdje
zmir'de yayorum.
ivim u Izmiru.
zmir'de oturuyorum.
Stanujem u Izmiru.
Znai, kada je znaenje - stanovati, svejedno je koji e se od ova dva glagola upotrebiti.
Sedef nerede yayor?
Sedef stanbul'da yayor.
Gdje ivi Sedef?
Sedef ivi u Istanbulu.

36
Yer edatlar - Prilozi za mjesto
Prepositions of place (in, on, between, in front of...)
edat - prilog
edatlar - prilozi
stnde - na
altnda - ispod
zerinde - iznad, na
yannda - pored
arkasnda - iza
nnde - ispred
yakn, yaknnda - blizu
arasnda - izmeu
ortasnda - u sredini neega (npr. u sredini prostorije)
karsnda - naspram
kesinde - u oku (ke - oak)
iinde - u, unutra
dnda - napolju, izvan

Napomena:
kada je neto na neemu, u govoru ne prave razliku izmeu stnde i zerinde.

.................................................................................................................................................
imenica +

n in un n ..... lokacija + lini sufiksi

nn nin nun nn

a
n nn

ei
in nin

ou
un nun

n nn

masa - sto
Pored stola.
Masann yannda.
Ti si pored stola.
Sen masann yanndasn.
aa - drvo
Ispod drveta.
Aacn altnda.
Ti si ispod drveta.
Sen aacn altndasn.
sinema - bioskop
Ispred bioskopa.
Sinemann nnde.
Mi smo ispred bioskopa.
Biz sinemann nndeyiz.
nnde-y-iz
ev - kua

(kada je ispred samoglasnika --> c)

37
Pas je ispred kue.
Kpek evin nnde.
.................................................................................................................................................
Knjiga je na stolu.
Moe da se kae na tri naina:
Kitap masada. Kitap masann stnde. Kitap masann zerinde.
yldz - zvijezda
yldzlar - zvijezde
Ispod zvijezda.
Yldzlarn altnda.
.................................................................................................................................................
Veba
Poveite reenice sa slikama.
avize - luster
top - lopta
kutu - kutija
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)

Kitap masann stnde A

Avize masann zerinde.
Top kutunun iinde.
Top iki masann arasnda.
Kutu masann yannda.
Kutu masann nnde.
Top masann altnda.
Kutu masann arkasnda.

38
VAR

YOK

U turskom jeziku rijei var i yok se koriste za oznaavanje pripadnosti i postojanja.

var - ima, postoji
eng: to have, it exists, there is, there are
yok - nema, ne postoji
eng: not to have, it doesn't exist, there isn't, there aren't
Pripadnost
U turskom jeziku ne postoje glagoli imati i nemati. Mi kaemo: ja imam kuu, ti ima kuu...
U turskom se pripadnost izraava na drugaiji nain, koriste se prisvojni sufiksi i rijei var i yok
(izuzetak je budue vrijeme).
Sadanje vrijeme
Benim evim var
Senin evin var
Onun evi var
Bizim evimiz var
Sizin eviniz var
Onlarn evleri var

Imam kuu (moja kua ima, postoji)

Ima kuu
Ima kuu
Imamo kuu
Imate kuu
Imaju kuu

Benim evim yok

Senin evin yok
Onun evi yok
Bizim evimiz yok
Sizin eviniz yok
Onlarn evleri yok

Nemam kuu (moja kua nema, ne postoji)

Nema kuu
Nema kuu
Nemamo kuu
Nemate kuu
Nemaju kuu

Postavljanje pitanja
Za postavljanje pitanja koriste se: m mi mu m.
U ovom sluaju, zbog vokalne harmonije, koriste se samo m mu.
a
ei
ou
m mi mu m
Senin evin var m?
Senin evin yok mu?

Da li ima kuu?
Ti nema kuu?

U naem jeziku upitni oblik je isti kao i negacija, razlika je u intonaciji.

Benim, senin, onun... mogu da se izostave jer se po sufiksu koji je dodan na rije ev vidi o kojem
licu se radi.
Prolo vrijeme
Na var i yok se dodaju sufiksi za prolo vrijeme
vard
yoktu
Senin evin vard.
Senin evn yoktu.

Imao si kuu.
Nisi imao kuu.

Postavljanje pitanja
Senin evin var myd?
Senin evin yok muydu?

Da li si imao kuu?
Nisi imao kuu?

Ne moe da se kae yokdu zato to se slovo d pretvara u slovo t kada se nalazi poslije fpkhst.

39

Fe Paa oK HaSTa
Fe paa je mnogo bolestan.
Ve ranije smo objasnili da ova reenica ba i nije neka, svakako ne postoji neko ko se zove Fe, ali
reenica je sjajna da se zapamte slova - suglasnici za koje vai ovo pravilo.
Budue vrijeme
Za iskazivanje pripadnosti u buduem vremenu ne koriste se rijei var i yok ve se koristi rije
olacak (budue vrijeme od glagola olmak - biti). Budue vrijeme
olacak - bie, postojae
olmayacak - nee biti, nee postojati
Senin evin olacak.
Senin evin olmayacak.

Imae kuu.
Nee imati kuu.

Postavljanje pitanja
Senin evin olacak m?
Da li e imati kuu?
Senin evin olmayacak m?
Nee imati kuu?
.................................................................................................................................................
Da sumiramo na jednom mjestu:

Postojanje
Sokakta ne var?
Sokakta arabalar var.
Evde ka oda var?
Evde oda var.
Bahede kpek var.

Izraavanje potrebe i moranja

eng: have to, need, need to, must

40
lazm - treba, potrebno
Bana kitap lazm.
Bana kitap lazm deil.
Bana kitap lazm m?

Treba mi knjiga. (Meni je potrebna knjiga)

Ne treba mi knjiga. (Meni nije potrebna knjiga)
Da li mi treba knjiga? (Da li je meni potrebna knjiga?)

Sana para lazm.

Sana para lazm deil.
Sana para lazm m?

Treba ti novac.
Ne treba ti novac.
Da li ti treba novac?

Za glagole
korijen glagola + ma me + prisvojni sufiksi lazm
gitmek - ii
gitmem lazm
gitmen lazm
gitmesi lazm
gitmemiz lazm
gitmeniz lazm
gitmeleri lazm

treba
treba
treba
treba
treba
treba

da
da
da
da
da
da

idem
ide
ide
idemo
idete
idu

Eve gitmem lazm.

Treba da idem kui.
Eve gitmem lazm deil.
Ne treba da idem kui.
Eve gitmem mi lazm?
Da li treba da idem kui?
(m, mi, ide ispred lazm)
.................................................................................................................................................
Gerek
Umjesto rijei lazm moe da se koristi rije gerek/gerekiyor.
Eve gitmem gerekiyor.
Treba da idem kui.
Eve gitmem gerekmiyor.
Ne treba da idem kui.
Eve gitmem gerekiyor mu?
Da li treba da idem kui?
Okula gitmen gerek/gerekiyor.
Treba da ide u kolu.
gerek yok - nema potrebe
gerekirse - ako je potrebno
.................................................................................................................................................
htiya - potreba
Benim ihtiyacm
moja potreba
Senin ihtiyacn
tvoja potreba
Onun ihtiyac
njegova potreba
Bizim ihtiyacmz
naa potreba
Sizin ihtiyacnz
vaa potreba
Onlarn ihtiyalar
njihova potreba
-->c (pravila za suglasnike)
Benim bir kaleme ihtiyacm var.

Potrebna mi je olovka.

41
Kaleme ihtiyacm yok.

Nije mi potrebna olovka.

Arabaya ihtiyacm var.

Potrebna su mi kola.
Kaleme deil, bir telefona ihtiyacm var.
Ne treba mi olovka, treba mi telefon.

Na neto to nam treba/ne treba, dodaju se sufiksi za dativ.

kalem - kaleme
araba - arabaya
yardm - yardma
yardm etmek - pomoi
yardm - pomo
Yardma ihtiyacm var.
Yardmna ihtiyacm var.
Yardmnza ihtiyacm var.

Potrebna mi je pomo.
Potrebna mi je tvoja pomo.
Potrebna mi je vaa pomo.

Yardma ihtiyacn var m?

Yardma ihtiyacnz var m?

Da li ti je potrebna pomo?
Da li vam je potrebna pomo?

(yardmn - tvoja pomo)

Yardmn iin teekkrler.

Hvala ti na pomoi.
Yardmnz iin teekkrler.
Hvala vam na pomoi.
.................................................................................................................................................
Sufiksi: mal, meli - trebati, morati
korijen glagola + mal meli + lini sufiksi
gitmek - ii
Eve gitmeliyim.
Eve gitmemeliyim.
Eve gitmeli miyim?

Treba da idem kui.

Ne treba da idem kui.
Da li treba da idem kui?

almak - raditi
ali-mal-y-m
almalym - Moram da radim.
Slovo y se ubacuje ispred linih sufiksa koji poinju samoglasnikom (prvo lice jednine i mnoine)
korijen glagola + meli mal + d di + lini sufiksi za prolo vrijeme
Gitmeliydim.
Trebao sam da idem / Trebalo je da odem
Gitmemeliydim.
Nisam trebao da idem.
Gitmeli miydim? Da li sam trebao da idem?
.................................................................................................................................................
zorunda, mecbur

42
zorunda olmak, mecbur olmak
biti primoran na neto, morati uraditi neto, osjeati obavezu da se neto uradi.
zorunda
Sadanje vrijeme
glagol (infinitiv) .... zorunda + lini sufiksi
Gitmek zorundaym.
Gitmek zorunda deilim.
Gitmek zorunda mym?

Moram da idem.
Ne moram da idem.
Da li moram da idem?

Prolo vrijeme
glagol (infinitiv) .... zorunda + y + d + lini sufiksi
Sufiks za prolo vrijeme je uvijek d zbog slova a na kraju rijei zorunda, ostali sufiksi za prolo
vrijeme (di du d) se ne koriste.
Eve gitmek zorundaydm.
Morao sam da idem kui.
Budue vrijeme
glagol (infinitiv) .... zorunda ...olacak + lini sufiks
olmak - biti
Eve gitmek zorunda olacam.
k -->
Morau da idem kui.
Eve gitmek zorunda olmayacam.
Neu morati da idem kui.
mecbur
korijen glagola + maya meye..... mecbur + lini sufiksi
Eve gitmeye mecburum.
Moram da idem kui.
Hibir eyi yapmaya mecbur deilsin.
Nisi prinuen ni na ta / nita nisi u obavezi da uradi.
yapmak - raditi, uraditi
hibir ey - nita
.................................................................................................................................................
zorunda kalmak, mecbur kalmak
uradili ste neto nevoljno, niste imali nijednu drugu mogunost, bili ste primorani na neto
Zato si to uradio? Zato si otiao?
Odgovor na ovakva pitanja:
Mecbur kaldm - Morao sam
Zorunda kaldm - Morao sam

Kada nije u kombinaciji sa rijeima zorunda i mecbur, glagol kalmak ima drugaije znaenje.
kalmak - ostati, biti negdje, boraviti negdje

43
Fiiller - glagoli
fiil - glagol
U turskom jeziku glagoli se zavravaju sa mak i mek.
Dio ispred mak i mek je korijen glagola. Na korijen se dodaju razliiti sufiksi.
aou
mak

ei
mek

- posljednji samoglasnik u korijenu glagola

Ako u korijenu glagola postoji samo jedan samoglasnik, on se uzima kao polazna taka za
dodavanje sufiksa.
Lista glagola
sa lijeve strane su glagoli koji se zavravaju sa mak, sa desne glagoli koji se zavravaju sa mek

Glagolske imenice
Jednostavno se formiraju, samo se izostavi slovo k na kraju glagola.
yazma - pisanje
renme - uenje
okuma - itanje
.................................................................................................................................................
imdiki zaman - Sadanje vrijeme
eng: Present continuous tense
imdi - sada
imdiki zaman se gradi tako to se na korijen glagola dodaju odreeni sufiksi na koje se dodaju lini
sufiksi. Sufiksi za imdiki zaman su: yor, yor, iyor, uyor, yor
Razlikujemo dva sluaja: kada se korijen glagola zavrava suglasnikom i kada se korijen glagola
zavrava samoglasnikom.

44
1. Korijen glagola se zavrava suglasnikom
glagol + yor iyor uyor yor + lini sufiksi
Vokalna harmonija - pravilo
a
yor

ei
iyor

ou
uyor

yor

a ei ou - posljednji samoglasnik u glagolu na koji dodajemo sufikse.

Lini sufiksi su uvijek iz tree kolone (o u) jer je posljednji vokal o u nastavku yor.
sevmek - voljeti
sev - iyor -um
Ben seviyorum
Sen seviyorsun
O seviyor
Biz seviyoruz
Siz seviyorsunuz
Onlar seviyorlar

Ja volim
Ti volis
On,ona,ono voli
Mi volimo
Vi volite
Oni vole

Seni seviyorum.
Volim te.
gelmek -doi
Ben geliyorum.
Ja dolazim.
komak - trati
Ben kouyorum.
Ja trim.
2. Korijen glagola se zavrava samoglasnikom
glagol + yor + lini sufiksi
yrmek - hodati
yr - yor -um
Ben yryorum
Sen yryorsun
O yryor
Biz yryoruz
Siz yryorsunuz
Onlar yryorlar

Ja hodam
Ti hoda
On hoda
Mi hodamo
Vi hodate
Oni hodaju

Kada se korijen zavrava samoglasnicima a, e

slova a,e se izbace iz korijena i ispred yor se ubaci samoglasnik u skladu sa vokalnom
harmonijom. Slova a,e ne mogu biti ispred y.

45
balamak - poeti
Ben balyorum

Ja poinjem

Sen balyorsun

Ti poinje

Ne moe da se kae: Ben balayorum.

.................................................................................................................................................
Negacija
ispred yor se dodaju m

mi mu m

ei

ou

mi

mu

Ben gelmiyorum

Ja ne dolazim

Sen komuyorsun

Ti ne tri

O sevmiyor

On ne voli

.................................................................................................................................................
Upitni oblik
glagol + ( i u ) yor ...

mu + lini sufiksi

Uvijek je mu zbog o u yor.

Izuzetak je tree lice mnoine (lini sufiks ostaje uz glagol).
bilmek - znati
Ben biliyor muyum?

Da li ja znam?

Sen biliyor musun?

Da li ti zna?

O biliyor mu?

Da li on zna?

Onlar biliyorlar m?

Da li oni znaju?

Trke biliyor musun?

Da li zna turski?
Evet, biliyorum.
Da, znam.
Hayr, bilmiyorum.
Ne, ne znam.
.................................................................................................................................................
Ako pitanje ne poinje sa da li ve sa ta ...

46
Ne yapyorsun?
ta radi?
Kitap okuyorum.
itam knjigu.
.................................................................................................................................................
Kada u reenici postoje dva glagola, prvi je u infinitivu a drugi u odreenom obliku
(vrijeme, lice)
Ben renmek istiyorum.
Ja

uiti

elim

Geni zaman - Sadanje vrijeme

eng: Present simple tense (ako znate engleski razlika izmeu geni i imdiki zamana e vam biti
lako razumljiva, pogledajte kraj lekcije)
geni - irok
ovo sadanje vrijeme se koristi za radnje koje se ponavljaju:
svakog dana - her gn, svake nedelje - her hafta, svakog jutra, mjeseca, godine...
Ide uz rijei:
uvek - her zaman
esto - sk sk
ponekad - bazen
nikad - asla
uglavnom - genellikle
Her gn st ierim.
Svakog dana pijem mlijeko.
imek - piti
Genellikle ie otobsle giderim ama bazen yrrm.
Uglavnom idem autobusom na posao ali ponekad hodam (idem pjeke).
yrmek - hodati

47
Geni zaman moe da se koristi i za dogaaje koji e se desiti u budunosti ( i u naem imamo tu
varijantu).
Na kraju razgovora, kada se pozdravljaju Turci kau:
Grrz - Vidimo se.
grmek - vidjeti se, sastati, se, nai se
I mi se nekada tako pozdravljamo, ne kaemo vidjeemo se, ve kaemo, vidimo se.
Evo jo jednog primjera gdje se sadanje vrijeme koristi za neto to e se desiti u budunosti:
Snav yarn 10'da balar.
Ispit poinje sutra u 10.
.................................................................................................................................................
U ovom sadanjem vremenu postoje etiri grupe glagola:
1) Jednosloni glagoli iji se korijen zavrava samoglasnikom.
glagol + r + lini sufiksi
okumak - itati
oku -r-um
Ben okurum
Sen okursun
O okur
Biz okuruz
Siz okursunuz
Onlar okurlar

Ja itam (I read)
Ti ita
On ita
Mi itamo
Vi itate
Oni, one itaju

2) Jednosloni glagoli iji se korijen zavrava suglasnikom.

glagol + ar, er + lini sufiksi
ar
aou

er
ei

bakmak - gledati
bak-ar-m
Ben bakarm
Ja gledam
Sen bakarsn
Ti gleda
O bakar
On gleda
Biz bakarz
Mi gledamo
Siz bakarsnz
Vi gledate
Onlar bakarlar
Oni gledaju
komak - trati
Biz her sabah koarz.
Mi trimo svako jutro.
yapmak - raditi (eng: to do)

48

Ne yapyorsun? (im.zam)
ta sada radi?

Ne yaparsn?
ta radi?
ofr ne yapar? ofr araba srer.
ta radi voza? Voza vozi kola.
srmek- voziti

Za oekivati je da e glagol grmek - vidjeti imati ovakav oblik:

Ben grerim
Ali, nije tako! Idemo na treu grupu glagola :)

3) Jednosloni glagoli iji se korijen zavrava slovima l, r, n.

glagol + r ir ur r + lini sufiksi
r
a

ir
ei

ur
ou

Ovo ne vai za sve glagole iji se korijen zavrava slovima l, r, n.

Ima ukupno 13 ovakvih glagola:
almak - kupovati
bilmek - znati
bulmak - nai
gelmek - doi
kalmak - ostati
olmak - biti
lmek - umrijeti
durmak - stati
grmek - vidjeti
varmak - stii (negdje)
vermek - dati
vurmak - kucati, lupati, pucati
sanmak - misliti
almak- kupovati
al-r -m
Ben alrm
Ja kupujem
Sen alrsn
Ti kupuje
O alr
On kupuje
Biz alrz
Mi kupujemo
Siz alrsnz
Vi kupujete
Onlar alrlar
Oni kupuju
grmek - vidjeti, gledati
gr-r-m

49
Ben grrm
Sen grrsn
O grr
Biz grrz
Siz grrsnz
Onlar grrler

Ja vidim
Ti vidi
On vidi
Mi vidimo
Vi vidite
Oni vide

Sk sk rya grrm.
esto sanjam.
rya grmek - sanjati (vidjeti san)
sk sk - esto

4) Viesloni glagoli
Ako se korijen glagola zavrava samoglasnikom: r + lini sufiksi
Ako se korijen glagola zavrava suglasnikom: r ir ur r + lini sufiksi
yaamak - ivjeti
yaa-r-m
Ben yaarm
Ja ivim
Sen yaarsn
Ti ivi
O yaar
On ivi
Biz yaarz
Mi ivimo
Siz yaarsnz
Vi ivite
Onlar yaarlar
Oni ive
Nerede yaarsn? Belgrat'ta yaarm.
Gdje ivi? ivim u Beogradu.
horlamak - hrkati
horla-r-m
Ben horlarm
Ja hrem
almak - raditi
al-r-m
Ben alrm
Sen alrsn
O alr
Biz alrz
Siz alrsnz
Onlar alrlar

(eng: to work)
Ja radim
Ti radi
On radi
Mi radimo
Vi radite
Oni rade

gndermek - slati, poslati

gnder-ir-im
Ben gnderirim
Ja aljem
.................................................................................................................................................

50
Negacija
glagol + ma, maz, me, mez + lini sufiksi (kolone a ei)
Ben nema sufiks im ve je sufiks samo slovo m.
Ben, Biz - ma, me
Sen, O, Siz, Onlar - maz, mez
ma maz
aou

gitmek-ii
git-me-m
Ben gitmem
Sen gitmezsin
O gitmez
Biz gitmeyiz
Siz gitmezsiniz
Onlar gitmezler

me mez
ei

Ja ne idem
(I don't go)
Ti ne ide
On ne ide
Mi ne idemo
Vi ne idete
Oni ne idu

O bira imez.
On ne pije pivo.
imek - piti
Primjeujete da vam je ova negacija nekako poznata...to je zato to lii na negaciju od moi.
Razlika je samo u jednom slovu i na osnovu toga postoji razlika u reenicama.
Primjer:
Ben ingilizce konuamam - Ja ne mogu da priam engleski (abilir ebilir)
Ben ingilizce konumam - Ja ne priam engleski (geni zaman)
.................................................................................................................................................
Upitni oblik
glagol + r, ar, er, r, ir, ur, r ..... m mi mu m + lini sufiksi

okumak - itati
oku-r mu-y-um
Ben okur muyum?
Sen okur musun?
O okur mu?
Biz okur muyuz?
Siz okur musunuz?
Onlar okurlar m?

Da
Da
Da
Da
Da
Da

li
li
li
li
li
li

ja itam?
ti ita?
on ita?
mi itamo?
vi itate?
oni itaju

Onlar, lini sufiks ide uz glagol.

Jo jednom da napomenemo, nema potrebe da se govori ben, sen, o, biz, siz onlar, zato to je iz

51
sufiksa jasno o kojem licu se govori. I u naem ne mora da se kae ja, ti...
.................................................................................................................................................
Gazete okur musun?
Evet, her gn okurum. Sen?
Hayr, gazete okumam.
Da li ita novine?
Da, svakog dana itam. Ti?
Ne, ne itam novine.
Gramatiki bi bilo ispravnije rei gazete'yi... ali, u govoru nekada nema sufiksa za pade.
( u ovom sluaju akuzativ - koga, ta).
Turci nekada koriste idiki zaman i kada bi po gramatici trebalo koristiti geni zaman, pa tako uz
rijei her gn, her hafta... moe da stoji glagol u imdiki zamanu.
Gore napisan dijalog moe da se odvija i korienjem imdiki zamana.
Gazete okuyor musun?
.................................................................................................................................................
Za one koji znaju engleski jezik, evo razlike izmeu ova dva sadanja vremena:
Present simple tense (Geni zaman)
I do
I read, I do not read, Do I read?
Present continuos tense ( imdiki zaman)
I am doing
I am reading, I am not reading, Am I reading?
Gemi zaman - di
Prolo vrijeme
eng: Past simple tense
gemek - proi
I prolo vrijeme se gradi dodavanjem nastavaka na korijen glagola.
Nastavci za prolo vrijeme su d di du d.
glagol + d di du d + lini nastavci
Lini nastavci za prolo vrijeme nisu isti kao lini nastavci iz prve lekcije:
Ben - m
Sen -n
O-/
Biz - k
Siz - nz niz nuz nz
Onlar - lar ler

52

Vokalna harmonija
a ei ou

- posljednji samoglasnik u glagolu

d di du d
aou

eiou

lar

ler

Kada su posljednja slova u korijenu glagola: f p k h s t

nastavci su t ti tu t.

.................................................................................................................................................
anlamak - razumjeti
anla-d-m
Ben anladm

Razumio sam

Sen anladn

Razumio si

O anlad

Razumio je

Biz anladk

Razumjeli smo

Siz anladnz

Razumjeli ste

Onlar anladlar

Razumjeli su

sevmek - voleti
Ben sevdim

Volio sam

Sen sevdin

Volio si

O sevdi

Volio je

Biz sevdik

Voljeli smo

Siz sevdiniz

Voljeli ste

Onlar sevdiler

Voljeli su

gelmek -doi
Ben geldim

Doao sam

Sen geldin

Doao si

O geldi

Doao je

Biz geldik

Doli smo

Siz geldiniz

Doli ste

Onlar geldiler

Doli su

53

komak - trati
Ben kotum

Trao sam

Sen kotun

Trao si

O kotu

Trao je

Biz kotuk

Trali smo

Siz kotunuz

Trali ste

Onlar kotular

Trali su

almak - raditi
Ben altm
Radio sam
Sen altn
O alt
Biz altk
Siz altnz
Onlar altnlar
.................................................................................................................................................
Negacija
glagol + ma me + d di

+ nastavci m n / k nz niz lar ler

Nastavci za negaciju su ma me.

Po vokalnoj harmoniji iza ma me slijede nastavci za prolo vrijeme d di.
Znai, u negaciji nemamo nastavke du d, zato u drugom licu mnoine (siz-vi) nema nastavaka nuz
i nz.
Vokalna harmonija
a ou
ei
ma
me

- posljednji samoglasnik u glagolu

Primjeri:
anlamak
Ben anlamadm
Sen anlamadn
O anlamad
Biz anlamadk
Siz anlamadnz
Onlar anlamadlar

Nisam razumio
Nisi razumio
Nije razumio
Nismo razumjeli
Niste razumjeli
Nisu razumjeli

sevmek
Sevmedim
Sevmedin
Sevmedi
Sevmedik
Sevmediniz
Sevmediler

Nisam volio
Nisi volio
Nije volio
Nismo voljeli
Niste voljeli
Nisu voljeli

Napomena:
Nema potrebe da se koriste ben, sen, o, biz, siz, onlar zato to se po nastavku vidi o kojem licu se
radi, sevdim, sevmedim, zbog slova m na kraju jasno je da je u pitanju prvo lice jednine. Isto je i u

54

naem, ne moramo da kaemo ja nisam volio, dovoljno je rei nisam volio.

.................................................................................................................................................
Upitni oblik
Gradi se veoma jednostavno.
Poslije pozitivnog oblika dodaju se rijei m mi mu m (da li)
Ben
Ben
Ben
Ben

anladm m?
sevdim mi?
kotum mu?
grdm m?

Da
Da
Da
Da

li
li
li
li

sam
sam
sam
sam

razumio?
volio?
trao?
vidio?

grmek - vidjeti

.................................................................................................................................................
Tabela linih sufiksa za prolo vrijeme
olmak - biti

zengin - bogat
Zengin oldum - Bio sam bogat
Moe i ovako da se kae: Ben zengindim

Nije potrebno govoriti ben, sen ... jer se po sufiksu vidi o kojem licu se radi.
Zengin deildim.
Nisam bio bogat.
Zengin miydim?
Da li sam bio bogat?
.................................................................................................................................................
Evdeydik.
Bili smo u kui
Evde deildik.
Nismo bili u kui
Evde miydik?
Da li smo bili u kui?
.................................................................................................................................................
gen - mlad, mlada
Gentm.
Gen deildim.
Gen miydim?

FPKHST

Bio sam mlad, bila sam mlada

Nisam bio mlad
Da li sam bio mlad?

55
poslije ovih slova, slovo d prelazi u t pa su lini sufiksi: tm tim tum tm

itd...

.................................................................................................................................................
Ovo prolo vrijeme se dosta koristi ali je nezgodno za objanjavanje pa ga imamo za kraj lekcija o
vremenima. Kao i prethodno prolo vrijeme (obino prolo vrijeme) i ovo se zove Gemi zaman.
Najjednostavniji nain da se napravi razlika je ako se iza naziva vremena doda -di ili-mi.
Ovo prolo vrijeme Turci uglavnom zovu Mi'li Gemi zaman a obino prolo vrijeme zovu
Di'li Gemi zaman. Znai, razlika u nazivu se pravi naglaavanjem sufiksa koji su tipini za ova dva
prola vremena (mi, di).
Gemi zaman - mi
eng: story past tense

Prolo vrijeme

Ovo je posljednje vrijeme od pet glavnih vremena koja postoje u turskom jeziku.
Ovaj oblik prolog vremena lako ete prepoznati u govoru jer ima specifian nastavak mi.
E sad, kada se koristi ovo "pripovjedako" vrijeme...
Koristi se kada se pria o neemu to nismo vidjeli ili uli lino pa prenosimo ta smo uli od drugih,
ili ta smo proitali u novinama, vidjeli na televiziji.
Koristi se i kada priamo o neemu ali nismo sasvim sigurni da li je tako bilo. Znai, pretpostavlja se
da je neto bilo, da je neko neto rekao, uradio...ali, moe da postoji dilema, sumnja...
glagol + m mi mu m + lini sufiksi
gitmek - ii, otii
Ben gitmiim
Sen gitmisin
O gitmi
Biz gitmiiz
Siz gitmisiniz
Onlar gitmiler

Otiao sam, valjda, vjerovatno

Otiao si, valjda, vjerovatno
Otiao je, otila je, valjda, vjerovatno

U prvom licu ovo djeluje malo apsurdno jer valjda znamo ta smo radili, uradili, ali ovaj oblik se
koristi u sluaju kad nismo sasvim sigurni da smo to neto uradili.
Kada nas neko podsjeti da smo to neto uradili, onda to kaemo u obinom prolom vremenu.
To bi bilo neto u ovom stilu:
Da li si u ponedjeljak otiao kod Marka poslije kole?
Otiao sam. (gitmiim, nisi sasvim siguran, prisjea se)
Marko mi je rekao da si bio kod njega.
Aha, otiao sam. (gittim, sjetio si se da si bio kod Marka)
Nadamo se da e vam sljedei primjeri pomoi da shvatite ovo mi vrijeme.
Kazim:
Sedef:
Kazim:
Sedef:
Kazim:

Merhaba. Nasilsin?
Iyiyim, sen?
Ben de iyiyim saol.
Ali neden gelmedi?
Onu aradm, annesiyle konutum. Okula gitmi.

56
Sedef:
Kazim:
Sedef:
Kazim:

Ama bugn cumartesi?!

aramba gun okulda yangn kt ve ders yoktu.
Vay, inanamyorum! Yangn neden kt?
Yangn elektrik kontandan km.

Be dakika sonra...
Sedef:
Kazim:
Sedef:
Kazim:

Bugn hava ok souk.

Ali'nin ablas hastaym.
Nerden biliyorsun?
Nurcan teyze dedi.

yangn - poar
kmak - izai
yangn kmak - izbijanje poara
vay - oh! (eng: wow!)
inanmak - vjerovati
inanmyorum - ne vjerujem
inanamyorum - ne mogu da vjerujem
hastaym - bolesna je (reeno je u prolom vremenu a odnosi se na sadanje)
Nurcan teyze - Ali'nin annesi
demek - rei
Kazim je priao sa Alijevom majkom, to je injenica, on je priao i zato je to izreeno
u obinom prolom vremenu koje ima sufikse - d di du d konutum

podseanje, kada su posljednja slova u korijenu glagola f p k h s t, nastavci su t ti tu t.

Vjerovatnoa je velika da je Ali otiao u kolu, ali ko zna, moda i nije...moda je njegova
majka slagala, moda je Ali slagao majku... zato nije rijeeno gitti ve gitmi.
U Alijevoj koli je u srijedu izbio poar, to je injenica, yangn kt.
Kau da je poar izbio zbog elektrinih instalacija, da li ba zato? Zato je yangn km.
.................................................................................................................................................
Evo jo jednog Primjera sa glagolom kmak:
Kerem evden kt m?
Da li je Kerem izaao iz kue?
Evet, kt.
Izaao je. (lino si vidio da je izaao iz kue)
Evet km.
Izaao je. (nisi vidio momenat kada je Kerem izaao ali pretpostavlja da je izaao jer ga nema u
kui).
.................................................................................................................................................
Zeynep Aliden ayrlm.
Zejnep je raskinula sa Alijem (razila se od Alija).
ayrlmak - razii se, razdvojiti se, rastati se,

57
Pria se da su se razili, ali da li je stvarno tako ili je ogovaranje u pitanju...
.................................................................................................................................................
Negacija
glagol + ma me + m mi + lini sufiksi
okumak - itati
Ben okumamm
Sen okumamsn
O okumam

Nisam itao
Nisi itao
Nije itao

Upitni oblik
glagol + m mi mu m .... m mi mu m + lini sufiksi
okumak
Ben okumu muyum?
Da li sam itao?
Sen okumu musun?
Da li si itao?
O okumu mu?
Da li je itao?
.................................................................................................................................................
Lijepa pjesma u kojoj postoji Gemi zaman -miFerhat Ger - Unutmu oktan
Tek ynm sendin izini kaybettim
Bir iz bir yn olmadan dtm yollara
Bir saa arptm, bir sola arptm
Savrulduka savruldum hep kmazlara
nladka adn kulam kapattm
Bir son veremedim iimdeki tiz lklara
Hep sendeydi aklm, bedeni aldattm
Savrulduka savruldum koldan kollara
Bakmad gitti dnmedi bile arkasna
Edim boynumu aresizce galip gelen gururuma of
Duydum ellere yarm
yerini yeller alm oktan
Bense kendimi salm
yreini yaralar sarm yoktan
Bir kz bir olu varm
kendi hayatna dalm
En acs da beni hatrlamam unutmu oktan.
.................................................................................................................................................
hatrlamak - sjeati se

58
O hatrlamam - Ne sjea se (ne moe se garantovati da se ne sjea, moda se i sjea)
unutmak - zaboraviti
unut-mu-um
Ben unutmuum - Zaboravio sam, vjerovatno
eng: I must have forgotten
Sen unutmusun - Zaboravio si
O unutmu - Zaboravio je, zaboravila je, vjerovatno
Beni unutmu - Zaboravila me je
On tako misli, tako je uo, ali to moda nije tano.
Da bi razumeli ovo prolo vrijeme potrebno je da znate imdiki zaman i Gemi zaman di
Razlika izmeu ovog i obinog prolog vremena se vidi iz sljedeeg primjera:
Ali mektup yazd.
Ali mektup yazyordu.
Ali je napisao pismo.
Ali je pisao pismo.
Tabela, primjer glagol gelmek, pozitivan oblik, negacija, upitni oblik.

Rijei:
almak - raditi
birikmek - utediti
satn almak - kupiti
sevmek - voljeti
krmz - crven
renk - boja
st ak - kabriolet
ykamak - prati
kirlenmek - isprljati

59
kirli - prljav
zlmek - biti tuan
binmek - ui, ukrcati se
binmeden once - prije ulaska
ayakkab - cipela
silmek - brisati
amur - blato
amurlu yollar - blatnjavi putevi
giderken - dok je iao
sufiks ken - dok eng: while
Sabah okula giderken grdm seni.
Vidio sam te jutros dok si iao/la u kolu.
yava - polako, sporo
srmek - voziti
barmak - vikati
Rije koja se esto uje u serijama: Barma! Ne vii!
aydn - svjetlo
aydnlk - osvjetljen
rahat etmek - opustiti se
bazen - ponekad
kalkmak - ustati
yataktan kalkp - ustati iz kreveta
uyumak - spavati
fazla - vie
nemli deil - nije bitno
isim, ad - ime
takma isimler - nadimci
konumak razgovarati

60
Gelecek zaman - Budue vrijeme

Budue vrijeme se gradi tako to se na korijen glagola dodaju nastavci acak, ecek i na njih se
dodaju lini sufiksi.
glagol + acak, ecek + lini sufiksi

(vidi lini sufiksi)

Vokalna harmonija
aou
ei
acak
ecek
.................................................................................................................................................
Kada se korijen glagola zavrava suglasnikom
k -
kada lini sufiks poinje samoglasnikom, slovo k u acak ecek se pretvara u .
kapatmak - zatvoriti
kapat - aca - m
Ben kapatacam

Ja u zatvoriti

Sen kapatacaksn

Ti e zatvoriti

O kapatacak

On e zatvoriti

Biz kapatacaz

Mi emo zatvoriti

Siz kapatacaksnz

Vi ete zatvoriti

Onlar kapatacaklar

Oni e zatvoriti

gelmek - doi
gel - ece - im
Ben geleceim

Doi u

Sen geleceksin

Doi e

O gelecek

Doi e

Biz geleceiz

Doi emo

61
Siz geleceksiniz

Doi ete

Onlar gelecekler

Doi e

t- d
u glagolu gitmek, ako je iza t samoglasnik, t prelazi u d.

gitmek - ii, otii

gid - ece - im
Ben gideceim

Otii u

Sen gideceksin

Otii e

O gidecek

Otii e

Biz gideceiz

Otii emo

Siz gideceksiniz

Otii ete

Onlar gidecekler

Otii e

U govornom jeziku kae se:

Ben gidicem
Biz gidicez

Kada se korijen glagola zavrava samoglasnikom

Dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga pa se ubacuje slovo y izmeu.
aramak - traiti
ara-y-aca-m
Ben arayacam

Ja u traiti

Sen arayacaksn

Ti e traiti

O arayacak

On e traiti

Biz arayacaz

Mi emo traiti

Siz arayacaksnz

Vi ete traiti

Onlar arayacaklar

Oni e traiti

sylemek - priati
syle-y-ece-im
Ben syleyeceim

Ja u priati

62
.................................................................................................................................................
Negacija
glagol + ma me + acak, ecek + lini sufiksi
aou

ei

ma

me

Poto su sufiksi za negaciju ma me, uvijek se ispred acak, ecek ubacuje slovo y.
gelmek
gel-me-y-ece-im
Ben gelmeyeceim

Ja neu doi

Sen gelmeyeceksin

Ti nee doi

O gelmeyecek

On nee doi

Biz gelmeyeceiz

Mi neemo doi

Siz gelmeyeceksiniz

Vi neete doi

Onlar gelmeyecekler

Oni nee doi

unutmak - zaboraviti
unut-ma-y-aca-m
Ben unutmayacam

Ja neu zaboraviti

Sen unutmayacaksn

Ti nee zaboraviti

O unutmayacak

On nee zaboraviti

Biz unutmayacaz

Mi neemo zaboraviti

Siz unutmayacaksnz

Vi neete zaboraviti

Onlar unutmayacaklar

Oni nee zaboraviti

Seni unutmayacam - Neu te zaboraviti

.................................................................................................................................................
Upitni oblik
glagol + acak, ecek ...... m mi + lini sufiksi
gelmek
Ben gelecek miyim?
Sen gelecek misin?

Da li u doi?
Da li e doi?

63
O gelecek mi?
Da li e doi?
Biz gelecek miyiz?
Da li emo doi?
Siz gelecek misiniz?
Da li ete doi?
Onlar gelecekler mi?
Da li e doi?
.................................................................................................................................................
zengin - bogat
olmak - biti
Zengin olacam. Biu bogat.
ol - aca - m
Zengin olmayacam. Neu biti bogat.
ol-ma-y-aca-m
Zengin olacak mym? Da li u biti bogat?
Zapovjedni nain (imperativ)
kae se zapovjedni nain, ali to nije uvijek forma nareivanja, to moe da bude i savjet, preporuka,
molba. Evo tabele i par primjera.

ei

ou

- posljednji samoglasnik u glagolu

Ben, Biz - ne postoji imperativ za prvo lice jednine i mnoine

Sen - nema sufiks, samo se koristi korijen glagola (deo ispred mak i mek).
O - ima sufiks koji je inae sufiks za sen - ti. Ovo moe malo da vas zbuni.
Siz - krai sufiksi se koriste u svakodnevnom govoru, dui sufiksi se koriste u nekom formalnom
obraanju, npr: Molimo vas veite pojaseve.
kapatmak - zatvoriti
Kapat
Zatvori
Kapatsn
Neka zatvori
Kapatn
Zatvorite
Kapatsnlar
Neka zatvore
gelmek - doi
Gel
Doi
Gelsin
Neka doe
Gelin
Doite (mnoina i jednina, persiranje)
Gelsinler
Neka dou

64

gitmek - otii
Git
Idi,Odlazi
Gitsin
Neka ide, Neka ode
Gidin
Idite, Odlazite
Gitsinler
Neka idu, Neka odu
Bana bir kahve getir.
Donesi mi kafu.
Ljepe zvui ako se doda i rije molim - ltfen.
getirmek - doneti, ponijeti
Beni dinle.
Sluaj me.
dinlemek - sluati

Negacija
korijen glagola + ma me + nastavci iz tabele (kolone a ei)
Poto se ma i me zavravaju sa a i e, u negaciji se ne koriste sufiksi iz kolona ou .
Gelme
Gelmesin
Gelmeyin
Gelmesinler

Ne dolazi
Neka ne doe
Ne dolazite
Neka ne dolaze

Kapatma!
Ne zatvaraj!
Gitme!
Ne idi!
Siz, sufiks poinje samoglasnikom pa se izmeu ubacuje slovo y.
kapatmayn - ne zatvarajte
gitmeyin - ne idite
gelmeyin - ne dolazite
.................................................................................................................................................
Gelme! Gitme!
Lii na glagolske imenice, iz konteksta reenice se vidi da li je gl.imenica ili imperativ u pitanju.
Napomena: u imperativu ne postoji upitni oblik.
ABLR - EBLR

Moi

Kada neto moemo, znamo da radimo, uradimo, napravimo...

65
eng: can, be able, be capable, to know how
glagol + abilir, ebilir + lini sufiksi (kolona ei)
aou
abilir

ei
ebilir

- posljednji samoglasnik u korijenu glagola na koju dodajemo abilir, ebilir

Lini sufiksi su iz ei kolone zato to je slovo i posljednji samoglasnik u rijeima abilir, ebilir.
.................................................................................................................................................
konumak - priati
konu-abilir-im
Ben konuabilirim
Ja mogu da priam
Sen konuabilirsin
Ti moe da pria
O konuabilir
On moe da pria
Biz konuabiliriz
Mi moemo da priamo
Siz konuabilirsiniz
Vi moete da priate
Onlar konuabilirler
Oni, one mogu da priaju
ngilizce konuabilirim.
Ja mogu da priam engleski. (I can speak english)
gitmek - ii
(kada je iza slova t neki samoglasnik, t prelazi u d )
gid-ebilir-im
Ben gidebilirim
Ja mogu da idem
Sen gidebilirsin
Ti moe da ide
O gidebilir
On moe da ide
Biz gidebiliriz
Mi moemo da idemo
Siz gidebilirsiniz
Vi moete da idete
Onlar gidebilirler
Oni, one mogu da idu
Kada se korijen glagola zavrava samoglasnikom, onda se slovo y ubacuje ispred abilir,
ebilir (poznat razlog, dva samoglasnika ne mogu da budu jedan do drugoga).
havlamak - lajati
havla-y-abilir-ler
Kpekler havlayabilirler.
Psi mogu da laju.
.................................................................................................................................................
Negacija
glagol + ama, amaz, eme, emez + lini sufiksi (kolone a ei)
U negaciji nema rijei abilir, ebilir.
Ben nema sufiks im ve je sufiks samo slovo m.
Ben, Biz - ama, eme
Sen, O, Siz, Onlar - amaz, emez
aou
ama, amaz
konumak

ei
eme, emez

66
konu-ama-m
Ben konuamam
Sen konuamazsn
O konuamaz
Biz konuamayz
Siz konuamazsnz
Onlar konuamazlar

Ja ne mogu da priam
Ti ne moe da pria
On ne moe da pria
Mi ne moemo da priamo
Vi ne moete da priate
Oni, one ne mogu da priaju

Hayvanlar konuamazlar.
ivotinje ne mogu da priaju.
gitmek - ii
gid-eme-m
Ben gidemem
Sen gidemezsin
O gidemez
Biz gidemeyiz
Siz gidemezsiniz
Onlar gidemezler

Ja ne mogu da idem
Ti ne moe da ide
On ne moe da ide
Mi ne moemo da idemo
Vi ne moete da idete
Oni, one ne mogu da idu

Kada se korijen glagola zavrava samoglasnikom, onda se slovo y ubacuje ispred ama, amaz, eme,
emez.
yalan sylemek - lagati
syle-y-eme-m
Ben yalan syleyemem
Ja ne mogu da laem
Sen yalan syleyemezsin
Ti ne moe da lae
O yalan syleyemez
On ne moe da lae
Biz yalan syleyemeyiz
Mi ne moemo da laemo
Siz yalan syleyemezsiniz
Vi ne moete da laete
Onlar yalan syleyemezler
Oni, one ne mogu da lau
.................................................................................................................................................
Upitni oblik
glagol + abilir, ebilir ... mi + lini sufiksi ( ei kolona)
m mi mu m - da li
U upitnom obliku se koristi samo mi jer je posljednji samoglasnik u abilir i ebilir slovoi.
gitmek
Ben gidebilir miyim?
Sen gidebilir misin?
O gidebilir mi?
Biz gidebilir miyiz?
Siz gidebilirmisiniz?
Onlar gidebilirler mi?

Da
Da
Da
Da
Da
Da

li
li
li
li
li
li

mogu da idem?
moe da ide?
moe da ide?
moemo da idemo?
moete da idete?
mogu da idu?

Satran oynayabilir misin?

Umije li da igra ah?
(Can you play chess?)
oynamak - igrati
Abilir, ebilir se koriste i kada se trai dozvola, doputenje da se neto uradi.
Primjer, kucate na vrata ordinacije ljekara.
Ben girebilir miyim?

67
Da li mogu da uem?
girmek - ui

Vi moete da uete, dovoljno je da napravite korak... nije stvar u tome da li moete fiziki da uete,
vi traite doputenje da uete. eng: to be allowed to do something
.................................................................................................................................................

umak - letjeti
ku - ptica
Kular uabilirler.
Kartal uabilir.
Her ku uabilir mi?
Hayr.
Hangi kular uamazlar?
Deve kuu uamaz.
Penguenler uamazlar.
Ptice mogu da lete.
Orao moe da leti.
Da li svaka ptica moe da leti?
Ne.
Koje ptice ne mogu da lete?
Noj ne moe da leti.
Pingvini ne mogu da lete.
.................................................................................................................................................
Promjena po vremenima
gelmek - doi
Sadanje vrijeme, Geni zaman
Ben gelebilirim.
Ja mogu da doem.
Ben gelemem.
Ja ne mogu da doem.
Ben gelebilir miyim?
Da li mogu da doem?
Sadanje vrijeme - imdiki zaman
Izbaci se ir iz abilir, ebilir, znaenje je isto kao u geni zaman.
gel-ebil-iyor-um
Ben gelebiliyorum.
Ben gelemiyorum.
(ne moe da se kae gelemeyorum, ovo je ranije objanjeno)

68
Ben gelebiliyor muyum?
Prolo vrijeme, Gemi zaman - di
Ben gelebilirdim.
Mogao sam da doem.
Ben gelemedim.
Nisam mogao da doem.
Ben gelebilir miydim?
Da li sam mogao da doem?
Prolo vrijeme, imdiki zamann hikayesi
gel-ebil-iyor-dum
Ben gelebiliyordum.
Ben gelemiyordum.
Ben gelebiliyor muydum?
Budue vrijeme, Gelecek zaman
Ben gelebileceim.
Moi u da doem.
Ben gelemeyeceim.
Neu moi da doem.
Ben gelebilecek miyim?
Da li u moi da doem?
.................................................................................................................................................
Podsjeanje, da uoite razliku izmeu negativnih oblika.
geldim - doao sam
gelmedim - nisam doao
gelemedim - nisam mogao da doem
geleceim - doi u
gelmeyeceim - neu doi
gelemeyeceim - neu moi da doem
.................................................................................................................................................
Ben kendime gelemiyorum! Sen bana bunu nasl yapabilirsin?
Ne mogu da doem k sebi! Kako moe ovo da mi radi?
yapmak - raditi, uraditi, napraviti neto...
.................................................................................................................................................
Kivi umak istedi
Kivi je elio da leti
Kondicional

eng: Conditional (if)

Kondicional - to su reenice ovog tipa:

Ako budem uio, poloiu ispit.
Da sam uio, poloio bih ispit.
U turskom jeziku kondicional se formira koritenjem sufiksa sa se koji se kombinuju sa sufiksima za
vrijeme i linim sufiksima. Lini sufiksi su isti kao u prolom vremenu Gemi zaman -di.
Ben - m
Sen - n
O- /
Biz - k
Siz - nz niz nuz nz (zbog vokalne harmonije nuz i nz se ne koriste)

69
Onlar - lar ler
aou
sa

ei
se

Prije nego to krenemo na glagole, evo primjera sa var i yok.

varsa - ako ima, ako postoji
yoksa - ako nema, ako ne postoji
Param varsa Trkiye'ye gidebilirim.
Da imam novac mogla bih da odem u Tursku.
.................................................................................................................................................
Osnova kondicionala
korijen glagola + sa se + lini sufiks
gelmek - doi
gel-se-m
gelsem
ako doem, ako bih doao
gelsen
ako doe, ako bi doao
gelse
ako doe
gelsek
ako doemo
gelseniz
ako doete
gelseler
ako dou
gelmesem
gelmesen
gelmese
gelmesek
gelmeseniz
gelmeseler

ako
ako
ako
ako
ako
ako

ne
ne
ne
ne
ne
ne

doem
doe
doe
doemo
doete
dou

U istim reenicama mogue je vidjeti glagol u osnovnom kondicionalu ili glagol u Geni zaman
kondicionalu.
Primjeri
Biraz erken gelsen iyi olur.
Biraz erken gelirsen iyi olur.
Bilo bi dobro ako doe (ako bi doao) malo ranije.
biraz - malo
erken - rano
Bana sorsan, cevap vereceim.
Bana sorarsan, cevap vereceim.
Ako me pita, odgovoriu ti.

70
sormak - pitati
cevap vermek - odgovoriti
Geni zaman kondicional
korijen glagola + sufiks za vrijeme + sa se + lini sufiksi
gelmek - doi
gel-ir-se-m
gelirsem
gelirsen
gelirse
gelirsek
gelirseniz
gelirseler

ako
ako
ako
ako
ako
ako

doem
doe
doe
doemo
doete
dou

gel-me-se-m
gelmesem
gelmezsen
gelmezse
gelmesek
gelmezseniz
gelmezseler

ako
ako
ako
ako
ako
ako

ne
ne
ne
ne
ne
ne

doem
doe
doe
doemo
doete
dou (moe da se kae i gelmezlerse)

O gelirse, ben gideceim.

Ako on doe, ja u otii.
grmek - videti
gr-r-se-m
Seni grrsem - Ako te vidim
Seni grmesem - Ako te ne vidim
Uz Geni zaman kondicional obino ide rije eer. Izgovara se eer.
Ova rije je na samom poetku reenice ime se jasno stavlja do znanja da e ta reenica biti u
kondicionalu. Sama rije eer nema neko znaenje, iako ete nai da je njen prijevod ako.
Rije ako su sufiksi sa se, oni su ti koji formiraju kondicional a ne rije eer.
Dakle, reenica e imati isto znaenje i prijevod e biti isti, bez obzira da li postoji ili ne postoji rije
eer. U govoru se esto koristi.
Eer ok almazsan, Trke orenemeyeceksin.
Ako ne radi puno, nee nauiti turski.
Eer o buraya gelmezse, ben oraya gitmeyeceim.
Ako on ne doe ovdje, ja neu ii tamo.

Napomena: eer se ne koristi u reenicama u kojima je glagol u osnovnom kondicionalu.

71
imdiki zaman kondicional
korijen glagola + sufiks za vrijeme + sa se + lini sufiksi
Iz serije Karadayi, razgovaraju Bahar i Feride, Bahar je na Mahirovoj strani:
soylemek - govoriti
Ya Mahir doru soyluyorsa?
A ta ako Mahir govori istinu?
ya - ta ako, a ta ako... what if...

Napomena: ne moe da se kae soyleyorsa, slova a,e ne mogu biti ispred y.

Pjesma
Yaln - Keyfi yolunda, ak sonunda
Eve senle dnyorsam
Evden senle kyorsam
Ako se sa tobom vraam kui
Ako sa tobom izlazim iz kue
dnmek - vratiti se
dn-yor-sa-m
dnyorsam - ako se vraam
dn-m-yor-sa-m
dnmyorsam - ako se ne vraam
Gemi zaman- di kondicional
Ako...
moe da se kae na dva naina:
korijen glagola + sufiks za vrijeme + y + sa se + lini sufiksi
korijen glagola + sufiks za vrijeme + lini sufiksi + sa se
grmek - vidjeti
gr-d-y-se-m
gr-d-m-se
Ako sam vidio
Grdysem
Grdmse
Ako nisam vidio
Grmediysem
Grmedimse

gr-me-di-y-se-m
gr-me-di-m-se

Da...
korijen glagola + sa se + y + sufiks za vrijeme + lini sufiks
Da sam doao

72
Gelseydim
gel-se-y-di-m
Da nisam doao
Gelmeseydim
gel-me-se-y-di-m
Keke gelseydin.
Eh, kamo sree da si doao / volio bih da si doao
Keke gelmeseydin.
Kamo sree da nisi doao / volio bih da nisi doao / bolje da nisi doao
Gelecek zaman kondicional
korijen glagola + sufiks za vrijeme + sa se + lini sufiksi
Geleceksem - Ako budem doao (Ako u doi)
Gelmeyeceksem - Ako neu doi
Eer beni dinlemeyeceksen, eve gideceim.
Ako nee da me slua, otii u kui.
dinlemek - sluati
.................................................................................................................................................
Kondicional u kombinaciji sa moi (abilir,ebilir)
Eer ok alrsam, snav geebilirim.
Ako puno radim, moi u da poloim ispit.
Kondicional u kombinaciji sa trebati, morati
Gitmeliysem - Ako treba da idem
GENITIVNA VEZA
1. Sutra idem u Bodrum.
c) Yarn Bodrum'ya gidiyorum.
2. On ivi u Ankari.
b) O Ankara'da yayor.
3. Dolazim iz Izmira.
d) zmir'den geliyorum.
Postoje tri genitivne veze a to su:
- Prva genitivna veza -> Belirtili ad tamlamas.
Prvom genitivnom vezom naziva se imenika fraza iji je prvi odreujui lan u genitivu, a upravni
lan s prisvojnim sufiksom za 3. lice jednine.
Nastavci su: NIN + SI = nin, nn, nun, nn. S-to je pomono s, ako rije zavrava na vokal onda se
upotrebljava, a ako ne onda se ne upotrebljava. = si, s, su, s ili znai i, , u, . npr. ev-kua, kapvrata, = Evin kaps-Vrata kue. npr pencere-prozor, Evin penceresi. - Prozor kue.
Prva genitivna veza openito slui za izraavanje prisvojnosti, a njen drugi lan je imeniki atribut

73
npr. Ajine dvije kerke - Aye'nin iki kz.
Prvom genitivnom vezom izraava se:
-obino ili materijalno pripadanje npr. knjiga mog prijatelja - arkadamn ktab, kua mog prijatelja
- Arkadamn evi..
-geografsku, bioloku, fiziku, socijalnu idr. pripadnost npr. sin mog amide - Amcamn oulu,
radnici ove fabrike - Bu fabrkann iileri..
-svojstvo nekoga ili neega npr. bjelina snijega - karn beyazn, ljepota njenog lica - yznn
gzellii, avgustovska vruina - austosun scakl, ...
-odnos funkcionalne zavisnosti. npr. direktor kole - okulun mdr, uvar muzeja - Mzenin bekisi
-oznaava i prostorne i vremenske odnose npr. irina sobe - odann genilii, sredina mjeseca - ayn
ortas, kralj kraljeva - krallarrn kral .
Druga genitivna veza -> Belirtisiz ad tamlamas
Prvi lan druge genitivne veze stoji u apsolutnom padeu (nominativu), a drugi lan ima prisvojni
sufiks za 3. lice jednine.
znai postoji samo nastavak SI-i,,u,. (pomono s) npr.
Okul bahesi. - Dvorite kue
Erkek antas - Muka torba
Okul antas - kolska torba...
-Trea genitivna veza je vielana genitivna veza ->Zincirleme ad tamlamas
I prva i druga genitivna veza spadaju u ovu. Evo primjer:
Yaz masa-s-nn ekmece-si. - Ladica pisaeg stola.
Babam-n arkada--nn oul-u. - Sin prijatelja mog oca.

(preuzeto sa Interenta, izvor nepoznat)