You are on page 1of 91

B GIO DC V O TO

TRNG I HC XY DNG
----------

L TIN HNG

TNH TON KHUNG THP S DNG


CU KIN THNH MNG THEO TIU
CHUN EUROCODE 3

LUN VN THC S K THUT

H NI - 2010

B GIO DC V O TO
TRNG I HC XY DNG
----------

L TIN HNG

TNH TON KHUNG THP S DNG


CU KIN THNH MNG THEO TIU
CHUN EUROCODE 3

LUN VN THC S K THUT


CHUYN NGNH: XY DNG DN DNG V CNG NGHIP
M S: 60.58.20

CN B HNG DN
TS. BI HNG CNG

H NI - 2010

LI M U
Trong nhng nm gn y, cng vi s pht trin ca nn kinh t, cc cng
trnh kt cu thp nh s dng cu kin thanh thnh mng c xy dng ngy
cng nhiu do u im vt tri ca n v thm m, kh nng chu lc vi s
tit kim vt liu, trng lng nhThanh thnh mng vi tit din ngang b,
mnh ln, kh nng chng xon yu iu kin n nh c ngha c bit
quan trng, i hi phi c nghin cu y c v mt l thuyt v thc
nghim. C th ni kt cu thanh thnh mng chnh l mt hng pht trin ca
kt cu thp nc ta trong nhng nm tip theo.
Hin ti, trn th gii c nhiu quc gia a ra cc tiu chun, quy phm
thit k kt cu thanh thnh mng nh c, M, Anh, Chu u Ti Vit Nam,
hin nay vn cha c tiu chun, quy phm thit k loi cu kin ny. ng thi,
vic tnh ton thit k kt cu thanh thnh mng cn rt xa l vi k s Vit
Nam.
Vi ti Tnh ton khung thp s dng cu kin thnh mng theo tiu
chun Eurocode 3, lun vn ny l nhng nghin cu bc u ca em v loi
kt cu ny. l kt qu ca qu trnh hc tp v nghin cu trong kha o
to Thc s ti trng i hc Xy dng vi s hng dn tn tnh ca cc
ging vin trong trng v cc bn ng nghip.
Em xin by t li cm n su sc ti ging vin TS. Bi Hng Cng tn
tnh hng dn v gip em trong sut qu trnh hc tp, nghin cu v thc
hin lun vn.
Do thi gian thc hin c hn, vn nghin cu kh rng v nhng hn
ch ca bn thn, bn lun vn chc chn khng trnh khi thiu st. Rt mong
nhn c s ng gp kin ca thy c v cc bn ng nghip

Hc vin
L Tin Hng

MC LC
DANH MC CC K HIU TRONG LUN VN4
DANH MC CC BNG, HNH V, TH5
CHNG I: TNG QUAN V THANH THNH MNG 8
1.1. M U.8
1.2. KHI NIM V THANH THNH MNG..8
1.3. CC VN LIN QUAN N KT CU THNH MNG.11
1.3.1. Vt liu.11
1.3.2. Vn phng g...15
1.3.3. Cng ngh ch to thanh thnh mng..18
1.3.4. Cc dng cu kin to hnh ngui19
1.3.5. Mt s c im c bit ca thanh thnh mng.22
1.3.6. u, khuyt im ca kt cu thanh thnh mng..22
1.3.7. Phm vi ng dng ca kt cu thanh thnh mng23
1.4. NG DNG KT CU THANH THNH MNG V CC QUY
PHM THIT K TRN TH GII24
1.5. NG DNG KT CU THANH THNH MNG V CC QUY
PHM THIT K VIT NAM..26
1.6. MT S HNH NH V VIC NG DNG KT CU THANH
THNH MNG..26
1.7. MC TIU, PHM VI NGHIN CU CA TI...29
1.7.1. Mc tiu nghin cu ca ti..29
1.7.2. Phm vi nghin cu ca ti...29
CHNG II: L THUYT TNH TON KHUNG THP S DNG CU
KIN THNH MNG THEO TIU CHUN EUROCODE..30
2.1. I CNG30
2.1.1. Phng php thit k theo trng thi gii hn..30
2.1.2. Mt s nh ngha khi tnh ton cu kin thnh mng..32
2.2. CC DNG MT N NH CA KT CU THANH THNH MNG

2.2.1. Cc dng mt n nh...33


2.2.2. Mt n nh cc b, b rng hiu qu..34
2.2.3. Mt n nh vnh mt phn tit din35
2.2.4. Mt n nh tng th.41
2.2.5. Kim tra ct chu nn un ng thi.42
2.2.6. Kim tra dm chu un - nn46
CHNG III: V D THIT K KHUNG THP S DNG CU KIN
THNH MNG47
3.1. THNG S CNG TRNH48
3.2. S LIU U VO S DNG TNH TON..48
3.2.1. Vt liu.48
3.2.2. Ti trng tnh ton....48
3.3. T HP TI TRNG..49
3.4. KT QU NI LC....50
3.5. THIT K CT50
3.5.1. Xc nh cc c trng hnh hc ca tit din..51
3.5.2. Xc nh tit din hiu qu v ng sut ti hn gy mt n nh
vnh 1 phn tit din.....52
3.5.3. Kim tra iu kin ct chu nn un..61
3.5.4. Kim tra chuyn v ngang ti cao trnh nh ct...69
3.6. THIT K DM..70
3.6.1. Xc nh cc c trng hnh hc ca tit din..70
3.6.2. Xc nh tit din hiu qu v ng sut ti hn gy mt n nh
vnh 1 phn tit din.71
3.6.3. Kim tra iu kin dm chu nn un81
3.6.4. Kim tra iu kin bn chu ct ct ca dm84
3.6.5. Kim tra iu kin vng..85
3.7. SO SNH VI TIT DIN THIT K THEO TCXDVN 338 : 2005...85
KT LUN V KIN NGH...86

DANH MC CC K HIU TRONG LUN VN

b, h, L

Kch thc hnh hc ca cu kin

beff

B rng hiu qu

Cw

Hng s vnh ca tit din

cng tr

M un n hi ca vt liu

ng sut

fy

Gii hn chy ca vt liu

M men qun tnh

Bn knh qun tnh

M men qun tnh xon

cng ca gi n hi

H s on ca tm

Ncr

Lc ti hn

NcrF

Lc ti hn trng hp nn dc trc

NcrFT

Lc ti hn trng hp xon, un xon

B dy cu kin

teff

B dy hiu qu ca tm

H s khng hon thin

c,r

ng sut ti hn quy i

cr

ng sut ti hn

H s gim yu do mt n nh

0, 1

H s an ton

mnh t i ca thanh

H s Poisson

H s t l ng sut

DANH MC CC BNG, HNH V, TH


Trang
Bng 1.1

Phn loi thanh theo tiu chun Eurocode 3

Bng 1.2

Phn loi thanh theo tiu chun Eurocode 3

10

Bng 1.3

Thp dng lm kt cu to hnh ngui theo tiu chun c

11

Bng 1.4

Thp dng lm kt cu to hnh ngui theo tiu chun

13

Chu u
Xc nh b rng hiu qu theo tiu chun Eurocode 3

36

Bng 2.1b Xc nh b rng hiu qu theo tiu chun Eurocode 3

37

Bng 2.1a

Bng 2.2

H s khng hon ton

43

Bng 2.3

Dng ng cong mt n nh tng ng vi cc loi tit

44

din
Bng 2.4

Cc trc lin quan xc nh h s M

45

Bng 3.1

Ti trng gi phng ngang nh

49

Bng 3.2

Ti trng gi phng dac nh

49

Bng 3.3

Bng t hp ti trng

50

Bng 3.4

Cc trng hp ni lc tnh ton ct

62

Bng 3.5

Kt qu tnh ton ct

69

Bng 3.6

Kt qu tnh ton dm

84

Bng 3.7

Bng so snh tit din tnh ton theo tiu chun TCVN
338:2005 v tiu chun Eurocode 3

86

Hnh 1.1

Tit din n h

20

Hnh 1.2

Tit din ghp h

20

Hnh 1.3

Tit din ghp kn

20

Hnh 1.4

Tit din dng cho cc cu kin chu nn, ko

21

Hnh 1.5

Tit din dm v mt s cu kin chu un khc

21

Hnh 1.6

Cc loi tm mng un ngui thng dng lm sn, mi v

21

tng

Hnh 1.7

Nh dn dng (d n Mountain House)

27

Hnh 1.8

Nh dn dng (khu dn c bt ng sn Petrolia)

27

Hnh 1.9

Nh cng nghip (Ta nh bo him xy dng Chatham,

28

Ontario)
Hnh 1.10

Nh cao tng (Nh ngh Niagara, Ontario)

28

Hnh 2.1

Tit din hiu qu theo tiu chun Chu u Eurocode 3

34

Hnh 2.2

c trng hnh hc ca tit din hiu qu ca phn bin

38

Hnh 2.3

S tnh tit din phn cnh

39

Hnh 2.4

Tit din hiu qu ca phn cnh.

39

Hnh 2.5

M hnh xc nh cng l xo v ng sut ti hn cr,s

40

Hnh 2.6

Biu ng sut ti hn quy i (1)

40

Hnh 2.7

Biu ng sut ti hn quy i (vng lp th n)

41

Hnh 2.8

Tit din hiu qu ca phn cnh xc nh vng lp cui

41

Hnh 2.9

Tnh ton cc c trng ca tit din hiu qu

44

Hnh 3.1

S thit k khung thp

47

Hnh 3.2

S ti trng gi

49

Hnh 3.3

Tit din ct

51

Hnh 3.4

Tit din tnh ton ct

51

Hnh 3.5

S tnh phn cnh

52

Hnh 3.6

Xc nh tit din hiu qu

53

Hnh 3.7

Tit din hiu qu ca phn bin

54

Hnh 3.8

ng sut gy mt n nh vnh mt phn tit din

54

Hnh 3.9

ng sut ti hn quy i

55

Hnh 3.10

Tit din tnh ton vng lp 1

56

Hnh 3.11

Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 1)

57

Hnh 3.12

Tit din tnh ton vng lp 2

59

Hnh 3.13

Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 2)

59

Hnh 3.14

Biu phn b ng sut trn bn bng khi chu nn

60

Hnh 3.15

Tit din hiu qu ca ct chu nn

61

Hnh 3.16

Biu phn b ng sut trn bn bng khi chu un

62

quanh trc y-y


Hnh 3.17

Tit din hiu qu ct chu un quanh trc y-y

63

Hnh 3.18

Tit din tnh ton ct chu un quanh trc z-z

64

Hnh 3.19

Biu phn b ng sut trn cnh tit din chu un

65

quanh trc z-z


Hnh 3.20

Tit din hiu qu ct chu un quanh trc z-z

66

Hnh 3.21

Tit din dm

70

Hnh 3.22

Tit din tnh ton dm

71

Hnh 3.23

S tnh phn cnh

72

Hnh 3.24

Xc nh tit din hiu qu

73

Hnh 3.25

Tit din hiu qu ca phn bin

73

Hnh 3.26

ng sut gy mt n nh vnh mt phn tit din

74

Hnh 3.27

ng sut ti hn quy i

75

Hnh 3.28

Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 1)

76

Hnh 3.29

Tit din tnh ton vng lp 2

78

Hnh 3.30

Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 2)

78

Hnh 3.31

Tit din hiu qu ca dm chu nn

80

Hnh 3.32

Tit din hiu qu ca dm chu un quanh trc y-y

83

Hnh 3.33

S tnh ton khng gian

85

Hnh 3.34

Tit din ct (a), dm (b) theo TCVN 338 :2005

86

CHNG I: TNG QUAN V KT CU THNH MNG


1.1. M U
Kt cu thanh thnh mng khc bit so vi kt cu thng dng nhng im
sau:
- S dng cc loi thanh thp to hnh ngui t cc tm thp rt mng (t
0,3 n 4 mm).
- S dng cc loi tit din khng c trong kt cu thng thng nh tit
din ch Z, tit din ch C, tit din kn (tit din vung, trn,).
- S dng cc lin kt khng dng trong kt cu thng.
Vic s dng thanh thnh mng to ra mt cch tip cn khc ca kt cu
thp trong mi giai on xy dng. Thit k, ch to, lp dng. Chng I c
trnh by ch yu da trn ti liu ca gio s on nh Kin [9] v mt s ti
liu lin quan. Ni dung ca chng ny ch yu cp n nhng vn c
bn lin quan n kt cu thanh thnh mng nh vt liu, ch to, lp dng, u
nhc im, phm vi p dng, tnh hnh s dng, tiu chun thit k kt cu
thnh mng trn th gii v Vit Nam, t ra mc tiu nghin cu ca
ti.
1.2. KHI NIM V THANH THNH MNG
Theo Vlasov [11], thanh thnh mng l thanh thng vi kch thc theo ba
chiu c bc khc nhau. Nu gi l l chiu di thanh, h l kch thc theo mt
cnh no ca tit din, t l b dy ca thanh th thanh c xem l thanh
thnh mng khi c cc t s nh sau: t/h 0,1; h/l 0,1. Tit din thanh thnh
mng c th kn hoc h.
Khi nim thanh thnh mng ca Vlasov da trn vic phn tch ng sut
trong thanh c k n xon kim ch hay khng k n xon kim ch. Theo
tiu chun Chu u Eurocode 3 [4] cng a ra khi nim thanh thnh mng
thng qua vic phn loi tit din thanh. Vic phn loi da trn c s n
nh cc b, hnh dng tit din thanh, trng thi chu lc ca thanh v t s gia

cc kch thc ca tit din. Theo , ngi ta chia thnh 4 loi tit din thanh:
tit din c, tit din na c, tit din mnh v tit din rt mnh (tit din
thnh mng).
- Thanh c tit din c l thanh c kh nng hnh thnh khp do, trong
khp do c th quay t do.
- Thanh c tit din na c: l thanh c kh nng hnh thnh khp do,
nhng gc quay ca khp do b gii hn do b ph hoi v s mt n nh cc
b.
- Thanh c tit din mnh: l thanh ngay khi vt liu bt u b chy do,
thanh b ph hoi do s mt n nh cc b.
- Thanh c tit din rt mnh (thanh thnh mng): l thanh b ph hoi do
s mt n nh cc b trc khi hnh thnh khp do.
Bng sau trch ra t bng 5-2 tiu chun Eurocode 3 [4] gii thiu mt s
loi thanh thng dng theo tiu chun Eurocode 3.

Cu kin
Loi thanh

chu
un

Biu ng sut
(Quy c ng
sut nn l
dng)

Cu kin

Cu kin va chu un va

chu nn

chu nn

10
c
396
t 13 1
c 36
0,5 :
t

> 0,5 :

Thanh c

c
72
t

c
33
t

c
456
t 13 1
c 41,5
0,5 :
t

> 0,5 :

Thanh na c

c
83
t

c
38
t

Biu ng sut
(Quy c ng
sut nn l
dng)
c
42
t 0,67 + 0,33
c
1 : 62 (1 ) ( )
t

> 1 :
c
124
t

Thanh mnh

= 235 / f y

c
42
t

fy

235

275

355

420

460

1,00

0,92

0,81

0,75

0,71

fy: Gii hn chy ca vt liu thanh (N/mm2)


235: Gii hn chy ca thp S235 (N/mm2)
Bng 1.1. Phn loi thanh theo tiu chun Eurocode 3.

Tit din cn

Tit din t hp

Cu kin chu nn Cu kin va chu un va chu nn


Biu ng sut
(Quy c ng sut
nn l dng)

11

c
9
t

c 9

9
c

c
10
t

c 10

c 10

Biu ng sut
(Quy c ng sut
nn l dng)
c / t 21 k

c
14
t

k: H s un dc tng ng vi t l
ng sut

= 235 / f y

fy

235

275

355

420

460

1,00

0,92

0,81

0,75

0,71

fy: Gii hn chy ca vt liu thanh (N/mm2)


235: Gii hn chy ca thp S235 (N/mm2)
Bng 1.2. Phn loi thanh theo tiu chun Eurocode 3.
1.3. CC VN LIN QUAN N KT CU THANH THNH MNG
1.3.1. Vt liu
a. Thp
Thp dng ch to thanh thnh mng c th l loi thp cacbon thp thng
thng tng ng vi CT3(Nga), CT38, CT42 (Vit Nam) c gii hn chy
2200 n 2600 daN/cm2. Cng c th dng thp hp kim thp nh 09Mn2,
14Mn c gii hn chy 3400 n 3900 daN/cm2. Cc thp ny c dn di 2226% c th dng c th nghim un gp ngui. Tuy nhin, thp dng cun
ch to kt cu thnh mng Vit Nam cha sn xut c nn phi nhp ngoi
hon ton v mang s hiu thp ca nc sn xut. Thng dng nht l loi thp
cacbon ASTM A 570 cp 50 hoc thp hp kim thp A607 hayA792, u c
gii hn chy 3450 daN/cm2 .

12

Tn tiu chun

AS1163

AS1397

AS/NZS 3678

Cp thp

Gii hn chy (fy)


(N/mm2)

Gii hn chy (fy)


(N/mm2)

C250

250

320

C350

350

430

C450

450

500

G250

250

320

G300

300

340

G350

350

430

G450

450

480

G500

500

520

G550

550

550

200 (t 8 mm)

200

300

250 (t 8 mm)

250

410

300 (t 8 mm)

300

430

350 (t 8 mm)

350

450

400 (t 8 mm)

400

480

Bng 1.3. Thp dng lm kt cu to hnh ngui theo tiu chun c


Ba loi thp ca bng G450, G500, G550 (con s ch gii hn chy ca thp
N/mm2 ) l loi c bit c cng cao. G450 dng cho cu kin c b dy
1,5 mm. G500 dng cho cu kin c b dy >1 mm nhng < 1,5 mm cn G550
dng cho cu kin c b dy 1 mm. Dng thp c cng cao khng phi
lc no cng tit kim v kch thc cu kin thnh mng thng b gii hn bi
iu kin n nh, khng tn dng c cng cao.
Theo AS4600:1996 thp c cc s liu khc nhau nh sau:
M un n hi: E=2,1.104 kN/cm2.
M un n hi trt : G8100 kN/cm2.
Tiu chun Chu u Eurocode 3 cng quy nh cc loi thp dng ch to
thanh thnh mng. V c bn, cc loi thp ny tng ng vi cc loi thp

13

trong tiu chun ca c AS 4600:1996. Bng sau lit k mt s loi thp thng
dng theo tiu chun Chu u, c trch ra t bng 3.1 tiu chun Eurocode 3
[4].
Tn tiu chun
EN10025

EN 10113: part 2

EN 10113: part 3

EN 10147

EN 10149: Part 2

EN 10149: Part 3

Cp thp

Gii hn chy (fy)


(N/mm2)

Gii hn chy (fu)


(N/mm2)

S235
S275
S355
S 275 N
S 355 N
S 420 N
S 460 N
S 275 NL
S 355 NL
S 420 NL
S 460 NL
S 275 M
S 355 M
S 420 M
S 460 M
S 275 ML
S 355 ML
S 420 ML
S 460 ML
S220GD+Z
S250GD+Z
S280GD+Z
S320GD+Z
S350GD+Z
S 315 MC
S 355 MC
S 420 MC
S 460 MC
S 500 MC
S 550 MC
S 600 MC
S 650 MC
S 700 MC
S 260 NC
S 315 NC
S 355 NC

235
275
355
275
355
420
460
275
355
420
460
275
355
420
460
275
355
420
460
220
250
280
320
350
315
355
420
460
500
550
600
650
700
260
315
355

360
430
510
370
470
520
550
370
470
520
550
360
450
500
530
360
450
500
530
300
330
360
390
420
390
430
480
520
550
600
650
700
750
370
430
470

14

EN 10268

EN 10214

S 420 NC
H240LA
H280LA
H320LA
H360LA
H400LA
S220GD+ZA
S250GD+ZA
S280GD+ZA
S320GD+ZA
S350GD+ZA

420
240
280
320
360
400
220
250
280
320
350

530
340
370
400
430
460
300
330
360
390
420

Bng 1.4. Thp dng lm kt cu to hnh ngui theo tiu chun Chu u
b. Tit din to t thp tm mng
Thp c cn nng thnh tm rt mng dng cun l phi to thnh cc
cu kin thnh mng. Bng cc cch gia cng ngui, c th to t tm thp
mng ra tit din hnh bt k. Nhiu trng hp hnh thc v kch thc tit din
thp hnh un ngui c chn ring l cho ph hp vi nhim v ca tng
cng trnh. Khi t chn v thit k hnh thc tit din cn xt cc iu sau:
- Kh nng ch to c thp hnh bng thit b hin c ca nh sn xut.
- iu kin s dng cng trnh.
- Kh nng ch to kt cu bng thp hin c ca nh sn xut.
- S chu lc ca cc thanh thp hnh v lin kt ca chng.
c trng v cng sut ca cc my gia cng s quyt nh b rng v b dy
ca thm thp phi, chiu di ti a ca sn phm, bn knh un, b di ti thiu
ca on thng, ca tit din.
i vi tit din kn th phi c iu chnh ty theo ng li v cng ngh
ch to. Khi thit k hnh dng tit din cn ngui, cn lu cc yu cu sau:
- Gc un phi c bn knh r = 1,2 n 1,5 ln b dy bn thp.
- Ch vn an ton phng g.
+ V hnh dng, nn dng tit din h, v d tip cn vo pha trong lau
chi, sn. Trnh to hnh mng, d tch bi m. Nu bt buc lm th cn to
dc, hoc c l thot.

15

+ V b dy ti thiu phng g tham kho cc tr s sau: 1,5 mm i


vi kt cu c mi che kn, 3 mm i vi kt cu l thin, 3,5 mm i vi kt
cu trong mi trng n mn.
- V mt chu lc:
+ Thanh chu nn nn dng tit din hp, tit din c mp cng, v mp
cng lm tng n nh cc b, lm tng cng ca tit din.
+ Thanh chu ko nn dng tit din gn hn, dng thanh dy hn.
+ Hn ch hn trc tip thnh mng vi thnh dy ca cu kic cn khc.
1.3.2. Vn phng g.
Phng g cho kt cu thp thnh mng l cc k quan trng. Kt cu thnh
mng khng c bo v tt s ph hy nhanh chng trong thi gian ngn.
a. Hin tng g.
S g ca kt cu kim loi ch yu l hin tng n mn in ha. Trn b
mt kim loi c nhng phn t vi m hot ng nh nhng in cc. Tip xc
vi cht in gii l dung dch nc ca hi nc ca khng kh c cha cc
hp cht, kh cacbonic. Dng in xut hin, cc dng b tan trong cht in
phn. Th hiu gia cc cc cng ln, dng in cng mnh v s n mn cng
nhanh.
Hin tng g xy ra khi:
- Tip xc gia hai kim loi: v d m thp bng kn hoc bng km, khi c
h hi ch m, l thp ra. Nu m kn, st c in tch m ln hn kn, s tr
thnh ant v b ha tan. S n mn xy ra rt nhanh v din tch ant (st l)
rt nh so vi din tch catt (lp m kn). Nu m km, v km c in tch m
ln hn st s tr thnh ant b ha tan v s ph ln mt thp mt lp bo v.
Trng hp ny gi l lp bo v ant. Ni chung khi thp tip xc vi kim loi
c in tch m ln nh km, nhm, mng gan th thp c bo v chng g.
- Tip xc kim loi vi cht phi kim: Cc tp cht oxyt, sultfat tan trong
kim loi c in tch khc vi st to nn in cc, cng vi kim loi c bn.

16

- S ph mt lp oxyt trn kim loi: Thp c gia cng c kh hay nhit


luyn th trn mt c mt lp oxyt ph mng, thp khng gia cng cng c
ph bi mt lp g l oxyt, cng s bo v cho thp khng b g tip na. Nhng
nu lp g ny b h hi v oxyt c in th ln hn thp tr thnh ant v b n
mn.
- B mt kim loi khng nhn nh nhau: Thp c b mt sn si th in th
thp hn b mt nhn, t to nn cc in cc trn b mt km nhn.
- Thp trng thi ng sut: Ch b bin dng c in th thp. Gia kt
cu b bin dng v kt cu khng b bin dng to nn mt cp pin. Tuy nhin
s n mn y l nh v khng ng ngi.
- V nhiu nguyn nhn khc na.
Tc n mn xc nh bng b su n mn ca thp mm/nm hoc trng
lng thp mt i trn mt n v din tch g/m2/nm. Tc ny thay i ph
thuc trc ht vo mi trng, v d: Vng nng thn 0,004mm/nm, thnh
ph 0,03-0,06 mm/nm, vng bin 0,06-0,16 mm/nm, nh my ha cht
1mm/nm.
Tc n mn ph thuc vo hnh dng tit din v v tr khng gian:
- Lp nht mt trn nm ngang, nh nht mt trn.
- Mt ng mc trung bnh, tuy nhin pha di gn cnh ngang th
nhanh hn.
- Mt trong ca tit din kn l t n mn, mt trong ca tit din na kn b
n mn nhanh.
- tit din ghp hai thp gc hoc hai ch C, ti khe h s tch t bi, hi
m v kh sn bo v th tc n mn rt nhanh.
Lu rng tc n mn ca thanh thnh mng khng khc thanh thnh dy
nhng nguy him hn. Cn hn ch s dng thanh thnh mng trong iu kin
ngoi tri hoc trong mi trng xm thc.
b. Cc bin php phng g.
Bin php cu to khi thit k

17

S dng cc kt qu nghin cu trn cc loi cu to, rt c cc kinh


nghim sau y tng chng n mn:
- Chn dng loi tit din chng n mn cao: Cao nht l tit din hnh ng,
ti 2 ln so vi tit din thp gc. Dm tit din hp chng n mn tt hn dm
I.
- Tit din bng c chng n mn tt hn tit din rng.
- p dng nguyn tc tp trung vt liu, tng bc kt cu ln lm tit
din cu kin ln hn, thnh dy hn. a n kh nng chng n mn tt hn,
gim lng sn bo v.
- Chn dng loi vt liu chng g cao, v d thp hp kim thp.
- Tm cc gii php cu to cu kin khng tch bi, tch m, v d t
nghing dc, to cc l thot nc.
- Ch trnh kt cu thp thnh mng tip xc vi vt liu xy dng c
cha thch cao, clorua magi, x than v s b n mn nhanh.
Dng sn bo v
- Sn: lp bo v r nht d p dng. K thut dng sn cho kt cu thnh
mng khng khc g so vi kt cu thp thng gm cc vic:
+ Lm sch b mt kt cu cho ht vt g, oxit, du m bng bn chi st,
ba hi, phun ct, ngn la hn.
+ Sn lt bng hn hp minium 60% v oxyt st 40% vic quan trng
nht chng g.
+ Sn mt bo v cho sn lt v to mu.
i vi cu kin m khng th sn li c sau khi lp th phi dng phng
php bo v cao hn: Sn lt hai ln v sn mt hai ln.
-

Cc kt cu thnh mng hin i phn ln l dng bin php m. Phng

php m ph thng l m km nhng nng hoc phun lp km ph. Vic m


km c th thc hin ngay t cun thp tm mng hoc thc hin sau khi kt
cu hon thnh. Vic phun thc hin ln kt cu lp xong, hnh dng kt

18

cu c th ty . Bn ngoi lp m v lp phun thng c thm lp sn bo v


lp ph na.
Hin nay, hu ht cc tm mi, tm tng, x g, dm tng, dn, khung ca
cc nh thp thnh mng xy dng nc ta u dng thp m Zincalume.
Zincalume l lp m kim nhm km (55% nhm, 43,5% km v 1,5% silic)
c thc hin bng phng php nhng nng lin tc c tui th gp 4 ln lp
m km thng thng.
1.3.3. Cng ngh ch to thanh thnh mng.
Dng phng php gia cng ngui, c th lm c cu kin thnh mng m
khng th dng phng php cn nng, cu kin ny c b mt nhn, c th qut
ngay sn bo v ln, cng thp c tng ln. Cc phng php: gp bng
my gp mp, dp khun bng my p v cn lin tc.
a. My gp mp.
Thn my gm hai tht, tht di gn thc to thnh hnh bn di, tht
trn c nh gn thc to hnh bn trn v kp cht bn thp. Tht di i ln,
gp mp v to gc bn thp. Thay i thc to hnh th to c cc hnh
dng khc nhau. Phi nhiu ng tc mi to c hnh hon chnh.
Cch ch to ny c nhc im sau:
-

Nng sut thp, nhiu thao tc.

chnh xc km.

Ch gp c bn thp dy khng qu 3mm, chiu di khng qu 6m.

Tuy nhin u im ca phng php l gi thit b r, d trang b. C th t


c nhiu hnh dng bng vic thay i d dng thc to hnh. Cng ngh ny
thch hp vi vic sn xut theo quy m nh, sn xut nhiu loi hnh khc nhau.
b. My p khun.
My dng cho dy chuyn sn xut hng lot nh. My gm c thn my,
bn my, dm p. Khun cui to hnh t trn my. Dm p bn trn i
xung, c gn chy to hnh. Lc p t 40 n 150 tn, p ton b chiu di
thanh.

19

Phng php ny c th to thanh di ti 6m rng 250-500 mm, dy ti


16mm. Bng cch di chuyn di thp theo chiu di, c th lm thanh di ti
12m, tt nhin vi cc sai lch v kch thc tit din, v phng ca mt.
to c mt tit din, cng phi nhiu nguyn cng: mi ln p ch to c
mt gc. Do nng sut thp, kh c gii ha ton b.
u im ca phng php: Thay th cc khun to hnh gi r, c th to
c nhiu hnh dng. C li khi sn xut hng lot nh, c bit hay c dng
ch to cc cu kin khng in hnh.
c. My cn trc ln.
y l loi my nng sut cao, dng cc nh my luyn kim, nh my sn
xut hng lot ln. My gm mt dy cc trc cn, c hnh dng khc nhau. Di
thp i qua cc trc cn dn dn c thay i hnh dng. C th cn c thp
dy 0,3 n 18 mm, rng 20 n 2000mm. Tc cn 10 n 30m/pht.
Loi my ny c nng sut cao, s dng t nhn cng mi nm c th sn
xut hng triu mt cu kin. Tuy nhin mi b trc cn ch dng mt loi tit
din mun i tit din th phi thay i trc cn, thc t l thay c mt dy
chuyn mi, do gi thnh cao. Hin nay Vit Nam bn cnh cc my cn
ln ca Cng ty nc ngoi nhiu cng ty nh trong nc cng c nhiu my
cn, sn xut hng lot tit din thnh mng, ng c mi hn s dng trong
xy dng. Cc my cn hin i c iu khin theo chng trnh, thao tc trn
cc d liu truyn t my tnh n m bo chnh xc v nng sut cao.
1.3.4. Cc dng cu kin to hnh ngui.
Cc dng tit din thnh mng ht sc phong ph, a dng:
Bng cch to hnh ngui, c th to t tm thp mng tit din hnh bt k.
Tit din c chia ra loi h nh ch C, ch Z, ch L, ch U v loi kn nh
ng, hp. Hn cc tit din n vi nhau c th to nn tit din phc hp. B
dy ca tit din l khng i, tr mt s ch c b dy gp i do gp bn thp
li. Cu kin dng thanh dng lm kt cu chu lc chnh nh ct, khung hoc
cu kin ph nh x g, dm tng. Cc thanh ring l c th ghp vi nhau to

20

nn kt cu rng nh dn. Cu kin dng tm dng lm tm sn, panel mi


hay panel tng. Kch thc cc tit din un ngui c tiu chun ha ti mt
s nc s dng loi kt cu ny.

Hnh 1.1. Tit din n h.

Hnh 1.2. Tit din ghp h.

Hnh 1.3. Tit din ghp kn

21

.
Hnh 1.4. Tit din dng cho cu kin chu nn, ko

Hnh 1.5. Tit din dm v mt s cu kin chu un khc

Hnh 1.6. Cc loi tm mng un ngui thng dng lm sn, mi v tng.

22

1.3.5. Mt s c im c bit ca thanh thnh mng.


a. S cng ngui.
Khi b gia cng ngui, thp c hin tng cng ngui, tng gii hn chy,
tng gii hn bn, gim dn. S tng cng ny din ra khng u trn
tit din, ty thuc vo dng c un ngui.
b. ng sut d.
Khi b gia cng ngui, thp b bin dng. Chnh s bin dng lm cho
trong thp tn ti ng sut, gi l ng sut d. ng sut d lun t cn bng trn
ton tit din.
1.3.6. u, khuyt im ca kt cu thanh thnh mng.
a. u im.
-

Gim lng thp t 25-50%, v l thuyt c th gim nhiu hn na

nhng s km theo kh khn tn km v ch to v khng cn kinh t na.


-

Lp dng nhanh, v d gim thi gian ch to my v lp rp n 30%

i vi mi nh, i vi cc cu kin c cc thanh v nt thng nht ha nh


dn mi khng gian th thi gian cn gim nhiu hn na.
-

Hnh dng tit din c chn la a dng theo yu cu.

c trng chu lc ca tit din l c li, do s phn b vt liu hp l,

nht l khi dng tit din kn.


-

Dng tit din kn to v p kt cu, bt che lp din tch knh ly nh

sng.
b. Khuyt im.
-

Gi thnh thp un ngui cao hn thp cn nng.

Chi ph phng g cao hn, v b mt ca tit din thp ln hn nn cn

nhiu din tch ph bo v.


-

Vic vn chuyn, bc xp, lp dng tuy nhanh chng nhng i hi

nhng bin php v phng tin ring v cu kin d b h hi.


-

Vic thit k kh khn v s lm vic phc tp ca cu kin. Tit din

cu kin c chn la t do nn khng c bng tnh ton sn.

23

1.3.7. Phm vi ng dng ca kt cu thanh thnh mng.


Phm vi ng dng c li ca kt cu thanh thnh mng ph thuc vo cc
iu kin cu to (ch to, phng g, ), iu kin chu lc (ti trng, tnh nng
vt liu), cc ch tiu kinh t, iu kin s dng v yu cu thm m.
Phn bit hai phm vi s dng chnh ca thanh thnh mng:
-

Nhm 1: cc b phn kt cu chu lc.

Nhm 2: cc chi tit v b phn kin trc.

Nhm 1: gm cc kt cu chu lc lm hon ton bng thanh thnh mng


hoc thanh thnh mng kt hp vi vt liu khc nh thp cn nng, b tng, g.
Kt cu thanh thnh mng c p dng trong cc loi dn mi nh, cc cu
kin th yu lm kt cu bao che nh x g, dm tng, x g rng nhp ti 12m,
khung nh dn dng v cng nghip, dn mi khng gian, v mng.
Nhm 2: gm cc b phn v chi tit khun ca, cnh ca cc loi, cng, cc
cu kin ca tng bao che, vch ngn di ng, cu thang, ca tri, v cc kt
cu tng t. Cc cu kin nhm ny c p dng trong cc nh dn dng, nh
kho, nh xng, chung tri, nh trin lm, cc cng trnh tho lp.
S dng thanh thnh mng ng nhin gim nh trng lng kt cu, tit
kim vt liu nhng khng hn c ngha l kinh t hn. Khng th ly tiu ch
tit kim vt liu lm tiu ch duy nht. Tit din thanh thp un ngui t hn
thp cn nhiu (c th ti 30%) do phi dng thp tm mng cn nng v gia
cng un ngui. s dng hp l thp un ngui, cn xem xt cc yu t nh
sau:
1. Vic sn xut cc thanh thnh mng c thc hin vi s lng ln,
c dng lp li cho nhiu kt cu. Dng loi tit din c sn xut vi s
lng ln r hn nhiu so vi loi tit din c lm ring l s lng t.
2. Gim trng lng kt cu thng lm tng gi thnh ch to. Gim
gi thnh ch to bng cch dng dy chuyn v thit b hin i, c gii ha
cao.

24

3. Kt cu thp nh c lp rp nhanh v d dng. Cc cu kin in


hnh c th c vn chuyn v lu kho dng rt gn, tin cho bc xp v lp
dng.
Cc hng sn xut thanh thnh mng hin nay u c gng tiu chun ha
v in hnh ha cao cc loi tit din. Mt tit din thanh thnh mng c th
c p dng cho nhiu loi nh c cng dng khc nhau v s kt cu khc
nhau. Tt nhin l tiu chun ha cao s dn dn lm tng lng thp, v c
nhng trng hp vt liu cha lm vic ht kh nng, nhng khng c ngha l
bt li v kinh t. Vic tiu chun ha cc cu kin nh s cho php gim s a
dng ca tit din, nn tng s lng sn xut hng lot; nghin cu nhng nt
lin kt thng nht, gim cng ch to v lp dng.
1.4. NG DNG KT CU THANH THNH MNG V CC QUY
PHM THIT K TRN TH GII.
Vic p dng cc cu kin thanh thnh mng to hnh ngui vo kt cu nh
c bt u t nhng nm 1940. Nm 1946 ln u tin xut bn Quy
nh k thut v thit k cu kin thp thnh mng to hnh ngui ca Vin St
v Thp Hoa K (AISI). Cu kin thnh mng c th dng lm khung v sn
ca nh xng, nh nhiu tng, ti 6 tng. i vi nh cao tng, cu kin thnh
mng c dng kt hp vi cu kin cn nng. Khung chnh chu lc l cu
kin cn nng, dm sn v mt sn l cu kin thnh mng. Mt sn mi c th
c un cong to nn mi vm.
Mt lnh vc rt c pht trin ca kt cu thnh mng l lnh vc lm nh
gia nh thp tng ang c xy dng hng lot ti nhiu nc trn th gii,
lm hon ton bng cu kin thnh mng: Ct, khung, dm, sn kt hp vi vt
liu bao che bng g, gch, knh.
nhiu nc trn th gii c nhng tiu chun thit k ring cho kt cu
thanh thnh mng nh Standard Tiu chun (Anh, c) Specification Quy
nh k thut (M) Code Quy phm (Chu u, Trung Quc).

25

1. M: Nc l nc u tin trn th gii c thiu chun quy phm nm


1946 mang tn Specification for the design of cold formed steel structural
member Quy nh k thut v thit k cu kin thp thnh mng to hnh
ngui ca Vin St v Thp Hoa K (AISI) s dng phng php ng sut cho
php. T n nay tip tc c b sung v chnh sa ti bn ln lt nm
1956, 1960, 1962, 1968, 1980, 1986 u vn dng phng php ng sut cho
php. n bn nm 1996 c thm phng php h s ti trng v cng ,
dng song song bn cnh phng php c. Vic thay i lin tc quy phm ca
M chng t lun c nhng nghin cu mi b sung, cp nht ng thi,
cng cho thy l nhiu vn cha c gii quyt n nh, cha c kt lun
dt khot.
2. Trung Quc: Quy phm mi nht ca Trung Quc mang tn GB 500182002 Quy phm k thut thit k kt cu thp thnh mng to hnh ngui
ban hnh nm 2002 thay th cho quy phm c nm 1987. Quy phm ny phn
nh cc nghin cu ring ca Trung Quc, khng ph thuc vo bt c quy
phm ca nc ngoi no.
3. c: Quy phm hin hnh ca c l AS/NZS 4600:1996 Cold Formed
steel structures kt cu thp to hnh ngui l quy phm chung ca hai nc
c v New Zealand, thay th cho quy phm c AS 1538-1988. Quy phm ny
k tha cc nghin cu ca quy phm c, ng thi da nhiu vo quy phm M
AISI 1996.
4. Chu u: B tiu chun v kt cu thp ca Anh mang tn BS 5900
Structural use of Steelwork in Building kt cu thp trong nh c 5 phn,
nm 1991 mang tn Code of practice for the design of cold formed sections
Quy phm thit k thnh mng to hnh ngui l quy phm hin hnh Anh,
s dng phng php trng thi gii hn. Theo chng trnh chung ca cc
nc Chu u, trong thi gian ti BS s ha nhp vi Quy phm chu u
Eurocode. Trong b Quy phm chu u v kt cu thp Eurocode 3 c chng
1-3 l thit k cu kin thnh mng mang tn EN 1993-1-3 Design of Steel

26

Structures: Cold formed thin gauge members and sheeting (thit k kt cu


thp: Cu kin v tm thnh mng to hnh ngui).
1.5. NG DNG KT CU THANH THNH MNG V CC QUY
PHM THIT K VIT NAM.
Ti Vit Nam, nhng cng trnh dng kt cu thnh mng u tin c xy
dng t nhng nm 1970 do nc ngoi ch to. C th k ra: Cc ta nh
xng ca Nh my t Thi Bnh (Nht Bn), nh kho ca nh my si H Ni
(CHLB c), mt s loi khung kho TipTuy nhin, nhng cu kin do Vit
Nam ch to ch xut hin t khong thp nn 90 ca th k trc, ch yu l
cc x g, dm tng, cc loi tm mi, do cc Cng ty Vit Nam v nc ngoi
nh Thng Ph, Austnam, Zamil Steel VietNam. Vic trin khai kt cu thnh
mng to hnh ngui bt u c y mnh khi mt s cng ty nc ngoi nh
Bluescope Lysaght nghin cu lm cc kt cu khung cho nh cng nghip,
trng hc, nh cho vng su, vng xa. c bit mt s loi kt cu thnh
mng mi c nghin cu v p dng l loi dn mang tn Smartruss ca cng
ty Bluescope Lysaght dng rng ri lm mi nh vi hnh dng phc tp. Dn
gm cc thanh thnh mng hnh C, hnh L, c ch to t ng bng chng
trnh iu khin my cn v ct. Kt cu mi nhp ti 20 m cho mt trung tm
hi ngh ln ti H Ni l k cu thnh mng to hnh ngui Smartruss ln nht
Vit Nam hin nay.
Hin nay Vit Nam cha c tiu chun thit k ring cho kt cu thanh
thnh mng. Vic s dng tiu chun Vit Nam i vi thp cn nng TCVN
338-2005 l hon ton khng ph hp.
1.6. MT S HNH NH V VIC NG DNG KT CU THANH
THNH MNG.

27

Hnh 1.7. Nh dn dng (d n Mountain House)

Hnh 1.8. Nh dn dng (khu dn c bt ng sn Petrolia)

28

Hnh 1.9. Nh cng nghip (Ta nh bo him xy dng-Chatham, Ontario)

Hnh 1.10. Nh cao tng (Nh ngh-Niagara, Ontario)

29

1.7. MC TIU, PHM VI NGHIN CU CA TI.


1.7.1. Mc tiu nghin cu ca ti.
- Nghin cu l thuyt tnh ton cu kin thanh thnh mng chu nn, un
ng thi theo tiu chun Eurocode.
- Nghin cu cch tnh ton khung thp s dng cu kin thanh thnh mng
(ct, dm).
1.7.2. Phm vi nghin cu ca ti.
- Tnh ton khung thp nh kho s dng cu kin ct, dm lm t thanh
thnh mng tit din ghp bi 2 tit din ch C theo tiu chun Eurocode.

30

CHNG II: L THUYT TNH TON KHUNG THP S DNG CU


KIN THNH MNG THEO TIU CHUN EUROCODE
Hin nay trn th gii tn ti hai phng php chnh thit k cu kin
thnh mng: phng php ng sut cho php v phng php trng thi gii hn.
Phng php ng sut cho php (ASD allowable stress design) c p dng
M trong tiu chun AISI trc nm 1991. T nm 1991, tiu chun AISI c
thm phng php h s ti trng v cng (LRFD Load and resistance
factor design) c dng song song vi phng php ASD. Phng php h s
ti trng v cng ca AISI thc t rt gn vi phng php trng thi gii
hn tuy khc tn gi v ni dung cng khng phi ging hon ton.
Cc nc nh Anh, Php, Nga, Trung Quc v c u s dng phng php
trng thi gii hn. Tiu chun Eurocode cng s dng phng php trng thi
gii hn thit k kt cu thnh mng. Sau y ta s nghin cu phng php
thit k cu kin thnh mng theo tiu chun ny.
2.1. I CNG.
2.1.1. Phng php thit k theo trng thi gii hn.
Thit k theo phng php trng thi gii hn l phng php thit k nhm
kim tra theo cc iu kin gii hn ng vi cc ti trng tng ng. Hai iu
kin gii hn cn kim tra l trng thi gii hn v kh nng chu lc v trng
thi gii hn v s dng. Trng thi gii hn v chu lc l trng thi ca s an
ton khng b ph hy ca kt cu nh b vt qu kh nng mang ti, b chy
do, b sp gy, b lt , b trt, b ph hy mi.v.v Trng thi gii hn v
s dng l cc trng thi m s i x ca kt cu l khng t v yu cu s
dng nh bin dng qu ln, b rung, b n mn nhiu. Ngi thit k phi m
bo cho cng ln nht ca kt cu (hoc b phn kt cu) ln hn ni lc
gy bi cc ti trng v tc ng ln n, vi mt d tr an ton hp l (tnh theo
trng thi gii hn v chu lc), ng thi m bo cho kt cu thc hin cng

31

nng ca n mt cch tha ng khi chu ti trng s dng (tnh theo trng thi
gii hn v s dng).
a. Nguyn tc c bn.
Phng trnh c bn ca thit k theo trng thi gii hn chu lc l:
S * .R n

Trong : S*: Tc dng ca ti trng thit k.


: H s kh nng chu lc.
Ru: Kh nng chu lc danh ngha ca cu kin hay ca lin kt.
Tc dng ca ti trng thit k S* c xc nh bng phn tch kt cu chu
tc ng ca ti trng thit k tc l t hp cc ti trng danh ngha tc ng ln
cng trnh c nhn thm h s ti trng tng ng.
Kh nng chu lc danh ngha Ru ca cu kin hay ca lin kt l cng
danh ngha c xc nh theo c trng ca vt liu, kch thc danh ngha ca
cu kin.
H s kh nng chu lc l h s c nhn vi kh nng chu lc danh
ngha xt vn cng thc t ca cu kin c th b gim i do cc bin
ng ca c trng vt liu, ca kch thc v vic ch to cng nh s khng
chc chn ca phng php tnh ton.
Tch s .Ru = Rd c gi l kh nng chu lc thit k, kh nng ny ng
nhin phi khng nh hn tc dng cu ti trng thit k S*.
b. Vt liu thp.
Nh ni mc 1.3.1 chng I, thp lm kt cu to hnh ngui l thp ca
cc tiu chun AS1163, AS1397, AS/NZS 3678, EN 10025, EN 10113: Part 2,
Part 3, EN 10147, EN 10148: Part 2, Part 3, EN 10268, EN 10214, s liu c th
cho bng 1.3, 1.4 trong chng I. Trong bng cc gi tr gii hn chy v gii
hn bn s c dng tnh ton kh nng chu lc ca cu kin. ng nhin
khng ch c thp theo AS v EN mi c dng, c th s dng cc thp khc
nu tha mn c iu kin sau y v tnh do:

32

- T s gii hn bn trn gii hn chy phi khng nh hn 1,08. dn


tng cng khng nh hn 10% i vi mu chun 50 mm hoc 7% i vi mu
chun 200 mm.
- Nu thp khng tha mn iu kin trn th cng c th p dng cho mt
s trng hp nhng gi tr fy khng ly ln hn 75% gi tr thc ca thp v
khng vt qu 45 kN/cm2.
2.1.2. Mt s nh ngha khi tnh ton cu kin thnh mng.
a. Phn t: L mt b phn ca tit din hoc cu kin nh bng, cnh, mp,
gc
b. Phn t phng: L mt phn t nm trong mt phng, khng c un,
khng c mp. V d phn bng nm gia 2 gc tip gip vi bn cnh.
c. Gc un: L phn t c hnh cung trn, t l bn knh trong trn b dy
khng ln hn 8. V d phn t nm gia bn bng v bn cnh.
d. Sn bin: L phn t c to hnh ti mp ca phn t phng.
e. B rng phng b: L b rng ca phn phng ca phn t, khng gm cc
on cong.
f. B dy: L b dy ca tm kim loi gc, khng k lp ph bo v. Khi
cn ngui, b dy thc t c gim i 1-2% nhng s b qua khng xt trong tnh
ton.
g. B rng hiu qu: Khi t s b rng phng v b dy b/t ca phn t chu
nn qu ln, mt b phn bn b mt n nh. Bn phng khi c tnh
chuyn v bn c b rng be gi l b rng hiu qu. B rng ny coi nh khng
b mt n nh, c th chu c ng sut nn t gii hn chy.
h. Tit din hiu qu: L mt phn tit din coi nh khng b mt n nh v
c th chu c ng sut nn t ti gii hn chy. Trong khi phn tit din cn
li b mt n nh.
i. Phn cnh: L phn tit din bao gm bn cnh v sn bin.
j. Tit din hiu qu ca phn bin: L mt phn tit din bao gm tit din
hiu qu ca sn bin v phn bn cnh k sn bin.

33

2.2. CC DNG MT N NH CA KT CU THANH THNH


MNG.
2.2.1. Cc dng mt n nh.
- Cu kin thnh mng chu nn, nn un (ct) c cc dng tit din: n
h (nh thp gc, ch C, U), t hp (ch I, tit din 2 thp ch C, ch U ghp
li), tit din kn ( thp ng, thp hp ). i vi cu kin thnh mng, iu
quan trng l phi tnh ton kim tra n nh. Cc dng mt n nh bao gm:
+ Mt n nh cc b.
+ Mt n nh vnh mt phn tit din.
+ Mt n nh tng th.
- Mt n nh cc b: l hin tng xy ra khi trc thanh vn thng nhng
cc phn t ca thanh (bn bng, bn cnh, sn bin) b vnh ra ngoi mt
phng ca chng to thnh sng. Chiu di na bc sng ca dng mt n nh
cc b nh nht v c gi tr xp x b rng tm.
- Mt n nh tng th: l hin tng xy ra khi tit din thanh vn gi
nguyn hnh dng nhng trc thanh khng cn thng do b un hoc xon hoc
un-xon ng thi to thnh sng. Chiu di na bc sng ca dng mt n
nh tng th c bc sng ln nht v c gi tr xp x chiu di thanh.
- Mt n nh vnh mt phn tit din: l hin tng xy ra khi bn cnh v
sn bin b vnh v cng b xoay quanh cnh lin kt gia bn cnh v bn
bng to thnh sng, cn bn bng b chuyn v vung gc vi b mt ca n do
cnh lin kt bn bng bn cnh b xoay. Dng mt n nh ny c chiu di
na bc sng trung gian, nm trong khon hai gi tr na bc sng ca hai
dng mt n nh trn.
- Tnh ton n nh ca thanh thnh mng theo tiu chun Eurocode 3 cho
rng: khi cu kin thnh mng thc t khi lm vic s c s tng tc gia cc
dng mt n nh do lm gim kh nng chu lc ca thanh. Hin nay, trn
th gii cc tiu chun thit k thanh thnh mng (tiu chun c, M, Chu

34

u) u xt n s tng tc bng cch s dng tit din hiu qu (b i


mt phn tit din thnh mng khng hiu qu do b mt n nh) thit k.
- Vi trng hp thanh chu nn ng tm (ct), khi tnh ton li theo tit
din hiu qu s khng cn chu nn ng tm na, do trng tm tit din hiu
qu v trng tm tit din nguyn khng trng nhau.

Phn tit din


khng hiu qu

Hnh 2.1. Tit din hiu qu theo tiu chun Chu u Eurocode 3.
2.2.2. Mt n nh cc b, b rng hiu qu.
- Cc phn t ca cu kin thnh mng u l cc tm mng, khi chu nn
thng b mt n nh cc b tc l b vnh sng ra ngoi mt phng ca tm.
Bng l thuyt tm Timoshenko xc nh c lc nn ti hn:
Fcr =

ng sut ti hn l: cr =

k 2 D
b2

Fcr k 2 E
k 2 E
=
=
t
t.b 2
12(1 2 )(b / t ) 2

Trong k l h s ph thuc iu kin bin.


- Sau khi ng sut t gi tr ti hn, tm b on nhng cha b ph hy,
vn cn kh nng chu lc. Ti trng t thm vo s gy ra s phn b li ng
sut v cu kin vn chu c ti trng. Hin tng ny gi l s lm vic sau
ti hn v c p dng nhiu cho cu kin thnh mng.
- S phn b li ng sut ph thuc vo s tng cng ca phn t cu
kin. Gi s xt phn t c tng cng hai u tm, chu ng sut nn phn

35

b u. Sau khi ng sut nn t gi tr ln hn gi tr ti hn cr tm b on,


phn ng sut di gia s chuyn sang hai cnh v c gi tr ln hn cr . S
tng ng sut ti hai bin s tip tc cho n khi t n gi tr ng sut chy fy
v tm b ph hy.
- Tm b on c th chuyn i thnh mt tm c b rng nh hn l be sao
cho ng sut ti hn ca tm bng fy. Vic tnh ton mt n nh cc b s tr
thnh vic tnh ton b rng hiu qu ca tm.
fy =

k 2 D
be

be
cr

=
be = b cr
b
fy
fy

- Phng trnh ny do Von Karman xut c dng tnh b rng hiu


qu ca cc phn t thnh mng. Tuy nhin, cu kin thnh mng thc t c
nhiu khim khuyt v kch thc v cn ng sut d sau khi ch to. Do
phng trnh trn cn phi c iu chnh li xt n cc yu t trn. Tiu
chun Chu u Eurocode 3 iu chnh li cng thc tnh b rng hiu qu di
dng:
be = .b

Trong : b l b rng mt phng


: l h s b rng hiu qu xc nh nh sau:
+ Nu p 0,673 th = 1
+ Nu p > 0,673 th =

(1 0,22 / p )

p l mnh ca tm c tnh bng:


p =

fy

cr

bp

12(1 2 ) f y

Ek
2

= 1,052

bp

fy

Ek

bp / t
28,4 k

Trong
l h s c xc nh theo cng thc = 235 / f y (n v ca fy l N/mm2)

k l h s on ca tm ph thuc iu kin bin v trng thi ng sut ca


tm c xc nh theo bng sau:

36

Bng 2.1a. Xc nh b rng hiu qu theo tiu chun Eurocode 3.

37

Bng 2.1b. Xc nh b rng hiu qu theo tiu chun Eurocode 3.

38

2.2.3. Mt n nh vnh mt phn tit din.


- Hin tng mt n nh vnh mt phn tit din thng xy ra vi thanh
thnh mng tit din h chu nn ng tm. Chng hn thanh tit din ch C, khi
hin tng ny xy ra, phn bn cnh v sn bin b vnh v cng xoay quanh
gc lin kt gia bn cnh v bn bng.
- Tiu chun Eurocode 3 Tnh ton mt n nh vnh mt phn tit din
da trn quan im cho rng phn bin lm vic nh mt cu kin chu nn ta
trn nhng gi n hi lin tc. C th xc nh cng k ca gi n hi bng
cch t mt lc phn b n v u trn mt n v chiu di ln trng tm ca
phn bin, sau xc nh vng ca phn bin. Khi cng k xc nh
theo cng thc:
K=

Et 3
1
.
2
2
4(1 ) 1,5b p h p + b 3p

- ng sut ti hn gy mt n nh vnh mt phn tit din l:


cr =

2 KEI s
As

Vi K l cng ca gi n hi xc nh theo cng thc trn.


As, Is l din tch v mmen qun tnh quanh trc a-a ca tit din hiu qu ca
phn bin.

Hnh 2.2. c trng hnh hc ca tit din hiu qu ca phn bin.

39

- Vic tnh ton mt n nh vnh mt phn tit din v mt n nh cc b


(tnh ton tit din hiu qu) theo Tiu chun Eurocode 3 c thc hin qua
qu trnh lp. Vic tnh ton gm cc bc c bn sau:
- Bc 1:
Gi thit s tnh ca tit din phn cnh (gm bn cnh v sn bin nh
hnh v)

Hnh 2.3. S tnh tit din phn cnh.


- Bc 2:
Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn com=fy/M1
v gi thit sn bin c lin kt cng K= (M1 l h s an ton khi mt n
nh cc b v mt n nh vnh mt phn tit din)

Hnh 2.4. Tit din hiu qu ca phn cnh.


B rng hiu qu ca phn cnh be1, be2 c xc nh nh phn 2.
B rng hiu qu ceff c xc nh theo cng thc ceff = .c p
Trong h s on ca sn bin (k) ph thuc vo t s gia b rng ca
sn bin (cp) v b rng ca bn cnh (bp). C th nh sau:
Nu c p / b p 0,35 th k = 0,5.

40

Nu 0,35 < c p / b p 0,6 th k = 0,5 0,833 (c p / b p 0,35) 2


-

Bc 3: Da trn tit din hiu qu xc nh bc 2, tnh ton

cng l xo K v ng sut ti hn cr,s gy mt n nh vnh mt phn tit din


theo cng thc trn.

Hnh 2.5. M hnh xc nh cng l xo v ng sut ti hn cr,s


-

Bc 4: Xc nh ng sut quy i cr = .fy/M0 da vo h s gim yu

do mt n nh vnh mt phn tit din.

Hnh 2.6. Biu ng sut ti hn quy i (1)


H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din ph thuc vo
mnh ca sn bin r . C th:
Nu r 0,65 th = 1
Nu 0,65 < r 1,38 th = 1,47 0,723 r
Nu 1,38 r th = 0,66 / r

41
-

Bc 5: S dng c,r xc nh bc 4, thc hin li cc bc 2,3,4

trn (trong thay gi tr com bc 2 bng gi tr c,r bc 4) cho n khi


nn-1 nhng n<n-1

Hnh 2.7. Biu ng sut ti hn quy i (vng lp th n)


-

Bc 6: Tnh ton li tit din hiu qu vi cc b rng hiu qu xc

nh vng lp th n (beff,n, ceff,n) v b dy hiu qu teff = (n).t

Hnh 2.8. Tit din hiu qu ca phn cnh xc nh vng lp cui


Nh vy y ta thy rng b dy hiu qu c xt n, l do k n
nh hng ca mt n nh vnh mt phn tit din.
2.2.4. Mt n nh tng th.
Theo tiu chun Eurocode 3, tnh ton cu kin thanh thnh mng chu nn,
xon v un theo cc cng thc sau:
Lc nn thit k:
N b, Rd =

.N c , Rd . M 0
M1

Trong :
M1 : H s an ton (do mt n nh tng th).

42

M0 : H s (do mt n nh cc b v mt n nh vnh mt phn tit din).


Nc,Rd : L kh nng chu lc nn danh ngha ca cu kin, c tnh bng cng
thc: N c , Rd =

Aeff . f y

M0

Aeff : Din tch tit din hiu qu xc nh qua qu trnh lp.


: H s gim yu do mt n nh, c tnh theo cng thc:
=

+ r
2

v < 1

= 0,5(1 + ( 0,2) +

: H s an ton khng hon thin (k n cong ban u ca thanh, ng sut


d), ph thuc vo hnh dng tit din.
: mnh t i, c xc nh theo cng thc:
=

Aeff . f y
N cr

Ncr: L lc ti hn n hi, c tnh ton vi trng hp do un dc trc (NcrF)


v trng hp do xon, un xon (NcrFT)
Lc ti hn n hi do un dc trc : N crF =

2 EI y
l ey2

Lc ti hn n hi do xon v un xon: NcrFT = min( NcrT, NcrF+T)


Trong NcrT, NcrF+T c tnh ton theo cc cng thc l thuyt v n nh
tng th.
2 EI
1
N crT = 2 + GJ t 2
lT
i0
N crF +T =
x
Vi = 1 0
i0

N cr , x
N cr ,T
1 +
2
N cr , x

( N cr , x + N cr ,T ) 2 4 N cr , x N cr ,T

2.2.5. Kim tra ct chu nn un ng thi.


Theo iu kin trng thi gii hn v kh nng chu lc

43

Theo tiu chun Eurocode 3 tt c cc cu kin chu un v nn dc trc


ng thi phi tha mn iu kin.
y ( M y , Sd + M y , Sd ) z ( M z , Sd + M z , Sd )
N Sd
+
+
1 ([5], 6.5.1(1)P)
min . f yb . Aeff / M 1
f yb .Weff , y ,com / M 1
f yb .Weff , z ,com / M 1

Trong :
NSd, My,Sd, Mz,Sd : ln lt l lc dc v momen tnh ton.
Aeff: Din tch tit din hiu qu trong trng hp tit din chu nn (xem
hnh 3.2.a).
Weff,y,com : Momen khng un theo phng y ca tit din hiu qu trong
trng hp ct chu un quanh trc y-y (xem hnh 3.2.b).
Weff,z,com : Momen khng un theo phng z ca tit din hiu qu trong
trng hp ct chu un quanh trc z-z (xem hnh 3.2.c).
My, Sd : Momen tng thm do s di chuyn ca trc trng tm tit din hiu
qu. M y ,Sd = N Sd .e Ny
Mz, Sd : Momen tng thm do s di chuyn ca trc trng tm tit din hiu
qu. M z ,Sd = N Sd .e Nz
min = min( y , z ) , Vi y , z : tng ng l h s gim do mt n nh theo

phng trc y-y, z-z c xc nh nh sau :


=

+ 2

2 0,5

nhng 1, Vi = 0,5(1 + ( 0,2) +

: H s khng hon thin (k n d cong ban u ca thanh, ng sut d),


ph thuc hnh dng tit din. c xc nh theo bng sau :
ng cong mt n nh
a0
a
b
0,13
0,21
0,34

Bng 2.2. H s khng hon thin

c
0,49

44

a) Nn dc trc

b) Moment quanh trc y-y

c) Moment quanh trc z-z

c : nn

t : ko

Hnh 2.9. Tnh ton cc c trng ca tit din hiu qu.


Mt n
nh
quanh
trc

ng
cong mt
n nh

Nu fyb c
s dng

Bt k

Nu fya c
s dng *

Bt k

y-y

z-z

Bt k

Kiu tit din

45

Bt k

*) Gi tr gii hn chy trung bnh fya khng c s dng tr khi Aeff=Ag


Bng 2.3. Dng ng cong mt n nh tng ng vi cc loi tit din
Cc h s y, z c xc nh nh sau:
y .N Sd

y = 1

y . f yb . Aeff

z = 1

z .N Sd
z . f yb . Aeff

nhng y 1,5 ; ([5], 6.5.1(2)P)


nhng z 1,5

Vi y = y (2. M , y 4) nhng y 0,9


z = z (2. M , z 4) nhng z 0,9

M,y, M,z : H s m men tng ng i vi mt n nh i vi trc y-y, z-z.


H s

S mmen un
p dng vi trc

Mt n nh vi
trc

M,y

y-y

y-y

Khong cch gia


cc im ging
theo phng
z-z

M,z

z-z

z-z

y-y

M,LT

y-y

z-z

y-y

Bng 2.4. Cc trc lin quan xc nh h s M


Theo iu kin v trng thi gii hn s dng.

46

Chuyn v ngang cho php ([]) ti nh ct do t hp nguy him ca ti


trng tiu chun gy ra khng c vt qu 1/300 chiu cao ct.
iu kin kim tra : []=h/300.
2.2.6. Kim tra dm chu un - nn.
Theo iu kin trng thi gii hn v kh nng chu lc.
Theo tiu chun Chu u Eurocode tit din dm chu un nn c kim
tra theo cng thc sau:
y ( M y , Sd + M y , Sd )
N Sd
+
1
. f yb . Aeff / M 1
f yb .Weff , y ,com / M 1

Kim tra iu kin bn chu ct ct ca dm.


Vsd V Rd = Av .

fy
3 M 0

Theo iu kin v trng thi gii hn s dng.


vng ca dm do t hp nguy him ca ti trng tiu chun gy ra
khng c vt qu 1/250 nhp dm.
iu kin kim tra : f [f]=L/250

47

CHNG III. V D THIT K KHUNG THP S DNG CU KIN


THNH MNG.
Vic tnh ton cu kin thnh mng c thc hin rt nhiu trc y,
nhng vic tnh ton tng th c kt cu khung s dng cu kin thnh mng th
cha c cp n. Ni dung ch yu trong chng ny l gii thiu vic
thit k mt khung thp in hnh s dng cu kin thnh mng theo tiu chun
Eurocode thng qua l thuyt tnh ton c gii thiu trong chng II.
ng thi c ci nhn tng qut v s lm vic ca tng cu kin trong khung.
V d: Thit k khung nh kho mt tng mt nhp c mt bng nh hnh
di y.

Hnh 3.1. S thit k khung thp

48

3.1. THNG S CNG TRNH.


Kt cu nh khung 1 tng 1 nhp lm bng kt cu thp, nhp nh 4m, gm 5
bc ct, kch thc mi bc ct l 3m, chiu cao nh l 4m. c xy dng
ti Qun Thanh Xun, Thnh ph H Ni. S nh hnh 3.1.a v 3.1.b.
3.2 S LIU U VO S DNG TNH TON .
3.2.1. Vt liu:
Thp H360LA c cc c trng vt liu[1]:
- Cng chy do: fy = 360 MPa.
- Gii hn bn: fu = 430 MPa.
- M un n hi: E=2,1.105 MPa.
- M un n hi trt: G=E/2(1+) = 0,81.105 MPa.
- H s Poisson: = 0.3
3.2.2. Ti trng tnh ton:
- Tnh ti:
+ Ti trng do h x g, ging mi, tn mi phn b u trn mt bng mi
Ti trng tiu chun: gtc =10 kg/m2
+ dc mi i =tan(140) =0,25.
+ Bc khung B= 3 m
Ti trng phn b ln x ngang: gtt =10.3/cos(140)= 30,92 (kg/m)
- Hot ti phn b u trn mi (theo TCVN 2737) [13]
+ Ti trng mi tn khng c ngi i li, ch sa cha.
Ti trng tiu chun: ptc =30 kg/m2
Ti trng phn b ln x ngang: ptt =30.3/cos(140)= 92,77 (kg/m)
- Ti trng gi xc nh theo TCVN 2737-1995.
+ Ti trng gi tc ng theo phng ngang nh.
W=W0.k.c.n (daN/m2)
p lc gi tiu chun W0 ph thuc vo a im xy dng.
Qun Thanh Xun H Ni vng gi IIB a hnh A.
W0 = 95 kg/m2.

49

H s thay i p lc theo cao k (xem bng 3.1)


H s kh ng c (xem bng 3.1) ph
thuc vo cc thng s.
= 140

L = 4m

h1 = 3.5 m

b= 15m

h1/L=0.9 m

b/L=3.8
Hnh 3.2. S ti trng gi

Vi iu kin s dng ca kho trong 10 nm ta c h s iu chnh ti trng


gi [13] l 0,72.
W (kg/m2)

W (kg/m)

+0.8

56

167,0

Ce1=

-0.652

55

164,3

1.035

Ce2=

-0.48

40

121,0

1.0175

Ce3=

-0.48

39

116,8

H(m)

H s k

3.5

1.0175

Ce=

1.035

4
3.5

Bng 3.1. Ti trng gi phng ngang nh.


+ Ti trng gi tc ng theo phng dc nh.
H khung u hi c 2 ct trc tip chu ti trng gi, ta thc hin truyn ti
gi dc nh ln h ct ny.
W (kg/m2)

W (kg/m)

+0.8

56

111,4

Ce1=

-0.7

59

176,4

1.035

Ce2=

-0.7

59

176,4

1.0175

Ce3=

-0.6

49

97,3

H(m)

H s k

3.5

1.0175

Ce=

1.035

4
3.5

Bng 3.2. Ti trng gi phng dc nh.


3.3. T HP TI TRNG.
T hp ti trng v tc ng c ly theo tiu chun Eurocode vi cc dng
t hp:

50

STT

T hp

Tnh ti Hot ti Gi X+

TH1

1,35

TH2

1,35

TH3

1,35

TH4

1,35

TH5

1,35

TH6

1,35

TH7

1,35

TH8

1,35

TH9

1,35

10

TH10

1,35

11

TH11

1,35

1,5

12

TH12

1,35

1,5

13

TH13

1,35

1,5

14

TH14

1,35

1,5

15

TH15

Gi X-

Gi Y+

Gi Y-

1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
1
1
1
EVLOP(TH1TH14)

Bng 3.3. Bng t hp ti trng.


3.4. KT QU NI LC.
Thc hin tnh ton vi phn mm SAP2000 ta thu c kt qu ni lc
(i vi khung in hnh khung trc 3).
3.5. THIT K CT.
Tit din ct c ghp bi 2 thp thnh mng ch C c tit din nh hnh
v:

51

Hnh 3.3. Tit din ct.


3.5.1. Xc nh cc c trng hnh hc ca tit din.
Ta c:
r < 5t (r=2,82 mm, 5t=15 mm)
r/bp = 2,82/(100-2)=0,029 < 0,15
Do theo tiu chun Chu u Eurocode 3, c th b qua nh hng ca
gc un ([5], 3.3.4(3)). Nh vy c th gi thit cu kin c to t cc tm b
gc vung vi nhau (r=0) v b rng tm c tnh l khong cch ca cc im
gia ca gc.

Hnh 3.4. Tit din tnh ton ct.


Din tch tit din:

52

Ag = 2.h p + 4.(b p + c p ) .t = 1848(mm 2 )

Cc momen qun tnh:


Iy = 12126840 mm4, Iz = 5254480 mm4.
Bn knh qun tnh:
iy =

Iy
Ag

= 81,01(mm)

iz =

Iz
= 53,323(mm)
Ag

Momen qun tnh xon ca mt ct ngang ([11], 19.1.2).


J = IT =

1
bi i3 = 2464(mm 4 )

Hng s vnh ca tit din (c th c xc nh bng phn mm CUFSM):


Cw = 6,1488.1010 (mm6)
3.5.2. Xc nh tit din hiu qu v ng sut ti hn gy mt n nh vnh
1 phn tit din.
a. Tit din hiu qu ca bn cnh, sn bin v ng sut ti hn gy mt n
nh vnh mt phn tit din: xc nh bng phng php lp nh c trnh
by trn.
Bc 1: Gi thit s tnh ca phn cnh nh sau:

Hnh 3.5. S tnh phn cnh.


A1 = 98 mm2, A2 = 166 mm2.
Bc 2: Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn
com = fy/ M0 = fy vi gi thit sn bin c lin kt cng K=.

53

Cr=

Hnh 3.6. Xc nh tit din hiu qu.


- B rng hiu qu ca bn cnh.
H s mnh ca tm ti ng sut fy.
p = 1,052

bp

fy

E.k

Do : = (1

= 1,052

98
360
= 1,067 > 0,673 ([5],4.2(4))
2 2,1.10 5.4

0,22 1
)
= 0,744

B rng hiu qu ca bn cnh:


beff = .b p = 0,744.98 = 72,90(mm)

beff ,1 = beff ,2 = beff / 2 = 36,45(mm)


- B rng hiu qu ca sn bin.
H s on ca sn bin c xc nh theo ([5],4.3.2.2(4))
Ta c:

cp
bp

cp
34
= 0,347
< 0,35 . Do k=0,5.
bp
98

H s mnh ca sn bin:
p = 1,052

Do : = (1

cp

fy

E.k

= 1,052

34
360
= 1,047 > 0,673 .
2 2,1.10 5.0,5

0,22 1
)
= 0,754

B rng hiu qu ca sn bin:


ceff = .c p = 0,754.34 = 25,65(mm)

Tit din hiu qu ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v phn
bn cnh lin k sn bin) th hin hnh v:

54

Hnh 3.7. Tit din hiu qu ca phn bin.


- Ar, Ir : Ln lt l din tch v momen qun tnh quanh trc a-a ca tit din
hiu qu ca phn bin.
Ar = (beff + ceff ).t = (36,45 + 25,65).2 = 124,2(mm 2 )
z g = 6,3(mm)

I r( a ) = 7787,1(mm 4 )

Bc 3: Da trn tit din hiu qu xc nh bc 2, tnh ton cng l xo


K v ng sut ti hn cr,r gy mt n nh vnh 1 phn tit din.
Sn bin c gi thit nh dm ta trn nn n hi lin tc, c c trng
bi cng l xo K
E.t 3
1
K=
.
= 0,122
2
2
4(1 ) 1,5b p h p + b 3p

ng sut ti hn bn gy mt n nh vnh mt phn tit din:


cr ,r =

2. K .E.I r
Ar

= 227,14( N / mm 2 )

Hnh 3.8.ng sut gy mt n nh vnh mt phn tit din .

55

Bc 4: Xc nh ng sut ti hn quy i c ,r = . f y / M 0 da vo h s gim


yu do mt n nh vnh mt phn tit din.
mnh ca sn bin:
fy

r =

c ,r

360
= 1,259
227,14

Ta c h s ph thuc vo cc dng ng cong mt n nh tng ng theo


bng 6.1 ([5], 6.2.1(4)P). =0,13.
2

= 0,5(1 + ( 0,2) + = 0,5(1 + 0,13(1,259 0,2) + 1,259 2 ) = 1,361

H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din.


=

+ r
2

1
1,361 + 1,3612 1,259 2

= 0,532

ng sut ti hn quy i.
c ,r = . f y = 0,532.360 = 191,58( N / mm 2 )

Hnh 3.9.ng sut ti hn quy i .


Bc 5: Lp li cc bc trn cho n khi n n-1 nhng n < n-1.
Vng lp 1:
Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn
com = c ,r = 191,58( N / mm 2 )

- B rng hiu qu ca bn cnh:


H s mnh ca tm ti ng sut com = c ,r = 191,58( N / mm 2 ) l:

56
bp

c,r

E.k

p = 1,052

bp

com

E.k

p = 1,052

98
191,58
= 0,778 > 0,673
2 2,1.10^5.4

Do : = (1

= 1,052

([5],4.2(4))

0,22 1
)
= 0,922

Hnh 3.10.Tit din tnh ton vng lp 1 .


B rng hiu qu ca bn cnh:
beff = .b p = 0,922.98 = 90,31(mm)

beff(1),1 = beff(1), 2 = beff / 2 = 45,16(mm)


- B rng hiu qu ca sn bin.
H s on ca sn bin k c xc nh trong bc 2. Do h s mnh
ca sn bin.
p = 1,052
p = 1,052

cp

com

E.k

= 1,052

cp

f c ,r

E.k

34
191,58
0,22 1
= 0,764 > 0,673 . Do : = (1
)
= 0,932
5
2 2,1.10 .0,5
p p

B rng hiu qu ca sn bin:


(1)
ceff
= .c p = 0,932.34 = 31,69(mm)

Tit din hiu qu ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v phn
bn cnh lin k sn bin) th hin hnh 3.11:

57

- Ar(1), Ir(1) : Ln lt l din tch v momen qun tnh quanh trc a-a ca tit
din hiu qu ca phn bin.
(1)
Ar(1) = (beff(1) + ceff
).t = (45,16 + 31,69).2 = 153,69(mm 2 )

z g = 7,53(mm)

I r(1) = 14684,6(mm 4 )

Hnh 3.11.Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 1) .


- ng sut ti hn cr,r(1) ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v
phn bn cnh lin k sn bin) gy mt n nh vnh mt phn tit din, da
vo h s cng l xo K xc nh bc 3.
ng sut ti hn bn gy mt n nh vnh mt phn tit din:

(1)
cr , r

2. K .E.I r1
(1)
r

= 252,06( N / mm 2 )

- Xc nh ng sut ti hn quy i c(1,r) = (1) . f y / M 0 da vo h s gim yu (1)


do mt n nh vnh mt phn tit din.
mnh ca sn bin:
r =

fy

(1)
c ,r

360
= 1,195
252,06

Ta c h s ph thuc vo cc dng ng cong mt n nh tng ng theo


bng 6.1 ([5], 6.2.1(4)P). =0,13.
2

= 0,5(1 + ( 0,2) + = 0,5(1 + 0,13(1,195 0,2) + 1,195 2 ) = 1,279

H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din.

58

+ r
2

1
1,279 + 1,279 2 1,1952

= 0,577

ng sut ti hn quy i.
c(1,r) = . f y = 0,577.360 = 207,63( N / mm 2 )

Vng lp 2:
Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn
com = c(1, r) = 207,63( N / mm 2 )

- B rng hiu qu ca bn cnh:


H s mnh ca tm ti ng sut com = c(1,r) = 207,63( N / mm 2 ) l:
p = 1,052

bp

com

E.k

Do : = (1

= 1,052

bp

c,r

E.k

= 0,810 > 0,673 ([5],4.2(4))

0,22 1
)
= 0,899

B rng hiu qu ca bn cnh:


beff( 2) = .b p = 0,889.98 = 88.1(mm)

beff( 2),1 = beff( 2 ), 2 = beff( 2) / 2 = 44,05(mm)


- B rng hiu qu ca sn bin.
H s on ca sn bin k c xc nh trong bc 2. Do h s mnh
ca sn bin.
p = 1,052
p = 1,052

cp

com

E.k

= 1,052

cp

c,r

E.k

28,5
207,63
0,22 1
= 0,795 > 0,673 . Do : = (1
)
= 0,91
5
2
2,1.10 .0,5
p p

B rng hiu qu ca sn bin:


( 2)
ceff
= .c p = 0,91.34 = 30,93(mm)

Tit din hiu qu ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v phn
bn cnh lin k sn bin) th hin hnh v:

59

Hnh 3.12.Tit din tnh ton vng lp 2 .


- Ar(2), Ir(2) : Ln lt l din tch v momen qun tnh quanh trc a-a ca tit
din hiu qu ca phn bin.
( 2)
Ar( 2 ) = (beff( 2 ) + ceff
).t = (44,05 + 30,93).2 = 149,95(mm 2 )

z g = 7,38(mm)

I r( 2) = 13647,8(mm 4 )

Hnh 3.13.Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 2) .


- ng sut ti hn cr,r(2) ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v
phn bn cnh lin k sn bin) gy mt n nh vnh mt phn tit din, da
vo h s cng l xo K xc nh bc 3.
ng sut ti hn bn gy mt n nh vnh mt phn tit din:

( 2)
cr , r

2. K .E.I r( 2)
Ar( 2 )

= 249.06( N / mm 2 )

- Xc nh ng sut ti hn quy i c(,2r) = ( 2) . f y / M 0 da vo h s gim yu


(2) do mt n nh vnh mt phn tit din.
mnh ca sn bin:

60

fy

r =

( 2)
c ,r

360
= 1,202
249,06

Ta c h s ph thuc vo cc dng ng cong mt n nh tng ng theo


bng 6.1 ([5], 6.2.1(4)P). =0,13.
2

= 0,5(1 + ( 0,2) + = 0,5(1 + 0,13(1,202 0,2) + 1,202 2 ) = 1,288

H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din.


=

1
2

+ r
2

1
1,288 + 1,288 2 1,202 2

= 0,572

ng sut ti hn quy i.
c ,r = . f y = 0,572.360 = 205,77( N / mm 2 )

Nhn xt: (2) < (1) v (2) (1) do qu trnh lp c th dng li y.


Bc 6: Tnh ton li tit din hiu qu vi cc b rng hiu qu xc nh
vng lp th 2 (beff,2, ceff,2) v b dy hiu qu.
t eff = ( 2) .t = 0,572.2 = 1,14(mm)

b. B rng hiu qu ca bn bng.


Biu phn b ng sut trn tit
din khi chu nn nh sau:
Theo ([5], 4.2(4), Table 4.1) ta c
= 1 k = 4.
Do h s mnh ca bn bng :
p = 1,052

hp

com

E.k

= 1,052

hp

fy

E.k

198
360
= 2,156 > 0,673
2 2,1.10 5.4
0,22 1
.Do : = (1
)
= 0,416

p = 1,052

Hnh 3.14.Biu phn b ng sut


trn bn bng khi chu nn .

B rng hiu qu ca bn bng:


heff = .h p = 0,416.198 = 82,46(mm)

61

heff ,1 = heff , 2 = heff / 2 = 41,23(mm)

Hnh 3.15. Tit din hiu qu ca ct chu nn.


Din tch hiu qu ca tit din:
Aeff = 4.(t eff .(beff , r + ceff , 2 ) + t.(beff ,1 + heff ,1 )) = 964,3(mm 2 )
z Geff = 100(mm)

I y ,eff = 4.(
+

beff ,1 .t
12

W y ,eff =

3
t eff .ceff

+(

I y ,eff
z

eff
G

12
hp
2

+(

h p ceff

) .ceff .t eff +
2

) 2 .beff ,1 .t +

3
eff ,1

t.h

12

+(

3
beff , 2 .t eff

12

h p heff ,1
2

+(

h p + t t eff
2

) 2 .beff , 2 .t eff

) 2 .heff ,1 .t ) = 8422874(mm 4 )

= 84228,74(mm 3 )

3.5.3. Kim tra iu kin ct chu nn un:


y ( M y , Sd + M y , Sd ) z ( M z , Sd + M z , Sd )
N Sd
+
+
1 ([5], 6.5.1(1)P)
min . f yb . Aeff / M 1
f yb .Weff , y ,com / M 1
f yb .Weff , z ,com / M 1

Vi NSd, My,Sd, Mz,Sd : ln lt l momen v lc dc tnh ton c ly t kt


qu phn mm tnh ton SAP 2000.

62

Ta tnh ton cho cc trng hp ni lc nguy him sau:


Trng hp

Nsd (N)

My,sd (N.mm)

Mz,sd (N.mm)

TH1(Nmax, Myt, Mzt)

15980,9

3294157

8580

TH2(Nt, Mymax, Mzt)

13507,6

12357748

3457,8

TH3(Nt, Myt, Mzmax)

7942,4

1447734,3

2661417,6

Bng 3.4. Cc trng hp ni lc tnh ton ct


Aeff = 964,3 mm2 : Din tch tit din hiu qu trong trng hp tit din chu
nn.
Weff,y,com : Momen khng un theo phng y ca tit din hiu qu trong trng
hp ct chu un quanh trc y-y. Ta i xc nh tit din hiu qu ca ct khi
chu un quanh trc y-y.
- Tit din hiu qu ca ct khi chu momen theo phng y-y nh hnh 3.16
c xc nh tng t nh trng hp chu nn, ch khc vic xc nh b rng
hiu qu ca bn bng do khi chu un quanh trc y-y biu phn b ng sut
trong bn bng khc khi chu nn. Biu phn b ng sut khi chu un quanh
trc y-y ca ct nh sau:
Theo ([5], 4.2(4), Table 4.1) ta c = -1
k = 23,9.
Do h s mnh ca bn bng:
p = 1,052

hp

com

E.k

p = 1,052

198
360
= 0,882 > 0,673
2 2,1.10 5.23,9

Do : = (1

= 1,052

hp

fy

E.k

0,22 1
)
= 0,851

B rng hiu qu ca bn bng:

Hnh 3.16.Biu phn b ngsut trn


bn bng khi chu un quanh trc y-y.

heff = .

hp
1

= 0,851.

198
= 84,24(mm)
1 (1)

63

heff ,1 = 0,4.heff = 33,70(mm)


heff , 2 = 0,6.heff = 50,55(mm)

Aeff,y : Din tch hiu qu ca tit din ct trong trng hp ct chu un quanh
trc y-y.
Aeff,y = 1578,2 (mm2)

Hnh 3.17. Tit din hiu qu ct chu un quanh trc y-y.


ZG = 114,59 (mm)
Ieff,y = 9745868 (mm4)
Weff,y,com = 85050,51 (mm3)
Weff,z,com : Momen khng un theo phng z ca tit din hiu qu trong trng
hp ct chu un quanh trc z-z.
Khi chu ct chu un quanh trc z-z. Kim tra iu kin
c p < 0,2b p (c p = 34mm;0,2.b p = (0,2.2.99) = 39,6mm)

Khi ta c th b qua cng ca sn bin khi chu nn. Tit din tnh ton
ca ct khi chu un quanh trc z-z nh sau.

64

Hnh 3.18. Tit din tnh ton ct chu un quanh trc z-z.
Xc nh b rng hiu qu ca bn bng.
Khi chu un quanh trc z-z ng sut trn bn bng l ng sut nn phn b u
do : = +1 k = 4 ([5],4.2(4))
H s mnh ca bn bng:
p = 1,052
p = 1,052

hp
t

hp
f com
= 1,052
E.k
t

fy
E.k

198
360
0,22 1
= 2,156 > 0,673 . Do : = (1
)
= 0,416
5
2 2,1.10 .4
p p

B rng hiu qu ca bn bng:


heff = .h p = 0,416.198 = 82,46(mm)

heff ,1 = heff , 2 = heff / 2 = 41,23(mm)


Xc nh b rng hiu qu ca bn cnh

65

Hnh 3.19. Biu phn b ng sut trn cnh tit din chu un quanh trc z-z.
Ta c =
p = 1,052

2
106,86
=
> +1 k = 0,43 ([5],4.2(4))
1
(106,86 98)

bp

fy

E.k

Do : = (1

= 1,052

98
360
= 6,576 > 0,673
2 2,1.10 5.0,43

0,22 1
)
= 0,147

B rng hiu qu ca bn cnh:


beff = .b p = 0,147.98 = 14,40(mm)

Tit din hiu qu ca ct chu un quanh trc z-z cho hnh 3.20
Aeff,z : Din tch hiu qu ca tit din ct trong trng hp ct chu un quanh
trc z-z.
Aeff,z = 915,47 (mm2)
YG = 64,40 (mm)
Ieff,z = 1471745 (mm4)
Weff,z,com = 22853,45 (mm3)

66

Hnh 3.20. Tit din hiu qu ct chu un quanh trc z-z.


min = min( y , z )

y , z : H s gim do mt n nh theo phng trc y-y, z-z. Xc nh nh sau:


=

Vi = 0,5(1 + ( 0,2) +

+ 2

2 0,5

- : H s khng hon thin (k n d cong ban u ca thanh, ng sut d),


ph thuc hnh dng tit din. Theo ([5], 6.2.1(4)P. Table 6.1, Table 6.2) i vi
tit din ct nh trn mt n nh theo phng z-z ta c h s = 0,34.
Mt n nh theo phng y-y ta c h s = 0,21.
=

[ A ]0,5 ; = l
i
1

- i : Bn knh qun tnh. iz = 53,323 (mm); iy = 81,01(mm)


Chiu di tnh ton trong mt phng khung ca ct nh mt nhp tit din khng
i c x ngang t nghing. Ta c th tnh lz = .H theo ti liu ca M bng

67

cch ra th c h s chiu di tnh ton ([12],3.2.1) ph thuc vo tham


s GT c k n cng ca x ngang.
GT =

b.I c
H .I x

Trong : b, H Tng ng l chiu di na x v chiu cao ct.


Ic, Ix Momen qun tnh ca ct v x
GT =

b.I c
2062.12126840
=
= 0,762 . = 1,126
H .I x
3500.9378024

lz = 1,126.H=3941 mm.
lz
3941
=
= 73,908
i z 53,323

z =

Chiu di tnh ton ngoi mt phng khung ly ca ct ly bng khong cch hai
im ging ct. ly = 1200 mm (khong cch gia 2 thng x g bt tn).
y =

ly
iy

1200
= 14,814
81,01

1 =

E
2,1.10 5
=
= 75,88 ; A = 1
fy
360

z =

z
[ A ]0,5 = 73,908 = 0,974 ; y = y [ A ]0,5 = 14,814 = 0,195
1
75,88
75,88
1

Do :
z = 0,5(1 + ( z 0,2) + z 2 = 0,5(1 + 0,34(0,974 0,2) + 0,974 2 = 1,106
z =

z + z z
2

2 0,5

= 0,614

y = 0,5(1 + ( y 0,2) + y 2 = 0,5(1 + 0,21(0,195 0,2) + 0,195 2 = 0,519

y =

y + y y
2

2 0, 5

= 1,001 > 1 y = 1

min = min( y , z ) = 0,614

My, Sd : Momen tng thm do s di chuyn ca trc trng tm tit din hiu qu.
M y , Sd = N Sd .e Ny = 15980,9.(14,59) = 233148,1( N .mm)

Mz, Sd : Momen tng thm do s di chuyn ca trc trng tm tit din hiu qu.

68
M z , Sd = N Sd .e Nz = 15980,9.27,74 = 443250,4( N .mm)

y .N Sd

y = 1

y . f yb . Aeff

z = 1

z .N Sd
z . f yb . Aeff

nhng y 1,5 ; ([5], 6.5.1(2)P)


nhng z 1,5

Vi y = y (2. M , y 4) nhng y 0,9


z = z (2. M , z 4) nhng z 0,9

M,y, M,z : H s momen tng ng i vi mt n nh i vi trc y-y, z-z.


Xc nh theo ([5], 6.5.1(4)P. Table 6.3, Table 6.4)
Ta c : M , z = 1,8 0,7
=

38,32
= 0,0045 ; M , z = 1,8 0,7 = 1,7969
8580

M , y = 1,8 0,7
=

3294157
= 0,4903 ; M , y = 1,8 0,7 = 2,1432
6718654

Do : y = y (2. M , y 4) = 0,195.(2.2,1432 4) = 0,056 < 0,9


z = z (2. M , z 4) = 0,974.(2.1,7969 4) = 0,396 < 0,9

Nn : y = 1
z = 1

y .N Sd
y . f yb . Aeff
z .N Sd
z . f yb . Aeff

= 1

0,056.15980,9
= 0,998
1.360.1578,194

= 1

0,396.15980,9
= 1,031
0,614.360.915,47

Thay vo iu kin kim tra c:


y ( M y , Sd + M y , Sd ) z ( M z , Sd + M z ,Sd )
N Sd
+
+
1
min . f yb . Aeff / M 1
f yb .Weff , y ,com / M 1
f yb .Weff , z ,com / M 1

15980,9
0,998.(3294157 + 233148,1) 1,031.(8580 + 443250,4)
+
+
= 0,271 < 1
0,614.360.964,3 / 1,1
360.85050,51 / 1,1
360.22853,45 / 1,1

Tnh ton hon ton tng t cho cc trng hp ni lc cn li ta c cc


kt qu nh sau :

69

TH

My,sd

Mz, Sd

TH2

197076

374701

TH3

115880

220322

M,z

-0,68 2,23 0,11

0,997

-0,68

2,28

0,55

0,96

-0,58 2,21 0,08

0,998

0,039

1,77 -0,44 1,02

M,y

VT
0,564
<1
0,488

Bng 3.5. Kt qu tnh ton ct


Vy tit din ct chn khng b mt n nh v m bo kh nng chu
lc.
3.5.4. Kim tra chuyn v ngang ti cao trnh nh ct.
Chuyn v ngang ti nh ct do t hp nguy him ca ti trng tiu chun
gy ra khng c vt qu 1/300 chiu cao ct.
Ta c : []=l/300=3500/300=11,67 mm
Chuyn v ln nht ti nh ct do t hp nguy him ca ti trng tiu chun
gy ra l : = 9,404 mm < []
Vy ct khung m bo iu kin chuyn v.

<1

70

3.6. THIT K DM.


Tit din dm c ghp bi 2 thp thnh mng ch C c tit din nh hnh v:

Hnh 3.21. Tit din dm.


Trong v d tnh ton ny, dm mi c dc do ngoi tc dng ca momen
un trong dm cn phi tnh ton n lc dc.
3.6.1. Xc nh cc c trng hnh hc ca tit din.
Ta c:
r < 5t (r=4,2 mm, 5t=15 mm)
r/bp = 4,2/(80-1.8)=0,053 < 0,15
Do theo tiu chun Chu u Eurocode 3, c th b qua nh hng ca gc
un ([5], 3.3.4(3)). Nh vy c th gi thit cu kin c to t cc tm b gc
nhn vi nhau (r=0) v b rng tm c tnh l khong cch ca cc im gia
ca gc.
- Thc hin tnh ton xc nh b rng hiu qu hon ton nh ct ta xc nh
c tit din hiu qu ca dm chu un nh sau :

71

Hnh 3.22. Tit din tnh ton dm.


Din tch tit din:

Ag = 2.h p + 4.(b p + c p ) .t = 1486(mm 2 )

Cc momen qun tnh:


Iy = 9378024 mm4, Iz = 2499545 mm4.
Bn knh qun tnh:
iy =

Iy
Ag

= 79,44(mm)

iz =

Iz
= 41,012(mm)
Ag

Momen qun tnh xon ca mt ct ngang ([11], 19.1.2).


J = IT =

1
bi i3 = 1605(mm 4 )
3

3.6.2. Xc nh tit din hiu qu v ng sut ti hn gy mt n nh vnh


1 phn tit din.
a. Tit din hiu qu ca bn cnh, sn bin v ng sut ti hn gy mt n
nh vnh mt phn tit din : Xc nh bng phng php lp nh c trnh
by trn.
Bc 1: Gi thit s tnh ca phn cnh nh sau:

72

Hnh 3.23. S tnh phn cnh.


A1 = 70,4 mm2, A2 = 122,76 mm2.
Bc 2: Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn
com = fy/ M0 = fy vi gi thit sn bin c lin kt cng K=.

Hnh 3.24. Xc nh tit din hiu qu.


- B rng hiu qu ca bn cnh.
H s mnh ca tm ti ng sut fy.
p = 1,052

bp

fy

E.k

Do : = (1

= 1,052

78,2
360
= 0,946 > 0,673 ([5],4.2(4))
2
2,1.10 5.4

0,22 1
)
= 0,811

B rng hiu qu ca bn cnh:


beff = .b p = 0,811.78,2 = 63,43(mm)

beff ,1 = beff , 2 = beff / 2 = 31,72(mm)

73

- B rng hiu qu ca sn bin.


H s on ca sn bin c xc nh theo ([5],4.3.2.2(4))
Ta c:

cp
bp

cp
cp
29,1
= 0,372 0,35 <
< 0,6 . Do k = 0,5 0,833
0,35 = 0,43
bp
bp
78,2

H s mnh ca sn bin:
p = 1,052

cp

fy

E.k

Do : = (1

= 1,052

34
360
= 1,068 > 0,673 .
2 2,1.10 5.0,43

0,22 1
)
= 0,743

B rng hiu qu ca sn bin:


ceff = .c p = 0,754.29,1 = 21,63(mm)

Tit din hiu qu ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v phn
bn cnh lin k sn bin) th hin hnh v:

Hnh 3.25. Tit din hiu qu ca phn bin.


- Ar, Ir : Ln lt l din tch v momen qun tnh quanh trc a-a ca tit din
hiu qu ca phn bin.
Ar = (beff + ceff ).t = (31,72 + 21,63).1,8 = 96,03(mm 2 )
z g = 5,29(mm)

I r( a ) = 4241,9(mm 4 )

Bc 3: Da trn tit din hiu qu xc nh bc 2, tnh ton cng l xo


K v ng sut ti hn cr,r gy mt n nh vnh 1 phn tit din.

74

Sn bin c gi thit nh dm ta trn nn n hi lin tc, c c trng


bi cng l xo K
E.t 3
1
K=
.
= 0,147
2
2
4(1 ) 1,5b p h p + b 3p

ng sut ti hn bn gy mt n nh vnh mt phn tit din:


cr ,r =

2. K .E.I r

= 237,95( N / mm 2 )

Ar

Hnh 3.26.ng sut gy mt n nh vnh mt phn tit din .


Bc 4: Xc nh ng sut ti hn quy i c ,r = . f y / M 0 da vo h s gim
yu do mt n nh vnh mt phn tit din.
mnh ca sn bin:
r =

fy

c ,r

360
= 1,23
237,95

Ta c h s ph thuc vo cc dng ng cong mt n nh tng ng theo


bng 6.1 ([5], 6.2.1(4)P). =0,13.
2

= 0,5(1 + ( 0,2) + = 0,5(1 + 0,13(1,23 0,2) + 1,23 2 ) = 1,323

H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din.


=

+ r
2

1
1,323 + 1,323 2 1,23 2

ng sut ti hn quy i.

= 0,552

75

c ,r = . f y = 0,552.360 = 198,7( N / mm 2 )

Hnh 3.27.ng sut ti hn quy i .


Bc 5: Lp li cc bc trn cho n khi n n-1 nhng n < n-1.
Vng lp 1:
Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn
com = c, r = 198,7( N / mm 2 )

- B rng hiu qu ca bn cnh:


H s mnh ca tm ti ng sut com = c,r = 198,7( N / mm 2 ) l:
p = 1,052

bp

com

E.k

= 1,052

bp

c,r

E.k

p = 1,052

Do : = (1

([5],4.2(4))

72,8
198,7
= 0,703 > 0,673
2
2,1.10^5.4

0,22 1
)
= 0,977

B rng hiu qu ca bn cnh:


beff = .b p = 0,977.78,2 = 76,93(mm)

beff(1),1 = beff(1),2 = beff / 2 = 38,22(mm)


- B rng hiu qu ca sn bin.
H s on ca sn bin k c xc nh trong bc 2. Do h s mnh
ca sn bin.

76

p = 1,052
p = 1,052

cp

cp
f com
= 1,052
E.k
t

f c ,r
E.k

34
191,58
0,22 1
= 0,794 > 0,673 . Do : = (1
)
= 0,911
5
2 2,1.10 .0,5
p p

B rng hiu qu ca sn bin:


(1)
ceff
= .c p = 0,911.29,1 = 26,50(mm)

Tit din hiu qu ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v phn
bn cnh lin k sn bin) th hin hnh v:

Hnh 3.28.Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 1) .


- Ar(1), Ir(1) : Ln lt l din tch v momen qun tnh quanh trc a-a ca tit
din hiu qu ca phn bin.
(1)
Ar(1) = (beff(1) + ceff
).t = (38,22 + 26,5).1,8 = 116,49(mm 2 )

z g = 6,33(mm)
I r(1) = 7758,3(mm 4 )

- ng sut ti hn cr,r(1) ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v


phn bn cnh lin k sn bin) gy mt n nh vnh mt phn tit din, da
vo h s cng l xo K xc nh bc 3.
ng sut ti hn bn gy mt n nh vnh mt phn tit din:
cr(1),r =

2. K .E.I r1
(1)
r

= 265,26( N / mm 2 )

- Xc nh ng sut ti hn quy i c(1,r) = (1) . f y / M 0 da vo h s gim yu (1)


do mt n nh vnh mt phn tit din.

77

mnh ca sn bin:
r =

fy

(1)
c ,r

360
= 1,165
265,26

Ta c h s ph thuc vo cc dng ng cong mt n nh tng ng theo


bng 6.1 ([5], 6.2.1(4)P). =0,13.
2

= 0,5(1 + ( 0,2) + = 0,5(1 + 0,13(1,165 0,2) + 1,165 2 ) = 1,241

H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din.


(1) =

+ r
2

1
1,241 + 1,2412 1,165 2

= 0,599

ng sut ti hn quy i.
c(1,r) = (1) . f y = 0,599.360 = 215,59( N / mm 2 )

Vng lp 2:
Xc nh tit din hiu qu ca phn cnh ng vi ng sut ti hn
com = c(1, r) = 215,59( N / mm 2 )

- B rng hiu qu ca bn cnh:


H s mnh ca tm ti ng sut com = c(1,r) = 215,59( N / mm 2 ) l:
p = 1,052

bp

com

E.k

Do : = (1

= 1,052

bp

c ,r

E.k

= 0,732 > 0,673 ([5],4.2(4))

0,22 1
)
= 0,955

B rng hiu qu ca bn cnh:


beff( 2) = .b p = 0,955.78,2 = 74,71(mm)

beff( 2),1 = beff( 2 ), 2 = beff( 2) / 2 = 37,36(mm)


- B rng hiu qu ca sn bin.
H s on ca sn bin k c xc nh trong bc 2. Do h s mnh
ca sn bin.
p = 1,052

cp

com

E.k

= 1,052

cp

c,r

E.k

= 1,052

29,1
215,59
= 0,827 > 0,673
1,8 2,1.10 5.0,43

78

Do : = (1

0,22 1
)
= 0,888

B rng hiu qu ca sn bin:


( 2)
ceff
= .c p = 0,888.29,1 = 25,83(mm)

Tit din hiu qu ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v
phn bn cnh lin k sn bin) th hin hnh v:

Hnh 3.29.Tit din tnh ton vng lp 2.


- Ar(2), Ir(2) : Ln lt l din tch v momen qun tnh quanh trc a-a ca tit
din hiu qu ca phn bin.
( 2)
Ar( 2) = (beff( 2 ) + ceff
).t = (37,36 + 25,83).1,8 = 113,74(mm 2 )

z g = 6,18(mm)

I r( 2) = 7191,7(mm 4 )

Hnh 3.30.Tit din hiu qu ca phn bin (vng lp 2).

79

- ng sut ti hn cr,r(2) ca phn bin (gm tit din hiu qu ca sn bin v


phn bn cnh lin k sn bin) gy mt n nh vnh mt phn tit din,
davo h s cng l xo K xc nh bc 3.
ng sut ti hn bn gy mt n nh vnh mt phn tit din:

( 2)
cr , r

2. K .E.I r( 2)
Ar( 2 )

= 261.57( N / mm 2 )

- Xc nh ng sut ti hn quy i c(,2r) = ( 2) . f y / M 0 da vo h s gim yu


(2) do mt n nh vnh mt phn tit din.
mnh ca sn bin:
r =

fy

( 2)
c ,r

360
= 1,173
261,57

Ta c h s ph thuc vo cc dng ng cong mt n nh tng ng theo


bng 6.1 ([5], 6.2.1(4)P). =0,13.
2

= 0,5(1 + ( 0,2) + = 0,5(1 + 0,13(1,173 0,2) + 1,173 2 ) = 1,251

H s gim yu do mt n nh vnh mt phn tit din.


( 2) =

+ r
2

1
1,251 + 1,2512 1,173 2

= 0,593

ng sut ti hn quy i.
c ,r = . f y = 0,593.360 = 213,4( N / mm 2 )

Nhn xt: (2) < (1) v (2) (1) do qu trnh lp c th dng li y.


Bc 6: Tnh ton li tit din hiu qu vi cc b rng hiu qu xc nh
vng lp th 2 (beff,2, ceff,2) v b dy hiu qu.
t eff = ( 2) .t = 0,593.1,8 = 1,07(mm)

b. B rng hiu qu ca bn bng.


Biu phn b ng sut trn tit din khi chu nn nh sau:
Theo ([5], 4.2(4), Table 4.1) ta c = 1 k = 4.
Do h s mnh ca bn bng :

80

p = 1,052

hp

com

E.k

= 1,052

hp

fy

E.k

198,2
360
= 2,398 > 0,673
1,8
2,1.10 5.4
0,22 1
Do : = (1
)
= 0,379

p = 1,052

b. B rng hiu qu ca bn bng:


heff = .h p = 0,379.198,2 = 75,07(mm)

heff ,1 = heff , 2 = heff / 2 = 37,53(mm)

Hnh 3.31. Tit din hiu qu ca dm chu nn.


Din tch hiu qu ca tit din:
Aeff = 4.(t eff .(beff , r + ceff , 2 ) + t.(beff ,1 + heff ,1 )) = 768,3(mm 2 )

81
z Geff = 100(mm)

I y ,eff = 4.(
+

beff ,1 .t
12

W y ,eff =

3
t eff .ceff

+(

I y ,eff
z

eff
G

12
hp
2

+(

h p ceff

) .ceff .t eff +
2

) 2 .beff ,1 .t +

3
eff ,1

t.h

12

+(

3
beff , 2 .t eff

12

h p heff ,1
2

+(

h p + t t eff
2

) 2 .beff , 2 .t eff

) 2 .heff ,1 .t ) = 6947677(mm 4 )

= 69476,77(mm 3 )

3.6.3. Kim tra iu kin dm chu nn un.


y ( M y , Sd + M y , Sd )
N Sd
+
1 ([5], 6.5.1(1)P)
. f yb . Aeff / M 1
f yb .Weff , y ,com / M 1

Vi NSd, My,Sd, VSd : ln lt l lc dc, momen v lc ct tnh ton c ly t


kt qu phn mm tnh ton SAP 2000.
Ta tnh ton cho cc trng hp ni lc nguy him sau:
Trng hp

Nsd (N)

My,sd (N.mm)

Vsd (N)

TH1(Nmax, Myt, Vt)

6900,15

-4481854

10845

TH2(Nt, Mymax, Vt)

5014,5

8426440

13264,6

TH2(Nt, Myt, Vmax)

5864,5

7485829

15184,2

Aeff = 768,3 mm2 : Din tch tit din hiu qu trong trng hp tit din dm
chu nn do nh hng ca lc dc.
Weff,y,com : Momen khng un theo phng y ca tit din hiu qu trong trng
hp dm chu un quanh trc y-y. Ta i xc nh tit din hiu qu ca ct khi
chu un quanh trc y-y.
- Tit din hiu qu ca dm khi chu momen theo phng y-y nh hnh 3.16
c xc nh tng t nh trng hp chu nn, ch khc vic xc nh b rng
hiu qu ca bn bng do khi chu un quanh trc y-y biu phn b ng sut
trong bn bng khc khi chu nn. Biu phn b ng sut khi chu un quanh
trc y-y ca dm nh sau:
Theo ([5], 4.2(4), Table 4.1) ta c = -1 k = 23,9.
Do h s mnh ca bn bng:

82

p = 1,052

hp
t

hp
f com
= 1,052
E.k
t

Do : = (1

fy
E.k

= 1,052

198,2
360
= 0,981 > 0,673
2
2,1.10 5.23,9

0,22 1
)
= 0,791

B rng hiu qu ca bn bng:


heff = .

hp
1

= 0,791.

198,2
= 78,36(mm)
1 (1)

heff ,1 = 0,4.heff = 31,34(mm)


heff , 2 = 0,6.heff = 47,02(mm)

Aeff,y : Din tch hiu qu ca tit din ct trong trng hp ct chu un quanh
trc y-y.
Aeff,y = 1274,2 (mm2)
ZG = 113,38 (mm)
Ieff,y = 7702963 (mm4)
Weff,y,com = 67941,08 (mm3)
: H s gim do mt n nh theo phng trc y-y. Xc nh nh sau:
=

Vi = 0,5(1 + ( 0,2) +

+ 2

2 0,5

- : H s khng hon thin (k n d cong ban u ca thanh, ng sut d),


ph thuc hnh dng tit din. Theo ([5], 6.2.1(4)P. Table 6.1, Table 6.2) i vi
Mt n nh theo phng y-y ta c h s = 0,21.
=

[ A ]0,5 ; = l
i
1

- i : Bn knh qun tnh. iy = 79,44(mm).


Chiu di tnh ton trong mt phng khung ly bng nhp khung: l = L= 4m (v
nt nh khung x s chuyn v, khng kh nng l nt khi tnh n nh x.
y =

ly
iy

4000
= 50,355
79,44

83

Hnh 3.32. Tit din hiu qu dm chu un quanh trc y-y.


1 =

E
2,1.10 5
=
= 75,88 ; A = 1
fy
360

y =

y
[ A ]0,5 = 50,355 = 0,664
1
75,88

y = 0,5(1 + ( y 0,2) + y 2 = 0,5(1 + 0,21(0,664 0,2) + 0,664 2 = 0,769

y + y y
2

2 0,5

= 0,864

My, Sd : Momen tng thm do s di chuyn ca trc trng tm tit din hiu qu.
M y , Sd = N Sd .e Ny = 6900,15.(13,38) = 92304,1( N .mm)

y = 1

y .N Sd
y . f yb . Aeff

nhng y 1,5 ; ([5], 6.5.1(2)P)

84

Vi y = y (2. M , y 4) nhng y 0,9


M,y: H s momen tng ng i vi mt n nh i vi trc y-y. Xc nh
theo ([5], 6.5.1(4)P. Table 6.3, Table 6.4)
M , y = 1,8 0,7

4481854
= 0,7143 ; M , y = 1,8 0,7 = 2,3
6274664

Do : y = y (2. M , y 4) = 0,664.(2.2,3 4) = 0,398 < 0,9


Nn : y = 1

y .N Sd
y . f yb . Aeff

= 1

0,398.6900,15
= 0,993
0,864.360.1274,2

Thay vo iu kin kim tra c:


y ( M y , Sd + M y , Sd )
N Sd
+
1
. f yb . Aeff / M 1
f yb .Weff , y ,com / M 1

6900,15
0,993.(4481854 + 92304,1)
+
= 0,281 < 1
0,864.360.768,3 / 1,1
360.7072963 / 1,1

Tnh ton hon ton tng t cho cc trng hp ni lc cn li ta c cc


kt qu nh sau :
TH

My,sd

M,y

VT

TH1

67079,5

0,951

1,134

-0,338

1,003

0,329<1

TH2

78450,1

0,941

1,141

-0,335

1,004

0,300<1

Bng 3.6. Kt qu tnh ton dm


Vy tit din dm chn khng b mt n nh v m bo iu kin bn
chu nn-un.
3.6.4. Kim tra iu kin bn chu ct ct ca dm.
Vsd V Rd = Av .

fy
3 M 0

Trong : Av : Din tch chu ct, xc nh theo ([7],5.3.3(3))


Av = 1,04.h.t w = 1,04.200.2.1,8 = 748,88(mm 2 )

V Rd = Av .

fy

3 M 0

= 748,88.

360
3.1,1

= 141486,5( N ) > Vsdmax = 15184,2( N )

85

Vy dm m bo iu kin bn chu ct.


3.6.5. Kim tra iu kin vng.
vng ca dm do t hp nguy him ca ti trng tiu chun gy ra
khng c vt qu 1/250 nhp dm.
Ta c : [f]=L/250=4000/250=16 mm
vng ln nht ca dm do t hp nguy him ca ti trng tiu chun gy
ra l : f= 8,826 mm < [f]
Vy dm khung m bo iu kin vng.
3.7. SO SNH VI TIT DIN THIT K THEO TCXDVN 338 :
2005.
Tin hnh thit k kt cu khung vi s liu cho 3.1, 3.2 theo tiu chun
Vit Nam TCXDVN 338 : 2005 [14]. c c s so snh, ta khng ch chuyn
v ca cc cu kin, m bo chuyn v tng t nh nhau. Thit k kt cu thp
theo TCXDVN 338 : 2005 quen thuc nn khng trnh by y. Trong gii
hn lun vn ch a ra kt qu tnh ton so snh.

Hnh 3.33. S tnh ton khng gian.

86

Vic tnh ton tit din khung theo TCVN 338 : 2005 ngoi vic phi m bo
iu kin bn cn phi m bo iu kin v n nh bn bng, bn cnh ...
Tit din la chn l thp t hp nh hnh 3.34.
(a)

(b)

Hnh 3.34. Tit din ct (a), dm (b) theo TCVN 338 :2005[14].

Tiu chun

Chuyn v
(mm)

Din tch tit


din (mm)

Khi lng
(Kg)

TCVN

9,019

27,8

76,38

Ct

T l

50,43%
EC3

9,404

18,48

50,77

TCVN

8,457

24,3

66,76

Dm

63,53%
EC3

8,826

14,86

40,83

Bng 3.6. Bng so snh tit din tnh ton theo tiu chun TCVN 338 :2005
v tiu chun Eurocode 3
Nhn xt :
T bng 3.6 ta thy vi chuyn v v vng ca cc cu kin (ct, dm)
tng t nh nhau tc cng ca khung tng t nh nhau, ng thi m
bo y d cc yu cu v bn v iu kin n nh th khung thp s dng
cu kin thnh mng khi lng thp t hn hn. C th l 50,43 % v 63,53%.

87

KT LUN V KIN NGH


1. Kt lun
Vi mc tiu ra, lun vn tm hiu l thuyt tnh ton khung s dng
cu kin thnh mng theo tiu chun Chu u Eurocode, trong i su tnh
ton mt khung in hnh bao gm ct v dm c tit din c t hp t hai
tit din thnh mng ch C ghp li. T cc kt qu thu c, c th a ra
mt s kt lun sau :
1.1. i vi cu kin thnh mng chu nn, iu quan trng l phi tnh ton
kim tra n nh. Trong , cc dng mt n nh bao gm :
- Mt n nh cc b : V bn cht chnh l mt n nh ca tm mng chu nn.
Do , l thuyt tnh ton mt n nh cc b da ch yu vo l thuyt tm.
- Mt n nh tng th : V bn cht chnh l mt n nh ca thanh chu nn.
i vi thanh thnh mng chu nn th c th b mt n nh tng th theo ba
dng : mt n nh do un dc, mt n nh do xon v mt n nh do un
xon.
- Mt n nh vnh mt phn tit din : y l vn tng i mi Vit Nam.
C th ni, mt n nh vnh mt phn tit din chnh l trung gian gia mt n
nh cc b v mt n nh tng th.
1.2. Cu kin thnh mng thc t khi lm vic s c s tng tc gia ba
dng mt n nh ni trn lm gim kh nng chu lc ca thanh. Tiu chun
Chu u Eurocode 3 xt n s tng tc bng cch s dng tit din hiu
qu (b i mt phn tit din thnh mng khng hiu qu) thit k. Lun vn
trnh by c quy trnh tnh ton tit din hiu qu v ng sut ti hn gy
mt n nh vnh mt phn tit din thng qua qu trnh lp theo tiu chun
Chu u Eurocode 3. T vn dng vo thit k ct v dm ca khung thp
s dng cu kin thanh mng.
1.3. Lun vn trnh by mt cch c th v d thit k khung thp s dng
cu kin thnh mng vi tit din ct v dm l tit din ghp gia hai tit din
thnh mng ch C theo tiu chun Chu u Eurocode.

88

2. Kin ngh.
2.1. Tuy khung thp s dng cu kin thanh thnh mng khng vt c
nhp ln, v th s lng ct cng kh nhiu, nhng xt mt cch tng th i
vi nhng cng trnh nh nh kho, nh bao che,... khng cn thi gian s dng
qu lu th vic p dng khung thp s dng cu kin thnh mng l hp l v
kinh t. V kh nng thi cng nhanh, n gin, tit kim vt liu, ng thi c
th tho b d rng chuyn n nhng ni khc s dng cho nhng cng
trnh khc (mang tnh c ng cao).
2.2. Hng pht trin ca ti.
- Nghin cu thit k khung thp s dng cu kin thnh mng vi cc loi
tit din khc nh tit din hnh hp, hnh mng, ch C ....
- Nghin cu thit k khung thp nhiu tng, nhiu nhp.
- Nghin cu lin kt cu kin thnh mng.

89

Ti liu tham kho


[1]

American Iron and Steel Institute. Specifications for the Design of Cold
formed steel structural Members. 1996

[2]

American Iron and Steel Institute. Distortional Buckling of Cold


Formed Steel Columns. 2006

[3]

Australia/ New Zealand Standard. Cold-formed steek structure. AZ/NZS


4600: 1996.

[4]

European Standard. Eurocode 3: Design of steel structure Part 1-1:


General rules and rules for buildings. 2002

[5]

European Standard. Eurocode 3: Design of steel structure Part 1-3:


General rules Supplementary rules for cold-formed thin guage members
and sheeting. 2003

[6]

European Standard. Eurocode 3: Design of steel structure Part 1-5:


Plated structural elements. 2003

[7]

D. Dubina, J. Rondal & I. Vayas. Design of steel structures Eurocode 3


Worked Example

[8]

Zamil steel. Pre Engineered Buildings Design Manual.

[9]

GS. TS on nh Kin. Thit k kt cu thp thnh mng to hnh


ngui. NXB Xy Dng. 2009.

[10]

GS. TS on nh Kin, PGS. TS Phm Vn Hi. n nh kt cu thp


v kt cu thp nh- Bi ging cao hc. 2001.

[11]

V nh Lai (Ch bin). Sc bn vt liu. NXB Giao thng vn ti. 2007

[12]

Hong Vn Quang (Ch bin). Thit k khung thp nh cng nghip.


NXB Khoa hc v k thut. 2010.

[13]

Tiu chun Vit Nam. TCVN 2737:1995: Ti trng v tc ng Tiu


chun thit k.

[14]

Tiu chun Vit Nam. TCXDVN 338:2005: Kt cu thp Tiu chun


thit k.

You might also like