Professional Documents
Culture Documents
kas iğciği tarafından algılanır ve la lifleri ile medulla artar. Aort kapağı bu anda kapalıdır. Kan kalbi
spinalise taşınır. Ia lifleri alfa motor nöronlar ile terk edemez.
sinaps yapmaktadır. Sonuçta alfa motor (2. motor) • Hızlı Ventrikuler ejeksiyon: Kanın aort ve pulmoner
nöronu aktive ederek kas kontraksiyonu ile refleks arterden kalbi terk etmesidir. Atrium yine dolmaya
alınmış olur. Derin tendon refleksi mono-sinaptiktir. başlar.
Derin tendon refleksine gerilme refleksi adı verilir.
• Ventrikul izovolumetrik gevşemesi: Aort-pulmoner
54. GOLGİ TENDON ORGANLARI kapak kapanır. S2 sesi oluşur.Ventrikul gevşediği
• Golgi tendon organları (Ib) ekstrafuzal liflerle için basınç düşer. AV kapaklar açılmamıştır. Juguler
ardarda dizilim gösterirler ve kas gerimini algılarlar. vende V dalgası.
Kas kontrakte olduğunda tendon gerimi artar. • Hızlı Ventrikul Doluşu: AV kapaklar açılarak kan
Golgi tendon organı bu gerimi algılar. Ib sinir lifi ventrikule dolar. S3 oluşur. Kalp normalde 0.37 sn
ile medulla spinalise götürür. Burada Ib sinir lifi sistol 0.53 sn diastol yapar.
glisinerjik ara nöron ile sinaps yapar. Bu glisinerjik
lif ise 2. (alfa) motor nöronu inhibe eder. Böylece • Kalp hızı artarsa; ventrikül dolum zamanı (diastol),
kas kontraksiyonu sonlandırılır. Golgi tendon organının sistol zamanına göre daha fazla kısalmaktadır.
görev yaptığı bu reflekse ters gerilme refleksi 58. VENÖZ PULSASYON
(disinaptik) adı verilir.
• Internal J. venden izlenir.
55. GERİ ÇEKME REFLEKSİ
• a dalgası: Diastol sonunda atrium kasılması ile
• Deride ağrılı uyaranlara karşı oluşan multisinaptik oluşur.
reflekstir. Ağrılı uyaran aynı taraf extremitede
fleksör kasların kasılması ve ekstansör kasların • c dalgası: İzovolümetrik kontraksiyon fazında,
inhibisyonu ile olurken, karşı taraf extremitede trikuspit kapağın atriuma bombeleşmesi sonucu.
flexor inhibe, extensor kaslar ise aktive olur. • x dalgası: Sistolle birlikte sağ atrium gevşemesi
Böylelikle çivi battığında aynı taraf extremite ve Triküspit kapağın ventriküle doğru sarkması ile
flexion, karşı taraf extrenite extansiyon yapılır. oluşur.
Böylece organ zarar verici etkenlerden uzaklaşmış • v dalgası: Ventrikül sistolü devam ederken, kapalı
olmaktadır. triküspit kapağa karşı pasif sağ atrium dolması ile
oluşur.
56. Kalpte ileti sistemin hızları
SA nod : 0,05 m/sn • y dalgası: Diastolün başlaması ile birlikte trikuspit‛in
Atrium : 1 m/sn ani açılması ve atriumdan ventriküle hızlı boşalma
sonucu atrium gevşemesi ile oluşur.
AV nod : 0,05 m/sn
His demeti : 1 m/sn 59. ARTERİOLLLERİN ÇAPINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Purkinje : 4 m/sn ŞUNLARDIR;
Ventrikül : 1 m/sn • Konstriksiyon yapan faktörler:
57. KALP DÖNGÜSÜ - Artmış noradrenerjik deşarjı, dolaşımdaki
• Atrium sistolü: EKG‛de P dalgasını takip eder. S4 katekolaminler,
sesi oluşur. - Dolaşımdaki anjiotensin II,
• Ventrikul İzovolumetrik Kontraksiyonu: QRS ile - Dolaşımdaki AVP (ADH), TXA 2 (tromboksan),
başlar. Ventrikul basınç, atrium basıncını aştığı anda yerel olarak salınan serotonin, yerel sıcaklıkta
AV kapaklar kapanır. Burada S1 oluşur. Kontraksiyon düşme, endotelin I, Nöropeptid Y (Nöradrenalin
nedeniyle ventrikül basıncı izovolümetrik olarak ko-transmitteri) ve dolaşımdaki Na+-K+ ATP‛az
48 TUSDATA BİLİMSEL TOPLANTI MERKEZLERİ
düşmeyle birlikte sodyum kanalları kapanır ve hücre 91. ADH salınımını arttıranlar
hiperpolarize olur. • Plazma efektif osmotik basıncının artması
86. Ganglion hücresi aksonları optik siniri yapar. Optik • Hücre dışı sıvı hacminin azalması
sinirde nazal bölgeden gelen lifler kiazma opticumda
çaprazlaşır. Daha sonra traktus opticus ile iletim • Kan hacminin azalması
devam eder. İletilen uyarılar beyinde 17., 18., • Kan basıncının düşmesi
19. (occipital lob sulcus kalkarinus) merkezlerde
• Ağrı, heyecan, stres, egzersiz
yorumlanır.
• Bulantı, kusma
87. FİLTRASYON MEMBRANI
• Ayakta durma
• Glomerül kapiller membranı 3 kattan oluşur.
Maddelerin bu katlardan filtre olabilirliğini elektrik • Morfin, nikotin, siklofosfamit, Vinka alkaloidleri
yükleri ve büyüklükleri belirler. (Vinkristin, vinblastin)
• Kapiller endotel • Klofibrat, karbamazepin, Klorpropamid
• Bazal membran • Anjiotensin II
• Bowman epitel hücreleri (podositler) 92. ADH salınımını azaltanlar
88. GLOMERÜLER HİDROSTATİK BASINÇ • Plazma efektif osmotik basıncının azalması
• Hücre dışı sıvı hacminin artması
• Arter basıncı
• Alkol
• Afferent arteriol direnci: Özellikle afferent • Klonidin
arteriol direncini Prostoglandin E belirlemektedir. • Haloperidol
Hipovolemi durumlarında PGE1 artarak glomerule
gelen kan akımını arttırmaktadır. Böylelikle GFR 93. ADH, aldesteron, ANP temel olarak toplayıcı tubule etki
düşmeye karşı korunmaya çalışılır. ederler.
yumurta hücresinin etrafında bulunan zona pellusidayı • Bu hücre BER (basic elektrical rhythm) sağlar.
yıkmak ve spermin yumurtaya girmesini sağlamaktır. • Yıldız şeklinde mezenkimal kökenli bu hücrelerin
98. Semen sıvısına fruktoz ve prostoglandin koyan bez multipl dalı vardır.
vezikula seminalistir. Spermler GLUT5 aracılıklı fruktoz • Dalları düğer düz kas hücrelerine dağılır.
alırlar. • Bu hücreden kaynaklanan tümörlere GIST
99. Prostat sıvısında bulunan PSA, 30 KD ağırlığında serin (gastrointestinal stromal tümör) denir.
proteaz aktivitesi olan proteindir. Spermi inhibe • En sık midede yerleşir. C-kit onkogeni taşırlar.
eden semenogelin adındaki maddeyi yıkarak, sperm • Bu onkogen hücre yüzeyinde CD-117 kodlar.
motilitesini artırır.
104.Submukoza: Plexus Meissneri bulunmaktadır. Bu plexus
100.NÖROHİPOFİZ gastrointestinal bezlerin sekresyon kontrolünden
• Nörohipofiz salgı hücreleri içermez. Nöron sorumludur.
gövdelerinin myelinsiz aksonları bulunur. 105.Muskularis propria: Gerçek kas tabakasının bulunduğu
(paraventriküler, supraoptik) tabakadır. GIS içeriğinin lümen boyunca iletilmesini
• Nörohipofizial hormonların taşınması ve pars sağlar. (Plexus Auerbachi) Pleksus Auerbachi,
nervozada depolanmasında (Herring body) nörofizin peristaltizmin regülasyonunda görev yapmaktadır.
adlı bir protein aracılık eder. 106. PANETH HÜCRELERİ
• Nörohipofizde myelinsiz aksonlara pitusit denilen • Kriptaların bazal bölümlerinde yerleşmiş salgıladığı
glial hücreler eşlik eder. ürünlerle lüminal yüzeyi patojen mikroorganizmalara
101. PARATİROİD karşı koruyan hücrelerdir.
Paratiroid bezleri 4 tanedir. 2 üst paratiroid 4. • TNF-α, lizozim, defensin (kriptidin) olmak üzere 3
yutak cebinden 2 alt paratiroid ise 3. yutak cebinden ana ürün sentezler.
gelişir. • Lizozim bakterilerin hücre duvarının geçirgenliğini
Paratiroid bezin parankimasında iki tip hücre arttırarak, defensin ise parazit ve bakterilerde
vardır. membranlarında iyon kanalı açarak antimikrobiyal
1. Esas hücreler: Stoplazmik granüllerde parathormon etki oluşturur.
içeren hücrelerdir. Glikojen inklüzyonlarıda 107. YAĞ DEPO HÜCRELERİ (İTO HÜCRESİ)
stoplazmada gözlenebilir. • Disse aralığında bulunurlar.
2. Oxyphil hücreler: Oksifil hücre özellikle puberteden • Sitoplazmaların lipid damlacıkları izlenen bu
sonra sayıları artar. stoplazmasında bol miktarda hücrelerin A vitamini (Retinoik ester) depoladıkları
mitokondri içerdiği için H&E ile stoplazması bilinmektedir.
asidofilik boyanır. Bu hücreler gerektiğinde esas
hücrelere diferansiye olabilirler. • Karaciğer sirozunda myofibroblastlara dönüşerek
fibrozis (kollagen-elastin sentezi) yapmaktadırlar.
102.Sirkumvallat papillalarında tat tomurcukları bulunur ve
108.DİSSE ARALIĞI
bu tomurcuklar Ebner bezlerinin salgısı ile devamlı ıslak
tutulur. Ebner bezi lingual lipaz salgılar. • Karaciğer lenfinin ilk oluştuğu yer Disse
aralığıdır.
103. CAJAL HÜCRELERİ • Disse aralı-ğında hepatositlerin mikrovillusları,
• Gastrointestinal sistemde pace-maker aktivitesi sempatik sisteme ait myelinsiz aksonlar, tip III
gösteren hücre cajal hücresidir. kollagen bulunur.
FİZYOLOJİ’DE ÖNEMLİ BİLGİLER 53
• Sirozda ise disse aralığında patolojik olarak elastik • Yüksek düzeyleri insülin salgısını uyarır.
lifler bulunur. • Vagus etkisi ile de uyarılabilir.
109. SAFRA KESESİ • Asit artışı ile negatif feedback‛e uğrar.
• Mukozası tek katlı prizmatik epitel ve lamina 116. SEKRETİN
propriyadan oluşmuştur.
• Duodenumun asitle temasıyla uyarılır.
• Epiteli bağ dokusu içine yaptığı lamina propriyada yer
• Pankreatik kanal ve safra kanallarının bikarbonat
alan çöküntüler Rokitansky-Aschoff sinüsleri olarak
salgısını uyarır.
bilinir. Safra keseside submukoza bulunmaz.
• Kolesistokininin etkisini güçlendirir.
• Kas katı oblik, sirkuler ve longitudinal düzenlemiştir
ve bağ dokusu bölmeleri içerir. • Gastrin ve asit salınımını inhibe eder.
• Midenin boşalmasını geciktirir.
110.Duodenumun distansiyonu ve duodenuma asitli kimus
ile protein yıkım ürünlerinin geçmesi mide salgılarını 117. GASTRİK İNHİBE EDİCİ POLİPEPTİD
inhibe eder; enterogastrik refleks (Sekretin, GIP,
• Karbonhidrat ve yağ emilimi ile uyarılır.
CCK, peptid YY (enterogastronlar))
• Mide asit salınımını inhibe eder.
111. Pankreatik enzimler
• İnsülin salınımını stimüle eder.
• Proteazlar; (zimojenler)
- Tripsin (ojen) - Glikoza bağımlı insülinotropik polipeptid
- Kimotripsin (ojen) • Diğer barsak salgılarını da uyarır.
- (pro) Karboksipeptidaz 118. VAZOAKTİF İNTESTİNAL POLİPEPTİD
- Deoksiribonükleaz
• Tükrük bezlerinden rektuma kadar yayılmıştır.
- Ribonükleaz
- Elastaz • Su ve elektrolit salgısını artırır.
• Pankreatik α-amilaz • Tükrük bezlerinin kan akımını artırır.
• Lipaz, fosfolipaz A2, kolesterol esteraz, lesitinaz - Bu etkisini asetilkolin ile birlikte yapar.
112.Safra sekresyonunun kontrolü: Yağ asitleri, protein • Kardiya sfinkterini gevşetir.
sindirim ürünleri, yumurta sarısı ve MgSO 4, CCK • Mide asiti ve pepsini inhibe eder.
sekresyonunun güçlü stimulatörleridirler.
• Safra kesesi kasılmalarını inhibe eder.
113. VİTAMİN B12
119. MOTİLİN
• Vitamin B12 asitte kolaylıkla bozulan bir vitamindir.
Bu nedenle öncelikle tükrük bezinden salınan R • EC (Entero kromaffin) ve M hücrelerinden
faktör ile bağlanarak mide asitinden korunur. salgılanır.
• R-B12 kompleksi daha sonra duodenumda pankreatik • Düz kasları aktive eder.
tripsinojen ile ayrılarak mide parietal hücreleri • Gebelerin mide yanmasında düşük düzeylerinin etkin
tarafından salınmış olan IF ile birleşir. olması olasıdır.
• Daha sonra IF-B12 kompleksi Terminal ileumdan • Makrolid antibiyotikler motilin reseptör agonisit
reseptör aracılıklı olarak (pinositoz) emilmektedir. olarak işlev yapıp peristaltizmi arttırırlar. Bu
• Bu emilim için alkali pH, kalsiyum ve magnezyum da nedenle yan etki olarak diyare oluşturabilirler. Ayrıca
ortamda bulunmalıdır. diabetik hastalarda otonom nöropati sonucu gelişen
• Karaciğerden yapılan transkobolamin B12‛nin kanda diabetik gastroparazinin tedavisinde kullanılırlar.
taşınmasını sağlar. 120. NÖROTENSİN
114. KOLESİSTOKİNİN - PANKREOZİMİN • İleumda salgılanır.
• Yağ ve protein yıkım ürünleriyle uyarılır. • Salgılandığı bölgede vazodilatasyon ve barsak
hareketlerinde inhibisyona neden olur.
• Emilim olana kadar salgı pozitif feedback‛le devam
eder. • Emilimin kolaylaşmasını sağlar.
• Enzim içeriği zengin pankreas salgısı sağlar.
121. SOMATOSTATİN
• Safra kesesini kasıcı etki yapar.
• Gastrin, sekretin, motilin, GIP ve VIP salgısını
• Sekretinin etkisini artırır. inhibe eder.
• Pankreatik mukozoya trofik etki yapar. • Mide lümenine kan dolaşımından daha yüksek oranda
• Mide boşalmasını geciktirir. geçer.
• Enterokinaz salgılatır. 122. GUANİLİN
115. GASTRİN • Klor kanalına etkilidir. (Kistik fibrozis geninin
kontrol ettiği kanal). Barsağa su ve klor sekresyonu
• Antrumdaki G hücrelerinden salgılanır.
oluşturur.Paneth hücreleri tarafından üretildiği
• Asit salgısını uyarır; azalan asit ile uyarılır. sanılmaktadır. Guanilin etkisini siklik GMP üzerinden
• Pepsin salgısını uyarır; peptidlerle uyarılır. gösterir. Hücrede c-GMP artışı lümene klor ve su
• Kardiya sfinkterini kasar. sekresyonunda artma oluşturur. E. coli toksini
(stabil toksin) guanilini taklit ederek sekratuar tip
• Barsak mukozasına trofik etki yapar. diyare oluşturur.
54 TUSDATA BİLİMSEL TOPLANTI MERKEZLERİ
Akciğer volümleri
174. Diskus interkalaris kalpte bulunan bağlantıdır. Kalpte en • Epidermis yukardan aşağıya doğru şu tabakalardan
yavaş ileti AV nod, en hızlı ileti purkinje hücresinde oluşur.
oluşur. - Stratum Corneum; çekirdeksiz çok yassı, içinde
175. Meme süt salgısı, serumen apokrin salgıdır. Yağ bezi keratin ve lipide benzeyen bir boynuz yağı
holokrin salgı yapar. bulunur.
176. NİSSİ cismini GER oluşturur. Herring cismi arka - Stratum Lucidum; yalnızca eliçi ve ayak tabanlarında
hipofizde nörofizinin yaptığı inklüzyondur. Sentrasiner bulunur. Bol eleidin maddeleri içerir.
hücre pankreasta bulunur
177. Desmozom str. Spinozumda bulunur. Eleidin str.
Lusidumda bulunur Hemidesmozum hücreyi bazal
laminaya ,mezenşime bağlar. Laminin ve entaktin bazal
laminada bulunan glikoproteinlerdir.
178. Hücrede en büyük organel: Nükleusdur ve vücûttaki
en büyük nükleus: Spinal ganglion ve Oositler de
bulunur
179.Glutamat dehidrojenaz mitokondrinin biyokimyasal
sitomarkerıdır. Süksinat dehidrojenaz :Mitokondri iç
membranında bulunan tek TCA siklus enzimidir.
180. Hücrede kalsiyumun en yüksek olduğu organeller:
Endoplazmik retikulum ve Mitokondri
181. Mitozun metafaz safhasında kromozomlar ekvatorda
toplanır.
182.Hücre bölünmesinde Interfaz safhasının G1 evresi
sitoplazma hacminin arttırıldığı evredir..
183. Kas kasılması sırasında I ve H bantlarının boyu kısalır.
Diğer bantların boyu değişmez
58 TUSDATA BİLİMSEL TOPLANTI MERKEZLERİ
Hormon
T3, T4, testosteron, Vitamin D; kalsitonin; 202. Merkezi sinir kılıfları: Beyni en dıştan örten zar
GH, kortizon, GH; Östorojen; duramaterdir (epinöriuma karşılık gelir). Duramater
etkisi
hidrokortizon, östradiol Androjen; T3, T4, altında kortikal sulkusların üzerinden geçen araknoid
kortizol zar (Perinöriuma karşılık gelir). En içte ise sulkusların
Vitamin içini döşeyen piamater (endonöriuma karşılık gelir)
N/A Vit D,C, ve A
etkisi bulunur.
İD:03t043
194. GERM KATMANLARINDAN GELİŞEN YAPILAR
• Ektodermden orjin alanlar: 203: KORNEANIN TABAKALARI
- MSS, Tabaka Özellik
- Periferik sinir sist., Korneanın ön yüzü (havayla temas eden)
- Duyu organlarının duyu epiteli, Kornea nonkeratinize çok katlı yassı epitel. Bir çok
epiteli serbest sinir sonlanması yüksek regenerasyon
- Epidermis ve deriekleri, kapasitesi bulunur.
- Hipofiz,
Bowman Epitelin bazal membranıdır.Hasarında
- Diş minesive bazı organların epiteli (parotis vb.) membranı rejenerasyon olmaz
• Mezodermden orjin alanlar:
- Bağ dokusu,
- Kıkırdak ve kemikler,
FİZYOLOJİ’DE ÖNEMLİ BİLGİLER 59
Stroma Korneanın en kalın tabakası 213. Mezengial hücreler RES‛e ait makrofajlardır.
214. Büyük tip arterlerde T.medialarındaki en belirgin yapı
Descement
Endotelin bazal membranıdır. elastik liflerdir. T.adventisyalarındaki en önemli yapı
membranı
vazovazorumdur
Korneanın arka yüzünü (akoz hümorale temas
215. İnsülin lipoprotein lipazı aktive eder. İnsülin hormona
Kornea eder) döşeyen tek katlı yassı
duyarlı lipazı inhibe eder.
endoteli epiteldir. Kornea ve aköz hümör arasındaki
metabolik alışverişten sorumludur. 216. Albumin, prealbumin, transferin negatif akut faz
proteinleridir.
239: Hücre tipleri veya tümörlere özgül ara • alfa-aktinin: İnce filamanları birbirine paraleltutan
filamanlar ve Z çizgisine tutturan çomak biçimli proteindir.
olan Duchenne‛in musküler distrofisi görülür. 246. Tek tip otonom innervasyona sahip yapılar
Miyofilamanlar ve çevre doku arasında bağlantı
kesildiğinde kas işlevi bozulur.
TEK TİP OTONOM İNNERVASYONA SAHİP
• Miyoglobin: Kasta oksijen depolayan proteindir. YAPILAR
• Oksijen afinitesi hemoglabinden fazladır. SEMPATİK PARASEMPATİK
244. B O S S I V I S I İ Ç E R İ Ğ İ N İ N PLAZMA İLE • Gözde radial kaslar (α1) • Gözde sirküler kaslar
KARŞILAŞTIRILMASI • Ekrin ter bezleri (lifler sempatik, • Gastrointestinal
fakat ileti ve reseptör kolinerjiktir) sistem (baskın olan
• BOS değeri plazma değerine eşit olanlar → Na+,
• Apokrin ter bezleri (α) parasempatiktir)
Cl-, HCO3-, Osmolarite
• Ventrikül kası (β) • Parotis
• BOS değeri plazma değerinden → K+, Ca++, Glukoz,
Kolesterol (Çok düşük),düşük olanlar Protein (Çok • His-Punkinje lifleri (β)
düşük) • Dalak kapsülü (α1, β2)
• Arter ve venler (parasempatikler
• BOS değeri plazmadan yüksek olanlar → Mg , ++
sadece dış genital organların
kreatinin
erektil yapılarındaki damarlarda
belirgin aktivite gösterirler)
245. NÖROGLİA HÜCRELERİ
• Vezikula seminalis / Vas
Nöroglia hücreleri 4 kısma ayrılır: deferens
(α1 → ejekülasyon)
• ASTROSİTLER
• Karaciğer (α1, β2)
- Glial hücrelerin en büyüğüdür.
• İskelet kası (β2)
- Fibröz astrosit (beyaz cevher) • Yağ dokusu (α2, β1, β3)
- Protoplazmik astrosit (Gri cevher) • Pineal bez / Nörohipofiz (β)
• Trombositler (α2)
ü MSS‛deki hasardan sonra, hasar yerinde astrositler
prolifere olurlar ve skar dokusu oluştururlar.
***(gliozis)***
247. Üçüncü ventriküle özgü ependimal hücrelere: Tanisit
ü Astrositler ve oligodendrogliyalar birlikte denir.
makrogliya olarak değerlendirilir.
• OLİGODENDROGLİYALAR 248. BÖBREKTE SENTEZLENEN MADDELER:
- Beyinde hasar olduğunda mikroglialar debrisin • Eritropoetin (iç korteks ve dış medulladaki
fagositozundan sorumludur. interstisiyel hücrelerden (Gormatight hücresi)
hipoksiye yanıt olarak salınır)
- En küçük glial hücrelerdir.
249. GÖZDEKİ BEZLER
- Ektodermden değil, mezodermden gelişirler.
• Moll bezleri: Göz kapağında kirpik diplerine açılan
• EPENDİM HÜCRELERİ apokrin ter bezleridir.
- MSS‛deki iç boşlukları döşeyen bu prizmatik epitel • Zeis bezleri: Göz kapağında kirpik diplerine açılan
hücreleri de nörogliyalar içinde değerlendirilir. küçük sebase bezlere verilen addır.
- Ventriküller ve spinal kordu döşer. • Meibomian bezleri: Göz kapağında kirpik diplerine
sebase bezlerdir.