Professional Documents
Culture Documents
(SEVYE 3)
YETERLLK KODU: 12UY0055-3
HAZIRLAYAN
FATH KAYNAK
GR.............................................................................................................................1
1.Alnn Tantm..........................................................................................................1
2. Sal ve Gvenlii................................................................................................3
3. Al Svada Kullanlan Sarf Malzemesi ve Yardmc Aralar..10
4. Al eitleri..............................................................................................................
5. Al Sva Yaplacak Yzeylerin Hazrlanmas
6. Al Harc Hazrlama(Yzey Tamiri iin)..
7. Al Sva Yapmnda Uyulacak Kurallar
8. Al Sva Yaplmas
-Makine ile Al Sva Yaplmas Duvarda..
-Makine ile Al Sva Yapmnda Karlalacak Sorunlar ve zmler
-El ile Al Sva Yaplmas Duvarda ve Tavanda.......................................................
-Makine ile Al Sva Yaplmas Tavanda.
-El ile Al Sva Yapmnda Karlalacak Sorunlar ve zmler..
9. Perdah(Saten) Sva Al Yaplmas
- Perdah Sva Al Yapmnda Karlalacak Sorunlar ve zmleri ..
-Yzeye Astar Srlmesi
10. Al Sva Makinesi
11. Kaynaklar53
GR
Al, tarihte kullanlan en eski yap malzemelerindendir. Dnyadaki en eski al kalntlar Trkiyede
bulunmutur. Daha sonra deiik uygarlklarda nemli bir yap malzemesi olarak al kullanlmtr.
Alnn yzeye uygulanmas genellikle klasik sva yntemiyle yaplmaktadr. ok byk yzeylerde
al sva makineleri de kullanlmaktadr. Al ile kaplanan duvar ve tavan yzeyleri beyaz renginden
dolay daha inaat aamasnda bitmi hissi uyandrr ve temiz bir grnt sergiler.
abuk kuruyup boyaya hazr hale gelen sva allar sayesinde yapm hz artar ve yaplar hzla
bitirilir. Dk younluu sebebiyle al kullanlan inaatlarn yk hafifler, deprem kuanda olan
lkemiz iin bu konu ok nemlidir. Al sva, geleneksel svalara gre birka kat fazla yaltm
yaptndan, yakt tasarrufu salar
Al nefes alr; ortam ar nemliyken nemi bnyesine eker hava kuruduunda ise bnyesindeki nemi
geri verir. Ksacas al yaanlan ortamlarn nem dengesini salayarak salkl bir ortam oluturur.
1-ALIA
Alnn Tantm
Al ta dnyann varoluundan bu yana bulunan dk younlukta bir tatr. lendikten
sonra ok eitli kullanm olan ta, bugn dnyann birok lkesinde ev ve iyerlerinin duvar
ve tavan kaplama malzemesi olarak kullanlmaktadr. Yanmazl ve dayankll ile tm
dnyada bina ve yangn sigortas otoriteleri tarafndan kabul grmektedir. nsan yaam iin
toksik olmayan al ta, bitki ve hayvan yaamn ise destekleyici nitelikte olduundan i
mekan yap malzemelerinin temel tadr.
Alnn Sahip Olduu zellikler
Yanmazlk
Is yaltm
Hafiflik
leme ve onarm kolayl
Yzeye nefes aldrma
Bakteri retmeme
Alnn tarihesi
Alnn tarihteki ilk izlerine, milattan nce 9.000li yllarda dnyann bilinen en eski yerleim
merkezlerinden biri olan Konya atalhykte rastlyoruz. Kazlar sonucu gn na
kavuturulan atalhyk evlerinin zemin ve duvarlar ile kabartmalarda al kullanlmtr.
Al daha sonralar Anadolu ve Mezopotamyada Smer, Asur, Seluklu ve Osmanlda ve
birok
uygarlklarnda
nemli
bir
yap
malzemesi
olarak
kullanlmtr.
Deiik lkelerde de yangna kar nlem amacyla al youn olarak uygulanmtr.
Trkiyede, 1930larda endstriyel al retimi atlye dzeyinde balam ve srekli artan bir
eitlilik kazanarak ve yaygnlaarak gnmze kadar gelmitir.
Alnn kimyas
Tm yap allar ve al levhalarn yapmnda hammadde olarak kullanlan al ta
kullanlr.retim srasnda al ta frnlarnda piirilerek, bnyesinde kristal olarak bal
bulunan suyun bir ksm kalsine edilir yani buharlatrlr. Al tann kalsinasyonu sonucu
ksaca hemihidrat, Kalsiyumslfat Hemihidrat) diye adlandrlan ara maml elde edilir ve
eitli katk malzemelerinin eklenmesiyle istenilen nitelikte al retilir.
Al, retimi srasnda buharlama sonucu kaybettii suyu, iinde su bulunan al teknesine
dkldnde veya makine haznesinde bulunan su ile kartnda geri kazanr. Ayn durum,
hat zerinde bulunan mikserde su ile kartrlarak al levhann ekirdeini oluturan al iin
de geerlidir. Yani karm ierisindeki hemihidrat, kaybetmi olduu suyu geri kazanarak
Kalsiyumslfat Dihidrata dnr. Bu durum sonucu, gerek yap allarn gerekse al
levhalarn bnyesinde %20 orannda kristal olarak bal su oluur.
Al, suyla kartrlnca tekrar katlaarak balayclk zellii tayan bir yap malzemesine
dnr. Ham alnn hidratasyonu (su ile girdii reaksiyonu) ok hzl olup saflna bal
olarak 3-15 dakika srer. Uygulamalarda bu yeterli olmayacandan kullanlaca yere gre
ham alnn iine retim aamasnda katlamay geciktirici baz maddeler katlmaktadr.
Al ve al levhann bnyesinde bulunan % 20 oranndaki kristal olarak bal su, 80C ile
110C scaklklar arasnda -yani yangn henz balamken- aa karak, yangn
snmlendirir ya da en basit ifadeyle yangnn yaylmasn geciktirir.
Yaygnlk ve tketim
Al, dayankllk, yap fiziine uygun davran, enerji tasarrufu salama, lkemizde zengin
hammadde yataklarnn bulunmasndan dolay kolay temin edilebilme, hafiflik ve
llendirilme zelliklerine sahiptir. Bu niteliklerinden dolay, yksek nfus art sonucu
ortaya kan youn konut ihtiyacna sahip lkemiz iin vazgeilmez bir yap malzemesidir.
Alnn avantajlar
Al, retim srasnda, uygulama aamasnda ve kullanm sresi boyunca insan sal iin
zararl olabilecek madde iermediklerinden siz ve sevdikleriniz iin salkl mekanlar
oluturur. Al nefes alr; odalarnz ar nemliyken nemi bnyesine eker, odanzdaki hava
kuruduunda bnyesindeki nemi geri verir. Ksacas, al ve al levha yaadnz
mekanlarn nem dengesini salayarak sizin iin salkl bir ortam oluturur. Unutulmamaldr
ki, dk nem oran ile oluan kuru hava, souk algnl, astm, ba ars ve halsizlie yol
aar. Al, odalarnzdaki nemle birlikte havada asl sigara duman gibi zararl paracklar da
emer, filtre eder ve temiz havay ortama iade eder; dolaysyla doal klima ilevi grr. Al
rnleri gzenekli yapsndan dolay, ortam stldnda duvarlarn hzla snmasn ve scak
bir k geirmenizi salar. Ayn zellik klima altrlan yaz aylar boyunca odalarnzn serin
olmasn salar. Alnn s iletkenlii dk olduundan yzeylerin terlemesini (youma)
geciktirir ve azaltr. Kn sobanz ya da kaloriferinizi yaktnzda al rnleri bnyesindeki
nemi ortama vererek ortamn yeterli derecede nemli kalmasn salayarak yaam kalitenize
katkda bulunur. Alnn s iletkenlik deeri, doal malzemeler arasnda ahaba ok yakndr
ve dier doal malzemelere gre daha az s iletir. Al sva, geleneksel svalara gre birka
kat fazla yaltm yaptndan yakt tasarrufu salar. Al gzenekli yaps sayesinde, sesi emer
ve sesin yansmasn dier svalara gre daha fazla engelleyerek grlty azaltr.
Al rnleri, yaadnz mekanda yangn kmas durumunda, yaamnz kurtarmaya
yetecek zaman size salar. Yangn henz balamken, yaklak 100 santigrat derece
scaklkta, alnn iinde bulunan su aa karak yangn snmlendirir ve bylece
yaylmasn geciktirir. Geleneksel bir yap malzemesi olan al, s yaltm ve dier olumlu
zellikleri nedeniyle gnmzdeki yaplarn duvar konstrksiyonlarnn estetik, konfor ve
insan sal asndan standardn ykseltecek niteliktedir. naat sektrnde, doadan
kolayca elde edilip ilenebilen al malzeme kullanmnn artmas ile minimum enerji
sarfiyatyla yksek performansl rn elde edilebilecek ve binalardaki s kayb da
azalacaktr. Al malzeme doru olarak ve uygun yerlerde uygulandnda, mimariye ok
geni imkanlar tanyan ve yzyllarca bozulmadan kalan bir malzemedir. Ayrca sanldnn
aksine al malzeme imento ve kire esasl malzemelerden maliyet asndan daha
ekonomiktir.
2- SALII VE GVENL
yerinde alan iilerin saln ve i gvenliini salamay; bir baka ifade ile iyerinde
doabilecek i kazas ve meslek hastalklar gibi her trl riske kar gerekli tedbirleri almay,
bu husustaki artlar yerine getirmeyi amalar. Bu hedefleri yerine getirmeye yardmc
olabilecek ara-gerelerin eksiksiz bulundurulmas ve alnan nlemlerin uygulanmasndan
iveren sorumludur; fakat alanlarda ngrlen tedbirlerle ilgi artlara uymakla
ykmldrler.
sal ve i gvenliinin amalarn balk altnda toplayabiliriz:
alanlar korumak: alanlar korumak, i gvenlii almalarnn ana amacdr.
alanlar iyerinin olumsuz etkilerinden koruyarak; rahat ve gvenli bir ortamda
almalarn salamaktr.
retim gvenliini salamak: retimin, aksamadan devam ettirilebilmesini salamaktr.
retim gvenliinin salanmas, beraberinde i veriminin artmas sonucunu douracandan
zellikle ekonomik adan nemlidir.
letme gvenliini salamak: yerinin ve iyerinde bulunan her trl makine ve tehizatn
gvenliinin salanmasdr.
2.1.KSEL GVENLK VE EVRE KAZA RSKLER
Sal ve Gvenliine likin nlemler;
alma hayatnn tamamnda olduu gibi al sva uygulamalarnda da i sal ve gvenlii
nemli grlmektedir. yerinde verimliliin artrlmas maddi ve manevi kayplarn
azaltlarak alma srecinin srdrlebilmesi iin i salna ilikin nlemlerin alnmas
eldivenleri
Baretler
ayakkabs
elbisesi
Emniyet kemerleri
Toz maskeleri
eldiveni: almalarda mutlaka eldiven giymek zorundadr. Eldiven elin korunmas iin
iinin ellerine ve yapacaklar ie uygun seilmi olmaldr.
Baretler: Genellikle, inaat i kollarnda baa bir cismin dmesi, arpmas veya ban bir
yere vurulmas yahut ban gerilimli bir iletkene demesi olaslna kar kullanlr. Ynetim
faaliyetleri dndaki alan ve buralar ziyaret eden herkes, baret giymek zorundadr.
Genellikle, barette renk standard yledir;
Beyaz renkli: st dzey ynetici ve ziyaretiler, Mavi renkli: Mhendisler ve teknik
elemanlar, Turuncu renkli: Formenler ve ustabalar, Sar renkli: iler, Krmz renkli:
i gvenlii, sivil savunma ve yangnla mcadele elemanlar, Yeil renkli: Salk personeli
iindir.
ayakkabs: alanlarn ar malzemenin kaldrlp tanmas esnasnda drme ve ivi
batma riskine kar kullanlan ayakkabdr.
Reflektif yelek: naat ilerinde alanlarn fark edilmesine yarayan renkleri, gndz gr
kolaylatrmak iin, turuncu veya krmz fosfor file rg kumatan yaplr. nnde ve
arkasnda geceleri k yanstan eritler bulunur, kolsuz yapld iin i elbisesi zerine
giyilir.
Yamurluk: iyi yamurdan ve slak ortamn zararlarndan korumada kullanlr.
Yamurluk, kaynak dikili ve dayankl fermuarldr. Boyu diz kapann hemen altndadr.
Emniyet kemeri: Her tr montaj ve iskelelerde ilerini yksek yerde yapmas durumunda
almalarnda, dmeye kar emniyetli almay salar.
2.3. ANTYEDEK RSK UNSURLARI VE KAZLAR
alma (antiye) ortamnda alanlarn kiisel koruyucu donanm kullanmalarnn yan sra
ortamn yaps ve i hayatnn gerei olarak baz risk unsurlar ngrlerek onlara ilikin
ikazlar belirlenir bu ikazlar ekil, yaz, klandrma gibi ok kolayca dikkati ekebilecek
unsurlardan oluur. Genelde risk unsurlarna ynelik olarak kullanlan ikaz iaret ve
levhalarna ilikin baz rnekler aada verilmitir.
Gvenlik ve salk iaretleri: zel bir ama, faaliyet veya durumu iaret eden levha, renk,
sesli ve/veya kl sinyal, szl iletiim ya da elkol iareti yoluyla i sal ve gvenlii
hakknda bilgi veren, tehlikelere kar uyaran ya da talimat veren iaretlerden olumaktadr.
Emredici iaretler: Uyulmas zorunlu bir davran belirleyen iaretlerdir. Bunlar yukarda
grld gibi genelde daire biiminde, mavi zemin zerine beyaz piktogramldr.
Yasak iaretleri: Tehlikeye neden olacak veya tehlikeye maruz brakacak bir davran
yasaklayan iaretlerdir. Bunlar aada grld gibi genelde daire biiminde, beyaz zemin
zerine siyah piktogram, krmz ereve ve diyagonal izgi ile oluturulurlar.
Sigara ilmez
Yaya giremez
ilmez
makinas giremez
Dokunma
makinas
Elektrik tehlikesi
Tehlike
aIKLAMALAR
Uyar iareteri : Bir tehlikeye neden olabilecek veya zarar verecek durum hakknda uyarda
bulunan iaretledir. Bunlar yukarda grld gibi genelde gen eklinde sar zemin zerine
siyah piktogram ve siyah erevelidir.
Yangn Hortumu
Yangn Merdiveni
Yangn Sndrme
Cihaz
d) Kulland alet ve ekipmanlarn kaza riski olanlarda ikaz edici levhalara dikkat eder,
e) Ayakla kontrol edilen elektrikli makinelerin artelleri den cisimlere veya alandan
kaynaklanan hatal hareketlere kar koruma nlemini alr.
f) alma alannn temizlik ve dzenini salar,
g) in gerektirdii alma alann belirler,
h) Yaplacak ile ilgili ekibini oluturur ve i dalmn yapar,
i) alma alannda bulunan atklarn uzaklatrlmasn salar.
SARF MALZEMELER
sva als
Sva profilleri
Sva filesi
Delikli ke profili
Al teknesi
Su terazisi
Kartrc mixer
Mala
rpa
elik mala
Mastar tas
Aliminyum mastar
Spatula
Svac krei
Svac
ke malas
Al rendesi
Profil makas
Al Teknesi
ine konulan al ve suyun kartrlmas ileminde kullanlr.
Mekanik Kartrc
Al teknesinin iine konulan al ve suyun kartrlp har kvamna getirilmesinde
kullanlr.
Mala
Alnn torbadan alnp har teknesine konulmas, az miktardaki al harcnn
kartrlmas ve uygulanmas ilerinde kullanlr.
rpa
Al teknesindeki karmn elle yaplmas durumunda kullanlr.
Spatula
Kk apl tamir ilerinde al harcnn hazrlanmas, har teknelerinin temizlenmesi
ve harcn uygulanmas ilerinde kullanlr.
Lastik Eldiven
Yaplan i ve ilemler srasnda ellerimizin zarar grmemesi iin kullanlr..
elik (Al) Mala
Al sva yapmnda ve tamirat ilerinde kullanlr.
4-ALI ETLER
4.1-MAKNE SIVA ALISI
Torbalanm al bazl hazr makine svasdr.
Tula, beton, brt beton, gazbeton, bimsblok vb. malzemeler zerine dorudan uygulanr.
Tek katta, zerine uyguland yzeyi boyaya hazr duruma getirir. Saten perdah als
gerektirmez.
Pencere ve kap alnlar gibi detaylarda el karm ile sorunsuz olarak uygulanabilir.
Yksek yzey sertliine ve parlak bir grnme sahiptir.
Nefes alan bir malzeme olduundan nem orann dengeleyerek salkl bir ortam oluturur.
Yanmaz bir malzemedir. Bnyesindeki sudan dolay yangn geciktirici zellie sahiptir
KULLANIDII YERLER
Mekanlarda
Konutlar-Ofis ve ynetim binalar
ve alveri merkezleri -Oteller
Hastaneler- Okullar
UYGULAMA
SAKLAMA KOULLARI
Al st ste en fazla 20 torba istiflenmelidir. Kuru, temiz ve nemsiz ortamda depolanmaldr.
Allarn kuru, nemsiz ve kapal bir ortamda, palet zerinde depolanmas koulu ile 1 yl
ierisinde erken tketilmesi nerilir. Kt depolama koullar ya da kullanm sresinin
almas alnn niteliklerini bozar.
4.3- SATEN PERDAH ALISI
Yksek yapma zelliine sahip, boya alt son kat perdah alsdr.
Saten al, gerek makine als ile svanm al yzeyleri zerine, gerekse al levha
yzeyleri zerine rahatlkla uygulanabilir.
Uzun kullanm sresi rahat ve firesiz uygulamaya olanak salar.
Bnyesinde bulunan zel katk maddeleri har suyunun mevcut zemin tarafndan
emilmesini geciktirir.
Macun kvamndadr. Kolay uygulanr.
Nefes alan bir malzeme olduundan nem orann dengeleyerek salkl bir ortam
yaratr.
zel tane dalm sayesinde sert ve przsz bir yzey oluturur.
KULLANILDII YERLER
Mekanlarda
Konutlar- Ofis ve ynetim binalar
ve alveri merkezleri - Oteller
Hastaneler-Okullar
Onarm ve yenileme ileri
UYGULAMA
Uygulamaya balamadan nce yzeydeki toz ve tutunmay nleyici maddeler
temizlenmelidir.
Temiz bir kaba su konulur. Saten al, su yzeyini rtecek ekilde sepelenir. Birka dakika
beklenir, daha sonra har uygulama iin homojen kvama gelinceye kadar kartrlr.
Kartrma sonras har kullanma hazrdr.
Kap ierisindeki har yaklak 1 saat sresince kullanlabilir.
Uygulama sva malas ve elik spatula ile yaplr. zler har sertlemeye baladktan sonra
tralanr.
NERLER
Saten alsn baka hibir rn veya malzeme ile kartrmaynz.
Dk devirli mekanik kartrc kullannz.
Harcnza karmdan sonra su veya al eklemeyiniz.
Uygulama yaplan ortamlarn scakl en az + 5 C olmaldr.
SAKLAMA KOULLARI
Al malzemesi st ste en fazla 20 torba istiflenmelidir.
Allar kuru, nemsiz ve kapal bir ortamda, palet zerinde depolanmas koulu ile 1 yl
ierisinde erken tketilmesi nerilir.
Kt depolama koullar ya da kullanm sresinin almas alnn niteliklerini bozar.
4.4-KARTONPYER ALISI
Kartonpiyer, gbek, aplik ve heykel gibi dekoratif malzemelerin yapmnda kullanlan aldr.
KULLANILDII YERLER
Meknlarda
Konutlar- Ofis ve ynetim binalar
ve alveri merkezleri - Oteller
Onarm ve yenileme ileri
ZELLKLER
nce taneli olmasndan dolay przsz bir dkm yzeyi oluturur.
Nefes alan bir malzeme olduundan, nem orann dengeleyerek salkl bir ortam oluturur.
Nemin yksek olduu ortamlarda da rahatlkla kullanlr.
SAKLAMA KOULLARI
Al torbalar st ste en fazla 20 torba istiflenmelidir.
Alnn kuru, nemsiz ve kapal bir ortamda, palet zerinde depolanmas koulu ile 1 yl
ierisinde erken tketilmesi nerilir.
Kt depolama koullar ya da kullanm sresinin almas Alnn zelliklerini bozar.
A- Grsel Kontrol:
Al svann tutunmas aada belirtilen durumlardan olumsuz etkilenip
etkilenmeyecei ou kez gzle kontrol srasnda bile anlalr.
- Yapm yabanc maddeler, kir, is, har lekeleri, beton pislikleri, kalp tahtas
artklar,
- Beton yzeyde gevek ve dklen ksmlar,
- Yapm kire ve ieklenmeler,
- ok dzgn ve sk yzeyler.
nlemler: Yapm yabanc maddeler, betonun dklen ve gevek ksmlar alnr,
kire ve ieklenmeler tel fra ile temizlenir.
B- Elle Kontrol
Elle kontrol, yzeyin tozlu ve kirli olup olmadn anlamak iin yaplmaldr. Elle
kontrol mutlaka birden ok noktada uygulanmaldr.
nlemler: Toz ve kir sprge ve fra ile temizlenir. Gerekirse ykanr, kurumas beklenir.
C- Kazma Deneyi
Sva zeminini kontrol etmenin bir dier yolu da kazma deneyidir. Bu deney sivri ve
sert bir cisimle (spatula, mala vb) yaplr. Bu srada soyulan pul pul veya kum gibi dklen
ksmlar tespit edilirse svaya balamadan nce nlem alnmaldr.
nlemler: Yzey tel fra ile iyice temizlenir.
D- Islatma Deneyi
Bunun iin temiz su bir fra yardmyla yzeye srlr. Su birka dakika sonra hala
yzeyden damlyor veya aktan koyuya doru rengi hemen dnmyorsa bundan u sonular
kartlabilir.
- Yzeyde ya olabilir,
-Yzey fazla nemlidir.
nlemler: Yzeydeki ya temizlik maddeleri kullanlarak temizlenir ve durulanr. Yzey
nemi fazla ise kurumas beklenir.
E- Scaklk lme
Al sva uygulamas +5 C derecenin altnda yaplmamaldr. Scaklk klasik
termometre ile llebilir. Ortam scaklnn ok dk olmas durumunda al svann
donma tehlikesi vardr.
nlemler: Ortamda nem yapmayan bir stc ile scaklk arttrlmaldr.
Resim 1
n Hazrlklar
Resim 2
Yzeydeki toz ve tutunmay nleyici maddeler aadaki resimde grld ekilde fra ile
temizlenmelidir. Resim 3-4
Resim 3
Resim 4
Resim 5
Resim 6
.
Resim 7
Yzeylerin slatlmas
Resim 8
Resim 9
Resim 10
Resim 11
Resim 12
Resim 13
Resim 14
-Alnn
Resim 15
-Karm esnasnda ve karmdan sonra, alnn topaklanmamas iin harca su veya toz
al ilave etmeyiniz.
-Ardndan elle ya da el mikseri yardmyla resimlerdeki gibi iyice kartrarak homojen bir
kvam elde ediniz.
-Temiz su kullannz.
Resim 16
Resim 17
Resim 18
-Duvar yzeyindeki atlak ve delikler tamir edilir.Daha sonra, atlama riskini azaltmak iin 30 cm
geniliinde sva filesi birleim yerlerini ortalayacak ekilde uygulanr.Resim 17-18
Resim 19
Resim 20
-Ano talarnn uygulanaca ksmlara al harc srlerek 150-200 cm aralklarla mastar talar
yerletirilir.Mastarlama ileminin rahat ve tekniinde yaplabilmesi iin ano ta aralklarnn mastar
uzunluundan daha kk olmas gerekir. Resim 19.(Gazbeton duvarda)
-Yaptrma esnasnda ano talar ipine getirilirek dzeltilir ve teraziye alnr.Resim 20
Resim 21
Resim 22
Resim 23
- Ke profilleri duvar yksekliine veya istenilen lye gre kesilerek ayarlanr. Resim 21.
-Profiller al harc ile yerlerine yerletirilir. Resim 22.
-Daha sonra yatayda ve deyde kontrol edilerek teraziye getirilir. Resim 23.
Resim 24
Resim 25
Resim 26
-Al sva makinesinin temiz ve kullanlabilir durumda olmasna dikkat edilmelidir. Resim 24.
-Al sva makinesinin elektrik ve su balantlar yaplr. Resim 25-26.
Resim 27
Resim 28
Resim 29
Resim 30
Resim 31
Resim 32
Makineli al svann;
-Aadan yukar doru uygulanmas resimleri 30-31 ve 32
-Yukardan aa doru uygulanmas resimleri 33-34
Resim 33
Resim 34
Resim 38
Resim 39
Resim 40
Resim 41
-Birinci mastar ekilmesinden sonra yaplan ilemler yukardaki resimlerde grld ekilde
(resim 36-37)ncelikle boluklar doldurulup arkasndan da ikinci mastarlama ilemleri yaplr.
-Mastarlama ve yzeydeki kalan boluklarn tamamen doldurulmasndan sonra mastar ano
talar spatula veya mala yardm ile yerlerinden dikkatli bir ekilde kartlr.Resim 42 ve 43.
Resim 42
Resim 43
-Ano talarnn yerlerinden dikkatli ve itinal bir ekilde karlmas ileminden sonra bu
bouklarn al sva ile doldurulmas ilemine geilir. Ano talar al sva yzeyi biraz
sertletikten sonra yerlerinden karlmaldr. Resim 44 ve 45.
Resim 44
Resim 45
Ano talar boluklarnn al sva ile doldurulmas
-Makineli al sva uygulamasnda sra artk bitirme ilemlerine gelmitir. Resim 46.
Al svann sertlemesinin yeterli olup olmad kontrol yzeye el temasyla yaplr.
Resim 47
Resim 48
Al sva uygulamas yaplm yzeylerin sktrlmas.
Resim 51
Resim 52
Al uygulamas yaplm yzeylerin tirfillenerek son biti ilemlerinin yaplmas.
Tirfiller kauuk malzemeden yaplm olup, dairesel biimde hareket ettirilir. Bu ilemdeki
ama, al svann iersindeki satenin yzeye karlmasdr. Tirfilin temiz, dzgn olmasna
zen gsterilmeli ve uygulama esnasnda temizlenmelidir.
-Yukarda anlatlan ekilde yzeylerin tirfillenme ilemlerinden yaklak 10 dakika sonra
birinci elik mala uygulamas ile yzeylerin parlatlma ilemlerine balanr. Resim 53.
-Daha sonra i kelerdeki bozukluklar zel i ke malas ile kontrol edilerek dzeltilir.
Resim 54.
-Yzeylerdeki ve i kelerdeki bozukluklar zel al rendesi ile rendelenmek suretiyle
dzeltmeleri yaplarak kontrol edilir. Resim 55.
Resim 53
Resim 54
Resim 55
Resim 56
-Al sva uygulamalar yaplm yzeylere, son bitirme ilemlerini tamamlamak zere bir kez
daha slatlr veya su pskrtlr.Resim57.
-Yzeylerin stlmasndan hemen sonra en son ilem olarak eri sapl geni elik spatula ile
yzeylerin parlak, sert ve srl-kusursuz bir zemin elde etme ilemleri yaplarak uygulama
bitirilir. Bylece 2 saatlik sre iersinde makineli sva uygulamas tamamlanmtr. Resim 58.
Resim 57
Yzeyin son kez slatlmas
Resim 58
lemleri tamamlanm yzey
Resim 1
Resim 2
- Farkl malzemelerin birleim yerlerinde atlama riskini azaltmak iin 30 cm
geniliindeki sva filesini, birleim yerini ortalayacak ekilde sva harc zerine
uygulaynz. Resim 2.
-Uygulamay i gvenlii iin gerekli gvenlik nlemlerini alarak zaman ve
malzemeyi dikkatli bir ekilde kullanarak yapnz.
Ano Hatt Uygulamas
Resim 4
Resim 5
-Har spatula ile ano tasnn yaptrlaca dorultu boyunca duvar yzeyine
uygulamaya devam edilir.150-200 cm. aralklarla ano talar yerletirilir. Resim 4-5.
Resim 6
Resim 7
-Duvarlarda bulunan kelerin dzgn olmas iin ano tas vazifesi gren sva profilleri duvar
Yksekliklerine gre istenilen llerde kesilir ve al yardmyla yerletirilir. Resim 6-7.
Resim 8
Resim 9
-Yksekliklerine ve llerine gre yerlerine yerletirilen ano talar ve ke sva profilleri, harcn
biraz sertlemesinden sonra ipine ve terazisine getirilerek dzgnlk kontrolleri yaplr. Resim 8-9.
El ile Duvar Svas yapmnda kullanlan allar hakknda pratik bilgiler;
Perlitli sva allar;
Resim 10 eldiveni
Resim 14
-Al sva harcnn yzeye uygulanmasnda 1.yntemde; svac krei zerindeki al harc alttaki
resimlerde grld ekilde aadan yukarya doru kuvvetlice bastrlarak uygulanr.Resim 15-16.
Uygulamaya iki ano tasnn aralar al sva ile dolduruluncaya kadar ayn ekilde devam edilir.
Resim 18
Resim 19
Resim 20
-Duvar yzeylerindeki ano talar aralar, yukarda anlatlan her iki yntemle de ano talar
Kalnlklarn az bir miktar geecek ekilde boluk kalmayacak ekilde tamamen doldurulur.
Daha sonra alminyum bak mastar ile iki ano tasna bastrlarak aadan yukarya doru
ve saasola hareket ettirilerek MASTARLAMA ilemi yaplr. Resim 21-22-23.
Resim 21
Resim 22
Resim 23
Resim 27
-Al sva ileri ayet ano talar kullanlmadan uygulanmamsa, alminyum bak
mastar ile apraz ve dey biimde hareket ettirilerek mastarlama yaplr. Resim 28.
Ano kullanlmadan yaplan uygulamalarda yzeyin yatay ve dey terazisi kontrol
edilmelidir. Resim 29.
Resim 28
Resim 29
-Al sva uygulamalarnda duvar keleri ile pencere ve kap merkezlerinde daha nceden
Yerletirilen ke profillerinin bulunduu ksmlara da al sva harc ile doldurulur.
Resim 30-31.
Bu uygulamalar iin terazisine getirilmi bulunan mastar da kullanlr. Resim 32.
Resim30
Resim 31
Resim 33
Perlitli sva als yapsndan dolay gzenekli bir yzey oluturur bu nedenle kaba sva
olarak bilinmektedir. Daha temiz ve przsz bir yzey elde etmek iin Saten Perdah Als
ile sva yzeyinin kaplanmas ve dzeltilmesi gerekir.
Resim 34
Resim 35
Resim 36
Resim 37
-Ano talar 150-200 cm. aralklarla harca yaptrlr ve ipine getirilerek dzgn ve tekniine
Uygun bir ekilde teraziye alnr. Resim 36-37.Harcn sertlemesi iin biraz beklenir.
Tavanda uygulanacak al svann kalnl 5-20mm. arasnda tek kat olarak uygulanr.
-Al sva harc, mala yardmyla sva kreine bir miktar alnr. Resim 38-39 daki gibi tavan
yzeyine sva krei bastrlarak uygulanr. deal uygulama tek katta ano talarnn
yksekliini bir miktar geecek ekilde yaplandr. Brt betonda elik mala kullanlabilir.
Resim 38
Resim 39
-Al sva uygulamasna devam edilerek tavan yzeyinin dier ksmlar da bu yntemle
kapatlarak ano talarnn aras doldurulur.
-Ano talarnn aras al sva harc ile doldurulduktan sonra alminyum bak mastar ile
talara bastrlarak mastarlama yaplr. Resim 40 . Alminyum bak mastar zerinde
toplanan fazla har sva malas ile alnarak sva yzeyindeki ukur yerlere doldurulur.
Resim41.
Resim 40
Resim 41
-ta boluklar al sva harc ile dzgn bir ekilde spatula ile doldurulur. Resim 44.
Resim 43 ta sklmesi
Resim 45 Ke uygulama
Resim 48
Resim 49
-Daha sonra tavanda ano talarnn yerletirilme ilemlerine balanmaldr. Aralklar ayn duvar
uygulamalarnda olduu gibi 150-200 cm. l aral ile yerletirilmelidir. Resim 50-51.
-Tavanlarda ano talar yerlerine konulduktan sonra kontrol edilir, teraziye alnrlar.Resim 52
Resim 55
Resim 56 Mastarlama
-Mastarlama ilemi yaplrken tavan yzeyi zerindeki fazla al sva harlar mastar zerinde
toplanma yapacaktr. Toplanan al sva harc mala ile syrlp alnarak var olan boluklar
doldurulur. Resim 57 ve 58.
-Tavan yzeyinde hi boluk kalmayncaya kadar mastarlamaya devam edilerek ilem
tamamlanr. Resim 59.
Resim 57
Resim 58
Resim 59
-lk mastarlama ileminden 15 dakika sonra ikinci mastarlama ilemine geilir. kinci
mastarlama ileminde alminyum bak mastar veta eri sapl geni spatula kullanlr. Bu
ilem ile al harcnn sktrlmas salanr. Resim 60 ve 61.
-kinci mastarlama ilemi tamamlandktan sonra ano mastar talar krlmadan yerlerinden
kartlr. Resim 62.
Resim 60 Mastarlama
Resim 61 Sktrma
-Ano talarnn kartlmasndan sonra oluan boluklar al sva ile doldurulur.Resim 63.
-Al sva uygulamasndan 50-70 dakika sonra elle yzeyin sertlemesi kontrol edilir.Resim64.
-Yzeyin sertlemesinden sonra yzey slatlma ilemi yaplr. Resim 65.
Resim 63
Resim 64
Resim 65
-Yzeyin sertlemesi ve yeteri kadar slatlmasndan sonra kauuk mala ile dairesel biimde
hareket ettirilerek yzey tirfillenir. Resim 66.
-Tirfillenme ileminin bitirilmesinden yaklak 10 dakika sonra tavan yzeyi elik mala ile
parlatma ilemi yaplr. Resim 67.
-lk mala uygulamasndan yaklak 1 saat sonra eri sapl geni spatula ile ikinci mala
uygulamas yzeye uygulanr. Balangtan itibaren tahminen 140 dakika sre gemi olur.
Resim 68.
Resim 66 Tirfillenme
Resim 67 elik mala ilemi
Resim 68 kinci mala
-Tavan yzeyi son ilemler iin hortum veya fra ile slatlr. Resim 69.
-Parlak, sert ve srl dzgn bir yzey elde edilebilmesi amacyla eri sapl geni spatula ile
son ilemler yaplr ve uygulama tahminen 3 saat civarnda tamamlanr. Resim 70.
-Uygulamann tamamlanmasndan sonra evre temizlii ile kullanlan al sva makinesinin
ve aralarn temizlikleri bir sonraki i iin hazr olmas maksadyla hemen, al sva
malzemesi yapp kurumadan yaplmaldr. Resim 71ve 72.
Al torbasnn ierisinde iri taneler kamasn sebebi torbann nakliye srasnda slanmas,
nem almas veya uygun depolama artlarnda korunmam olmasdr.
zm: Bu gibi sorunlar ortadan kaldrmak iin malzemenin nakliyesinde nem olmayan
kuru yerde ve en fazla st ste 20 torba istiflenmesi gerekmektedir.
7. Sorun: Svann tozuma yapmas
Uygulama yaplan duvarn ok kuru olmas durumunda, su/al oranna dikkat edilmedii
durumda, svann ince srld ve sva yaplan yerde hava akmnn olmas halinde sva
tozuma yapar.
zm: Svann yapld yerde hava akmnn kesilmesi, gerekiyorsa ak olan kap ve
pencerelerin kapatlmas gereklidir. Svaya balamadan nce duvar slatlarak suya doymas
salanmaldr. Svann uygulanan kalnlktan daha kaln srlmesi ve su/al oranna dikkat
edilmesi tozuma problemini ortadan kaldracaktr.
8. Sorun:Svann keperme yapmas(Svann duvarda ptrlemesi, dklmesi,tutunmamas)
Svann duvarda ptrlemesine, dklmesine duvarda tutunmamasna sebep alnn duvara
ince srlmesi, duvarn ok kuru olmas sebebiyle aldan su emmesi, dzeltmenin ge
yaplmas olabilir.
zm: Eer svama ilemi scak havalarda yaplyor ise svann yaplmaya balanmasndan
nce duvarn sulanmas gereklidir. nk duvar ihtiyac olan suyu aldan ekecektir.
Al duvara ince srlmse ayn keperme olay gzlenebilir. Bu yzden alnn duvara en az
5-8 mm kalnlkta srlmesi gerekmektedir.
9. Sorun: Al svann kusma yapmas
Al duvarda kusma yapyorsa bunun olas nedenleri arasnda duvarn kirli olmas veya
uygulamann ideal scaklk deerlerinin altnda yaplmasyla har suyunda donma olmasdr.
zm: Duvarda kusmann engellenebilmesi iin svaya balanmadan nce duvarn tozdan,
kirden, yadan temizlenmi olmas gerekmektedir. Ortam scaklnn en az +5 C olmas
gereklidir. Mmknse svann yapld alan stlmaldr.
10. Sorun: Alnn patlama atlama yapmas
Alnn patlama atlama yapmasnn en byk nedenleri arasnda duvarn tozdan kirden
yeterince temizlenmemi olmas, duvarnn svaya balanmadan nce slanmam olmas ve
alnn altndaki imento kire esasl svann ierisindeki kirecin tam olarak sndrlmemi
olmas yatar.
zm: Patlama sorununu gidermek iin al svasndan nce uygulanm olan imento
kire esasl svann ierisindeki kirecin tam olarak sndrldne dikkat etmek, al
svasnn uygulanaca duvarn tozdan kirden arndrlm olmasna ve duvarn alnn suyunu
emmeyeceine emin olmak gerekir.
11. Sorun: Svada ieklenme olmas
Sva alsnn hazrlanmasnda kirli su kullanlmas sva alsnda ieklenmeler olumasna
neden olur.
zm: Sva als hazrlanrken temiz su kullanmaya dikkat edilmeli ve sva uygulanacak
tm yzeyin ayn scaklkta olduundan emin olunmaldr.
12. Sorun: Sva yzeyinde terleme olmas
Uygulama yaplan ortamda fazla nem olmas, svann terlemesine neden olur.
zm: Svann yapld yerin mmkn olduunca kuru havaya sahip olmas, gerekirse
svann nemin az olduu saatlerde yaplmas terleme sorununu ortadan kaldrr.
13. Sorun: Svann zerine uygulanan boyann kabarmas
Svann zerine uygulanan boyada kabarmalar olmasnn nedenleri duvarn tam kurumam
olmas ve kirli olmasdr.
zm: Duvara boya uygulanmadan nce kesinlikle svann tam kuruduundan emin olmak
gereklidir. Yzeydeki kir ve toz temizlenmelidir.
Resim 73
Raspalama
-Geni azl eri sapl spatula yardm ile son dzeltmeler yaplr ve saten perdah als
Uygulamas tamamlanarak bitirilir. Resim 76.Saten al harc, aadan yukarya ve sadan
sola syrma eklinde ift ynl uygulanr.
-Perdahlama esnasnda, elik malann yzeyde kalnlk oluturan bir iz (izgi izleri)
brakmamasna dikkat edilir. Resim 77.
-Daha da przsz bir yzey elde etmek isteniyorsa 0-400 kum zmpara ile duvar yzeyi
zmparalanr. Duvarda yaplan ilemlerin tamam tavan iinde ayn ekilde uygulanr.
Bylece saten al uygulamas tamamlanm olur. evre ve kullanlan takmlarn temizlii
yaplr. Ayn cinsten atk malzemeler bir araya getirilerek uygun blmde depolanr.
duvardan kopan taneciklerdir. Ayrca saten alnn karld malzemelerin ve suyun temiz
olmasna dikkat etmek gereklidir.
5. Sorun: Svann tozuma yapmas
Su al oranna dikkat etmemek, uygulama yaplan duvarn ok kuru olmas alnn tozuma
yapmas sebeplerindendir.
zm: Saten al duvara uygulanmadan nce duvarn slanmas gereklidir. Alt katmandaki
sva suya doyduu iin saten alnn suyunu emmeyecek ve tozuma olmayacaktr. Su/al
oranna dikkat etmekte tozuma sorununu ortadan kaldracaktr.
Yzeyin Astarlanmas
Al sva yaplan yzeyin boyama ilemine kadar havada bulunan nem ve rutubetten
etkilenip zarar grmemesi ve boyama esnasnda sarfiyatn az olmas iin solvent veya su
bazl astar malzeme ile bir film tabakas oluturacak ekilde astarlanmas gerekir.
Gnmzde tm dnyada solvent bazl kimyasallar yerini evre dostu su bazl
kimyasallara brakmaktadr. Eskiden vernik ve sentetik tiner ile yaplan astarlama ilemi
yerini su bazl vinil akrilik kopolimer esasl yzey balaycl fazla rnlere terk etmitir.
Al sva yaplan yzeyin tam kurumas gerekletikten sonra; bu yzeye son kat
olarak ne tip bir boyann uygulanacan aratrlr. Son kat uygulamada duvar
kad kullanlacak ise astarlama ilemi yaplmaz.
Uygulanacak boya tipine gre retici firmann tavsiye ettii astar malzemenin
temini yoluna gidiniz. Yanl malzeme seimi boya yzeyinde klcal atlaklara neden olabilir
bunun iin teknik yardm alnz, kulaktan dolma bilgilerle hareket etmeyiniz.
Su bazl astarlar; 1/5-7 orannda su ile inceltilip yzeye fra veya rulo yardmyla
bir iki kat uygulanr. Solvent bazl astarlar inceltilmeden fra veya rulo yardmyla bir-iki
kat uygulanr. Uygulama scakl +7 ile +30 C arasnda olmaldr. Astarlama ileminden en
az 6 saat sonra boyama ilemine geilmelidir.
Al Sva Makineleri
Pskrtme Tabancas
Elektrik Balants
Hava Hortumu
Elektrik Kablosu
Temizleme Aparat
Su Hortumu
Su Motoru
Flowmetre/Su debimetresi
Su Motoru Kontaktr
Basn alteri
Rotor/Stator
Kartrc
Mikser Fii
Start/Stop Konta
KAYNAKLAR:
1. Kaynak Fatih, Al Sva ders notlar(yaynlanmam), Ankara, 2005.
2. Ulusal meslek standard, Al Sva Uygulaycs (seviye 3), (MYK), Ankara, 2011.
3. Ulusal yeterlilik, Al Sva Uygulaycs (seviye 3), MYK, Ankara, 2011.
4. MEB, ALI SIVA, naat Teknolojisi modl, MEGEP, Ankara, 2006
5. MEB, ALI, naat Teknolojisi modl, MEGEP, Ankara, 2007.
6. Bayndrlk Bakanl Genel Teknik artnamesi, Ankara, 2008.
7. Meslek ve Teknik Eitim okullar sal ve Gvenlik Rehberi, alma ve Sosyal Gvenlik
ve Milli Eitim Bakanl yayn, 2011.
8. Trk standartlar, TS 370 Allar, Trk Standartlar Enstits, Ankara 1996
9.www.dalsan.com.tr
10.www.alcder.org.tr
11.www.ase.com.tr
12. www.astasalc.com