NDEKLER

Sayfa No

nsz...........................................................................................
..................................
indekiler....................................................................................................................
1. ANA MAKNE VARDIYASI
1.1. Makine Vardiyas Tutma Prensipleri...........................................................1
1.1.1. Vardiya Gerekleri..................................................................................1
1.1.2. Vardiya Deiimi....................................................................................1
1.1.3. Makine Vardiyas...................................................................................2
1.1.4. Kstl Gr...........................................................................................3
1.1.5. Kylar ve Snrl Sular..........................................................................3
1.1.6. Demirdeki Gemi.....................................................................................4
1.2. Vardiyadaki Kontroller..................................................................................4
1.2.1. Ana Makine............................................................................................4
1.2.2. Jeneratr.................................................................................................5
1.2.3. Kazan......................................................................................................5
1.2.4. Prifayer.................................................................................................5
1.2.5. Kompresr..............................................................................................5
1.2.6. Evaporatr..............................................................................................5
1.2.7. Egzost Ga Ekonomayzer.......................................................................6
1.2.8. Tanklar...................................................................................................6
1.2.9. Dier........................................................................................................6
2.

ANA MAKNE, YARDIMCI SSTEMLER LE LGL EKLLER

2.1. Valfl Streynler.................................................................................................7
2.2. Ana Makine ve Balantlar.........................................................................11
2.3. Kazan.............................................................................................................19
2.4. Jeneratr........................................................................................................22
2.5. Dmen Donanm..........................................................................................23
2.6. Ana Kompresr.............................................................................................24
2.7. Soutma lemi..............................................................................................25
2.8. Prifayer........................................................................................................26
2.9. Bowl................................................................................................................27
2.10. Evaporatr...................................................................................................28
2.11. Eanjr.........................................................................................................29

3.

GEMDE KULLANILAN ALETLER

3.1. Bakm , Onarm Ekipmanlar......................................................................30
3.2. lm Aletleri...............................................................................................36
3.3. zolasyon Malzemeleri..................................................................................38

4.

GEMDE KULLANILAN SEMBOLLER , EMALAR

4.1. Elektrik Aparatlar Sembolleri...................................................................39
4.2. Elektrik Datm emas...............................................................................41
4.3. Boru Devresi Sembolleri...............................................................................42

5.

ANA MAKNE KONTROL LSTES

5.1. Genel Kontroller..........................................................................................45
5.2. Ana Makine Istma Sistemi.........................................................................45
5.3. Ana Makine Soutma lemi.......................................................................46
5.4. Yardmc Kazan Manuel Yakma ve Sndrme.......................................47
5.4.1. Yakma.................................................................................................47
5.4.2. Sndrme...........................................................................................48
5.5. Ana Jeneratr Kullanm.............................................................................48
5.5.1. Balatma lemi....................................................................................48
5.5.2. Durdurma lemi..................................................................................48
5.6. Ana Switchboard Kullanm........................................................................49
5.6.1. Hava Devresi Kesici ve Yk Deiimi................................................49
5.6.2. Yk Deiimi ve ABC Balant Kesilmesi.........................................49
5.7. Soutucu Kullanm......................................................................................50
5.7.1. Hazrlk.................................................................................................50
5.7.2. altrma.............................................................................................50
5.7.3. Durdurma.............................................................................................50
5.8. Prifayer........................................................................................................50
5.8.1. altrma.............................................................................................50
5.8.2. Durdurma.............................................................................................50
5.9.Vakum Tipi Evaporatr Kullanm.............................................................51
5.9.1. altrma...........................................................................................51
5.9.2. Durdurma..........................................................................................51
5.10. Oily- Water Seperatr Kullanm...........................................................52
5.10.1. Hazrlk..............................................................................................52
5.10.2. altma............................................................................................52
5.10.3. Durdurma..........................................................................................52

6.

ANA MAKNE EGZOST VALF

6.1. Egzost Valfinin Tanm................................................................................52
6.1.1. Valf Spndl ......................................................................................52
6.1.2. Dip Ksm............................................................................................53
6.1.3. Valf Gvdesi.......................................................................................53
6.1.4. Hava Silindirleri ve Piston................................................................53
6.1.5. Hava Silindirik ve Piston..................................................................53

7.

KRANKKEYS

7.1. Krankkeys ncelenmesi...............................................................................55

7.1.1. Gvenlik Tedbirler............................................................................55
7.1.2. Kontroller...........................................................................................55
8. KRANKAFT
8.1. Krankaft Deflekn...................................................................................55
8.1.1. lmn Amac................................................................................55
8.1.2. lem...................................................................................................55
8.1.3. Sonu ve Deerlendirme...................................................................56
8.1.4. Toleranslar.........................................................................................57
8.1.5. Dzeltme.............................................................................................57
8.1.6. Krankaft Deflekn Kayt izelgesi...............................................58
9. VALF TAYMNG AYARI
9.1. Valf Tayming lm ve Ana Jeneratr Tappet Klerens Ayar............59
9.1.1. Ama...................................................................................................59
9.1.2. Hazrlk...............................................................................................59
9.1.3. Valf Tayming lm.......................................................................59
9.1.4. Emme ve Egzost Valflerini Alp Kapanmas................................59
9.1.5. Yakt Pskrtme Balamas..............................................................59
9.1.6. Tappet Klerens Ayar........................................................................59
9.1.7. Tayming Diyagram Kayt izelgesi................................................61
10. BORU DEVRES DYAGRAMI
10.1.Tatl Su Soutma Devresi...........................................................................62
10.2.Ana Makine F/O Boru Devresi..................................................................63
10.3.Stern Tube L/O Boru Devresi....................................................................64
10.3.Jeneratr F/O Boru Devresi.......................................................................65
10.4.Deniz Suyu Soutma Boru Devresi............................................................67
10.5.Kazan F/O Boru Devresi............................................................................68
10.6.6K ve 4K Boru Devresi...............................................................................69
10.7.Basnl Hava Boru Devresi.......................................................................70
10.8.Besleme Suyu Boru Devresi........................................................................71
10.9.F/O Transfer Boru Devresi........................................................................72
10.10. F/O Seperatr Boru Devresi..................................................................73
10.11. Sintine Boru Devresi...............................................................................74
10.12. Ana Makine Yalama Devresi...............................................................75
11. KAYNAKLAR...................................................................................................76
12. YAZARIN ZGEM..................................................................................77

1.MAKNE VARDYASI
1.1.Makine vardiyesi Tutma Prensipleri
Makine vardiyasn tutan mhendis,temsilcidir ve ncelikli sorumludur.Operasyonlarda
gemiyle makinesinin gvenliinde yetkilidir.Tm makine ekipmanlarnn gerekli testlerini ve
dzenlemelerini yapar.
1.1.1. Vardiya Gerekleri
-

Makine vardiyasnn grnm,tm makine ekipmanlarnn gvenli bir ekilde

kullanlmasn,her durumda otomatik veya manuel olarak gemi seyrinin dzenli bir
ekilde yaplmasn salamaktadr.

Makine vardiyasnda aadaki kriterler gz nne alnmaldr.

a)Geminin ve makinenin cinsi
b)Makinenin,gemi emniyetinin asndan denetlenmesi
c)zel artlarda makine operasyonlar (hava,buz,s su,acil durum)
d)Makine vardiyas tecrbesi
e)Geminin,ykn,evrenin korunmas
f)Uluslar aras,ulusal,blgesel kurallara riayet
g)Geminin normal operasyonlarnn yaplmas

1.1.2. Vardiya Deiimi

-

Sonraki vardiya mhendisi gelene kadar vardiyay terk edilmemelidir.

Vardiya mhendisi vardiyada,nceki vardiya yelerinin grevlerini tam olarak yerine
getirdiini denetlemelidir.
Vardiya deiiminde vardiya mhendisleri aadakileri uygulamaldr;
a) Bamhendisin gemi ve makine sistemleri ile ilgili zel talimatlar ve daimi
emirleri
b) Makineler ve sistemler zerinde personelin kar karya bulunduu potansiyel
tehlikelerin fakna varlmas
c) Sintinenin,balast tanklarnn,slop tanklarnn,tatl su tanklarnn,sewage
tanklarnn seviyesinin kontrol
d) Salkla ilgili atklarn zel durum kontrol
e) Yardmc sistemlerin,elektrik datm sisteminin durum kontrol ve eitli
operasyonlar
f) Varsa kontrol konsol ekipmanlarnn ve grntleme artlarnn manuel kontrol
g) Varsa otomatik kazan kontrollerinin,limit kontrol sistemlerini,yanma kontrol
sistemlerinin buhar kazan operasyonlar dahilinde kontrol
h) Kt hava,buzlanma s su gibi potansiyel tehlikelere kar nlemler
i) Yaktn rezerv tanklarnda,settling tanklarnda ,servis tankndaki durumunun ve
seviyesinin kontrol
j) Ekipman arzas ya da kt gemi artlar dolaysyla oluan zel durumlarda
operasyon
k) Makine dairesindeki lm raporlar
l) Yangnla mcadele ekipmanlarnn durumu
m) Makine dairesi loguna durumlarnn kaydedilmesi

1.1.3. Makine Vardiyas

-

Vardiyadaki mhendis, vardiyada aralar sayesinde geminin, makinenin, yardmc

donanmn gvenli ve verimli bir ekilde altn grmelidir.
Vardiya mhendisi, makine dairesindeki operasyonlar bamhendis olsa dahi
sorumludur.
Makine vardiyasnn tm yeleri, kendi grevlerini bilmelidir.Ayrca aadakilerin
kullanmnda gemiye saygl olmaldr.
a) Dahili iletiim sistemleri
b) Makine dairesinden k yollar
c) Makine dairesi alarm sistemleri
d) Makine dairesindeki yangnla mcadele ve kontrol ekipmanlar
Dzgn almayan,beklenmedik arza gsteren makinelerin zel servis gereksiminin
not edilmesi gerekir.
Vardiya mhendisi normal artlarda hareket ekipmann yn veya hz deiikliine her
an hazr tutmakta ykmldr.
Makine dairesinde periyodik operasyonlar yaplrken belirlenen vardiya mhendisi
makine dairesine arlmaya her an hazr olmaldr.
Tm kpr st emirleri yerine getirmelidir.Yn veya hz deiiklikleri
kaydedilmelidir. Vardiya mhendisi manuel modda ve manevra modunda hareket
nitesinin kontroln yapmaldr.
Mekanik,elektrik ,elektronik,hidrolik, pnomatik sistemler,kontrol aparatlar,gvenlik
ekipmanlar,tm yaam mahalli servis sistemleri iin gerekli zen gsterilmelidir.
Makine vardiyas esnasnda yaplan tm bakm,hasar kontrol,onarm operasyonlarnn
dzeni
bamhendis
tarafmdan
kontrol
edilmelidir.Vardiya
mhendisi
izolasyondan,by-paslardan sorumludur ve yaplan tm ileri kaydetmelidir.
Makine vardiyas stand-bya geirildiinde vardiya mhendisi,tm makine ve
ekipmanlarnn manevraya hazr olmasndan sorumludur.
Vardiya mhendisleri ,vardiya esnasndaki genel vazifelerini birbirinden ayramaz.
Vardiya mhendisleri vardiyalarnda dier vardiya yelerini makinenin , geminin veya
insanlarn karlaabilecei olas tehlikelere kar uyarmaldr.
Vardiya mhendisi makine dairesinde vardiyann dzenli olarak ilediinden emin
olmaldr.Vardiya esnasnda makine dairesi terk edilmemelidir.
Vardiya mhendisi;ekipmann krlmas,yangn,su basmas veya dier durumlarda
oluabilecek hasarlarn tedbirini almaldr.
Vardiya deiiminde grevi brakacak mhendis,ana veya yardmc makinelerle ilgili
tm kontrolleri yapmal ve kaydetmelidir.
Vardiya mhendisi,bakm ilerinden sorumlu mhendis ile koruyucu bakm,hasar
kontrol ve onarm ileri srasnda ibirlii yapmaldr.Bunlar ierisinde;
a) alacak makine ekipmannn izolasyonu
b) Bakm,onarm esnasnda gerekli olabilecek uygun gvenliin salanmas
c) Personelin kulland ekipmanlarn,yntemlerin,alnan nlemlerin hangi
mhendisler tarafndan nasl yapldnn makine dairesi loguna kaydedilmesi
d) Gerekli grldnde onarlan makine ve ekipmanlarn teste tabi tutulmas ve
altrlmas

Makinenin otomatik ekipmanlarnn arzalanmas durumunda manuel operasyonlarn

kolaylkla yaplabilmesi iin vardiya mhendisi vardiyasnda tm makine dairesi
lmlerini yapmaldr

Makine vardiyasndaki vardiya mhendisi aadaki durumlar acilen ba mhendise

bildirmelidir ;
a) Geminin gvenliini tehlikeye sokabilecek makine hasar veya aksaklklar
b) Herhangi bir aksaklk ktnda ki bu makine hareket mekanizmasn , yardmc
makine ekipmanlarn veya hz kumanda sistemini etkiler
c) Acil durumda veya ne yapacana karar veremediinde

Ba mhendisin haberdar olmas gereken durumda deilse bile grevli vardiya

mhendisi acil durumlarda geminin gvenlii ilk tedbiri almaktan ekilmemelidir.
Gvenli bir makine vardiyasn salamak amacyla grevli vardiya mhendisi,vardiya
personeline gerekli tm bilgi ve talimatlar vermelidir.Detayl tm
elektrik,mekanik,hidrolik,pinomatik,elektronik ekipman onarmlar iin ba
mhendisin ve grevli vardiya mhendisinin talimatlar hazr bulunmaldr.Bu
onarmlar kaydedilmelidir.

1.1.4. Kstl Gr
-

Makine vardiyasndaki vardiya mhendisleri,kpr stnn hz veya yn deiiklii

emirlerine uyacak ekilde daimi hava veya buhar basncn ses iaretleri iin hazr
tutmaldr.Ayrca manevra iin kullanlan yardmc makine ekipmanlarnn hazr
olmasn salamaldr.

1.1.5. Kylar ve Snrl Sular

-

Makine vardiyasndaki vardiya mhendisi gemini kstl sulara girdiini anlar anlamaz
manevrayla ilgili tm makine ekipmanlarn acilen manuel moda geirmelidir.Vardiya
mhendisi ayrca dmen ve dier manevra ihtiyalar iin uygun ekstra bir g
rezervini hazr tutmaldr.Acil operasyonlar iin acil durum kumanda ve yardmc
ekipmanlar hazr tutulmaldr.

1.1.6. Demirdeki Gemi

-

Korunmasz demirlemede ba mhendis standart vardiyann uygulanp

uygulanmamas durumunu kapatana bildirmelidir.
Gemi demirdeyken veya dier gerek deniz artlarnda grevli vardiya mhendisi
aadakileri salamaldr;
a) Verimli bir makine vardiyasnn tutulmas
b) Tm makine ekipmanlarnn operasyonlarnn ve periyodik incelemelerinin
yaplmas
c) Kpr stnden gelebilecek emirler dorultusunda ana veya yardmc makinelerin
hazr tutulmas
d) Gemideki kirlilikten dolay evrenin kirlenmemesi iin gerekli nlemlerin alnmas
ve kirlilii nleme kurallarna uyulmasnn salanmas
e) Tm hasar ve kontrol ve yangnla mcadele sistemlerinin hazr tutulmas

1.2. Vardiyadaki Kontroller

1.2.1. Ana Makine
-

Tatl su ekspenn
Kaver zerindeki valflerin zerindeki durumunun incelenmesi;
a) F/O Pskrtme Valfi:Yksek basn borularndaki pskrtme sesinin,scaklnn,
F/O kaaklarnn kontrol
b) Egzost Valfi:Gaz kaaklar,gaz kaak sesi ,koku ,egzost gaz scakl ve soutma
suyu scakl kontrol
c) Starting Air Valf :lk hareket havas borusunun scaklnn kontrol.Eer boru
scak ise valf karyordur.
d) Safety Valf:Egzost potlarndan gaz kaann kontrol
e) ndikatr Musluu :Gaz kaa kontrol
FO Pskrtme Pompas:Operasyon artlar ; F/O ve buhar kaaklar kontrol
Kaverlerin gaz kaaklar veya ar grlt ynnden kontrol,silindir yalama ya
borularndaki kaaklar vibrasyonlarn kontrol
Turboarjer
a) Emme filitresi manometre kontrol,blover ve trbin taraflarndaki ses,titreim
kontrol
b) Turboarjer L/O ak kontrol
Yerel Gey Tablosu : Her geycin kontrol
Silindir Yadanl : Yalama artlarnn kontrol
F/O ve L/O Otomatik Streyneri : Giri ve k arasndaki basn deiimlerinin
kontrol
Zincir keys ve krankkeysteki scaklk ve grlt kontrol
Stern tube
a)
Stern tube L/O samp tank ve stern tube L/O pompas discharege basn , ya
seviyesi kontrol
b)
Stern tube L/O kulerine giri ve k soutma suyu scakl kontrol ,kaak ve
dier durumlar
c)
Stern tube L/O dn scaklk ve basn kontrol
CPP
a)
CPP L/O pompas discarege basnc ve kauuk hortumda yksek basntaki
kaaklarn kontrol
b)
CPP pevane pitch aras kontrol
Kulerler
a)
Scaklk ,kaak ve dier durumlarn kontrol
L/O samp tank seviyesi kontrol
Pompalar
a)
Pompalarn emme ve discharge basn kontrol
b)
Motorun ar snma,titreim ve grlt kontrol
c)
Pompa glendindeki kaaklarn kontrol

1.2.2. Jeneratrler
-

Dizel jeneratrn enstrman panel kontrol

Gavarnr , L/O samp tank ve yatak ya seviye kontrol
F/O pskrtme pompas alma artlar,kaaklar ve dier durumlarn kontrol
Motorun kndaki L/O scaklk kontrol
Kaaklar , titreim ve dier durumlar iin direkt kullanm pompasnn kontrol
Yalama , gaz kaaklar , soutma suyu ve D/O iin valf hareket mekanizmasnn
kontrol
Motor knda her bir silindir iin egzost gaz ve soutma suyu scaklk kontrol
Stand-by jeneratrn kontrol

1.2.3. Kazan
-

Buhar basnc ve suyu kontrol

Her bir indikatr lambasnn normal yandnn brner kontrol panelinde grlmesi
Kazan yakma pompa nitesi;
a) F/O iin kontrol indikasyonlarnn kontrol
b) Yanma basnc kontrol
c) Streyner kaaklarnn kontrol
Kazan su seviyesi
a) Kontrollerin indikasyonlarnn ve beleme suyu kontrol valfinin ama valflerinin
kontrol
b) Dier kontroller iin kontrol
Kazan balantlarnn kaaklar iin kontrol
Ya kaaklar iin inspekin tank kontrol
Atmosferik konderser seviyesi , dreyn k scakl kontrol

1.2.4. Prifayer
-

Ar yakttan kaaklar ve scaklk kontrol

Dili keysi ya basn kontrol
Titreim ve altrma artlar kontrol
Ya scakl , kaaklar ve dier durumlar iin hiyterin kontrol
Su tank seviyesi kontrol

1.2.5. Kompresr
-

Krankkeys ya seviyesi kontrol

Kompresr ve motorun ar snma , titreim ve kontrol
Rezervuar havasnda suyun tahliye edilmesi

1.2.6. Evaporatr
-

Vakum , tuzluluk , soutma suyu scakl ve stma scakl kontrol

Flushing durum kontrol
Ejektr pompas ve distileyt pompas altrmas artlar kontrol

1.2.7. Egzost Gaz Ekonomayzer

-

Egzost gaz scakl kontrol

Gaz kaaklar , buhar ve besleme suyu kaaklar kontrol

1.2.8. Tanklar
-

Ana makine L/O samp tank seviyesi kontrol

Settling tanktaki ve servis tankndaki F/O scaklk ve seviye kontrol
Settling tanktaki ve servis tankndaki D/O seviye kontrol
L/O depolama tank , servis tank, silindir ya tank kaaklarnn kontrol
Sla tank ve bilge seviye tank seviye kontrol

1.2.9. Dier
-

Makine dairesindeki ve sintinedeki genel durumlarn kontrol

Su ve temizleyici iin ayar basn valfinin kontrol

5.ANA MAKNA KONTROL LSTES

- 5.1. Genel Kontroller
Alt Kat:
- Bedbelyt, freym, tiebolt, krankaft, krankweb, krankpin, krankjurnal, anayatak,
krankpin yata, konnektin rod, stuffing box, stuffingbox L/O dreyn borusu, teleskobik
tp, krankkeys rilif valfi, yardmc blover, chain drive tighteher, chain case, srast
yata yata, dner dili,fly wheel
Orta Kat :
- Silindir ya lubrikatr,kemaft,egzost kem,kemaft yata,gavarnr,emercansi konsol
makine telgraf,F/O regleytin hendl,starting air distribtr,pilot hava borusu,hava
kuleri,skaven manifoldu rilif valfi,F/Odreyn tank,skaven box,stuffig box.
st Kat :
- Silindir kaver valflrei,egzost valfi,enjektr,strating air valf,indikatr musluu,safety
valf, bosch tipi yakt pskrtme valfi, pamp mark, regleytin aft, F/O yksek basn
borusu, silindir ya non-return valfi, laynersoutma suyu balants, kaver soutma suyu
balants, silindir ceketi, silindir blou, tiebolt, turboarjer, turboarjer L/O tank, ana
starting valf, bo ksmlar, silindir layner, yalama delikleri, scavenging port, soutulmu
ksmlar, O-ring, stuffing box ...
5.2. Ana Makine Istma lemi
Hareketten 12 saat nce :
- L/O purifayer altrlr.CFW valfi makineyi scak iin alr.
Hareketten 90 dakika nce :

- Aadaki pompalar iin gerekli elektrik kaynaklar

alr.

Ceket CFW pompalar,kazan suyu sirklasyon pompalar,F/O pompalar,F/O

sirklasyon pompalar,M/E F/O pompalar,kemaft L/O buster pompalar,CPP kontrol
ya pompalar, stern tube L/O pompalar
Ekstra E/R havalandrma fanlar altrlr.

Hareketten 85 dakika nce :

- Ceketten CFW pompas altrlr.
- Ceket CFW stma altrlr.
Hareketten 80 dakika nce :
- Aadaki makine ekipman iin gerekli elektrik kaynaklar alr.
- Yardmc bloverler , oil missed detector.
Hareketten 75 dakika nce :

M/E L/O pompas altorlr.

Kemaft L/O buster pompas altrlr.

Hareketten 70 dakika nce :

- Stern tube L/O pompas altrlr.
- CPP kontrol ya pompas altrlr.
- aft yataklar ve dier yataklarn ya seviyesi kontrol edilir.
Hareketten 65 dakika nce :
- Otomatik silindir ve dier yadanlklar altrlr.
Hareketten 60 dakika nce :
- Kazan suyu sirkilasyon pompas altrlr.
Hareketten 55 dakika nce :
- F/O pompas altrlr.
- F/O sirkilasyon pompas altrlr.
- Otomatik vizkozite kontrol motorunun sensr alr.
Hareketten 50 dakika nce :
- Ekstra merkezi CFW pompas alr.
Hareketten 35 dakika nce :
- CPP almas kontrol edilir.
Hareketten 25 dakika nce :
- Makine telgraf denenir.
Hareketten 20 dakika nce :
- Ana makine altrlr.
Hareketten 10 dakika nce :
- Ana makine test edilir.
Uygun zamanda :
- Ceket CFW k scakl 70 Cye ulatnda stma kapatlr.
S/B :
- Flovmetreler okunur.
Uygun zamanda :
- F/O purifayer altrlr, D/O purifayer durdurulur.
- F/O transfer pompas alr ve otomatik konuma getirilir.
5.3. Ana Makine Soutma lemi
Uygun zamanda :
- Ana makine devir says drlr.
S/B 10 mil :

F/Odan D/O ya geilir.

F/O transfer pompas kapatlr.

S/B 3 mil :
- Ana hava deposundaki rutvalf alr ve ana kompresr paralel almaya alnr.
F/W :
-

Flowmetreler okunur.
Ana makine durdurulur.
ndikatr musluklar alr.
Rut valf kapatlr,blow off valfi alr.
Ana kompresr devreye alnr.
Otomatik silindir yalamas altrlr.

Soutmann balangc :
- F/O sirklasyon pompas durdurulur.
- F/O pompas durdurulur.
- Otomatik viskozite kontrol motorunun sensr kapatlr.
- Ekstra merkezi CFW pompas durdurulur.
- L/O purifayer durdurulur.
Soutma :
-

Kemaft L/O busder pompas durdurulur.

M/E L/O pompas durdurulur.
CPP kontrol ya pompas durdurulur.
Stern tube L/O pompas durdurulur.
Ceket CFW pompas durdurulur.
Yardmc bloverler ve oil mist dejektor iin elektrik kaynaklar kapatlr.
Ekstra E/R havalandrma fan durdurulur.

Uygun zamanda :
- D/O prufiyar durdurulur.
Makine durdurulduktan 12 saat sonra :
- Kazan suyu sirklasyon pompas durdurulur.
5.4. Yardmc Kazan Manuel Yakma ve Sndrme
5.4.1. Yakma
1) BURNER KONTROL PANELdeki F/O PUMP switchi AUTOdan
MANUONa evrilir.
2) CHANGE OVER SWTCH,STOPdan PREPURGEye evrilir
3) PURGE COMPLETE,yandktan sonra CHANGE OVER SWTCH,
.PREPURGEden PILOT BNR ye evrilir.
4) CHANGE OVER SWTCH , PILOT BNRden F/O VALVE e evrilir.
5) CHANGE OVER SWTCH , F/O VALVEden BURNG e evrilir.
6) HGH-LOW switchi , AUTOdan MANU ONa evrilir.

5.4.2. Sndrme
HIGH-LOW brneri yandnda buhar basnc 6.0 kgf/cmyi aarsa
HIGH-LOW switchi MANU ONdan AUTOya evrilir.
2) Buhar dram basnc 6,3 kgf/cmularsa CHANGE OVER
SWTCH,BURNG den POSTPURGEa evrilir.
3) PURGE COMPLETE yandnda CHANGE OVER SWITCH ,
POSTURGEden STOPa evrilir.
4) BURNER CONTROL PANEL zerindeki F/O PUMP switchi, MANU
ONdan AUTOya evrilir.
1)

5.5. Ana Jeneratr Kullanma

5.5.1. Balatma lemi
-

Stand-by durumunun iptali

1) MAN SWITCBOARD zerindeki S/B DG SELECT , ONdan OFFa
evrilir.
2) LOCAL CONTROL PANEL zerindeki CONTROL POSITION
STWICH , REMOTEdan LOCALa evrilir.
3) FUEL HANDLE , RUNdan STOP pozisyonuna getirilir.

altrma iin hazrlk

1) Btn indikatr musluklar alr.
2) Aadaki ya seviyeleri kontrol edilir.
L/O SUMP TANK
GOVERNOR
GENERATOR BEARIGS
3) Tm FUEL HANDLE , STOPdan RUNa getirilir.
4) Makine tarafndaki STARTING BUTTONa baslarak hava aklr , bu
arada indikatr musluklar kapatlr ve hava kamamas salanr.
5) Tm indikatr musluklar kapatlr ve somunla iyice sklr.

Ana jeneratrn altrlmas

1) FUEL HANDLE , STOPdan RUN a getirilir.
2) STARTING BUTTON a baslarak jeneratr altrlr ve rlanti artlar
kontrol edilir.
3) LOCAL CONTROL PANEL zerindeki CONTROL POSITION
SWITCH, LOCALdan REMOTEa evrilir
4) MAIN STWITCHBOARD zerindeki S/B DG , OFFdan ONa evrilir.

5.5.2. Durdurma lemi

Durdurmadan nce egzost gaz scaklnn 200 C nn altnda olduu grlmelidir.

Stand-by durumunun iptali

1) MAN SWTCHBOARD zerindeki S/B DG SELECT, ON dan OFF a
evrilir.
2) LOCAL CONTROL PANEL zerindeki CONTROL POSITION
SWITCH, REMOTOdan evrilir.
Ana jeneratrn durdurulmas
1) FUEL HANDLE, RUNdan STOPA evrilerek jeneratrn durdurulmas
salanr.
2) Btn indikatr musluklar alr.
3) STARTING BUTTONA baslarak silindirlerle hava girmesi salanr,
silindirler ierisindeki egzost gazlar indikatr musluklarndan atlr.

Stand-by durmuna dn
1) Btn indikatr musluklar kapatlr, somunlar iyice slklr.
2) FUEL HANDLE, STOPdan RUNa evrilir.
3) LOCAL CONTROL PANEL zerindeki CONTROL POSITION
SWITCH, LOCALdan REMOTEa evrilir.
4) MAN SWITCHBOARD zerindeki S/B DG SELECT, OFFdan ONa
evrilir.

5.6.

Ana Switchboard Kullanm

5.6.1. Hava Devresi Kesici ve Yk Datm Balants

1) Jeneratr alma voltaji bulunur ve bus voltagea ayarlanr. ki voltaj aras
farkllklar, voltaj reglatr ile giderilir.
2) Jeneratrn alma frekans bulunur ve bus frekansna ayarlanr. ki voltaj aras
farkllklar, governr kontrol svii ile giderilir.
3) CONTROL MODE SELECT, AUTOdan MANa evrilir.
4) SYNCHROSCOPE SELECT, AUTOdan MANa evrilir.
5) ACB CONTROL SWITCH, indikatr saat 12 pozisyona geldiinde ekilip
evrilerek CLOSEa getirilir bylece ACB busa balanm olur.
6) SYNCHROSCOPE SELECT, OFFA GETRLR.
7) Yk fazla geldiinde jeneratrdeki GOVERNOR CONTROL SWITCH, bir taraf
RAISE, dier taraf LOWERa getirilerek ykn eit ekilde paylalmasn salar.
8) Yk eit paylaldnda CONTROL MODE SELECT, MANdan AUTOya
evrilir.
5.6.2. Yk Deiimi ve ACB Balant Kesilmesi
1) CONTROL MODE SWITCH, AUTOdan MANa evrilir.
2) Sabit frekans korumak iin ykn deitii durumlarda jeneratrdeki GOVERNOR
CONTROL SWITCH, bir taraf RAISE, dier taraf LOWERa evrilmek suretiyle
yk dengeler.

3) Yk 20 kWa dtnde ters g retimine engel olmak iin ACB CONTROL

SWITCH OPENa getirilir, bylece ACB balants busdan kesilmi olur.
4) CONTROL MODE SELECT, MANdan AUTOya evrilir.
5.7.

Soutucu Kullanlmas

5.7.1. Hazrlk
1) Ya soutucuna ve kondensere su salanr.
2) Kompresrn ya seviyesi kontrol edilir.
3) Kompresrdeki datm valfi alr.
5.7.2. altrma
1)
2)
3)
4)

G alr.
Start buttona baslr.
Kmpresr zerindeki emme valfi kademeli olarak alr.
Emme basnc valf alrken aniden ykseltilmemelidir.

5.7.3. Durdurma
1) Artan soutucuyu kondenserden toplamak iin datm valfi kapatlr.
2) Kompresr, dk basn dzenliyici tarafndan durdurulur.
3) Kompresr zerindeki emme valfi kapatlr.

5.8.

Prifayer kullanm

5.8.1. altrlma
1) Dili kutusundaki LO miktarna baklr.
2) Aadaki valfler alr.
DO purifayer; DO k valfi, DO giri valfi
FO purifayer; FO k valfi, FO giri valfi
LO purifayer; LO k valfi, LO giri valfi.
3) Power supply switchI alr vestarter paneldeki run buttona baslr.
4) Purifayer hiyterinin buhar k valfi alr.
5) Purifayer hiyterinin hedef scakl ayarlanr.
6) Purifayer hiyterinin buhar giri valfi kademeli olarak alr.
7) Sabit devir salandnda elektrik akm ve vibrasyon kontrol edilir.
8) Aadakiler iin elektrik akm belirten deerden dk olmaya balarsa
power supply switchi alr ve otomatik kontrol paneldeki auto start buttona
baslr.
DO purifayer; 5 A
FO purifayer; 7 A
LO purifayer; 7 A
9) Fid yann girii ak kontrol valfi tarafndan 0.5 kgf/cmye ayarlanr.

5.8.2

Durdurma

Ak kontrol valfi tamamen alr.

Purifayer hiyterinin hedef scakl drlr.
Purifayer hiyterinin buhar giri ve k valfleri kapatlr.
Otamatik kontrol paneldeki auto stop buttona naslr.
Bowl tamamen durduunda aadaki valfler kapatlr.
DO, FO, LO k valfi
DO, FO, LO giri valfi
6) Otamatik kontrol paneldeki power supply switchi kapatlr.
7) Starter paneldeki power supply switch kapatlr.
1)
2)
3)
4)
5)

5.9.Vakum Tipi Evaporatr Kullanm

5.9.1.altrma
-

Hazrlk
1) Vakum kesme valfi kapatlr.
2) Distile su tanklar ve F.W. tanklarnn valfleri alr.

altrma
1) Ejektr pompas altrlr.
a) Emme valfi ve ana kinistin valfi alr.
b) Ejektr pompas altrlr ve datm valfi alr.
c) Besleme suyu giri valfi alr.
2) Aadaki deerler dorulanr.
a) Vakum
: 700 mmhg
b) Besleme suyu basnc : +0.2 kgf/cm
3) el ii stlr.
a) Istma suyu giri ve k valfleri alr.
b) Gerekirse stma suyu by-pass valfi ayarlanr.
4) Disitile su pompas altrlr.
a) Distile su pompas camndan distile su ak kontrol edilir
b) Datm valfi, datm basncn 1.42.2 kgf/cmde tutacak ekilde
ayarlanr.

Dierleri
1) Tuzluluk gstergesi alr.
2) Kontrol konsolundaki alarm kapatlr.

5.9.2. Durdurma
-

Taramann durdurulmas
1) Kontrol konsolundaki alarm sviine bastrlr.
Istmann durdurulmas
1) Istma suyu by-pass valfi alr.
2) Istma suyu giri ve k valfleri kapatlr.
Disitile su pompas durdurulur.
1) Disitile suyun kalmad grlr ve disitile su pompas durdurulur.

2) Datm valfi kapatlr.

-

Tuzluluk gstergesi kapatlr.

Disitile su doldurma borularn valflerini kapatlr.
Ejektr pompas durdurulur.
1) Hiyter scakl , deniz suyu scakl seviyesine dtnde besleme suyu
giri valfi kapatlr.
2) Datm valfi kapatlr ve ejektr pompas durdurulur.
3) Emme valfi kapatlr.
4) Kinistin valfi kapatlr.

Dier
1) Vakum kesme valfi alr.

5.10. Oily- Water Seperatr Kullanm

5.10.1. Hazrlk
-

Aadaki valfler alr.

1) O.S.B. pompas iin deniz suyu emme valfi.
2) O.S.B. pompas iin disarc valfi.
3) Oily water seperatr disarc valfi.
4) Kinistin valfi.
5) rnekleme suyu giri valfi.

- kinci ayrtrc silindirin yadisarc valfi kapatlr.

- Ya ierik gstergesi , ya seviyesi gstergesi alr.
5.10.2. altrma
1)
2)
3)
4)
5)

O.S.B. pompas altrlr.

Seperatre deniz suyu salanr.
Seperatrn tepesindeki suyu havalandrma valfi alr.
Seperatr deniz suyuyla doldurulur.
Separetr tepesindeki havalandrma valfi kapatlr.

5.10.3. Doldurma
1) Deniz suyuna karan sintineyi temizleme svs deitirilir.
2) Temizleme amacyla alan tatl suyun 10 dakika karmasna msaade
edilir.
3) Seperatrn altrlmas dahi srekli suyla dolu olmas gerekir.
4) Valfler , g kaynaklar kapatlr.
6.ANA MAKNE EGZOST VALF
6.1. Egzost Valfinin Tanm
Egzost valfi 5 ksmdan olur.

6.1.1. Valf Spndl

- Alt ksmna veynvel taklmtr. Makine altrldnda veynvel valf spndln hareket
ettirir.
- Valf sit scaklk dengesini korumak ves basksn azaltmak iin valf spndlnn
rotasyonu , rotasyon indikatrnn st seviyesinde dzenli kontrol edilir.
6.1.2. Dip Ksm
6.1.3
-

Valf spndl iin depitirilebilir bir konik sit vardr.

Su ile soutulur (Dip Ksmda kaver arasnda su kanallar vardr)
Valf Gvdesi
Su ile soutulur. Soutma suyu kaverden su balantlaryla geer ve valf gvdesinin
st tarafndan boalr.
Valf spndln korumak iin iine deitirilebilir yatak yerletirilir. Koruma havas
valf spndl ile yatak arasndan salanr, egzost gaz kaaklarnn zararlarndan korur.

6.1.4. Hava Silindirleri ve Pistonu

-

Hava pistonu iki para konik ring ile valf spndlnn sabitlemektedir.
Valf hava pistonu tarfndabn kapatlr.altrma havas non-return valften salanr.

6.1.5. Hidrolik Silindir ve Piston

-

Valf hidrolik piston tarafndan alr. altrma ya egzost keminden hareket alan
hidrolik silindir tarafndan basnlandrlm kemaft L/O pompasndan
salanr.(Kemaftn zerinde herbir egzost valfine karlk gelen bir hidrolik silindir
mevcuttur.) Bu yabasnc egzost valfinin hidrolik pistonuna yksek basn
borularyla ular.
Piston , valf kapandnda oku azaltan bir damperle donaltlmtr.
Hidrolik silindirin st tarafna bir trotl yerletirilir.Kemroller egzost keminin temel
dairesinde iken altrma ya bu trotldan sirkle olur ve pistondan kemaft
gvdesinde dreyn edilir.

7.

KRANKKEYS

7.1.

Krankkeys ncelenmesi

7.1.1

Gvenlik Tedbirleri

Dner dili aftn d etkenler tarafndan dndrlmesini engellemek iin sabitlenir.

Ana hava rezervuarnn rut valfi kapatlr ve ilk hareket havas durdurulur.
Baret , raincoat , safety shoes ve over shoes giyilir, el feneri alnr ve eksantrik diskler
test edilir.

Krankkeysin iinde hibir ey unutulmamaldr.

Krankkeys iinde kaygan yzeylere ok dikkat edilmelidir.

7.1.2. Kontroller
-

Kontrol krankkeysin en stnden en altna kadar btn ksmlar iin yaplmaldr.

Civatalar ve somunlarn krklar kontrol ekiciyle aratrlr.
Civatalara veya somunlara balanm tespit teli ve rondelalar kontrol edilir.
Piston rodun hareketin ksmlar, guide plate , guide shoe ve teleskopik tpteki krklar
ve kesikler incelenir.
zellikle krankpin ve krank jurnali arasnda yksek tansiyona marus kalan ksm iin
krank kolu yzeyindeki krk ve izikler incelenir.
Krank jurnali ve krank kolu arasndaki, krank kolu ve krankpin arasndaki filletlerin
krklar ve izikleri incelenir.
Son olarak krankkeysin dibi incelenir ve krk metal paralar olup olmadna baklr.
KRANKAFT

8.

8.1. Krankaft Deflekn lm

8.1.1. lmn Amac
-

Krankaftn deflekn , dnme annda krank dairesi yarapna aksiyel uzunluk ve

Ksalnn lsdr. lmn amac,geminin ykleme artlarnda , makine
scaklnda,ana yatak anmalarnda ana yatan dengesi kontrol etmektir.(Krankaft
defleknnn ls ana yataklar ykseklik farkyla orantldr.)

8.1.2. lem
-

Krankaft alt noktann 30 ilerisine evrilir.

BP

BS

- Deflekn gey ana yataklarn merkez hattndan belli bir mesafe tede krank kollar.
arasna yerletirilir. ( Doru yerletirme pozisyonu krank kolu zerinde bir ivi iziyle
iaretlenmitir.)
- Deflekn gey sfra ayarlanr dial spindle birka kez hareket ettirilir, sfr ( 0 ) tekrar
kontrol edilir.
- Krankaft evrilir ve her duruta deerler okunur.( skele, st, sancak ve dip sancak )

Krankaft, deflekn geyin hareket etmediini kontroll etmek amacyla dip iskele
tarafna doru ters ynde evrilir.

Uyar :
-

Deflekn geycin pozitif deeri ( dial spindle kompresyonu ), krank kollar arasndaki
mesafenin kld gsterir.
lm ou zaman 4 durumda yaplr. ( dip, iskele, st ve sancak ) Bununla beraber
ilk durumdaki deer dip iskele ve dip sancak deerlerinin ortalamasdr. nk dnme
esnasnda deflekn gey, alt l noktada konnektin rodu geemez.
Krankaft deflekn lm kyaslama asndan ayn makine scaklnda ve ayn
ykleme artlarnda yaplmaldr.

8.1.3. Sonu ve Deerlendirme

-

Tm deerler kayt tablosuna ilenir ve tm silindirlerin krankaft deflekn

hesaplanr.
( T- ( BP+ BS ) / 2 )

Kiisel lmlerin kyaslanmas amacyla makine scakl ve gemi ykleme artlar

kaydedilir.
Krankaft defleknlar ana yataklar dikey dengesizliine baldr. ( r : Ana yatak
merkezleri dz bir hat boyunca yerlememitir. )

a) Pozitif farkllk yukar doru konveks bir eriye karlk gelir.

TOP

(+)

BOTTOM

( -)

( T- B ) > 0

b) Negatif farkllk yukar doru konkav bir eriye karlk gelir.

(+)
(-)
TOP

BOTTOM

( T- B ) < 0

8.1.4 Toleranslar
Msaade Edilen st Snr

1/10000 X S
( 0.162 )

GENEL DEERLER

Normal Deerler

2/10000 X S
( 0. 324 )

0. 17

0. 45

0. 34

0. 51

RETC DEERLER

Uyar :
S : Piston Stroku ( mm )
A : Tm krank dairesi yaraplar iin
B : Krank dairesi yarap ne doru iken
8.1.5 Dzeltme
Eer krankaft deflekn ok bykse uygun bir dzeltme gerekir.
- Yatak klerensi ve ana yataklarnn bri gey lmleri kontrol edilebilir. Eer bir veya
birden ok yatak anrsa yatak elleri yenileriyle deitirilmelidir.
- Bedpleyt kurulumu sabitleme civatalarnn kayplarnn kontrol vastasyla aratrlr.
VALF TAYMNG AYARI

9.

9.1. Valf Tayming lm ve Ana Jeneratr Tappet Klerens Ayar

9.1.1. Ama
-

Valf tayming lm 4 stroklu dizel makinenin foksiyonlarn anlamann iyi bir

yoludur.
Dzgn tappet klerens ayar btn bir valf tayming dizayn salamak asndan
gereklidir.
Valfler ve push rodlar makine alrken s genlemeye urar, tapped klerensi
genlemeyi absorve etmek iin gereklidir.
Tapper klerensi kem ve kemroller veya valf ve valfsiti andnda deiir. Ayar
periyodik olarak yaplmaldr.

9.1.2. Hazrlk
-

Stand- by durumu kesilir.

L / O havaszlandrma pompas durdurulur.

Tm silindir kapaklar ve F / O pompas ember kapaklar karlr.
Tm indikatr musluklar alr.
Dndrme dilisi ve lokma anahtar hazrlanr.

9.1.3. Valf Tayming lm

-

Makine st l noktaya evrilir. ( Push rodlarna bastrlarak tm valfler kapatlr ).

Eer push rodlarna bastramyorsa makine bir sonraki st l noktaya evrilir.

9.1.4. Emme ve Ekzost Valflerini Alp Kapanmas

-

Makine valfin almasna veya kapanmasna yakn pozisyona kadar hzla evrilir. Bir
kii makineyi yavaa evirirken dier bir kii push roda bastrr.
Push rod hareket edemediinde evirme durdurulur.
Volanda yazl krank as okunur.

9.1.5. Yakt Pskrtmenin Balamas

-

Plencer gayd zerindeki izik grnene kadar makine hzla evrilir, daha sonra
yavalatlr.
izik, yakt pskrtme pompas zerindeki izikle aktnda evirme durdurulur.
Volanda yazl krank as okunur.

9.1.6. Tappet Klerens Ayar

-

Makine st l noktaya getirilir.

Filer aks, rokeram ile valf kprs arasna yerletirilir.
Kalnlklar emme valfi iin 0. 4 mm, ekzost valfi iin 0. 5 mm.
Bu ldeki aklar ok serbest hareket ediyor ve hi gemiyorsa tappet klerensi ok
geni veya ok dardr. Yeniden ayarlanmas gerekir.

KAYNAKLAR
Maritime Technology and Safety Bureau , Ministry of Transport , JAPAN , 1999 CADETS
COMPANION TO TRAINING SHIP TRAINING for engine cadet

Kkahin F. , 2000 , GEM MAKNELER OPERASYONU 1 , Avcol Basm ,

2.Bask , 477 S.

Kkahin F. , 1998 , GEM MAKNELER OPERASYONU 2 , Kaya Matbaaclk

643 S.

Kkahin F. , 1997 , ENGLISH TURKISH ENCYCLOPEDIC TECHNICAL

DICTIONARY , Anka Ofset A. , 620 S.