Professional Documents
Culture Documents
LETM BLGLER
DHL
SERVS ADI
TEL. NO.
MDR
444 80 09
1383
444 80 09
1382
444 80 09
1380
MUHTARLIKLAR SERVS
444 80 09
1384
444 80 09
1385
NO.
Efeler-Bozdoan
73 km
Efeler-Buharkent
83 km
Efeler-ine
33 km
Efeler-Didim
96 km
Efeler-Germencik
21 km
Efeler-ncirliova
10 km
Efeler-Karacasu
85 km
Efeler-Karpuzlu
54 km
Efeler-Koarl
21 km
Efeler-Kk
19 km
Efeler-Kuadas
54 km
Efeler-Kuyucak
57 km
Efeler- Nazilli
45 km
Efeler-Ske
47 km
Efeler-Sultanhisar
29 km
Efeler-Yenipazar
39 km
BALI MUHTARLIKLAR
SN
MAHALLE ADI
ADI SOYADI
TELEFON
e-posta
ADRES
SEDAT UYGUN
5542905628 sedatuygun09@hotmail.com
Adnan Mend.Mh.Dou Aydn bl.No:21
Efeler/AYDIN
2 ALANLI MAH.
MUSTAFA ZEN
5378520413
Alanl Mh.
Efeler/AYDIN
3 ALATEPE MAH.
YKSEL KARABABA
5368698737
Alatepe Mh.
Efeler/AYDIN
4 AMBARCIK MAH.
BAHTYAR OBAN
5325493896
Ambarck Mahallesi
Efeler/AYDIN
5 ARMUTLU MAH.
KAZIM BLR
5383838542
Armutlu Mh.
Efeler/AYDIN
6 AAIKAYACIK MAH.
NECAT YILDIZ
5359720230
Efeler/AYDIN
7 ATA MAH.
BAYRAM AL AKAY
5442362640
Efeler/AYDIN
8 BADEML MAH.
MUHAMMET YAVUZ
5316750100
Efeler/AYDIN
9 BALIKKY MAH.
MUAMMER AKMAZ
5369875803
Efeler/AYDIN
10 BALTAKY
DURMU OBAN
5333718290
Baltaky Mh.
Efeler/AYDIN
11 BCEK MAH.
MEHMET YORULMAZ
5425969809
Bcek Mh.
Efeler/AYDIN
12 CUMA MAH.
NAFZ AMOLU
5443286750
Efeler/AYDIN
13 CUMHURYET MAH.
AHMET REN
5326343157
Efeler/AYDIN
14 AYYZ MAH.
TURHAN KURT
5366795463
Efeler/AYDIN
15 ETEPE MAH.
HASAN AKYOL
5357035064
Efeler/AYDIN
16 FTLK MAH.
RFAN UYUR
5388286984
iftlik Mh.
Efeler/AYDIN
17 DAEYMR MAH.
AYHAN KORKMAZ
5334769388
Daeymiri Mh.
Efeler/AYDIN
18 DALAMA MAH.
OKTAY GNGR
5426541987
Efeler/AYDIN
ORHAN ALDEMR
5354251502
Efeler/AYDIN
20 DANMENT MAH.
SMAL EFE
5324841208
Daniment Mh.
Efeler/AYDIN
21 DEREKY MAH.
AL LHAN
5435706051
Dereky Mh.
Efeler/AYDIN
22 DOAN MAH.
MUSTAFA AL HORTUM
5382560432
Doan Mh.
Efeler/AYDIN
23 EFELER MAH.
ERF AL AVCI
5053885004
Efeler/AYDIN
24 ERKAVAK MAH.
MUHSN KIYAR
5439574045
Efeler/AYDIN
25 EMRDOAN MAH.
ENOL EVREN
5444473900
Efeler/AYDIN
26 FATH MAH.
Efeler/AYDIN
27 GRNE MAH.
AL AYAYDIN
5334549075
Efeler/AYDIN
28 GDRENL MAH.
CEMALETTN AHN
5466219907
Gdrenli Mh.
Efeler/AYDIN
29 GLCK MAH.
VEYSEL ETN
5362497083
Efeler/AYDIN
30 GLHSAR MAH.
BLENT YALIN
5456990099
Efeler/AYDIN
31 GZPINAR MAH.
NAL GNAY
5378422083
Efeler/AYDIN
32 GZELHSAR MAH.
SMAL OKTAY UZ
5376087744
Efeler/AYDIN
5413552465
Efeler/AYDIN
34 HOROZKY
AL OBAN
5364686256
HorozKy Mh.
Efeler/AYDIN
35 ILICABAI MAH.
ALM TARIM
5335580337
Efeler/AYDIN
36 IIKLI MAH.
ERCAN ZNEL
5325256786
Efeler/AYDIN
37 LYASDERE MAH.
MEHMET AYDEMR
5366726619
lyasdere Mh.
Efeler/AYDIN
38 MAMKY MAH.
AHMET DREK
5356488911
Efeler/AYDIN
39 STKLAL MAH.
HSAMETTN AYDEMR
5397883281
Efeler/AYDIN
40 KADIKY MAH.
DOAN ALTAN
5066163699
Efeler/AYDIN
41 KALFAKY MAH.
ERGN TEKN
5327490551
Kalfaky Mh.
Efeler/AYDIN
42 KARAHAYIT MAH.
MEHMET ERDEM
5425451459
Karahayt Mh.
Efeler/AYDIN
43 KARAKY MAH.
HAN AHN
5355282304
Karaky Mh.
Efeler/AYDIN
44 KARDEKY MAH.
H. HSEYN ANOL
5425118992
Orta Sk.No:138
Efeler/AYDIN
45 KEMER MAH.
ERAFETTN YTZ
5322659733
Efeler/AYDIN
46 KENGER MAH.
BAYRAM AL ABAKA
5434818277
Efeler/AYDIN
47 KIRIKLAR MAH.
AHMET NER
5427233063
Krklar Mh.
Efeler/AYDIN
48 KIZILCAKY MAH.
TANSEL IIK
5333840246
Kzlcaky Mh.
Efeler/AYDIN
49 KOCAGR MAH.
ORHAN AKRANCI
5348541711
Kocagr Mh.
Efeler/AYDIN
50 KONUKLU MAH.
FETH AHN
5337216538
Konuklu Mh.
Efeler/AYDIN
51 KOZALAKLI MAH.
HSEYN KSEOLU
5382552811
Kozalakl Mh.
Efeler/AYDIN
52 KULOULLAR MAH.
DURSUN ERTRK
5355065430
Kuloullar Mh.
Efeler/AYDIN
5428915546
Efeler/AYDIN
54 KURTULU MAH.
HSEYN AKIN
5333590345
Efeler/AYDIN
55 KUYUCULAR MAH.
MUZAFFER ERGN
5368685968
Efeler/AYDIN
56 KUYULU MAH.
AL KILIASLAN
5355697486
Efeler/AYDIN
MAALLAH ARSLAN
5414111309
58 MESUDYE MAH.
CEMAL ZNGAL
5058798569
Efeler/AYDIN
59 MESUTLU MAH.
MEHMET AKIROLU
5434300032
Mesutlu Mh.
Efeler/AYDIN
60 MERUTYET MAH.
HSEYN ZDA
5352202616
Efeler/AYDIN
SIRA BROL
5323375281
Efeler/AYDIN
62 MUSLUCA MAH.
MEHMET KOCAOBAN
5352844023
Musluca Mh.
Efeler/AYDIN
63 ORTA MAH.
64 ORTAKY MAH.
AHMET KORKMAZ
5424172033
Ortaky Mh.
Efeler/AYDIN
HALS HEKMOLU
5426844881
Efeler/AYDIN
66 OVAEYMR MAH.
TALAT YNTEML
5353837729
Ovaeymir Mh.
Efeler/AYDIN
67 PINARDERE MAH.
SMAL GANM
5436036150
Efeler/AYDIN
68 SAVRANDERE MAH.
CAFER BOZKURT
5313726636
Savrandere Mh.
Efeler/AYDIN
69 SEREKY MAH.
AL CANTEZ
5424808504
Efeler/AYDIN
70 SIRALILAR MAH.
FAHR YKSEL
5369501490
Srallar Mh.No:56
Efeler/AYDIN
71 AHNALI MAH.
NAL YAKICI
5423628778
Efeler/AYDIN
72 EVKETYE MAH.
HASAN ELGN
5426335237
evketiye Mh.
Efeler/AYDIN
73 TEPECK MAH.
MEVLT BAAK
5446716762
Efeler/AYDIN
74 TEPEKY MAH.
MEHMET YILDIRIM
5433021428
Tepeky Mh.
Efeler/AYDIN
75 TERZLER MAH.
RAMAZAN EN
5423601637
Efeler/AYDIN
76 UMURLU MAH.
MUSTAFA ZER
5323937811
Umurlu Mh.
Efeler/AYDIN
77 YACILAR MAH.
VEL ATANIR
5353701804
Yaclar Mh.
Efeler/AYDIN
78 YEDEYLL MAH.
MEVLT ZEREN
5427965257
Efeler/AYDIN
79 YILMAZKY MAH.
AHN CAN
5432815335
Efeler/AYDIN
80 YUKARIKAYACIK MAH.
ERSZ ZCAN
5424356837
Yukarkayack No:44
Efeler/AYDIN
81 ZAFER MAH.
MUSTAFA SARA
5356258966
Efeler/AYDIN
82 ZEYBEK MAH.
MEHMET AKER
5359491682
Efeler/AYDIN
83 ZEYTNKY MAH.
MUAMMER YANIK
5432280930
Zeytinky Mh.
Efeler/AYDIN
Efeler/AYDIN
UMURLU DN SALONU
DALAMA DN SALONU
OVAEYMR DN SALONU
KADIKY DN SALONU
KARDEKY DN SALONU
ALANLI DN SALONU
GDRENL DN SALONU
Ege Blgesinde yer alan Aydn ili, kuzeyinde zmir ve Manisa, batsnda Ege Denizi, dousunda
Denizli, gneyinde Mula ile evrilidir. Akdeniz ikliminin etkisinde kalan ehir, Byk Menderes Nehri
sayesinde tarm asndan zengindir; pamuk, zeytin, incir, kestane, ttn, narenciye balca tarm
rnlerindendir. Kentin merkezi Efeler ilesinde gemiin en eski izlerine Dedekuyusu (Detepe) Hynde
rastlanmaktadr. Buluntular, Dedekuyusu Hynn tarihini M4500 yllarna kadar indirmektedir. kinci
eski yerleim, MVIII. yzyla kadar tarihinin belirlenebildii Tralleis antik kentidir. Trakyadan g eden
Tiral kabileleri tarafndan Tralleisin kurulduu kaynaklarda belirtilmektedir. Tralleis, XIII. yzyln sonunda
Trkler tarafndan fethedilmi, ancak depremlerin yaratt ar tahribat ve muhtemelen su yetersizlii
nedeniyle iskn edilmemi, antik kentin gney eteklerine yerleilmitir. Aydn, XIV. yzyln ilk eyrei
iinde Aydnoullar Beyliinin, XV. yzylda ise Osmanllarn eline gemitir. Fatih Dnemindeki tahrir
defterlerinde (1451 tarihli) Aydnn yedi mahalleden ibaret bir kasaba ve yaklak 970 nfuslu olduu
belirtilmektedir.
1530 ylnda kentin nfusunun azald ve mahalle saysnn altya indii anlalr. XVI. yzyln sonu
ile XVII. yzyln balarnda Aydnn kentsel geliimi artm, mahallelerin says XVII. yzyln ikinci
yarsnda yirmiye kmtr. XVII. yzyl Osmanlnn en kark olduu dnemlerden birisidir. Celali syanlar
adyla tarihe geen ayaklanmalarn yaatt skntlar nedeniyle halk kylerden kentlere g etmek zorunda
kalmtr. Aydnn XVII. yzylda yaad dier kt olay, byk can ve mal kayb yaatan 1653 yl
depremidir. Tm bunlara ramen kent, ticaretle kendini toparlamaya alarak geliimini srdrmtr. 1671
ylnda kente gelen Evliya elebi, mahalle saysnn 26 olduuna deinir. 1678 ylnda kent 22 mahalle ve iki
gayrimslim cemaatten ibarettir. XVIII. ve XIX. yzyllarda kentin byd ve zellikle XIX. yzyln ilk
eyreinde Aydnn eyalet merkezi sfatn almasyla geliimin olumlu ynde devam ettii anlalmaktadr.
1844 ylndaki temettuat saymnda kent merkezinde 24 mahalle bulunduu, bunlardan 21inin Mslman
dierlerinin gayrimslim olduu vurgulanmtr. 1845 ylnda Aydnda airetler iskn edilmitir. XIX.
yzyln ikinci yarsndan sonra mahalle says 27dir. 1856 senesinde inasna balanan Aydn-zmir
demiryolu 1866da iletmeye alm, blgenin ticari adan canlanmas salanmtr. 1899 ylnda Aydnda
iddetli depremlerden birisi daha yaanm, Aydn il genelinde maddi ve manevi anlamda byk kayplar
vermitir. Birinci Dnya Savann Osmanl Devleti zerinde yaratt bunalmn ekonomik ve sosyal
anlamda lkenin tmne yansd aikrdr. Skntlardan payn alan illerden birisi olan Aydn, 27 Mays
1919 gnnde Yunan igaline uram; devlet ekyalarla urarken bir de igale kar mcadele vermeye
alm, sorunun stesinden gelebilmek iin Yrk Ali Efe, Demirci Efe gibi efelerin bir ksm ile anlama
yoluna gitmitir. Kent 30 Haziranda ksa bir sre iin igalden kurtarlm ise de 4 Temmuzda yeniden
Yunanllar tarafndan ele geirilmi, nihayetinde 7 Eyll 1922de Yunanllar Aydndan karlmtr.
Cumhuriyetin ilanndan sonra Aydnn imarna giriilmi, kentin geliimi salanmaya allmtr.
Gnmzde ehir anayollar boyunca bymesini srdrmektedir. Aydn kenti, tarihi, turizmi ve tarm ile Bat
Anadolunun en nemli ehirleri arasnda yerini tescillemitir.
2.TRALLEIS: Topyata Mevkiindeki antik kentte yaplan kazlar ve aratrmalar yerleimin tarihini M
VIII. yzyla kadar indirmitir. Kalntlar gnmze kadar ulaan eserler arasnda arsenal, hamam,
gymnasium, surlar, latrina,
mezarlar, konutlar, dkknlar,
apel yer alr; byk bir ksm
Roma-Bizans dnemlerine
aittir. Heykeltralk okulu ve
seramik atlyeleri ile de
nldr.
3. ALHAN OLU SMAL TRBES: Veysi Paa Mahallesinde, Hasr Pazar Mevkiinde yer alr.
Cami ve medresesi
Kurtulu Savanda
yanmtr. Kbik
gvdeli trbenin zeri
bir kubbe ile rtldr.
nasnda ta, tula ve
devirme malzeme
kullanlmtr. Mezar
talarndan yapnn
XIV. yzyl son
eyreinde,
Aydnoullar Beylii
zamannda ina
edildii anlalmaktadr.
4. TABAKHANE HAMAMI: Ramazanpaa Mahallesindeki eserin inasnda moloz ta, tula, devirme
malzeme kullanlmtr. Girii dou cephesinden verilmitir. Kubbe ile rtld anlalan soukluun
kuzeyindeki giriten scakla geilir. Ortada kubbeli, eyvanl, ke hcreli plana sahip scakln
kubbesi yklmtr. Eyvanlarn zeri sivri kemerli tonozlarla, kelerdeki halvet hcrelerinin zeri kubbe ile
rtldr. Girii batdaki
eyvann
iinden
verilen
gneybatsndaki hcrenin
zeri de bir kubbe ile
rtlmtr.
Halvetlerin
klhan
kuzey
cephesinde bulunmaktadr.
Eser XIV. yzyl sonu-XV.
yzyl
tarihlenmektedir.
balarna
5.TABAKHANE KPRS: Zafer Mahallesinde Tabakhane Deresi zerinde yer almaktadr. Kesme tatan
tek
gz
edilen
halinde
eserin
ina
zerine
betonarmeden
gei
ksm
yaplmtr. Gnmzde
zerinden
trafik
ak
srdrlmektedir.
na
kitabesi
eser
olmayan
mimari
ve
zellikleri
XIV-
XV.
ssleme
bakmndan
yzyllara
tarihlemekteyiz.
6. VEYS PAA CAM: Veysi Paa Mahallesinde, Sakarya Caddesi zerinde eimli arazide bulunur.
st tek kubbeyle rtlen
kare planl bir harim ile
kuzeyindeki
kubbeli
minareden
olumaktadr. Medresesi ve
eski
resimlerde
grlen
Paa
tarafndan
yaptrlmtr.
Aydnn
7.HASAN ELEB CAM (ESK YEN CAM): Hasan Efendi Mahallesi Bat Gazi Bulvar zerindedir.
Kare planl tek kubbeli bir harim ile
kuzeyindeki blml son cemaat yeri
ve kuzeybat kesindeki minareden
ibarettir.
1950
ylnda
avlusundaki
grnmndedir.
Harim
giriinde,
mihrap
ve
pencereler
mihrap
minberinde
ile
kuzeyindeki
minareden
9. GMRK N HAMAMI
(FTE HAMAM):Gmrk n
Hamam
Veysi
Paa
unsurlar,
mimari
10.AAARASI
CAM
(KIRMIZI
MNAREL
kitabesi
yoktur.
Aydn
ili,
Kk
ilesi,
12. HACI MER DEDE MESCD (TEKKES):Eser nceden tekke olarak yaplm iken sonradan
mescide evrilmitir. Ta ve tula
malzeme ile ina edilen yapnn
kuzeyindeki son cemaat yeri ile
gneyindeki
kubbeli
mekndan
ve
estetik
amal
konturlu
niler
gney
ta
ve
tula
malzeme
15. NASUH PAA KLLYES: Kprl Mahallesinde yer alan klliye, hamam, medrese, mescid ve
handan olumaktadr. nalarnda ta, tula, devirme malzemeler kullanlmtr. Medresesi avlulu, avlusu drt
ynde revaklar ve meknlarla evrili plan tipindedir. Kuzeydou kesine mescit-dershanesi yerletirilmitir.
Hamam soyunmalk, lklk, scaklk ve su deposu blmlerine sahiptir. Han, Osmanl Dneminin ehir ii
ve avlulu hanlar grubuna girmektedir; iki katldr. Hann giriinin st ksmndaki kitabesinden klliyenin 1708
ylnda Nasuh Paa tarafndan ina ettirildii anlalmaktadr.
16. KEMER NAMAZGHI: Aydn merkezinin batsnda Kemer kavanda yer almaktadr. Bat ynnde
sebili, kuyusu ve emesi bulunmaktadr. Kare planl namazghn inasnda ta ve tula malzeme birlikte
kullanlmtr. zeri drt adet
payeye
oturan
ahap
1954
ylna
aittir.
ilk
yars
tarihlenmektedir.
iine
17. DEDEKUYUSU NAMAZGHI: smini bitiiindeki kuyudan alan eser, Detepe veya Dedekuyu olarak
bilinen mevkide yer alr. Mimari zellikleri bakmndan Kemer Namazghna benzemektedir. Platform
zerine kare planl olarak ina edilen eserin zeri
ahap kontrksiyonla rtldr. Drt kede yer
alan payelerinin aras sonradan kapatlmtr.
Gneydou
payesinin
ksmna
yaplan
klcna
yerletirilen
tulalarla
bakmndan
XVIII.
yzyla
tarihlemekteyiz.
18. BEY HAMAMI (CEMAL BEY HAMAMI):
Veysipaa Mahallesinde Ekrem ifti Evinin
batsnda bulunan eser ta ve tula ina edilmitir;
soyunmalk,
ibarettir.
Ilkln
dousundaki
kare
planl
1763
ylnda
eseri
tamir
ettirdii
19.AFFE HANIM EMES: Eser Hasan Efendi Mahallesinde, Eski Yeni Camiinin gneybatsndadr.
Batsndaki sebil ve sbyan mektebi ile ayn alan paylamaktadr. Kuzey cephesi ana cephe eklinde
dzenlenmitir.
eme
dtan
pahl
silmesiyle
ina
ettirilmitir.
Medresesi
vaziyettedir.
eme
kitabesinden
Cihanzade Abdlaziz Efendi tarafndan 1782
ylnda ina ettirildii anlalmaktadr. Sebilin
kitabesi
yoktur,
vakfiyesinde
Abdlaziz
21.ATKE HANIM EME VE SEBL: eme ve sebil, Veysipaa Mahallesindedir. Moloz ta ve tula
ile ina edilen eme-sebil birbirine bitiik
dikdrtgen
emesinin
planldr.
su
deposu
Sebili
kubbe,
beik
tonozla
penceresi
mevcuttur.
Sivri
drd
kitabesi
kprnn
23. CHANOLU(GMRK N) HANI: Veysi Paa Mahallesinde yer alan han, ta-tula ile ina edilen
iki katl, ehir ii hanlarndandr. Avlusunun
dou ve gney ynlerine revaklar ve gerisine
meknlar
yerletirilmitir.
ortasndaki
eme
handan
Avlusunun
daha
nce
24. CHANOLU HANI EMES: Veysi Paa Mahallesinde Cihanolu Hannn avlusunda yer alan
eme gnmzde harap haldedir. Kuzey-gney dorultusunda eimli bir alan zerine ta ve tula malzeme
ile ina edilmitir. Gney cephesinde sivri
kemerli kertmenin iine sonradan harap olan
ayna
ta,
llesi
ve
sivri
kemerli
ni
sar
tutulan
duvarnda
bir
penceresi
deposunun
zeri
tonozla
emenin
kuzey
mevcuttur;
rtldr.
su
na
tuladr.
Dou,
bat
ve
kuzey
ynlerinde
27.
CHANZADE
MEHMED
BEY
EMES:
Kemer
Vakflar
Alt
30. ZEL HAMAM: Kprl Mahallesinde yer alan eser, gnmze harap halde ulamtr. Kuzey-gney
dorultusunda eimli alana ta ve tula ile dikdrtgen planda ina edilmitir. ki blmden ibaret hamamn
batsndaki
aynal
tonozuyla
manastr
rtl
soyunmalk-lklk
olmaldr.
blm
Bu
dousundaki
ksm
meknn
sivri
kemerli
scakln
sivri
zeri
kemerli
ise
nie
yer
sonradan
pencereler
iki
ile
kata
dntrlmtr.
hareketlendirilmitir.
Cepheler
Kuzeyine
33. ANADOLU TEKNK LSES: Topyata Mevkiinde, Askeri Taburun karsnda yer almaktadr.
Dikdrtgen planl yap ta ve
tula malzeme ile bodrum kat
zerine iki kat halinde ina
edilmitir. Ortas avlulu okul
binasnn ke meknlar da
tantl verilmitir. Gney ve
kuzey
cephelerinin
ortalarna
etrafn
dolaan
gibi
meknlar
34. TAHR PAA KONAI: Tahir Paa Kona, Topyata mevkiinde, Jandarma Taburunun snrlar
iinde yer almaktadr. Ta ve tula malzeme ile ina edilen eser, dikdrtgen planldr; bodrum zerine iki kat
halinde yaplmtr.1930lu fotoraflarda yapnn zerinin krma at ile rtld anlalr. Eserin gney
cephesinde giriin st ksmnda 323 eklinde okunabilen tarih dikkati eker; hicri 1323/miladi 1905-1906ya
tekabl eder. Tahir Paa, Aydna eyalet miri ve vali olarak 1837de gelmi,1838 ylnda ayrlmtr. Mimari
ve ssleme zellikleri eseri XIX. yzyl ile XX. yzyl balarna tarihlendirmemize kolaylk salamaktadr.
35. EKREM FT EV: Konut, Veysipaa Mahallesi, 1620 Sokakta bulunmaktadr. Bitiiindeki ev ile
birlikte sokak dokusundaki
nemli
konut
mimarisi
rneklerindendir.
Kuzey-
sslemelere
38. EMNALAR EV: Eser, bodrum kat zerine iki kat halinde ina edilmitir. Yapmnda ta ve tula
malzeme kullanlmtr. Bat ve gney cephelerindeki gen alnlk uygulamalar Macar ustalarn varln
ortaya koyar. Gnmzde Rfat Bey Kona olarak restoran eklinde ilevlendirilmitir. Mimari zellikleri ile
XX. yzyln ilk yars iinde ina edildii anlalmaktadr
39. MADRAN PALAS: Hasan Efendi Mahallesi, Kazm Karabekir Caddesinde yer almaktadr. ki katl ina
edilen yapnn L eklindeki alt katnda toplam yedi adet dkkn mevcuttur. Binann gneydou ksmndaki
bir adet dkkn ile st kattaki
oda, bir banyo ve teras 1940l
yllarda eklenmitir. sofal plan
tipinde ina edilen st katta 12 adet
oda ile bir adet mutfak, bir adet
tuvalet ve banyo bulunur. zeri
Marsilya tipi kiremitlerle kapl
krma at ile rtldr. Eserin ina
kitabesi yoktur. Aydna ait eski
fotoraflardan mimari ve ssleme
zelliklerinden
yola
karak
1926
ylnda
ehitlere
ithafen
41. ZRAAT BANKASI: Hasan Efendi Mahallesinde bulunan Ziraat Bankas, kuzey-gney ve dou-bat
ynlerinde eimli bir alan zerine ta ve tula malzeme ile ina edilmitir. 1927 ylna ait fotoraf
incelendiinde, bodrum zerine iki kat halinde yapld anlalmaktadr. zeri krma at ile rtlen eserin
gneydou cephesi, iki yolun/sokan birletii keye denk gelmesi nedeniyle pahlandrlmtr. Bankann
ana girii bu cephe zerine yerletirilmitir. Yakn zamana dek onarmlar geiren Ziraat Bankasnn 1924
ylnda Macar ustalar tarafndan ina edildii belirtilmektedir.
42. MLL AYDIN BANKASI: Hasan Efendi Mahallesinde yer alan bina, Kasm Nuri r Bey,
Topuolu Nazm Bey ve Ahmet Sar Bey ile yirmi kadar reticinin bir araya gelerek 24.09.1913 tarihinde
kurduu milli Aydn Bankasdr. Eserin
bodrum ve birinci katlar 1931 ylnda
asimetrik planl olarak ina edilmi, ikinci
kat ise ihtiya zerine daha sonra
eklenmitir. Gneydou cephesi, iki yolun
kesimesi
nedeniyle
pahlanarak
giri
43. HKMET KONAI: Veysi Paa Mahallesi, Hkmet Bulvarnda yer alan eser, kuzey-gney
ynlerinde eimli bir alan zerine ta ve tula malzeme ile ina edilmitir. U ekilli plana sahip Hkmet
Konann zeri kiremitlerle kapl krma at ile
rtlmtr. Hkmet Kona, 22 Eyll 1899
ylnda yangn geirmitir. evki Bey, Abdullah
Ragb Paa zamannda yanan hkmet binasnn
yerine yenisini yaptrm; halktan yardm alarak
1902-1903 yllarnda eseri tamamlatmtr.
Yunan igalinde zarar gren, 1927 ylnda kan
yangnda kullanlamayacak hale gelen bina, eski
temelleri ve bodrum kat zerine kat halinde
yeniden
ina
edilmi
(1928-1932),
1950
45. TAR AVLUSUNDAK BACA VE TAR BNASI: Baca yaklak 18m yksekliindedir. Yukar
doru daralan dikdrtgen formludur. Baca tula malzeme ile rtlmtr. Gvde zerinde yan yana ikierli
yukar doru devam eden yzdelerde 12
adet dar yzdelerde ise 14 adet kabara
grnml metal aksamlar vardr. Bacann
st ksm da doru kademelendirilmitir.
Alt ksmnda ki platformun zemine oturan
ksmlarnda
yuvarlak
kemerler
kalpl
atldr.
2007
ylnda
46. L HALK KTPHANES: Yap iki katl krma atldr. n cepheden drt adet kare ayaa oturan
bolukla oluturulmu galeri ile iki yannda birer pencere yer almaktadr. st katta ortada adet uzun pencere
onlarn yannda ikier adet pencere vardr. Yan cephesinde yuvarlak apsis benzeri bir mekan ile tek katl bir
blm bulunmaktadr.
Dnya literatrnde Trk danteli olarak bilinen ine oyalarnn ok eskilere dayanan bir gemii bulunur.
Baz kaynaklar, ine oyalar ile yaplan rglerin XII. Yzylda Anadoludan Balkanlara oradan talya yolu
ile Avrupaya yayld belirtmektedir. Oya, sslenmek ve sslemek ayrca tadklar mesajlarla bir iletiim
arac olarak da kullanlan ve teknii rg olan bir el sanat olarak tanmlanr. Gnmzde geleneksel
kullanm alanlarnn yan sra kadn giyim aksesuarlarnda da kullanlr.
Kk inelerle yaplan ine oyalarnn malzemesi genellikle ipektir. Oyalarda daha ok yaprak, aa ve iek
motifleri kullanlmaktadr. Gemite yaplan eer takmlar, kese, kn ve mhrlklerde ileme sanatnn en
zarif zellikleri grlr. Kadn giysilerinde yer alan oya ve ilemeler gnmzde ortadan kakmtr. Oyalar
gnmzde genellikle efe kyafetlerinde kullanlmaktadr. k ve zarif olan efe kyafetleri olduka
beenilmektedir. Efeler ilesinde gnll kurulular geleneksel el sanatlarn canlandrmak amacyla kurslar
dzenlemekte, bu kurslardan yetien bayanlar rettiklerini satarak aile btesine katkda bulunmaktadr.
NAKI
Naklar genellikle Trk ii ine tekniklerinden muabak, mrver, balk srt, civan ka, dz pesent, verev
pesent, hasr ii teknikleri kullanlarak yaplr. plik olarak amar ipei, domino, muline nak iplikleri
kullanlr. Kuma olarak demi ipei ve yresel dokuma kumalar kullanlr. Kumalar ipek, pamuk veya
yn olabilir. Motifler kasnaa geirilmi kuma zerine boncuk inesi, kurdele inesi, diki inesi ile
nakedilir. Tel sarmalarda ve tel krmalarda motifleri oluturmada malzeme olarak bakr tel ve el nak simleri
kullanlr. Tel sarmada velev sarma, dz sarma, ibriki dm (muabak), sarho baca teknii kullanlarak
motifler meydana getirilir. Halk Eitim Merkezi nak blmnde makine nak ve el nak olmak zere iki
grupta dersler verilmektedir.
A. Makine Nak
1. Makine bilgisi
2. Zigzag diki makinas ile temel teknikler
3. Kum ineleri
4. in inesi
5. Blonya inesi ve astragan ii
6. Trk ii
7. Aplike
8. Mara ii
9. Beyaz i
10. Hazr gerelerle yaplan giyim sslemeleri
B. El Nak
1. Bartn ii (Tel Krma)
2. Basit nak ineleri
3. in inesi (Dz ve glgeli in inesi, fantezi in inesi)
4. Hesap ii ve Antep ii
5. Trk ii
6. Oyalar
7. Giyim sslemeleri
8. Mara ii ( Dival ii - Srma ii )
9. Pul,boncuk, kurdela nak.
SEMERCLK
Semercilik gnmzde nadir rastlanan mesleklerden biridir. Bu ii yapan tek usta Aydn Merkez Efeler
ilesinde bulunan tarihi Zincirli hann hemen yannda kk bir dkkan olan 82 yandaki Orhan
erezcioludur. Orhan erezciolu bu meslei dedesinden devraldn ve on iki yandan beri bu iin iinde
olduunu sylyor. Tam yetmi yln bu ie vermi. Eskiden iler iyiydi yanmda rak da altrrdm. Tam
alt rak yetitirdim. ki tanesi lene kadar bu ii yapt. Dierleri iler azalnca reberlik falan yapmaya
balad. imdi bu ii yapan bir ben varm Aydnda. Ben de elimde kalanlar satnca brakacam. Artk yeni
semerde yapmyorum zaten diyor.
Semercilik de kulland kee, nar aacndan ekillendirilmi tahta paralar, demir halkalar ve deriler zmirTireden gelmektedir. Aydndan sadece semere renk ve ss vermek iin renkli kazak ynleri temin
edilmektedir. nardan imal edilen tahtalarla semerin iskeletini oluturulur. Semerin alt tarafn kee, binek
yerini ise gerek deriyle kaplanr. Bunlarn arasn hayvan da stne bineni de serin tutmay salayan ve sulak
alanlarda yetien semer otuyla doldurulur. Krnak olarak adlandrlan iplikle uvaldzn gzne geirilerek
tm paralar byk bir zenle birletirilir. Yaplan semerin gze de gzel grnmesi iin renk renk kazak
yn paralaryla kenarlar sslenir.
GELENEKSEL GYM
Aydn yresi geleneksel giysilerin kullanm hzl kentleme, modern yaant ve moda eilimleri gibi
nedenlerle gn getike azalmaktadr. Fakat eitli kutlamalarda, festivallerde ve zel gnlerde geleneksel
giysileri grmek mmkndr. Aydnda ehirliler, Trkmenler, Aleviler, Yrkler olmak zere farkl kltrel
zelliklere sahip guruplar vardr. Bu guruplarda kadnlarda grlen ortak giysi paralar alvar, gmlek,
etek, fermile ve zbndr.
Gemite Kullanlm Geleneksel Kadn Giysileri:
Gemite kadnlar ayaa alvar, zerine de ilik ad verilen gmlekleri giyerdi. Gmlein stne geni
kollu cepken giyilirdi. Petemal ad verilen krmz izgili ipek rtler ise bele dolanrd. Baa oyal krep taklr
zerine stlk ad verilen beyaz rt rtlr.
Gmlek: Pamuklu ve ipekli dokumlardan dikilir. Yrk ve Trkmenlerde gmlein boyu diz altna kadar
iner. Bele kadar olan ksm vcuda oturacak ekilde belden aas ise bzgldr. 4-5 metre kumatan dikilen
gmleklerin yakas yuvarlak kesimli olup n taraf gse kadar aktr.
alvar: Gnek, don gibi adlarla da anlan alvarn uskufa ve itareden yaplanlarna koca don denir.
Koca donun a boldur ve diz altna kadar iner.
etek: Yredeki kylerde zbn olarak da adlandrlr. ehirde giyilenlerde daha ok simli ve ipekli kumalar
kullanlr. Krmz, pembe, mor ve kahverengi kumalar tercih edilir.
nlk- Gslk: Alevi kadnlar tarafndan gs kapatmak iin kullanlr. Yarm metre kumatan yaplan
nlk yuvarlak ve boyna paraleldir.
Kuak: etein beline sarlan kuak, kenarlarna simden saaklar ve pskller taklarak sslenir.
Fermile/Fermene: ehirde kadife, kylerde ise pamuklu kumalardan yaplr. n belden bir iki dme
kapatld gibi genellikle ak olarak kullanlr.
Fes: Bordo veya krmz renkli olup baa giyilir. Aln ksmna maddi duruma gre gm veya altn paralar
dikilir. Fesin tepe ksmnda bulunan gm tepelikten aa gm zincirlerle veya sim tellerle ilemeli
pskller akar.
Krep: Daha ok ehir merkezinde kullanlr ve kenarlar ine oyalar ile sslenmitir. Kullanlan her ine
oyas motifinin ayr bir anlam vardr. Gelin bana biber oyal krep takmsa bu onun ac ektiini,
kaynanasndan dert yandn gsterir. Gl oyal, karanfilli krepler ise mutlu olduunu gsterir.
Uladu rt: Saf ipekten yaplan uladu rtnn kenarlar sim tel ve renkli iplerle ilenir. Fesin zerine gen
katlanlarak rtlen krepin zerine rtlr. Fes ilemeli ise tepesindeki pskl ne braklr.
eki: Genellikle ince kumalardan sar, krmz, yeil, siyah, mor olarak hazrlanr. Kare eklinde kesilen
kumalar 2-3 cm en kalacak ekilde katlanp dikilir. Dikilmi renk kuma ban arkasna doru sarlr ve
arkada bir nevi rg sistemiyle balanarak ular sarktlr.
orap: Kylerde burun ksm renkli iplerle nakl beyaz yn oraplar giyilir.
Ayakkab: Siyah gn papular, topuklar nalal ve altlar kabaral kunduralar giyilir.
Efe giysisinin bir baka paras da el ve az silmek iin kullanlan (yemeni) yalktr. Yalk drt kue
olur ve ilemelidir. Kuan bir ksmna sokulur ve bununla asla burun silinmezdi. Erkein vazgeilmez bir
aksesuar olan silahlk deriden yaplr. Ssl ve ok cepli demi ii olanlar tercih edilir. Efelerin birbirine
tabanca ekmesi korkaklk ve ayp saylrd. Efenin kolunda iinde koruyucu bir muska olan bir pazubent
bulunurdu. Pazubent, kzan iken taklr, bir daha karlmazd. Efe ve zeybekler mavzer tarlard. Efenin
tfei gm kakma ilemeli olurdu. Bazlar ift tabanca takarlard.
KAYNAK: AYDIN L KLTR VE TURZM MDRL
YRESEL YEMEKLER
Aydn mutfa, zeytinyal yemekleri, incir, zm ve bunlardan yaplan araplar, narenciye rnleri, turun
reeli ve ipura, kefal, mercan ve barbunya gibi zengin balk eitleri ile Trkiye'nin eidi bol ve lezzetli
mutfaklar arasndadr. Yrenin kendine zg yemeklerinden bazlar; orbalardan tarhana orbas, kulak
orbas; yemeklerden acl gve, patlcan biber kzartma, zeytinyal krl kzartma, zeytinyal taze ve kuru
brlce, patlcan kavurma, sarmak ve kedirgen kavurma, yaprak sarma, etli nohut yahnisi, nohutlu kereviz,
etli enginar, arapsa, cier sote, imambayld, kekek, tandr kebap, yuvarlama (skma), paa brei,
cilav(ayran brei); salatalardan patlcan-biber tere otu (turusu), brlce, tere otu, turp otu salatas, semizotu
salatas, ingene pilav; tatllardan ise irmik helvas, zerde, muhallebi, stla, aure, lokma, pelvize tatls, paa
brei, yuvarlama, srganotu brei saylabilir.
PAA BRE
KEKEK
YUVARLAMA
CER DOLMASI
KAPAMA
KIRLI KIZARTMASI
KABAK E DOLMASI
KENKER YEME
SEMZOTU YEME
DALGAN KAVURMASI
EBEGMEC KAVURMA
KABAK KAVURMA
TATLILAR
KABAK TATLISI
ZERDE
AURE