KONU: PİGMENT ÜRETİMİ VE GENEL ÖZELLİKLERİ

DERİ SANAYİSİNDE KULLANILAN

RENKLENDİRİCİLER
 HAZIRLAYANLAR:

05 06 7766 FATMA EKİN

05 05 7046 PINAR BEGÜM YÜCE
 KONU İÇERİĞİ
1- PİGMENTİN TANIMI
2-PİGMENT ÜRETİMİ
2.1-PİGMENTLERİN KİMYASAL SENTEZ YOLLARI İLE
ÜRETİMİ
2.2-DOĞAL YOLLARDAN ELDE EDİLEN PİGMENTLER
3-PİGMENTLERİN ÖĞÜTÜLMESİ
3.1-BİLYALI DEĞİRMEN
3.2-İĞNELİ DİSK DEĞİRMEN
4-PİGMENTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
5-PİGMENTLERİN GENEL SINIFLANDIRILMASI
6-SIVI BOYALAR
7-PİGMENT PASTALARI
8-PİGMENTLİ LAKLAR
 1-PİGMENTİN TANIMI

• Pigmentler renkleri nedeniyle önem taşıyan ve

bu nedenle yüzey örtme işlemlerinde kullanılan
suda organik çözücülerde ve yağlarda
çözünmeyen anorganik ve organik ,doğal veya
sentetik toz halinde kristalin maddelerdir.
 2-PİGMENTLERİN ÜRETİMİ

2.1- PİGMENTLERİN KİMYASAL SENTEZ YOLLARLA

İLE ÜRETİMİ

Pigmentlerin üretim istihdam sürecinde takip

eden aşamalar bölümlendirilebilir.
1- çökelme
2-çökelmenin kalsinasyonla takibi
3-kalsinasyon
4-buhar fazı oksidasyonu
 1-ÇÖKELME
Genel Prensibleri
• Su ve çözünebilir tuz içeren iki çözeltştırılıi
karıştırıldığında , radikal iki grup ve mevcut iyonları katı
bir çökelti oluşturma özelliğine sahiptir.örneğin, kurşun
nitrat ve sodyum kromat çözeltileri karıştırılırsa , sarı
kurşun kromat çökeltisi oluşur.
• Buna göre eşitlik :
• Pb(NO3)2 +Na2CrO4-------- PbCrO4 +2NaNO3

• Bu pratikler sıksık yapılmaktadır. Birbirinden farklı tepken

kullanırsak bu ürünler iyileştirilebilir.yukarıdaki durumda
hafif artan kurşun, parlak ve doyurucu ürün verir.
• Değişik örneklerdeki çökeltiler litopon üreticiler
tarafından yapılmaktadır. Bu tepkimedeki durum
bir istisnadır,reaksiyondaki her iki üründe
çözünmez baryum sülfid çinko sülfat karışım
çözeltileri solüsyonlarından meydana
geldiğinde ,baryum sülfat ve çinko sülfat
çökecektir.
• BaS + ZnSO4 --------- ZnS +BaSO4
• Yine ,artan miktardaki çinkoyla daha stabil ürün
üretilir. Çökelti karışım ürünler filtre edilir ,
kurutulurve kalsine edilir.
 KÜÇÜLTÜLMÜŞ PİGMENTLER

• Çözünmez temel “barid” gibi bir ürün

hazırlanırsa çökelti oluşur.çökelti temel
parçaçık formunda olacaktır.böyle
pigmentler bilindiği gibi küçültülmüş
pigmentlerdir.bu pigmentlerin hazırlanmış
temel miktarı ile renk verme gücü gibi
özellikleri değiştirilecektir.küçültülmüş
pigmentler ayrıca kurutulup öğütülmüş
bileşikler halinde yapılabilmektedir.
 KOMPLEKS ÇÖKTÜRÜLMÜŞ PİGMENTLER

Bazı pigmentler birden fazla metal tuzu içerir. Örneğin

limon kromu kurşun kromat ve kurşun sülfat tuzlarından
ikisinide içerir.iki tuz karıştırılarak doğal piğment üretimi
yapmak mümkündür.fakat iki birleşik aynı anda
çöktürülürse çok daha üstün özellikteki ürün elde
edilir.bu durumda karışım çözeltideki sodyum kromat ve
sodyum sülfat solisyondaki kurşun nitrata eklenebilir.
2Pb(NO3)2+NaCrO4+Na2SO4------- PbCrO4PbSO4+
4NaNO3

Bu iki ürün çok özel karışımlar üretir. Bu aşama kompleks

çökelme olarak bilinir.kaliteli pigment üretimi için tercih
edilir.
 ÇÖKELME KOŞULLARI

Çökeltinin fiziksel özellikleri geniş ölçüde

,konsantrasyon ve çökelti tepki sıcaklığı
gibi koşullara bağlıdır ,bu özellikle pigment
üretimi için geçerlidir.
1-çökelti konsantrasyonu
2-sıcaklık
3-üniform karışım
4-ph değeri
 ÇÖKELTİ İMALATHANESİ

• Temel birimden meydana gelen çökelti

fıçısı 5000 gallons(22.700 litre) kapasiteli
daha küçük dağıtıcı fıçılar tarafından
oluşmaktadır.fıçılar meşe veya çıralı
çamdan imal edilmiştir ve gerektiğinde
fıçılar; kurşun ,kauçuk veya değişik asit
dirençli materyallerle astarlanır,özel
durumlarda paslanmaz fıçılar kullanılır
fakat maliyeti biraz yüksektir.karıştırıcılar
ise metal kaplıdır.
 FİLTRASYON

Pigment süspansiyonunun filtrasyonu çökelti

fıçısından ,
1-filtre pres
2-vakum filtresi
Kullanılarak uygulanmaktadır.
 1-FİLTRE PRES

• Bu süspansiyon filtre bezleri ile astarlı

bölmelerde pompalanır. Sulu çözeltiler atık
bezler araçılığı ile geçer.pigmentler hamur
şeklinde (pasta formunda ) bölmelerin içerisinde
kalır, temiz su ürünler tarafından çözünebilir
uzaklaştırılmış pasta formu aracılığıyla geçer ve
hava üflemeli pres yoluyla pigment pastasının
içerisinde çok az su kalacak şekilde suyu
alınır.ürün daha sonra kurutma veya
püskürtmeye hazırlanır.
 2-VAKUM FİLTRE

• Vakum filtrenin iki genel çeşidi vardır. Bunlar,

2.1. Döner vakum filtre
2.2. Yaprak tipi filtre
• 2.1 DÖNER VAKUM FİLTRE
Makinenin genel prensibi şekilde gösterilmiştir.geniş bir
silindir yatay bir eksende dönmektedir ve bu silindir
pigment çamurunun oluğu içerisinde kısmen batırılmış
durumdadır, silindirin son kısmı katı bir cisimden oluşur
fakat kavisli kısmı delikli plakalarda oluşmakta birlikte
ayrıca filtre bezine bağlıdır .vakum silindirin içine
uygulanır, dönmekte olan silindir suyu iç kısma çeker ,
dış tarafta ise pasta(hamur) şeklinde toplanır. Silindir
sistre tarafından kaldırılır
 2.2 YAPRAK VAKUM FİLTRE

• Yaprak filtrelerde , dikdörtgen çerçeveli bir yapraktan

oluşur ve bir vakum hattına bağlıdır yapraklar filtre
bezleri ile kaplıdır. Çerçeveler pigment hamurunun içine
indirildiğinde ve vakum uygulandığında akışkan filtre
bezler, aracılığıyla geçer ve dış kısımda bir pigmen
pastası tabakası oluşturur , tabaka yeterince kalın
olduğunda çerçeveler bulamaçtan kaldırılır ve yıkama
için tankların içine indirilir ve filtrasyon tekrarlanır.
Yıkamadan sonra pigment pastaları uzaklaştırılır daha
sonra kurutma fırınlarına transfer edilir bu tip filtreler
sürekli üretim veya kümeler için kullanılabilir.
 KURUTMA

• Kurutma koşulları bir çok renkli pigmenti ve

yapısını etkiliyebilmektedir.
• İdealde , bazı fiziksel koşullarda filtrelenmiş gibi
kurutulmalıdır
• Filtre pres pastası bir ekstruderden düzenli
geniş bir yüzeyden çıkar, ve bir sinide serilir
daha sonra konveyör fırınlar aracılığıyla geçirilir
ve karşı bir sıcak hava akımıyla karşılaştırılır
veya düşük sıcaklıktaki vakum fırınına yerleştirilir
ve bu şekilde pigmentler kurutulur.
 FLUSHİNG

• Pigmentler hidrofilik ve hidrofobik

kategorilere ayrılabilir.ıslak filtre pres
pastası ,keten tohumu yağı veya diğer
organik orta bir karıştırıcıyla karıştırılırsa
pigment organik ortama geçecek ve su
ayrılacaktır bu süreç püskürtme diye bilinir
ve aşağıdaki gibi bilinir.
• Pigment/ su +yağ →pigment/oil +su
 2.2-DOĞAL YOLLARLA ELDE EDİLEN
PİGMENTLER

Mineral Pigmentler ve Yardımcı Maddeler

• Bu materyaller metal yada minerallerden
oluşur. Bunlar yer yüzünde maden yada
kaya şeklinde bulunur, bir parça kaya veya
maden kırılarak iri toz haline getirilir, fakat
bu yeterli değildir. Bu iri tozlar değirmende
daha fazla etkiye maruz bırakılarak daha
fazla öğütülür.
 LEVİGASYON TEKNOLOJİSİ

• bu yöntem daha büyük partiküllerin ve iri

tanelerin , suda yayılmış çok çeşitli
malzeme ve toz kaynağından
uzaklaştırılmasında kullanılır.genellikle
öğütme operasyonundan önce yapılan bir
uygulamadır. Her bir teknede biriken tortu
filtreden geçer,kurutulur ve son olarak
tekrar dövülür
 BAKIR TAŞI
SARI TOPRAK BOYASI
HG SÜLFİT MİNERALİ SULU BAKIR KARBONAT MİNERLİ
 3-PİGMENTLERİN ÖĞÜTÜLMESİ

• 3.1 BİLYALI DEĞİRMEN

Bilyalı değirmen, pigmentlerin öğütülmesi boya üretiminde kullanılan benzeri

maddelerin yapımında kullanılır her boyuttaki değirmenin optimum çalıştığı bir
kritik hızı vardır,düşük Bu öğütücüler yaş ve kuru öğütmeler için kullanılır ve
genellikle ilk amaç bilyaların dışında kalan kısmı boşluksuz olarak öğütülecek
toz materyal ile doldurulmaktadır
 3.2 İĞNELİ DİSK DEĞİRMEN

• Bu değirmenin içeriği , esasen iki dairesel metal disk ki

bunlar çember biçiminde düzenlenmiş çelik iğnelere
bağlıdır. Üst disk , alt yüzeydeki iğneli deliklere
yerleştirilerek sabitlenir ve pigmentler burada işleme tabi
tutulur.
• Alt diskteki iğneler ,onun üst yüzeyinde çember
biçimindeki iğnelerle üst diskle arasından geçer.alt diskin
dönmesi ile pigmentler iğneler arasında ufalır ve merkez
kaç kuvvetinin etkisiyle diskin kenarlarında birikir .
• “İğneli disk değirmenler “ yumuşak türdeki pigmentlere
uygun olduğundan dolayı “bilyalı değirmenlerden daha
az ezici özelliktedir.
4-PİGMENTLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ