You are on page 1of 60

T.C.

EVRE VE EHRCLK
BAKANLII
BAKANLIK DENETLER
ETM

17-18-19 KASIM 2014


MULA

ETC
EMO (Elektrik Mhendisleri Odas)
kr GNER
Elektrik Mhendisi
TMMOB Yap Denetim alma Grubu Bakan
EMO Yap Denetim Komisyonu Bakan
E-Posta: sukru.guner@emo.org.tr

ETMN ER
Tesisat Projesinin Kontrol Ve Yapnn
Denetlenmesi
Elektrik Tesisleri Proje Hazrlama Ynetmelii
Elektrik Tesisleri Ynetmelii
Elektrik Tesisleri Toplaraklamalar Ynetmelii
Elektrik Kusvvetli Akm Tesisleri Ynetmelii
Asansr Ynetmelii
Yap Malzemeleri Ynetmelii
Yap Denetim Kanunu Ve Uygulama Ynetmelii
lgili dier mevzuat

1/200 MMAR PROJEDE NELER


BULUNUR

1/100 AVAM PROJEDE NELER


BULUNUR

1/50 TATBKAT PROJESNDE


NELER BULUNUR

PROJE KONTROL VE YAPININ


DENETLENMES
ELEKTRK PROJES KONTROL

DENETLERN DKKAT EDECE


KONULAR

Yap Denetim irketlerinin Proje melliflerince


hazrlanan, yapnn ina edilecei arsa veya arazinin
zemin ve temel raporlar ile kesin projelerini ilgili
mevzuata gre incelemek, proje melliflerince
hazrlanarak dorudan kendilerine teslim edilen kesin
projesi ve hesaplarn kontrol ederek, ilgili idareler
dnda baka bir kurum veya kuruluun vize
veya onayna tabi tutulmadan, ilgili idareye
uygunluk grn bildirmek. diye tanmlanan
sorumluluunda, Elektrik Projeleri (Elektrik Tesisat,
Tel+TV Tesisat,Yangn Alglama) ile ilgili farkl
uygulamalar yapmak sz konusu olmaktadr.

Her proje iin kontrolden nce Sicil


Durum Belgesi aranacak, bu belgesi
olmayan projelerin kontrolleri
yaplmayacaktr. Uygulamada ise, Yetkili
Elektrik Tesisats ile e Balama
Belgesi imzalanmadan antiyede i ba
yaptrlmayacaktr. Uygulamalar Temel
Topraklamasyla balayp, tabliyelerde boru
atlmas vb. imalatlarla devam etmektedir. Her
i ile ilgili kontroller yaplp, gerekli tutanaklar
tutulup uygunluk gr bildirildikten sonra
bir sonra ki yaplacak ie msaade edilir.

Yap kullanma izni alnabilmesi iin Elektrik Tesisleri


Denetim Ve Muayene Uygunluk Belgesi
doldurulacaktr. Bundan sonra her abonelik iin Bitimi
Belgesi dzenlenecek ve enerjinin verilmesine ynelik
ilemler tamamlanm olacaktr.
Yap Denetim Kurulularnda alan, Proje ve Yap
denetisi Elektrik Mhendisi, yapnn, fen, sanat ve salk
kurallarna aykr, eksik, hatal ve kusurlu yaplm olmas
nedeniyle ortaya kan hasarndan dolay, yap sahibi ve
ilgili idareye kar, kusurlar orannda sorumludur. Bu
sorumluluun sresi Elektrik Mhendisleri iin, yap
kullanma izninin alnd tarihten itibaren iki yldr. Ayrca
yap denetim kurulular ile deneti mimar ve
mhendisler; eylem ve ilemlerinden 3194 sayl imar
kanunun TUS iin ngrlen hkmlerine tabidir.

Yap denetim kuruluunun kurucu orta


durumundaki mhendisler, kuruluta grevli
deneti mimar ve deneti mhendisler ile
kontrol elemanlarnn grevlerini, Kanun ve
Ynetmelik dorultusunda yerine
getirmeleri iin gereken tm tedbirleri alr.
yerinde, i gvenlii ve ii sal
konusunda gerekli tedbirlerin alnmas iin
yap mteahhidini yazl olarak uyarmak,
uyarya uyulmad takdirde durumu ilgili
blge alma mdrlne bildirme
yetkisine sahiptir.

Yap denetim kurulularnn ve bu


kurulularn mimar ve mhendislerinin
yap denetimine ait sicilleri, ilgili idare
tarafndan verilen sicil raporlarna gre
yap denetimi komisyonunca tutulur.
Yap denetim kuruluu denetim faaliyeti
dnda baka ticar faaliyette bulunamaz.
Bu kuruluun deneti mimar ve
mhendislerinin, denetim faaliyeti
sresince bakaca meslek ve inaat
ileri ile ilgili ticar faaliyette
bulunmalar yasaktr.

ELEKTRK PROJES KONTROL


Elektrik projelerinin (Elektrik, Telefon+TV,
Yangn Alglama,Yldrmdan Koruma, Asansr)
kontroln
kapsamaktadr. Bu i iin hazrlanm olan
PROJE KONTROL FORMUnda, kontrol
aamasnda baklacak
yerlerle ilgili olarak sorulan sorularn, Kontrol
Listesinin maddeleri ile ilgili yaplan
aklamalar ile salkl birkontroln yaplmas
amalanmtr.

YAPININ KONTROL
II. YAPININ KONTROLNDE TAKP EDLECEK SIRASI,
MZALANACAK BELGE VE TUTANAKLAR

Yaplardaki elektrik uygulamalarnda, takip


edilecek i sras, bunlarla ilgili aklamalar
dzenlenecek tutanaklar, imzalanacak belgeler
vb. konularnda bilgilendirmeler yaplmtr. Eksik
ya da hatal i yaplmasnn nne geilmesi
amalanmtr.

PROJE VE YAPI DENETSNN


YAPACAI LER
Aada tanmlanan i sras, ounlukla konutlar ve fabrikalar iin
geerlidir. Prefabrik Yaplar, elik Yaplar vb. de i sras deise de
takip edeceimiz yntemler aadaki gibidir.
1. e balama tutana
2. Temel topraklama kontrol tutana
3. antiye elektrii kontrol tutana
4. Enerji Odas ve/veya Saya Panosu, Kablo Bacasnn Kontrol
5. Tabliye Boru Gei Kontrol Tutana
6. Duvar borular, buat, anahtar ve priz kasalar kontrol tutana
(Yapnn svaya hazrlk tutana)
7. Elektrik kablo ekimi ve tali pano tutana
8. Elektrik anahtar, priz montaj tutana ve buat ba lant tutana
9. Elektrik ana pano ve kablo bacas kontrol tutana
10. Muayene Uygunluk Belgesinin Doldurulmas
11. Bitirme Belgesinin Doldurulmas

III. ELEKTRK TESSLER DENETM VE


MUAYENESNN YAPILMASI (UYGUNLUK
BELGESNN DOLDURULMASI)

Yapdaki elektrik uygulamalar


bittikten, yap kullanma izni alndktan
sonra, elektriin yapya
balanabilmesi iin, son bir kontroln
yaplmas ve bununla ilgili belgelerin
doldurulmas gerekmektedir.

Onayl projesine, ynetmeliklere, standartlara


vb. ynnde yaplacak bu kontrol
aamasnda baklacak yerlerle ilgili olarak
MUAYENE UYGUNLUK BELGESnde
sorulan sorular, Kontrol Formu aklamalar
ile hatal uygulamalarn giderilmesi
amalanmtr. Yukarda da akland gibi,
bu belgenin doldurulmasndan sonra
doldurulacak olan BTM belgesinin eki
olarak enerji almak zere Yetkili Elektrik
Tesisatsna verilecektir.

ELEKTRK PROJES KONTROL


(Proje Kontrol Formu Aklamalar)

1. Proje mellifi Elektrik Mhendisinin kaesi ve imzas, EMO


meslek denetimine baklr. Projeyi izen Elektrik Mhendisinin
sicil durum belgesine (her proje iin) baklr. Tesise balama
sresi, elektrik projesi onay tarihinden itibaren 3 yldr. Elektrik
projeleri 5 yl iin geerlidir. Mimari proje ile Elektrik Projesi
karlatrlr. (Fen adamlar yetkileri ile ilgili ynetmelik
hkmleri dorultusunda

2. Binada bamsz blm says ve numaralarn do rulu una,


mimari tefrie ve mekanik tesisata gre elektrik projesinin
uygunluu kontrol edilir. zellikle kolon, baca, aft ve klk vb.
ayrntlar projede gsterilecek. Baca ve baca evresinden
elektrik tesisat geirilmeyecektir. Banyo ve mutfak gibi
blmlerdeki yerleim kat planlarnda gsterilmeli, slak
hacimlerde yaplacak tesisatlarda buat ve anahtarlar slak hacim
dnda olmaldr. Kalorifer dairesinde aydnlatma ve kuvvet
tesisatlar ayr ayr gsterilecektir.

3. mar durumu uygunluu - pafta, ada, parsel


kontrol yaplacak Uygulama Projelerinin lekleri;
Kat plan 1/50 veya 1/100
Detaylar 1/20 olacaktr.
4. Projedeki semboller, TS-EN 60617 (Proje
sembolleri standard) standartlarna ve EMO
sembollerine uygun olmal, liste d sembollerde
aklama listesi verilmelidir. Kablo renk kodlar
belirtilmelidir.

TEMEL TOPRAKLAMA

15m

11m

11m
Dilatasyonlarda
esnek balant
10m
Pot.D.B.

Balant filizi

Temel topraklama 30x3.5 mm

Boyutlar byk ise 20x20 m. gzler yaplmaldr.


En az 2 balant filizi braklr.

Yldrmlk
balant filizi

Galvaniz eridin dilatasyon geii darda olmaldr.


Asansr kuyusuna ray iin ve kazan dairesine kazan iin ayr ba lant
filizleri tavsiye edilir.

TEMEL TOPRAKLAMA KEST DETAY

Bodrum d duvar

Balant filizi

Temel
grobeton
Galvaniz erit

TEMEL TOPRAKLAMA YALITKAN MEMRANLI KEST DETAY

Max.yer alt su seviyesi

Balant filizi
Bodrum d duvar

Yaltm
Temel
GROBETON

Bina yaltmnn iinde kalan temel.


Yeni teknolojilerde memran yaltm yerine imento katkl likit malzeme
kullanlmaktadr.

Temel topraklama hesab rnei

36m.x 21 m. boyutunda bir binada temel topraklaycnn yaylma direncini


hesaplayalm. Toprak zgl direnci 50 ohm.m olarak verilmitir.
Topraklaycya edeer dairenin ap ,
Temelin eni: a
b

Temelin boyu: b
A=a.b
D=1,13.A
D=1,13. 36.21 = 31,06 m
R

A 2.rE / 3D

RA=2. 50 / 3. 31,06 =1,07 ohm.

TT SSTEM GVENLK ARTI :

RA=50V/Ia
Ia=5In

Ia=10In

Ia=15In

RCD

ID=Ia=30mA-300mA

16A B priz linyesi iin


RA=50V/5x16A=0,625W < 1,07W
Artk akm anahtar zorunludur.
RA=50V/30mA=1666W > 1,07W uygun.

6. ENERJ ODASI / SAYA PANO ODASI


Eer kontrol ettiimiz projede;
-En az 10 elektrik abonesi var ise ya da 100 kW ve zeri kurulu gc olan bir yap
ise ENERJ ODASI mutlaka olacaktr ve kontrol buna gre yaplacaktr.
- Eer en fazla 9 abonesi var ise, sadece SAYA PANOSU ynnden kontrol
edilecektir.

Enerji Odasnn Kontrol;


Aadaki esaslar projelendirme aamasnda yaplmaldr.
Yap Denetisi bu esaslarn kontrolnproje zerinde
yapacaktr.
- Enerji odasnn yeri, boyutlar ve yapda ka adet kullanlaca,
yapnn mimari projesi hazrlanrken mimar ve elektrik proje
mellifleri tarafndan mterek alma ile belirlenecek ve mimari
projesinde gsterilecektir.
- Yapdaki elektrik sayalarn tek bir enerji odasnda toplamak
mmkn deilse veya istenilirse yapda birden fazla enerji odas
oluturulabilir. Yapda birden fazla enerji odas ve/veya kablo
bacas var ve enerji odas ile kablo bacas ayn hizada deilse,
bunlar arasndaki kablolarn geirilecei yerler de mimari proje
aamasnda belirlenecek ve projesinde gsterilecektir.

- Enerji odas yapnn ortak kullanm alan ierisinde, nemsiz, tozsuz,


rutubetsiz, zararl snma ve hava deiiklikleri ile sarsnt olmayan, can
ve mal gvenlii asndan gvenli ve letme ilgililerinin tketiciye
haber vermeden istedikleri zaman kontrol edebilecekleri yerde
olacaktr.

- Enerji odas bamsz olacak, kazan dairesi, snak vb. mahaller


ierisinde bir blme olarak yer almayacak, kilitli blmelerden geilerek
ulalabilir yerde olmayacaktr.

- Enerji odas yap/yaplara ait bahe/site ierisinde iletme ve


Belediyece uygun grlen yere konulabilir

Zorunlu durumlarda tozlu veya nemli yerlere enerji odas yaplmas durumunda, pano ile iindeki
cihazlara zarar verebilecek her trl zararl etkilere kar (ift duvar rlerek araya uygun yaltm
malzemesi konulmas vb) gerekli tedbirler alnacaktr.

- Enerji odas yapnn giri katnda, 1. bodrum katta (yap giri katnn bir alt katnda) veya 1. katta (yap
giri katnn bir st katnda) olabilir.

- letmece uygun grlmesi durumunda, ok katl yaplarda ek enerji odalar st katlarda da olabilir.

- Enerji odasnda yeterli aydnlatma dzeyi sa lanacak ve acil aydnlatma sistemi kullanlacaktr.

- Enerji odasnn zemin kotu, katndaki di er mahallerin zemin kotundan dk olamaz.

- Enerji odasnda su basmasna kar gerekli tedbirler alnacaktr.

- Giri katta giri kapsna yakn bir yere yap ba lant kutusu konulacaktr.

- Enerji odas, elektrik saya panosu ve zayf akm da tm kutularnn konulmas dnda baka amala
kullanlamaz.

Enerji odasnn llerini belirlerken, enerji


odasnn enine ilave olarak tavan yksekliinde
kontrol edilecektir. Bu kontrol, dizayn edilen
panonun, eninin ve kat adedinin (panonun 1
katndaki saya adedi) kontrol SAYA PANOSU
ZELGESNE bakarak yaplacaktr. Enerji odasnn
eni pano eninden 20 cm fazla olacaktr, tavan
ykseklii ise pano boyundan 50 cm fazla olacaktr.
Eer enerji odasna ZAYIF AKIM DAITIM
KUTUSU konmu ise saya panosu ile arasnda
10cm mesafe brakld kontrol edilecektir.

Saya Panosunun Kontrol


- Elektrik sayalar projeye uygun olarak yapnn ortak kullanm
alan ierisinde, nemsiz, tozsuz, rutubetsiz, zararl snma ve hava
deiiklikleri ile sarsnt olmayan, can ve mal gvenli i asndan
gvenli ve letme ilgililerinin tketiciye haber vermeden
istedikleri zaman kontrol edebilecekleri yerde olacaktr.

- Tek aboneli yaplarda elektrik sayac saya panosu ierisinde


abonenin kendi kaps yannda darya konulacaktr. Ancak
iyerlerinde iletmenin uygun grmesi durumunda saya
iyerinin ierisinde ilk girie konulabilir.

- (29) adet abonesi olan yaplardaki tm sayalar, saya panosu


ierisinde kat zemininden en az 120 cm ykseklikten itibaren
en az 25 cm kalnlndaki duvar ierisine veya sva alt saya
panosu ierisinde enerji odasna konulacaktr.

7. KABLO BACASI (KABLO AFTI)


Eer kontrol ettiimiz projenin; bodrum kat dhil 4 ba msz
kat var ise veya 10 adet elektrik kolon hatt mevcut ise,
KABLO BACASI mutlaka olacaktr ve kontrol de bu ynde
yaplacaktr.
- Kablo bacas ve enerji odasnn yeri, boyutlar ile yapda ka
adet kullanlaca, yapnn mimari projesi hazrlanrken mimar
ve elektrik proje mellifleri tarafndan mterek alma ile
belirlenecek ve mimari projesinde gsterilmi olacaktr.
- Yapda birden fazla kablo bacas ve/veya enerji odas var ve
kablo bacas ile enerji odas ayn hizada deilse, bunlar
arasndaki kablolarn geirilecei yerler de mimari proje
aamasnda belirlenecek ve projesinde gsterilmi olacaktr.
- Kablo bacas ile enerji odas mmkn mertebe ayn hizada
olacaktr.

Kablo bacasnn yeri; kablo bacasndan geen kolon hatlarnn daire


ilerindeki datm tablolarna rahatlkla irtibat yaplabilecek, nemsiz, tozsuz,
rutubetsiz, zararl snma ve hava deiiklikleri ile sarsnt olmayan, can ve
mal gvenlii asndan gvenli, iletme ilgililerinin tketiciye haber
vermeden istedikleri zaman kontrol edebilecekleri ve merdiven boluuna
alan ortak kullanm alanlar ierisinde olacaktr. Bu artlar sa lamas
kaydyla merdiven boluuna alan ortak kullanm alanlar ierisindeki
aydnlatma boluklar da kablo bacas olarak kullanlabilir.

- Yapnn en alt kat tavanndan en st kat tavanna kadar kablo bacas


yaplacaktr.
- Mimari projede, kablo bacas boyunca katlarda yaplacak tabliye ve
boluklar gsterilecektir.
- Her kata, kat zemininden en az 20 cm. ykseklikten itibaren kablo bacasna
rahat mdahale
edilebilecek yeterli genilik ve ykseklikte mdahale kapa yaplacaktr.
- Kablo bacas; iletiim tesisleri kablolar, bus-bar ve elektrik kablolarnn vb.
tanmas ile iletiim tesisleri kablolarna ait da tm kutularnn konulmas
dnda baka amala kullanlamaz.
- KABLO BACASININ lleri belirlenirken, buralardan geecek kablo, busbar vb. saysna ve
montaj ekline gre, kablo merdiveninin/kroe raynn boyutlar belirlenir.
Kablo bacas kontrol yaplrken yukardaki kriterler gz nnde
bulundurulacaktr.

8. Panolar, bamsz blmlerle ilgili mimari projede


tanmlanan isim ile uyumlu ve kullanma amacna uygun
ekilde olacaktr. (rnek AT, GT, DT, KT, NT,1NT, 1NT1 vb.)
9. Aydnlatma hesaplarnda aydnlk seviyelerinin DIN 5035
standardna gre uygunluuna baklr. (EK-11). Aydnlatma
hesab yaplmamsa konan toplam lamba glerinin m2
bana 12W hesabyla uygunluu kontrol edilir.
10. Aydnlatma hesaplarnda aydnlk seviyelerinin DIN 5035
standardna gre uygunluuna baklr. (EK-11).
11. 2,5mm2 bir aydnlatma linyesindeki sorti says 9 adedi
atnda kablo akm tama kapasitesi ynnden tahkik
edilecektir. (Max. 2000VA)
12. 2,5mm2 bir aydnlatma linyesindeki sorti says 9 adedi
atnda kablo akm tama kapasitesi ynnden tahkik
edilecektir. (Max. 2000VA)
13. Aydnlatma linyesi en az 2,5 mm2, sortisi 1,5 mm2
olacaktr.

14. Elektrik Tesisleri Ynetmeliine gre aydnlatma linyesinde minimum


10A olmaldr.
15. 2,5mm2 bir priz linyesindeki sorti says 6 adedi atnda kablo akm
tama kapasitesi ynnden tahkik edilecektir. (Max. 2000VA)
16. Priz linyesi ve sortisi 2,5 mm2 ve toprak hatl olacaktr. Prizlerde ntr ve
toprak klemensleri hibir ekilde kprlenemez (Sfrlama yaplamaz).
Bulak makinesi, amar makinesi ve frn iin ayr ayr linye ekildi inin
kontrolu yaplacaktr.
Projede Klima, Elektrikli radyatr, Elektrikli ok su stcs, Elektrikli
termosifon varsa kablosu ve sigortas selektivite, gerilim dm ve akm
tama kapasitesi ynnden tahkik edilecektir.
17. Elektrik Tesisleri Ynetmeliine gre prizlerin anma deeri 10A
altnda olamaz. Belirli bir cihaz iin ngrlen prizlerin anma akmlar cihaz
gc ile uygun olacak ve bu prizlerin anm akmlar 16Ain altnda
olmayacaktr.
18. Linye numaralar, kat planlarndaki tali panolarda verilen ve ykleme
cetvellerinde tanmland ekilde eletirilecektir.
19. Ana besleme, kolon ve en uzun ve en ykl linye hatt iin gerilim
dm hesab yaplacaktr, kesitler akma gre de kontrol edilecektir. Kat
planlar zerinde iletken kesitleri ve saylar gsterilecektir.

AKIM KONTROLU
Ib<In<Iz
Ib = tasarm akm (ekilen akm)
In = Sigorta akm
Iz = Kablonun akm tama kapasitesi

Kablonun akm tama kapasitesinde redksiyon faktrleri


dikkate alnm olmaldr.

Iz = r1.r2. Izn
r1= Ortam scaklna gre redksiyon
r2= Grup deme ekline gre redksiyon

a- tesisat kofrede (Yap Balant Kutusunda) balar.


(Elektrik Tesisleri Ynetmelii Madde 3-a5)
b-Trafo TEDAa ait ise (Elektrik Tesisleri Ynetmelii Madde 57-a3)
e1 + e2 + e3 = emax < %1,5 Aydnlatma ve priz devrelerinde
= emax < % 3 Motor devrelerinde
e0 =%5 (trafodan kofreye kadar)
(Elektrik Kuvvetli Akm Tesisleri Yn. Md 58-4 )
c-Trafo binann kendine ait ise
(Elektrik Kuvvetli Akm Tesisleri Yn. Md 58-4 )
e0 + e1 + e2 + e3 = emax < %6,5
Aydnlatma ve priz devrelerinde
= emax < %8 Motor devrelerinde

d-

P=ekilen aktif g kW

Trifaze motorlar iin %3

L=mesafe m
=zgl iletkenlik katsays 56m/.mm2
Un=Gerilim faz aras 380V
U0=Gerilim faz ntr aras 220V
Trifaze Gerilim dm: e= P.L / .q.Un2

Trifaze aydnlatma-priz yk iin %1,5


e=1000.100 P.L / q (56x3802)=% 0,0124 P.L / q
Monofaze Gerilim dm: e= 2.P.L / .q.U02
Monofaze motorlar iin %3
Monofaze aydnlatma-priz yk iin %1,5
e=2.1000.100 P.L / q (56x2202)=% 0,074 P.L / q

SELEKTVTE KONTROLU
Ardk 2 sigortann selektif alabilmesi iin nominal akmlar arasnda 1,6
kat olmaldr. 16A sigortadan nce 16x1,6=25,6 olduundan en az 32A
sigorta konur. Pratik olarak iki kademe bu art salar.

20. Tablo ykleme cetvelinde gsterilen ve kolon emasnda tanmlanan tali tablo sigortalarnn ayn oldu u kontrol edilecek.
21. Ana, tali tablolarn giri ve klarnda yk ak ynne gre nce kesici sonra anahtarlama eleman olarak sigorta
kullanlacaktr. Kat tablolarnn ana kesicileri faz- ntr kesmeli olacaktr.
22. 19. maddede anlatld gibi kontrol edilir.
23. Projede kat planlar yannda, her sistem iin ayr ayr kolon emas aranacaktr. (Kuvvetli akm, zayf akm, telefon vb.)
Kolon emalar, mimar kat saylarna uygun olunarak izilecektir. Tablolarn isimleri, gleri, sigorta ve alter anma deerleri
ana tablodan itibaren, ykleme cetvelinde tanmland ekilde yazlacaktr. Kolon hatt uzunlu u, kesiti ve cinsi ile ana tabloda
hangi faza bal olduu ve saya akm deerleri de belirtilerek yazld kontrol edilecektir.
24. Sayalar ezamanl gce ve akm deerlerine gre kontrol edilir.

25. Artk Akm Anahtar (Kaak Akm Rlesi) enerji kesme amacyla kullanlamaz (Ar akm ve ksa
devre ama zellii olmadndan). Ana tabloda uygun eik akmnda artk akm anahtar
kullanlacaktr. Kat tablolar giriinde kesici dnda 30 mA artk akm anahtar aranacaktr. (E er
istenirse kat tablosundaki her linye iin 30 mA artk akm anahtar kullanlabilir.)
26. Tasarm 19. maddede anlatld gibi kontrol edilecektir.
27. Potansiyel dengeleme baras iin pano iinde veya dnda ba msz blm olmaldr. Panoda ntr
ve toprak baras olduu grlmelidir (EK-4). Tesisattaki tm toprak hatlar iin (prizde, kolonda, ana
kabloda) aadaki deerler kontrol edilecektir. (Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Ynetmeli i
izelge 8)

Faz iletkeni 60 Ae kadar sigorta ile korunan hatlarda koruma hatt kesiti aa daki
gibi seilir:
SF = Faz iletkeni kesiti SPE = Toprak iletkeni kesiti
SF < 16 mm2 ise SPE = SF
16 mm2 < SF < 35 mm2 ise SPE = 16 mm2
35 mm2 < SF ise SPE = SF / 2
Faz hatt 60 Aden byk sigorta ile korunan hatlarda Elektrik Tesislerinde
Topraklamalar Ynetmeliine gre snma hesab yaplr. (Madde 9-e1/ii)

Paratoner bulunan tm binalarda ar gerilim koruma cihazlar tesis


edilecektir.
Ar gerilim
kategorisi

IV

III

II

2.5

1.5

kV

Darbe gerilim
seviyesi

KORUMA

C
D
I Yksek seviye koruma isteyen cihazlar
II Sabit tesisata balanan cihazlar
III Sabit tesisat cihazlar

KNCL TABLO
Ar gerilime

ANA TABLO
Yldrm akmna

U CHAZ
Ar gerilime
L1
L2
L3
N

Kofre

D I,

Saya

PE

EPOTANSYEL BARA

TT - tipi ebeke

28. Tablo ykleme cetvelinde yk zellikleri, faz dengelemesi, sorti cins ve


saylar, linye gleri, sigorta cins ve kesme kapasiteleri, tablo alm ve
ebatlar aranacaktr.
29. Faz dalm dengeli olacaktr.
30. EZAMANLILIK KATSAYILARI
letken kesitinin belirlenmesi iin yaplan hesaplarda ezamanl yk esas
alnmaldr.
Tarifler :
Datm noktas: Elektrik enerjisinin bir hattan gelip kollara ayrld
nokta datm noktas olarak anlmtr. Ana tablolar, datm tablolar, yap
balant kutular, konutlarn tablolar ve linyeler (son devreler) zerindeki
buatlar datm noktalardr.
Ezamanllk katsays: Gelen hattan ekilen gcn, k hatlarndan
ekilen en byk glerin toplamna orandr.
k hattnn en byk gc: Datm noktasndan kan k
hatlarnn toplam gcdr.
Gelen hat en byk gc: Datm noktasnn besleme tarafndaki
ezamanl gtr.

3-Datm noktas:Transformatr.
kan hat en byk gc: 3 x 48190 =
144570
Ezamanl g : 98031 W
g3 = 98031 / 144570 = 0,678

31. 30. maddedeki rnee baknz.


32. Kullanm amacna gre alnr.
33. Ana besleme, kolon, en uzun ve en ykl linye hatt iin gerilim
dm hesab yaplacaktr, akma gre de kontrol edilecektir. Kat
planlar zerinde iletken cinsi, kesitleri, saylar ve uzunluklar
gsterilecektir.
Kolon semas mimari kat saysna uygun olarak izilecek tablolarn
isimleri gleri sigorta ve alter anma deerleri ana tablodan
itibaren kolon hatt uzunluu kesiti ve cinsi ile ana tablodan hangi
faza bal olduu ve saya anma akmlarnn belirlendii
aranacaktr. (19. maddedeki hesaplamalar dikkate alnacaktr.)
34. 33. maddenin ayns
35. 33. maddenin ayns
36. Her bamsz blm iin projelendiinin tespiti ile kolon
emalarna baklr.
37. 36. maddenin ayns
38. 36. maddenin ayns

39. Trk Telekom A Bina i Telefon Tesisatlar Teknik artnamesine uygun


olarak hazrlanacaktr. (Bayndrlk ve skan Bakanlnn 17 Ekim 2001 tarih ve
23903 sayl genelgesine gre Bina i Telefon Tesisat bulunmayan projelere
ruhsat/yap kullanma izin belgesi dzenlenmeyecektir ) (Trk Telekom A Bina
i Telefon Tesisatlar Teknik artnamesi Eitim CDsinin iindedir.)
Aadaki artlar aranacaktr:
Bina giriine binadaki toplam telefon sortisine yetecek kapasite ve %20 yedek
kat balama tesis ve uygun bina terminal kutusu koyulacak,
Bina terminal kutusu ile d telefon ba lants iin bina kna kadar iinde
klavuz teli olan bo boru braklacaktr.
Bamsz abonelendirmeye uygun olarak her konuta ba msz hat
dnlerek projelendirilecektir.
Her konuttan en az bir TV prizi olacaktr.
Konut iinde birden fazla TV prizi olmas durumunda konut iine da tc
(top-off) kullanlacaktr.
Bina giriinde TRK Telekomun balant yapmas iin bina kablo TV ba lant
kutusu konulacaktr, burada klavuz teli braklacaktr (her daire iin bir priz
olacak ekilde).
Binalarn haricinde yaplacak zayf akm projeleri ulusal ve uluslararas
standartlara uyularak yaplacaktr.

ELEKTRK TESSAT
PROJELERNEN NELER
BULUNMALIDIR.

40. 39. madde ile ayn


41. 39. madde ile ayn
42. 39. madde ile ayn
43. 39. madde ile ayn
44. 39. madde ile ayn
45. Asansr tablosu detay besleme hatt ve makine dairesi
ve kuyu aydnlatmas projede grlecektir. Makine
dairesinde en az bir k sortisi ve bir toprakl priz
bulunacak ve bu sortiler genel tablodan gelen alnacak,
asansr tablosundan alnmayacaktr (NYY veya NYM
2x6mm2 olacak ekilde).
Asansr besleme hatt kesiti asansrn g ve kapasitesine
ve yol alma sklna gre hesaplanacak bu kesit en az
4x6mm2 olacaktr ve k genel tablodan uygun bir alter
ile yaplacaktr. Asansr dairesi tesisat etanj olacaktr.

Asansr n projeleri unlar kapsamaldr:


Asansr trafik hesab (Konutlar hari),
Kuyu yerleim plan,
Kuyu boyutlar kontrolu,
Asansr makine dairesi boyutlar ve makina
dairesine ulam ekli,
Asansr motor gc hesab,
Asansr makine dairesi ve kuyu ii aydnlatmalar,
Asansr tablosu kolon hatt hesab
46. 45. madde ile ayn
47. 45. madde ile ayn
48. 45. madde ile ayn

49. Binalarn Yangndan Korunmas Hakkndaki Ynetmeliine gre kontrol


edilecektir.

50. Ek-11deki kontrol formu kullanlarak kontrol edilecektir. Bu konuyla ilgili


aklamalarda Ek- 11dedir.

51. Kullanlan kablo tipleri Binalarn Yangndan Korunmas Hakkndaki Ynetmelik ve


TS-EN54-14 belirtildii ekilde seilmi mi kontrol edilecektir.

52. Binalarn Yangndan Korunmas Hakkndaki Ynetmelik ve TS-EN54-14'e uygun


olarak dier sistemlerle (anons, otomasyon, asansrler, mekanik sistemler vb.)
balant iin gerekli giri-k modlleri konulmu mu kontrol edilecektir.

53. Yangn hidroforunun elektriki beslemesinin jeneratrle yaplp yaplmad kontrol


edilmelidir.

54. Jeneratrn gc yedek hidrofor (yangn hidroforu) gcne uygun olarak seilir.

55. Doalgaz hatt Binalarn Yangndan Korunmas


Hakkndaki Ynetmeliine gre kontrol edilir.
56. Binada paratoner varsa topraklama e potansiyel
dengeleme barasna balanr, yldrm esnasnda
binadaki cihazlarn etkilenmemesi iin (eklatr ve
para fudurlarla vb.) gerekli emniyet temin edilir
(Temel topraklama notlarna baklacak).
57. Proje kapsamnda yaplacak her i kaleminin
miktarn gsteren liste.
58. Tesisin zelliine gre tesisatlar kendine zel
ynetmelik, standart veya artnamelere gre
kontrol edilir (Telefon, TV, Kablolu TV,Yangn,
Jeneratr, Gvenlik, Bina Otomasyonu, Istma
Havalandrma Beslemesi, Scada gibi).

You might also like