IJ

OCUK ROMANI

Rfat Dgaz

KKEKMECE OKYANUSU
ocuk Roman
Rfat llgaz

ISBN 975-348-041-5

5. Basm
Mart 1993

INAR YAYlNLARI
Nuruosmaniye Cad.
Kardeler Han No: 3/1 Kat: 4
Caalolu- STANBUL
Tel: 512 23 59 & 513
Fax: 512 23

95 45

59

Bu kitabn yayn haklar

INAR YA YlNLAR I' na aittir.
Dizgi: nar Yaynlar
Bask: Yn Matbaaclk
Kapak Bask: Yn Matbaaclk
Kapak: Turgut Keskin

RIFATILGAZ

KKEKMECE
OKYANUSU

na
yaymlar

Gl, bugn krksz, b uruuksuz, tl bir

araf gibiydi. Gne kp da tepedeki evlerin
zerinden bulutlar kme kme ykseldike, bu
koyu mavi araf, kl rengine dnt bir
sre ... Bir iki saat sonra da kolal ak bir rt
olup kt. zerinde pembe glms lekeler. ..
nceden bir esinti, bulutlar yumuak yumuak
datt. Yer yer pasl, gm bir ayna kald orta
da, kydaki baheli evleri yanstan... Bir de
gln ortasnda akn bir rdek gibi saa sola
ba vuran bir tekne . . .
Neden mi, akn bir rdek gibiydi bu san
dal? Krekler Turgut'un ellerindeydi de
7

ondan. K stnde, dmende, dedesi varsn

otursun, kim dinler ... Dede deil bir Arnral
sanki. . . Banda ta aa kalarna kadar inen b ir
kas ket . . . Ksa ko l l u m avi bir gmlek srtnda . . .
Alt yannda da eski biim, mayodan bozma bir
don... Dedenin almn bozmamak iin ona
Ort da d iyebiliriz, eer yat kaptanlar, paral
yelkenciler, gsterili yal beyleri kzmazlarsa . . .
Dede ! Dmeni bizim iskeleye krar msn
.
b raz ?. .
Dedenin, sanki dmenini tuttuu bu sanda
la sz geerm i gibi . . . Hi bozmuyor bizi m gr
.
keml i Arnra l :
..

Ne varn bizim iskelede? d iye kyor

torun una.
Altan var. .. ;Topak Altan ...
Dede, tam tersine iskeleden uzaklatrmak
iin aa evirmek istiyor sandaim ban ama,
dinleyen kim ! . .. Krekler, Turgut'un elinde . . .
Gl olsa dedesi nden daha d a geerli olabilir
sz.
Dede! Ne olursun, onu da alal m sandala !
Olmaz! . .
da benim gibi ok gzel krek ekiyor
dedeciim ! . . .
Selam Dede glyor, ne var bunda gle
cek!
Senin gibi m i ?
B i r ara dnyor dede, iki tayfas olsa, U
bindii, hayr kumanda ettii tekne daha da hz
lanr m kartma gemileri gibi, hzlanmaz m?
Olmaz! . d iyor iinden, Altan'n babas
ters adamn biri . . . Olunun forsalar gibi krek
ekmesine kzabilir. Sonra anas da kendini
beenmin biri. . . Geen gn bizim hanm ,
Topkap'ya giderken arabalarna aldlar m
ki ...
Ne olursun dede ! .
.

..

 Olmaz dedim mi, olmaz! . . .

Selam Dede, direniyor ama sandal onu din
ler mi? isterse dede, dmeni aa krsm. Toru
nu onu dinl"miyor ki, sandal dinlesin ! Turgut,
grnrde iki krei suya daldrp karsa da,
b irine aslyor, brn gevek tutuyor. Sandal
da kydan alacak yerde iskeleye yanayor.
Bu sandalda dmen yok mu? Var! Var ama bu
dmen i dede tutsun da arnirai lik oynasm diye
takl sandaim kma.
kisine birden asl !
Aslyorum ya, dede . . .
Sol kree asl, sa brak.
Dede, dmeni biraz krsana, iskeleye l
Sen benim dmenime karma! Asl diyorum, sol kree !
Dede be ! . . . Bak Altan'n elinde oltas var.
Turnabal tutarz.
Turnabalna baylrd dede. Alsa sandata
Altan' nasl olurdu? i Turgut'a brakmak en
iyisi ... Dmeni yavatan ieri kvrd, ylece de
brakt. Turgut kren tekiyle sandal yanatr
d iskeleye.
Atla ! ... dedi arkada ma.
Altan, tapacnn tekiydi. Davranncaya
kadar sandaim ba a lvermt. Dede kzmt
lO

torununa:
Neden yapmadn iskeleye l ...
Krekleri brakamadm.
Dedenin dmeninin, bir e yaramad
anlaldndan krekle ekip evirmek gereki, yordu sandal. Turgut'a dyordu demek.
Orsa siya, bir harmandal oyunundan sonra
yeniden yanat iskeleye. Bu kez torunu, krek
leri brakp iskelenin betonuna yapmak istedi.
Altan elindekini uzatt nce:
Al, U ka ! dedi,
Kak dedii olta takmyd. Byk bir misi
na yumana bal, prl prl bir kak. O lta by
le bir gnde, Altan'dan, ok daha nem liydi ...
Altan, suya dse kurtarlrd ama, elindeki
takm dse zor karlrd sudan ...
Ver oltay Turgut'a! dedi, dedesi.
Hooop ! ... Sandal yanar yanamaz uzatlan
oltay kapvermiti Turgut. Ka alyorum der
ken betona tutunmay u nutmu, sandaln ba
da kt diye vurmutu. Eh, dede k_ zmasn da ne
yapsn! ... Gemisi tuz buz olacakt nerdeyse ! Bir
Amiral-olarak deniz erleri ni boyamas gerekir
di, eline fray alp svamas gerekirdi:
Byle salaklk istemem ! A n gznz
be ! . . . Batracaksnz sandal !
ll

Daha imdiden, karadaki Toprak Altan' da

kendi tayfas ndan sayyordu . Gene alyordu
sandaim ba... Bu i azarlamaya gelmezdi.
Topak Altan tombulluunu, taramanln unu
tarak yle b ir toparland. Artk elinde, olta
takm da yoktu, hooop! . . .
Cuuuppp!
Tahrak Altan toparlanp da hoplayncaya
12

kadar, sandaim bordas iskeleden alvermiti.

Baka b iri, kim olursa olsun atlad gibi sanda
tn iine debilirdi ama ... Altan iin olanaksz
d bu! Gln sularn sandaln iine sratarak,
nce gln dibini boylad. Sonra sukaba gibi
suyun zerinde grnd. Topaklk, tombulluk
yaram t, i lk kez iine.
Dede, k stnden kalkp kayn bordas
na gelene kadar, Altan gln d ibini bulmak
isterken caym gibi silkindi. ki kolunu iki
yannda kaz gibi rpmaya balad. . . arpnp
rpndka sandal da kendisinden uzaklatr
yordu.
Dede, ne yapmalyd bu Altan'? Suya atia
sa boyunu aar m yd? Eer aarsa gln kysm
daki evierden koup gelene kadar oktan
lmlerine kavuurdu ikisi de. Belki de a miral
ler gibi k stnde oturuuna aldanrlard da
yardmna komaya b ile utanrlard.
Krei skarmozundan kurtaran Turgut,
ucunu ona doru uzatarak:
Altan! dedi, Tut ucundan krei, haydi
tutsana, ne duruyorsun !
Altan' n onu duyduu falan yoktu. Yzko
yun yatm, sanki bir kez daha suyun dibini boy
larsam ne olur d iye dnyordu .. Uzatlan
13

krek, kafasna arpm bu arpma onu kendisi

ne getirmiti. ster istemez bu kree doru eli
n i uzatt, tutmak istedi, g bela baard da. Ken
disini krekten yana ekemiyordu ama, batm
yordu da. Durumun, iyiye doru gittiini gren
Selami Saygner, rahat bir soluk almt. Sanda
la yaklat bir srada, Altan' tutup ieriye
almak, artk ten bile deildi. lk olarak da
Turut'un elinden krei ald. Ustaca bir davra
n la sandal, Altan'a yaklatrd . Elini uzatp
gmleinden yakalad. Sol elin deki krei san
data uzattktan sonra iki eliyle ocuu skca kav
rad. Bir ekite hoop ieri alverdi . Her ikisinin
arlyla sandal kapaklanacak gibi bir yana yat
tysa da ok srmeden denge dzelmiti.
Selam Dede, Altan' k stne oturtur
ken :
Tak krekleri! :. . dedi Turgut'a, Ne duru
yorsun sandal iskelenin burnu na arpacak!
Hem iskele dedenindi. Hem de sandal...
Durmadan buyrultular yadryordu ama kendi
sinin krei n stne oturduundan haberi yok
tu.
Daha duruyor. . . Taksana krekleri be! . ..
Dedeciim, dmene ge de alt ndan krek
leri alaym ! dedi Turgut.
14

Durumu bir anda kavradysa da bozuntuya

vermemiti :
eksene altmdan krei be, ben altmda
ki krei nasl ekeyim de vereyi m sana! Bak
hala duruyor! ...
te gene Turgut haksz kmt, ama dede
ona kolaylk gsternede de gecikmedi . Yava
a dorularak kren eki lmesini salad .
Krek taklr taklmaz d a komuta balamt.
Olan biteni eziklik iinde izleyen Topak Altan
bir ara:
Nerde? Nerde? diye sordu arkadana.
Ne aryorsun?
Kak, kak olta nerde?
B u patrtda olta oktan unutulmutu.
Olta m? Turut nerde olta?
Oradayd, eyde ...
Ayann dibinde, sularn iindeydi olta ...
Altan'n zerinden akan sular kayn iine dol
mutu.
Oltam isterim ben!
Nah ord a ! Eil de al!
Topak Altan eilip de oltay alrken yuttu
u sular azna gelmiti. Uzatt ban sandaim
bardasna doru.
kar, ckar! k<1r da rh atla ! . . .

15

Dede, karmas iin neride bulunmasa da

karyordu Altan, ister istemez.
Nerdeyse btn gl C"lduracakmsn
m idene
... kar!
0 .... ,
00 . . . >>
Sen, U si: : gmleini karsan iyi eder
sin ! Ser ba stne. Gne be dakikada kuru
tur.
inde ne varsa karmt Altan. Boalm
tuluma dnmt. Sonunda rahatlamt i te! . .
Gmlein i ba stne sererken :
Ben balk tutacam artk dedi .
Haydi bakalm, salla oltan ! ..
Oltay sallayp sallayp atmak kolay deildi.
Misinalar, sandaim iine sad bir sre ... Ucu
nu da skca oturak tahtasna baladktan sonra
sallayp sallayp att, kancal ka uzaklara. Bu
srada sandal da yol ald iin tahtadaki d
me kadar tm misina sulara gitmit. Balknn
iyisi, misinay iki parmann arasna geirir,
sularn iinde olann bitenin, bir telgraf gibi
haberin i alrd. Ama Altan' da nerdeydi yle
beceri... Dede bir ara:
Sen, U oltay biraz bana versene ! . . dedi,
u kayn dmen suyundan saHayaym bir ka
kere . . .

16

nce terslik ettiyse de tam yarm saat son

ra, gnl oldu, Topak Altan'n. Byle terslikle
re gelmezdi, dede... k karaya! dedi mi,
akar sular dururdu sonra ... Bu yzden hi ak
vermeye gelmezdi. Daha Altan'n gm lei bile
kurumamt nk. Annesi, o belalarn belas
olan babas, sonra kapya dayanrd. Olumu
suya nasl atarsnz! . . diye sulamaya kalkarsa
nasl kard in iinden? Ne Altan kabilirdi
iin iinden, ne de Selam Saygner.
Topak Altan glerek bir neride bulundu:
Se lam Amca ! dedi, Tuttuun balk
benim olursa vereyim oltay.
Kolay m yd bu parlak gne altnda turna
bal tutmak. Ka kez bala kmt da Sela
m Saygner, bir yavru balk bile yakalayamam
t. Hem de en pahal takm larla.
He le ver Unu ! >> dedi, Balklar azn
amlar da beni mi bekliyorlar, oltay atacak
d iye ! Ver de bir ansmz deneyelim !
Yapt oltann m isinasna. M isina denilen
ip prl prl bir sicimdi, naylondan. nce mi
ince, dayankl m dayankl ! On kiloluk turnay
bile ekebilirdi, bu misina. Kan bir iki kar
altndan tutup misinay sallad, yle birden att
uzaklara. Torununa:

17

 Brakb> dedi, Brak u krekleri. orba

gibi kart p durma U gl ! Sal layp sallayp
btn gcyle bi rka kez frlatp ekti . Her at
nda:
Hayd i Allah rast getire ! )) demeyi de un ut
m uyordu .
ka nca l kak , havad a, gnein n laryla .
parkiayp ok uzaklara dm t bu kez. Dur
gun suda i ie halkalar izdikten sonra si l i n i p
yit iverd i gl n derin l i klerinde. Yal nz Selam i
Dede'n i n elinde b i r k ulalk m is i n a ka l m t.
LHet parmann izgisine yerlee n misina san
ki suyun a ltnda bir i letiim merkezi ne balan
vermiti b i r anda. Selam i Dede, bu gizli merkez
den sinya l ler bekler gibi btn dikkat i n i sa e l i
n i n iki parmana vermiti.
Tu rna bal avclnn gre nekleri ne gre,
m isina, gizl i merkezin verecei iaretler kolla n a
kollana ek i lecek, salak turna bal, su larn
ii nde ya lap yalap gide n ka, bir kk bala
benzetip yuttu mu, iindeki e ngel grtlana
taklacakt. Olur muydu bu kadar aptallk? Olu
yordu k i , bu gle kefa l leri nleri ne katp kovala
ya n bu gl, yrtc, sz m ona akgz balk
lar bu akl almaz abanl yapmasalar kak
oltalarla turna bal avlamak bu den l i yaygn la18

r myd ?
K rk e l l i metre l ik msnann yirmi rncue
kadar , sandal n iine reklene reklec ekil
m it i. Sel am Dcde'n i n iki parma arasndaki
m i si naya gizl i merkezde n uyarc sinyaller gel
meye balad, arka arkaya . M isi na, yk gcrili
yord u ki b r uta ki m varsa sanki J'dHima
aryordu Scl am i Saygne r'i .
Dede, kula kul a m isinay h zla eki yor,
ektikleri n i de ayann dibin de ustact ':-,'re k
lendiriyordu, birbirlerine kar masn diye.
rpn t lar bal amt suyun zerinde. iri
bir tu rna baln n kzla a l a n karn grnver
di suyun zeri nde. arpnp rpn yor, sudan
h i kmak iste m i yordu sa n ki . Onun, tm dirc
n iine karn Saygner, var gcyle ekip atver
mti ieriye . yles i ne ters bir yere dm t ki
bal k, atl ayp sradka btn misinalar birbiri
ne k3rtryordu. Onu kurtarmak isted i ke
b i linl i olarak daha da h u ysuzlayordu sanki .
Ne yapp yapp bal oltadan kurtarma l, on u,
U suyla dolu, geni bl m e ye atmalyd . Bu da
kolay olmamt.
Kancay boazndan kurtarmak iin zorl uk
karyor, Se lam i D ede'nin parmaklarn di le
m ek iin azn ap kapatyord u. Dileri, teste.

19

re gibiydi. Bal, kancadan kurtarp da blme

ye atnca:
Hi kprdama asla n m ! dedi, Artk ne
yapsan para etmez, brak huysuzluu da kara
bahtna raz ol! Civayla pariatl m kurun ka
, balk diye yutarsan sana kimse acmaz. Bu
kak olmasayd da baln kendisi olsayd ne
yapacaktn? Midene indirmeyecek miydin? Biz
de seni yle yapacagz ite ! . . ndireceiz m ide
m izel Hi de yen i ikenceler uygulayacak dei
liz, kimi insan lar gibi ... G le oynaya yiyeceiz
seni ! Eh ! . . Herkesten ayr olarak bir iki kadeh
lik i lacm da iebilirsem, sana sevgilerim i de
sunarak! Ne mutlu bana !
Daha, neden dol aacaklard k i glde ! G ne
in, korsar gem isi gibi m aviliklerde dem ir1edii
u yak:c saatlerinde? S aygne r :
Ahan ' > dedi, Giy, u gm lei ni, ku ru rm
tur artk !
Mayosu slakt ama, o d a kuru olacak deil
di ya! S e la mi Dede oltann lni::.ina;n sar yr
du. ii ni bit irdikten sonra:
Al olu m u ol ta n! d<tf i, k ic yarad
bu g n dorusu !
Kocaman bir turna bal yakalad b u olta!
Aferin benim ka ma! Babam bayramda iyi ki
21

alrn o n u bana !

<<Dedeeee ! . . Bana da alr ms n bayra m

da? ded i Tu rgut .
(\ltan drd nc sn fta, sen te ! . . u
demektir ki , sana oltay bir y l sonra al rm
ancak!
skeleye ya kla yorlard.
Ece Selam Amca, bu balk ne o lacak?
dedi, Altan.
Sana versem gtre mezs i n ki . . . ok ar.
Eer kk olsayd alr gtr rd n .
Be n ded i m ki, tuttuun b a l k be n i m
ded i m . Sen d e h i sesi n i karmadn! yle de i l
m i Selam Amca?
Ben ne bi l irdm byle byk balk tutulaca
n ! . . Neyse bu seferl i k ben i m olsun, gelecek
sefere de se nin ol ur. . .
H ayr Selam Amca, bu seferl i k benim
o lsun! ..
Ca n m sen ne yapacaksn bu kadar byk
bal ?
Babama gsterecei m . Baba d i yeceim,
i yi ki bana oltay almsn. Bu oltayla bak, nasl
byk balk tutulurmu gr, d iyeceim . . .
Bu sand a l olmasayd olta nasl tutab i i ird i
bal?
22

ltann hakkn yemeyiz, yapt kadar

balk ayrrz ona, ba i le kuyruu oltann, orta
s da bal tutann ne dersin? Kay n payn da
unutmazsn !
Olmaz! . . Ben baln hepsini istiyorum.
Sandal, nerdeyse iskeleye arpacakt. Dede,
uydurma bir fkeyle:
Tutun iskeleyi, uzat n e l i n izi be ! . . diye
bard.
Turgut, e liyle betonu iti nce sandaln ba
almt. Altan' bir patrt i le dar karmak
istiyordu.
Az daha gene decektin gle ! dedi,
Herkes alay edece k sen i n l e ! . . Sabahtan kimse
yoktur balkanlarda . . . Atl a abuk! Turgut, al
solundaki kre i, sa siya! .. Altan sen de nce
oltan at iskeleye ! .. Durm a ! . .
Altan oltasn atmt baaryla iskeleye, im
d i sra kendisindeydi . Selam i Dede:
Tut iske leyi, tamam, sk tut! . . Tu rgut, yar
dm et, brak krekleri de ! . . Hadi atla, ne duru
yorsun! . .
Balk? Balk ne olacak?
Atla sen ! . . Hoooop! . .
Neyse sa sali m atlamt.
Dayan iskeleye Turgut! ki e li nle sk sk
23

dayan! . .
Sandal alm, Altan iskelede kalmt . . .
N e yapacan arma benziyoru. Yoksa san
dal kendi haline b rakp kaacak m yd?
Hayd i ! .. dedi, Selam Dede torun una,
kar gmlei ni de atla suya ! . . Anneannen bir
sepet versi n sana. u odun tadmz sepe
t . . .
Mayosu ayandayd Turgut'un. Gmlei
n i n dmeleri zk olduundan, karmasyl a
atiarnas bir oldu suya. B u gln e n gzel yzen
lerindendi. Betonun zerinden iki takl a atarak
atiayan hibir ocuk yoktu ekmece' de ondan
baka.
Kafas, sulara gm l , be kulala tutu
vermiti kyy. Kyya kar kmaz Topak
A1tan ' bul mutu karsnda Altan:
Verin benim balm ! diye atiarnt ze
rine. ki kol unu yz n e siper eden Turgut, ilk
tokad savuturmutu. Eer komaya balarsa
TopakAltan onu hi tutamazd gz pekti, hi
bir eyde n korkmazd .
Bak kardeim! dedi, Balk . . .
Ama ikinci kez tokat sa yananda patl a
mt. Kendi nden bir ya bykt ama Alt an,
gz gre cr()re de onun tokadn yiycmezdi ya ...

24

evikl ii ne gvenerek hir kaleci becerisiyle

ayaklar n a atlam, ikis i n i birden ekince
Topak Altan' devi rmiti. Eer zerine atlmasa
hemen ka l kacak, !1u kez fl<c!c dii n daha

oun u yi yecekti tokadn. zerin e kp kol lar

n tutmak istiyordu, kendisine vurmasn diye.
u anda rah ata on un yzne bir iki tokat atabi
l ird i . Holan myordu bu kavgadan ama Altan
h i de onun gibi dn myordu. Hantalsa da
Turgut'a bakarak daha glyd.
Ben, se n i n le kavga etmek istemiyoru m !
dedi , Turgut aka.
Be n istiyorum. Verin balm ! . .
Brak beni ! dedi, Turgut, Git dedemde n
iste bal, bana ne ! . .
Aka ma sen de yiyeceksi n !
Yemeyeceim ! Sz! ..
zeri ne oturduu iin Altan'n kendisi n e
b i r zarar doku nmuyordu. A m a durmadan
debeleniyordu altnda ... ki koluyla iti nce bir
yana devi rivermiti. Turgut'u bu kez de Altan
altna almt.
Sen ardn ben i sandalnal dedi, ar
m asan gelmeyecekti m ! ..
Ben seni krek ekelim d iye ardm.
Al sana krek! . . Al sana sandal ! . . Al sana
balk! ..
Arka arkaya tokat y iyen Turgut, toparla
np kamak istediyse de tam kaarken b i r el
mede drverdi onu Altan, yzkoyun ...
26

Artk eilip vurmuyor, tekmeliyordu boyu na.

Tu rgut:
As m ! . . d i ye seslendi daysnn ol una.
ivi Asm de rlerdi ona . Orta birdeydi.
M a hallenin e n i yi top oyna ya n . . . D uym u tu
ar ldm ... Ama ses ata l atald. .. Tan yama
d, Turgut'u sesinde n :
Ki m ben i aran? d iye pencereye kotu.
Turgut'un tekmelendii n i gr nce birinci katn
penceresinden atlayvermiti, baheye . Bahe
den de gl kys n a kotu. ivi Asm'n, zerine
doru kotuu n u gren Topak Altan, toparla
n p kamak istediyse de beceremedi. Yolunu
kesen Asm, bir tekmede boylu boyunca uzat
verd i .
Kalk beni de tekme le bakaym ! dedi.
Bir, bir daha ... Arkadan bir tokat daha, bir
de tekme . . .
Al voltan i mdi ! Bundan sonra kendin
den kklere e l kaldramazsn . . Kaldrdn m
kolay kolay kurtu lamazsn e l i mden ...
ivi Asm dnm, gidiyordu.
Be n de sen i abime syleyeceim ! . . dedi
Topak Altan.
stersen babana syl e ! ldrecekt n Tur
gut'u.
27

 Ama o d a benim balrn ald, dedesivle

br oldu da .. >
yleyse dedcsine gitseydin. Tu rgut'u dv
mekle ne geti e l i n e ! Balk geneded esinde kal
mad m?
Dedesinde kald. .
Haydi P, idelim Selami Amcayla grelim
bu ii. Y r .
Be n abi me gideceim!
.
Abi nden de korkan yok!'> Syle de ge ls ,
ge lecei varsa g recei de var... Benden de
selam syle !
.

<

28

. .

II

Selami Dede'nin darda olandan bitenden

hi haberi yoktu. Amiral koltuundan torununa
sesleniyordu:
Turguuutt ! Nerdesin?
Bu balk, sandaldan eve nasl tanacakt?
Odunluktaki sepetle eve gtrlebilirdi, gtr
trken de k imse grmezdi .
Turgutt! . .
Buyur Dede ! . .
N erdesin be ! . . Hani odun lukta bir sepet
vard, hani U eve odun tadn sepet? . . .
Evet Dede ! . .
te o sepeti hemen al d a gel ! . . Bal iine
koyalm da . . .
Dede ! . .
Ne var? . . .
29

()

O dedii n sepet var ya . .

Eeee?
0 sepetin dibi del i k . .
Canm , biliyorum, de lik olduu n u . . . Bir de
ekmek koyd uumuz byk anak var ya
Bal onu n iine oyacaz, ylece eve
gtreceiz demek isti yordu ama, diyemiyord u .
Balkonlarda oturan komular, bakalm tuttukla
r balk byk m, kk m diye balarn uza
trlar, Altan' n babasnn fkesini onun zeri ne
ekerlerdi.
Tu rgut, bunlar a n layamayacak kadar salak

...

30

...

deildi . Daha yen r kmt balk kavgasnn i i n

d e n . . . Gz nden, Altan'n vurd uu yu mruun
acs gitmem iti . Kavga, bir bakma daha son u
l a n mam, srp gidiyordu.
_
Peki Dede ! .. dedi, Syledik lerini getiri
yoru m !
abuk! . .
Tam bu srada, Topak Alta n' eli nden tutan
D u rsu n Darkap, Selam Dede ' n in bahesi n i n
bi t iindeki iskeleden:
Kolay ge lsin Selam Amca . . . dedi bir avu kat kurnazlyla.
Ho geld i n ol um !
Biz tutulan bal a lmaya geldik.
Hangi bal? d i ye sordu . Benim tuttu
um bal m?
Altan'n oltasyla tuttuu n o byk t u rna
ba ln . . .
Yani u ben i m sandalma binip de kendi
e l i m le tuttuum bal, yle m i ?
Evet Selam Amca ! O bal ite ! ..
Be n ona dedi m ki, bu balk bugn ben i m
olsun , baka b i r gn t u ttuumuz balk da sen i n
olu r. . .
Ama sen Altan'a, ver u olta n dem isi n ,
eer sen i n oltanl a bahk tutarsam , sen i n ols u n
'

31

demisin!
Dedim ama sen ona bakma ... Benim imd i
syleyeceim sze bak! te sandal, ite gl ! . .
O lta d a elinizde . . . yle bir i ki saat glde ka
n z saIlayn bakalm... Eer tutamazsanz o
zaman konuuruz... Eer tutarsanz, sandal
pay istemiyorum sizden!
Tam bu srada Turgut, sepetin iine ana
oturtup getirmiti. Kendi iskelelerinin betonu
na iki krekte yanatrmt sandal, dedesi:
.
.
At ne . . . d ed .
Turgut t a m sandal yanarken elindekini
brakverdi k stne. Selam Dede, nce anla
may salam bir sonuca balamak istiyordu.
Anlatk m ocuklar? dedi, Bakn, size
iki saat izin ... ki saat turna bal avlamak iin
dola n ! . . B izim Kkek'nece'de, sandaln iki
saati ka l ira eder? Onar l iradan yirmi l ira,
deil mi? Turna bal tutamazsanz bile sa
lam yirmi l ira kazand n z demektir. . .
B u neri onlar dndrmeye balamt.
Altan, Dursun aabeyinin yzne bakyordu.
Peki ! .. dedi, Dursun. B al al da k san
dald an yleys!
Selam Dede kayn tam ortasna yerletir
d i sepeti. indeki byk ekmek anana bakt,
.

32

bir de sandaim iindeki rpnp duran turna

bahna ... Bu balk o anaa smayacak kadar
bykt. skeledeki ocuklar da anlamlard
bunu. Dursun Darkap:
Amca! dedi, ok bykm bu turna
bal! ..
Byk olmasna byk ama bu Kkek
mece glnde, b u balktan byk niceleri var
daha ...
Bakalm biz tutabilecek miyiz? ...
Neden tutamayacakmsnz? Hem de
daha byklerini ...
Ya tutamazsak? ...
Doru ya ... Ya tutamazlarsa? Kapya gelir
ler de balktan paylarn isterlerse?
ocuklar, balk av bu... Belli olmaz . . .
Olur ki, tutamazs nz. Byle bir terslik olursa
yarn bana gel ir, benden iki saatliine sandal
istersiniz ... Veririm sandal size! Sz!
Ya bu kadar byn tutamazsak? . . .
Byn tutamazsan z... Onun da bir
kolayn bulu ruz artk.
B iraz daha dndkten sonra:
Bu kadar byn tutamazsanz siz de
iki tane balk t utarsnz. ki kk balk, bir
byk balk etmez mi? ...
33

 Eder. . . dedi, Dursun Darkap... ki

kk balk bir byk balk eder. . .
Selam Dede, turn a baln kaldrp ana
n iine oturtuvermti. Gelgelelim balk iyi
oturmam, kuyruu , dimdik sepetten dar k
m t. ocuklar n gz h ala balktayd.
Bakn ocuklai!. . dedi Selami Dede, Ya
tane tutarsanz, ne olacak, ya iri iri turna
bal tutarsanz . . .
Dursun Darkap diretti.
Ne olaca var m?. . . de bizim olur ! . .
H ayr! dedi Selami Dede, nc balk
sizin olm az. O da sandaln h akk. ..
Neden?
Nedeni var m, sandal kimin?
Ama bal tutacak biziz!
ok kurcalamayn ocuklar, bu bal da
tutan kimdi? Ben deil m iydim? Sizin altanzn
payna iki balk dyor da ben i m sandal n pay
na neden bir balk dmesin. Bu ii fazla kurca
lamay n dedim size ! Hemen kn bala! .. H ay
d i byk balk da tutsan z, kk balk da tutsa
nz iki balk sizin. Siz de nc bal tutmak
i i n sandal dolatrp durmazsnz glde! . .
ocu klar kendileri nde fazla g bul amam
lard . A z zerine hemen k reklere asldlar.
14

Selami Dede, kyya betonun zerine g

bela oturtluu sepeti, eve kadar nasl tayacak
t, onu dnyordu! skeleden ocuklara el sal
lamay da unutmuyordu, bu arada:
Haydi ocuklar! Avnz bol olsun! .. Ge
kalmayn ! .. Tutamazsanz yarn da veririm san
dal size !
Saol Selam i Amca ! . . dediler, sandal a
lrken, Ge kalmayz!

35

III

Selami Saygner, soluk solua kard

balk sepetini halkona korken kars Huriye
Hanm da:
Akolsun Selam i! .. dedi, Torununu, tek
me tokat dven canavariara sandal teslim eder
sin, gezsinler diye yle mi?
Sus Han m ! .. dedi terini mendiline silerken, Ben onlara gezsinler diye vermedim.
Ya neden verdin?
Balk tutsunlar diye !
Onlarn balk tutmalarndan sana ne? .
Sana ne olur mu! Ben onlarn oltalaryla
tuttum bu kocaman bal. ..
Huriye Hanm tam o zaman ban evirip
36

bakmt, delik sepetin me yerletirilmi

ekmek anann iindeki koskocaman turna
balna. Balk, iinde bulunduu anakta sanki
ayakta duruyordu, smad iin.
Demek ekmece glnde byk turna
bal da varm, yle mi? Analktan kpkrm
z olmu karn... Sakn kart olmasn bu balk?
diye sordu.
Hanm, Hanm, byle bal Hilton Ote37

li'ne inen milyonerler bile yiyemiyor. Byle az

bulunur bir balk iin durmu, ileri geri laf edi
yorsun ! ..
Yani bu balk, Turgut'un tek me tokat
dvlmesine deer demek istiyorsun, yle mi?
Hi bir ey demek iste miyorum . nln
bala da ayklamaya bala! Hemen buzdolab
na koy ki, gn oluk ocuk bol bol balk yiye
lim! En azdan on kilo bu balk!
Yok yirmi kilo !
Bel im kr ld merdiven leri karken . ..
Senin, el lerin cebinde merdivenleri kar.!
ken bile belin krl yor. Bak Selam Bey, ben bu
turna baln ayklamarn bir . . . Baka balk olsa
ne ise ne ama, bu bal ayklarnam aniadn
m?
Neden aykla mazmsn? ...
Ayklaya mam da ondan, ya ni becere
men .. Islak sabun gibi kayyor bu turna bal
elden, tutulmuyor.. .
yle desene Hanmcm, ben d e sandm
ki, krk yllk kocana ba kaldryorsun ! .. Her
eyin bir kolay var Han mcm ! .. Geen gn
ayklarken grmedin mi? nce yatrdm muslu
un tana bal... Sudan geirdikten sonra eski
bir havlu aldm el ime, te miz bir kuruladm,
38

kuruttum . Kurutmazsan, elinden kayar gider.

Sonra alrsn eline ba, bir elinle tutar, br
elinle de balarsn pullarn kaz maya ! . .
Tavla pullar gibi . . . Kazyabilirsen kaz!
Tam kazrken, frtt elinden kayveriyor!
H avluyla tutup kazyacaksn, Han m !
Canm Selamiciim, madem nasl kazna
can biliyorsu n ... Yatr U bal musluun ta
na da, adam gibi bir ayk la! ..
Doru sze ne den irdi. Karsnn yardm
i le kard baba turnay sepetten, iki eliyle . . .
M usluun tana boylu boyunca uzatt, at mus
l uu baln zerine. Gldeki bitkilerin arasn
da yuvalanp byyen baln derisi, suya yay
lan rk yaprak bulamalar ii nde kaypakla
p tutu lmaz hale gel m it i. Yal greteki din
greilere benziyordu balk. Ele, avuca sm
yordu . Gerekten zordu, turna balklarn ayklamak . . . Ama Se lami Dede ' n i n el inden ne kurtulurdu . . . Tam iki saat sonra:
Hanm ! . . dedi, Bu balk tamam ! un lar
koy buzdolabna, Un lar da tavaya . . . Kavanozda
sakladn yank yala kzart rsan sana yed iri
rim hepsini! Ya taze taze koyacaksn ! . . Byle
bir turna bal , se nin yank yanla kzar
maz! . .
_,
"'9

Peki peki ! . . Ge masana da beni bekle,

bakalm nasl piiriyorum? Belki de tava yap
mam da zgara yaparm. . . Bal n tam yal
zaman . . .
Az nce, H uriye Hanm km r mangalm
yakm, arka balkanda haz rlanmt. Kocasnn
bundan haberi yoktu . Ters yandan esen lodos
rzgar, kmr kokusu nu daha yeni getiriyordu
burnuna:
Sen ok yaa emi karcm ! . . dedi, Ben,
ilac m barda ma koyup masaya geebilirim
artk. Haydi greyim sen i ! . .
yle ya. . . Koskocaman bal tek bana
ayklam, dilim dilim de kesmiti. in gerisini
karsna brakacakt ister istemez . . .
Gl, ayan n altna, Trkmen kil i m i gibi
seri lmiti. Lodos kr lm rzgar, sanki ne yan
dan eseyim d iye dnyordu. Gln, kuzeye
ak yannda bulut birikim leri balamt.
Bir Amirat' i n uzak grtl ile kendi
gemisi n i arad glde . . . Y all ndan gelen uza
grme yetenei, iine yaram, sandaln taa
karlarda grmt. Bu gl h i belli olmazd .
Karadeniz'de frtna, kendini alt saat nceden
belli ederd i ama, gl hi de byle deildi. Bu
yzden Kkekmece gl ne, Okya nus ad n
40

takmt, Selam Saygner. Okyanus, byle mi

dei l m i bilmiyordu ama, bu gl ne Akdeniz'e
benzerdi ne Karadeniz'e ! . . Rzgarn patlamas
ile dalgal arn, kydaki sandallar para lamas
bir olurdu. Bu yzden sanda l sahipleri uyank
olmak zorundayd. Y oksa sandal heveslileri
elbise snarlar gibi her mevsim, yeni bir sandal
41

satn almaktan kurtulamazlard. Kars nne

nar gibi kzarm bal korken sormak zorunda
kal d :
Hey! .. Selam Bey! . . dedi, Ne dn
yorsun? Karadeniz'de gemilerin mi batt? in
den karsn vmek geldi, ama aa vurmadan
sordu kendi kendisine:
Yahu, bu kadn da nerden biliyor Karade
niz'deki frtnay d ndm ?
ocuklar bir o yana bir bu yana eviriyarlar
d sandaim bant. Balk tutup tutmadklar bile
belli olmuyordu . Oynuyorlar m yd ?
Zarar yok . . . dedi, Nerdeyse akam olu
yor balk tutsalar da tutmasal ar da er ge dne
cekler! ..
lk lokmay att azna:
Eline salk Hanmcm ! .. dedi, Tam
isted ii m gibi kzartmsn ! ..
Sen de fena ayklamamsn bal ! dedi,
Peynir keser gibi de kesmisin dilim, dilim . . .
Turnann etine de diyecek yok! . . Rengi de
Edirne peyniri gibi. Balk byk oldu m u kl
da, yle bir silkeleyince ayrlveriyor. . .
kisi karl kl birbirlerini vyorlar ya U san
daldaki Topak Altan'n h i mi pay yoktu bu
turna bal nda?

42

Adam sen de ! . . dedi, Altan'n oltas ile

tuttum ama ne oldu oltasna, eskidi mi, and
m? Ben de onlara karlnda koskocaman
sandal verdim. Gln btn balklar onlarn
olsun ! Sallasn oltasn, eksin en irisini turnala
rn !
Bir yudum da ilacndan a l d . ine biraz
su koyu nca birde n aanveren bu ilac, her
akam birka yud u m imezse keyfi ye rine ge l
mezd i . Ask surat l b i r dedeyi b u evde ki mse
sevmezd i. Ne Tu rgut'un annesi ne de baba
s . . . Ankara'da ileri kmt onlarn. G i der
ken Turgu t ' u n kk kardei zgr' de
gt r m lerd i .
Huriye H a n m tepside balk dilimleri ne
bakp bakp:
Eh ! . . Burada olsalard da bol bol balk
yeselerdi ... diye sylenip duruyordu.
Gl, ayaklar n n altnda idi . . . Bu glde her
kes balk tutuyordu . Tutmayanlar ise tutandan
on lira verip en iyisini, en irisini alabil irdi bal
n . . . Bu d a m tasayd?
Ama bylesi az bulunur! . . diye ii nden
geirip duru yor, fkesini Tu rgut'tan alyordu :
H adi, otur ye ! . . diyordu, Ne dolap
duru yorsu n ! ..
43

Topak Altan'a bakyorum ! dedi Turgut.

Ne varn Topak Altan'a bakacak U kzar
m bala baksanal
Ya Altan abisiyle balk tutarnazsa ne ola
cak? Sonra ben i dverlerse? . . .
Hele brak bu kuruntular da baln
ye ! . .
Huriye Hanm yle diyordu ama onu da bir
tasadr almt. Sordu torununa:
Turgut! . . dedi, Deden sandaln neden
verdi o ocuklara? . . .
Neden mi verdi ? diye o da kendi kendine
sordu . Dedem, bu bal, Altan'n oltasyla tut
tu da ondan verdi... On lar da byle bir balk tut
sunlar diye ...
Ya tutamazlarsa ! . .
Be n de onu dn yorum ya ! . . O zama n
ben i dverlerse n e yaparm ben ! ..
Ah bu deden ! . .
Dayanarnad H uriye Hanm:
Selam ! .. dedi, Se n bu Hsn Darkap'
n n ne belal adam olduun u bilmiyor
musun ? . . .
Selam Dede, i kisinden bir yudum daha
aldktan sonra:
Bak Hanm ! dedi. Onun ters bir adam
44

olduunu biliyorum ama ben ondan da belal

ym, aniadn m !
Aram, onun kars ile hi iyi deil ! ..
Kabahat sende ! Hep senin huysuzluun
dan !
Geen gn yle scanda ben Topkap'ya
giderken arabalarna beni almadlar. Yanm
dan hm gibi getiler!
Kim bilir ne syledin de darlttn karsn
mahallede !
Ya sen ! . . Kim bilir ne yaptn da kzdrdn
kocasn! . .
Bak karcm, iin dorusunu ararsan iki
miz de suluyuz! Sanyorum, biraz huysuz kiile
riz biz! .. Bahelerimiz i ie onlarla ... Kaplar
mz yan yana, balkonlarmz kar karya, pen
cerelerimiz birbirine bakyor. Biz, neden gei ne
m iyoruz, olur mu byle ey?
Su b izde mi, onlarda m?
Diyelim ki terslik onlarda. Biz daha ters
davranp onlarn tersliini arttrmyor muyuz?
Sen hep bylesin ite ! . . Akam oldu da U
bardana bir yaptn m dnyay gl pembe
gryorsun ! . .
Dnyay gl pembe grmek kt m?
Sen grmsn ka para eder, bakas dn45

yay kmr karas grdkten sonra . . .

imdi uzun etme ! .. Sen btn balklar
kzart, gerisine karmal . .
B u kadar bal kim yiyecek! . .
Ben kzart d iyorum, o kadar! Elbet bir
yiyen bulunur. Biz dmanlklarmz, geimsiz
liklerimizi, ocuklar mza, torunlarmza m iras
brakamayz, aniadn m !
Ben anladm anlamasna da kap komul a
rmz da bir anl asa! . .
Biz on lardan yalyz. Bu bize der,
karcm ! Bugne kadar biz de yanlm olabili
riz. Bu byle gitmez. ocuklarmz, torunlar
m z da kendimize benzetip onlar evrelerin
den soutamayz. Bugn Turgut nasl can at
yordu arkadan sandala almak iin, bir grme
l iydin ! Sonra ne oldu? . . . ki saat sonra kavgaya
tututu lar, demek sevdirememi kenisin i ! Bel
ki de bizim yzmzden ! Bizim d ncesizlii
mizden . . . Hadi durma, koy btn balklar zga
raya! . . B u akam tutup getireceim onl ar ! Tur
gut'l a bartracam .
Birden yzn kuzeye doru evirdi. Tepe
lerin st karanvermiti.
Tam am ! .. dedi, Frtna patlamak ze
re !
46

Baln en gzel parasn sona brakmt.

atal n bir yana iterek eliyle kln ayklayp
att azna, bardandan da bir yudum ald :
Hanm ! . . dedi, Ben gid i yoru m ! ..
Nereye?
Suat Bey'e gidiyorum. M otorunu isteyeceim.
Ne yapacaks n akam akam motoru?
Karsn telalandrmak istemiyordu:
Binip de yle bir akam sefas yapaca
m . dedi.
Dede ! . . d i ye atld Turgut. Dedeciim,
ben de geleyim! ..
Duyuramamt bile. Selam Saygner, h zla
merdiven i inip Suat Beyler' i n yolunu tutmutu.

47

IV

D ursun Darkap, sandal iskeleden ayrlr

ayrlmaz, kardeine:
Ver o kren tekini de bana! . . dedi,
Sen dm e ne ge! ..
Ne dmeni ! dedi Altan, Krekler sende
olursa ben nas l dmen kullanrm?
Daha ne istiyorsun, kaptan yapt m seni! ..
Ben, Selam Dede gibi kaptanlk istemiyo
rum . nsan dmeni krd m sandaim ban evi
rebilmeli! ..
Suat B ey'in motoru gibi motorumuz olur
sa o zaman yaparsn, o dediin kaptan l! Sen
imdi kalk da Urdan, k ydan biraz al alm! ..
48

Aabeyine diklemek, ne ge lmezdi, U durum

da. Karada olsa neyse neydi ama, sandalda
kabadayln yeri yoktu.
Pek i Abi! .. dedi, Kaptanl kabul
49

ett i m ! . .
y leyse o l tay ge t i r , ya n m a k o y ! . .

H ay h ay ! ded i b i raz d a g l c re k , De m ek

b a l k t u t m ay d a se n a l yors u n z e r i n e !
B i raz

be n

sa l l ayay m ;

son ra

ve r n n

sana! ..
B i r de n e m eme
.
d n . . .

izi n ve rs e yd n

Pe k i ! . . ded i D u rs u n . ke re

ve r ! . .

iyi
sa l

e d e r-

la, b a n a

Y a b i r i n c i a t sta
t u t arsa m ? . . .
.>

Tu t a rs a n k o l ay . . . O l tay b i r k e re d a h a faz-

I ada n a t a rs n ! . . >)

O l uy e l i n e a l m , k a k l a e nge l i s uya sar

k t m s.> t :

Ba k ! . . >' d e d i , O i t ay am a k i i n sark t yo

r u m bu n u say m a ! .. Sa l l ay p sa l l ay p a tarsa m h i i
i r, d iye s ayacaz, t a m a n m ?
Pe k i , pe k i )> d e d i , g l e re k .

O i tay s a l l a n d r d a u c u n u s k s k o t u rd u

u n ye r e bal a, ned i r ot u rd uu n t a h ta n n ad ?
a b u k sy l e ! . .
Ot u ra k ! . .
Aa bey i o n a b i r Afe ri n e k t i .
Ne g l vors u n ? Se n d e be n i m o t u rd u :...... u m
;._

g i b i b i r t a h t ad a o t u r m uyor m u s u n ?

50

Altan, oltann u cu n u otu raa sk skya ba

l ad ktan sonra m isi nay ekip sandaim ii nde
reklemeye balad. Sandaldan ne kadar uzak
lara atarsa o kadar ok bal kiara rastlayaca n
san yordu. Oltan n ka eli ndeydi. . . Sandal
yava yol ald na gre ok bir ey deimezdi
uzaklara atmakla.
Haydi bakal m kk balk ! Allah rast
.
getre '. . .
imdi grrsn byk m, kk m?
Elin arla rsa haber ver de bi rlikte eke.
l m '. . .
ltaya vursun . . . Kolay. . . Ben sensiz de
.
e k erm '. ..
H aydi greyim se n i ! . .
M isinan n t m , sularn derin l iine dalp
gitmiti. Gnein son n lar, m isinada yans
yordu . Ak ktan bir izgi gibi su lar n mavil ii
ni delip gid iyord u .
Haydi ! . . dedi D ursu n,ek artk ! . .
Bel liydi, yoktu bir taklan oltaya ... Altan
ektike daha da kolay geliyord u olta takm . . .
Birden -durak! ad Alta n :
Vu rd u ! dedi, lta a rl at birden . H e m
d e on kiloluk b i r tu rna vu rd u ! . .
nanmamtt Aabeyi :
51

 yi tarttn m? dedi, Sakn yrm kilo

olmasn! ..
Misina gerilmiti. Vurmu olabilird i .
Zor ekiyorum, gz m kr olsu n ! . .
Yardma geleyim mi?
Artk inanm olacakt ki, krekleri brakp
Altan'n yanna komUtU.
Ah ! . . dedi Altan, Brakt oltay! . .
Kardn yle m i ? . . .
Kat! . . dedi.
Yazk! ..
kisi de Selami Saygner' in ektii bal
anmsamlard.
ylesi az bulunur. . . dedi Dursu n, ana
na smyordu. En azdan sekiz kilo! . .
n kilo! . .
Canm bize yarar doku nmadktan sonra
isterse yirmi kilo olsun ! . .
Biz de tutarz . . .
Zor tutarsn ylesini . . .
Biz de iki tane tutarz . . .
ki tane tutmak da yok ! Bir tane tut da
sen, en bynden olsu n !
Ama ne konutuk Selam Amcayla. . . ki
tane tutarsak deeceiz! ..
Sen laf brak da balk tutmaya bak! . .
52

Oltay ekmi, m isinalar reklemiti, san

daim iine:
SaI la! dedi, Akam o luyor, sul ar karard
m senin kan turnal ar grmez suyun iin
de ...
Grmezse yar n da var b u iin . . .
Sen sandal yarn verir m i sanyorsun ! Bizi
uyu tm ak i in byl e dedi o ! . .
Ne balkt ya! . . u oltann tuttuu bal k ! . .
altadaysa sal l a at, bir daha bakal m ! . .
Altan, takml arn iki kar altndan tuttti
misinay, sallayp sal l ayp uzaklara atmak iste
diyse de olta oraca dvermiti. Hemen ek
meye balamamt. Bir sre o lta, sandaim
peinden srklendi. A ltan'n ku rnazl idi
bu . . . Oltaya, baln vurma sresini uzatm olu
yordu .
Durm a ! .. dedi, D ursu n . Bala artk ek
meye !
Parmann ucuyla oltan n arln tarta
rak yava yava ekiyordu . Olta birden arla
m t:
Vuruyor! . . dedi, Balk vuruyor! ..
Pek inanmam tt D u r s u n ama gene de heve
s i n i kar m am ak ii n :
yi ! . . dedi, ek d e al sandala ! . .
..

53

 nan mazsan gel de bak! . . Arlat bir

den . . .
Krekleri braka n Dursu n, oltaya yapt.
yle e l iyle tartt :
Doru ! . . dedi , kka l bir t o rnabal
bu ! ..
H ayd i Aabey, karmadan ek heme n ! . .
D u rsun D arkap, karde inden daha becerik
l iydi, bu konuda, imdiye kadar en azdan on
turnabalnn can na kymt. Ne yava ne de
h zl, bal n az, kancadan kurt u l masn d iye
msnay gevetmeden boyu n a ekiyordu . . .
Olta, suyu n yz ne karken b i r rpnmadr
balam t. Hava i le kar laa n balk, ba na
gelen fel aketi n bykl n hemen anlam ,
durmadan rpn yor, kendini sandaim bordas
na du rmadan vuruyordu. Hatr saylr iril ikte,
kzla alan b i r turnabalyd bu . . . Balk sanda
Im iine giri nce :
N e bakyorsun ! . . dedi aabeyi. karsa
na azndan kancay ! M isinalar kart r yor
yaramaz . . .
Zava l l balk, iki ocuu n e l i ne dt iin
Yaramaz olmutu bile ... Bir an nce altadan
kurtarmak iin e l i n i uzatt ise de yakalayamad.
Tutsa bile kap kurtul uveriyordu el inden.
-)4

_ ....;

/ .)/:.:- .

/
l
,

'" "

_ .,..

- .

. ;il

1. ,..

:;;-

:/,. .
.. .

-+--A
::

_ _ ..- -

.-.

;r

"\:i
:.;:' .

. .

. -

. -

-.-

- - -"'.:. :

.:..

..

..

---

:... -

'J

i
!

,.
; "'" ' .
.

..

.
.

. .

B c remeyeceksi n bu i i ! . . S e n i n b a l k
olman n daha krk frn ekme k ye.m e n ge re k i
yor ! .. Hele ekil nmden !
Dursun'un ii becermesi de kolay o l m a m
t, turnann aznda keskin d i l e r vard . Testere
gibi keskin diler. . . Bir iki syr k l a k m t i i n
iinde n. ki parmandan da i nce d e n k a n a k
yordu.

55

 kisi de sandaln dibinde rpnan bal a

bakyordu.
Aabey! .. dedi, Bu balk Selam i Amca
n n bal ndan hi de aa deil, ne dersin?
Yok can m ! . . dedi Dursu n. Sana yle
gel iyor. . . Hemen hemen onun yars kadar...
Bu kadar da yetmez mi bize . . . Babam,
annem, iki de biz ... Drt kiiyiz . . .
Selam Amca ile nasld a nlamamz . . .
Balk kk olursa i k i tane tutacaktk. balk
tutarsak, ncy bl ecektik... K rekleri
brakma sakn ! Olta ok karkt. Ben ataym,
se n ekersin tamam m?
Gerekten karm tt m isi na, balk rpndk
a . . . Bi rka yerden dmlenmiti bile. Oltay
dzelt ip atmas kolay olmamt . Tam kez
atp atp toplamak gerekmiti . At nca dmle
n i p kal yor, hemen oraca dveriyord u .
Tamam Aabey ! Bu se ferki uzun gitt i, ve r
bana da ekeyim ! . .
Hele d u r ! . . Balk vuruyor, yaadk! . . O l ta
ya balk vuruyor! ..
ek! . . Ne du ruyorsu n ! . . :'
Yavatan yavatan ek iyordu . Ka nca n n ,
bal n az na iyice oturd uu n u anlaynca hz
land . M isinay, gev)ct mcdc n e k iyordu boy u
-

Su

na . . . Sevi ncinden de durmadan konuuyordu.

Oldu iki balk ! . . Yaasn ! Oltay bir daha
atarz, attka yapyor mbarek ler!
Ne olta deil mi Aabey? Olta olu nca by
lesi olmal. Bugn balk oluyor! . .
Dursun unutmamt Selam Amcann ekti
in i .
Yok! . . dedi, ki balk oldu. Bu bal
daha ekmedik ki. Belki balk deil, postaldr.
Gee n g n Sar Nuri, bir asker postal ekmedi
.
m ., . .
rpnmyor mu, suyun ii nde?
Hahhh ! . . imdi rpnnaya balad ama,
ok hafif geliyor elime . . .
Su yzne kmt bal k, kk bir eydi ,
bir i k i kez debe lend ikten sonra girmiti sanda
la, Altan iki e l iyle yakalayp ekivermiti altay
az ndan . . . Parma nn ucu n u srm t, biraz
kan bulam t bal ktan. Altan kan, ke ndi kan
sanm korkm utu. D u rs u n :
lsrd m? . . . dedi, Va h vah, ok m u actt?
Kan akyor e l imden L. >
Gil de suya bir sok bakal m ! . . )>
A l tan, e l i n i suya soku nca ne kan kal m st .
.>

'

ne de p a r m amla b i r ac m a . . .

57

 Seni korkak sen i ! . . dedi, Cann ne

kadar da tatlym !
Onu lafa tutup kzdra n Dursu n, saHad
gibi oltay atmt uzakl ara . . .
Gel! ded i, Yapp U oltaya ! B u gl
den, bu kadar balk avlanr!
Ne o, gidiyor muyuz? Daha ben balk tut
madm ki . . .
ite gl, ite elinde de olta ! . . Sana tutma
d iyen mi var! ..
Altan, bir iki kez oltay ekt i, sallayp yeni
den att. Bir iki kez daha sallayp sallayp ok
uzaklara att:
Tutamyoru m ! dedi, Biraz daha alsak
olmaz m?
Neden olmasn, byle sandal bu lduktan
sonra gezer duru ruz. Dur he le, suda bir dei
me oldu gibi geliyor bana . . . Bak U yandaki sula
ra, Birden kararnad m? Sularn zerindeki
krklklara bak hele bir!
Akam oluyor da ondan . . .
Yooo! . . Akama daha ok var. . . B ak, u
kar tepelere, bulutlar birden alalverdi m i?
Serinlik de balad dei l mi Aabey !
Dnsek daha iyi olacak . . . Rzgar d a sertle
iyor!
58

Sandaim ke ndiliinden kayp gittiin i gre n

Dursu n :
Bak, bak ! . . dedi kardeine, u sandala
bak, nasl da sulara kaplp gidiyor?
Sulara m, rzgara m kapld belli dei l !
ek oltay d a bana yardm et.
Krekleri daldrp daldrp ektii halde
sandal, istedii yne doru gitm iyordu. Sul arn
yz, krtka kryordu.
Rzgar sertleti ! dedi Altan, yo
rum ! . .
Sar oltan abuk, yap U kree, sen siya
et! Ben zerime doru alay m ! Sandaim bam,
evden yana evirmeliyiz.
Altan, oltasn sarp teknenin dibine yerlc
tirmek istedi. Bal klar rpnp duruyorlard.
Sandaim ii su il dolm utu. Oltasm koyacak
yer bulamam, akm akm d ikilip d uruyordu,
ayakta.
k! dedi Dursun , Hemen otur, sandal
devi rece ksi n! ..
B ir trl dengede tutamyorlard sandal.
Karayel, sanki onlarla oyn uyordu. Dursu n
kreklere aslp sandaln ban dalgalardan
yana evirmek istedike karayel, bir ceviz kabu
u gibi sandal baka bir yana dndryordu .
59

stelik sular d a giriyordu sandala.

Nereye gidiyoruz Abi ! Ev nerelerde kal
d! ..
D ursun'un evi filan dnd yoktu mdi.
ki krei birden kavramt. Sandal, a l abora
etmemek, kapaklanmasm nlemek iin, gc
n n de st nde aba gsteriyordu. Byle daha
ne kadar dayan abilirdi? Sandaim ba, dalgala
ra dnk olduka, dayanabiii rdi ama, bu o
kadar kol ay dei ld i ki . . . Arka arkaya sanda im
bordasnda patl ayan iki dalga, sandal yarya
kadar su ile dolduruverm iti bir anda. Btn
gcyle baryordu Altan :
Batyoruz! . . Batyoruz! Yok m u bizi kurta
ran ! . .
Karayel Altan'n sesini a l m i nsansz yerle
re doru gtrmt. K i m d uyup kim gelecekti
k u rtar m a y a.
Anne, An neciim, batyoruz!
Dursun da inanmaya balamt artk, sanda
l n bataca na:
Bak Alta n ! . . dedi, He me n kar stnde
ne varsa !
Panto l o n l a ksa kol l u gm l e i n i k a r m t

..

h e m e n , b i r m ayos u k a l m t .
Ee r

60

sand a l kapak lanrsa, k a c a k s n

st -

' .-i
"'.....;...
.
,-- r
'--""t "
. .

'- '

. :.f-.

1 "

n e . Brakmayacaksn sandal, an iadn m ?

A nladm Abi . Sen n e yapacaksn ?
Aabeyin i n ok iyi yzdn bil iyordu.
Kendisini brakp gidecei nden korkuyordu .
Ben d e sanda im ze r i ne kacam . . . Kork7
m a ! . . Sk sk tutarm sen i ! . .
Aabey ! Brakma ben i sakn , olur m u ?
Altan iyi yzme bil m iyordu . A ncak suyun
zeri nde bir ka dakika durabildi. Oysa u
kadar zamandr ekm ece glnn kytsnda
yayorlard. Onun ya nda olup da yzme bil
m eye n ki mse kal mamt . Komusu yed i yan
d aki Defne bile ondan gzel yzyordu, hele
Uu r . .
Dursu n, h e r arpan dalgann, sandaln iin i
se rpi n t i lerle dotdurd uun u anlaynca krekleri
ke ndi h al i ne brakm, iki bal da baaltna
k cpat mt. Sandaldaki sular, onlar d i riltmiti.
H avuzda dolar gibi geziyorlard. B aaltna
k apatl lar, hi holarna gitmemie benziyor
d u . rp np duruyarlard kapatldklar yerde.
O n l a r iki nci nc kez lmek demekti b u
h apislik . . .
Ama ki m d nceekti bu durumda onlar . . .
Sandal azna kadar su i l e dolmutu, gl b i r
dalga neredeyse kapaklayacakt. E n kts, san

62

daln altnda kalmakt . Teh l ikey i grm t

Altan.
Aabey! . . K u rtar be n i ! d iye yalvaryordu .
yi a m a Dursu n'u k i m ku rtaracakt ? . . . Y zme
b ilmek yet miyordu ki .. ki karde de titriyorlar
d, korkudan. D u rsun a ralarnda ya da o lsa
aabeydi, soru m luluk onun zeri ndeyd i .
Alta n ! . . dedi, H i korkma, ben seni b i r
el i m le tutar, bir e l i m le de kula atarak kyya
kada r gt rr m !
Sak n b rakma ben i Aabey ! . .
B rak r m y m !
Sandal n skarmozu nu iki e l iyle sk sk
tutuyor, olduka denge l i duruyordu yerinde .
D alga sandah doru gel irken iki karde de san
daln o ya ndaki bardasna at lyor, kapakl anma
y nlemeye al yorlard . Bakac:.. yapacaklar
hi bir de yoktu . Krekleri b i le skarmozlar
dan kara m aml ar, olduu gibi b rakm lard .
H e r ikisi n i n gzleri, ken d i lerine son h zla gele
cek bir motordayd . Ama h a ngi motor? H a ngi
yrekl i kaptan ku rtarabii i rd i bu f rt nada on l a
r? H ibi r den ize benzc mezdi bu ekmece
gl . Byle zaman l arda m art lar bi le uamazlar
d zerinde. Ancak karga lar, kuzgu n l ar uard ,
kyl ar m vu rmu leleri d idiklcmek iin.
63


--- -

Hava karardka sul ardaki sakarcklarn

akl, kpklerin karayele karan kabarcklar
l mcl ge l iyordu onlara . . . Hele birden patla64

yan dalgalarn, kendilerini tm yeryz nden

soyutlam gibi gryorlard. Yoktu onlar kur
taracak bir varlk. Ne varsa doada, onlarn l
mn istiyor gibiydi. u kargalar, U kargalara
benzeyen bul utlar bile . . .
B i r ara Dursun:
Altan! . . dedi, D uyuyor misun? Bir
motor sesi yaklayor gibi . . . Kulak ver de din
le! ..
Tam o srada derinden bir motor sesi duyul
mu, yen iden silkinip, dalmt karayelde.
Bizim evierden doru geliyor bu ses !
dedi D ursun,
Eer bu motor, onlara doru geliyorsa,
karayelin estii ynn tersinden doru gelmi
olmalyd . Dalgalara ba vermesi iin motorun
Dkumsaldan doru gel mesi gerekirdi. Her iki
sinin gzleri de o yana dnmt .
Kuzeyi perdeleyen bulutlar birden_araland.
Bir parlt, ortaln alacakaranl bak gibi
kesip ikiye blverdi . Korkuyla balarn o yana
evirdikleri zaman i nsann iinde balayan bir
gk grltsnn zerlerine alaldn alglad
lar. Tepelerine bir kubbe km gibi gelmiti
onlara.
Yamur gel iyor! .. dedi D ursun.
65

Bu gk grlts dalga halinde inmiti san

ki gle. Kayn bir yan nda iki dalga arka
arkaya patlam, yardan ou su ile dolunca
da, dengesi bozu luvermiti. Ortada oturan
Altan kendini, bir kuyunun dibinde bulmutu
bir anda ... Sular, onu yeniden suyun dibinden
almlar, gln zerine karvermilerdi. O
zaman grm t kapaklanm olan sandal n
omurgasn. Kendini, sandaln zerine doru
kollarn aarak ekmesini becermii. Karn nn
altnda sandaln omurgasn bulu nca kendi ar
lndan kurtu lur gibi olmutu. Dursu n'u evre
sinde gremeyi nce korkusu bsbtn artmt.
Neredeydi aabeyi? Yzme bi len bir kii nasl
yiterdi birden! .. Aabey! .. diye seslendi. Rz
gar, sesini alp gtrmt uzaklara. Dalga lar
kendini, sandaln srt ndan alabilmek ii n sava
a girm ilerd i sa nki. Boylu boyunca sandaln
zerine yatm , elleriyle, ayaklaryla omurgaya
sar lmt. Sular n iinde nce bir ba grd .
So nra kendisine doru uzanm b i r kol . Bu e l
iki leip sandaln omurgasna tutu n m utu . Dur
sun 'dan bakas olam azd bu . . . Salar yz n
kapasa da tan m t on u .
Sandal n a l t nda kalm t demek! kt
be lliydi. kncaya kad a r (h ok yon lm us.t u .
66

Bir sre sk sk soluk alp yorgunluunu kar

dktan sonra:
Yaa be Altan ! .. dedi, demek sen de
kurtuldun !
Altan' dalgalar batramam! d iye dn
d, Tombulluu ie yaram demek ! ..
Kabak gibi sularn yznde kalmt ama,
u
b kez de dalgalar onu, sandai m stnden alp
gtrmek istiyor, bu tombul luu yznden!
Brakma sakn sandal ! . . dedi, Aman
bana sarlay m deme, ikimiz birden gideriz! ..
Dayanyorlard imdilik. Byle ne kadar
dayanabileceklerdi ?
B i r sre evreleri ni gzden . geird i ler.
Konumak, yoruyordu onlar, en azdan soluk
almalar n zorlatryordu .
Motor. . . Motor sesleri duyuyorum ! . .
Sen? . . d iye sordu, Dursun.
Be n de ! dedi kardei.
Bu kez motoru n sesi, evleri n in bulunduu
ynden dei l de, tam karaye l i n estii ynden
gel iyordu.
Demek bizi gremedi ler, sandal devri l i n
ce ! diye d nd Dursu n .
Alta n motordan ya n a dn m , baryord u :
K urtarn bizi ! . .
.

67

 be kez barnca:
Sus ! ded i Dursun, Sesin duyul m uyor.
Rzgar, sesini alp baka yerlere gtryor! ..
68

stelik bardka soluu tkamyordu

Altan' n. Motorun sesi yaklamt. Sesin zerle
rine doru geldiin i sanrlarken yeniden uzak
Iamt . Barmann tam srasyd :
Kurtarn bizi ! . . Bouluyoruz ! ..
Bu kez karayel, D ursun'un sesini a lm, tam
motordakilere ulatrmt.
Dayann geliyoruz! ..
ok gemeden de byk bir motor kar
dan grnmt.
ekmece glnde hi grmed ikleri bir
motordu bu ... Byk bir balk motoru olmaly
d. Yoksa bu frtnada, ekmece gl ndeki san
dallada motorlardan h ibiri su yznde kala
maz, alabora olurdu. Bereket versin bu gerei,
ancak byk motoru grnce d nmlerdi.
Kurtarmann gecikmesindeki neden de bu
olmalyd !
M otoru grnce Altan birden geveyiver
t it. D irenmek btn gc n tketmiti
onun. Nasl olsa kurtulaca n d nrken
byk bir dalga, onu sandaln omurgasndan
alm, sularn iine indirivermiti. Belki de bu
durum, tutup motora ekmeleri iin yararl
olmutu. iriyar bir motorcu, iki eliyle kavrayp
motorun iine alvermiti onu .

69

Olum, senin adn ne? ... >?

Soru ok ak olduu halde anlayamamt.
Kaptan durmadan yinel iyordu : Adn? ... Senin
adn?
Altan !
Soyadn Darkap m?
Evet... Dar. .. Darkap !
Tamam ! yleyse aran lan ocuklardan biri
ni bulmulard...
Dursun, karde gibi kendini datmamt,
bir iki kulata motorun bardasna yapmt.
Altan' kurtaran gl ge mici, Aabey'ine de
yetimt. Kaptan ona da sordu ad n :
Senin adn d a Dursun olacak, yle mi?
Evet Kaptan Amca ! Biz iki kardeiz! . .
Babanz kyda sizi bekl iyor, anneniz de ! . .
Oysa kaptan ne an nesini grm t ocuklarn ne babasn . . . Kydan kendisine seslenen
Selam Sayg ner'd i. ocuklar n anneleri de
babalar da Erenky'e konuk gitm ilerdi.
Ama Kkekmece'nin tm Dkumsallla
r on lar bekliyorlard kyqa, merak ve COkuyla.

70

Selam Saygner, yemek masasndan kalkar

ken, ayakst azna att lokmay ineye i
neye in iyordu merdiven lerden. laemn ac ln
gidermek iin geveledii bu lokma, balk eti mi,
ekmek m i pek ayrmnda deildi. Sandalndan,
sandalndaki iki ocuktan baka h ibir ey
dnmyordu. Zehir zkkm olmutu, o loku m
gibi turnabal. Ah ne yapmt da sokmutu
eve, bu belal bal !
Badem ezmesi gibi az tadyla yed ii para
larn aznda eriyiin i ne abuk da unutmutu.
Keke bal sokmasayd eve de, sandaln ver
mek zoru nda kalmasayd ,ocuklara. Byle, can
burnu nun ucunda soluk sol ua komayacak,
71

televizyonunu ap rahata, dnyada olup bite

ni izleyecekti koltuunda. izlerken de ba g
sne decek, ok gemeden de yatandaym
gibi szp kalacakt.
Bugne kadar hibir akam rahata turna
bal yediim olmad ! diye. d n yordu . H er
seferinde bal ayklamak ii n karsyla tart
malara giriir, gen e bu akam olduu gibi
sonunda bir sakartk kard ortaya.
Bunlar dnrken Suat Bey' i n evine gel
mi, niin yola kt n u nuttuundan, bir ka
adm da gemiti. Evi n i n bahe kaps ndan
kan Suat Yalazkan , onun arkasndan yetime
se, belki daha da gidecekti. Seslendi gerilerden :
Byle nereye Selam Bey hzl hzl? dedi.
armt birden :
Hi> dedi, eyin evine! .. diye kekeledi.
N iin yola girdiini anmsayamamt. Neden
sonra:
Yahu Suat Bey ! dedi, Be n sen i aryor
dum !
lahi Selam i Bey ! dedi, urda bana rast
lamasan , beni aradn aklna bile gelmeyecek!
Syle bakalm, n iin aryordon beni?
Hava neredeyse patlayacak! Benim sanda
l bulup getirelim diyecektim, senin motorla.
72

 Ber i m motorun, senin sandaldan ne fark

kalr, hava patlaynca?
Canm, ocuklar uzaklarda. Hemen onlar
yedeimize alp getiririz hava patlamadan. Hi
olmazsa senin G vercin'in makinesi var!
Yani frtnaya dayanmak ta senin sandal
dan fark kalr m hava patlaynca ! Karayel kop
tu kopacak. Ben Gvercin'i karaya ekmek iin
kmtm evden.
Deme yahu, o kadar korkulu m u hava?
Frtna koptuu yerde koptu ama, daha
bizim gle gel medi! Sen sandal brak da,
ocuklar kurtarmaya bak! Kimin ocuklar bun
lar? Senin Turgut da var m aralarnda?
Benim ki evde, Hsn Bey'in ocuklar !
Ne? H sn Bey'in ocuklar m? Aman

73

duymasn ! Altst eder ortal ko ! . .

Nereye koaym?
Git, kprnn altna! Bir Karadeniz moto
ru bul, onlardan! Yakan kurtaramazsn Hs
n Darkap'nn e linden sonra !
Karadeniz motoru mu, dedin?
En azdan on be, yirmi tonluk bir motor . . .
Dalgaya, rzgara dayankl.
Demek byk bir frtna balayacak, yle
mi?
Balad b i l e diyorum sana. H i durmal
Senin evi nde barometre de mi yok !
Bir duvar saati vard babasndan kalma.
Barometre ne gezerdi, Selam Bey'de !
Suat Bey h zla yanndan ayrlp gle doru
kotu . Motoru amandraya balyd. Y zerek
gidip kyya yanat racak, ocuklar toplayp ek
tirecekti.
Selam Saygner, bir sre akn akn bak
t arkasndan. Durman n bir yarar kalmamtt .
Koarak asfalta kt . Ambarl'dan stanbul'a
giden bir taksiyi yolda evirdi.
abuk! dedi, Kkekmece Karako
lu'nun oraya !
Evet, Karakol!
Bunu iyi dnmt te ! Durumu karako74

la bildirecek, sorumluluu onlarn zerine yk

leyecekti. Eski bucak mdrlerindendi, bilirdi
bu kadarn.
Taksi, tam kprye kvrlrken, Deniz
Lokantas'nn nnde bir Karadeniz motoru
iliti gzne.
Ya Cideli, ya da neboluluydu i i ndekiler.
Yoldan yeni gelmiler, yorgunluk karmak
iin, kyya yanayorlard. Gzel bir akam
geirmek istedikleri belliydi , hallerinden! Ara
badan inip seslendi onlara:
Hemen krn dmeni glden yana ! Gl
de frt na balamak zere ! .. k i ocuk var, ak
larda . . . K Altan, bynn ad Dursun !
Soyadlar Darkap! . .
Motorcuya, patlayacak frtnadan sz edi
yordu, bu stanbullu. Karade n izli kaptan kzm
t, bu tatl su kaptanna.
Bu havada kim gnderdi onlar ! diye ters
ledi, H angi sersem izin ve rdi ocuklara!
Canm, k i m vermise vermi! Kurtarn
ocuklar !
Kaptan makineyi oktan faryap etmt.
Selam Bey arkalarndan sesleniyordu:
ocuklar Dkumsal'a karn! Se la mi Say
gner' in iskelesine. Altan' la Dursun'u ! Soyadla75

r Darkap, unutmayn !
Soyadlar ok gerekliydi sanki. ak nlktan
sylyordu bunlar ite !

76

VI

Geldii araba i le dnen Selam Saygner,

evinin nnde inmi, sulu sulu, dikilip arka
bahede gl kysndaki iskeleye kardan gele
cek olan Karadeniz motorunu gzlyordu.
Karayel, bomba gibi patlamt kardan.
Gln yz. , karayelle birl ikte bir yandan kara
nrken bir yandan da kpklere bulanmt.
Koyu lacivert sulann yzn iek bozuu gibi
opurlatryordu, bu boron. ok gemeden
byyen dalgalar, iskelenin betonunda grnle
meye balamt bile. Btn sandallar tam
zamannda ekmilerdi karaya. Yaanc byk
sandallar da gln azndan Marmara kylar
na kamlard. Deniz, durgunluunu, hemen
77

hemen hi bozmamt. Gl bir deniz deil , bir

Okyanus'tu sanki. Koskoca Marmara denizi ise
bir yzme h avuzuydu. Karadeniz l i Kaptan ' n
kulland motorsa, b i r ceviz kabuuydu bu
Okyanus'ta.
Selam Saygner' in sandal oktan alabora
o ld uu iin suyun yznde h ibir ey grnm
yordu .
Nereye gider b u sandal ? diye kara kara
d n yordu Selam Saygner, sandalnn
kapaklandn aklnn ucundan bile geirmiyor
du.
H ur iye Saygner seslen iyordu balkonda n :
Selam i i i i ! . . Sandal nerede?
Tepesi atm t kocas n n :
Gksu'ya gezmeye gitti . . . dedi, fkeyle . . .
Bu sz n alay anlamna geldii ni h i dnme
yen Huriye H an m :
Herkesin sandal ek i l m i ! dedi, Bir
sen in sandal n yok grn rlerde !
Sandal gr n rlerde nasl olsundu? Kapak
lanan sandai m yal nz omurgasn n gr n mesi
gerekirdi ama, kabaran dalgalardan, o m u rga
n n zerine t u t u nan lar bile grnmyord u , bu
ana baba g n nde. Biraz son ra karsn yan nda
gr nce fkeden kan beynine sramt :
78

 Hanm ! dedi , Gzn seveyim, bana bir

ey sormadan qikileceksen dikil, urackta!
H ur iye Hanm'n artk, kocasn a bir ey sor
mas gerekmezdi . Btn komular, kadnl
rkekli, akta dolaan Karadeniz motorun u izli
yordu. i ri gvdel i tekne dalgalarn arasnda dola
nyor, bir yerde durmuyordu. Subaylktan emek
li Ragp Bey, torununa sesleniyordu kydan :
Ertaaan! u drbn bul da geti r ! . .
abuk! ..
Hava kararmt. Gzleri keski n olanlar
motorda yeil-krmz iki n yandn gr
yorlard. Ragp Bey motorun ne ken d isin i gr
yordu henz, n e de klarn . . .
nce ocuklar dolmutu beton iskel elere,
arkasndan daha bykler. . . Sra annelerden,
babalardan sonra b ykbabalara, bykannele
re gel m iti.
Selami Saygner korkuyla evresini izl iyor
du. Hsn Darkap ile kars Nermin H a nm'
dayd gzleri. Yo k lard oralarda. Ksa bir soru
turmadan son ra her i kisi n i n de Erenky'deki
yakn larnda olduu anh lmt .
Drbnle uzakl ar tarayan Emek l i Bi nba
R agp Bey:
Motor, devri i m i bir tekneye doru i lc rl i 79

yor dostlar m ! . . dedi, Hi meral< edeceK bir

ey yok! ..
Ragp Bey h i merak edecek bir ey yok
demiti ama, asl merak imdi balyordu ite:
Ragp Bey Amca, iindeki ocuklar ner80

de?
Bou lmu olmasnlar ocuklar, Ragp Bey
Amca?
Motor imdi ne yapyor? Kurtaryor mu
onlar, motorcular?
Binba emeklisi, daha iyi grebilmek iin
drbnn ayarn yapyordu. H ava karard
iin ancak bir karalt grebiliyordu gln ze
rinde.
Ragp Bey, drbn bir bakasna verse bel
ki daha da bir eyler grebilirdi, verdii kii.
Selami Saygner:
yi bak Ragp Bey ! dedi, Sandal devril
mi mi, devrilmemi mi?
Drbnn ayar vidalarn i leri geri eviren
Emekli Binba :
Ben sandal mandal grmyorum ! dedi,
Kaplumbaa srt gibi bir ey gryorum,
suyun zerinde ! Belki de senin sandalnn srt
dr! ..
Hayr! dedi. Benim sandal m deildir o !
D iyelim ki benim sandalm, yle ise ocuklar
ne oldu?
Oysa motor, her iki ocuu da suyun zerin
den topl ayp almt ieri. Dalgalar, gzlerden
saklamt olanlar, bitenleri. Son hzla geliyor81

du D kumsal'a doru motor. Karayel arkasn

dan estii iin, daha da hzlanyordu .
Geliyor ! dedi Ragp Bey, neden sonra,
Motor kyya doru geliyor!
Geldiini, gzle bile grmeye balamlard,
betonun stnde dikilen ler. Geliyordu ama
dolu mu geliyordu bo mu?
Kydaki kalabal gren kaptan, motorun
dmenini, bekleyenierin zerlerine doru kr
m t. lk kez drbn, e yaramaya balyordu :
Gemide drt motorcu var! dedi, Ragp
Bey:
En azdan yirmi otuz kii birden sordu?
Baka?
Yant alamaynca yinelediler sorularn:
Hi ocuk yok mu motorda?
Soranlar, sorularn kendileri yantladlar
biraz sonra:
Var ! . . dediler, ki ocuk ba var ierde !
ocuklarn ikisi de yayordu demek:
oooh ! ..
Artk ikisi d e aktan aa grnyordu
ocuklarn . Mayolaryla motorun banda sal
sollu dikiliyorlar, kydakilere el sall yorlard .
Onlar tanyan arkadalar, e n bata Turgut
82

olmak zere:
Yaa Altan ! diye bardlar, Yaa Dur
sun ! . .
Yaas n Kkekmece balklar! dedi
lise li aabeylerden b iri ... B iraz da alay olacakt,
bu seslenite!
ivi Asm, az nce yapt kavgay unutmu
tu bile. Bu alayl sze gereken karl bulmu
tu .
Ne balks! dedi, Gl kahraman
onlar!
Uur onlardan aa m kalrd:
Yaasn okyanus fatihleri ! . . diye bard .
Turgut, fatihin n e anlama geldiin i anlamamt ama:
Yaas n ! . . diye dorulad.
drt saat nce dvt Altan' motor
da glerken grnce dayanamad :
Yaa beni m Topak Altan' m ! .. dedi .
Buna, btn ocuklar gldler.
Motorun kaptan, sanki Saygner'i n beton
iskelesine bindirecekmi gibi hzla kyya doru
gelirken b irden dmen krp nlerinden yld
rm hzyla geiverdi .
Gemicilerden ikisi, direi n dibinde dikili
yar, biri ba stne diz km, motorun burnu83

nu arpmamas iin kolluyordu. de kaptan

dan gelecek buyruu bekliyor olmalydlar. Ky
daki kalabal grmyorl arm gibi kendi ile
rinde glerinde grn yorlard. Kaptan At
la! dese, gle atiarnaya hazrd lar., Onlarn ile
rine bu denli bal olular kydakilerin ok
houna gitmi olacak ki, ocuklar unutup bala
dlar bu gemicileri alklamaya:
Y aas n Karadenizli gem iciler! ..
Bu alklara Kaptan'n elini kaldrp kar l k
verdiin i sanan Kkekmeceliler de e l salla
maya baladlar. Oysa kaptan eliyle Binba
Ragp Bey'i n bir mendirek kadar uzun iskelesi84

n i gsteriyordu. Bunu anlamakta gecikmeyen

Selam Saygner, liseli ocuklardan ikisini
n seip B inba'nn iskelesine gnderdi :
KOun ! dedi, Kaptan dnnde ocuk
lar Ragp Bey'in iskelesinde brakacak!
Kalabalk etmesin ler diye bakalarna
duyurm ak istemiyordu. Gerekten de motor
ikinci dnnde yolunu birde n kesmit. Bir
sre dalgalarn ufalmasn gzleyip motorun
hzn ayarlayarak iskeleye yanat. Verdii buy
rultu dardan bile duyulmutu:
Atlayn ocuklar! Atla ! Hop !
Motorda kimin nce atiarnas kararlatrl
m olacak ki, Altan birden kendisini atverdi,
betonun zerine. Liseli aabeyler, top gibi yaka
lamlard Topak Altan' .
Motor bir daha dnecek, bu kez de Dur
sun'u brakacakt herhalde. Altan kurtulduktan
sonra Dursun'un kyya kmas bir sorun sayl
mazd artk.
Liselilerden biri, kendi zerin deki hrkay
karp hemen geirivermiti srtna. Hava da o
kadar souk olmad halde eneleri birbirine
vuruyordu Altan'cn.
Selam Saygner karsna seslendi:
Haydi Hanm! dedi. Al gtr ocuklar

85

eve, ay dem le onlara ! . . Scak scak isinler

Altan, Aabey'inin motordan kmasn bek1 iyordu.
Bu kez motor daha byk bir ember izdik
ten sonra iskeleye doruldu. Liseliler, az nce
yaptklar beceriksizlii yinelemernek iin iskele
nin ucunda yz yze durmulard. Tam motor
yaklarken Dursun'un birer elinden tutup hoo
op alverdiler darya. Kaptan dorusu ok
ustaca yanatrmlt bu kez motoru ... i bitince
tam yol kprye doru ynel irken:
Haydi, hoa kaln! diye durmadan el salbyordu kydakilere...
Dursun'la Altan' aralarna alan arkadala

r:

Haydi bize gidelim ! diye zorluyorlard

onlar.
Yoook! dedi. Selam i Saygner, Hibir
yere gidemezler! Benim grlecek bir hesabm
var onlarla.
yle ya, koskoca sandal gln ortasnda kal
mt. Kim verecekti bu Martnn hesabn.
Kanad krlm, kua dnmt ak boyal, mavi
izgili Mart.
alacak ey! Keyifli keyifl i de glyorrlu
Selam Saygner. Hi de hesap soracak adama
86

benzemiyordu:
ocuklar! dedi, zin verin, bu iki karde
e ! B ugn onlar, bizim Turgut'u n konuu olsun
lar! Turnabal nasl tutulurmu aniatsnlar b ir
birlerine. Yarn da onlar siz ar larsnz! H aydi
iyi akamlar, sayn komularm, ilgin ize ok
teekkrler!
Pekiii . . . Sandal ne olacak? d iye sordular,
Brakacak msn suda sandaln byle !
N e desindi Selam Saygner,
Evet sayn komular dedi, Sandal yle
ce brakaca m glde... Kalafatlar isin diye
bir geceliine brakyorum. Yarn ektiririm
bizim iskeleye. Haydi hoa kaln !
Selam Dede, anneleri, babalar Eren
ky'de olan bu iki deerli kon uunun ellerin
den yaparak sar badanal eve doru srkl
yordu . Turgut, Altan'n bota kalan eline sk
sk yapmt. Kkekmece Okyanusu'nu,
boulmadan amasn beceren yrekli arkada
n n donmu parmaklarn, elinin scaklyla st
maya alyordu .

SON
87

 n l yaza r m z Rfat llgaz ze l l i k l e i l k o k u l oc u k l a r i i n

b i r d iz i r o m a n yazd . 1 O kita p l k bu d i z i . y i n e bizim oc u k la
r m z n g n l k yaa m la r n d a n d zen len m i yaptlar.
Seilen olaylar hemen herg n b y k kentlerde rastla
n a n i n a n d r c a i le balar n . b i rey grevler i n i , b i l i n l i b i r b i
i mde yn l e n d i recek o l g u lardan d ze n le n m i . . . Ka r l k l
g ven i . ba l l vurgu layan o l u m l u k k apta yapma
cksz servenler d iz i s i . . .
Bu d izide Ca n k u rta ran Y l m a z ' n . Baca k s z ' n ve d ier
k a h ra m a n la r m z n ba n d a n gee n l eri o k u d u ka. o n l a r
daha o k sevecek. a ran zda s m s k b i r dost l u k k u raca k s n z .
E l i n izdeki bu k i t a p Kltr Baka n l nca se i l m i ve bas l
m t r . n a r Yay n la r yeni b i r bii mde sizlere s u n ma ktad r .

ISBN 975-348-041-5

. t75 JL