You are on page 1of 384

Adım Adım

Adım Adım
Microsoft ®
Office
Microsoft ®
Access™ 2007Office
PowerPoint 2007

Steve Lambert,
M. Dow Lambert III ve
Joan Preppernau
Joyce Cox ve Joan Preppernau
Çeviri: Mete Savaşer
Çeviri: Selim Göksu
arkadaþ YAYINEVÝ
Mithatpaþa Cad. 28/C Ankara
Tel: +90 312 434 46 24 (4 hat) Faks: +90 312 435 60 57
e-posta: info@arkadas.com.tr
www.arkadas.com.tr

Orijinal Ýngilizce Baský:


Microsoft® Office AccessTM 2007 Step by Step, Steve Lambert M. Dow Lambert III, Joan Preppernau

© Copyright 2007, Steve Lambert, M. Dow Lambert III ve Joan Preppernau

ORÝJÝNAL YAYINCI
Microsoft Press
A Division of Microsoft Corporation
One Microsoft Way
Redmond, WA 98052-6399
ile yapýlan anlaþma sonucu tüm haklarýyla yayýmlanmýþtýr.

© Türkçe yayým haklarý arkadaþ yayýnevinindir. Yayýncýnýn yazýlý izni olmadan, hiçbir biçimde ve hiçbir yolla, bu kitabýn
içeriðinin bir kýsmý ya da tümü yeniden üretilemez, çoðaltýlamaz ve daðýtýlamaz.

ISBN 978-975-509-564-6

ANKARA, 2008

Çeviri : Mete Savaşer


Proje Editörü : Selen Y. Kölay
Yayına Hazırlık : Zeynep Kopuzlu
Sayfa Düzeni : Özlem Çiçek Öksüz
Baský : Sözkesen Matbaacılık

Microsoft, Excel, Microsoft Press, Internet Explorer, Visual Basic, Visual Studio, Outlook, SharePoint, SQL Server,
Windows, Windows Vista Amerika Birleþik Devletleri ve/veya diðer ülkelerde Microsoft Corporation’ýn kayýtlý ticari
markalarý ya da ticari markalarýdýr. Kitapta geçen diðer ürün ve þirket adlarý sahiplerinin ticari markalarý olabilir.

Kitapta geçen örnek þirketler, kuruluþlar, ürünler, etki alaný adlarý, e-posta adresleri, logolar, kiþiler, yerler ve olaylar
tümüyle gerçekdýþýdýr. Herhangi bir gerçek þirket, kuruluþ, ürün, etki alaný adý, e-posta adresi, logo, kiþi, yer ve
olayla bir iliþki kurulmamýþtýr ya da bu biçimde anlaþýlmamalýdýr.
İçindekiler
Yazarlar Hakkında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix
Access 2007’ye Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xi
Yeni Özellikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xi
Artık Başlayabiliriz! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xiv
Windows XP Kullanıcıları İçin Bilgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xv
Uygulama Dosyalarını Kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xv
Başlat Menüsü’nü Kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xvi
İletişim Kutularında Gezinmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xvii
Microsoft İş Sertifikası Programı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xix
Bir Sertifika Yolunun Seçilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xx
Microsoft Sertifikalı Microsoft Office Access 2007
Uygulama Uzmanı Olmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xx
Microsoft İş Sertifikası Sınavına Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxi
Daha Fazla Bilgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxii
Kitabın Özellikleri ve Standartları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxiii
Kitabın CD’sini Kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxv
CD’de Neler Var? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxv
Minimum Sistem Gereksinimleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxviii
Uygulama Dosyalarını Yüklemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxix
Uygulama Dosyası Klasörünü Güvenilen Konumlar Listesine Eklemek . . . . . . . . . . xxx
Uygulama Dosyalarını Kullanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxi
Uygulama Dosyalarını Kaldırmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxii

   iii
iv    İçindekiler

Yardım Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxiii


Bu Kitap ve Uygulama CD’si Hakkında Yardım Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxiii
Access 2007 Hakkında Yardım Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxiii
Daha Fazla Bilgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxvii
Hızlı Başvuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xxxix

1 Access 2007’yi Keşfetmek 1


Access 2007’de Çalışmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Veritabanı Kavramlarına Giriş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Var Olan Bir Veritabanını Açmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Açıklama Kutusu: Makroları ve Diğer Veritabanı İçeriğini Etkinleştirmek . . . . 12
Tablolarla Çalışmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Sorgularla Çalışmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Formlarla Çalışmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Raporlarla Çalışmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Diğer Access Nesneleri ile Çalışmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Access Nesnelerine Önizleme Yapmak ve Nesneleri Yazdırmak . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

2 Bir Veritabanı Oluşturmak 37


Bir Şablondan Veritabanı Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Tablo Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Bir Şablondan Tablo Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Tablo Sütunlarını ve Satırlarını Düzenlemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

3 Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak 53


Başka Bir Access Veritabanından Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Açıklama Kutusu: Bir Veritabanını Access’in Önceki Sürümlerinden
Dönüştürmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Bir Excel Çalışma Sayfasından Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Açıklama Kutusu: Bilgilere Bağlanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Bir SharePoint Listesi Almak veya Bir SharePoint Listesine Bağlanmak . . . . . . . . . . . 60
Verileri E-Posta Yoluyla Toplamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
İçindekiler   v

Bir Metin Dosyasından Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65


Açıklama Kutusu: Diğer Kaynaklardan Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Bir XML Dosyasından Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Bir HTML Dosyasından Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Bir Outlook Klasöründen Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Bir dBASE Dosyasından Bilgi Almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

4 Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak 79


Başka Bir Access Veritabanına Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Excel’e Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
SharePoint Listesine Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Word’e Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Açıklama Kutusu: PDF ve XPS Dosyalarına Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Metin Dosyasına Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
XML Dosyasına Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
HTML Dosyasına Bilgi Vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Diğer Office Programlarına Bilgi Kopyalamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

5 Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak 103


Form Aracını Kullanarak Form Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Açıklama Kutusu: İlişkiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Form Özelliklerini Düzenlemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Formun Düzenini Değiştirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Forma Denetimler Eklemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
VBA Kullanarak Forma Veri Girmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Otomatik Form Kullanarak Form Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
Açıklama Kutusu: Formları ve Alt Formları Birlikte Oluşturmak . . . . . . . . . . . 132
Forma Alt Form Eklemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140
vi    İçindekiler

6 Belirli Bilgileri Bulmak 143


Bir Tablodaki Bilgileri Sıralamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
Açıklama Kutusu: Access Nasıl Sıralar? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Bir Tablodaki Bilgilere Filtre Uygulamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Açıklama Kutusu: Jokerler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Açıklama Kutusu: İfadeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Form Kullanarak Bilgilere Filtre Uygulamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Birden Çok Ölçütle Eşleşen Bilgileri Bulmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Sorgu Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160
Açıklama Kutusu: Filtre ve Sıralama ile Sorgu Arasındaki Fark . . . . . . . . . . . . 162
Açıklama Kutusu: İfade Oluşturucusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Sihirbaz Kullanarak Sorgu Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Sorgu Kullanarak Hesaplama Yapmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

7 Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak 179


Bir Alandaki Veri Türünü Sınırlamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Bir Alandaki Verilerin Boyutunu Sınırlamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Bir Alandaki Verinin Biçimini Belirlemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Geçerlilik Kurallarını Kullanarak Verileri Sınırlamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Basit Bir Arama Listesi Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194
Birden Çok Sütunlu Arama Listesi Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Bir Tablodaki Bilgileri Güncelleştirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
Bir Tablodan Bilgileri Silmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
Veritabanı Sorunlarını Çözmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217

8 Raporlarla Çalışmak 219


Açıklama Kutusu: Formlar ve Raporlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
Sihirbaz Kullanarak Rapor Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
Rapor Tasarımını Değiştirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
Sihirbaz Kullanmadan Rapor Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Raporun İçeriğini Değiştirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
Bir Rapora Alt Rapor Eklemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
Bir Raporun Önizlemesini Yapmak ve Raporu Yazdırmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
İçindekiler   vii

9 Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek 251


Bir Geçiş Panosu Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252
Özel Kategoriler Oluşturmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
Veritabanı Kullanıcılarının Kullanabileceği Özellikleri Denetlemek . . . . . . . . . . . . . 262
Sık Kullanılan Access Komutlarını Kolay Ulaşılabilir Yapmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271

10 Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı 273


Veritabanına Parola Atamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
Açıklama Kutusu: Güvenli Bir Parolanın Oluşturulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274
Açıklama Kutusu: Veritabanı Şifrelemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275
Veritabanı Kodlarının Değiştirilmesini Engellemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
Dağıtım İçin Veritabanının Güvenliğini Sağlamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281
Açıklama Kutusu: SharePoint Aracılığıyla İşbirliği Yapmak . . . . . . . . . . . . . . . . 283
Önemli Noktalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284

Sözlük . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Dizin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291
viii    İçindekiler
Yazarlar Hakkında
Steve Lambert
Steve çoğunluğu Microsoft uygulamalarıyla ilgili 18 kitap yazmıştır. Online Publishing
and Programming Solutions Inc. (OP2S) başkanı olarak eğitim gereçlerinin yaratılması
ve izlenmesi için birçok aracın geliştirilmesinde başarı sağlamıştır. Olympic Peninsula’da
kırk dönümlük bir at çiftliği evinden çalışmak için İnternet ve bilgisayar teknolojisinin
avantajını kullanmıştır. Teknoloji ürünleriyle ilgili çalışmadığında, zamanını eşi Gale ile
birlikte evle uğraşarak, at eğiterek, ata binerek ve at dışkısı toplayarak geçirmektedir.

M. Dow Lambert III


Dow akademi dünyasındaki 20 yılı boyunca sosyal bilimler alanında 19 araştırma
yayınının yazarlığını ve ortak yazarlığını yapmış, sosyal hizmetler alanında çalışan
profesyoneller için eğitim müfredatları ve programları geliştirmiş, insan davranışları
hakkında uzun süreli çalışmalar yapmıştır. 1955’te seyahat endüstrisi için rezervasyon
sistemleri geliştiren ve bunların bakımını yapan küçük bir şirkette çalışmak üzere akademi
dünyasından ayrılıp özel sektöre geçmiştir. Burada bilim dergileri için araştırma raporları
yazmakla programcılar için teknik özellikler yazmak ve çalıştığı şirketin ürettiği yazılımı
gerçekten anlamak ve kullanılmak isteyen insanlar için kullanıcı kılavuzları yazmak
arasındaki farkı öğrenmiştir. Boş zamanlarında Dow ve eşi Marlene, kuş gözlemciliği ve
kuş fotoğraflarıyla uğraşmaktadır.

Joan Lambert Preppernau


Joan, Adım Adım Microsoft Windows XP dahil Windows ve Office hakkında on ikiden
fazla kitabın yazarıdır. Office 2007 sistemiyle Windows Vista için Microsoft sertifikasyon
sınavlarının geliştirilmesine katkıda bulunmuştur. Bilgisayarları kelimenin tam anlamıyla
babasının dizleri üzerindeyken öğrenen Joan’ın bilgisayar endüstrisinin çeşitli yönleriyle
ilgili olan engin deneyimleri, ilginç, yararlı ve okuyucu dostu olan eğitim gereçlerini
üretmesindeki gayretine büyük katkıda bulunmuştur. Joan Online Training Solutions,Inc.
(OTS) başkanı ve hırslı bir ev ofisi çalışanıdır. İnternetin gücü ve teknolojiye olan tutkusu
Joan’ın son on beş yılda Yeni Zelanda, İsveç, Danimarka, ve ABD’nin çeşitli yerlerinde
yaşamasına ve çalışmasına olanak tanımıştır. Güneş ışığının günlük dozunun keyfini
keşfeden Joan, eşi Barry ve kızı Trinity ile birlikte San Diego, Kaliforniya’ya yerleşmiştir.
   ix
x    Yazarlar Hakkında

Ekip
OTSI yayın ekibinin çalışkan üyelerinin desteği olmadan bu kitap olmazdı. Susie Bayers
ve Marlene Lambert yazı işleriyle ilgili süreci, Robert (RJ) Cadranell üretim sürecini
yönetti. Lisa Van Every Adobe InDesign kullanarak kitabın sayfa düzenini, Jeanne Craver
de grafikleri hazırlandı. Jaime Odell kitabın redaksiyonunu yaptı, Jan Bednarczuk dizini
oluşturdu. Ekibimizin bir başka önemli üyesi olan Microsoft Press Seri Editörü Sandra
Hayes yazma ve üretim süreci boyunca sonsuz desteğini bizden esirgemedi.

Online Training Solutions, Inc. (OTSI)


OTSI, bilişim çalışanları ve ev bilgisayarı kullanıcıları için Office ve Windows eğitim
ürünlerinin tasarımı, oluşturulması ve üretiminde uzmanlaşmıştır. OTSI hakkında daha
fazla bilgi edinmek için www.otsi.com sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Access 2007’ye Giriş
Microsoft Office Access 2007 veritabanı geliştirmede yeni olsanız bile bilgileri hızlı
bir şekilde izlemenize, paylaşmanıza ve raporlamanıza olanak tanıyan yüzlerce aracın
sağlandığı güçlü bir ilişkisel veritabanıdır. Kullanıcılar profesyonelce tasarlanmış
uygulama şablonlarından; tablo, form, sorgu ve rapor oluşturma işlemini kolaylaştıran
sihirbazlardan; geniş yerel ve çevrimiçi yardım kaynaklarından oluşmuş büyük bir
kitaplığa erişebilir.

Access, Microsoft Office 2007 sistemi, Microsoft SQL Server, Microsoft SharePoint
Services’taki programlar ve XML, HTML, XPS ve PDF biçimlerindeki belgeler gibi diğer
kaynaklarla veri paylaşımını desteklemektedir. Gelişmiş özellikler sayesinde veritabanı
tasarımı ve geliştirmesi hakkında hiçbir şey bilmeseniz bile verileri bir araya getirmek ve
izlemek üzere kullanmak için gelişmiş ve karmaşık veritabanı uygulamaları oluşturmanızı
sağlar.

Bu kitapta, Access’i kullanarak veritabanı oluşturmak için yapmanız gerekenler kolay


ve anlaşılır bir şekilde anlatılmıştır. Access, dolayısıyla da veritabanı hakkında hiçbir
şey bilmeseniz de bu kitabı tamamladığınızda başkaları tarafından kullanılmak üzere
karmaşık veritabanları oluşturabileceğiniz bir uzmanlık düzeyi kazanacaksınız.

Yeni Özellikler
Microsoft Office Access’in bu sürümü kapsamlı değişiklikler yapılarak geliştirilmiştir.
Gerek duyduğunuz özellikleri gerektiğinde kolayca bulabilmeniz için tasarlanmış yeni
kullanıcı arabirimi bunun açık bir göstergesidir. Ancak görüntüsünün ve gezinti yapısının
yanı sıra Access 2007’yi kendinden önce gelen programlardan gerçekten daha üstün
yapan birçok yeni ve geliştirilmiş özellik vardır. Bu sürümde birçok değişiklik olduğundan
yeni özellikleri bu kitabın önceki sürümlerinde olduğu gibi sayfa kenarlarında özel bir
simgeyle göstermiyor, burada listeliyoruz. Bu kitapta Access 2007’de yeni olan özellikler,
özelliğin yararları, nasıl kullanıldığı ve karşılaşacağınız olası sorunlarla ilgili tüm bilgileri
bulacaksınız.

   xi
xii    Access 2007’ye Giriş

Access 2007’ye önceki sürümlerden geçiyorsanız Access’in temel işlevlerini eski ve yeni
sürümleri arasındaki farkları ve bunların sizi nasıl etkileyeceğini merak ediyorsunuzdur.
Alışık olduğunuz Access sürümünde yapılan değişikliklerin tamamını aktarmak üzere
Access 2007 ile birlikte Access 2002 ve Access 2003’te yapılan değişiklikleri de veriyoruz.

Access 2003’ten Yükseltiyorsanız


Access 2007’de bilgilerin izlenmesi, paylaşılması ve denetlenmesi için veritabanını
oluşturmayı hiç bu kadar kolay hale getirmemiş olan yeni ve geliştirilmiş özelliklerin uzun
bir listesi vardır. Belirli bir özelliği bulmak için bu kitabın arkasındaki dizine bakın:

l Şerit. Yeni kullanıcı arabirimi herhangi bir veritabanı nesnesi için en çok kullanılan
komutları düzenler ve böylece geçerli nesne için uygun komutlara hemen erişilebilir.
l Hızlı Erişim Araç Çubuğu. Veritabanı penceresinde o an hangi sekme veya
nesnenin etkin olursa olsun komutları gerek genel olarak gerekse belirli bir
veritabanı içinde kullanmak için bu araç çubuğunu özelleştirebilirsiniz.
l Gezinti Bölmesi. Özelleştirilebilen Gezinti Bölmesi Access 2003’teki Veritabanı
penceresinin yerini almıştır. Tabloların, sorguların, formların, raporların, makroların
ve modüllerin hepsini gösterebilir veya gizleyebilir, yalnızca o an kullanacağınız
nesneleri gösteren özel bir grup oluşturabilirsiniz. Veritabanı nesnesine ekranda
daha fazla yer açmak için Gezinti Bölmesini de gizleyebilirsiniz.
l Görünüm araç çubuğu. İçeriğe duyarlı olan bu araç çubuğu geçerli veritabanı
nesnelerinin desteklenen görünümleri arasında tek tıklamayla geçiş sağlar.
Veri Sayfası görünümü, Tasarım görünümü, Özet Tablo görünümü, Özet Grafik
görünümü, Form görünümü, Düzen görünümü, Rapor görünümü ve geçerli nesne
için uygun olan görünümler arasında çabucak geçiş yapabilirsiniz.
l Sekmeli belgeler. Birden fazla veritabanı nesnesini açabilir ve veritabanı
penceresinin üst kısmındaki sekmeleri tıklayarak bu nesneler arasında geçiş
yapabilirsiniz.
l Şablon kitaplığı. Sık kullanılan veritabanı nesneleri için profesyonelce tasarlanmış
şablonları bulup indirebilirsiniz.
l Geliştirilmiş sıralama ve süzme. Bir tablodaki bütün kayıtları bir veya birden fazla
alana göre kolayca sıralayabilir, bir tabloyu veya formu birden fazla ölçüte uyan
kayıtları görüntülemek veya göstermemek üzere süzebilirsiniz.
l Düzen görünümü. Bir form veya raporu yeniden tasarlayabilirsiniz.

l Yığın veya Sekme düzeni. Bir form veya rapor düzeninde grup denetimi sayesinde
grubun tamamıyla bir birimmiş gibi kolayca çalışabilirsiniz.
Access 2007’ye Giriş   xiii

l Otomatik takvim. Tarih/saat türü verilerde isteğe bağlı bir takvim denetimi vardır.
Takvimi tıklayıp istediğiniz tarihi seçebilirsiniz.
l Zengin metin. Not ve açıklama alanları yazı tipi, renk ve karakter biçimlendirme
gibi en çok kullanılan biçimlendirme seçeneklerini desteklemektedir.
l Oluştur sekmesi. Yeni bir tabloyu, formu, sorguyu, raporu, makroyu, SharePoint
listesini ve diğer Access nesnelerini kolayca oluşturabilirsiniz.
l Toplamlar işlevi. Bir sorguya toplamlar sütunu ekleyebilir, formlar ve raporlar
için otomatik olarak toplam değerler hesaplamak üzere formül listesinden seçim
yapabilirsiniz.
l Alan Listesi bölmesi. Bir veya birden fazla tablodan etkin olan tablonuza alanlar
sürükleyip bırakabilirsiniz.
l Ek veri türü. Bir veritabanı kaydına fotoğraflar ve başka dosyalar ekleyebilirsiniz.

l Katıştırılmış makrolar. Bir form veya rapordaki katıştırılmış makrolar veritabanı


uygulamalarında yüksek düzeyde güvenlik sağlar.
l Microsoft Access Yardımı. Access içinde son kullanıcı ve geliştirici yardımı içeriğini
kolayca araştırabilirsiniz.
l Bilgi paylaşımı. Access ve diğer Microsoft Office uygulamaları veya XML, HTML,
PDF ve dBase dosyaları arasında veri alışverişi yapabilir; Microsoft Office Outlook’ta
e-posta anketleriyle bilgi toplayabilir ve veritabanınızı yanıtlarla güncelleştirebilir;
bir SharePoint listesiyle veritabanı oluşturup bağlantı kurabilir; veritabanınızı bir
SharePoint kitaplığında yayımlayarak kullanıcıların bilgileri güncellemesine ve
almasına izin verebilirsiniz.
l Geliştirilmiş rapor tasarımı. Logo, üstbilgi ve altbilgisiyle profesyonel görünüşlü
tam bir raporu hemen oluşturabilir; raporda yalnızca seçili kayıtlara göz atmak için
Rapor görünümünü süzgeçlerle birlikte kullanabilirsiniz.
l Gruplama, Sıralama ve Toplam bölmesi. Bu özellik sayesinde raporlardaki veriler
daha kolay gruplandırıp sıralanabilir ve bir açılan kutu listesinden alınan toplamlar
kolayca eklenebilir.
l Artırılmış güvenlik. Bir veritabanına parola koruması ekleyerek Access’in
veritabanını kapatıldığında şifrelenmesini, açıldığında şifresini çözülmesini
sağlayabilirsiniz.

Access 2002’den Yükseltiyorsanız


Access 2002’den (Microsoft Office XP program paketinden) yükseltme yapıyorsanız
önceki bölümde listelenen özelliklere ek olarak aşağıdakileri bulacaksınız:

l Akıllı Etiketler. Çeşitli şekillerde kullanılabilen tarih, ad ve adres gibi veri türlerinin
izini sürebilirsiniz.
xiv    Access 2007’ye Giriş

l Dönüştürme. Komut dosyalarını dışarıdan alırken veya dışarıya verirken veriye


dönüştürebilirsiniz.
l Windows Teması İçin Destek. Görüntü temasını değiştirebilirsiniz.
l Özellik Güncelleştirme Seçenekleri. Giriş maskesi seçeneklerini hemen
güncelleştirebilirsiniz.
l Otomatik Hata Denetimi. Formlardaki veya raporlardaki hataları belirler ve
düzeltebilirsiniz.
l Veritabanı Yedekleme. Veritabanını bir düğmeyi tıklayarak hemen
yedekleyebilirsiniz.

Access 2000’den Yükseltiyorsanız


l Konuşma tanıma. Komutlar verip metni yazdırabilirsiniz.
l Veri Erişim Sayfa Tasarımcısı. Veri erişim sayfalarını etkili şekilde tasarlayabilirsiniz.
l Veri erişim sayfası olarak kaydetme. Var olan formları ve raporları Web üzerinde
görüntülenebilen sayfalar halinde kaydedebilirsiniz.
l Dönüşüm hatası günlüğü. Access 95, Access 97 ve Access 2000’yi Access 2002
biçimine dönüştürürken hataları günlüğe ekleyebilirsiniz.
l Birden fazla geri alma ve yineleme. En son eylem yerine birkaç eylemi geri alıp
yineleyebilirsiniz.
l Özet Tablolar veya Özet Grafikler. Verilerin dinamik görünümlerini oluşturarak
verileri analiz edebilirsiniz.
l XML giriş ve çıkış. Dışarıdan XML verileri alabilir ve Access verilerini, XML biçiminde
dışarıya vererek Web’e yayımlayabilirsiniz.
l Saklı Yordam Tasarımcısı. SQL Server’da depolanan basit yordamlar
oluşturabilirsiniz.
l Toplu Komut güncelleştirme. Yerel bir bilgisayardaki güncelleştirmeleri kaydedip
bunları sunucuya tek seferde gönderebilirsiniz.
l Komut dosyası dili desteği. Karmaşık komut dosyası dilleri için okuma yönü gibi
tercihleri belirleyebilirsiniz.

Artık Başlayabiliriz!
Özellik bakımından zaten zengin olan bu programa o kadar çok yeni ve geliştirilmiş
özellik eklenmiştir ki en ileri düzeyde olan kullanıcılar bile programda mutlaka
ilginç şeyler keşfedeceklerdir. Access’te yeniyseniz verinizi izlemek ve paylaşmak için
veritabanları oluşturmanıza, sorgu, form ve profesyonel görünüşlü raporlar eklemenize
olanak tanıyan birçok otomatikleştirilmiş özellik bulacaksınız. Sizi Microsoft Access 2007
ile tanıştırmak için sabırsızlanıyoruz.
Windows XP Kullanıcıları İçin Bilgiler
Bu kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri yönergeler Windows Vista içindir
ama kitabı okumak ve alıştırmaları uygulamak için Windows Vista yerine Microsoft
Windows XP yüklü bir bilgisayar da kullanabilirsiniz.

Alıştırmaları Windows XP yüklü bir bilgisayarda yaparken karşılaşacağınız farkların


çoğu işlevsellikten çok görünüşle ilgili olacaktır. Örneğin Windows Vista Başlat düğmesi
dikdörtgen değil yuvarlaktır ve üzerinde Başlat yazmaz, pencere çerçeveleri ve pencere
yönetimi farklıdır. Sisteminiz Windows Aero’yu destekliyorsa pencere çerçeveleri şeffaf
olabilir.

Bu bölümde, Windows XP’de kitaptaki alıştırmalarda verilenlerden farklı olan menü


ve iletişim kutularındaki işlemler için gereken adımlar anlatılmıştır. Farklar alıştırmaları
tamamlarken hiçbir güçlük çekmeyeceğiniz kadar azdır.

Uygulama Dosyalarını Kullanmak


“Kitabın CD’sini Kullanmak” bölümünde verilen yönergeler Windows Vista içindir. Kitabın
ekindeki CD’de yer alan uygulama dosyalarını yüklerken, kullanırken, kaldırırken ve
silerken Windows XP’de yalnızca varsayılan yükleme konumu ve kaldırma işlemi farklıdır.

Windows Vista yüklü bir bilgisayarda uygulama dosyasının varsayılan yükleme


konumu Belgeler\MSP\AA_Access2007’dir. Bilgisayarınızda Windows XP yüklüyse ve
bir alıştırmada Belgeler klasörüne gitmeniz istendiğinde Belgelerim klasörüne gitmeniz
gerekir.

Windows XP yüklü bir bilgisayardan uygulama dosyalarını kaldırmak için:

1. Windows görev çubuğunda Başlat düğmesini sonra da Denetim Masası’nı tıklayın.


2. Denetim Masası’nda Program Ekle veya Kaldır’ı tıklayın (Klasik görünümde çift
tıklayın).

   xv
xvi  Windows XP Kullanıcıları İçin Bilgiler

3. Program Ekle veya Kaldır penceresinde Adım Adım Microsoft Office Access
2007’yi sonra da Kaldır’ı tıklayın.
4. Silmeyi onaylayıp onaylamadığınızı soran Program Ekle veya Kaldır ileti kutusunda
Evet’i tıklayın.

Önemli  Uygulama dosyalarını yüklemede veya kaldırmada yardıma ihtiyacınız olursa


bu kitapta daha ilerde yer alan “Yardım Almak” bölümüne bakın. Microsoft Ürün Destek
Hizmetleri bu kitap ve CD’si için destek vermemektedir.

Başlat Menüsü’nü Kullanmak


Windows XP yüklü bir bilgisayarda Access 2007’yi başlatmak için:

Ü Başlat düğmesini tıklayın, Tüm Programlar’ı işaret edin ve Microsoft Office’i, sonra
da Microsoft Office Access 2007’yi tıklayın.
Windows Vista Başlat menüsündeki klasörler dikey, Windows XP Başlat menüsündeki
klasörler yatay olarak genişler. Bu farkı kitaptaki ekran görüntüleriyle Başlat menünüzü
karşılaştırdığınızda göreceksiniz.
Windows XP Kullanıcıları İçin Bilgiler   xvii

İletişim Kutularında Gezinmek


Windows XP yüklü bir bilgisayarda, bazı alıştırmalarda kullanacağınız iletişim kutuları bu
kitapta gösterilenlerden hem görsel hem de işlevsel olarak farklıdır. Bu iletişim kutuları,
belirli bir konuma gitmek için kullandığınız iletişim kutuları gibi, Access ve işletim sistemi
arasında arabirim olarak çalışan iletişim kutularıdır. Örneğin aşağıda Windows Vista ve
Windows XP’de çalışan Access 2007’deki Aç iletişim kutuları gösterilmiştir.

Windows XP sürümü Windows Vista sürümü

Windows Vista’da Bölüm01 klasörüne gitmek için:

Ü Sık Kullanılan Bağlantılar bölmesinde Belgeler’i tıklayın. Sağdaki klasör içeriği


bölmesinde sırayla MSP, AA_Access2007 ve Bölüm01’i çift tıklayın.
Windows Vista’da AA_Access2007 klasörüne geri dönmek için:

Ü İletişim kutusunun sol üst köşesindeki Geri düğmesini tıklayın.


Geri
Windows XP’de Bölüm01 klasörüne gitmek için:

Ü Yerler çubuğunda Belgelerim’i tıklayın. Sağdaki klasör içeriği bölmesinde sırasıyla


MSP, AA_Access2007 ve Bölüm01’i çift tıklayın.
Windows XP’de AA_Access2007 klasörüne geri dönmek için:
Bir Düzey Yurakı
Ü Araç çubuğunda Bir Düzey Yukarı düğmesini tıklayın.
Microsoft İş Sertifikası Programı
Günümüz iş dünyasında masaüstü bilgisayar kullanımında yeterli olabilmek gittikçe
önemli hale gelmektedir. Bunun sonucu olarak personeli sınarken, işe alırken ve eğitirken
iş güçlerindeki rekabeti sağlamaları açısından teknoloji sertifikalarının tarafsızlığına ve
tutarlılığına güvenen işveren sayısı artmaktadır. Personel veya iş arayan birisi olarak
teknoloji sertifikasını başarılı olmanız için gereken becerilere zaten sahip olduğunuzu
kanıtlamak için kullanabilir, şimdiki ve gelecekteki işverenlerinizi sizi eğitecek yükten ve
masraftan kurtarmış olursunuz.

Microsoft İş Sertifikası programı personelin Windows Vista ve Microsoft Office 2007


becerilerinin doğrulanmasına yardım etmek üzere tasarlanmıştır. Sertifika almak için iki
yol vardır:

l Bir Microsoft Certified Application Specialist (MCAS) (Microsoft Sertifikalı


Uygulama Uzmanı) Windows Vista veya Microsoft Office 2007 paketiyle ilgili
becerileri Windows Vista veya Microsoft Office Word 2007, Microsoft Office Excel
2007, Microsoft PowerPoint 2007, Microsoft Office Outlook 2007 ve Microsoft
Access 2007’yi de içine alacak şekilde bir veya birden fazla Microsoft Office 2007
programında sertifika sınavı vererek uluslararası standartta göstermiş olan kişidir.
l Bir Microsoft Certified Application Professional (MCAP) (Microsoft Sertifikalı
Uygulama Profesyoneli) Microsoft Office 2007 ve Microsoft SharePoint ürünleri
ve teknolojileri bilgisini bir sonraki düzeye çıkarmış, Bütçe Analizi ve Öngörüsü
veya İçerik Yönetimi ve İşbirliği gibi işle ilgili işlevlerin yerine getirilmesinde Office
paketinin katılımcı gücünü kullanabildiğini bir sertifika sınavıyla göstermiş kişidir.
Sertifikaya hak kazandıktan sonra kartvizitinizde ve diğer kişisel tanıtım belgelerinizde
MCAS veya MCAP logosunu uygun sertifika ismiyle birlikte kullanabilirsiniz. Bu logo
sertifika almak için gerekli olan uygulama ve çapraz uygulama becerilerine sahip
olduğunuzu gösterir.

   xix
xx    Microsoft İş Sertifikası Programı

Bir Sertifika Yolunun Seçilmesi


İzlemek istediğiniz bir Microsoft İş Sertifikası yolunu seçerken aşağıdakileri
değerlendirmeniz gerekmektedir:

l Aşina olduğunuz program ve program sürümü veya sürümleri


l Program için harcadığınız zaman

l Söz konusu programın kullanımında resmi veya resmi olmayan eğitim alıp
almadığınız
MCAS düzeyi sertifika almak isteyen adaylardan bir belgenin veya elektronik tablonun
biçimlendirilmesi gibi geniş kapsamlı standart iş görevlerini başarıyla tamamlaması
beklenmektedir.

Başarılı olan adaylar Windows Vista veya belirli Office programında resmi olan, okutman
rehberliğinde alınan eğitim veya MCAP onaylı gereçler kullanarak kendi kendine yapılan
çalışma dahil genelde altı ayla bir veya bir yıldan fazla deneyim sahibi olurlar.

Microsoft Sertifikalı Microsoft Office Access 2007


Uygulama Uzmanı Olmak
Her bir MCAS ve MCAP sertifika sınavı Windows Vista ve Office 2007 programlarının
işyerinde nasıl kullanıldığı üzerine yapılan çalışmalardan türetilen bir sınav beceri
standardı kümesi kullanılarak geliştirilmiştir. Bu beceri standartları her bir sınavın
kapsamını belirlediğinden size sertifika için yapacağınız hazırlıklar hakkında önemli
bilgiler verir.

Microsoft Access 2007 Microsoft Sertifikalı Uzmanı olmak için aşağıdaki altı alanda
yeterlilik göstermeniz gerekmektedir:

l Veritabanının yapılandırılması. Bir veritabanı için uygun olan tablo, alan ve veri
türlerini tanımlayabilmeli; tablo ilişkilerini oluşturabilmeli, değiştirebilmeli ve
yazdırabilmeli; birincil anahtarları kaldırabilmeli ve bir veritabanını bölebilmelisiniz.
l Veritabanı öğelerinin oluşturulması ve biçimlendirilmesi. Sıfırdan ve bir
şablondan veritabanı oluşturma becerisini gösterebilmeli; tabloları oluşturabilmeli;
değiştirebilmeli, yeniden adlandırabilmeli, özetleyebilmeli ve çeşitli, form ve
raporları oluşturabilmeli ve değiştirebilmelisiniz.
Microsoft İş Sertifikası Programı  xxi

l Verilerin girilmesi ve değiştirilmesi. Kayıtları girme, düzenleme, silme ve kayıtlar


arasında geçiş yapma; verileri bulma ve değiştirme; kayıtlara belge iliştirme;
dışarıdan veri alma veya dış verilerle bağlantı kurma becerisini göstermelisiniz.
l Sorguların oluşturulması ve değiştirilmesi. Bir veya birden çok tabloya dayanan
çeşitli sorgular oluşturma; sorgulara tablo ekleme veya sorgulardan tablo kaldırma;
ölçüt, birleşim, hesaplanmış alanlar, diğer adlar ekleme; toplam, ortalama, en az, en
fazla ve sayma sorgusu oluşturma becerisini göstermelisiniz.
l Verilerin sunulması ve paylaşılması. Tablo, sorgu, rapor ve formlardaki verileri
sıralama ve süzme; grafik oluşturma ve değiştirme; tablo ve sorgulardan veri alma;
veritabanı nesnelerini başka dosya türü olarak kaydetme ve veritabanı nesnelerini
yazdırma becerisini göstermelisiniz.
l Veritabanı yönetimi ve bakımı. Bir veritabanını yedekleme, sıkıştırma ve onarma,
parola kullanarak şifreleme; veritabanı seçeneklerini ve özelliklerini ayarlama; nesne
bağımlılığını tanımlama; veritabanı bilgilerini yazdırma ve tablo bağlantılarını
sıfırlama veya yenileme becerilerini göstermelisiniz.

Microsoft İş Sertifikası Sınavına Giriş


Windows Vista ve Office 2007 programları için MCAS ve MCAP sertifika sınavları
performansa dayalı sınavlardır ve Windows Vista işletim sistemi veya Office sistem paketi
içindeki bir veya birden fazla programa ait etkileşimli simülasyon (sayısal bir model)
kullanarak işle ilgili görevleri tamamlamanızı gerektirmektedir.

Testle İlgili İpuçları


l Her soruda verilen yönergeleri tamamıyla ve doğru olarak izleyin.

l İstenen bilgileri yönergelerde gösterildiği şekilde ama aksi özellikle belirtilmediği


sürece biçimlendirmeyi yapmadan girin. Örneğin, girmeniz istenen metin ve
değerler yönergelerde koyu ve altı çizili (örneğin metin) gösterilebilir ama sizin
bilgileri bu biçimleri uygulamadan girmeniz gerekmektedir.
l Aksi belirtilmediği sürece, bir sonraki sınav sorusuna geçmeden önce bütün iletişim
kutularını kapatın.
l Aksi belirtilmediği sürece bir sonraki soruya geçmeden önce görev bölmelerini
kapatmayın.
l Bir belgeyi, elektronik tabloyu, grafiği, raporu veya slaytı yazdırmanız istenirse
görevi yerine getirin ama gerçekte hiçbir şeyin yazdırılmayacağını bilin.
xxii    Microsoft İş Sertifikası Programı

l Fazladan tuş vuruşları ve fare tıklamaları için endişe etmeyin. İşiniz sonuçlarına göre
puanlanacaktır, o sonuca ulaşmak için kullandığınız yönteme (yönergelerde belirli
bir yöntem belirtilmediği sürece) ve soruyu tamamlama sürenize göre değil.
l Sınav sırasında bilgisayarınızda bir sorun olursa (örneğin sınav yanıt vermezse ve
fare işlevini görmezse) veya bir elektrik kesintisi olursa hemen bir test merkezi
yöneticisine başvurun. Yönetici bilgisayarı yeniden başlatacak ve sınavı kesintinin
olduğu yere puanınıza dokunmadan geri döndürecektir.

Sertifika
Sınav sonunda test merkezi yöneticisi aracılığıyla yazdırabileceğiniz bir sonuç raporu
alacaksınız. Puanınız geçme notuyla (gereken en az puan) aynıysa veya bu notun
üzerindeyse size yaklaşık 14 gün içerisinde bir sertifika postalanacaktır.

Daha Fazla Bilgi


Microsoft Sertifikalı Uygulama Uzmanı sınavları ve eğitim yazılımı hakkında daha fazla
bilgi edinmek için aşağıdaki adresi ziyaret edin:

www.microsoft.com/learning/mcp/mcas/

Microsoft Sertifikalı Uygulama Profesyoneli sınavları ve eğitim yazılımı hakkında daha


fazla bilgi edinmek için aşağıdaki adresi ziyaret edin:

www.microsoft.com/learning/mcp/mcap/
Kitabın Özellikleri ve Standartları
Bu kitap Microsoft Office 2007’de yapmak isteyeceğiniz görevleri size adım adım aktaracak
şekilde tasarlanmıştır. En baştan başlayıp bütün alıştırmaları çözdüğünüzde karmaşık
veritabanlarını Access’le yönetecek beceriye sahip olacaksınız. Bununla birlikte her bölüm
kendi içinde bütündür ve diğerlerinden bağımsızdır. Access’in önceki bir sürümüyle
çalıştıysanız veya bütün alıştırmaları tamamladıktan sonra belli bir konumla ilgili bazı
noktaları gözden geçirmeniz gerekirse, kitabın aşağıdaki özellikleri aradığınızı bulmanıza
yardımcı olacaktır:

l Ayrıntılı içindekiler tablosu. Her bölümdeki başlıkların ve altbaşlıkların listesini


içerir.
l Bölüm sekmeleri. İstediğiniz bölümü kolayca bulmanızı sağlar.

l Konu etiketli sayfa üstbilgileri. Bölüm içindeki konu başlıkları, tek numaralı
sayfaların üstbilgilerinde yer alır ve istediğiniz konuyu hızla bulmanızı sağlar.
l Hızlı Başvuru. Kitabın içinde ayrıntılı olarak anlatılan her konuyla ilgili genel
yönergeler özetlenmiştir. Kendi belgelerinizle çalışırken hızlı bir tekrar yapmanızı ve
hafızanızı tazelemenizi sağlar.
l Ayrıntılı dizin. Belirli işlemleri, özellikleri ve genel kavramları bulabilirsiniz.

l Uygulama CD’si. Adım adım alıştırmaları yaparken kullanacağınız uygulama


dosyalarının yanı sıra çeşitli İngilizce kaynaklar içerir.
Ek olarak, kitabın sonunda bazı terimlerin ve kavramların tanımlarını içeren küçük bir
sözlük bulunmaktadır.

Bu kitabı kullanırken özel yönergelerin, basılacak tuşların, tıklanacak düğmelerin ve


benzerlerinin Adım Adım dizisinde nasıl gösterildiğini bilmek size zaman kazandıracaktır.

   xxiii
xxiv    Kitabın Özellikleri ve Standartları

Standart Anlamı
Bu simge uygulama CD’sindeki dosyaları kullanacağınızı belirtir.

KULLANIN Adım adım alıştırmalardan önce gelir ve kullanacağınız uygulama


dosyalarını belirtir.
YAPIN Bir alıştırmadan önce ya da sonra gelir ve alıştırmaya başlamadan önce
ya da alıştırmayı tamamladıktan sonra yapmanız gerekenleri belirtir.
AÇIN Adım adım alıştırmalardan önce gelir ve alıştırmaya başlamadan önce
açmanız gereken dosyaları belirtir.
KAPATIN Adım adım alıştırmalardan sonra gelir ve başka bir konuya geçmeden
önce kapatmanız gereken dosya ya da programları belirtir.
1 Mavi numaralı adımlar alıştırmalarda ve Hızlı Başvuru yönergelerinde
2 kullanılır.
1 Siyah numaralı adımlar açıklama metinlerindeki yönergelerde kullanılır.
2
➜ Ok işareti alıştırmanın tek adımlı olduğunu belirtir.
Ayrıca Bakınız Belirtilen konuyla ilgili daha çok bilgi için sizi bu kitaptaki başka bir
sayfaya ya da başka bir kaynağa yönlendirir.
Sorun Giderme Sık karşılaşılan bir sorunu nasıl çözebileceğinizi açıklar.
İpucu Bir işlemi kolaylaşıran yararlı ipuçları, kısayollar ya da diğer seçenekler
hakkında bilgi verir.
Önemli Bir işlemi tamamlamak için bilmeniz gerekenleri açıklar.
Alıştırmada bir düğmeyi ilk defa tıklamanız istendiğinde, sol kenar
boşluğunda düğmenin resmi gösterilir. Düğme adı düğmenin üzerinde
Kaydet yazmıyorsa, resmin altında gösterilir.
Adım adım alıştırmalarda basmanız gereken tuşlar klavyede göründüğü
gibi gösterilir.

+ İki tuş adı arasındaki artı işareti (+) iki tuşa aynı anda basılması
gerektiğini gösterir. Örneğin, “ + tuşlarına basın”, “ tuşunu
basılı tutarken tuşuna basın” demektir.
Program Arabirim Alıştırmalarda düğmeler, komutlar, iletişim kutuları gibi program
Öğeleri öğeleri siyah ve kalın yazı tipiyle gösterilir.
Kullanıcı Girdisi Yazmanız gereken metinler mavi ve kalın yazı tipiyle gösterilir.
Sözlük Terimleri Kitabın sonundaki sözlükte açıklanan terimler mavi ve italik yazı tipiyle
gösterilir.
Kitabın CD’sini Kullanmak
Bu kitapla birlikte verilen CD’de kitaptaki alıştırmaları yaparken kullanacağınız uygulama
dosyalarıyla birlikte Microsoft Access 2007 ile ilgili çeşitli İngilizce kaynaklar yer
almaktadır.

CD’de Neler Var?


Aşağıdaki tabloda CD’deki uygulama dosyaları listelenmiştir.

Bölüm Dosyalar
Bölüm 1: 01_Çalışmak.accdb
Access 2007’yi Keşfedin 03_Açılış.accdb
04_Tablolar.accdb
05_Sorgular.accdb
06_Formlar.accdb
07_Raporlar.accdb
09_Yazdır.accdb
Bölüm 2: 03_TabloŞablonu.accdb
Bir Veritabanı Oluşturmak 04_Düzenle.accdb
Bölüm 3: 01_AccessAl.accdb
Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak 01_Ürünler.accdb
02_Müşteriler.xlsx
02_ExcelAl.accdb
05_Çalışanlar.txt
05_MetinAl.accdb
06_XMLAl.accdb
06_SiparişAyrıntıları.xml
06_SiparişAyrıntıları.xsd
06_Siparişler.xml
07_HTMLAl.accdb
07_YeniMüşteri.html
09_VeritabanıAl.accdb
09_Sevk.dbf

   xxv
xxvi    Kitabın CD’sini Kullanmak

Bölüm Dosyalar
Bölüm 4: 01_AccessVer.accdb
Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden 01_Verilen.accdb
Kullanmak 02_ExcelVer.accdb
04_WordVer.accdb
05_MetinVer.accdb
06_XMLVer.accdb
07_HTMLVer.accdb
08_OfficeKopyala.accdb
Bölüm 5: 01_FormAracıOluştur.accdb
Formları Kullanarak Veri Girişini 02_ÖzellikleriDüzenle.accdb
Kolaylaştırmak 03_Düzeniİyileştir.accdb
04_DenetimlerEkle.accdb
04_MüşterilerFormuLogosu.jpg
05_VBA.accdb
05_GüncellemeSonrası.txt
06_SihirbazOluştur.accdb
07_AltformuEkle.accdb
Bölüm 6: 01_TabloSırala.accdb
Belirli Bilgileri Bulmak 02_TabloyaFiltreUygula.accdb
03_FormaFiltreUygula.accdb
04_BirdenÇokÖlçüt.accdb
05_SorguTasarımı.accdb
06_SorguSihirbazı.accdb
07_Hesapla.accdb
Bölüm 7: 01_AlanSınama.accdb
Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak 02_Boyut.accdb
03_Doğru.accdb
04_Geçerlilik.accdb
05_BasitArama.accdb
06_ÇokSütunluArama.accdb
07_Güncelleştir.accdb
08_Sil.accdb
09_Önle.accdb
Kitabın CD’sini Kullanmak   xxvii

Bölüm Dosyalar
Bölüm 8: 01_Sihirbaz.accdb
Raporlarla Çalışmak 02_TasarımıDeğiştir.accdb
03_AnaRapor.accdb
04_İçeriğiDeğiştir.accdb
05_AltRaporEkle.accdb
06_Yazdırma.accdb
Bölüm 9: 01_GeçişPanosu.accdb
Veritabanını Kolay Kullanılır Hale 02_ÖzelKategori.accdb
Getirmek 03_Özellikler.accdb
Bölüm 10: 01_Parola.accdb
Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı 02_Önle.accdb
03_Dağıt.accdb

CD’de uygulama dosyalarına ek olarak kitabın elektronik sürümü ve çeşitli İngilizce


kaynaklar da vardır.

l Adım Adım Microsoft Office Access 2007 eKitap

l Microsoft Computer Dictionary, 5th. ed. eKitap

l First Look 2007 Microsoft Office System (Katherine Murray, 2006)

l Look Both Ways: Help Protect Your Family on the Internet (Linda Criddle, 2007)
kitabından örnek bir bölüm ve poster.

Önemli  Bu kitabın CD’si Access 2007 yazılımını içermez. Bu kitabı kullanmadan önce
programı satın alıp yüklemeniz gerekmektedir.
xxviii    Kitabın CD’sini Kullanmak

Minimum Sistem Gereksinimleri


Microsoft Office 2007
Microsoft Office 2007 sisteminde aşağıdaki programlar vardır:

l Microsoft Office Access 2007

l Microsoft Office Communicator 2007

l Microsoft Office Excel 2007

l Microsoft Office Groove 2007

l Microsoft InfoPath 2007

l Microsoft Office OneNote 2007

l Microsoft Office Outlook 2007

l Microsoft Office Outlook 2007 Business Contact Manager ile birlikte

l Microsoft Office PowerPoint 2007

l Microsoft Office Publisher 2007

l Microsoft Office Word 2007

Office 2007 sisteminin hiçbir sürümünde yukarıdaki programların hepsini birden


yüklenemez. Microsoft Office Project 2007, Microsoft Office SharePoint Designer 2007
programları Office 2007 paketinden ayrı satın alınabilir.

Bu programları yüklemek ve çalıştırmak için bilgisayarınızın aşağıdaki sistem


gereksinimlerini karşılaması gerekmektedir:

l 500 megahertz (MHz) işlemci

l 256 megabayt (MB) RAM

l CD veya DVD sürücüsü

l 2 gigabaytlık (GB) boş sabit disk alanı; yükleme dosyalarını silme seçeneğini
seçerseniz bu disk alanının bir bölümü boşalacaktır.

İpucu  Sabit disk gereksinimleri yapılandırmaya bağlı olarak değişmektedir; özel


yükleme seçenekleri için daha fazla veya daha az disk alanı gerekebilir.

l 800x600 ekran çözünürlüğünde monitör; 1024x768 veya daha fazlası


önerilmektedir
l Klavye ve fare veya uyumlu bir işaretleme aygıtı
Kitabın CD’sini Kullanmak   xxix

l İnternet bağlantısı. Ürünlerin indirilmesi ve etkinleştirilmesi, Microsoft Office Online


ve çevrimiçi Yardım konularına ve İnternet‘e bağımlı diğer işlemlere erişmek için
saniyede 128 kilobit (Kbps) hız.
l Windows Vista veya ileri bir sürüm, Microsoft Windows XP Service Pack 2 (SP2) veya
Microsoft Windows Windows Server 2003 veya ileri bir sürüm
l Microsoft Internet Explorer 7 veya servis paketli Microsoft Internet Explorer 6

Bu gereksinimler Office Basic 2007, Office Home & Student 2007, Office Standart
2007, Office Small Business 2007, Office Professional 2007, Office Ultimate 2007, Office
Professional Plus 2007, Office Ultimate 2007 ve Office Enterprise 2007 de dahil olmak
üzere Microsoft Office 2007 paketlerinin hepsi için aynıdır.

Adım Adım Alıştırmalar


Bu kitaptaki alıştırmaları başarıyla tamamlamanız için Microsoft Office 2007 sistemini
çalıştırmak için gereken donanım, yazılım ve bağlantılara ek olarak aşağıdakilere gerek
duyacaksınız:

l Access 2007, Excel 2007 ve Outlook 2007

l Bir yazıcıya erişim

l Uygulama dosyaları için 52 MB boş sabit disk alanı

Uygulama Dosyalarını Yüklemek


Alıştırmalarda kullanmadan önce uygulama dosyalarını sabit diskiniz üzerinde doğru
konuma yüklemeniz gerekmektedir. Aşağıdaki adımları izleyin:

1. CD’yi bilgisayarınızın CD sürücüsüne takın.


Son kullanıcı lisans sözleşmesi görünür. Ekrandaki yönergeleri izleyin. Uygulama
dosyalarını kullanmanız için lisans sözleşmesinin şartlarını kabul etmeniz
gerekmektedir. Lisans sözleşmesini kabul ettikten sonra bir menü ekranı görünür.

Önemli  Menü ekranı görünmezse Başlat düğmesini sonra da Bilgisayar’ı tıklayın.


Gezinti bölmesindeki Klasörler listesinde, CD sürücünüzün simgesini tıklayın, sonra da
sağ bölmedeki StartCD çalıştırılabilir dosyasını çift tıklayın.

2. Uygulama Dosyalarını Yükleyin’i tıklayın.


xxx    Kitabın CD’sini Kullanmak

3. İlk ekranda İleri’yi tıklayın, sonra da ekrandaki lisans sözleşmesinin şartlarını kabul
etmek için İleri’yi tıklayın.
4. Uygulama dosyalarını varsayılan klasör (Belgeler\MSP\AA_Access2007) dışında
bir konuma yüklemek için Değiştir düğmesini tıklayın, yeni sürücü ve yolu seçip
Tamam’ı tıklayın.

Önemli  Uygulama dosyalarını varsayılandan başka bir konuma yüklerseniz,


alıştırmalarda o yolu kullanmanız gerekir.

5. Hedef Konumu Seçin ekranında İleri’yi tıklayın ve seçilen uygulama dosyalarını


yüklemek için Programı Yüklemeye Hazır ekranında Yükle’yi tıklayın.
6. Uygulama dosyaları yüklendikten sonra Son’u tıklayın.
7. Adım Adım Uygulama CD’si penceresini kapatın ve CD’yi CD sürücüsünden çıkarın.

Uygulama Dosyası Klasörünü Güvenilen Konumlar


Listesine Eklemek
Bu kitap için uygulama dosyaları olarak sağlanan veritabanları makrolar içermektedir.
Bütün uygulama veritabanları içindeki makroları uygulama dosyalarını Access 2007 için
Güvenilir Konumlar listesine ekleyerek etkinleştirebilirsiniz.

Aşağıdaki adımları izleyin:

1. Microsoft Office Düğmesi’ni sonra da Access Seçenekleri’ni tıklayın.


2. Access Seçenekleri iletişim kutusundaki Güven Merkezi sayfasında Güven Merkezi
Ayarları’nı tıklayın.
3. Güvenilen Konumlar sayfasında Yeni konum ekle’yi tıklayın.
4. Microsoft Office Güvenilen Konumu iletişim kutusunda Gözat’ı tıklayın.
5. Gözat iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007 klasörünü seçin ve
Tamam’ı tıklayın.
6. Microsoft Office Güvenilen Konumu iletişim kutusunda Bu konumdaki alt
klasörler de güvenilir onay kutusunu seçin ve açık olan iletişim kutularında
Tamam’ı tıklayın.

Kitabın CD’sini Kullanmak   xxxi

Bunu yapmak istemezseniz içerik bölmesinin üst kısmında görünen Güvenlik Uyarısı
alanında Seçenekler’i tıklayarak her veritabanındaki makroları tek tek etkinleştirebilirsiniz.
Microsoft Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda Bu İçeriği Etkinleştir’i seçin ve
Tamam’ı tıklayın.

Ayrıca Bakınız  Access 2007 Güven Merkezi makro ayarları hakkında daha fazla bilgi için
Bölüm 1 “Access 2007’yi Keşfetmek”te “ Makroları ve Diğer Veritabanı İçeriğini Etkinleştirmek”
açıklama kutusuna bakın.

Uygulama Dosyalarını Kullanmak


Uygulama dosyalarını kitabın arkasındaki CD’den yüklediğinizde dosyalar sabit
diskinizde Belgeler\MSP\AA_Access2007 altında bölüme özgü alt klasörlerde depolanır.
Her alıştırmadan önce alıştırma için gereken dosyaları listeleyen bir paragrafta
alıştırmaya başlamadan önce yapmanız gereken hazırlıklar açıklanmıştır. Örneğin:

KULLANIN  03_Açılış veritabanını kullanın Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm01 alt klasöründedir.
YAPIN  Bilgisayarınızı açın ama bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açmayın.

Aşağıdaki adımları izleyerek Windows Gezgini’nden uygulama dosyalarına ulaşabilirsiniz:

1. Windows görev çubuğunda Başlat düğmesini sonra da Belgeler’i tıklayın.


2. Belgeler klasöründe MSP’yi, AA_Access2007’yi ve bir bölüm klasörünü çift tıklayın.
Başlat
Aşağıdaki adımları izleyerek bir Access 2007 iletişim kutusundan uygulama dosyalarına
ulaşabilirsiniz:

1. İletişim kutusundaki Sık Kullanılan Bağlantılar bölmesinde Belgelerim’i tıklayın.


2. Belgeler klasöründe MSP’yi, AA_Access2007’yi ve bir bölüm klasörünü çift tıklayın.
xxxii    Kitabın CD’sini Kullanmak

Uygulama Dosyalarını Kaldırmak


Bu kitabı tamamladıktan sonra CD’den yüklediğiniz uygulama dosyalarını ve
alıştırmaları yaparken oluşturduğunuz diğer dosyaları kaldırabilirsiniz. Bunun için
aşağıdaki adımları izleyin:

1. Windows görev çubuğunda Başlat düğmesini tıklayın, Denetim Masası’nı tıklayın.


2. Denetim Masası’nda Programlar’ın altında Programı Kaldır görevini tıklayın.
Başlat
3. Programlar ve Özellikler penceresinde Adım Adım Microsoft Office Access
2007’yi tıklayın. Pencerenin üst kısmındaki araç çubuğunda Kaldır düğmesini
tıklayın.
4. Silmeyi onaylayıp onaylamadığınız soran Programlar ve Özellikler ileti kutusunda
Evet’i tıklayın.
Ayrıca Bakınız  Uygulama dosyalarını silmekle ilgli ayrıntılı bilgi için “Yardım Almak”
bölümüne bakın.

Önemli  Microsoft Ürün Destek Hizmetleri bu kitap ve CD’si için destek vermemektedir.
Yardım Almak
Bu kitabın ve uygulama CD’sinin içeriğinin doğruluğunu sağlamak için elden gelen her
türlü çaba harcanmıştır. Soru ve önerileriniz için aşağıdaki kaynaklara başvurabilirsiniz.

Bu Kitap ve Uygulama CD’si Hakkında Yardım Almak


Kitabın ve CD’sinin İngilizce orjinaliyle ilgili olası değişikliklere ve düzeltmelere çevrimiçi
yardım sunan Microsoft Press Knowledge Base’de aşağıdaki adresten ulaşabilirsiniz:

www.microsoft.com/mspress/support/search.asp

Bu kitap ve CD’si ile ilgili yorum ve sorularınızı bize iletebilirsiniz:

info@arkadas.com.tr

Access 2007 Hakkında Yardım Almak


Sorunuz Microsoft Office Access 2007 ile ilgili olduğunda ilk kaynağınız Access Yardım
sistemi olacaktır. Bu sistem Microsoft Office 2007 ile birlikte bilgisayarınıza yüklenir ve
bilgisayarınız İnternet’e bağlandığında Microsoft Office Online’dan bilgi edinmeniz de
mümkün olur. Genel veya belirli bir konuda yardım almak için çeşitli yollar vardır:

l Ekrandaki bir öğe hakkında bilgi edinmek için Ekran İpucu’nu görüntüleyebilirsiniz.
Örneğin bir düğme için Ekran İpucu’nu görüntülemek istiyorsanız düğmeyi
tıklamadan işaretçiyi düğmenin üzerine getirin. Ekran İpucu düğmenin adını, varsa
klavye kısayolunu ve aksini belirtmediğiniz sürece düğmeyi tıkladığınızda düğmenin
ne yapacağının açıklamasını görüntüler.
l Access program penceresinde, Şerit’in en sağındaki Microsoft Office Access Yardımı
düğmesini (mavi daire içindeki soru işareti) tıklayabilirsiniz.

   xxxiii
xxxiv    Yardım Almak

l Bir iletişim kutusu açtıktan sonra iletişim kutusunda zaten tanımlanmış olan
işlevlerle ilgili konuların bulunduğu Access Yardımı penceresini görüntülemek
için iletişim kutusunun sağ üst köşesindeki Yardım düğmesini (bir soru işareti)
tıklayabilirsiniz.
Yardım almakla ilgili aşağıdaki alıştırmayı yapın.

YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.

1. Şerit’in en sağındaki Microsoft Office Access Yardımı düğmesini tıklayın.


Microsoft Office Access Yardımı penceresi açılır.
Access Yardımı

2. Access Yardımı penceresindeki konu listesinde Access’i Etkinleştirme’yi tıklayın.


Access Yadımı Microsoft Office sistemi programlarının etkinleştirilmesiyle
ilgili konuların listesini görüntüler. Herhangi bir konuya karşılık gelen bilgiyi
görüntülemek için ilgili başlığı tıklayabilirsiniz.
Yardım Almak   xxxv

3. Araç çubuğunda İçindekiler Tablosunu Göster’i tıklayın.


İçindekiler
İçindekiler Tablosu bir kitaptaki içindekiler tablosu gibi kategoriler halinde
Tablosunu Göster düzenlenmiş olarak sol bölmede gösterilir.
Herhangi bir kategorinin (kitap simgesiyle gösterilir) tıklanmasıyla o kategorinin
konuları (yardım simgesiyle görüntülenir).
Kategori
Konu

İnternet’e bağlıysanız Access bilgisayarınıza yüklenmiş olan yardım konularının


yanı sıra, Office Online Web sitesindeki kategorileri, konuları ve eğitim belgelerini
görüntüler.
4. İçindekiler Tablosu’nda birkaç kategoriyi ve konuyu tıklayın, sonra da
görüntülediğiniz konular arasında gezinmek için Geri ve İleri düğmelerini tıklayın.
Geri İleri
xxxvi    Yardım Almak

5. İçindekiler Tablosu başlık çubuğunun sağ köşesindeki Kapat düğmesini tıklayın.


Kapat
6. Access Yardımı penceresinin üst kısmında Aranacak sözcükleri yazın kutusunu
tıklayın, yardım penceresi yazın ve tuşuna basın.
Access Yardımı penceresi yazdığınız sözcüklerle ilgili konuları görüntüler.

7. Sonuçlar listesinde Yardım konusunu yazdırma başlığını tıklayın.


Seçilen konu Access Yardımı penceresinde görünür ve size herhangi bir konuyu
yazdırmak için araç çubuğundaki Yazdır düğmesini tıklayabileceğinizi bildirir.
8. Konunun üst kısmında başlığın altında Tümünü Göster’i tıklayın.
Access konuyla ilgili diğer bilgileri görüntüler ve Tümünü Göster düğmesini
Tümünü Gizle’ye çevirir. Bunu tıklayarak öğelerin her birini gösterebilir veya
gizleyebilirsiniz. Yazdır düğmesini tıkladığınızda Access görüntülenen bütün bilgileri
yazdırır.

KAPATIN  Access Yardımı penceresini kapatın.


Yardım Almak   xxxvii

Daha Fazla Bilgi


Microsoft ürünleri, hizmetleri ve etkinlikleriyle ilgili ayrıntılı bilgilere aşağıdaki adresten
ulaşabilirsiniz:

www.microsoft.com/turkiye
Hızlı Başvuru
1 Access 2007’yi Keşfetmek
Bir tabloyu açmak, sayfa 5
Ü Gezinti Bölmesi’nde, Tablolar kategorisini genişletin ve açmak istediğiniz tabloyu çift
tıklayın.

Ek veri sayfası biçimlendirme seçeneklerine erişmek, sayfa 6


Ü Veri Sayfası görünümünde, Giriş sekmesinde, Yazı Tipi İletişim Kutusu Başlatıcısı’nı
tıklayın.

Şerit’i gizlemek, sayfa 7


Ü Etkin sekmeyi çift tıklayın.

Gizlenen Şerit’i görüntülemek, sayfa 8


Ü Herhangi bir sekmeyi tıklayın.

Şerit’i görüntülemek, sayfa 8


Ü Etkin sekmeyi çift tıklayın.

Geçerli veritabanında makroları etkinleştirmek için, sayfa 12


1. Güvenlik Uyarısı alanında, Seçenekler’i tıklayın.
2. Microsoft Office Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda, Bu içeriği etkinleştir
seçeneğini seçin ve Tamam’ı tıklayın.

Dijital olarak imzalanmış bir veritabanının yayımcısını Güvenilen Yayımcılar listesine


eklemek, sayfa 12
1. Güvenlik Uyarısı alanında, Seçenekler’i tıklayın.
2. Microsoft Office Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda, Bu yayımcının tüm
belgelerine güven seçeneğini seçin ve Tamam’ı tıklayın.

Bu veritabanının konumunu Güvenilen Konumlar listesine eklemek, sayfa 12


1. Microsoft Office Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda, Güven Merkezini Aç’ı
tıklayın.
2. Güven Merkezi’nin sol bölmesindeki sayfa listesinde, Güvenilen Konumlar’ı tıklayın.
3. Güvenilen Konumlar sayfasında, Yeni konum ekle’yi tıklayın.
4. Microsoft Office Güvenilen Konumu iletişim kutusunda, Gözat’ı tıklayın.
5. Gözat iletişim kutusunda, geçerli veritabanının bulunduğu klasöre gidin ve Tamam’ı
tıklayın.

   xxxix
xl    Hızlı Başvuru

6. Microsoft Office Güvenilen Konumu iletişim kutusunda, isterseniz Bu konumdaki


alt klasörler de güvenilir onay kutusunu seçin ve açık olan her iletişim kutusunda
Tamam’ı tıklayın.

Access’in tüm veritabanlarında makroları işleyiş biçimini değiştirmek, sayfa 13


1. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, sonra da Access Seçenekleri’ni tıklayın.
2. Access Seçenekleri iletişim kutusunun Güven Merkezi sayfasında, Güven Merkezi
Ayarları’nı tıklayın.
3. Güven Merkezi’nin Makro Ayarları sayfasında, Access’in makroları işlemesini istediğiniz
biçimi seçin:
l Bildirimde bulunmadan tüm makroları devre dışı bırak. Bir veritabanında makro
varsa, Access size bunları etkinleştirme seçeneğini vermeden güvenlik uyarısını
göstermeden devre dışı bırakır.
l Bildirimde bulunarak tüm makroları devre dışı bırak. Access tüm makroları devre dışı
bırakır ve güvenlik uyarısı gösterir.
l Dijital olarak imzalanmış makrolar dışında tüm makroları devre dışı bırak. Access
dijital olarak imzalanmış tüm makroları otomatik olarak etkinleştirir.
l Tüm makroları etkinleştir. Access tüm makroları etkinleştirir.
4. Güven Merkezi’nde ve Access Seçenekleri iletişim kutusunda Tamam’ı tıklayın.
Var olan bir veritabanını açmak, sayfa 13
1. Başlat menüsünde, Tüm Programlar’ı işaret edin, Microsoft Office’i tıklayın, sonra da
Microsoft Office Access 2007’yi tıklayın.
2. En Son Veritabanını Aç listesinde, Tümü’nü tıklayın, veritabanını depolandığı klasöre
gidin ve veritabanını çift tıklayın.

Bir veritabanını kapatmak, sayfa 14


Ü Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, sonra da Veritabanını Kapat’ı tıklayın.

Bir tablo alt veri sayfasındaki kayıtları görüntülemek, sayfa 17


Ü Kaydın sol ucundaki Genişlet düğmesini tıklayın.

Bir alt veri sayfasındaki kayıtları gizlemek, sayfa 17


Ü Kaydın sol ucundaki Daralt düğmesini tıklayın.

Bir belge penceresini kapatmak, sayfa 17


Ü Belge sekmesinin sağ üst köşesindeki Pencereyi Kapat düğmesini tıklayın.

Bir tabloda kayıtlara tek tek gitmek, sayfa 18


Ü Kayıt Gezinti bölmesinde, Sonraki Kayıt düğmesini tıklayın.
Hızlı Başvuru   xli

Bir tablo alt veri sayfasındaki belirli kayda gitmek, sayfa 18


Ü Kayıt gezinti çubuğunda, geçerli kayıt numarasını seçin, istediğiniz kayıt numarasını
yazın sonra da tuşuna basın.

Veri Sayfası Görünümü’nden Tasarım Görünümü’ne geçmek, sayfa 19


Ü Görünüm araç çubuğunda, Tasarım Görünümü düğmesini tıklayın.

Bir sorgunun özelliklerini görüntülemek, sayfa 19


Ü Gezinti Bölmesi’nde, sorguyu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Nesne
Özellikleri’ni tıklayın.
Bir sorguyu işlemek (veya çalıştırmak), sayfa 21
Ü Gezinti Bölmesi’nde sorgu adını farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Aç’ı tıklayın.

Bir formda kayıtlar arasında gezinmek, sayfa 25


Ü İleri gitmek için kayıt gezinti çubuğunda Sonraki Kayıt’ı, geri gitmek için Önceki Kayıt’ı
tıklayın.

Form görünümündeyken, Tasarım görünümüne geçmek, sayfa 26


Ü Giriş sekmesinde, Görünüm grubunda, Görünüm düğmesini tıklayın.

Bir raporun önizlemesini yapmak, sayfa 27


1. Gezinti Bölmesi’nde, raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Baskı
Önizleme’yi tıklayın.
2. Yakınlaştırmak için raporu tıklayın.
Bir tabloyu Baskı Önizleme’de görüntülemek, sayfa 31
Ü Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Yazdır’ı işaret edin ve Baskı Önizleme’yi tıklayın.

Yazdırmadan önce bir tablonun sayfa yönünü değiştirmek, sayfa 32


Ü Baskı Önizleme sekmesinde, Sayfa Düzeni grubunda, Dikey veya Yatay düğmesini
tıklayın.

Baskı Önizleme’yi kapatmak, sayfa 33


Ü Baskı Önizleme sekmesinde, Baskı Önizlemeyi Kapat düğmesini tıklayın.

2 Bir Veritabanı Oluşturmak


Bir şablonu açmak ve yeni bir veritabanı olarak kaydetmek, sayfa 38
1. Microsoft Office Access ile Başlarken sayfasında, Şablon Kategorileri listesinde, bir
kategori tıklayın.
2. Açmak istediğiniz şablonun simgesini tıklayın.
3. Dosya Adı kutusuna veritabanı için yeni bir ad yazın ve varsayılan yolu not edin.
4. Oluştur düğmesini tıklayın.
xlii    Hızlı Başvuru

Yeni bir boş veritabanı açmak, sayfa 42


1. Access’i açın.
2. Microsoft Office Access ile Başlarken sayfasında, Boş Veritabanı’nı tıklayın.
3. Dosya Adı kutusuna veritabanının adını yazın.
4. Veritabanını kaydedeceğiniz klasöre gidin, Tamam’ı tıklayın, sonra da Oluştur’u tıklayın.
Bir veritabanına bilgiler girmek, sayfa 43
Ü Boş bir hücreyi tıklayın, metninizi yazın ve sonraki hücreye geçmek için tuşuna basın.

Bir alanın adını değiştirmek, sayfa 44


Ü Alan adını çift tıklayın ve yeni adı yazın.

Bir alanın veri türünü değiştirmek, sayfa 46


Ü Tasarım görünümünde, değiştirmek istediğiniz veri türü hücresini tıklayın, görünen oku
tıklayın, sonra da kullanmak istediğiniz veri türünü tıklayın.

Bir alanın boyutunu değiştirmek, sayfa 46


1. Tasarım görünümünde, alan adını tıklayın.
2. Alan Özellikleri alanında, geçerli alanın boyutunu seçin ve yeni alan boyutunu girin.
Bir tabloyu kapatmak ve kaydetmek, sayfa 46
Ü Tabloyu kapatmak için Kapat düğmesini tıklayın, sonra da değişiklikleri kaydetmek için
Evet’i tıklayın.

Bir şablon kullanarak bir tablo oluşturmak, sayfa 46


Ü Oluştur sekmesinde, Tablolar grubunda, Tablo Şablonları düğmesini tıklayın, sonra da
oluşturmak istediğiniz şablonu tıklayın.

Bir tabloya yeni bir alan adı eklemek ve alana bir veri türü atamak, sayfa 46
1. Var olan alan adlarının altındaki ilk boş Alan Adı hücresini tıklayın, alan adını yazın ve
tuşuna basın.
2. Yeni alan için Veri Türü okunu tıklayın, sonra da alana atanmasını istediğiniz veri türünü
tıklayın.

Tasarım görünümündeyken bir tablo sütununu silmek, sayfa 47


Ü Silmek istediğiniz sütunu farenin sağ düğmesiyle tıklayın sonra da Sütun Sil’i tıklayın.

Bir alan adını düzenlemek, sayfa 47


Ü Düzenlemek istediğiniz alan adını seçin ve yeni bilgiyi yazın.
Hızlı Başvuru   xliii

Bir tablo sütununun boyutunu değiştirmek, sayfa 48


1. Tablo Veri Sayfası Görünümü’ndeyken, bir sütun başlığının sağ kenarındaki dikey
çubuğu, sütun istediğiniz boyutta gelene kadar sola veya sağa sürükleyin.
2. Bir sütunu o alandaki tüm kayıtlarda metnin tamamını gösterecek en az genişliğe
ayarlamak için sütun başlığının sağındaki dikey çubuğu işaret edin ve işaretçi çift yönlü
oka değiştiğinde, çift tıklayın.
Bir tablodaki tüm sütunların yüksekliğini değiştirmek, sayfa 49
Ü Tablo Veri Sayfası görünümündeyken, veri sayfasının sol tarafında, herhangi iki kayıt
seçici arasındaki yatay çubuğu sütunlar istediğiniz yükseklikte oluncaya kadar yukarı ve
aşağı sürükleyin.
Bir tablodaki tüm satırları standart yüksekliğe ayarlamak, sayfa 50
1. Tablo Veri Sayfası Görünümü’ndeyken, Giriş sekmesinde, Kayıtlar grubunda,
Diğer’i tıklayın, sonra da Satır Yüksekliği iletişim kutusunu görüntülemek için Satır
Yüksekliği’ni tıklayın.
2. Satır Yüksekliği iletişim kutusunda, Standart Yükseklik onay kutusunu seçin veya
istediğiniz yüksekliği Satır Yüksekliği kutusuna yazın ve Tamam’ı tıklayın.
Sütunları görüntülemek ve gizlemek, sayfa 50
1. Gizlemek istediğiniz sütunda herhangi bir yeri tıklayın ve Kayıtlar grubunda, Diğer’i
tıklayın, Sütunları Gizle’yi tıklayın.
2. Gizlenen sütunu görütülemek için tekrar Diğer’i tıklayın ve Sütunları Göster iletişim
kutusunu görüntülemek için Sütunları Göster’i tıklayın.
3. Sütunları Göster iletişim kutusunda, görüntülemek istediğiniz sütunun onay kutusunu
seçin ve Kapat’ı tıklayın.
Sütunları dondurmak ve çözmek, sayfa 51
1. Dondurmak istediğiniz sütun veya sütunları sütun başlığından seçin.
2. Sütunlar seçiliyken, Diğer’i tıklayın, sonra da Dondur’u tıklayın.
3. Sütunları normal durumlarına döndürmek için, Diğer’i tıklayın, sonra da Göster’i
tıklayın.
3 Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak
Bir Access veritabanından diğerine tablolar almak, sayfa 55
1. Almak istediğiniz veritabanını açın.
2. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Dış Veri Al sihirbazını açmak için Access düğmesini
tıklayın, sonra da Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Gözat’ı tıklayın.
3. Dosya Aç iletişim kutusunda, kullanmak istediğiniz veritabanını bulup tıklayın, sonra da
Aç’ı tıklayın.
xliv    Hızlı Başvuru

4. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Tabloları, sorguları, formları,


raporları, makroları ve modülleri geçerli veritabanına al seçeneği seçiliyken, Tamam’ı
tıklayın.
5. Nesneleri Al iletişim kutusunda, Tablolar sekmesinde, tüm tabloları seçmek için
Tümünü Seç’i tıklayın veya yalnızca almak istediğiniz tabloları seçin, sonra da seçtiğiniz
tabloları almak için Tamam’ı tıklayın.

Access’in eski sürümündeki bir veritabanını dönüştürmek, sayfa 57


1. Veritabanını açın, Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Farklı Kaydet okunu tıklayın,
sonra da Access 2007 Dosya Biçimi’ni tıklayın.
2. Farklı Kaydet iletişim kutusunda, veritabanı için bir ad ve konum belirtin ve Kaydet’i
tıklayın.

Bir Excel çalışma sayfasından bir Access veritabanında var olan bir tabloya bilgi
almak, sayfa 58
1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Excel düğmesini tıklayın.
2. Dış Veri Al sihirbazında, Veri kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Gözat’ı tıklayın.
3. Dosya Aç iletişim kutusunda, kullanmak istediğiniz çalışma kitabına gidin ve Aç’ı
tıklayın.
4. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Kayıtların bir kopyasını tabloya
ekle’yi tıklayın, oku tıklayın ve listeden kullanmak istediğiniz tabloyu seçin ve Tamam’ı
tıklayın.
5. Elektronik Tablo Alma sihirbazında, çalışma sayfası veya aralığının seçili olduğundan
emin olun ve İleri’yi tıklayın.
6. İlk Satır Sütun Başlıklarını İçerir onay kutusunu seçin, İleri’yi tıklayın, sonra da dosyayı
almak için Son’u tıklayın.

Bir SharePoint listesi almak, sayfa 61


1. Almak istediğiniz listeyi içeren SharePoint sitesini bulun ve siteni adresini not edin.
2. SharePoint sitesinde, veritabanına kopyalamak istediğiniz listeleri belirleyin ve listenin
tamamını mı yoksa yalnızca belirli bir görünümü mü istediğinize karar verin.
3. Kaynak liste veya görünümdeki sütunları gözden geçirin ve listeleri almak istediğiniz
veritabanını belirleyin.
4. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda SharePoint Listesi düğmesini tıklayın.
5. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, SharePoint sitesi belirt altında,
bağlanmak istediğiniz sitenin adresini tıklayın veya alttaki kutuya yazın.
Hızlı Başvuru   xlv

6. Kaynak verileri al veya Veri kaynağına bağla seçeneğini seçin ve İleri’yi tıklayın. Eğer
istenirse, site kimlik bilgilerinizi girin.
7. Al sütununda, veritabanına almak istediğiniz her listenin onay kutusunu seçin.
8. Alınacak Öğeler sütununda, seçilen her liste için, veritabanına almak istediğiniz
görünümü seçin.
9. Başka bir listede depolanan değerleri arayan alanların kimlikleri yerine görüntü
değerlerini al onay kutusu seçiliyken, Tamam’ı tıklayın.
10. Alma parametrelerini yeniden kullanmak için kaydetmek isterseniz Alma adımlarını
Kaydet onay kutusunu seçin. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında, tanımlama için bir ad
ve açıklama yazın ve Al’ı Kaydet’i tıklayın.

Bir e-posta anket formu oluşturup göndermek, sayfa 64


1. Anketinize eklemek istediğiniz alanları içeren bir veritabanı tablosu oluşturun. Ekleme
noktasını ilk boş kayda konumlandırın.
2. Dış Veri sekmesinde, Veri Topla grubunda, E-posta Oluştur düğmesini tıklayın.
3. Formu oluşturmak, tablodaki alanları eklemek ve yeniden sıralamak, alan etiketlerini
değiştirmek, anket sonuçlarının verileceği Outlook klasörünü belirtmek, Outlook’un
özgün Access veritabanı tablosuna otomatik olarak yanıtları eklemesini sağlamak için
seçim yapmak ve anket alıcılarını belirlemek için E-Posta İletileri Aracılığıyla Veri Topla
sihirbazındaki adımları izleyin.
4. Oluşturulacak e-posta iletisinin metnini özelleştirin, sonra da E-postayı oluşturun
sayfasında, Oluştur’u tıklayın. İletide yapmak istediğiniz değişiklikleri yapın, adresleri
ekleyin ve gönderin.

Virgülle ayrılmış bir metin dosyasından bilgi almak, sayfa 66


1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Metin Dosyası düğmesini tıklayın.
2. Dış Veri Alma sihirbazında, Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Gözat
düğmesini tıklayın, metin dosyasını bulup tıklayın, sonra da Aç’ı tıklayın.
3. Kayıtların bir kopyasını tabloya ekle seçeneğini seçin ve listede, kullanmak istediğiniz
metin dosyasını tıklayın, Tamam’ı tıklayın.
4. Metin Alma sihirbazında, İleri’yi tıklayın.
5. İstediğiniz onay kutularını seçin veya temizleyin, İleri’yi tıklayın, sonra da metin
dosyasını tabloya almak için Son’u tıklayın. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı
tıklayın.
xlvi    Hızlı Başvuru

Bir XML dosyasından bilgi almak, sayfa 69


1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, XML Dosyası düğmesini tıklayın.
2. Dış Veri Alma sihirbazının Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Gözat
düğmesini tıklayın ve Dosya Aç iletişim kutusunda istediğiniz dosyayı bulup tıklayın,
sonra da Aç’ı tıklayın.
3. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Tamam’ı tıklayın.
4. XML Al iletişim kutusunda, Yapı ve Veri seçeneğini seçin ve Tamam’ı tıklayın. Alma
Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı tıklayın.

Var olan bir tabloya bir HTML dosyasından bilgi almak, sayfa 72
1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Diğer düğmesini tıklayın, sonra da listede, HTML
Belgesi’ni tıklayın.
2. Dış Veri Alma sihirbazının Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Gözat
düğmesini tıklayın, istediğiniz dosyayı bulup tıklayın, sonra da Aç’ı tıklayın.
3. Kayıtların bir kopyasını tabloya ekle seçeneğini seçin, istediğiniz dosyayı tıklayın.
Tamam’ı tıklayın.
4. HTML Alma sihirbazında, İlk Satır Sütun Başlıklarını İçerir onay kutusunu seçin ve
Son’u tıklayın.
5. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı tıklayın.
Bir Outlook dosyasından bir Access veritabanındaki yeni bir tabloya bilgi almak, sayfa
74
1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Diğer düğmesini tıklayın, sonra da listede, Outlook
Klasörü’nü tıklayın.
2. Dış Veri Alma sihirbazında, Kaynak verileri geçerli veritabanında yeni bir tabloya al
seçeneği seçiliyken, Tamam’ı tıklayın.
3. Posta kutusu klasörünüzü genişletin, almak istediğiniz klasörü tıklayın, sonra da İleri’yi
tıklayın.
4. Alan Seçenekleri listesinde, almak istemediğiniz alanları tıklayın, Alanı alma (Atla) onay
kutusunu seçin ve İleri’yi tıklayın.
5. Birincil Anahtar sayfasında, anahtarı Access’in oluşturmasını, kendiniz oluşturmayı
ya da hiç oluşturmamayı seçin ve İleri’yi tıklayın. Klasörün içeriğini almak için Son’u
tıklayın.
6. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı tıklayın.
Bir Access veritabanındaki bir tabloya bir dBASE dosyasından bilgi almak, sayfa 76
1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Diğer listesinde, dBASE Dosyası’nı tıklayın.
Hızlı Başvuru   xlvii

2. Dış Veri Alma sihirbazının Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, Gözat
düğmesini tıklayın, istediğiniz dosyayı bulup tıklayın, sonra da Aç’ı tıklayın.
3. Kaynak verileri geçerli veritabanında yeni bir tabloya al seçeneği seçiliyken, Tamam’ı
tıklayın.
4. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı tıklayın.

4 Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak


Bir Access veritabanından diğerine tablo vermek, sayfa 81
1. Gezinti Bölmesi’nde, Tablolar altında, vermek istediğiniz tabloyu seçin.
2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Diğer düğmesini tıklayın sonra da listede, Access
Veritabanına Eriş’i tıklayın.
3. Ver-Access Veritabanı sihirbazında, Gözat düğmesini tıklayın. Dosya Kaydet iletişim
kutusunda, istediğiniz dosyayı bulup tıklayın, sonra da Kaydet’i tıklayın.
4. Ver-Access Veritabanı sihirbazında, Tamam’ı tıklayın. Ver iletişim kutusunda, istediğiniz
seçenekleri seçin sonra da Tamam’ı tıklayın.
5. Ver iletişim kutusunda, verilen tablonun adı Verilecek: kutusunda gösterilirken ve
Tanım ve Veriler altında Tablo Ver seçiliyken, Tamam’ı tıklayın.
6. Verme Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı tıklayın.
Bir veritabanından bir Excel çalışma kitabına tablo vermek, sayfa 83
1. Tabloyu Veri Sayfası görünümünde açın. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Excel
elektronik tablosuna ver düğmesini tıklayın.
2. Ver-Excel Elektronik Tablosu sihirbazında, Gözat düğmesini tıklayın. Dosya Kaydet
iletişim kutusunda, tabloyu kaydetmek istediğiniz klasöre gidin ve Kaydet’i tıklayın.
3. Ver-Excel Elektronik Tablosu sihirbazında, Verileri biçimlendirme ve düzen ile ver
onay kutusunu seçin. Sonra Verme işlemi tamamlandıktan sonra hedef dosyayı aç
onay kutusunu seçin.
4. Dosya biçimi listesinde Excel Çalışma Kitabı seçiliyken, Tamam’ı tıklayın.
5. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında, Kapat’ı tıklayın.
Bir tablonun içindekileri bir SharePoint sitesine vermek, sayfa 85
1. Gezinti Bölmesi’nde, vermek istediğiniz nesneyi seçin (ama açmayın).
2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, SharePoint Listesi düğmesini tıklayın.
3. Ver-SharePoint sitesi sihirbazında, listeyi oluşturmak istediğiniz SharePoint sitesini
belirtin, liste adını değiştirin ve isterseniz bir açıklama yazın, sonra da Tamam’ı tıklayın.
İstenirse SharePoint sitesi kimlik bilgilerinizi girin.
Bir formu bir veritabanından Word’deki bir RFT belgesine vermek, sayfa 87
1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, vermek istediğiniz formu çift tıklayın.
2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Word düğmesini tıklayın.
xlviii    Hızlı Başvuru

3. Ver-RTF sihirbazında, Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim kutusunda, formu


kaydedeceğiniz klasöre gidin ve Kaydet’i tıklayın.
4. Ver-RTF sihirbazında, Verme işlemi tamamlandıktan sonra hedef dosyayı aç onay
kutusunu seçin ve Tamam’ı tıklayın.

Bir tabloyu bir metin dosyasına biçimlendirmeyle vermek, sayfa 90


1. Tabloyu Veri Sayfası görünümünde açın. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Metin
Dosyası düğmesini tıklayın.
2. Ver-Metin Dosyası sihirbazında, Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim kutusunda,
dosyayı kaydedeceğiniz klasöre gidin ve Kaydet’i tıklayın.
3. Ver-Metin Dosyası sihirbazında, Verileri biçimlendirme ve düzen ile ver onay
kutusunu seçin ve Tamam’ı tıklayın.
4. Kodlama Biçimi iletişim kutusunda, istediğiniz seçenekleri seçin ve Tamam’ı tıklayın.
Bir tabloyu bir veritabanından bir XML dosyasına vermek, sayfa 93
1. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Diğer düğmesini tıklayın, sonra da listede, XML
Dosyası’nı tıklayın.
2. Ver-XML Dosyası sihirbazında, Gözat’ı tıklayın ve Dosya Kaydet iletişim kutusunda,
dosyayı kaydedeceğiniz klasöre gidin ve Kaydet’i tıklayın.
3. Ver-XML Dosyası sihirbazında, Tamam’ı tıklayın.
4. Ver-XML iletişim kutusunda, Veri (XML) ve Verinin şeması (XDS) onay kutuları
seçiliyken, Tamam’ı tıklayın. Ver-XML Dosyası sihirbazında Kapat’ı tıklayın.

Bir raporu bir veritabanından bir HTML dosyasına vermek, sayfa 95


1. Gezinti Bölmesi’nde, vermek istediğiniz raporu çift tıklayın.
2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Diğer düğmesini tıklayın, sonra da HTML
Belgesi’ni tıklayın.
3. Ver-HTML Belgesi sihirbazında, Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim kutusunda,
raporu kaydedeceğiniz klasöre gidin ve Kaydet’i tıklayın.
4. Veri-HTML Belgesi sihirbazında, Verme işlemi tamamlandıktan sonra hedef dosya aç
onay kutusu seçiliyken, Tamam’ı tıklayın.
5. HTML Çıktı Seçenekleri iletişim kutusunda, istediğiniz kodlama biçimini seçin ve
dosyayı vermek için Tamam’ı tıklayın.
Hızlı Başvuru   xlix

Bir Access veritabanı tablosu ve diğer Office programları arasında bilgi kopyalamak
ve yapıştırmak, sayfa 98
1. Seçmek istediğiniz ilk kaydın satır seçicisini işaret edip, farenin sol düğmesini basılı
tutun ve seçmek istediğiniz son kayda kadar sürükleme yaparak istediğiniz kayıtları
seçin.
2. Giriş sekmesinde, Pano grubunda, Kopyala düğmesini tıklayın.
3. İstediğiniz Office programını başlatın ve yapıştırmak istediğiniz yeri tıklayın. Giriş
sekmesinde, Pano grubunda, Yapıştır düğmesini tıklayın.

5 Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak


Form aracını kullanarak bir tabloyu temel alan bir form oluşturmak, sayfa 105
1. Forma temel alacağınız tabloyu açın.
2. Oluştur sekmesinde, Formlar grubunda, Form düğmesini tıklayın.
Bir formdaki etiketleri taşımak, sayfa 109
Ü İşaretçiyi üzerlerinde sürükleyerek taşınacak etiketleri seçin, bunları formun boş bir
bölümüne sürükleyin ve seçimi bırakın.

Bir formdaki etiketin yazı tipi ve yazı tipi boyutunu değiştirmek, sayfa 109
1. Formu Tasarım Görünümü’nde açın ve değiştirmek istediğiniz etiketi tıklayın (metin
kutusunu değil).
2. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Yazı Tipi grubunda, Yazı Tipi okunu tıklayın, sonra da
listede, kullanmak istediğiniz yazı tipini tıklayın.
3. Etiket hâlâ seçiliyken, Yazı Tipi okunu tıklayın sonra da listede, istediğiniz boyutu
tıklayın.

Özellik Sayfası bölmesini kullanarak form denetim özelliklerini düzenlemek, sayfa 109
1. Formu Tasarım görünümünde açın ve Özellik Sayfası bölmesi açık değilse,
düzenleyeceğiniz denetimi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Özellikler’i tıklayın.
2. Özellik Sayfası bölmesinde, değiştirmek istediğiniz özelliği tıklayın ve yeni değeri yazın
veya istediğiniz değeri seçmek için aşağı oku tıklayın. Değiştirmek istediğiniz tüm
özellikler için bu adımı tekrarlayın.

Birden çok denetimin özelliklerini aynı anda düzenlemek, sayfa 110


1. Formun Ayrıntı bölümünde herhangi bir yeri tıklayın ve tüm denetimleri işaretçiyi
üzerlerinde sürükleyerek seçin.
2. Özellik Sayfası bölmesinde, değiştirmek istediğiniz özelliği tıklayın, görünen oku
tıklayın, sonra da istediğiniz seçeneği tıklayın. Değiştirmek istediğiniz tüm özellikler için
bu adımı tekrarlayın.
l    Hızlı Başvuru

Bir formdaki tüm denetimlerin arka plan özelliklerini ayarlamak, sayfa 111
1. Formdaki tüm denetimleri seçin. Özellik Sayfası bölmesinin Biçim sekmesinde, Arka
Plan Stili’ni tıklayın ve istediğiniz seçeneği ayarlayın.
2. Arka Plan Rengi’ni tıklayın, sonra da üç nokta düğmesini tıklayın.
3. Renk Oluşturucusu’nda, istediğiniz rengin karesini tıklayın.
4. Özel Efekt özelliğini istediğiniz seçeneği ve Kenarlık Rengi’ni istediğiniz renge
ayarlayın.

Bir form denetiminin resim yazısını düzenlemek, sayfa 112


Ü Resim yazısını değiştirmek istediğiniz etiketi tıklayın. Özellik Sayfası bölmesinde, Resim
Yazısı özelliğini tıklayın, metni istediğiniz gibi değiştirin ve tuşuna basın.

Bir formdaki denetimlerin yerleşimini değiştirmek, sayfa 112


Ü Formdaki tüm denetimleri seçin. Düzenle sekmesinde, Denetim Düzeni grubunda,
Kaldır düğmesini tıklayın.

Bir form denetim etiketini silmek, sayfa 113


Ü Silmek istediğiniz etiketi tıklayın ve tuşuna basın.

Bir formdaki belirli denetim etiketlerini seçmek, sayfa 113


Ü Her denetimi tıklarken tuşunu basılı tutun veya işaretçiyi yalnızca seçmek
istediğiniz etiketler üzerinde sürükleyin.

Form denetimlerini hizalamak, sayfa 113


Ü Etiketleri seçin (ama karşılık gelen metin kutularını seçmeyin) ve Özellik Sayfası
bölmesinde, Metin Hizala özelliğini istediğiniz hizaya ayarlayın.

Form denetim etiketlerini içeriklerine uyacak şekilde boyutlandırmak, sayfa 113


Ü Boyutlandırılacak etiketleri seçin ve Düzenle bağlamsal sekmesinde, Boyut grubunda,
Boyuta Uydur düğmesini tıklayın.

Form denetim etiketleriyle metin kutuları arasına boşluk eklemek, sayfa 114
Ü Tüm metin kutularını seçin (ama karşılık gelen etiketlerini seçmeyin). Özellik
Sayfası’nda, Sol özelliğini tıklayın ve ayarı istediğiniz boşluk miktarına göre değiştirin.

Bir formun tasarımını kaydetmek, sayfa 114


Ü Hızlı Erişim Çubuğu’nda, Kaydet düğmesini tıklayın.

Bir formun Ayrıntı alanını genişletmek, sayfa 115


Ü Form Ayrıntı kılavuzunun sağ kenarını işaret edin ve işaretçi çift yönlü bir oka
dünüştüğünde, arka planın kenarını sağa sürükleyin.
Hızlı Başvuru   li

Bir formdaki bir etiketi veya metin kutusunu taşımak, sayfa 116
Ü Bir etiketi veya metin kutusunu tıklayın, işaretçiyi kenarlığının üzerine götürün ve dört
yönlü oka değiştiğinde yeni bir konuma sürükleyin.

Bir Otomatik Biçim form şablonu oluşturmak, sayfa 117


1. Düzenle bağlamsal sekmesinde, Otomatik Biçim grubunda, Otomatik Biçim düğmesini
tıklayın.
2. Otomatik Biçim galerisinin altında, Otomatik Biçimlendirme Sihirbazı’nı tıklayın.
3. Otomatik Biçim iletişim kutusunda, Özelleştir düğmesini tıklayın.
4. Otomatik Biçim Özelleştir iletişim kutusunda, Form temelli yeni Otomatik Biçim
oluştur seçeneğini tıklayın, sonra da Tamam’ı tıklayın.
5. Yeni Stil Adı iletişim kutusunda, stilin adını yazın ve Tamam’ı tıklayın.
6. Otomatik Biçim iletişim kutusunu kapatmak için Tamam’ı tıklayın. Kaydet’i tıklayın ve
formu kapatın.

Bir form denetimine grafik eklemek, sayfa 120


1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, kullanmak istediğiniz formu farenin sağ
düğmesiyle tıklayın, sonra da Tasarım Görünümü’nü tıklayın.
2. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Resim düğmesini tıklayın, sonra
da resmi koyacağınız alanı tıklayın ve işaretçiyi sürükleyerek bir dikdörtgen çizip farenin
düğmesini bırakın.
3. Resim Ekle iletişim kutusunda, istediğiniz grafiği bulup çift tıklayın.
Bir resmin altına resim yazısı eklemek, sayfa 121
1. Denetimler grubunda, Etiket düğmesini tıklayın, sonra da etiketin görünmesini
istediğiniz yerde bir dikdörtgen çizin.
2. Etkin etiket denetiminde, resim yazısı metnini yazın sonra da Enter’e basın.
Bir etiket denetimini metne uyacak şekilde boyutlandırmak, sayfa 121
Ü Etiket denetimini tıklayın, sonra da Düzenle sekmesinde, Boyut grubunda, En Uyguna
düğmesini tıklayın.

Bir sihirbaz kullanmadan bir birleşik kutu eklemek, sayfa 122


1. Tasarım sekmesinde, Denetimler grubunda, Denetim Sihirbazları Kullan düğmesine
bakın. Düğme etkinse (turuncu), devre dışı bırakmak için tıklayın.
2. Denetimler grubunda, Birleşik Kutu düğmesini tıklayın, sonra da formda birleşik
kutunun görünmesini istediğiniz yerde bir dikdörtgen çizin.
lii    Hızlı Başvuru

Bir denetimin biçimlendirmesini diğerine kopyalamak, sayfa 122


Ü Biçimlendirmesini kopyalamak istediğiniz kutuyu tıklayın ve Yazı Tipi grubunda, Biçim
Boyacısı düğmesini tıklayın. Sonra biçimlendirmeyi uygulamak istediğiniz kutuyu
tıklayın.

Bir formdan kayıt seçiciyi ve kaydırma çubuğunu kaldırmak, sayfa 124


1. Tasarım görünümünde, Form seçiciyi (yatay ve dikey cetvellerin kesişimindeki kutu)
tıklayın, sonra da formun tamamı için olan Özellik Sayfası’nı görüntülemek için ’ü
tıklayın.
2. Biçim sekmesinde, Kayıt Seçiciler’i Hayır ve Kaydırma Çubukları’nı Hiçbiri olarak
değiştirin.

Form sihirbazını kullanarak bir tablodaki alanları temel alan bir form oluşturmak,
sayfa 129
1. Gezinti Bölmesi’nde, Tablolar altında, içinde Otomatik Biçim’i oluşturacağınız tabloyu
tıklayın.
2. Oluştur sekmesinde, Formlar grubunda, Tüm Formlar düğmesini tıklayın, sonra da
listede, Form Sihirbazı’nı tıklayın.
3. Açılan tablo Tablolar/Sorgular listesinde seçiliyken, tüm tablo alanlarını Seçili Alanlar
listesine taşımak için Tümünü Taşı düğmesini tıklayın, sonra da İleri’yi tıklayın.
4. Sihirbazın ikinci sayfasında, yeni formdaki alanların yerleşimini seçin. Üçüncü sayfada,
bir stil seçeneği seçin.
5. Dördüncü sayfada, Görüntülenecek formu aç veya bilgileri gir seçeneği seçiliyken,
Son’u tıklayın.

Bir formu ve alt formu aynı anda oluşturmak, sayfa 132


1. Oluştur sekmesinde, Formlar grubunda, Tüm Formlar düğmesini tıklayın, sonra da
Form Sihirbazı’nı tıklayın.
2. Form sihirbazının ilk sayfasında, Tablolar/Sorgular listesinde, forma temel alacağınız
tabloyu tıklayın. Sonra yeni forma tüm tabloları eklemek için Tümünü Taşı düğmesini
tıklayın.
3. Alt formu oluşturmak için, Tablolar/Sorgular listesinde alt forma temel alacağınız
tabloyu tıklayın.
4. Kullanılabilir Alanlar listesinden, alt forma eklemek istediğiniz alanları Seçili Alanlar
listesine taşımak üzere çift tıklayın, sonra da İleri’yi tıklayın.
5. Birincil tablonuz ve Alt formları olan form seçiliyken, İleri’yi tıklayın.
6. Veri Sayfası seçiliyken, İleri’yi tıklayın.
7. Sihirbazın son sayfasında, bir stil seçin, sonra da Son’u tıklayın.
Hızlı Başvuru   liii

Bir forma alt form eklemek, sayfa 134


1. Formu tasarım görünümünde açın. Tasarım sekmesinde, Denetimler grubunda,
Denetim Sihirbazları Kullan düğmesinin etkin (turuncu) olduğundan emin olun.
2. Denetimler grubunda, Alt Form/Alt Rapor düğmesini tıklayın, sonra da alt formu
koyacağınız yere bir dikdörtgen çizin.
3. Alt Form sihirbazının ilk sayfasında, Var olan Tablolar’ı veya Sorgular’ı Kullan seçeneği
seçiliyken, İleri’yi tıklayın.
4. Tablolar/Sorgular listesinde, istediğiniz öğe türünü seçin ve İleri’yi tıklayın, istediğiniz
seçenekleri seçin, sonra da Son’u tıklayın.
5. Her alanı çift tıklayarak Seçili Alanlar listesine alanlar ekleyin. Sonra İleri’yi tıklayın,
istediğiniz seçenekleri seçin, sonra da Son’u tıklayın.

6 Belirli Bilgileri Bulmak


Bir sütundaki bilgileri sıralamak, sayfa 146
l Sıralamak istediğiniz sütun için sütun başlığının sağ tarafındaki oku tıklayın, sonra da
bilgileri sıralamak istediğiniz yönü tıklayın.
l Sıralamak istediğiniz sütunun başlığını tıklayın, sonra da Giriş sekmesinde, Sırala ve
Filtre Uygula grubunda, Artan veya Azalan düğmelerini tıklayın.

Birden çok sütundaki bilgileri sıralamak, sayfa 147


Ü Sıralamak istediğiniz bitişik sütunları seçin, seçiminizin sütun başlığı alanını farenin sağ
düğmesiyle tıklayın, sonra da sütunları sıralamak istediğiniz düzeni tıklayın.

Bir alanı taşımak, sayfa 147


Ü Taşımak istediğiniz sütun başlığını tıklayın, sonra da istediğiniz konuma sürükleyin.

Kayıtlara tek bir ölçüte göre filtre uygulamak, sayfa 149


1. Alanda, filtre ölçütü olarak kullanmak istediğiniz kaydın herhangi bir örneğini tıklayın.
2. Giriş sekmesinde, Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Seçim düğmesini tıklayın, sonra da
listede, Şuna Eşit’i “[filtre ölçütü olarak kullanmak istediğiniz terim]” tıklayın.

Bir filtreyi kaldırmak, sayfa 149


Ü Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın.

Metin filtreli kayıtlara filtre uygulamak, sayfa 149


1. Sütun başlığı okunu tıklayın, Metin Filtreleri’ni tıklayın, sonra da filtre ölçütü olarak
kullanmak istediğiniz ölçütü tıklayın.
2. Özel Filtre iletişim kutusunda, Başlayan kutusunda, filtre ölçütü olarak kullanmak
istediğiniz metnin ilk birkaç harfini yazın ve Tamam’ı tıklayın.
liv    Hızlı Başvuru

“Eşit değil” filtreli kayıtlara filtre uygulamak, sayfa 151


Ü Sütunda, filtre uygulamak istediğiniz ölçütün herhangi bir örneğini farenin sağ
düğmesiyle tıklayın, sonra da Eşit Değil’i “[filtre ölçütü olarak kullanmak istediğiniz
öğe]” tıklayın.

Forma Göre Filtre Uygula komutunu kullanmak, sayfa 154


1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar grubunda, istediğiniz formu çift tıklayın.
2. Giriş sekmesinde, Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Gelişmiş düğmesini tıklayın, sonra
da listede, Form Filtresi’ni tıklayın.
3. Arama yapmak istediğiniz kutuyu tıklayın, arama ölçütünü tıklayın ve tuşuna basın.
4. Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın.
Tabloları sıralamak için Gelişmiş Filtre/Sıralama komutunu kullanmak, sayfa 157
1. Giriş sekmesinde, Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Gelişmiş düğmesini tıklayın, sonra
da listede, Gelişmiş Filtre/Sıralama’yı tıklayın.
2. Alan listesinden, tasarım kılavuzunun ilk sütunundaki ilk hücreye kopyalamak için bir
alanı çift tıklayın.
3. Az önce kopyaladığınız alanın altındaki Ölçüt hücresinde, arama ölçütünü yazın, sonra
da tuşuna basın.
4. Filtre ölçütü olarak kullanmak istediğiniz diğer alanlar için Adım 2 ve 3’ü tekrarlayın.
5. Sırala ve Filtre Uygula grubunda, ölçüte uyan kayıtları görüntülemek için Filtre Uygula
düğmesini tıklayın.

Bir sorguyu Tasarım görünümünde oluşturmak, sayfa 162


1. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu Tasarımı düğmesini tıklayın.
2. Tabloyu Göster iletişim kutusunda, Tablolar sekmesinde, sorgu penceresine eklemek
istediğiniz tabloları çift tıklayın ve iletişim kutusunu kapatın.
3. Sorguda kullanılacak olan alanları alan listelerinden tasarım kılavuzundaki sütunlara
sırayla sürükleyin.
4. Sorguyu çalıştırmak için Tasarım bağlamsal sekmesinde, Sonuçlar grubunda, Çalıştır
düğmesini tıklayıp sonuçları Veri Sayfası görünümünde gösterin.

7 Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak


Bir alan için veri türünü ayarlamak, sayfa 181
1. Tablo tasarım görünümündeyken, istediğiniz alanın yanındaki Veri Türü hücresini
tıklayın.
2. Veri Türü okunu tıklayın ve listede, istediğiniz veri türünü tıklayın.
Hızlı Başvuru   lv

Bir alanın özelliklerini görüntülemek, sayfa 182


Ü Tablo Tasarım görünümündeyken, alanın özelliklerini Alan Özellikleri alanında
görüntülemek için alan adını tıklayın.

Metin, sayı ve otomatik sayı alanları için Alan Boyutu özelliğini ayarlamak, sayfa 185
Ü Tablo Tasarım görünümündeyken, bir alandaki herhangi hücreyi tıklayın, sonra da Alan
Özellikleri alanında, Alan Boyutu özelliğini istediğiniz gibi ayarlayın.

Giriş Maskesi sihirbazını kullanmak, sayfa 188


1. Tablo Tasarım görünümündeyken, bir alan seçin ve Alan Özellikleri alanında Giriş
Maskesi’ni tıklayın.
2. Giriş Maskesi sihirbazını başlatmak için hücrenin sağındaki üç nokta düğmesini tıklayın.
(Access bu özelliği yükleyip yüklemeyeceğinizi sorarsa Evet’i tıklayın.)
3. Giriş Maskesi listesinde kullanılabilir bir maske seçin, sonra da İleri’yi tıklayın.
4. Giriş Maskesi ve Yer Tutucu karakteri kutularında, istediğiniz değişiklikleri yapın ve
İleri’yi tıklayın.
5. Verileri simgelerle depolayıp depolamayacağınız seçin ve Son’u tıklayın.
6. Maskeyi kabul etmek için tuşuna basın ve değişiklikleriniz kaydedin.

Bir alan geçerlilik kuralı ayarlamak, sayfa 192


1. Tablo Tasarım görünümündeyken bir alan seçin ve Alan Özellikleri alanında Geçerlilik
Kuralı kutusunu tıklayın.
2. Geçerlilik Kuralı kutusuna bir ifade yazın veya İfade Oluşturucusu’nu kullanmak için üç
nokta düğmesini tıklayın.
3. tuşuna basın ve tabloyu kaydedin.

Bir tablodaki geçerlilik kurallarını sınamak, sayfa 193


Ü Tabloyu Tasarım görünümünde açın, başlık çubuğunu farenin sağ düğmesiyle tıklayın
ve Geçerlilik Kurallarını Sına’yı tıklayın.

Bir alanın tamamını seçmek, sayfa 193


Ü İşaretçiyi bir alanın sol kenarına getirin ve kalın bir artı işaretine dönüşünce alanı
tıklayın.

Bir tablo geçerlilik kuralı ayarlamak, sayfa 193


1. Tablo penceresini farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Özellikleri tıklayın.
2. Geçerlilik Kuralı kutusunu tıklayın, kural için bilgileri yazın, tuşuna basın ve tabloyu
kaydedin.
lvi    Hızlı Başvuru

Arama Sihirbazı ile bir arama listesi oluşturmak, sayfa 195


1. Bir alanın veri türünü Arama Sihirbazı olarak ayarlayın.
2. İstediğiniz seçenekleri seçin ve İleri’yi tıklayın.
3. Her sayfayla işiniz bittikten sonra İleri’yi tıklayarak istediğiniz seçenekleri seçmeye
devam edin. Sihirbazı doldurarak işinizi bitirdiğinizde, Son’u tıklayın.
4. Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda, Kaydet düğmesini tıklayın.
Arama listesine girilecekleri sınırlamak, sayfa 198
1. Tasarım görünümünde, Alan Özellikleri alanında, Arama sekmesini tıklayın.
2. Listeyle Sınırla’yı Evet olarak değiştirin.
3. Değer Listesi Düzenlemelerine İzin Ver’i Hayır olarak değiştirin.
4. İleri’yi tıklayın, sonra da Son’u tıklayın.
Çok sütunlu bir arama listesinde sütunlardan birinin görüntülenmesini engellemek,
sayfa 201
Ü Tasarım görünümünde, Arama sekmesinde, gösterilmesini istemediğiniz sütun için
Sütun Genişliği kutusuna, 0 yazın ve değişikliklerinizi kaydedin.

Çok sütunlu bir arama listesindeki seçimlere filtre uygulamak, sayfa 201
1. Filtre uygulamak istediğiniz herhangi bir hücreyi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Metin
Filtreleri’ni işaret edin, sonra da istediğiniz filtre seçeneğini tıklayın.
2. Özel Filtre kutusunda, filtre uygulamak için kullanmak istediğiniz ölçütü yazın ve
tuşuna basın.

Bir seçme sorgusu oluşturmak, sayfa 203


1. Önce seçme sorgusunu oluşturmalısınız. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu
Sihirbazı düğmesini tıklayın.
2. Yeni Sorgu iletişim kutusunda, Basit Sorgu Sihirbazı seçiliyken, Tamam’ı tıklayın.
3. Tablolar/Sorgular listesinde, istediğiniz seçeneği tıklayın. Kullanılabilir Alanlar
listesinden, Seçili Alanlar listesine taşımak istediğiniz alanları çift tıklayın.
4. Basit Sorgu Sihirbazı iletişim kutusunda, seçme sorgusunu oluşturmak için Son’u
tıklayın.
Hızlı Başvuru   lvii

Bir güncelleştirme sorgusu oluşturmak, sayfa 203


1. Önce, güncelleştirmek istediğiniz kayıtları seçen bir seçme sorgusu oluşturun.
2. Seçme sorgusunu Tasarım görünümünde açın. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Sorgu
Türü grubunda, Güncelleştir düğmesini tıklayın.
3. Tasarım kılavuzunda, güncelleştirme ifadenizi yazın.
Bir eylem sorgusu oluşturmak, sayfa 204
1. Önce, işlemek istediğiniz kayıtları seçen bir seçme sorgusu oluşturun.
2. Seçme sorgusunu Tasarım görünümünde açın. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Sorgu
Türü grubunda, Tablo Yap, Ekle, Güncelleştir veya Sil düğmesini tıklayın.
3. Belirtilen sorgu türü için istenen bilgileri sağlayın.
Bir silme sorgusu oluşturmak, sayfa 206
1. Önce, silmek istediğiniz kayıtları seçen bir seçme sorgusu oluşturun.
2. Seçme sorgusunu Tasarım görünümünde açın. Bu sorguyu bir silme sorgusuna
dönüştürmek için Tasarım bağlamsal sekmesinde, Sorgu Türü grubunda, Sil düğmesini
tıklayın.
3. Tasarım kılavuzunda, silme ölçütünü belirleyin.
Bir veritabanını yedeklemek, sayfa 212
1. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Yönet’i işaret edin ve Veritabanını Yedekle’yi
tıklayın.
2. Farklı Kaydet iletişim kutusunda, yedeği depolamak istediğiniz klasöre gidin ve
Kaydet’i tıklayın.

Bir veritabanını sıkıştırmak, sayfa 212


Ü Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Yönet’i işaret edin ve Veritabanını Sıkıştır ve
Onar’ı tıklayın. Eğer sorulursa, güvenlik uyarısını onaylayın.

Bir veritabanının performansını çözümlemek, sayfa 213


1. Veritabanı Araçları sekmesinde, Çözümle grubunda, Başarımı Çözümle düğmesini
tıklayın.
2. Performans Çözümleyicisi iletişim kutusunda, Tüm Nesne Türleri sekmesinde, Tümünü
Seç’i tıklayın, sonra da Tamam’ı tıklayın.
3. Çözümleme Sonuçları kutusundaki her bir sonucu, Çözümleme Notları alanında o
sonuç hakkında daha fazla bilgi görüntülemek için tıklayın.

Bir veritabanını belgelemek, sayfa 214


1. Veritabanı Araçları sekmesinde, Çözümle grubunda, Veritabanı Belgeleyicisi
düğmesini tıklayın.
lviii    Hızlı Başvuru

2. Belgeleyici iletişim kutusunda, her sekmede istediğiniz seçenekleri seçin ve belgeleme


işlemini başlatmak için Tamam’ı tıklayın.

8 Raporlarla Çalışmak
Rapor Sihirbazı’nı kullanarak bir rapor oluşturmak, sayfa 222
1. Oluştur sekmesinde, Raporlar grubunda, Rapor Sihirbazı düğmesini tıklayın.
2. Alan seçimi sayfasında, Tablolar/Sorgular okunu tıklayın, sonra da listede, raporunuza
temel alacağınız tablo veya sorguyu tıklayın.
3. Kullanılabilir Alanlar listesinden, Seçili Alanlar listesine taşımak istediğiniz alanları çift
tıklayın.
4. Ek tablolar ve sorgulardaki alanları seçmek için, Adım 2 ve 3’ü tıklayın.
5. Alan seçim sayfasında, İleri’yi tıklayın.
6. Gruplama sayfasında, verilerinizi nasıl görüntülemek istediğinizi seçin ve İleri’yi tıklayın.
7. Gruplama düzeyleri sayfasında, önizleme bölmesinin üstüne taşımak üzere alan adlarını
çift tıklayarak dört gruplandırma düzeyi ekleyin. Gruplandırma Seçenekleri düğmesini
tıklayın.
8. Gruplandırma Aralıkları iletişim kutusunda, her gruplandırma düzeyinin yanındaki oku
tıklayın ve bir aralığı seçin, Tamam’ı ve İleri’yi tıklayın.
9. Sıralama düzeni sayfasında, ilk kutunun sağındaki oku tıklayın ve sıralama yapmak
için bir alan seçin; sıralama yapmak istediğiniz her alan için bunu tekrarlayın ve İleri’yi
tıklayın.
10. Yerleşim sayfasında, istediğiniz seçenekleri seçin ve İleri’yi tıklayın.
11. Stil seçimi sayfasında, istediğiniz stili seçin ve İleri’yi tıklayın.
12. Başlık kutusunda, rapor için bir başlık yazın ve Raporu önizle seçeneği seçiliyken, Son’u
tıklayın.
Bir raporun önizlemesini yapmak, sayfa 227
Ü Gezinti Bölmesi’nde, raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Baskı
Önizleme’yi tıklayın.
Bir rapor bölümünün yüksekliğini ayarlamak, sayfa 229
1. Gezinti Bölmesi’nde, raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Tasarım
Görünümü’nü tıklayın.
2. Bir bölüm seçicisinin üst köşesini işaret edin.
3. İşaretçiyi iki başlı bir dikey oka dönüşünce istediğiniz yöne sürükleyin.
Geçerli tarihi bir rapora eklemek, sayfa 229
1. Tasarım görünümünde, Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Tarih ve
Saat düğmesini tıklayın.
Hızlı Başvuru   lix

2. Tarih ve Saat iletişim kutusunda, bir tarih biçimi seçin ve yalnızca tarihi eklemek
istiyorsanız Saat İçer onay kutusunu temizleyin ve Tamam’ı tıklayın.

Bir raporda bir metin kutusunu yeniden konumlandırmak, sayfa 230


Ü Tasarım görünümünde, metin kutusunu seçin ve istediğiniz konuma sürükleyin.

Bir rapordan bir metin kutusunu silmek, sayfa 230


Ü Tasarım görünümünde, seçmek için metin kutusunu tıklayın ve tuşuna basın.

Denetimleri bir grup olarak taşımak, sayfa 230


1. Tasarım görünümünde, taşımak istediğiniz tüm etiketleri ve metin kutularını seçin.
2. Seçili denetimleri, olmalarını istediğiniz yere sürükleyin.
Bir raporun sayfa genişliğini değiştirmek, sayfa 230
1. Tasarım görünümünde, Rapor Seçici’yi tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesini
görüntülemek için tuşuna basın.
2. Biçim sekmesinde, Genişlik ayarlarını değiştirin.
Bir rapordaki verileri gruplandırmak ve sıralamak, sayfa 231
1. Tasarım görünümüne geçin.
2. Tasarım sekmesinde, Gruplar ve Toplamlar grubunda, Gruplandır ve Sırala düğmesini
tıklayın.
3. Gruplandırma, Sıralama ve Toplam bölmesinde, Grupla çubuğunda, ek seçenekleri
görmek için Tümü’nü tıklayın ve istediklerinizi seçin.
4. Gruplandırma, Sıralama ve Toplam bölmesini kapatmak için Gruplandır ve Sırala
düğmesini tıklayın.

Bir rapora yatay çizgi eklemek, sayfa 232


1. Tasarım görünümünde, Denetimler grubunda, Çizgi düğmesini tıklayın.
2. Yatay çizginin görünmesini istediğiniz yeri tıklayın.
3. Özellik Sayfası bölmesini görüntülemek için tuşuna basın. Sonra Sol, Genişlik ve
Kenarlık Rengi özelliklerini ayarlayın.

Bir raporun sütunlarını hizalamak, sayfa 232


1. Tasarım görünümünde, hizalamak istediğiniz sütunun etiket ve metin kutusunu seçin.
2. Özellik Sayfası bölmesini görüntülemek için tuşuna basın ve sayfadaki sütunu tam
olarak hizalamak için Sol ve Genişlik özelliklerini ayarlayın.
lx    Hızlı Başvuru

3. Hizalamak istediğiniz her sütun için Adım 2’yi tekrarlayın.


Bir rapor için tasarım görünümü kılavuzunu değiştirmek, sayfa 235
1. Tasarım görünümünde, Rapor Seçici’yi tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesini açmak için
tuşuna basın.
2. Biçim sekmesinde, X Kılavuzu ve Y Kılavuzu özelliklerini kılavuzda görüntülemek
istediğiniz cm başına nokta sayısı olarak değiştirin.

Bir rapordaki bir bölmenin yüksekliğini ayarlamak, sayfa 235


Ü Bölümü tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesindeki Biçim sekmesinde, Yükseklik özelliğini
istediğiniz ölçülere ayarlayın.

Yeni bir raporu kaydetmek, sayfa 236


1. Hızlı Erişim Çubuğu’nda, Kaydet düğmesini tıklayın.
2. Farklı Kaydet iletişim kutusunda, Rapor Adı kutusuna yeni rapor içi bir ad yazın ve
Tamam’ı tıklayın.

Bir rapora başlık eklemek, sayfa 237


Ü Raporu Tasarım görünümünde açın ve Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler
grubunda, Başlık düğmesini tıklayın.

Bir rapora sayfa numarası eklemek, sayfa 238


1. Raporu Tasarım görünümünde açın ve Denetimler grubunda, Sayfa Numarası Ekle
düğmesini tıklayın.
2. Sayfa Numaraları iletişim kutusunda, biçim, konum ve hizalama seçeneklerini seçin ve
Tamam’ı tıklayın.

Bir rapora alt rapor eklemek, sayfa 240


1. Ana raporu Tasarım görünümünde açın ve Özelik Sayfası bölmesini açın, Rapor
Seçici’yi tıklayın.
2. Veri sekmesinde, Kayıt Kaynağı okunu tıklayın ve alt rapor için temel alınacak tablo
veya sorguyu seçin.
3. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Alt Form/Alt Rapor düğmesini
tıklayın, sonra da ana raporu tıklayın.
4. Alt Rapor sihirbazında, Varolan Tablolar’ı ve Sorgular’ı kullan seçeneği seçiliyken,
İleri’yi tıklayın.
5. Tablolar/Sorgular listesinde kullanmak istediğiniz sorguyu tıklayın.
6. Kullanılabilir Alanlar listesinden, Seçili Alanlar listesine taşımak için kullanmak
istediğiniz alanları çift tıklayın, sonra da İleri’yi tıklayın.
7. Alt forma eklemek istediğiniz alanları tanımlamak için uygun seçenekleri seçin.
Hızlı Başvuru   lxi

8. İleri’yi tıklayın, sonra da Son’u tıklayın.


Bir raporu Baskı Önizleme modunda görüntülemek, sayfa 247
l Rapor açık değilse, Gezinti Bölmesi’nde raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra
da Baskı Önizleme’yi tıklayın.
l Rapor açıksa, Giriş sekmesinde, Görünümler grubunda, Görünüm okunu tıklayın ve
Baskı Önizleme’yi tıklayın veya Görünüm araç çubuğundaki Baskı Önizleme düğmesini
tıklayın.
Bir raporu Düzen Görünümü modunda görüntülemek, sayfa 248
l Rapor açık değilse, Gezinti Bölmesi’nde raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın sonra
da Düzen Görünümü’nü tıklayın.
l Rapor açıksa, Giriş sekmesinde, Görünümler grubunda, Görünüm okunu tıklayın ve
Düzen Görünümü’nü tıklayın veya Görünüm araç çubuğundaki Düzen Görünümü
düğmesini tıklayın.
Bir raporu yazdırmak, sayfa 248
1. Raporu açın veya Gezinti Bölmesi’nde seçin.
2. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, sonra da Yazdır’ı tıklayın.
3. Yazdır iletişim kutusunda, istediğiniz özellikleri ayarlayın ve Tamam’ı tıklayın.
9 Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek
Bir geçiş panosu oluşturmak, sayfa 253
1. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda, Geçiş Panosu Yöneticisi
düğmesini tıklayın ve Access bir geçiş panosu oluşturmak isteyip istemediğiniz sorarsa
Evet’i tıklayın.
2. Geçiş Panosu Sayfaları listesinde Ana Geçiş Panosu (Varsayılan) seçiliyken, Düzenle’yi
tıklayın.
3. Geçiş Panosu Adı kutusunda, Ana Geçiş Panosu adını yeni bir adla değiştirin ve Kapat’ı
tıklayın.
Bir geçiş panosuna yeni bir sayfa eklemek, sayfa 254
1. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda, Geçiş Panosu Yöneticisi
düğmesini tıklayın.
2. Geçiş Panosu Yöneticisi penceresinde, istediğiniz geçiş panosu türünü seçin ve Yeni’yi
tıklayın.
3. Yeni geçiş panosunun adını istediğiniz adla değiştirin ve Tamam’ı tıklayın.
Bir geçiş panosunda düğme oluşturmak, sayfa 255
1. Veritabanı Araçları sekmesinde Veritabanı Araçları grubunda, Geçiş Panosu Yöneticisi
düğmesini tıklayın.
2. Geçiş panosu, Geçiş Panosu Sayfaları listesinde seçiliyken, Düzenle’yi tıklayın.
lxii    Hızlı Başvuru

3. Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle penceresinde, Yeni’yi tıklayın.


4. Geçiş Panosu Öğesini Düzenle iletişim kutusunda, Metin kutusuna, düğme etiketi için
bir ad yazın.
5. Düğmeye atanan komutu değiştirmek için, Komut okunu tıklayın ve listeden seçim
yapın.
6. Komut kutusunun altında bir kutu varsa, yanındaki oku tıklayın ve listeden uygun
seçeneği seçin ve Tamam’ı tıklayın.
7. Geçiş Panosu Öğesini Düzenle iletişim kutusunda, Tamam’ı tıklayın.
Bir özel kategori oluşturmak, sayfa 260
1. Gezinti Bölmesi’nin üstündeki kategori başlığını farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra
da Gezinti Seçenekleri’ni tıklayın.
2. Gezinti Seçenekleri iletişim kutusunun Gruplandırma Seçenekleri alanında, Öğe Ekle
düğmesini tıklayın.
3. Varsayılan kategori adını istediğiniz adla değiştirin ve tuşuna basın.
4. Grup Ekle düğmesini tıklayın ve Gruplar listesinde, Özel Grup 1’i yeni grup adıyla
değiştirin.
5. Gezinti Seçenekleri iletişim kutusunda, Tamam’ı tıklayın.
Bir kategoriye kısayollar eklemek, sayfa 261
1. Gezinti Bölmesi’nin üstündeki kategori başlığını tıklayın, sonra da kısayollar eklemek
istediğiniz özel kategoriyi tıklayın.
2. Atanmamış Nesneler grubunda, özel gruba eklemek istediğiniz nesneyi tıklayın ve
nesnenin kısayolunu eklemek için istediğiniz grup başlığına sürükleyin.

Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na bir komut eklemek, sayfa 268


1. Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nun sağ köşesinde, Hızlı Erişim Araç Çubuğunu Özelleştir
düğmesini tıklayın.
2. Hızlı Erişim Araç Çubuğunu Özelleştir menüsünün altında Diğer Komutlar’ı tıklayın.
3. Access Seçenekleri penceresinde, Komutları seçin okunu tıklayın ve listeden komut
eklemek istediğiniz alanı seçin.
4. Kullanılabilir alanlar listesinde, Hızlı Erişim Çubuğu’na eklemek istediğiniz komutu
bulun ve tıklayın. Sonra iki komut listesi arasındaki, Ekle düğmesini tıklayın.
5. Özelleştir sayfasının altında, Tamam’ı tıklayın.
Hızlı Başvuru   lxiii

Hızlı Erişim Araç Çubuğu’ndaki komutları yeniden konumlandırmak, sayfa 270


1. Access Seçenekleri penceresinin Özelleştir sayfasında, taşımak istediğiniz komutu
tıklayın, sonra da komut istediğiniz yere gidene kadar Yukarı Taşı ve Aşağı Taşı
düğmelerini tıklayın.
2. Özelleştir sayfasının altında, Tamam’ı tıklayın.
Şerit’teki bir komutu Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na eklemek, sayfa 271
Ü Şerit’teki komutu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na
Ekle’yi tıklayın.

Bir komutu Hızlı Erişim Araç Çubuğu’ndan kaldırmak, sayfa 271


1. Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nun sağ köşesinde, Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nu Özelleştir
düğmesini tıklayın.
2. Hızlı Erişim Araç Çubuğu menüsünün altında, Diğer Komutlar’ı tıklayın.
3. Araç çubuğu komut listesinde, kaldırmak istediğiniz komutu tıklayın. Sonra iki komut
listesi arasındaki, Kaldır düğmesini tıklayın.
4. Özelleştir sayfasının altında, Tamam’ı tıklayın.

10 Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı


Bir veritabanına parola atamak, sayfa 276
1. Access’i başlatın.
2. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın ve menüde, Aç’ı tıklayın.
3. Aç iletişim kutusunda, veritabanının depolandığı klasöre gidin ve seçmek için
veritabanını tıklayın. Aç okunu tıklayın ve listede, Özel Kullanımda Aç’ı tıklayın.
4. Veritabanı Araçları sekmesinde Veritabanı Araçları grubunda, Parola ile Şifrele
düğmesini tıklayın.
5. Veritabanı Parolasını Belirle iletişim kutusunun Parola kutusunda, parolayı yazın ve
tuşuna basın.
6. Doğrula kutusuna, Parola kutusuna yazdığınız parolanın aynısını yazın ve Tamam’ı
tıklayın.

Bir veritabanı parolasını sınamak, sayfa 277


1. Veritabanını açın.
2. Parola Gerekli iletişim kutusunun Veritabanı parolasını girin kutusuna, yanlış bir parola
yazın Tamam’ı tıklayın.
lxiv    Hızlı Başvuru

3. Girdiğiniz parolanın yanlış olduğunu bildiren Microsoft Office Access ileti kutusunda,
Tamam’ı tıklayın.
4. Parola Gerekli iletişim kutusuna, doğru parolayı yazın ve Tamam’ı tıklayın.
Bir parolayı bir veritabanından kaldırmak, sayfa 277
1. Access’i başlatın.
2. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın ve menüde, Aç’ı tıklayın.
3. Aç iletişim kutusunda, veritabanının depolandığı klasöre gidin ve seçmek için
veritabanını tıklayın. Aç okunu tıklayın ve listede, Özel Kullanımda Aç’ı tıklayın.
4. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda, Veritabanı Şifresini Çöz
düğmesini tıklayın.
5. Veritabanı Parolasını Geri Al iletişim kutusunun Parola kutusuna, geçerli parolayı yazın
ve Tamam’ı tıklayın.

Bir parola kullanarak bir veritabanındaki VBA kodunun güvenliğini sağlamak, sayfa
278
1. Veritabanını açın ve Veritabanı Araçları sekmesinde, Makro grubunda, Visual Basic
düğmesini tıklayın.
2. Visual Basic Editor’ün Tools menüsünde, Base Properties’i tıklayın.
3. Project Properties iletişim kutusunun Protection sekmesinde, Lock Project for viewing
onay kutusunu seçin.
4. Password kutusuna, bir parola yazın ve tuşuna basın.
5. Confirm Password kutusuna, Password kutusuna girdiğiniz parolanın aynısını yazın,
Tamam’ı tıklayın.
6. Visual Basic Editor’ü kapatın, sonra da veritabanını kapatın.
VBA güvenliğini sağlayan bir parolayı sınamak, sayfa 279
1. Veritabanını açın.
2. Veritabanı Araçları sekmesinde, Makro grubunda, Visual Basic düğmesini tıklayın
(veya + F11 tuşlarına basın).
3. Veritabanı projesinin solundaki Genişlet düğmesini tıklayın.
4. Password iletişim kutusuna, veritabanı için parolayı yazın ve Tamam’ı tıklayın.
Hızlı Başvuru   lxv

VBA güvenliğini bir veritabanından kaldırmak, sayfa 280


1. Visual Basic Editor Tools menüsünde, Base Properties’i tıklayın.
2. Protection sekmesinde, Lock Project for viewing onay kutusunu temizleyin ve iki
parola kutusundaki yıldız işaretlerini silin. Tamam’ı tıklayın.

ACCDE dosyası olarak kaydederek bir veritabanının güvenliğini sağlamak, sayfa 282
1. Veritabanını açın ve Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda,
ACCDE Yap düğmesini tıklayın.
2. Farklı Kaydet iletişim kutusunda, dosyayı kaydetmek istediğiniz klasöre gidin ve
Kaydet’i tıklayın.
Bir Bakışta Bölüm
Access 2007’de
çalışmak, sayfa 2

Tablolarla
çalışmak, sayfa 14

Formlarla çalışmak,
sayfa 23
1 Access 2007’yi
Keşfetmek
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Access 2007’de çalışmak
4 Veritabanı kavramlarına giriş
4 Var olan bir veritabanını açmak
4 Tablolar, sorgular, raporlar ve diğer Access nesneleriyle çalışmak
4 Access nesnelerine önizleme yapmak ve nesneleri yazdırmak

Microsoft Office Access 2007, Microsoft Office 2007 sisteminin bir parçası olduğu için
Office menüsü, Hızlı Erişim Araç Çubuğu, Şerit ve iletişim kutuları gibi temel arabirim
nesneleri diğer Office 2007 ürünlerindekilere benzemektedir. Ancak bu ürün ve
programlardan daha ileri boyutları olması dolayısıyla Access, ona alışıncaya kadar size
karmaşık gelebilir.

Access’in önceki bir sürümünden yükseltiyorsanız eski sürümlerle Access 2007 arasındaki
farkları öğrenmek için bu kitabın başındaki “Access 2007’ye Giriş” bölümüne bakın.

Bu bölümde Access program penceresinde çalışmayı öğrenecek, veritabanı türleri, Access


nesneleri ve nesneler arasındaki ilişkiler de dahil olmak üzere Access’te veri depolama
yapısı ve kavramları hakkında bilgi sahibi olacaksınız. İlerleyen bölümlerde Access’in
işlevleri kadar özellikleri hakkında da bilgi sahibi olarak tam bir veritabanıyla deneyim
kazanmış olacaksınız.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

   1
2    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler


Windows Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP
Kullanıcıları İçin Bilgiler” bölümüne bakın.

Access 2007’de Çalışmak


Bir veritabanını oluşturduğunuzda veya açtığınızda bu veritabanı bir veritabanı
penceresinde açılır. Yeni Access veritabanı penceresi arabirimi kullanıcıların genel
olarak bir veritabanıyla veya veritabanı nesnesiyle çalışma şeklini yansıtacak şekilde
tasarlanmıştır.

Gezinti bölmesi Belge penceresi

Arabirimde aşağıdaki öğeler yer almaktadır:

l Veritabanlarının yönetimiyle ilgili komutları (oluşturma, kaydetme, yazdırma,


yedekleme ve yayımlama gibi) program penceresinin sol üst köşesindeki Microsoft
Office Düğmesi’ni tıkladığınızda görünen menüde bulabilirsiniz. Bu kitap boyunca
Office menüsü diyeceğimiz bu menü Access’in önceki sürümlerindeki görünen
Dosya menüsünün yerini almıştır.
l Bazı komutlar Microsoft Office Düğmesi’nin sağındaki Hızlı Erişim Araç Çubuğu
üzerindeki düğmelerle gösterilmiştir. Hızlı Erişim Araç Çubuğu varsayılan ayar
olarak Kaydet, Geri Al ve Yinele düğmelerini görüntüler. Hızlı Erişim Araç
Access 2007’de Çalışmak   3

Çubuğu’na veritabanı penceresinde o an hangi sekme veya nesne etkin olursa olsun
görüntülenecek komutlar ekleyebilirsiniz.
Ayrıca Bakınız  Hızlı Erişim Araç Çubuğu komutlarının özelleştirilmesi hakkında daha
fazla bilgi için Bölüm 9 “Veritabanını Daha Kolay Kullanılır Hale Getirmek”teki “Sık
Kullanılan Access Komutlarını Kolay Ulaşabilir Yapmak” başlığına bakın.

l Başlık çubuğu etkin olan veritabanı nesnesinin (ekranı kaplarsa) adını görüntüler.
Başlık çubuğunun en sağında Windows programlarının hepsinde aynı işlevi gören
üç tanıdık düğme vardır. Access penceresini Simge Durumuna düğmesini tıklayarak
geçici olarak saklayabilir, Aşağı Geri Getir düğmesini tıklayarak pencerenin
boyutunu ayarlayabilir ve Kapat düğmesini tıklayarak etkin olan pencereyi
kapatabilir veya Access’ten çıkabilirsiniz.
l Başlık çubuğunun altında Microsoft Office programlarının çoğunda bulunan ve
yeni bir özellik olan Şerit vardır. Komutlar en etkili şekilde çalışabilmeniz için klasik
menüler veya araç çubukları yerine pencere içinde Şerit üzerinde sunulmaktadır.
Şerit göreve özel sekmelere ve bu sekmeler de özelliğe ve göreve özel komut
gruplarına ayrılmıştır.
l Her gruptaki düğmeler program penceresinin genişliğine göre boyut
değiştirmektedir. Bunlar büyük, küçük veya geniş olabilir ve düğme adı simgesi
veya her ikisiyle birlikte etiketlenirler. Herhangi bir düğmeyi işaret ederek düğmenin
adını bir Ekran İpucu ile görüntüleyebilirsiniz. Ekran İpucu düğmenin işlevini de
açıklayabilir.
Bazı düğmelerde ok işaretleri vardır ama ok işaretlerinin hepsi aynı şekilde çalışmaz.
Ok işareti düğmenin içinde yerleştirilmiş olan bir düğmeyi tıkladığınızda bir
seçenekler listesi görünür. Ok işareti düğmenin gövdesinden ayrıysa ok işaretini
tıkladığınızda seçenekler listesi, düğmeyi tıkladığınızda o an seçili olan eylem
gerçekleşir.
l Gruptakilerle ilişkili olan ama daha az kullanılan komutlar grupta düğme olarak
İletişim Kutusu
Başlatıcı gösterilmez. Bunun yerine grup başlık çubuğunun sağ köşesindeki İletişim Kutusu
Başlatıcı’yı tıklayarak görüntüleyebileceğiniz bir iletişim kutusunda yer alırlar.
l Microsoft Office Access Yardımı düğmesi Şerit’in en sağında yer alır.

l Gezinti Bölmesi veritabanı nesnelerinin süzülmüş listelerini görüntüler. Listede yer


alan nesneleri liste başlığını sonra da görüntülemek istediğiniz nesne kategorisini
veya grubunu tıklayarak değiştirebilirsiniz.
Yeniden tasarlanmış olan arabirimin amacı bir öğe penceresinde daha sezgisel
çalışmayı sağlamaktır. Görevleriniz için gereken komutlar artık menülerde ve iletişim
kutularında gizli değildir ve daha önce keşfetmemiş olabileceğiniz özellikleri artık açıkça
görebilirsiniz.
4    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Varsayılan ayar olarak Access 2007’de veritabanı nesneleri belge penceresinde


sekmeli belgeler şeklinde gösterilir. Her nesneyi ayrı sekme yerine ayrı bir pencerede
görüntülemek isterseniz bunu Office menüsünde Access Seçenekleri’ni tıkladıktan sonra
Geçerli Veritabanı sayfasında Örtüşen Pencereler seçeneğini seçerek yapabilirsiniz.

Sekmeli Belgeleri görüntülerken etkin olan veritabanı nesnesi için belge sekmelerinin
sağında bir Kapat düğmesi görünür. Örtüşen Pencereleri ekranı kaplayan bir veritabanı
penceresinde görüntülerken nesne penceresine ait Simge Durumuna Küçült, Ekranı
Kapla/Aşağı Geri Getir ve Kapat düğmeleri Şerit’in en sağında, Access simgesi
Giriş sekmesinin solunda görünür. Access simgesini tıkladığınızda etkin olan nesne
penceresinin yönetimiyle ilgili Geri Getir, Taşı, Boyut, Simge Durumuna Küçült, Ekranı
Kapla ve Kapat komut listesini gösteren denetim menüsü görünür. Ekranı kaplamadığı
zaman nesne penceresi başlık çubuğunun en solundaki nesne simgesini tıkladığınızda
denetim menüsü görünür.

Bu alıştırmada bir Access 2007 veritabanı penceresinde komut yapısını inceleyeceğiz.

KULLANIN  01_Çalışmak veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm01 alt klasöründedir.

1. Başlat menüsünde Belgeler’i tıklayın. Belgeler klasöründe MSP\AA_Access2007\


Bölüm01 alt klasörüne gidin ve 01_Çalışmak veritabanını çift tıklayın.
Veritabanı Gezinti Bölmesi Tüm Access Nesnelerini gösterecek şekilde açılır.
Veritabanı penceresindeki Şerit’te dört sekme vardır:
l Giriş

l Oluştur

l Dış Veri

l Veritabanı Araçları

İpucu  Bilgisayarınıza yüklenmiş olan programlara bağlı olarak burada açıklananların


dışındaki sekmeler ve gruplar da Şerit’te görünebilir.
Access 2007’de Çalışmak   5

Giriş sekmesi varsayılan ayar olarak etkindir. Şu anda hiçbir veritabanı nesnesi açık
olmadığından Giriş sekmesindeki yalnızca birkaç düğme kullanılabilir durumdadır.
2. Veritabanı penceresinin sol üst köşesindeki Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın.
Microsoft Office Office menüsü açılır.
Düğmesi

Bu menüden veritabanı oluşturabilir ancak veritabanı nesnesi oluşturamazsınız.


Office menüsündeki komutlardan sonraki bölümlerde bahsedeceğiz.
3. Office menüsünü kapatmak Office menüsünün dışında bir yeri tıklayın.
4. Gezinti bölmesinde Tablolar altındaki Kategoriler’i çift tıklayın.
Kategoriler tablosu açılır, bununla ilişkilendirilmiş içeriğe bağlı (bağlamsal) Tablo
Araçları sekmesi olan Veri Sayfası görünür ve Giriş sekmesinin daha fazla bir kısmı
etkin hale gelir.
6    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Access Şerit sekmeleri Bağlamsal sekme Gruplar

Veritabanı içeriğiyle çalışmaya ilişkin komutlar için düğmeler bu sekmede yedi


grupta düzenlenmiştir:
l Görünümler

l Pano

l Yazı Tipi

l Zengin Metin

l Kayıtlar

l Sırala ve Filtre Uygula

l Bul

Yalnızca o anda seçili olan veritabanı nesnelerine uygulanabilecek komutlara ait


düğmeler etkin olur.

Önemli  Ekran çözünürlüğünüze ve veritabanı pencerenize bağlı olarak her grupta daha
fazla veya daha az düğme görebilirsiniz, gördüğünüz düğmeler burada gösterilenlerden
daha büyük veya daha küçük simgelerle görüntülenebilir veya grup komutlarını
görüntülemek için bir düğmeyi tıklamanız gerekebilir. Sekmelerin görünümü üzerindeki
etkisini anlamak için veritabanı penceresinin boyutuyla denemeler yapın.
Access 2007’de Çalışmak   7

5. Giriş sekmesinde Yazı Tipi İletişim Kutusu Başlatıcı’yı tıklayın.


İletişim Kutusu Veri Sayfası Biçimlendirmesi iletişim kutusu açılır.
Başlatıcı

Bu iletişim kutusunda Yazı Tipi grubunda olmayan, Hücre Görünümü, Kenarlık ve


Çizgi Stilleri gibi belirli ayarlara erişebilirsiniz.
6. Veri Sayfası Biçimlendirmesi iletişim kutusunda İptal’i tıklayın.
7. Oluştur sekmesini tıklayın.

Veritabanı nesneleri oluşturmaya ilişkin komutlar için düğmeler bu sekmede dört


gruba ayrılmıştır:
l Tablolar

l Formlar

l Raporlar

l Diğer

8. Oluştur sekmesini çift tıklayın.


Etkin olan sekmeyi çift tıkladığınızda Şerit gizlenir ve etkin olan veritabanı nesnesi
için daha çok yer açılır.
8    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

9. Dış Veri sekmesini tıklayın.


Dış Veri sekmesi etkinken Şerit yeniden görünür.

Bilgileri bir veritabanı ve diğer kaynaklar arasında taşımaya ilişkin komutlar için
düğmeler bu sekmede dört gruba ayrılmıştır:
l Al

l Ver

l Veri Topla
l SharePoint Listeleri

10. Açık olan tabloda herhangi bir yeri tıklayın.


Şerit tekrar gizlenir. Şerit’i gizlediğinizde, bir sekmeyi tıkladığınızda etkin oluncaya
kadar gizli kalır.
11. Şerit’i yeniden görüntülemek için Veritabanı Araçları sekmesini çift tıklayın.
Veritabanı Kavramlarına Giriş   9

Bilgilerin yönetimi, analizi ve korunmasına ilişkin komutlar için düğmeler bu


sekmede beş gruba ayrılmıştır:
l Makro

l Göster/Gizle

l Çözümle

l Verileri Taşı

l Veritabanı Araçları

KAPATIN  01_Çalışmak veritabanını kapatın.

Veritabanı Kavramlarına Giriş


Microsoft Works’ün veritabanı bileşeni gibi basit veritabanı programları bilgileri yalnızca
bir tabloda depolayabilmektedir. Bu basit veritabanlarına düz dosya veritabanları veya
düz veritabanları denmektedir. Access gibi daha karmaşık veritabanı programları bilgileri
birbiriyle ilişkili birden fazla tabloda depolayarak ilişkisel veritabanı olarak bilinen
veritabanları oluşturur. Bilgiler doğru düzenlenmişse, bir ilişkisel veritabanındaki birden
fazla tabloyu tek bir depolama alanı gibi kullanarak bilgileri gereksinimlerinizi karşılayan
herhangi bir düzende elektronik olarak süzebilirsiniz.

Tablo, Access içinde kullanabileceğiniz nesnelerden yalnızca biridir. Diğer nesne türlerinin
arasında sorgular, formlar, raporlar, sayfalar, makrolar ve modüller yer almaktadır.

Tablo bu nesne türleri arasında bilgilerin depolandığı tek nesnedir. Diğerleriyse tabloda
depolanan bilgilerin yönetilmesi, işlenmesi, çözümlenmesi, alınması, gösterilmesi için
kullanılır, yani başka deyişle bilgileri erişilebilir ve dolayısıyla mümkün olduğunca
kullanılabilir hale getirir.

İpucu  Access 2007 .accdb uzantısı olan yeni bir dosya depolama biçimi kullanır.
Eski Access veritabanlarınızı (.mdb uzantılı) Access 2007’de açabilir ve yeni biçimde
kaydedebilirsiniz ama bunlar dönüştürüldükten sonra eski bir Access sürümünde
açılamaz.
Yeni biçim birçok yeni özelliği desteklemektedir. Bu biçim hakkında daha fazla bilgi için
Access Yardımı’nda accdb’yi arayın.

Microsoft yıllar boyunca Access’i yalnızca en güçlü veritabanlarından biri haline


getirmek için değil aynı zamanda öğrenilmesi ve kullanılması en kolay veritabanlarından
biri yapmak için de çok çaba harcamıştır. Access, Microsoft Office sisteminin bir
10    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

parçası olduğundan Access’te Microsoft Office Word ve Microsoft Office Excel gibi
diğer Office programlarından bildiğiniz tekniklerin çoğunu kullanabilirsiniz. Örneğin
Access tablolarındaki bilgileri düzenlemek için benzer komutları, düğmeleri ve klavye
kısayollarını kullanabilirsiniz. Access, Office’in diğer öğeleriyle tümleşik olduğundan
Access ile Word, Excel ve diğer programlar arasında kolayca bilgi paylaşabilirsiniz.

Veritabanı en temel şekliyle bilgilerin düzenlenmiş bir listesinin elektronik eşdeğeridir.


Dolaysıyla bu bilgilerin aşağıda gösterilen personel listesi gibi ortak bir konusu veya
amacı olur:

No Soyadı Adı Unvanı İşe Alınma Tarihi


1 Andaç Nalan Satış Temsilcisi 01. 05. 2003
2 Candan Cem Satış Müdürü 14. 08. 2001
3 Ender Mert Satış Temsilcisi 01. 04. 1999
4 Tekin Fulya Alıcı 03. 05. 2004

Liste sütunlar ve satırlar halinde bir tablo olarak düzenlenmiştir. Her sütun bir personel
hakkındaki soyad, ad, işe alınma tarihi gibi belirli bir bilgi türü olan alanı, her satır belirli
personel hakkındaki bütün bilgiler olan kaydı temsil etmektedir.

Veritabanı tabloda bilgileri depolamaktan başka hiçbir şey yapamıyorsa kağıt


üzerindeki bir listeden farksız olur. Veritabanı bilgileri elektronik olarak depoladığından
veritabanının kullanım alanını genişletmek için bilgileri etkili yollarla işleyebilirsiniz.

Örneğin şehrinizde bir kişiyi veya bir iş kolunu bulmak için istiyorsanız bunu yapabilirsiniz
çünkü telefon rehberindeki bilgiler anlaşılabilir bir biçimde düzenlenmiştir. Daha uzakta
olan biriyle görüşmek isterseniz bir kütüphaneye gidip her büyük kent için telefon
rehberi bulunma olasılığı olan telefon rehberi koleksiyonlarına bakarsınız. Ancak
aradığınız bir soyadından olan herkesin telefon numaralarını veya büyükannenizin
komşusunun telefon numarasını bulmak isterseniz bu telefon rehberleri yetersiz
kalacaktır çünkü bilgilerin bu kadar kapsamlı bulunması için düzenlenmemişlerdir.

Telefon rehberinde kayıtlı bilgiler bir veritabanında depoladığında daha az yer kaplar,
çoğaltılması ve dağıtılması daha az masraflı olur ve veritabanı doğru tasarlanmışsa
bilgiler birçok yolla süzebilir. Bir veritabanının gerçek gücü veritabanının yalnızca bilgileri
depolama becerisinde değil, istediğiniz bilgileri veritabanından hızlı bir şekilde tam
olarak alma becerinizde yatmaktadır.

Bir Access 2007 veritabanındaki bilgileri kolayca işlemek için standart Web programlama
kodları kullanabileceğinizden veritabanınızdaki bilgilere dayanan Web siteleri
oluşturabilir veya bu bilgileri sitenizi ziyaret edenlerle paylaşabilirsiniz.
Var Olan Bir Veritabanını Açmak   11

Var Olan Bir Veritabanını Açmak


Bu kitap boyunca hayali bir şirketin çalışanları, ürünleri, sağlayıcıları ve müşterileri
hakkında bilgiler içeren bir veritabanıyla çalışacaksınız. Bu kitaptaki alıştırmaları
tamamladıkça bilgileri birçok yolla girmek, düzenlemek ve işlemek için kullanılan
sorgular, formlar, raporlar, veri erişim sayfaları, makrolar ve modüller oluşturup
geliştireceksiniz.

Access’i bir veritabanını açmadan başlatırsanız Microsoft Office Access ile Başlarken
penceresini görürsünüz. Bu pencereye Microsoft Office Access Düğmesi’ni ve Yeni’yi
tıklayarak her zaman dönebilirsiniz.

Bu pencereden boş bir veritabanı açabilir, Access ile sağlanan çeşitli şablonlardan
birinden, Microsoft Office Online Web sitesinden indirdiğiniz bir şablondan,
bilgisayarınızda veya bir ağ paylaşımında kaydedilmiş özel bir şablondan yeni bir
veritabanı oluşturabilirsiniz. Daha önce çalıştığınız bir veritabanını açabilir veya
bilgisayarınızdaki herhangi bir veritabanını açabilirsiniz.

Microsoft Office Access ile Başlarken penceresinin altındaki bölümden Office hakkındaki
bütün konularda bilgiler bulabileceğiniz ve yararlı araçlar indirebileceğiniz, Microsoft
Office Online Web sitesine bağlantı kurabilirsiniz.
12    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Makroları ve Diğer Veritabanı İçeriğini Etkinleştirmek


Bu kitabın CD’sindeki uygulama veritabanları gibi bazı veritabanları bilgisayarınızda
kodlar çalıştıran Microsoft Visual Basic for Applications (VBA) makroları içerir.
Aslında bu kodlar, veritabanıyla ilişkili bir görevin yerine getirilmesi içindir ancak
bilgisayar korsanları da bilgisayarınıza virüs yaymak için makroları kullanabilir.
Bir veya birden fazla makro içeren bir veritabanını açarsanız ve veritabanı bir
Güvenilen Konumda depolanmamışsa veya Güvenilen Yayımcılar tarafından
imzalanmamışsa Access, Şerit’in hemen altında bir güvenlik uyarısı görüntüler.

Güvenlik uyarısı varken veritabanındaki makrolar devre dışı bırakılır. Makroları üç


yolla etkinleştirebilirsiniz:
l Veritabanındaki makroları geçerli veritabanı oturumunda kullanmak üzere
etkinleştirerek.
l Veritabanı yayımcısını Güvenilen Yayımcılar listesine ekleyerek. Access bu
yayımcı tarafından imzalanan herhangi bir veritabanındaki makro içeriğini
otomatik olarak etkinleştirir.
l Veritabanını Güvenilen Konuma koyarak. Access bu konumda kaydedilen
herhangi bir veritabanındaki makro içeriğini otomatik olarak etkinleştirir.
Access içinde belirttiğiniz Güvenilen Konumlar diğer Office programları için
geçerli değildir.
Makroları yalnızca geçerli olan veritabanı oturumunda etkinleştirmek için:
1. Güvenlik Uyarısı alanında Seçenekler’i tıklayın.
2. Microsoft Office Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda Bu içeriği
etkinleştir seçeneğini seçin, sonra da Tamam’ı tıklayın.
Dijital olarak imzalanan bir veritabanının yayımcısını Güvenilen Yayımcılar listesine
eklemek için:
1. Güvenlik Uyarısı alanında Seçenekler’i tıklayın.
2. Microsoft Office Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda Bu yayımcının tüm
belgelerine güven seçeneğini seçin ve Tamam’ı tıklayın.
Veritabanının konumunu Güvenilen Konumlar listesine eklemek için:
1. Microsoft Office Güvenlik Seçenekleri iletişim kutusunda Güven Merkezini
Aç’ı tıklayın.
2. Güven Merkezi’nin sol bölmesindeki sayfa listesinde Güvenilen Konumlar’ı
tıklayın.
3. Güvenilen Konumlar sayfasında Yeni konum ekle’yi tıklayın.
Var Olan Bir Veritabanını Açmak   13

4. Microsoft Office Güvenilen Konumu iletişim kutusunda Gözat’ı tıklayın.


5. Gözat iletişim kutusunda geçerli veritabanını içeren klasöre gidin ve Tamam’ı
tıklayın.
6. Microsoft Office Güvenilen Konumu iletişim kutusunda isterseniz Bu
konumdaki alt klasörler de güvenilir onay kutusunu seçin ve açık olan her
iletişim kutusunda Tamam’ı tıklayın.
İsterseniz Access’in bütün veritabanlarında makroları işleyiş biçimini
değiştirebilirsiniz:

1. Microsoft Office Düğmesi’ni sonra da Access Seçenekleri’ni tıklayın.


2. Access Seçenekleri iletişim kutusundaki Güven Merkezi sayfasında Güven
Merkezi Ayarları’nı tıklayın.
3. Güven Merkezi’nin Makro Ayarları sayfasında Access’in makroları nasıl
işlemesini istiyorsanız o yolu gösteren seçeneği seçin:
l Bildirimde bulunmadan tüm makroları devre dışı bırak. Bir
veritabanında makro varsa, Access size bunları etkinleştirme seçeneği
vermeden ve güvenlik uyarısı göstermeden devre dışı bırakır.
l Bildirimde bulunarak tüm makroları devre dışı bırak. Access tüm
makroları devre dışı bırakır ve güvenlik uyarısı görüntüler.
l Dijital olarak imzalanmış makrolar dışında tüm makroları devre
dışı bırak. Access dijital olarak imzalanmış makroları otomatik olarak
etkinleştirir.
l Tüm makroları etkinleştir. Access tüm makroları etkinleştirir.
4. Güven Merkezi sayfasında ve Access Seçenekleri iletişim kutusunda Tamam’ı
tıklayın.

Bu alıştırmada bir veritabanı açacak, içerdiği bazı nesneleri inceleyecek, sonra da


veritabanını kapatacaksınız.

KULLANIN  03_Açılış veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm01 alt klasöründedir.
YAPIN  Bilgisayarınızı açın ama bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açmayın.

1. Başlat mesnüsünde Tüm Programlar’ı işaret edin, Microsoft Office’i tıklayın, sonra
da Microsoft Office Access 2007’yi tıklayın.
Microsoft Office Access İle Başlarken penceresi açılır.
2. En Son Veritabanını Aç listesinde, Tümü’nü tıklayın.
14    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

3. Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm01 alt klasörüne gidin ve


03_Açılış veritabanını çift tıklayın.
Veritabanı penceresi açılır.

Sorun Giderme  Bu Access’i ilk çalıştırmanız ise Şerit’in altında bir güvenlik uyarısı
görebilirsiniz. Şimdilik bu uyarıyı atlayın ve Access güvenlik seçenekleri hakkında bilgi
için bu bölümdeki “Makroları ve Diğer Veritabanı İçeriğini Etkinleştirmek” açıklama
kutusuna bakın.

Program penceresinin sol tarafındaki Gezinti Bölmesi’nde Access veritabanı


nesneleri listelenir. Gezinti Bölmesi’ni bu nesneleri çeşitli yollarla gruplamak
ve süzmek için kullanabilirsiniz. Liste başlık çubuğunu sonra da görüntülemek
istediğiniz kategori veya nesne grubunu tıklayarak yalnızca bir türde nesne (örneğin
tüm tablolar) görüntüleyebilirsiniz.
Gezinti Bölmesi yolunuzu kapatırsa Gezinti Bölmesi’nin sağ üst köşesindeki Bölme
Çubuğunu Aç/Kapat düğmesini tıklayarak veya F11’e basarak simge durumuna
Bölme Çubuğunu
Aç/Kapat küçültebilirsiniz.

İpucu  Gezinti Bölmesi hakkında daha fazla bilgi için Access Yardımı’nda gezinti
bölmesini arayın.

4. Microsoft Office Düğmesi’ni sonra da Veritabanını Kapat’ı tıklayın.


Veritabanını bu yolla kapatırsanız Microsoft Office Access İle Başlarken penceresine
geri dönersiniz.

İpucu  Access’i pencerenin sağ üst köşesindeki Kapat düğmesini veya Microsoft
Office Düğmesi’ni tıklayıp Access’ten Çık’ı tıklayarak tamamen kapatabilirsiniz.

Tablolarla Çalışmak
Tablolar temel veritabanı nesnesidir. Tabloların amacı bilgileri depolamaktır. Diğer bütün
veritabanı nesnelerinin amacı bir veya birden fazla tabloyla bir şekilde etkileşimde
bulunmaktır. Bir Access veritabanı binlerce tablo içerebilir ve her tablonun içerdiği
kayıtların sayısı öncelikle sabit diskinizdeki boş alanla sınırlıdır.

İpucu  Bir veritabanının en büyük boyutu veya bir tablodaki en fazla kayıt sayısı gibi Access
özellikleri hakkında ayrıntılı bilgi için Access Yardımı’nda Access 2007 özellikleri’ni arayın.
Tablolarla Çalışmak   15

Her Access nesnesinin bir veya birden fazla görünümü vardır. Tablolarda en çok kullanılan
iki görünüm; tablo verilerini görebildiğiniz ve değiştirebildiğiniz Veri Sayfası görünümü
ile tablonun yapısını görebildiğiniz ve değiştirebildiğiniz Tasarım görünümüdür. Veri
Sayfası görünümünde bir tablo açmak için Gezinti Bölmesi’nde tablonun adını çift tıklayın
veya tablonun adını farenin sağ düğmesiyle tıklayıp Aç’ı tıklayın. Tasarım görünümünde
bir tablo açmak için tablonun adını farenin sağ düğmesiyle tıklayıp Tasarım Görünümü’nü
tıklayın. Bir nesne açıldıktan sonra görünümler arasında program penceresinin sağ alt
köşesindeki Görünüm simgelerini veya Giriş sekmesindeki Görünümler grubundaki
Görünüm okunu tıklayarak geçiş yapabilirsiniz. Ok yerine Görünüm düğmesini tıklarsanız
Access görünümler arasında mantıksal bir şekilde geçiş yapar. Geçerli olan görünüm
Tasarım görünümü değilse Tasarım görünümüne geçer. Görünüm düğmesini tekrar
tıklarsanız Veri Sayfası görünümüne geçer. Diğer veritabanı nesneleri etkinken Görünüm
düğmesini tıkladığınızda görünümler arasındaki geçiş benzer şekilde olur.

Bir tabloyu Veri Sayfası görünümünde görüntülediğinizde tablo verilerini sütunlarda


(alanlar) ve satırlarda (kayıtlar) görürsünüz.

Sütun

Satır

İki tabloda bir veya birden fazla ortak alanlar varsa, veri sayfasını bir tablodan ötekine
katıştırabilirsiniz. Alt veri sayfası adı verilen katıştırılmış veri sayfası kullanarak bilgileri
birden fazla tabloda aynı anda görebilirsiniz. Örneğin bir Siparişler veri sayfasını
Müşteriler tablosuna katıştırabilir ve böylece her müşterinin verdiği siparişi görebilirsiniz.

Bu alıştırmada var olan veritabanı tablolarını açacak ve farklı görünümlerde tablo


yapılarını inceleyeceksiniz.
16    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

KULLANIN  04_Tablolar veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm01 alt klasöründedir.
YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i ve Microsoft Office Access İle Başlarken
penceresini açın.

İpucu  Bu veritabanında Gezinti Bölmesi süzgeci tüm Access nesnelerini


görüntülemek üzere ayarlanmıştır ama Sorgu, Form ve Rapor nesne grupları
daraltılmıştır. Grupları yalnızca istediğiniz grupları gösterecek şekilde daraltabilir,
genişletebilir veya liste başlığını tıkladıktan sonra Gruba Göre Süz altında istediğiniz
seçeneği tıklayarak veritabanı nesnelerini süzebilirsiniz.

1. Microsoft Office Düğmesi’ni, sonra da Aç’ı tıklayın.


2. Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm01 klasörüne gidin ve
04_Tablolar veritabanını tıklayın.
Veritabanı açılır.
3. Gezinti Bölmesi’nde Kategoriler’i çift tıklayın.
Kategoriler tablosu Veri Sayfası görünümünde açılır.

Bu tabloda ürün kategorileri, Kategori No, Kategori Adı ve Tanım alanlar yer
almaktadır.
Tablolarla Çalışmak   17

İpucu  Herhangi bir veritabanı nesnesini Gezinti Bölmesi’nde farenin sağ düğmesiyle
tıkladıktan sonra istediğiniz görünümü tıklayarak açabilirsiniz. Aç’ı tıkladığınızda nesne
varsayılan ayar olan Veri Sayfası görünümünde açılır.

İpucu  Bir tablo sütununu başlık kısmında sağ tarafındaki dikey sütun çubuğunu
sürükleyerek yeniden boyutlandırabilirsiniz. Dikey çubuğu çift tıklayarak sütunun
genişliğini sütundaki en geniş girdinin genişliğine göre ayarlayabilirsiniz.

4. Ekranı kaplamıyorsa tablo penceresini ekranı kaplayacak boyuta getirin. Veri


Genişlet
sayfasında Soğanlı Çiçekler kategorisi kaydının solundaki Genişlet düğmesini
tıklayın.
Soğanlı Çiçekler kategorisi katıştırılmış alt veri sayfasını görüntüleyecek şekilde
genişler. Access, Kategoriler tablosundaki kategori kayıtlarını ve Ürünler
tablosundaki ürün kayıtlarını aynı anda görüntüler.

5. Alt veri sayfasını gizlemek için Soğanlı Çiçekler kategorisinin solundaki Daralt
Daralt
düğmesini tıklayın.
6. Kategoriler tablosunu kapatmak için tablonun sağ üst köşesinde, Kategoriler
sekmesinin sağındaki Kapat düğmesini (program penceresinin sağ üst köşesindeki
Kapat düğmesi değil) tıklayın. Access tablo yerleşimini kaydetmek isteyip
istemediğinizi sorarsa Evet’i tıklayın.
7. Siparişler tablosunu Veri Sayfası görünümünde açmak için Gezinti Bölmesi’nde çift
tıklayın.
18    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Kayıt gezignti çubuğu Görünüm araç çubuğu

Pencerenin altındaki kayıt gezinti çubuğu bu tablodaki 87 kayıt içinde 1 numaralı


kaydın etkin olduğunu gösterir.
8. Sonraki Kayıt düğmesini tıklayarak tablodaki kayıtlara sırayla gidebilirsiniz.
Sonraki Kayıt Seçim de Sipariş No alanında ilerler çünkü ekleme noktası bu alandadır.

İpucu  Seçimi bir defada bir kayıt kaydırmak için Yukarı Ok veya Aşağı Ok tuşuna, bir
defada bir sayfa kaydırmak için Page Up veya Page Down tuşuna, tablodaki ilk veya
son alana kaydırmak için Ctrl+Home veya Ctrl+End tuşlarına basabilirsiniz.

9. Doğrudan 40 numaralı kayda gitmek için kayıt gezinti çubuğunda geçerli olan kayıt
numarasını seçip 40 yazın ve tuşuna basın.
10. Ürünler tablosunu Veri Sayfası görünümünde açmak için Gezinti Bölmesi’nde çift
tıklayın.
Tabloda 189 kayıt olduğuna dikkat edin.
Tablolarla Çalışmak   19

11. Görünüm araç çubuğunda Tasarım Görünümü düğmesini tıklayın.


Tasarım
Görünümü

Veri sayfası görünümü tabloda depolanan verileri gösterirken, Tasarım görünümü


tablo yapısını göstermektedir.

KAPATIN  Ürünler ve Siparişler tablolarını değişikliklerinizi kaydetmeden kapattıktan


sonra, Başlarken penceresine dönmek için 04_Tablolar veritabanını kapatın.
20    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Sorgularla Çalışmak
Bulmak istediğiniz bilgilerin parametrelerini belirtip bir sorgu oluşturarak birden fazla
tabloda depolanan belirli bilgileri bulabilirsiniz. Örneğin son üç ayda sipariş veren bütün
müşterilerinizi bulabilirsiniz. Bu bilgileri tablo verilerini sıralayarak, süzerek ve tablo
verilerine çapraz başvuruda bulunarak bulabilirsiniz ancak bu zor ve zaman alıcı bir iştir.
Müşteriler ve siparişler tablolarındaki tüm kayıtları sipariş tarihlerine göre görüntüleyen
bir sorgu oluşturmak çok daha kolaydır. Bunun karmaşık bir işlem olduğunu
düşünebilirsiniz ama sorguyu oluşturmak oldukça kolaydır.

Bir sorgu çalıştırıldığında (veritabanı sorgulandığında) ölçütlerinize uyan kayıtları içeren


bir veri sayfası görüntülenir. Sorgunun sonuçlarını daha sonraki çözümlemeler için temel
olarak kullanabilir, sonuçlardan başka Access nesneleri (raporlar gibi) oluşturabilir veya
sonuçları bir Excel elektronik tablosu, bir Microsoft SharePoint listesi gibi başka bir
biçime dönüştürebilirsiniz.

Arama ölçütlerine uyan kayıtları gelecekte herhangi bir zaman bulmak isterseniz sorguyu
kaydedebilir ve Gezinti Bölmesi’ndeki Sorgular bölümünden yeniden çalıştırabilirsiniz.
Access bir sorguyu her çalıştırmanızda belirtilen tablodaki (veya tablolardaki) kayıtları
değerlendirir ve tanımlamış olduğunuz ölçütlere uyan kayıtların güncel olan bir alt
kümesini görüntüler.

İlk başta biraz karmaşık görünse de meraklanmayın. Sorguların mantığını anladıkça


daha anlamlı hale gelecektir. Sorgunun yapılandırılması için size yardımcı olan Sorgu
Sihirbazı’nı kullanarak sorguları kolayca oluşturabilir ve bir defadan fazla çalıştırmanız
söz konusu olan bir sorgu oluşturduğunuzda onu kaydedebilirsiniz. Oluşturduğunuz
sorgu veritabanının bir parçası haline gelir ve Gezinti Bölmesi’nde Sorgular’ın altında
görüntülenir.

Ayrıca Bakınız  Sorgular hakkında daha fazla bilgi için Bölüm 6 “Belirli Bilgileri Bulmak”a
bakın.

Bu alıştırmada var olan iki sorguyu inceleyeceksiniz.

KULLANIN  05_Sorgular veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altında Bölüm01 alt klasöründedir.
AÇIN  05_Sorgular veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde Sorgular’ı açın.


Veritabanı penceresinde bu veritabanının bir parçası olarak kaydedilmiş tüm
sorgular gösterilir.
Sorgularla Çalışmak   21

2. Geçerli Ürün Listesi’ni farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Nesne Özellikleri’ni tıklayın.
Access, Geçerli Ürün listesi sorgusunun özelliklerini açıklamasıyla birlikte görüntüler.
Genel sekmesinde gösterilen simge Gezinti bölmesinde bu sorgu için gösterilen
simgeyle eşleşmekte ve sorgu türünün bir göstergesi olmaktadır. Sorgu türü aynı
zamanda Özellikler iletişim kutusunda belirtilmiştir: Bu bir Seçme Sorgusu’dur.

3. Özellikler iletişim kutusunda İptal’i tıklayın.


4. Kategoriye Göre Ürünler sorgusunu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Aç’ı tıklayın.
Access sorguyu çalıştırır ve sonuçları gösteren bir veri sayfası üretir.
22    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Kayıt gezinti çubuğu 171 kaydın gösterildiğini belirtir; aslında veritabanında 189
kayıt vardır. 18 kaydın neden eksik olduğunu bulmak için bu sorguya Tasarım
görünümünde bakmanız gerekir.
5. Görünüm araç çubuğunda Tasarım Görünümü’nü tıklayın.
Tasarım Access sorguyu Tasarım görünümünde gösterir.
Görünümü

Sorgu penceresinin üst bölümündeki iki kutu bu sorgunun çalışması için kullanılan
tablolardaki alanları listeler. Sorgu, sorgu penceresinin altındaki tasarım kılavuzunda
oluşturulur. Kılavuz sütunlarının her biri yukarıdaki tabloların birindeki bir alana
başvurabilir. Dikkat ederseniz Sonlandı alanı için Ölçüt satırına <> Evet (Evet’e eşit
değil) girilmiştir. Bu sorgu bu alanda Evet değerine sahip olmayan (başka bir deyişle
sonlanmayan) tüm kayıtları bulur.
6. Bir deneme yapmak için Sonlandı alanının Ölçüt satırında <> yerine = yazın ve
içeriğe bağlı Tasarım sekmesinde Sonuçlar grubunda Çalıştır düğmesini tıklayın.

İpucu  Bir sorguyu Veri Sayfası görünümüne geçerek de çalıştırabilirsiniz.

Bu defa sorgu seri sonu olan bütün kayıtları bulur.


Formlarla Çalışmak   23

18 seri sonu ürün, Ürünler tablosundaki kayıt sayısıyla önceki sorguda gösterilen
kayıt sayısı arasındaki farkı açıklamaktadır.

KAPATIN  Kategoriye Göre Ürünler sorgusunu değişiklikleri kaydetmeden kapattıktan


sonra 05_Sorgular veritabanını kapatın.

Formlarla Çalışmak
Access tabloları işlenmemiş bilgilerle dolu listelerdir. Kendiniz için oluşturacağınız
veritabanındaki tablolarla doğrudan çalışmak sizin için çok kolay olacaktır ama
veritabanları hakkında bilgisi olmayan kişiler için çok zor olur. Bilgileri girmek,
göstermek ve yazdırmak için kullanıcıların veritabanınızla etkileşime girebileceği formlar
tasarlayabilirsiniz.

Form aslında bilgileri görüntüleyen veya girilen bilgileri kabul eden denetimlerin
olduğu bir penceredir. Access etiketler, metin kutuları, seçenek düğmeleri ve onay
düğmeleri gibi standart Windows denetimleri sağlar. Biraz da yaratıcılıkla tüm Windows
uygulamalarındaki iletişim kutuları gibi görünen ve çalışan formlar oluşturabilirsiniz.
24    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Form bir tablo için kullanışlı bir arabirim olarak çalışır. Bir formla bağlantılı olduğu
tablonun kayıtlarını görüntüleyebilir, düzenleyebilir veya yeni kayıtlar oluşturabilirsiniz.
Tablo ve sorgularda olduğu gibi formları da birkaç görünümde açabilirsiniz. En çok
kullanılan üç görünüm:

l Verileri girdiğiniz Form görünümü

l Bir tablo gibi görünen Veri Sayfası görünümü

l Görünüşünü ve çalışma şeklini iyileştirmek için formun öğeleriyle çalıştığınız


Tasarım görünümü
Formların çoğu tek bir tabloya bağlantılıdır ama bir formdan birden fazla tabloya
bağlantı oluşturmak için ana forma alt formlar katıştırabilirsiniz. Tasarım görünümünde
formların Form görünümünde görünen metinleri içeren etiket denetimleri ve bağlantılı
tablodan veriler içeren metin kutusu denetimleri yer alır. Tasarım görünümünü bir formu
sıfırdan oluşturmak için de kullanabilirsiniz ama genellikle sihirbazla oluşturduğunuz
formları düzenlemek için kullanırsınız.

Bu alıştırmada formları, alt formları ve form denetimlerini inceleyeceksiniz.

KULLANIN  06_Formlar veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm01 alt klasöründedir.
AÇIN  06_Formlar veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde Formlar altında Siparişler’i çift tıklayın.


Siparişler formu açılır. Bu form bir ana form ve bir alt formdan oluşmaktadır. Ana
form Siparişler tablosundaki bilgileri gösterir. Ana formun ortasında veri sayfası gibi
görünen alt form geçerli olan kayıt için Siparişler tablosundan bilgiler gösterir.
Formlarla Çalışmak   25

2. Sonraki birkaç kaydı görüntülemek için form penceresinde, kayıt gezinti çubuğunda
Sonraki Kayıt Sonraki kayıt düğmesini birkaç kez tıklayın.
Alt formun her tıklamada siparişle ilgili bilgileri göstermek için değiştiğine dikkat
edin.
3. Sipariş veren müşterilerin listesini görüntülemek için Faturalanacak okunu tıklayın.

Bu liste kutusu denetimine bir örnektir.


4. Gezinti Bölmesi’nde Formlar altında Ürünler’i çift tıklayın.
Ürünler formu Form görünümünde açılır.
26    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Bu formun amacı ürün kayıtlarını düzenlemek ve oluşturmaktır.


5. Giriş sekmesinde Görünümler grubunda Görünüm okunu tıklayın ve listeden
Tasarım Görünümü’nü seçin.
Bu bir forma denetimler ekleyebileceğiniz görünümdür.

6. Tasarım görünümüne geçtiğinizde içeriğe bağlı Form Tasarım Araçları sekmesinde


Tasarım ve Düzenle’nin Şerit’e eklendiğine dikkat edin. Bu değişikliği görmek için
Form görünümüne geçin ve Tasarım görünümüne geri dönün.
İçeriğe bağlı sekmeler, bu sekmelerdeki araçları kullanabileceğiniz bir nesneyle
çalışırken görünür.

7. İçeriğe bağlı Tasarım sekmesinde bir Ekran İpucu ile denetimin adını görüntülemek
için Denetimler grubunda düğmeleri tek tek işaret edin.
Bu denetimleri veritabanınızda özel formlar oluşturmak için kullanabilirsiniz.

KAPATIN  Siparişler ve Ürünler formlarını değişiklikleri kaydetmeden kapattıktan sonra


06_Formlar veritabanını kapatın.
Raporlarla Çalışmak   27

İpucu  Ekran İpuçlarındaki ayrıntı düzeyini değiştirmek için Office menüsünde Access
Seçenekleri’ni tıklayın. Popüler sayfasının üstündeki Ekran İpucu Stili listesi ayrıntı
seçeneklerini gösterir: Ekran İpuçlarında özellik açıklamalarını göster, Ekran İpuçlarında
özellik açıklamalarını gösterme ve Ekran İpuçlarını gösterme.

Raporlarla Çalışmak
Tablolar kaydedilen bilgileri bilgisayar ekranınızda veya kağıt üzerinde, güzelce
biçimlendirilmiş, kolay erişilebilir raporlar olarak görüntüleyebilirsiniz. Rapor birden fazla
tablo veya sorgudan seçilen öğeler, veritabanındaki verilerden hesaplanan değerler ve
üstbilgi, altbilgi, başlık gibi biçimlendirme elemanları içerebilir.

Raporlara dört görünümde bakabilirsiniz:

l Formlarda olduğu gibi bir raporun tasarımını yapabileceğiniz Tasarım Görünümü.

l Yazdırılırken eklenen sayfa sonu kesmeleri olmadan raporda bilgileri


inceleyebileceğiniz Rapor Görünümü.
l Raporunuzun yazdırıldığında tam olarak nasıl görüneceğini gösteren Baskı
Önizleme Görünümü.
l Rapordaki verileri gösteren (Baskı Önizleme gibi) ve sayfayı düzenlemenize olanak
veren Sayfa Düzeni Görünümü.
Bu alıştırmada yazdırıldığında görüneceği gibi olan bir raporu inceleyeceksiniz.

KULLANIN  07­_Raporlar veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm01 alt klasöründedir.
AÇIN  07_Raporlar veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde Raporlar altında Müşteri Etiketleri’ni farenin sağ düğmesiyle


tıkladıktan sonra Baskı Önizleme’yi tıklayın.
Müşteri Etiketleri raporu açılır.
2. Raporu daha büyük görmek için önizleme belgesinde bir yeri tıklayın.
28    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

İpucu  Rapor Baskı Önizleme’de okunamayacak kadar küçükse yakınlaştırma


düzeyini, Yakınlaştır düğmesini tıklayarak veya Baskı Önizleme penceresinin sağ alt
köşesinde görünen Yakınlaştırma kaydırıcısını sürükleyerek de ayarlayabilirsiniz.

Bu rapor müşteri adlarını ve adreslerini mektup etiketi biçiminde yazdırır ve diğer


Office programlarındaki Baskı Önizleme gibi görüntülenir.

İpucu  Access mektup etiketi raporu hazırlamanıza yardımcı olacak bir sihirbaz sağlar.
Bunun gibi etiketleri Word 2007 adres-mektup birleştirme aracında kaynak belge
olarak Müşteriler tablosunu kullanarak da oluşturabilirsiniz.

3. Gezinti Bölmesi’nde Kategoriye Göre Satışlar raporunu farenin sağ düğmesiyle


tıkladıktan sonra Baskı Önizleme’yi tıklayın.
4. Pencerenin altındaki gezinti düğmelerini tıklayarak çok sayfalı raporun sayfalarına
bakın.
Raporlarla Çalışmak   29

5. Görünüm araç çubuğunda Tasarım Görünümü düğmesini tıklayın.


Tasarım
Görünümü

Access, raporu Tasarım görünümde görüntüler. Formları oluşturmak için


kullandığınız teknikleri rapor için de kullanabilirsiniz.

KAPATIN  Müşteri Etiketleri ve Kategoriye Göre Satışlar raporlarını değişiklikleri


kaydetmeden kapattıktan sonra 07_Raporlar veritabanını kapatın.
30    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

Diğer Access Nesneleri ile Çalışmak


Tablolar, sorgular, formlar ve raporlar Access’te en sık kullanacağınız nesnelerdir.
Bunları güçlü ve kullanışlı veritabanları oluşturmak için kullanabilirsiniz. Bunlara ek
olarak, Access’in olanaklarını önemli ölçüde artırmak için makroları ve modülleri de
kullanabilirsiniz.

İpucu  Önceki Access sürümlerinde Veri Erişim Sayfaları vardı. Access 2007’de bu nesneler
yoktur. Veri Erişim Sayfalarını biliyorsanız ve bunun gibi bir şeye gerek duyuyorsanız,
veritabanınızı Microsoft SharePoint ürünleriyle oluşturulmuş bir ortak çalışma sitesine
aktarıp ve burada sağlanan araçları kullanabilirsiniz.

Makrolar
Makro çok sayıda eylemi gerçekleştiren basit bir programdır. Makroyla Access’in bir
düğmenin tıklanması, bir formun açılması veya bir kaydın güncelleştirilmesi gibi bir olaya
yanıt vermesini sağlayabilirsiniz. Makrolar özellikle sizden daha az deneyimli kişilerin
veritabanınızla çalışması söz konusu olduğunda kullanışlı olabilir. Örneğin formları açmak,
kapatmak, raporları yazdırmak gibi standart veritabanı işlemleri için geçiş panolarına
komut düğmeleri ekleyebilirsiniz. İşlem için gerekli menü komutlarını bir araya getirip
kullanıcıların bir düğmeyi tıklayarak çalıştırmasını sağlayarak herkesin işleri aynı şekilde
yapmasını sağlayabilirsiniz.

Modüller
Makrolardan daha etkili olan modüller Microsoft Visual Basic for Application (VBA)
programlarıdır. VBA Windows programları oluşturmak amacıyla Microsoft için geliştirilmiş
bir üst düzey programlama dilidir. Ortak olan bir VBA komut kümesi Microsoft Office
sistemindeki tüm programlarla kullanılabilir ve her programın kendi kümesi de vardır.
Makrolar dört, beş düzine eylemi otomatik hale getirirken, VBA yüzlerce komut içerir ve
diğer firmaların eklentileriyle genişletilebilir. Bir Excel elektronik tablosunun açılması ve
belirli bilgilerin alınması gibi makrolarla yapılması çok zor olan görevleri yerine getirmek
için VBA kullanabilirsiniz.

İpucu  Microsoft Office sistem yükleme CD’si ve çevrimiçi kaynaklarda bir veritabanının
oluşturulması ve kullanılması ilkelerinin çoğunu gösteren çeşitli örnek veritabanları
vardır. Bunları Access özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinmek veya kendi
veritabanlarınız için şablon olarak kullanabilirsiniz.
Bunlardan biri olan Northwind 2007 veritabanı Access Yardım sistemindeki birçok konuda
örnek olarak kullanılmıştır ve incelemeniz için iyi bir veritabanıdır. Başlarken penceresindeki
örnek kategorisinde bu veritabanına bir bağlantı bulacaksınız.
Access Nesnelerine Önizleme Yapmak ve Nesneleri Yazdırmak   31

Access Nesnelerine Önizleme Yapmak ve


Nesneleri Yazdırmak
Access bir Windows uygulaması olduğundan yazıcınızla standart Windows iletişim
kutuları ve sürücüleri aracılığıyla etkileşime girer. Bu diğer programlarla kullandığınız
yazıcının Access’le kullanabileceği anlamına gelmektedir ve yazıcının renkli yazdırma veya
iki yönlü yazdırma gibi yazıcıya özgü özellikler Access’te de kullanılabilir.

Bu bölümde gördüğünüz gibi veritabanınızda depolanan bilgileri görüntülemek için


tablo, form, rapor, gibi Access nesnelerini kullanabilirsiniz. Her nesne için birkaç görünüm
vardır: Tasarım görünümü, Veri Sayfası görünümü, vb. İstediğiniz görünümü Giriş
sekmesindeki Görünüm grubundan seçerek (kullanılabilir görünümler etkin olan nesneye
göre değişir) veya pencerenin altındaki durum çubuğundaki düğmeleri tıklayarak
seçebilirsiniz.

Yazdırmayla ilgili komutlara uygun nesne ve görünüm olduğunda Microsoft Office


Düğmesi’nden ya da Şerit’ten ulaşabilirsiniz.

Bu alıştırmada bir tablo ve bir forma önizleme yapacak, sonra da bu nesneleri


yazdıracaksınız.

KULLANIN  09_Yazdır veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm01 alt klasöründedir.
AÇIN  09_Yazdır veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde Tablolar listesinde Çalışanlar tablosunu Veri Sayfası


görümünde açmak için çift tıklayın.

Bu tablo dokuz çalışan hakkında bilgiler içerir. Gördüğünüz gibi ekrana sığmayan
başka alanlar vardır.
32    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

2. Veri sayfası çıktısının ilk sayfasını görüntülemek için Microsoft Office Düğmesi’ni
tıklayın, Yazdır’ı işaret edin ve Baskı Önizleme’yi tıklayın.

Microsoft Office
Düğmesi 3. Yakınlaştırmak için önizleme belgesini bir kez tıklayın, böylece tablo içeriği
okunabilir durumuna gelir.

4. Baskı Önizleme penceresinin altında Sonraki Sayfa düğmesini tıklayın.


Sonraki Sayfa Bu veritabanını geçerli ayarlarla yazdırırsanız veritabanı üç kısa sayfa şeklinde
çıkar. İkinci ve üçüncü sayfalardaki bilgilerin ilk sayfada başlayan tablonun devamı
olduğuna dikkat edin.

5. Baskı Önizleme sekmesinde Sayfa Düzeni grubunda Yatay düğmesini tıklayın.


Veri sayfası yatay yönlendirmede iki sayfaya sığmaktadır.
Access Nesnelerine Önizleme Yapmak ve Nesneleri Yazdırmak   33

İpucu  Alıştırma adımlarında tıklamanız gereken komut ve düğmelerin hangi


sekmede ve hangi grupta olduğu belirtilmiştir. Ancak bazı durumlarda aynı sekmedeki
komut ve düğmeler için sekme adının gereksiz tekrarından kaçınılmıştır.

6. Yazdır grubunda Yazdır düğmesini tıklayın.


Yazdır iletişim kutusu açılır. Bu iletişim kutusunda, yazıcıyı ve yazdırma seçeneklerini
seçebilirsiniz.

İpucu  Veri sayfasını başka ayarlama yapmadan varsayılan yazıcınıza göndermek


istiyorsanız, Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Yazdır’ı işaret edin ve Hızlı Yazdır’ı
tıklayın.

7. Yazdır iletişim kutusunu kapatın ve Önizlemeyi Kapat grubunda Baskı Önizlemeyi


Kapat düğmesini tıklayın.
8. Gezinti Bölmesi’nde Formlar altında Müşteriler’i çift tıklayın.
Müşteriler formu Form görünümünde açılır.

Müşteri bilgilerinin bulunduğu 110 kayıt vardır.


9. Sonraki Kayıt düğmesini tıklayarak kayıtlar arasında gezinin.
34    Bölüm 1  Access 2007’yi Keşfetmek

10. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Yazdır’ı işaret edin ve önizleme yapmak için
Baskı Önizleme’yi tıklayın.

Önizleme, müşteri bilgilerini içeren kayıtları alt alta görüntüler.


11. Form görünümüne dönmek için Görünüm araç çubuğunda Form Görünümü
düğmesini tıklayın.
Form Görünümü
Ayrıca Bakınız  Farklı Access nesnelerinde gösterilen bilgileri yazdırmak için aslında
aynı yöntemleri kullanırsınız. Daha fazla bilgi için Bölüm 8 “Raporlarla Çalışmak“ta “Bir
Raporun Önizlemesini Yapmak ve Raporu Yazdırmak” başlığına bakın.

KAPATIN  Çalışanlar tablosunu ve Müşteriler formunu değişiklikleri kaydetmeden


kapattıktan sonra, 09_Yazdır veritabanını kapatın.
Önemli Noktalar   35

Önemli Noktalar
l Access, Microsoft Office sisteminin bir parçasıdır ve menü, araç çubuğu,
iletişim kutusu gibi temel arabirim nesneleri diğer Office ürünleri ve Windows
uygulamalarındaki gibi açılır.
l Veritabanı düzenlenmiş bilgiler listesinin bilgisayardaki karşılığıdır. Bir veritabanının
gücü, veritabanından kesin ve doğru bilgileri alma ve bu bilgileri işleme, paylaşma,
dağıtma veya çeşitli yollarla kullanma becerisi sunmasında yatar. Access’te veriler
alan ve kayıt adı verilen sütun ve satırlardan oluşan tablolarda düzenlenir. Access
ilişkisel bir veritabanıdır, dolayısıyla bir veritabanındaki birden fazla tabloyu tek
bir depolama alanı olarak görebilir ve bilgileri farklı tablolardan size uygun gelen
düzen ve biçimde süzebilirsiniz.
l Access’le birlikte çalışabileceğiniz nesne türleri tablolar, sorgular, formlar, raporlar,
makrolar ve modüllerdir. Tablolar temel veritabanı nesneleridir ve diğer nesnelerin
amacı bir veya birden fazla tabloyla etkileşime girmektir.
l Her Access nesnesinin bir veya birden fazla görünümü vardır. Örneğin bir tabloda
verileri Veri Sayfası görünümünde görüntüler, verilerin nasıl görüntüleneceğini
Tasarım görünümünde tanımlarsınız.
l Access veritabanındaki bilgileri bulmanın bir yolu da sorgu oluşturmak ve
çalıştırmaktır. Sorguları bilgileri bulmak için kullanırsınız ve böylece bilgileri çeşitli
yollarla görüntüleyebilir, değiştirebilir ve çözümleyebilirsiniz. Sorguları, Veri Sayfası
görünümü ve Tasarım görünümünde görüntüleyebilirsiniz. Bir sorgunun sonuçlarını
form veya rapor gibi diğer Access nesneleri için temel oluşturacak şekilde
kullanabilirsiniz.
l Formlar tablolarda depolanan bilgilerin girilmesini, alınmasını, görüntülenmesini
ve yazdırılmasını kullanıcılar için kolay hale getirir. Form aslında kullanıcılara bilgiler
veren ve onların girdiği bilgileri kabul eden denetimlerin olduğu bir penceredir.
Formları, Form görünümü, Veri Sayfası görünümü ve Tasarım görünümünde
görüntüleyebilirsiniz.
l Raporlar tablolardaki bilgileri bilgisayar ekranınızda veya kağıt üzerinde güzelce
biçimlendirilmiş ve kolay erişilebilecek bir şekilde gösterir. Raporlarda çok sayıda
tablo ve sorgudan gelen bilgiler, veritabanındaki bilgilerden hesaplanan değerler,
üstbilgi, altbilgi başlık gibi biçimlendirme öğeleri bulunur. Raporları, Rapor, Tasarım,
Baskı Önizleme ve Düzen görünümlerinde görüntüleyebilirsiniz.
l Makrolar ve modüller Access’in olanaklarını önemli ölçüde artırır. Makrolar, standart
veritabanı işlemlerinin daha az deneyimli kullanıcıların veritabanında çalışmasına
yardım edecek komut düğmeleri şeklinde olmalarını sağlamak için kullanılabilir.
Modüller, VBA programlardır. Makrolar birçok işlemi otomatik hale getirseler bile
VBA makroların yerine getirmeyeceği kadar zor görevleri yapar.
Bir Bakışta Bölüm
Bir şablondan
veritabanı
oluşturmak, sayfa 38

Bir tabloyu elle


ya da şablondan
oluşturmak,
sayfa 41 ve 46

Tablo sütunlarını
ve satırlarını
düzenlemek,
sayfa 48
2 Bir Veritabanı
Oluşturmak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Bir şablondan veritabanı oluşturmak
4 Bir tabloyu elle veya bir şablondan oluşturmak
4 Tablo sütunlarını ve satırlarını düzenlemek

Veritabanı için bir yapı oluşturmak kolaydır. Ancak boş bir veritabanı boş bir belge
veya çalışma sayfasından farksızdır. Bir veritabanı ancak tablolar halinde verilerle
doldurulduğunda işe yarar. Sorgular, formlar ve raporlar eklendikçe kullanımı daha kolay
hale gelir. Bir geçiş panosu veya özel kategoriler ve gruplarla özelleştirirseniz ona bir
veritabanı uygulaması olma özelliği kazandırmış olursunuz.

Her veritabanının uygulama olarak sınıflandırılacak kadar geliştirilmesi gerekmez.


Yalnızca kendinizin veya bazı deneyimli veritabanı kullanıcılarının kullanacağı
veritabanlarını ana hatlarıyla bırakabilirsiniz. Ancak bir yönetici yardımcısının veri
girmesini veya üst düzey yöneticilerinizin kendi raporlarını almasını bekliyorsanız sağlam
bir veritabanı uygulamasını oluşturmak için başlangıçta biraz zaman harcamanız ilerideki
iş yükünü azaltacaktır. Yoksa ileride sürekli olarak hasarlı dosyaları onarmak veya
kullanıcılara kolay görünen görevleri anlatmak durumunda kalırsınız.

Microsoft Access 2007 kendi bilgilerinizle değiştirdiğiniz ve doldurduğunuz şablon


biçiminde veritabanı uygulamaları sağlayarak veritabanı oluşturmada ve özelleştirmede
pek çok zor ve sıkıcı işi ortadan kaldırmaktadır. Access 2007 yaygın tablo türleri için
şablonlarla birlikte, tabloları kolayca oluşturmak ve doldurmak için öteki uygulamalardan
gelişmiş içerik alma yöntemleri de sağlamaktadır. İstediğiniz sonuca ulaşmak için bu
yöntemlerden birini kullanmak aynı sonuca ulaşmak için sıfırdan yapmanızdan çok
daha kolaydır. Bu şablonlardan veya alma yöntemlerinden hiçbiri gereksinimlerinize
uymuyorsa tabloları kendiniz oluşturabilirsiniz. Bu yöntem de Access’in bu sürümünde
daha da geliştirilmiştir.

   37
38    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

Bu bölümde şablondan bir veritabanı, elle bir tablo ve şablondan bir tablo
oluşturacaksınız. Daha sonra bir veri tablosunun görünüşünü gereksinimlerinize uyacak
şekilde ayarlayacaksınız. Bu bölümün sonunda üç tablodan oluşan ve bu kitaptaki birçok
alıştırmaya temel olacak bir veritabanınız olacak.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler


Windows Vista içindir. Bilgisayarınızda Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Bir Şablondan Veritabanı Oluşturmak


Bundan birkaç yıl önce (bilgisayar tarihi için uzak bir geçmiş) bir veritabanı yapısı
oluşturma işi önce gereksinimlerinizi çözümlemeyi sonra da veritabanı tasarımını kağıt
üzerine yerleştirmeyi kapsıyordu. Hangi bilgileri izleyeceğinize ve bunları veritabanında
nasıl depolayacağınıza karar vermek durumundaydınız. Veritabanı yapısını oluşturmak
için çok şeyle uğraşmak gerekiyor, veritabanı yapısını oluşturduktan ve verileri
girdikten sonra değişiklik yapmak zor olabiliyordu. Şablonlar bu süreci değiştirmiş
oldu. Bir veritabanı yapısı oluşturmak artık eskisi gibi büyük bir karar değil. Hazır
şablonları kullanarak bir düzine veritabanı uygulamasını bir zamanlar bu veritabanı
uygulamalarından yalnızca birini kağıt üzerinde tasarlamak için gereken süreden
çok daha kısa sürede oluşturabilirsiniz. Access şablonlarıyla istediğiniz veritabanı
uygulaması tüm ayrıntılarıyla oluşturulamayabilir ama gereksinimlerinize uyacak şekilde
ayarlayabileceğiniz bir veritabanını hızlıca oluşturabilirsiniz.

Bu alıştırmada Kişiler şablonuna göre oluşturulmuş bir veritabanı uygulamasını açacak


ve inceleyeceksiniz. Bu şablon genellikle Microsoft Access 2007 ile sağlananlardan biri
olup güzel görünmekle beraber diğer Office uygulamaları ve Windows komutlarıyla
bağlantı kurmak için komut düğmelerinin ve katıştırılmış makroların eklenmesi gibi bir
veritabanında yapabileceğiniz birçok işlemi görüntülemektedir. Başlangıçta şablonlar
karmaşık geleceğinden Tasarım görünümünde daha basit tablolarla ve formlarla deneyim
kazanmadan şablonlarda değişiklik yapmamanız iyi olur. Bu alıştırma için uygulama
dosyası yoktur.
Bir Şablondan Veritabanı Oluşturmak   39

YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.

1. Şablon Kategorileri listesinde Yerel Şablonlar’ı tıklayın.

İpucu  İnternet’e bağlandığınızda Microsoft Office Access İle Başlarken ekranının


Office Online alanında ek şablonlar ve başka kaynaklar bulabilirsiniz.

Access varsayılan şablon konumundaki (C:\Program Files\Microsoft Office\


Templates\1033\Access) şablonların listesini görüntüler.

İpucu  Bir şablon simgesini seçtiğinizde Access Ekran İpucu adı verilen bir açılır
pencerede veritabanının açıklamasını görüntüler. Bu şablonlar hakkında daha fazla
bilgi için Access Yardımı’nda Access 2007 Şablonları’nı arayın.

2. Kişiler şablon simgesini tıklayın.


Şablonun açıklaması program penceresinin sağ tarafında, veritabanına ad
verebileceğiniz bir kutu ve veritabanını depolamak istediğiniz yere gidebileceğiniz
bir klasör düğmesiyle birlikte görüntülenir.
40    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

3. Dosya Adı kutusuna Kişiler Şablonu yazın ve varsayılan yolu not edin.

İpucu  Microsoft Windows dosyalarındaki adlandırma kuralları Access veritabanında


da geçerlidir. Bir dosya adı dosya yolu ve boşluklar dahil 260 karakter içerebilir ama
bu kadar uzun bir dosya adı oluşturmanız tavsiye edilmez. Dosya adları \ / : * ? ”< > |
karakterlerini içeremez.
Bir Access 2007 veritabanında önceki sürümler için kullanılan .mdb uzantısı yerine
.accdb uzantısı kullanılır. İki biçim arasındaki fark hakkında daha fazla bilgi için Access
Yardım’ında .accdb’yi arayın.

4. Oluştur düğmesini tıklayın.


Access bir ilerleme çubuğu görüntüler, sonra da yeni veritabanınız açılır.

5. Gezinti Bölmesi kapalıysa açmak için F11 tuşuna basın.


Gezinti Bölmesi Kişiler adı altında özel bir kategoriyi ve Destekleyen Nesneler adı
altında özel bir grubu görüntüler.
Sütun başlıkları üzerindeki komutlara dikkat edin. Bu komutlar veritabanını bir
uygulamaya dönüştüren katıştırılmış makrolara örnektir.

İpucu  Access, makroları tüm veritabanı nesneleri için ortak olarak değil, makroların
eklendiği nesnenin bir özelliği olarak katıştırır. Katıştırılmış bir makroda yapacağınız
değişiklikler geçerli nesneye özel olacaktır.
Makroyu katıştırarak etki alanını kısıtlamanız, Access’in bu makronun yaptığı işlemleri
“güvenli” kabul etmesini ve makroyu engellememesini sağlar.
Tablo Oluşturmak   41

6. İlk kayda kişi bilgileri girin.


7. Kişiler Şablonu veritabanını inceleyin.

KAPATIN  Kişiler Şablonu veritabanını kapatın.


YAPIN  Kişiler Şablonu veritabanını daha sonra kullanmak istemiyorsanız varsayılan
depolama konumundan silin.

İpucu  Access yeni veritabanlarını Belgeler klasöründe oluşturur. Her veritabanını


oluştururken bu konumu veya varsayılan kaydetme konumunu değiştirebilirsiniz. Bunu
yapmak için sırasıyla Microsoft Office Düğmesi’ni, Access Seçenekleri’ni, Veritabanı
Oluşturma altında Gözat düğmesini tıklayın. Varsayılan Veritabanı Yolu iletişim kutusunda
varsayılan veritabanı depolama klasörü olarak seçmek istediğiniz klasöre gidin. Sonra
iletişim kutularının her birinde Tamam’ı tıklayın.

Tablo Oluşturmak
Önceki alıştırmada Access 2007 şablonuna dayanarak bir kişi yönetim veritabanı
uygulaması oluşturdunuz. Veritabanında kişiler hakkında temel bilgileri almak,
depolamak ve kullanmak için gereken tüm tablolar, formlar, raporlar ve kodlar vardır.
Ancak farklı kişiler için farklı bilgileri depolamanız gerekebilir. Örneğin çalışanlar,
müşteriler ve sağlayıcılar hakkında farklı türde bilgiler tutmak isteyebilirsiniz. Ad,
adres ve telefon numarası gibi standart bilgilere ek olarak aşağıdaki bilgileri izlemek
isteyebilirsiniz:

l Çalışanın Soysal Sigorta numarası, işe alınma tarihi, medeni durumu, kesintiler ve
primler
l Müşteri siparişleri ve hesap durumu

l Sağlayıcı kişiler, geçerli sipariş durumu ve indirimler

Şablonla başlayabilir, kişiler tablosuna ek alanlar ekleyebilir, sonra da her bir kişi türü
için yalnızca istediğiniz alanı doldurabilirsiniz ama tüm bu bilgileri bir tabloya tıka basa
doldurmanız bir süre sonra büyük karışıklığa yol açacaktır. Bu durumda en iyisi her kişi
türü için bir tablonun olduğu bir veritabanı oluşturmaktır.
42    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

Önemli  Birçok bilgisayar programında, bilgisayarınızın kilitlenmesi veya elektrik


kesilmesi durumunda bilgileri kaybetmemek için çalışmanızı sık sık kaydetmeniz
önemlidir. Access’te verilerinizi kaydetmeniz önemli değil, verilerinizi elle kaydetmeniz
de mümkün değildir. Bilgileri girdikten ve düzenlendikten sonra ekleme noktasını bir
kaydın dışına çıkardığınızda Access o kaydı kaydeder. Bu, değişikliklerinizi kaybetme
endişesine gerek olmadığı anlamına gelir ancak yaptığınız veri değişikliklerinin kalıcı
olduğunu ve geri almak için kaydı yeniden düzenlemeniz gerektiğini unutmayın.
Özellik ve düzen değişiklikleri otomatik olarak kaydedilmez. Yeni bir tablo, form veya
rapor oluşturursanız veya var olan birinin özelliklerini ve düzenini değiştirirseniz nesneyi
veya veritabanını kapatmadan önce değişiklikleri kaydedip kaydetmeyeceğiniz sorulur.

Ayrıca Bakınız  Tablo içeriğinin denetlenmesinin yolları hakkında bilgi için Bölüm 7 “Bilgilerin
Doğruluğunu Sağlamak”a bakın.

Bu alıştırmada boş bir veritabanı açacak, bir tablo oluşturacak, kayıt ekleyecek ve bazı
kayıtları Access dışından alacaksınız. Bu alıştırma için uygulama dosyası yoktur.

YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.

1. Microsoft Access ile Başlarken sayfasında, Yeni Boş Veritabanı altında Boş
Veritabanı’nı tıklayın.
Access program penceresinin sağ tarafında seçilen şablon hakkında bilgiler
gösterilir.
2. Dosya Adı kutusuna 02_Deneme yazın, Gözat düğmesini tıklayın ve Belgeler/MSP/
Gözat AA_Access2007/Bölüm02 klasörüne gidin ve Tamam’ı tıklayın.

Önemli  Boş bir veritabanını kaydetmezseniz onu oluşturamazsınız. Dosya Adı kutusunda
bir yol ve dosya adı belirtmezseniz Access dosyayı varsayılan bir konuma, sırayla
numaralandırılmış varsayılan bir adla kaydeder. Genellikle Belgeler klasöründe ve adı da
Veritabanı1.accdb biçimindedir.

3. Boş veritabanını belirtilen konumda oluşturmak için Oluştur’u tıklayın.


Veritabanı, Tablo1 grubu altında Tablo1 adlı yeni bir tabloyu görütüleyerek açılır.
Tablo Oluşturmak   43

İpucu  İlk sütunun başlığı Kimlik, ikinci sütununki de Yeni Alan Ekleyin’dir. Access
Kimlik alanını otomatik olarak oluşturur, eğer istemezseniz bu alanı silebilirsiniz. İlk
satıra verileri yazarak tabloya alan ekleyebilme yeteneği Access 2007’de yenidir. Siz
bilgileri hücrelere girdikçe Access tabloya alanlar ekler, veri türü ve diğer özellikler
hakkında tahminde bulunur.

Sorun Giderme  Kitabın yayına hazırlandığı sırada ilk kaydın tabloya eklenmesi
işleminde bir hata vardı. Bu hata nedeniyle ilk alanı ekledikten sonra, ikinci alanı
eklemeden önce ilk kaydı kaydetmezseniz, Access ilk kayda eklediğiniz her alan için
kayıt kimlik değerini bir artırıyordu. Örneğin, 7 alan eklediğinizde Access ilk kaydın
Kimlik alanına “7” değeri atıyordu. Bu hatadan kaçınmak için tablodaki ilk kaydın ilk
alanına bir değer girdikten sonra kayıt seçiciyi tıklatmanız yeterli olacaktır. Bu şekilde
kayıt kaydedilecek ve Kimlik alanına Access tarafından bir “1” değeri atanacaktır. Daha
sonra diğer alanları eklemeye devam edin.

4. Yeni alan ekleyin’in altındaki boş hücreyi tıklayın, sun yazın ve sonraki hücreye
geçmek için tuşuna basın.
Access, Kimlik alanına otomatik olarak “1” değerini, ilk sütuna “Alan1” adını atar
ve Yeni Alan Ekleyin başlığını üçüncü sütuna taşır. Kaydın solundaki kayıt seçici
kutusunda Kaydedilmemiş Kayıt simgesi (iki nokta ve bir kalem) bu kaydın henüz
kaydedilmediğini belirtir.
44    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

5. Kaydın solundaki kayıt seçiciyi tıklayın ve her girdiden sonra tuşuna basarak
Aşağıdaki bilgileri sonraki altı hücreye girin:
John Woods
345 S.
Ventura
CA
83003
555-0154
Ekleme noktası hücreden çıktıktan sonra sütun adı Alan 1, Alan 2 şeklinde birer
artarak değişir.
6. Kimlik sütun adını çift tıklayın ve Taşıyıcı No yazarak yeniden adlandırın.
7. Diğer sütunların adlarını aşağıdakilerle değiştirmek için 6. adımı tekrarlayın:
Alan1 Şirket Alan5 Eyalet
Alan2 Kişi Alan6 Posta Kodu
Alan3 Cadde Alan7 Telefon
Alan4 Şehir

8. Tasarım görünümüne geçmek için Program penceresinin sağ alt köşesindeki


Görünüm araç çubuğunda Tasarım Görünümü düğmesini tıklayın.
Tasarım
Görünümü

İpucu  Görünüm araç çubuğundaki düğmeler etkin olan nesnenin türüne göre
değişir. İşaretçi pencerenin alt kısmına yakın olduğunda bu düğmeler görünümler
arası geçiş için kullanışlıdır. Bu kitapta görünümler arası geçiş için verilen yönergelerin
çoğunda Giriş sekmesinde Görünümler grubundaki düğmeler kullanılmıştır.
Tablo Oluşturmak   45

Tabloyu henüz kaydetmediyseniz, Access bir ad vermenizi isteyecektir çünkü


Tasarım görünümüne geçmeden önce tabloyu kaydetmeniz gerekir.
9. Farklı Kaydet iletişim kutusuna Taşıyıcılar yazın ve Tamam’ı tıklayın.

Tasarım görümünde, pencerenin üst bölümü tablo alanlarının listesini içerir. Alan
Adı sütunu tabloyu oluştururken belirlediğiniz adları içerir. Veri Türü sütunu alanın
içerebileceği veri türünü belirtir. Tanım sütunu alanın açıklamasını içerebilir.

İpucu  Alan adlarında boşluk kullanabilirsiniz ama bu sorguların ve modüllerin


yazılma şeklini etkileyebileceğinden, kullanmamak en iyisidir.

Taşıyıcı No alanının solundaki Birincil Anahtar simgesine (bir anahtar ve sağı


gösteren bir ok) dikkat edin. Birincil anahtardaki değer her bir kaydı benzersiz
(unique) olarak tanımlamak için kullanılır; yani aynı birincil anahtar değerine sahip
iki kayıt olamaz. Bu değeri siz kendiniz girebilir veya Access’ten yardım alabilirsiniz.
Bir alanın veri türü burada olduğu gibi Otomatik Sayı’ya ayarlandığında Access her
yeni kayıtta bu alanı bir sonraki sayıyla doldurur.

İpucu  Tablonun birincil anahtarı olmasını istemiyorsanız pencerenin üst bölümünde


birincil anahtar olarak atanmış alanı seçin ve Tasarım sekmesinde Birincil Anahtar’ı
tıklayın. Farklı bir alanı birincil anahtar olarak atamak isterseniz o alanı seçin ve birincil
anahtar yapmak için Tasarım sekmesinde Birincil Anahtar’ı tıklayın.
46    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

10. Posta Kodu alanının Veri Türü’nü tıklayın, görünen oku tıklayın ve listeden Metin’i
seçin.

İpucu  Yalnızca rakamlardan oluşan posta kodları için sayısal veri türü uygundur. Ama
kullanıcıların alfabetik kodları da girebilmeleri açısından veri türünü Metin’e ayarlamak
iyi bir fikirdir.

11. Her alan adını sırasıyla tıklayın ve Alan Özellikleri bölmesinde Alan Boyutu’nu
aşağıdakilerle değiştirin:
Şirket 40
Kişi 50
Cadde 50
Şehir 50
Eyalet 2
Posta Kodu 10
Telefon 24

Sorun Giderme  Bazı verilerin kaybolmasına neden olabilecek alan özelliklerinden


birini değiştirirseniz (örneğin alanın boyutunu küçültmek gibi) tabloyu kaydetmek
istediğinizde Access sizi bu konuda uyarır.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydederek tabloyu kapattıktan sonra veritabanı kapatın.

Bir Şablondan Tablo Oluşturmak


Bir tabloyu elle oluşturmak kolaydır ama var olan tablo şablonlarından biri istediğinize
yakınsa onu kullanarak daha az zaman ve emek harcarsınız.

Bu alıştırmada var olan veritabanına Çalışanlar adlı bir tablo eklemek için bir tablo
şablonu kullanacaksınız.

KULLANIN  03_TabloŞablonu veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm02 alt klasöründedir
AÇIN  03_TabloŞablonu veritabanını açın.

1. Var olan şablonların listesini görmek için Oluştur sekmesinde Tablolar grubunda
Tablo Şablonları düğmesini, sonra da Kişiler’i tıklayın.
Yeni bir tablo açılır. Bu tablo çeşitli kişi bilgisi türlerine uygun alanlar içerir ama sizin
başka alanlara da ihtiyacınız olacak.
Bir Şablondan Tablo Oluşturmak   47

2. İçeriğe bağlı Veri Sayfası sekmesinde, Görünümler grubunda Görünüm


düğmesinin üst yarısını tıklayın. Açılan Farklı Kaydet iletişim kutusuna Çalışanlar
yazın ve Tamam’ı tıklayın.

3. Şirket satırında herhangi bir yeri farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Satır Sil’i tıklayın.
4. Önceki adımı E-posta Adresi, İş Telefonu, Cep Telefonu, Faks Numarası, Ülke ve Web
Sayfası satırlarını silmek için tekrarlayın.

İpucu  Bitişik olan kayıtları birlikte silmek için kayıtları Shift tuşunu basılı tutarak
seçebilirsiniz. Bitişik olmayan kayıtları aynı anda seçemezsiniz.

5. İş Unvanı alan adında İş sözcüğünü seçin ve tuşuna basın, böylece alan adı
yalnızca Unvanı olur.
6. Kimlik alanı adını Çalışan No olarak değiştirin.
Kimlik alanının adını değiştirmek bu tablonun Kimlik alanını diğer tabloların Kimlik
alanlarından ayırt etmede kolaylık sağlar.
7. Ekler alan adını Fotoğraf olarak değiştirin.

İpucu  Veritabanında eklerin depolanması ve görüntülenmesi Access 2007’deki yeni


bir özelliktir.
48    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

8. İlk boş Alan Adı hücresini tıklayın ve Doğum Tarihi yazın. tuşuna basın, listeyi
Tarih/Saat’e kaydırmak için t yazın ve tuşuna iki kez basın.
9. İşe AlmaTarihi adlı alanı eklemek için önceki adımı tekrar edin.
10. Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda Kaydet düğmesini tıklayın.
Kaydet
Gezinti bölmesinde artık Taşıyıcılar ve Çalışanlar adlarında iki tablo vardır.

KAPATIN  03_TabloŞablonu veritabanını kapatın.

Tablo Sütunlarını ve Satırlarını Düzenlemek


Bir tablonun yapısını alanlar ekleyerek ve alan özelliklerini değiştirerek geliştirdiğinizde
tabloda depolanan verileri etkilersiniz. Ama bazen de verilerin daha iyi görünmesi için
tablonun kendisini yeniden düzenlemek isteyeceksiniz. Örneğin bir telefon numarasına
bakmak istediğinizde adlar ve telefon numaraları birbirinden uzaktaysa istediğiniz
bilgileri görmek için tablo penceresini kaydırmak zorunda kalırsınız. İlgilendiğiniz
alanları bir arada görmek için sütunları yeniden düzenlemek veya birkaçını gizlemek
isteyebilirsiniz.

Bir Access tablosunun sütun ve satırlarını, verileri hiç etkilemeden düzenleyebilirsiniz.


Satırların ve sütunların boyutlarını değiştirebilir, sütunları gizleyebilir, taşıyabilir ve
dondurabilirsiniz. Tabloyu daha sonra yeniden açtığınızda yine aynı görünecek
şekilde tablo biçimlendirmesini kaydedebilir veya değişikliklerinizi kaydetmeden iptal
edebilirsiniz.

Bu alıştırmada bir tabloyu açacak, sütunlarını ve satırlarını düzenleyeceksiniz.

KULLANIN  04_Düzenle veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm02 alt klasöründedir.
AÇIN  04_Düzenle veritabanını açın.

1. Müşteriler tablosunu Veri Sayfası görünümünde açmak için Gezinti Bölmesi’nde


çift tıklayın.
2. Adres sütun başlığının sağ kenarındaki dikey çubuğu sütunda metnin tamamı
görünene kadar sürükleyin.
Sütunun genişliği adresin tamamını görüntüleyemeyecek kadar dardır.
Tablo Sütunlarını ve Satırlarını Düzenlemek   49

3. Adres ve Şehir sütun başlıklarının arasındaki dikey çubuğu işaret edin ve işaretçi iki
yönlü bir oka dönüştüğünde dikey çubuğu çift tıklayın.
Access dikey çubuğun solundaki sütunun boyutlarını o alandaki tüm kayıtlarda yer
alan metinlerin tamamının görüneceği en dar genişliğe getirir. Bu yöntem özellikle
en uzun girdinin ne kadar olduğunu göremediğiniz büyük bir tabloda yararlı olur.
4. Tablodaki tüm satırların yüksekliğini artırmak için veri sayfasının sol tarafında
herhangi iki kayıt seçici arasındaki yatay çubuğu aşağı doğru sürükleyin.
50    Bölüm 2  Bir Veritabanı Oluşturmak

5. Giriş sekmesinde, Kayıtlar grubunda Diğer düğmesini, sonra da Satır Yüksekliği’ni


tıklayın.
6. Satır Yüksekliği iletişim kutusunda Standart Yükseklik onay kutusunu seçin ve
Tamam’ı tıklayın.
Access tüm satırların yüksekliğini varsayılan ayara getirecektir. (Bu iletişim
kutusunda satırların yüksekliğini istediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz.)
7. Adı sütununda herhangi bir yeri tıklayın. Kayıtlar grubunda Diğer düğmesini, sonra
da Sütunları Gizle’yi tıklayın.
Adı sütunu gizlenir ve sağındaki sütunlar sola kayar.

İpucu  Sütunları Gizle’yi tıklamadan önce birkaç sütun seçerseniz bunların hepsi
gizlenir. Birbirine bitişik olan sütunları Shift tuşunu basılı tutarken birinin başlığını
tıkladıktan sonra ötekinin başlığını tıklayarak seçebilirsiniz.

8. Gizli olan alanı görüntülemek için Kayıtlar grubunda Diğer düğmesini ve Sütunları
Göster’i tıklayın.
Sütunları Göster iletişim kutusu açılır.

9. Sütunları Göster iletişim kutusunda Adı onay kutusunu seçin ve Kapat’ı tıklayın.
Access Ad sütununu yeniden görüntüler.
Önemli Noktalar   51

10. Veritabanı penceresinin sağ üst köşesindeki Aşağı Geri Getir düğmesini tıklayın ve
pencereyi tablodaki tüm alanlar görünmeyecek şekilde küçültmek için sağ kenarını
sola sürükleyin.
11. Müşteri No sütun başlığını işaret edin, farenin düğmesini basılı tutarak Ad ve
Soyadı sütun başlığı üzerinde sürükleyin. Her üç sütun da seçili durumdayken
Kayıtlar grubunda Diğer düğmesini, sonra da Dondur’u tıklayın.
12. Pencereyi sağ alt köşesindeki oku tıklayarak sağa kaydırın.
İlk üç sütun görüntüde kalır.
13. Sütunları normal durumlarına döndürmek için Kayıtlar grubunda Diğer’i sonra da
Çöz’ü tıklayın.

İpucu  Sütunları gizlemek, görüntülemek dondurmak veya çözmek için gereken


komutları bir sütunun başlığın farenin sağ düğmesiyle tıkladığınızda görüntülenen
kısayol menüsünde de bulabilirsiniz.

KAPATIN  Tabloyu değişiklikleri kaydetmeden kapattıktan sonra, 04­_ Düzenle veritabanını


kapatın. Sonraki bölüme geçmeyecekseniz Access’ten çıkın.

Önemli Noktalar
l Access 2007 veritabanlarını ve tabloları hızlı ve kolay oluşturmanıza yardım edecek
şablonlar içerir.
l Tasarım görünümde, elle veya bir şablondan oluşturduğunuz herhangi bir nesneyi
değiştirebilirsiniz.
l Tüm bilgileri bir tabloda toplamak yerine çalışanlar, müşteriler ve sağlayıcı kişi
bilgileri veya kitap, video ve CD katalog bilgileri gibi bilgilerin her biri için farklı
tablolar oluşturabilirsiniz.
l Özellikler bir alana hangi verilerin girilebileceğini ve verilerin ekranda nasıl
görüneceğini belirler. Tasarım görünümünde, bazı özellikleri tabloda depolanan
verileri etkilemeden değiştirebilirsiniz ama bazılarını değiştirmek verileri
etkileyebilir; bu yüzden özellikleri değiştirirken dikkatli olmasınız.
l Bir tablonun yapısını tabloda depolanan verileri etkilemeden sütunları ve satırları
değiştirerek veya gizleyerek ayarlayabilirsiniz.
Bir Bakışta Bölüm

Başka bir Access


veritabanından bilgi
almak, sayfa 54

Bir metin
dosyasından bilgi
almak,
sayfa 65

Bir SharePoint listesi almak


veya bir Share Point listesine
bağlanmak, sayfa 60
3 Bir Veritabanını
Bilgilerle Doldurmak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Başka bir Access veritabanından bilgiler almak
4 Bir Excel çalışma sayfasından bilgiler almak
4 Bir SharePoint listesini almak veya bir SharePoint listesine bağlanmak
4 Verileri e-posta yoluyla toplamak
4 Bilgileri bir metin, XML, HTML veya dBase dosyasından almak
4 Bilgileri bir Outlook klasöründen almak

Birçok kişi bilgileri bir veritabanı tablosuna yazmaktan hoşlanmaz, o yüzden ilişkisel
bir veritabanını tasarlarken tabloları kullanıcının aynı bilgileri bir defadan fazla yazması
gerekmeyecek şekilde yapılandırmak önemli bir hedeftir. Örneğin müşteri siparişlerini
izlemek için bir veritabanı tasarlıyorsanız, satış personelinin her siparişte müşterilerin
adlarını yazmak zorunda kalmalarını istemezsiniz. Her müşteri hakkında konuyla ilgili tüm
bilgileri tutacak bir müşteri tablosu oluşturursunuz, böylece yalnızca sipariş formundaki
müşteri numarasına başvurmanız yeterli olur. Bir müşteri hakkındaki bilgi değişirse bu
bilgi yalnızca bir yerde güncellenir: Müşteri tablosunda. Bu yolla sipariş kayıtlarındaki
müşteri bilgilerinin değişmez parçası (müşteri numarası) doğru kalır. Bu sistemin başka
bir yararı yazım hatalarından ve aynı bilgilerin veritabanı boyunca farklı biçimlerde
görüntülenmesinden kaynaklanan karışıklığı azaltmasıdır.

İyi bir veritabanı tasarımı sayesinde yeni bilgiler girilirken ve veritabanının sürekliliği
sağlanırken tuş vuruşlarından tasarruf yapılır. Zaman ve emeğinizden fazlasıyla tasarruf
edebileceğiniz başka yollar da vardır. Microsoft Office Access 2007, Microsoft Office
sistemindeki diğer programlarla kolayca bilgi paylaşabilir. Başka biçimlerdeki dosyalardan
bilgi alma yoluyla bir veritabanını kolayca doldurabilirsiniz.

Bir Access veritabanında depolamak istediğiniz bilgiler herhangi bir başka elektronik
belgede zaten varsa, bu bilgileri Access’e taşıyarak yeniden yazma zahmetinden
kurtulursunuz.

   53
54    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Başka bir programda kayıtlı olan ve etkin bir şekilde kullanılan bilgileri çözümlemek
için Access’e getirmek, raporlar oluşturmak veya başka bir biçime vermek istiyorsanız,
bilgileri Access’e almak yerine veritabanını var olan bilgilere orijinal programında
bağlayabilirsiniz. Bir başka programdaki verileri bağladığınızda her iki programda da
görüntüleme, düzenleme yapabilirsiniz ve Access’te gördüğünüz bilgiler her zaman
güncel olur.

Bu bölümde, Microsoft SharePoint sitesi, Microsoft Office Outlook, metin belgesi,


XML ve HTML dosyası, başka bir veritabanı gibi farklı kaynaklardan bilgileri bir Access
veritabanına almanın farklı yollarını deneyeceksiniz. Verilerin e-posta yoluyla nasıl
toplandığını ve verilere nasıl bağlanıldığını öğreneceksiniz. Ayrıca Access 2007’ye önceki
sürümlerde oluşturulmuş bir veritabanının nasıl dönüştürüldüğünü göreceksiniz.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Başka Bir Access Veritabanından Bilgi Almak


Diyelim ki, hazır olarak birinde ürünler ve siparişler hakkında bilgilerin ötekinde de
kişi bilgilerinin olduğu tabloları içeren bir Access veritabanınız var ama düzenli olarak
kullandığınız bilgilerin tümünü içeren yalnızca bir veritabanınızın olmasını istiyorsunuz.
Ürün ve sipariş bilgilerini yeniden oluşturmak yerine onları kişiler veritabanına (veya tersi)
alarak zaman kazanabilirsiniz.

Standart Access nesnelerinin herhangi birini, tabloları, sorguları, formları, raporları,


sayfaları, makroları ve modülleri kolayca alabilirsiniz. Bir tabloyu alırken yalnızca tablo
tanımını (Tasarım görünümünde gördüğünüz yapı) veya hem verileri hem de tanımı alma
seçeneğiniz vardır.

Bir Access nesnesini alırken, nesnenin tamamı etkin veritabanına aynı ada sahip bir nesne
olarak alınır. Seçili alanları veya kayıtları alma seçeneğiniz yoktur. Etkin olan veritabanında
aynı adda bir nesne varsa, Access yeni nesneyi adının sonuna bir sayı ekleyerek alır.
Başka Bir Access Veritabanından Bilgi Almak   55

İpucu  Başka bir veritabanındaki bir tablodaki alanların veya kayıtların yalnızca bir bölümü
gerekiyorsa yalnızca gerek duyduğunuz bilgileri seçmek üzere bir sorgu hazırlayabilir sonra
da sorgunun sonuçlarını bir tablo olarak alabilirsiniz. Alternatif olarak tabloyu alıp Tasarım
görünümünde düzenleyebilir veya sorgular kullanarak temizleyebilirsiniz.

Bu alıştırmada bir Access veritabanından diğerine tablolar alacaksınız.

KULLANIN  01_AccessAl ve 01_Ürünler veritabanlarını kullanın. Bu uygulama dosyaları


AA_Access2007 altındaki Bölüm03 klasöründedir.
AÇIN  01_AccessAl veritabanını açın.

1. Dış Veri sekmesinde Al grubundaki Access düğmesini tıklayın.


Dış Veri Al sihirbazı açılır. Sihirbazın sayfaları seçtiğiniz alma işlemine özeldir, yani
bu durumda başlık çubuğunda Access Veritabanı görünür.

2. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Gözat’ı tıklayın.


3. Dosya Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne
gidin, 01_Ürünler veritabanını tıkladıkdan sonra Aç’ı tıklayın.
56    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

4. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Tabloları, sorguları, formları,


raporları, makroları ve modülleri geçerli veritabanına al seçeneği seçili olarak
Tamam’ı tıklayın.
Nesneleri Al iletişim kutusu açılır.

5. Listedeki her iki tabloyu da (Kategoriler ve Ürünler) da seçmek için Tümünü Seç’i
tıklayın. Tabloları almak için Tamam’ı tıklayın.
Access alma adımlarını kaydetme seçeneği sunar. Bu alıştırma için gerek yoktur ama
bu işlemi sık tekrarlarsanız bunu yapmak size zaman kazandırır.
6. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.
7. Kayıtların veritabanına alındığını onaylamak için Tablolar listesinde Kategoriler ve
Ürünler tablolarını açın.

KAPATIN  01_AccessAl veritabanını kapatın.


Bir Excel Çalışma Sayfasından Bilgi Almak   57

Bir Veritabanını Access’in Önceki Sürümlerinden Dönüştürmek


Access 2007’de veriler önceki sürümlerinden farklı bir biçimde depolanır.
Access önceki sürümlerde oluşturulan veritabanlarını açabilir ve bilgileri önceki
sürümlere kaydedebilir ama Access’in önceki sürümleri 2007 biçiminde kaydedilen
veritabanlarını açamaz.

İleride Access’in önceki sürümünü kullanarak bir veritabanı üzerinde çalışmanız


gerekecekse veritabanını olduğu biçimde bırakabilirsiniz çünkü Access 2007
onu aynı biçimde açıp otomatik olarak kaydedecektir. Ancak Access 2007’de
yeni olan bazı özellikler veritabanını yeni biçime güncelleştirmediğiniz sürece
kullanılamayacaktır.

Bir veritabanını Access’in önceki sürümlerinden dönüştürmek için aşağıdaki adımları


izleyin:

1. Veritabanını açın.
2. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Farklı Kaydet’i işaret edin, Access 2007
Microsoft Office
Düğmesi Dosya Biçimi’ni tıklayın.
3. Veritabanını Dönüştür iletişim kutusunda veritabanı için bir ad ve konum
belirleyin, Kaydet’i tıklayın.
Veritabanınızın Access 2007 biçiminde kaydedildiğini ve önceki Access
sürümleriyle açılamayacağını bildiren bir ileti kutusu görünür.

Bir Excel Çalışma Sayfasından Bilgi Almak


Access Microsoft Office Excel ile birlikte iyi çalışır. Çalışma sayfalarının tamamını veya
bir adlandırılmış aralığı çalışma sayfasından yeni bir tabloya (alma işlemi sırasında
oluşturulacak) veya var olan bir tabloya alabilirsiniz. Bir çalışma sayfasından ya da
aralıktan belirli alanları da alabilirsiniz.

Excel, doğrudan Access’e alınacak şekilde ayarlanmamış olan bilgilerin alınmasında


kullanılacak iyi bir ara biçimdir. Örneğin alanları eklemek veya kaldırmak, birleştirmek
veya bölmek veya veriyi Access’e almadan önce işlemek için matematiksel işlevler
kullanmak istiyorsanız Excel bunları yapmanın tam yeridir.
58    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Bu alıştırmada Access veritabanındaki bir tabloya bir Excel çalışma sayfasından müşteri
bilgilerini alacaksınız.

KULLANIN  02_ExcelAl veritabanını ve 02_Müşteriler çalışma kitabını kullanın. Bu


uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm03 alt klasöründedir.
AÇIN  02_ExcelAl veritabanını açın.

1. Dış Veri sekmesinde Al grubundaki Excel düğmesini tıklayın.


Dış Veri Al sihirbazı açılır.
2. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Gözat’ı tıklayın.
3. Dosya Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne
gidin, 02_Müşteriler çalışma kitabını tıkladıktan sonra Aç’ı tıklayın.
4. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Kayıtların bir kopyasını tabloya
ekle seçeneğini seçin, listede Müşteriler’i tıkladıktan sonra Tamam’ı tıklayın.
Elektronik Tablo Alma Sihirbazı açılır.


Bir Excel Çalışma Sayfasından Bilgi Almak   59

Önemli  Var olan bir tabloya bilgi alınırken tüm alan adları ve veri türleri tam olarak
uyuşmalıdır; yoksa Access dosyayı alamaz ve bir hata görüntüler. Yapı uyuşmakla
birlikte bir alandaki veri çok büyük olursa veya o veride bazı başka küçük sorunlar
varsa Access bu alanı içeren kaydı istenen tablo yerine bir AlmaHatası tablosuna
alabilir. Sorunu AlmaHatası tablosunda giderebilir sonra da kaydı kopyalayıp doğru
tablonun içine yapıştırabilirsiniz.

Sihirbazın ilk sayfasında çalışma sayfasının veya seçili çalışma sayfasının


adlandırılmış aralığının içeriğine göz atabilirsiniz. Seçili çalışma sayfasındaki veya
adlandırılmış aralıktaki örnek veriler sayfanın altında görünür.
5. Çalışma Sayfalarını Göster listesinde Müşteriler seçiliyken İleri’yi tıklayın.

6. İlk Satır Sütun Başlıklarını İçerir onay kutusu seçili değilse bu kutuyu seçin.
7. İleri’yi tıkladıktan sonra Son’u tıklayın.
Access çalışma sayfasını Müşteriler tablosuna alır.
8. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.
9. Access’in müşteriler listesini aldığını onaylamak için Müşteriler tablosunu açın.

KAPATIN  02_ExcelAl veritabanını kapatın.


60    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Bilgilere Bağlanmak
Veriyi başka bir programdan Access veritabanına almak yerine, programa
bağlanabilirsiniz. Kendi veritabanınızda depolanan veriyle çalışmak daha hızlı,
güvenli ve esnek olsa da bazen bağlanmayı tercih edebilirsiniz.

Başka bir Access veritabanındaki veya farklı bir programdaki veriye bağlanmanın en
yaygın nedeni verinin size ait olmamasıdır. Kuruluşunuzdaki başka bir bölüm veriyi
bir SQL veritabanında tutuyor olabilir ve size tabloları ve sorguları okuyabileceğiniz
ama değiştiremeyeceğiniz şekilde izin verebilir. Diğer nedenler arasında güvenlik ve
veri dağıtımını kolaylaştırmak yer alır.

Bir uygulamadaki bilgileri alabileceğiniz halde, bağlanmayı tercih edebilirsiniz.


İşlemdeki tek fark Dış Veri Al sihirbazındaki Verilerin Kaynağını Ve Hedefini
Seçin sayfasında seçtiğiniz seçenektir. Al ya da Ekle seçeneği yerine Bağlı Tablo
Oluşturarak Veri Kaynağına Bağla seçeneğini seçin.

Yerel ağdaki (LAN) bir dosyaya bağlanırsanız ağ sürücüsüne bağlanmak yerine


evrensel adlandırma kuralı (UNC) yolunu kullanın. Bir UNC yolu bilgisayar adıyla
birlikte sürücü harfini ve klasör adlarını içerir, bu yüzden değişebilmesi daha
zordur.

Access bağlantılı tablonun simgesinin solunda bir ok görüntüler.

Bir SharePoint Listesi Almak veya Bir SharePoint


Listesine Bağlanmak
Kuruluşunuzda Microsoft SharePoint ürünleriyle ve teknolojileriyle yapılandırılmış bir
işbirliği sitesi kullanılıyorsa Access’te SharePoint listelerinin içeriğiyle tıpkı diğer içeriklerle
çalışabildiğiniz gibi çalışabilirsiniz.

Bir listeyi Access’e iki yoldan biriyle getirebilirsiniz: Bir SharePoint listesini alarak veya bir
SharePoint listesine bağlanarak.

Bir SharePoint listesinin alınmasıyla hedef Access veritabanında listenin bir kopyası
oluşturulur. Alma işlemi sırasında kopyalamak istediğiniz listeleri belirleyebilir ve seçili her
liste için listenin tamamını mı yoksa yalnızca belirli bir görünümü mü almak istediğinizi
belirtebilirsiniz. Alma işlemi Access’te bir tablo oluşturur sonra da kaynak listeden (veya
görünümden) sütunları veya öğeleri bu tabloya alanlar ve kayıtlar olarak kopyalar.
Access’te veya SharePoint’te alınan verilere yapılan değişiklikler çoğaltılmayacaktır.
Bir SharePoint Listesi Almak veya Bir SharePoint Listesine Bağlanmak   61

Örneğin Access’te depolanan verileri güncelleştirmek için listeyi tekrar alma olasılığınız
varsa alma parametrelerini kaydedebilirsiniz. Kaydedilen alma işlemini tekrarlamak için
Dış Veriler sekmesinde, Al grubunda, Kaydedilen Almalar düğmesini tıklayın, istediğiniz
alma tanımlamasını seçin ve Çalıştır’ı tıklayın.

Access’te bir SharePoint listesinin verileriyle çalışmak ama bilgileri her iki konumda da
geçerli tutmak isterseniz bir bağlantılı tablo oluşturun. Her iki işlem de aynı şekilde
gerçekleştirilir. Bağlantılı tablolar, Access Gezinti Bölmesin’de sarı bir tabloyu gösteren
mavi bir okla belirtilir. Görünümü yenilediğinizde Access’te güncelleştirdiğiniz bilgiler
SharePoint listesin yansıtılır veya bunun tersi olur.

Alınan Listeler

Bağlantılı Listeler

Bu alıştırmada bir işbirliği sitesinden bir SharePoint listesini alma işlemini göstereceğiz.

1. Almak istediğiniz listeleri içeren SharePoint sitesini bulun ve site adresini not edin.
Geçerli bir site adresi http:// ile başlar, ardından sunucunun adı ve belirli bir sitenin
sunucudaki yolu gelir. Örneğin http://örnek veya http://örnek/satışlar/dönemsel/.
2. SharePoint sitesinde veritabanına kopyalamak istediğiniz listeleri belirleyin sonra da
listenin tamamını mı, yalnızca belirli bir görünümü mü istediğinize karar verin.
Tek bir alma işleminde birden çok listeyi alabilirsiniz ama her listenin yalnızca
bir görünümünü alabilirsiniz. Standart görünümlerden biri gereksinimlerinize
62    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

uymazsa devam etmeden önce yalnızca istediğiniz alanları ve listeleri içeren özel bir
görünüm oluşturun.
3. Kaynak listedeki veya görünümündeki sütunları gözden geçirin ve listeyi almak
istediğiniz veritabanını belirleyin.
Bir SharePoint listesini aldığınızda Access kaynak listeyle aynı adda bir tablo
oluşturur. Bu ad zaten kullanılıyorsa Access yeni tablo adına bir sayı ekler; örneğin
Kişiler1. (Kişiler1 de kullanılıyorsa Access Kişiler2’yi oluşturur ve bu şekilde devam
eder.)

İpucu  Access hiçbir zaman hedef veritabanındaki bir tablonun üzerine yazmaz veya
bir liste veya görünümün içeriğini var olan bir tabloya eklemez.

4. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, SharePoint Listesi düğmesini tıklayın.


Dış Veri Al sihirbazı bilinen sitelerin listesini göstererek açılır. Bu listeyle sınırlı
değilsinizdir.
5. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında, SharePoint sitesi belirt altında,
bağlanmak istediğiniz sitenin adresini tıklayın veya alttaki kutuya yazın.
6. Kaynak verileri al veya Veri kaynağına bağla seçeneğini seçin ve İleri’yi tıklayın.
Sonra, sorulduğunda site kimlik bilgilerinizi girin.
Verileri Listeden Alın sayfasında, seçilen SharePoint sitesindeki tüm listeler gösterilir.

Sorun Giderme  Bu yazılımın deneme sürümünde, Alınacak Öğeler listesi Adım 8’e
kadar her SharePoint listesi için bir liste kutusu içerecek şekilde güncellenmiyordu. Bu
durum yazılımın son sürümünde düzeltilmiş olabilir.

7. Al sütununda, veritabanınıza almak istediğiniz her listenin onay kutusunu seçin.


8. Alınacak Öğeler sütununda, seçilen her liste için, veritabanına almak istediğiniz
görünümü (verilerin düzeni) seçin.

Sorun Giderme  Alınacak Öğeler listesi almak istediğiniz SharePoint listesi için bir
liste kutusu içermiyorsa, liste kutusunun olması gereken sütunu tıklayın, liste kutusu
görünecektir. Bu durum yazılımın son sürümünde düzeltilmiş olabilir.

9. Başka bir listede depolanan değerleri arayan alanların kimlikleri yerine görüntü
değerlerini al onay kutusu seçili olarak Tamam’ı tıklayın.
Bir SharePoint Listesi Almak veya Bir SharePoint Listesine Bağlanmak   63

Bu seçenek seçili listelerdeki arama sütunları için hangi verilerin alınacağını belirler.

Access listeleri alırken ilerleme çubuğu görünmez ve bu işlem biraz zaman alabilir.
Tamam düğmesini bir defadan fazla tıklamamaya çalışın. Alma işlemi tamamlanınca
sihirbazın son sayfası görünür.
10. Alma parametrelerini yeniden kullanmak isterseniz Alma adımlarını kaydet onay
kutusunu seçin. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında tanımlama için bir ad ve
açıklama girin ve Al’ı Kaydet’i tıklayın.

İpucu  Microsoft Office Outlook 2007 kullanıyorsanız Outlook Görevi Oluştur onay
kutusunu seçerek kaydedilen alma tanımlamasına karşılık gelen bir görevi takviminize
işaretleyebilirsiniz.

Bir listeyi aldıktan veya bir listeye bağlandıktan sonra, oluşan tabloyu Veri Sayfası
görünümünde açın. Alanların ve kayıtların tümünün alındığından ve bir hata
olmadığından emin olun. Veri türünü ve diğer alan özelliklerini Tasarım görünümüne
geçerek gözden geçirebilirsiniz.
64    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Verileri E-Posta Yoluyla Toplamak


Microsoft Office Outlook 2007 kullanıyorsanız başkalarına e-posta olarak
gönderebileceğiniz formlar oluşturabilir, sonra da yanıtları bir veritabanı tablosuna
otomatik olarak ekleyebilirsiniz. Bunu e-posta yoluyla anketleri, durum raporlarını,
siparişleri veya arızaları işlemek için kullanabilirsiniz. Biraz hayal gücüyle bu özelliğin
kullanımları neredeyse sınırsız olur.

Bu işlemin yapılması için anket alıcılarının HTML olarak biçimlendirilmiş e-postayı


destekleyen bir e-posta istemcilerinin olması gerekmektedir; çoğu e-posta istemcisi bunu
desteklemektedir.
Ayrıca Bakınız  E-posta anketlerine koyabileceğiniz ek seçenekler ve düzeltmeler hakkında
bilgi için Access Yardımı’na bakın.

Verileri E-posta İletileriyle Topla sihirbazı sizi bir e-posta anket formu oluşturma işlemine
yönlendirir. Bilgisayarınıza yüklenen uygulamalara bağlı olarak farklı türlerde anketler
oluşturabilirsiniz.

1. Anketinize eklemek istediğiniz alanları içeren bir tablo oluşturun. Ekleme noktasını
ilk boş kayda konumlandırın.
2. Dış Veri sekmesinde, Veri Topla grubunda, E-posta Oluştur düğmesini tıklayın.
3. Formu oluşturmak, tablodaki alanları eklemek ve yeniden sıralamak, alan
etiketlerini değiştirmek, anket sonuçlarının verileceği Outlook klasörünü belirlemek,
Outlook’un özgün Access veritabanı tablosuna otomatik olarak yanıtları eklemesini
sağlamak için seçim yapmak ve anket alıcılarını belirlemek için sihirbazdaki adımları
izleyin.
Outlook’un anket yanıtlarını veritabanına eklemesini sağlamazsanız, bu durumda
tek tek anket yanıtlarının her birini Outlook’ta farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan
sonra, Veriyi Microsoft Office Access‘e Ver’i tıklayarak elle ekleyebilirsiniz.
4. Oluşturulacak e-posta iletisinin metnini özelleştirin, sonra da E-posta iletisini
oluşturun sayfasında Oluştur’u tıklayın.

Sorun Giderme  Veritabanının özel kullanım kilidi durumunda açılmış olduğunu


belirten bir uyarı görebilirsiniz. Bunun için endişelenmeyin. E-postayı gönderdikten
sonra veritabanını kapatabilir, sonra da onu yeniden kilitsiz açabilirsiniz.

Outlook açılır (açık değilse) ve seçili tabloyu temel alan bir formla birlikte genel bir
ileti gösterilir.
5. İletide istediğiniz değişikliği yapın, anket alıcılarının adreslerini ekleyin ve gönderin.
Verileri E-Posta Yoluyla Toplamak   65

Bir veri toplama e-posta iletisini birden çok kişiye gönderirken Kime kutusuna kendi
e-posta adresinizi ve Gizli kutusuna diğer kişilerin adreslerini yazmak iyi bir e-posta
geleneğidir. Bu yolla bir ileti alıcısı Tümünü Yanıtla’yı tıklayarak yanıtı tüm alıcıların yerine
yalnızca size göndermiş olur.

İleti alıcıları iletinizi yanıtlayarak ankete yanıt verirler. Outlook anket yanıtlarını Access
Veri Toplama Yanıtları klasörüne (gerek duyduğunuz ilk anda oluşturduğu) verir. Bu
klasörde tek tek anket yanıtlarını, her biri için veri toplama işleminin durumunu ve ilk
tablodaki anket verilerini görüntüleyebilirsiniz.

Access’in ileti yanıtlarını işleme yolunu değiştirmek ve iletileri yeniden göndermek veya
silmek için tabloyu görüntüleyin sonra da Veri Topla grubunda, Yanıtları Yönet düğmesini
tıklayın.

Bir Metin Dosyasından Bilgi Almak


Metin dosyaları tüm belge türlerinin ortak paydasıdır. Sözcük ve sayılarla çalışan hemen
her program bir çeşit metin dosyası üretir. Access sınırlı ve sabit genişlikteki metin
dosyalarından sütunlu veriler (tablolar ve listeler) alabilir.

Bir sınırlı metin dosyasında her kayıt satır sonunda biter ve her alan sonraki alandan
sınırlayıcı adı verilen bir virgül veya özel karakterle ayrılır. Bir alan bu özel karakterlerden
birini içeriyorsa alanın tamamını tırnak içine almanız gerekir. (Bazı kişiler özel durumları
arayıp bulmak zorunda kalmamak için tüm alanları tırnak içine alır.)

Bir sabit genişlikli metin dosyasında her kayıttaki aynı alan, aynı sayıda karakter içerir.
Gerçek veri bir alanı doldurmazsa, alan sonraki alanın başlama noktasına kadar her
kayıtta aynı sayıda karakter olacak şekilde boşluklarla doldurulur. Örneğin, ilk alan 12
karakter içeriyorsa, ilk alandaki gerçek veri 4 karakter olsa bile, ikinci alan her zaman
kaydın başlangıcından itibaren 13 karakter sonra başlar.

Eskiden sabit genişlikli metin dosyalarını veritabanlarına almak zordu çünkü her alandaki
karakter sayısını dikkatlice saymanız, sonra da veritabanındaki veya alma programındaki
alanın boyutunu belirlemeniz gerekiyordu. Herhangi bir alanın uzunluğu bir karakter bile
eksik olsa o noktadan sonraki tüm kayıtlar karışırdı. Access’le bu artık bir sorun olmaktan
çıkmıştır çünkü Metin Al sihirbazı sabit genişlikli metnin alınmasını kolaylaştırmıştır.
Birçok eski programın verilerini Access’e almanın tek yolu, verileri sabit genişlikli metin
dosyasına vermek sonra da bu dosyayı Access’e almaktır.

Bu alıştırmada virgülle sınırlandırılmış bir metin dosyasından Access veritabanındaki bir


tabloya bilgiler alacaksınız.
66    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

KULLANIN  05_MetinAl veritabanını ve 05_Çalışanlar metin dosyasını kullanın. Bu


uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm03 alt klasöründedir.
AÇIN  05_MetinAl veritabanını açın.

1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Metin Dosyası düğmesini tıklayın.

İpucu  Metin dosyalarının genelde bir .txt uzantısı olur. Ancak bazı programlar
sınırlandırılmış metin dosyalarını .cvs veya .tab uzantısıyla kaydederler. Ara sıra .asc
(ASCII için) uzantılı metin dosyaları da görürsünüz. Sabit genişlikli metin dosyaları
bazen .prn (printer için) uzantısıyla kaydedilmektedir ama Access bu uzantıyı tanımaz,
bu yüzden bu uzantıyı Access’in tanıdığı bir uzantıyla yeniden adlandırmanız
gerekmektedir. Access kabul edilebilir uzantılı tüm dosyaları aynı şekilde işler.

2. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Gözat’ı tıklayın.


3. Dosya Aç iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne
gidin, 05_Çalışanlar metin dosyasını tıkladıktan sonra Aç’ı tıklayın.
4. Kayıtların bir kopyasını tabloya ekle seçeneğini seçin ve listede Çalışanlar’ı tıklayın.
Tamam’ı tıklayın.
Metin Alma sihirbazı seçili metin dosyasının içeriğini göstererek açılır.

Her bilgi alanı tırnak işaretleri içine alınmıştır ve alanlar noktalı virgülle ayrılmıştır.
Bir Metin Dosyasından Bilgi Almak   67

5. Gelişmiş düğmesini tıklayın.


05_Çalışanlar Alma Belirtimi iletişim kutusu açılır. Varsayılan ayarları
değiştirebilirsiniz.

İpucu  Varsayılan ayarlardan farklı ayarlarla birkaç dosyayı almak isterseniz yeni
ayarları belirleyip kaydedebilirsiniz. Sonra diğer dosyaların her birini açarken bu
iletişim kutusunu görüntüleyip kaydedilen belirtimleri seçmek ve yüklemek için
Belirtimler düğmesini tıklayabilirsiniz.

6. Alma Belirtimi iletişim kutusunda İptal’i seçin. Metin Al sihirbazında İleri’yi tıklayın.
Sihirbaz öğelerin noktalı virgülle ayrıldığı varsayımına dayanarak dosyayı alanlara
ayırır. Burada gördüğünüz düzenli sütunlardan bu varsayımın doğru olduğu açıktır.
Sütunlar karışmış olsaydı, bu sayfanın üstündeki seçeneklerden farklı bir sınırlayıcı
seçebilirdiniz.

7. İlk Satır Alan Adlarını İçerir onay kutusunu seçin, İleri’yi tıklayın. Son’u tıklayın.
Access metin dosyasını Çalışanlar tablosuna alır.
8. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.
9. Access’in metin dosyasından yedi kayıt aldığını onaylamak için Çalışanlar tablosunu
açın.

KAPATIN  05_MetinAl veritabanını kapatın.


68    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Diğer Kaynaklardan Bilgi Almak


Access 2007 Dış Veri sekmesinin Al grubundaki Diğer listesinde az kullanılan
alınabilecek dosya türleri yer alır. Bunlar aşağıdaki dosya türleridir:

l ODBC Veritabanı (Access ve Microsoft SQL Server gibi çeşitli dosya türlerini
içerir)
l HTML Belgesi

l Outlook Klasörü

l dBASE Dosyası

l Paradox Dosyası

l Lotus 1-2-3 Dosyası

Bu dosya türlerinin herhangi birinden veri alma işlemi için aynı genel yöntem
kullanılır. Dış Veri Al sihirbazı sizi yönlendirir. Sonraki üç alıştırmada bu dosya
türlerinin birkaçından veri alarak bunu denemiş olacaksınız.

Bir XML Dosyasından Bilgi Almak


Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML-Extensible Markup Language) dosyaları
programlar arasında bilgi alışverişi yapmak için hem Web’de hem de Web dışında sıkça
kullanılmaktadır. XML dosyaları HTML dosyalarına iki açıdan benzemektedir: Her ikisi
de etiketler içinde biçimlendirmenin belirtildiği düz metin dosyalarıdır ve her ikisinde
de başlangıç ve bitiş etiketi kullanılır. Ancak HTML etiketleri öğelerin nasıl görünmesi
gerektiğini tanımlarken, XML etiketleri bir belgedeki öğelerin yapısını belirler. Ayrıca XML
etiketi adı üzerinde, genişletilebilirdir; kendi etiketinizi eklemenin yolları vardır. Aşağıda
basit bir XML dosyasına örnek verilmiştir:

<?xml version=”1.0”?>
<SİPARİŞ>
<MÜŞTERİ>Müge Atak</MÜŞTERİ>
<ÜRÜN>
<ÖĞE>Saksı Toprağı</ÖĞE>
<FİYAT>8,65 YTL</FİYAT>
<MİKTAR>1 paket</MİKTAR>
</ÜRÜN>
</SİPARİŞ>

Bu basit dosya, Müge Atak (müşteri) 8,65 YTL’ye (fiyat) bir paket (miktar) Saksı Toprağı
(öğe) için verdiği siparişi tanımlamaktadır. Gördüğünüz gibi verinin görünümü yerine
yapısı etiketlendiğinde veriyi bir veritabanı tablosuna kolayca alabilirsiniz. Bu amaçla
Bir XML Dosyasından Bilgi Almak   69

oluşturulan gerçek dosyada <sipariş> ile </sipariş> arasındaki blok her bir sipariş için
tekrarlanır.

Bir Access tablosundaki bilgiler veriler ve yapıdan oluşmaktadır. Tablo XML’e verildiğinde
veriler ve yapı şema denilen ayrı dosyalara verilebilir, bu durumda veriler bir .xml
dosyasına, yapı bir .xsd dosyasına konur. (Yapı .xml dosyasına da katıştırılabilmektedir.)
Sonraki alıştırmada Siparişler dosyası hem verileri hem de yapıyı içermekte, Sipariş
Ayrıntıları dosyasıysa verileri bir dosyada, yapıyı başka bir dosyada depolamaktadır.
Yapının bir .xsd dosyasında depolanması durumunda bu dosyanın kendisiyle eşleşen .xml
dosyasıyla aynı klasörde olduğundan emin olun, yoksa Access verileri alır ve tüm alanlara
varsayılan özellikleri atar.

Bu alıştırmada XML belgelerini bir Access veritabanına alacaksınız.

KULLANIN  06_XMLAl veritabanını, 06_Siparişler ve 06_SiparişAyrıntıları XML ve


şema dosyalarını kullanın. Bu uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm03 alt
klasöründedir.
AÇIN  06_XMLAl veritabanını açın.

1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, XML Dosyası düğmesini tıklayın.


Dış Veri Alma sihirbazı açılır.
2. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Gözat’ı tıklayın.
3. Dosya Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne
gidin.
70    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

4. 06_Siparişler XML veri dosyasını tıkladıktan sonra Aç’ı tıklayın.


Bilgisayarınız bilinen dosya türleri için uzantıları gizlemeye ayarlandıysa
uzantıları göremezsiniz ama her dosya adını işaret ederek ekran ipucunda
görütüleyebilirsiniz.
5. Veri kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Tamam’ı tıklayın.
XML Al iletişim kutusu açılır.

İpucu  Siz XML verisini alırken veya verirken Access 2007, XML verisine bir dönüşüm
komut dosyası uygulayabilir. Dönüşümler XML verisini diğer biçimlere dönüştüren bir
şablon türüdür. Alma sırasında bir dönüşüm uygulanırsa veri tabloya girmeden önce
dönüştürülür böylece bir XML dosyasını farklı bir tablo yapısına uyarlayabilirsiniz.
Dönüşümlerin kullanılması hakkında daha fazla bilgi için Access Yardım dosyasına
başvurun.

6. Yapı ve Veri alma seçeneği seçiliyken Tamam’ı tıklayın.


Access 06_Siparişler dosyasını alır ve alınan verilerle Siparişler tablosunu oluşturur.
7. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.
8. 06_SiparişAyrıntıları XML veri dosyasını (.xml uzantılı dosya, .xsd uzantılı değil)
almak için 1’den 7’ye kadar olan adımları tekrarlayın.
9. Access’in veri ve yapıyı aldığını onaylamak için Siparişler ve Sipariş Ayrıntıları
tablolarını açın.
Bir HTML Dosyasından Bilgi Almak   71

KAPATIN  06_XMLAl veritabanını kapatın.

Bir HTML Dosyasından Bilgi Almak


Web sayfalarını oluşturmak için kullanılan Köprü Metni İşaretleme Dilini (HTML
–Hypertext Markup Language) duymuşsunuzdur. HTML bir Web tarayıcısında
görüntülenecek metnin görünüşünü ve hizalamasını denetlemek için etiketler kullanır.
Bir Web sayfasında tablo görüntülemek için tablonun öğeleri yani satırları ve hücreleri
uygun HTML etiketleri içine alınır. Örneğin basit bir HTML tablosu aşağıdaki gibidir:

.
.
.
<table>
<tr>
<td>Soyadı</td><td>Adı</td>
</tr>
<td>Ardıç</td><td>Nilgün</td>
</tr>
</table>
.
.
.

Tabii ki tablonun üstünde ve altında daha başka metin ve etiketler de olabilir ve çok az
tablo bu kadar basittir ama bu örnek genel bir fikir vermek içindir. Bir HTML belgesinde
verilerin Web tarayıcısında görüntülendiğinde tablo gibi görünmesini sağlayan <table>,
<tr> (table row) ve <td> (table data) etiketleridir.
72    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Office 2007 programlarının tümü bir belgeyi HTML biçiminde kaydedebilmekte, belli
bir ölçüde, başka bir program tarafından HTML biçiminde kaydedilmiş bir belgeyi
okuyabilmekte ve alabilmektedir. Bir HTML belgesini Access’e almayı denediğinizde
Access belgeyi çözümleyecek ve yapılandırılmış veri gibi görünen her şeyi belirleyecektir.
Daha sonra Access’in bulduklarına bakabilir ve alıp almamaya karar verebilirsiniz.

Önemli  Var olan bir tabloya veri almak istiyorsanız ama verinin yapısı tablonun yapısıyla
aynı değilse, veriyi Excel’e alıp gerekli düzenlemelerden sonra Access’e almanız en kolay
yoldur.

Bu alıştırmada bir HTML belgesinden Access veritabanındaki bir tabloya bilgiler


alacaksınız.

KULLANIN  07_HTMLAl veritabanını ve 07_YeniMüşteri HTML dosyasını kullanın. Bu


uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm03 alt klasöründedir.
AÇIN  07_HTMLAl veritabanını açın.

1. Müşteriler tablosunu açın ve 107 kayıt içerdiğine dikkat edin ve tabloyu kapatın.
2. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Diğer düğmesini tıkladıktan sonra listede HTML
Belgesi’ni tıklayın.
Dış Veri Alma sihirbazı açılır.
3. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Gözat düğmesini tıklayın.
4. Dosya Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne
gidin, 07_YeniMüşteri HTML dosyasını tıkladıktan sonra Aç’ı tıklayın.
5. Kayıtların bir kopyasını tabloya ekle seçeneğini seçin, listede Müşteriler’i
tıkladıktan sonra Tamam’ı tıklayın.
HTML Alma sihirbazı açılır.
Sihirbaz satırlara ve sütunlara bölünmüş olan 07_YeniMüşteri’nin içeriğini
görüntüler. Bir dosya birden çok tablo ve liste içeriyorsa sihirbaz bunları burada
görüntüler ve siz de almak istediğinizi seçebilirsiniz.
Bir HTML Dosyasından Bilgi Almak   73

6. İlk Satır Sütun Başlıklarını İçerir onay kutusunu seçin ve Son’u tıklayın. Ondalık
ayırıcı ile metin sınırlayıcısının eşleştiğini bildiren bir uyarı alırsanız, HTML Alma
Sihirbazı’nda Gelişmiş düğmesini tıklayarak Ondalık Simge kutusundaki virgülü
nokta ile değiştirin.
Access, bilgileri Müşteriler tablosuna alır.

İpucu  Bir sihirbazdaki Son düğmesini etkin olduğu herhangi bir anda tıklayarak
sihirbazın sonraki adımlarında varsayılan ayarları kabul etmiş olursunuz.

7. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.


8. Müşteriler tablosunu 110 kayıt içerdiğini onaylamak için açın. (Tablodaki 107 kayda
HTML dosyasından alınan 3 kayıt eklenmiştir.)

KAPATIN  07_HTMLAl veritabanını kapatın.


74    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Bir Outlook Klasöründen Bilgi Almak


Bir Access veritabanına Microsoft Office Outlook’tan adres rehberleri ve klasörleri
alabilirsiniz. Örneğin Outlook’ta üyesi olduğunuz bir kulübün tüm üyelerinin bilgileri
varsa ve bunları bir veritabanına almak istiyorsanız bu özellik yararlı olabilir.

Bu alıştırmada bir Outlook klasöründen Access veritabanındaki yeni bir tabloya veriler
alacaksınız.

KULLANIN  Bu alıştırma için Outlook Kişiler klasörünü kullanın. Kişiler klasörünüz boşsa
bazı kişi kayıtları oluşturun veya alıştırmada başka bir klasör kullanın.
YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Outlook’u yükleyin ve yapılandırın.
AÇIN  Boş bir veritabanı açın.

1. Boş veritabanını Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne OutlookAl


adıyla kaydedin.
2. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Diğer listesinde, Outlook Klasörü’nü tıklayın.
Dış Veri Alma sihirbazı açılır.
3. Kaynak verileri geçerli veritabanında yeni bir tabloya al seçeneği seçiliyken
Tamam’ı tıklayın.
Exchange/Outlook Alma sihirbazı açılır.

Sihirbazda Outlook sürümünüzdeki tüm adres rehberlerinin ve klasörlerinin listesi


gösterilir. Gerekirse istediğiniz klasörü bulmak için bir klasörün yanındaki Genişlet
(+) ya da Daralt (-) düğmesini tıklayın.
Bir Outlook Klasöründen Bilgi Almak   75

4. Posta kutusu klasörünü genişletin, Kişiler klasörünü tıkladıktan sonra İleri’yi tıklayın.
Sihirbazda Kişiler dosyasındaki tüm olası alanlar gösterilir. Bir alan hakkındaki
bilgileri alanı tıklayarak görebilirsiniz. O anda seçili olan alanın alan adını ve
veri türünü düzenleyebilir ve alanın dizinini oluşturmayı ya da alanı almayı
belirleyebilirsiniz.

5. Alan Seçenekleri sayfasında boş bir alan tıklayın ve Access’e o alanı atlamasını
bildirmek için Alanı alma (Atla) onay kutusunu seçin. İleri’yi tıklayın.
Sihirbaz birincil anahtar seçeneklerini sunar. Anahtarı Access’in oluşturmasını,
kendiniz oluşturmayı ya da hiç oluşturmamayı seçebilirsiniz.
6. Birincil Anahtar sayfasında Access birincil anahtarı eklesin seçeneği seçiliyken
İleri’yi tıklayın. Klasörün içeriğini almak için Son’u tıklayın.
7. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.
8. Almak istemediğinizi belirttiğiniz alanın dışındaki tüm alanların alındığını
onaylamak için Kişiler tablosunu açın.

KAPATIN  OutlookAl veritabanını kapatın.


76    Bölüm 3  Bir Veritabanını Bilgilerle Doldurmak

Bir dBASE Dosyasından Bilgi Almak


Access dışındaki programlarda oluşturulan veritabanlarından bilgi almak genellikle ya
hep ya hiç durumundadır ve çoğu zaman aldığınız şey size tam gereken biçimde olmaz.
Örneğin işlem kayıtlarının her kayıtta ürün veya alıcı adı gibi gereksiz bilgiler içerdiğini
görebilirsiniz. Kişiler hakkında bilgiler içeren bir veritabanında tam ad ve adres tek bir
alanda olabilir ama siz ad, soyad, cadde, vb. için ayrı alanların olmasını tercih edebilirsiniz.
Bilgileri olduğu gibi aldıktan sonra Access’te işleyebilir veya bilgileri Excel veya Microsoft
Office Word gibi başka programlara taşıyabilir ve Access’e almadan önce orada
işleyebilirsiniz.

Access aşağıdaki dBASE, Paradox ve Lotus 1-2-3 sürümlerinden veriler alabilir.


Program Sürümler
dBASE III, IV, 5 ve 7
Paradox 3, 4, 5, 8
Lotus 1-2-3 WKS, WK1, WK3, WK4
Bu alıştırmada Access veritabanındaki bir tabloya bir dBASE dosyasından bilgiler
alacaksınız. Diğer dosya türlerini alma işlemleri temelde aynıdır.

KULLANIN  09_VeritabanıAl veritabanını ve 09_Sevk dBASE dosyasını kullanın. Bu


uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm03 klasöründedir.
AÇIN  09_VeritabanıAl veritabanını açın.

1. Dış Veri sekmesinde, Al grubunda, Diğer listesinde, DBASE Dosyası’nı tıklayın.


Dış Veri Alma sihirbazı açılır.
2. Verilerin kaynağını ve hedefini seçin sayfasında Gözat düğmesini tıklayın.
3. Dosya Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm03 klasörüne
gidin, 09_Sevk dosyasını tıkladıktan sonra Aç’ı tıklayın.
4. Kaynak verileri geçerli veritabanında yeni bir tabloya al seçeneğini seçin ve
Tamam’ı tıklayın.
5. Alma Adımlarını Kaydet sayfasında Kapat’ı tıklayın.
6. Beş kaydın düzgün biçimde alındığını onaylamak için 09_Sevk tablosunu açın.

KAPATIN  09_VeritabanıAl veritabanını kapatın.


Önemli Noktalar   77

Önemli Noktalar
l Access’e çok sayıda başka programdan kolayca bilgi alabilirsiniz. Başka bir
programdaki bilgileri orada tutmaya devam edip çalışmak için Access’e almak
istiyorsanız, Access veritabanınızı o veri dosyasına bağlayabilirsiniz.
l Excel çalışma sayfalarının tamamını veya bir çalışma sayfasının adlandırılmış aralığını
yeni bir tabloya veya var olan bir tabloya alabilirsiniz. Ayrıca bir çalışma sayfasından
veya aralığından belirli alanları alabilirsiniz.
l Bir Access veritabanına bir veya daha çok SharePoint listesi alabilir ve alınan verileri
SharePoint listesinin belirli bir görünümüyle sınırlayabilirsiniz.
l Outlook e-postasıyla göndermek için formlar oluşturabilir ve bir Access veritabanını
yanıtlarla otomatik olarak güncelleştirebilirsiniz.
l Sınırlandırılmış ve sabit genişlikli metin dosyalarını Access veritabanınıza almak için
Dış Veri Alma sihirbazını kullanabilirsiniz.
l Tablo, sorgu, form, rapor, sayfa, makro ve modül gibi standart Access nesnelerinin
bir veya birden fazlasını kolayca alabilirsiniz.
l Access’e belirli dBASE, Lotus 1-2-3 ve Paradox sürümlerinden veriler alabilirsiniz.
Bilgileri olduğu gibi almayı seçebilir ve Access’te işleyebilir veya bilgileri Excel veya
Microsoft Office Word gibi başka programlara taşıyabilir ve Access’e almadan önce
orada işleyebilirsiniz.
l Başka bir programla HTML biçiminde kaydedilen bir belgeyi Access’e alabilirsiniz.
Bir HTML belgesini Access’e almayı denerseniz Access belgeyi çözümler ve
yapılandırılmış veriye benzeyen her şeyi belirler. Daha sonra Access’in bulduklarına
bakabilir ve alıp almayacağınıza karar verebilirsiniz.
l XML dosyalarını Access’e alabilirsiniz. XML verilerden ve verilerin yapısını tanımlayan
bir şemadan oluşur. XML’e veri veren programlar verileri ve şemayı bir dosyada
birleştirebilir veya iki dosya oluşturabilir. Program iki ayrı dosya verirse hem verileri
hem de yapıyı Access’e almak için size her iki dosya da gerekecektir.
l Başka programlardaki verileri gerçekten almadan veritabanınıza bağlayabilirsiniz.
Bu seçenek başkalarının tuttuğu verilerle çalışmak ve güncel bilgilere ulaşmak
istiyorsanız yararlı olabilir.
Bir Bakışta Bölüm

Metin dosyasına
bilgi vermek,
sayfa 90

HTML dosyasına
bilgi vermek,
sayfa 94

Excel’e bilgi vermek,


sayfa 82
4 Bilgileri Paylaşmak ve
Yeniden Kullanmak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Başka bir Access veritabanına bilgi vermek
4 Excel’e bilgi vermek
4 Bir SharePoint listesine bilgi vermek
4 Word’e bilgi vermek
4 Bir metin, XML veya HTML dosyasına bilgi vermek
4 Diğer Office programlarına bilgi kopyalamak

Microsoft Office Access veritabanı nesnelerini çeşitli biçimlerde verebilirsiniz. Access


2007’den veritabanı nesnelerini veri alabileceğiniz bütün dosya biçimlerine verebilirsiniz.
Bir eklenti yükleyerek Taşınabilir Belge Biçimi (PDF) VE XML Kağıt Belirlemesi (XPS)
dosyalarına da bilgi verebilirsiniz. Kullanılabilen belirli biçimler vermek istediğiniz nesneye
göre değişir. Örneğin tablolar alındığı biçimlere çok benzer biçimde verilir. Makrolarsa
yalnızca başka bir Access veritabanına verilebilirler.

Kullanılabilen verme biçimleri aşağıdakilerdir:

Veritabanı nesnesi Geçerli verme biçimleri


Tablo ACCDB, XLS, XLSB, XLSX, SharePoint Listesi, PDF, XPS, RTF, TXT, XML,
ODBC, HTML, dBASE, Paradox, Lotus 1-2-3, Word
Sorgu ACCDB, XLS, XLSB, XLSX, SharePoint Listesi, PDF, XPS, RTF, TXT, XML,
ODBC, HTML, dBASE, Paradox, Lotus 1-2-3, Word
Form ACCDB, XLS, XLSB, XLSX, PDF, XPS, RTF, TXT, XML, HTML
Rapor ACCDB, PDF, XPS, RTF, TXT, XML, Snapshot, HTML
Makro ACCDB
Modül ACCDB, TXT

   79
80    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

İpucu  Belirli bir Access nesnesi için geçerli dosya verme biçimini görmek için Gezinti
bölmesinde nesneyi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Ver’i işaret edin.

Bir Access veritabanına bilgi aldığınızda alınan verilerin genellikle belirli kalıplarla
uyuşması gerekmektedir, yoksa alma işlemi başarısız olur. Bu tür sınırlamalar bir Access
veritabanından verileri verirken olmaz ve işlem nadiren başarısız olur. Ancak verilen bazı
veritabanı nesneleri belirli biçimlerde pek kullanışlı değildir.

Bu bölümde bir Access veritabanından PDF, XPS, XML, HTML ve metin dosya biçimlerinin
yanı sıra diğer Microsoft Office 2007 sistem uygulamalarına da çeşitli nesneler
vereceksiniz. Ayrıca verileri bir Access veritabanından bir Microsoft Office Word
belgesine ve bir Microsoft Office Excel elektronik sayfasına da doğrudan kopyalayacak ve
yapıştıracaksınız.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti çin Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler Windows
Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Başka Bir Access Veritabanına Bilgi Vermek


Herhangi bir nesneyi bir Access 2007 veritabanından diğer bir Access 2007 veritabanına
veya bir Access 2003 veritabanına vermek çok kolaydır. Ancak aynı anda birden çok
nesneyi veremezsiniz.

İpucu  Ekler ve Zengin Metin gibi Access 2007’de yeni olan veri türleri Access 2003’e
düzgün verilmeyecektir. Zengin metin etiketlendirilmiş HTML, ekler de ekin dosya adı
olarak verilir.
Başka Bir Access Veritabanına Bilgi Vermek   81

Bu bölümde bir Access veritabanından diğerine bir tablo vereceksiniz.

KULLANIN  01_AccessVer ve 01_Verilen veritabanlarını kullanın. Bu uygulama dosyaları


AA_Access2007 altındaki Bölüm04 alt klasöründedir.
YAPIN  Alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.
AÇIN  01_AccessVer veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Tablolar altında, Sağlayıcılar’ı tıklayın.


Tablonun tamamını alacağınız için tabloyu açmanıza gerek yoktur. Gezinti
Bölmesi’nde seçmeniz yeterlidir.
2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Diğer düğmesini tıkladıktan sonra listede
Veritabanına Eriş’i tıklayın.
3. Ver – Access Veritabanı sihirbazında Gözat düğmesini tıklayın.
4. Dosya Kaydet iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04
klasörüne gidin ve 01_Verilen veritabanını tıkladıktan sonra Kaydet’i tıklayın.

5. Ver – Access Veritabanı sihirbazında Tamam’ı tıklayın.


Ver iletişim kutusu açılır.
82    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

6. Ver iletişim kutusunda, öğesine Sağlayıcılar nesnesini ver kutusunda Sağlayıcılar


gösterilirken ve Tablo Ver altında Tanım ve Veriler seçiliyken Tamam’ı tıklayın.
7. Verme Adımlarını Kaydet iletişim kutusunda Kapat’ı tıklayın.

İpucu  Access’in tek bir örneğinde bir defada yalnızca bir veritabanı açabilirsiniz.
Üzerinde çalıştığınız veritabanını kapatmadan ikinci bir veritabanı açarsanız
Access size en son değişiklikleri kaydedip kaydetmeyeceğinizi sorar sonra da ikinci
veritabanını açmadan önce birincisini kapatır. İki veritabanını aynı anda açmak için
Başlat menüsünden Access’in ikinci bir örneğini başlatın sonra da Dosya menüsünden
ikinci veritabanını açın veya Windows’ta veritabanı dosyasını çift tıklayarak açın.

8. Windows Gezgini’nde, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin ve


01_Verilen.accdb’yi çift tıklayın.
01_Verilen veritabanı Access 2007’nin ayrı bir örneğinde açılır.
9. Gezinti Bölmesi’nde Tablolar altında Sağlayıcılar’ı çift tıklayın ve tablonun
verildiğini doğrulayın, sonra Access’in bu örneğini kapatın.

KAPATIN  01_AccessVer veritabanını kapatın.

Excel’e Bilgi Vermek


Bir Access veritabanından bir Excel 2007 çalışma kitabına, Microsoft Excel’in 5.0/95’e
kadar olan önceki sürümlerine tek bir tablo, form veya sorgu verebilirsiniz. Ancak
makroları, modülleri veya raporları veremezsiniz. Bir alt form veya alt veri sayfası içeren
bir tabloyu verirseniz, Access yalnızca ana formu veya veri sayfasını verir. Bir alt form veya
bir alt veri sayfasını vermek için her nesnenin verme işlemini ayrı yapmalısınız. Çok sayıda
Access nesnesini tek bir Excel çalışma kitabında birleştirmek için önce nesneleri farklı
çalışma kitaplarına tek tek verin, sonra Excel içinde tüm çalışma kitaplarını birleştirin.
Excel’e Bilgi Vermek   83

Bu alıştırmada bir veritabanından bir Excel çalışma kitabına bir tablo vereceksiniz.

KULLANIN  02_ExcelVer veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm04 alt klasöründedir.
AÇIN  02_ExcelVer veritabanını açtıktan sonra Sağlayıcılar tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Excel elektronik tablosuna ver düğmesini
tıklayın.
2. Ver – Excel Elektronik Tablosu sihirbazında, Gözat düğmesini tıklayın. Dosya
Kaydet iletişim kutusunda, Belgeler\MPS\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin
ve Kaydet’i tıklayın.
Varsayılan ayar olarak, elektronik tablo temel aldığı tabloyla aynı ada sahiptir.
Elektronik tablonun adını Dosya Kaydet iletişim kutusunda değiştirebilirsiniz.
3. Ver – Excel Elektronik Tablosu sihirbazında, Verileri biçimlendirme ve düzen ile
ver onay kutusunu seçin. Verme işlemi tamamlandıktan sonra hedef dosyayı aç
onay kutusunu seçin.

4. Dosya biçimi listesinde Excel Çalışma Kitabı seçiliyken Tamam’ı tıklayın.


Access tabloyu bir Excel çalışma kitabına verir. Excel başlar ve çalışma kitabı açılır.
84    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

KAPATIN  Sağlayıcılar çalışma kitabını kapatın ve Excel’den çıkın. Ver_Excel Elektronik


Tablosu sihirbazını ve 02_ExcelVer veritabanını kapatın.

SharePoint Listesine Bilgi Vermek


Access 2007 bir tabloyu veya bir sorgunun sonuçlarını bir SharePoint sitesine doğrudan
verebilir. Bir SharePoint sitesinde içerik oluşturma izniniz varsa verileri bir SharePoint
listesine verebilirsiniz. Access seçilen tablonun veya sorgu veritabanı nesnesinin bir
kopyasını oluşturur ve kopyayı bir liste olarak depolar.

Liste içeriği statiktir ve verme işleminden sonra kaynak tablo veya sorguda yapılan
değişiklikleri yansıtmayacaktır. Var olan bir listenin üzerine yazamazsınız veya veri
ekleyemezsiniz.
SharePoint Listesine Bilgi Vermek   85

Bu alıştırmada bir tablonun içeriğini bir SharePoint sitesine vereceksiniz.

1. Gezinti Bölmesi’nde vermek istediğiniz nesneyi seçin (ama açmayın).

İpucu  Bir defada yalnızca bir nesneyi verebilirsiniz. Ancak bir tabloyu verirken Access
tüm ilişkili tabloları da verir.

2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, SharePointListesi düğmesini tıklayın.

3. Ver – SharePoint Sitesi sihirbazında listeyi oluşturmak istediğiniz SharePoint sitesini


belirtin, liste adını değiştirin ve isterseniz bir açıklama yazın ve Tamam’ı tıklayın.
Eğer sorulursa SharePoint sitesi kimlik bilgilerinizi girin.
Access, SharePoint sitesindeki listeyi oluşturur ve açar. SharePoint sitesi vermekte
olduğunuz listeyle aynı adı taşıyan bir liste zaten içeriyorsa, size yeni liste için farklı
bir ad belirleyip belirlemeyeceğiniz sorulur.
86    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

Sorun Giderme  SharePoint sitesine Görev Çubuğu düğmesini tıklayarak geçmeniz


gerekebilir.

SharePoint listesinde her sütun için seçilen veri türü karşılık gelen kaynak alanı
temel alır. Herhangi bir hata veya sınırlı işlevsellik hakkında açıklama listenin altında
görünür.

4. Ver – SharePoint Sitesi sihirbazında verme işlemini ileride tekrarlamayı


planlıyorsanız Verme adımlarını kaydet onay kutusunu seçin.
5. İşlemi haftalık veya aylık gibi sabit aralıklarla gerçekleştirmek için size hatırlatma
yapılmasını isterseniz Outlook Görevi Oluştur onay kutusunu seçin.
Gezinti Bölmesi’nde kaydedilen verme işlemleri görünür.
Word’e Bilgi Vermek   87

Word’e Bilgi Vermek


Tüm Microsoft Office programları bilgileri çeşitli yollarla paylaşabilir. Bir tabloyu veya bir
sorgunun sonucunu var olan bir Word belgesine taşımanız gerekirse, veri sayfasındaki
kayıtları kopyalamak ve yapıştırmak çoğu zaman yeterli olacaktır. Ama Word’de Fatura
raporunun içeriğiyle çalışmak isterseniz, o zaman Fatura raporunu vermeniz gerekir.

Bilgileri Access 2007’den Word’e verdiğinizde Access, Word ve diğer uygulamalar


tarafından açılabilen bir Zengin Metin Biçimi (RTF) belgesi oluşturur.

Bu alıştırmada bir veritabanından bir RTF belgesine bir form vereceksiniz.

KULLANIN  04_WordVer veritabanını açın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm04 alt klasöründedir.
AÇIN  04_WordVer veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, Müşteriler’i çift tıklayın.


Müşteriler formu Form görünümünde açılır.
88    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Word düğmesini tıklayın.

3. Ver – RTF Dosyası sihirbazında, Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim kutusunda
Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin ve Kaydet’i tıklayın.
4. Ver – RTF Dosyası sihirbazında, Verme işlemi tamamlandıktan sonra hedef
dosyayı aç onay kutusunu seçin ve Tamam’ı tıklayın.
Word’e Bilgi Vermek   89

Access tabloyu bir Word belgesine verir. Word başlatılır ve belge açılır. Dikkat ederseniz
Word bilgileri bir defada yalnızca bir kaydın gösterildiği Access’ten daha farklı bir
biçimde sunmaktadır. Word’de tüm alanları bir sayfada görmek için başlık satırını seçin,
sonra seçimi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Otomatik Sığdır’ı işaret edin ve Pencereye
Otomatik Sığdır’ı tıklayın.

KAPATIN  Müşteriler belgesini kapatın ve Word’den çıkın. Ver – RTF Dosyası sihirbazını ve
04_WordVer veritabanını kapatın.

PDF ve XPS Dosyalarına Bilgi Vermek


Microsoft Office 2007 uygulamalarından Taşınabilir Belge Biçimi (PDF) ve XML Kağıt
Belirlemei (XPS) dosyalarına bilgi vermenizi sağlayan bir eklentiyi Microsoft’un
sitesinden indirebilirsiniz. Verme işlemi diğer biçimlere verme adımlarının aynısıdır.

Adobe Systems tarafından geliştirilen uzun yıllardır kullanılan PDF biçimini


biliyorsunuzdur. Bu biçime dönüştürülen bilgiler her bilgisayarda veya işletim
sisteminde tamamen aynı görüntülenir. XPS biçimi benzer bir amaçla Microsoft
tarafından geliştirilen ve PDF’e göre daha yeni olan bir biçimdir. Henüz PDF kadar
yaygın olmasa da incelemeye değerdir. Her iki biçimin de birincil amacı içeriğin
çeşitli sistemlerde değişmeden görüntülenmesini sağlamak olduğundan bu biçimler
raporları yayımlamaya çok uygundur.

İpucu  XML Kağıt Belirtimi XPS Belgesi biçimini tanımlamaktadır. XPS Belge
biçiminde (XPS Belgesi) olan bir belge, XML tabanlı bir biçimde tanımlanan elektronik
kağıtların sayfa numaralı bir sunumudur. XPS Belge biçimi müşterilerin sayfa numaralı
belgeleri çaba harcamadan oluşturacağı, paylaşacağı, yazdıracağı ve arşivleyeceği
açık bir çapraz platform belgesidir. Microsoft Office 2007 verileri dosyalar şeklinde
düzenlemek, işletmelerin Microsoft Office 2007 ve XPS belgelerini aynı şekilde
yönetmesine olanak sağlamak için Açık Paket Kuralları’nı kullanmaktadır.

www.microsoft.com/whdc/xps/ adresini ziyaret ederek XPS hakkında daha fazla bilgi


edinebilir ve birkaç XPS görüntüleyici indirebilirsiniz.

PDF belgelerini görüntülemek için www.adobe.com adresinden Adobe Reader’ı


yükleyin.
90    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

Metin Dosyasına Bilgi Vermek


Metin dosyaları dosya biçimlerinin ortak paydasıdır. Çoğu uygulama metin biçiminde
olan bilgileri açabilir, görüntüleyebilir ve kaydedebilir. Metin dosyalarının olumsuz tarafı
herhangi bir biçim bilgisi içermemeleri, bu nedenle tüm uygulamalarda tutarlı olarak
düzgün görünmeleridir.

Bir veritabanından ne tür içerik vermeye çalıştığınıza bağlı olarak biçimlendirme


ve yerleşimi veriyle birlikte verme seçeneğiniz vardır. Bu seçeneği seçerseniz
biçimlendirilmemiş metin, metin dosyasında Access nesnesindeki kadar iyi düzenlenir.
Bu seçeneği seçmezseniz bilgiler, sınırlandırılmış ya da sabit genişlikli satırlar olarak
kaydedilecektir.

Bu alıştırmada bir tabloyu bir veritabanından önce biçimlendirilmiş, sonra da


biçimlendirilmemiş bir metin dosyası olarak vereceksiniz.

KULLANIN  05_MetinVer veritabanını açın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm04 alt klasöründedir.
AÇIN  05_MetinVer veritabanını açtıktan sonra Taşıyıcılar tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Metin Dosyası düğmesini tıklayın.


2. Ver – Metin Dosyası sihirbazında, Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim
kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin, varsayılan
dosya adını Taşıyıcılar.txt’den Taşıyıcılar_Sınırlı.txt’ye değiştirin ve Kaydet’i tıklayın.
3. Verileri biçimlendirme ve düzen ile ver onay kutusunu seçin. Verme işlemi
tamamlandıktan sonra hedef dosyayı aç onay kutusunu seçin.
Metin Dosyasına Bilgi Vermek   91

4. Ver – Metin Dosyası sihirbazında, Tamam’ı tıklayın.


Kodlama Biçimi iletişim kutusu açılır. İstediğiniz kodlama biçimi seçeneğini
seçebilirsiniz.

5. Windows seçeneği seçiliyken Tamam’ı tıklayın.


Access tabloyu biçimlendirilmiş metin dosyası olarak verir. Varsayılan metin
düzenleyicisi Taşıyıcılar_Sınırlı metin dosyasını görüntüler.

Tablodaki satır ve sütunları ayırmak için ASCII karakterlerinin kullanıldığına dikkat


edin.
6. Metin dosyasını ve Ver – Metin Dosyası sihirbazını kapatın.
7. Tabloyu vermek için 1’den 4’e kadar olan adımları tekrarlayın ama bu kez adı
Taşıyıcı_Sabit.txt’ye değiştirin ve Verileri biçimlendirme ve düzen ile ver ve Verme
işlemi tamamlandıktan sonra hedef dosyayı aç onay kutularını seçmeyin. Tamam’ı
tıklayın.
Ver–Metin Dosyası sihirbazı verme işlemi için çeşitli seçenekler sunar. Sihirbazın
herhangi bir sayfasında, kalan tüm seçenekler için varsayılan ayarları kabul etmek
üzere Son’u tıklayabilirsiniz.
92    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

İpucu  İleri ve Geri düğmelerini tıklayarak bu sihirbaz içinde hareket edebilirsiniz.


Yedeklemeden ve başka bir seçenek denemeden önce farklı seçenekler deneyebilir ve
son sayfaya kadar ilerleyebilirsiniz.

8. Sınırlandırılmış seçeneği seçiliyken İleri’yi tıklayın.

Bu sayfadaki seçenekler vereceğiniz dosyanın sınırlandırılmış ya da sabit genişlikli


olmasına bağlı olarak değişir.
9. Noktalı virgül seçeneği seçiliyken Son’u tıklayın.
Access tabloyu biçimlendirilmemiş metin dosyası olarak verir. Taşıyıcılar_Sabit metin
dosyasını kaydettiğiniz yere gitmek ve bu dosyayı çift tıklayıp varsayılan metin
düzenleyicisinde açmak için Windows Gezgini’ni kullanabilirsiniz.

KAPATIN  Taşıyıcılar metin dosyalarını, Ver – Metin sihirbazını ve 05_MetinVer veritabanını


kapatın.
XML Dosyasına Bilgi Vermek   93

XML Dosyasına Bilgi Vermek


Access www.w3.org/2001/XMLSchema/ adresinde açıklanan XML Schema 2001
kurallarıyla uyumludur. Uyumlu olan diğer uygulamalar tarafından da kullanılan XML
biçimdeki verileri Access’ten verebilirsiniz. Bu Microsoft Visual Studio .NET programları
tarafından kullanılabilen XML verilerinin çıktısını almanıza olanak sağlar.

Access 2007, tablo, sorgu, form ve raporların XML biçimine verilmesini destekler.
Veri (.xml dosyası) ve şema (.xsd dosyası) dosyalarını ayrı ayrı verebilir veya şemayı
verilen XML veri belgesine katıştırabilirsiniz. HTML’de veya verilerin ASP sunumlarında
kullanılmak üzere bir XLS Stil Sayfası da verebilirsiniz.

Bu alıştırmada veritabanından bir tabloyu XML dosyasına vereceksiniz.

KULLANIN  06_XMLVer veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm04 alt klasöründedir.
AÇIN  06_XMLVer veritabanını açtıktan sonra Müşteriler tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Diğer düğmesini tıkladıktan sonra listede, XML
Dosyası’nı tıklayın.

2. Ver – XML Dosyası sihirbazında Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim kutusunda,
Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin ve Kaydet’i tıklayın.
94    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

3. Ver – XML Dosyası sihirbazında, Tamam’ı tıklayın.


XML Ver iletişim kutusu açılır.

4. Veri (XML) ve Verinin şeması (XSD) onay kutuları seçiliyken Tamam’ı tıklayın.
5. Ver – XML Dosyası sihirbazında, Kapat’ı tıklayın.
6. Windows Gezgini’nde, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin.
Dikkat ederseniz Access verilen Müşteriler tablosundan Müşteriler.xml adında bir
veri dosyası ve Müşteriler.xsd adında bir şema dosyası oluşturmuştur.

İpucu  Ver XML iletişim kutusunda bir tabloyu birleşik veri/şema dosyası olarak
vermek için Diğer Seçenekler düğmesini tıklayın. Şema sekmesinde, Verilen XML Veri
Belgesine Şemayı Katıştır’ı seçin ve Tamam’ı tıklayın.

KAPATIN  06_XMLVer veritabanını kapatın.

HTML Dosyasına Bilgi Vermek


Muhasebe, üretim, pazarlama, satış ve diğer bilgileri bilgisayarlarında depolayan birçok
kuruluş, bu bilgileri şirket içinde intranet, dünyayla da İnternet yoluyla paylaşmanın
avantajını keşfetmiştir. Access’te bu işlemi bir veritabanında depolanan bilgileri Köprü
Metni İşaretleme Dili (HTML) sayfaları şeklinde vererek hızlandırabilirsiniz.

Bir HTML dosyasına tablo, sorgu, form ve rapor verebilirsiniz. Bir tablo, sorgu veya formu
verdiğinizde Access onu bir HTML tablosuna, bir raporu ise bir dizi bağlı HTML dosyasına
(raporun her bir sayfası için bir dosya) dönüştürür.
HTML Dosyasına Bilgi Vermek   95

İpucu  Bir HTML dosyasına verme işlemi yaparsanız tabloyu Internet Explorer gibi bir
tarayıcıda görüntüleyebilirsiniz. Tablonun yapısını tanımlayan etiketleri görmek için ya
tarayıcıdaki kaynağı görüntüleyin ya da dosyayı bir metin düzenleyicisinde açın.

Bu alıştırmada veritabanındaki bir raporu HTML dosyasına vereceksiniz.

KULLANIN  07_HTMLVer veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm04 alt klasöründedir.
AÇIN  07_HTMLVer veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Raporlar altında, Ürünlerin Alfabetik Listesi’ni çift tıklayın.


Ürünlerin Alfabetik Listesi raporu Rapor görünümünde açılır.

2. Dış Veri sekmesinde, Ver grubunda, Diğer düğmesini tıkladıktan sonra listede,
HTML Belgesi’ni tıklayın.
96    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

3. Ver – HTML Belgesi sihirbazında, Gözat’ı tıklayın. Dosya Kaydet iletişim kutusunda,
Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm04 klasörüne gidin ve Kaydet’i tıklayın.
4. Verme işlemi tamamlandıktan sonra hedef dosyayı aç onay kutusunu seçin ve
Tamam’ı tıklayın.
HTML Çıktı Seçenekleri iletişim kutusu açılır. Dosyayı kaydetmek için kullanacağınız
kodlamayı seçebilirsiniz.

5. Varsayılan kodlama seçeneği seçiliyken Tamam’ı tıklayın.


Access, raporun her sayfası için bir HTML dosyası ve her dosyanın altında gezinti
bağlantıları oluşturur. Rapor varsayılan Web tarayıcısında açılır.
Diğer Office Programlarına Bilgi Kopyalamak   97

6. HTML dosyalarını Access’teki raporla kıyaslayarak inceleyin.

KAPATIN  Web tarayıcsını, Ver – HTML Belgesi sihirbazını ve 07_HTMLVer veritabanını


kapatın.

Diğer Office Programlarına Bilgi Kopyalamak


Bu bölümde açıklanan tüm veri verme yöntemleri çok kullanışlıdır ama bunlar bilgileri
diğer programlarla paylaşmanın tek yolu değildir.

Bazen bilgileri bir veritabanına almanın veya veritabanından vermenin en hızlı ve


kolay yolu bilgileri kopyalamak ve istediğiniz yere yapıştırmaktır. Verileri bir Access
tablosundan alıp Word veya Excel’e vermede bu teknik oldukça iyi çalışmaktadır.
Word belgesine yapıştırdığınız bilgiler, sütun başlıklarının alan adlarını içeren bir başlık
satırından oluştuğu bir Word tablosu olur. Excel çalışma sayfasına yapıştırdığınız bilgiler
normal satır ve sütun biçiminde görünür.

Bu tekniği kullanarak verileri Access tablosuna vermek biraz daha karmaşıktır.


Yapıştırdığınız veriler tüm elle girme ölçütlerine (giriş maskesi, geçerlilik kuralları, alan
boyutu, vb.) uymalı ve Yapıştır komutunu kullandığınızda doğru hücreler seçilmiş
olmalıdır.
98    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

Bir grup kaydı yapıştırmayı denediğinizde Access sorunla karşılaşırsa bir hata iletisi
görüntüler ve sorun kayıtlarını Yapıştırma Hataları tablosuna kaydeder. Bu tablodaki
sorunu daha sonra giderebilir, yanlış olan şeyi düzeltebilir, kopyalamayı ve yapıştırmayı
tekrar deneyebilirsiniz.

İpucu  Bir tablonun tamamını bir Access veritabanından diğerine yapıştırmak için her
iki veritabanını da açın, kaynak veritabanındaki tabloyu Pano’ya kopyalayın ve hedef
veritabanına yapıştırın. Tablo verisini ve/veya tablo yapısını yeni bir tablo olarak yapıştırabilir
veya verileri var olan bir tabloya ekleyebilirsiniz.

Bu alıştırmada bir Access veritabanı tablosu, bir Excel çalışma sayfası ve bir Word belgesi
arasında kayıtları kopyalayacak ve yapıştıracaksınız.

KULLANIN  08_OfficeKopyala veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm04 alt klasöründedir.
AÇIN  08_OfficeKopyala veritabanını açtıktan sonra Müşteriler tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Seçmek istediğiniz ilk kaydın satır seçicisini işaret edip (işaretleçi sağ oka dönüşür),
farenin sol düğmesini basılı tutun ve seçmek istediğiniz en son kayda kadar
sürükleme yaparak altı tane kayıt seçin.
Diğer Office Programlarına Bilgi Kopyalamak   99

2. Giriş sekmesinde, Pano grubunda, Kopyala düğmesini tıklayın.


3. Excel’i başlatın, boş bir çalışma sayfası açın ve A1 hücresini tıklayın.
4. Giriş sekmesinde, Pano grubunda, Yapıştır düğmesini tıklayın.
Excel kayıtları aynı satır başlıklarıyla birlikte çalışma sayfasına yapıştırır. (Verilerin
tümünü görebilmek için sütunları genişletmeniz gerekecektir.)

5. Access’e dönmek için + tuşlarına basın.


6. Tablonun ortasındaki seçmek istediğiniz ilk hücrenin sol kenarını işaret edip (işaretçi
kalın bir artı işaretine dönüşür) istediğiniz tüm hücreleri seçene kadar sürükleme
yaparak bir hücre bloğunu seçin. Pano grubunda, Kopyala düğmesini tıklayın.
7. Excel’e dönmek için + tuşlarına basın, Adım 4’te eklediğiniz kayıtların
altındaki bir hücreyi tıkladıktan sonra Yapıştır düğmesini tıklayın.
Excel yeni seçimi de sütun başlıklarıyla birlikte yapıştırır. Kopyalanan veriler Office
Panosu’nda kalır.
100    Bölüm 4  Bilgileri Paylaşmak ve Yeniden Kullanmak

8. Word’ü başlatın ve boş bir belge açın.


9. Giriş sekmesinde, Pano grubunda, Yapıştır düğmesini tıklayın.
Word bu verilerin geldiği tablonun adı olan Müşteriler başlığını da ekleyerek seçimi
düzgün biçimlendirilmiş bir tablo olarak yapıştırır.

10. Değişiklikleri kaydetmeden Word ve Excel’den çıkın.

KAPATIN  Müşteriler tablosunu ve 08_OfficeKopyala veritabanını kapatın. Sonraki bölüme


geçmeyecekseniz Access’ten çıkın.
Önemli Noktalar   101

Önemli Noktalar
l Bir Access veritabanındaki bilgileri vermek istediğiniz nesneye bağlı olarak çeşitli
biçimlerde verebilirsiniz.
l Herhangi bir tablo, sorgu, form veya raporu başka bir Access veritabanına
verebilirsiniz. Ayrıca bu nesnelerin bazılarını Excel, Word, PDF, XPS, XML, HTML ve
metin dosyası biçimlerine verebilirsiniz.
l Bir Access tablosundaki bilgileri bir Word posta birleştirme belgesiyle birleştirebilir,
tabloyu Word belgesine veya bir Excel çalışma sayfasına verebilirsiniz.
l Veritabanınızdaki bilgileri diğer programlara kopyalayıp yapıştırabilirsiniz.
Bir Bakışta Bölüm

Form oluşturmak,
sayfa 104 ve 129

Form özelliklerini
düzenlemek, sayfa 108

Forma denetimler
eklemek, sayfa 119

Form düzenini
değiştirmek, sayfa 114

Forma alt form


eklemek, sayfa 133
5 Formları Kullanarak
Veri Girişini
Kolaylaştırmak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Form aracını kullanarak form oluşturmak
4 Form özelliklerini düzenlemek
4 Formun düzenini değiştirmek
4 Forma denetimler eklemek
4 VBA kullanarak forma veri girmek
4 Otomatik Form kullanarak form oluşturmak
4 Forma alt form eklemek

Bir şirketin günlük kayıtlarını içeren bir veritabanı ancak güncel olduğu sürece ve içinde
depolanan bilgiler kolayca bulunduğunda kullanışlıdır. Microsoft Office Access 2007’nin
kullanımı her ne kadar kolay olsa da Veri Sayfası görünümünde bilgilerin girilmesi,
düzenlenmesi ve alınması Access’i bilmeyen birine verebileceğiniz bir görev değildir.
Bu görevler bıktırıcı ve verimsiz oldukları gibi, Veri Sayfası görünümünde çalışmak
da özellikle karmaşık işlemlerin birkaç ilişkili tabloya girilmesi gerektiği durumlarda
hataya çok açıktır. Bu sorunun çözümü ve veritabanının bilgileri verimli bir şekilde
yönetebileceğiniz bir veritabanı uygulamasına dönüştürülmesindeki ilk adım form
oluşturmak ve kullanmaktır.

Bir form bir veya birden fazla tablo veya sorgudaki alanların bazılarının veya tümünün
düzenlenmiş ve biçimlendirilmiş bir görünümüdür. Formlar, veritabanında tablolarla
etkileşimli olarak çalışırlar. Formdaki denetimleri yeni bilgiler girmek, var olan bilgileri
düzenlemek, silmek veya bulmak için kullanırsınız. Kağıt çıktı şeklindeki formlar gibi,
Access formları da kullanıcıların bilgileri görüntüleyebildiği veya girebildiği metin kutusu
denetimlerinin yanı sıra ne tür bilgiler girmelerinin gerektiğini belirten etiket denetimleri
de içerebilir. Kağıt çıktı şeklindeki formlardan farklı olarak Access formları bir Microsoft

   103
104    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Windows iletişim kutusuna veya sihirbaz sayfasına benzer biçimde seçenek düğmeleri ve
komut düğmeleri gibi başka denetim çeşitleri de içerebilir.

İpucu  Bir veritabanı uygulamasının özelliklerine ve işlevlerine göz atmak için de formlar
oluşturabilir ve veritabanının gerçek verileriyle bağlantı kurmayabilirsiniz. Geçiş panosu bu
tür bir forma örnektir.

Diğer Access nesnelerinde olduğu gibi, formları kendiniz veya bir sihirbaz yardımıyla
oluşturabilirsiniz. En iyisi geçiş panosu gibi düzenleme ve gezinti için olan formları
Tasarım görünümünde oluşturmaktır. Ancak, tablolara dayalı formları her zaman bir
sihirbaz kullanarak oluşturduktan sonra istediğiniz düzenlemeleri kendiniz yapın.

Ayrıca Bakınız  Geçiş panoları hakkında daha fazla bilgi için Bölüm 9 “Veritabanını Kolay
Kullanılır Hale Getirmek”teki “Bir Geçiş Panosu Oluşturmak” başlığına bakın.

Bu bölümde gereksinimlerinize uyacak şekilde değiştirebileceğiniz formları Form aracı


veya Form sihirbazı kullanarak oluşturmanın ne kadar kolay olduğunu, alt formlar
kullanarak bir formda birden çok tablodaki bilgilerin nasıl sunulduğunu keşfedeceksiniz.
Bir formun işlevini ve görünüşünü denetimler ekleyerek, formun ve denetimlerin
özelliklerini değiştirerek yöneteceksiniz. Sonra, bir kullanıcı denetimde tıklama veya
metin girme gibi bir işlem yaptığında Microsoft Visual Basic (VBA) kullanarak bir forma
otomatik olarak nasıl veri girildiğini öğreneceksiniz.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler Windows
Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Form Aracını Kullanarak Form Oluşturmak


Bir form oluşturmaya başlamadan önce onu hangi veritabanı sorgusuna veya tablosuna
dayandıracağınızı bilmeniz ve formun nasıl kullanılacağı hakkında fikir sahibi olmanız
gerekmektedir.
Form Aracını Kullanarak Form Oluşturmak   105

Bu kararları verdikten sonra bir formu birçok yolla oluşturabilirsiniz. Access’teki diğer
nesneler gibi, formu oluşturduktan sonra, form gereksinimlerinize tamamen uymazsa
onu Tasarım görünümünde özelleştirebileceğinizi unutmayın.

En hızlı yol Gezinti Bölmesi’nde bir tablo veya sorgu seçmek sonra da Oluştur sekmesinde
Formlar grubundaki Form düğmesini tıklatmaktır. Tablo veya sorgudaki tüm alanlar
kullanılarak bir form oluşturulur ve Düzen görünümünde açılır.

Veritabanında formun dayandığı tabloyla bir-çok ilişkisi olan başka bir tablo varsa, Form
aracı ana formdaki geçerli kayda ait ilişkili tablodaki tüm kayıtları gösteren bir veri sayfası
(alt form adı verilir) ekler.

Bu alıştırmada bir tabloya dayalı bir form oluşturmak için Form aracını kullanacaksınız.

KULLANIN  01_FormAracıOluştur veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_


Access2007 altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.
YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.
AÇIN  01_FormAracıOluştur veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Tablolar altında, Müşteriler’i çift tıklayın.


Müşteriler tablosu Veri Sayfası görünümünde açılır.
106    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

2. Oluştur sekmesinde, Formlar grubunda, Form düğmesini tıklayın.


Access etkin tabloya dayalı basit bir form oluşturur ve görüntüler.

İpucu  Bir tabloya dayanan form oluşturmak için tabloyu açmanız gerekmemektedir.
Tabloyu Gezinti Bölmesindi tıklatarak kolayca seçebilir, sonra Form grubundaki Oluştur
sekmesinde Form düğmesini tıklatabilirsiniz. Ama form içeriklerini tablo içeriklerine
karşı doğrulamak için tabloyu formun arkasında açık bulundurmak bazen yararlı olur.

Form aracı otomatik olarak form başlığına logo için yertutucu ve bir başlık
(Müşteriler) eklemiştir.
3. Formun altındaki gezinti denetimlerini kullanarak birkaç kaydı görüntüleyin.
Görünümler arasında kolayca geçiş yapabilmek için veritabanı penceresindeki
Müşteriler tablosu sekmesini ve Müşteriler form sekmesini dönüşümlü olarak
tıklayarak formda gösterilen bilgileri tablonun veri sayfası görünümündekilerle
karşılaştırabilirsiniz.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydetmeden Müşteriler formunu ve 01_FormAracıOluştur


veritabanını kapatın.
Form Aracını Kullanarak Form Oluşturmak   107

İlişkiler
Access’te ilişki iki tablodaki ortak alanlar arasında yapılan ilişkilendirmedir. Bu ilişkiyi
bir tablodaki bilgileri diğer bir tablodaki bilgilere bağlamak için kullanabilirsiniz.
Örneğin, Kategori tablosu ve Ürün tablosu arasında KategoriNo alanına dayalı bir
ilişki kurabilirsiniz. Her ürün yalnızca bir kategoridedir ama her kategori birçok ürün
içerebilir, en yaygın olan bu ilişki türüne bir-çok ilişkisi adı verilir.

Diğer ilişkiler şunlardır:

l Bir-bir ilişkisi bir tablodaki her bir kaydın diğer tabloda tek bir ilişkili kaydı
olabilir.
Bu tür ilişki yaygın olarak kullanılmaz çünkü tüm alanları bir tabloya koymak
daha kolaydır. Ancak bir tabloyu birçok alanla parçalara ayırmak yerine veya
yalnızca ilk tablodaki bazı kayıtlardaki bilgileri izlemek için bir-bir ilişkisi olan
iki tablo kullanabilirsiniz.
l Çok-çok ilişkisi birbirine üçüncü bir tabloyla bağlanmış, aralarında bir-çok
ilişkisi olan iki tablonun ilişkisidir.
Bu ilişkiyi Ürünler, Siparişler ve Sipariş Ayrıntıları tablolarını içeren bir
veritabanında görebilirsiniz. Ürünler tablosunun her ürün için bir kaydı ve
her kaydın benzersiz bir SiparişNo’su vardır. Ancak Siparişler tablosu her
siparişin hangi ürünleri içerdiğini belirtmez; bu bilgi diğer iki tabloyu birbirine
bağlayan ortadaki Sipariş Ayrıntıları tablosundadır. Ürünler ve Siparişler
tablolarının her birinin Sipariş Ayrıntıları tablosuyla bir-çok ilişkisi vardır.
Bu nedenle Ürünler ve Siparişler tablolarının arasında çok-çok ilişkisi vardır.
Yani, bu her ürünün birçok siparişte olabileceği ve her siparişin birçok ürünü
içerebileceği anlamına gelmektedir.
Bir veritabanında iki tablo arasında bir-çok ilişkisi olduğunu göstermenin en
mükemmel yolu alt form içeren bir form kullanmaktır. Ana (birincil) form bir-çok
ilişkisinin “bir” tarafındaki bir kaydı, alt form da ilişkinin “çok” tarafındaki tüm ilişkili
kayıtları listeler.
108    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Form Özelliklerini Düzenlemek


Tablolarda olduğu gibi, formlarla da birden çok görünümde çalışabilirsiniz. En
yaygın olan görünümler verileri girebildiğiniz Form görünümü ile forma denetimler
ekleyebileceğiniz, formun özelliklerini ve yerleşimini değiştirebileceğiniz Tasarım
görünümüdür.

Form aracını veya Form sihirbazını kullanarak bir form oluşturduğunuzda formdaki her
alan bir metin kutusu denetimi ve ilişkili etiket denetimiyle temsil edilir. Bu bölümün
başında oluşturduğunuz forma benzer bir form temel aldığı tabloya bağlıdır. Formdaki
her metin kutusu tabloda belirli bir alana bağlıdır. Tablo kayıt kaynağı, alan denetim
kaynağıdır. Her denetimin yazı tipi, yazı tipi boyutu, hizalama, dolgu rengi ve kenarlık
gibi belli özellikleri vardır. Formun görünüşünü geliştirmek için bu özelliklerin varsayılan
değerlerini değiştirebilirsiniz.

Bir form bazı özelliklerini dayandığı tablodan devralır. Örneğin formdaki metin kutusu
adları kaynak tablodaki alan adlarıyla, metin kutusu etiketleri her bir alanın Resim Yazısı
özelliğiyle eşleşir ve her metin kutusunun genişliği Alan Boyutu özelliğiyle belirlenir. Bir
form oluşturduktan sonra alanların özelliklerini tabloda veya formda bağımsız olarak
değiştirebilirsiniz.

Bu alıştırmada bir formun özelliklerini düzenleyeceksiniz.

KULLANIN  02_ÖzellikleriDüzenle veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası


AA_Access2007 altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.

AÇIN  02_ÖzellikleriDüzenle veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, Müşteriler’i farenin sağ düğmesiyle


tıkladıktan sonra Tasarım Görünümü’nü tıklayın.
Müşteriler formu Tasarım Görünümünde açılır. Formun düzeni yapabileceğiniz
değişikliklerin sınırlı olduğu Yığın düzenidir.
Form Özelliklerini Düzenlemek   109

Etiket Metin kutusu

2. Mavi Form Altbilgisi başlığının üst kenarlığını tıklayın ve Ayrıntı kılavuzunu


genişletmek için Form Altbilgisi’ni yaklaşık üç cm aşağı sürükleyin.
3. Formun Ayrıntı bölümünde Bölge etiketi üzerindeki boş bir yeri tıklayıp formun
sağ tarafındaki tüm denetimleri seçmek için işaretçiyi aşağı ve sağa sürükleyerek
denetimlerin tümünü içine olacak bir dörtgen çizin.
4. Seçili denetimleri aşağı ve sola doğru sürükleyerek Şehir etiketinin hemen altına
konumlandırın, sonra seçimi bırakmak için kılavuzda boş bir yeri tıklayın.
5. Müşteriler formunda MüşteriNo etiketini tıklayın (metin kutusunu değil).
6. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Yazı Tipi grubunda, Yazı Tipi okunu tıklayın ve
listeden MS Sans Serif’i seçin.
7. Etiket hâlâ seçiliyken Yazı Tipi Boyutu okunu tıklayın ve listeden 8’i seçin.
Etiket metni biraz daha küçülür.
8. Özellik Sayfası bölmesi görünmüyorsa MüşteriNo metin kutusunu (etiketini değil)
farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra Özellikler’i tıklayın.
110    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Yazı Tipi grubunda kullanılabilen tüm ayarlar (ve birkaç tane daha) her denetimin
Özellik Sayfası’ndan da kullanılabilir. Bu bölmeden formun kendisi dahil formdaki
herhangi bir nesnenin özelliklerini görebilirsiniz.
Biçim, Veri, Olay ve Diğer sekmesini tıklayarak ilgili özelliklerin türlerini veya Tümü
sekmesini tıklayarak tüm özellikleri görebilirsiniz.
9. Özellik Sayfası bölmesinde Biçim sekmesini tıklayın, Yazı Tipi Adı özelliğini MS
Sans Serif olarak değiştirin. Yazı Tipi Boyutu özelliğini 8’e ayarlayın. Yazı Tipi
Genişliği’ni Koyu’ya ayarlayın.
Formdaki MüşteriNo metni değişikliklerinizi yansıtır.

İpucu  Bir görev bölmesinin genişliğini kenarlığını sürükleyerek değiştirebilir


ve onu başlık çubuğundan sürükleyerek program penceresinde yüzecek şekilde
ayarlayabilirsiniz.
Form Özelliklerini Düzenlemek   111

10. Özellik Sayfası bölmesinin üst kısmındaki oku tıklayın, formdaki Ad metin
kutusunun solundaki etiketi seçmek için özellik listesinde Etiket3’ü tıklayın.
11. Ad etiket kutusundaki metnin yazı tipini değiştirmek için Adım 9’u tekrarlayın.
Bir denetimi seçmek ve özelliklerini değiştirmek için kullanabileceğiniz bu farklı
yollar işinizi kolaylaştıracaktır ama onlarca denetimde değişiklik yapmanız
gerektiğinde durum biraz değişir. Sonraki iki adımda daha hızlı bir yolu
öğreneceksiniz.
12. Formun Ayrıntı bölümünün sol üst kısmında boş bir yeri tıklayın, sonra tüm
denetimleri seçmek için işaretçiyi aşağı ve sağa doğru bir dikdörtgen çizerek
sürükleyin.

İpucu  Ctrl+A’ya basarak bir formdaki tüm denetimleri üstbilgi ve altbilgi


bölümündekiler de dahil seçebilirsiniz.

Seçili denetimlerin etrafında küçük tutamaçlar görünür. Özellik Sayfası bölmesinde


Seçim türü Çoklu seçime dönüşür ve Nesneler kutusu boştur. Yalnızca seçili tüm
denetimler için aynı olan Biçim ayarları gösterilir. Önceki adımlarda yaptığınız
değişiklikler tüm seçili denetimler tarafından paylaşılmadığından Yazı Tipi Adı, Yazı
Tipi Boyutu ve Yazı Tipi Genişliği ayarları boştur.
13. Tüm seçili denetimler için Yazı Tipi Adı, Yazı Tipi Boyutu ve Yazı Tipi Genişliği
özelliklerini ayarlamak için Adım 9’u tekrarlayın.
14. Tüm denetimler hâlâ seçiliyken, Özellik Sayfası bölmesinin Biçim sekmesindeki
Arka Plan Stili özelliğini Normal’e ayarlayın.
Etiketlerin arka planları artık saydam görünmez.
15. Arka Plan Rengi özelliğini tıkladıktan sonra üç nokta düğmesini tıklayın.
Üç Nokta
düğmesi
16. Açılan Renk Oluşturucu galerisinde sarı kareyi tıklayın ve tuşuna basın.
Tüm denetimlerin arka plan rengi parlak sarıya dönüşür ve bu rengin on altılık
karşılığı olan sayı (#FFF200) Arka Plan Rengi özellik kutusunda görünür.

İpucu  Renk Oluşturucu kullanmak istediğiniz rengi içermiyorsa galerinin altındaki


Tüm Renkler’i tıklayın, Renkler iletişim kutusunun Standart veya Özel sekmesinde bir
renk seçin ve rengi ayarlayıp galerinin altındaki Son Kullanılan Renkler’e eklemek için
Tamam’ı tıklayın.

17. Arka Plan Rengi özellik kutusunda, #FFF200 değerini #FFFFCC ile değiştirin.
Arka plan rengi uçuk sarı renge dönüşür.
112    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

18. Özel Efekt özelliğini Gölgeli’ye ve Kenarlık Rengi özelliğini yeşile ayarlayın.
19. Formda, seçimi serbest bırakmak için (başka deyişle denetimlerin seçimini
kaldırmak için) seçili denetimlerin dışında bir yeri tıklayın.

20. Ad etiketini tıklayın. Özellik Sayfası bölmesinde Resim Yazısı özelliğine gidin, Adı‘ı
Ad Soyad olarak değiştirin tuşuna basın.
21. Telefon Numarası’nı Telefon ile değiştirmek için Adım 20’yi tekrarlayın.

İpucu  Bir etiketin Resim Yazısı özelliğini veya bir metin kutusunun Denetim Kaynağı
özelliğini değiştirmek için önce etiketi ya da kutuyu seçin, metnini tıklayın ve
herhangi bir Windows programında yaptığınız gibi metni düzenleyin.

22. Formdaki tüm denetimleri işaretçiyi sürükleyerek seçin. Düzenle sekmesinde,


Denetim Düzeni grubunda, Kaldır düğmesini tıklayın.
Yığın düzenini kaldırmak denetimleri düzenlemeniz için size daha çok seçenek verir.
23. Seçimi serbest bırakmak için seçili denetimlerin dışında bir yeri tıklayın.
Form Özelliklerini Düzenlemek   113

24. Soyad’ın solundaki etiketi tıklayın ve tuşuna basın.


25. Her etiketi tuşunu basılı tutarak tıklayarak veya işaretçiyi yalnızca etiketler
üzerinde sürükleyerek tüm etiketleri seçin ama onlara karşılık gelen metin kutularını
seçmeyin. Özellik Sayfası bölmesinde, Metin Hizala özelliğin Sağ’a ayarlayın.
Şimdi etiket kutularını büyüklüklerini ve ilgili metin kutularıyla hizalarını ayarlamak
için boyutlandıralım.
26. Etiketler seçiliyken (ama metin kutularını seçmeyin) Genişlik özelliğini 3 cm olarak
değiştirin.
27. Tüm etiketleri yeniden seçin. Düzenle bağlamsal sekmesinde, Boyut grubunda,
etiketleri içeriklerine uyacak şekilde yeniden boyutlandırmak için En Uyguna
En Uyguna
düğmesini tıklayın ve seçimi serbest bırakmak için formda denetimlerin dışında bir
yeri tıklayın.

İpucu  Az önce yapmış olduklarınıza benzer biçimlendirme değişikliklerinden


beklediğiniz sonuçları alamazsanız Hızlı Erişim Çubuğu’ndaki Geri Al düğmesini
tıklayarak veya Ctrl+Z tuşlarına basarak değişiklikleri iptal edebilirsiniz.
114    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

28. Tüm metin kutularını seçin (ama karşılık gelen etiketleri seçmeyin) ve metin
kutularını aynı hizaya getirmek ve etiketlerle aralarına boşluk eklemek için Özellik
Sayfası bölmesinde Sol ayarını 4 cm olarak değiştirin.
29. Yazı Tipi Genişliği özelliğini Normal’e değiştirin sonra da denetimlerin seçimini
kaldırmak için formda denetimlerin dışında bir yeri tıklayın.
30. Müşteriler formunun tasarımını kaydetmek için Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda
Kaydet düğmesini tıklayın.
Kaydet

KAPAT  02_ÖzellikleriDüzenle veritabanını kapatın.

İpucu  Özellik Sayfası bölmesi, siz kapatmadığınız sürece, tüm açık formları kapatıncaya kadar
açık kalır.

Formun Düzenini Değiştirmek


Hem otomatik olarak hem de bir sihirbazla oluşturulmuş formlar görsel değil işlevsel
öğelerdir. Form düzenini gereksinimlerinize ve tercihlerinize uyacak şekilde özelleştirmek
çok kolaydır. Etiketleri ekleyebilir ve çıkarabilir, form içinde etiketlerin ve metin kutularının
yerlerini değiştirebilir, logo ve başka grafikler ekleyebilir, çekici ve kolay kullanılır hale
getirmek için formun düzenini geliştirebilirsiniz.

Bir formun düzeniyle çalışırken, seçili öğeyi nasıl değiştirebileceğinizi belirtecek şekilde
değişen işaretçinin şekline dikkat etmeniz gerekir. Metin kutusu ve etiketi bazen tek
bir birim olarak davrandığından bir değişiklik yapmadan önce işaretçinin şekline dikkat
etmeniz gerekir. İşaretçinin şekli gerçekleştirilecek eylemi belirtir.

Dört yönlü ok.  İşaretçi denetimin sol üst köşesindeki büyük bir karenin üzerindeyse
her iki denetimi bir arada veya birbirinden bağımsız olarak taşımak için sürükleyin.

İşaret parmağı.  Yalnızca denetimi taşımak için sürükleyin.

Dikey ok.  Yüksekliği değiştirmek için üst ve alt kenarlığı sürükleyin.

Yatay ok.  Genişliği değiştirmek için sağ veya sol kenarlığı sürükleyin.

Çapraz ok.  Hem yüksekliği hem de genişliği değiştirmek için köşeyi sürükleyin.

Bu alıştırmada bir formdaki etiket ve metin kutusu denetimlerini yeniden


düzenleyeceksiniz.
Formun Düzenini Değiştirmek   115

KULLANIN  03_Düzeniİyileştir veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.
AÇIN  03_Düzeniİyileştir veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, Müşteriler’i farenin sağ düğmesiyle


tıkladıktan sonra Tasarım Görünümü’nü tıklayın.
Form üç bölüme ayrılmıştır: Form Üstbilgisi, Ayrıntı ve Form Altbilgisi. Şu anda
yalnızca Ayrıntı bölümüyle ilgileniyoruz.
Form Üstbilgisi bölümü Ayrıntı bölümü

Form Altbilgisi bölümü

Sorun Giderme  Form Altbilgisi’ni göremezseniz, görününceye kadar formu aşağı


kaydırmak için kaydırma çubuğunu kullanın. Ayrıca Şerit’te boş bir yeri farenin sağ
düğmesiyle tıklayıp formunuza ekranda daha fazla yer açmak için Şeridi Simge
Durumuna Küçült’ü tıklayabilirsiniz. Şerit’i önceki boyutuna getirmek için Şeridi Simge
Durumuna Küçült’ü yeniden tıklayın.

2. Ayrıntı kılavuzunun sağ kenarını işaret edin ve işaretçi iki yönlü oka dönüştüğünde
arka planın kenarını 3 cm sağa sürükleyin.
116    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

3. Soyad metin kutusunu tıklayın ve işaretçiyi kenarlıktaki tutamaçlar üzerinde (sekiz


tutamaç vardır) yavaşça hareket ettirerek işaretçinin nasıl şekil değiştirdiğine dikkat
edin.
Öğe Seçici

Bir etiket veya metin kutusu bağımsız olarak taşınabiliyorsa sol üst köşesinde daha
büyük bir öğe seçicisi olacaktır.
4. Soyad metin kutusu üzerinde işaretçi dört yönlü oka dönüştüğünde kutuyu Ad
metin kutusunun sağına sürükleyin.

İpucu  Etiketi metin kutusundan bağımsız olarak taşıyamıyorsanız form Yığın


düzeninde kalmış olabilir. Tüm denetimleri seçin ve Düzenle sekmesinde, Denetim
Düzeni grubunda, Kaldır düğmesini tıklayın.

5. Denetimleri yeniden boyutlandırın ve aşağıdaki gibi mantıksal bir düzende


gruplandırın.
Formun Düzenini Değiştirmek   117

İpucu  Bir denetimin konumunu iyice ayarlamak için denetimi tıklayıp Yukarı, Aşağı,
Sol veya Sağ Ok’a basarak denetimi hareket ettirin, azar azar ilerletmek için ok tuşuna
basarken Ctrl tuşunu basılı tutun. Bir denetimin boyutuna ince ayar yapmak için ok
tuşuna basarken Shift tuşunu basılı tutun.

6. Düzenle bağlamsal sekmesinde, Otomatik Biçim grubunda, Otomatik Biçim


düğmesini tıklayın.
Otomatik Biçim galerisi açılır.

7. Otomatik Biçim galerisinde, Otomatik Biçimlendirme Sihirbazı’nı tıklayın.


Otomatik Biçim sihirbazı açılır. Birçok sihirbazdan farklı olarak, bunun yalnızca bir
sayfası vardır.

8. Otomatik Biçim iletişim kutusunda, Özelleştir düğmesini tıklayın.


Otomatik Biçimi Özelleştir sihirbazı açılır. Birçok sihirbazdan farklı olarak, bunun
yalnızca bir sayfası vardır.
118    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

9. Otomatik Biçimi Özelleştir iletişim kutusunda, Form ‘Müşteriler’ temelli yeni


Otomatik Biçim oluşturulur seçeneğini seçin ve Tamam’ı tıklayın.

İpucu  Form denetimleri işletim sisteminde hangi tema ayarlanmışsa onu devralır.
Temayı değiştirmek için Denetim Masası’nı açın, Görünüm ve Kişiselleştirme’yi tıklayın,
Kişiselleştirme altında, Temayı Değiştir’i tıklayın. Tema Ayarları iletişim kutusunda,
istediğiniz temayı seçin ve Tamam’ı tıklayın.

Yeni Stil Adı iletişim kutusu açılır.

10. Stil Adı kutusuna Müşteriler yazın ve Tamam’ı tıklayın.


Otomatik Biçim sihirbazında, yeni stil Form Otomatik Biçimler listesinde görünür. Bu
stil artık bu bilgisayarda açtığınız her veritabanında kullanılabilecektir.
11. Otomatik Biçim sihirbazında Tamam’ı tıklayın.

İpucu  Access girdiğiniz verileri otomatik olarak kaydeder ama herhangi bir nesnede
yaptığınız düzen değişikliklerini sizin kaydetmeniz gerekir.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydederek Müşteriler formunu ve 03_Düzeniİyileştir veritabanını


kapatın.
Forma Denetimler Eklemek   119

Forma Denetimler Eklemek


Her formda üç ana bölüm vardır: Form Üstbilgisi, Ayrıntı ve Form Altbilgisi. Bir form
oluşturmak için Form aracını veya sihirbazı kullandığınızda, Ayrıntı bölümüne temel
alınan tablodan seçtiğiniz her alan için bir denetim kümesi eklenir. Form Üstbilgisine bir
logo yer tutucusu ve/veya bir resim yazısı eklenir. Form Altbilgisi bölümü boş bırakılır.
Access boş olduğu için Altbilgi bölümünü daraltır ama Altbilgi bölümünü seçicisini
sürükleyerek yeniden boyutlandırabilirsiniz. Etiketler ve metin kutusu denetimleri
formlarda bulunan en yaygın denetimlerdir ama formlarınızı birçok başka denetim
türüyle geliştirebilirsiniz. Örneğin, kullanıcıların metin kutularına girdi yazması yerine
onlara seçenekler sunmak için seçenek düğmesi, onay kutusu ve liste kutusu grupları
ekleyebilirsiniz.

Bir forma ekleyebileceğiniz denetimler Tasarım sekmesinde Denetimler grubundadır.

Bu alıştırmada bir forma Form aracı tarafından otomatik olarak yerleştirilen logo ve resim
yazısını değiştireceksiniz. Ayrıca Ayrıntı bölümündeki bir metin kutusunu açılır kutuyla
değiştirecek ve program penceresinden kayıt seçici çubuğunu kaldıracaksınız.

KULLANIN  04_DenetimlerEkle veritabanını ve 04_MüşterilerFormuLogosu grafiğini


kullanın. Bu uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.
AÇIN  04_DenetimlerEkle veritabanını açtıktan sonra Müşteriler formunu Tasarım
görünümünde açın.

1. Müşteriler formunda Form Üstbilgisi bölümü seçicisiyle Ayrıntı bölümü seçicisi


arasındaki yataş çizgiyi işaret edin ve işaretçi çift yönlü oka dönüştüğünde Ayrıntı
bölümü seçicisini 2 cm aşağı sürükleyin.

İpucu  Formun üst ve sol tarafındaki cetvelleri kılavuz olarak kullanın.


120    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

2. Form Üstbilgisi’ndeki logo ile resim yazısını seçin ve tuşuna basın.


Resim 3. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Resim düğmesini tıklayın,
Form Üstbilgisi bölümünün sol köşesinde işaretçiyi sürükleyerek küçük bir dörtgen
çizin.
Bir denetimin adını görüntülemek için Denetim grubundaki düğmesini işaret edin.
Birkaç saniye sonra bir Ekran İpucu görünür.

İpucu  Access 2007’de bir grafik adı girmenizi isteyip sonra da grafiği form
üstbilgisine otomatik olarak ekleyen yeni bir Logo denetimi vardır.

4. Resim Ekle iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm05 klasörüne


gidin ve 04_MüşterilerFormuLogosu resmini çift tıklayın.

Sorun Giderme  Uygulama dosyası görünmüyorsa Dosya Türü ayarını Grafik


Dosyaları’na değiştirin.

Logo resim denetiminin içinde görünür.


Forma Denetimler Eklemek   121

İpucu  Bir resmin, resim denetimine nasıl sığacağı denetimin Boyutlandırma


Modu özelliğiyle belirlenir. Özellik Kırp’a ayarlanmışsa ve denetim resmin tamamını
gösterecek kadar büyük değilse resim kırpılır. Özellik Genişlet’e ayarlanmışsa
resmin tamamını görüntülemek için denetimi genişletebilirsiniz. Özellik Yaklaş’a
ayarlanmışsa resim denetime sığması için otomatik olarak yeniden boyutlandırılır.

5. Denetimler grubunda, Etiket düğmesini tıklayın ve üstbilgi bölümünde başka bir


dörtgen çizin.
Access resim yazısı girmeniz için ekleme noktası içeren bir etiket denetimi ekler.
6. Etiket denetiminin içine Müşteriler yazın ve tuşuna basın.
Müşteriler etiketi diğer etiketlerin biçimlendirmesini alır.

Sorun Giderme  Access denetimin yanında etiketin başka hiçbir denetimle


ilişkili olmadığını bildiren bir Akıllı Etiket görüntülerse, Hatayı Yoksay düğmesini
tıklayabilirsiniz.

7. Özellik Sayfası bölmesi açık değilse açmak için tuşuna basın.

İpucu  F4 tuşuna basarak Özellik Sayfası bölmesini açıp kapatabilirsiniz.

8. Yazı Tipi Boyutu’nu 18’e, Metin Hizala’yı Orta’ya değiştirin ve Özellik Sayfası
bölmesini kapatın.
9. Düzenle sekmesinde, Boyut grubunda, En Uyguna düğmesini tıklayın.
En Uyguna
Etiket denetiminin boyutu metne uyacak şekilde değişir.
122    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

10. Resmin ve etiket denetimlerinin boyutunu ve konumunu yan yana olacak şekilde
ayarlayın.

11. Tasarım sekmesinde, Denetimler grubunda, Denetim Sihirbazları Kullan


düğmesine bakın. Düğme etkinse (turuncu renkteyse) devre dışı bırakmak için
Denetim
Sihirbazları tıklayın.
Kullan
Denetim Sihirbazları özelliğini kapatmak bir denetimi sihirbaz sayfaları boyunca
çalışmaya gerek kalmadan tüm varsayılan ayarlarıyla eklemenizi sağlar.
12. Denetimler grubunda, Birleşik Kutu düğmesini tıklayın. Ülke metin kutusunun
hemen altına bir dörtgen çizin.
Birleşik Kutu
Farenin düğmesini bıraktığınızda Access ilişkisiz (Müşteriler tablosundaki bir alana
bağlı olmayan) bir birleşik kutu (açılan kutu) denetimi görüntüler.

Sorun Giderme  Access, oluşturulan her denetime bir numara verir. Sizin eklediğiniz
denetimin numarasıyla kitaptakinin farklı olmasının hiçbir önemi yoktur.

13. Ülke metin kutusunu tıklayın. Yazı Tipi grubunda, Biçim Boyacısı düğmesini
tıkladıktan sonra birleşik kutu denetimini tıklayın.
BiçimBoyacısı
Access metin kutusunun biçimini birleşik kutu denetimine ve etiketine kopyalar.
14. Özellik Sayfası bölmesi açık değilse, birleşik kutuyu farenin sağ düğmesiyle
tıkladıktan sonra Özellikler’i tıklayın.
15. Özellik Sayfası bölmesinde, Veri sekmesinde, Denetim Kaynağı okunu tıklayın ve
listeden Ülke’yi seçin.
16. Satır Kaynağı kutusuna aşağıdakini yazın:
SELECT DISTINCT Müşteriler.Ülke FROM Müşteriler;
Forma Denetimler Eklemek   123

Müşteriler ve Ülke arasında bir nokta var (ama boşluk yok) ve metnin sonunda bir
noktalı virgül var.
Bu kod satırı Müşteriler tablosunun Ülke alanındaki her ülkenin bir örneğini seçen
bir sorgudur ve Ülke okunu tıkladığınızda sonuçları bir liste halinde görüntüler.

Sorgunun tamamını görüntülemek için Özellik Sayfası bölmesini genişletmeniz


gerekebilir.

İpucu  Listede olmayan bir ülkeden bir müşteriyi eklemeniz gerekiyorsa ülkenin adını
birleşik kutuya yazabilirsiniz. Kayıt veritabanına eklendikten sonra birleşik kutu listesi
görüntülendiğinde o ülke de görünür.

17. Ayarlı değilse, Satır Kaynak Türü’nü Tablo/Sorgu’ya ayarlayın.


18. Birleşik kutu etiketini tıklayın. (Birleşik kutu etiketini göremezseniz Özellik Sayfası
bölmesini kenara çekin.)
19. Özellik Sayfası bölmesinde, Biçim sekmesinde, Resim Yazısı’nı Ülke olarak
değiştirin ve Özellik Sayfası bölmesini kapatın.
20. Önceki Ülke metin kutusunu ve etiketini silip yeni birleşik kutuyu ve etiketini
gerektiği şekilde yeniden boyutlandırarak yerine yerleştirin.
21. Form görünümüne geçmek için Giriş sekmesinde, Görünümler grubunda,
Görünüm düğmesini tıklayın.

İpucu  Bir form Düzen veya Tasarım görünümündeyken Görünüm düğmesini


tıklayarak Form görünümüne geçebilirsiniz.
124    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

22. Birkaç kaydı görüntüledikten sonra ülke listesini görmek için birleşik kutu okunu
tıklayın.
23. Bu alıştırma için formun sol kenarındaki gri çubuğa yani kayıt seçiciye gereksinim
duymayacaksınız. Tasarım görünümüne dönün ve Form seçiciyi tıklayın (yatay ve
dikey cetvellerin kesişimindeki kutu) ve tuşuna basarak (açık değilse) Özellik
Sayfası bölmesini açın. Biçim sekmesinde, Kayıt Seçiciler’i Hayır’a ve Kaydırma
Çubukları’nı Hiçbiri’ne ayarlayın. Özellik Sayfası bölmesini kapatmak için tuşuna
basın.
24. Formun yeni tasarımını kaydedin ve son bir bakış için Form görünümüne geçin.

KAPATIN  04_DenetimlerEkle veritabanını kapatın.

VBA Kullanarak Forma Veri Girmek


Şimdiye kadar gördüğünüz gibi, Access’te her şey, Access programının kendisi de dahil,
bir nesnedir. Nesnelerin özelliklerinden biri, aslında eylemler olan olayları tanıyabilmesi
ve onlara yanıt verebilmesidir. Farklı nesneler farklı olayları tanır. Hemen hemen tüm
nesneler tarafından tanınan olaylar Tıklat, Çift Tıklat, Fare Tuşuna Bas, Fareyi Taşı ve Fare
VBA Kullanarak Forma Veri Girmek   125

Tuşunu Bırak. Bazı nesneler başka olayları da tanır. Örneğin bir metin denetimi 17, bir
form 50’den fazla farklı olayı tanır.

İpucu  Bir nesne tarafından tanınan olaylar nesnenin Özellik Sayfası bölmesindeki Olay
sekmesinde listelenir.

Siz bir formu kullanırken nesneler sürekli olarak olaylar için sinyal gönderir yani olayları
tetikler. Ancak bir olaya bir makro veya VBA yordamı eklemediğiniz sürece nesne
yalnızca tetiklemekle kalır. Varsayılan ayar olarak, Access çoğu olayı tanıdığında gözle
görülür bir şey yapmaz. Bu nedenle programın normal davranışını etkilemeden, bir
olayı hangi eylemin olması gerektiğini belirtmek için kullanabilirsiniz. Hatta bir olayı
bir makronun çalışmasını ya da bir VBA yordamının bir dizi eylem gerçekleştirmesini
tetiklemek için kullanabilirsiniz.
Karışık mı geldi? Aslına bakarsanız olaylar çoğu Access kullanıcısının merak ettiği şeyler
değildir. Ama olayları kullanmanın form gibi nesnelerin verimliliğini nasıl büyük ölçüde
artırdığı bilindiğine göre, onlarla ilgili tüm olup bitenler hakkında fikir sahibi olmak işe
yarayacaktır.
Örneğin alıştırma veritabanlarından birindeki müşteri kayıtlarına bakarken Müşteri
No’ların müşterilerin soyadlarının ilk üç, adlarının da ilk iki harfinden oluştuğuna ve
hepsinin büyük harf yazıldığına dikkat etmişsinizdir. Bu teknik yeni bir müşteri için
benzersiz bir kimlik oluşturur. Zaten kullanımda olan bir numarayı girmeyi denerseniz,
Access yeni girişi kabul etmez ve bir sayı eklemek veya numarayı benzersiz yapmak için
değiştirmek zorunda kalırsınız. İki sözcüğün parçalarını birleştirmek sonra da sonuçları
büyük harfe dönüştürmek gibi küçük görevleri yerine getirmek bilgisayarın uzmanlık
alanındadır. Bu nedenle veritabanına eklenen her yeni müşteri kaydı için bir numara
yazmak yerine bunu sizin için VBA’nın yapmasını sağlayabilirsiniz.
Bu alıştırmada birkaç satır VBA kodu yazacak ve kodu bir formdaki olaya ekleyeceksiniz.
Bu kesinlikle ayrıntılı bir VBA çalışması değildir ama bu alıştırma sizi VBA’nın gücüyle
tanıştıracaktır.

KULLANIN  05_VBA veritabanını ve 05_GüncellemeSonrası metin dosyalarını kullanın. Bu


uygulama dosyaları AA_Access2007 altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.
AÇIN  05_VBA veritabanını açtıktan sonra Müşteriler formunu Tasarım görünümünde açın.

1. Müşteriler formunda, Soyad metin kutusunu tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesi


açık değilse açmak için tuşuna basın.
2. Olay sekmesini tıklayın.
Bu sekme Soyad metin kutusunun yanıt verebileceği olayları listeler.
126    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

3. Özellik Sayfası bölmesinde, Güncelleştirme Sonrasında özelliğinin sağındaki üç


Üç Nokta nokta düğmesini tıklayın.
düğmesi
Oluşturucu Seç iletişim kutusu size bir ifade, makro veya VBA kodu oluşturma
seçeneği sunarak açılır.

4. Kod Oluşturucusu’nu tıkladıktan sonra VBA Editor’u başlatmak için Tamam’ı


tıklayın.
Project Explorer bölmesi Kod penceresi
VBA Kullanarak Forma Veri Girmek   127

Project Explorer bölmesi veritabanında kod ekleyebileceğiniz nesneleri listeler, bu


örnekte listede yalnızca Müşteriler formu (Form_Müşteriler) görünür. Yeni formlar
ve raporlar burada otomatik olarak görünür.
Kod penceresi Access’in Soyad metin kutusu denetimi için Güncelleştirme
Sonrasında olayını işlemek için kullanacağı yordam için bir yer tutucu görüntüler. Bu
yordam Private Sub LastName_AfterUpdate() olarak adlandırılır ve henüz yalnızca
yordamın başını ve sonunu işaretleyen Sub ve End Sub ifadelerini içermektedir.
5. Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm05 klasörüne gidin, 05_GüncellemeSonrası
metin dosyasını varsayılan metin düzenleyicinizde açın ve aşağıda da gösterilen
metni Pano’ya kopyalayın.
‘Ad, soyad ve müşteri no’sunu tutmak için değişkenler oluştur.
‘ and customer ID
Dim Ad As String
Dim Soyad As String
Dim MNo As String

‘Soyad metin kutusundaki metni Soyad değişkenine atar.


Soyad = Forms!müşteriler!LastName.Text

‘Bir metin kutusunun içeriğini okumak için önce


‘ odağı ona yerleştirmeniz gerekir.
Forms!müşteriler!Ad.SetFocus
Ad = Forms!müşteriler!Ad.Text

‘Müşteri no’sunu oluşturmak için


‘ adın ve soyadın bölümlerini birleştirir.
MNo = UCase(Left(Soyad, 3) & Left(Ad, 2))

‘No 5 karakter olmazsa oluşturma.


‘ (Bu her iki adın da onu doldurmadığını belirtir.)
If Len(MNo) = 5 Then
Forms!müşteriler!CustomerID.SetFocus

‘Zaten girilmişse No’yu değiştirme; belki de


‘ elle değiştirilmiştir.
If Forms!müşteriler!CustomerID.Text = “” Then
Forms!müşteriler!CustomerID = MNo
End If
End If

‘Odağı normal olarak gideceği yere ayarla.


Forms!müşteriler!Address.SetFocus
128    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Önemli  Tek tırnak işaretiyle başlayan metin satırları altındaki kod satırının amacını
anlatan açıklamalardır. VBA Editor’da açıklamalar yeşil renkte gösterilir.

6. Kod penceresine dönün ve kopyalanan metni Private Sub LastName_AfterUpdate()


ve End Sub ifadelerinin arasına yapıştırın.

7. Değişiklikleri kaydetmek için File menüsünde, Save 05_VBA’yı tıklayın.


8. Access penceresine dönmek için File menüsünde, Close and Return to Microsoft
Access’i tıklayın. Özellik Sayfası bölmesini kapatın.
9. Form görünümüne geçin. Gezinti çubuğunda Yeni Kayıt düğmesini tıklayın.
Yeni Kayıt Boş bir Müşteriler formu görünür.
10. Yeni kayıtta, ekleme noktasını Ad kutusuna taşımak için tuşuna basın, Chris
yazın, Soyad kutusuna gitmek için tuşuna basın, Sells yazın ve tekrar tuşuna
basın.
Yukarıdaki adımları doğru izlediyseniz MüşteriNo kutusunda SELCH görünür.
Otomatik Form Kullanarak Form Oluşturmak   129

11. İlk adı Dana ve soyadı Birkby ile değiştirin.


Dikkat ederseniz MüşteriNo, türetildiği adlar değiştiği halde değişmemektedir.
12. Yazdıklarınızı iptal etmek için tuşuna basın ve önce soyadı, ardından ilk adı
girmeye çalışın.
Access bir Müşteri No oluşturmaz. Kod yapmasını düşündüğünüzü değil, ne
yapmasını yazdıysanız onu yapar. Yani adların girildiği sıradan bağımsız olarak No
oluşturmaz. Bu sorunu çözmenin birkaç yolu vardır. Örneğin Ad metin kutusunda
Güncelleştirme Sonrasında olayına benzer bir yordam yazabilir veya her iki olayı
birlikte çalıştırmak için olaylardan biri gerçekleştiğinde diğerini atlayacak bir
yordam yazabilirsiniz.
13. Girişlerinizi silmek için tuşuna basın.

KAPATIN  05_VBA veritabanını kapatın.

Otomatik Form Kullanarak Form Oluşturmak


Her formun, temel aldığı tablodaki tüm alanları içermesi gerekmez ama form yeni
kayıtlar oluşturmak için kullanılacaksa içermesi gerekir. Bir tablodaki tüm alanları
içeren bir form oluşturmanın en hızlı yolu bu bölümdeki ilk alıştırmada yaptığınız gibi
Form düğmesini kullanmaktır. Formun oluşturulmasında daha fazla denetim sağlayan
bir başka yol sihirbaz kullanmaktır. Her iki durumda da oluşturulan formları kolayca
özelleştirebilirsiniz.

Bu alıştırmada ürün kategorilerinin her biri hakkında bilgiler gösteren bir form
oluşturmak için sihirbaz kullanacaksınız.

KULLANIN  06_SihirbazOluştur veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.
AÇIN  06_SihirbazOluştur veritabanını açtıktan sonra Kategoriler tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Oluştur sekmesinde, Formlar grubunda, Tüm Formlar düğmesini tıklayın sonra da


listeden, Form Sihirbazı’nı seçin.
Form Sihirbazı açılır.
130    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

2. Tablolar/Sorgular listesinde Kategoriler tablosu seçiliyken, tüm tablo alanlarını


Seçili Alanlar listesine taşımak için Tümünü Taşı düğmesini tıkladıktan sonra İleri’yi
Tümünü Taşı
tıklayın.
Sihirbazın ikinci sayfasında, yeni formdaki alanların düzenini seçersiniz. Sayfanın
sağ tarafındaki bir seçeneği seçtiğinizde, sol taraftaki önizleme alanı uygulanan o
seçenekle form düzeninin nasıl görüneceğini görüntüler.
3. Sütunlu seçeneği seçiliyken, İleri’yi tıklayın.
Sihirbazın üçüncü sayfasında, stilin forma uygulandığında nasıl görüneceğini
görmek için bir stil seçeneği seçebilirsiniz.
4. Stil listesinde, Office’i tıkladıktan sonra İleri’yi tıklayın.
Access temel olan tablo adını formun başlığı olarak önerir.
5. Görüntülenecek formu aç veya bilgileri gir seçeneği seçili olar Sor’u tıklayın.
Yeni Kategoriler formu Kategoriler tablosundaki ilk kategori kaydını göstererek
açılır.
Otomatik Form Kullanarak Form Oluşturmak   131

6. Formun altındaki gezinti denetimlerini kullanarak birkaç kaydı görüntüleyin.

İpucu  Bir formu oluşturduktan sonra formun stilini değiştirmek için Tasarım
görünümüne geçin ve Düzenle sekmesinde, Otomatik Biçim grubunda, Otomatik
Biçim’i tıklayın, listeden istediğiniz stili seçin.

7. Birkaç değişiklik daha yapabilmek için Tasarım görünümüne geçin.


8. Kategori Adı etiketinden Kategori sözcüğünü silin.
9. KategoriNo alanını kullanıcıların düzenlemesini istemiyorsunuz, çünkü o değerin
asla değiştirilmemesi gerekiyor. KategoriNo metin kutusunu tıklayın ve Özellik
Sayfası bölmesi açık değilse, açmak için tuşuna basın.
10. Özellik Sayfası bölmesinde, Veri sekmesinde, Etkin’i Hayır’a değiştirin. Sonra
Özellik Sayfası bölmesini kapatmak için tuşuna basın.
KategoriNo metin kutusu devre dışı bırakıldığında KategoriNo metin kutusu ve
etiket metni griye dönüşür.
11. Form görünümüne geçin, birkaç kaydı görüntüleyin. KategoriNo alanındaki girdiyi
düzenlemeyi deneyerek değiştiremediğinizi doğrulayın.
12. Bu formda kaydırma çubuklarına ve kayıt seçiciye gerek olmayacak. Tasarım
görünümüne dönün, Form seçici’yi (sol üst köşedeki kutu) tıkladıktan sonra
tuşuna basarak formun Özellik Sayfası bölmesini açın.
13. Özellik Sayfası bölmesinde, Biçim sekmesinde, Kaydırma Çubukları’nı Hiçbiri’ne,
Kayıt Seçiciler’i Hayır’a değiştirin. Özellik Sayfası bölmesini kapatın.
14. Değişikliklerinizin etkilerini görmek için Form görünümüne geçin.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydederek Kategoriler formunu kapatın ve 06_SihirbazOluştur


veritabanını kapatın.
132    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Formları ve Alt Formları Birlikte Oluşturmak


Oluşturacağınız bir forma bir alt form eklemek istiyorsanız, ikisini birlikte Form
sihirbazını kullanarak oluşturabilirsiniz. Bunu yapmak için:

1. Oluştur sekmesinde, Formlar grubunda, Tüm Formlar düğmesini tıklayın ve


listeden, Form Sihirbazı’nı seçin.
2. Form Sihirbaz’ında, Tablolar/Sorgular listesinden forma temel olacak tabloyu
seçin. Yeni forma tüm tablo alanlarını eklemek için Tümünü Taşı düğmesini
tıklayın.
3. Tablolar/Sorgular listesinden, alt forma temel olacak tabloyu seçin.

4. Kullanılabilir Alanlar listesinden, alt forma eklemek istediğiniz alanları Seçili


Alanlar’a taşımak için çift tıklayıp sonra da İleri’yi tıklayın.
Forma Alt Form Eklemek   133

5. Birincil tablonuz ve Alt formları olan form seçeneği seçiliyken, İleri’yi tıklayın.

6. Veri Sayfası seçiliyken, İleri’yi tıklayın.


7. Sihirbazın son sayfasında, bir stil seçin ve Son’u tıklayın.
Sihirbaz formu ve alt formu oluşturur ve açar.
Form sihirbazıyla oluşturulan formu gereksinimlerinize uyacak şekilde
düzenleyebilirsiniz.

Forma eklemek istediğiniz tablolar arasında İlişkiler penceresinde tanımlanmış


yalnızca bir bir-çok ilişkisi varsa formu ve alt formunu oluşturmanın en hızlı yolu
Form aracını kullanmaktır. Birincil tabloyu seçtikten sonra Oluştur sekmesinde,
Formlar grubunda, Formu tıklamanız yeterli olacaktır.

Form aracı her biri kendi kaynak tablosundaki tüm alanları içeren bir form ve alt
form oluşturup görüntüler.

Sorun Giderme  Seçili tablolar arasındaki ilişki tanımlanmamışsa, Access İlişkiler


penceresine bağlantı içeren bir ileti görüntüler. Bu durumda, ilişkiyi tanımlamanız,
sonra da sihirbazı yeniden başlatmanız gerekecektir.

Forma Alt Form Eklemek


Bir form bir veya birden fazla tablodaki veya sorgudaki bilgileri (alanları) gösterebilir.
Birkaç tablo veya sorgudaki alanları bir formda görüntülemek istiyorsanız, bu nesneler
arasında var olması zorunlu olan ilişkileri düşünmeniz gerekir.
134    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Bu alıştırmada var olan bir forma bir alt form ekleyeceksiniz.

KULLANIN  07_AltFormEkle veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm05 alt klasöründedir.
AÇIN  07_AltFormEkle veritabanını açtıktan sonra Kategoriler formunu Tasarım
görünümünde açın.

1. Formun Ayrıntı bölümünde çalışmak üzere kendinize yer açmak için Form Altbilgisi
bölüm seçicisini yaklaşık 5 cm aşağı sürükleyin.
2. Tasarım sekmesinde, Denetimler grubunda, Denetim Sihirbazları Kullan
Denetim düğmesinin etkin (turuncu) olduğundan emin olun.
Sihirbazları
Kullan
3. Denetimler grubunda, Alt Form/Alt Rapor düğmesini tıklayın ve işaretçiyi
sürükleyerek Ayrıntılar bölümünün alt kısmındaki boşlukta bir dörtgen çizin.
Alt Form/Alt Formda beyaz bir nesne görünür ve Alt Form Sihirbazı açılır.
Rapor

İpucu  Yüklemek isteyip istemediğiniz sorulursa, bu sihirbazı yüklemek için


yönergeleri izleyin.
Forma Alt Form Eklemek   135

4. Varolan Tablolar’ı veya Sorgular’ı kullan seçeneği seçiliyken, İleri’yi tıklayın.


5. Tablolar/Sorgular listesinden Tablo: Ürünler’i seçin.

6. Kullanılabilir Alanlar listesinden, ÜrünAdı, KategoriNo, BirimdekiMiktar,


BirimFiyat ve StokSayısı alanlarını çift tıklayarak Seçili Alanlar listesine ekleyin ve
İleri’yi tıklayın.
Alt formdaki KategoriNo alanı ana formdaki KategoriNo alanıyla ilişkili olduğundan
sihirbaz Gösterilecek: Ürünler Kayıt Kaynağı: Kategoriler Kullanılan: KategoriNo’yu
Listeden Seçeceğini seçer.
136    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

İpucu  Sihirbaz hangi alanların ilişkisi olduğunu bulamazsa, Kendim Tanımlayacağım


seçeneğini seçer ve ilişkili olacak alanları belirleyebileceğiniz liste kutuları görüntüler.

7. Listeden seçeceğim seçeneği seçiliyken, Son’u tıklayın.


Access katıştırılmış Ürünler alt formu olan Kategoriler formunu Tasarım
görünümünde görüntüler. Alt formun boyutu ve konumunu formda
oluşturduğunuz dörtgenin boyutu ve konumu belirler.
8. Formunuzdaki nesnelerin boyutunu ve konumunu alt formun tamamı görünecek
şekilde ayarlayın.
Forma Alt Form Eklemek   137

9. Tasarım görünümünde alt formun düzenine dikkat edin ve Access program


penceresinin sağ alt köşesindeki Görünüm araç çubuğunda, Form Görünümü
Form Görünümü
düğmesini tıklayın.

Alt formun biçimi tamamen değişmiştir. Tasarım görünümünde basit bir form gibi
görünmektedir ama Form görünümünde veri sayfası gibi görünür.
10. Tasarım görünümüne dönün, gerekli boyut ayarlarını yapın ve açık değilse Özellik
Sayfası bölmesini açın.
11. Alt formun sol üst köşesindeki Form seçiciyi iki kez tıklayın.
İlk tıklama Ürünler alt formu denetimini, ikinci tıklama formu seçer. Seçicinin
üzerinde küçük bir siyah kare görünür.

İpucu  Sütun başlıkları arasındaki iki yönlü oku çift tıklayarak sütunların genişliklerini
verilerinin sığacağı şekilde hızlıca ayarlayabilirsiniz.
138    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Ürünler alt formu Form seçicisi

12. Özellik Sayfası bölmesinde, Biçim sekmesinde, Kayıt Seçicileri ve Gezinti


Düğmeleri özelliklerini Hayır’a değiştirin.
13. Özellik Sayfası bölmesini kapatın, Form görünümüne dönün ve sütun bölücüleri
sürükleyerek tüm alanları görecek şekilde sütunların genişliğini ayarlayın.

14. Gezinti düğmelerini kullanarak birkaç kaydı görüntüleyin.


Forma Alt Form Eklemek   139

Her bir kategori formun üstünde görüntülendiğinde o kategorideki ürünler alt


formdaki veri sayfasında listelenir.
15. İlk kategoriye (Soğanlar) dönmek için İlk Kayıt düğmesini tıklayın. Alt formda, ilk
İlk Kayıt ürünün (Dağ Lalesi) sağında KategoriNo sütunundaki oku tıklayın.
Kutunun sağ ucundaki ok bunun bir birleşik kutu olduğunu belirtir.
16. Oku tıkladığınızda görünen kategoriler listesinden Kaktüsler’i tıklayın.
17. Kaktüsler kategorisine gitmek için Sonraki Kayıt gezinti düğmesini tıklayın.
Sonraki Kayıt Dağ Lalesi artık bu kategoriye dahil edilmiştir.
18. Dağ Lalesi’nin sağındaki kategori listesini görüntüleyin, sonra da İlk Kayıt
düğmesini tıklayarak Soğanlar kategorisine geçin.
19. Kullanıcıların bir ürünün kategorisini değiştirmesini önlemek için Tasarım
görünümüne dönün, alt formdaki KategoriNo metin kutusunu tıklayın ve tuşuna
basın.

Önemli  Sihirbaz bu alt formu oluştururken KategoriNo alanını eklediniz çünkü bu


alan Kategori ve Ürünler tablolarıyla ilişkili olan alandır. Temel aldığı Ürünler tablosu
kategorinin numarası yerine adını göstermek için bir birleşik kutu kullanır, bu yüzden
birleşik kutu alt formda da görünür.

20. Formu kaydedin, Form görünümüne dönün sonra da alanları tamamen görünceye
kadar alt form sütunlarının genişliğini ve Form penceresinin boyutunu ayarlayın.

KAPATIN  07_AltFormEkle veritabanını kapatın. Sonraki bölüme geçmeyecekseniz


Access’ten çıkın.
140    Bölüm 5  Formları Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak

Önemli Noktalar
l Form, bir veya birden fazla tablo veya sorgudaki alanların bazılarının ya
da tümünün düzenlenmiş ve biçimlendirilmiş bir görünümüdür. Formlar
veritabanındaki tablolarla etkileşimli olarak çalışırlar. Formdaki denetimleri yeni
bilgiler girmek, var olan bilgileri düzenlemek, silmek veya bulmak için kullanırsınız.
l Bir tablodaki tüm alanları içeren bir formu oluşturmanın en hızlı yolu Form aracını
kullanmaktır. Formu daha sonra Tasarım görünümünde kolayca özelleştirebilirsiniz.
l Form için hangi tabloyu temel alacağınızı biliyorsanız ve formun nasıl kullanılacağı
hakkında fikriniz varsa hızlıca bir form oluşturmak için Form sihirbazını
kullanabilirsiniz. Tasarım görünümünde formda değişiklik yapabilirsiniz.
l Bir formdaki her metin kutusu formun temel aldığı tablodaki belirli bir alanla
ilişkilidir. Tablo kayıt kaynağı, alan ise denetim kaynağıdır. Her denetimin yazı tipi
stili, yazı tipi boyutu ve yazı tipi genişliği gibi formun görünümünü geliştirmede
kullanabileceğiniz özellikleri vardır.
Önemli Noktalar   141

l Formun üç temel bölümünü yeniden boyutlandırabilirsiniz: Form Üstbilgisi, Ayrıntı


ve Form Altbilgisi. Formun düzeninin herhangi bir bölümünü etiketler ekleyerek,
silerek, etiketleri ve metin denetimlerinin yerlerini değiştirerek, logolar ve başka
grafikler ekleyerek özelleştirebilirsiniz. En çok kullanılan denetimler Tasarım
sekmesindeki Denetimler grubunda yer almaktadır.
l Formdaki nesneler, olay adı verilen çeşitli eylemleri tanıyabilir ve onlara yanıt
verebilir. Ama olaya bir makro veya VBA yordamı eklenmeden olay aslında hiçbir
şey yapmaz. Olaylarla nasıl çalışılacağını bilmek formlar gibi nesnelerin verimini
artırır.
l Birkaç tablo veya sorguyu bir formda görüntülemek istiyorsanız, bu nesneler
arasında olması zorunlu olan ilişkileri düşünmeniz gerekmektedir. Access’te ilişki iki
tablodaki ortak alanlar arasında yapılan ilişkilendirmedir yani, bir tablodaki bilgileri
diğer bir tablodaki bilgilerle ilişkilendirebilirsiniz. Access’te üç tür ilişki vardır: bir-bir,
bir-çok, çok-çok.
l Tablolar arasında gerekli ilişkileri tanımladıktan sonra formlara alt formlar
ekleyebilirsiniz. Örneğin ana formda gösterilen her bir kategori için o kategorideki
tüm ürünleri gösteren bir alt form oluşturabilirsiniz.
Bir Bakışta Bölüm
Form kullanarak bilgilere
filtre uygulamak,
sayfa 153

Sorgu kullanarak hesaplama


yapmak, sayfa 174

Sorgu oluşturmak,
sayfa 160

Sihirbaz kullanarak sorgu


oluşturmak, sayfa 170
6 Belirli Bilgileri
Bulmak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Bir tablodaki bilgileri sıralamak ve bilgilere filtre uygulamak
4 Form kullanarak bilgilere filtre uygulamak
4 Birden fazla ölçütle eşleşen bilgileri bulmak
4 Sihirbaz kullanarak ve kullanmadan sorgu oluşturmak
4 Sorgu kullanarak hesaplamalar yapmak

Veritabanı bilgiler için bir depodur. Bir veya birden çok tabloda yalnızca birkaç kayıt
veya binlerce kayıt içerebilir. Bir veritabanı ne kadar bilgi içerirse içersin, yalnızca
gerek duyduğunuzda ve yalnızca gereken bilgileri bulabilirseniz kullanışlı olur. Küçük
bir veritabanında bilgileri bulmak için aradığınız şeyi buluncaya kadar bir tabloyu
incelemeniz yeterli olacaktır. Ama veritabanın boyutu ve karmaşıklığı artarsa bilgileri
bulmak ve çözümlemek daha zor hale gelir.

Microsoft Office Access 2007 bir veritabanında depolanan bilgilerin görüntülenmesini


düzenlemek ve belirli bilgileri bulmak için çeşitli araçlar sağlar. Bu araçları kullanarak bir
tablodaki tüm kayıtları herhangi bir alana veya alanların birleşimine göre sıralayarak
düzenleyebilir veya tabloyu bazı karakter birleşimlerini içeren bilgileri görüntüleyecek
veya görüntüden çıkaracak şekilde süzebilirsiniz. Biraz daha fazla çaba sarf ederek bir
veya birden fazla tablodaki belirli kayıtların belirli alanlarını görüntülemek için sorgular
oluşturabilirsiniz. Sorguları kaydedebilir ve veriler değiştiğinde güncelleştirilmiş sonuçlar
üretmek için kaydedilen sorguları çalıştırabilirsiniz.

Bu bölümde bir tablodaki bilgileri sıralamayı ve süzmeyi, bir formda seçili bilgileri
görüntülemeyi ve birden çok ölçüte uyan bilgileri bulmayı öğreneceksiniz. Sonra da
bilgileri bulmak ve hesaplamalar yapmak için sorgular oluşturacaksınız.

   143
144    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler Windows
Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Bir Tablodaki Bilgileri Sıralamak


Bir tabloda depolanan bilgileri bir veya birden fazla alandaki değerleri temel alarak
artan veya azalan düzende sıralayabilirsiniz. Örneğin müşteri bilgilerini soyadı, sonra da
ada göre alfabetik olarak sıralayabilirsiniz. Bu, telefon rehberlerinde bulunan düzenle
sonuçlanacaktır.

Soyadı Ad
Atasoy Deniz
Atasoy Jale
Atasoy Kaan
Tekin Aslı
Tekin Suat

Bir tabloyu sıralamak bir türe ait tüm girdileri bir araya getirerek gruplandırır. Örneğin
müşterilerinize göndereceğiniz postaları şehirlere göre ayırmak için posta etiketlerini
yazdırmadan önce müşteri kayıtlarını şehirlere göre gruplandırabilirsiniz.
Bir Tablodaki Bilgileri Sıralamak   145

Access Nasıl Sıralar?


Sıralama kavramı sezgisel bir işlem gibi görünür ama bazen bilgisayarınızın
bu tür bir kavrama yaklaşımı pek de sezgisel olmaz. Sayıların sıralanmasını ele
alalım. Access’te sayılar metin veya sayı olarak işlem görür. Cadde adreslerinde,
posta kodlarında ve telefon numaralarında kullanılan boşluklar, kısa çizgiler ve
noktalamalar nedeniyle bu alandaki sayılar genellikle metin olarak işlem görür ve
bunların sıralanması metnin tamamının sıralanmasına uygulanan mantığa göre olur.
Diğer taraftan bir ücret veya miktar alanındaki sayılar da sayı olarak işlem görür.

Access metni sıralarken her kayıtta seçilen alandaki karakterler bitinceye kadar
önce ilk karaktere, sonra sonraki karaktere, sonra sonrakine, vb göre sıralama yapar.
Access sayıları sıralarken her alanın içeriğine tek bir değer olarak işlem yapar ve
kayıtları o değeri temel alarak sıralar. Bu yöntem tuhaf bir sıralama düzenine neden
olabilir. Örneğin, aşağıdaki tablonun ilk sütunundaki listeyi metin olarak sıralamak
ikinci sütundaki listeyi üretir. Aynı listeyi sayı olarak sıralamak üçüncü sütundaki
listeyi üretir.

Liste Metin olarak sıralı Sayı olarak sıralı


1 1 1
1234 11 3
23 12 4
3 1234 11
11 22 12
22 23 22
12 3 23
4 4 1234

Metin veri türünde sayı içeren bir alanda tüm girdilerin aynı uzunlukta olması için
sayıların başına sıfır ekleyebilirsiniz. Örneğin, sayılar metin olarak tanımlansa bile
001, 011 ve 101 doğru sıralanır.
146    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Bu alıştırmada kayıtları önce bir, sonra birden çok alana göre sıralayacaksınız.

KULLANIN  01_TabloSırala veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm06 alt klasöründedir.
AÇIN  01_TabloSırala veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Tablolar altında, Müşteriler’i çift tıklayın.


Müşteriler tablosu Veri Sayfası görünümünde açılır.

2. Bölge sütun başlığının sağ kenarındaki oku tıkladıktan sonra A’dan Z’ye Sırala’yı
tıklayın.
Access kayıtları bölgeye göre alfabetik sırada yeniden düzenler ve sıralama
düzenini belirtmek için sütun başlığının sağ kenarında yukarıyı gösteren ince bir ok
görüntüler.
3. Farklı bir yöntem kullanarak düzeni tersine çevirmek için Giriş sekmesinde, Sırala ve
Filtre Uygula grubunda, Azalan düğmesini tıklayın.
Azalan
Sıralama düzeni tersine döner. Washington’da (WA) yaşayan müşterilerin kayıtları
listenin üstüne gelir. Her iki sıralamada da bölge alfabetik olarak sıralanmış ama
Şehir alanı karışık bir düzende bırakılmıştır.
Bir Tablodaki Bilgileri Sıralamak   147

Kayıtları her bölge içindeki şehre göre düzenlemek istediğinizi varsayın. Bunu
önce Şehir sütununa göre, sonra da Bölge sütununa göre sıralayarak veya Bölge
sütununu Şehir sütununun soluna taşıyıp, her ikisini de seçtikten sonra birlikte
sıralayarak yapabilirsiniz.

İpucu  Access birden fazla alanda sıralama yapabilir ama soldan sağa doğru ardışık
olarak sıralar. Bu nedenle sıralamak istediğiniz alanlar yan yana ve sizin onları
sıralamak istediğiniz düzende olmalıdır.

4. Bölgeler içindeki şehirleri artan düzende sıralamak için Şehir sıralama düzeni okunu
tıklayın sonra da A’dan Z’ye Sırala’yı tıklayın.
Access kayıtları şehre göre alfabetik olarak sıralar.
5. İşlemi bitirmek için Bölge sütununda herhangi bir yeri farenin sağ düğmesiyle
tıklayın, sonra da A’dan Z’ye Sırala’yı tıklayın.
İki sütun artık her bölgedeki şehirler artan düzende listelenecek şekilde sıralanır.
6. Her iki sütunu aynı anda azalan düzende sıralamak için, Bölge alanını, başlığını
tıklayarak seçip Adres ve Şehir arasında koyu bir çizgi görününceye kadar sola
sürükleyerek, Şehir alanının soluna taşıyın. Taşıma işlemini tamamlamak için farenin
düğmesini bırakın.
7. Bölge alanı seçiliyken, hem Bölge hem de Şehir sütunlarını seçmek için seçimi
genişletmek üzere tuşunu basılı tutun ve Şehir başlığını tıklayın.
8. Kayıtları bölgelere göre azalan düzende ve şehir adlarını da her bölge içinde azalan
düzende sıralamak için Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Azalan düğmesini tıklayın.
9. Farklı sonuçlar görüntülemek için kayıtları sıralamanın çeşitli yollarını deneyin.

İpucu  Kayıtları bir formda görüntülerken de sıralayabilirsiniz. Sıralamaya temel


almak istediğiniz alanı tıklayın, sonra da istediğiniz Sırala komutunu tıklayın. Form
görünümünde birden çok alanı aynı anda sıralayamazsınız ama aynı sonuçlara
ulaşmak için bir alanda sonra da bir başkasında sıralama yapabilirsiniz.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydetmeden Müşteriler tablosunu ve 01_TabloSırala veritabanını


kapatın.
148    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Bir Tablodaki Bilgilere Filtre Uygulamak


Bir tablodaki bilgileri sıralamak onları mantıksal bir şekilde düzenler ama tüm tablonun
üzerinde hâlâ uğraşmanız gereken şeyler vardır. Yalnızca belirli bilgileri içeren (veya
içermeyen) kayıtları bulmak için filtre uygulamak sıralamaktan daha etkilidir. Örneğin,
yalnızca Seattle’da yaşayan müşterileri, yalnızca 13 Ocak’ta satın alınan öğeleri veya
yalnızca standart postayla sevk edilmeyen siparişleri bulmak için hızlıca bir filtre
oluşturabilirsiniz.

Bilgileri bir tabloda veya formda görüntülerken basit filtreler uygulayabilirsiniz. Bilgilere
birden fazla ölçüte göre filtre uygulamak için birincisinin sonuçlarına ek filtreler
uygulayabilirsiniz.

Jokerler
Belirli bilgileri içeren kayıtları bulmak istiyorsanız ama karakterlerin tümünden emin
değilseniz veya aramanızın bir temel karakter kümesinin birden çok değişimini
vermesini istiyorsanız arama ölçütünde joker karakterler kullanabilirsiniz. En çok
kullanılan jokerler şunlardır:

l * (yıldız) herhangi bir sayıdaki karakteri temsil eder. Örneğin:

Soyadı=Ko* Konuk ve Korur gibi girdileri verir.

l ? (soru işareti) herhangi bir tek alfabetik karakteri temsil eder. Örneğin:

Ad= er?? Eren ve Eray gibi girdileri verir.

l # (sayı işareti) herhangi bir tek sayısal karakteri temsil eder. Örneğin:

No= 1## 100’den 199’a kadar herhangi bir sayı verir.

İpucu  Access birkaç joker kümesini desteklemektedir. Bunlar hakkında daha fazla
bilgi için Access Yardımı’nda jokerler araması yapın.

Bir metin alanında bilgi ararken, sözcük veya karakter dizeleri içeren kayıtları
bulmak için İçerir metin filtresini de kullanabilirsiniz.
Bir Tablodaki Bilgilere Filtre Uygulamak   149

Bu alıştırmada kayıtlara bir ölçüte, sonra da birden çok ölçüte göre filtre
uygulayacaksınız.

İpucu  Bu alıştırmada kullanacağınız Filtre komutları Giriş sekmesindeki Sırala Ve Filtre


Uygula grubunda, sütun başlığı okunu tıkladığınızda açılan menüde ve bir sütunu farenin
sağ düğmesiyle tıkladığınızda görünen kısayol menüsünde bulunur. Ancak, bu yerlerin
hepsinde tüm Filtre komutları bulunmaz.

KULLANIN  02_TabloyaFiltreUygula veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_


Access2007 altındaki Bölüm06 alt klasöründedir.
AÇIN  02_TabloyaFiltreUygula veritabanını açtıktan sonra Müşteriler tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Şehir alanında Vancouver’ın herhangi bir örneğini tıklayın.


2. Giriş sekmesinde, Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Seçim düğmesini tıklayın, sonra
da listede Şuna Eşit: “Vancouver”ı tıklayın.
Tabloda (ve tablonun altındaki durum çubuğunda) gösterilen müşteri sayısı 110’dan
6’ya değişir, çünkü yalnızca altı müşteri Vancouver’da yaşamaktadır.
Access tabloya o alana göre filtre uygulandığını belirtmek için Şehir sütun başlığının
sağ kenarında küçük bir filtre simgesi görüntüler. Sırala Ve Filtre Uygula grubundaki
Filtreyi Değiştir düğmesi ve durum çubuğundaki Filtre durumu Filtre Uygulanmış’a
değişir.

Önemli  Bir tabloya filtre uyguladığınızda, Access filtreyle eşleşmeyen kayıtları silmez,
sadece gizler.
150    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

3. Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın.


Access filtreyi kaldırır ve tüm kayıtları görüntüler. Filtreyi Değiştir düğmesini tekrar
tıklarsanız en son kullanılan filtre yeniden uygulanır.
Posta kodları 880 ile başlayan tüm müşterilerin listesini isteğinizi varsayın.
4. Posta Kodu sütun başlığı okunu tıklayın, Metin Filtreleri’ni işaret edin, sonra da
Başlangıcı’nı tıklayın.

İpucu  Sütun başlığı okunu tıkladığınızda görünen sıralama ve filtre uygulama


seçenekleri alan türüne göre belirlenir. Bu bir sayısal alansa alt menü Sayı Filtreleri
olacak ve farklı seçenekler listelenecektir.

Özel Filtre iletişim kutusu açılır.

5. PostaKodu ile başlayan kutusunda, 880 yazın. Tamam’ı tıklayın.


Filtre uygulanan tablo posta kodu 880 ile başlayan 30 kayıt içerir.
Bir Tablodaki Bilgilere Filtre Uygulamak   151

6. Filtreyi kaldırmak ve tüm kayıtları görüntülemek için Sırala ve Filtre Uygula


grubunda Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın.
Yalnızca ABD dışında yaşayan müşterileri görüntülemek istediğinizi varsayın.
7. Ülke sütununda, herhangi bir ABD örneğini farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra
da Şuna Eşit Değil: “ABD”yi tıklayın.
Access, ABD dışında tüm ülkelerdeki (bu örnekte yalnızca Kanada) müşterileri
görüntüler.
8. Filtreyi kaldırın, Müşteriler tablosunu kaydedin ve kapatın, sonra da Siparişler
tablosunu Veri Sayfası görünümünde açın.
9. ÇalışanNo alanında, Emanuel, Michael’i farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da
Şuna Eşit: “Emanuel, Michael”ı tıklayın.
10. SiparişTarihi alanında, 1/2/2007’yi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Şu
Tarihte veya Sonra: 1/2/2007’yi tıklayın.

İpucu  Tarih filtreleri için kullanılabilen seçeneklerin listesini görmek için SiparişTarihi
sütununda herhangi bir hücreyi farenin sağ düğmesiyle tıklayın sonra da Tarih
Filtreleri’ni işaret edin.

Belirtilen tarihte veya bu tarihten sonra seçili çalışana verilen siparişlerin listesini
oluşturdunuz. Listeyi bir başka alanda sıralama yaparak geliştirebilir veya sonuçları
bir alana göre sıralayabilirsiniz.

İpucu  İstediğiniz bilgileri bulduktan sonra sonuçları bir form veya raporda
görüntüleyebilirsiniz. Bunu yapmak için, Oluştur sekmesinde, oluşturmak istediğiniz
nesneyi tıklayın.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydetmeden Siparişler tablosunu ve 02_TabloyaFiltreUygula


veritabanını kapatın.

İpucu  Kayıtları bir formda görüntülerken filtre uygulamak için tabloda kullandığınız
komutları kullanarak filtre uygulayabilirsiniz.
152    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

İfadeler
Access’te ifadeler terimi formülle eşanlamlıdır. İfade işleçler, sabitler, işlevler ve
denetim özellikleri bileşiminin verdiği tek bir değerdir. Access a=b+c biçimini
kullanarak formüller oluşturur, burada a sonuç, =b+c ise ifadedir. Bir ifadeyi
tablolara ve formlara özellikler atamak, alanlardaki veya raporlardaki değerleri
belirlemek için sorguların parçası olarak kullanabilirsiniz.

Access’te kullandığınız ifadeler bir filtre veya sorgunun sonucunda bir kaydın
görüntülenmesi için uyması gereken koşullar kümesini tanımlayan birden çok
ölçütün birleşimidir. Birden çok ölçüt mantıksal, karşılaştırma ve aritmetik işleçler
kullanılarak birleştirilir. Farklı türde ifadelerde farklı işleçler kullanılır.

Sık kullanılan mantıksal işleçler şunlardır:

l And (Ve). Bu işleç belirtilen tüm ölçütlere uyan kayıtları seçer.

l Or (Veya). Bu işleç ölçütlerden en az birine uyan kayıtları seçer.

l Not (Değil). Bu işleç ölçüte uymayan kayıtları seçer.

Sık kullanılan karşılaştırma işleçleri şunlardır:

l < (küçüktür)

l > (büyüktür)

l = (eşittir)

Bu temel işleçleri şunları oluşturmak için birleştirebilirsiniz:

l <= (küçüktür veya eşittir)

l >= (büyüktür veya eşittir)

l <> (eşit değildir)

Like (Benzer) işleci bazen karşılaştırma işleçleriyle gruplandırılır ve metnin bir kalıba
uyup uymadığını sınamak için kullanılır.

Aritmetik işleçleri sayılarla kullanırsınız. Sık kullanılanlar şunlardır:

l + (topla)

l - (çıkar)

l * (çarp)

l / (böl)
& işleci (+ işaretinin metin biçimi) iki metin dizesini birbirine eklemek (birleştirmek)
için kullanılır.
Form Kullanarak Bilgilere Filtre Uygulamak   153

Form Kullanarak Bilgilere Filtre Uygulamak


Gelişmiş Filtre Seçenekleri listesinde bulunan Forma Göre Filtre Uygula komutu birkaç
alandaki bilgileri temel alan bir tabloya filtre uygulamak için hızlı ve kolay bir yol sağlar.
Bu komutu bir tablo içinde verdiğiniz zaman Access boş bir veri sayfası gibi görünen bir
filtre uygulama formu içeren Ara sekmesini görüntüler. Ancak, boş hücrelerin her biri
aslında o alandaki tüm girdilerin listesini içeren bir birleşik kutudur. Listeden bir filtre
ölçütü seçebilir veya yeni birini girebilirsiniz.

Yukarıda gösterilen gibi yalnızca birkaç alanı olan bir tabloda Forma Göre Filtre Uygula’yı
kullanmak kolaydır ama birkaç düzine alanı olan bir tabloda kullanmak biraz külfetli hale
gelir. Forma Göre Filtre Uygula komutunu tablonun form sürümünde kullanarak bilgileri
bulmak daha kolaydır. Bu komutu bir form içinde verdiğinizde Access bir tabloya nasıl
filtre uyguluyorsa forma da aynı şekilde filtre uygular.

Filtre uygulanmış bir formda form penceresinin altındaki gezinti düğmelerini tıklayarak
kayıtlar arasında gezinebilirsiniz.

İpucu  İster bir formda ister bir tabloda kullanın, Forma Göre Filtre Uygula aynı özellikleri ve
teknikleri sunar. Filtreyi tanımlamak bazen formda, sonuçları görüntülemek de bazen tabloda
daha kolay olduğundan basit bir formu tabloyu temel alarak oluşturmayı, verilere form
içinde filtre uygulamayı, sonra da sonuçları görmek için Veri Sayfası görünümüne geçmeyi
düşünebilirsiniz.
154    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Bu alıştırmada Forma Göre Filtre Uygula komutunu kullanarak bir kayıt bulacaksınız.

KULLANIN  03_FormaFiltreUygula veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_


Access2007 altındaki Bölüm06 alt klasöründedir.
AÇIN  03_FormaFiltreUygula veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, Müşteriler’i çift tıklayın.


Müşteriler formu Form görünümünde açılır.

2. Giriş sekmesinde, Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Gelişmiş düğmesini tıklayın,


sonra da listede, Form Filtresi’ni tıklayın.
Bir kayıttaki bilgileri gösteren Müşteriler formunun yerini her alan için boş bir
kutusu ve altında Ara ile Veya sekmeleri olan Forma Göre Filtre Uygula sürümü alır.
3. Ad etiketinin sağındaki ikinci metin kutusunu (soyadı kutusu) tıklayın, s* yazın, sonra
da tuşuna basın.
Form Kullanarak Bilgilere Filtre Uygulamak   155

Access bu tür bir ifade için girişinizi Like “s*” sözdizimine dönüştürür.
4. Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın.
Access soyadı S ile başlayan tüm kayıtları görüntüler.
5. Filtre formuna geri dönmek için Form Filtresi’ni tıklayın.
Girdiğiniz filtre ölçütü görünür. Herhangi bir yöntem kullanarak girdiğiniz filtre
ölçütü bir form özelliği olarak kaydedilir ve başka ölçütlerle değiştirilinceye kadar
kullanılabilir.
6. Bölge’nin sağındaki kutuyu tıklayın, görünen oku tıklayın, sonra da listede, CA’yı
tıklayın.
7. Yalnızca soyadları S ile başlayan ve Kaliforniya’da yaşayan müşterileri görmek için
Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın.
Access filtre penceresini normal Müşteriler formuyla değiştirir ve formun altındaki
durum çubuğu 4 kaydın olduğunu belirtir.
156    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

8. Filtre formuna dönmek için Form Filtresi’ni tekrar tıklayın.


9. Form penceresinin altında Veya sekmesini tıklayın.

İpucu  Ara sekmesine girdiğiniz ölçütler temel alınan tablodaki olası isabet sayısını
azaltmak için Ve işleciyle birleştirilmiştir. Veya sekmesine girilen ölçütler isabet sayısını
artırmayı amaçlamaktadır.

Bu sekmede Ara sekmesindeki boş hücrelerin aynıları vardır. Ölçütlerinizin


temizlenmemiş olduğunu görmek için iki sekme arasında geçiş yapabilirsiniz.

İpucu  Veya sekmesini görüntülediğinizde, isterseniz üçüncü ölçütü girebileceğiniz


başka bir Veya sekmesi görünür.

10. Soyad kutusuna s* yazın, Bölge kutusuna WA yazın, sonra da Filtreyi Değiştir
düğmesini tıklayın.
Bölge alanında WA içeren kayıtları görmek için filtre uygulanmış Müşteriler
formunun kayıtları arasında gezinebilirsiniz.

KAPATIN  Müşteriler formunu ve 03_FormaFiltreUygula veritabanını kapatın.

Birden Çok Ölçütle Eşleşen Bilgileri Bulmak


Buraya kadar kullandığımız filtre uygulama yöntemleri ve filtre ölçütleri görüntülenecek
bilgilerin miktarını azaltmanın hızlı ve kolay yollarıdır. Ama iki taşıyıcıdan biri tarafından
belirli tarihler arasında batı bölgesine sevk edilen tüm siparişler gibi daha karmaşık
bir listeye gerek duyduğunuzu varsayın. Gelişmiş Filtre Seçenekleri listesinde bulunan
Gelişmiş Filtre/Sıralama komutunu bir tabloda birden çok ölçüte uyan kayıtları aramanız
gerektiğinde veya karmaşık ifadeleri temel alan ölçütlerle kullanabilirsiniz.

Gelişmiş Filtre/Sıralama komutuyla tasarım kılavuzunda çalışırsınız.


Birden Çok Ölçütle Eşleşen Bilgileri Bulmak   157

Bu alıştırmada iki bölgede bulunan müşterileri görüntülemek için bir tabloya filtre
uygulayacaksınız. Sonra filtre uygulama yeteneklerini daha iyi anlamak için tasarım
kılavuzuyla denemeler yapacaksınız.

KULLANIN  04_BirdenÇokÖlçüt veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm06 alt klasöründedir.
AÇIN  04_BirdenÇokÖlçüt veritabanını açtıktan sonra Müşteriler tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Giriş sekmesinde, Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Gelişmiş düğmesini tıklayın,


sonra da listede, Gelişmiş Filtre/Sıralama’yı tıklayın.
MüşterilerFiltre1 sorgu penceresi üstte Müşteriler alan listesini, altta tasarım
klavuzunu görüntüleyerek açılır.

Tasarım kılavuzu

2. Tasarım kılavuzunun ilk sütunundaki Alan hücresine kopyalamak için Müşteriler


alan listesinde Soyad’ı çift tıklayın.
158    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

3. Soyad altındaki Ölçüt hücresine s* yazın, sonra da tuşuna basın.


Access ölçütü Like “s*” ye değiştirir.
4. Tasarım kılavuzunda sonraki sütuna kopyalamak üzere Müşteriler alan listesinde,
Bölge’yi çift tıklayın.
5. Bölge altındaki Ölçüt hücresine ca or wa yazın, sonra da tuşuna basın.

Girişiniz “ca” Or “wa” ya değişir. Sorgu tabloya artık yalnızca soyadları S ile başlayan
ve Kaliforniya veya Washington’da yaşayan müşterileri görüntülemek için filtre
uygulayacaktır.
6. Yalnızca ölçütlerle eşleşen kayıtları görüntülemek için Sırala ve Filtre Uygula
grubunda Filtre Uygula düğmesini tıklayın.
Access, Müşteriler tablosuna geçer ve sorgu sonuçlarını görüntüler. Kaliforniya veya
Washington’da yaşayan ve soyadları S ile başlayan altı müşteri vardır.
Birden Çok Ölçütle Eşleşen Bilgileri Bulmak   159

7. Filtre penceresine dönmek için MüşterilerFiltre1 sekmesini tıklayın. Soyad altındaki


veya hücresine b* yazın, sonra da tuşuna basın.

8. Sırala ve Filtre Uygula grubunda, Filtre Uygula düğmesini tıklayın.


Sonuç soyadları s veya b ile başlayan tüm müşterileri içerir ama b ile başlayanların
bazıları Montana ve Oregon’da yaşamaktadır. Tasarım kılavuzuna tekrar bakarsanız
filtrenin, Ölçüt satırındaki alanların And işleciyle birleştirilerek, “veya” satırındaki
alanların And işleciyle birleştirilerek, sonra da iki sütunu birleştirmek için Or işleci
kullanılarak oluşturulduğunu görebilirsiniz. Bu nedenle filtre soyadları s ile başlayan
ve Kaliforniya veya Washington’da yaşayan müşterileri veya yaşadıkları yerden
bağımsız olarak adı b ile başlayan müşterileri aramaktadır.
9. Filtre penceresine geçin, Bölge altındaki veya hücresine ca or wa yazın, tuşuna
basın, sonra da yalnızca Kaliforniya veya Washington’da bulunan ve soyadları s veya
b ile başlayan müşterileri görüntülemek için filtreyi uygulayın.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydetmeden Müşteriler tablosunu ve 04_BirdenÇokÖlçüt


veritabanını kapatın.
160    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Sorgu Oluşturmak
Bir sorgu bir tablodan kayıt listesini görüntülemekten fazlasını yapabilir. Toplam,
ortalama, sayı ve diğer matematiksel değerleri üretmek için bir sorgudaki işlevleri bir
tablodaki bilgilerle hesaplamalar yapmak üzere kullanabilirsiniz.

Birden çok tabloyla çalışmak istediğinizde filtrelerin ötesine geçip sorguların dünyasına
girmeniz gerekir. En sık kullanılan sorgular aşağıdakilerdir:

l Seçme sorgusu bir veya birden çok tablodaki verileri alır ve sonuçları bir veri
sayfasında görüntüler. Seçme sorgusunu kayıtları gruplamak için toplam, sayım,
ortalama gibi başka hesaplamalar için de kullanabilirsiniz. Bir veya daha fazla
tablodaki ilişkili kayıtları aynı anda güncelleştirmek için bir seçme sorgusunun
sonuçlarıyla Veri Sayfası’nda çalışabilirsiniz. Bu en yaygın olan sorgu türüdür.
l Yinelenenleri bulma sorgusu belirttiğiniz bir veya daha fazla alanda aynı bilgilere
sahip kayıtları bulan bir seçme sorgusu biçimidir. Yinelenenleri Bulma Sorgusu
sihirbazı sorguda kullanacağınız tabloyu ve alanları belirtme işleminde size yol
gösterir.
l Eşleşmeyenleri bulma sorgusu belirttiğiniz bir tablodaki başka bir tabloda ilişkili
kayıtları olmayan kayıtları bulan bir seçme sorgusu biçimidir. Örneğin, bunu müşteri
tablosundaki sipariş tablosunda siparişi olmayan kişileri bulmak için kullanabilirsiniz.
Eşleşmeyenleri Bulma Sorgusu sihirbazı sorguda kullanılacak olan tablo ve alanları
belirtme işleminde size yol gösterir.
l Parametre sorgusu sizden sorguda kullanılacak bilgileri, örneğin tarih aralığını,
ister. Bu tür sorgu düzenli aralıklarla çalıştırılan bir rapor için temel olarak
kullanıldığında çok yaralı olur.
l Çapraz sorgu verileri daha kolay çözümlemek için yeniden yapılandırır. Çapraz
sorguyu biri veri sayfasının sol sütununda, diğeri üst satırında iki bilgi türüyle
gruplandırılmış veriler için toplam, ortalama, sayım veya başka hesaplamalar
yapmak için kullanabilirsiniz. Her satırla sütunun birleşimindeki hücre sorgunun
hesaplama sonuçlarını görüntüler.
Sorgu Oluşturmak   161

l Eylem sorgusu bir işlemle birden çok kaydı güncelleştirir. Seçme işleminin sonuçları
üzerinde işlem yapan bir seçme sorgusudur. Dört çeşit eylem vardır:
l Silme sorguları bir veya daha fazla tablodaki kayıtları siler.

l Güncelleştirme sorguları bir veya daha fazla tablodaki kayıtlarda değişiklik


yapar.
l Ekleme sorguları bir veya daha fazla tablodan bir veya daha fazla tablonun
sonuna kayıtlar ekler.
l Tablo yapma sorguları bir veya daha fazla tablodaki verilerin tümü veya bir
bölümüyle yeni tablo oluşturur.

İpucu  Bunlara ek olarak Yapılandırılmış Sorgu Dili (SQL–Structured Query Language)


sorguları oluşturabilirsiniz. SQL sorguları bu kitabın kapsamı dışındadır.

Access sık kullanılan sorguların oluşturulmasında size yol gösteren sihirbazlar içerir
ama Tasarım görünümünde tasarım kılavuzunu kullanarak kendiniz de sorgular
oluşturabilirsiniz.

Tasarım görünümünde
karmaşık bir sorgu
162    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Yukarıdaki örnekte alan listeleri (sorgu penceresinin üstündeki küçük pencereler) bu


sorguda kullanılabilecek dört tablodaki alanları listeler. Tabloları birleştiren çizgiler
onların ortak alanlar temel alınarak ilişkilendirildiğini belirtmektedir. Kılavuzun
ilk satırı sorgudaki alanların adlarını içerir, ikinci satır ise her bir alanının hangi
tabloya ait olduğunu görüntüler. Üçüncü satır (Toplam) alan değerleri üzerinde
hesaplamalar gerçekleştirir ve dördüncü satır sorgu sonuçlarının bu alana göre sıralanıp
sıralanmayacağını belirtir. Beşinci satırdaki seçili kutu (Göster) alanın sonuçlarının
veritabanında görüntüleneceği anlamına gelmektedir. (Onay kutusu seçili değilse, alan
sorgu sonuçlarını belirlemek için kullanılır ama gösterilemez.) Altıncı satır (Ölçüt) hangi
kayıtların gösterileceğini belirleyen ölçütleri içerir ve yedinci satır (veya) alternatif ölçütler
ayarlar.

Bir sorguyu kendiniz veya bir sihirbaz kullanarak oluşturabilirsiniz. Sorguyu oluşturmak
için hangi yöntemi kullanırsanız kullanın oluşturduğunuz şey bir veya daha fazla tabloda
eşleşmesi gereken kayıtların uyması gereken koşulları tanımlayan bir ifadedir. Sorguyu
çalıştırdığınızda eşleşen kayıtlar yeni bir veri sayfasında görünür.

Filtre ve Sıralama ile Sorgu Arasındaki Fark


Bir tabloya filtre uygulamak, tabloyu sıralamak ve tabloyu sorgulamak arasındaki
ana farklar şunlardır:

l Filtre Uygula ve Sırala komutları genellikle sorgulardan daha hızlı uygulanır.

l Filtre Uygula ve Sırala komutları kalıcı olarak kaydedilmez veya yalnızca geçici
olarak kaydedilir. Bir sorguyu kalıcı olarak kaydedebilir ve istediğiniz zaman
tekrar çalıştırabilirsiniz.
l Filtre Uygula ve Sırala komutları yalnızca o an açık olan tablo veya formlara
uygulanır. Sorgu açık olması gerekmeyen birden çok tabloyu ve diğer
sorguları temel alabilir.

Bu alıştırmada iki tablodaki bilgileri bir veri sayfasında birleştiren ve bir öğenin birim
fiyat, sipariş adedi ve indirime göre tutarını hesaplayan bir seçme sorgusunu temel alan
bir form oluşturacaksınız.
Sorgu Oluşturmak   163

KULLANIN  05_SorguTasarımı veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm06 alt klasöründedİr.
AÇIN  05_SorguTasarımı veritabanını açın.

1. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu Tasarımı düğmesini tıklayın.


Bir sorgu penceresi Tasarım görünümünde açılır ve Tabloyu Göster iletişim kutusu
görünür. İletişim kutusunda, geçerli sorguda hangi tabloların ve kaydedilmiş
sorguların kullanılacağını belirtebilirsiniz.

2. Tabloyu Göster iletişim kutusunda, Tablolar sekmesinde, Sipariş Ayrıntıları’nı sonra


da Ürünler’i çift tıklayarak sorgu penceresine ekleyin ve iletişim kutusunu kapatın.
Seçilen tabloların her biri başlık çubuğunda tablonun adını (örnekte Sipariş
Ayrıntıları ve Ürünler) taşıyan küçük bir alan listesi penceresiyle pencerenin üst
bölümünde temsil edilir.
164    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Her listenin üstündeki yıldız işareti listedeki tüm alanları temsil etmektedir. Her
listedeki birincil anahtar alanı bir anahtar simgesiyle belirtilir. Sipariş Ayrıntıları
tablosundaki ÜrünNo ile Ürünler tablosundaki ÜrünNo arasındaki çizgi bu iki alanın
ilişkili olduğunu belirtmektedir.

İpucu  Bir sorguya daha çok tablo eklemek için, sorgu penceresinin üst bölümünde
boş bir alanı farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra da Tablo Göster’i tıklayarak
veya Tasarım bağlamsal sekmesindeki Sorgu Oluştur grubundaki Tablo Göster
düğmesini tıklayarak Tabloyu Göster iletişim kutusunu yeniden açın.

Sorgu penceresinin alt kısmında sorgunun ölçütlerini belirteceğiniz tasarım kılavuzu


bulunur.
3. Aşağıdaki alanları, alan listelerinden tasarım kılavuzundaki sütunlara sırayla
sürükleyin:

Bu tablodan Şu alanı sürükleyin


Sipariş Ayrıntıları SiparişNo
Ürünler ÜrünAdı
Sipariş Ayrıntıları BirimFiyat
Sipariş Ayrıntıları Adet
Sipariş Ayrıntıları İndirim

Sorgu yalnızca tasarım kılavuzunda olan alanları içerecektir.

İpucu  Bir alanı çift tıklayarak da tasarım kılavuzunda ilk boş sütuna hızlıca
kopyalayabilirsiniz.
Tüm alanları kılavuza kopyalamak için, listenin tamamını seçmek üzere alan listesinin
başlık çubuğunu çift tıklayın ve seçimi kılavuzun üzerine sürükleyin. Farenin düğmesini
bıraktığınızda Access alanları sütunlara sırayla ekler. Sorguya tüm alanları eklemek
için yıldız işaretini kılavuzdaki bir sütuna sürükleyebilirsiniz ama bu alanlarda sıralama
yapmak veya bunlara koşullar eklemek isterseniz alanları kılavuza ayrıca tek tek
sürüklemeniz gerekir.
Sorgu Oluşturmak   165

4. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Sonuçlar grubunda, Çalıştır düğmesini tıklayın.


Access sorguyu çalıştırır ve sonuçları Veri sayfası görünümünde görüntüler.
166    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Sonuçlar sorgunun çalıştığını göstermektedir. Yapılacak iki şey kalmıştır: Sonuçları


SiparişNo alanına göre sıralamak ve tutarı hesaplamak için bir alan eklemek. Burada
tutar, birim fiyatla satılan adedin çarpımından varsa indirim çıkarılarak bulunur.
5. Tasarım görünümüne geçin.
Tasarım kılavuzundaki üçüncü satır Sırala’dır. Sorgu alalarının herhangi biri için bu
hücrede Artan, Azalan veya (sırasız)’ı seçebilirsiniz.
6. SiparişNo sütununda, Sırala okunu tıklayın, sonra da listede, Artan’ı tıklayın.
Tabloların hiçbiri tutar alanı içermemektedir. Alanı bir tabloda oluşturmak yerine
tutarı var olan bilgilerden hesaplayan bir ifadeyi tasarım kılavuzuna eklemek için
İfade Oluşturucusu’nu kullanacaksınız.
7. Tasarım kılavuzundaki ilk boş sütunda (altıncı sütun) Alan hücresini farenin sağ
düğmesiyle tıklayın, sonra da Oluştur’u tıklayın.
İfade Oluşturucusu iletişim kutusu açılır.

Oluşturacağınız ifade şudur:


CCur([Sipariş Ayrıntıları]![BirimFiyat]*[Sipariş Ayrıntıları]![Adet]*(1-[Sipariş
Ayrıntıları]![İndirim]))

CCur işlevi kendi parantezi içindeki işlem sonuçlarını para birimine dönüştürür.
Sorgu Oluşturmak   167

İpucu  Bu ifadeyi alana doğrudan yazmak durumundaysanız, onu biraz


sadeleştirebilirsiniz:
Tutar: CCur([Sipariş Ayrıntıları]![BirimFiyat]*[Adet]*(1-[İndirim]))
[Sipariş Ayrıntıları]! bölümü yalnızca her iki tabloda da görünen alanlar için gereklidir.
Sorguya hangi tabloyu kullanılacağını bildirir.

8. Öğeler alanının ilk sütununda, Fonksiyonlar klasörünü çift tıklayarak açın ve


Yerleşik İşlevler’i tıklayın.
Yerleşik işlevler kategorileri ikinci sütunda görünür; her kategori içindeki işlevler
üçüncü sütunda görünür.
9. İkinci sütunda, Dönüşüm’ü tıklayarak üçüncü sütunda yalnızca bu kategorideki
işlevleri görüntüleyin ve üçüncü sütunda, CCur’u çift tıklayın.

Para birimi dönüştürme işlevini ifade kutusuna eklemiş oldunuz. Parantez içindeki
<<expr>> Access’in para birimine dönüştürmesi gereken sayıyı hesaplayacak ifadeyi
temsil etmektedir.
10. İfade kutusunda, gireceğiniz sonraki şeyin yerini alması için seçmek üzere
<<expr>>’i tıklayın.
İfadeye ekleyeceğiniz sonraki öğe Sipariş Ayrıntıları tablosundaki BirimFiyat alanıdır.
11. İlk sütunda, Tablolar klasörünü çift tıkladıktan sonra, Sipariş Ayrıntıları’nı tıklayın.
İkinci sütunda, BirimFiyat’ı çift tıklayın.
168    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

BirimFiyat eklenir, sağında ekleme noktası vardır. Şimdi BirimFiyat alanındaki


değerle Adet alanındaki değeri çarpacağız.
12. İfade kutusunun altındaki işleç düğmeleri satırında, Çarp düğmesini tıklayın.
Çarp Access çarpma işareti ile <<Deyim>> yer tutucusunu ekler.
13. İfade kutusunda, <<Deyim>>’i tıklayarak seçin ve ikinci sütunda Adet’i çift tıklayın.
Şu ana kadar girdikleriniz bir öğenin fiyatıyla sipariş edilen adedi çarparak
toplamı hesaplar. Ancak, satış fiyatının çeşitli nedenlerle indirildiğini varsayın.
Sipariş Ayrıntıları tablosunda depolanan indirim, düşülecek yüzde olarak ifade
edilmektedir. Ama ödenecek yüzdeyi hesaplamak, indirimi hesaplayıp toplam
maliyetten çıkarmaktan daha kolaydır.
14. İfade kutusuna *(1- yazın. İkinci sütunda, İndirim’i çift tıklayın ve ) işaretini girin.
İfadenin tamamı pencerede görünmüyorsa pencereyi kenarlığından sürükleyerek
genişletin.

İndirim veri sayfasında yüzde olarak biçimlendirilse de, veritabanında aslında 0 ile
1 arasında bir ondalık sayı olarak depolanır. (Örneğin, %10 olarak gösterilen bir
indirim 0,1 olarak depolanır). Bu nedenle indirim %10 ise *(1-İndirim)’in sonucu
*,9’dur. Başka deyişle, formül birim fiyatı adetle çarpar, sonra da bu sonucu 0,9 ile
çarpar.
Sorgu Oluşturmak   169

15. İfade Oluşturucusu iletişim kutusunda, Tamam’ı tıklayın.


Access ifadeyi tasarım kılavuzuna girer.
16. Ekleme noktasını alandan çıkarmak için tuşuna basın ve ifadenin girişini
tamamlayın.
Access ifadeyi İfade1 olarak etiketler.

İpucu  Tasarım kılavuzundaki bir sütunu, gri seçim çubuğundaki, sütunu sağındaki
sütundan ayıran çizgiyi çift tıklayarak sütunun içeriği sığacak kadar hızlıca
genişletebilirsiniz.

17. Tasarım kılavuzunda, İfade1’i çift tıklayın ve ifade için etiket olarak Tutar yazın.
18. Veri Sayfası görünümüne geçin.

Siparişler artık SiparişNo alanına göre sıralanır ve tutar son alanda hesaplanır.
19. İndirimli birkaç fiyatı görmek için sayfayı aşağı kaydırın.
İşlemlerin sağlamasını yaparsanız sorgunun tutarı doğru hesapladığını görürsünüz.
20. Sorgu penceresini kapatın, sorguyu kaydedip etmeyeceğinizi soran Microsoft
Office Access iletişim kutusunda, Evet’i tıklayın. Farklı Kaydet iletişim kutusuna
Sipariş Ayrıntıları Tutarı yazın ve Tamam’ı tıklayın.

KAPATIN  05_SorguTasarımı veritabanını kapatın.


170    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

İfade Oluşturucusu
Bir filtre veya sorgu için oluşturacağınız ifadeyi yazabilir veya İfade Oluşturucusu’nu
kullanabilirsiniz. İfade Oluşturucusu’nu bir kısayol menüsünde Oluştur’u tıklayarak,
Sorgu Oluştur grubundaki Oluşturucu’yu tıklayarak veya ifadeyi gireceğiniz
kutunun sağ ucundaki Oluştur düğmesini (üç nokta) tıklayarak açabilirsiniz.

İfade Oluşturucusu bir sihirbaz değildir. İfadeyi oluştururken size yol göstermez.
Ama bir ifadeye ekleyebileceğiniz en sık kullanılan öğelerin hiyerarşik bir listesini
sağlar. İfade kutusuna kendiniz yazabilir veya kopyalayacağınız işlevleri, işleçleri ve
diğer öğeleri seçebilirsiniz.

Sihirbaz Kullanarak Sorgu Oluşturmak


Sorgu sihirbazını kullanarak basit bir seçme sorgusu oluşturma işlemi Form sihirbazını
kullanarak bir form oluşturmakla hemen hemen aynı şeydir. Sorgu sihirbazıyla var
olan tablolardaki veya sorgulardaki bir veya daha fazla alanı temel alan yeni bir sorgu
oluşturabilirsiniz. Sihirbazla Çapraz Sorgu, Yinelenenleri Bulma ve Eşleşmeyenleri Bulma
sorguları da oluşturabilirsiniz.

Ayrıca Bakınız  İlişkilerin oluşturulması hakkında daha fazla bilgi için Bölüm 5 “Formları
Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak”taki “İlişkiler” açıklama kutusuna bakın.

Bu alıştırmada ortak alanlar yoluyla ilişkilendirilmiş iki tablodaki bilgileri birleştiren bir
sorgu oluşturmak için Sorgu sihirbazını kullanacaksınız.

KULLANIN  06_SorguSihirbazı veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altında Bölüm06 alt klasöründedir.
AÇIN  06_SorguSihirbazı veritabanını açın.

1. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu Sihirbazı düğmesini tıklayın.


Yeni Sorgu iletişim kutusu açılır.
Sihirbaz Kullanarak Sorgu Oluşturmak   171

2. Listede Basit Sorgu Sihirbazı seçiliyken Tamam’ı tıklayın.


Basit Sorgu sihirbazı açılır.

3. Tablolar/Sorgular listesinde, Tablo: Siparişler’i tıklayın. Tüm alanları Kullanılabilir


Alanlar listesinden Seçili Alanlar listesine taşımak için Tümünü Taşı düğmesini
Tümünü Taşı
tıklayın.
172    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

4. Tablolar/Sorgular listesinde, Tablo: Müşteriler’i tıklayın.


5. Kullanılabilir Alanlar listesinden, Adres, Şehir, Bölge, PostaKodu ve Ülke alanlarını
Seçili Alanlar listesine taşımak için çift tıklayın, sonra da İleri’yi tıklayın.

İpucu  İki tablo arasında ilişki kurulmamışsa ilişkiyi tanımladıktan sonra sihirbazı
yeniden başlatmanız istenir.

6. Ayrıntılı seçeneği seçiliyken İleri’yi tıklayın.

7. Bilgileri görüntülemek için sorguyu aç seçeneği seçiliyken Son’u tıklayın.


Access sorguyu çalıştırır ve sonuçları Veri Sayfası görünümünde görüntüler.
Sonuçlar arasında gezinebilir ve bilgilerin tüm siparişler için gösterildiğini
görebilirsiniz.
Sihirbaz Kullanarak Sorgu Oluşturmak   173

8. Tasarım görünümüne geçin.

Dikkat ederseniz Göster onay kutusu bu sorguda kullanılan alanların her biri için
varsayılan ayar olarak seçilmiştir. Bir sorgudaki alanı, o alana göre sıralama yapmak,
o alan için ölçüt oluşturmak veya o alanı bir hesaplamada kullanmak ama bu alanın
sonuçlarını veri sayfasında göstermemek isterseniz, Göster kutusundaki seçimi
kaldırın.
9. SiparişNo, MüşteriNo ve ÇalışanNo alanlarının Göster onay kutularındaki seçimi
kaldırın ve Veri Sayfası görünümüne geçin.
174    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Bu üç alan veri sayfasında görüntülenmez.


10. Tasarım görünümüne geçin.
Bu sorgu Sipariş tablosundaki kayıtları verir. Şimdi sorgunun bir tarih aralığındaki
kayıtları vermesini sağlamak için onu her çalıştırdığınızda tarih aralığını isteyen bir
parametre sorgusuna dönüştüreceksiniz.
11. SiparişTarihi sütununda, aşağıdaki metni aynı şekilde Ölçüt hücresine yazın.
Between [Başlangıç tarihini yazın:] And [Bitiş tarihini yazın:]
12. Sorguyu çalıştırmak için Tasarım bağlamsal sekmesinde, Sonuçlar grubunda,
Çalıştır’ı tıklayın.

13. 01.01.07 başlangıç tarihini girin ve tuşuna basın.


14 31.01.07 bitiş tarihini girin ve tuşuna basın.
Access bu sefer yalnızca belirtilen tarihler arasındaki siparişleri listeleyerek veri
sayfasını yeniden görüntüler.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydederek veri sayfasını ve 06_SorguSihirbazı veritabanını


kapatın.

Sorgu Kullanarak Hesaplama Yapmak


Bazı ölçütlerle eşleşen tüm kayıtları bulmak için genellikle bir sorgu kullanırsınız. Ama
onları bir şekilde özetlediğinizden tüm kayıtların ayrıntılarıyla ilgilenmezsiniz. Örneğin
bu yıl kaç siparişin verilmiş olduğunu veya tüm siparişlerin toplam tutarını öğrenmek
isteyebilirsiniz. Bu bilgileri edinmenin en kısa yolu gerekli alanları gruplayan ve sizin için
hesaplamaları yapan bir sorgu oluşturmaktır. Bunu yapmak için sorguda hesaplama
işlevlerini kullanırsınız.

Access aşağıdaki tabloda gösterilen işlevleri desteklemektedir:


Sorgu Kullanarak Hesaplama Yapmak   175

İşlev Hesaplama
Topla Bir alandaki değerlerin toplamı
Ortalama Bir alandaki değerlerin ortalaması
Say Bir alandaki değerlerin sayısı, Boş (Null) değerleri sayma
En Az Bir alandaki en düşük değer
En Çok Bir alandaki en yüksek değer
StSapma Bir alandaki değerlerin standart sapması
Varyans Bir alandaki değerlerin varyansı

Bu alıştırmada, bir envanterdeki toplam ürün sayısını, tüm ürünlerin ortalama fiyatını ve
envanterin toplam değerini hesaplayan bir sorgu oluşturacaksınız.

KULLANIN  07_Hesapla veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm06 alt klasöründedir.
AÇIN  07_Hesapla veritabanını açın.

1. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu Tasarımı düğmesini tıklayın.


Access sorgu penceresini ve Tabloyu Göster iletişim kutusunu açar.
2. Tabloyu Göster iletişim kutusunda, Ürünler’i çift tıklayın, sonra da Kapat’ı tıklayın.
Access Ürünler tablosunu sorgu penceresine ekler ve Tabloyu Göster iletişim
kutusunu kapatır.
3. Ürünler alan listesinde önce ÜrünNo’yu, sonra da BirimFiyat’ı çift tıklayın.
Access her iki alanı tasarım kılavuzuna kopyalar.
4. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Göster/Gizle grubunda, Toplamlar düğmesini
tıklayın.
Access tasarım kılavuzuna Toplam adlı bir satır ekler.
5. ÜrünNo sütununda, Toplam okunu tıklayın ve listeden, Say’ı seçin.
Access Toplam hücresine Say sözcüğünü girer. Sorguyu çalıştırdığınızda, bu işlev
ÜrünNo alanında bir değer içeren kayıtların sayısını verecektir.
6. BirimFiyat sütununda, Toplam okunu tıklayın ve listeden Ortalama’yı seçin.
176    Bölüm 6  Belirli Bilgileri Bulmak

Sorguyu çalıştırdığınızda, bu işlev tüm BirimFiyat değerlerinin ortalamasını


verecektir.
7. Sonuçlar grubunda, Çalıştır düğmesini tıklayın.
Sorgu sayımı ve ortalama fiyatı içeren tek bir kayıt görüntüler.

8. Tasarım görünümüne geçin.


9. Üçüncü sütunda, Alan hücresine BirimFiyat*StokSayısı yazın, sonra da tuşuna
basın.
Access yazdığınız ifadeyi aşağıdaki gibi değiştirir:
İfade1: [BirimFiyat]*[StokSayısı]
Bu ifade her ürünün fiyatını stoktaki birimlerin sayısıyla çarpacaktır.
10. İfade1’i seçin ve yeniden adlandırmak için Envanter Değeri yazın.
11. Üçüncü sütunda, Toplam okunu tıklayın ve listeden Topla’yı seçin.
Access ifadeyle hesaplanan tüm değerlerin toplamını verecektir.
Önemli Noktalar   177

12. Tasarım sekmesinde, Sonuçlar grubunda, Çalıştır düğmesini tıklayın.

KAPATIN  Değişiklikleri kaydetmeden sorgu penceresini ve 07_Hesapla veritabanını


kapatın. Sonraki bölüme geçmeyecekseniz Access’ten çıkın.

Önemli Noktalar
l Microsoft Office Access 2007 bir veritabanındaki bilgilerin görünümünü
düzenlemek ve belirli bilgi öğelerini bulmak için çeşitli araçlar sağlar. Bu araçlar
veritabanınızın boyutu ve karmaşıklığı artsa bile veritabanınızda arama yapmanızı
ve bilgileri bulmanızı kolaylaştırır.
l Bir tabloyu herhangi bir alanı (veya alanları) temel alarak artan veya azalan düzende
sıralayabilirsiniz. Access’te sayılar metin veya sayı olarak işlem görürler.
l Bir tabloya bazı karakter birleşimlerini içeren bilgileri göstermesi (veya
göstermemesi) için filtre uygulayabilirsiniz. Bir tablo ya da formda bilgileri
görüntülerken basit filtreler uygulayabilirsiniz. Bu filtreler seçili alanların içeriğine
uygulanır ve aramanızı geliştirmek için bir filtrenin sonuçlarına da başka filtreler
uygulayabilirsiniz.
l Forma Göre Filtre Uygula komutu bir tablo veya forma birden çok alanı temel
alarak filtre uygular.
l Gelişmiş Filtre/Sıralama komutu tek bir tabloda birden çok ölçütle eşleşen veya
ölçüt olarak karmaşık ifadeler gerektiren kayıtları arar.
l Bir veya daha fazla tablodan belirli kayıtların belirli alanlarını görüntüleyecek
sorgular oluşturabilirsiniz. Sorguların sizin yerinize hesaplamalar yapmasını da
sağlayabilirsiniz. Sorguları daha sonra yeniden kullanmak üzere kaydedebilirsiniz.
Bir Bakışta Bölüm

Bir alandaki veri


türünü sınırlamak,
sayfa 180

Basit bir arama


listesi oluşturmak,
sayfa 194 ve 198

Veritabanı
sorunlarını
çözmek, sayfa 210

Geçerlilik
kurallarını
kullanarak
verileri
sınırlamak,
sayfa 191
7 Bilgilerin
Doğruluğunu
Sağlamak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Bir alandaki verilerin boyutunu ve türünü sınırlamak
4 Bir alandaki verilerin biçimini belirlemek
4 Geçerlilik kuralları kullanarak verileri sınırlamak
4 Basit veya çok sütunlu bir arama listesi oluşturmak
4 Bir tablodaki bilgileri güncelleştirmek
4 Bir tablodaki bilgileri silmek
4 Veritabanı sorunlarını çözmek

Veritabanında ne kadar bilgi olduğuna ve ne kadar düzenli olduğunuza bağlı olarak,


bir veritabanını içine daha sonra almak üzere fotoğraf, fatura, makbuz ve çeşitli
kağıtları attığınız bir kutu ya da dolapla karşılaştırabilirsiniz. Ancak ne bir kutu ne
de bir dolap içine koyacaklarınıza fiziksel büyüklüğü dışında bir sınırlama getirebilir.
Orada ne depolayacağınıza sonra da gereksinim duyduğunuzda bulabilmek için nasıl
düzenleyeceğinize karar vermek sizin elinizdedir.

Microsoft Office Access 2007 kullanarak bir veritabanı oluşturduğunuzda, veritabanına


girilecekleri sınırlayarak ve içerikleri kontrol ederek veritabanını düzenli ve kullanışlı
tutmanıza yardımcı olan özellikleri ayarlayabilirsiniz. Örneğin, basit bir “evet” veya “hayır”
yanıtıyla en iyi sonucu almak varken, çalışanların fiyat alanına metin veya bir alana uzun
açıklamalar girmesini tercih etmezsiniz.

Bir veritabanındaki bilgilerin doğruluğunu koruduğundan emin olmak için bir tablodaki
bilgileri hızlıca güncelleştiren veya seçili kayıtları hızlıca silen eylem sorguları oluşturup
çalıştırabilirsiniz. Örneğin, bir kategorideki tüm ürünlerin fiyatlarını belli bir yüzde
oranında artırabilir veya belirli bir ürün kategorisinin tüm öğelerini silebilirsiniz. Bu tür

   179
180    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

güncelleştirmeler eylem sorgularıyla kolayca yapılır. Sorgu kullanmak yalnızca zaman


kazandırmaz, hatalardan kaçınılmasına da yardımcı olur.

Bu bölümde bir alanda izin verilen veri türü, miktarı ve biçimini sınırlayacak ve veritabanı
kullanıcılarının belirli bir seçeneği seçebileceği bir liste oluşturacaksınız. Sonra bir
güncelleştirme sorgusu ve silme sorgusu oluşturacak ve çalıştıracaksınız.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler Windows
Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Bir Alandaki Veri Türünü Sınırlamak


Veri Türü ayarı bir alandaki girdileri metin, sayı veya tarih gibi belirli veri türleriyle sınırlar.
Örneğin, veri türü Sayı’ya ayarlıysa ve siz metin girmeyi denerseniz Access girişi reddeder
ve bir uyarı görüntüler.

Veri girişini denetlemek için ayarlayabileceğiniz alan özellikleri şunlardır:

l Gerekli

l Sıfır Uzunluk İzni

l Alan Boyutu

l Giriş Maskesi

l Geçerlilik Kuralı

Gerekli ve Sıfır Uzunluk İzni özellikleri oldukça açıktır. Gerekli özelliği Evet’e ayarlıysa alan
boş bırakılamaz. Ancak Access Null alan olarak tanıdığı boş bir alanla boş gibi görünen
ama boş bir dize içeren bir alanı birbirinden ayırır. Sıfır Uzunluk İzni Evet’e ayarlıysa
boş bir alan gibi görünen bir boş dize (arasında hiçbir şey olmayan iki tırnak işareti)
girebilirsiniz ama bu alan Null değil, boş olarak sınıflandırılır. Bu ayrım tuhaf görünebilir
ama bir Access veritabanıyla programlama kodu kullanırken bazı komutların Null
alanlarla boş alanlar için farklı sonuçlar verdiğini göreceksiniz.
Bir Alandaki Veri Türünü Sınırlamak   181

Alan Boyutu, Giriş Maskesi ve Geçerlilik Kuralı özellikleri daha karmaşıktır, bu nedenle bu
bölümdeki alıştırmalarda bunlara yoğunlaşacağız.

İpucu  Her alan özelliğinin birçok seçeneği vardır. Daha fazla bilgi için Access Yardımı’nda
alan özelliği araması yapın.

Bu alıştırmada bir tabloya en yaygın veri türlerini ekleyecek sonra da tabloya girilebilecek
verileri sınırlamak için Veri Türü ayarını ve Alan Boyutu özelliğini kullanacaksınız.

KULLANIN  01_AlanSınama veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  01_AlanSınama veritabanını açtıktan sonra Alan Özelliği Testi tablosunu Tasarım
görünümünde açın.

1. İlk boş Alan Adı hücresini (otomatik olarak oluşturulan No alanının altındaki
hücreyi) tıklayın, fMetin yazın ve Veri Türü hücresine gitmek için tuşuna basın.
Veri Türü varsayılan ayar olarak Metin’e ayarlanır.
2. İkinci Alan Adı hücresine fSayı yazın ve tuşuna basın.
3. Veri Türü okunu tıklayın ve listeden Sayı’yı seçin.

İpucu  Listeyi hücreye ilk harfini yazarak istediğiniz veri türüne getirebilirsiniz.

4. Aşağıdaki alanları eklemek için Adım 2 ve 3’ü tekrarlayın:

Alan Veri türü


fTarih Tarih/Saat
fParaBirimi ParaBirimi
fBoolean Evet/Hayır

İpucu  Access’te Evet/Hayır veri türü Boolean olarak adlandırılır (Eski bir matematikçi
ve mantıkçı olan George Boole anısına). Bu veri türü evet/hayır, 1/0, açık/kapalı veya
doğru/yanlış olarak ifade edilen, birbirini geçersiz kılan iki değerden birini içerir.
182    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

5. Seçmek için fMetin alanını tıklayın.


Access seçili alanın özelliklerini iletişim kutusunun alt bölümünde görüntüler.

6. Her alanın özelliklerini gözden geçirmek için Adım 5’i tekrarlayın ve Hızlı Erişim
Araç Çubuğu’nda, Kaydet düğmesini tıklayın.
Kaydet
7. Görünüm araç çubuğunda, Veri Sayfası Görünümü düğmesini tıklayın.
Veri Sayfası
Görünümü

8. fMetin hücresine Bu girdi 35 karakter uzunluğundadır yazın.


9. fSayı hücresine Beş yüz yazın.
Bir Alandaki Veri Türünü Sınırlamak   183

Bu alan için veri türü Sayı’dır. Access metin girişinizi kabul etmez ve size birkaç
seçenek sunan bir uyarı görüntüler.

10. Microsoft Office Access iletişim kutusunda, Yeni değer girin’i tıklayın. Beş yüz’ü
500 ile değiştirin.
11. fTarih hücresinde, tarih yazın ve tuşuna basın.
Access uygun olmayan veri biçimini kabul etmez.
12. Microsoft Office Access iletişim kutusunda, Yeni değer girin’i tıklayın, 1 Ocak
yazın ve tuşuna basın.
fTarih alanı tarih olarak tanınan her girdiyi kabul eder ve varsayılan tarih biçiminde
görüntüler. Bilgisayarınızdaki varsayılan biçime bağlı olarak, 1 Ocak 1/1/2007,
1/1/07 veya başka bir biçimde gösterilebilir.

İpucu  Eğer ay ve gün girer ama yıl girmezseniz, Access tarihi içinde bulunulan yılda
varsayar. Ay ve gün girerseniz ve 00’dan 30’a kadar iki basamaklı yıl girerseniz Access
yılı 2000 ile 2030 arasında kabul eder. 30’dan büyük iki basamaklı bir sayı girerseniz
Access 1931 ile 1999 arasında olduğunu varsayar.

13. fParaBirimi alanına para birimi yazın ve tuşuna basın.


Access uygun olmayan veri biçimini kabul etmez.
14. Microsoft Office Access ileti kutusunda, Yeni değer girin’i tıklayın. -45,3456 yazın
ve tuşuna basın.
Access girdiğiniz sayıyı depolar ama negatif para birimi değerleri için varsayılan
biçime göre -45,35 YTL ya da (45,35 YTL)’yi görüntüler.

İpucu  Access tarih, saat, para birimi ve diğer sayıların görünüşünü belirlemek
için Windows Denetim Masası’ndaki bölgesel ayarları kullanır. Doğru para birimi
simgesinin kullanılması için bu ayarları değiştireblirsiniz. Yoksa değerler değişir ama
para birimi değişmez.

15. fBoolean alanına 123 yazmayı deneyin. Sonra onay kutusunu Hayır (onaylı değil) ve
Evet (onaylı) arasında değiştirmek için alanda herhangi bir yeri tıklayın alanı onaylı
bırakın.
184    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

Bu alan yazdığınız hiçbir şeyi kabul etmez; yalnızca önceden tanımlanmış iki değer
arasında geçiş yapabilirsiniz.

İpucu  Tasarım görünümünde, Özellikler iletişim kutusunu açabilir ve Arama


sekmesinde, Boolean alanını onay kutusu, metin kutusu veya açılan kutu olarak
göstermek üzere ayarlayabilirsiniz. Doğru/Yanlış, Açık/Kapalı veya Evet/Hayır’ı bu
alanda gösterilen değerler olarak kullanmak için Genel sekmesindeki Biçim özelliğini
ayarlayabilirsiniz (ama depolanan değerler her zaman -1 ve 0 olacaktır).

KAPATIN  Değişiklikleri kaydetmeden tabloyu ve 01_AlanSınama veritabanını kapatın.

Bir Alandaki Verilerin Boyutunu Sınırlamak


Metin, Sayı ve OtomatikSayı veri türleri için geçerli olan Alan Boyutu özelliği bir metin
alanında girilebilecek karakter sayısını (0’dan 255’e kadar) ve bir sayı veya OtomatikSayı
alanında girilebilecek basamak sayısını sınırlar. Sayı alanlarını aşağıdaki değerlerden
birine ayarlayabilirsiniz:

Ayar Tanım
Bayt 0’dan 255’e kadar olan tamsayıları depolar.
Tamsayı -32.768’den 32.767’ye kadar olan tamsayıları depolar.
Uzun Tamsayı (Varsayılan) -2.147.483.648’den 2.147.483.647’ye kadar olan tamsayıları
depolar.
Tek -3,402823E38’den -1,401298E-45’e kadar olan negatif sayıları ve
1,401298E-45’ten 3,402823E38’e kadar olan pozitif sayıları depolar.
Çift -1,79769313486231E308’den -4,94065645841247E-324’e kadar olan
negatif sayıları ve 1,79769313486231E308’den 4,94065645841247E-324’e
kadar olan pozitif sayıları depolar.
Ondalık -10^28 -1’den 10^28 -1’e kadar olan sayıları depolar.

OtomatikSayı alanları otomatik olarak Uzun Tamsayı’ya ayarlanır.


Bir Alandaki Verilerin Boyutunu Sınırlamak   185

Alan Boyutu özelliğini geçerli olan en büyük girdiye ayarlayarak kullanıcıların belirli
türde geçersiz bilgileri girmesini önleyebilirsiniz. Alan Boyutu ayarı tarafından izin verilen
karakter sayısından daha fazla karakter girmeye çalışırsanız sesli bir uyarı verilir ve Access
girişi kabul etmez. Benzer şekilde, bir sayı alanının dışına çıkmaya çalıştığınızda Access,
sınırların altındaki ve üstündeki herhangi bir değeri reddeder.

Bu alıştırmada tabloda zaten olan ve yeni girdiğiniz veriler üzerindeki etkisini görmek
üzere birkaç alanın Alan Boyutu özelliğini değiştireceksiniz.

KULLANIN  02_Boyut veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  02_Boyut veritabanını açtıktan sonra Alan Özelliği Testi tablosunu Veri Sayfası
görünümünde açın.

1. Kaydın içeriğini gözden geçirin.

2. Görünüm araç çubuğunda, Tasarım Görünümü düğmesini tıklayın.


Tasarım 3. fMetin satırında herhangi bir hücreyi tıklayın ve Alan Özellikleri alanında, Alan
Görünümü
Boyutu özelliğini 255’ten 12’ye değiştirin.
4. fSayı satırında herhangi bir hücreyi tıklayın, Alan Boyutu okunu tıklayın ve listeden
Bayt’ı seçin.
Access metin alanına girilebilecek karakterlerin sayısını 12 ve sayı alanına
girilebilecek değerleri 0 ile 255 arasında (0 ve 255 dahil) olacak şekilde sınırlar.
5. Tabloyu kaydedip kaydetmeyeceğiniz sorulduğunda Evet’i tıklayarak Veri Sayfası
görünümüne geçin.
Tablo bu yeni özellik ayarlarına uymayan veriler içerir, bu nedenle Access bazı
verilerin kaybolacağına dair bir uyarı görüntüler.
186    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

6. Riskin alındığını onaylamak için Evet’i tıklayın, sonra da bir alanın içeriğinin
silinmesini kabul etmek için yeniden Evet’i tıklayın.

fMetin alanı girmiş olduğunuz 35 karakter yerine artık yalnızca 12 karakter


içermektedir. Diğer 20 karakter kalıcı olarak silinmiştir. fSayı alanı boştur çünkü 0 ile
255 arasındaki tamsayılarla sınırlanmıştır ve girdiğiniz 500 değeri silinmiştir.
7. fSayı alanına 2,5 yazın ve tuşuna basın.
Access girilen değeri en yakın tamsayıya yuvarlar.

KAPATIN  Alan Özelliği Testi tablosunu ve 02_Boyut veritabanını kapatın.

Bir Alandaki Verinin Biçimini Belirlemek


Tablo veya formlarda maske kullandığınızda, bilgileri giren kişiler girişleri yapmaları
gereken biçimi ve bu girişlerin ne kadar uzun olması gerektiğini bir bakışta görürler.
Verilerin metin, sayı, tarih/saat ve para birimi alanlarına nasıl girileceğini denetlemek için
GirişMaskesi özelliğini kullanabilirsiniz. Bu özelliğin, noktalı virgüllerle ayrılmış olan üç
bölümü aşağıdaki gibidir:

!\(000”) “000\-0000;1;#

İlk bölüm yazılacak olan bilgiler için yer tutucu olarak kullanılan parantez ve kısa çizgi
gibi karakterler içerir. Bu karakterlerin tümü girdinin nasıl görüneceğini belirler. Aşağıdaki
tabloda en çok kullanılan giriş maskesi karakterleri açıklanmıştır:
Bir Alandaki Verinin Biçimini Belirlemek   187

Karakter Tanım
0 Gerekli rakam (0’dan 9’a kadar)
9 İsteğe bağlı rakam veya boşluk
# İsteğe bağlı rakam veya boşluk; boş yerler boşluğa dönüştürülür; artı ve eksi
işaretlerine izin verilir.
L Gerekli harf (A’dan Z’ye kadar)
? İsteğe bağlı harf (A’dan Z’ye kadar)
A Gerekli harf veya rakam
a İsteğe bağlı harf veya rakam
& Gerekli karakter (herhangi bir türde) veya boşluk
C İsteğe bağlı karakter (herhangi bir türde) veya boşluk
< Bundan sonraki tüm karakterler küçük harfe dönüştürülür.
> Bundan sonraki tüm karakterler büyük harfe dönüştürülür.
! Maskeye yazılan karakterler maskeyi soldan sağa doğru doldurur. Ünlem
işaretini giriş maskesinde herhangi bir yere koyabilirsiniz.
\ Bundan sonraki karakterler yazıldığı gibi gösterilir.
“herhangi bir Access çift tırnak işareti içindeki dizeyi yazıldığı gibi gösterir.
metin”
Parola Bir parola giriş kutusu oluşturur. Kutuya yazılan karakterler karakter olarak
depolanır ama yıldız işareti (*) ile gösterilir.

Bu listede olmayan karakterler yazıldığı gibi gösterilir. Bu listedeki özel karakterlerden


birini yazıldığı gibi kullanmak istiyorsanız önüne \ (ters eğik çizgi) koyun.

Giriş maskesinin ikinci ve üçüncü bölümleri isteğe bağlıdır. İkinci bölüme 1 yazmak veya
boş bırakmak Access’e yalnızca girilen karakterleri depolamasını bildirir; 0 yazmak hem
girilen karakterleri hem de maske karakterlerini depolamasını bildirir. Üçüncü bölüme
bir karakter girmek Access’e o karakteri yazılacak karakterlerin her biri için bir yer tutucu
olarak göstermesini bildirir; boş bırakıldığında yer tutucu olarak bir alt çizgi gösterilir.

!\(000”) “000\-0000;1;# giriş maskesi bir tablo veya formdaki bir alanda aşağıdaki
görüntüyü oluşturur:

(###) ###-####

Bu örnekte girdiyi yalnızca on basamakla (ne fazlası ne de azı) sınırlıyorsunuz. Veritabanı


kullanıcısı parantezi, boşluğu, tireyi girmez, Access de bu karakterleri depolamaz (ama
doğru biçim özelliğini ayarladığınız takdirde bunları tabloda, formda veya raporda
görüntüleyebilirsiniz). Access yalnızca on basamağı depolar.
188    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

Bu bölümde, bir metin alanına girilen sayıları (XXX) XXX-XXXX biçimine dönüştürecek
önceden tanımlanmış bir telefon numarası giriş maskesini uygulamak için Giriş Maskesi
sihirbazını kullanacaksınız. Sonra bir başka metin alanına girilen ilk harfi büyük harfe
dönüştürecek özel bir maske oluşturacaksınız.

KULLANIN  03_Doğru veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  03_Doğru veritabanını açtıktan sonra Alan Özelliği Testi tablosunu Tasarım
görünümünde açın.

1. İlk boş Alan Adı hücresine fTelefon yazın ve veri türünü Metin’e ayarlı bırakın.
2. Satırı seçmek için satır seçicisini tıklayın ve seçilen alanı No alanının hemen altına
taşımak için yukarı sürükleyin.
3. Tablo tasarımını kaydedin ve fTelefon hâlâ seçiliyken Alan Özellikleri alanında Giriş
Maskesi’ni tıklayın.
4. Giriş Maskesi sihirbazını başlatmak ve ilk sayfasını açmak için hücrenin sağındaki üç
Üç Nokta nokta düğmesini tıklayın. (Bu özelliği yüklemeniz istenirse Evet’i tıklayın.)
düğmesi

5. Giriş Maskesi listesinde Telefon Numarası seçiliyken İleri’yi tıklayın.


Sihirbazın ikinci sayfası giriş maskesini görüntüler ve size neyi yazacağınızı belirten
yer tutucu karakterini değiştirme fırsatını verir. Parantezler Access’in belirtilen yelere
ekleyeceği karakterlerdir. Dokuzlar isteğe bağlı basmakları, sıfırlar da gerekli olan
Bir Alandaki Verinin Biçimini Belirlemek   189

basamakları temsil eder. Bu giriş maskesi, bir telefon numarasını alan koduyla veya
alan kodu olmadan girmenize izin verir.

İpucu  Access maskeyi soldan sağa doldurduğu için bir telefon numarasını alan kodu
olmadan girmek üzere ekleme noktasını ilk üç yer tutucudan geçirmek için Sağ Ok
tuşuna basmanız gerekecektir.

6. Alan kodunu gerekli yapmak için 999’u 000’a değiştirin, sonra da yer tutucu
karakterini # olarak değiştirin.

7. İleri’yi tıklayın.
Sihirbazın üçüncü sayfasında, simgeleri verilerle depolamak isteyip istemediğinizi
belirtirsiniz. Simgeleri depolarsanız veriler her zaman tablolarda, formlarda
ve raporlarda bu biçimde gösterilir. Ancak simgeler yer kaplayarak, veritabanı
boyutunun büyümesine neden olur.
190    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

8. Son’u tıklayarak verileri simgesiz kaydetmek için varsayılan seçimi kabul edin.
Access sihirbazı kapatır ve düzenlenen maskeyi Giriş Maskesi olarak görüntüler.

9. Maskeyi kabul etmek için tuşuna basın.


Access maskenin biçimini !\(000”) “000\-0000;1;# olarak değiştirir. Maskeyi
üç bölümüne ayıran iki noktalı virgüle dikkat edin. Access’e verileri simgesiz
kaydetmesini bildirdiğiniz için maskenin ikinci bölümünde hiçbir şey yoktur.
Kapatma parantezi ve onu izleyen boşluğun yazıldığı gibi görünmesi Access’in çift
tırnak işareti eklemiş olduğuna dikkat edin.

İpucu  Enter’a bastığınızda Giriş Maskesi’nin önünde bir düğme görünür. Bu Özellik
Güncelleştirme Seçenekleri düğmesidir ve bunu tıkladığınızda bir seçenekler listesi
görünür. Bu örnekte, yalnızca fTelefon’un kullanıldığı her yere giriş maskesi uygulama
ve yardım sağlama seçenekleri vardır. Bu düğme bir başka özelliği düzenlemeye
başladığınızda veya başka bir alana geçtiğinizde kaybolur.

10. Değişiklikleri kaydedin ve Veri Sayfası görünümüne geçin.


11. Yeni kayda geçmek için tuşuna basın, fTelefon alanına gitmek için tuşuna
basın. Maskenin nasıl çalıştığını görmek için bir dizi rakam ve harf yazın.
Access yazdığız her harfi ve fazla rakamı yok sayarak girdiğiniz ilk on rakamı telefon
numarası olarak biçimlendirir. On rakamdan az yazarsanız ve veya tuşuna
basarsanız, Access girdinin giriş maskesine uygun olmadığı uyarısını verir.

İpucu  Bir giriş maskesi, girilecek veriler için yer tutuculardan daha fazlasını
içerebilir. Örneğin, Giriş Maskesi özelliğinde telefon numarasının önüne “Numara
şudur:” yazarsanız, alan için varsayılan giriş Numara şudur: (###) ###-## ## olur.
Sonra ekleme noktasını alanın başlangıcına getirip yazdığınız rakamlar metnin değil
# yer tutucularının yerini alır. Alan Boyutu ayarı maskedeki karakterlere uygulanmaz,
yani ayar 15’se gösterilen karakterlerin sayısı (boşluklar dahil) 28 olsa bile giriş
kesilmez.
Geçerlilik Kurallarını Kullanarak Verileri Sınırlamak   191

12. Tasarım görünümüne geçin. fBoolean altına yeni bir alan ekleyin ve Soyadı olarak
adlandırın. Veri Türü ayarını varsayılan ayar olan Metin olarak bırakın.
13. Yeni alanı seçin, Giriş Maskesi’ni tıklayın, >L<?????????????????? (18 soru işareti)
yazın ve tuşuna basın.
Büyüktür simgesi (>) sonraki metni büyük harfe dönüştürür. L bir harf gerektirir.
Küçüktür simgesi ()< sonraki metni küçük harfe dönüştürür. Her soru işareti
herhangi bir harf yazılmasına veya hiçbir harf yazılmamasına izin verir ve alanda izin
vermek istediğiniz en fazla harf sayısından (19, öndeki baş harf dahil) bir eksik soru
işareti vardır. Alan Boyutu ayarı en fazla harf sayısından büyük olmalıdır.
14. Değişiklikleri kaydedin, Veri Sayfası görünümüne dönün, bir kaydın Soyadı alanına
smith yazın tuşuna basın. Önce SMITH sonra da McDonald yazın.
Adı nasıl yazdığınızdan bağımsız olarak, kayıtta yalnızca ilk harf büyük olur. Bu tür
bir maskenin bazı sınırlılıkları olsa da, çoğu durumda oldukça kullanışlıdır.

KAPATIN  Alan Özelliği Testi tablosunu ve 03_Doğru veritabanını kapatın.

İpucu  Metin, sayı, tarih veya para birimi için kendiniz bir giriş maskesi oluşturabilir veya
Giriş Maskesi sihirbazını kullanarak metin ve tarih alanları için birkaç standart maskeden
birini uygulayabilirsiniz.

Geçerlilik Kurallarını Kullanarak Verileri Sınırlamak


Geçerlilik kuralı bir kayıtta bir veya birkaç alanın kabul edeceği bilgileri kesin olarak
tanımlayan bir ifadedir. Bir çalışanın işe alındığı tarihin yazılacağı bir alana, yanlışlıkla
daha sonraki bir tarihin girilmesini önlemek için bir geçerlilik kuralı kullanabilirsiniz.
Veya yalnızca belirli şehirlere teslimat yapıyorsanız, diğer şehir girişlerini reddetmek için
telefon veya posta kodu alanında bir geçerlilik kuralı kullanabilirsiniz.

Geçerlilik kurallarını yazabilir veya İfade Oluşturucusu’nu kullanabilirsiniz. Alan


düzeyinde, Access alandan çıkmayı denediğinizde kuralı girdiyi sınamak için kullanır.
Tablo düzeyinde, kayıttan çıkmak istediğinizde Access kuralı birkaç alanın içeriğini
sınamak için kullanır. Girdi kurala uymuyorsa Access girdiyi reddeder ve nedenini
açıklayan bir ileti görüntüler.
192    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

Bu alıştırmada birkaç alan ve bir tablo geçerlilik kuralı oluşturacak ve sınayacaksınız.

KULLANIN  04_Geçerlilik veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  04_Geçerlilik veritabanını açtıktan sonra Alan Özelliği Testi tablosunu Tasarım
görünümünde açın.

1. fTelefon’u seçin ve Geçerlilik Kuralı kutusunu tıklayın.


Geçerlilik Kuralı kutusunun sağında üç nokta düğmesi görünür. Bir ifade oluşturmak
üzere İfade Oluşturucusu’nu kullanmak için düğmeyi tıklayabilir veya kutuya bir
ifade yazabilirsiniz.
2. Geçerlilik Kuralı kutusuna Like “206*” Or Like “425*” yazın ve tuşuna basın.

Sorun Giderme  206 ve 425’ten sonra yıldız işareti koymayı unutmayın.

3. Geçerlilik Metni kutusuna Alan kodu 206 veya 425 olmalıdır yazın.
fTelefon alanına yazılan ilk üç rakam için geçersiz bir telefon numarası girildiğinde
Access’in göstermesi gereken metni de içeren bir kural oluşturulmuştur.
4. Resim Yazısı kutusuna Telefon Numarası yazın.
Geçerlilik Kurallarını Kullanarak Verileri Sınırlamak   193

5. Tabloyu kaydedin.
Access veri tutarlılığı kurallarının değiştiğini bildirir. Tablo yeni kuralı ihlal
etmektedir çünkü boş telefon numarası alanları içermektedir.
6. Verileri sınamadan ileti kutusunu kapatmak için Hayır’ı tıklayın.

İpucu  Tabloları örtüşen pencereler (sekmeli belgeler yerine) olarak görüntülerken


Tasarım görünümündeki tablonun başlık çubuğunu farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan
sonra Geçerlilik Kuralını Sına’yı tıklayarak tablodaki geçerlilik kuralını her zaman
sınayabilirsiniz. Görünüm seçenekleri hakkında daha fazla bilgi için Bölüm 1 “Access
2007’yi Keşfetmek”teki “Access 2007’de Çalışmak” başlığına bakın.

7. Veri Sayfası görünümüne geçin, ilk alanın adı Telefon Numarası olmuştur.
8. Telefon Numarası alanlarından birinde, ekleme noktasını ilk # işaretinin soluna
yerleştirip 3605550109 yazın ve tuşuna basın.

İpucu  Alanın tamamını seçmek için işaretçiyi Telefon Numarası alanının sol kenarına
getirin ve işaretçi kalın bir artı şeklini aldığında alanı tıklayın. Yazmaya başladığınızda
ekleme noktası alanın başında olacaktır.

Geçerlilik Kuralı ayarı Access’in alan kodunun 206 veya 425 olması gerektiğini
bildirdiği bir uyarı kutusu göstermesine neden olur.
9. Uyarı kutusunu kapatmak için Tamam’ı tıklayın, geçerli alan kodlarıyla yeni bir
telefon numarası yazın ve tuşuna basın.
10. Tasarım görünümüne dönün ve bir tarih alanı daha ekleyin. Alan adı olarak Tarih2
yazın, veri türünü Tarih/Saat’e ayarlayın ve yeni alanı fTarih’in hemen altına
sürükleyin.
11. Tablo penceresinde boş bir yeri farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra Özellikler’i
tıklayın.
194    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

İpucu  Bu Özellik Sayfası’nın amacı Alan Özellikleri alanındaki gibi tek bir alan
için özellikler ayarlamak yerine tablodaki birden fazla alana uygulanacak özellikleri
ayarlamaktır.

12. Geçerlilik Kuralı kutusuna [Tarih2]>[fTarih] yazın ve tuşuna basın.


13. Geçerlilik Metni kutusuna Tarih2 fTarih’ten ileri olmalıdır yazın ve sayfayı kapatın.
İkinci tarihin ilkinden her zaman sonra geldiğini güvence altına alan bir tablo
geçerlilik kuralı eklenir.
14. Tabloyu kaydedin (veri tutarlılığı uyarı kutusunu kapatmak için Hayır’ı tıklayın) ve
Veri Sayfası görünümüne dönün.
15. Herhangi bir kayıtta, fTarih’e 01.06.07, Tarih2’ye 01.05.07 yazın ve başka bir kaydı
tıklayın.
Access Tarih2’nin fTarih’ten ileri olması gerektiğini bildiren Tablo Özellikleri iletişim
kutusunda ayarladığınız Geçerlilik Metni’ni görüntüler.
16. Tamam’ı tıklayın, Tarih2’yi 02.06.2007’ye değiştirin ve başka bir kaydı tıklayın.

KAPATIN  Alan Özelliği Testi tablosunu ve 04_Geçerlilik veritabanını kapatın.

Basit Bir Arama Listesi Oluşturmak


Kullanıcılar bir veritabanına aynı bilgi öğelerini çok farklı şekillerde girebilirler. Örneğin,
yaşadıkları şehrin adını girmeleri istendiğinde çeşitli yazım hataları ve kısaltmalarla Ankra,
Ank, veya ANK. yazabilirler. Birkaç satış personeline bir faturaya belirli bir ürün, müşteri
veya taşıyıcının adını girmesini isterseniz büyük olasılıkla hepsi aynı şeyi yazmayacaktır.
Doğru seçeneklerin sınırlı olduğu bu gibi durumlarda, bir listeden doğru yanıtı seçmek
için seçenek sağlamak veritabanınızın tutarlılığını sağlayacaktır.

Verilerin girilişindeki küçük tutarsızlıklar sonradan bilgileri okuyan ve kararlar veren


biri için gerçekten önemli olabilir. Örneğin, Ankara ve ANK aynı anlama gelir ama bir
bilgisayar işlemleri harfi harfine yaptığı için ANK ’da yaşayanların listesini oluşturmasını
istediğinizde veritabanında şehir adı Ankara olarak listelenen hiç kimseyi listeye
almayacaktır.
Basit Bir Arama Listesi Oluşturmak   195

Bir veritabanına bilgiler girmek için seçenekleri birkaç yolla sınırlayabilirsiniz:

l Yalnızca iki seçenek için, bir onay kutusuyla temsil edilen Boolean alanı
kullanabilirsiniz. Kutuda onayın olması bir seçeneği, olmaması diğer seçeneği
belirtir.
l Bir formda birbirini geçersiz kılan birkaç seçenek için, gereken bilgileri bir araya
getiren seçenek düğmeleri kullanabilirsiniz.
l Birkaç seçenekten fazlası için, açılır kutu (birleşik kutu) en iyi yoldur. Bir açılır
kutunun sağ ucundaki oku tıkladığınızda, bir seçenekler listesi görünür. Açılır
kutuyla ilişkili olan özelliklere bağlı olarak, istediğiniz seçeneği göremezseniz, olası
seçeneklerin listesine eklenecek başka bir şey yazabilirsiniz.
l Sıkça değişmeyen seçeneklerin kısa bir listesi için, oluşturduğunuz listedeki
seçenekleri açılır kutunun aramasını sağlayabilirsiniz. Bir arama listesini kendiniz de
oluşturabilirsiniz ama Arama sihirbazını kullanmak çok daha kolaydır.
Bu alıştırmada kullanıcıların içinden seçim yapabileceği bir ay listesi oluşturmak için
Arama sihirbazını kullanacaksınız.

KULLANIN  05_BasitArama veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  05_ BasitArama veritabanını açtıktan sonra Alan Özelliği Testi tablosunu Tasarım
görünümünde açın.

1. Soyadı alanının altına yeni bir alan ekleyin. Ay1 olarak adlandırın ve veri türünü
Arama sihirbazı’na ayarlayın.
Arama Sihirbazı açılır.
196    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

Bir metin alanına girdi sağlayan bir açılır kutu oluşturmak için Arama sihirbazını
kullanabilirsiniz. Açılır kutu listesi bir tablo ya da sorgudan gelebilir veya listeyi
sihirbaza yazabilirsiniz.

İpucu  Bir alan için birçok olası girdi varsa veya bunlar sıkça değişecekse, bunları bir
tabloya bağlayabilirsiniz. (Bu amaca özel bir tablo oluşturmanız gerekebilir.) Bir alanın
değişmeyecek olan yalnızca birkaç olası girdisi varsa, listeyi sihirbaza yazmak daha
kolaydır.

2. İstediğim değerleri ben yazacağım seçeneğini seçin ve İleri’yi tıklayın.


3. Sütun sayısını 1’e ayarlı olarak bırakın ve Süt1 sütununu tıklayın.
4. Bir sonraki satıra geçmek için her birinden sonra tuşuna basarak yılın on iki ayını
(Ocak, Şubat, vb.) yazın.
5. İleri’yi tıkladıktan sonra Son’u tıklayın.
6. Alan Özellikleri alanında, Ay1 alanı için Arama bilgilerini görüntülemek üzere
Arama sekmesini tıklayın.

Bu bilgileri sihirbaz girmiştir ama kendiniz bir arama listesi oluşturmak için ne
girmeniz gerektiğini kolayca bulabilirsiniz.
Basit Bir Arama Listesi Oluşturmak   197

7. Değişiklikleri kaydetmek için Evet’i tıklayarak Veri Sayfası görünümüne geçin.


8. Tüm alanları görebilmek için sütun genişliklerini ayarlamak üzere sütun başlıkları
arasındaki dikey çubukları çift tıklayın.

İpucu  Sütun başlıkları arasındaki dikey çubukları sürükleyerek de sütunları yeniden


boyutlandırabilirsiniz.

9. Bir kaydın Ay1 alanını tıkladıktan sonra seçeneklerin listesini görüntülemek için oku
tıklayın.

Ay1 seçenekler listesinin altında beliren düğmeye dikkat edin. Bu düğmeyi


tıkladığınızda Liste Öğelerini Düzenle iletişim kutusu açılır. Bu özellik Access 2007’de
yenidir. Veritabanı kullanıcısı düğmeyi tıklayarak veya listede olmayan metni girerek
ve listeyi düzenlemek isteyip istemediği sorulduğunda Evet’i tıklayarak düzenleyiciyi
açabilir. Kullanıcıların listeyi düzenlemelerini istemiyorsanız, daha sonra bu
alıştırmada yapacağımız gibi bu özelliği devre dışı bırakabilirsiniz.
10. Açtıysanız, Liste Öğelerini Düzenle iletişim kutusunu kapatın ve alana girmek için
Şubat’ı tıklayın.
11. Sonraki Ay1 alanını tıklayın, Oca yazın ve tuşuna basın.
O’yu yazar yazmaz açılır kutu Ocak’ı görüntüler. Ma yazarsanız açılır kutu Mart’ı
görüntüler.
198    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

12. Sonraki Ay1 alanına, ock yazın ve tuşuna basın.


Bu girdi listede olmadığı halde, aynen yazdığınız şekilde kabul edilir. Listedeki
öğelerin dışındaki bilgilerin girişine izin vermek istediğiniz durumlar olabilir ama
istemezseniz, girdileri sınırlamak için alan özelliklerini değiştirmeniz gerekir.
13. Tasarım görünümüne dönün.
Ay1 için Arama sekmesindeki Listeyle Sınırla özelliği, listede olmayan bilgilerin
girilmesine izin veren Hayır’a ayarlıdır.
14. Listeyle Sınırla’yı Evet’e değiştirin.
15. Değer Listesi Düzenlemelerine İzin Ver’i Hayır’a değiştirin.
16. Tabloyu kaydedin, Veri Sayfası görünümüne dönün, yeni bir Ay1 alanına ock yazın
ve tuşuna basın.
Access girdiğiniz metnin listede olmadığını bildirir ve girişi reddeder.
17. Microsoft Office Access ileti kutusunda Tamam’ı tıklayın.
18. Ay1 listesinde, Haziran’ı tıklayın.
Haziran ayı alanda gösterilir.

KAPATIN  05_BasitArama veritabanını değişiklikleri kaydederek kapatın.

Birden Çok Sütunlu Arama Listesi Oluşturmak


Adların olduğu listeden bir ay seçmek insanlar için uygundur ama bilgisayarınızın bu
bilgiyle matematiksel işlemler yapması gerekirse, her ayla ilişkili olan bir sayı listesini
kullanması daha kolay olacaktır.

Bu alıştırmada, kullanıcının içinden seçim yapabileceği iki sütunlu ay listesi oluşturmak


için Arama sihirbazını kullanacaksınız.

KULLANIN  06_ÇokSütunluArama veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_


Access2007 altındaki Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  06_ÇokSütunluArama veritabanını açtıktan sonra Alan Özelliği Testi tablosunu
Tasarım görünümünde açın.

1. Ay1’in altına yeni bir alan ekleyin, Ay2 olarak adlandırın ve veri türünü Arama
Sihirbazı’na ayarlayın.
Birden Çok Sütunlu Arama Listesi Oluşturmak   199

2. İstediğim değerleri ben yazacağım seçeneğini seçin ve İleri’yi tıklayın.


3. İkinci bir sütun eklemek için 2 yazın ve Süt1 hücresini tıklayın.
Access Süt2 etiketli ikinci bir sütun ekler.
4. Aşağıdaki sayıları ve ayları iki sütuna girin:

Sayı Ay
1 Ocak
2 Şubat
3 Mart
4 Nisan
5 Mayıs
6 Haziran
7 Temmuz
8 Ağustos
9 Eylül
10 Ekim
11 Kasım
12 Aralık

Sihirbazın içinde görünür olmalarını sağlamanın dışında Arama sihirbazındaki


sütunların genişliğini ayarlamak gerekli değildir.

5. İleri’yi tıkladıktan sonra Son’u tıklayın.


200    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

6. Alan Özellikleri alanında, Ay2 alanı için Arama bilgilerini görüntülemek üzere
Arama sekmesini tıklayın.

Sihirbaz sütun bilgilerini Satır Kaynağı kutusuna eklemiş ve diğer özellikleri


belirlemelerinize göre ayarlamıştır.
7. Listeyle Sınırla’yı Evet’e değiştirin ve Değer Listesi Düzenlemelerine İzin Ver’i
Hayır’a değiştirin.

İpucu  Bir özelliğin iki veya daha fazla olası değeri olduğunda, listeyi açmak için oku
tıklamak yerine, değeri çift tıklayarak değerler arasında hızlıca geçiş yapabilirsiniz.
Birden Çok Sütunlu Arama Listesi Oluşturmak   201

8. Değişiklikleri kaydedin, Veri Sayfası görünümüne geçin ve seçenekler listesini


görüntülemek için Ay2’yi tıklayın.

9. Ay2 listesinde, Ocak’ı tıklayın.


Access alanda 1 sayısını görüntüler, bu da bilgisayar için kullanışlıdır. Ancak,
kullanıcıların iki sütunla karşılaşmaları ve tıkladıkları veya yazdıklarından farklı bir
şey görmeleri kafalarını karıştırabilir.
10. Tasarım görünümüne geçin ve ilk sütunun gösterilmesini önlemek için Sütun
Genişlikleri kutusunda ilk sütun için “2,54 cm”olarak görünen genişliği 0’a değiştirin
(cm yazmanıza gerek yoktur).
11. Değişiklikleri kaydedin, Veri Sayfası görünümüne dönün ve sınamak için Ay2’yi iki
kayıtta Şubat’a, bir kayıtta Mart’a değiştirin.
Listede artık yalnızca ayın adı gösterilir ve bir ayı tıkladığınızda alanda adı görünür.
Ancak, gerçekte Access listenin ilk sütunundaki ilişkili sayıyı kaydeder.
12. Ay2 sütununda herhangi bir hücreyi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Metin
Filtreleri’ni işaret edin ve Eşittir’i tıklayın.
202    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

13. Özel Filtre kutusuna 2 yazın ve tuşuna basın.


Access, şimdi yalnızca Ay2 alanında Şubat olan iki kayıt görüntüler.
14. Filtreyi Değiştir düğmesini tıklayın ve Ay2 alanında Mart olan tek kaydı
görüntülemek için bu kez kutuya 3 yazarak Adım 12 ve 13’ü tekrarlayın.

KAPATIN  06_ÇokSütunluArama veritabanını değişiklikleri kaydederek kapatın.

Bir Tablodaki Bilgileri Güncelleştirmek


Bir veritabanını kullandıkça ve veritabanı giderek büyüdükçe hataların çıktığını ve bazı
bilgilerin zaman aşımına uğradığını görebilirsiniz. Değiştirilmesi gereken kayıtları ararken
kayıtlar arasında gezinmekten bunalabilirsiniz ama endişelenmeyin, bunun için Access
tarafından sağlanan araçları kullanabilirsiniz.

Aynı sözcük veya ifadenin örneklerini bulmak veya değiştirmek isterseniz, Düzenleme
menüsündeki Bul ve Değiştir komutlarını kullanabilirsiniz. Bu komutlar Microsoft Office
Word veya Microsoft Office Excel’deki eşdeğer komutlara benzer şekilde çalışır.

Veritabanında depolanan bilgileri belirli koşullar altında değiştirmek isterseniz, sorgunun


sonucu üzerinde bir eylem gerçekleştiren bir güncelleştirme sorgusuna gereksinim
duyarsınız.

İpucu  Bir güncelleştirme sorgusunun çalıştırılması tabloda geri alınmaz değişiklikler


yapar; bu yüzden bir sorguyu çalıştırmadan önce bir yedek kopya oluşturmanız gerekir.
Bir tablonun kopyasını Gezinti Bölme’sinde Tablolar listesinde, tabloyu tıklayıp Ctrl+C’ye
bastıktan sonra kopyayı yapıştırmak için Ctrl+V’ye basarak hızlıca oluşturabilirsiniz.
Tabloyu Farklı Yapıştır iletişim kutusunda, yeni tablo için bir ad yazın ve Tamam’ı
tıklayın.

Bu alıştırmada, seçili öğelerin fiyatını yüzde 10 oranında artıran bir güncelleştirme


sorgusu oluşturacaksınız.
Bir Tablodaki Bilgileri Güncelleştirmek   203

KULLANIN  07_Güncelleştir veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  07_Güncelleştir veritabanını açın.

1. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu Sihirbazı’nı tıklayın.


2. Yeni Sorgu iletişim kutusunda, Basit Sorgu Sihirbazı seçiliyken Tamam’ı tıklayın.
3. Tablolar/Sorgular listesinde, Tablo: Kategoriler’i tıklayın.
4. Kullanılabilir Alanlar listesinden, Seçili Alanlar listesine taşımak için KategoriAdı’nı
çift tıklayın.
5. Tablolar/Sorgular listesinde, Tablo: Ürünler’i tıklayın.
6. Kullanılabilir Alanlar listesinden, Seçili Alanlar listesine taşımak için ÜrünAdı ve
BirimFiyat’ı çift tıklayın.
7. Basit Sorgu Sihirbazı iletişim kutusunda, varsayılan Ayrıntılı ayarını ve sorgu adını
kullanarak sorguyu oluşturmak için Son’u tıklayın.
Access sorgu sonuçlarını veri sayfasında görüntüler. Yalnızca Kategori Adı, Ürün Adı
ve Birim Fiyat alanları gösterilir.
204    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

8. Sorguyu Tasarım görünümünde görüntüleyin.

Geçerli sorgu sonuçları tüm kategorilerdeki ürünleri içerir. Yalnızca çiçekler ve


ağaçlar kategorilerindeki ürünlerin fiyatlarını artırmak istiyorsunuz, bu nedenle
sonraki göreviniz yalnızca bu kategorileri seçmek için sorguyu değiştirmektir.
9. KategoriAdı altında, Ölçüt satırına, çiçekler yazın. Sonra da veya satırına, ağaçlar
yazın.
10. Yalnızca soğanların ve kaktüslerin listelenmesi için sorguyu çalıştırmak üzere Çalıştır
düğmesini tıklayın ve Tasarım görünümüne dönün.
Sorgu şimdi yalnızca değiştirmek istediğiniz kayıtları seçer. Ama kayıtları gerçekten
değiştirmek için bir güncelleşirime sorgusu kullanmanız gerekir

İpucu  Bir eylem sorgusunu doğrudan oluşturamazsınız; önce bir seçme sorgusu
oluşturmanız sonra da sorguyu eylem türlerinden biri olarak değiştirmeniz gerekir.
Var olan bir seçme sorgusu Tasarım görünümünde açıkken, onu bir eyelm sorgusuna
dönüştürecek olan komutu Sorgu Türü grubunda ve sorgu penceresini farenin sağ
düğmesiyle tıklayıp Sorgu Türü’nü işaret ettiğinizde görünen kısayol menüsünde
bulabilirsiniz.
Bir Tablodaki Bilgileri Güncelleştirmek   205

11. Sorguyu Tasarım görünümünde görüntüleyin. Tasarım bağlamsal sekmesinde,


Sorgu Türü grubunda, Güncelleştir düğmesini tıklayın.
Access seçme sorgusunu bir güncelleştirme sorgusuna dönüştürür. Tasarım
kılavuzunda, Sırala ve Göster satırları kaybolur ve bir Güncelleştir satırı görünür.
12. BirimFiyat altında, Güncelleştir satırında, [BirimFiyat]*1.1 yazın.

İpucu  BirimFiyat’ın parantez içine alınması onun bir Access nesnesi olduğunu belirtir.
Bu ifadeyi eklemek için İfade Oluşturucusu kullanırsanız, şunun gibi görünür: [Ürünler]
[BirimFiyat]*1,1. Alanın bu tanımı içinde bulunduğu tabloyu da gösterdiği için bu
ifadeyi başka tablolara da ekleyebilrisiniz.

13. Veri Sayfası görünümüne geçin.


Bir seçme sorgusunda, Görünüm düğmesini tıklamak Çalıştır düğmesini tıklamakla
aynıdır. Ama bir güncelleştirme sorgusunda Görünüm düğmesini tıklamak sadece
güncelleştirilecek olan alanların listesini görüntüler. Bu durumda seçme sorgusunda
daha önce gösterilen birim fiyatların listesini görürsünüz.
14. Tasarım görünümüne geçin. Sorgu Araçları Tasarım bağlamsal sekmesinde,
Sonuçlar grubunda, Çalıştır düğmesini tıklayın.
Access yapmak üzere olduğunuz değişiklikleri geri alamayacağınıza dair bir uyarı
görüntüler ve kayıtları günceleştirmek istediğinizi onaylayıp onaylamadığınızı sorar.

15. Microsoft Office Access ileti kutusunda, Evet’i tıklayın. Sonra tüm fiyatların yüzde
10 oranında artırıldığı BirimFiyat alanını görüntülemek için Görünüm Veri Sayfası
düğmesini tıklayın.
16. Sorguyu kaydedin ve kapatın.

KAPATIN  07_Güncelleştir veritabanını kapatın.


206    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

Bir Tablodan Bilgileri Silmek


Bir veritabanındaki bilgiler zamanla kullanılamaz hale gelebilir. Örneğin, örnek
veritabanımızdaki Ürünler tablosu şirketin şu anda sunduğu veya geçmişte satmış olduğu
tüm ürünleri listeler. Sonlandı alanına bir onay işareti koyarak satış için artık ürünün
olmadığını belirtebilirsiniz. Sonlanan ürünler katalogda gösterilmez veya satışa sunulmaz
ama tekrar satılmalarının mümkün hale gelmesi durumuna karşı bir süre veritabanında
tutulutlar. Benzer bir durum uzun zamandır sipariş ama hâlâ sipariş verme olasılığı olan
müşteriler için söz konusudur.

Veritabanını verimli tutmak için elden geçirip tarihi geçmiş kayıtları atmak iyi bir
fikirdir. Tabloları tek tek inceleyip kayıtları kendiniz silebilirsiniz ama silmek istediğiniz
kayıtların ortak bir yanları varsa tümünden çabucak kurtulmak için bir silme sorgusu
kullanabilirsiniz.

Önemli  Kayıtları bir veritabanından silerken birkaç şeyi unutmayın. Birincisi, silinen
kayıtları kurtaramazsınız. İkincisi, bir silme sorgusunun etkisi amaçladığınızdan daha ileri
gidebilir. İçindeki kayıtları sildiğiniz tablo bir başka tabloya bağlıysa ve aralarındaki ilişki
için İlişkili Kayıtları Art Arda Sil seçeneği seçiliyse, ikinci tablodaki kayıtlar da silinecektir.
Bu zaten istediğiniz bir şey olabilir ama bazen de değildir. Örneğin, sonlanan ürünleri
silerken bunlarla birlikte önceki satışları silmeyi büyük olasılıkla istemezsiniz.
Bu sorunlara karşı önlem almak için, kayıtları silmeden önce veritabanınızı yedeklemek
veya yeni bir tablo oluşturmak (Silinen<dosya adı> adında) ve silmek istediğiniz kayıtları
kalıcı olarak silmeden önce gözden geçirmek için yeni tabloya taşımak iyi bir fikirdir.

Bu alıştırmada, tüm sonlanan ürünleri bir veritabanı tablosundan kaldırmak için bir silme
sorgusu oluşturacaksınız.

KULLANIN  08_Sil veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  08_Sil veritabanını açın.

1. Oluştur sekmesinde, Diğer grubunda, Sorgu Tasarımı’nı tıklayın.


Access yeni bir sorgu nesnesi ve Tabloyu Göster iletişim kutusunu açar.
2. Tabloyu Göster iletişim kutusunda, Ürünler tablosunu sorgu penceresinin liste
alanına eklemek için çift tıklayın, sonra da Kapat’ı tıklayın.
Bir Tablodan Bligileri Silmek   207

3. Ürünler alan listesinde, tablodaki tüm alanları sorguya kopyalamak için yıldız
işaretini çift tıklayın.
Tasarım kılavuzunun ilk sütununun Alan satırında Ürünler* ve Tablo satırında
Ürünler görünür.

Önemli  Alan listesindeki yıldız işaretini çift tıklamak, alanların her birinin kendi
sütununda görünmesini sağlamadan bir tablodaki tüm alanları bir sorguya taşımanın
hızlı bir yoludur. Ancak, bu yolla çok sayıda alan seçtiğinizde alanlar için tek tek
Sırala, Göster ve Ölçüt değerlerini ayarlayamazsınız. Bu değerleri ayarlamak için,
gerekli alanları tasarım kılavuzuna eklemeniz gerekir, böylece bunları iki kez eklemiş
olursunuz. Alanları iki kez görüntülememek için yinelenen alanlardan birinin Göster
satırındaki onay işaretini kaldırın.

4. Ürünler alan listesinden, tasarım kılavuzundaki bir sonraki sütuna kopyalamak için
Sonlandı’yı çift tıklayın.
208    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

5. Bu seçme sorgusunu bir silme sorgusuna dönüştürmek için Sorgu Türü grubunda,
Sil düğmesini tıklayın.
Tasarım kılavuzunda Sil satırı görünür, Sırala ve Göster satırları kaybolur.

Ürünler tablosundaki tüm alanlara başvuru olan ilk sütunda, Sil satırı bunun
kayıtların silineceği tablo olduğunu belirten İlk sözcüğünü içerir. Sonlandı alanıyla
yaptığınız gibi diğer sütunlara tek tek alanları eklediğinizde, Sil satırı her sütunda bu
alanın silme ölçütünü içerebileceğini belirten Koşul sözcüğünü görüntüler.
6. Sonlanadı’nın altında, Ölçüt satırına, Evet yazın.
Sonlandı alanı veri sayfasında seçildiğine Evet’i ve seçilmediğinde Hayır’ı belirten bir
onay kutusu olarak temsil edilen Boolean veri türüne ayarlanmıştır. Tüm sonlanan
ürünleri bulmak için, Sonlandı alanı Evet’e ayarlanmış kayıtları seçmeniz gerekir.
7. Sorgunun doğru çalışıp çalışmadığını denetlemek için Veri Sayfası görünümüne
geçin.
Bir Tablodan Bligileri Silmek   209

Sorgu çalıştırdığınızda silinecek olan sonlanmış 18 ürünün listesini görüntüler. Tüm


kayıtların Sonlandı alanında bir onay işareti olduğunu görmek için sayfayı sağa
kaydırın.
8. Tasarım görünümüne geçin. Silme sorgusunu çalıştırmak için Tasarım bağlamsal
sekmesinde, Sonuçlar grubunda, Çalıştır düğmesini tıklayın.
Access bu işlemin kalıcılığını hatırlatmak için bir uyarı görüntüler.

İpucu  Kayıtları gerçekten silmeden önce Veritabanı Araçları sekmesinde Göster/


Gizle Grubunda İlişkiler düğmesini tıklayarak İlişkiler penceresini açmak isteyebilirsiniz.
İçinden verileri silmek istediğiniz tablonun silinmemesi gereken bilgiler içeren bir
tabloyla ilişkisi varsa, ilişki satırını çift tıklayın, İlişkileri Düzenle’yi tıklayın ve Bilgi
Tutarlılığına Zorla onay kutusunun seçili, İlişkili Kayıtları Art Arda Güncelleştir onay
kutusunun seçili olmadığından emin olun.

9. Kayıtları silmek için Microsoft Office Access iletişim kutusunda, Evet’i tıklayın.
10. Veri Sayfası görünümüne dönün ve tüm kaytıların silinmiş olduğunu doğrulayın.
210    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

11. Aynı silme sorgusunu ileride çalıştırabileceğinizi düşünüyorsanız sorguyu kaydedin


ve adlandırın.

İpucu  Birinin kazara bir silme sorgusu çalıştırmasından ve kayıtları yok etmesinden
endişe ediyorsanız sorguyu kaydetmeden önce onu seçme sorgusu olarak değiştirin.
Seçme sorgusunu daha sonra Tasarım görünümünde açabilir ve çalıştırmak istediğiniz
bir dahaki sefere bir silme sorgusuna dönüştürebilirsiniz.

KAPATIN  Sorguyu ve 08_Sil veritabanını kapatın.

Veritabanı Sorunlarını Çözmek


Bir Access veritabanının günlük kullanımında, kayıtları eklerken ve silerken, form ve
raporları değiştirirken, vb işlemlerde çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durum, özellikle
veritabanı yerel bir sürücü yerine bir ağ paylaşımında depolanıyorsa ve çok kullanıcı
tarafından erişilebiliyorsa daha çok görülür. Siz veritabanı dosyalarını açıp çalıştıkça
Access onların durumunu izler. Bir sorun ortaya çıkarsa, Access çözmeyi dener. Access
sorunu çözemezse, genellikle bir çözüm bulmanıza yardım edebilecek ek bilgiler sağlar.
Ama ne yazık ki Access sorunları her zaman veritabanını etkilemeden önce tespit
edemez. Bir sorun olduğunda veritabanı performansının düştüğünü veya değişken hale
geldiğini fark edersiniz. Gerçekten herhangi bir hata oluşmasa bile, normal bir veritabanı
kullanımı zamanla veritabanının iç yapısının parçalara bölünmesine neden olabilir, bu da
dosyaların şişmesine ve disk alanının verimsiz kullanımına yol açar.

Sorunları tespit etmesi için Access’i beklemenize gerek yoktur. Veritabanınızı sağlıklı ve
düzgün çalışır tutmanıza yardım etmesi için yapabileceğiniz çeşitli şeyler vardır. Herhangi
bir dosya türündeki hasar veya bozulmaya karşı ilk savunma hattınız yedek tutmaktır.
Veritabanı dosyaları diskette yedeklenmek için fazla büyük hale çabuk gelirler ama başka
birçok seçeneğiniz vardır; dosyayı ağdaki bir başka bilgisayara veya USB flaş disk gibi
taşınabilir bir medyaya kopyalayabilir, bir başka konuma e-posta eki olarak gönderebilir,
bir teyp yedeği oluşturabilir veya bir CD-ROM’a yazdırabilirsiniz.

İpucu  Access 2007’de bir veritabanı yedeklemek için Microsoft Office Düğmesini tıklayın,
Yönet’i işaret edin sonra da Veritabanını Yedekle’yi tıklayın.
Veritabanı Sorunlarını Çözmek   211

Veritabanınızı düzgün çalışır durumda tutmak için aşağıdaki Access yardımcı


programlarını kullanabilirsiniz:

l Veritabanını Sıkıştır ve Onar. Bu yardımcı program önce dosyanın sabit diskinizde


depolanma şeklini yeniden düzenler sonra da tablolardaki, formlardaki ve
modüllerdeki bozulmaları onarır.
l Performans Çözümleyicisi. Bu yardımcı program veritabanınızdaki nesneleri
çözümler ve üç türlü geribildirim sunar: fikirler, teklifler ve öneriler. Access’e
teklifler ve önerilerin herhangi birini sonuna kadar izleyerek dosyayı en iyi duruma
getirmesini bildirebilirsiniz.
l Veritabanı Belgeleyicisi. Bu araç, gerekmesi durumunda veritabanını yeniden
oluşturmak için yeterli bilgileri içeren ayrıntılı bir rapor üretir.
l Tabloyu Çözümle. Bu sihirbaz standart veritabanı tasarım ilkelerine uyumluluk
açısından veritabanı tablolarını sınar, sorunlara çözümler önerir ve bu çözümleri
isteğinizde uygular.
l Microsoft Office Tanılama. Bu komut Microsoft Office programlarıyla ilgili
sorunları tespit edip onarmaya çalışır.

Önemli  Microsoft Office Tanılama yardımcı programını çalıştırırken dikkatli olun,


çünkü tüm Office programlarınızı etkileyen dosyaları ve kayıt defteri ayarlarını
değiştirebilirsiniz.

Bu alıştırmada, bir veritabanının yedeğini alacaksınız, sonra da Veritabanını Sıkıştır


Ve Onar, Performans Çözümleyicisi ve Veritabanı Belgeleyicisi yardımcı programlarını
çalıştıracaksınız.

KULLANIN  09_Önle veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm07 alt klasöründedir.
AÇIN  09_Önle veritabanını açın. Veritabanı tablolarının hiçbirini açmayın.

1. Microsoft Office Düğmesini tıklayın, Yönet’i işaret edin ve Veritabanını Yedekle’yi


tıklayın.
2. Farklı Kaydet iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm05 klasörüne
gidin ve Kaydet’i tıklayın.
212    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

İpucu  Bir veritabanını yedeklerken, Access geçerli tarihi dosya adına 09_
Önle_2007-04-22.accdb biçiminde ekler. Dosya adını istediğinz gibi değiştirebilirsiniz.

Access veritabanının sıkıştırılmış bir kopyasını belirtilen klasörde oluşturur.


3. Microsoft Office Düğmesini tıklayın, Yönet’i işaret edin ve Veritabanı Özellikleri’ni
tıklayın.
Veritabanı Özellikleri iletişim kutusu veritabanınız hakkındaki bilgileri beş sekmede
göstererek açılır.

4. Genel sekmesindeki, veritabanı boyutunu not edin ve iletişim kutusunu kapatmak


için Tamam’ı tıklayın.
5. Microsoft Office Düğmesini tıklayın, Yönet’i işaret edin, sonra da Veritabanını
Sıkıştır ve Onar’ı tıklayın. Sorulursa güvenlik uyarısını onaylayın.
Yardımcı programın çalışması yalnızca birkaç saniye alır ve veritabanının
görünümünde hiçbir fark görmezsiniz.

Sorun Giderme  Veritabanının geçici bir kopyasını sabit diskinizde depolayacak


yeterli alan ya da uygun izinleriniz yoksa veya veritabanını bir başka kullanıcı da
açtıysa, Veritabanını Sıkıştır Ve Onar işlevi çalışmaz.
Veritabanı Sorunlarını Çözmek   213

6. Veritabanının boyutunu görüntülemek için Adım 3 ve 4’ü tekrarlayın ve özgün


veritabanı boyutuyla karşılaştırın.
Veritabanını bir süredir kullanıyorsanız, boyutunda yüzde 10 ila yüzde 25’lik azalma
bekleyebilirsiniz.

İpucu  Bir veritabanını sıkça sıkıştırmak ve onarmak iyi bir fikirdir. Veritabanı her
kapandığında sizin için Access’in bunu yapmasını sağlayabilirsiniz. Bunu yapmak için
Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, Access Seçenekleri düğmesini tıklayın ve Geçerli
Veritabanı sayfasında Kapatırken Düzenle onay kutusunu işaretleyin, sonra da Tamam’ı
tıklayın.

7. Veritabanı Araçları sekmesinde, Çözümle grubunda, Başarımı Çözümle düğmesini


tıklayın.
Performans Çözümleyicisi iletişim kutusu açılır.

Bu iletişim kutusu yardımcı programın çözümleyebileceği her nesne türü için birer
sekme ve var olan tüm veritabanı nesnelerini gösteren bir sekme içerir.
8. Tüm Nesne Türleri sekmesinde, Tümünü Seç’i tıklayın, sonra da çözümleyiciyi
çalıştırmak için Tamam’ı tıklayın.
Bittiğinde, Performans Çözümleyicisi sonuçlarını görüntüler. (Gördüğünüz sonuçlar
burada gösterilenlerden farklı olabilir.)
214    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

Çözümleme Sonuçları listesinin sol sütunundaki simgeler her girdinin kategorisi


olan: Öneri, Teklif ve Fikir’i belirtmektedir. (İyileştirme işlemlerinden birini yaptıktan
sonra, Sabit girdiler de listede görünecektir.) Bir girdiyi tıkladığınızda, Çözümleme
Notları bölümünde o girdi hakkında bilgiler görüntülenir.
9. Her girdiyi sırayla tıklayarak listeyi inceleyin ve tüm çözümleme notlarını okuyun.
Tekliflerin çoğu, her ne kadar PostaKodu’nun veri türünü Uzun Tamsayı olarak
değiştirmek gibi bu veritabanı için uygun olmayan bazı teklifler olsa da, geçerlidir.
10. Performans Çözümleyicisi iletişim kutusunu kapatın.
11. Veritabanı Araçları sekmesinde, Çözümle grubunda, Veritabanı Belgeleyicisi
düğmesini tıklayın.
Belgeleyici iletişim kutusu açılır. Bu iletişim kutusu Performans Çözümleyicisi’ne
benzemektedir. Yardımcı programın belgeleyebileceği her nesne türü için birer
sekme ve var olan tüm veritabanı nesnelerini gösteren bir sekme içerir.
Veritabanı Sorunlarını Çözmek   215

12. Tablolar sekmesinde, Seçenekler düğmesini tıklayın.


Tablo Yazdırma Tanımı iletişim kutusu açılır.

İletişim kutusu seçili iletişim kutusu sekmesindeki nesnelerle ilişkili yazdırma


seçenekleri sunar. Seçenekler her sekme için farklıdır ama tümü, her nesne türü için
belgelendirme yapabileceğiniz benzer seçeneklerdir.
13. Tablo Yazdırma Tanımı iletişim kutusunda, İptal’i tıklayın.
14. Tüm Nesne Türleri sekmesinde, Tümünü Seç’i tıklayın, sonra da belgelendirme
işlemini başlatmak için Tamam’ı tıklayın.

İpucu  Belgeleyici yardımcı programıyla üretilen raporu kaydedemezsiniz ama


Word RTF dosyası, Access veritabanı, metin dosyası, XML dosyası veya HTML belgesi
olarak verebilirsiniz. Bunu yapmak için raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Ver’i
işaret edin ve istediğiniz biçimi tıklayın.
216    Bölüm 7  Bilgilerin Doğruluğunu Sağlamak

İşlem bittiğinde Access Baskı Önizleme’de bir rapor görüntüler. Bu rapor yüzlerce
sayfaya kadar varabileceğinden büyük olasılıkla yazdırmak istemezsiniz. Ancak,
bunun gibi bir raporu kendi veritabanlarınız için oluşturmanız ve saklamanız, onları
yeniden oluşturmanız gerekmesi durumunda çok işe yarar.

KAPATIN  Nesne Tanımı raporunu ve 09_Önle veritabanını kapatın. Sonraki bölüme


geçmeyecekseniz Access’ten çıkın.
Önemli Noktalar   217

Önemli Noktalar
l Bir Access veritabanına girilebilecek verilerin türünü ve miktarını sınırlayan
özellikleri ayarlayabilirsiniz.
l Değiştir komutunu kullanarak belirli sözcük ve ifadeleri değiştirebilir ve bir eylem
sorgusu çalıştırarak koşullu değişiklikleri uygulayabilirsiniz.
l Veri Türü ayarı metin, sayı, tarih vb. gibi belirli bir veri türüne girişi sınırlar. Metin,
Sayı ve Otomatik Sayı veri türleri için Alan Boyutu özelliği bir metin alanında izin
verilen karakter sayısını, bir sayı veya Otomatik Sayı alanında izin verilen rakam
sayısını sınırlar. Giriş Maskesi özelliği verilerin girilme biçimini denetler.
l Bir kayıtta bir veya birkaç alanda kabul edilecek bilgileri kesin olarak tanımlamak
için bir geçerlilik kuralı kullanabilirsiniz. Alan düzeyinde, bir alandan çıkmayı
denediğinizde Access kuralı girdiyi sınamak için kullanır. Tablo düzeyinde, kayıttan
çıkmak istediğinizde Access kuralı birkaç alanın içeriğini sınamak için kullanır. Her iki
durumda da, Access kurala uymayan girdileri reddeder.
l Sabit bir girdi kümesi olan alanlarda, kullanıcıların doğru bilgileri girdiklerinden
emin olmak için bir arama alanı kullanabilirsiniz. Bu yöntem tutarsızlıkları önler,
böylece verilerinizin sıralanmasını ve aranmasını daha kolay hale getirir.
l Bir alandaki içerikleri değiştirmek gibi bir eylemi hızlıca gerçekleştirmek için bir
sorgunun sonuçlarını temel alarak bir güncelleştirme sorgusu kullanabilirsiniz.
l Belirli ölçütlere uyan kayıtları hızlıca silmek için bir silme sorgusu kullanabilirsiniz.
Bir silme sorgusunu çalıştırmadan önce veritabanınızı daima yedeklemelisiniz
ve kayıtları bu yolla silerken dikkat etmelisiniz. Bir silme sorgusunun etkileri
amaçladığınızdan daha ileri gidebilir ve silinen kayıtları kurtaramazsınız.
l Veritabanınızı düzgün çalışır durumda tutmak için kullanabileceğiniz birkaç
yardımcı program vardır: Veritabanını Sıkıştır Ve Onar, Performans Çözümleyicisi,
Veritabanı Belgeleyicisi ve Microsoft Office Tanılama.
Bir Bakışta Bölüm

Sihirbaz kullanarak
ve kullanmadan bir
rapor oluşturmak,
sayfa 221 ve 233

Bir raporun tasarımını ve


içeriğini değiştirmek,
sayfa 227 ve 237

Bir rapora alt rapor


eklemek, sayfa 239
8 Raporlarla
Çalışmak
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Sihirbaz kullanarak ve kullanmadan bir rapor oluşturmak
4 Bir raporun tasarımını ve içeriğini değiştirmek
4 Bir rapora alt rapor eklemek
4 Bir raporun önizlemesini yapmak ve raporu yazdırmak

Raporlar genellikle daha büyük bilgi birimlerinin özetleridir. Örneğin, veritabanınız


binlerce sipariş hakkında ayrıntılı bilgi tutabilir. Bu siparişleri düzenlemek veya yenilerini
girmek istiyorsanız bunu doğrudan tabloda veya formla yapabilirsiniz. Şirketin
satışlarındaki artış oranını görüntülemek için bu siparişleri özetlemek isterseniz bir rapor
üretirsiniz.

Bir şirketin etkinliklerinin raporu veya bir yıllık raporu gibi, Microsoft Office Access
2007’de oluşturulan raporlar genellikle belirli kişilere yönelik olarak belirli bir bakış
açısıyla bilgilerin özetlenmesi ve düzenlenmesi amacıyla kullanılır. Bir raporu tasarlarken,
ana konuyu, hedef kitleyi ve gereksinim duyacakları bilgilerin düzeyini düşünmek
önemlidir.

Bu bölümde, sihirbaz kullanarak ve kullanmadan rapor oluşturacaksınız. Bir raporun


düzeninin ve içeriğinin nasıl değiştirileceğini ve raporların birbirlerinin içine nasıl
yerleştirileceğini öğreneceksiniz. Son olarak da bir raporun yazdırıldığında nasıl
görüneceğini görmek için önizlemesini yapacaksınız.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

   219
220    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler Windows
Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Formlar ve Raporlar
Raporlar birçok bakımdan formlara benzer; örneğin:

l Onları sihirbaz kullanarak oluşturabilir ve tasarım ortamında değiştirebilirsiz.

l Etiketler, metin kutuları, resimler ve başka denetimler ekleyebilir özelliklerini


ayarlayabilirsiniz.
l Bir veya daha fazla kayıttaki ve bir veya daha fazla tablo ve sorgudaki bilgileri
görüntüleyebilirsiniz.
l Birden çok üstbilgi ve altbilgi kullanabilirsiniz.

Form ve raporların ortak bir amacı vardır: Bir veritabanında depolanan bilgilere
kolay erişim sağlamak. Formlarla raporların arasındaki temel farklarsa şunlardır:

l Formlar bilgileri girmek, görüntülemek ve düzenlemek için kullanılır. Raporlar


yalnızca bilgileri görüntülemek için kullanılır.
l Formlar genellikle ekranda görüntülenir. Raporların ekranda önizlemesi yapılır ama
genellikle raporlar yazdırılır.
l Formlar kayıtlara ayrıntılı bir bakış sağlar ve veritabanıyla fiilen çalışan kişiler içindir.
Raporlar verileri gruplandırmak ve özetlemek için kullanılır ve veritabanıyla fiilen
çalışan kişiler için değil, başka işler için veritabanında depolanan bilgileri kullananlar
içindir.
Form ve raporlar birbirine oldukça fazla benzediğinden rapor iyileştirme ve
yazdırma yeteneklerinden yararlanmak istediğinizde, formu bir rapor olarak
kaydedebilirsiniz.
Sihirbaz Kullanarak Rapor Oluşturmak   221

Sihirbaz Kullanarak Rapor Oluşturmak


Bir Access raporunun içeriğini iki genel kategoriye bölebilirsiniz: bir veya birden fazla
tablodan toplanan bilgiler ve bunun dışındakiler. Bunun dışındakiler kategorisi sayfa
üstbilgisi ve altbilgisi, tanıtıcı ve açıklayıcı metin, logo arka planı, grafikler ve veritabanı
içeriğini temel alan hesaplamaları içerir.

Rapor sihirbazını kullanarak basit bir sayfa düzeniyle, stiller eklenebilen ve belirttiğiniz
her alan için bir metin kutusuyla ilişkili etiketini ekleyen temel bir rapor oluşturabilirsiniz.
Temel rapor gereksinimlerinizi karşılamazsa, onu Tasarım görünümünde geliştirebilirsiniz.

Bir rapora birden çok tablo eklerseniz, sihirbaz tablolar arasındaki ilişkileri değerlendirir
ve kayıtları mantıklı olabilen bir şekilde gruplandırmayı teklif eder.

Önemli  İlişkiler penceresinde tablolar arasındaki ilişkiler henüz oluşturulmamışsa, devam


etmeden önce sihirbazı iptal etmek ve bu ilişkileri kurmak zorundasınız. Alıştırmalarda
gerekli ilişkiler uygulama dosyalarında tanımlanmıştır.

Ayrıca Bakınız  İlişkilerin oluşturulması hakkında daha fazla bilgi için Bölüm 5 “Formları
Kullanarak Veri Girişini Kolaylaştırmak”taki “İlişkiler” açıklama kutusuna bakın.

Bir rapordaki bilgileri bir veya birden fazla tablodaki verilere göre gruplandırabilirsiniz.
Örneğin, ürünleri kategorilere göre gruplandırabilirsiniz. Bunu yaptığınızda sihirbaz önce
kategoriyi temel alan tabloyu, sonra her kategorideki ürünleri sıralar. Sonra değişen her
kategori için bir grup üstbilgisi oluşturur. Ayrıca her gruba, gruptaki bilgilerin özetlendiği
bir altbilgi de ekleyebilir.

Bu alıştırmada, ürünlerin alfabetik listesini veren bir rapor oluşturacaksınız.

İpucu  Rapor sihirbazı size bir dizi soru sorar ve yanıtlarınıza göre bir rapor oluşturur. Bu
alıştırma seçilen verileri doğrulamadan standart bir rapor oluşturma işleminde size rehberlik
edecektir ama kendi raporlarınızı oluşturmaya başladığınızda önce istediğiniz nihai sonucu
ve bu sonuca ulaşmak için hangi bilgileri eklemeniz gerektiğini düşünmeniz gerekir.
222    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

KULLANIN  01_Sihirbaz veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm08 alt klasöründedir.
YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.
AÇIN  01_Sihirbaz veritabanını açın ve eğer sorulursa güvenlik uyarısını onaylayın.

1. Oluştur sekmesinde, Raporlar grubunda, Rapor Sihirbazı düğmesini tıklayın.


Rapor sihirbazı açılır.

2. Alan seçim sayfasında, Tablolar/Sorgular okunu tıklayın ve listeden Tablo: Ürünler’i


seçin.
Access Ürünler tablosundaki alanları görüntüler.
3. Kullanılabilir Alanlar listesinden, ÜrünAdı, BirimdekiMiktar ve StokSayısı’nı Seçili
Alanlar listesine taşımak için çift tıklayın.

İpucu  Alanlar raporda Seçili Alanlar listesinde göründüğü sırada görünür.


Sihirbaza alanları istediğiniz sırada girerek raporda bu alanları düzenleme işinden
kurtulabilirsiniz.

4. Tablolar/Sorgular listesinde, Kategoriler tablosundaki alanları görüntülemek için


Tablo: Kategoriler’i tıklayın.
5. Seçili Alanlar listesinde, ÜrünAdı’nı tıklayın.
Ekleyeceğiniz alan seçtiğiniz alandan sonra eklenecektir.
Sihirbaz Kullanarak Rapor Oluşturmak   223

6. Kullanılabilir Alanlar listesinde, KategoriAdı’nı çift tıklayın.

İpucu  Bir form veya raporda birden fazla tablo kullanıyorsanız veya birkaç tabloyu
birlikte çeşitli yerlerde kullanıyorsanız, bu tabloları temel alan bir sorgu oluşturup
bu sorgunun sonuçlarını form ya da rapora temel alarak zaman kazanabilirsiniz.

7. Alan seçim sayfasında, İleri’yi tıklayın.

Sağ bölmedeki düzenlemeyi gösteren seçeneklerden herhangi birini tıklayarak bu


örnekte kayıtları, kategori veya ürüne göre görüntüleyebilirsiniz.
224    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

8. Gruplandırma sayfasında, göre Ürünler seçiliyken İleri’yi tıklayın.

Grup düzeylerini oluşturmak için kullanılan alanları belirleyebilirsiniz. Bir alana göre
gruplandırdığınızda, rapor o alanda aynı değere sahip kayıt gruplarının her biri için
bir grup üstbilgisi ve altbilgisi içerir.
9. Gruplandırma düzeyleri sayfasında, ÜrünAdı’nı önizleme bölmesine taşımak için çift
tıklayın. Grup Seçenekleri düğmesini tıklayın.
Sihirbaz Kullanarak Rapor Oluşturmak   225

10. Gruplandırma Aralıkları listesinde, 1inci Harf’i tıkladıktan sonra Tamam’ı tıklayın.
Bu seçeneği seçmek kategorinin ilk harfi değiştiğinde yeni bir grup üstbilgisi
oluşturur.

11. Gruplandırma düzeyleri sayfasında, İleri’yi tıklayın.

Rapor bilgilerini, artan veya azalan düzende, en fazla dört alana göre
sıralayabilirsiniz. Sayısal bilgiler içeren herhangi bir alanı sırlarsanız, Özet
Seçenekleri düğmesi sihirbaz sayfasının altında görünür. Özet Seçenekleri iletişim
kutusunda, Access’e rapordaki alan için toplam, ortalama, en az veya en fazla
değerlerini göstermesini bildirebilirsiniz.
Bu rapordaki tek sayısal alan StokSayısı’dır ve onu özetlemeye gerek yoktur.
226    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

12. Alanların listelerini görüntülemek için ilk kutunun sağındaki oku tıkladıktan sonra
ÜrünAdı’nı seçin ve İleri’yi tıklayın.

13. Yerleşim alanında, Anahat seçeneğini seçin. Dikey yön seçeneği ve Tüm alanlar
sayfaya sığacak şekilde alan genişliğini ayarla onay kutusu seçiliyken İleri’yi
tıklayın.

14. Stil seçimi sayfasında, stiller listesinde, Akış’ı seçin ve sihirbazın son sayfasını
görüntülemek için İleri’yi tıklayın.
15. Başlık kutusuna Ürünlerin Alfabetik Listesi yazın ve Raporu önizle seçeneği
seçiliyken Son’u tıklayın.
Access raporu oluşturur ve görüntüler.
Rapor Tasarımını Değiştirmek   227

KAPATIN  Ürünlerin Alfabetik Listesi raporunu ve 01_Sihirbaz veritabanını kapatın.

Rapor Tasarımını Değiştirmek


Bir raporu hızlıca oluşturmak için Rapor sihirbazını kullanabilirsiniz ama genellikle
oluşturulan raporu değiştirmek istersiniz; bunu Tasarım görünümünde yapabilirsiniz. Bir
raporu geliştirirken, her değişikliği değerlendirmek ve sonrakini planlamak için Tasarım
görünümü ve Baskı Önizleme arasında sürekli gidip gelirsiniz.

Bu alıştırmada, bir raporun yerleşimini ve biçimini değiştireceksiniz.

KULLANIN  02_TasarımıDeğiştir veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_


Access2007 altındaki Bölüm08 alt klasöründedir.
AÇIN  02_TasarımıDeğiştir veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nde, Raporlar altında, Ürünlerin Alfabetik Listesi raporunu farenin


sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Baskı Önizleme’yi tıklayın.
228    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

2. Pencere ekranı kaplamıyorsa kaplatın, sonra da önizlemedeki rapor sayfasını işaret


edin.
İşaretçi içinde sayfayı yakınlaştırabileceğinizi belirten artı işareti olan bir büyüteç
şeklini alır.
3. Yakınlaştırmak için önizlemedeki sayfayı tıklayın.

İpucu  Pencereyi sağ alt köşesindeki Yakınlaştır kaydırıcısını sürükleyerek de büyültüp


küçültebilirsiniz. Geçerli yakınlaştırma düzeyi kaydırıcının solunda görünür.
Rapor Tasarımını Değiştirmek   229

Raporun aşağıdaki tasarım sorunları olduğuna dikkat edin:

m Başlığın altında bir tarih yoktur.

m Gereksiz bazı metinler vardır.

m Etiketlerin yeniden düzenlenmesi gerekir.

m Birkaç genel biçimlendirme sorunu vardır.

4. Görünümü değiştirmek için ekranın altındaki Görünüm araç çubuğunda, Tasarım


Görünümü düğmesini tıklayın ve eğer Alan Listesi bölmesi açılırsa, kapatın.
Tasarım
Görünümü

5. Sayfa Üstbilgisi seçicisinin üst kenarını işaret edin. İşaretçi iki yönlü dikey oka
dönüşünce, tarih için yer açmak üzere seçiciyi biraz aşağı sürükleyin.

Sorun Giderme  Yazıcı ayarlarınıza bağlı olarak, Access Rapor Üstbilgisi’nin yanında
raporun sayfadan büyük olduğunu bildiren bir hata iletisi gösterebilir. Bu hatayı
gözardı edebilirsiniz; rapor için genişlik özelliğini değiştirdiğimizde kaybolacaktır.

İpucu  Raporun üstündeki ve solundaki cetveller yazdırıldığında raporun boyutunun


ne olacağı hakkında fikir verir. Raporu farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra, Cetvel
veya Kılavuzu tıklatarak cetvelleri ve kılavuz çizgilerini açıp kapatabilirsiniz.
230    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

6. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Tarih ve Saat düğmesini


tıklayın.
Tarih ve Saat
Tarih Ve Saat iletişim kutusu açılır.

7. Üçüncü tarih biçimi seçeneğini seçin ve Saat İçer onay kutusunu temizleyin. Rapora
geçerli tarihi eklemek için Tamam’ı tıklayın.
Tarih metin kutusu Rapor Üstbilgisi’nin sağ üst köşesine eklenir. Onu görmek için
raporu büyütmeniz gerekebilir.
8. Tarih metin kutusunu başlığın hemen altına gelinceye kadar, başlığın sol kenarına
hizalanmış olarak sürükleyin.
9. Metin kutusu hâlâ seçiliyken, tarihi metin kutusunun sol kenarına hizalamak için
Yazı Tipi grubunda, Metni Sola Hizala düğmesini tıklayın.
Metni Sola Hizala
10. ÜrünAdı Üstbilgisi ve Ayrıntı bölümündeki tüm denetimleri seçmek için işaretçiyi
denetimler üzerinde sürükleyin. Düzenle sekmesinde, Denetim Düzeni grubunda,
Yığın düzenini kaldırmak için Kaldır’ı tıklayın.
Yığın düzenini kaldırmak denetimleri düzenlemek için size daha fazla seçenek verir.
11. ÜrünAdı Üstbilgisi bölümünde, ÜrünAdı 1inci Harf etiketini silin ve metin
kutusunu bölümün sol kenarına sürükleyin.
12. Sayfa Altbilgisi bölümünde, =Now() içeren metin kutusunu tıklayın ve tuşuna
basın.
13. Sayfa Altbilgisi bölümünde, kalan metin kutusunu seçmek için tıklayın ve Özellik
Sayfası’nı açmak için tuşuna basın. Genişlik özelliğini 2 cm ve Sol özelliğini 16
cm olarak değiştirin.
14. Raporun sol üst köşesinde, Rapor Seçici’yi tıklayın. Özellik Sayfası bölmesinde,
Genişlik özelliğini 18 cm olarak değiştirin ve bölmeyi kapatın.
Rapor Tasarımını Değiştirmek   231

İpucu  Rapor Seçici içindeki siyah kare nokta raporun o an seçili olduğunu belirtir.

Access daha önce rapor genişliğinin sayfa genişliğini geçtiğini bildiren hatayı
göstermişse, Adım 13 ve 14’teki Genişlik özelliklerini ayarlayınca hata kaybolur.

15. Değişiklikleri kaydedin ve Görünüm araç çubuğunda, Baskı Önizleme düğmesini


Baskı Önizleme tıklayın.
Access raporun yazdırıldığında nasıl görüneceğinin önizlemesini görüntüler.
Şimdi, her grubun altına bir satır ekleyeceksiniz ve grupların yeni sayfada
başlamasını sağlayacaksınız.
16. Tasarım görünümüne dönün. Tasarım sekmesinde, Gruplar ve Toplamlar
grubunda, Gruplandır ve Sırala düğmesini tıklayın.
Gruplandırma, Sıralama Ve Toplam bölmesi Rapor penceresinin altında görünür.

Access’te yeni olan bu bölmeyi gruplandırma ve sıralama düzeylerini eklemek ve


ilgili özellikleri ayarlamak için kullanabilirsiniz.
232    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

17. Gruplandırma, Sıralama ve Toplam bölmesinde, Grupla ÜrünAdı çubuğunda, ek


seçenekleri görmek için Tümü’nü tıklayın. Altbilgi bölümü olmadan okunu tıklayın
ve listeden altbilgi bölümüyle’yi seçin.
Sayfa Altbilgisi bölümünün üstünde bir ÜrünAdı Altbilgisi bölümü görünür.
18. Grubu aynı sayfada birlikte tutma okunu tıklayın ve listeden grubun tamamını
aynı sayfada birlikte tut’u seçin. Gruplandırma, Sıralama ve Toplam bölmesini
kapatmak için Gruplandır ve Sırala düğmesini tekrar tıklayın.
19. Denetimler grubunda, Çizgi düğmesini tıklayın, sonra da yatay bir çizgi eklemek
için ÜrünAdı Altbilgisi bölümünün sol üst kısmını tıklayın.
Çizgi
20. Açık değilse, Özellik Sayfasını açmak için tuşuna basın.
21. Biçim sekmesinde, Sol ayarını 0, Genişlik ayarını 18 olarak değiştirin. Kenarlık Rengi
listesinde Metin Siyah’ı tıklayın.
22. Değişiklikleri kaydedin ve Baskı Önizleme’ye geçin.
Access raporun önizlemesini görüntüler. Raporun görünümünde, sütunları yeniden
hizalamak gibi değişiklikler yapabilirsiniz.
23. Tasarım görünümüne dönün ve ÜrünAdı Üstbilgisi ve Ayrıntı bölümlerindeki, Stok
Sayısı için olan etiketleri ve metin kutularını seçin. Özellik Sayfası bölümünde Sol
ayarını 15 olarak değiştirin.

İpucu  İki denetimi seçmek için işaretçiyi üzerlerinde sürükleyin.

24. Birimdeki Miktar için olan etiketleri ve metin kutularını seçin. Sol ayarını 8, Genişlik
ayarını 2,5 olarak değiştirin.
25. KategoriAdı için olan etiketleri ve metin kutularını seçin. Sol ayarını 7, Genişlik
ayarını 3,5 olarak değiştirin.
26. ÜrünAdı için olan etiketleri ve metin kutularını seçin. Genişlik ayarını 5 olarak
değiştirin.
Sihirbaz Kullanmadan Rapor Oluşturmak   233

İpucu  İki veya daha fazla denetimde değişiklik yapmak için değiştirmek istediğiniz
tüm denetimleri seçin, sonra da tümünü aynı şekilde değiştirmek üzere seçili
denetimlerden herhangi birinin tutamacını sürükleyin.

27. Değişiklikleri kaydedin ve raporun son halini görmek için Baskı Önizleme’ye geçin.

KAPATIN  Ürünlerin Alfabetik Listesi raporunu ve 02_TasarımıDeğiştir veritabanını kapatın.

Sihirbaz Kullanmadan Rapor Oluşturmak


Birden fazla tablodaki belirli resim yazılarını ve içerikleri gösteren bir rapor oluşturmanın
en hızlı yolu Rapor sihirbazı kullanmaktır. Ancak, bazen, bir veya daha fazla alt rapor
için kabuk görevi gören ama temeldeki tablolardan az bilgi gösteren veya hiçbir bilgi
göstermeyen bir ana rapor oluşturmak isteyebilirsiniz. Ana raporu Tasarım görünümünde
kolayca oluşturabilirsiniz.
234    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

Bu alıştırmada, bir sorguyu temel alan bir ana rapor oluşturacaksınız.

KULLANIN  03_AnaRapor veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm08 alt klasöründedir.
AÇIN  03_AnaRapor veritabanını açın.

1. Oluştur sekmesinde, Raporlar grubunda, Rapor Tasarımı düğmesini tıklayın.


Access boş bir rapor görüntüler.

İpucu  Tasarım görünümünde gördüğünüz Sayfa Üstbilgisi, Ayrıntı ve Sayfa Altbilgisi


yeni bir rapor için varsayılan bölümlerdir ama gereksinimlerinize uyacak şekilde
bölümleri ekleyebilir veya kaldırabilirsiniz.

2. Alan Listesi bölmesi açık değilse, Araçlar grubunda, Varolan Alanları Ekle
düğmesini tıklayın.

Sorun Giderme  Alan Listesi bölmesi raporu kaplıyorsa, sol kenarını sağa doğru
sürükleyerek bölmeyi daraltabilirsiniz.

Rapor Seçicisi Alan Listesi Bölmesi


Sihirbaz Kullanmadan Rapor Oluşturmak   235

3. Raporu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, sonra da Rapor Üstbilgisi/Altbilgisi’ni


tıklayın.
Rapor Üstbilgisi ve Altbilgisi bölümleri şimdi varsayılan Sayfa Üstbilgisi, Ayrıntı ve
Sayfa Altbilgisi bölümlerini içerir.

Sorun Giderme  Sayfa üstbilgisi ve altbilgisi raporunuzdan kaybolursa, raporu


farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra Rapor Üstbilgisi/Altbilgisi’ni tıklayarak bunları
tekrar görüntüleyebilirsiniz.

4. Alan Listesi bölmesinde, Kategoriler alan listesini genişletin, sonra da KategoriAdı


alanını çift tıklayın.
Seçili etiket ve metin kutusu rapor penceresinin Ayrıntı bölümünde görünür.
5. Alan Listesi bölmesini kapatın.
6. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Gruplar ve Toplamlar grubunda, Gruplandır ve
Sırala düğmesini tıklayın.
Gruplandırma, Sıralama Ve Toplam bölmesi raporun altında açılır.
7. Gruplandırma, Sıralama ve Toplam bölmesinde, Grup ekle’yi tıklayın.
Grupla çubuğu, alan seç bölmesi açık olarak görünür.
8. Alan seç bölmesinde, KategoriAdı’nı tıklayın.
Raporda bir KategoriAdı Üstbilgisi bölümü görünür.
9. Gruplandırma, Sıralama ve Toplam bölmesini kapatın.
10. KategoriAdı etiketini ve metin kutusunu seçin, sonra iki denetimi KategoriAdı
Üstbilgisi’nin hemen altındaki kılavuza taşıyın.
11. Raporun sol üst köşesinde, Rapor Seçici’yi tıklayın, sonra da Özellik Sayfası
Rapor Seçici bölmesini açmak için tuşunu tıklayın.
12. Biçim sekmesinde, X kılavuzu ve Y Kılavuzu özelliklerini 15’e ayarlayın.
Denetimleri daha geniş olan bu kılavuza göre hizalamak size daha kolay gelebilir.
13. Rapor Üstbilgisi bölümünü tıklayın, sonra da Özellik Sayfası bölmesindeki Biçim
sekmesinde, Yükseklik özelliğini 2 cm olarak ayarlayın.

Sorun Giderme  Bu kitaptaki alıştırmalarda uzunluk ölçü birimi olarak metrik


sistem kullanılmıştır. Bilgisayarınızda ölçü birimi inç olarak ayarlandıysa, eşdeğer sayı
değerleri girin. Varsayılan birimleri girdiğiniz sürece, birim türünü belirtmek zorunda
değilsiniz.
236    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

14. Raporun diğer bölümleri için Yükseklik özelliğini aşağıdaki gibi ayarlamak üzere
Adım 13’ü tekrarlayın.
Bölüm Ayar
Sayfa Üstbilgisi 0 cm
Kategori/Adı Üstbilgisi 4 cm
Ayrıntı 0 cm
Sayfa Altbilgisi 1 cm”
Rapor Altbilgisi 0 cm

İpucu  Bir bölümün yüksekliğini bölüm seçicisinin üst kenarını yukarı veya aşağı
sürükleyerek de ayarlayabilirsiniz.

15. Hızlı Erişim Çubuğu’nda, Kaydet düğmesini tıklayın. Farklı Kaydet iletişim
kutusunda, Rapor Adı kutusuna Kategorilere Göre Satışlar yazın ve Tamam’ı
Kaydet
tıklayın.
16. Çalışmanızın sonucunu görmek için Görünüm araç çubuğunda, Rapor Görünümü
düğmesini tıklayın.
Rapor Görünümü

KAPATIN  Kategorilere Göre Satışlar raporunu ve 03_AnaRapor veritabanını kapatın.


Raporun İçeriğini Değiştirmek   237

Raporun İçeriğini Değiştirmek


Rapor sihirbazı kullanarak ya da kullanmadan oluşturduğunuz bir raporu, içerik eklemek,
düzeni veya içeriğin stilini değiştirmek üzere Tasarım görünümünde düzenleyebilirsiniz.

Bu alıştırmada, bir raporun içeriğini üstbilgiye başlık, tarih ve saat, altbilgiye sayfa
numarası ekleyerek, etiketler ekleyip çıkararak ve metnin görünüşünü değiştirerek
düzenleyeceksiniz.

KULLANIN  04_İçeriğiDeğiştir veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm08 alt klasöründedir.
AÇIN  04_İçeriğiDeğiştir veritabanını açtıktan sonra Kategorilere Göre Satışlar raporunu
Tasarım görünümünde açın.

1. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Başlık düğmesini tıklayın.


Başlık
Access, Rapor Üstbilgisi bölümüne rapor adını başlık olarak ekler.
2. Özellik Sayfası bölmesi açık değilse, açmak için tuşuna basın. Yazı tipi
özelliklerini aşağıdaki gibi ayarlayın:
Özellik Ayar
Yazı Tipi Adı Times New Roman
Yazı Tipi Boyutu 20
Yazı Tipi Genişliği Koyu
İtalik Yazı Tipi Evet
Başlık değişikliklerinizi yansıtır ama artık metin kutusuna sığmamaktadır.
3. Başlık metin kutusunu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Boyut’u işaret edin ve En
Uyguna’yı tıklayın.

Sorun Giderme  Etiketten çıktığınızda bir denetimle ilişkisi olmadığı için Access
hata iletisi görüntülerse, Akıllı Etiket’i tıklayıp Hatayı Yoksay’ı tıklayın.

4. Denetimler grubunda, Tarih ve Saat düğmesini tıklayın.


Tarih Ve Saat
Tarih Ve Saat iletişim kutusu açılır.
5. Tarih İçer onay kutusu ve ilk sıradaki uzun tarih biçimi seçenekleri seçiliyken, Saat
İçer onay kutusunu temizleyin, sonra da Tamam’ı tıklayın.
238    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

=Date() içeren bir metin kutusu Rapor Üstbilgisi bölümünün sağ üst köşesinde
görünür. Rapor Üstbilgisi bölümü olmayan bir rapora Tarih Ve Saat denetimi
eklenirse, metin kutusu Ayrıntı bölümünde görünür. Metin kutusunu görmek için
Özellik Bölmesini kapatmanız gerekebilir.
6. =Date() metin kutusunu başlığın altına taşıyın ve genişliğini metin kutusuyla aynı
şekilde ayarlayın.
7. Bu metin kutusunda gösterilecek tarihi ortalamak için Yazı Tipi grubunda, Ortala
düğmesini tıklayın.
Ortala
8. KategoriAdı Üstbilgisi altında, metin kutusunun solundaki Kategori Adı etiketini
silin.
9. Metin kutusunu seçin ve yazı tipi özelliklerini rapor başlığı için Adım 2’de kullanılan
ayarlara değiştirin.
10. KategoriAdı metin kutusunu farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Boyut’u işaret edin ve
En Uyguna’yı tıklayın.
11. Metin kutusunu, bölümün üst kısmına ve sol kenarı soldan iki kılavuz çizgisi içeri
gelecek şekilde konumlandırın sonra da sağ kenarını cetvelde 8 cm işaretinin
hizasına sürükleyin.
12. Tasarım sekmesinde, Denetimler grubunda, Etiket düğmesini tıklayın. KategoriAdı
metin kutusunun sol alt köşesini tıklayın.
Etiket
13. Görünen minik metin kutusuna Ürünler: yazın ve tuşuna basın.
Bu etiket bir denetimle ilişkili olmadığı için bir hata görünür.
14. Akıllı Etiket’i tıklayın, sonra da listede, Hatayı Yoksay’ı tıklayın.
15. Etiket için yazı tipi özelliklerini aşağıdaki gibi ayarlayın:
Özellik Ayar
Yazı Tipi Adı Times New Roman
Yazı Tipi Boyutu 12
Yazı Tipi Genişliği Koyu
İtalik Yazı Tipi Evet
16. Etiketi farenin sağ düğmesiyle tıklayın, kısayol menüsünde Boyut’u işaret edin ve En
Uyguna’yı tıklayın.
17. Etiketin sol kenarlarıyla KategoriAdı metin kutusunu hizalayın.

İpucu  İki denetimi soldan tam olarak hizalamak için Sol özelliklerini aynı değere
ayarlayın.
Bir Rapora Alt Rapor Eklemek   239

18. Denetimler grubunda, Sayfa Numarası Ekle düğmesini tıklayın.


Sayfa Numarası
Sayfa Numaraları iletişim kutusu açılır.
Ekle

19. Biçim alanında, Sayfa N/M seçeneğini seçin. Konum alanında, Sayfa Altı (Altbilgi)
seçeneğini seçin. Hizalama okunu tıklayın ve listeden Orta’yı seçin. Tamam’ı
tıklayın.
Access Sayfa Altbilgisi bölümüne =”Sayfa” & [Page] & “/” & [Pages] ifadesini içeren
bir metin kutusu ekler.
20. Raporu kaydedin ve önizlemesini yapın.

KAPATIN  Kategorilere Göre Satışlar raporunu ve 04_İçeriğiDeğiştir veritabanını kapatın.

Bir Rapora Alt Rapor Eklemek


Bir tablodaki veya ilişkili birkaç tablodaki bilgilere bağlı bir raporu hızla oluşturmak için
sihirbaz kullanabilirsiniz. Ancak, raporlar çoğu zaman raporun konusuyla ilgili olan ama
birbirleriyle ilgili olması gerekmeyen birçok bilgi kümesi içerir. Örneğin bir rapor bir
şirketin birkaç bölümü ve etkinliği hakkında grafik, elektronik tablo bilgiler içerebilir.
Veya üretim, pazarlama, satış, tazminat ve şirketin emeklilik ödeme planını içerebilir. Tüm
bu konular işi idare etmekle ilgilidir ama tek bir Access raporuyla elde edilemez.

Bu sorunun çözümlerinden biri ayrı raporlar oluşturmak ve onları, yazdırıp bir klasöre
koyarak veya elektronik biçimde bir klasöre veya bir intranet sitesine kaydederek, bir
arada depolamaktır. Daha kolay ve pratik bir çözümse alt rapor kullanmaktır. Alt rapor
bir başka raporun içine eklenmiş bir rapordur (genellikle diğerleriyle birlikte).
240    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

Bir alt raporu herhangi bir başka raporu oluşturduğunuz gibi oluşturursunuz sonra
da onu bir ana rapora veya ana rapora bir alt rapor denetimi eklemek için bir sihirbaz
kullanırsınız. Her iki durumda da, hem ana rapor hem de alt rapor Raporlar bölmesinde
veya veritabanı penceresinde nesne olarak görünür.

Özet hesapları veya istatistik gerektiren raporlar için sorguları temel olarak
kullanabilirsiniz. Ama raporların kendi içinde hesaplamalar yaparak da hem normal
raporların hem de alt raporların kullanışlılığını artırabilirsiniz. İlişkisiz denetimler
ekleyerek ve Access’e neyi nasıl hesaplayacağını bildiren ifadeler oluşturmak için
İfade Oluşturucusu’nu kullanarak bilgileri birkaç yerine bir yerden ulaşılabilir hale
getirebilirsiniz.

İpucu  Doğru ilişkileri oluşturduktan sonra, ana raporu Tasarım görünümünde açarak
sonra da ikinci raporu Raporlar bölmesinden alt rapor olarak eklemek istediğiniz ana
rapor bölümüne sürükleyerek var olan bir raporu bir başka rapora alt rapor olarak hızlıca
ekleyebilirsiniz.

Bu alıştırmada, hesaplanmış bir sorgu için bir kayıt kaynağı seçecek sonra da bir ana
rapora hesaplanan toplamları gösteren bir alt rapor ekleyeceksiniz.

KULLANIN  05_AltRaporEkle veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm08 alt klasöründedir.
AÇIN  05_AltRaporEkle veritabanını açtıktan sonra, Kategorilere Göre Satışlar raporunu
Tasarım görünümünde açın ve Özellik Sayfası bölmesini görüntüleyin.

Sorun Giderme  Bu alıştırma için oluşturulan veritabanı ek sorgular içermektedir;


önceki alıştırmadaki veritabanıyla devam etmeyin.

1. Raporun sol üst köşesindeki Rapor Seçici’de raporun seçildiğini gösteren siyah bir
nokta yoksa Rapor Seçici’yi tıklayın.
2. Özellik Sayfası bölmesinin Veri sekmesinde, Kayıt Kaynağı okunu tıklayın, sonra da
listede Kategorilere Göre Satışlar’ı tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesini kapatın.
Bir Rapora Alt Rapor Eklemek   241

3. Tasarım bağlamsal sekmesinde, Denetimler grubunda, Alt Form/Alt Rapor


düğmesini tıklayın ve Ürünler etiketinin sol alt köşesinin altında bir yeri tıklayın.
Alt Form/ Alt
Rapor Access ana raporda boş bir ilişkisiz rapor açar ve Alt Rapor sihirbazını başlatır.

4. Varolan Tablolar’ı veya Sorgular’ı kullan seçeneği seçiliyken, İleri’yi tıklayın.


5. Tablolar/Sorgular listesinde, Sorgu: Kategorilere Göre Satışlar’ı tıklayın.
6. Kullanılabilir Alanlar listesinden Seçili Alanlar listesine taşımak için KategoriNo,
ÜrünAdı ve Ürün Satış Tutarı alanlarını çift tıklayın, sonra da İleri’yi tıklayın.
7. Listeden seçeceğim ve Gösterilecek: Kategorilere Göre Satışlar Kayıt Kaynağı:
Kategoriler Kullanılan: KategoriNo seçiliyken, İleri’yi tıklayın.
8. Teklif edilen Kategorilere Göre Satışlar alt raporu adlıyla bir alt rapor oluşturmak
için Son’u tıklayın.
Kategorilere Göre Satışlar alt raporu ana rapora eklediğiniz ilişkisiz alt raporun
yerini alır.
9. Alt raporun tamamı seçili değilse, seçmek için üst kenarını tıklayın. Özellik Sayfası
bölmesi otomatik olarak açılmazsa tuşuna basın.
242    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

10. Biçim sekmesinde, Genişlik özeliğini 14 cm’ye, Yükseklik özelliğini de 3 cm’ye


ayarlayın ve tuşuna basın.

11. Alt raporda, Rapor Üstbilgisi kılavuzunda boş bir yeri tıklayın ve + tuşlarına
basarak tüm denetimleri seçin.
12. Düzenle sekmesinde, Denetim Düzeni grubunda, Kaldır düğmesini tıklayın.
Yığın düzenini kaldırmanız, Ayrıntı bölümündeki denetimleri silmeden, Rapor
Üstbilgisi bölümünü silebilmenize olanak tanır.
13. Alt raporda, Rapor Üstbilgisi bölümünü farenin sağ düğmesiyle tıklayın. Var olan
üstbilgi ve altbilgi bölümlerini silmek için Rapor Üstbilgisi/Altbilgisi’ni tıklayın.
Bölümün tüm denetimleriyle birlikte silineceğini bildiren Microsoft Office Access
ileti kutusunda, Evet’i tıklayın.
Bir Rapora Alt Rapor Eklemek   243

14. Alt raporda, Sayfa Üstbilgisi bölümünü farenin sağ düğmesiyle tıklayın. Karşılık
gelen üstbilgi ve altbilgi bölümlerini silmek için Sayfa Üstbilgisi/Altbilgisi’ni tıklayın.
Alt rapor artık yalnızca Ayrıntı bölümünü içerir.

15. Ayrıntı bölümünde, KategoriNo metin kutusunu tıklayın ve tuşuna basın.


16. ÜrünAdı metin kutusunu tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesinde, Genişlik özelliğini
5 cm olarak değiştirin.
17. Ürün Satış Tutarı metin kutusunu tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesinde, Sol
özelliğini 7 cm’ye, Genişlik özelliğini de 3 cm’ye değiştirin.
Etiketler üst üste gelir.
18. Ana raporda, yarısı görünen Kategorilere Göre Satışlar alt rapor etiketini silin.

İpucu  Yanlışlıkla bir denetimi silerseniz, Ctrl+Z tuşlarına basın veya silmeyi geri almak
için Geri Al düğmesini tıklayın.
244    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

19. Alt raporda, Ayrıntı bölüm başlığının altında kılavuzun boş bir yerini farenin sağ
düğmesiyle tıklayın, sonra da görüntülemek için Rapor Üstbilgisi/Altbilgisi’ni
tıklayın.
20. Alt rapor penceresini Rapor Altbilgisi bölümüne kaydırın. (Kaydırma çubuğunu
görmek için rapor penceresini ayarlamanız gerekebilir.) Denetimler grubunda,
Metin Kutusu
Metin Kutusu düğmesini tıklayın, sonra da Rapor Altbilgisi bölümünün ortasını
tıklayın.
Access ilişkisiz bir denetim ve etiketini ekler. Bu denetimi hesaplamayı yapmak için
kullanacaksınız.
21. İlişkisiz denetimin etiketini tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesinde, aşağıdaki
özellikleri ayarlayın:
Özellik Ayar
Resim Yazısı Toplam:
Yazı Tipi Adı Arial
Yazı Tipi Boyutu 9
Yazı Tipi Genişliği Koyu
Bir Rapora Alt Rapor Eklemek   245

22. İlişkisiz metin kutusunu tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesinde, Veri sekmesinde,
Üç Nokta İfade Oluşturucusu’nu başlatmak için Denetim Kaynağı özelliğindeki üç nokta
düğmesi
düğmesini tıklayın.

Sorun Giderme  İfade Oluşturucusu’nu daha önce kullanmadıysanız, Office’in


yüklemesi gerekebilir. Yükleme işlemi için Office yükleme CD’sini takmanız gerekir.

23. İlk sütunda, Fonksiyonlar’ı çift tıklayın, sonra da Yerleşik İşlevler’i tıklayın.
24. Üçüncü sütunda, Topla’yı çift tıklayın.
Access ifade kutusunda Topla (<<expr>>) ifadesini görüntüler.
25. <<expr>> ifadesini tıklayın. İlk sütunda, Kategorilere Göre Satışlar alt raporu’nu
tıkayın ve ikinci sütunda, Ürün Satış Tutarı’nı çift tıklayın.


26. İfade Oluşturucusu’nu kapatmak için Tamam’ı tıklayın ve hesaplamayı Özellik
Sayfası bölmesine girmek için tuşuna basın.
27. İlişkisiz metin kutusu için yazı tipi özelliklerini Adım 21’de yaptığınız gibi ayarlayın.
28. Özellik Sayfası bölmesinde, Biçim sekmesinde, Biçim okunu tıklayın, Para Birimi’ni
tıklayın ve tuşuna basın.
Access şimdi hesaplamanın sonuçlarını para birimi olarak gösterecektir.
29. Hesaplanan denetimin ve etiketinin Sol ve Genişlik özelliklerini Ayrıntı
bölümündeki denetimlerin ayarlarına göre değiştirin.
246    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

30. Değişiklikleri kaydedin. Çalışmanızın sonuçlarını görmek için Görünüm araç


Baskı Önizleme çubuğunda, Baskı Önizleme düğmesini tıklayın.

31. Görünümü değiştirmek için Görünüm araç çubuğunda, Tasarım Görünümü’nü


tıklayın.

İpucu  Baskı Önizleme’de görüntülenirken, alt raporun ana rapordaki düzenini


etkileyen birkaç etken olur. Alt raporun genişliği metnin görüntülenmesi için
kullanılabilen boşluğun genişliğini belirler. Alt raporun yüksekliği ürün bilgilerinin
gösterildiği alanın en az yüksekliğini belirler (alt rapor için Küçülebilir özelliği Hayır
olarak ayarlandığı için). Ürün görüntüleme alanının en fazla yüksekliği listenin
uzunluğu ile (Küçülebilir özelliği Evet olarak ayarlandığı için) alt raporun altındaki
boşlukla Ayrıntı bölümünün altındaki boşluğun toplamı kadardır.

32. Seçmek için alt raporu tıklayın. Özellik Sayfası bölmesinde, Biçim sekmesinde,
Kenarlık Stili özelliğini Saydam olarak değiştirin.
33. Değişiklikleri kaydedin ve raporun önizlemesini yapın.

KAPATIN  Kategorilere Göre Satışlar raporunu ve 05_AltRaporEkle veritabanını kapatın.


Bir Raporun Önizlemesini Yapmak ve Raporu Yazdırmak   247

Bir Raporun Önizlemesini Yapmak


ve Raporu Yazdırmak
Access’teki Baskı Önizleme diğer Microsoft Office programlarındaki Baskı Önizleme’ye
çok benzer. Raporlarınıza Baskı Önizleme’de dikkatlice bakarsanız, bunları yazdırınca
büyük sürprizlerle karşılaşmazsınız. Access gerçek verileri gösteren ve düzeni
iyileştirmenize olanak veren Düzen Görünümü adında bir seçenek daha sağlamaktadır.

Bu alıştırmada, hem Baskı Önizleme hem de Düzen Görünümü’ndeki bir raporun


önizlemesini yapacaksınız ve kullanılabilir yazdırma seçeneklerini inceleyeceksiniz.

KULLANIN  06_Yazdırma veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm08 alt klasöründedir.
AÇIN  06_Yazdırma veritabanını açtıktan sonra, Ürünlerin Alfabetik Listesi raporunu Tasarım
görünümünde açın.

1. Giriş sekmesinde, Görünümler grubunda, görünümlerin listesini görüntülemek için


Görünüm okunu tıklayın.

Rapor Görünümü, Baskı Önizleme, Düzen Görünümü ve Tasarım Görünümü


seçenekleri ve her birinin bir simgesi vardır. Geçerli görünüm bir kenarlık ve
arka planla belirtilir. Görünüm düğmesini tıkladığınızda liste açılmaz, varsayılan
görünümün simgesini (bu örnekte, Rapor görünümü) görüntüler. Tasarım
Görünümü’ndeyseniz, Rapor Görünümü, Baskı Önizleme ve Düzen Görünümü’nü
listeden seçebilirsiniz.
2. Görünüm listesinde Baskı Önizleme’yi tıklayın.
Önizleme ortamı raporun yazdırıldığında nasıl görüneceğinin bir resmi gibidir.
Baskı Önizleme dışındaki tüm sekmeler gizlenir. Pencerede resmin tamamını
göremiyorsanız, pencereye ekranı kaplatın veya sayfayı büyütmek için Yakınlaştır
denetimini kaydırın.
248    Bölüm 8  Raporlarla Çalışmak

İpucu  İşaretçiyi artı işareti olarak göründüğünde tıklarsanız rapor yakınlaşır. Eksi
işareti olarak göründüğünde tıklarsanız rapor uzaklaşır.

3. Raporun diğer sayfalarını görüntülemek için Gezinti çubuğunda, Sonraki Sayfa


Sonraki Sayfa düğmesini sürekli tıklayın.
4. Önizlemeyi Kapat grubunda, Baskı Önizlemeyi Kapat düğmesini tıklayın.

İpucu  Otomatik hata denetleme form ve raporlardaki yaygın hataları belirler ve


bunları düzeltmeniz için size bir fırsat verir. Örneğin, Access bir raporun sayfadan
geniş olduğunu bildirir. Hata denetimini etkinleştirmek için Microsoft Office
Düğmesi’ni tıklayın, Access Seçenekleri’ni tıklayın. Menüde, Nesne Tasarımcıları’nı
tıklayın, sonra pencereyi kaydırın, Hata Denetimini Etkinleştir onay kutusunu ve
istediğiniz diğer denetim seçeneklerini seçin, sonra da Tamam’ı tıklayın.

5. Görünüm listesinde, Düzen Görünümü’nü tıklayın.


Düzen görünümü, Tasarım görünümü ve Rapor görünümü arasında bir geçiştir.
Bir raporu oluşturduktan sonra, alanlar ekleyebilir, düzeni ayarlayabilir ve Düzen
görünümünde gruplandırma ve sıralama düzeyleri ekleyebilirisiniz. (Ancak, Düzen
görünümünde bir rapor oluşturamazsınız.) Tasarım görünümünün aksine, Düzen
görünümü bitmiş rapora daha çok benzer ve denetimlerde kayıtlarınızdaki gerçek
verileri görüntüler.
6. Sonuçları görmek için raporu kaydırın.
7. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, sonra da Yazdır’ı tıklayın.
Yazdır iletişim kutusu görünür.
Önemli Noktalar   249

Burada, Sayfa Yapısı iletişim kutusunu açmak için Ayarlar düğmesini tıklayabilir veya
Ad kutusunda atanmış olan yazıcıya özgü özellikleri ayarlayabileceğiniz bir iletişim
kutusu açmak için Özellikler’i tıklayabilirsiniz. Hangi sayfaların yazdırılacağını ve
her biri için kopya sayısını da belirtebilirsiniz. Bu iletişim kutusunda gördüğünüz
seçenekler bilgisayar sisteminize göre değişir.

KAPATIN  Yazdırma iletişim kutusunu, Ürünlerin Alfabetik Listesi raporunu ve 06_Yazdırma


veritabanını kapatın. Sonraki bölüme geçmeyecekseniz Access’ten çıkın.

Önemli Noktalar
l Access’te oluşturulan bir rapor bilgileri özetler ve düzenler. Bir raporu tasarlarken,
oluşturmak istediğiniz bakış açısını, hedef kitleyi ve gereksinim duyacakları bilgilerin
düzeyini düşünün.
l Bir raporu sihirbaz kullanarak veya kullanmadan oluşturabilirsiniz. Bir raporu
oluşturduktan sonra, Tasarım görünümünde geliştirebilir ve değişikliklerinizin
sonuçlarını Baskı Önizleme veya Düzen görünümünde görüntüleyebilirsiniz.
l Bir ana rapor oluşturup ona alt rapor olarak başka raporlar bağlayabilirsiniz.

l Raporlara denetimler ekleyebilir ve bu denetimlerin özelliklerini ayarlayabilirsiniz.


Bir veya daha fazla kayıttan, tablodan veya sorgudan bilgiler görüntüleyebilir,
rapora ve onun her sayfasına özgü üstbilgiler ve altbilgiler ekleyebilirsiniz.
l Bir raporda özet hesaplamaları veya istatistikleri görüntüleyebilir, bir sorguyu temel
alarak oluşturduğunuz bir rapor içinde hesaplamalar yaparak raporu daha kullanışlı
hale getirebilirsiniz. İfade Oluşturucusu’nu kullanarak Access’e hesaplama işlemlerini
tanımlarsınız.
Bir Bakışta Bölüm
Bir geçiş panosu
oluşturmak,
sayfa 252

Özel kategoriler
oluşturmak,
sayfa 259

Veritabanı kullanıcılarının
kullanabileceği özellikleri
denetlemek, sayfa 262
9 Veritabanını
Kolay Kullanılır
Hale Getirmek
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Bir geçiş panosu oluşturmak
4 Özel kategoriler oluşturmak
4 Veritabanı kullanıcılarının kullanabileceği özellikleri denetlemek
4 Sık kullanılan Access komutlarını kolay ulaşabilir yapmak

Bir Microsoft Office Access veritabanı nesnelerin, bilgilerin ve onları yönetmek ve işlemek
için gereken araçların karmaşık bir birleşimidir. Bu kitabın ilk sekiz bölümünde, bilgileri
girmek, düzenlemek, almak ve görüntülemek için bu bileşenlerle nasıl çalışıldığını
öğrendiniz. Artık Access’i bilenlerin kullanabileceği veritabanları oluşturabilirsiniz.

Ancak veritabanınızı Access’i iyi bilmeyen kişiler bilgi girmek ve almak için kullanacaklarsa
onları Access’in iç işleyişden uzak tutmak için izleyeceğiniz bazı adımlarla bilgiler daha
güvenli, kullanıcılar da daha mutlu olur. Nesne ve bilgi koleksiyonunuzu ilgili görevleri
düzenleyen bir uygulamaya çevirmeniz gerekir. Böylece kullanıcılar veritabanının içerde
çalıştırdığı programları kullanmayı öğrenmek yerine eldeki işe odaklanabilirler.

Kendiniz biraz daha fazla çaba harcayarak, diğer insanların verilerinize erişmesini ve
verilerinizi işlemesini çok daha kolay, yanlışlıkla değiştirmelerini ve silmelerini çok
daha zor hale getirebilirsiniz. Access’in önceki sürümlerinde, bir veritabanına erişimi
denetlemenin en yaygın yolları geçiş panoları ve başlangıç seçenekleri idi. Access 2007
geçiş panoları için desteği azaltmış ve kullanılabilir başlangıç seçeneklerini oldukça
değişitirmiştir. Access 2007’de geçiş panolarının işlevselliği, yeni bir özellik olan özel
gruplar ile sağlanmaktadır. Ancak, Access 2007’de geçiş panosu oluşturmak için Geçiş
Panosu Yöneticisi hâlâ kullanılabilir ve Access’in önceki sürümlerinde oluşturulan geçiş
panoları çoğu bölümler için hâlâ işlevseldir.

   251
252    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

Sorun Giderme  Başlatma seçenekleri ve genel eklenti menüleri gibi bazı eski özellikler
veritabanını Access 2007 biçimine dönüştürmeden Access 2003 MDB dosyası olarak
açarsanız kullanılabilir.

Bu bölümde, basit bir geçiş panosunun nasıl oluşturulduğunu öğrenecek, özel


gruplar oluşturacak, Şerit’e özel menüler ekleyecek ve çeşitli başlatma seçenekleri
ayarlayacaksınız.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” başlığına bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler


Windows Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP
Kullanıcıları İçin Bilgiler” bölümüne bakın.

Bir Geçiş Panosu Oluşturmak


Bir geçiş panosu, kullanıcıların ek sayfalar açmak, iletişim kutuları görüntülemek,
verileri görüntülemek ve girmek için formlar açmak, raporların önizlemesini yapmak,
yazdırmak ve diğer etkinlikleri başlatmak için tıklayabileceği düğmeleri içeren bir sayfalar
topluluğudur. Örneğin, bir satıcı siparişler girmek ve yeni müşteriler eklemek üzere bir
formu görüntülemek için bir geçiş panosu kullanabilir.

Geçiş panoları aşamalı olarak kullanımdan kaldırılıyor olsa da Access 2007’de hâlâ
çalışmaktadır ve yeni düzene yavaşça geçiş yapmak isteyenler için bu kitapta da
anlatılmıştır.

Geçmişte bir geçiş panosu oluşturmadıysanız ve bu tür bir özellik istiyorsanız bu konuyu
atlamanızı ve özel grupları incelemenizi öneririz. Geçiş panolarını kendiniz veya Geçiş
Panosu Yöneticisi yardımıyla oluşturabilirsiniz. Kendi oluşturduğunuz bir geçiş panosu,
makrolar ve Microsoft Visual Basic (VBA) kodlarıyla birbirine bağlanan sizin tasarladığınız
birden çok formdan (sayfadan) oluşur. Geçiş Panosu Yöneticisi yardımıyla oluşturulan
bir geçiş panosu bir Geçiş Panosu Öğeleri tablosu ve program geçiş panonuzu
görüntülediğinde şablon olarak hizmet eden bir genel form içerir. Tasarım görünümünde
düğmelerin konumlarını değiştirebilir ve başka görsel öğeler (resim vb.) ekleyebilirsiniz.
Bir Geçiş Panosu Oluşturmak   253

Kendi oluşturduğunuz bir geçiş panosunun aksine, etkin düğmelerin sayısını ve yalnızca
her düğme tıklandığında gerçekleştirilen eylemi Geçiş Panosu Öğeleri tablosu bilgilerini
düzenleyerek değiştirebilirsiniz.

İpucu  Geçiş Panosu Yöneticisi’yle oluşturulan geçiş panolarını kullanmak için nasıl
çalıştıklarını bilmeniz gerekmez ama geri planda neler olduğunu bilmek değişiklik yapmak
istediğinizde işe yarar. Geçiş panosu açıldığında Access, Geçiş Panosu Öğeleri tablosundaki
bilgileri okuyan VBA kodunu çalıştırır ve ana formda görünecek düğmeleri belirleyen
özellikleri ayarlamak için kullanır. Kod görünecek düğmelerin etiketlerini ve eylemlerini de
belirler. Geçiş panosu hiyerarşisinde ikinci bir düzeye geçmek için bir düğmeyi tıklarsanız,
kod tabloyu tekrar okur ve ana form için özellikleri sıfırlayarak yeni düzey için yeni bir sayfa
oluşturur.

Bu alıştırmada Geçiş Panosu Yöneticisi’ni kullanarak basit bir geçiş panosu


oluşturacaksınız.

KULLANIN  01_GeçişPanosu veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm09 alt klasöründedir.
AÇIN  01_GeçişPanosu veritabanını açın.

1. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda, Geçiş Panosu


Yöneticisi düğmesini tıklayın. Bir geçiş panosu oluşturmak isteyip istemediğiniz
sorulduğunda Evet’i tıklayın.
Geçiş Panosu Yöneticisi penceresi, Geçiş Panosu Yöneticisiyle oluşturulan sayfaları
listeler. Bu veritabanında bir geçiş panosu olmadığından Access başlangıç yapmanız
için varsayılan bir sayfa listeler.

2. Geçiş Panosu Sayfaları listesinde Ana Geçiş Panosu (Varsayılan) seçiliyken,


Düzenle’yi tıklayın.
Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle penceresi açılır.
254    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

3. Geçiş Panosu Adı kutusunda, Ana Geçiş Panosu’nu AA Geçiş Panosu ile değiştirin.
Kapat’ı tıklayın.
4. Geçiş Panosu Yöneticisi penceresinde, Yeni’yi tıklayın.
Yeni Oluştur iletişim kutusu açılır.

Bu iletişim kutusunda geçiş panosuna ekleyeceğiniz yeni sayfaları adlandırabilirsiniz.


5. Varsayılan yeni geçiş sayfası adını Formlar olarak değiştirin ve Tamam’ı tıklayın.
6. Raporlar adında bir sayfa oluşturmak için Adım 4 ve 5’i tekrarlayın.
Bir Geçiş Panosu Oluşturmak   255

7. Geçiş Panosu Sayfaları listesinde AA Geçiş Panosu (Varsayılan) seçiliyken,


Düzenle’yi tıklayın.
8. Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle penceresinde, Yeni’yi tıklayın.
Geçiş Panosu Öğesini Düzenle iletişim kutusu açılır. Bu iletişim kutusunda, ana geçiş
panosu sayfasındaki düğmelere özellikler atayabilirsiniz.
9. Metin kutusuna Formlar yazın.
Bu metin Komut kutusunda belirtilen komut için bir düğme etiketi olacaktır.
10. Seçebileceğiniz komutları görüntülemek için Komut okunu tıklayın ve Geçiş
Panosuna Git seçeneğini tıklayın.

Geçiş Panosu Öğesini Düzenle iletişim kutusundaki geçerli ayarlarla, bir kullanıcı
AA Geçiş Panosu sayfasındaki Formlar düğmesini tıkladığında Access, Geçiş Panosu
kutusunda belirteceğiniz geçiş panosu sayfasını görüntüleyecektir.
11. Geçiş Panosu okunu tıklayın ve listeden Formlar’ı seçin.
Geçiş Panosu liste öğeleri şu anda seçili komut için seçenekleri gösterir.
12. Geçiş Panosu Öğesini Düzenle iletişim kutusunda, Tamam’ı tıklayın.
13. AA Geçiş Panosu sayfasında üç düğme daha oluşturmak için aşağıdaki bilgileri
kullanarak Adım 8’den 12’ye kadar olan bölümü tekrarlayın.

Metin Komut Geçiş Panosu veya Makro


Raporlar Geçiş Panosuna Git Raporlar
Geçiş Panosunu Kapat Makro Çalıştır Switchboard1.closeSB
Veritabanını Kapat Uygulamadan Çık (yok)

Bir kullanıcı AA Geçiş Panosu sayfasındaki Geçiş Panosunu Kapat düğmesini


tıkladığında Access, Geçiş Panosu makro grubunu açacak ve closeSB satırındaki
makroyu çalıştırmaya başlayacaktır.
256    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

İpucu  Switchboard1.closeSB makrosu Access’le beraber gelmez. Bu alıştırma için


özel olarak yazılmış basit bir makrodur. Nesneler çubuğundaki Makrolar’ı tıklayıp
istediğiniz makroyu Tasarım görünümünde açarak veritabanına dahil edilen makroları
gözden geçirebilirsiniz.

Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle penceresi az önce oluşturduğunuz dört öğeyi


listeler.

14. Geçiş Panosu Yöneticisine dönmek için Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle
penceresinde, Kapat’ı tıklayın.
15. Geçiş Panosu Sayfaları listesinde, Formlar’ı tıklayın, sonra da Düzenle’yi tıklayın.
16. Formlar geçiş panosu sayfasında 4 düğme oluşturmak için aşağıdaki bilgileri
kullanarak Adım 8’den 12’ye kadar olan bölümü tekrarlayın:

Metin Komut Form veya Geçiş Panosu


Kategorileri Düzenle/Gir Düzenleme Modunda Kategoriler
Form Aç
Siparişleri Düzenle/Gir Düzenleme Modunda Siparişler
Form Aç
Ürünleri Düzenle/Gir Düzenleme Modunda Ürünler
Form Aç
Geri Dön Geçiş Panosuna Git AA Geçiş Panosu
Bir Geçiş Panosu Oluşturmak   257

17. Geçiş Panosu Yöneticisi’ne dönmek için Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle
penceresini kapatın. Geçiş Panosu Sayfaları listesinde, Raporlar’ı tıklayın, sonra da
Düzenle’yi tıklayın.
18. Raporlar geçiş panosu sayfasında 4 düğme oluşturmak için aşağıdaki bilgileri
kullanın:

Metin Komut Form veya Geçiş Panosu


Kategorilere Göre Satışları Rapor Aç Kategorilere Göre Satışlar
Önizle/Yazdır
Müşteri Etiketlerini Önizle/Yazdır Rapor Aç Müşteri Etiketleri
Ürünlerin Alfabetik Listesini Rapor Aç Ürünlerin Alfabetik Listesi
Önizle/Yazdır
Geri Dön Geçiş Panosuna Git AA Geçiş Panosu

19. Geçiş Panosu Sayfasını Düzenle iletişim kutusunu ve Geçiş Panosu Yöneticisi’ni
kapatın.
20. Gezinti Bölmesi’nde, Formlar altında, Geçiş Panosu’nu çift tıklayın.
Yeni geçiş panonuz Form görünümünde açılır.
258    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

21. AA Geçiş Panosu sayfasında, Formlar düğmesini tıklayın. Formlar geçiş panosunda,
Kategoriler formunu görüntülemek için Kategorileri Düzenle/Gir düğmesini
tıklayın.
22. Kategoriler formunu kapatın. Ana geçiş panosuna dönmek için Formlar geçiş
panosunda Geri Dön düğmesini tıklayın.
23. Tasarım görünümüne geçin.

Şu anda yalnızca bir düğmesi ve onun varsayılan etiket metni olan form, aslında
geçiş panonuz için bir şablondur. Düğmeleri ve etiketleri eklemek için gerekli
bilgileri Geçiş Panosu Yöneticisi tarafından oluşturulan Geçiş Panosu tablosu içerir.
Her olay Geçiş Panosu Öğeleri tablosundaki bir değişkenle ilişkilidir. Bu değişken
de belirttiğiniz komut ve parametreyle (varsa) ilişkilidir. Bir düğmeyi Form
görünümünde tıkladığınızda Access Tıklandığında özelliğine başvurur, Geçiş Panosu
Öğeleri tablosundaki değişkeni arar ve ilişkili komutu yerine getirir.
24. Düğmeyi veya etiketi tıklayın ve Özellik Sayfası bölmesini açmak için tuşuna
basın.
25. Düğmeler ve etiketler için Tıklatıldığında olayını görüntülemek üzere Özellik
Sayfası bölmesinde, Olay sekmesini tıklayın.
Kullanıcı bir düğmeyi tıkladığında başlatılan olay katıştırılmış bir makrodur.
Katıştırılmış makrolar Access 2007’de yeni bir özelliktir. Bunlar Gezinti Bölmesi’ndeki
Makrolar yerine bir form veya raporla depolanır ve normal makroların
sunduğundan daha yüksek bir güvenlik düzeyi sunar. Katıştırılmış makroları
görüntülemek için üç nokta (…) düğmesini tıklamanız gerekir.
Özel Kategoriler Oluşturmak   259

İpucu  Daha fazla sayfa ve komut eklemek için Geçiş Panosu Yöneticisi’ni yeniden
açabilir, grafik ve diğer nesneleri eklemek için de Geçiş Panosu’nu Tasarım
görünümünde açabilirsiniz.
Çalışan geçiş panosunu üretmek için gereksinim duyduğunuz her şey Geçiş Panosu
formunda ve Switchboard Items tablosunda bulunmaktadır. Formu ve tabloyu başka bir
veritabanından kopyalayarak veya alarak ve bunları Geçiş Panosu Yöneticisi’yle gerektiği
gibi değiştirerek benzer bir geçiş panosu oluşturabilirsiniz.

KAPATIN  Özellik sayfasını kapatın, Geçiş Panosu formunu kaydedin ve kapatın, sonra da
01_GeçişPanosu veritabanını kapatın.

Özel Kategoriler Oluşturmak


Bir geçiş panosunu kullanıcıların nesnelere daha kolay erişmelerini sağlamak için
kullanabilirsiniz ama Access 2007’de çalışırken bunu özel kategori kullanarak yapmak çok
daha kolaydır.

Bölüm 1, “Access 2007’yi Keşfetmek”te tanımlandığı gibi, Gezinti Bölmesi’nin üstündeki


geniş çubuk bir kategori başlığıdır. Bunun altındaki daha küçük olan her çubuk bir grup
başlığıdır. Birkaç yerleşik kategoriyi kullanılabilir ve bir kategori altında listelenen gruplara
çeşitli yollarla filtre uygulayabilirsiniz.

Ayrıca her biri birden çok özel grup içeren on özel kategori oluşturabilirsiniz. Herhangi
bir geçerli Access nesnesini nesne için kısayol oluşturmak üzere bir özel gruba sürükleyip
bırakabilirsiniz; nesnenin kendisi özgün grubunda kalır. Kategorilerin, grupların ve
nesne kısayollarının bu kullanımı, geçiş panosu sayfalarının, öğelerinin ve komutlarının
yerini kolayca alabilir. Örneğin, muhasebe bölümü her ayın son gününde bir rapor
kümesi kullanıyorsa, Ay Sonu Raporları grubunu içeren bir Muhasebe kategorisi
oluşturabilir ve raporları bu gruba ekleyebilirsiniz. Veya Pazarlama bölümü çeşitli formlar,
sorgular ve raporlarla programlı bir şekilde çalışıyorsa bunlar için Pazarlama kategorisi
oluşturabilirsiniz. Bu kategori tüm nesneler için kısayollar bulunduran bir grup veya
her nesne türü için bir grup içerebilir. Bir gruba eklenecek nesnelerin türleri konusunda
herhangi bir kısıtlama yoktur.

Bu alıştırmada, bir özel kategori oluşturacak, sonra da ona gruplar ekleyeceksiniz.


260    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

KULLANIN  02_ÖzelKategori veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm09 alt klasöründedir.
AÇIN  02_ÖzelKategori veritabanını açın.

1. Gezinti Bölmesi’nin üstünde, Tüm Access Nesneleri kategorisini farenin sağ


düğmesiyle tıklayın, sonra da Gezinti Seçenekleri’ni tıklayın.
Gezinti Seçenekleri iletişim kutusu açılır.

2. Gruplandırma Seçenekleri alanında, Öğe Ekle düğmesini tıklayın.


Kategoriler listesinde yeni bir kategori görünür. Kategori adı seçilidir.
3. Özel Kategori 1’i AA Kategori ile değiştirin.
Sağ bölmenin başlığı seçili kategori adını gösterecek şekilde değişir.
4. Grup Ekle düğmesini tıklayın ve Gruplar listesinde Özel Grup 1’i Formlar ile
değiştirin.

İpucu  Her kategori Atanmamış Nesneler adında varsayılan bir grup içerir. Bu grup
veritabanındaki tüm nesnelerin listesini içerir ve özel gruplarınızda oluşturacağınız
kısayolların kaynağıdır.

5. Raporlar adında bir grup eklemek üzere Adım 4’ü tekrarlayın. Gezinti Seçenekleri
iletişim kutusunda, Tamam’ı tıklayın.
Özel Kategoriler Oluşturmak   261

Şimdi göremeseniz de yeni kategoriniz Gezinti Bölmesi’ne eklenmiştir.


6. Kategorilerin listesini görüntülemek için Gezinti Bölmesi’nin üstündeki kategori
başlığını tıklayın, sonra da yeni kategoriniz olan AA Kategori’yi tıklayın.
Kategorinizde oluşturduğunuz Formlar grubu, menünün üst bölümünde, Raporlar
grubu ve Atanmamış Nesneler grubu da altında görünür.
7. Atanmamış Nesneler grubunda, Kategoriler formunu (tablosunu değil; öğeleri
simgelerinden ayırt edebilirsiniz) tıklayın. tuşunu basılı tutun ve Siparişler,
Ürünler ve Müşteriler formlarını tıklayın. tuşunu bırakın, listeyi yukarı kaydırın
ve seçili formları Formlar grup başlığına sürükleyin.

İpucu  Nesnenin sol tarafındaki simge nesne türünü belirtir.

Access seçili formlar için kısayolları Atanmamış Nesneler’den Formlar grubuna taşır.
8. Atanmamış Nesneler grubunda, Ürünlerin Alfabetik Listesi raporunu tıklayın,
tuşunu basılı tutun ve Kategorilere Göre Satışlar ve Müşteri Etiketleri raporlarını
tıklayın. Sonra seçili nesnelerden birini farenin sağ düğmesiyle tıklayın, Gruba
Ekle’yi işaret edin ve Raporlar’ı tıklayın.
Access seçili raporlar için kısayolları Atanmamış Nesneler’den Raporlar grubuna
taşır.

İpucu  Atanmamış Nesneler grubunu Gezinti Bölmesi’nde görünür bırakabilir veya


gizleyebilirsiniz. Gizlemek için Atanmamış Nesneler başlık çubuğunu farenin sağ
düğmesiyle tıklayın, sonra da Gizle’yi tıklayın. Grubu geri yüklemek için Gezinti
Seçenekleri iletişim kutusunu açın, AA Kategori’yi tıklayın, Atanmamış Nesneler onay
kutusunu seçin ve Tamam’ı tıklayın.

9. Yeni kısayolları sınamak için her formu ve raporu açın.

KAPATIN  02_ÖzelKategori veritabanını kapatın.

Geçiş Panosu alıştırmasında 25, bu alıştırmada 9 karmaşık adım vardı. Kategoriler


oluşturmak geçiş panoları oluşturmaktan yalnızca çok daha hızlı olmakla kalmaz, farklı
kişiler veya amaçlar için farklı kategoriler oluşturabilir, nesneleri kolayca ekleyebilir ve
kaldırabilirsiniz.
262    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

Veritabanı Kullanıcılarının Kullanabileceği Özellikleri


Denetlemek
Veritabanınız Access’te deneyimi az olan veya hiç olmayan kişiler tarafından
kullanılacaksa bir veritabanı açıldığında hangi özelliklerin kullanılabileceğini denetlemek
isteyebilirsiniz. Bunu yapmanın birkaç yolu vardır. Kullanıcıların veritabanını yalnızca
açabilmelerini isterseniz Access masaüstü kısayolu ve Başlat menüsü bağlantısına bir veya
daha fazla seçenek ekleyebilirisiniz. Veritabanı seçenekleri hakkında daha fazla bilgi için
Microsoft Office Access Yardımı’na başvurun.

Kullanıcıların çalışmalarını denetlemenin daha yaygın bir yolu her veritabanında başlangıç
seçeneklerini ayarlamaktır. Kullanıcılar tarafından kullanılabilecek menüleri ve Şerit
sekmelerini, açılacak ilk formu (bir geçiş panosu gibi) ve diğer özellikleri denetlemek için
başlangıç seçeneklerini kullanabilirsiniz. Başlangıç formu başka koşulları ayarlamak için
otomatik olarak çalışan makrolar ve VBA yordamları içerebilir.

Bu alıştırmada, veritabanının deneyimsiz kullanıcılara uygun bir sürümünü oluşturmak


için bir geçiş panosuyla bazı özel menüleri birbirine bağlayan başlangıç seçeneklerini
ayarlayacaksınız. Bu seçeneklerle deneme yapacak sonra da, bunları atlayacaksınız.

İpucu  Bu alıştırmada örnek veritabanı için özel olarak oluşturulmuş menüler


kullanılmaktadır. Bu gibi menülerin nasıl oluşturulduğu hakkında daha fazla bilgi için
Access Yardımı sistemine başvurun.
Bu alıştırmadaki Siparişler formu birkaç özel makro kullanır. Bu makroları Nesneler
çubuğundaki Makrolar’ı tıkladıktan sonra Siparişler formunu Tasarım görünümünde
açarak inceleyebilirsiniz.

KULLANIN  03_Özellikler veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm09 alt klasöründedir.
AÇIN  03_Özellikler veritabanını açın.

1. Microsoft Office Düğmesi’ni tıklayın, sonra da menünün sağ alt köşesinde, Access
Seçenekleri’ni tıklayın.
2. Access Seçenekleri penceresinin sol bölmesinde, Geçerli Veritabanı’nı tıklayın.
Access geçerli veritabanı için seçenekleri görüntüler.
Veritabanı Kullanıcılarının Kullanabileceği Özellikleri Denetlemek   263


3. Uygulama Seçenekleri alanında, Uygulama Başlığı kutusuna Özellikler yazın ve
tuşuna basın.
Access veritabanın başlık çubuğunda her zamanki Microsoft Access başlığı yerine
girdiğiniz metni görüntüleyecek.
4. Uygulama Simgesi kutusunun sağındaki Gözat düğmesini tıklayın. Simge
Gözatıcısı iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm09 klasörüne
gidin ve 03_Simge adlı simgeyi çift tıklayın.
5. Uygulama Simgesi kutusunun altında, Form veya Rapor Simgesi olarak kullan’ı
işaretleyin.
Seçili simge ayarladığınız gezinti özelliklerine bağlı olarak, formların ve raporların
başlık çubuklarının sol ucunda veya sekmelerinde görünecek.
6. Form Görüntüle okunu tıklayın ve listeden Geçiş Panosu’nu seçin.
Geçiş Panosu veritabanı her açıldığında görüntülenecek.
264    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

İpucu  Access Özel Tuşlarını Kullan onay kutusu seçiliyken, veritabanı kullanıcıları
aşağıdaki tuş birleşimlerini kullanabilirler:
F11 Gezinti Bölmesi’ni görüntüler ve gizler.
Ctrl+G Visual Basic Editor’deki Immediate penceresini görüntüler.
Alt+F11 Visual Basic Editor’e geçer.
Ctrl+Break Access’in sunucudan kayıt almasını durdurur.
Bir veritabanını geliştirirken bu seçeneklerin olması yararlıdır ama veritabanını
başkalarının kullanımına açmadan önce bunları devre dışı bırakabilirsiniz.

7. Gezinti Bölmesini Görüntüle onay kutusunu temizleyin.


Artık Gezinti Bölmesi başlangıçta görüntülenmez. Access Özel Tuşlarını Kullan
özelliğini de devre dışı bırakırsanız Gezinti Bölmesi hiç kullanılamaz.
8. Şerit Araç Çubuğu Seçenekleri alanında, Tam Menülere İzin Verme ve Varsayılan
Kısayol Menüleri İzni onay kutularını temizleyin.

Bu seçenekleri devre dışı bıraktığınızda kullanıcıların bu araçlara erişimini


engelleyerek veritabanındaki istenmeyen değişiklikleri önlemiş olursunuz.
Görecekleri tek şey Giriş sekmesi ve oluşturduğunuz özel menülerdir.
Veritabanı Kullanıcılarının Kullanabileceği Özellikleri Denetlemek   265

İpucu  Şerit Araç Çubuğu alanında Kısayol Menü Çubuğu varsayılan ayar olarak
seçiliyken bir kullanıcı bir formu farenin sağ düğmesiyle tıkladığında standart kısayol
menüsü görünür. Yalnızca gerekli komutların görünmesi için özel bir kısayol menüsü
oluşturabilir ve bunu bu pencerede veya formun özellik sayfasında belirtebilirsiniz.

9. Access Seçenekleri penceresinde, Tamam’ı tıklayın.


Başlangıç seçeneklerinin çoğu veritabanını kapatıp yeniden açmadan etkin
hale gelmez. Şu anda görebileceğiniz tek değişiklik Access penceresinin başlık
çubuğundaki addır.
10. 03_Özellikler veritabanını kapatıp yeniden açın.
Access seçtiğiniz başlangıç seçeneklerini görüntüler: Yeni başlık çubuğu, Giriş
sekmesi ve Geçiş Panosu. Bu bölümün ilk alıştırmasında formlar ve raporlarla
çalışmak için Geçiş Panosu’nu nasıl kullanacağınızı görmüştünüz. Bu veritabanında
da bu özelliği kullanabilirsiniz. Ayrıca bir de Eklentiler menüsü oluşturduk ve
Geçiş Panosu formuna ekledik. Böylece bu form etkin olduğunda bu menü de
görüntülenecek.
11. F11
tuşuna basın.
Bu Access Özel Tuşu, Gezinti Bölmesi’ni görüntüler ve gizler. Kullanıcıların bu
özelliği kullanmalarını istemiyorsanız, Access Özel Tuşlarını Kullan özelliğini devre
dışı bırakabilirsiniz.
12. Eklentiler sekmesinde, Menü Komutları grubunda, Formlar’ı tıklayın ve listeden
Kategori Gir/Düzenle’yi seçin. Form yeni bir belge penceresinde görünür. Eklentiler
menü sekmesinin kaybolduğuna dikkat edin. Bu menü yalnızca eklendiği nesne
etkinken görünür.
13. Kategoriler formunu kapatın.
Geçiş Panosu etkinleştiği için Eklentiler menüsünün yeniden görüntülendiğine
dikkat edin.
14. Eklentiler sekmesinde, Menü Komutları grubunda, Form listesinde, Sipariş Gir/
Düzenle’yi tıklayın.
Siparişler formu görüntülenir ama bu kez Eklenti menüsü görünmeye devam
eder. Bunun nedeni hem Geçiş Panosu formuna hem de Siparişler formuna
eklenmiş olmasıdır. En ileri düzey işlevler Access Seçenekleri ayarlarında devre dışı
bırakıldığından, bunun geçerli veritabanında nasıl yapıldığını görmenizin bir yolu
yoktur.
266    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

15. 03_Özellikler veritabanını kapatın.


16. tuşunu basılı tutarken 03_Özellikler veritabanını açın. Eğer bir güvenlik uyarısı
görünürse uyarıyı aldığınızı onaylarken tuşunu basılı tutmaya devam edin.
Bir veritabanını açarken tuşunu basılı tutmak tüm başlangıç seçeneklerini atlar,
bu nedenle veritabanı siz bu seçenekleri ayarlamadan önce başladığı gibi başlar.

İpucu  Kullanıcıların başlatma seçeneklerini atlamasını önlemenin tek yolu


AllowByPassKey özelliğini oluşturan ve onu Yanlış olarak ayarlayan bir VBA yordamı
çalıştırmaktır. Bunun nasıl yapıldığı hakkında daha fazla bilgi için Visual Basic Editor
Help dosyasında AllowByPassKey’i arayın.

17. Siparişler formunu Tasarım görünümünde açın, sonra da Özellik Sayfası’nı


görüntüleyin. Diğer sekmesini tıklayın ve Menü Çubuğu için olan ayara dikkat edin.
sbMenu olarak ayarlanmış olmalıdır.
Bir menüyü bir forma veya rapora Menü Çubuğu özelliğini makronun adına
ayarlayarak eklersiniz. Bu makro (bu durumda sbMenu) menü adlarını Eklentiler
sekmesindeki Menü Komutları grubu menüsüne eklemek üzere listeler. Her bir
menüde gösterilecek komutlar ve bunlar tıklandığında yapılacak eylemler hakkında
bilgi için diğer makroları (bu durumda TG1 ve TG2) da işaretler.
Sık Kullanılan Accses Komutlarını Kolay Ulaşabilir Yapmak   267

Neleri içerdiğini görmek için sbMenu, TG1 ve TG2’yi tasarım görünümünde açabilirsiniz.
Bunun hakkında daha fazla bilgi edinmek veya kendi menülerinizi oluşturmak için Access
Yardım sisteminde menü ekle araması yapın.

Kullanıcılarınızın veritabanında yapabilecekleri şeyler üzerinde büyük ölçüde denetim


sağlamak için veritabanınızdaki her form ve rapor için farklı menüler oluşturabilir ve
bunları özel gruplar veya bir geçiş panosuyla birlikte kullanabilirsiniz.

KAPATIN  03_Özellikler veritabanını kapatın.

Sık Kullanılan Access Komutlarını Kolay Ulaşılabilir


Yapmak
Access’i denetlemek için kullandığınız komutlara program pencereleri içindeki
menülerden ve araç çubuklarından erişilebilir. Temel komut yapısı Access’in önceki
sürümlerindekilere göre pek değişmemiştir: Sık kullanılan komutları temsil eden
düğmeler Standart ve Gelişmiş araç çubuklarında ve daha az sıklıkta kullandığınız diğer
komutlar Dosya, Düzenle, Görünüm, Git, Araçlar ve Yardım menülerinde bulunmaktadır.
Birçok komutu klavye kısayolları kullanarak da verebilirsiniz.

İpucu  Kullanılabilen klavye kısayollarının bir listesini görmek için Microsoft Office Access
Yardımı düğmesini tıklayın, Arama kutusuna klavye kısayolları yazın ve Enter’a basın. Sonra
Access İçin Klavye Kısayolları konusunu tıklayın.

Bu kitabın başında “Microsoft Office Access 2007’ye Giriş” bölümünde anlatıldığı gibi
komutların Access nesne pencereleri (tablolar, formlar, raporlar, vb.) içinde gösterilme
şekillerinde büyük değişiklikler yapılmıştır. Çalıştığınız belirli içerikte sık kullanılan
komutları kolay erişilebilir hale getirmek için bu komutların düğmeleri sekmelerde
gruplandırılır. Bu yeni tasarım herhangi bir zamanda gereksinim duyduğunuz komutların
çoğunu bir tıklamayla kullanılabilir hale getirir. Ancak, en sık kullandığınız düğmelerin
farklı sekmelere dağıtılmış olduğunu veya Access’in önceki sürümlerinde kullandığınız
belirli komutların Şerit’te yer almadığını görebilirsiniz. Microsoft Office 2007 sistemi
çalışma şekliniz üzerinde size daha fazla denetim vermek için Microsoft Windows XP ve
Windows Vista’da kullanılan Hızlı Başlatma çubuğunun karşılığı olan Hızlı Erişim Araç
Çubuğu’nu sağlamıştır. Hızlı Erişim Çubuğu, Microsoft Office Word 2007, Microsoft
Office Excel 2007, Microsoft Office PowerPoint 2007 program pencereleri ve Microsoft
268    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

Office Outlook 2007 öğe pencerelerinin yanı sıra, Access nesne pencerelerindeki
Microsoft Office Düğmesi’nin sağında bulunmaktadır. Herhangi bir komut düğmesini, o
an hangi sekme etkin olursa olsun, her zaman kullanılabilecek şekilde Hızlı Erişim Araç
Çubuğu’na ekleyebilirsiniz.

Bu alıştırmada, Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na bir düğme ekleyeceksiniz. Bu alıştırma için bir
uygulama dosyası yoktur.

YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.


AÇIN  Herhangi bir veritabanını açın.

1. Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nun sağ ucunda, Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nu Özelleştir
düğmesini tıklayın.
Hızlı Erişim
Araç Çubuğu’nu Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nu Özelleştir menüsü araç çubuğuna ekleyebileceğiniz sık
Özelleştir
kullanılan komutların listesini göstererek açılır.

2. Menünün alt kısmında, Diğer Komutlar’ı tıklayın.


Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nu Özelleştir sayfasını gösteren Access Seçenekleri
penceresi açılır. Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda o an görünen komutlar sağ bölmede
listelenir (görünme sırasına göre).
Sık Kullanılan Accses Komutlarını Kolay Ulaşabilir Yapmak   269

3. Komutları seçin: okunu tıklayın, sonra da listede, Oluştur Sekmesi’ni tıklayın.


Liste Oluştur sekmesindeki tüm komutları görüntüler.

İpucu  Komutları Seçin listesindeki Tüm Komutlar’ı tıklayarak tüm Access komutlarının
alfabetik listesini görebilirsiniz. Bazı durumlarda, bir komutun birden fazla örneği
listede görünebilir, bunlar komutun program içinde göründüğü konumlara karşılık
gelmektedir. Bir komutu işaret ettiğinizde, Ekran İpucu komut konumunu görüntüler.
Bağlamsal sekmelerde görünen ve hiçbir sekmede görünmeyen komutlar da bu
listede vardır.

4. Oluştur Sekmesi listesinde, Gelişmiş’i işaret edin.


Bir Ekran İpucu bu komutu koyabileceğiniz sekmeyi ve grubu görüntüler. Ekran
İpuçlarını görüntülemek için başka birkaç komutu daha işaret edin ve komutların
nasıl gruplandırıldığı ve onları nerede bulabileceğiniz konusunda daha fazla fikir
edinir.
270    Bölüm 9  Veritabanını Kolay Kullanılır Hale Getirmek

5. Oluştur Sekmesi listesinde, Tablo’yu tıklayın. Sonra iki komut listesi arasındaki
Ekle’yi tıklayın.
Access Tablo komutunu Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda bulunan komutlar listesinin
sonuna ekler.
6. Sağ bölmede, Tablo’yu tıklayın, sonra da seçili komutu listede ikinci sıraya taşımak
için Yukarı Taşı düğmesini iki kez tıklayın.
Yukarı Taşı

7. Özelleştir sayfasının en altında, Tamam’ı tıklayın.


Tablo komutu Access’in herhangi bir yerinde rahat bir şekilde yeni bir tablo
oluşturabilmeniz için artık Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda görünür.
Önemli Noktalar   271

Düğmeyi Adım 1 ve 2’yi tekrarlayarak, sağ bölmedeki komutu seçerek, sonra da


Kaldır ve Tamam’ı tıklayarak Hızlı Erişim Araç Çubuğu’ndan kaldırabilirsiniz.

İpucu  Herhangi bir komutu Şerit’te farenin sağ düğmesiyle tıkladıktan sonra
Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na Ekle’yi tıklayarak Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nun sonuna
ekleyebilirsiniz. Benzer şekilde, Hızlı Erişim Araç Çubuğu’ndaki bir komutu araç
çubuğunda farenin sağ düğmesiyle tıklayarak ve Hızlı Erişim Araç Çubuğu’ndan
Kaldır’ı tıklayarak silebilirsiniz.

YAPIN  Komutu Hızlı Erişim Araç Çubuğu’nda tutmak istemiyorsanız, kaldırın.

Önemli Noktalar
l Başkalarının verilerinize erişmelerini, verilerinizle çalışmalarını kolaylaştırmak, öte
yandan da verilerinizi değiştirmelerini ve silmelerini önlemek için bir geçiş panosu
oluşturabilir ya da başlangıç seçeneklerini ayarlayabilirsiniz.
l Sık kullanılan formları, raporları ve diğer nesneleri özel kategoriler ve gruplarda
düzenleyerek onlara kolay ulaşılmasını ve bazılarına ulaşılmamasını sağlayabilirsiniz.
Bu özellik geçiş panosunun daha iyi bir alternatifidir.
l Herhangi bir komutu tüm veritabanları için ortak olan Hızlı Erişim Araç Çubuğu’na
veya bir veritabanına özel olan bir araç çubuğuna ekleyebilirsiniz.
Bir Bakışta Bölüm
Bir veritabanına parola atamak, sayfa 274

Veritabanı kodlarının değiştirilmesini


önlemek, sayfa 277
10 Bilgi Güvenliği
ve Paylaşımı
Bu bölümde öğrenecekleriniz:
4 Bir veritabanına parola atamak
4 Veritabanı kodlarının değiştirilmesini önlemek
4 Dağıtım için veritabanının güvenliğini sağlamak

Veritabanı güvenliği hayatın acı bir gerçeğidir. Eviniz, arabanız, ofisiniz veya çantanız
için olduğu gibi, veritabanınız için gereken güvenlik önlemleri neye sahip olduğunuza ve
onu meraklı gözlerden mi, kazaların yol açtığı hasarlardan mı, kötü niyetli tahribattan mı
yoksa hırsızlıktan mı koruyacağınıza göre değişir.

Bir şirketin işleyiş bilgileri varlığını sürdürmesi için hayati önem taşır. Örneğin, biri ürünler
listenize izinsiz erişim sağlamışsa çok endişelenmeyebilirsiniz ama bir rakibiniz müşteri
listenizi görmeyi veya daha kötüsü çalmayı başarmışsa çok endişeleneceksinizdir. Ve eğer
biri önemli sipariş bilgilerinizi imha etmişse bu bir felaket olacaktır.

Bir veritabanı geliştiricisi olarak hedefiniz veritabanınıza erişimi olması gereken kişilere
gereksiz kısıtlama koymadan yeterli koruma sağlamaktır. Bir veritabanını korumak için
gereken güvenlik türü veritabanını kaç kişinin kullandığına ve veritabanının nerede
depolandığına bağlıdır. Veritabanınız asla bir defada birden fazla kişi tarafından
açılmayacaksa aynı bilgileri aynı anda güncelleştirmeye çalışan birkaç kişinin neden
olacağı bozulma için endişelenmenize gerek yoktur. Veritabanınız bir uygulamanın
parçası olarak satışa sunulacaksa herhangi bir şekilde kötü amaçlarla kullanılmasını
önlemek için adımlar atmak isteyeceksinizdir.

İpucu  Access’in önceki sürümlerinde çalışma grupları ayarlayabiliyor ve her grubun


üyeleri tarafından kullanılabilecek bilgileri ve yapılabilecek eylemleri kısıtlamak için izinler
atayabiliyordunuz.

   273
274    Bölüm 10  Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı

Bir veritabanını korumanın bir başka yoluysa dağıtım kanallarının güvenliğini sağlamak;
örneğin, veritabanını parola korumalı bir Web sitesinden kullanılabilir hale getirmektir.

Bu bölümde, verileri yanlışlıkla veya kasıtlı bozulmalardan korumanın ve yetkisiz


kişilerin özel bilgilere erişim sağlamalarını zorlaştırmanın yollarını inceleyeceksiniz.
Sonra, veritabanlarını takım üyeleri arasında paylaşmanın ve paylaşılan bir veritabanını
yedeklemenin yollarını öğreneceksiniz.

Ayrıca Bakınız  Bu bölümdeki konuların kısa bir özeti için Hızlı Başvuru bölümüne bakın.

Önemli  Bu bölümdeki uygulama dosyalarını kullanabilmek için kitabın CD’sinden


varsayılan konumlarına yüklemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgi için “Kitabın CD’sini
Kullanmak” bölümüne bakın.

Sorun Giderme  Kitaptaki işletim sistemiyle ilgili ekran görüntüleri ve yönergeler Windows
Vista içindir. Bilgisayarınızda Microsoft Windows XP yüklüyse “Windows XP Kullanıcıları İçin
Bilgiler” bölümüne bakın.

Veritabanına Parola Atamak


Veritabanına bir parola atayarak yetkisiz kişiler tarafından açılmasını engelleyebilirsiniz.
Access veritabanını açmayı deneyen herkesten parolayı girmesini ister. Veritabanı yalnızca
doğru parola girildiğinde açılır.

Güvenli Bir Parolanın Oluşturulması


Parola olarak herhangi bir sözcük veya sözcük öbeğini kullanabilirsiz ama güvenli
parola oluşturmak için aşağıdakileri unutmayın:

l Parolalar büyük küçük harf duyarlıdır.

l Harfleri, vurgulu karakterleri, rakamları, boşlukları ve noktalama işaretlerinin


çoğunu ekleyebilirsiniz.
İyi bir parola, büyük harf, küçük harf, simge ve rakam içerir ve sözlükte bulunan
bir sözcük değildir. Güvenli parolalar hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki Web
sayfasını ziyaret edin.

www.microsoft.con/athome/security/privacy/password.mspx
Veritabanına Parola Atamak   275

Bir parola atamanın ikinci bir yararıysa veritabanınızın her kapatışınızda otomatik olarak
şifrelenmesi, açtığınızda ve doğru parolayı girdiğinizde şifresinin çözülmesidir.

İpucu  Access’in önceki sürümlerinde bir veritabanını şifrelemek ve veritabanının şifresini


çözmek ona bir parola atamaktan farklı bir işlevdi. Access 2002’de veya Access 2003’te
oluşturulmuş bir veritabanını Access 2007’de açarsanız, şifreleme ve şifre çözme seçeneğiniz
hâlâ vardır.

Bir veritabanına parola atamak kolaydır ve hiç koruma sağlamamaktan kesinlikle


daha iyidir. Teorik olarak, insanlara kayıp parolaları kurtarmada yardımcı olan düşük
fiyatlı birçok parola kurtarma yardımcı program kullanılabilmektedir. Bu yardımcı
programlardan birini satın alan herkes veritabanınızın parolasını “kurtarabilir”. Ayrıca,
aynı parola tüm kullanıcılar için geçerli olacağından (birinin parolayı başkalarına vermesi
önlenemeyeceğinden) basit parola koruması tek kullanıcılı veritabanları için uygundur.

Bir veritabanına parola atamak veya parolayı veritabanından kaldırmak için önce
veritabanını özel kullanımda açmanız gerekir. Bu da veritabanını başka birinin açık
tutamayacağı anlamına gelir. Bu durum, aşağıdaki alıştırmada kullanılan örnek veritabanı
için sorun olmayacaktır ama bir ağ paylaşımında bulunan gerçek bir veritabanını
ayarlamak veya kaldırmak istiyorsanız onu başka birinin kullanmadığından emin olmanız
gerekecektir.

Veritabanı Şifrelemesi
Microsoft Office Access 2007’de oluşturulan bir veritabanı ikili (binary) dosyadır. Onu
bir sözcük işlemcide veya bir metin düzenleyicisinde açarsanız içindekiler okunamaz.
Ancak, dosyayı yakından iyice incelerseniz biraz bilgi edinebilirsiniz. Ama birilerinin,
gizli bilgilerinizi elde etmek üzere anahtar sözcükleri arayan bir yardımcı programla
veritabanı dosyanızı tarama olasılığından endişeleniyorsanız, dosyayı şifreleyebilir ve
okunamaz hale getirebilirsiniz.

Access’in önceki sürümlerinde, veritabanını kodlama (şifreleme) ile parola atama


işlemleri birbirinden ayrıydı. Access 2007’de, bunlar tek komutta birleştirilmiştir.

Bir dosyayı şifrelemek Access’in bir kopyasını kullanmayan kişilerin dosyanızdaki


verileri okumasını ve bilgilerinize ulaşmasını engeller.
276    Bölüm 10  Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı

Bu alıştırmada, bir veritabanına parola atayacaksınız.

KULLANIN  01_Parola veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm10 alt klasöründedir.
YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın ama 01_Parola veritabanını henüz
açmayın.

1. Microsoft Office Düğmesi’ni tıkladıktan sonra menüde Aç’ı tıklayın.


2. Aç iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm10 klasörüne gidin ve
Microsoft Office
Düğmesi 01_Parola veritabanını tıklayın (çift tıklamayın). Aç okunu tıklayın ve listeden Özel
Kullanımda Aç’ı seçin.

Access veritabanını sizin özel kullanımınız için açar, yani siz kapatıncaya kadar
veritabanını hiç kimse açamaz.
3. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda, Parola ile Şifrele
düğmesini tıklayın.
Veritabanı Parolasını Belirle iletişim kutusu açılır.
4. Parola kutusuna 2008!AA yazın ve tuşuna basın.

Access başkalarının parolanızı görmemesi için yazdığınız parola karakterlerini yıldız


işareti ile değiştirir.
5. Doğrula kutusuna da 2008!AA yazın ve Tamam’ı tıklayın.
6. Veritabanını kapatın ve tekrar açın.
Veritabanı Kodlarının Değiştirilmesini Engellemek   277

Parola Gerekli iletişim kutusu açılır.

7. Veritabanı parolasını girin kutusuna 2008_AA yazın sonra da Tamam’ı tıklayın.


Access parolanın geçersiz olduğunu bildirir.
8. Girdiğiniz parolanın geçersiz olduğunu bildiren Microsoft Office Access ileti
kutusunda, Tamam’ı tıklayın.
9. Parola Gerekli iletişim kutusuna doğru parolayı (2008!AA) yazın ve Tamam’ı
tıklayın.
Veritabanı açılır.

KAPATIN  01_Parola veritabanını kapatın.

İpucu  Bir parolayı veritabanından kaldırmak için girmeniz istendiğinde parolayı girerek
veritabanını özel kullanımda açın. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları
grubunda, Veritabanı Şifresini Çöz düğmesini tıklayın. Parolayı girin sonra da Tamam’ı
tıklayın. Access parolayı kaldırarak herhangi birinin veritabanına girmesine izin verir.

Veritabanı Kodlarının Değiştirilmesini Engellemek


Bir veritabanına Microsoft Visual Basic for Applications (VBA) yordamları eklediyseniz
yeterli veya yetkili olmayan kullanıcıların kodlarda değişiklik yapmasına kesinlikle izin
vermek istemezsiniz. Yetkisiz erişimleri iki yolla engellersiniz: VBA kodunu bir parolayla
koruyarak veya veritabanını Microsoft Database Executable (ACCDE) dosyası olarak
kaydederek. Kod için parola oluşturursanız, parolayı bilenler tarafından kullanılabilir olur.
Veritabanını ACCDE olarak kaydederseniz veritabanı uygulamasını kullanan kişiler kodu
çalıştırabilir ama görüntüleyemez ve düzenleyemezler.

Ayrıca Bakınız  Bir veritabanını yürütülebilir dosya olarak kaydetmek için bu bölümün
ilerisindeki “Dağıtım İçin Veritabanının Güvenliğini Sağlamak” başlığına bakın.
278    Bölüm 10  Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı

Bu alıştırmada, bir veritabanındaki VBA kodunun güvenliğini parola atayarak


sağlayacaksınız.

KULLANIN  02_Önle veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007 altındaki


Bölüm10 alt klasöründedir.
YAPIN  Bu alıştırmaya başlamadan önce Access’i açın.
AÇIN  02_Önle veritabanını açın.

1. Veritabanı Araçlar sekmesinde, Makro grubunda, Visual Basic düğmesini tıklayın.


Visual Basic Editör başlatılır.

2. Tools menüsünde, base Properties’i tıklayın.


Project Properites iletişim kutusu açılır.
3. Protection sekmesinde, Lock Project for viewing onay kutusunu seçin.
4. Password kutusuna 2008!VBA yazın ve tuşuna basın.
Veritabanı Kodlarının Değiştirilmesini Engellemek   279

Access başkalarının parolanızı görmemesi için yazdığınız parola karakterlerini yıldız


işareti ile değiştirir.

İpucu  Lock ve Password ayarları bağımsız çalışır. Lock Project for Viewing onay
kutusunu seçmek kullanıcının projeyi görmesi için parolayı girmesini gerektirir. Bir
parola oluşturulmuşsa ve Lock Project For Viewing onay kutusu seçili değilse, kullanıcı
proje kodunu görebilir ama Project Properites iletişim kutusunu açmak için parolayı
girmek zorundadır.

5. Confirm password kutusuna 2008!VBA yazın ve Tamam’ı tıklayın.


Parola ayarlanır ama sonradan veritabanını açana ve VBA kodunu düzenlemeyi
deneyene kadar onu tekrar girmeniz gerekmez.
6. Visual Basic Editor’ı ve veritabanını kapatın.
7. Veritabanını yeniden açın ve Veritabanı Araçları sekmesinde, Makro grubunda,
Visual Basic düğmesini tıklayın (veya + F11 tuşlarına basın).
Visual Basic Editor kod penceresini açmadan, yalnızca projenin adını göstererek
açılır.
280    Bölüm 10  Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı

8. 02_Önle veritabanı projesinin solundaki Genişlet düğmesini tıklayın.


Genişlet
Password iletişim kutusu açılır.
9. Password iletişim kutusuna 2008!VBA yazın ve OK’i tıklayın.

İpucu  Parolayı her veritabanı oturumunda bir defa girmeniz gerekir. Başka deyişle
veritabanını kapatmadığınız veya yeniden açmadığınız sürece tekrar girmeniz
gerekmez.

KAPATIN  02_Önle veritabanını kapatın.

İpucu  Parolayı kaldırmak için Visual Basic Editor Tools menüsünde, Base Properties’i
tıklayın. Protection sekmesinde, Lock Project For Viewing onay kutusunu temizleyin, parola
kutularından yıldız işaretlerini silin ve OK’i tıklayın.
Dağıtım İçin Veritabanının Güvenliğini Sağlamak   281

Dağıtım İçin Veritabanının Güvenliğini Sağlamak


Bir veritabanı bir yerel ağda (LAN) veya bir geniş alan ağında (WAN) kullanılırsa ona
erişimi olan kişiler üzerinde önemli ölçüde denetiminiz olur. Ama veritabanını kendi
halinde veya daha büyük bir uygulamanın bir parçası olarak dış dünyaya açarsanız
denetimi kaybedersiniz. Veritabanını kimin kullandığını veya içine girmek için hangi
araçları kullanılabileceklerini bilmenin bir yolu yoktur. Eğer bu sizi endişelendiriyorsa
veritabanınızı Access Database Executable (ACCDE) dosyası olarak dağıtmayı deneyin.

İpucu  Access’in önceki sürümlerinde bu Microsoft Database Executable (MDE) dosyası


olarak adlandırılıyordu. İşlevi ve oluşturma işlemi aynıdır. Eski bir MDE dosyasını (Access
2002 veya Access 2003) Access 2007’de açarsanız, Veritabanı Araçları sekmesindeki
Veritabanı Araçları grubunda, Access 2007 veritabanında çalışırken görünen ACCDE Yap
komutunun yerini MDE Yap komutu alır.

Bir veritabanını birkaç kuruluş tarafından kullanılabilir hale getirmek istediğinizi ama
kuruluşların üyelerinin veritabanı nesnelerini değiştirmesini ve bir şeyleri “bozmasını”
istemediğinizi varsayın. Bir veritabanını ACCDE dosyası olarak kaydetmek tüm modülleri
derler, düzenlenebilen tüm kaynak kodlarını kaldırır ve hedef veritabanını sıkıştırır. ACCDE
dosyası kullanıcıları formları ve raporları görüntüleyebilir, bilgileri güncelleştirebilir,
sorguları, makroları ve VBA kodlarını çalıştırabilir. Aşağıdakileri yapamazlar:

l Formları, raporları ve modülleri Tasarım görünümünde görüntüleyemez,


düzenleyemez ve oluşturamazlar.
l Diğer nesnelere ve veritabanlarına başvuruları ekleyemez, silemez ve
değiştiremezler.
l VBA kodunu değiştiremezler.

l Formları, raporları ve modülleri alamazlar ve veremezler.

Access bir ACCDE dosyasını dosya ancak Access 2007 biçimindeyse kaydeder. Access
2002 ve Access 2003 veritabanları MDE dosyaları olarak kaydedilebilir.

Bir veritabanını ACCDE biçiminden kaynak ACCDB biçimine dönüştüremezsiniz, bu


nedenle bir veritabanını ACCDE olarak kaydettikten sonra, özgün ACCDB dosyasını
güvenli bir yerde koruyun. Formlarda, raporlarda veya VBA kodlarında bir değişiklik
yapmanız gerekirse bunları özgün veritabanında yapmanız ve tekrar ACCDE olarak
kaydetmeniz gerekecektir.

Bu alıştırmada, bir veritabanının güvenliğini onu dağıtılabilir bir ACCDE dosyası olarak
kaydederek sağlayacaksınız.
282    Bölüm 10  Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı

KULLANIN  03_Dağıt veritabanını kullanın. Bu uygulama dosyası AA_Access2007


altındaki Bölüm10 alt klasöründedir.
AÇIN  03_Dağıt veritabanını açın.

1. Veritabanı Araçları sekmesinde, Veritabanı Araçları grubunda, ACCDE Yap


düğmesini tıklayın.
2. Farklı Kaydet iletişim kutusunda, Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm10 klasörüne
gidin ve Kaydet’i tıklayın.
İşlem yalnızca bir saniye alır; tamamlandığında sizi bir mesaj uyarmaz.
3. Microsoft Office Düğmesi’ni tıkladıktan sonra menüde Aç’ı tıklayın.
4. Aç iletişim kutusunda Belgeler\MSP\AA_Access2007\Bölüm10 klasörüne gidin.
Microsoft Office
Düğmesi

Access 03_Dağıt.accde adında bir veritabanı yürütülebilir dosyası oluşturmuştur.


Dosya simgesinde standart Access simgesinin üzerinde mavi bir kilit vardır.

İpucu  03_Dağıt.laccdb dosyası veritabanınızın kilitli olduğunu belirtir çünkü şu anda


açıktır. Veritabanını kapattığınızda .laccdb dosyası kaybolur.

5. 03_Dağıt veritabanı yürütülebilir dosyasını çift tıklayın ve Microsoft Access


Güvenlik Bildirimi ileti kutusu görünürse, Aç’ı tıklayın.
Dağıtım İçin Veritabanının Güvenliğini Sağlamak   283

6. Gezinti Bölmesi’nde, her nesne türünden bir örneği (tablo, sorgu, vb.) farenin sağ
düğmesiyle tıklayın ve kısayol menüsündeki Tasarım Görünümü düğmesinin etkin
olup olmadığına dikkat edin.
Tasarım Görünümü düğmesi tablolar, sorgular ve makrolar için kullanılabilir ama
diğer nesne türleri için kullanılamaz. Bu sizin veya başka bir kullanıcının formlar
veya raporlarda tasarım değişiklikleri yapmasını veya veritabanıyla ilişkili VBA
kodunu değiştirmesini önler.

KAPATIN  03_Dağıt veritabanını kapatın.

Önemli  Çok kullanıcılı bir veritabanından ACCDE dosyasını oluştururken tüm kullanıcıların
veritabanını kapattığından emin olun. Veritabanına Windows Gezgini’nde baktığınızda onunla
aynı adda, .laccdb (kilitli Access veritabanı) uzantılı bir dosya görürseniz başka biri tarafından
açılmış olduğunu anlarsınız. Veritabanı açıkken ACCDE dosyasını oluşturmayı denediğinizde
size veritabanının bir başkası (kullanıcı adı ve makine adı) tarafından açıldığı uyarısı yapılır ve
yeniden denemeniz bildirilir.

SharePoint Aracılığıyla İşbirliği Yapmak


Kuruluşunuzda bir Microsoft Office SharePoint Server 2007 işbirliği sitesi varsa
aşağıdaki yollardan biriyle Access veritabanlarınızı çevrimiçi kullanılabilir hale
getirerek veri toplama ve dağıtımını bu site aracılığıyla yönetebilirsiniz.

l Bir işbirliği sitesine bir veritabanını aktarın. SharePoint Sitesine aktarma


sihirbazı veritabanınıza bağlı SharePoint listeleri oluşturur. Bağlı verilere
işbirliği sitesinden veya Access’ten erişerek verileri yönetebilirsiniz.
l Bir işbirliği sitesine bir veritabanını yayımlayın. Veritabanınızı bir SharePoint
kitaplığında yayımlayabilir ve başkalarının bilgileri güncelleştirebileceği ve
alabileceği formlar, sorgular ve raporlar sağlayabilirsiniz.
Veritabanınızı işbirliği sitesi kullanıcıları tarafından kullanılabilir hale getirdikten
sonra kullanıcılar bilgilerle herhangi bir SharePoint listesi içeriğiyle olduğu gibi,
çevrimiçi veya çevrimdışı, çalışabilirler ve içeriği programı açmadan, Access’te
görüneceği şekilde görüntüleyebilirler.

Veritabanını bu yolla paylaşmanın bir yararı izinlerin veritabanları için tek


tek ayarlanması yerine SharePoint ile düzenlenmesidir. Diğeriyse verilere
site kullanıcıları tarafından yapılan değişiklikleri izleyebilmeniz, bilgilerin
önceki sürümlerini kurtarmanız, böylece verileri veri kaybına karşı Access ile
yapamayacağınız bir şekilde güvence altına alabilmenizdir.

Diğer taraftan, var olan SharePoint listelerinden bir veritabanı oluşturabilir ve iş


akış sürecini bir veritabanıyla bütünleştirebilirsiniz.
284    Bölüm 10  Bilgi Güvenliği ve Paylaşımı

Önemli Noktalar
l Bir veritabanı geliştiricisi olarak hedefiniz kullanıcılara gereksiz kısıtlamalar
getirmeden, veritabanınızı ve içerdiği bilgileri yeterince korumaktır. Bir veritabanını
korumak için gereken güvenlik önlemi veritabanını kaç kişinin kullandığına ve
nerede depolandığına bağlıdır.
l Bir veritabanını şifreleyebilirsiniz, bu onun Access’te açılmasını ve görüntülemesini
önlemez ama Access programı olmayan kişilerin verileri okumasını ve bilgilerinize
ulaşmasını engeller.
l Yetkisiz kullanıcıların veritabanınızı açmasını engellemek için veritabanınıza bir
parola atayabilirsiniz. Veritabanınıza bir parola atadığınızda veritabanı otomatik
olarak şifrelenir.
l Veritabanınızda VBA yordamları bulunuyorsa VBA kodunu bir parola atayarak veya
veritabanını bir Access Database Executable (ACCDE) dosyası olarak kaydederek
koruyabilirsiniz. Kod için bir parola oluşturursanız kod parolayı bilen biri tarafından
düzenlenebilir. Veritabanını bir ACCDE dosyası olarak kaydederseniz, dosyayı
kullanan kişiler kodu çalıştırabilir ama görüntüleyemez ve düzenleyemezler.
l Kuruluşunuzun diğer üyeleri bir Sharepoint işbirliği sitesi aracılığıyla veritabanına
veriler girebilir ve alabilir. Veritabanı bilgilerini SharePoint aracılığıyla kullanılabilir
hale getirerek Access içinde yapamayacağınız yollarla izinleri düzenleyebilir,
değişiklikleri izleyebilir ve sürümleri yönetebilirsiniz.
Sözlük
Access Database Executable (ACDDE) Bir ayrıştırma Bir HTML belgesi gibi, alınan bir
veritabanının derlenmiş sürümü. Bir veritabanını belgeyi çözümleme ve yapılandırılmış veriyi be-
ACDDE dosyası olarak kaydetmek tüm modülle- lirleme işlemi.
ri derler, düzenlenebilir tüm kaynak kodu kaldı-
bağlanılmış ağ sürücüsü Yerel bilgisayarınızda
rır ve hedef veritabanını sıkıştırır.
sabit sürücü olarak erişilebilmesi için bir sürücü
adlandırılmış aralık Bir Access tablosuna ala- harfi atadığınız ağ sürücüsü. Ayrıca bkz. evren-
bileceğiniz bir Excel elektronik tablosundaki sel adlandırma kuralı (UNC) yolu.
hücre grubu.
başlangıç seçenekleri Bir veritabanı açıl-
alan Belirli bir bilgi kategorisi. Access’te bir veri- dığında kullanıcılar tarafından kullanılabilen
tabanı tablosundaki sütun. Ayrıca bkz. kayıt özellikler.

alan özelliği Bir alana neyin, nasıl konabilece- başlık çubuğu Bir belgenin üstündeki etkin bir
ğini denetleyen özellik. veritabanı nesnesinin adını gösteren ve Ekranı
Kapla, Simge Durumuna Küçült/ Önceki Boyut
alma Dış verileri Access tarafından kullanılabile-
ve Kapat düğmelerinin bulunduğu alan.
cek bir biçime dönüştürme.
bir-bir ilişkisi Bir tablodaki bir kaydın başka
alt form Bir başka formun içinde bulunan bir
bir tabloda yalnızca tek bir kayda bağlandığı bir
form. Ayrıca bkz. ana form.
ilişki. Ayrıca bkz. bir-çok ilişkisi, bir-bir ilişkisi.
alt rapor Bir başka raporun içinde bulunan bir
bir-çok ilişkisi Bir tablodaki her bir kaydın baş-
rapor. Ayrıca bkz. ana rapor.
ka bir tablodaki birden çok kayda bağlandığı
alt veri sayfası Bir başka veri sayfasında bulu- ilişki. Ayrıca bkz. bir-çok ilişkisi, bir-bir ilişkisi.
nan bir veri sayfası.
birleşik kutu (açılır kutu) Sağ tarafındaki oku
ana form Katıştırılmış başka formlar içeren bir tıklattığınızda seçenekler listesi gösteren dene-
form. Ayrıca bkz. alt form. tim. Listede olanlardan farklı bir seçim girmeni-
ze de izin verebilir.
ana rapor Bir veya daha fazla alt rapor için
kabuk olarak hizmet eden ama temel aldığı boş dize Aralarında hiçbir şey olmayan iki tır-
tablolardaki bilgileri çok az gösteren veya hiç nak işaretli bir Access alanı. Access bir boş di-
göstermeyen basit bir rapor. zeyle Null (boş) alanı birbirinden ayırır.

Arama sihirbazı Kolayca bir arama listesi oluş- çalışma grubu Çok kullanıcılı bir ortamdaki
turabileceğiniz bir Access sihirbazı. verileri ve aynı çalışma grubu bilgileri dosyasını
paylaşan, kullanıcıların grubu. Access’i yükledi-
aritmetik işleç Sayılarla kullanılan işleç: +(top-
ğinizde, kurulum programı varsayılan bir çalış-
lama), -(çıkarma), *(çarpma) veya /(bölme).
   285
286    Sözlük

ma grubu oluşturur ve o çalışma grubu içinde ekleme sorgusu Bir veya birden fazla tablodaki
iki grup ayarlar: Yöneticiler ve Kullanıcılar. kayıtları bir veya birden fazla tablonun sonuna
ekleyen sorgu.
çalışma sayfası Microsoft Office Excel elektro-
nik tablosundaki bir Access tablosuna alınabilen Ekran İpucu İşaretçiyi bir komut veya deneti-
bir sayfa. min üzerinde beklettiğinizde görünen, onunla
ilgili bilgiler içeren küçük açılır pencere.
çapraz sorgu İki türlü bilgiyle gruplandırılmış
veriler için toplam, ortalama, sayım ve diğer eşleşmeyenler sorgusu Bir tablodaki başka bir
toplama hesaplamaları yapan bir sorgu. Ayrıca tabloda ilişkili kayıtları olmayan kayıtları bulan
bkz. eylem sorgusu, parametre sorgusu ve seçme bir seçme sorgusu.
sorgusu.
etiket denetimi Formda görünecek metni içe-
çok-çok ilişkisi Üçüncü bir tablo yoluyla birbi- ren bir form denetimi.
rine bağlanan iki bir-çok ilişkisi. Ayrıca bkz. bir-
etiketler Bir belgenin veya diğer eylemlerin
çok ilişkisi, bir-bir ilişki.
yapısını biçimlendirmek veya tanımlamak için
denetim Bir form ya da raporda kullanıcılara HTML veya XML’deki yönergeler veren kodlar.
bilgiler görüntüleyen veya kullanıcıların bilgiler
evrensel adlandırma kuralı (UNC-Universal
girmesine izin veren etiket, metin kutusu, seçe-
Naming Convention) yolu Bilgisayar adı, sü-
nek düğmesi veya onay kutusu.
rücü harfi ve iç içe geçmiş dosya adlarını içeren
denetim kaynağı Bir denetimin bağlandığı bir yol adı. Yerel ağ (LAN) dosyalarına bağlan-
alan, tablo veya sorgu gibi bir Access nesnesi. mak için tercih edilen biçimdir. Ayrıca bkz. bağ-
Ayrıca bkz. kayıt kaynağı. lanılmış ağ sürücüsü.

denetim özelliği Özellik Sayfası’ndan erişile- eylem sorgusu Bir tablodaki bilgileri hızlıca
bilen, bir denetimin görünüşünü ve ne tür veri güncelleştiren veya seçili kayıtları silen bir sorgu
gösterebileceğini belirleyen ayar. türü. Ayrıca bkz. çapraz sorgu, seçme sorgusu ve
parametre sorgusu.
dijital imza İnternet’te kullanılan, iletilerin gön-
derilmeden önce şifrelemek, alındığında şifresi- filtre uygulama Bazı karakter birleşimlerini
ni çözmek için biri ortak, diğeri özel iki anahtara görüntülemek veya görüntüden çıkarmak için
bağımlı bir güvenlik mekanizması. bilgileri düzenleme yolu.

doldurmak Verileri bir tablo veya diğer nesne- form Bir veya daha fazla tabloda veya sorguda-
lere eklemek. ki alanların düzenlenmiş veya biçimlendirilmiş
bir görünümü. Formlar bir veritabanındaki tab-
dönüşüm XML verilerini diğer biçimlere dönüş-
lolarla etkileşimli olarak çalışırlar.
türmek için kullanılan bir şablon türü.
geçerlilik kuralı Alana gireceklerin yalnızca
düz veritabanı Bilgileri yalnızca bir tabloda de-
doğru bilgi türlerinde olmasını sağlayan bir alan
polayabilen basit bir veritabanı programı. Ayrıca
özelliği.
bkz. ilişkisel veritabanı.
Sözlük   287

geçiş panosu Kullanıcıların sayfa açmak, ileti- Hızlı Erişim Araç Çubuğu Kaydet, Geri Al,
şim kutularını açmak, verileri görüntülemek ve Yinele ve Yazdır düğmelerini varsayılan ayar
girmek, raporları önizlemek ve yazdırmak gibi olarak gösteren ama başka komutları da göster-
başka etkinlikleri başlatmak için tıklayabildiği mesi için özelleştirilebilen bir araç çubuğu.
düğmeleri olan sayfalar topluluğu.
HTML Bkz. Köprü Metni İşaretleme Dili.
Genişletilebilir Biçimlendirme Dili (XML-
HTML etiketi Web belgelerindeki etiketlenmiş
Extensible Markup Language) Bir belgedeki
bilgilerin görünümünü belirleyen bir HTML
öğelerin yapısını belirten, HTML etiketlerine
komutu.
benzeyen etiketler içindeki biçimlendirmeyi be-
lirleyen düz metin dosyaları. İfade Oluşturucusu Sorgularda, formlarda ve
raporlarda hızlıca ifadeler (formüller) oluştura-
görünüm Bilgilerin belirli bir bakış açısından
bileceğiniz bir araç.
gösterilmesi. Her Access nesnesinin Veri Sayfası
görünümü ve Tasarım görünümü gibi iki veya ifade Tablolara veya formlara özellikler atamak
daha fazla görünümü vardır. için kullanılabilen işlevler, alan değerleri, sabitler
ve işleçlerin bir birleşimi. Ayrıca sorguların bir
grup Access kullanıcı düzeyi güvenlik modelinin
parçası olarak ve başka yerlerde de kullanılır.
temel aldığı, diğer üçü nesne, izin ve kullanıcı
Formül de denir.
olan dört öğeden biri.
ikili dosya Bir sözcük işlemci uygulamasında
gruplandırma düzeyi Kayıtların bir raporda
anlamsız yazılar olarak görünen ve yalnızca bil-
gruplandırıldığı düzey. Bir alana göre gruplan-
gisayar tarafından okunabilen verilerden oluşan
dırma yaparsanız rapor o alanda aynı değere
dosya.
sahip kayıtların her grubu için bir grup üstbilgisi
ve altbilgisi ekler. İletişim Kutusu başlatıcı Bir komutun diğer
ayarları için seçenekler içeren bir iletişim kutu-
gruplar Bir sekmedeki düğme topluluğu.
sunu açan düğme.
güncelleştirme sorgusu Bir sorgunun sonuç-
ilişki İki veya daha fazla tablodaki ortak alanlar
ları üzerinde alanı değiştirmek gibi bir eylem
arasındaki ilişki.
gerçekleştiren bir seçme sorgusu.
İlişkili Bir tablodaki belirli bir alana bağlanan
güvenli parola Büyük harf, küçük harf, simge
metin kutusu. Ayrıca bkz. ilişkisiz
veya sayı içeren ve bir sözlükte bulunan bir söz-
cük olmayan bir parola. ilişkisel veritabanı Verilerin birden çok ilişkili
tabloda depolandığı, tabloların tek bir depo-
güvenlik uyarısı Bir veya daha fazla makro içe-
lama alanı olarak işlem görmesine izin veren
ren bir veritabanı açıldığında görünen bir uyarı.
karmaşık bir veritabanı türü. Ayrıca bkz. düz
hesaplama işlevleri Topla, Ortalama veya veritabanı.
Sayım gibi, alanları gruplayan ve alan değerleri
ilişkisiz Birden çok alandaki değerleri hesapla-
üzerinde hesaplamalar yapan işlev.
mak için kullanıldığı için bir alana bağlı olmayan
bir denetim. Ayrıca bkz. İlişkili.
288    Sözlük

imzalamak Bir dijital imza ekleyerek bir dosya- LAN Bkz. yerel ağ (LAN).
nın kaynağını ve içeriğinin garantisini vermek.
makro Birden çok eylem gerçekleştirebilen
intranet Verileri bir şirket veya grup içinde özel basit bir program. Bir makro formları açmak,
olarak paylaşmak için kullanılan yerel bir ağ. raporları ve kayıtları güncelleştirmek ve düğme-
leri tıklamak gibi olaylara yanıt verebilir.
işleç Bkz. aritmetik işleç, karşılaştırma işleci.
maske Bir alandaki verilerini görünüşünü, biçi-
işlev Bir programda, genellikle matematiksel
mini ve türünü denetleyen özellik.
veya finansal hesaplamalarda kullanılan adlan-
dırılmış bir yordam. metin kutusu denetimi Bir form veya ra-
porda metnin girilebildiği ve düzenlenebildiği
izin Bir kullanıcının bir veritabanındaki verilere
denetim.
veya nesnelere nasıl erişebileceğini belirten bir
öznitelik. Microsoft Database Executable (MDE) Bkz.
Access Database Executable (ACCDE).
joker karakter Arama ölçütünde bilinmeyen
bir karakter veya karakterlerin yerine kullanılan Microsoft Office Düğmesi Office program-
yıldız işareti (*) veya soru işareti (?) gibi bir yer larını ve belgelerini (belge içeriğini değil) bir
tutucu. bütün olarak yöneten komutların olduğu bir
menüyü açan düğme.
karşılaştırma işleci Değerleri karşılaştıran
işleç: < (küçüktür), > (büyüktür) ve = (eşittir). modül Bir Microsoft Visual Basic for
Bu işleçler <= (küçüktür veya eşittir), >= (bü- Applications programı.
yüktür veya eşittir) ve <> (eşit değildir) gibi
nesne Bir Access veritabanının tablo, sorgu,
birleştirilebilir.
form, rapor, sayfa, makro veya modül gibi öğe-
kayıt Bir tablodaki müşteri, çalışan ve proje gibi lerinden biri.
belirli bir konuyla ilişkisi olan bilgi öğelerinin
olay başlatıcı Nesneler bir formdaki olayları
(alanların) tümü. Ayrıca bkz. alan.
tetiklemesi.
kayıt kaynağı İlişkili bir kayıttaki verilerin alına-
olay Tıklama, Çift Tıklama, Fare Tuşuna Basma,
cağı kaynak. Ayrıca bkz. denetim kaynağı.
Fare Tuşunu Bırakma gibi, kod eklenebilen bir
kayıt seçici Bir tablo veya formun sol kenarın- eylem. Bir nesne tarafından tanınan olaylar
daki gri çubuk. Bir kaydın tamamını kaydın ya- nesnenin Özellik Sayfası bölmesindeki Olay sek-
nındaki kayıt seçiciyi tıklayarak seçebilirsiniz. mesinde listelenir.

komut düğmesi Bir düğme olarak görünen ve özel grup Kategorilerin, grupların ve nesne
tıklandığında bir eylem gerçekleştiren denetim. kısayollarının birleşimi olan, kullanıcı tarafından
oluşturulmuş bir grup.
Köprü Metni İşaretleme Dili (HTML-
Hypertext Markup Language) Web’de özel kullanım Genellikle bir veritabanının
yayımlamak için belgeleri etiketlerle işaretleye- parolasını belirlerken ve kaldırırken kullanılan,
bileceğiniz resmi yazı dili.
Sözlük   289

veritabanını yalnızca bir kişinin açmasına izin seçimi kaldırmak Seçimden çıkarmak için se-
veren ayar. çilen verilerin veya denetimlerin dışında bir yeri
tıklamak.
özellik Gerekli ve Giriş Maskesi özellikleri gibi
içeriğini, Yazı Tipi ve Hizalama gibi görünüşünü seçme sorgusu Bir veya daha fazla tablodaki
belirlemek için nesneye uygulanan ayar. verileri alan veya seçen ve sonuçları veri say-
fasında gösteren bir sorgu. Ayrıca bkz. sorgu,
parametre sorgusu Bir tarih aralığı gibi, bir
çapraz sorgu ve seçme sorgusu.
sorguda kullanılacak olan bilgileri isteyen sorgu.
Bu tür sorgu dönemsel olarak çalıştırılan bir sekme Belge içeriğiyle çalışırken, ilgili komutla-
rapor için temel alınarak kullanıldığında yararlı rın gruplar olarak düzenlendiği Şerit alanı.
olur. Ayrıca bkz. sorgu, çapraz sorgu ve seçme
sekmeli belgeler Nesnelerin sekmeli veri
sorgusu.
sayfalarında, birbiri ardına gösterildiği, bir
parola Güvenli bir veritabanını açmak için ge- Access penceresindeki nesnelerin varsayılan
reken erişim kodu. görünümü.

rapor Bilgileri biçimlendirilmiş ve kolay anlaşı- sınırlandırılmış metin dosyası Her kaydın ve
labilir bir şekilde ekranda ya da kağıt üzerinde her alanın bir sonrakinden sınırlayıcı adı verilen
görüntülemek için kullanılan bir veritabanı nes- virgül vb gibi başka özel bir karakterle ayrıldığı
nesi. Birden çok tablodan veriler, veritabanın- bir metin dosyası.
daki bilgilerle yapılmış hesaplamalar, sorgular
sınırlayıcı Sınırlandırılmış bir metin dosyasında
ve üstbilgi, altbilgi, başlık gibi biçimlendirme
kayıtları ayırmak için kullanılan virgül (,), noktalı
öğelerini içerir.
virgül (;), ters kesme (\) gibi bir karakter.
sabit Bir sabit değeri temsil eden ifadenin bir
sıralamak Bilgileri herhangi bir alana veya
bölümü.
alanlara göre düzenlemek.
sabit genişlikli metin dosyası Genellikle eski
silme sorgusu Bir veya daha fazla tablodaki
uygulamalardan veri aktarmak için sıkça kulla-
ortak yönleri olan kayıtları silen sorgu.
nılan bir metin dosyası biçimi. Her kayıttaki aynı
alan, aynı sayıda karakter içerir. Gerçek veriler sonuç Bir Access formülünde, sonuç denklemin
bir alanı doldurmazsa, her kaydın başlangıcın- sonucuna eşittir.
dan itibaren aynı sayıda karakter içermesi için
sorgu Bir tabloda depolanan belirli bilgileri
alan boşluklarla doldurulur.
bulan ve sonuçlarını görüntülemenize ve işle-
seçenek düğmesi Kullanıcıların önceden menize izin veren bir veritabanı nesnesi. Bir sor-
ayarlanmış seçenekleri seçebileceği bir form gunun sonuçları formlar, raporlar ve veri erişim
denetimi. sayfaları için temel olarak kullanılabilir.

seçici Bir nesneyi seçmek ve yeniden boyutlan- sözdizimi İfadelerin yazılması gereken biçim.
dırmak üzere sürüklemek için tıklayabildiğiniz,
nesneye ekli küçük bir kutu.
290    Sözlük

şablon Kullanıcıların kişisel gereksinimlerini veritabanı programı Veritabanı oluşturmak


karşılamak için uyarlayabildiği hazır yapılmış bir için uygulama. Bunların dosya başına bir tablo
veritabanı uygulaması veya tablo. depolayabilen basit programlardan (düz verita-
banı) bilgileri birden çok ilişkili tabloda depo-
şema Bir .xds dosyasında bulunan, bir XML dos-
layabilen daha karmaşık programlara (ilişkisel
yasının yapısı.
veritabanı) kadar çeşitleri vardır.
Şerit Access’in önceki sürümlerindeki menü-
veritabanı uygulaması Sorguların, formların,
lerin ve araç çubuklarının yerini alan, program
raporların, bir geçiş panosunun, özel kategori-
penceresinin üst bölümünde görünen sekmeler
lerin, grupların ve çeşitli başka araçların eklen-
grubu.
mesiyle kullanımı daha kolay hale getirilen bir
şifreleme Güvenlik Nedenleriyle verileri “karış- veritabanı.
tırmak” ve verilere bir parola uygulamak.
verme Bir Access tablosunu veya veritabanını
tablo Sütunlar (kayıtlar) ve satırlar (alanlar) ha- diğer programlar tarafından kullanılabilir bir
linde düzenlenen bilgiler. biçime dönüştürme işlemi. Ayrıca bkz. alma.

tablo yapma sorgusu Bir veya daha fazla tab- virgülle sınırlandırılmış metin dosyası
lodaki verilerin tümünü veya bir bölümünü yeni Her alanın birbirinden virgülle ayrıldığı metin
bir tabloda birleştiren bir sorgu. dosyası.

Tasarım görünümü Bir tablo veya sorgunun XML Bkz. Genişletilebilir Biçimlendirme dili
yapısını görebileceğiniz veya değiştirebileceği- (XML).
niz görünüm. Veri Sayfası görünümüyle birlikte,
yayımcı Bir veritabanını veya başka bir dosyayı
tablolar için en çok kullanılan iki görünümden
dijital olarak imzalayan, böylelikle kaynağını ga-
biridir. Ayrıca bkz. görünüm.
ranti eden kişi veya kurum.
tasarım kılavuzu Tasarım görünümünde, ge-
yerel ağ (LAN-Local Area Network) Ev veya
lişmiş filtre veya sorgularla çalışmanızı sağlayan
ofis gibi küçük alanları kapsayan, bilgisayar, ya-
kılavuz.
zıcı ve diğer donanımlardan oluşan ağ.
Veri Sayfası görünümü Bir tablo veya sorgu-
yinelen sorgu Belirli bir alandaki bir veya daha
daki bilgileri görebileceğiniz ve değiştirebilece-
fazla benzer bilgi içeren kayıtları bulan bir seç-
ğiniz görünüm. Tasarım görünümüyle birlikte,
me sorgusu.
tablolar için en çok kullanılan görünümlerden
biri. yuvalamak Bir araç çubuğunu, görev bölmesini
veya benzer öğeyi program penceresinin kena-
veritabanı güvenliği Veritabanını yanlışlıkla
rına bağlanacak şekilde sürüklemek.
veya kasıtlı bozulmalardan korumak için parola,
şifreleme, ACDDE dosyaları ve diğer güvenlik yüzen öğe Bir araç çubuğu, görev bölmesi gibi
önlemlerini kullanarak yetkisizi kişilerin özel bil- yuvalandığı yerden sürüklenerek program pen-
gilere erişimlerini engellemek. ceresinde hareket edebilen öğe.

veritabanı penceresi Tüm veritabanı nesnele-


rinin görüntülendiği pencere.
Dizin
A
Access'in sürümleri, eski olarak kabul edilen,
veritabanlarını güncelleştirmek, 57
ACDDE (Access Database Executable) dosyaları
.accdb dosya uzantısı, 9, 40 tanım 277, 285
Access veritabanlarını dağıtmak, 281
başlatmak, 13 veritabanlarını kaydetmek, ixv
becerilerin taşınabilirliği, 9 ACDDE Yap düğmesi, 282
belirtimler, görüntülemek, 14 AÇIN paragrafları, xxiv
boyut kısıtlamaları, görüntülemek, 14 açmak
diğer Office programlarıyla bütünleştirmek, 10 Access, 13
kapatmak, 14 formlar, Tasarım görünümünde, 108
nesneler. Bkz. Access nesneleri geçiş panoları, 257
sürümleri, eski kabul edilen, veritabanlarını şablonlar, xli
güncelleştirmek, 57 tablolar, Tasarım görünümünde, 15
Windows XP’de başlatmak, xvi tablolar, Veri Sayfası görünümünde, 15, 48
Yardım düğmesi, xxxiii-xxxiv tablolar, xxxix
Access Database Executable (ACDDE) dosyaları veritabanları, birden çok, 82
olarak veritabanlarını dağıtmak, 281 veritabanları, xl, xlii, 13
olarak veritabanlarını kaydetmek, ixv veritabanları, özel kullanım için, 275-76
tanım 277, 285 Yardım, 14
Access düğmesi (alma grubu), 55 ad çubuğu
Access nesneleri tanımı, 290
almak, (Bkz. alma) üzerindeki düğmeler, 3
formlar. Bkz. formlar; Otomatik Formlar Adım Adım serisi kuralları, xxiii
görününler (Bkz. görünümler) adlandırılmış aralıklar, 288
için kullanılabilen verme biçimleri, görüntülemek, adlandırmak
80 geçiş panoları, 254
kısayollar, özel gruplarla oluşturmak (Bkz. özel ifadeler, 169
gruplar) raporlar, 226
kullanıldıkları yerler, 9 tablo sütunları, 44
makrolar. Bkz. makrolar tablo sütunları, boşluklu, 45
modüller. Bkz. modüller veritabanları, 40
raporlar (Bkz. raporlar) adres rehberleri (Outlook), rehberlerden almak, 74
sorgular. Bkz. sorgular; eylem sorguları; ekleme alan özellikleri, liv, 180
sorguları; çapraz sorgular; silme sorguları; tablo alanlar
yapma sorguları; seçme sorguları; güncelleştirme boş dizeler, 180
sorguları boyut, değiştirmek, 185
tablolar (Bkz. tablolar) boyut, sınırlamak, 184
tanım, 124, 288 eklemek, xlii
tarafından tanınan olaylar, 124 eklemek, ilk satıra yazarak, 43
tüm örneklerini göstermek, 14 form, 131
vermek, 79 geçerlilik kuralları (Bkz. geçerlilik kuralları)
Access Özel Tuşlarını Kullan onay kutusu, 264 içindeki özellikler. Bkz. alan özellikleri
Access Seçenekleri penceresi, 269

   291
292    alanlarda veri biçimlendirmek

alanlar, devamı Excel'e vermek, 82


içindeki veriler, kesin olarak belirtmek (Bkz. gezinmek, 139
geçerlilik kuralları) içindeki ilişkili alanlar, 135
sayı, için ayarlar, 184 oluşturmak, lii, 134
sayı, içinde yuvarlamak, 186 seçmek, 137
seçmek, lv, 193 tanımı, 289
tablo (Bkz. sütunlar, tablo) alt raporlar, 239
tablolar, bağlanmak, 196 eklemek, lx
tanımı, 287 eklemek için sürüklemek, 240
tümünü sorgulara taşımak, 207 kenarlıklar, şeffaf hale getirmek, 246
varsayılan, yeni tablolarda, 43 oluşturmak, 241
veri biçimi, belirtmek (Bkz. maskeler) önizlemek, 246
veri türleri (Bkz. veri türleri) seçmek, 241
verilerin biçimlendirilmesi, belirtmek (Bkz. tanımı, 289
maskeler) alt veri sayfaları, 15
yeniden adlandırmak, xlii daraltmak, 17
yeniden boyutlandırmak, xlii tanımı, 289
alanlarda veri biçimlendirmek, Bkz. maskeler genişletmek, 17
alıştırmalardaki arabirim öğeleri, Excel'e vermek, 82
biçimlendirilmeleri, xxiv gizlemek, 17
alıştırmalardaki kullanıcı girişi, biçimlendirmesi, içindeki kayıtlar, gizlemek, xl
xxiv içindeki kayıtlar, görüntülemek, xl
alıştırmalardaki program arabirim öğeleri, AltRapor sihirbazı, 241
biçimlendirmeleri, xxiv ana form, 287
Alma Hatası tabloları, 59 ana raporlar, 233, 288
alma, 53-54 Ayrıca bkz. verilere bağlanmaK araç çubukları
Access olmayan veritabanlarından, 76 Birincil (Bkz. Şerit)
adımlarını kaydetmek, 56, 75 değişiklikleri önlemek, 264
adres rehberleri, Outlook'tan, 74 Hızlı Erişim (Bkz. Hızlı Erişim Araç Çubuğu)
alanların ne zaman atlanacağı, 75 arama listeleri
dBASE dosyalarından, xlvi birden çok sütun, oluşturmak, lvi, 198
Excel çalışma sayfaları, 57-58 girişleri kısıtlamak, lvi
Excel çalışma sayfalarından, xliv içindeki değerler, aralarında geçiş yapmak, 200
hatalar olduğunda, 59 içindeki seçenekleri seçmek, 197
HTML dosyaları, 72 içindeki seçimlere filtre uygulamak, lvi
HTML dosyalarından, xlvi içindeki sütunları gizlemek, lvi
kişiler, Outlook'tan, 75 kullanıcılara öğeler eklemesine izin vermek (Bkz.
metin dosyaları, 65-66 birleşik kutular)
Outlook klasörleri, 74 oluşturmak, lv, 195
Outlook klasörlerinden, xlvi var olan öğelere sınırlamak, 198
SharePoint listeleri, xlvi, 60-62 Arama sihirbazı
sorgu sonuçları, 55 başlatmak, 195
sorgular, 54 eklemek, 198
tablolar, xliii, 54-55 tanımı, 287
veritabanları, 55 aramak
virgülle sınırlandırılmış metin dosyalarından, xlv joker karakterlerle, 148
XML dosyaları, 70 Yardım, xxxvi
XML dosyalarından, xlvi, 69 ardışık başlıklar, nasıl kullanıldıkları, xxiii
Alt Form/Alt Rapor düğmesi, 134, 241 aritmetik işleçler, 285
alt formlar / (bölme), 152
eklemek, lii * (çarpma). 152
cetveller, açma ve kapatma arasında geçiş yapmak   293

- (çıkarma), 152 içindeki seçenekleri seçmek, 197


& (ekleme), 152 içindeki sütunları gizlemek, lvi
+ (toplama), 152 kullanıcılara listelere öğe eklemeye izin vermek
Ayrıca bkz. paragraflar, xxiv (Bkz. birleşik kutular)
ayrıştırmak oluşturmak, lv, 195
HTML dosyaları, 72 önceden tanımlı öğelere sınırlamak, 198
tanımı, 288 Biçim Boyacısı düğmesi, 122
Azalan düğmesi, 146-47 biçim boyacısı, 122
biçimlendirmek
kopyalama, 122

B veritabanları, xxxix
Bir Teslim Bilgisi İsteniyor komutu, 270
bir-bir ilişkisi, 288
Baskı Önizleme, 247. Ayrıca bkz. önizleme
bir-çok ilişkisi, 288
büyütmeyi ayarlamak, 28
birincil anahtarlar, 45
gezinmek, 248
Birleşik Kutu düğmesi, 122
kapatmak, 33, 248
birleşik kutular, 195
raporları göstermek, 27
eklemek, 122
veri sayfalarını göstermek, 32
formlar eklemek, li
yakınlaştırmak, 28, 248
tanım, 285
Baskı Önizlemeyi Kapat düğmesi, 248
Boolean, veri türü
başlatıcı olaylar, 287
evet ve hayır arasında geçiş yapmak, 183
başlatma
görünümünü biçimlendirmek, 184
Access, 13
tanım, 181, 208
Access, Windows XP'de, xvi
boş alanlar, 180
Rapor sihirbazı, 222
boş dizeler, 180, 286
Visual Basic Düzenleyicisi, 278
boş veritabanları, 42
başlatma seçenekleri
Boyuta Uydur düğmesi, 113, 121
atlamak, 266
boyutlandırmak
kullanıcıları atlamasını önlemek, 266
form denetim etiketleri, l
özelleştirmek, 262
form denetimleri, içeriklerine uydurmak, 113
tanımı, 289
form denetimleri, uydurmak, 121
veritabanı başlığı, özelleştirmek, 263
form öğeleri, 115
yapılandırmak, 263
bölgesel ayarlar, 183
başlık çubuğu
Bölme Çubuğunu Aç/Kapat düğmesi, 14
tanımı, 290
bölücü çizgiler, 232
üzerindeki düğmeler, 3
bölüm sekmeleri, nasıl kullanıldığı, xxiii
Başlık düğmesi, 237
bu kitaptaki alıştırmalar, sistem gereksinimleri,
bayt, alan sayılarını sınırlamak, 185
xxix
Belgelerim klasörü. Bkz. Belgeler klasörü
bulmak, Ayrıca bkz. filtre uygulamak
Belgeleyici iletişim kutusu, 214
metin, 202
Belgeleyici klasörü
şablonlar, 39
varsayılan veritabanı konumu olarak, 41
Windows XP’de, xv

C
belgeleyici veritabanları, lvii, 214
bırakma listeleri
birden çok sütun, oluşturmak, lvi, 198
girişleri bu listelere kısıtlamak, lvi CD'de simgesi, xxiv
içindeki değerler, aralarında geçiş yapmak, 200 cetveller, açma ve kapatma arasında geçiş
içindeki filtre uygulama seçimleri, lvi yapmak, 229
294    çakışan pencereler

Ç
tanım, 112
Denetim Sihirbazları düğmesi, 134
Denetim Sihirbazlarını Kullan, 122
çakışan pencereler, 4 denetimler
çalışan sorgular, xli, liv, 22, 185, 176, 204-05 anlık olarak değiştirmek, 233
çalışma grupları, 290 arasındaki boşluk, eklemek, l
çalışma sayfaları, Excel arka plan özellikleri, l
çalışma sayfalarına vermek, xlvii, 82 arka plan stili, 111
çalışma sayfalarından almak, xliv, 57-58 biçimlendirmek, xiix, ii
içine veri yapıştırmak, 97 birden çoğunu seçmek, 111
tanımı, 290 birleşik kutular (Bkz. birleşik kutular)
Çalıştır düğmesi, 22, 165, 174, 176, 254-05, 209 Boyut Modu özelliği, 121
çapraz sorgular, 160, 285. Ayrıca Bkz. sorgular; boyuta uydurmak, 13, 121
eylem sorguları, ekleme sorguları, çapraz boyutlandırmak, li
sorgular, silme sorguları, tablo yapma doğru olarak konumlandırmak, 117
sorguları, seçme sorguları, güncelleştirme düzen, değiştirmek, l
sorguları etiket, 24, 103, 121
Çarpma düğmesi, 168 gölge etkisi, 112
çarpma işleci, 168 grafikler, eklemek, ii
çıkarmak, 290 hizalamak, l, 113
çıkmak Bkz. kapatmak ilişkisiz, 12, 290
Çizgi düğmesi, 232 ilişkisiz, eklemek, 244
çok-çok ilişkileri, 288 kaydırma çubukları, silmek, ii
çözümleme performansı, 211, 213 kayıt seçici, silmek, ii
Çözümleme Tablosu sihirbazı, 211 kenar boşlukları, 114
kopyalamayı biçimlendirmek, 122
Logo, 120

D metin kutusu, 24, 103, 290


Özellik sayfası, açmak, 121
daralan alt veri sayfaları, 17 renk, 111
DBASE dosyaları seçimi kaldırmak, 112
almak, 76 seçmek, 110
vermek, xivi sihirbazlar, olmadan eklemek, 122
Değil işleci, 152 silineni geri almak, 243
denetim etiketleri, 24 silmek, 113
boyutlandırmak, l standart, 23
değiştirmek, l tanım, 23, 103, 285, 287
eklemek, 121 taşımak, xiix, li
seçmek, l tema, 118
silmek, l tümünü seçmek, 111
denetim kaynağı, 108, 285 türleri, 119
denetim menüsü, 4 yazı tipi, 109
denetim özellikleri devre dışı olan düğmeler, 6
ayarlamak, l, 244 Dış Veri Al sihirbazı, 55, 66, 69, 72
düzenlemek, xiix Diğer düğmesi, 72, 93
göstermek, 109 diğer tablolardaki veri sayfalarını katıştırmak.
tanım, 108, 152, 285 Bkz. alt veri sayfaları
denetim resim yazıları dijital imzalar, 286
düzenlemek, l Dosya Aç iletişim kutusu, 55, 58, 66, 72, 76
eklemek, li dosya adları, 40
dosya biçimleri, 9, 40
düğmeler, genel   295

dosyalar, HTML, 71 Kopyala, 99


ayrıştırmak, 72 Metin Dosyası, 66
dosyalara tabloları vermek, xlviii Metin Dosyasına Ver, 90
dosyalara vermek, 72 Metin Kutusu, 244
dosyalardan almak, xlvi Microsoft Office Access Yardımı, xxxii-xxxiv
yapı etiketleri, görüntülemek, 95 Microsoft Office, 2, 5, 11, 32, 57, 288
dosyalar, XML Oluştur, 170
dosyalara tablolar vermek, xlviii Ortala, 238
dosyalara veri vermek, 93 Öğe Ekle, 260
dosyalardan almak, xlvi, 69 Önceki Boyuta Küçült/Ekranı Kapla, 3
dönüşümler, uygulamak, 70 Özellik Güncelleştirme Seçenekleri, 190
içindeki etiketler, 68 Özet Seçenekler, 225
şema, 69 Parolayla Şifrele, 276
tanımı, 287 Rapor Sihirbazı, 222
dönüşümler Rapor Tasarımı, 234
tanımı, 290 Resim, 120
XML dosyalarına uygulamak, 70 RTF Dosyasına Ver, 88
düğmeler, belirli Sayfa Numarası Ekle, 239
Access (alma grubu), 55 Seçim, 149
ACDDE Yap, 282 SharePoint Listesi, 62, 85
Alt Form/Alt Rapor, 134, 241 Sil, 208
Azalan, 146-47 Simge Durumuna Küçült, 3
Baskı Önizlemeyi Kapat, 248 Sola Hizala, 230
Biçim Boyacısı, 122 Sonraki Kayıt, 18, 139
Birleşik Kutu, 122 Sorgu Sihirbazı, 203
Bölme Çubuğunu Aç/Kapat, 14 Sorgu Tasarımı, 163, 175, 206
Çalıştır, 22, 165, 174, 176, 204-05, 209 Tabloyu Göster, 164
Çarp, 168 Tarih Ve Saat, 230, 237
Çizgi, 232 Tasarım Görünümü, 44, 185, 229
Denetim Sihirbazları, 134 Tümünü Taşı, 132, 171
Diğer Formlar, 132 Varolan Alanları Ekle, 234
Diğer, 72, 93 Veri Sayfası Görünümü, 182
E-posta Oluştur, 64 Veritabanı Belgeleyicisi, 214
Etiket, 121, 238 Veritabanı Parolasını Kaldır Ve Şifrelemek, 277
Excel (Alma grubu), 58 Word Dosyasına Ver, 88
Excel Elektronik Tablosuna Ver, 83 Yapıştır, 99-100
Filtre Uygula, liv Yatay, 32
Form Filtresi, 155 Yazdır, 33
Form Görünümü, 34 Yeni Kayıt, 128
Form, 129 Yukarı Taşı, 270
Geçiş Panosu Yöneticisi, 253 düğmeler, genel, 267
Geçiş Panosunu Kapat, 255 ad çubuğu, 3, 290
Gelişmiş Filtre Seçenekleri, 154, 157 boyutu ve şekli, 6
Gözat düğmesi, 42 devre dışı, 6
Grup Ekle, 260 Ekran İpuçları, göstermek, xxxiii
Gruplandır Ve Sırala, 231-32 geçiş panosu, lxii
İçindekiler Tablosunu Göster, xxxv gri, 6
İlk Kayıt, 139 için kenar boşluğu simgesi, xxiv
Kapat, 3, 33 seçenek, 288
Kaydet, 48, 182, 236 üzerlerindeki oklar, 3
296    düğmeler, Hızlı Erişim Çubuğu

düğmeler, Hızlı Erişim Çubuğu E-posta iletileri aracılığıyla veri topla sihirbazı,
kaldırmak, 271 64
taşımak, 270 E-posta iletileri aracılığıyla veri toplamak, 64
toplamak, 268 E-posta Oluştur düğmesi, 64
düğmelerin üzerindeki üçgenler, 3 Eşit Değildir filtreleri, liii
düz metin dosyaları eşleşen ağ sürücüleri, 288
almak, 66 eşleşmeyen sorgular, 160, 290
almak, alanları tırnak işaretleri içine almak, 65 etiket denetimleri, 24, 103, 121
biçimlendirilmiş, tabloları farklı vermek, xlvii etiket düğmeleri, 121, 238
dosya uzantıları, 66 etiket raporlarını postalamak, 28
farklı vermek, 90 etiketlendirme ifadeleri, 169
farklı vermek, biçimlendirmeyle, 90 etiketler, form. Bkz. denetimler, form
sabit genişlikli, 65 etiketler, HTML, 71, 287, 290. Ayrıca bkz. HTML
sınırlandırılmış, 65 dosyaları
sınırlandırılmış, farklı vermek, 92 everensel adlandırma kuralı (UNC) yolları
virgülle sınırlandırılmış, dosyalardan almak, xlv ile verileri bağlamak, 60
düz veritabanları, 9, 287 tanımı, 290
Düzen görünümü Evet/Hayır veri türü
içindeki raporları görüntülemek, lxi evet ve hayır arasında geçiş yapmak, 183
tanımı, 248 görünümünü biçimlendirmek, 184
düzenlemek tanımı, 181, 208
form resimleri, 112 Excel
form verilerinin kaynağı, 122 almak, xliv, 57-58
geçiş panoları, 255 veri yapıştırmak, 97
raporlar, 227 vermek, xivii, 82
sütun adları, 47 Excel düğmesi (alma grubu), 58
düzenli eylemler, otomatikleştirmek. Bkz. Excel Elektronik Tablosuna Ver düğmesi, 83
makrolar Exchange/Outlook Alma sihirbazı, 74-75
eylem sorguları. Ayrıca bkz. ekleme sorguları;
çapraz sorgular; silme sorguları; tablo

E yapma sorguları; seçme sorguları;


güncelleştirme sorguları; sorgular
oluşturmak, 204
ekleme sorgusu, 161, 285. Ayrıca bkz. eylem
seçme sorgularını dönüştürmek, 204
sorguları; çapraz sorgular,silme sorguları,
tanım, 179, 285
tablo yapma sorguları; sorgular; seçme
türleri, 161
sorguları, güncelleştirme sorguları
eylemler
eklemek
nesneler için, listelerini göstermek, 125
birleşik kutu denetimleri, 122
tanım, 286
etiket denetimleri, 121
temel, 124
Ekran İpuçları, xxxiii, 289
ekran öğeleri. Bkz. Şerit

F
Elektronik Tablo Alma sihirbazı, 58
elektronik tablolar, Excel
elektronik tablolara vermek, xlvii, 82
elektronik tablolardan almak, xliv, 57-58 Farklı Kaydet iletişim kutusu, 45-47
içine veri yapıştırmak, 97 Filtre Uygulama düğmesi, liv
En Az işlevi, 174 filtre uygulamak, 143
En Çok işlevi, 174 açılır listeler, içindeki seçimler, lvi
e-posta formları, xlv, 64. Ayrıca bkz. formlar arama listeleri, içindeki seçimler, lvi
formlar   297

birden çok alanı temel alarak, lvi, 151 arka plan stili, 111
birden çok ölçütü temel alarak, 148, 156 biçimlendirilmesi, kopyalamak, 122
forma göre, liv, 153 biçimlendirmek, xlix, lii
Gezinti Bölmesi, 16 birden çok seçmek, 111
komutlar, konumları, 149 birleşik kutular (Bkz. birleşik kutular)
sıralama-sorgulama karşılaştırması, 162 Boyutlandırma Modu özelliği, 121
sonuçlar, formlarda/raporlarda göstermek, 151 gölge etkisi, 112
sözdizimi, 155 grafikler, eklemek, li
tablolar, 148 hizalamak, l, 133
tanımı, 287 ilişkisiz, 122, 290
tarihe göre, 151 ilişkisiz, eklemek, 244
tasarım kılavuzu, 156 kayıt seçici, silmek, lii
verilerin biçimlendirilmesi, belirtmek (Bkz. kenar boşlukları, 114
maskeler) kesin olarak konumlandırmak, 117
filtreler logo, 120
Eşit Değil, liii Özellik sayfası, açmak, 121
Gezinti Bölmesi, değiştirmek, 16 renk, 111
kaldırmak, liii, 150 seçimi kaldırmak, 112
metin, liii seçmek, 110
sonuçlar, formlarda göstermek, 151 sihirbazlar, olmadan eklemek, 122
sonuçlar, raporlarda göstermek, 151 silmek, 113
tarih, 151 silmeyi geri almak, 243
Filtreyi Değiştir düğmesi, 149, 150, 153, 155, standart, 23
158, 202 tanımı, 23, 103, 285, 287
form alanlarını devre dışı bırakmak, 131 taşımak, xlix, li
form denetim etiketleri, 24 tema, 118
boyutlandırmak, l tümünü seçmek, 111
değiştirmek, l türleri, 119
eklemek, 121 yazı tipi, 109
seçmek, l yerleşim, değiştirmek, l
silmek, l form denetimlerindeki grafikler, li
form denetim kaynağı, 108, 285 form denetimlerindeki resim yazıları, 112
form denetim menüsü, 4 form denetimlerini sağa hizalamak, 113
form denetim özellikleri form denetimlerinin boyut Modu özelliği, 121
ayarlamak, 1, 244 Form düğmesi, 129
düzenlemek, xlix Form Filtresi düğmesi, 155
görüntülemek, 109 Form görünümü, 24, 108
tanımı, 108, 152, 285 Form Görünümü düğmesi, 34
form denetim resim yazıları Form işlevi, 174, 176, 245
düzenlemek, l form özellikleri
eklemek, li birden çok düzenlemek, xlix
tanımı, 112 devralınması, xxxix
form denetimi yer değişimine ince ayar yapmak, göstermek, 109
117 formlar için stiller, 117-18
form denetimleri için temalar, 118 formlar, Ayrıca bkz. Otomatik Formlar
form denetimleri. Ayrıca bkz. etiket denetimleri; alt formlar (Bkz. alt formlar)
metin kutusu denetimleri Ayrıntı alanı, genişletmek, l
anlık olarak değiştirmek, 233 bağlamak, 108
aralarındaki boşluk, eklemek, l birbirini içeren (Bkz. alt formlar)
arka plan özellikleri, l bölümleri, 115
298    formlarda Özellik Kırp ayarı

formlar, devamı formlarda Özellik Kırp ayarı, 121


denetim kaynağı, 108, 285 formlardaki kaydırma çubukları, gizlemek, 131
denetim özellikleri, xlix formlardaki resimler, 123
denetimler (Bkz. denetimler) formları vermek, xlvii
e-posta iletilerinde, xlv, 64 formüller
etiket denetimleri, 24 çarpma, 168
etiketler, xlix içindeki mantıksal işleçler, 152
filtre sonuçları, içinde göstermek, 151 işlevler, girmek, 167
Form görünümü, 108 karşılaştırma işleçleri, 152
geçiş panoları (Bkz. geçiş panoları) oluşturmak, 166, 170, 191-92
genel bakış, 23 tanımı, 286
gitmek, xli yeniden etiketlendirmek, 169
göre filtrelemek, 153
göstermek, 123

G
için görünümler, 24, 108 (Ayrıca bkz. Veri
Sayfası görünümü; Tasarım görünümü, Form
görünümü)
için kullanılabilir biçimleri vermek, 79 galeriler
için stiller, 117-18 Otomatik Biçim, 117
içindeki alanlar, 108 Renk, 111
içindeki alanlar, gizlemek, 131 geçerlilik kuralları
içindeki bölümler, yeniden boyutlandırmak, 119 için metin, girmek, 192
içindeki yazı tipleri, 109 İfade Oluşturucusu, ile oluşturmak, 170, 191,
işaretçi şekli, 114 287
kaydırma çubukları, gizlemek, 131 oluşturmak, lv, 192
kayıt kaynağı, 108 sınamak, lv, 193
kayıt seçiciler, gizlemek, 124 tanımı, 290
logolar, eklemek, 120 geçiş panoları, 104
oluşturmak, xlix, lii, 105-106, 129 açmak, 257
Otomatik Formlar, 117 adlandırmak, 254
Otomatik Formlar, oluşturmak, li arkasındaki kod, 253
Otomatik Formlar, var olan formlardan düğmeler, oluşturmak, lxii, 255
oluşturmak, 118 düğmeler, Tıklandığında özelliği, 258
öğeler, yeniden boyutlandırmak, 115 düzenlemek, 255
özelleştirmek, 131 Geçiş Panosu Yöneticisiyle oluşturmak, 253
Özellik sayfası, açmak, 110 komutlar, eklemek, 255
raporlarla karşılaştırması, 220 oluşturmak, lxi, 252
resim yazıları, düzenlemek, 112 sayfalar, eklemek, lxi
resimler, kırpmayı önlemek için yeniden tanımı, 289
boyutlandırmak, 121 Geçiş Panosu düğmesi, 253
sihirbazlar ile oluşturmak, 132 Geçiş Panosu Öğelerini Düzenle iletişim kutusu,
255
sütunlar, boyuta uydurmak, 138
Geçiş Panosunu Kapat düğmesi, 255
tanımı, 103, 287
Gelişmiş Filtre Seçenekleri düğmesi, 154, 157
Tasarım görünümü, xli, 108
Gelişmiş Filtre/Sıralama komutu, liv
tasarım, kaydetmek, l
Genişletilebilir İşaretleme Dili (XML) dosyaları
varsayılan olarak göstermek, 263
almak, xlvi, 69
veri kaynağı, düzenlemek, 122
dönüşümler, uygulamak, 70
yalnızca gezinti için (Bkz. geçiş panoları)
içindeki etiketler, 68
yerleşimler, işaretçinin şekli, 114
şema, 69, 289
Yığılı düzen, 108
güvenlik   299

tablo vermek, xlvii Şerit, xxxix


tanımı, 287 tablo sütunları, 50
veri vermek, 93 Görünüm araç çubuğu, 44
genişletme Görünüm düğmesi, 15, 47, 128, 137, 247, 205
alt veri sayfaları, 17 görünümler arasında geçiş yapmak, xli, 15, 19
Yardım konuları, xxxvi görünümler, 15. Ayrıca bkz. Veri Sayfası
genişlik, sütun, 17 görünümü; Tasarım görünümü
Gerekli alan özelliği, 180 Çakışan Pencereler, 4
geriye dönük uyumluluk, 57 değiştirmek, 15
gezinmek Düzen Görünümü, 248
alt formlar, 139 geçerli, göstermek, 247
Baskı Önizleme, 248 geçiş yapmak, xli, 15, 19, 44
formlar, xli listesini göstermek, 247
tablolar, xl, 18, 43 seçmek, 31
veri sayfaları, xii Sekmeli Belgeler,4
Yardım penceresindeki İçindekiler Tablosu, xxxv tanımı, 290
Gezinti Bölmesi Gözat düğmesi, 42
filtre, değiştirmek, 16 gri düğmeler, 6
gizlemek, 14 Grup Ekle düğmesi, 260
görüntülemek, değiştirmek, 16 Gruplandır Ve Sırala düğmesi, 231-32
gruplar daraltmak/genişletmek, 16 gruplandırma
simge durumuna küçültmek, 14 rapor bilgileri, 224, 232
taşımak, 14 rapor verileri, lix
Gezinti Bölmesini simge durumuna küçültmek, Gruplandırma aralıkları iletişim kutusu, 224
14 gruplandırma düzeyleri, 287
Gezinti Seçenekleri iletişim kutusu, 260 gruplar, 287
giriş maskeleri, Ayrıca bkz. GirişMaskesi özelliği güçlü parolalar. Ayrıca bkz. parolalar
içindeki isteğe bağlı-gerekli karakterlerin oluşturmak, 274
karşılaştırması, 189 tanımı, 289
içindeki karakterler, 186 Güncelleştirme düğmesi, 205
içindeki yer tutucu metin, 190 güncelleştirme sorguları, 161, 202. Ayrıca bkz.
ile çalışmak, 190 Eylem sorguları; ekleme sorguları; çapraz
ile giriş uzunluğunu sınırlamak, 191 sorgular; silme sorguları; tablo yapma
oluşturmak, 188 sorguları; sorgular;seçme sorguları
tanımı, 188 içindeki Görünüm düğmesi, 205
telefon numaraları için, oluşturmak, 188 oluşturmak, lvi, 203
Giriş Maskesi sihirbazı, lv, 188 tanımı, 290
Giriş sekmesi, 5 Güven Merkezi makro ayarları, değiştirmek, xl
GirişMaskesi özelliği, 186. Ayrıca bkz. giriş Güvenilir Konumlar listesi, listeye eklemek,
maskesi xxxix, 12
gizledikten sonra  tablo sütunlarını önceki Güvenilir Yayımcılar, listesi, lisyteye eklemek,
boyuta getirmek, 50 xxxix
gizlemek güvenli parolalar. Ayrıca bkz. parolalar
alt veri sayfaları, 17 oluşturmak, 274
form alanlarını, 131 tanımı, 289
formlardaki kaydırma çubukları, 131 güvenlik. Ayrıca bkz. parolalar
formlardaki kayıt seçiciler, 124, 131 tanımı, 286
Gezinti Bölmesi, 14 tasarımlamak, 273
özel grupları, 261 uyarılar, 12
sütunları, xliii
300    hesaplamalar

H
İfade Oluşturucusu, 170, 191, 287
İfade Oluşturucusu iletişim kutusu, 166
ifadeler
hesaplamalar aritmetik işleçler, 152, 285
çarpma, 168 çarpmak, 168
işlevler, girmek, 167 işlevler, girmek, 167
karşılaştırma işleçleri, 152 karşılaştırma işleçleri, 152, 285
mantıksal işleçler, 152 mantıksal işleçler, 152
oluşturma, 166, 170, 191-92 oluşturmak, 166, 170, 191-92
tanım, 286 raporlar için eklemek, 245
yeniden etiketlendirmek, 169 tanımı, 286
Hızlı Başlatma çubuğu. Bkz. Hızlı Erişim Araç yeniden etiketlendirmek, 169
Çubuğu ikili dosyalar, 275, 285
Hızlı Başvuru, nasıl kullanıldığı, xxiii iletişim kutuları
Hızlı Erişim Araç Çubuğu, 2, 267 Alma Belirtimi, 67
komutlar, 2 Belgeleyici, 214
komutlar, eklemek, lxii, 268 Dosya Aç, 55, 58, 66, 72, 76
komutlar, silmek, lxii, 271 Farklı Kaydet, 45, 47
komutlar, yeniden konumlandırmak, lxii, 170 Farklı Kodla, 91
özelleştirmek, 268 Gezinti Seçenekleri, 260
Şerit komutları, eklemek, lxii Gruplandırma Aralıkları, 224
tanımı, 289 HTML Çıktısı Seçenekleri, 96
hizalamak İfade Oluşturucusu, 166
denetimlerden, l, 113 Liste Öğelerini Düzenle, 255
rapor metni, lix, 230 Nesneleri Al, 56
rapor sütunları, iix Oluşturucu Seç, 125
HTML Alma sihirbazı, 72 Otomatik Biçim, 117
HTML Çıkış Seçenekleri iletişim kutusu, 96 Otomatik Biçimi Özelleştir, 117
HTML dosyaları, 71 Özel Filtre, 150
ayrıştırmak, 72 Özet Seçenekler, 225
dosyalara almak, 72 Parola Gerekli, 277
dosyalara tablolar vermek, xlvii Parola, 280
dosyalardan almak, xlvi Performans Çözümleyicisi, 213
tanımı, 287 Proje Özellikleri, 278
yapı etiketleri, görüntülemek, 95 Satır Yüksekliği, 50
HTML etiketleri, 71, 287, 290 Sayfa Numaraları, 239
Simge Gözatıcısı, 263
Sütunları Gizle, 50

İ Tablo Yazdırma Tanımı, 215


Tabloyu Göster, 225
iç içe yerleştirilmiş formlar Tarih Ve Saat, 230, 237
eklemek, iii Tema Ayarları, 118
Excel'e vermek, 82 Varsayılan Veritabanı Yolu, 41
gezinmek, 139 Ver, 81
içindeki ilgili alanlar, 135 Veritabanı Özellikleri, 212
oluşturmak, lii, 134 Veritabanı Parolasını Belirle, 276
seçmek, 137 Veritabanını Dönüştür, 57
tanımı, 289 veritabanlarında kullanıcı tarafından
içindekiler tablosu, nasıl kullanıldığı, xxiii oluşturulanlar (Bkz. formlar)
İçindekiler Tablosunu Göster düğmesi, xxxxv Verme Adımlarını Kaydet, 82
kayıt seçiciler   301

K
Windows XP’deki, gitmek, xvii
XML Al, 70
XML Ver, 94
Yazdır, 248 Kapat düğmesi, 3, 33
Yeni Oluştur, 254 KAPATIN paragrafları, xxiv
Yeni Stil Adı, 118 kapatmak
İletişim Kutusu Başlatıcı, 3, 7, 286 Access, 14
ilişkiler, 133 Baskı Önizlemek, xii, 33, 248
silme sorguları ve, 209 belge pencereleri, xl
tanımı, 289 tablolar, xlii
ilişkili denetimler, 285 veritabanları, xl
ilişkisel veritabanları, 9. Ayrıca bkz. veritabanları kapatmak. Bkz. kapatmak
tanımı, 289 karşılaştırma işleçleri, 285
tasarımı, 53 > (büyüktür), 152
ilişkisiz denetimler >= (büyüktür veya eşittir), 152
eklemek, 244 = (eşittir), 152
tanımı, 122, 290 <> (eşit değildir), 152
İlk Kayıt düğmesi, 139 < (küçüktür), 152
imzalamak, 289 <= (küçüktür veya eşittir), 152
intranet, 287 Like, 152
İPUCU paragrafları, xxiv kategoriler, özel, 259
İşleçler. Ayrıca bkz. ifadeler içindeki gruplar (Bkz. özel gruplar)
aritmetik, 152, 285 içindeki varsayılan gruplar, 260
karşılaştırmak, 152, 285 kısayollar, eklemek, lxii
mantıksal, 152 oluşturmak, lxii, 260
işlem kayıtları, 290 yanındaki artı işaretleri (Bkz. alt veri sayfaları)
işlevler, 152 katıştırılmış makrolar, 30 Ayrıca bkz. modüller
En Az, 174 ayarlar, değiştirmek, xl
En Fazla, 174 depolanması, 40
hesaplama, girmek, 167 etkinleştirmek, xxxix
ifadeler, girmek, 167 görüntülemek, 256
Ortalama, 175 güvenilir yapısı, 40
otomatik (Bkz. makrolar) için kullanılabilen verme biçimleri, 79
Sayım, 174, 175 veritabanı uygulamalarında, 40
StSapma, 174 Kaydedilmemiş Kayıt simgesi, 43
tanımı, 287 Kaydet düğmesi, 48, 182, 236
Toplam, 176, 245 kaydetmek
toplama, 174, 285 adımları almak, 56, 75
Varyans, 174 boş veritabanları, otomatik olarak, 42
yerleşik, 167 eski veritabanları, yeni sürüm olarak, 57
izinler, 288 form tasarımı, l
işlem adımlarını vermek, 86
raporlar, lx

J
sorgular, 20, 169
tablolar, xlii, xliii
veritabanı dosyaları, 41
joker karakterler, 148, 290 veritabanları, 42
kayıt kaynağı, 289
kayıt seçiciler
gizlemek, 124, 131
302    kayıtlar

kayıt seçiciler, devamı kod, korumak, 277


tanımı, 289 Kodlama Biçimi iletişim kutusu, 91
kayıtlar komut dosyaları, dönüşüm
benzersiz tanımlayıcılar, 45 tanımı, 290
bir form içinde sıralamak, 147 XML dosyalarına uygulamak, 70
birincil anahtarlar, 45 komut düğmeleri
bitişik, ile çalışmak, 47 geçiş panolarında, eklemek, 255
en küçükten büyüğe doğru sıralamak, liii geçiş panolarında, Tıklatıldığında özelliği, 258
ilk kayıtta kimlik değerlerini artırmak, 43 tanım, 285
ilk, ekleme sırasındaki hatalar, 43 komut listeleri, 3
kaydedilmemiş, 43 komutlar
kopyalamak, 98 Hızlı Erişim Araç Çubuğu ile erişmek (Bkz. Hızlı
sıralamak, alfabetik sırayla, liii, 146 Erişim Araç Çubuğu)
sıralamak, azalan düzende, 146 listelerini göstermek, 269
sıralamak, birden çok alanı temel alarak, 147 tanım, 267
silmek, önlemler, 206 komutlar, Hızlı Erişim Araç Çubuğu
silmek, silme sorgularıyla (Bkz. silme sorguları) eklemek, 268
tanımı, 289 kaldırmak, 272
kayıtlar, tablo, 10 taşımak, 270
gezinmek, 18 Kopyala düğmesi, 99
silmek, xlii, 47 kopyalama
standart yüksekliğe ayarlamak, xliii biçimlendirmek, 122
tümünü yeniden boyutlandırmak, xliii diğer programlara veriler, 97
varsayılan yükseklik, ayarlamak, 50 kayıtlar, 98
yanındaki artı işaretleri (Bkz. alt veri sayfaları) SharePoint listeleri, 60
yüksekliği artırmak, 49 tablolar, 202
yükseklik, standart olarak ayarlamak, 50 kullanıcı ortamı, 2
kayıtları sıralamak KULLANIN paragrafları, xxiv
alfabetik sıraya göre, liii, 146 kurallar, 191
azalan düzende, 146 için metin, girmek, 192
bir form içinden, 147 İfade Oluşturucusu, ile oluşturmak, 170, 191,
birden çok alanı temel alarak, 147 287
en küçükten en büyüğe doğru, liii oluşturmak, lv, 192
kenar boşlukları sınamak, lv, 193
form denetimlerinde, 114 tanımı, 290
raporlarda, değiştirmek, 232
kilitlemek

L
tablo sütunlarını, 51
veritabanlarını, 277
Kimlik alanı, 43
LAN (yerel ağ), 287
kişiler (Outlook), alma, 75
Like işleci, 152
Kitabın CD’si
Liste Öğelerini Düzenle iletişim kutusu, 197
İngilizce kaynaklar, xxvii
listeler, aramak
nasıl kullanıldığı, xxiii
birden çok sütun, oluşturmak, lvi, 198
uygulama dosyaları, xxv
girişleri kısıtlamak, lvi
kitaptaki sekmeler, nasıl kullanıldıkları, xxiii
içindeki değerler, aralarında geçiş yapmak, 200
klasörler
içindeki seçenekleri seçmek, 197
güvenilir konumlara eklemek, 12
içindeki seçimlere filtre uygulamak, lvi
varsayılan, veritabanı dosyalarını kaydetmek
içindeki sütunları gizlemek, lvi
için, 41
Microsoft Office Access Düğmesi   303

kullanıcılara öğeler eklemesine izin vermek farklı vermek, 90


(Bkz. birleşik kutular) farklı vermek, biçimlendirmeyle, 90
oluşturmak, lv, 195 için dosya uzantıları, 66
var olan öğelere sınırlamak, 198 sabit genişlikli, 65
listeler, SharePoint, xliv, 60, 62 sınırlandırılmış, 65
Logo denetimi, 120 sınırlandırılmış, farklı almak, 92
virgülle sınırlandırılmış, dosyadan almak, xlv
Metin Dosyası düğmesi, 66

M Metin Dosyasına Ver düğmesi, 90


metin kutuları, raporlar, lix
metin kutusu denetimleri, 24, 103, 290
makrolar, 30, Ayrıca bkz. modüller
Metin Kutusu düğmesi, 244
ayarlar, değiştirmek, xl
Metin Ver sihirbazı, 91
depolanması, 40
metni değiştirmek, 202
etkinleştirmek, xxxix
Metni Sola Hizala düğmesi, 230
görüntülemek, 256
Microsof Office Online, 11
Güven Merkezi ayarları, değiştirmek, xl
Microsoft Access
güvenilir yapısı, 40
başlatmak, 13
için kullanılabilir biçimleri vermek, 79
becerilerin taşınabilirliği, 9
katıştırılmış (Bkz. katıştırılmış makrolar)
belirtimler, görüntülemek, 14
tanımı, 287
boyut kısıtlamaları, görüntülemek, 14
veritabanı uygulamalarında, 40
diğer Office programlarıyla bütünleştirmek, 10
mantıksal işleçler, 152
kapatmak, 14
And, 152
nesneler. Bkz. Access nesneleri
Like, 152
sürümleri, eski kabul edilen, veritabanlarını
Not , 152
güncelleştirmek, 57
Or, 152
Windows XP’de başlatmak, xvi
maskeler. Ayrıca bkz. GirişMaskesi özelliği
Yardım düğmesi, xxxiii-xxxiv
içindeki isteğe bağlı-gerekli karakterlerin
Microsoft Access nesneleri. Ayrıca bkz. belirli
karşılaştırması, 189
nesne türleri
içindeki karakterler, 186
almak (Bkz. alma)
içindeki yer tutucu metin, 190
görünümler (Bkz. görünümler)
ile çalışmak, 190
için kullanılabilir biçimleri vermek,
ile giriş uzunluğunu sınırlamak, 191
görüntülemek, 80
oluşturmak, 188
için kullanımlar, 9
tanımı, 288
kısayollar, özel gruplarla oluşturmak (Bkz. özel
telefon numaraları için, oluşturmak, 188
gruplar) için kullanımlar, 9
MDE (Microsoft Database Executable) dosyaları.
tanımı, 124, 288
Bkz. ACCDE (Access Database Executable)
tarafından tanına olaylar, 124
dosyaları
tüm örneklerini göstermek, 14
menüler, değişiklikleri önlemek, 264
vermek, 79
metin
Microsoft Excel
raporlarda, hizalamak, lx
Excel'den almak, xlv, 57-58
sıralamak, 145
Excel'e vermek, xlvi, 82
metin alanları, lv
içine veri yapıştırmak, 97
metin dosyaları
Microsoft Knowledge Base, xxxvii
almak, 66
Microsoft Office 2007 sistemi, xxviii
almak, alanları tırnak işaretleri içine, 65
Microsoft Office Access Düğmesi, 2, 5, 11, 32,
biçimlendirilmiş, tabloları farklı vermek, xlvii
57, 288
farklı almak, 90
304    Microsoft Office Access ile Başlarken görev bölmesi

Microsoft Office Access ile Başlarken görev tüm örneklerini göstermek, 14


bölmesi, 11 vermek, 79
Microsoft Office Access Yardımı düğmesi, xxiii- nesneleri vermek, 79
xxxiv numaralandırılmış adımlar kullanılan
Microsoft Office SharePoint Sunucusu biçimlendirme kuralları, xxiv
ayrıntıları almak, bir belirtim olarak kaydetmek,
61

O
geçerli site adresleri, 61
listeler, almak, xliv, 60, 62
siteler, sitelere vermek, xlvii
sunucuya veri vermek, 84 Office 2007 için bellek gereksinimleri, xxvii
Microsoft Office Tanılama hizmet programı, 211 Office 2007 için ekran çözünürlük, gereksinimi
Microsoft Outlook xxviii
görevler, verme işlemlerini farklı kaydetmek, 86 Office 2007 için gereken bağlantı hızı, xxix
kişiler, almak, 75 Office 2007 için gerekli işletim sistemi, xxix
klasörler, Outlook’tan almak, xlvi, 74 Office 2007 için işlemci gereksinimi, xxviii
Microsoft Press Knowledge Base, xxxiii Office 2007 için monitör gereksinimleri, xxviii
Microsoft Ürün Destek Hizmetleri, xxxxvi Office 2007 için RAM gereksinimleri, xxvii
Microsoft Visual Basic for Applications (VBA) Office 2007 için sabit disk gereksinimleri, xxvii
30. Ayrıca bkz. modüller Office 2007 için sistem gereksinimleri, xxviii
Access'e geri dönmek, 128 Office 2007, xxviii
kodlardaki açıklamalar, 128 Office menüsü, 2, 5
parola koruması kodu, lxiv Office Online Web sitesi, xxxv
parolaları kaldırmak, lxv oklar, düğme, 3
Microsoft Windows XP olaylar
içindeki Belgeler klasörü, xv başlatmak, 287
içindeki iletişim kutuları, gitmek, xvii nesneler için, listelerini göstermek, 124-25
uygulama dosyaları, konumları, xv tanımı, 286
üzerinde Access'i çalıştırmak, xvi temel, 124
Microsoft Word Oluştur düğmesi, 170
içine veri yapıştırmak, 97 Oluştur sekmesi, 7
Word'e veri vermek, 87 Oluşturucu Seç iletişim kutusu, 126
modüller, 30. Ayrıca bkz. makrolar Ortala düğmesi, 238
için kullanılabilir biçimleri vermek, 79 Ortalama işlevi, 176-75
tanımı, 288 ortam, 2
Otomatik Biçim galerisi, 117
Otomatik Biçimlendir iletişim kutusu, 117

N
Otomatik Biçimlendirmeyi Özelleştir iletişim
kutusu, 117
Otomatik Biçimler
Nesneler Alma iletişim kutusu, 67 form, 117
nesneler. Ayrıca bkz. belirli nesne türleri formlardan oluşturmak, 118
almak (Bkz. alma) oluşturmak , li
görünümler (Bkz. görünümler) Otomatik Biçimler, 129
kısayollar, özel gruplarla oluşturmak (Bkz. özel otomatik işlevler. Bkz. Makrolar
gruplar) otomatik sayı alanları, lv
kullanılabilir biçimleri vermek, görüntülemek, Otomatik Sayı veri türü
80 için Uzun Tamsayı ayarı, 184
ne için kullanıldıkları, 9 tanım, 45
tanıdığı olaylar, 124 Outlook
tanımı, 124, 288 görevler, verme işlemlerini farklı kaydetmek, 86
raporlar   305

kişiler, almak, 75 birden çok düzenlemek, xliv


klasörler, Outlook'tan almak, xlvi, 74 devralınması, 108
göstermek, 109
Özet Seçenekler iletişim kutusu, 225

Ö özetleme bilgisi. Bkz. raporlar

P
Öğe Ekle düğmesi, 260
Önceki Boyuta Küçült/Ekranı Kapla düğmesi, 3
önceki sürümlerdeki veritabanlarını
dönüştürmek, 57 Para Birimi veri türü, 183
önceki sürümlerdeki veritabanlarını  geçirmek, parametre, sorguları, 160, 288
xliv, 57 Parola Gerekli iletişim kutusu, 277
önceki sürümlerdeki veritabanlarını  Parola iletişim kutusu, 280
güncelleştirmek, 57 parolalar, 274
ÖNEMLİ paragrafları, xxiv atamak, lxiii, 276
Önizleme. Ayrıca bkz. Baskı Önizleme güvenli, oluşturmak, 274
alt raporlar, 246 kaldırmak, lxix, 277, 280
raporlar, xli, lvii, lxi, 227 kodlama ve, 275
tablolar, xli kurtarma, kolaylığı, 275
özel araç çubukları, 264 ne zaman kullanılacağı, 275
Özel Filtre iletişim kutusu, 150 sınamak, lxiv
Özel gruplar tanımı, 288
gizlemek, 261 VBA kodu için, kaldırmak, lxv
görüntülemek, 261 VBA kodu için, lxiv
nesnelerin kısayolları, eklemek, 261 VBA kodu için, sınamak, lxv
tanım, 259, 285 Parolayla Şifrele düğmesi, 276
varsayılan, 260 PDF/XPS dosyalarını vermek için eklentiler, 89
özel kategoriler, 259 PDF’ler, 89
içindeki gruplar (Bkz. alt veri sayfaları) pencere öğeleri. Bkz. Şerit
içindeki varsayılan gruplar, 260 Performans Çözümleyicisi hizmet programı, 211
kısayollar, eklemek, lxii Performans Çözümleyicisi iletişim kutusu, 213
oluşturmak, lxii, 260 posta kodları, için veri türleri, 46
özel kategoriler kısayolları, eklemek, lxii Proje Özellikleri iletişim kutusu, 278
özel kullanım, 286
özel menüler, 264
özelleştirme
formlar, 131
Hızlı Erişim Araç Çubuğu, 268
R
Rapor Görünümü, 27
Özellik Güncelleştirme Seçenekleri düğmesi,
rapor metnini hizalamak, 238
190
Rapor Sihirbazı düğmesi, 222
özellikler, 288
Rapor sihirbazı, lviii
Alan Boyutu ayarı, lv
başlatmak, 222
Boyut Modu, 121
kendiliğinden oluşturulmuş raporlarla
GirişMaskesi, 186
karşılaştırılması, 221
Tıklandığında, 258
Rapor Tasarımı düğmesi, 254
özellikler, alan, liv
raporlar, 219
Gerekli, 180
adlandırmak, 226
Sıfır Uzunluk İzni, 180
alanlar, eklemek, 222
özellikler, form, 121
alt raporlar (Bkz. alt raporlar)
306    raporlardaki başlıklar

raporlar, devamı raporlardaki başlıklar, 237


başlıklar, eklemek, lx, 237 raporlardaki çizgiler, lix, 232
biçimlendirmek, 229 raporlardaki sayfa numaraları, lx. Ayrıca bkz.
boş, başlatmak, 234 raporlar
bölümler, yüksekliğini değiştirmek, lviii, lx raporları göstermek, 27. Ayrıca bkz. raporlar
cetveller, açma ve kapatma arasında geçiş Renk galerisi, 11
yapmak, 229 renkler, 11
çizgiler, eklemek, 232 Resim düğmesi, 120
denetimler, birden çoğunu anlık olarak RTF (Zengin Metin Biçimi) belgeleri
değiştirmek, 233 formlar vermek, xlviii
denetimler, grup olarak taşımak, lix verileri farklı vermek, 87
Düzen Görünümü'nde, lxi RTF Dosyasına Ver düğmesi, 88
düzenlemek, 227
filtre sonuçları, ayarlamak, 237

S
formlarla karşılaştırmak, 220
genel bakışı, 27
genişlik, değiştirmek, lix
görünümleri, 27 sabit genişlikli metin dosyaları
göstermek, 27 alma kolaylığı, 65
gruplar, eklemek, 235 tanımı, 287
için kullanılabilir biçimleri vermek, 79 sabitler, 152, 285
içindeki metin kutuları, lix Satır Yüksekliği iletişim kutusu, 50
içindeki metin, hizalamak, 230 satırlar, tablo, 10
içindeki metni hizalamak, lix gezinmek, 18
içindeki metni ortalamak, 238 silmek, xlii, 47
içindeki tablolar, birden çok, 223 standart yüksekliğe ayarlamak, xliii
içindeki verileri gruplandırma ve sıralamak, 221, tümünü yeniden boyutlandırmak, xliii
224, 232 varsayılan yükseklik, varsayılan yüksekliğe
ifadeler, eklemek, 245 ayarlamak, 50
ilişkisiz denetimler, eklemek, 122, 244, 290 yanındaki artı işaretler, (Bkz. alt veri sayfaları)
kaydetmek, lx yüksekliği artırmak, 49
kılavuz çizgileri, göstermek, 235 yükseklik, standarda ayarlamak, 50
oluşturmak, lviii Sayfa Numaraları iletişim kutusu, 239
oluşturmak, karalamak, 233 Sayfa Numarası Ekleyin düğmesi, 239
öğeler, boyuta uydurmak, 237 sayfa yönü, xli, 32
önizlemek, xli, lviii, lxi, 227 sayı alanları
para birimi, metni farklı biçimlendirmek, 245 Alan Boyutu özelliği, ayarlamak, lv
sayfa numaraları, eklemek, lx baytlar, giriş olarak belirtmek, 185
seçmek, 230 için ayarlar, 184
sıralamak, 225 veri türleri, değiştirmek, (Ayrıca bkz. veri türleri)
sütunlar, hizalamak, lix yuvarlamak, 186
sayı alanlarında yuvarlama yapmak, 186
şablonları, 233, 288
Sayı veri türü, 181
tanımı, 289
sayılar, sıralamak, 145
tarih ve saat, eklemek, lvii, 230, 237
Sayma işlevi, 174, 175
Tasarım görünüm kılavuzu, değiştirmek, lx
seçenek düğmeleri, 288
üstbilgiler ve altbilgiler, 235
seçiciler, 289
yakınlaştırmak, 228
Seçim düğmesi, 149
yatay çizgiler, eklemek, lix
seçimi kaldırmak
yazdırmak, lxi, 248
denetimlerden, 112
yerleşim, seçmek, 226
sorgu sonuçları, almak   307

tanımı, 286 tanımı, 289


seçme sihirbazlar
alanlar, lv, 193 Alt Rapor, 241
alt formlar, 139 aramak, 195, 198, 287
denetim etiketlerinden, l Dış Veri Alma, 55, 66, 68, 72
denetimlerden, 110-11 Elektronik Tablo Alma, 58
kayıtlar, bitişik, 47 E-posta İletileri Yoluyla Veriler Toplama, 64
kayıtlar, ölçütler, 152 Exchange/Outlook Alma, 74-75
sütunlar, bitişik, 50 form denetimleri için kapatmak, 122
seçme sorguları, 260. Ayrıca bkz. eylem HTML Alma, 72
sorgusu; ekleme sorgusu; çapraz sorgular; ile formlar oluşturmak, 132
silme sorgusu; tablo yap sorguları; sorgular; Maske Alma, lv, 188
güncelleştirme sorguları Metin Alma, 66
çalıştırmak, 205 olmadan denetimler eklemek, 122
eylem sorgularına dönüştürmek, 204 Rapor, lvii, 221-22
görünüm düğmesi, 205 Sorgu, 170-71
silme sorgularına dönüştürmek, 208 Tabloyu Çözümlemek, 211
tanımı, 289 Veri Verme, 91
sekmeler, 3, 267. Ayrıca bkz. Şerit Silme düğmesi, 208
Dış Veri, 8 silme sorguları, 161. Ayrıca Bkz. sorgular; eylem
Giriş, 5 sorguları, ekleme sorguları, çapraz sorgular,
Oluştur, 7 silme sorguları, tablo yapma sorguları,
tanımı, 290 seçme sorguları, güncelleştirme sorguları
Veritabanı Araçları, 8 ilişkiler, 209
veritabanı penceresindeki, 4 oluşturmak, 206
sekmeli belgeler, 4, 290 seçme sorgularını dönüştürmek, 208
SharePoint sınamak, 208
ayrıntıları almak, bir belirtin olarak depolamak, tanımı, 285
61 yanlışlıkla kullanılmasını önlemek, 210
geçerli site adresleri, 61 silmek
listeler, almak, xliv, 60, 62 ardışık kayıtları, 47
siteler, vermek, xlvi birincil anahtarlar, 45
veri vermek, 84 denetim etiketlerinden, l
SharePoint Listesi düğmesi, 62, 85 denetimlerden, 113
Sıfıra Uzunluk İzni alan özelliği, 180 formlardaki kaydırma çubuğu denetimleri, lii
sınamak, 281 Hızlı Erişim Araç Çubuğu komutları, lxiii
geçerlilik kuralları, 193 kayıt seçici denetimi, formlardaki, lii
silme sorguları, 208 kayıtlar, için önlemler, 206
sınırlandırılmış metin dosyaları, 65 metin kutuları, raporlardaki, lix
almak, 66 sorgularla (Bkz. silme sorguları)
tanımı, 286 tablo satırları, 47
verileri bu dosyalar şeklinde vermek, 92 yerleşimlerden, 112
sınırlayıcılar, 286 Simge Durumuna Küçült düğmesi, 3
sıralamak, 143, 145 Simge Gözatıcısı iletişim kutusu, 263
filtre uygulama veya sorgularla karşılaştırması, Sola Hizala düğmesi, 230
162 sonlandırmak Bkz. kapatmak
metin, 145 Sonraki Kayıt düğmesi, 18, 139
raporlar, lix, 225 sonuçlar, 289
sayılar, 145 Sorgu Sihirbazı, 170-71
sütunlar, 147 Sorgu Sihirbazı düğmesi, 203
tablolar, 144 sorgu sonuçları, almak, 55
308    Sorgu Tasarım düğmesi

Sorgu Tasarım düğmesi, 163, 175, 206 ilişkiler ve, 209


sorgular, 160. Ayrıca bkz. eylem sorguları; oluşturmak, lvii, 206
ekleme sorguları; çapraz sorgular; silme seçme sorgularını dönüştürmek, 208
sorguları; tablo yapma sorguları; seçme sınamak, 208
sorguları; güncelleştirme sorguları tanımı, 286
alanlar, eklemek, 164 yanlışlıkla kullanılmasını önlemek, 210
alanlar, tümünü kopyalamak, 165 sorgularla hesaplama yapmak, 174
almak, 54 sözdizimi, 155, 290
çalıştırmak, xli, liv, 165, 176, 204 sözlük terimleri, biçimlendirilmesi, xxiv
çapraz sorgu, 160, 285 StSapma işlevi, 174
eklemek, 161, 285 sütunlar, tablo
eşleşmeyen, 21 adlandırmak, 44
filtre uygulama veya sıralamayla adlar, düzenlemek, 47
karşılaştırılması, 162 adlar, içindeki boşluklar, 45
göstermek, 20 benzersiz tanımlayıcılar, 45
ile hesaplamak, 174 birincil tuşlar olarak, 45
kaydetmek, 20, 169 birlikte sıralamak, 147
kullanılabilir verme biçimleri, 79 boyut, ayarlamak, 46
oluşturmak, liv, 163, 203 genişliği en geniş girişe ayarlamak, 17
özellikler, görüntülemek, xli gizledikten sonra geri yüklemek, 50
özellikler, göstermek, 21 gizlemek, xliii, 50
parametre, 160 göstermek, 50
sonuçlar, alanları gizlemek, 173 konuma kilitlemek, 51
Sorgu sihirbazıyla oluşturmak, 170 tanım, 10
tablo alanları, tümünü sorgulara taşımak, 207 taşımak, liii
tablo yapmak, 160, 288 toplamak, 48
tablolar, sorgulara eklemek, liv, 153, 164 veri türleri, değiştirmek, 46
tanımı, 288 yandakini seçmek, 50
Tasarım görünümünde göstermek, 22 yeniden boyutlandırmak, xliii, 17, 48, 197
tasarım kılavuzu (Bkz. tasarım kılavuzu) yerinde dondurmak, xliii, 51
toplama işlevleri, 174 sütunları dondurmak, xliii, 51
tür, göstermek, 21 Sütunları Göster iletişim kutusu, 50
yinelemek, 160
sorgular, eylem

Ş
oluşturmak, lvii, 204
seçme sorgularını dönüştürmek, 204
tanımı, 179, 285
şablonla veritabanları yapılandırmak, 38. Ayrıca
türleri, 161
Bkz. şablonlar
sorgular, güncelleştirmek, 161, 202
şablonlar, 37-38
Görünüm düğmesi, 205
açmak, xli
oluşturmak, lvi, 203
bulmak, 39
tanımı, 290
görünüm tanımları, 39
sorgular, seçmek, 160
indirmek, 39
çalıştırmak, 205
tablolar oluşturmak, xlii, 46
eylem sorgularına dönüştürmek, 204
tanımı, 290
Görünüm düğmesi, 205
varsayılan kaydetme konumu, 39
silme sorgularına dönüştürmek, 208
veritabanı oluşturmak, 40
tanımı, 289
yararları, 38
sorgular, silmek, 161
şablonları indirmek, 39
tablolar   309

şemalar, XML, 289. Ayrıca bkz. XML dosyaları sorgular; silme sorguları; seçme sorguları;
Şerit, 3 güncelleştirme sorguları;
Dış Veri sekmesi, 8 Tablo Yazdırma Tanımı iletişim kutusu, 215
Giriş sekmesi, 5 tablolar
gizlemek, xxxix, 7 açmak, xxxix
göstermek, xxxix açmak, Tasarım görünümünde, 15
gruplar, 6 açmak, Veri Sayfası görünümünde, 15, 48
komutlar, Hızlı Erişim Araç Çubuğuna eklemek, alanlar, bağlanmak, 196
lxiii almak, xliii, 54
Oluştur sekmesi,7 biçimlendirilmiş metin dosyalarına vermek, xlvii
tanımı, 289 bilgileri diğer Office programları arasında
Veritabanı Araçları sekmesi, 8 kopyalamak, xlix
birden çok tablodaki bilgileri görüntülemek
(Bkz. alt veri sayfaları)

T çekirdek veritabanı nesneleri olarak, 14


Excel çalışma kitaplarına vermek, xlvii
filtre uygulamak, 148
tablo satırları
geçerlilik kuralları (Bkz. geçerlilik kuralları)
gezinmek, 18
gezinmek, xl, 18, 43
silmek, xlii, 47
Gezinti çubuğu, 18
standart yüksekliğe ayarlamak, xliii
görüntüleme seçenekleri (Bkz. görünümler)
tümünü yeniden boyutlandırmak, xliii
görüntülemek (Bkz. görünümler)
varsayılan yükseklik, ayarlamak, 50
HTML dosyalarına vermek, xlvii
yanındaki artı işaretleri (Bkz. alt veri sayfaları)
için şablonlar (Bkz. şablonlar)
yüksekliği artırmak, 49
içindeki alanlar (Bkz. sütunlar, tablo)
yükseklik, standart olarak ayarlamak, 50
içindeki bilgileri göstermek (Bkz. raporlar)
tablo sütunları
içindeki kayıt sayısı, görüntülemek, 18
adlandırmak, 44
içindeki kayıtlar. Bkz. satırlar, tablo
adlar, düzenlemek, 47
içindeki satırlar (Bkz. satırlar, tablo)
adlar, içindeki boşluklar, 45
içindeki sütunlar (Bkz. sütunlar, tablo)
benzersiz tanımlayıcılar, 45
içine diğer tablolardan veri sayfaları katıştırmak
birincil anahtarlarda, 45
(Bkz. alt veri sayfaları)
birlikte sıralamak, 147
kapatmak, xlii
bitişik seçmek, 50
kaydetmek, xlii, xliii
boyut, ayarlamak, 46
kopyalamak, 202
dondurmak, xliii, 51
kullanılabilir verme biçimleri, 79
eklemek, 48
nesne türleri olarak, 9
genişliği en geniş giriş olarak ayarlamak, 17
oluşturmak, elle, 41-42
gizlemek, xliii, 50
oluşturmak, sorgularla, 161, 288
gizlendikten sonra geri yüklemek, 50
oluşturmak, şablonlarla, xlii, 46
göstermek, 50
önizlemek, xli
kilitlemek, 51
seçili alanları almak, 55
tanımı, 10
SharePoint sitelerine vermek, xlvii
taşımak, liii
sıralamak, 144
veri türleri, değiştirmek, 46
tanımı, 290
yeniden boyutlandırmak, xliii, 17, 48, 197
üzerindeki raporlar. Bkz. raporlar
tablo sütunlarını göstermek, 50
varsayılan adları, 42
tablo sütunlarını yeniden adlandırmak, 44
vermek, xlvii, 81
tablo yapma sorguları, 161, 282. Ayrıca bkz.
XML dosyalarına vermek, xlvii
Eylem sorguları; ekleme sorguları; çapraz
yanındaki Excel simgeleri, 60
310    tabloları vermek

U
tablolar, devamı
yanlarındaki ok simgeleri, 50
yazdırma sırasındaki yön, değiştirmek, xli
yeni adla kaydetmek, 45 UNC (evrensel adlandırma kuralı) yolları
yeniden düzenlemek, 48 ile verileri bağlamak, 60
tabloları vermek, xlvii, 81 tanımı, 290
biçimlendirilmiş metin dosyalarına, xlviii Uygulama CD’si
Excel çalışma sayfalarına, xlvii İngilizce kaynaklar, xxvii
HTML dosyalarına, xliii nasıl kullanıldığı, xxiii
SharePoint sitelerine, xlvii uygulama dosyaları, xxv
XML dosyalarına, xlvii uygulama dosyaları, xxv
tabloları yeniden düzenlemek, 48 Windows XP'de konumu, xv
Tabloyu Göster düğmesi, 164 yüklemek, xxix
Tabloyu Göster iletişim kutusu, 163, 175, 206 uygulama dosyalarını yüklemek, xxix
tarih filtreleri, 151 uygulanma veritabanı
tarih ve saat için şablonlar (Bkz. şablonlar)
bölgesel ayarlar, değiştirmek, 183 içindeki makrolar, 40
raporlarda, eklemek, lviii, 230, 237 ne zaman uygun olduğu, 37
varsayılan yıl, 183 özelleştirilmiş komutlar, 40
Tarih ve Saat düğmesi, 230, 237 tanım, 285
Tarih Ve Saat iletişim kutusu, 230, 237
Tarih/Saat veri türü, 183
Tasarım görünümü
görünüme geçiş yapmak, 44 Ü
içinde formlar açmak, xli, 108 üstbilgiler ve altbilgiler, 235
içinde sorgular göstermek, 22
içinde tablolar açmak, 15

V
yerleşimi, 45
Tasarım görünümü düğmesi, 44, 185, 229
tasarım kılavuzu
alanlar, eklemek, liv, 164 Var olan Alanları Ekle düğmesi, 234
alanlar, sonuçlar veri sayfasında gizlemek, 162 varsayılan şablon konumu, 39
alanlar, tümünü kılavuza kaydetmek, 165 Varsayılan Veritabanı Yolu iletişim kutusu, 41
içindeki ilişkili tablolar, 162 Varyans işlevi, 174
içindeki satırları birleştirmek, 162 VBA (Microsoft Visual Basic for Applications),
ile filtre uygulamak, 156 30. Ayrıca bkz. modüller
sütunlar, genişletmek, 169 Access'e geri dönmek, 128
tanımı, 286 koddaki açıklamalar, 128
Taşınabilir Belge Biçimi (PDF) dosyaları, 89 parola koruması kodu, lxiv
telefon numaraları, giriş maskeleri, 188 parolaları kaldırmak, lxv
Tema Ayarları iletişim kutusu, 118 VBA ile kodlama, 128
Tıklandığında özelliği, 258 VBA Project Explorer bölmesi, 127
tırnak işaretleri ile metin alanlarını almak, 65 Ve işleci, 152
Topla işlevi, 174, 176, 245 Ver iletişim kutusu, 81
toplama fonksiyonları, 174, 285 ver türleri, 180
Toplamlar düğmesi, 175 alan boyutu, sınırlamak, 184
tuş birleşimleri, 264 ayarlamak, iiv
Tüm Formlar düğmesi, 132 Boolean, 208 (Bkz. Evet/Hayır veri türü)
değiştirmek, 46, 181
Evet/Hayır (Bkz. Evet/Hayır veri türü)
veritabanları   311

Metin, varsayılan olarak, 181 Veritabanı Belgeleyicisi düğmesi, 214


Otomatik Sayı, 45, 184 Veritabanı Belgeleyicisi yardımcı programı, 211
Para Birimi, 183 veritabanı güvenliği, 273. Ayrıca bkz. parolalar
posta kodları için, 46 tanımı, 286
sayı alanları için, değiştirmek, 185 tasalamak, 273
Sayı, ayarlamak, 181 uyarılar, 12
Tarih/Saat ayarı, 183 veritabanı nesneleri. Ayrıca bkz. belirli nesne
veri türleri
listeler aracılığıyla girmek (Bkz. arama listesi) almak (Bkz. alma)
tablolara girmek, 44 görünümler (Bkz. görünümler)
vermek (Bkz. vermek) için kullanılabilir biçimleri vermek,
yeniden düzenlemek, 48 görüntülemek, 80
veri erişim sayfaları, 30 için kullanımlar, 9
veri girmek kısayollar, özel gruplarla oluşturmak (Bkz. özel
listeyle (Bkz. arama listeleri) gruplar)
tablolarda, 44 tanımı, 124, 288
veri kaynağı, 122. Ayrıca bkz. formlar tüm örneklerini göstermek, 14
veri sayfaları vermek, 79
diğer tablolara katıştırmak (Bkz. alt veri veritabanı özellikleri, 42, 180
sayfaları) Veritabanı Özellikleri iletişim kutusu, 212
göstermek, Baskı Önizlemede, 32 Veritabanı Parolasını Belirle iletişim kutusu, 276
sütunlar (Bkz. sütunlar, tablo) Veritabanı Parolasını Ve Şifrelemeyi Kaldır
Veri Sayfası görünümü düğmesi, 277
içindeki satıra doğrudan gitmek, 18 veritabanı penceresi , 14
içindeki sorguları çalıştırmak, 22 gösterme için tuş birleşimi, 265
içindeki tabloları açmak, 15, 48 içindeki sekmeler, 4
tanımı, 286 tanımı, 286
yerleşimi, 15 veritabanı programları, 286. Ayrıca bkz.
Veri Sayfası görünümü düğmesi, 182 veritabanları
veri vermek veritabanı uygulamaları
Excel'e, 82 için şablonlar (Bkz. şablonlar)
için adımları kaydetmek, 86 içindeki makrolar, 40
için hatırlatıcı, ayar, 86 içindeki özelleştirilmiş işlevler, 40
metin dosyalarına, 90 ne zaman uygun, 37
metin dosyası olarak, sınırlandırılmış, 92 tanım, 285
metin olarak, biçimlendirmek, 90 Veritabanını Dönüştür iletişim kutusu, 57
Outlook görevi olarak kaydetmek, 86 Veritabanını Sıkıştır Ve Onar Yardımcı Programı,
PDF/XPS dosyalarına, 89 211-12
RTF (Zengin Metin biçimi) olarak, 87 veritabanları
SharePoint'e, 84 Access Database Executable (ACCDE) dosyaları
tanımı, 286-87 olarak, 281
Word'e, 87 Access olmayan, almak, 76
XML dosyalarına, 93 ACDDE dosyası olarak kaydetmek, lxv
verilere bağlamak, Ayrıca bkz. almak açılış, xl, xii, 13
evrensel adlandırma kuralı (UNC) ile yollar, 60 adlandırmak, 40
tanımı, 60, 287 başlatma seçenekleri (Bkz. başlatma
verileri bir başka programlardan yapıştırmak, 97 seçenekleri)
verileri sınırlamak. Bkz. maskeler; geçerlilik başlık, değiştirmek, 263
kuralları belgelendirmek, lvii, 214
verileri veritabanlarına aktarmak. Bkz. almak biçimlendirmek, xxxix
Veritabanı Araçları sekmesi, 8 birden çok açmak, 82
312    veritabanlarını doldurmak

veritabanları, devamı virgülle sınırlandırılmış metin dosyaları


boş, 42 …’den almak, xiv
depolama için klasör, 41 almak, 66
doldurmak, 37 tanım, 285
dosya uzantıları, 40 Visual Basic Editor
eski sürümler, geçiş, xiiv başlatmak, 278
formlar (Bkz. almak) parolalar, kaldırmak, 280
genel bakış, 10
gezinti sayfaları (Bkz. formlar)

W
Güvenilir Konumlar listesi, listeye eklemek, xxxix
için şablonlar (Bkz. şablonlar)
içindeki kullanıcı tarafından oluşturulmuş
iletişim kutuları (Bkz. formlar) Web (HTML) dosyalara, 71
içindeki kullanılabilir denetleme özellikleri, 262 dosyalara almak, 72
içindeki öğeler (Bkz. veritabanı nesneleri) tabloları dosyalara vermek, xlviii
içine veri bağlamak, 60 tanımı, 287
içine veri girmek, xiii yapı etiketleri, görüntülemek, 95
kapatmak, xl Windows XP
karmaşıklığı, 9 içindeki Belgeler klasörü, xv
kaydetmek, 42 içindeki iletişim kutuları, gezinmek, xvli
kilitlemek, 277 temel alarak Access'i başlatmak, xvi
kod, korumak, 277 uygulama dosyaları, konumu, xv
kodlama/kod çözmek, 275 Word
kullanılabilirliğini kısıtlamak, 262 içine veri yapıştırmak, 97
nesneler (Bkz. veritabanı nesneleri) Word'e veri almak, 87
olarak uygulamalar (Bkz. veritabanı Word'e Ver düğmesi, 88
uygulamaları)
oluşturmak, elle, 41-42
oluşturmak, şablonlardan, 40
önceki biçimlerde kaydetmek, 57 X
önceki sürümlerden geçiş, 57 XML Al  iletişim kutusu, 70
özel kullanım için açmak, 275-76 XML Dosya düğmesi, 69
parola koruması (Bkz. parolalar) XML dosyaları
performans, çözümlemek, lvii dosyalara tablo vermek, xlvii
sıkıştırmak, lvii, 211-12 dosyalara veri vermek, 93
şablonlarla yapı oluşturmak, 28 (Ayrıca bkz. dosyalardan veri almak, xlvi, 69
şablonlar) dönüşümler, uygulamak, 70
şifrelemek, 275 içindeki etiketler, 68
tablolar (Bkz. tablolar) şema, 69
varsayılan klasör, 41 tanımı, 287
yedeklemek, lvii, 210-11 XML Kağıt Belirtimleri, 89
veritabanlarını doldurmak, 37, 288 XML şemalar, 289
veritabanlarını korumak. Bkz. parolalar; XML'e Ver iletişim kutusu, 94
güvenlik XP
veritabanlarını sıkıştırmak, lvii içindeki iletişim kutuları, gezinmek, xvii
veritabanlarını şifrelemek, 275, 286 uygulama dosyaları, konumu, xv
veritabanlarını yedeklemek, lvii, 210-11 XPS (XML Kağıt Belirtimi) dosyaları, 89
veritabanlarının kodunu çözmek, 275
Verme Adımlarını Kaydet iletişim kutusu, 82
Veya işleci, 152
Zengin Metin Biçimi (RTF) belgeler   313

Y
Yardım konuları, xxxvi
yazdırmada sayfa yönünü değiştirmek, 32
yazı tipleri
yakınlaştırmak formlardaki, 109
Baskı Önizleme'de, 28, 248 raporlardaki, 237
raporlarda, 228 Yeni Kayıt düğmesi, 128
YAPIN paragrafları, xxiv Yeni Oluştur iletişim kutusu, 254
Yapıştır düğmesi, 99-100 Yeni Sorgu iletişim kutusu, 170
Yapıştırma Hataları tablosu, 98 Yeni Stil Adı iletişim kutusu, 118
Yardım yeniden boyutlandırmak
aramak, xxxvi form bölümleri, 119
Ekran İpuçları, xxxiii, 289 satırlar, standart yüksekliği, 50
göstermek, xxxiii, 14 sütunlar, 197
İçindekiler Tablosu, xxxv tablo satırları, 49
iletişim kutuları için, erişmek, xxxiv tablo sütunları, 17, 48
İnternet'te, xxxvi yerel ağ (LAN) 287
kategoriler, göstermek, xxxv yerleşik işlevler, 167
konular, genişletmek, xxxvi yerleşim, değişiklileri kaydetmek, 42
konular, göstermek, xxxiv yineleme sorguları, 160, 286
konular, yazdırmak, xxxvi yön, değiştirmek, xli, 32
yardım Yukarı Taşı düğmesi, 270
kitap CD’si hakkında, xxxiii yuvalandırmak, 286
Word hakkında (Bkz. Yardım) yükseklik, tablo satırı, 49
Yardım penceresindeki İçindekiler Tablosu, xxxv
yatay çizgiler, lix, 232

Z
Yatay düğmesi, 32
yatay yön, geçiş yapmak, 32
yayımcı, 288
Yazdır düğmesi, 33 Zengin Metin Biçimi (RTF) belgeler
Yazdır iletişim kutusu, 248 belgelere veriler vermek, xlviii
yazdırmak, 31 verileri farklı vermek, 87
raporlar, lxi, 248

You might also like