INFOTEH-JAHORINA Vol. 14, March 2015.

Testiranje i uporeivanje interleaving i bridgeless

kola za popravku faktora snage (PFC)
Saa Vuievi, Nijaz Hadimejli, Pero ekli
Odjeljenje za razvoj
DV Power
Sarajevo, BiH
sasa.v@kvteam.com, nijaz.h@kvteam.com, pero.c@kvteam.com
SadrajKao osnovno kolo za popravku faktora snage (Power
factor correction - PFC) koristi se podiza, DC/DC pretvara
energetske elektronike. Pored klasinog rjeenja, gdje se za
konstruisanje PFC-a koristi samo jedan podiza, PFC je mogue
realizovati i sa dva podizaa iji su upravljaki impulsi fazno
pomjereni za 180. U radu su opisane karakteristike interleaving
i bridgeless PFC struktura. Opisano je upravljako kolo
UCC28070 koje moe posluiti za upravljanje PFC-a
realizovanog pomou obje strukture. Napravljeno je poredjenje
ovih kola u konkretnom sluaju za PFC izlazne snage 300 W i
izlaznog napona 390 V. Testiranja su raena na standardnim
mrenim naponima od 230 V i 115 V. Poredjenje je pravljeno u
odnosu na sljedee parametre: faktor snage (PF), efikasnost kola,
sadraj viih harmonika i talasnost izlaznog napona.

gubitaka). Da bi se izbjegli ovi problemi koriste se razliite

rezonantne tehnike. Rezonantna kola imaju zadatak da
omogue ukljuivanje glavnog prekidaa pri nultom naponu i
iskljuivanje diode PFC-a pri nultoj struji. Ovo se ostvaruje
primjenom rezonantne operacije samo za vrijeme prekidakih
promjena, dok se za vrijeme voenja prekidaa ovaj dio kola
moe zanemariti [3].

Kljune rijei- popravka faktora snage; Interleaving PFC;

Bridgeless PFC; efikasnost kola za popravku faktora snage

I.

UVOD

Kolo za popravku faktora snage (PFC) uobliava ulaznu

struju, sa ciljem poveanja aktivne snage koja se dobija iz
mree i smanjenja viih harmonika struje koji se emituju nazad
u mreu. U idealnom sluaju, kada bi struja bila u fazi sa
naponom i kada bi imala isti talasni oblik, kolo bi bilo isto
rezistivno (reaktivna snaga u kolu jednaka nuli). Faktor snage
(PF) se definie kao odnos aktivne snage (P) i prividne snage
(S) i moe imati vrijednost izmeu nula i jedan. Cilj je da PF->
1 [1].
PF =

P [W

S [V A ]

(1)

Osnovno kolo koje se koristi za popravku faktora snage je

podiza (boost converter), DC-DC pretvara energetske
elektronike (Sl. 1). Pored podizaa, kolo za popravku faktora
snage se sastoji i od mosnog ispravljaa, koji se postavlja na
ulaz u cilju ispravljanja naizmjeninog mrenog napona [2].
Postoje razliita rjeenja podizaa koja se primjenjuju za
realizaciju kola za popravku faktora snage. Prvo je klasino
rjeenje, gdje se koristi samo jedan podiza za konstrukciju
PFC-a. Daljim razvojem, eljela se poveati prekidaka
frekvencija u cilju smanjenja veliine komponenti izlaznog
filtera. Meutim, poveanjem prekidake frekvencije, znaajno
se poveavaju prekidaki gubici u kolu (koritenje prekidake
frekvencije vee od 100 kHz umnogome utie na poveanje

Slika 1.

Pojednostavljena ema PFC-a

Naredni korak u razvoju kola za popravku faktora snage

podrazumijevao je korienje dva podizaa (interleaving rad),
iji su upravljaki impulsi (PWM) fazno pomjereni za 180.
Postoje dvije vrste ovakvih kola: interleaving, koje
podrazumijeva korienje mosnog ispravljaa na ulazu i
bridgeless, koji, za razliku od standardnog interleaving PFC-a,
ne koristi mosni ispravlja na ulazu i iji je cilj da popravi
efikasnost kola smanjenjem broja prekidakih elemenata. U
radu e biti opisani interleaving i bridgeless PFC. Takoe, bie
prikazani rezultati testiranja 300W PFC-a za obje strukture, kao
i poreenje datih rezultata, uzimajui u obzir sljedee
parametre: faktor snage, efikasnost kola, sadraj viih
harmonika i talasnost izlaznog napona.
II.

INTERLEAVING PFC

Interleaving PFC se sastoji od dva paralelna kola podizaa

koji rade fazno pomjereni za 180. Pojednostavljena ema
interleaving PFC-a je prikazana na Sl. 2. Ulazna struja
predstavlja zbir struja zavojnica L1 i L2. Poto su struje
zavojnica fazno pomjerene, kao rezultat njihovog zbira e se
dobiti manja talasnost ulazne struje. Talasnost ulazne struje e
se u potpunosti eliminisati pri faktoru ispune od 50%. Struja
izlaznog kondenzatora predstavlja zbir struja dioda interleaving
PFC-a umanjena za vrijednost jednosmjerne izlazne struje iz

- 43 -

kola. Na taj nain se smanjuje talasnost struje izlaznog

kondenzatora [4]. Smanjenje talasnosti ulazne struje utie na
smanjenje EMI filtera i ulaznog kondenzatora, dok smanjenje
talasnosti struje PFC kondenzatora omoguava korienje
manjeg kondenzatora, ime mu se smanjuju veliina i cijena
[5].

Slika 2.

Interleaving PFC

Talasnost struja zavojnica moe biti velika, dok je talasnost

ulazne struje manja i zavisi od faktora ispune (pri
malim/velikim D tei talasnosti struje zavojnice). Odnos
talasnosti ulazne struje i struje zavojnice direktno zavisi od
faktora ispune. Veoma je vano napomenuti da se talasnost
ulazne struje mijenja, to je posljedica promjenljivog faktora
ispune PFC kola. Ovaj podatak je bitan prilikom izbora
prigunice interleaving PFC-a. Odnos talasnosti ulazne struje i
struje zavojnice u zavisnosti na faktor ispune je dat u sljedeim
jednainama i na Sl. 3 [4].

K ( D) =

I IN
I L1

(2)

Za razliku od klasinog PFC-a, interleaving PFC koristi

dvije zavojnice, to omoguava koritenje zavojnica dvostruko
manjih induktivnosti. Korienjem interleaving PFC-a se moe
smanjiti i veliina EMI filtera. Kod klasinog PFC-a, struja
zavojnice (samim tim i ulazna struja) ima najveu talasnost pri
faktoru ispune od 50%. Kod interleaving PFC-a, pri faktoru
ispune od 50%, talasnosti struja zavojnica se meusobno
ponitavaju, pa je talasnost ulazne struje minimalna. Na ovaj
nain se EMI filter moe drastino smanjiti korienjem
interleaving procesa. U cilju daljeg smanjenja EMI filtra,
potrebno je smanjiti prekidaku frekvenciju PFC-a. Da bi se
smanjila prekidaka frekvencija, a talasnost ostala mala,
potrebno je poveati vrijednost induktivnosti zavojnica PFC-a.
Ako je ovo uraeno korektno, veliina EMI filtera se moe
znaajno smanjiti, a da induktivnost zavojnice PFC-a ne bude
vea u odnosu na onu koja bi se upotrijebila kod klasinog
PFC-a. Interleaving upravljanje moe poveati efikasnost PFC
kola [4].
III.

1 2 D D0.5
K ( D) =
,
1 D

(3)

2 D 1 D>0.5
,
D

(4)

K ( D) =

ispune se kree izmeu 69% i maksimalne vrijednosti, dok pri

visokim mrenim naponima ide od 2% do maksimalne
vrijednosti. Talasnost ulazne struje nee biti potpuno
eliminisana, ali e biti znaajno smanjena. Za nizak mreni
napon najvea talasnost ulazne struje e biti pri faktoru ispune
od 69%. Pri visokim mrenim naponima, najvea talasnost
ulazne struje e biti pri maksimalnom faktoru ispune i pri
faktoru ispune od 2%. Ipak, prednost interleaving PFC-a u
odnosu na klasini PFC je ta to e najvea talasnost ulazne
struje biti 55% od maksimalne talasnosti ulazne struje PFC-a
realizovanog sa jednim podizaem iste izlazne snage i iste
induktivnosti [4].

BRIDGELESS PFC

Dalji razvoj PFC-a je podrazumijevao odreene promjene

interleaving strukture kako bi se jo vie poveala efikasnost
kola. Smanjenje broja poluprovodnikih komponenti dovelo bi
do smanjenja gubitaka voenja. Dio PFC-a koji daje odreene
gubitke voenja je mosni ispravlja. Za vrijeme rada PFC-a,
dvije diode mosnog ispravljaa su uvijek aktivne. Zbog toga je
konstruisan bridgeless PFC (Sl. 4).

Slika 4.
Slika 3.

Zavisnost relativne talasnosti ulazne struje od faktora ispune [4]

Faktor ispune kod PFC kola nije konstantan i zavisi od

faznog ugla i ulaznog napona. Varijacije faktora ispune mogu
biti velike, naroito u sluaju pretvaraa koji je projektovan za
univerzalni ulazni napon. Pri malim mrenim naponima faktor

Bridgeless PFC

Kao to se vidi sa slike, postoje dvije prekidake grane.

Ulazna struja prolazi kroz onu granu koja je aktivna za
polovinu talasa. Ipak, tranzistor neaktivne grane ima svoju
ulogu, jer njegova povratna dioda slui da se zatvori strujni
krug. Ovakva struktura eliminie pad napona jedne diode,
ime se poveava efikasnost [6].

- 44 -

Ipak, ova struktura ima odreene nedostatke, to je rezultat

injenice da je faza plivajua u odnosu na masu PFC-a.
Odreeni broj PFC kontrolera treba da mjeri ulazni napon i
struju zavojnice. Ove zahtjeve je teko ostvariti za bridgeless
strukturu. Pored ovih nedostataka, glavni problem predstavlja
EMI filtriranje. Masa izlaznog napona je uvijek plivajua u
odnosu na odgovarajui AC ulaz. To dovodi do velikog uma
koji je teko filtrirati [6].
Da bi se prevazili nedostaci bridgeless PFC-a, predloeno
je semi-bridgeless kolo (Sl. 5). Kod ove topologije PFC
zavojnica je podijeljena na dvije manje zavojnice i direktno
spojena na AC ulaze. Takoe, dvije diode (Da i Db) su spojene
na masu izlaza PFC-a, ime ulazni napon vie nije plivajui u
odnosu na masu. Na ovaj nain je ulazni napon PFC-a
ispravljena sinusoida u odnosu na masu, ime se uklanja
problem mjerenja napona. Takoe, postavljanjem diode se
smanjuje um, to olakava EMI filtriranje [6].

Slika 5.

Postoje odreeni metodi koji koriste etiri strujna

transformatora da bi mjerili struje tranzistora. Meutim, ovo
upravljaki krug ini komplikovanijim i potrebna je mrea za
resetovanje da bi se demagnetizovali strujni transformatori.
Upravljako kolo UCC28070 koje se koristi za interleaving
PFC se moe koristiti i za semi-bridgeless PFC bez
modifikovanja upravljakog i mjernog kruga [6].
IV.

UPRAVLJAKO KOLO UCC28070

UCC28070 je upravljako kolo za korekciju faktora snage

koje daje dva upravljaka signala (PWM) fazno pomjerena za
180, to mu omoguava upravljanje interleaving PFC-om. Na
Sl. 7 je prikazana pojednostavljena ema interleaving PFC-a sa
upravljakim kolom UCC28070 [5].

Semi-Bridgeless PFC

Ovo kolo, takoe, zahtijeva i dvije diode za prvo punjenje

PFC kondenzatora (Dc i De). Nakon punjenja kondenzatora i
poetka rada pretvaraa ove dvije diode nemaju vie nikakvu
ulogu u radu PFC-a. U tome se razlikuju od standardnog
interleaving PFC-a, jer je aktivna samo jedna dioda mosnog
ispravljaa [6].
Ipak, problem mjerenja struje i u ovom kolu ostaje
nerijeen. Struja se vraa kroz diode mosta, ali i kroz povratnu
diodu neaktivnog tranzistora. Na Sl. 6 je prikazan tok struje za
pozitivnu poluperiodu [6].

Slika 7.

Pojednostavljena ema interleaving PFC-a sa upravljakim kolom

UCC28070 [5]

Jedno od najvanijih noviteta UCC28070 kola je nain

mjerenja struje zavojnice (Sl. 8). Za vrijeme voenja glavnog
prekidaa, struje zavojnica se mjere na CSA i CSB pinovima
upravljakog kola preko strujnih transformatora. Istovremeno
se odvija kontinualno mjerenje ulaznog i izlaznog napona
preko VINAC i VSENSE pinova, to dozvoljava upravljakom
kolu da estimira struju zavojnice za vrijeme voenja diode [5].

a)

Slika 8.

Izmjerena/estimirana struja zavojnice [5]

UCC28070 se moe koristiti i kao upravljako kolo za

semi-bridgeless PFC. Kao to je ve reeno, mjerenje struje
predstavlja problem za semi-bridgeless PFC. Najvea prednost
ovog upravljakog kola je ta to ono unutar sebe estimira struju
zavojnice za vrijeme voenja diode. Time se eliminie potreba
za strujnim transformatorom ili preciznim otpornikom [5].
b)
Slika 6.

Tok struje za pozitivnu poluperiodu kod Semi-Bridgeless PFC-a:

a) PFC dioda je aktivna; b) PFC tranzistor je aktivan [6]

- 45 -

V.

TESTIRANJE PFC-A IZLAZNE SNAGE 300W

Za potrebe testiranja je koriten Texas Instruments

interleaving PFC razvojni sistem UCC28070EVM (Sl 9).
Elektrine karakteristike kola su date u Tabeli I. Prekidaka
frekvencija PFC-a se odreuje postavljanjem eljene
vrijednosti otpornika na RT pin upravljakog kola. U
konkretnom sluaju prekidaka frekvencija ovog kola iznosi
200 kHz. Ono to se moe primijetiti iz tabele je da je ovaj
razvojni sistem za popravku faktora snage projektovan za rad
sa univerzalnim naponom, tako da moe raditi pri ulaznim
naponima od 85 V do 265 V i pri frekvenciji mree od 47 Hz
do 63 Hz. Maksimalna snaga koju kolo moe dati na izlazu je
300 W, pri emu je izlazni napon konstantan i iznosi 390 V, a
izlazna struja promjenljiva i pri maksimalnom optereenju
iznosi 0.77 A. Takoe, efikasnost datog kola ne smije biti ispod
90%, a faktor snage ispod 0,9.

Simulacija je raena i za interleaving i za bridgeless PFC. Na

Sl. 10 je prikazana talasnost izlaznog napona za interleaving i
bridgeless strukture pri maksimalnom optereenju.

a)

b)
Slika 10. Grafik izlaznog napona u PSpice-u: a) interleaving PFC; b)
bridgeless PFC

Sa grafika se moe primjetiti da pri maksimalnom

optereenju na izlazu, napon na izlazu bridgeless PFC-a pada
na 380 V, dok je kod interleaving PFC-a ostao 390 V. To znai
da maksimalna snaga bridgeless PFC-a nije 300 W, ve oko
280 W. Pri manjim optereenjima na izlazu, napon na izlazu iz
bridgeless PFC-a je 390 V.

Slika 9.

Razvojni sistem UCC28070EVM

TABELA I.
Definicija
Ulazni napon

ELEKTRINE KARAKTERISTIKE PFC-A [7]

Minimalna
vrijednost

Standardna
vrijednost

85

Izlazni napon

Maksimalna
vrijednost
265

390

Frekvencija
mree

47

Faktor snage
(PF)
pri
maksimalnom
optereenju

0.9

Izlazna snaga
Efikasnost pri
maksimalnom
optereenju

Dalja testiranja su raena na razvojnom sistemu

UCC28070EVM pri ulaznim naponima 115 Vac i 230 Vac i sa
sedam razliitih optereenja na izlazu: 300W (maksimalno
optereenje), 240 W, 190 W, 165 W, 140 W, 125 W i 110 W.
ema spajanja PFC kola na ulazni napon i optereenje je data
na Sl. 11.

90

Jedinica
V
V

63

Hz

300

Slika 11. ema spajanja razvojnog sistema PFC-a na ulazni napon i

optereenje

Za prvi dio testiranja, napravljena je ema PFC-a sa gore

navedenim karakteristikama u PSpice-u. Model upravljakog
kola UCC28070 za PSpice je preuzet od Texas Instrumentsa.

Uporedo su testirani i interleaving i bridgeless PFC. Na

ploici je direktno napravljena modifikacija tako da se od
interleaving PFC-a dobije bridgeless PFC sa istim elementima
na ploici i sa istim upravljakim kolom UCC28070. Glavni
parametri koji su praeni prilikom testiranja su efikasnost kola,

- 46 -

faktor snage (PF), sadraj viih harmonika i talasnost izlaznog

napona. Na Sl. 12 i 13 su prikazane zavisnosti efikasnosti od
snage na izlazu, pri razliitim ulaznim naponima.

Slika 15. Faktor snage kola pri 115 Vac napajanju

Grafik faktora snage u odnosu na optereenje pokazuje da

je i u ovom sluaju bridgeless PFC bolji u odnosu na
interleaving PFC. I ostala dva parametra koja su se mjerila
prilikom testiranja (talasnost izlaznog napona i sadraj viih
harmonika) daju prednost bridgeless PFC-u. U tabeli II je
prikazana talasnost izlaznog napona za obje vrste PFC-a.

Slika 12. Efikasnost kola pri 230 Vac napajanju

TABELA II.

TALASNOST IZLAZNOG NAPONA

Izlazna snaga [W]

Talasnost izlaznog
napona za interleaving
PFC [V]

Talasnost izlaznog
napona za bridgeless
PFC [V]

300 (za bridgeless PFC

260 W)

16,2

13,5

240

13,1

11,9

190

11,1

9,9

165

9,6

8,3

140

8,2

7,36

125

7,36

6,6

110

6,64

5,96

Slika 13. Efikasnost kola pri 115 Vac napajanju

Kao to se moe primjetiti sa grafika, efikasnost je vea za

bridgeless PFC. Na Sl. 14 i 15 su prikazane zavisnosti faktora
snage u odnosu na izlaznu snagu.

Na Sl. 16 je prikazana talasnost izlaznog napona za 230

Vac mreu pri maksimalnom optereenju. Talasnost izlaznog
napona za interleaving PFC je u ovom sluaju vea u odnosu
na talasnost bridgeless PFC-a za oko 3 V i ne mijenja se za
razliite vrijednosti mrenog napona.

Slika 14. Faktor snage kola pri 230 Vac napajanju

- 47 -

PFC daje manju maksimalnu snagu na izlazu kola. Dok

interleaving PFC ima maksimalnu snagu od 300 W, bridgeless
PFC na izlazu daje maksimalnih 260 W za 230 Vac mreu i
280 W za 115 Vac mreu. Ovaj nedostatak bridgeless PFC-a se
pokazao i na simulaciji.
VI.

ZAKLJUAK

U radu su opisane razliite strukture kola za popravku

faktora snage, gdje je akcenat stavljen na PFC kola koja koriste
dva podizaa koja rade fazno pomjerena za 180. To su
interleaving i bridgeless PFC. Jedno od upravljakih kola koja
se koriste za interleaving PFC je UCC28070. Prednost ovog
kola je to se moe koristiti i za upravljanje bridgeless PFCom, bez da se uopte moraju mijenjati komponente kola.
Testiran je Texas Instruments interleaving PFC izlazne snage
300W, a zatim je na istoj ploici napravljen bridgeless PFC.
Poreenjem rezultata oba PFC-a, pokazalo se da bridgeless
PFC ima bolji faktor snage, efikasnost, talasnost izlaznog
napona i sadraj viih harmonika. Nedostatak bridgeless PFC-a
je to sa istim komponentama ne moe da da maksimalnu
izlaznu snagu od 300 W. Dalji koraci razvoja e biti
konstrukcija interleaving i bridgeless PFC-a izlazne snage
2500 W.

a)

LITERATURA
[1]

[2]
b)
Slika 16. Talasnost izlaznog napona pri maksimalnom optereenju i 230 Vac
mrei: a) Interleaving PFC; b) Bridgeless PFC

Posljednji parametar po kojem se vrilo poreenje je

sadraj viih harmonika. I u ovom sluaju bridgeless struktura
se pokazala kao bolja. U tabeli III e biti prikazane vrijednosti
THD-a struje, koji su dobijeni prilikom testiranja.
TABELA III.
Izlazna
snaga [W]

[4]
[5]
[6]

[7]

THD STRUJE

230 Vac

[3]

115 Vac

ON Semiconductor, www.onsemi.com, Power Factor Correction (PFC)

Handbook, Choosing The Right Power Factor Controller Solution,
April 2014.
Fairchild Semiconductor, www.fairchildsemi.com, Power Factor
Correction (PFC) Basics, Avgust 2004.
Jim Noon, UC3855A/B High Performance Power Factor Preregulator,
Texas Instruments, April 2004.
Michael OLoughlin, An Interleaving PFC Pre-Regulator For HighPower Converters, Texas Instruments, 2006.
Texas Instruments, Interleaving Continuous Conduction Mode PFC
Controller, Novembar 2008.
Liu ChueChao, Wang ZhiHao, UCC28070 Implement Bridgeless
Power Factor Correction (PFC) Pre-Regulator Design, Texas
Instruments, Juli 2009.
Texas Instruments, Using the UCC28070EVM, Users Guide, Maj
2009.
ABSTRACT

THD struje
interleaving
PFC-a [%]

THD struje
bridgeless
PFC-a [%]

THD struje
interleaving
PFC-a [%]

THD struje
bridgeless
PFC-a [%]

300

16,8

11,8 (izlazna
snaga 260 W)

8,7

3,6 (izlazna
snaga 280 W)

240

18,8

12,5

11,1

4,8

190

20,7

14,5

14,5

7,0

165

21,6

16,1

17,3

8,7

140

22,1

17,3

19,7

10,8

125

22,0

19,0

21,5

13,1

110

22,3

20,5

22,2

14,8

Power factor correction is accomplished with a boost

converter topology. This paper explains two types of PFC:
interleaving and bridgeless PFC. Both types of PFC can be
controlled with the same controller UCC28070. Because of
that, it is easy to perform tests and make comparison between
these two types of PFC. In this concrete case comparison is
made on the PFC with the output power of 300 W and output
voltage 390 V. Tests have been performed on 230 Vac grid and
on 115 Vac grid. Comparison is made according to these
parameters: efficiency, power factor, THD and ripple of the
output voltage.

Jedini nedostatak bridgeless PFC-a u odnosu na

interleaving PFC je taj to sa istim komponentama bridgeless

- 48 -

TESTING AND COMPARISON OF INTERLEAVING

AND BRIDGELESS PFC
Saa Vuievi, Nijaz Hadimejli, Pero ekli