RUH MES

Adalet Aaolu, 1929'da Nallha:'da dodu. Ankara niversitesi DTCF

Fransz Dili ve Edebiyat blmn bitirdi. 1950'li yllarda Ankara Rad
yosu'nda dramaturg ve Kltr Yaynlan ube Bakan olarak alan Aa
olu, ilk radyo ve sahne oyunlann da bu yllarda gn na kartmaya
balad. 1950'li ve 1960'1 yllann adeta btnyle radyo ve tiyatroya ada
d. Bu dnemde kaleme ald radyo oyunlanndan Yaamak, Fransz Rad
yosu'nda yaymland; ksa oyununu ieren Oyun'a 1974 TDK Tiyat
ro dl verildi.
1970'li yllar ise; edebiyatrnl7.a "roman ve yk yazar" Adalet Aao
lu'nu kazandrd. lk roman lmeye Yatmak (1973)'tan balayarak yazd
tm romanlar nemli edebiyat ve edebiyat-d tartmalara yol at.
1976'da Fikrimin ince Giilii, 1979'da, ilk romannn devam niteliini ta
yan Bir Dn Gecesi yaymland. Bu yapt, yazara o yln tm edebiyat
dllerini getirdi (Orhan Kemal ve Madaral Roman dlleri ve Sedat Si
mavi Vakf Edebiyat dl).
1980'1i yllara anlaty da sorgulayan Yazsonu (1980) adl roman ile giren
Aaolu, 1984'te Be Kii'yi, 1987de ise lmeye Ya t ma k'la balayp Bir
Diitiin Gecesi'yle srdrd lemesini tamamlayan Hayr.. .' yaymlad.
Bu leme ilk defa Yap Kredi Yaynlan'nca DAR ZAMANLAR ana bal
altnda Kasm 1994'te yaymland. Hayr...'dan sonraki roman, szck
lerle besteledii bir oda-romanyd: RJ mesi (1991). 1993'te, "yllarca
peinden kotuu, ama kendini yazdrmak istemeyen" roman, ROMAN
TiK Br Viyana Yaz yaymland.
yklerini Yksek Gerilim (1974; 1975 Sait Faik Hikaye Armaan), Sess iz
litin ilk Sesi (1978) ve Hadi Gidelim (1982) Hayat Savunma Biimleri (1997)
adl drt kitapta toplayan Aaolu, gerek anlann, gerekse ryalann ve
dlerini, ksacas anlatmak istedii her eyi HyazmakH fiili iinde ele ald.
An-roman G Temiz/iti 198S'te, ryalan ve kabuslan Gece Hayatm ise
1992'de yaymland.
Adalet Aaolu yaklak 20 yl ara verdii ilk gz ars oyun yazarlna
dnd: 1991'de yaymlanan ok Uzak - Fazla Yakn, ertesi yl Edebiyat da
lnda Trkiye Bankas Byk dl'ne deer grld. 1992'de ise D
var ykiisii adl ilk genlik oyunu gn na kt. Geerken (1986) ve Kar
lama/ar'da (1993) denemeleri, deirileri yeralan yazann, eserlerinden
derlenmi btn de Yap Kredi Yaynlan'nn "Semeler" dizisinde yerald.
Trk toplumunun kltr ve sanat hayatna katk ve hizmetlerinden dola
y 1995'te CmJurbakal Kltr ve Sanat Byk dl (Edebiyat) Ada
let Aaolu'na verildi.
1998'de Eskiehir Anadolu niversitesi'nce ve Ohio State University tara
fndan Fahri Doktora nvanna deer bulundu.
1996 Y lnda, Krlama/ar'n devam niteliindeki yeni denemeler-deini
ler-syleiler (1993-1996) kitab Baka Karlama/ar Y KY'den kt.

Adalet Aaolu'nm
YKY'deki teki kitaplar:

Duvar yks (1992)

Karlamalar (993)
Semeler (1993)
ROMANTK Bir Viyana Yaz (1993, 1994, 1995)
Yazsonu (1993, 1995 , 1996)
lmeye Yatmak (Dar Zamanlar l, 1994)
Bir Dn Gecesi (Dar Zamanlar Il, 1994, 1995)/
Hayr (Dar Zamanlar Ill, 1994)
Geerken (1996)
Toplu Oyunlar (1996)
Baka Karlamalar (1996)
"Fikrimin nce Gl" (1999)
Be Kii (1999)
G Temizlii (2000)
Gece Hayalm (2000)
...

ADALET AGAOGLU

Ruh Umesi

ODA ROMANI

omo
ISTANBUL

Yap Kredi Yaynlan - 1299

Edebiyat - 344
Ruh mesi / Adalet Aaolu
Kitap Editr: Ayfer Tun
Dzelti: Korkut Tankuter
Kapak Tasanm: Nahide Dikel
Bask: efik Matbaas

J. Bask: stanbul, Aralk 1999

2. Bask: stanbul, Haziran 2001
ISBN 975-08-0079-6
Yap Kredi Kltr Sanat Yaynclk Ticaret ve Samyi A.. 1999
Yap Kredi Kltr Sanat Yaynclk Ticaret ve Sanayi A..
Yap Kredi Kltr Merkezi .
.
istiklal Caddesi No. 28S Beyolu 80050 lstanbul
Telefon: (0 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (O 212) 293 07 23
http:/ /www.yapikrediyayinhri.com
http:/ /www.shop.superonline.com/yky
e-posta: ykkultur@ykykultur.com.tr.

RUHUUMESI
..

..

ODA ROMANI

"... hibirimiz bu kan ve rmlk kokusunun

yatak odalarmza kadar daldnn,
sevinelerimizin iine szdnn,
o sevimeleri dorayp prsttgnn bilincinde deildik ...

"

Yazsonu'ndan

(1. basm; s. 185)

Karlama
(cesur ve soukkanl, atak ve rkek:)

"Sakn bademli tavuktan smarlamayn," dedi kadn, "ok

aa!"
Adam, gzlerini inceledii yemek listesinden kurtarp karsnda oturana evirdi.
Tanyorlar myd?
Fakat, hangi anlamda ltfen?
Adam, bakyor: Bir kadn. Eli yz dzgnce; okumu yaz
m halli. Bakyor. Ya belirsiz. Ancak, darda tek bana ye
mek yiyebilecek kadar yal, cesur ve zgr.
Kadn da bakmadan gryor imdi: Soukkanl, kolay irkil
meyen, kolay umutlanmayan ve kolay yokolmayan bir adam.
Kendi suyunun iindeyken.
Grnen bu, imdilik: ki deniz kestanesi; yle, yosunlu ka
yalara tutunmu, suyun yzeyine ok yakn.
Tam byle denilebilir mi acaba?
Kadn, kendi sesini arabuk sndrp kar titreimlere
kulak veriyor olabilir:
ey gibiyim evet, deniz kestanesi. ine bzlmlnden
zlmeye balayan, akas, sularn yalad kayalklarda di
kenlerini ar ar da doru uzatan, diken ularndaki duyar
l dorua ulat zaman, giderek salt slak ns dikenlerin
deil, sert kabuun d yznde de yumuak bir tenin rperti9

leri titreen deniz kestanesi.. . En ufak bir kar uyaryla, belli

belirsiz ilk tehlikeyi sezite ise, kuzgun renkli maytap kendi
iinde eriyip snecektir.
Byle bir tedirginlikle duyargalarn hemen yeniden geri
ekmeye hazr tutan deniz kestanelerinden biri, u an bir sesin
tnsna nlanm; bir esintiye, ortada dolanan bir soluk alp
verie, gizemli bir fsltya.
Bir ses. ocuk, yetikin, yal alam. Erkek ve dii. Bir ses.
Havada titreimler.
Adam bakyor, dinliyor.
Kadn dudaklarm hafife aralam; azii karanlndan
birka milim dar, aydnla doru ilerlediinden imdi seile
bilen kk, krmz dil ucunu saa sola oynatyor; dilin yang
nn kendi esintisinde savuturmaya abalyor. Ola ki adam, bir
kadnn kendi kendine doyuma ulamasna sonuna kadar yal
nzca seyirci durumunda kalp kalamayacan ilk defa merak
ediyor. Oysa karsndaki elini, parmak ularn ya da kucan
daki peeteyi yardma arm deil. Hem zaten u an birini bi
le kullanma olana yok. Ellerin ikisi de grev banda. Solu a
tal tutuyor; yle, masadan bir kar yukarda; ataln ucundaki
minik tavuk parasnn azna gtrlmesi szkonusu olmaks
zn. Sa ele gelince; o da oktan adamn yemek listesini tutan
eline, hatta az tadna titiz birinin listedeki yiyecek ieceklere
gzgezdirirken biraz dolgunlap ldayan dudaklarna doru
ksa, kesin, cesur bir hamle yapm bulunmakta. Hafife sulan
m o lezzet ustas aza bir sinek dalverecekmi de, u ok de
erli damak, kezzap pskrtlyle kavrulup btn duyarl
n yitirecekmi de, bunu, bunlar nlemek istiyormu gibi. Ka
dn, uyarsn hemen pekitirdiine gre, gibi deil, yle olmal:
"Ac, mthi ac!"
Adam belki de grd ve iittii stne aydnlk bir fikir
edinmek istiyor. Ksa bir ivileme bak bu yzden olmal.
Hemen hemen bir irkilile ayrdna vard kimsenin, nere
den kaynakland bilinemeyen bir ekicilii var. Oysa kadnl
n haykrmyor. Pastel. u an ise, hatta biraz ileri yata. Bun
dan olabilir mi? Hart, diye koparp alan deil, hafif gezgin, bi10

raz okayc, usul usul yumuak bir kucaa isteklendirircesine

argan. ekici evet, bunu grebiliyor, dahas duyuyor. Gr
d ve duyduu baklarndaki incecik incecik k aklany
la beliriyor.
O zaman, -baka ne olsun ki?- sa el aa iniyor, abu
cak taban yanna saklanyor. Dil ieri ekiliyor. Gzkapakla
r utangalayor; belki bir karkoyuun arl altnda aa
kayyor; iteki sszl ister istemez da, ta adamn gzbebek
lerine szdrm bulunan gzler rtlyor ya da srekli rpe
ren ruhuna bir gn dilencisi olmaktan rkyor. Ancak
ses .. .
Fakat o bile, artk gizemli ataklndan hibir ey kalmam
bir ses:
"zr dilerim, yle ya, siz belki acy seversiniz . . ."
ok m bir ses bu.
ylesi yor olmal ki benim huysuz sevgilim, ylesi
yor olmal ki, son atlganl ardndan o da ierlerde bir yere
kap sk skya rtnyor.
Kimin aklna gelirdi?
Fakat, uzun zaman beklemeden de genie bir soluk alna
bilir: Pamuk Prenses ya da Klkedisi deil bu kadn; takma kir
pikleri yok.
Adam bakp duruyor. imdi artk elsiz, dilsiz, baksz ve
sessiz olana.
Ne ac, ne tatl; ne scak, ne souk; ne sszlk ne de baka
bir ey. Sol eldeki ataln kk bir tk sesiyle taban kysna
brakln izleyen byk sessizlik. e ekili.
te rpnan kk kz yrei: Onu tanmyorum, hayr, ta
nyorum onu. imdi ka yanda, nerede bilemiyorum, ama ta
nyorum! Bana yanldm sylemeyin retmenim, yanlm
olmak istemiyorum. Tenimden ieri, hibir yanm datp yrt
madan szabilecek kimse o, bilmelisiniz!
11

Adamn baknda kk bir deiim. Suyun deniz kesta

nesi stnde saln; kabuktaki gel-gitlerin nereye ait olduu
nun belirsizlii. Suya m, kendisine mi? Bu belirsizlik cann m
skyor, tedirgin mi ediyor? Deil galiba. Yoksa, toplanp masa
dan kalkmak, sokaa kmak aklna bile gelmezken, -gelmedi
i iin- sevinli mi? Sanlmaz. akn? Belki, ama hangi anlam
da? Henz bilinemiyor.
u da var: O ilk atak uyarsna dek kadn da adamla ilgi
lenmi deildir. Bir honutsuzluk duygusuyla bile! nk, rica
ederim, byle bir kalabalkta kimseye masada tek bana otur
ma ayrcal tannmayacakt nasl olsa. Dolaysiyle bu masa
da nnde sonunda kendisiyle kendinden sonra gelen mteri
lerden biri, ikisi arasnda bltrlecekti.
lenin ge saatlerinde de gazeteciler, reklamclar, gen
iadamlar, yaynclar, hatta yaync-yazarlar ve firma-yazarlar
la dolup tatndan, birbirine yabanc bulunanlarn da -bu sa
ylp dklenler birbirlerine nekadar yabanc saylrlarsa artk
ayn masada oturtulabildikleri bir lokanta buras. eri girildi
inde sizi takdire deer kapsamda bir uultuyla kap nnde
bitivermesindeki dikkatini yabana atamayacanz bagarson
karlayacaktr.
Bilir misiniz, atak ve tatl masa arkadam, ben kkken
efgarson olmak istermiim. Ah, ben tam tersi, gzellik kralie
si! Buz pateni kraliesi de olmak istemitim, hatrlyorum; yani,
kralielik olsun da, inann falclar, dilenciler, srtkler kralie
liklerinden birine de razydm baym! Ben de efgarson olmak
istedimse, efliinden tr; ayn ey ite, hi de tam tersi deil,
tam tamna ayn; hepimiz ef olmak istemiizdir nk; en st
ve tek. Baba, ben fareli kye kavalc olucam, dediim zaman ba
bam, olum akln bana topla, diye diye beni omuzlarmdan
tutup uval silkeler gibi silkelemiti; kafatasmn iindeki eyler
yer deitirdi mi, deitirmedi mi, iyice emin olmadan da koy
vermedi; kutuda zar alkalanr ya hani, kafatasm da beynimi
yle sallayp durdu ite: Olum, akln bana geldi mi? Geldi mi
akln bana olum? Geldi, baba. Eh yleyse, imdi syle baka
lm, byynce ne olacaksn? Beyin salatas olucam baba! Hi,
hi, hiy, ok sevimlisiniz, neyse, ben okulda bir sefer kzlararas,
12

bademcik kraliesi oldum, kurtuldum! Yoksa beklemeli, kadn

larn hep birlikte kurtuluuna m sakl tutmalydm kendimi?
Dorusu o kadar bekleyemedim, ok rahatszdm, bademcikleri
sktrdm, kurtuldum!
Fakat siz ok mu eker yiyorsunuz acaba bacm, dilerinizi
rmekten kurtaramamsnz da?
Sincap biimi porselenini koyduracam, o zaman hepiniz
peime dmekten kurtulamayacaksnz ite sinemaclarn, te
levizyoncula rm!
Kurtulmu-kurtulmam, herkesin her eyi hep bir azdan
konutuu, atal-tabak-bardaklarn ayn aralklarla ayn an
grt-ungurtu tnlamalar verdii orta genilikteki salon, sal
sollu iki noktasndan birer yarm kolonla kesilmektedir. Bu ne
denle kolonlarn beri yannda kalanlar, garsonlarn gzne ili
mekte tekilere oranla her zaman daha byk glklerle kar
laabilirler; doal olmas gereken budur, fakat genel ilgisizlik,
alldk senli benlilik sonuta btn mterileri birbirine eit
klmaktadr. Duhuliyenizde ister "emansipasyon" diye yazsn,
ister yazmasn . .. Bir dizi olumsuzluklarna karn, bu yerin
semtin en iyi yemek yenen lokantas bilinmesindeki hikmeti
zmeye kalkan da yok zaten. Hibir ey olmasa, girite ba
garsonun gsterdii ilgiye deer bimemezlik edemezsiniz.
Hele, ne yapp edip sizi bir masaya yerletirmesindeki becerisi
ne, asla! diye yazmaktadr bir gazetenin AGIZ TADIMIZ kesi
yazar.
Bu arada u da belirtilmeli: Yarm kolonlarn st yarlar ay
nalarla kapldr, ama ortala biraz ngiliz mparatorluu barla
rnn havasn pskrtmek iin stleri tuhaf yazlar, izgilerle
resimlendirilmi bulunmakta, karsna denleri bu nedenle
biraz burun, bir para omuz, bazan bir sakal ucu, bazan tek gz,
yarm ka, alt dudak, ene, kulakmemesi vs. olarak paral yan
stmaktadr.
Adama bir pencere nnde, kadnn tek bana oturmakta
olduu masada yer gsterilmitir. stelik, olumsuz yant aln13

mayaca peinen bilindiinden, usulne uygun biimde, n

den oturann izni istenerek:
Beyefendiyi buraya alyorum hanmefendi!
Tabii.
-Bu tabii, sessizlerden bir tabii'dir, tabii ki.Pencereyle kolonlardan birinin arasndalar. Bir yn izgi,
yaz, birok kafa kol arasndan durmadan paralanarak bazan
resimli aynada, yan btn ama soluk olarak da her zaman cam
da yansmaktalar.
"Beyefendiyi buraya alyorum, hanmefendi!"
Kadnn hafif bir ba sallay, adamn belli belirsiz, alt hi
izilmemi teekkr selam, ardnda tanrsal eilmezliiyle dim
dik duran bagarsonun ektii sandalyeye yerleir yerlemez
de gzlerini eline tututurulan listede yukardan aaya, aa
dan yukarya gezdirmeye balamas; tadmlklarda -giri okla
rnn ularnda- sevecenlikle biraz durarak, ortalara doru
uyanmaya balayan ksnye benzer bir duyguyla sonra; hi i
tah olmad halde, gs m, but mu, srt m, beyaz m, kr
mz m, kanl m, kzarm m, derken derken, dilinde -bir kay
ganlkla kendini tutmasn bilmeyen sabrsz bir yeniyetme gibi
anszn tatllara srayverii...
Baka ne yapabilir ki? Bir an nce bir eyler tknlp, bir an
nce bir yerlere yetiilecektir. Okula. Ofise. Mezarla.
(yle olsun, zamann ak da aklmzda bulunsun.)
O halde uaa? Pekala, uaa deilse, bir toplantya, rpor
taja, parti il merkezine, niversiteye, kar niversiteye!. . Efen
dim, durumaya yleyse, tutukevi kapsna? yi o halde, ocu
un doktoruna, karsn jimnastik salonundan almaya? Banka
ya, televizyon ekimine!. Pekiii, snava? at katndaki atlye
sinde kil yourarak bekleyen, beklerken durmadan saatine ba
kan sevgiliye! Erkeklerin akarnna formda olmayacaklarn d
nen bir sevgili . . .
Sevgili neden heykeltra olsun ki? Belki de imimar olma
ya aday rencilerinden biridir; mezecinin nnden alnacak,
kendi bekar evine gtrlecek, dersleraras le tatili biraz uza14

tlarak araya iki haha ha, hihi hi, sktrlacak. Durmu otur
mu, siyah beyaz bir ift oluturuncaya kadar ardarda renkli ve
sesli ekilen sekanslar! . .
(Ortada duran kaln gerekle cama vuran solgun glgeler
ve aynada yansyan insan ve eya paracklar arasnda tutuklu
kalm bir hayal gcne gre:)
Birinci sekans: Mezecinin nnde buluma.
Orta yalara doru yolalan bol kvrck sakall bir adam, yo
la deil, hep yukarlara doru bakan blucinli gen kza arabas
nn kornasn crt crt alar. Kz sanki kimseyi beklemiyormu
gibi yaparak dner, szmona akn, aaa sen miydin, der de
mez atlar arabaya. Bu arada arkada arabuk bir yn ara bi
rikmitir, onun iin erkek arabay derhal hareket ettirir; hem gi
der, hem de herkese kar birbirlerinin yanana birer masum
ak pc kondururlar. (Kz blucinli olduuna gre, erkek de
tercihan kadife pantolonlu olmaldr). Bir sre giderler, her yan
larndan pofur pofur egzoz dumanlar ttmektedir, ama onlar
aldrmayacak, hayata sanki glerek bakacaklardr. Herbirinin
bir gz nde, bir gz arkada, kulaklar sada ve solda, eller,
parmaklar kaslm , boyun damarlan imi olarak bakarlar ha
yata glmseye glmseye ve bir trl park yeri bulamyorlar
dr ve zaman gittike ksalmaktadr ve biz bunu erkein, yani
imimar olmaya aday kzn hocasnn sk sk kolsaatine bakma
sndan anlarz. Trak.
kinci sekans: Arabay nihayet sokaklardan birine, kaldrm
stne gle oynaya brakmlardr. ok pl, dolaysiyle ok
kedili sokan ucunda grnrler, yava yava bize doru gelir
ler. (Peki ama bunlarn aceleleri yok muydu, neden yava geli
yorlar? Onlarn yine acelesi var, ama biz yava ekimdeyiz de
ondan.) Erkek kz belinden tutmu, adeta srklemektedir.
(Naslm?) Kz da ban szde erkein omzuna dayamtr, fa
kat tam o sra, girecekleri yapnn nnde kzn snf arkadala
rndan birini apartman kapcsyla konuurken grrler; kz he
men ayrlr, en yakn bakkala girer; erkek yoluna devam eder;
slklarla kap nndeki rencisini ve kapasn selamlayp , s
lklarla merdivenleri trmanr, bir kap aar, girer ve hemen, or
talkta dolanan kirli oraplarn, donlarn, klotlu bir kadn o15

rabn da yatan altna sokuturur; biraz rengi bozulmu gr

nen glkurusu araflar yle bir dzeltir, arabuk ter iinde
kalr; yar aralk brakt kapdan ieri szlr kz; erkek, kim
se grd m, gitmiler miydi, derken imimar aday kapy ka
patr, darack bluciniyle, kk poposu hafif kk biimde bu
kapya yan dayanrken teki de yatan stne oturmu acele
acele pantolonunu karmaktadr. Trak.
nc sekans: Gen kz imdi plak; st4nde sadece mi
nik pembe puanl beyaz bikini donu var ve yataa uzanm er
kein kendine doru alm kollarna koup da sk skya
onun esmer gvdesine sarlaca yerde, oda kapsnn kakao
rengi pervazn kucaklam, (kardeim, u senaryoyu yazana
sorun bakalm, bu kz niye kaplar, kap pervazlarn erkek e
yi sanyor hep, ruhi bir hastal m varm, ne anlam verece
iz, sorun renin bir, olur mu?) yzn koluyla saklarken,
trak!
Drdnc sekans: Mimarlk hocas kumral sakal, it, it
demektedir, hadi km, hadi yavrum, bak zaman geiyor;
aman ne de gzel yanmsn yaz tatilinde, noktal minicik ak
donun bronzlam tenin stnde nasl ayartc, nasl azdrc
bir bilsen; gel haydi, gel kollanma, gelmiyor musun, akolsun,
bak yavruaz serin temiz araflar ve ben seni hasretle bekliyo
ruz amaaa, atla haydi, gel, bak saat ka oldu, zaten park yeri
arayacaz diye, ko bana! Derken, o zamana kadar kap perva
zna dayanm, kendini hafif hafif sallayan kz, az, gzleri
smsk kapal olarak hzla dner, kendini erkein kollarna atar,
yle yazn denize ivileme nasl dalp durduysa, yle. Trak!
(Bir dakika yahu, bir dakika!. Ne bir dakikas kardeim, i hazr
kzm, kesmeyin, devam! ...)
Beinci sekans veya ayn sekans: Kz, birtakm kvrck
kumral kllar arasnda kaybolup gitmitir. (Uyumayn, ses, yine
seees! .. Krk ylda bir elimize sesli ekmek imkan gemi... ) Er
kekse bcrdamaktadr: Gdklanyor musun yoksa, niye gl
yorsun, bana m glyorsun, bak yerim imdi senin bu glen
azn, pembi dudaklarn.. burandan m gdklanyorsun, u
randan m yoksa, ah geliyorum hazr msn, ah deilim, hayr
deilim, iime girme, ltfen dur, acyor, dursana, demektedir
16

kz da, dur, kolum alhmda kald, ff, biraz kalksana stmden,

eyini ek, kolum krlyor, kalk stmden ... Trak!.
Sessizlik.
Sahneye deil, sete den sessizlik.
Sonra:
(Bi kere hocann rencisiyle yatakta sevimesi yasak, o
lum. Yetmiyormu gibi, bir de byle ak sak szler... Samala
ma, biz o laflan yatak oynamalar oynamaya benzesin diye
koyduk, sonradan karacaz zaten, yle kalacak deil ki. Kal
sn be abi, kalsn anasn sahym! una bak, sanki yatakta kza
sanlan kendisi... Yeter, kesin. e devam. Toparlayalm unu!)
Bu sekansta sansr dnlerek kzla erkek yavruaz fon
stne ayiei desenli rtler altnda tutulmutur (haydaa, bu
ayieklerini sylememitiniz?.) ve sevimeleri sadece rtlerin
kabarp inmelerinden, dolanp almalarndan anlalmaktadr,
fakat tabii -imdilik- sesler de gelmektedir: Bak beni de gld
ryorsun, manyak msn, hep glyorsun, anlamyorsun, hibir
ey bilmiyorsun... Byle de olmaz ki .. oh canm, canm, glme,
iyi sarl bana, gel, hadi, ama bak .. kolun falan rahat ya, brak
kendini, bacaklarn, aman nasl zlemiim bu bacaklar, bu kar
n, bu.. glme, ahh! Trak!
Altnc, pardon, yedinci sekans: Mimarlk hocas, ak mavi
stne stl kahve ince izgili boksryla ayakta, abuk abuk
kaln fitilli kadifeden pantolonunu giymektedir. Kz ise, buruuk
araflarda, gerektii kadar rtk olmak zere, buruuk yz, da
nk fikirler, dank bir hayatla: Ah ne abuk giyindin, akol
sun valla sana, pekala, buyur al ite, bu da atkl gmleiniz be
yefendi, aman daha acele ediniz! Grdn m, kimseye el srme
din ite, hibir rencini yatana atmadn, iini bitirir bitirmez
de tymeye hazrlanmyorsun, ah ah asl imdi gleceim geli
yor inan, senin byle mavi donlar giyeceini aklma bile getire
mezdim, ne bu byle ocuk ortu gibi, kumda oynamaya git ba
ri, ho aslnda oyun oynar gibi seviiyoruz biz de, komik ekil
de, yle deil mi?.. diye bir eyler gevelemektedir; honut mu,
deil mi, belirsiz. Erkek ise, ziyan yok, diyecektir, evlenince cid
di ciddi seviiriz (burada kzn yznden gizli bir sevin dalgas
17

geer), uzun uzun yle, seni mezecinin nnden alp heykelin

nnde brakmak zorunda kalmayacam, arabay daha abuk
parkedebileceim bir yer bulacam, herhalde senin de bakkal
da saklanp da bana on dakika daha ge gelme durumunda
kalmayacan zaman. Hadi bakalm, imdi toparlan ...
(Grdnz m, senaryoya gre bunlar evleniyorlar sonun
da; demek hocayla renciyi onun iin yatakta altalta stste
gsterebiliyoruz biz, anlald m efendiler?)
Erkek, gmleinin dmelerini iliklerken, bir yandan da
gen kz yataktan hemen hemen srkleyerek karr: Giyin
hadi, ders var, iim var, abuk, abuk, der! .. Tabii seni heykelin
dibinde brakmam istiyorsan, der... stersen kal burda, ha ama,
telefonlara cevap verme, der. Yoo, yo, hayr, benim de ilerim
var, der kz da. Ayakkablarn bile merdivenlerde giyer, bluzu
nu ancak alt katta ilikleyebilir, erkek onu byle bir gren olur
sa, diye saa sola baknr, kz da intikam alm gibi kikirdemek
teyken, trak!
imde hakszlk ettiimiz duygusu var. Bu adam hi de
araya sktrlm boalmlardan, ayakst sevimelerden haz
duyacak birine benzemiyor. - in iin ii akaya vurmasa, ken
dine ok fkelenebilir, kendinden lesiye souyabilirdi. Ben'ine
dnk alaycl onu bu tehlikeden korumaktadr belki de. Fakat tabii, d grnle yetinilirse, en uzun sreli, hem de en
derinliine yapp etmeleri an'lk, ayakst iler, diye tanmla
yabilirsiniz. stelik, SZN ERKEGNZ HANGS? testini ha
zrlayan muhabir muharririmiz, giri blmnde u aklamay
yapmay da unutmu: Baz erkekler ise o kadar incedirler ki,
birlikte olduklar kadna gre her yaa girebilirler; bunu akl
nzda tutmakta yarar var.
Bu arada kadn, tavuu getirtmeden nce keke bir martini
daha isteseymiim, diye dnmyor mu acaba? Hi nedeni yok
ken, gznn nnde bir an belirip yandaki aynann izgi yaz
resimleri arasnda yitiveren mavi stne krmz izgili ort giyin
mi erkek grnts ardndan hatta hala isteyebileceini, nk
nasl olsa u taba geri evireceini, yeni bir ey smarlayacan
18

belki -balangta tavuk zaten aklnda yokmu, krmz arap ol

sun, yanna da iyi gidecek bir et, diyormu, sonradan, tavuk de
mi km, o zaman da arabn rengini deitim1i, fakat yemek
gelmi, beyaz arap ortalarda yok- onu beklerken de... Uydurma
cnza gre bunlar dnyor. undan: Garsonlardan biri, kar
sndaki adamn nne bir kadeh martini brakm, hemen de
uzaklamtr.
Lokantaya asl havasn veren ey de bu zaten. Mteri s
marlasn smarlamasn, yemee balanmadan nce nne, iin
de iri yeil zeytin tanesiyle buulu bir kadehte u ok vlen
martinisinden brakmak.
Kadn, yarm saat kadar nce, bademli tavuunu bekler
ken ve burada bunu kendiliinden yaptklarn da aradan ge
en zaman dolaysiyle unutmu olduundan, istemiti: Lt
fen bir martini. Yemek iin acelem yok. Hibir eye acelem
yok.
"Bir martini rica ediyorum."
Garson, onun martinisini bu yzden geciktirmitir. Herhal
de. Ama kadeh de o oranda abuk boaltlm olmad m acaba,
bekletilmeye kar, bir gzda?
Bunun nedeni garsonun tutumu deil, kadnn ok zel bir
gnnde bulunuu da olabilir, neden olmasn ki? Bence, hi
zorlanmadan asl seilebilen bu ite! u dakikalar, daha nceki
pek ok dakikalar, saatleri, gnleri, yllar unutmaya byk bir
gereksinim duyduu, daha dorusu, kendini yere drme
den, buzlar arasnda donup kalmadan tayabilmesi iin yeni
bir ortam arand...
Bunu size konunun bauzman sylyor: Bir martini daha
isteyebilseydi, inann, hi olmama getirmek istedii, istedikle
ri neyse, onu, onlar adamn ne yiyip neyi yememesi gerektii
ne kararak salamaya kalkmayabilirdi.
Uyduruyor olabilirim. Ama byle olduunda diretebilirim
de. Bauzmanlar, uzmanlklarnn tadn karmakta kararllk
gsterebilirler. Fakat ne gerei var? nnde sonunda adamdan
kadna ne, kadndan adama ne? Birbirlerine birer gemi, birer
ya bile veremedikten sonra?
19

Suyun deniz kestaneleri stnde saln. Dikenlerin du

yarlklar, titreimler...
rpertinin kime ait olduunu bilmediimiz an, suyun ya
sorgulanmaz, deniz kestanesinin de, diye yazmal bir ozan.
Ama hangisi? Bu deti kim besteleyecek, ilk adm hem cesur
ve soukkanl, hem atak ve rkek olan deti!
Kadnn yannda, ayaklarnn dibinde bir yol antas dur
maktadr. Bir yere gidiyor ya da bir yerden gelmi? Kesin bu
lunan, olduu noktada olmad. Hareket hali. Birka saniye
nce de adama bademli tavuun ok ac olduunu syledi .
Hafife dar kard minik krmz dil ucunu saa sola oy
natarak.
Ah asl tuhaf bu ite! Byk uultu durmu; garsonlar, te
kerlekli tatl masalar, girip kanlar, kalkp oturanlar, insanla
rn omuzbalarnda alan arap ieleri, getirilip gtrlen ta
baklar, hatta kafestesi muhabbet kular (canm kardeim, oda
dolusu muhabbet kuun vard senin, nasl olur da donarak
lrsn?) kesintisiz bir sessizlikte yzyor; yzerken arada sol
gun solgun camn aynasna, yaz resimlerle oras buras rtn
m olarak da yarm kolonun aynalarna arpyor.
Adam yemek listesini zaten var- olmayan, maddi arl
bulunmayan bir eyi brakr gibi, sessizlik diktatoryasna yara
r biimde brakyor masaya. Ho, hala kaamak baklarla ka
dna bakmaktadr, hatta onu birazck grnd gibi grmek
tedir de. Suda dalgalanlar yok nk .
Bu yle bir dinginlik ki kadife baklm, yle bir dinginlik
ki, kendi kendilerinin en kuytuluklarna ekilmilere bile g
ven verebilir; onlar kendi dlarna kmaya kkrtabilir; bir
cezir olay da beklenmektedir, sular ekilebilir.
te, ite, kadnn gzkapaklar yeniden yukar kalkyor.
Uyuyan gzel uyanm!
Oh, neyse, o, o olarak bile takma kirpikli deil. Masaln
nc snav da baaryla atlatlm bulunmaktadr.
Chopin balad. Ama iki el. 2 Numaral La Minr Preld,
diyelim mi? Yoksa yayllardan bir det mi olsun?

20

Adm adm bir yere giriyoruz, bir eye hazrlanyoruz. Kar

lama. Yoklaylar.
Preld yara alacak m, alacaksa ne zaman, nerede bitecek,
yeni ne balayacak, bilmiyoruz.
Ne kesecek soluumu sevgilim,
gitme...
Adam glmsyor. Kadn da.
Kaamaklar bitti. Bu lest heykelin dibine braklmaya
cak.
Epeyce yaknlarndaym. Gryorum. Duyuyorum. itiyo
rum da. Uydurmalar nerdeyse sahi ve sahih!
Rica ederim, heykelin maymun heykeli olduu sadece
siz uzaktakilerin bir yaktrmasdr. yle bir ey yok. Cho
pin' den ilk notalara kulak veriyorlar.
itiyor musunuz?
"Pekala, bademli tavuktan yemeyeceim," demektedir
adam. Gzlerini yumuack bir p gibi kapayp amakta, bil
dii, almaya, saklamaya deer ne varsa toplamakta, hepsini ii
ne doldurmaktadr. Taze ot yeili olabilir bu, hafif bir akam
esintisi, gk kzarts, gn, lokanta, sessizlik, preldn ilk nota
lar, upuzun bir sevimenin ardndan gelen serin glmseyi
olabilir. Chopin'i de Scarlatti sonatlarndan biri izleyecektir,
umudu olabilir.
Hemen ekliyor zaten:
"Sizinkini de geri gnderelim mi?"
Kadn ikinci martinisini henz imedii halde, epeyce bir
zgrle kavumu kl sesiyle diyor ki:
"Ama bakn, yemein acs baharatndan, beyaz ya da ka
rabiberinden deil; taze yeil biberinden. Bunu severseniz?"
Oh hayr, adam aznda srganotu dolamasndan hi ho
lanmaz. Bunu sanki kadn da bilmektedir, ama pek emin deil.
Belki de, az nce araya giren tler, hatta gzlerinin nnde,
burnunun dibinde ekilmi nice acl ve ackl film kareleri,
stnde irili ufakl ayak izleri brakm; o da bu izlerden tr

21

kendinden dahi kukuya decek bir duruma itilmitir. Kim bi

lebilir? Hem, durmadan d krklna uramaktansa, her eyi
havada, bir soru iareti halinde brakrsn, olur biter.
Ancak bundan honut olduum sylenemez.
"Efendim?"
Usulca ban silkeliyor: Ancak bundan honut olduum
sylenemez.
"zr dilerim, ben ..."
Duraksyor: Ah, kolay m sanyorsunuz ekip gitmek?
ok zgnm. O uaa binmeliydim.
Evet, evet, gryorum onlar; duyuyorum da. Uak, kad
nn yanndaki bo bir yerle havalanyor. briim ipi incecik bir
sz, havay delerek geiyor, diye dnmekteyim hatta. Dahas,
imdi artk ortala yalnz ikisi iin yerleen u ok deerli, o
oranda da pahal sessizlii bile paylayorum onlarla.
Ayaklarn ucuna basarak, preldn son notalarna yaklat
an' da ..
.. aklanmas gerekli her ey aklanp bitmi, artk herhan
gi bir aklama olmakszn da taze otla rtl krlklarda elele
yryebilirlermi -yryorlarm- gibi, sorgulamalardan uzak
baklarla bakyorlar birbirlerine.
Ben de bakyorum.
Bunlar resimler. Bir dizi tablo. Arada fotoraflar da var.
EROTK HAYATIMIZ sergisi. Bu, ufukta gzden silinip giden
tren fotorafn da neden koymular, ne ilgisi var? u bir ift ka
dn pabucunun ne kadar ilgisi varsa, bunun da var ite. Ama
onlar yine de kadn pabucu. Bunlar da tren yollar, ne yapalm
yani?
Evet, bakyorum. lkazda kesinlemeci bile davranabiliyo
rum. yle ya, kukuyu henz tanmadnz bir ada, beyaz
araptan rahat rahat bir yudum alarak ...
..bunun, enikonu geni boyutlarda bir ruh mesinin atla
tlmasna aday an olduundan ...
pek de emin deilim.
Ne olsa, hayli tehlikeli, ok ince bir izgide durmaktalar. Yi22

ne de birbirlerine kukuyu bilmiyora gelme, imdiyi ise unut

mama konusunda son derece destekleyici baklarla baktklar
sylenebilir.
Siz kukudan szayorsunuz, fakat yerkre ekirdeinin
soumakta olduu kesin deil ki.
Kesin grnyor.
Yok canm, daha deil! yle ise de, soumay geriletme
ansn bsbtn yitirmi deiliz herhalde. Ayrca da, ite gr
yorsunuz, henz yayoruz. Kyamet kopmad henz. Bir kur
un daha cannz delerek geebilir, Preld hemen imdi bitecek
olabilir; ardndan da Scarlatti yerine diyelim ki Rast Perevi ge
lecektir; yorumcular sazlaryla birlikte deiecektir. Her neyse,
yine de, acl tavuk nedeniyle ya da deil, birisiyle byle, tam
da byle bir an gzgze gelebilmenin, bu ilk karlamann bile
scack bir yeil dourganlna yolaacan dnyorum ben.
Kukusuz nbilgiler nedeniyle. Ayn ekilde, yine nbilgiler ne
deniyle bu taze ot yeilinin kaln bir kl tabakasyla rtlmesi
engellenebilir, diyorum. Artk yle olmaldr, yoksa nbilgiler
ne ie yarayacaktr?
yle mi, ben de diyorum ki, hayal gryorsunuz siz. Vol
kanlar patlamtr, kller hayatlarn stne kmtr ve vol
kanlar bize kller pskrtmeyi srdrecektir ve ben de ne ya
zk ki artk nme kan kk kl hayat noktalarn geri e
virmeyi renmi bulunmaktaym. nk bu kl noktalar ok
soukta snmak zere sarldnz, onsuz kaldnzda ise sizi
daha beter tecek olan kt avc kanyaklarndan baka bir
ey deildir. Yine de beni aran kl hayat noktalarna kar
yeterince iyi zrhlanabildiimi syleyemem. Sonra...
Neden sustunuz? Susmayn ltfen.
Kadn, iaret parmann ucunu usul usul masa rtsnde
gezdirmektedir; sanki bir eye hafif kulak kabartm. Adamsa,
belli belirsiz ksrdkten sonra, sormakta:
Neden sustunuz?
teki sadece ban emektedir:
Dinleyin.
23

II

Tnlar
(krgn, muzip, tiz, paral:)

Bozkrdr. Gnbahmdr.
Gen kzla delikanl, tal tulal, talana uram bir arsa
nn ortasnda dikilmektedirler. Neden sonra. Nice bahar otlak
lar geildikten sonra, demek istiyor Cumhuriyet'in ilan, gele
gele gelinen yerde, imdi burada, bu her yana dalm demir
ler, imento torbalar ortasnda, kzl gnbahmna doru omuz.
omza durmaktalar ve ilan UM UT diye barmakta...
Ah zr dilerim, demektedir kzcaz utanla, ocuklu
umda buralara oynamaya gelirdik biz. Tango, vals, rondo, ne
olursa. Gzelim aalar, gelincikler, papatyalarla dolu zmrt
imenlikler vard, orada uzakta bir ky dururdu ...
Birden susmakta, artk hi konumamaktadr. Sadece bak
makta: Bir yana briket ylm, bir yanda kirli naylon torbalar.
Biraz ikircikli, elele tutuurlar. Elleri ok scak, fakat titri
yorlar, ne tuhaf!
Birbirlerinin dilini bilmiyorlar. Ancak bunun hemen hi
nemi yok. Hibir zaman da olmad. Ayrca o an, batan bozkr
gnei ufku da, tulal, demirli, naylonlu dzl de pembe
liklere boyamaya aday grnmekte hala. Hala umulabilir. Elle
rimiz ve gzlerimiz hayat kald yerden biimleyebilir.
Gen kz gzlerini bir oyun gibi ap kapamakta, ap ka
pamakta. Her kapayp anda yeili kzllk, kzll da ar
24

bir kl tabakas rtmekte. Klrengi. (Hani elimin ve gzmn

diledii olacakt?) Klrengi.
Delikanl gece trenine binecektir. Gidecektir. Hava serinle
di, kzllk ekiliyor. Pembelik? Yok. Kl yayor.
Son saatler... Son saatler. .. Ayrltan sonra arda kalacak olan
ne sevgilim, her gnbahmnda kller altnda boulmak m?
Kzn iinden, bunu dnme, imdi dnme; imdi im
diyi dnmelisin, birbirini durmadan aran bedenlerinizin
henz bulumadm, diye gemitir, Ak an'lktr, demitir;
plmeyi beklemeden uzanp delikanly pmtr ve artk bil
mektedir bunun adamakll gl bir ruh mesinin atlatld
an olduunu. Atlatmann ise, atlatmak olduunu, baka hibir
ey demek olmadn, hibir ey! Ne olsa, bedeninde dayanl
maz bir rperti.
zr dilerim, yanlmm efendim. imdi pek emin dei
lim. Yerkre ekirdei belki de souyordur. nk baksanza,
delikanlnn ateli pleri bile sadece ikisinin de rpertilerini
oaltmaya yaramaktadr. Kzsa buna apak ad koymakta:
Gideceini biliyorum da ondan. nden bilmeyebilirdim.
Dneceim, sen cesursun, diye mrldanmaktadr delikanl
da, kk dokunularn dilinden.
Arzn merkezi sousa da, soumasa da, adamla kadn
birbirlerine ok gzel bakyorlar. Elbette sahte bir umut, ap
tal bir inanla deil, artk denmesi bile g bir dayanma
nn dilinden syleyerek. Hatta, ikisinin de aramay oktan
unuttuklar bir eyi anszn avularnn iinde buluvermekten
doan bir aknlklarnn olmas gerektiini de dnyo
rum. Fakat, apak, asl bunda yanlyorum. aknlk yok. Ne
birinde, ne tekinde. Bu bakma byle olmas gerektii iin
byledir. Vardr. Kendisidir. Kendinden baka hibir eyle
aklanamaz.
Kadn u an'da adama oranla biraz yal grnyor.
Adam da stelik ok gen deil. Ksacas, ok fazla uzaklara
ve derinlere gidilmemeli, ipleri o kadar germemeli, ama una
da mim konulmal: Kadn bazan daha yal olabiliyor, bazan
25

daha gen. Adam da bir defalna olduundan ok, ama ok

yal olabildi ki, bu da bir i inceliinin belirtisi saylabilir. im
di martinisinden bir yudum alyor. Kadehi pam1aklarnn ara
snda bir eli okar gibi tutuyor.
Hep byle yumuak msnz? Bukadar ince?
Kadn, galiba farknda bile olmadan sol elinin parmaklarn
kendi sa kolunda, bilein az yukarlarndaki sar tyler stn
de gezdirmektedir; hafif bir rpertiyle ayaa kalkm bu tyleri
usul usul yattrmaya alyor, bile denilebilir. Bu arada ban
evirmi; gzleri bir garson aranyor. Belli, isteyecek! Bana bir
martini daha ltfen. Ancak, garsonun birinin sadece kulak ucu,
yandaki st ok kalabalk aynann bo kk alanlarnda seil
mekte. Ltfen bana bir martini.
Kadnn iki hamlesi de boa gitmitir.
Erkek gerginleiyor. Yannda kendisi varken karsnn do
rudan garson aranmas, ona bir ey smarlamaya kalkmas hi
houna gitmemekte. Hibir zaman gitmedi. Tek bana lokanta
lara kma alkanl edinmesi ise balbana bir konu, byk
konu.
Bununla birlikte dayanma eilimi geerliini korumakta
dr. Y llar akyor. Hem geri, hem ileri.
Nasl olduysa, garsonlardan biri, kadnn bakndn all
m sreden biraz daha abuk grm, bir kere grm olunca
da, ister istemez ona yaklamtr: Tuzluk, biberlik, ekmek taba
, tereya, atal, bak, bardak, bir tabak dolusu da bademli ta
vuk ve salata. Daha ne istiyor imdi bu kadn?
"Bana bir martini daha getirir misiniz? Durun, u taba da
gtrn ltfen?"
"Yemeyecek misiniz?"
"Yemek istemiyorum, evet."
"Beenmediniz mi?"
Kadn bunu yantlamamtr. Ne istediini biliyor'u oynad
sanlmasn; ne istediini biliyor. Neyse ki adam da, brak ben
smarlayaym, diyen kocalardan deil. Daha dorusu, zaman
iinde kendisini her eyden sorumlu sanmamay, kendinden
26

baka herkesi kurtarmas gerektiine inanmamay, karlnda

da her eye elkoymamay renmi olabilir; kadna unu bunu
smarlayarak gzne girmeye ya da smarladklarn iki st de
receden detmeye alanlardan olmayabilir.
Ne oldu? Bir itiraznz m var? Biliyorum, arhk erkekler
kimseye bir ey smarlamak istemiyorlar, st dereceden
detseler bile. Ama iler yine de kark, baksanza:
Yaa, demek bama buyrukluum houna gidiyor? Ama sa
dece pembe puanl donumla olduum, araflarn altnda se
ninle -ayieklerinle- byle oynahm zamanlar galiba. Giyi
nikken houna gittiini hi grmemitim de; geen gn kahve
de kendime bir dondurma smarlarken ite, sana hi sevimli
grnmedim. (Bu arada rtler, battaniyeler iip snp dur
maktadr.) Evet, evet, giyinikken bama buyrukluumdan ho
landn bir kez bile grmedim kocasakal. Hadi bakalm, imdi
de glsene, gl!
Ay yapma, gdklanyorum, sakalm kopacak, yeter! Sana
baylyorum. nan giyinikken de.... Ama tabii byle, baka...
(rtlerin altnda birlikte kkrdarlar).
Adam glmsyor.
Chopin'den yeni bir para m balad? Diyelim yine pre
ld. Ama imdi 8 Numara, Fa Minr?
Glmsemesine hafif Osmanl bir szgnlk gelip yerlei
yor. yle ya, durun bakalm, belki de Chopin deil bu arhk.
Belki de Dede Efendi, Sultani Yegah il. Beste' den:
Nihan ettim seni stnemde eyy meh-pare canmsn
Benim raz- derunum sevdiim dilber nihanmsn

Ortala anszn bastran daha yaygn bir uultuya Dede

Efendi fazla dayanamayacak gibi grnmektedir. Oysa adam
karsndakini Dede Efendi'ye tutunarak da adm adm izleye
bilirdi. Hatta biraz izlemitir de:
Bir zamanlar o da kck bir kzd. imdi garsona martini
smarlyor ama, ksa orapl gnlerinde bakkal amcasndan ek27

mek isterken sesinin titrediini, pilili ksa etekerinin altna mi

nik iekli donlar giydiini gznn nne getirebilirsin. lk
ak yataa kadar uzandnda ise, delikanlnn sinesinde nihan
olmak iin yanp tututuunu, bu byk rpnla kendini
B.B.'lerden, M.M.'lerden biri gibi gstermeye de alhn. ..
Kadnn taban kaldrrken adamn yznde imdi beli
ren ok sevecen anlam garson bile ayrdetmitir kanmca. O
kadar ak.
Kap pervazna sarlm dururken be, alt yalarndayd.
Plajda, elinde bir topu eksikti. Mezecinin nnden alnrken el
leri ceket ceplerinde, ba dik, kendisi iin hibir ey beklemek
sizin babasz iki ocuunu da seve seve byten ana, heykelin
nnde brakldnda ise caddenin kk orospularndan biri.
Kadn bu bakn ayrdnda olursa, kmsendiini sanabi
lir, diye mi acaba, bir an her yanndan alayanlar gibi fkran
sevecenliini baraja alma ustal gstermi; ksacas, elini usul
ca yznden geirmitir. Yine de bu byk dalgann geride hi
iz brakmad sylenemez. Gzlerinin evresinde ho, tatl bir
glmseyiin izgileri...
Garson taba kaldnyor. Yana kayan atal ise kadn yaka
lyor; kendinden honut, boydanboya e_ksiksiz bir kii. Kk
ken bile bakkal amcasnn karsnda dili doland sylene
mez.
Bu durumda kendinden honut grnmeyen kimse yine
garson. O, memleketin her zaman muhalefette olanlar yzn
den batacana inananlardan. Bir tabak dolusu nefis bademli
tavuu az pimi, ok tuzlu, fazla biberli, sosu gevek, sevme
dim gibi bahanelerle geri evirmekte hi tereddt etmeyenler
yznden batyoruz zaten, diyor; neyse ki bu, hi deilse atal
tam zamannda yakalad.
Kadn yeniden adama dnmtr; stelik kaamak deil,
dorudan bakmakta ona; hatta, yaa evet, anlamnda bir ba ia
reti yapmaktan da alkoyamyor kendini: Grdnz m, her
ey yoluna girdi ite. kinci martinimi iebileceime inanmaya
baladm.
Bylece o da apak, tatl tatl glmsemi oluyor. Glm
serken bu sefer enesinin sol stnde, aza yakn yerinde ufa28

ck bir ukurlama beliriyor. Dede Efendi, gizli bir iekile ok

ksa bir sre, yarm tonluk belirir gibi oluyor.
Adam hernekadar kendine itiraftan kandysa da, az nce
kk krmz dil ucunu azna almak istemiti. imdi ise kendi
dil ucunu bu minik ene ukurunda dolatrma istei duymak
tadr. Hatta, tartm bize brakhrsa, diyebiliriz ki, hayli gl
duymaktadr bu istei.
"Ne dndm syleyeyim size," dedii iitilmekte ka
dnn, ene ukurunu daha da arganlatran glmseyiiyle;
bugn ok cesur olabileceimi hissediyorum.
lk iki szck kulaa pek net ulamad galiba. Utlar, neyler
fona ekilmi olsa. da, derin bir iekile balayan tmce tam an
lalamad. "Ne dndm. .. " deil de, "Ne istediimi..."
demi olamaz m? Neden olmasn?
"Ne istediimi syleyeyim size ... "
kinci bir martini.
Umutlar hazan byle abuk soluyor. Bazan da krgnlar
muziplikle ayakta kalyor.
Gzel bir mzik?
Gerekten ince bir adam. Muzipliklerini evine, kendine
saklamasn bilenlerden belki.
Ar ar yudumluyor martinisini. Her yudumun hakkn
vererek. teki, kadehin buusuna karm:
Ne istediimi syleyeyim size. Byle mi dedim?
Bir ara, adam acaba teekkr m edecek, diye tedirginleti.
Hayr beyim siz deil kadn ve kadn. Neyse ki byle bir ey ol
mad. Hem neden olsun? Ne tarlalar bahar yeili, ne ufuk boz
kr kzl, ne eski uzak ky imento torbalar, demir, ta, briket
yata, ne de ardndan her eyin klle rtlecei bir ayrlk bek
lentisi var.
Burada byle dikilip durmamzn gidii ertelemeye yarar
yok bir tanem. Gn batyor ite. imlie dnsek? Dikilmek ye
rine yanyana otursak daha yakn olunmaz m?
zr dilerim, buras bir zamanlar... Seni, gzel bir yere ge
tirdiimi sanmtm. zgnm.
29

Benim zntm sana ulaamadan ayrlmak. Ulamadan

ayrlmayalm.
Delikanl bunu der demez kzn beline sarlm, onu kendi
ne ekmitir. Sanki hep ayn eyi yineleyerek: Ulamadan ayrl
mayalm, ulamadan ayrlmayalm, seni bulmadan, yarmlk
duygusuyla gitmek istemiyorum, ayrlmayalm ulamadan!
Derken yamac kanat taknm, uarak iniyorlar. Taze yeil
otlarn stndeler artk. Trenin kalkmasna birka saat kala da
ha daha daha yakn olmalarn, tek beden kesilmelerini isteyen
delikanldr ama, ayn istek gen kzda belki onunkinden de
gl boygstermitir. Ne olsa henz btn, salam bir vazo.
Bylece, otlar hayli ezilmitir. Fakat tuhaf, ikisinde de bitmeyen

bir yarmlk duygusu, kzn aznda bir aalk. Delikanlnn eli

sveterinin altndan srtna kaym, kopay amaya alyor;

elleri ylesi titremektedir ki, baaramyor bunu; cayyor, par

maklar yine de arkadan ne doru akyor, daha daha daha ya

kn olalm diyerek sutyenli gslerde geziniyordu. Fakat gen

kz srdremeyecektir. Uzaklar:

Okadar zel, ylesi ikimize ait bir yaknl stmze dur

madan kl yadran bize dman bir gkyznn seyretmesi

hi ho deil. Olmuyor, hayr uzaklaalm ltfen.

Ama aklkta neden seviilmesin bir tanem, anlamyo

rum ... Delikanl byle bireyler mrldandktan sonra kulana

fsldamtr: ster misin?

Sahici bir karlamann deeri ne bir tarafa aittir, ne teki

nin olabilir; sahici bir karlama sahicidi diye dnd kk

kadn daha sonra, otelden karlarken. Az o kadar ac deil

artk, ama grnen grnmeyen btn dudaklar ok acyor.

Her eyin daha ince olacan ummutu.

Ayrca, insann sevgilisiyle her eyi sonuna dek eitleyebi

lecei yerin yle bir otel odas olmasnda incitici bir yan var

m. Yrtlan zardan ok da, di yaras dudaklarn acs silinmi

yormu. yleyken bile, o tr bir otel odasnda sevimenin ilki

mutlaka sonuncusu da demek olmuyormu; gen kz, klrengi

bir akamda, yalnz onun iindi bu, demi bile olsa: Bir daha
asla!
Perdeler yamur lekeliydi . lkinde. Sonralar buna ok dik-

30

kat edilecek. Hatta sevgililer kendine ait bir evi, bir kesi bulu
nanlardan seilecek, yerleik dzene gemilerden. Ama artk
bu trden zel sipariler ok bekleniyor tabii, nlerinde ekono
mik, sosyal, tarihsel ve ruhsal trl 'manialar' bulunuyor, o za
man -acelesi olanlar- sevgilinin yatakta da hocalk etmesine
kendilerinden kaamak gzyumuveriyorlar.
Pekala, otel odas olacaksa bile, perdeler, duvarlar, battani
yeler temiz olsun bari. stlerindeki lekeler yamur mu, kus
muk mu, meni lekesi mi, bilinemiyor; o zaman da hepsi birden
akn midesini bulandryor; ancak iki kiiye zel konumuyla
iyi ve gzel olabilen tek ey, en genele dnyor, diyormu
klalh olan kk kadn. Sonralar tabii: Dedim ya hayatm, bir
daha asla! O trden bir krl bir daha yaayamam. ok dikkat
etmeliyim. Cinsel hayatm korumalym.
Bununla birlikte, uzak uzak bir lkede, -oralar grmedinse
mutlaka grmelisin ekerim- ok yldzl bir otelin geni, prl
prl, lekesiz odalarndan birinde, -ah sen o toplantlar kar
mayacaktn, yapma uydularn marifetlerini bir kysndan olsun
renmek zere yalnz kamu iletiim camiasnn yeleri deil,
btn pazarlamaalarla arsa speklatrleri de dnyann her ya
nndan oraya akmlard-uzay bilginlerinden biriyle kalndn
da nihayet zgrln kantlyor ve tede, milli parkta dev
kaktsler stnde ate rengi cilal iekler ldyordu, -her
ey... Her ey... ey.. (takld, dzeltiyoruz) ... her ey... her... (hay
Allah!).... ate rengi cilal iekler ldyordu- her ey bsbtn
inciticiydi. Hatta kyaslanrsa, ilk ak gama-kedere bulanan ka
dnn 'bir daha asla!' dedii otel odasnda, orann yamur lekeli
perdelerinde incitici hibir yan yok hemen hemen. Sadece ac
ekiyor, yaralar onmuyormu. Bu da son kerte eitleyici. Sevgi
lisinin vagon penceresinde duran yznde kederin at oyuk
lar dnn bir!
Az nce kadnla adamn ilk tnlarn iitir gibi olduklar 8.
Fa Minr, oktan yedii birka farkl darbeyle ister istemez se
lam verip geri ekilmitir ve imdi sultaniyegah fasl da geri e
kilmek zorunda, nk yukarlarda, an ok yldzl tepelerin31

de ac ya da tatl, iyi ya da kt, kalnlk veya zarafet benzeri

arlklar yok, bu trden eitlenmeler bile szkonusu deil.
Aada, yoksunluklar bolluunda olabilirlik oran ok daha
yksek. Her ey olabilir. Birbirlerinin dilini bilmeyen gen kzla
delikanl, oralarda bugn deilse yarn bedenleriyle anlaabilir
ve u da olabilir: Birbirlerin i az nce tanm gvdeler, ayn hz
la ayrlabilirler birbirlerinden, aradaki ortak ac telini eit gte
ekerek, eit arlkta gererek . Bu durumda ya birbirlerine kop
mayacak biimde kenetlenir ya ok ayr dnyalara frlayabilir
ler. ok yldzl otelde, uzay bilginiyle ise gidilecek yer kalma
m; sadece azlarda bol tkrk , bacak aralarnda bol slaklk,
her gn deitirilen beyaz keten araflarda bol bol yapkan ,
tuzlu, alkol kokulu ter. Orada hibir ey korunmuyor, diyordu
dnn kk kadn, olgun bilgin bir glle.
Dorusu, uzay bilgini iin bsbtn gidilecek yer kalma

m. Btn insanlk, diyormu kocaman epikryen kahkahalar,

hindi gulu gululan arasnda , btn insanlk bilmeli ki, aya vus

lat tarihi asl burada, bu gece yazlmtr ve kaderi u sizin du

yarl gslerinize, merakl aznza, ok bekletmeden slanan

u verimli, cmert kadife kutunuza ite bu odada blanmtr.

(Bu durumda gerisi de sizin dgcnze kalyor artk.) Ah bi

linsin ki, bu yatakta attm fiekler saysnca roket frlatabilirim

daha ve siz gzelim, her at iittike, siz de u retken aznz

benim aynadaki devasa grntme yaptrp pn, (Az ok

tahmin edilebilecei gibi martinisini bekleyen kadnn gz bu

arada kolon st aynann izgileri arasnda byn svazlayan

bir erkek eline taklmtr) insanlk akna yapn bunu, yapn , i

te byle pn, benim iin alsn saten kapl, kadife kutunuz, ah

nasl da tpatp oturdu benim aile m cevheri yumuack ipek

muhafazasna, aa, aayy, bir gn, ah bir gn ay modl ile kabi

nin birbirine kenetlendiini rend iinizde, kadifem benim,

eftali tylm, rendiinizde bilin ki, aahhhh evet, evet , bilin

ki bu benim size bukadar sk kenetleniimden baka bir ey de
ildir, ohhh, bunun izimini de a rtk iiniz gerei sizin u bece
rikli elleriniz yapacak, ama yapacaksnz deil mi, sz verin, ya

pacaksnz ve o zaman, kh kh, hooo, o zaman benim bu tarihi

klcm heykelin neresine sokacaksnz ok merak ediyorum, ta-

32

rih adna bakalm bu kahraman aleti nereye nasl konduracak

snz da gelecei.. gelecek. . . geliyor, aman geliyor, geldi! .. (Ksa

bir sessizlik.) Ahh, geldi evet, kenetlenelim istiyorum yine, ca

nmcanmcanm sarl bana, ok sarl, bakn nasl yeniden dol

dum, dodum, sevinten alayacam ipeim, sevinten nasl
da frlayp ayaa kalkhk yine, seni gidi oyunbaz yaramaz, kh
kh kh, una bakn knndan syrlm da yle dik bir haner,

ahh bir haner, aferim olum sana , size teekkr ederim ok te

ekkr ederim sana yavrucuum, ne zamandr uykudayd bu
lunzr, anlaylsnz, tarih, gelecek iin bir tanem, geliyor geli

yor geliyor geliyorum evet, geldim, geldi, h, h, hh . . . di . . . te

ekkrler, teekkr. . .ler, thank you very much, thank you,

thank you my dear!
Aynann minicik bo alanlarndan birinde iki parmak, kara
bir bya hala pt pt vurmaktadr. Kadn, bir an'lk gzdei

minden sonra ban eviriyor. Bir kahkahay zor tutar gibi im

di. Gerekli gereksiz teekkr edenlerden irenmektedir, deme

yelim de, daha ok gdklanyormu gibi bir duyguya kapl

yormu galiba; en duyarl an'larnda glme buhranlarna yaka

lanabiliyormu. Ama dnyorum da, yukarlarda donuk g
m rengi dokulardan, buzul yzeyli , tuzla yaldzl gvdeler
den, kl kapl planetlerden teye gidecek yer kalmasa bile, bu

ralar o ok deerli kadife kutuyu herhangi bir tuvalet araln

da, perdeleri yamur lekeli kt bir otel odasnn gcrhl som

yas stnde falan almaktan kurtarmaktadr. Ne olsa yerkre

merkezinin soumasna kimse raz deil; souyormu, diyorlar
da .... Sen yine de unutma, yatmadan nce dilerini florinli pi
panayla frala, mor izgilisiyle evet, en iyisi o.

Uzay bilgini , oyunbaz yaramazndan honut kald kadar

hayattan da honuttur. Arkasnda yumurta kfesi yok ya, slak

gulu gulular arasnda nkteyi de ihmale yanamamakta, be

nim inebileceim tek ukur kadnlk ukurudur heykelciler ve
grafikiler kraliesi! demektedir hatta ve gzkara dalmhr o
kuyuya . Bu durumda kadn da kendinden honut kalmas ge
rektiini dnm. Kadife kutusunun kapan yalnzca ken
di isteiyle ve istedii zaman ap zgrln kantlamaya-

33

cak myd? te buyrun! Naslm? Duygu olmadan, iin iine

dnce, inan birlii, his mis karmadan da ortalk sele s

me boulabiliyormu pekala; erkeklerin her zaman, her fr

satta yaptklar alelade bir ey. lk aknda dnce birlii be

den birliinden nce geliyordu da ne oluyordu? Ayrca, trenin

ardndan da o kadar ac ekmek, telin ucunu, btn titreimleri

srekli alglayacak biimde sk skya tutmak gerekmiyormu;

onlar yaparsa, biz de yaparz; stelik delikanlda ne an, ne

inan kalm diyorlar, byle yukarlarda, okyldzlarda dola

yormu; o halde ite buyrun, aydnlk, gzel bir oda, ite mis
gibi kolal keten araflar, ite prl prl bir banyo, ite difr

am, ite dimacunu! Yaasn kadnln! Ah hayr, artk canm

sizi hi ekmiyor uzay bilginciim . Benimkisi biraz meraktan
d. By, by. . .

Bylece uluslararas bilimsel toplantlarda da yeni bir ey

renmi bulunuyordu. Bu yeni bilgiyle, hi beklemedii halde,

bir eit eitlik duygusu bile edinmi. Ancak, istek boygsterdi
inde kendini denetim altnda tutmay da. Uzay bilginine thank
you'larla ...
Hem zaten bylesi birka kez denenecek kadar meraka de

er bir ey de deilmi. Durmadan byn okayan- bir erkei

nekadar merak edersin, sorarm sana?
Peki boylmek?
Boylmeye gelince; o da ksa boylulara kalsn. Onlarn

alanna girmeyelim . (nk ne olsa, uzay bilginiyle olunan ge

ceden edindii bilgiyi antasna yerletirirken ksa boylar safn
dan orta boylar safna terfi etmi bulunuyordu.)
Perdeler lekeli olabilir, ama ilk ak lekesizdir.
(Onu boan sadece kl.)
Safl geri getiremezsin.
Ak renilir, seks yaplr.
fdenetim salanabilir. Ancak bu idenetim demokratiklii

bir yana kor da, kiiyi ortadan kaldracak bir despotluk edinirse
ne olur?

Bir masal gibi sevgilim, yllar yllar sonra gzel bir otel
odas daha olabilir; fakat iinde sen bulunmalsn, donuk g-

34

m rengi gvdesiyle tarihe saplanm hanerine hayran bir

uzay bilgini deil!
Chopin'in Preld' gerilemi, Sultaniyegah burnunun ucu
nu gstermi olabilir ama, usta parmaklarn dokunularyla Sa
tie' den bir piyano paras neeli, cesur admlarla ilerlemektedir.
Henz belli bir sreklilik kazanamam tnlamalar, kendini
belli belirsiz duyuran dokunular. ..
Kadn bir a n uzanp elini adamn masada duran eli stne
koymak, parmaklarn oradaki ince kumral kllarda dolatrmak
istei duymuyor mu acaba?
Duyuyormu: Kendi byn okayan parmaklar hem eki

yor buna beni, hem mthi itiyor. Artk oraya bakmyorum,

kendi kendimle kalmak. . .

Adam d a dilini kadnn ene ukuru nda tys lk doku

nularla gezdirdiini dlemekle yetiniyor olmal.

Bylece, ikisi de masann birer ucunda, yle uslu uslu otur

maktalar. Birbirine kaamak dedike rperen baklarda bile

belli oranda bir idenetimin izleri okunmakta.

Yemeini bitiren herkes hemen bir sigara yakmaktadr. Ha

valandrma almyor deil, ama yine d e duman buradaki her

insan incecik klrengi tl bir perdeyle tekinden ayryor.

Baka bir masada iki kadn oturmu, beyaz arap yudumlu

yorlar.

"Martininiz, efendim."
Kadn ban eiyor, nne konulan kadehe bakyor. Souk,
buulu.
Yerkre ekirdei souyormu, dendiini iittiinde, uzay
bilginini aynalarda pmek reetesini uygulamadk da ondan
herhalde, diye glmtr. Ozon tabakasnn delinii de bu yz
den olmal; saadet zincirini koparmamzdan, bylece de uzayn
dengesini bozmamzdan . . .

35

Giderek daha ok glmektedir: Artk insanlk lanetle ana

cak byk tarihi an'mz!.
Gryorsunuz, diyordu, bedenlerimizden nce dnecek
nekadar ok eyimiz var. Ozon tabakamz var mesela...
nanszsnz?
Neye?
Aka.
Yoo, ak severim aslnda, yani bedenim de sever. Ama ar
tk kayp eyalar ksmnda arayalm onu.
Klara Krmendi, piyanoda iki sarsc vuru yapmakta, Sul
taniyegah bsbtn yerle yeksan olmaktadr.
Adam kulak kabartyor; mrldanan kadn: Kusur tekba
na bende olmayabilir. Uzay bilgininin yapma uydular aracl
yla dnyaya postalad saadet zincirinin kopmasnda du
daklarmla aynalar arasna girenin de pay byk. O sensin, ne
itir! zel merdivenini kurmu, yine mahzenine inmek istiyor
sun. Bu gece inme, iyi deilim, desem, hissiyatn zedeleniyor;
yalnz, terkedilmi erkei oynuyorsun; kskanlk bunalmlar
na dyor, rak stne arap iiyor, sonra da kusuy_?rsun.
Dokunular biraz sreklilik kazanmtr,. ama bir iszs,
bir yakn gibi. Yine de kesilmeye aday.

36

III

Dokunular
(hafif, gizli/atak:)

Kadn, martini kadehini elinde tutmakta. miyor. Adamn

yemek listesini kararl bir hareketle yana itiini grmekte, sonra
da, hemen hemen bir fslday gibi onun:
"kiniz snyor," dediini iitmektedir.
Silkiniyor:
-"Ah, evet..."
Yine de imeden kadehini yavaa masaya brakyor.
Sanki biri piyano tularna dokunmakta. Poulenc ya da bu
sefer artk Satie'den bir para balayacakm sanlyor, ama ilk
notalar yaylarak bitmitir.
Tren oktan uzaklaa. Vagon penceresinde kederle delik
deik duran yz bsbtn silindi. Uzay bilgini sonuta kendin
den ok honuttu ya, trendeki delikanl hi de yle grnme
mekteydi. Tam kart, ne yaptm da bir yrei bukadar acta
bildim, diyen bir hali vard.
Bilmiyor musun sahi?
Hayr.
Seni hibir zaman geri gndermeyeceklerini ta batan bili
yordun?
Tenin ars ok glyd.
37

nan hi piman olmadm sevgilim, sadece zledim, seni

hep zledim.

Bende kalan ise hep perondaki o kskn yzn. Beni bana

sulu klan yzn.
Adam, ne tueler, ne iniltiler, ne de sulamalar dinlemeye
ve kendini sulamaya gelmitir buraya. Kendine gvenini yitir
menin tam eiindeyken bir martini imeye, martini hatrna da
hafif bir eyler yemeye girmitir. imdi de martinisini yudumla
makta.
Yine de hala u, dilini kadnn sol enesindeki ukurlukta
dolatrma istei. Oysa karsndaki artk glmsemiyor. Az n
ce "Ah evet," derken de glmsemedi. Sadece parmaklarnda
engellemeye alt bir kprt. Krmendi'ymi de, piyano al
may artk reddediyormu gib i . . .
Ona fsldamal m?
Bir tanem, btn sorun senin ne isteyip ne istemediini tam
olarak bilememem. Parmaklarn tenimin stnde dolatrmak
tan holanyor musun, holanmyor musun, bilemem. Bir defa
snda, ldryorum, diyorsun; bir baka sefer elimin stndeki
kllara bile demenin iini buz gibi ettiini sylyorsun. Aka
da sylemiyorsun, gvdenin diliyle yle demeye getiriyorsun.
Artk oyunlara snmak, onlarn iine kamak da yok; ok cid
diletik. Siyah ve beyaz olduk; renkler tekler ve iftlerden iba
ret. Tekler ve iftler; yorumlama ve zmlemeyle, bir sonuca
varma abalaryla geip giden geceler; hi yaamadan lmeler,
hi sevimeden yorulmalar; ne hakkmz var, diye sora sora, na

sl olur da o kadar duyarsz kalabiliriz ki, diye diye duyarlkla

rmz trpleyerek; ac ekiyorlar, ac ekiyorlar, ac ekiyoruz,

onlar unutabilecek edepsizlerden olsak neyse; deiliz ite, o an

lamda cesur da deiliz zaten, diye diye. . . Fakat, biliyor musun,
azm beni dinlemiyor, karnm zil alyor, d ilim rahat durmu
yor, uzun sred ir uyuup kalm hcrelerime kan hcum edi

yor, nasl farknda olmazsn? Bizi nasl unutursun? Yoksa far

knda msn? Farkndasn da, onlar unutacak myz peki, diye,
ikence ekenleri ikenceden kurtaramadan ikimize de ikence

38

mi ediyorsun? kence ediyorsun, evet! Unuttun mu, bizi unu

tanlar, bizi yok sayanlar, bugn yok sayanlar, hayah unuttu
ranlar ve unutanlar unuttun mu? Herkes herkesi unuttu sevgi
lim, anmsamyor musun? En ok imdi yorum bitanem, st
beni.
Bu kanc sonbahar, kimsenin kimseyi stmad.
stelik yatlyor. Hep yatlyor.
Poulenc'le Satie'nin piyano paralarna baylyorum.
Bu hangi bahar?
Televizyonu kapatamaz msn? Poulenc mi dinleyeceiz,
yoksa u hem ok matru hem ok kara bykly m?
lle de bir seim yapmak zorunda deilsin. Hayatn iki tane

ise iki tanedir.

ki hayatla baa kamam, bir tane istiyorum.

Garsonlardan biri adama yaklamhr. Ona yemek seimini

yapp yapmadn sormakta. Adam ise ksaca:

"Daha sonra," diye yantlyor onu.

Garson, ince klrengi perdeyi dalgalandrarak uzaklayor.

Yine ikisi iin deerli olan sessizlik.
tr:

Neden sonra kad n, iekie benzer hafif bir sesle soracak"Yemeinize engel olmadm ya?"
Adam da, biraz dili dolanarak:
"Yo, hayr," diye yantlayacaktr onu; hemen de geri ekile

cektir.

Gzlerinde belirgin bir ar m var, kadna m yle ge

liyor? Galiba ak bir ar bu.
Aslnda o k bir yantt. Kadnn ene ukuruyla farknda

bile olmadan yapt arya, adamn usulca geri ekilerek far

knda bile olmadan verdii olumlu yant.
O zaman kadnn iinde bir kmlt boygstermi olabilir:

Fevkalade! Henz uramad ama, kente gelmeden nce otelde,

telefonla bir oda ayrtmtr. Duvarlarn, perdelerin, battaniye

39

ve yerlerin olabilecei kadar kucaklayc olduunu bildii bir

otelde. Yataklar rahat, dz renk araflar her gn deitirilir.

Piyano tularna vurularda tereddt, yerini ak bir telaa

brakm grnmektedir.

Nekadar ok otel, pansiyon odasnda nekadar ok zaman

yalnz kalm. Birka sefer dnda, hep yalnz. Evliliinin ilk

yllarn saymayalm. Kocas tarafndan taplan bir kadnn ilk

evlilik yllarnda otel odalarna ilikin tek anlam, srekli bir bo

alm halidir. Dediklerine gre, ilk akndan alrcasna sevi

yormu kocasn. Onu hep istiyormu.

la!

Erkek zaten doymak bilmemektedir: Kollarma gel hadi, atTerbiyeli kpek, hemen atlyormu.
Yine gel, hop!
Yine geliyorum, yk yk yk yk!..
Bir kez uyarlmaya grsn,
gen kadn da bitmeyen
bir orgazma yakalandn anlar.
Hem neden yalan sylesin ki, bunda da honutsuz kalna

cak bir yan bulmaz. Sadece uyku saatleri birbirine karm, ara
da bir deniz kysna indiinde ise afyonlanm bir hali varm.

Fakat erkekii kartal kanatlarn grkemle rpyor, yreklen

dirici:

Unutma, tatildeyiz.
Evet, tatil...
Oteli sevdin deil mi?
Ucunda ayrlk olmadktan sonra ...
O halde: Srekli gidilir.

yi otelse iyisinde,
ktyse ktsnde.
Burada da m?
Ama bitanem, ne nemi var, tatildeyiz.

40

Bu sefer bir ky kahvesi stndeki odada seviiyorlarm.

Tahtalar gcrdyormu. Alttaki adamlar jandarmaya iki deli
kanl m yakalatmlar, ne olmu? Adamlardan biri, yakalattk
lar genlerden birinin akman istemi ille, bende hatra kal
sn memleketimi koruyuuma karlk, demi; elindeydi, gr
dn m, -ah ben bu akma tanyorum,- hayatnn en byk
ganimetiymi gibi bakyordu mavi plastikten akmaa.
Neden suratn ask hayatm?
Hibir zaman aada, kahvedekiler kadar yiit olamaya
caksn, akma kapan kyl gibi memleketini sevemeyeceksin
de ondan. Ben onu istiyorum.
Buyur git yavrum, git de pyorum diye boynunu koparsn.
Ben boynumun kopmasn istiyorum ...
Eh peki, bekle...
..... deyip deyip yatakta kkrdamalar: Yoo, glmeyelim,
glme, yine karacaz bak. Ne nce, ne sonra olmal, tamam
m?
Yine de kendilerini tutamayarak, mavi akmak, mavi ak
mak, deyip deyip glerlermi. Hi deilse sonuta, yer yatana
bitkin ve kskn serilip kalana dein.
Erkei asl doyuma ulatran, yanbandakini her istedi
inde uyarabilmesiymi. Yeter ki o, dokunmasna izin versin.
Fakat gen kadn, bu dokunulardan holand kadar, he
men hemen ayn oranda, fazla ans olmasa da, odalarda yalnz,
yapayalnz kalmaktan da holanmaktadr; kendisi byle syle
miti. Demiti ki, sonra aaya ay imeye inmitik, kyllerle
jandarmalar iki delikanly nasl yakaladklarn anlattlar ite,
btn kahve halkn neelendirdiler. O gn, ya gebe kaldysam,
diye ok korktum.
Yeniden gece bastrnca, tahtalar stne atlm il tede, yer
artk gcrdamasn diye, kendine dokunan kocasndan uzakla
yor, usulca yana ekiliyor, bir gcrt aadakilerle kendisi ara
snda hemen iliki kuracak, diye telalanyor. Ama gen adam
diretiyor tabii: Beni sevmiyor musun?
Sevmiyorum.

41

stemiyor musun?
stemiyorum.
Yaa, demek bakasn istiyorsun?
Evet, mavi akma alan istiyorum.
Hayr hayr, seni istiyorum,
seni istiyorum!
Fakat bana dokunma,
imdi dokunma!
Beni bu gece gebe brakma.
Kalkp iltenin kysna oturmu: Nerede yayoruz, biliyor

musun?

Erkek de onu ensesinden gdklam: Bilmez olur muyum,

kye benzemez bir kyn, kahveye benzemez bir kahvesinin,

st kata benzemez bir st katndaki odaya benzemez odasnn

yataa benzemez yatanda . . .

Glyorlard, iitmediniz mi? Kahvedekiler bile iitti.

Hatta evlilik czdanlar yoksa, ertesi gece stlerine bi r baskn
yapmay nerenler de oldu. Bilmiyor musunuz sahi?

teki, ya gekince olan kyl,

sen akma aldn, ben d e
yeni damadn aletini istiyorum bakn haa,
diye tutturmu.
Kocam, iin akaya gelir yan olmadn anlayp, buradan
abuk gidelim, diyordu.

MAV UVALDIZ Kadn Hareketi Dernei yeleri, en ok

bu son noktay alkladlar. Gen kadnsa, o kadar ok sevime

den sz atktan sonra erkeini istiyor hale geldiini gizlemek
durumunda.

Nasl m? Hemen bir sigara yakm, dili, hi istemed ii hal

de, sigarann kaygan filtre ucunda slak slak dnmeye bala
m; utanp hemen nndeki tablaya bastrm sigarasn .
Sakin ol, sakin ol. Bir ey yok. Geti. Geti . . .

42

Kadn, adamn martini zeytinini dudanda dolatrna

bakmaktadr. Krdann ucundaki zeytin tanesini azna atsa

m, atmasa m, karar veremiyormu gibi duruuna . . .

Bana kalrsa adam byle bir e y yaptnn ayrmnda deil.

Zeytini dudaklarnda belli bir devinimle gezdirmesi daha ok,
dilini kadnn ene ukurunda dolatrma isteini nlemeye a
lmaktan, diye d nmekteyim hala. Kadnn ise, byle av ve
avc, avc ve av konumlarnda dakikalarn akp gidiinden te
dirgin olduunu sanyorum . Kalan martinisini bir yudumda

iip bitiriyor. Grne gre, baka bir yemek de smarlamaya

cak. Kalkmaya hazr, hem de karsndakiyle birlikte. yle bir

kararllkta grnyor.

Ama ya bu sahici karlamalardan biri deilse? Ya darda

rlplak kalr da fazlasyla rse?

Bundan rkmedii sylenemez. Bununla birlikte, onun il

kazdaki kararl, aa fazla vurulmam kararllktaki kk

hareketiyle birlikte karsndaki de birden kendini denetleye

memi; unuttuu bir eyi anmsam, ua, treni, bir eyi kaa
cakm gibi zeytin tanesini evecenlikle tablaya brakmak iste

mi, brakrken de nndeki martini kadehini devi rivermitir.

te imdi de onu dorultmaya almakta, ama kadn elini

onun eli stne koyveriyor:

"Brakn ..."

"zgnm," diyor adam, acemi bir yeniyetmenin utanga

l ile, "zgnm, masay kirlettim . . . "
Elinin stnde kumral kllarn ayaklandran kadifeden do
kunular, sonra ayn kadifeden bir ses:
"Brakn, garson temizler."
ellolar balyor; kulaklarda uultular.
Kadn elini hafife yana kaydrmaktadr: Hayr, onun elini
birlikte olalm diye tutma dm. Hatta, elimin onun eli stnde

ne aradna epeyce ardm. Okamak m, yle mi, usul usul

oka3m m? Evet, belki, olabilir. Hem kendime i tiraftan kana-

43

cak deilim; byle oluvermi olmasndan honut kaldm bile

syleyebilirim. ok honut kaldm ve tutup ekmediim halde,
kalm, oteldeki odama gidelim, birlikte olalm, sizi istiyorum,

demi gibiydim hemen hemen. yle ya, daha ak olmak gere

kirse, ya sesimle, ya tenimin kokusu, rperileriyle ya da so

uktan tir tir titreyen yreimin yakarlaryla, hatta kimbilir

belki sadece ene ukurumla bir arda bulunduum kesin.

Yzn hafife camdan yana dndrmtr; oradaki sol

gun glgelere snmakta.
Fakat adam da diyebilirdi ki, kusura bakmayn, karm evde

beni bekler. Ya d a diyebilirdi ki, zgnm, ama imdi nemli

bir i toplantsnda bulunmak zorundaym; fiyat artlar konu

sunda hayatmz bakmndan ok nemli deerlendirmeler. . .
Bunlar deilse bile, bunlara benzer yle b i r eyler gevele

yebilirdi: Benim iin hakikaten byk ansszlk efend im. Keke

daha rahat bir zamanda karlasaydk, lakin imdi ua ka
rrsam Dou'da vermem gereken dersi verememi olurum; bu

da gerek rencilerime, gerek niversiteme, gerekse ilime, bili

me, lkeme, vatana, vatanma ve btn insanla kar ilenmi

byk bir crm, gerek bir ihanet demektir. Ne yaparsnz ki
bizler grev ve ideal uruna ahsi zevklerimizden feragat et

mek durumundayz ve sizi temin ederim ki, kardm bu de

erli frsat hayatmn en byk kayplarndan biri addedecek,
tesellisini de bilim, grev akmda bulacam. (Tam ayrlacak-

ken, allklar geen bir hayvan hrtsyla kadna yanap, ko

lunu son cmlesine elik edecek biimde gizlice imdikleyebilir,
hatta bu imdikleme srasnda, dnnce seni yeniden nerede

bulabilirim, yavrum? diye sorabilir de. Kendisine bylece lzu

mundan fazla deer biip anlayl davrand mz da sylenebi
lir. Bunun en kestirme yolu, hem iki arada bir derede kadnla

yatlmas, hem soluk solua gidilen yerde, azizim karnn biri

bana fena asld, ama yzvermedim tabii, denmesidir.)

Onlarsa, karlkl herhangi bir inciticilikten, rahatsz edici

her tr kalnlktan u zak, elleri masann stnde yanyana, yle

ce durmakta lar. Salt i titreimlerle yaanabilir bir dokunma

duygusunu tadyorlar belki. Adamn dudaklar belli belirsiz

44

aralanyor. Kadnsa, teki elinin iaret parman usulca kendi

azna gtryor, kk bir 'susun' iareti yapyor.
Konumayalm, olur mu?
Konumuyorlar.
(Bilseydi ki adam, srekli kar alhnda bir yrekle yabanc
bir otel odasnda yapayalnz nasl snlr, lemiyordum, diye
cek; az nce yakaland rkntnn telayla karsndakini
hemen susmaya armazd, deil mi?)
Su, kayalara tutunmu iki deniz kestanesi stnde yumu
ak salnlarla gidip gelmekte, piyano tularna dokunularn
yerini ardan ara ello ve kemanlar almaktadr.
Balarn evirip dar bakyorlar.
lest.
Ekimin solgun prlhl . Saldrgan olmayan aydnlk.
Yzleri camn aynasnda bulanp ldayarak, rtnp alarak yansyor.

45

IV

Gezintiler
(dalgal, yumuak:)

Solgun prltl ekim gitgide glgelenip incelmekte, kv

rmlar, izgiler gri bir mavilikte erimektedir. Deiken prlt.
Kadn, odann kapsn ayor; giriyorlar.
Kapy adam kapatyor.
Deiken n titreimleri onlar peine takm gtrmekte,

sesleri istendii kla sokmakta, yer ye_r bsbtn silmekte,

szleri bile pek ender seilir klmaktadr. rnekse, camdan d

ar bakarken kadnn "Bu benim en sevdiim aydnlk," dedi

ini yanndaki bile iitmemiti r. Ancak, deniz kestaneleri di

kenli duyargalarn tmyle da uzatm; suyun okad pr

tkl esmer kabuklarda titreimler; byle ite, o kabuklardan

beklenmedik canllk belirtileri boygstermitir.

Camn aynasnda dalgalanlar.

Yrtc, saldrgan olmayan aydnlk, otel odasnn bzgleri

d e, etekucu ssleri de hi abartlmam gms mavilikteki
perdelerinden ieri szlmekte.
Geni bir oda. Okayan ho bir serinlik.
Kadn, yata geip pencereye doru birka adm a tyor.
Tertemiz perdeler. stlerinde en kk bir yamur lekesi,
tek sigara yan bulunmamas ona beklediinden te bir rahat

lama d uygusu veriyor.

46

Belki de adamn verdii bir rahatlk bu. nk o da ardn

dan birka adm atm, keke daha uygun bir zamanda karla
saydk, hay Allah! dememi olmas biryana, u an ensesine lk
bir esintiye benzer pckler kondurmaktad r. Sesi de nefesi gi
bi lk bir esinti.
"Bu benim en sevdiim k; stmavisi aydnlk. .. "
Kadn, bunu iitmi olmaktan hem akn, hem ok honut,
ban evirmeden glmsyor. Bedeninde rpertiler.
Adam, ellerini onun hibir yerine dokund urmakszn, hep
ayn, herhangi bir saldrganl bulunmayan yumuack p
lerle pyor ensesinden:

Biliyor musunuz, ayn yerdeyiz.

Kadn, pleri arasnda adamn byle bir ey fsldadn

iitir gibi oluyor; gzlerini usulca kapatyor. Ekim stne

ayn duyguyu paylayor olmalarn yeterince sevindirici bul

duundan belki, ayn otelde oda ayrtm olmalar stne her
hangi bir ey sylememeyi seiyor. In perdelerden szl

biraz daha houna gidiyor. Ensesine varla yok aras deen du

daklarn pleri de. Bununla birlikte adamdan uzaklayor;
yatan ayakucuna gidip orada duruyor; yz yine pencereden
yana dnk, bedenin gergin tellerinde titreimlerle:
"Gece olmamas daha iyi ... " diyor sadece.
Cama yansmalarn seilebilir belirginlikle klansa, darda,

kartondan oyuncak bir kenttir.

Odaya yaylan okayc mavi n onlara dsel bir ortam

hazrlad sylenebilir. Byle bir ortam, zlemlerini kkrtyor
olabilir.
Kadn, imdi karsnda, ayn aydnlk iinde, fakat kendi
kendisinin glgesinde duran adamn yzne, baklarna yayl
m eski fotoraflar solgunluunu gryor; bu yzn gitgide si
likleip yok olaca rkntsne kaplyor; karsndakinin ger
ekliinden bile kukuya dyor, ona dokunma duygusuna
yakalanyor. Parmaklar eli stndeki seyrek kumral kllara
demi miydi?

47

Ya da belki adam iin ayn ey oluyor: Karsnda eski fo

toraflar solgunluuyla duran kadnn, az nce ensesinden p

t kadn orannda gerek olup olmadn bilmek iin nle

nemez bir istek duyuyor; uzanyor, yana gevecik sarkm du
ran sa elini alyor onun.
Evet, ite dokunuyorum. Parmak ularn tutuyorum.
Varsnz. Buradasnz.
Elini tuttuu kiinin gerekliinden tr bir gnl borcu

duyuyor sanki. Parmak ularnn kendi avcuna doru ilerleyi

inden de . nk ite, eli incelikle yukar kaldryor, eski val

yeler benzeri, yo benzeri deil, tam onlardan biri olarak bu elin

stne soylu iki pck konduruyor. yle iki pck ki, diz

km de, karsndakinin ayaklarnn ucuna birer beyaz gl

brakyor bile denilebilir.

Bukadar bir yceltilme sonucu kadnn mahcubiyete ura

d ya da zarafetin bu derecesini yabanclayp geri ekildii sa

nlr, ama deil. O, elini adama zaten ayn doal incelikle brak
m bulunuyordu -sezilen kardan gelme istein kendi istei

mize evrilii- ve gerei kadar brakyor. Sonra da belli belirsiz

geri ekiliyor: Tadn tad kamasn.

Erik tabandaki eriklerin en irisini en sona saklayan kk

kz. Bu kz, btn iri eriklerini yedikten sonra, son kk erii

ni de yemi bitirmi bulunan olana bakyordu . Daha dorusu

bir olana, bir iri eriine. Erikleri batan paylamlar, iki ayr

tabaa koymulard. imdi sona kalan tek iri eriini tek bana
yiyemiyordu ama. Onu tek bana yesin diye tutkunu olduu

olana veremiyordu da . Biraz beklemi, sonra dudaklar titreye

rek, neden benden nce bitirdin sanki? demiti . Olanck kz

dan da mutsuzdu: Keke akl etseydim, keke sona iri bir erik
de ben alkoysaydm!
Kk kz , onun m utsuzluunun kendi zverisiyle sona

ereceine inansayd verirdi eriini. Oysa sezgisi, dengenin bir

kez bozulduunu sylyordu ona; uyumun zedelendiini. . .
Kadnn biraz geri ekilmesi adam tedirgin etmitir: Neden
uzaklat?

48

Geri bu uzaklama srasnda ayaklarnn ucuna braklm

iki beyaz gl ezilmemi, yerlerde srklenmemekte, tam kar

t, kadn tarafndan alnm, elin ayasnda dinlendirilmektedir,

fakat geri ekilen bir bedendir; gsleri, kollan, bacaklar, kar

n, kalalaryla bir beden. Uzaklatka arganlaan, argan

latka ise oalp aynlaan bedenler. . . Adam soluunu tut

mu:
Bense onun byle, imdi olduu gibi tek kalmasn diliyo

rum.

Yatl okulundan hafta sonlar knca, bykleri de, kk

leri de; imanlar da, sskalar da; evleri de, sokaklar da ve si
nemalar ve kzlar birbirinin hep ayn eylermi gibi gryor
mu; yle diyordu: Kollar kollar, bacaklar bacaklar; hele ayak
lar, ayaklar ve azlar, kmes hayvanlarnn gagalar gibi dur
madan bir eyler a ttran azlar, burunlar sonra, byklar, sa

kallar, salar, saaklar, bacalar, kaldrm talar, yine ayaklar ve

duvarlar, yine duvarlar ve yine d udaklar ve bacaklar ve bacak

aralar ve kan ve balgam. nsan gvdeleri aynlayor, kimliksiz

likte saydamlap mideleri, barsaklar, bbrekleri, idrar torba
larn grltl biimde ibandayken gsteriyormu; yalnzca
beyinler, gizli titreimlerini bile ele vermeksizin mthi bir du
rallkta oluyormu. Suyun okad bir deniz kestanesinin kal
ker kabuundaki rpertilerden de yoksun, bir yumak kire ta.
Byle sylyordu.
En ok krlardan holanmaktaydm, diye srdrmekteydi;

krlardan, kelebeklerden. zellikle kelebekler. . . Onlarn kollar

nn, bacaklarnn, grnr biimde az ve burunlarnn olma
mas, yalnzca kanatlarnn olmas, ieklerin de petallerinin ol
mas yalnzca ve renkli gbeciklerinin olmas, iinde kirli torba
lar barndrmayan gbeciklerinin olmas ite, bana sonsuz bir
hafiflik duygusu veriyordu. Hemen hemen uuyorum, nefis bir
ey bu, sert engellere arpmakszn stmavisi enginlerde sz
lyorum.
Byle, kemiksiz klksz bir sesle anlatmt.
nsanlarn midesiz, barsaksz, azsz olmalarn dn-

49

myorum tabii, bunlarn daha az gzebatar olmalarn, daha

ok gzebatar yerlerinin beyinleri ve duygular, duyargalar ol
malarn dnyorum. Enginlerde kanat rpmak iin bar
saklarn arlnn ne kmamasn. . .
Bir kanat rp hrhsna dnyor. Kadn ak pak keten
araflar stne uzanvermi gryor. Hemen hemen kemiksiz
veya beyaz gl, bir ba ve sap olarak kendini usul bir akla yu
kar, yastklara doru ekiyor sanki. Hrh, araftaki bu kay
tan kyor. Salar yastkta dalyor. Petaller. . . Adam, yataa
serilen bu petaller arasnda nihayet minicik, renki bir iek g
becii semi olmal; nk, igdsel bir kayla o da kadnn

yanna uzanveriyor.

Hi deilse ayakkablarn karsalard!

ikisi de tatl tatl glerek ayn an'da ayakkablarn yata

n ayakucuna dryorlar. Sonra da adamn ceketini kadn

alyor, kadnn bluzunu adam. Ellerindekileri ne yapacaklarn,

nereye koyacaklarn bilememeleri beklemedikleri bir utanga
lktan olabilir, ama en duyarl an' da araya giren bu al rpnn
verdii tatsz duygudan da olabilir.

nk garson her an gelebilir, masay silebilir, yemekle ve

rilmesi gerekirken kadnn ikinci martinisi yZ:nden geciktiril
mi, ama smarland iin mutlak verilecek olan beyaz arab

getirebilir. Karda oturan bir baka kadn adama dikkatli dik

katli bakabilir ya da yetikince bir olan ieri dalp, anne ne bu

hal? diyebilir.

Ama galiba pek de yle deil. Dtan bakanlar iin sorun

olan ve sorun olacak olan ne varsa onlarn sorunu deil. Bulu
malarnda, varla yok aras dokunularnda bir kopukluk, bir
yeniden havaya girme abas alglanmyor.
Ayrdnda bile olmadan soyunmular. Henz anadan do
ma deillerse de, birbirlerinin tenlerinde dokunulmay, pl

meyi, tannmay bekleyen saysz duyarlk noktalar bulabile

cek kadar soyunmular.

Kadn adama hem ok tandk, hem hi deil. Ellerine soru

lursa, ite gvdenin bildik kvrmlan, yumuak engebeler, imli

50

ovalar; buralardan gemek, bir dzlkte soluklanmak, sonra

oradan kanat rpmak; yeniden havalanp bir tepecie konmak,
derken bayr aa inmek, inerken bir kuzuya sarlmak, onu
nemli kara burnundan pmek. . .
Kadn burnundan pyor. ok kk b i r burun deil
bu, slak da deil, ne de kara. Fakat verdii tat, hi tanmad
kadar byk. Ayrca, imdi gsnn seyrek kllar arasn
da gezinen parmaklar, parmak ular da birer parmak olarak
ona tand k geliyor, ancak bu dokunular hemen hi bildik
deil; adama elkoymuyor, elkoymak biryana stnde arlk
adna ne varsa hepsini ortadan kaldryor, avularnn iin
den bir ty benzeri enginlere doru brakveriyor sonra.
Adam kendisinin usul, yencecik kanat rplarn iitiyor
nerdeyse; kulaklarn eski, yumuak bir kuzey ninnisi doldu
ruyor. Byle, srekli bir kanat rpla bu kadnn parmak u
larndan havalan.
Havalan, anszn, nereden geldii belirsiz tuhaf bir ses

blmekte, adam bo bulunup irkilince yznde gerek zaman

bulmaya degin sorularla dolu bir anlam belirmektedir.

lk defa birlikte olduumuz lest, kaamak sevitii

miz hani, buluup da dokunamadmz, hibir yere ulaama

dmz lest, anmsyor musun, odan byle yumuak bir
aydnlktayd. Senin odan. Yatana uzanmhk, kaamam

zn yata. Hi rselenmemi parmaklarn henz fazla kalnla

mam tenimde, henz sertlememi gs kllarmda gezini
yordu. Esrikleiyordum, ama utanlarm, seni boynunun biraz
altndan pmeye bile yreklenemeyilerim . . . Bu nedenle de ke
diba desenli araflarnla elenilerim. Kedibalarnn ardna

snarak yol alabilirdim ancak. Sonuta, minicik gslerin

den biri avcumdayd ite. te orada gvercin yrei gibi rp

nyor, duyuyorum. Fakat ben bundan te nereye gitmem gerek
tiini bilmiyor, sana hala u kedibalarnn ne komik eyler ol
duunu sylyordum. stlerimize atlp her yanmz hrmalaya

caklar, gzlerimizi oyacaklar, bir yerlerimizi koparacaklar, diyor

dum. Dokunulmaz bireye dokunmutum, kedilerin alacaklar

d. En ol da organm koparp almalarndan korktuumu sana

51

sylemiyordum tabii; bunu sylememek iin, amma matrak b

yklan var, deyip durdum. Bunlarn hibiri senin kedine benze

miyor evet, dedin krk bir sesle ve biz artk dakikalarca kediler
den konutuk, unuttun mu? Benim kedim, sokaklarn kedileri,
eve kedi almana izin vermedikleri iin yatak araflarnda sev
diin kediler, sonra havlulara, fanilalara, gmleklere, ocuk oda

larnn perdelik kumalarna resmedilmi, patilere dikilmi, be

bek beiklerine, kartpostallara da izilmi kedilerden, hep onlar
dan konumadk m rpnan gsn avcumda solana kadar?
Kadnn gslerine dokunmak iin gl bir istek duyu
yor. Neredeyse bu gsleri hrpalamaya yatkn bir istek, ama

belki henz sutyeninde tutuklu bulunduklarndan bu ona is

tenmedii bir kapy zorlama olacakm gibi geliyor. Oysa daha

imdiden, henz hi dokunmamken de, gslerden birini

avularndan birinin iinde hissetmemi miydi? Olgun, dolgun,
lk bir yumuaklkta, bsbtn uyann elevermeye hazr.

Kadnlarn duyarl olmayan hibir noktalan yoktur, diye

biliyormu. Bir ara, eksiklik korkusuyla bu konuda birok kitap

okumu.

Yznden tuhaf bir glmseyi geiyor: Kadnlarn duyar

l olmayan hibir noktalar yoktur, diye biliyorum, ama bu bil

gim hibir zaman gereklere yakn dmedi, onlara uygun gel
medi. Bu nedenle her kezinde yeni duyarlk noktalar arayp

durdum.

Ancak u an bir nsezi, yanndakinin bedeninden, hemen

her hcresinden kendi hcrelerine bir elektrik akm gibi akp

duran tatl fsltlar, her eyin uygun biimde, doallkla yolala

can sylyor adama. Kadnn gs ularna dokunsa hi

hrpalamadan, oburlukla aslmadan onlara, sadece belli belirsiz
dokunsa, orada mine iekleri aacak, iler ldayacak .

Az nceki an'lk garip ses yznden ya da deil, balang

taki yrhc istek durulmu; imdi doal serpilii rseleyecek
herhangi bir atlmdan uzak durmaktadr.
Donuk gkyznde kular kanat rpmakta.
Kadn biraz yan dnm, adamn yzn camdaki yans-

52

masnda neredeyse btn ayrntlaryla bulmaya alarak bak

yor; ksack bir sre, hem bakyor, hem de kula kirite:
"Bir kedi miyavlamas iittiniz mi?"
Adam ancak o zaman varla yok aras karlkl dokunula
rn onlara iinde rahat yrnecek geni koridorlar atna g
venmi olabilir; nk ite, bir yansma stne den ikinci bir
yansma olarak yanndakini btn gvdesiyle kendine ekip a
buk abuk:
"Hayr," demektedir. "Benim iittiim daha ok, bir kuun
kanat rplar...
Birbirlerine bakmadan, ipeksi glmsyorlar.
Susmaktalar.
"

Hafife anaforlanan sudaki narin yosun paralar. Gvdele

ri kk salnlarla birbirine deip alyor.
Kadn adam ene altndan pyor.
Adam, iinde bir erimeyle:
Ah, elbet bu kedi miyavlamasndan ok daha iyi, demekte
dir. Yznde o an muzipleen glmseme, sesinde gizemli bir
fsltya dnyor sonra:
Size o kadar ok ey anlatmak istiyorum ki .
Konumakszn.
Evet, konumakszn.
Dokunularla...
Dokunularla, evet.
Yayl sazlarn kararl tnlar,
ar ve dokunakl.
Kadnn nefesi adamn boynunda dolanyor, bir elinin par
maklar onun plak omuzlarnda geziniyor. ok gemeden de
ayn el kendi srtna gidiyor, gslerini yar yarya rten kk
beyaz sutyenin kancasn zyor.
Kendini dokunulara aday. Onuru, zlemleri, kadnlna
saygs, ondan honutluu, eitlenmenin gzellii, tentesi bu53

lumalar, tenii yeni araylar; ne altta olu, ne ste k ... Hep

sinin ilkazdaki sesi ve sz olan gsleri btnyle akta,
ak ve yanndakinin tenini onlarla buluyor imdi . Omuzlarn
daki ince asklardan syrlarak adamn stne eiliyor; meme
ular kumral kllara belli belirsiz deilerle geziniyor; gezindii
yerlerde kk halkalar iziyor. Bu arada adamn da bir parma
onun dudaklarnda dolaarak dolat yerde grnmez hal
kalar brakyor. stekli ve isteklendirici olduu kadar, dnen
bir parmak:
Sevimeye o kadar susamtm ki, sen olmusun bakas ol
mu, hi farketmeyecekti; ok atm. Demir parmakln te ya
nnda ise annen duruyordu. Gzm onu stndekilerden soyu
yor, bir kere, bir kere daha soyuyor, ellerim memelerini avulu
yordu. Demir kafes ite asl o zaman gerekliydi benim iin. An
nenin gvdesinde herhangi bir yerine gerekten desem, onu
altma alabilirdim. Bizi ayran parmaklklara teekkr borlu
muyum, deil miyim?
On yllk bir tutukluluktan sonra stne ktm karma
asl anlatmak istediim buydu benim, demiti bir g::.
Kadn, gs ularyla yapt gezintisine ara veriyor; ada
mn yanbana gevek bir kendini brakla uzanyor. Onun do
kunularna btn noktalaryla ak. Yznde incecik bir sevin
prlts seiliyor. Bu, yanndakinin pantolonundan hemen hi
sezdirmeksizin kurtuluundan olabilir tabii; beyaz stne belli
belirsiz incecik izgili klotunu henz alkoymu bulunmasn
dan da olabilir; her eyin sonuna bir an nce varma acelesi gs
termemesinden, herhangi bir saldrya gemeksizin kendini u
ince uultulu gezintinin hazzna brakna gnl borcu duyma
sndan ya da sadece onun da yznde seilen tls sevin g
lmsemesinden olabilir.
Adam, parmak ucuyla kadnn dudaklarnda izdii ufak
emberleri durdurup kendi dudaklarn onun bir omzuna de
dirmekle yetiniyor.

54

Kuzey ninnisi bir ton ykselmi, uultu bir ton daha incel
mitir.
Tuhaf ama, ikisi de ayn an' da:
"Evet, ah evet ite..." diye fsldamlardr.
ki ku birlikte havalanmtr.
Notalar birbirine eklenmektedir.
Gerekd bir durum yok. Buradasnz. Buradayz. Gvde
nize dokunuyorum. Her dokunula iimin kular kanat rp
yor, havalanyoruz.
Dudaklarn kadnn omuzbanda gezdiriyor; omuzla g
s arasndaki yumuack knhdan pyor onu. Bu aydnlk
ta tenin donuk bir prlts var. Ayrca, omuzlarda belli belirsiz
sarmtrak gne illeri. Donuk zemini ldatan yaldzlar; boy
nunda birka izgi, glgeli blgeler; gslerse az nceki dikey
gergin, ahlgan biimlerini datm, imdi yatay, usulca iki ya
na, koltukaltlarna doru akm. Adam, avuilerini onlarn s
tne dediriyor, oradan usul usul aalara doru iniyor; par
makular klotlu orabn belazndan birazck ieri szl
yor, ok deil, birka santim; orada duruyor.
Kk bir soluk alp veri:
Beklediim gibi. Karn hafif kk, fakat derisi trampet ben
zeri gerilmi deil.
Artan bir sevinle rperiyor adamn teni: Yanmdaki ar
diriliin, her eit sivriliin actclndan arndrlm bir gv
de. kntlar rktclklerinden trplenmi, kasl$lar, geri
liler zamann bilgelii altnda yumuam.
Apak anlald gibi adam bu geveklii sevmekte. Sert
lik ve gerginliklerle ilikilerini koparm olmas, hatta belki yal
nzca bu, dokunduu gvdeden ince derin tatlar derlemesine
yetebiliyor. (Zeytini geri brak, dilini kadnn ene ukurunda
dolatrmak istemesi...)
Kadn da, teninden te ruhunda sevin ldamalaryla par
maklarn yanndakinin boynundan omuzlarna, oradan kol
stlerine kaydryor; koltukaltlarna iniyor: Her ey nekadar
uyumlu, hafif. Tepeler nasl bir eimle uzanp gidiyor, koyaklar
55

lk. Knndan ekilmi kllar, atlan naralar, batan, oyan sng

ular yok.
Adamn karnn, karnaltm okuyor. Sonra yzst dn
yor, gevek.
Adam, enseyi rten bir tutam sa yana ekiyor, dudaklar
scak plerle enseden yana, yukarlara kyor, kadnn kula
n aranyor; alevlenen diliyle dokunuyor kulan btn evre
sine, iinde, dnda dolayor; sonra yumuack kulakmemesini
azna alyor.
D deil, gerek evet.
Domenico Scarlatti, asl imdi balad.
Keman ve klavsen iin sonat.
Ona soracam, karmda duran, cama bakan kadna:
Mzik seviyor musunuz?
Byle sormayacam. Sadece syleyeceim:
Mzik seviyorsunuz.
Evet.

Kulakmemesini emiyor.
Ahh, otlaklarda koardk.
Ballbaba toplayalm m ocuklar?
Byk olanlar glrler: Evet, evet, eveeeet tabii, topla
yalm ballbaba, kadnbal.
Bsbtn glerler.
Ben ne yapacam? Ne demeye getirdiklerini bilmiyordum,
ama sevgilimle ilk defa kt bir otel odasnda nihayet sevitii
mizde, elime boza kvamnda bir sv deince kadnbaln da,
erkekbaln da kefetmi oldum. Gittiime seviniyordum, ama
gittiim iin deil inann, kadmbalna karn bir trl bulua
madmz iin. Fakat size bunlardan sz amamalym. Tan
myoruz.

56

Sizi tanmyorum ki, diye mrldanmakta enginlerde kanat

rparken.
"yle mi?" demekte kadn da derin bir rpertiye yakalanm.
Ama kulaklarnzdan pmlm var.
Azlarndan belli belirsiz kk birer kahkaha frlayver
mitir. kisini de derlenip toplanmaya aran iki kk kahka
ha. Zaten yle yapmaktalar.
Kadn, parmak ularn adamn kalalarnda gezdiriyor:
Demek pmlnz var?
Adam, kulakmemesini brakm, dilini akaa doru gt
ryor.
Evet, ama tad deiik. Hi tatmadm kadar iyi...
Filmdeki kadn, her eyi grdm, diyordu, anmsyor mu
sunuz, ben her eyi grdm.
Erkek de, hibir eyi unutmadm, diyordu.
yle mi diyordu? Sanrm bunu imdi siz sylyorsunuz.
yi ki tanmyorum sizi. Bilinmedik, ezberlenmedik bir eylerin
kalm olmas, ikili ilikilerde demek istiyorum, anmamlk,
anmazlk .. almazlk.. bunun tad ...
Kadnn dili dolanmaktadr. Yakaland gzel derin i bay
gnl onu btn adlandrmalardan, tariflerden hzla uzakla
hrmakta.
Tam da byle bir yan baygnln kucandayken adamn iit
tii klavsen sesi giderek bir iniltiye dnmyor muydu acaba? Bu
bir an onu irkilbnedi mi? Kollarndaki neredeyse balayacak:
Onlar yakalabnlar, bunu nasl bilmezden gelirsin? Arka
dalarmz unutup da benimle sevimeye nasl dalarsn byle?
Ben unutmadm. Unutamam da!
te imdi ban hzla itecek, kendisini plerden kurtara
cak, kalkp yatan kysna oturacak; o kadar duyarsz myz,
diye alayacak.
Adam dilini akaktan yeniden kulakmemesine doru indi57

riyor, azna alyor, srmadan, incitmeden uzun sre aznda

tutuyor, onu dinliyor. nk konukan bir kulakmemesi bu.

Ona, istediiniz kadar tadabilirsiniz, diyor. Ben de holanyo

rum, diyor. Sizi itmeyeceim hayr, diyor. Sonra da soluunu
tutup adamn fsltlarn dinliyor.
Kemann yay tellerde kesiksiz kaymakta, klavsen yantla

maktadr.

Neden sonra kadn hafife kayyor, yan dnyor; adamn

ban elleri arasna alyor, biraz aa ekiyor; yanan gs

lerine dayyor, dudaklarn salarna gmyor.
Dinliyorlar.
Birbirlerini iitiyorlar.

Hibir eyi unutmuyorsak, bizi, imdiyi, bu zaman da

unutmayalm. Bu gzel oda mziini unutmayalm; direniini

alglarn . . .

"Evet," d emektedir adamn sesi,

iir hns veren bir "evet."
Kadn yine yumuak geili bir durum deiiklii yarat

makta. Eli, yanndakinin kalalarn rten klotu syirrnaya ba

lamtr. Adam da yass kalasn usulca kaldnp klotun bacak

larndan syrlmasna yardmc olmaktadr. Kadnn klotlu o

rab ise hala bacaklarnda, rtnn kvrmlar arasndan seile

biliyor; orabn gne yan bir rengi var. imdi ondan syrl

mann devinimi balyor; kadnn eli orabnn bel lastiine gi

diyor. Fakat adam bu eli orada tutuyor, bekletiyor. Bylece ken
dini daha derin hazlara doru srklerken kadn da bir kere

daha sevindiriyor, denilebilir. Karlap derinlemesine bulutu

um bu kii, dokunularn gizinden, bu gizi ar ar zmek
ten de tatlar derleyecek, diyen bir sevin.
Adamn eli, bir onaylama belirtisi gibi kamn stnde dur

durduu eli usulca skyor, sonra onu avcunda okuyor. Kadn

sa, ban yastktan biraz kaldrm, boynunu uzatm, adam
gzkapaklarndan hafife pyor:
Dernek sizi gtrecek kalkmakta olan bir tren yok?

58

"Evet."
Bu iirli hny veren azn st dudann sol kysndaki
stl kahve kk et benini de tam o an semitir kadn. Gz
kapaklarn pmekten dnen dudaklarn oraya dedirmek iin
gl bir istek duymaktadr. Bu ben sanki daha nce yoktu,
imdi yataktayken belirdi.
Garsonun bir tepsi stnde arap iesiyle kendilerine
doru gelmekte olduunu adam ne zaman semiti peki? O en
tatl glmsemesiyle glmseyerek:
"Yemei beenmediiniz iin cezalandrlyorsunuz" de
memi miydi? "Ge de kalsa, tek bana da olsa, bu arab ie
ceksiniz galiba?''
Kendisi de ayn garsonu st yazlarla dolu aynann baka
bir kk alanndaki yansmasndan seer gibi olmutu, ama
onu hi grmemi olmay yeleyip ban hemen evirivermiti.
Adama bakmyor, ancak onu gryordu, iitiyordu. Ayn tatl
glmseyile:
"yle mi?" dedi galiba. Demedi mi?
"Evet," dedi adam da; iir dolu bir "evet."
Garson da, tepsi stndeki arap iesi de gzlerinden si
linmi, bu kez nden ve azyla deil, parmaklaryla kadnn
teki kulakmemesini bulmaktadr.
Bir yontu ustasnn mermere dokunuu, onu yoklay gi
bi dokunuyor oraya. Keman ve klavsen seslerini izleyerek,
ba ve iaret parmaklar arasnda kadife yumuakln duyu
yor.
Kalc anlam kazanabilecek mermer bu ite, diyor keman.
te odann okayan stmavisi aydnl.
Klavsen neredeyse sarslyor. Kadnn bedenine byk bir
dalga yaylyor; kendini bu dalgaya brakrken: Korkma, de
mektedir sanki, korkma. Klalt olmak yok.
te odann stmavisi okayc aydnl. te dudaklar
onun. Dudakst beni ite. Birlikteyiz. Birbirimizin tenlerinde
geziniyoruz.
Yumuak. Hafif sallanhl.
59

ok iyi.
ok ok iyi.
Daha iyi.
Adam, avcundaki eli, kuun tylerini okar gibi okamak
tadr. Dudaklar kadnn dudaklarn aramakta.
pyorlar. Uzunca bir sre. lerinde eriyilerle.
Keman ve klavsen birlikte ykselmektedir.
Sular da.
Yosunlar topluca salnmakta, incecik, tys ular deniz
kestanelerinin duyargalarna demektedir.

60

Gei
(kesintili, titrek:)

Adam, biri drtm gibi belli belirsiz sramh:

"Bir ey mi sylediniz?"
"Daha iyi," diyordum.
Karsndakinin plerle sevin iekleri am yz hala
o tatl glmseyiinde. Neden irkilmiti o halde?
Garson oktan gelip gitmemi miydi? Masay silmemi
miydi, devirdii martini kadehinden tr kirlenen masay?
Kadnn nne bir ie beyaz arap brakal ok olmam my
d? Camn soluk aynasnda ekiller kmldanmaktayd. Ama ar
tk epeydir oraya bakmamaktalar, orada deiller. Bir odann
stmavisi aydnlna yerletiler.
Parmak ularn yeniden kadnn omuzlarnda, boynunda
dolahryor. Ama imdi daha aalara inmeyi ya istemiyor, ya
buna yreklenemiyor.
Kadn, soluu kesik, bekliyor. Adamn dudaklar boynu
nun hemen btn noktalarna tek tek demekte. Fakat, bu bile
onu bir an iine dt tutukluktan kurtarma benzemiyor.
Mzik gerilemi, belki bsbtn susmu.
Adamn i sesi titrek:
Sevimelerimiz hep yarm kalyor. En duyarl noktas hep
mi deiiyordu, yoksa ben hibir zaman bulamadm m o nok
tay? Belki de byle bir nokta yoktu.
61

Usul usul okad elle birlikte kendisininkini de getirip

kadnn gsnde kenetliyor, orada dinlenmeye brakyor im
di.
Deniz kestanelerini rten gelgitli suyun yzey titreimle
rinde dtaki esintiler kadar iteki gl devinimlerin de pay
yok mu acaba? D uyarlar basknlat oranda ie ekilen o
gizli g kayna. Zaman zaman drten, sratan? ..
Telefon kesik kesik nlamaktadr.
Kesik kesik almyormu, srekli ve yksek perdeden n
lyormu.
Yine de ne adam, ne kadn almaca doru en ufak bir hare
kette bulunmakta ... Bunun yerine, grld gibi, yepyeni
gl bir ahlmla gslerini gslerine, karnlarn karnlar
na skc yaphryorlar; bir duraksamay altetmeye, bir kesinti
yi yenmeye alrcasna sarlyorlar birbirlerine. Kadn adamn
dudaklarndan stste pyor. Adam, dil ucunun isteklendirici
bir hareketiyle kadndan onu azna almasn diliyor sanki ve
dilei beklediinden te bir hazla gerekleiyor. Sonra da ken
disi, oburlukla deil, iyi bir az tadmas olarak dudaklr ara
sndan azna kayan dil ucunun tadna baklyor.
Telefon zili son birka kez daha nlamtr.
Adam da, son bir kez ve ok uzaktan iitiyor bu sesi. Dilin
azdan usulca geri ekildii bir aralkta ise, yani neden sonra,
hemen hemen fslhyla soruyor:
Bir ey iittiniz mi?
Evet, diyor kadn da, sesinde tereyanda erimi taze pey
nir kvamyla, evet; sizi.
O zaman adam, dudaklarndaki cokulu rpnlar doru
dan onun bedenine aktaryor:
ittiimi daha iyi anlatacak bir ey bulursam, sylerim.
Yepyeni bir para, uultularla, grkemli bir balang yap
yor.
Telefonun zili durmak bilmiyordu. Srekli alyordu.
62

Amasak olmaz m, demim ona.

Amasak olmaz, dedi. Haber vereceklerdi. Onlar eve almamz, burada saklamamz gffekiyor.
Hemen giyinmek zorunda deilsin ki?
Giyinmezsem nasl yatr:m karcm?
Gen koca telefona, evet, anladm, buradayz evet, bekliyo
ruz, oldu, tamam . . . derken giyindi. Gen kadn da kasklarnn
szsn tayarak. Aslarak. Aslmlar. Giyindi. Bir hastaneye,
ameliyata, bir tutukevine, yeillikli baheler dnda nereleri
varsa hep oralara srklenerek. Menekelerin, gl kokularnn
dna, dna, btn kanat rplarn, teninin, kendisinin d
na ...
Geldiler. Drt gen. Altydlar, ikisi eksik. Geldiler. Hep
si, sarldklarn bile anlamakszn birbirlerine sarlp ayrld
lar. Hayr canm, merak edeck bir ey yok, tabii burda kala
caksnz, ya nerede? Bakalm gitmeniz gerektii zamana ka
dar.
lk karlamadaki kucaklmma, kucaklamalar dnda ar
tk kimse birbirine dokunmad. Yanaklara birer scak pck
bile kondurulmadan, gerginlikle. Bekleyi.
Asl bu ak, en gzel birliktelik, diye gemitir gen ada
- mm iinden. Kadn, kasklarndaki sancy bastrm, hi yok
mua getirmitir. Birbirlerinden bir an' da kopma utkusu, byle
bir vnle ...
Bunun d a bir ak olmasna, zdenetimlerinin karsnda
gururla, saygyla eilmesine karn gen kocann nndeki ka
barkln bir trl snmedi. anlalyordu; darack evde alt
kii, banyo tuvalet kaplarnda birbirlerine arpyor, mutfakta,
kap aralklarnda gizlice karsnn memesini skyordu. O da
kocasna:
Bu gizli dokunulardan ireniyorum, demi.
Ama, diyesi kocas da gzlerinde sahtekar bir ltyla,
-sahtekarlk tanm kadmnd- kimbilir daha ka ay kadn yz
grmeyecek bu gen insanlar nnde dikkatli davranmalyz;
onlara eriemeyecekleri bir cieri -meyveyi, bile demeyi akl
edemeyerek evet, cieri, diyerek- gsterip geri ekmenin insan
ca olacan dnmyorsun herhalde? Anlay hazinemizi ku63

rutmamalyz. Kars ise, nemli, verimli kadnlk hazinesinin

kupkuru kesildii an' da ite, kap aralarnda memelerimi im
diklemenden ireniyorum, diye hayknvermi.
Odann hafif glgeler edindii stmavisi aydnlnda sevi
enler ne zil iittiler, ne kadnn ln. Onlarn iittii, usul
titreimler, ardan balayp cokuya doru yol alan ten melo
dileri. Kesintisiz, uyumlu.
Gen kadn da neden sonra, anlayl olmam gerek, diyor
du.
Biz hep anlayl olduk sevgilim, olmadk m?
Evet, diyordu teki de, kendimize saygmz kaybetme
dik.
Bakalarnn da saygsn kazandk, kazanmadk m?
(Delikanllar yer yataklarnda uyuyorlarm,
ok yorgunlarm.)
Bak ite, onlarn da saygsn kazandk,
kazanmadk m?
Ne kazandk, demitin?
Onlarn hepsinin, diyorum da ..
herkesin sevgisini kazandk, saygsn yani.
(Gen koca, dorudan karsnn
iki baca arasna girmek istiyormu,
fakat arhk ok sayg kazanm biri olarak
idenetimini yeniden yardma arm.
Bylece kendine daha da fazla
ycelik duygular edinmi olabilir.
Bir zveri kahramandr,
bir zgei yldz, bir, bir... )
Uzun szn ksas, kestirip atyor:
Vicdarn rahat.
Kars da:
Evet, yle, demektedir. Vicdan koltuklarmz ok rahat.
Vicdan deklerimiz de. yi ki krediyle satyorlard da alabildik.

64

Bence yine de daha gven verici bir yerde yaamalyz, byle

borlan borlan . . .
Ne demek yani? Nasl gven dolu bir yer?
(yle ya, syle bakalm kk hanm, nasl gven dolu bir
yermi bu, yle bir yer mi varm? Eer analk rahminin dn
daysan, tamam! Bir elin yada, bir elin balda gven dolu yer
yoktur artk. )
Ona kalrsa gen kadn
ok alaka davranyordu.
u sylediklerine bakn hele bir:
Sadece seviirken, baka hibir zaman deil, sadece ikimiz
seviirken kendimiz olabileceimiz bir yer, demek istiyorum.
Kesilmeden, doranmadan birbirimizi tanyabileceimiz bir
yer, anladn m ?
(Yant yok. Ancak kocann yznde iri bir kmseme b
cei. )
Plak izik. Kemanlar, piyanolar czrtlar takrtlar arasnda
lmekte, fakat kadn inatla srdrmekte (niyeyse? ) :
Anladn m? Kendimiz olabileceimiz bir yer. Bu hakk ka
zanmadk m?
Hakk m dedin?
(Surattaki bcek yzlerce yavruluyor ve her yavru an'nda
iri bir dman bcek oluyordu. Efendim, delikanllardan biri
nin ad Hakk imi de, kocann dili ondan byle zld, diye
anlatt bakalar. Artk o kadarn da sanmyorum ya, anlatanla
rn yalancsym: )
Hakk dedin, Hakk dedin, Hakk dedin! Benim yatamda
elin Hakk'sn saykladn. Hakk orada uyuyor, ben hurdaym,
hurda olan benim, ben, ben! ..
Sen yoksun, demi kadn da. Ben de yokum. Hiibirimiz
youz.
Kendimize saygmz yok,
gvenimiz yok, stmavisi
yok! . .
Sonra da:
65

Ku pkuruyum, diye alamaya balamasn m?

Mehmet Akif Ersoy'u kazandk ya, diyesiymi Hakk da.

O gn unutursak, bugn ok gzel bir gn. Kadn y

rekli olabileceini hissediyor, erkek iirli bir sesle onun kula

na ho eyler fsldyor. Perdelerin ardndan vuran k, g
ne hafife yer deitirmesine karn oday hala dingin, iki
gvdenin birbirini tam anlamyla tanmasna izin verecek g
venli stmavisi bir aydnlkla dolduruyor. Plaklar yeni. Ke
manlar, allegro.
Adam, kadnn avuilerini pyor, sonra bileklerini; kar
nn karnna bastryor; plerine kk bir ara verip parmak
larn onun salarnda dolatryor; alna den bir tutam yuka
r kaldrrken soruyor.

"Neden, yazk, dediniz?"

Kadn enesini yukar kaldryor, plen avcunu kendi a
zna gtryor, orada adamn pcn pyor:
"Yoo hayr, yazk, demedim. Yakn, diyordum." Mzik ne
kadar yakn. . .
Adam hafife gzkapaklarn indiriyQr, maviliklerde yzyor, bu sesi iine ekiyor sanki:
Ne? Nedir o kadar yakn olan?
Kanatlarnz.
"A, evet! .."
Kanatlarnzn, enginlerde szlrken de bylesi y aknm
da olmas, bylesi okayc, gven verici . ..
Ama ben, kanatlar usul usul tenime vuran sizsiniz, diyor
dum .
A, evet, diyor kadn da hi armadan. Adamn ban ye
niden avular arasna alyor, yastn stnde yzn kendi
yzne doru eviriyor. Glmsyorlar. Daha ok gzileri g1 yor.
Adamn dil ucu, hi kanmazca bir kez daha kadnn ene
ukurundan balayarak ene altna kayyor. Usta bir kemanc66

nn yay teller stnde nasl kayarsa, yle. Kadn da, bunu daha
martini zeytinini dudaklarnda gezdirirken yapmak istiyordu,
diye dnyor galiba; tenini saran tende daha derinlemesine
yerleebilecei kuytuluklar aranyor.
Aranyor, evet tabii, aranyor ama, bir sava muhabiri nasl
btnyle sevimeye verebilir kendini?
Neden vermesin ki? Hayatn o yan baka, bu yan baka.
Ne olsa, en azndan boaldktan sonra menisinde cesetler
yzyordur.
Bunu da nereden karyorsunuz?
Dnyann iklimi deiiyor da. Kuzey snyor, gney sou
yor.
Eh evet, birtakm deiiklikler var. Arzn ekirdei souyor
aslnda mesela ...
Emin misiniz?
Neden?
Hayatn o yannn baka, bu yannn baka olduundan?
ocuk musunuz, hem de nasl! Onu gein, stelik cinayetler, lmler, kan, iddet cinsel gc artrr, istei krkler.
Yaaa? Neyse ki sorun sadece cinsellik deil.
Elbette cinsellik! Siz ne sanyorsunuz? Savalar olacak da,
sava muhabirleri olmayacak m sanyorsunuz? Meninizde ce
setler yzerse de yzer! in iyi yan da bu zaten, hem savala
rn, hem sava muhabirlerinin olmas!..
Fakat yle ya, adamn dili kadnn ene ukurunda gezinir
ken sanki btn ordular, hepsi "Devam, devam!" demektedir.
Devam, devam, ara verme, devam et, devam!.
Elektrogitarlar patlamtr. No Love Make War Topluluu
lk la:
don't give up! don't give up!
Delenda est Carthago!
(Patlayan belki de elektrogitarlar deildir, nk kadn
BEN HER EY GRDM demekte, tenine dokunduu ekik
67

gzl erkein nnden yanm cesetler gemektedir. SEN H

BR EY GRMEDN. Burunlarda yank et, kemik, kl ve ak

kokusu.)
Kadnla adam, kulaklarna biri bir eyler fsldam gibi du
ruyorlar. Birbirlerinden bsbtn kopmakszn, kk kk

soluklanarak dinliyorlar. Fsltlar sryor: Devam, devam . Ya

kn deileri, dokunular bize unutturan her yl, her ay, her

gn ve her eye kar devam . Bizim yerimize mektuplarmz

kucaklayp pen sevgililerimiz iin, bizim tenimiz yerine kanl
gmleklerimizi koklayanlar iin, devam...
Burunlarda yank ve kan kokular, kulaklarda ise dokunak
l esintiler brakarak uzaklap yaklaan, yaklap uzaklaan f
sldaylar, bir eit yaprak hrts .
Darda rzgar m kt, ne oldu?
Elektrogitarlarn abartl "don't give up!" lklar bu fsl

tlar, kemanlarn gaml iniltilerini bastrmaktadr sanlabilir,

ama pek de yle grnmyor.
Kadn imdi gitgide snen gitar sesine kulak kabarhn:
"Siz de iitiyorsunuz, deil mi?" diye sormaktadr adama.

Adam da ban yukar aa sevimli sevimli sallayarak

yle yantlamakta onu:
"Vazgeme, devam . . . Yani alnan para, buydu yanlmyor
sam."
Szlerine dikkat etmemiim, "nekadar yaknd" oysa az nce.
"Neden, yazk, dediniz?"
"Yazk, demedim, hayr." Mzik nekadar yaknd oysa,
"yakn" diyordum.
Tenlerinin dokunuunu yeniden duymaya balamlardr.
Adam parmaklarnn ucunu klotlu orabn bel lastiinden
birazck ieri sokmu, kadnn beliyle kuyruk sokumu arasn
okuyor.
Vazgeme, devam. Kadn, demek buydu ' arknn szleri?

68

diyemeyecek kadar yeni i erimelerine tutulmutur. Bu nedenle

yalnzca tmcesinin sonunu syleyebilmekte:
"Vaz m getiniz?"
Adamn eli az daha aalara, kalalara doru inmekteyken buulanm sesi:
"Neden?" diye sormaktadr.
Kadn ise kk bir kz kkrdayyla glmekte:
"Acl tavuktan ... "
Bunu der demez orapl bacaklarndan birini kvryor, di
zini yanndakinin iki baca arasna sokuyor, skca yerletiri
yor o dizi oraya. Adam da bu arada, bir delikanl glyle,
"ey" demektedir, "aslnda ... " Fakat arky dnelim, devam,
vazgeme, diyen arky ...
Kadn dizini bulunduu noktada usul usul oynatyor. De
nizin suyu yosunlu kayalar yalyor; deniz kestaneleri suyla bir
alp bir rtnyor; diz hareketi de buna d enk bir ivme kaza
nyor.
Kann demi tiniz, sekizinin de mi diz yerinden kopmutu
bacaklar?
Ya o ocuklar! Btn kemikleri krlm; ikisinin kafatasn
da birer delik ve kan eli.
Bir sava gzlemcisi seviirken bunlar unutabilir mi sizce?
At vuran adamn da vurduu at unutamad biliniyor.
Atn gz hep ona bakar, nereye gitse onu izlermi d e...
Evet... mrboyu.
Fakat tekiler, onlar? Onlar hangi ah vurdular?
Onlar vurulan atlar. Gzleri stmzde olanlar.
Bir sigara imek istiyorum.
Bana da ver.
Konyak da ister misin?
Konyak, vokta, sert bir ey. Ne olursa olur. . . im yor.

69

Giyiniyor musun?
Evet. Giyinsem iyi olacak.
Haklsn, tad yok. (Sarl bana ruhum, yorum.)
Ellerini yanndakinin omuzlarnda, boynunda, gsnde
dolatrarak:
ok tatlsnz, diyor kadn. Scak ve tatl. Bir erkek teninin
bukadar yumuak, byle ipeksi olabileceini dnemezdim.
Bu, n yumuaklndan olabilir, diyor adam da, biraz
utanga; orap lastiini belden aa hafife kaydryor.
Hep sevielim olur mu? Her noktanza dokunmak, her nok
tanz pmek istiyorum. Demek, demek. ..
Dizini bacaklar arasndan ekiyor, orabn kalalarndan
aa yava yava syrlna yardmc olmak istiyor. Elleri oy
luklara, dizlere, bacaklara doru birlikte kayyor, derken par
maklar birbirine kenetleniyor ve imdi kim kimi okuyor; her
kes kendi kendinin bacaklarnda, k arnnda, belinde mi gezini
yor, pek belli olamyor. Ancak hazzn sa diplerini ince ince ter
lettii seilebilir.
Yerkre ekirdei souyormu, diyorlar.
Buna inanmamz iin bir neden var m?
Kuzey Kutbu da snyormu.
Grdnz m?
Yerkre merkezi souduu iin snyormu.
akay seviyorsunuz. (Bir an.} Bana kalrsa, souyan her e
yi sizin nefesiniz styor.
Nefesiniz .. scack.
Ruhum akta kalmad iin.
Kadnla adam, kenetlenmi parmaklarla birbirlerine alevli
pckler armaan ediyorlar. Bu arada kadn, kk kala ha
reketleriyle de orabn ayaklarndan btnyle syrlmasn
salyor; bota kalan eli ise, gvdesini btnyle kendisininki
ne yaptrm adamn srtn buluyor; parmaklan omurga ke
mii stnde yukardan aa, aadan yukar gidip geliyor:

70

Gerekten grdnz m o ocuklar?

kisinin ka fatasnda birer delik vard.
Bileklerini tala krdklarn da m grdnz?
O zaman gzlerimi kapamtm.
Benim karlatm kadnsa, ltfen hayatm dinleyin, dedi.
ok ackldr. Bu ackl hayatn bir film olmasn istiyormu da.
nce babas ok kazanl bir sat yapm bu hayat stnden,
sonra kocas biraz daha kazanl bir i yapm mrnde tek bir
temizliki, tek bir ah, tek bir amarc, tek bir skk dikiki,
tek bir metres tutmadan, bir kere bile geneleve gitmeden; daha
sonra olu ok kazanl bir i yapm, selam da syleyin anne
me, sandn sepetini satsn da .. diye diye; ondan sonra da to
runlar her eyi yok pahasna kapatmlar. Torunun olu sonu
ta, kaldrn bu bunan leini buradan, diyerekten belediyeye
bavurmu. Ben de zaten kendisini belediye p kamyonu s
tnde grmtm; rastlamamz byle oldu. Bir yn soan pa
tates kabuu, rk kereviz sap, yumurta kabuu, deterjan ku
tusu, amar suyu iesi, toz yuma, ul ve aput, sklm por
takal kabuu halinde oradan bana sesleniyor, hi ak yapmadm,
hayatm film yapn, hayatm film yapn, diye haykryordu!
Adam, omurga kemikleri tek tek okanrken bacann biri
. ni kad mm bacana hafif hafif srtyor:
Sonra o filmi yapmlar m?
Yapmlar. Ortaya ok elenceli bir ey km. Kadn ka
dnlarevine kapatmlar, orada bulak ykam. Daha organize
bir ykama hali ...
Sava filmlerini de ok elenceli ekiyorlar.
Nasl yani?
Yani ayn filmi sk sk ekiyorlar, demek istiyorum. Ho bu
lunmasa ekmezlerdi, deil mi?
Kadn derin bir soluk almtr. Buna bir ieki bile diyebili

riz. Sol bacanda ince ince karncalanmalar duymakta, sa aya

n sol ayak bileine srtmektedir.
Saat ka olmutur?
Adam da, gzlerinde bir bardaa boaltlan beyaz arap

71

imgesi, belkemiinde ise tatl rpertilerle bacaklarna d urum

deitirmekte, bunu hemen hi sezdirmeden, kayar gibi yap
maktadlr; gren her kimse, gzelduyuyu hibir biimde boz
duklarn syleyemez. Fakat a d ama sorulsa, ayakl arap barda
nn ince uzun boynunda gidip gelen kadn parman ok e
kici, erotik bulduunu syleyebilir.
yle mi diyorsunuz?
Ben yle algladm.
Fakat yalnz bu deil herhalde?
Yalnz bu deil, elbet. Kadehin boynunda gidip gelen par
maklarnz pek ok eyden sadece biri.
Susuyorlar. Tenin btn arlarna kulak veriyorlar.
kisinin de gzleri kapal. Kadn, kirpiklerinin arasndan ve
bukadar yaknndan adamn gvdesini byte altnda kalm
paralar olarak seiyor. Biraz kulakucu, stnde seyrek birka
klla bir omuzba blgesi, yanan, yarn sabaha kadar ar ar
srgn verecek sakallarnn habercisi klrengi kl dipleri, bur
nun bi r kanad, iinde ksa kvrck kllarla bir burun delii. Bi
raz aknlkla kendisine hi itici gelmediini ayrdettii o k
k sevimli ben ve burunii karanl; evet, kvrck kllar, kz
lms klcal damarlarla iticilik yle dursun, ekici hatta kkr
tc bir burun delii bu; ba ve omuz blgesinden biraz uzakla
p gvd enin tamamn grmeye itiyor; istei d uyan bu itiye
uyuyor, kendini hafife geri ekiyor, ban belli belirsiz arkaya
a tyor, yine de bu uzaklktan yaknndakinin sadece bala karn
blgesi arasn para para grebiliyor. Sular altnda plak,
yanyatm mermer yontu. Alt yann kumlarn rtt yontu.
Sanki canl, kmltl.
Bu kprtllk kadn yeniden kendine, ta yaknna aryor
olmal, nk gvdesi mknatsla ekilmiesine yine adamnki
ne yapyor; ekim ylesi gl ki, kadn btn btne bu k
prtl bedenin iine girip orada eriyebilir ya da onu kendi iine
alabilir.
Bu d urumda kollar sarlmaya, kenetlenmeye yetmemekte
dir. Bacaklardaki karncalanmalar artmakta. Sonuta kadn st-

72

teki bacan nce havaya kaldrmakta, bir kavisle adamn beli

ne sarmaktadr. Hem de ipek bir boyun earbyla sarar gibi.
Tedirgin rpertiler siliniyor; yerini cokulu bir ykselie b
rakyor. Adam, ban dayad gs, sokulduu boyun altnda
kprck kemiklerini s derecesi ok daha yksek pcklere
bouyor. Eli, belini saran bacak stnde kouyor, aranyor, sa
brszlanyor.
kisi de kayyor. Derin sularda yzyorlar. Sonra birden,
ayn an'da suyun yzne kyorlar.
Salar slak. eneyle alt dudak arasnda tuzlu ak kpk
kler.
Duruyor, soluklanyorlar.
Klavsen, birbirine uyumlu iki nabz at sesi vermektedir.
Herkesin iitebilecei kadar yksek atlar.
Kadn, derin sulardayken azna ald kulakmemesini
imdi iki parma arasnda okamaktadr. Adamn bir avucu,
btnyle dokunarak deil, ancak belli belirsiz deerek onun
teninde; karnnda, meme stlerinde gezinmekte.
Soluklar ar ar yatyor.
"arap size deilmi," demektedir biri, utanga.
teki de neden old uunu artk bildii bir i kalkp oturu
uyla, gzlerini hafife kararak:
"Ben de arap bardandan su iiyorum zaten," demektedir.
itiyorum. Gryorum da.
Adam biraz afallamtr.

Az nce bir bardaa

arap boaltlmad m?
Kadnn parmaklar kadehin
boynunda inip kmad m?
Sorular hemen siliniyor.

73

Viyola adamn iirli ses tonuyla girmektedir sahneye. kinci

keman incelikle bir adm geri ekilmekte, birinci keman viyola
nn giriini selamlamaktadr.

74

VI

Deniz Maaralarnda Uultular

(tutkulu, ekici/gaml, iniltili:)

Adam, elinde olmadan derin bir soluk alp vermitir:

Beni iinize almsnz gibi duyuyorum kendimi. Olaans
tyd. yle ki, yeniden dalmamak iin g tutuyorum kendi
mi.
Kadn, ban camdan yana evirmitir. Zaman anlamak
iin deil, oradaki yansmalarnn hala yle stste, iie durup
durmadn bilmek iin belki. Belki de odann stmavisi aydn
. lndaki glgelenmelerden ok holand iin:
Bu mavilikler derinleecek, daha koyulacak ve beni hep a
racak.
Dnyor, buulanm su bardann slaklnda parmaklarn dolatrarak adama bakyor.
"Bir ey mi demitiniz?"
"arap size deilmi, diyordum."
"A, evet. Ben de arap bardandan su iiyorum zaten, bakn."
Birbirlerine biraz daha ak glmsemektedirler.
"Evet."
Garson hi gelmese de olur, telefon hi almasa, burada
byle kalsam . . . plerinizden mutlu oluyorum, okaylannz
dan. Gvdelerimizin yanyana, iie derinlere kula attn du
yuyorum, bundan tentesi tatlar deviriyorum.

75

Kadn onu yanaklarndan, alnndan, gzlerinden ardarda

pyor:
Beni tanyor, beni tanyor!
Adamn eli karndan biraz aaya, kk tepecik stne
kayyor, parmaklar orada da dokunmakla dokunmamak aras
halkacklar iziyor:
Ah, siz beni tanyorsunuz!
Parmaklarn karn altndaki tepecik stnde biraz daha
dolatryor: Burada kalmal mym, yoksa ilerlemeli miyim?
Btn sorun, acele etmek durumunda kalabileceimiz, diye
fsldyor kadn.
Adam elini usulca geri ekiyor, arafn stnde onun elini
buluyor; tutup skyor:
Acelem yok. Sakin olun.
Kadn da skyor adamn elini: Trenin sizsiz gideceini bili
yordum.
Srtst dnyorlar. Birbirlerini smsk tutmular. Yzleri
tavana dnk, gzkapaklar yar rtk.
Dinliyorlar.
Viyoloncello uultularla yaklayor.
Deniz maaralarnn ok daha uzaklarda,
daha derinlerde olduu syleniyor.
Dayanma olmasa, gidilemezdi.
Karlkl yardmlama olmasa, biz hibirimiz sa kamaz
dk oradan. Kadnlar ayba pamuklarn paylarlard. lalar
da paylardk, vitamin haplarn falan. ocuklar, tabii asl o
cuklar ... Onlar beslemeye, okayp pmeye gc kalmam
analarn yerini tekiler almaya alrd.
Kadn bir yanan adamn yanana bastryor:
Bana bunlar anlattlar ite, demiti. Gittiim her evde, u
radm her mahkeme kapsnda, bir zamanlar utuklu kalm,
yllarca koularda yatm kadnlar bunlar sylediler. Ben de
76

onlara, ya imdi ne yapyorsunuz? dedim. Onlar, imdi de sevi

irken erkeklerimizle dayanyoruz, yantn verdiler. Herbiri
miz tekine kar anlayl olmaya alyor, dediler. Gzlerini
kardlar, ses tnlarnda bir itensizlik sezdim. Peki, dedim ben
de onlara, baarabiliyor musunuz? ilerinden yalnz birinin
akszl davrandn sanyorum. nk o, bilinen bir ey bi
linmiyormu gibi yaanamaz ki; zaten affetmek de onur krc
olurdu, dedi. O zaman biraz rktm itiraf ederim. Zaten af
fetmek onur krc olur, diyordu kadnlardan biri. Dnn, da
ha minicikken kardeleri kl edilenler bugn bakalarn yak
yorlar da ...
imdi elbette sorabilirsiniz; ne mnasebetle, diyebilirsiniz,
kadnn kocas zaten sava muhabiri deil miydi ve karsnn bi
lebileceinin ok tesinde, btn dayanmalara karn nlene
memi, nlenmemi lmler tanmam myd? Dizden kopan
bacaklar, paralanm kaburga kemikleri, tala knlan yeniyet
me bilekleri, kent alanlarnda akan kan, tarlalarda kan izi? Bra
kn bizi, biz kendi hesabmz kendimiz greceiz, diyen lk
lar iitmemi miydi?
Ya da kahvede jandarmalar olurmu. nsanlar o gn birka
genci yakalathklarn konuurlarm; akalar, takazalar arasnda
jandarmalarla birlikte piti oynarlarm: akma sen aldn, ye
ni damadn eyini de ben istiyorum haaa!
Bizse stte tahtalar gcrdatyorduk. Daha tede, kahvenin
anda, tozlu, orasna burasna yapalar, naylon torba para
lar taklm zengin alnn dibinde yoksul bir kpein yakala
d kemik parasn kemirdii iitilirdi. Onun hrltlar bizim
kilere elik ederdi. Kpek jandarmalardan birinin mi, kyller
den birinin mi, bilemiyorduk.
Bunu dnmen sama. Sahipsiz bir kpek. Herkesin olabilir.
Birbirine kenetlenmi parmaklar geviyor. Kadn elini usul
ca ekiyor, getirip yanndakinin te yanma, yataa dayyor.
Doruluyor. Sonra sa elini dayyor, biraz daha kalkyor ve bir
sre ylece altndakini rten glgelik gibi duruyor; ardndan
77

yava yava iniyor, bedenini adamn bedeni stne yumuack

seriyor; kamn onun kamna, gslerini gsne yaptryor.
Adam, stndeki kadna kendine geveke brakmtr, fakat
ok gemeden ellerini kalalarna koyup bastryor. Karnlar,
karnalt kuytuluklar ve tepecikleri karlkl her milimetreka
relerine deene dek yineliyor bunu.
imdi kadnn bacaklarn biraz yukar ektii, dizlerini
bkt, altndaki karnla karn arasnda belli belirsiz bir
boluk brakacak biimde durduu seilebilir. ncecik, sezilir
sezilmez bir esinti iki karn arasndaki bu bolukta anaforla
narak ikisinin de derisini okayp gemekte, okayp gemek
tedir.
Gn dnyor.
Akam iniyor.
Sular karard.
Bayrlarda tutumu iki cam. Sana bir tepeden baktm,
ardnda vatan semtinin ormanlar kuytu.
Kadnla adamn karnlar, karnalt blgeleri rpermekte.
Ho bir rperti bu, okayan serinlik. Herhalde. nk ikisinin
de yznde okanan ocuk yznn sevinci var.
Deniz kestaneleri hem kendi rpertilerini, hem esintinin
suyun yznde yaratt ltl titreimleri ayn an'da m alg
larlar?
Olabilir. Bazan.
kisi de uzanp ak keten rty stlerine yarya kadar eki
yorlar.
Su, kayalar, deniz kestanelerinin esmer kabuklarn yala
yp geri ekiliyor, sonra gelip yine pyor onlar. Adamn du
daklar da ayn yaklap uzaklamalarla kadnn gs ularna
deiyor, hemen hi azna almakszn.
ittiniz mi? diyor adam dudaklarnn iki deii arasnda.
Kadn da damanda eskiden kalma, inceltilmi ve henz
suyun silemedii bir martini tadyla:
"Evet..." diyor sadece. Evet, uultulu mzik.
78

Sularn maaralara dolup boah.

Onlarn yakla.
Olamaz.
Evet, inan bana. iler yrd zaman yrmtm
ama, kadnlar yrd zaman yrmedim. Copla vurmular,
kadnn belini krmlar...
Bitanem, unut demiyorum, unutma. Hibir eyi. Bizi de.
Fakat nasl olacak?
Ne dedin?
Unutmaynca nasl bitecek? Yani nasl balayacak?
Seni plerimi, gslerinde mine iekleri ahrm, iy
ler ldattm unutma, demek istemitim. Saksdaki iee su
vermeyi unutma. Dolapta iki yz elli gram kymamz olduunu
unutma.
kr, demiyorum! krnle terket beni!

Of bu kadnlar, kadnlarn aclar, aclarn kadnlar!. Bir teselli ver.

Seni kim ldrd peki?

Sevgilim unut, unutma demek istemiyorum.
Tanrm beni batan yarat!.

Haydn'n yeni bir

tapnma kuarteti bulunmu,
onu mu alyorlar?
Ilgaz Dalar inliyor.
Tan rn beni batan yarat!

Ak keten rt, hafif yukar kalkk yuvarlak kalalar stn

de, dalarda yaylalarda koan ksrak yelesi benzeri dalgalan
yor. Alhnda, tam o blgedeki dalgalanlarn, yumuak ini
klarn st rtl, incelikli davurumu da olabilir bu. Ya da
belki kadnn plak srh artk imdi adamn omuzlarna doru
ilerledii iindir.
Size gslerimi btnyle vermek istiyorum da, diye fsl
dyor kadn.
Ola ki adam, byle bir ey iittiini sanyor. Yakaland

79

y-

rek arpnhlar bir bekleyiten, hayli meraktan, yaklaan deniz

maaralar uultularndan ya da belki sadece bir yanlgya d
m bulunmann tedirginliinden douyor olabilir. Ama bakn
ite, yanlg yok. Maaralar deniz haritalarndaki maaralar. Ba
n usulca eviriyor, beklediinin kendiliinden ok yaknma
gelmi bulunduunu gryor. Sonra daha ak seik iitiyor:
"Evet, byle ..." Bugn ok cesur olacam hissediyorum
demitim size, deil mi?
Bir memesinin ucunu alhndakinin iki duda arasna bra
kyor.
Adam herhalde doyumsuz bir agzl durumunda olmak
istemiyordu. Btn gl zlemine karn nne konulan az
ck saknganlkla karlamas bundandr, denilebilir. Lokmalar
byk byk koparp yutmuyor.
Garson her an gelebilirdi, nnze koyduum ikinci marti
ninin zeytiniyle yeterince doydunuz mu beyefendi? diyebilirdi.
Stmaviliine girene dek bunlarn hibiri olmamt, daha ne is
teyebilirdi ki? Sevitii kadnn memeleri gzlerinin nnde git
tike canlanmakta, dirilmekteydi. Az nce pek de o kadar ahl
gan deiller miydi?
Ayrca, kadn soruyordu:
Fakat bunu sevmeyebilirsiniz?
Yok, byle deil. "Ama belki siz acl seversiniz?"
Her eyi bir lokmada yutup tketmemek iin, hem ikiyz
llk snfna girmeyecek, hem ikisini de incitmeyecek bir yol
yok mudur? Galiba adamn byle bir yolu var. Belki kadnn da
olduu iin. nk, adam dilini meme ularndan ok, onlar
evreleyen prtkl halkada dolahrrken, o da eiliyor, du
daklaryla, kendine sunulann deerini bilen yzn buulu tatl
glmseyilerini yudumluyor.
imdi artk, birbirlerine hem ok alk, hem de karlkl t
kenmez gizleri bulunan iki sevgilinin iekilerini iitmemiz ge
rekmekte.
ekileri iitiliyor belki, fakat adamn dudaklarnda p
ler henz rkek. Sarld bedenin btn kanallarndan kaplar
80

usulca tkla tmadan gemenin onmaz yaralara yolaacan d

nyor olabilir.
Kzla olan sevimeye girimiler girimesine de, arafla
rn kedi desenleri varm. Uzun byklaryla glen, pene atan,
srt kabartp hrlayan bir yn kedi. Gen adam karsna, ne bi
leyim ite, diyordu, miyavlamalar arasnda sevitiimizi bir tr
l anlayamadm. Srekli kedi miyavlamalar iitiyor, penelen
diimi, boynumun, yzmn, karnmn, kalalarmn trmk
landm sanyordum. Unutma ki, bu benim ilk defa tepeden
trnaa plak durumda yine tepeden trnaa plak bir kzla ay
n yatakta oluum; kedilerse cierlerime, bbreklerime saldr
yorlard, biliyor musun, doluyor doluyor boalamyordum, hep
byle oluyordum ite. En kts, organma bir pene atlacak
m gibi, d nsene... Kars bir k msemeyle onu itiyor, ba
n eviriyor, neyse ki benim nevresimlerimde hep iek ve kele
bek desenleri vard, hala da yledir; onlarn sesi kmaz; miyav
lamaz, hrlamaz, trmalamazlar, diyordu.
Ama iek saplarnda dikenler olabilir?
Eh artk o kadarna da katlanmak gerekir.

Yok, niye? Aslnda insann d mdz, ak pak araflar olma- l.

Ak pakm! Ayol sular ya akmyor ya da kirli kirli akyor,
kaymak gibi araflar bile bir defada klrengini alyor.
Bir ey mi sylediniz? Uultudan iitemedim .
u iste pasta beyaz tl perde kullanmak pek akl ii deil
artk, diyordum.
Dmdz, ak pak araflarm!..
Renkli olacaksa, ille hayvan resimleriyle desenlenmi olma
s gerekmez ki; sonra yle dalgalar, yelkenliler, Eyfel kuleleri fa
lan . . .
Uzatma. Bunlar Eyfel Kulesi'nin asln grmeyenler iin.
Herkes gremedii yerlerin ve eylerin bari resmi, deseni falan
olsun ister; ipek iamarlar, salkl gneyan plak erkek
ler, yelkenliler... Fotoraflar ne iin ekiliyor sanki?

81

Asl uzatan sensin. Yataklar ve araflar da uyumak ve sevimek iindir.

Ayn zamanda lmek iin.
Memelerin nekadar dz. Dmdz. l.
Ne dedin?
Yorgunum. Uyumak istiyorum.
yi ya, uyu. Ama hi deilse horlama! Sen horlaynca ben
uyuyamyorum, memelerim dmdz kalyor.
Yarn arkadalarla gideceim.
Nereye gideceksin?
eceiz.
Kadna m gideceksin?
eceiz, dedim.
in bakalm. Biz de kadnlar matinesine gideriz.
(Byle yelkenli melkenli araflar
nereden bulursun bilmem ki.
Dalgalar kpre kpre stmden geiyor,
uultulu deniz maaralarna doru
srkleniyorum. Bouluyorum, gecenin bir saatinde
sular altnda kalyor yorum.
Ahhh ok yorum, ye ye bouluyorum !)
it, uyan uyan! Yoksa kabus mu gryorsun?
(Kediler miyavlyor. Susturun unlar,
brakn uyuyaym!)
im donuyor, ayaklarm buz, bamda gurbet yelleri...

Derdi strab ben mi yarattm ?

Gecelerboyu arklar dinlemiler. Sular maaralarda uul
dam; erkek, dostunu baklamadan nce:
Ona ka kere, kadnlar matinesine gitme, dedim! diyesi.
Kadn, dud aklarn imdi adamn kulak arkasnda gezdiri
yor. Scack nfesiyle ardarda pyor oradan:
Demek kulak arkanzdan plmek sizi gdklatyor?

82

pleri arasnda, adamn kk haz lklarn oalta

oal ta srdryor:
Haklsnz, ben de vitrinlerde, dergilerde, her tr reklam i
lerinde ve byk maazalarn iamar satan ksmlarnda
uurbcekli, iekli, puanl, kalp desenli ve l love you'lu donlar
grdke, dayanamam; byle dinmez glmelere tutulurum.
Evet, evet, ite tam byle, baylacak kadar; kulular da vardr
sonra, tavanllar, zincirlileri, kilit ve anahtarllar ... Ayrca ora
sndan burasndan alm pencerelileri; hepsi de beni kahkaha
dan deli eder; hele puanlar pembe ise, hele hele zincirlere altn
rengi verilmise ... Prangalar altndan oluyormu, demek pran
galar altndayken de olunuyormu, diyebilelim diye mi? Sonra,
nal desenlileri vardr. Mesela, nallarn evresinde drt yaprakl
yoncalarla uur bcekleri uuur, hi grmediniz mi? Uuur
dururlar. . . Nal sesleri arasnda.
Birlikte glyor, glyorlar. Bedenlerinde anszn hzlanan
bir devingenlik.
Uultular daha yakn imdi. Strnavisi aydnlk bir ton da
ha glgelenmi.
Galiba artk ayn dengeyi koruyamayacaklar. Ayn dingin
sularda zarafetle yzemeyecekler; kanat rplar birbirini kol
layan ayn uyumu gsteremeyecek ...
Kadnn az adamn boynuna iniyor; kk kk dili
yor onun boyun derisini, trnaklarn oyuklarna batryor.
(Ah ekerim, u kedileri de
nerden aklma getirdin!)
Karn aa inip kyor, meme ularn adamn meme ula
rnda gezindiriyor ve kk yosunlu tepeciin altna doru ka
yp gelen disiz timsahn ban hissediyor. Canavar, kendi gibi
nemli, ayrca karanlk kuytuluklar aranyor.
Uygar insanlar kendilerini denetleyebilirler pekala, haz ve
ren dakikalarn uzamasn salayabilirler, diye yazmaktadr
haftalk siyaset-kltr dergisi. Adam bu tleri dinlemeyecek
olabilir, ama imdi iki meme arasndan burnuna dolan hafif tar
nl bir koku, bu kokuyu tayan esintisel ses de ona acele et-

83

memek gerektiini, byle ite, evet byle ok iyi olduklarn f

sldamaktadr.
kisi de hem haz, hem acda yuvarlanyorlar(m).
Dayanamyorum, bekleyemeyeceim!
Koca saldmyor, kars da yeryatanda tahtalarn stne
a hyormu kendisini. Tahtalar her zamankinden fazla gcrd
yormu:
Sana acele etme, demitim! stelik her seferinde ste kan
ve nde giden olmak zorunda deilsin!
Brakma!
Kahraman istemiyorum, sevgili istiyorum!
Adam kadnn kalalarna tutunuyor. Timsahn ba hala
saldracak kuytuluklar aranmakta.
Gitmeyin, kaln...
Sesi, puslu perdeli.
"Ne dediniz?"
"Hayr, hi... "
Sanrm, gitmeyin, dediniz. Nasl gidebilirim ki? Hem ne
den? diyor kadn bouk bouk.
(Bununla birlikte boynumu hafif hafif dilemekten caym,
dank salar arasnda yz terden yald7J, burun kanatlar
rpnhl, bo kalan az lgn, bir gz yar kapal, tekiyle ba
na bakyor: Nasl gidebilirim ki? Hem neden?)
Kendini denetliyor, yahyor; bu kez dmdz bakyor ada
ma:
Size dokunuyorum. Sizi duyuyorum. Bana d okunuyor
sunuz. Duyuyorsunuz beni. Bunu seviyorum. Sizin beni al
manz beklememeyi seviyorum. Bilseniz, gece, karlar stn
de ona sarldm zaman, iyi ki beklemedim, d iye dnm
tm.
Karlar stnde mi, dediniz?
Tren bir baka trenle arpmm, gerideki vagonlar rayla
rndan kurtulup iindekilerle birlikte karlara frlamt. Hayk
rlar, iniltiler, ller, yarallar, souk, kar stnde kpkzl kan.

84

Kar, kam snger gibi iiyor, yine de yzeyinde sulandrlm ge

ni kan lekeleri kalyordu. Sinir tellerinden baka hibir yerle
rinden yara almadan ayakta kalabilen birka kiiden biriydi. Yo
lun kysnda, rayn teki ucunda sapsar yzyle bu erkei g
ryordum. Scak bir kucak, gvenli bir yer; bunu lesiye istiyor;
duyuyordum . Karn kan emiine bakarken aklna hep ocuklu

u geliyormu; karla pekmezi kartrarak

yaptklar kar helvas.

ocukluu, evet, scak bir kucak, boynuna dolanan kollar, y

zn pen dudaklar... Sa kalanlar, donmu ayaklar, mosmor
ellerle llerin, yarallarn evresinde dnyor, aresizlikle kv
ranyorlar, imdat bekliyorlar; imdaat, diyorlar, ller donuyor,
biz donuyoruz! Azlarndan fkran buharlar ortasnda san
yzler daha da sar, daha da uzak grnyordu. Orada yatan
ller, burada ayakta duran ller, hepsi, anlyor musunuz,
hepsi baka bir dnyaya aitti sanki. En ndeki vagonlardan bi
rinde olmak, somut gerein dnda olmak demektir ya, ben de
olup biten benim de iinde bulunduum trene olmam sanyor
dum. Sadece o san yzl gen adam, onun duruu, aran,
gaml bak. .. Beni durumun iine eken buydu. Bulunduum
yerden hzla koparan. Ona gidiyordum. Gittim.
Kar helvas. .. Bir daha hi kar helvas olmayacak.
Bunu syled i. Daha ben karsnda durur durmaz.
Olacak, dedim ben de ona. Hep olacak.
Elinden tutup bir hendein dibine ektim. Oraakta, yahr
dm, kollanma aldm. stne khm; onu stmak, onu diriltmek
iin ne gerekiyorsa yaphm; kendim de snmak iin. Azmza,
bacak aralarmza buzlu karlar doluyordu, titriyorduk. O hala,
kar helvas kanla karld, diyordu; ona daha yakn sarlyordum,
btn scak kelerimi, kuytuluklarm, maaralarm ayor
dum ve bacak aralarmza dolan karlar gitgide kendini unuttu
ruyordu. Sonra a rtk kendimizden baka hibir eyin yk kal
myordu stmzde; etimiz, snan kanmz, rpnan organlar
mzdan, lmemi olmamzdan baka hibir ey kalmyordu.
Az nce vurucu kesilen timsah ba kendine beklenmedik
bir sevecenlik edinmi, bulunduu tepecik altn kk doku
nularla pyor. Adamsa, dudaklar kadnn salarnda:

85

myorsunuz ya? diye fsld yor.

Yant almadan rty biraz daha ekiyor kadnn stne.
Sonra o anlatyor, sonra kendisine anlatlanlar da anlatyor, te
ki gsnzden henz hi pmedim, bu omuz banzdan da,
diyerek . . .
Evde, scack bir odada, birer kadeh konyan bandalar
m. Erkek yaadna, yaayanlarn da hala yaadklarna ina
namyormu. Unuttuunu sand her ey, tenini, i organlarm
daha beter rperterek stne stne geliyor, karlarda birlikte
debelendii kadnn kim olduunu bile hatrlamyor, onun y
zn bulamyormu. Yoksa byle bir kadn yok muymu, hi
mi olmam, bilemiyormu.
kinci keman yerinden tam burada
giriyormu. Andantino -grazioso-.
Arkadaki drt vagonda olanlarn arkadaki drt vagonda
olmaktan baka ne sular var; benden, senden ne farklar var,
dnsene! Ama onlar ldler, yaralandlar, ben yayorum,
evet yayorum, ite buradaym, kollarnda! ..
(Demek yle biri yarm.)
Hadi, unutalm artk.
Hayr, unutmayalm. Unutma.
Gen kz delikanlya sarlmtr. kisi de tir tir titremekteler.
Scak kan, yerde fazla dalamadan da karda hemen oyuklar a
makta ...
Keke sana her eyi bu kadar ayrntsyla anlatmasaydm,
demektedir delikanl.
Kazay iittim. Gazeteler yazd, haberlerde de gsterdiler.
Beni bana sulu kldlar. Kar oyan scak kan, onun kan.
Arkada olarak kalalm'larda direttiim iin duyduum
pimanl anlatamam, isteklerine kr davranmaktan, en ba
lanmaz, kendim de istediim halde, evlilikten sonra'lara getir
mekten ...

86

Gen adama smsk sarlm, karda erkein organn tutup

kendi maarasna sokan kadna teekkr m borlu, yoksa ona
dman m, bilemeyerek yineleyip duruyordu: Bir daha hi ol
masn!
Hadi, sakin ol artk. Bak ite buradaym. Kollarndaym.
lebilirdin, donabilirdin!
Sonra beni scack yatann iine ekti .
Neyse ki araflarda sadece mavi puanlar, birka da seyrek
iek deseni vard, diye anlatm sonra. Glmler. Ardndan
gaml gaml ban sallam, bir yandan nianlsn perken, bir
yandan da:
yi ama ben kiminle evleniyorum sizce? Karda benimle ya
tan kadnla m, okul arkadamla m, yoksa rencimin mavi
puanl donuyla m? diye sormu.
Nianls ise:
Ama ben kiminle evlendiimi biliyorum, demi.
Hangisiyle? Kedili arafta yatanla m, yani yatamayanla,
yoksa? ..
Hepsiyle. Gidip dnmeyenle de!
Titreimler yeni bir ivme kazanmtr. Sular oluklara dalp
kyor.
Bilinmedik tek nokta kalmamasya dokunuyorlar birbirlerine.
Ka kii ld?
Yirmi yedi.
Gen kz yeni bir titremeye tutulmutu. Delikanl onu kar
nnn altna almt sonra. Kanatlarn am, stn rtmt.
Fakat dostum, ller, yarallar, azma, bacaklarmn aras
na giren kanl karlar hep birlikte yatan iine doluuyordu. Sa
va muhabirliimin ilk ay, dnebiliyor musunuz?
Konyak kadehleri boalm, araflar buruuk.

87

Gen adam kadnn alhndan syrlm:

Yapamayacam, hayr, demitir.
Kadn da:
Senin aletin ok kk, ondan yapamyorsun, dememi
mi?
(Herkes de her eyi gryor artk,
iitiyor. Bu iyi mi sizce? yidir.
Ama nasl gstereceine bal
deil mi? Olabilir de... )
Hayr, myorum, diyor kadn; yzn adamn salar
arasna gmyor. Timsah ba, kk tepecein altndan biraz
daha boyun uzatyor.
O halde gitmeyin, diye fsldyor adam yeniden.
Neden gideyim, diyor kadn da ok daha bouklam se
siyle. Eli timsahn ban buluyor. Avcunda skmakszn, belli
belirsiz okuyor; sabr iin ona teekkr ediyor belki:
Arkadaki karton kentin nnde gryorum sizi. Hayaliniz
cama vurmu, ylece, imdi olduunuz gibi, rlplak.
Ama orada yalnz deilim, sizinleyim. Beni pyor.sunuz.
Kulak arkamdan da pyorsunuz, biraz gdklanyorum, hou
ma gidiyor, organma dokunuyorsunuz, derin rpertiler geiri
yoruz, maaralara yaklayor, oralarn gizemli uultularn: ii
tiyoruz; size yp mediinizi soruyorum, mediinizi
sylyorsunuz; sizi duyuyorum. Btnyle. Az sonra ok daha
derinlerde olacaz.
Kadn az nce zaman bilmek istediini anmsyor, sonra
da unuttuunu. Bu belki de mrmn en houma giden unut
kanl, diye dnyor herhalde.
Bilei masa stnde dururken kol saatine ylece bakmt.
Soluunu tutmutu:
Zaman imdi akmasn. imdi zaman burada kalsn.
Zaman kalyor. Avcu canlanan hayvann bandan gvdesi
ne iniyor, ancak hep yle, tutmakszn, skmakszm.
Adamn stnden usulca yana kayyor. Timsahn imdi
akta kaldn, maarasn aradn biliyor, a r.u onu kkrt88

mayacak. Gzleri bolukta, belirsiz bir noktaya evrilmi, teni

nin btn noktalarnda gezinen parmak ularm, boynunu, a
kaklarm pen dudaklar dinlerken ...
... benim anlamadm, dnde byle bir eyi nasl gre
bildii.

O kadar gzel sevilirken byle bir d nasl olabilir? Er

kei her zaman duyarl. Krp dken deil, bakp byten. te

yannda. lme dek yanyana. Nasl olabilir ki byle bir d?
Adam biraz yan dnm, sol bacan sa baca stne at
mhr. Kmldanan timsah bandan utanyor, onu gizlemek isti
yor, denebilir. pcklerinde gizli sorular:
Durdunuz? Bir ey mi istediniz?
Kadn ban yastkta iki yana sallyor:
Hayr. Yani, evet. pleriniz, okaylarmz hep byle sr
sn istiyorum.
Adamn omuzbandan telere bakm:
"arap bile hala gelmedi," diye mrldanmh.
teki ise hala maaralarn gizli uultularn iitiyor. Viyolonselin gaml ayak seslerini.
Kadn kulak veriyor:
Evet, yalnz ayak sesleri, yrek vurular bu ite.
Birlikte dinliyorlar.
Beklememin, kendimi sizi dinlemeye brakmamn nedeni,
bu iniltili soru. yle bir d nasl grebildiim.
Anlatmak m istiyorsunuz?
Evet, anlatmalym.
Birbirlerine doru yan dnm durumdalar.
Kadn, az nceki uzakl hi olmam gibi, adama bsb
tn sokuluyor:
Anlatmalym evet. Size. Yoksa, lene dek yebilirim.
Dinleyin.
Hastaymm. Yryemez durumdaym. Beni karatoprak
denilen bir sedyeye yatrmlar. Erkeim de beni oraya yatran-

89

!ar arasndaym. Hep birlikte stme asker battaniyesine ben

zer bir rt ekiyorlar. Sen burada bekle, biz imdi geleceiz,
diyorlar. Geri dnp beni alacaklarm. Erkeim de ayn eyi
sylyor: Sen burada bekle, biz gelip seni alacaz.
oul sylyor. Oysa ben onun birinci tekilden sylemesini
umuyormuum. Gelip seni alacam, demesini. Beni bekle, de
mesini.
Btn ak masallar ve destanlar byledir nk, deil mi
dir?
Geri beklememi syleyenler oul, ama ben yine de inan
la, umutla bekliyormuum.
Bekliyorum.
Mevsimler geiyor.
Gelen giden olmuyor.
Erkeim?
O da gelmiyor.
Mevsimler deiiyor.
Kar ya blyor.
Kar srekli yayormu.
Asker battaniyesi de, kirpiklerim de youn kar altndaym.
yormuum.
yorum.
(Yatakta adamn koynuna daha iyi
sokuluyor, ona sarlyor, lk nefesini
alnnda, salarnda duyuyor.)
ok yormuum.
Bardm:
Donuyorum. Kar gzlerimin iine doluyor.
Ben srekli baryorum, kar ise srekli yayormu.
(Adam smscak plerle
pyor onu.)
Yayor, yayormu ... Bardm, ama toprakta, srekli ya
an kar altnda kalmaktan barmyormuum, hayr; insann
90

insana kar sorumsuzluuna katlanamyormuum, buna ba

kaldryormuum da ondan. Elleri ayaklar zincirli isyan! Bu
nedir, bilirsiniz. Bilir misiniz? Dte olur. Hastaymm. Doru
lamyorum. Erkeimse, biz gelip seni alacaz, demi. Tabii
'biz' denince gelecek olanlarn yzn gremiyorsun. Kim ol
duklarn bilemiyorsun; soyutlayorlar; giderken de soyuttu
lar; gelecein gelmeyecei de buradan belli olmalyd, diye d
nebiliyorsun. Bir yandan da diyorsun ki, ama szvermilerdi,
geleceklerdi! Ad sedye olan topraa beni 'onlar' yatrdlar, ben
kendim yatmadm. 'Onlar':
Sen yat, 'bizi' bekle; 'herkes' iin iyi olan budur, dediler.
Ben de 'herkes'in hakk yenmesin diye, karla rtlen kara
toprakta yatyormuum hala ve 'biz' olan erkeim hibir yan
dan grnmyor, hibir zaman grnmyor; giderek soyut
olarak bile yok ve ben o zaman buz tutuyommum.
Kadn adama daha sk, daha sk sarlyor, onu kendine e
kiyor; kk tepecii altnda ekinik, tedirgin, ar ar soluyan
organn ban hissediyor:
Byle bir d grnz m hi? Ruhunuz buz keserken ii
nizin aC:: dan ve isyan aleviyle cayr cayr yandn duydunuz
mu?
Adam onun slak kirpiklerini pcklere bouyor:
Tam tamna aynsn deil, ama sularda yzmek, slak ar
aflarda yatmak, bir defa da buz stnde sevimek gibi t
c eyler, evet, grdm saylr. Fakat durun bakaym, bu so
nuncusu dte deildi, gerekti yanlmyorsam. Bir otobs ka
zas ardndan galiba ...
Kadn altta kalan kolunun birini kurtarp parmaklarn
onun karnndan aaya doru indiriyor. Orada, az daha aa
da canllk, dirim kendisini bekliyor. Bu kez ona dokunmakla
yetinmeyecek, tutacak onu, alacak, uultulu maaraya birlikte
dalacaklar. Tek maaraya.
Adam pyor:
Biliyor musunuz, korkmuyordum. lmek, lm; bunun
dncesi beni hi rpertmiyordu da, unutu .. bakn ite bu
91

arl tayamyordum. Szvermiti. Pekala, yle olsun, sz

vermilerdi ...
Parmaklar dirimin nemli bam, ipek derisini buluyor.
Bir timsah olamaz bu. Bir ipekbcei, diye glmsyor du
daklar.
Ayn glmseyi yineliyor:
.. unutu .. bakn ite
bu arl tayamyorum. Szverdi.
Pekala, yle olsun, szverdiler...
Elden ayaktan dmemeye bakmal.
En kk inancm yok.
nan? Sahi, inan aslnda bunun iin gereklidir, deil mi?
Ne iin dediniz?
Birka eki odun, bir torba kmr, demek istiyorum. ki ka
k orba, banz sokacanz bir dam alt, srtnz rtecek bir
yorgan ...
Burada dnden bir tabak kymal spanak kalm, ister mi
sin?
pmeyecek miyiz?
Kar dindi mi? Soba yanyor mu? Dam akmyor mu?
Kar yaarken size dokunamaz mym, bana dokunamaz
msnz?
Tam sekiz soan doramtm, ellerim kokuyordu.
Uyansana, uykunda kymal spanak
sayklyorsun; sedye sedye, diye
nildiyorsun, uyan hadi!.
Arzn merkezi souyor.
Hasta msn nesin, uyan!
Durmadan souyor.
Souyan senin ayaklarn. Her zaman souk.
Brak sayklamay artk,
hadi uyan, it, it uyan! ..
'

92

Rahat ver, yorum. Yorgan hep kendi stne ekiyorsun.

Tenleri birbirine bukadar yakn gelmiken, bir yatakta kim
bilir kanc saat gemiken tuhaf; ikisinin de srtnda rperti
ler.
"Bir pencere mi ak?"
"Esinti. Sanrm kapdan geliyor."
Sts maviliin stnden kocaman kuruni bir bulut ge
mekte, gryor musunuz? Glgelenen karton kent, camdaki
belli belirsiz kmltlar ksa bir sre iin keskinletirmektedir.
Kadn, srhndaki rpertiye aldr etmeden, kendini dip
dalgalara brakm gidiyor.
Viyolonselin iniltili yalnz uultusuna imdi birinci ve ikin
ci kemanlarn kelebek kanatlar elik etmekte; Deniz trhl, bin
dii kanatlar stnde dip dalgalar kovalamakta; derken kadn
da yanna ekmektedir.
Sylendiine gre, maara uultularnn dorua ykseldii, sonra ar ar snd yere kadar gitmiler.
Ve kadn, nedense, bal tatls bir sesle eklemi:
"Evet, oradan."
Adam da eilmi, onu tam bekledii yerden, orta ukurun
dan pm. Yllar sonra ise unu yazm:
Evet, oradan. Bu iki szck, piyano tularna iki yeni vuru
gibiydi. Bitii haber vermiyordu, balangca aryd. Sonuta,
girdiimiz maarada bylenmiesine kalakaldk. lk deniz
maaras. Orada, eit eit kabuklar iinde kayalara tutun
mu, kendini koruyan, savunan ve bakaldran saysz canl.
Kimisi tek kapakl, kimisi deniz at, kimileri su tozlar. O kadar
kk. Bana en tandk gelenler ise, deniz kestaneleri... Duyar
galar yosunlar saknganlkla yokluyordu. Ancak, deiik, y
zeydekinden ok daha farkl tondan. Birinin akla, korkusuzca
tutunduu kayas oluyordum, oradan pyordum ve o benim
akla, gvenle tutunduum kayam oluyordu.
Yanyana duruyor, dinleniyor, dinliyorduk.

93

VII

apraz Dallar
(kaba-komik/bazan hrn, daha ok durgun:)

Bir yastkta babaa.

Yan baygn yatyorlar.
Yukardan yeni bir bulut geiyor, stmavisi yeile damarla
nyor.
Bu arada onlarn gzleriyle aynalar arasndan eit eit
yzler gemitir. eit eit zamanlar.
Biri yaklap uzaklayor, sonra bir bakas. Sanki kadehler
deiiyor, biri bir ey sylemi oluyor.
"Bir pencere mi ak?"

Neden sonra, keten rty hemen hemen ayn zamanda,

hrh bile karmadan stlerine ekiyorlar. Akta kalan sadece
plak omuzlar. Ellerse kadnn gs stnde bir kere daha
kenetleniyor.
Bir yastkta hahaa.
(Hala gryorum onlar, iitiyorum da.
Ama buradan te nereye alacaklarn
tam kestiremiyorum. Ancak, geirilmi bir idenetim
snavnn sonucunu, kenetlenmi ellerle,
birbirlerine tutunarak bekledikleri sylenebilir.)
Yorgun yahyorlar:
94

Okadar byleyici maaradan, tam da kendimizi bulmu,

ona dokunacakken, suyun yzne kmak ...
Altn elmay hak etmedik mi?
Ettik mi? Bilemiyorum.
Sularn ekildii, ama onlar bsbtn de terketmedii yo
sunlu kayalara babaa, gsgse yapm, bekliyorlar. Du
yargalar tetikte.
A, evet; bakn:
Adam hafife kulak kabartyor:
te bu Satie'den olabilir. Biraz ocuka, pek de deil; hem
canl, hem kederli piyano paralarndan biri.
Daha yakn kulak veriyor ve yanndaki kadnn fsltsn
iitiyor:
Kk paralar.
Damlalar, diye glmsyor adam da. Salarnzdan omuz
larnza tp tp den damlalar.
Kadn, gsnn stnde tuttuu eli dudaklarna gtr
yor:
Sizin dansnz... Deniz maarasndaki kk gzel dans
nz.
Ayn paray beni srtmdan, krek kemiklerim arasndan
ptnz zaman da iitmitim.
Sesi, adamn btn teninde, ruhunda dolanan ho bir esin
ti; ekliyor:
Yine ok inceydiniz.
Avcunu onun yznde gezdiriyor.
Ah o gnler! diye iekmi kocas.
Adam, gzleri kapal, iittikleri paray hemen hemen mrldanyor:
Tenin ltl, alnnda yldzlar
Mersin kokulu azn, gslerinde mercan
Koklamaya doymadm her akam
Muhabbet iei salar.
95

O senin grdn, ark Yldz filmiydi,

demi kars da.

kisinin de kirpiklerinde bir slaklk beliriyor. Adamn sesi
imdi ok daha dokunakl:
Sizi srtnzdan, tam krek kemiklerinizin arasndan ptm zaman alyordunuz.
Fakat o zaman ok arap iilmemi miydi?
llerimiz vard.
Biri genti, teki daha yal.
llerin ya olmaz, deil mi?
Krmz arap ok iyiydi.
kimiz ie itik.
Saite bizi ar ar terkediyordu. Gecenin kkrhc mzii
ni iitiyorduk.
Akik lhs inceliinde beyaz arap gelirse, onu iebilirim.
Yine ok ok iebilirim.
Bayanlar, baylar! ocuunuz da birok kere da vurula
mam derin kederler yznden krmz ya da beyaz pekok
arap imi ve karl kazal bir gecenin sonunda isyan, kederi,
korkuyu, utan ve 'kr talihi' tutuklatmak iin nereye bavura
canz bilemez duruma gelmi olabilirsiniz.
Aaa, ama hayr! Buraya onu kartrmayn,
demi kzlar da. ark Yldz ark' ta
kald. Bizim ok arap itiimiz gece
ok zel llerimiz vard.
Kim bilebilir ki?
Kimsenin bilmesi gerekmiyor.
"Garson! u benim beyaz arap ltfen! .. "
(Bu byle, uultuda nlamtr. Kimden geldiini bilmiyo
ruz, ama erkei, biz gelip seni alacaz, burada bekle, demi.
Bildiimiz bu.)
Kadn yzst dnyor, adam onu arkadan ne doru sa96

ryor; dudaklar srt, krek kemiklerini, krek kemikleri aras

n, elleri memeleri, meme ularn buluyor.
(Biri mi hkryor? Deilmi. Adamn o gzelim, dokunakl sesiymi:)
Srtnz gzel. Srt izginiz ok gzel.
Yine pmez misiniz?
Adam bu defa enseden balyor, gvdesini ar ar aa
doru kaydrarak kadnn omurga halkalarndan tek tek p
yor. Kuyruk sokumuna gelince, duruyor. Kalalar aryor
imdi. ki kk, yumuak yuvarlak yastk, hkrklar boa
cak pleri, dilenmeleri bekliyor.
Haketmediirniz sylenemez, demi kocas.
Kadn tam bu srada dnyor; aa kayyor, yatan orta
yerinde yzyze geliyorlar. kisinin de kirpiklerinde sevin yl
dzlar ldyor.
Adam dirsei stnde biraz doruluyor, kadnn alnna
dklen salar ekiyor, lk nefesiyle akaklarn, alnn ku
rutuyor onun, dudaklaryla kirpiklerindeki yldzlardan top
luyor ve her loplaynda yldzlar biraz daha artarak ld
yor.
arap ya da ampanya, bir ey imek ister miydiniz?
Kadn da bir dirsei stnde usulca doruluyor, adamn
hi brakmad sa elini eviriyor, avuiinden pyor, sonra
da ok bekletmeden:
arap, olsun diyor. Akik inceliinde ldayan beyaz arap
olabilir.
Bunu derken aznda martini tadndan hibir esinti kalma
m olduunu anlamaktadr. Kendini yeni tatlara hazr duy
makta.
(Belki de bu nedenle aynada yazl resimler
arasnda gzgze gelebildii ilk garsona
seslenen o olmutur: u benim arap, ltfen!.)
Adam onun salarn pyor; yzn btnyle kendi y
zne dndrerek glyor:
nk ampanya aykr ses veriyor; bizde ho olmayan
birtakm duygular uyandn yor, yle deil mi?
97

Oysa ite, iecekler iinde bir iecek. Dokunmalarn tadna

iyisinden iki bardak ampanya katmaya bukadar sakngan yak
layorsak, hatta saknganlmz gizleyen bir aalama gl
yle ... ampanyann
... ktye kullanlm tarihindendir. Hatrlyorum.
Rengi, stne ka kat boya ekseniz rtemeyeceiniz kadar
bargan da ondan, diye glyor kadn da.
ok sk oynanm bir oyunu pler arasnda seyre koyu
luyorlar:
Azizim, haspann bandan aa gl yapraklan yadrtm
m, bi de hani u ampanya dedikleri -haha hah!- kpklden
patlatbrmm, yeter ki kan bize he desin, hem zaten demeyip
de ne yapacak lan?
Gl memeler memeler, diye toplumun aynasndan yank
landrmakta karabyk arkc. Dinleyin halkn barndan! Sol
yanmda yare var, sa yanmdan sar beni.
Sar beni, sar beni, diye yeri g inletmektedir ses yksel
ticiler.
Sar beni, demekte altndi de, kar gibi karysan, sar beni
de grelim!
Bir ie viski bile abrmadn, diyesiymi glen gl.
Ne o, sinema oynatmaya m zeniyorsun kaltak, dememi
mi altndi de, dn sen! Hadi, sar beni, sar beni, o sinemalar
ektikleri yerlere bile gtrecem kz seni anam avradm olsun,
gideriz ya, ne olacak atla deve mi yani, atlas yataklarda yatar,
havuzlarna yangelip ieler dahi patlattrnz, gel ite, imdi
sen hele bi gel sar beni, sol yanm yaraldr haa, sa yanmdan
sar beni.
Ama karnn orasna, patlattrd ampanya iesinin krk
azn sokuvermi.
Ktye kullanlm tarihler arasna katabiliriz bunu evet,
diyor adam; elini sevecenlikle kadnn iki baca arasna kayd
ryor, onu burun ucundan pyor.
Kadn, ene st ukurunu en fazla belirginletiren yara
maz ocuk glyle glyor.

98

O halde ampanya isteyelim!

Baucundaki telefona uzanmak iin biraz yukar kayp srt
n dnyor; adam da dudaklarn yeniden boydan boya onun
srtnda, belkemiinde gezdiriyor; kadnn almac kaldrmadan
nceki fsltsn iitiyor:
Btn ince gzel iecek ieleri bizim iin alyor. Mthi
bir kutlama bu!
(Siz yle sanyorsunuz ama:)
Bis oldu, demi kars. Sonra d a pek ineleyici bir tonla ek
lemi:
Kutlamalar iin biz kendimize zg yeni bir eyler kefede
bilirdik. Olun grmesin.
Grsn, ne var? Keyif onun deil, benim, demi koca da.
Hem kefedilmilerin iyi ve anlaml olanlarn geri evirmenin
mantkl bir yann syle bana. Ayrca unutma, bunlar kefe
denler de insanlard.
Seninle tartmak istemiyorum. Evlilik yldnm kutlaya
caksak, iyi ya, peki, ampanya olsun. deyecek sensin nasl ol
sa. Bakalaryla ak atma hevesi. . . Bydn ispat...
Her eyin tadh karyorsun.
nk bu eylerin zaten tad tuzu kalmad; hibir zaman
da olmad. Sen ampanya derken, tekilerin yz ykayacak su

yu yok.
Yine balama. Biz de her gn bir ie atrmyoruz herhal
de. Yirmi drt ylda ikinci; ilki yirmi drt yln birinci gn ol
mak zere.
Sorun, duyarlk sorunu, ama sen hibir zaman duyarl ol
madn; evren, bakalar gerekte hi ilgilendirmedi seni.
Garson, listeden ampanyay silin ltfen! Kendimi okadar
keyifli hissetmiyorum.
Hevesini kursana tkamak istememitim ki . . .
Uzatma, tamam bitti. Oldu tamam.
Brak u televizyon azn !
Uzatma, dedim.
Elimi tutsana.

99

Elini de istemiyorum, kolunu da, srtn da, belkemiini de.

Hibir ey istemiyorum. Hastaym. yorum.
Tuttular, bizi odac gibi kap yanna oturttular tabii. Ben de
rperiyorum.
urada, tam da kolonun te yakasnda
evli olan bir ift var. Ya birbirleriyle evliler,
ya ayn ayr birileriyle, artk
o kadarn bilemiyorum, fakat duyuyorum:
Kadn:
Ah bilsen kzmz nasl zlyorum, onu nekadar merak
ediyorum. Tam bir ay boyunca hi gnee, havalandrmaya
karmamlar. orbalarn iinde hamam bcekleri yzyormu,
diye yaknmakta, karsnda oturan erkek de masadaki taba
garsona uzatarak:
"Bunu aln ltfen, canm istemiyor," demektedir.
Tabak giderken bir sigara yakmakta, sigara tterken de ge
ce olmaktadr:
Onlarn takmndan bir kzn memelerinde sigara sndr
mler. Ltfen memelerimi brak. Ah kusura bakma, blki bu
gece dnmemek daha doru, ne olsa yldnmmz fakat
elimde deil.
Tam alt yldr yatan bir kesinde sen, bir kesinde ben.
Srtsrta. Genciz daha, daha benimki canl ...
Ne yaparsn, hayat.
Hayat, hayat ldrmezsen hayattr benim anladm.
Nekadar bencilsin!
Bencil, kt, hayvan. nk kzmzn bir saatten tekine
ne durumda olacan bilemezken bile canavarm ayaklanabili
yor.
Gencecik evli. Alt yldr erkeksiz. O yleyken, hakkmz
yok bizim. Onlar yleyken ...
Akam orbamz bile az tadyla iemedikten sonra ... Ne
rede kald sevimek?
Ama sra onlarnd, hakkmz yok. ..

1 00

Masadakiler.
Yatan bir ucunda biri,
teki ucunda teki.

Adamn dudaklar ayn uucu dokunularla kadnn srt

izgisinde gezinirken bir an duruyor:

Babam hi ampanya imemi.

teki onun elini arkadan ne, kamna doru ekiyor, ora
dan da birlikte yukar, gslerine kyorlar.

O halde onun hakkn da siz iersiniz.

Adam omuzlarn, ensesini pmeyi, parmaklaryla gslerinde gezinmeyi srdrrken de almaca uzanyor:
Bize bir ie kpkl arap gnderin ltfen.
Yumuak glyle hemen de kapahyor telefonu.
Neden kpkl arap?
Oh, bu bir aka. Ya da deil, ok ciddi bir durum: Kendimi
otel odasna gtrlm ucuz tarifeden bir kadn gibi d uymak
istiyorum da.
Bunu der demez geri, yan dnyor. Adamn yzn avu

lar arasna alzyor, dil ucunu karp alt dudakla ene arasnda
ki kk ukurlamay bir anaktan st ien kedi benzeri k
k prhlarla yalyor. Adam hazzn ykseliiyle gzkapa klan
n indirmi:
O halde benim de sizi otel odasna gtren ucuz bir erkek
olmam gerekiyor, diyor. Hatta oldum bile. stelik bundan hi
ikayeti deilim.

(Bu arada iri bir buldog kpei olmaya

heveslenmiyor mu acaba? Kocaman dilini
dar karm, yanbandaki gvdeyi
toptan yalayp yutacak bir buldog? .. )
Kadn dil ucunu ieri ekmi, sere parmaklarndan biriyle
adamn iki ka arasndan balayarak bumunda bir izgi izi
yor:

Gereiniz bu olsa yine ikayet etmezdiniz, nk gerei

nizin bu olduunu bilmezdiniz. Neden gldnz?

101

Bilmiyorum. Siz gldnz iin belki. Belki de yerkre e

kirdei souyor dedikleri iin. En dorusu, benimle en ok be
nim kadar yaam olma inceliini gsterdiiniz iin.
Susuyorlar. Kadn sadece, karnnn altnda, tepeciinin ora
larda kmldanan ipek derili timsah, onun nemli kestane ban
dinliyor. Adam kendini yukar ekiyor ama, belini yashklara,
srhn yatan tahtasna dayyor; yar oturur durumda kadnn
ban kucana alyor, disiz timsahnn hemen yanna. Kadn
da bunu tutuyor, yanana bastryor, hemen hemen aznn k
ysna. Adam, fslhsnda derin rpertiler:
Bundan holanmazsnz diye korkuyordum, diyor.
Kadn, nemli kestane tepeciinden hafife pyor:
mrlerinde hi bardak devirmemi insanlar vardr, ho
lanmadm onlar.
Gnnlar pencereden biraz daha uzaklam. Kent puslar
ardnda.

Odann stmavisi aydnlna akik ltlar karyor.

"Her ey ok yava."
"ok kalabalk da ondan."
Beni brakma, diye alyormu trenin ardndan kk ka
dn . Komparhmann penceresinde duran gaml yze bulutlarn
glgesi dyormu.
k.

Bir saatten tekine neyi araca belli olmayan bu alaca

O atmada tam yz atm gen vuruldu, diye yazdlar.
Yz atm iki.

den.

Ben her eyi grdm, dedi kadn erkein omzundan pme

Sen hibir ey grmedin, dedi teki de. Kadn srtndan pt.

Peynirin kilosu ka oldu, biliyor musun?
Onlar, biz silahlar azaltmaya hazrz, diyorlarm ama,
dmanlarmz yazk ki buna pek de hazr grnmemektedir.
Bu takdirde peynirin kilosu aresiz artacaktr.
102

Biz ordu sat yerlerinden alyoruz, ucuza geliyor.

Bunlara oy ver, dediler, verdim. Daha ne yapaym?
Ne yapa)'lm?
Sessizlik.
Bu uzun ve ackl susuta kadnla adamn neden, ne zaman
konum deitirdiklerini bilemiyoruz. Beyaz keten rty bt
nyle balarna ekmiler. rtnn dalgalanmalarnda usuldan
genie ve hzlya doru bir ivme grlyor. Belki de suyun ok,
ok daha derinlerinde kula atyorlar; ancak yzeyde de kk
hava kabarcklar seilmektedir.
Galiba geliyorlar.
Biraz soluklanmak iin ....
. ... azlarndan sulan pskrterek yeniden yzeye kyor
lar. Beyaz rt, bir kerede byk yayvan bir dalga gibi yana
devriliyor.
Rodin'inki beynin dlyatanda tektir. Burada birbirine ya
pk iki cenin yontusu duruyor.
Arada ne oldut1nu biliyor musunuz?
Bilmiyorum . Sadece apak ite,
sular onlar yeniden derinlere,
ok ok daha derinlere aryor.
Rodin, pardon, adam; adam arya doru kula atyor; di
liyle dama arasnda tad iyice inceltilmi da ilei kokulu bir
bonbon eriterek.
Kadn gzlerini yummu, kendini bu eriyie brakm; nefe
si gittike hzlanyor, eli, bir gecikiy,orluk telayla kouyor, kar
na, dizlere arpyor, altn yumurtalardan geiyor ve adam bo
uk bir ses karyor; azndaki incelmi bonbon sras t diye
krlyor.
Brak dedim, yeter, ocuk alyor, iitmiyor musun?
Byle kalamam ki.
Ben de bu lklar arasnda bir ey yapamam.
1 03

Sular bile akmyor.

Buzdolabnda buz var.

dr.

Kadn bir yudum su imi, bardan masaya brakmakta

(Adamla tam tamna gzgze gelii o zamand galiba.)
Demek doru?
Ne?
Yerkre ekirdeinin souduu ...
Evli ift. Birbirleriyle ya da
herbiri bakasyla.
Evli ift.
yle tuhaf, i yrtan bir ey
vard baklarnda.
"Ne demitiniz?"
''Genelde gndzleri, hele a karnna pek imem "
"Bakn..."
Yan dnm, azaza yalyorlar. Adam, kolunu kadnn

beline saryor: Her an kap gidecekmisiniz sanyorum .

pek tenli disiz timsah imdi kadnda, onun iki duda

arasnda giderek keyifli peneler atarak, boynunu dikletip dik

letip hrlayarak, azndan minicik kpkler saarak rpmyor.

Siz sevgililerinizin acmasz olduundan szayorsunuz

ocuklar. Benimki de bana, beni tutmaktan hi holanmadn
sylemiti. Cinsel organlara gzn kapamay, daha ok beden
lerin st yanlaryla sevimeyi yeliyordu. Uucu dokunular,
kendini saknan, cmerte harcamayan pleri seviyordu. De

mek ki bazlar iin orgazm sanki beden d, kendi kendine

baka bir yerde olup biten, bizden habersiz, bizim de haberimiz
bulunmadan yaanan bir eydir.
Herkes kahkahalarla glmt. Ah hayatm,
1 04

orada olacaktn, bu televizyon tartmasn

izleyecektin. Farkl topraklar tabii.
Mzelerden birinde EROTK HAYAT Sergisi
alm da, liseli renciler sergi kapsamn
ve orada grdklerinin artrd eyleri
tartyorlard. te mesela, beriki itiraz ediyordu:
Bunu nasl bukadar kesin syleyebilirsin? Kadnlar kendi
organlarndan tr orgazmn kendilerinde, ta ilerinde olup

bittiini bizlerden ok daha iyi bilmektedirler.

pmekle srmay, krmakla okamay,

erimekle eritmeyi bir arada istememek,
daha az agzl, ama daha ok cokulu olmak
gerekiyor, diye yazyormu
AGIN GEERL EROTZM adl kitapta;
yazk ki henz okuyamadm. Elin olanlar
neler biliyor baksana !.. Tartmaclar
izleyenlerden biri de km,
haykryordu inan:
Panel konumaclar yeterince drst deiller. rtnyor
lar. Vitrinde durmay seven, soyunmay da gze almaldr.
Yal titrek bir kadncazd, orada ne ii
varsa? .. Fakat ok alklanmas da hayret, ha?
Birer vitrin mankeni kadar soyunduk ya, daha nekadar so
yunmamz bekliyorsunuz? Gvdelerimizin iini dna m ka
ralm? Tersimiz yzmze mi gelsin, analarmzn babalarm
zn pazara kacak hi mi iplii kalmasn?
yle olsun, evet yle yapn ! Yoksa erotizmi erotizm olarak
anlayamaz kimse, bilemez de. Diliniz harekete gelsin, dama
nz hayata desin.
Bu, genleri ok gldrmt. Kad ncazla
byle alay etmelerine ok zlmtm valla ...
Bak sen, neler de biliyorlar:
Hermes'den buyana ak btn fetileriyle, Dali'nin dudak
kapakl kadn kokusu ielerinden erkeklik organ biimindeki
1 05

ie aacaklarna kadar btn 'eyleriyle sergileyen mzeye gi

ri, biz renciler iin dahi yksek crete tabidir.
Fakat CNSEL HAYATIMIZ kurslarn verenler krslerini
birer birer terkediyorlar.
nmzde bilinmeyen ufuklar atklarn yadsyamazsnz.
Tarhmaclar arasnda sivilceli
bir olanck da vard, grecektin:
mi?

Ne ufku atlar, ben hala hibir kzla yatamadm! demesin

Neyse, ynetici ii toparlayverdi:
Gerekten de ocuklar, aslolan hayatn ayaa demesidir.
Kiik Pa ra larn herbiri oktan bitmi; adamla kadn bir

birlerinde ilerlerken fsldamaktalar.

yor:

Fsldanlarna nereden kt belirsiz bir ut sesi elik edi

Delikanl tam iki sefer, cumbal evin kadnndan daha yal

olma becerisi gstermiti .
nc seferde ise dul kadn hemen hemen bir kz _ocuu
i di, hatrlyor musunuz?
Bedenini tmyle ve sevinle paylaan sevecenlik yoksunu
bir kz ocuu; bu sevecenlii delikanlnn kollarnda bulduu
iin tenini teekkrle sunan kz ocuu... Zaman bol, alglar
tek sesli, yataklar da sadece ya takken ...
Dinleyin, ite; sak Varon' dan; Trk Aksa:
Kalbimde aln dalan bir kuru gldn
Bir tel san istediim giin bana gldn .

Birlikte kulak veriyorlar:

Gizli aklar, veremli geceler.
Sokak fenercisi.
rtlen perdeler, flenen lambalar.
Ut sesi.

1 06

Ut sesiyle birbirlerinin iinden dnp geliyorlar, ua ua

geliyor, bir yasha (ayn yashk) konuyorlar. Kadn adamn az
nn kysna alevden iki gl takyor: Nedim' den.

Dudaklarn dudaklaryla uzun uzun okuyor:

Bir olan ocuk az bu.
Adam glleri pyor: imdi ite bu olan ocuk okuyor si

zi. Teni teninizle bir olan o.

Bunun gzelliini hep sezdim.

Uzun bir sre sonra ut sesi, bakla kesilir gibi kesilivermitir.
Salar suda tel tel ayrlm;
herbiri tekine kouyor.
Grisi ince gnsarsyla damarlanm enginlerde yzyor

duk. (Bu sahrlanm iyi oku, hibir yerini atlama.) Su, tenlerimizi
okuyordu; rpertiyordu da ama, bizi birbirimize itiyordu. te

nihayet buluabilecektik. Sana dokunabilecektim. Mayomu ka

rp atyordum, cinselliimi unutuyordum. Aa, demitin, mayo

suzken bir gen kza benziyorsun . Denizde yani, erkek olduun

hi anlalmyor; ben byle kz gibi erkek gvdelerini seviyorum

ite, dedin. Yalan m? Ne gerei vard? Seni ittim ben de. Souk

suda erkeklik organ klr, hemen 'hemen silinir, geriye senin

kine benzer esrarl bir maara kalr; d iinden daha kalabalk

bir maara, bunu bilmiyor musun, demitim ben de sana. Bunu

bilmiyordun, hibir ey bilmiyordun, sana cinsellik st bir ak

la kotuumu bilmiyordun, suda dalan salarma bakyor, be

nimle alay ediyor, bir kza benziyorsun, diyordun ve yllar yllar

sonra birbirimizi yeniden tanmann tam eiinde bana hem er

kekliimi hatrlatyor, hem benim erkekliimle oynuyordun.

Hikaye undan ibarettir:
Gen kadn suyun iinde kollarn aarak gelen kocasna sa
rlnu, 'Aaa!'s hari olmak zere, dorudur, bir gen kza ben
ziyorsun, ben byle kz gibi erkek gvdelerine baylrm ite,
demiti utanga utanga glerek. Dahas, ayn utanga gl
yle srdrmt:
nde ykselen knt her zaman houma gitmiyor; eskiden
houma gidip gitmediini de pek bilmiyorum ya, belki houma
gidiyordu, ama arhk hi gitmiyor; ya da belki ok ender, yatakta

107

olunduu zaman ve eer ben stteysem, o zaman belki bir an

lam var. Alttaysam, iime zorla sokulan bir copmu sanyo
rum.
Kocas ldrm gibi san ban yolmutu:
Delirdin mi? Ben nasl senin copun olurum?
Olursun. Olabilirsin. Odadayken olmaya kalkhn, me
zorla sokulmu bir copmu gibi... Onun iin imdi, gvdeni kz
gvdesine, daha iyisi rte ermemi olan ocuunkine benzet
mem seni yaralamamal. Yata gcrdayan odada seni istemeyi
imden, itiimden incindin, biliyorum, ama incinmemelisin ...
Sonra da birdenbire:
Hoyratlktan nefret ediyorum! demiti. Zorbalktan ireni
yorum!
Fazla muntazam salardan ...
Kocas kskn kskn mayosunu geri giymiti, yine odaya
dnmlerdi; yatak yine gcrdyor, bir yandan da karabyk
trksn yine bashra bastra sylyor: Sol yanmda yare var!
Gen kadn tam da, yedi yl iinde o gne kadar sadece bir
yl birlikte olabildikleri kocasn sevindirmeye, kendisi de se
vinmeye istekliyken yine haykrmh:
unu susturamaz msn ltfen! Susun! Sertlikten hoianm
yorum! inde iniltiler, ilenler, gzda vermeler, .tek yanl is
tekler, zorbalklar barndran cinsellik diktatrl benim yur
dum olmaktan ok uzak!
Ama koca arhk geri ekemiyormu kendini. O zaman ka
dn daha yksek haykrm:
Bekle! Beklesene!.
Odann kirli beyazl kapkara kesilmi.
Trenle giden de beklememiti, ama
gen kz kendini brakm, o zaman da
grnr grnmez btn dudaklar yaralanmt,
unuttunuz mu?
Her yanm yaral, diye yazyormu karsndan ayrlm bir
koca da gnlne: Her yanmda ac var.
Bana diyorlar ki, onu anlamalydn. Hoyrat4ktan tiksinece
ini sen bilmezsen kim bilebilirdi?
1 08

Onu snrsz zlemitim. Karma yeniden sarlabilmek iin

yllarca dalanp durmutum. Demir kafes gerisinde annesine
bile isteklenebilmi, iyi ki u kafes var, bile demitim. Bir tel sa
n alm, gizlice pmrJm. Eimi istiyordum. Yllar sonra ar
tk dudaklarn srmak, dilini koparmak, her yann lokma lok
ma paralayp yutmak zlemiyle doluydum. Boynunda mor
luklar, di izleri brakmak, ona orada ne yaptlarsa hepsinden
fazlasn yapmak istiyordum. Btn haklarm aldlar, hepsini
geri istiyordum. Dklen salarn.
Sustur u trky!
Gen kadn alyormu. Kocasyla yeniden bulumalar bir
ykm.
Btn o mektuplar, hatra defterleri, kirli amar torbalar,
mahkeme kaplar, btn o trenler, otobsler, geceler ve gn
dzler boyu yatan bir ucunda annesi, imdi hakkmz yok bi
zim, diyerek, bir ucunda babas, elleri bacaklar arasnda yalnz
ve kskn, srtsrta uzak yattlar.
Neye yarad sanki? diyormu kzn babas da. Hakszla
uradk.
Bylece antasn alp evi
ve karsn brakh syleniyor.
Adam ban kadnn kollar arasna brakm. Kadn ene
sini onun salarna gmm; ylece duruyor, evrelerini saran
alacal a bakyor, uzak uultular dinliyorlar. Bilekler apraz.
Deniz kestanelerini grdnz m?
Evet, ite oradalar.
Yosunlu kayalara tutunmular.
Biz de.
Kadnn eli adamn nn kapatyor, adamn eli kadnn
nn.
Inlar kk kk krlyor. Suyun yzeyinde minicik hal
kalar titreiyor, gryor musunuz? Prl prl sular altnda za
mana kar koyarak dayanm mermer renler; bu uultulu ay
dnlkta sularn derinliklerinden henz km iki bal tek gv
deli mermer yontu, gryor musunuz?
1 09

VIII

Ayrl ya da Buluma
(ekinik nee / gizli umut. Hafif canl:)

"arabnz biraz geciktirdim, nk iki martini itiniz."

Garson, kadnn omuzbanda byle en beklenmedik an' da
bitivermitir. Elindeki tepsinin stnde ince gm telleriyle
ok ak akik rengi prldayan beyaz arap iesi durmaktadr.
Kadn elbette ki irkilmiti; imdi de, biraz sulu glmseye
rek:
"yle mi yaptm?" demektedir.
(Burada kusur her zaman mteridedir; unutulmamas ge
rekiyor. Mesela kadn akl edip de, "yemeimi de martinimi bi
tirmeden getirmitiniz ama ... " demediine sonradan sevine.cek
tir.)
Bu arada adamn yznde beliren tuhaf anlam da kar
mamalyz. Birok kadn ardarda yaayp birok soruyu da ar
darda dinledikten sonra tek yant bulabilmi gibi bir anlam:
Btn bir hayat, bir krntdan, tek bir szden, bir baktan,
elinize deiveren bir elden, bulutun uradan uraya andan
ibaret. Kulann kanat rparak bu atdan kalkp teye konu
undan ...
Gzucuyla bakyor. Kadnn az nce elinin stne koyuve
rip de sonra geri ektii sa eli, kendi sol bilei stnde.
Tam bunu derken, durum deimitir. Bu el imdi nnde
ki su bardan biryana itmekte, parmaklarn u' kck hare1 10

keti, adamn yznde kk ltlar yanp snmesine yetmek

tedir.
Kadn da gzucuyla ona bakyor. Hafif terli avcunu peete
ye sildiini seiyor, sonra martini kadehi iindeki yeil zeytine
uzandn, onu krdann ucunda ylece tuttuunu ... Fakat zey
tin tanesi, yeil de olsa, sadece bir zeytin tanesidir; ona o kadar
da srekli bakamaz ki.
arap iesi almakta. Kadn da bu arada herhalde salt bir
ey yapm olmak iin, eilmi, yol antasnn ayaklar dibinde
durup durmadna bakmaktadr. Yoksa adamn ayaklar dibin
de bir anta olup olmadna m bakmakta? yle ya, belki o da
gidiyordur. Kim bilebilir?
Herkes biryana gitti.
Yerkre merkezi souyor gzelim, diyordu uzay bilgini.
Ho, ho, hooo, hi byle ykselmemiti bu kartal havaya, diyor
du. Arhk insanlarn birbirlerinin kanatlarnda uabilecekleri tek
yer teki yldzlar, diyordu. stlerine dklen ilek rengi aydn
lk, kll kahramann iri kn pembe beyaz bir domuz yavru
suna benzetiyordu.
Kadn, orada durduunu daha iyi anlamak iin sanki, an
tasn eliyle de yoklamaktadr:
Aslnda zgrlm ta o zaman kantlamtm. Hibir tre
nin ardndan bakp durmayacam, beklemeyeceimi, ikinci s
nfta akmayacam, dk crete almayacam, erkein
kadnlarna eit sayda erkek isteyeceimi, hatta ikinci snfta
artk onlarn kalp ocuk beklemesini, aldm kadar verecei
mi ... ta o zaman bir bir kantlamtm. Peki arada ne geti de?
Artk bunlar konumak gereksiz, diyordu koca. ok konu
uldu.
yle, diyordu kars da. Fazlasyla. Fakat bu sonuncusu
olacak.
Nasl olacak?
Yol antas bu defa da ayann ucuyla yoklanyor:
111

Evet, burada duruyor ite. Yanmda. Beni bekliyor. arab

m imemi bekliyor. Ben istediim kadar da bekleyecek. Srtm
dan itmeyecek, kolumdan drtmeyecek, hadi kalk, elin adam
sana bakyor, demeyecek; hadi gidelim yatalm demeyecek.
kinci snfta ylece bekleyecek, ben birinci snfta, burada ola
cam. Burada olmam byk balang. Tek bir adm. Hayat
hayat yapan adm.
Ban birdenbire karsndakine evirmitir, fakat baklar
masann orasnda burasnda dolanmakta. Garson tarafndan
uyarldklarndan beri ikisinin de gzleri, ortak bir su ilemi
ler gibi, birbirine rastlamaktan kanmaktadr.
Siz gidiyor musunuz, geliyor musunuz?
Ban evirdii kimseye byle bir soru sormaya kalkma
snn nedenini hibir zaman bulamayacak.
Siz hi tavuk kna benzeyen bir fil k grdnz m?
Kzm acelecidir, durduu yerde duramaz, herkesin derdi
ondan sorulur, ba da dertten kurtulmaz; aceleciliinden daha
kurbaa, civciv desenli nevresimlerin iinden kar kmaz ev
lenmitir, tabii yrmemitir falan... Ama olum da durup du
rurken byle sorular sorar. Sonra da bu gariplikler insann iine
taklp kalr. Bir tny kar bir tnyla srdryorsunuz, yle
sanki kendiliinden. Haydn derken Dede Efendi'ye, Hac Arif
Bey derken veremli Chopin'e a tlayabiliyorsunuz. nk olum
on drdnden beri tutturmu sormaktadr:
Siz hi tavuk kna benzeyen fil k grdnz m?
Kadn ban birden evirdiine ve adama bir ey soracak
m gibi yaptna gre artk sormas gerekmiyor mu? te, o da
ister istemez sormaktadr:
"Yemeinize engel olmadm ya?"
Karsndaki uzun gzel bir sevimenin sonrasnda sanki,
ho bir kendini brakmlkla duruyor:
"Hayr, neden? Bu alan nedir?"
Sorusuna yant olarak iki sorunun birden gelmesi kadn
beklediinden te artmtr. arabn biraz bardana boalt
lrken kulak veriyor: Chopin'in Preld'lerinden 'biri olabilir. 2.si
112

galiba, Do Minr.
Ah ite, ikinci snf atladm derken nc snfta kazk a
kp kalmasaydm, byle bildiklerimi de unutmayacakhm.
Adam, bir an sonra yksek sesle dndn ayrdedip
kekelemeye balamhr:
"zr dilerim, kendime soruyordum... Bildiim her eyi..
bildiklerimi unutur oldum da .. Unutmuum yani ... "
Chopin, evet. Preld. Do Minr. Yine de emin deilim.
(Mterinin velinimeti olan bu lokantann messeseden
byle ikramlar da vardr ite; unuttuklarn hahrlamak isteyen
leri buraya eken ey yalnzca martinisi deil, demek istiyo
rum.)
Kadn, garsonu bekletmemek iin bardana bir yudum ko
nan arab acele ,tatm, ban usulca sallayp evetledikten son
ra gck tutmu bir sesle:
"Ben ancak Chopin olduunu kartabiliyorum," demitir.
Sonra sessizlik.
(Bana kalrsa zaten hi niyet etmedikleri kadar konutular.)
Mzik, uultular arasnda srmektedir.
Gryor musunuz?
Bir masada iki yabanc.
kisi de, zorunlu bir eymi gibi gzlerini beyaz serin arabn ieden bardaa ar ar dklne dikmi:
Ismarlanan kpkl arap deil miydi?
Sonradan ampanyayla deitirdik ya?
A evet, ampanya, tabii.
Geciktirmelerini syledik.
Srt izginizden pyordum.
Odann stmavisi tenlerimizi ipeksi klyordu.
Dokunulardan ikili, l sanatlara geiyorduk.
Garsonun srt resimli aynay, gvdesinin n yz de ca
mn aynasn rtm, sormaktadr:
"Gzelim bademli tavuumuzu geri evirdiinize gre, si
ze baka ne verebilirim efendim?"
113

Hi beklenmezken bir tr kendine zg iiriyle gelen le

saatlerinde bir garsonun sesindeki alayc tonu bile sevebilirsi
niz. Besbelli kadn da seviyor:
"Baka bir ey istemez, teekkr ederim. Salatan var; ara
bn yannda benim iin yeterli."
Giderek stne belli belirsiz yerleen bir kendine gven.
Bana kalrsa, yle bir bakldnda, araya giren toy, ak, krgn
kz, arayan ve ararken de sk sk yanl gezegenlere oynayan,
yanllklarndan yorulup ana ve karlk konumlarna snan
btn hallerimi unuttun ya da btn o hallerden tr imdi
neysem, ite oyum, demektedir. Bu le yemeinde ille, gzel
iki de sunan bir yer olsun istedim.
Yineliyor:
"arap yeterli, evet."
Adam ona ancak garsonla konuurken kaamaksz bir ba
kla bakabilmekte:
Sahi, nereden kaynakland bilinemeyen bir ekicilii var.
Hayr, yann olgunluu deil, evet ene ukuru insanda onu
pme duygusu uyandryor, ama asl, kendisi iin bir ey iste
meye neden sonra karar vermi hali . . .
Duyargalar yeniden kprdanmaktadr.
Kadn, kendisiyle ilgilenildiinin
hemen farkna varr. Yine utangalar.
Aslnda ben bir ey istiyor deilim. Ben ne istedimse hep
ocuklarm ve senin iin istedim. stelik hibirinizi de mutlu
grmedim. ampanyana engel olmay dndmden deil
di. uramdan gemiyordu, hibir ey. Ne hakkmz var, onlar
yleyken biz...
yorum, st beni.
Hakkmz yok.
Kadn az nce ne demiti?
"Ne dndm syleyeyim size, bugn ok cesur ola
bileceimi hissediyorum."
Durup dururken, yle, kendi kendine yksek sesle konuur
gibi.
1 14

Yoksa yle miydi?

"Ne istediimi syleyeyim size ... Bugn . . .

"

Kk dil ucunu ieri ekmiti . enesinin st yann ukur

lahran glmseyii de, krmz dil ucu gibi isteklendiriciydi.
Hi umulmad halde, insana kendisiyle yumuack seviilece
i duygusu veriyordu. Verdi .
Adam avularn gizlice bir kere daha siliyor peeteye:
Ama beni asl artan ya da beni gzel bir gne aan onun
birka dakikada bir, her yata olabilmesi. Glmserken ayr
yata, ban dnceli dnceli camdan yana evirince ayr
yata, parmaklan su bardann boynunda gidip gelirken bs
btn farkl, martinisini yudumlarken daha baka, garson ve
hibiri olmad zaman ise nereye, hangi yaa konacan bile
meyen zgr muhabbet kuu hali. Onun bu, kendi zamann
bulma hali.
Kadnn belli belirsiz bir i ekiini
yakalyoruz. Sonra kulak kabartp beklediini.
Garsonun d urum deitirmesinden yararlanp hemen ya
zyla resimlendirilmi aynada adamn bir sredir gremedii
yz, omuz paralarn aramaya balyor sonra:
Salarndaki krlara bakarsan yal, ama hi de yle deil,
duyargalarn iine ekmi, anlayamazsn; belki de evlidir ve
asistan bir kzyla lisede bir olu vardr. Yine de tuhaf ite, in
sanda sevilmeyi, okanmay bekleyen bir olan ocuk duygusu
uyandrabiliyor. Bir an, o da zeytini dudaklarnda dolatrrken
ksnle yakn bir erkeksilik edindiini, alk belirtileri gs
terdiini, bunun da beni rperttiini gizleyemem. Apak p
mesini istedim, tenime dokunmasn, bende gezinmesini . st
me kmasn deil hayr, dokunmasn. .. Yoksa elimi anszn eli
stne koyuverdiim zaman myd?
te bak, stndeyim, diyordu mimarlk profesr, krl k
vrck sakalyla glerek. Hem de renciliinden beri, stelik u
ran da hi ikinci snf grmyorum, birinci snf gryorum, di
yordu karsnn kk poposuna p p vurarak. Sonra da me
melerini keyifle dileyerek: Bu mallar birinci snf mal! demiti.

1 15

teki de ancak o zaman ayaa frlayp:

Mal sensin, muz paras! diye patlayvermesin mi?
te nicedir gerilip duran ince tel nihayet kopmutur. Tan
hklarndan o yana hi bukadar alalmlar myd acaba? -Sy
lentilere bakarsanz yerkre ekirdei souyor, istatistiklere ba
karsanz boanmalar arhyormu.- Hi byle irkinletiler mi?
kisinin de balar, elleri, kollan asla, asla! diye sallanp duru
yordu. Hayr, hi byle olmamlardr. Birbirlerine kar, arada
ne geerse gesin, hep saygl davranmlardr. Di arlar tut
tuysa, seviniyormu gibi gl glvermemilerdir yani, gerek
ten zlmlerdir; tren gittiyse de, ne yapalm salk olsun, on
lar beklemi, ummu, sabr gstermilerdir; Tanr'nn gecesi bu
deil ya, diyerek gaml laciverdi gecelerin saysn oaltmlar
dr.
Yataa girdiklerinde kars:
Sularda srklenen ocuklarn resmini grdn m, demi.
Kocas da:
Konumadan seviemez misin? demi.
Artk konumayacakh. lk at beni altm dfa teptiinde
ben daha stnde bykl kedi ilemeleri bulunan hrkalar giyi
yordum, demeyecekti. Fakat koca stne km, orasn buras
n diliyor, bunlar birinci snf mal, diyordu. Kadn da anlatma
ya alyordu ki, sular ekilmitir, duyarlklar eskimitir.
Artk bunlar konumayalm. ok konutuk. Sonu yok.
Sonu var. te valizim.
Bunca yl nasl tepersin?
Bunca yl beni nasl teptiyse, yle.
Kadn yol antasna bu sefer de ayan yle bir dedirip
ekiyor:
Hafif bir valiz. Biraz kol, biraz bacak, birazck bacak aras,
salam ne kadar kaldysa artk. Memelerimi bile istemiyorum
bak antamda hi yer tutmayacaklar halde ortlar sana brak1 16

yorum. stelik ikisi de salam durumdadr. Seni emzirdiim,

iki de ocuk emzirdiim halde daha sarkmadlar, yle inek me
mesine dnmediler, hala ie yaramaktadrlar, zaten sen kendin
de birinci snf mal olduklarn sylemitin ya, iyi ite, madem
seviyor, beeniyorsun, onlar sana brakyorum. Onca ylm! ..
Pekala, onca skdenetimli yl karl, armaan olarak ...
Bu sefer erkek:
Sensiz memeleri ben ne yapaym, diye inlemeye balama
sn m?
Ziyan yok, oraplarm da kendim ykarm artk, diyesiy
mi. Diyesiymi ki: Sular kesik diye sylyorsan eer, eer ev
iyi snmyor, diye sylyorsan, jandarmalar ocuklar gtrd
ler, hastanelerin kapsnda ok bekleniyor, diye sylyorsan,
yatak gcrdyor, diyorsan eer, sana yeni gmlenlerden sza
mamaya nekadar zen gsterdiimi bilesin isterim; karl gnle
rin kazalarndan, kafatasnda alan deliklerden falan yararlan
mamaya nekadar zengsterdiimi, Allah'n bana balad
bir mr kullanmamaya, hibir eyi israf etmemeye zen gs
terdiimi bilesin isterim, birlikte denizde olan ve kz ocuklar
gibi sevitiimizi, yelkenli, balkl yatak araflarmz olduu
nu unutmadm, yosunlu kayalara yapm kabuklu hayvan
lara bakp bakp onlarn pmeleri nasl olur ki acaba, diye
merak etmelerimizi unutmadm bilmeni isterim.
Tamam. Pazarlk bitti. Memelerim sende kalsn. Ama ev e
yalarn ben alyorum. Sen onlarla baa kamazsn. Haa sahi,
deterjanlar sende kalsn.
Adam ban kolon stndeki aynaya evirmi, orada bir
K, iki E, bir yaprak, bir de helezonlu izgiyle garsonun kulak

ucu arasndan kadnn bir gzyle kendisininkinin bulutuu

nu gryor. Tuhaf bir duygu olmal, ayr iki gzn bir gz et
mesi yani.
Bir yandan aynaya, bir yandan cama yansyan glgeler, k
rk dkk konumalar, gkyzndeki ak gri bulutun bir ton
dan tekine srekli deitirdii yumuak mavi aydnlk ve ca
mn yzn dardan bir sr gibi rten karton kent... Bir masada
1 17

birbirini hem hi tanmyor da, hem ok iyi tanyor gstergele

riyle oturan kadn ve adam.
Chopin Preld yerini gerekten ikili bir sonata brakmtr.
Yalnz ikisinin iittii, iiten bir nc kii varsa bile farknda
bulunmadklar ikili sonat.
Fakat araya yine garsonun sesi girmektedir. Adama dnm, soruyor:
"Siparilerinizi a rtk alabilir miyim?"
"En iyisi ben de arap ieyim."
"Yemek olarak?"
"E peki, siz uygun bir eyler getirin. . . "
Bunu der demez adamn sesi bir akaclk edinivermitir:
"u acl tavuktan olmasn da!"
imdi birlikte glyorlar. Arszl, yrtkl olmayan
urup gibi gller. Garson, unca yln deneyiminden sonra
-mteriyi gznden p diye anlamak- ancak bir le vakti
yarm saatlik bir sevinci yaadklarndan kuku duymad,
gerekte ise baklarnda derin kederler yazl bu kadnla
adamdan sonuta holanma benzemektedir.
"Sizin arabnz da beyaz m olsun?"
"Evet, ama kk ie ltfen."
"Ah maalesef, kk beyazmz yok!"
Adam yalnzca kendinden sklm gibi elini alnnda gezdi
riyor. Syleyebilecek hibir ey bulamamann sknts.
Bu hzl deiimler. Bu deiimleri
u en uzun srm l durumda bile
yakalamann kolay olmad sylenebilir.
Hani erkek hakszla uramt, hani gen kzlar sevimi
yor diye sevimemi, hani delikanllar denize giremiyor diye
girmemiti de hani, gaspedilmi btn haklarn geri istiyordu?
Hani martininin, iindeki zeytinin, gkyznden ar ar eki
len bulu tun tadna varacak, eline deen bir elin gzelliini ya
ayacakt? Kendini yumuack, kadife bir gne brakmayacak
myd?
Peki, ampanya olsun!

1 18

"Peki, byk olsun."

O zaman tatl birinci keman sesi ne kyor. Kadn ban

yukar kaldrm, arhk yerli yerine oturmu bir kendine gven

le:

"Aaa hayr!" diyor garsona, "biz bu ieyi birlikte iebili

riz." stelik servisi de ben kendim yaparm, anlamnda elini i

enin stne koyuyor. Garson selam verip ekilirken ise bu defa

adama dnp ekliyor:

"Kabul ederseniz memnun olurum."

Yine glmsyor ama, enesiyle alt duda arasndaki u

kurlamada hibir cinsel ar yok. Salt yumuak bir dokunu.

Adam bu dokunuu derinliine duyuyor, hissiyle. Hibir

kaamaa snmadan kadna bu defa apak bakyor:

"Teekkr ederim."

Kadn imdi uzanm onun bardana da arap koymakta

dr. Gzleri incecik akik lhlaryla dklen arapta, kula

mzikte:

Deniz kestaneleri demitiniz?

Evet, ite size btn bunlar sylemek istiyordum.
Bardaklarn belli belirsiz birbirlerine doru kaldryorlar.

1 19

IX

Epilog lncornpiuta:

(Allegro con ... )

Kadn dirseini masaya dayam, usul usul kulakmemesiy

le oynamaktadr. Baklar uzaklarda, dalgn. Adam az nce

dorudan onun gzlerine bakt iin sanki, biraz mahcup, im

di bundan kanmakta, aznda bir salata yapra inemekte

dir.

Uzunca sren sessizlik.

araplarn yudumluyorlar.
"Darda hava gzel."

"Evet, gzel bir aydnlk. Bulutlar ekildi."

Yine susuyorlar.

Kadn elini kulakmemesinden ekiyor:

Yolculuktan m geldiniz?

Hayr, yolculua ktm. Siz?

Ben de yle.

kili sonat: Dinliyorlar.

Sonra ikisi birden ayn an'da balarn evirip, ayn an'da

birbirlerinin yzne bakyorlar. imdi kesin tandk bakyorlar.

Hem de ok yakn tandk. Glmsyorlar.

Kadn birinci bardak araptan sonra kalkaca.ktr:

"izninizle."

Adam da incelikle usulca yerinden dorulacaktr:

1 20

"Tabii . . . "
Sonra kadn yumuack hareketlerle ceketini giyerken ekle
yecek:
"ok gzeldi."
teki durup bakacaktr. Bil mektedir, ama ii tmek de iste
yecekti:
"Ne?"
"Bana dokunan birinin olmas ... ok gzel. u son bir saat."
Kadn ceketini giymitir, ama antasn yerden almakta
acele etmeyecektir:
"Evet. ok gzel. Benim iin de."
"Her eyi hatrlayabilirim. Herey bir an olabilir. Fakat birlikte martini ve arap iiimiz, yalnz bu bir an deil."
"Siz bir buuk kadeh itiniz ama . . . "
Glecekler. Kadn ekleyecek:
"Ben de mrnde tek kadeh devirmemi insanlar sevmem
zaten. zr dilerim. Galiba bunu daha nce sylemitim."
Adam:
"Hayr," diyecek, "bunu sylemediniz." Giderek kendimi
ze daha kaln kabuklar ediniyoruz, dikenli duyargalarmz da
ha abuk ieri ekiyoruz, dediniz. Kabuklu hayvanlara benze
dik; yle ki, titreimlerimizin suyun gel-gitlerine mi, kendimize
mi ait olduunu, ruhumuzun mu, bedenimizin mi dn
bata kendimiz, artk kimse kestiremiyor. Onun iin kabuklar
mza dokunmamz, dokunmamz, denizlerin derinliklerinde,
maaralarnda da birbirimizi ve kendimizi aramaya gitmemiz
gerek, dediniz. "mrnde tek kadeh devirmemi insanlar sev
mem, demediniz de, yanlmyorsam, tek korkum, rperilerin
alglanamayacak kerte unutulmu, yedi kat yerin dibine g
mlm olmasyd, dediniz." Ta derinlere de kasa, dokunula
rn hissedilebilecei an'lara smsk sarlmalym.
O zaman kadnn baklar adam -ancak yeni bir cinsin
olabilecek- yepyeni bir akla kuatacaktr:
Sahiden syledim mi? Ben sadece dndm sanyordum.
Elini uzatyor, parmak ularn karsndakinin bileine,
oradaki atardamara dokunduruyor.

121

Onlar, asllarn grebiliyorum. Duyuyorum da.

Bilek damarmda lk lk akan kan.
kisi de bardaklarn yeniden kaldryor:
Bitmeyen sona.
Evet.
iyorlar. Birer yudum.
arap bardaklar masaya braklyor. Sonra kadn antasn
alyor, acele etmeden kyor.
Camdan onun bir saa, bir sola bakh ve dosdoru karya
getii seilebilir; srhnn ince dalgalanlar...
Fakat adam bakmayacakhr. Gzkapaklar yar inik ylece
duracak, tenin sesini dinleyecektir; kabuklu canllarn i uul
tularn.

lstanbul, Kasm 989

1 22

Viyana, Haziran 1 990.

EDEBYAT
RofT111,1 yk, Anlall, Senaryo

Yzba Corelifoin Mardoiini Louis de Bemieres

Gz Gelmeden Seluk Baran

ngllt Mzii Peter Ackroyd

Ak zerine Alain de Bonon

Chatterton Peter Ackroyd

Piyanoalanlar Anthony Burgess

Gece Hayalm Adalet Aaolu

em-l Blbln indeki Cin A.S Byatt

G Temizlii Adalet Aaolu

Yeni Bulunmu Hikayeler Anten ehov

"Fiknnln ince Gl" Adalet Aaolu

Yce Sultan Miguel de Cervantes

Agatha le stanbul'da C. Fernandez Cubas

Toplu Oyunlar Adalet Aaolu

lme-e Yatmak Adalet Aaolu

Batan Gne Osamu Dazai

Bir Din Gecesi Adalet Aaolu

Haran'da Dolunay Yeim Derman

Be Kii Adalet Aaolu

Hayr Adalet Aaolu

Frtna Orhan Duru

Sarmal BOin ykler Orhan Duru

RomalUk/Blr Viyana Yaz Adalet Aaolu

Ksas- Enbiya haz. Orhan Duru

Ruh lmes Adalet Aaolu

Alnyazm Klavuzu ilhan Durusel

Yasmu Adalet Aaolu

ite Deniz, Marla Ferit Edg

Su w Ceza Cem Aka

Av Ferit Edg

Olgtnuk a lemesi Cem Aka

Kimse Ferit Edg

O I Hakkfui'de Bir Mevsim Ferit Edg

Toplu Oyunlar Glten Akn

yker - Gazoz Aac, Yaral Hayvan ve tesi
Sabahattin Kudret Aksal

Bir Gemide Ferit Edg

lk Ferit Edg

e>,m - Evi Slndekl Bulut'la oeml Adam'a

Sabahattin Kudret Aksal

Dou ykleri Ferit Edg

Eylln Glgesinde Bir Yazd Ferit Edg

Son iki Eyll Hulki Aktun

Eski Sevglll Leyla Erbil

Bir a Yangn Hulki Aktun

Gecede Leyla Erbil

Btn ykleri 1 Sabahattin Ali

Halla Leyla Erbil

Btn ykleri 2 Sabahattin Ali

Karanln Gn Leyla Erbil

Kk "'8ntolu Madonna Sabahattin Ali

imideki eytan Sabahattin Ali

Mektup Aklan Leyla Erbil

Tuhaf Bir KadnLeyla Erbil

Kuyucakl Yusuf Sabahattin Ali

Zihin Kular Leyla Erbil

Kalell Bahelerinden Yedi Hayal etin Altan

"Yalnzlk GHtiln Yoldan Gelir" Seluk Altun

ehrin llk Soluklan Tuncer Erdem

Btn ykleri Yusuf Atlgan

Benim Sinemalarm Fruzan

Havalar Souk imdi Ahmet Erol

Canlsan Vusul Atlgan

Beriin'ln Nar iei Fruzan

Anayurt Oteli Yusuf Atlgan

Gecenin lekl Yilzll Fruzan

Sahtei<ar nlt Ercment Ayta

Gl Mevsimidir Fruzan

Ve: Bles Ercment Ayta

Krk Yedl'liler Fruzan

Updile ve Ben Nicholson Bakar

Kuatma Fruzan

Ac Blgl Enis Batur

Parasz Yatl Fruzan

Gzn Kahverengi Suyu Meme! Baydur

Redlfe'ye Gzelleme Fruzan

Hikaye Srasnda S. Beckett

Sevda Dolu Bir Yaz Fruzan

Odun Kesmek Thomas Bemhard

Yabanda Yolculuk Mor!S Farhi

Bitik ldam Thomas Bemhard

Abalom, Abaloml William Faulkner

Stiller Max Frisch

Elveda Sidonie Erich Hackl
Aylak Kpek Sadk Hidayet
0an1a Kan Sadk Hidayet
Diri Gmlen Sadk Hidayet
Hac Aga Sadk Hidayet
Modem ran ve Afgan ykleri Antolojisi
haz. ve ev. Mehmet Kanar
Buz Anna Kavan
Bonak Edebiyat Antolojisi haz. Fahri Kaya
Bll ykler Feyyaz Kayacan
ocuk lm arklan Hamdi Ko
shak Onat Kutlar
Tann Gelini Slbyl Pl!r Lagerkvist
Lady Chatterley'ln Sevgilisi D.H. Lawrence
Afrikal Leo Amin Maaloul
Semerkant Amin Maalouf
Tanlos Kayas Amin Maalouf
Do{Juoun Limanlan Amin Maaloul
Yznc Acl-8alclassare'nin Yolculuu
Amin Maaloul
Alleoburg'un Ceviz Aalan Andre Malraux
Her Biri Bulutlu Zirve Friederike Mayrcker
Korsan kmaz Nezihe Meri
Yandrma Nezihe Meri
Toplu ykler 1 Nezihe Meri
Toplu ykler il Nezihe Meri
Golem Gustav Meyrink
Bekarlar Henry de Montherlant
Yaarken Alan Miras Robert Musil
Erturul Facias Behet Necatigil
Radyo Oyunlar Behet Necatigil
ocukluun Souk Geceleri
Tezer zl
Eski Bahe Eski Sevgi Tezer zl
Kalanlar Tezer zl
Yaamn Ucuna Yolculuk Tezer zl
Zaman D Yaam Tezer zl
Ay Gzetleme Komitesi Mahir zta
Ruh kizini Arar Mahir zta
Souma Mahir zta
Korku Oyunu Mahir zta

Babamn zyaamyks
Pierre Pache
Yazc ya da Bir Yol Roman
Hseyin Peker
Yaam Kullanma Klavuzu
Georges Perec
Sorgulama Robert Pinge!
Fantolne ile Agapa Arasnda
Robert Pinge!
Proust Senayosu Hareki Piner
Usta Beni ldrsen e Bar Pirhasan
l Masallan Tayfun Pirselimolu
Hafz'n Yolculuu Jan Potocki
Kayp Zamann zinde iek Am Gen Kzlann Glgesinde
Marcel Prous
Guermantes Taraf Marcel Prous
Sodom ve Gomorra Marcel Proust
Swann'lann Taraf Marcel PrOst
Mahpus Marcel Proust
Albertine Kayp Marcel Proust
Ykseltin Tavan Kiriini
Ustalar, Seymour: Bir Giri J.D. Salinger
avdar Tarlasnda ocuklar J.D. Salinger
Dokuz yk J.D. Salinger
Franny ve Zooey J.D. Salinger
Pasaport Antonis Samarakis
Tarn Dkka.nlan Bruno Schulz
Gemi Adanlan Zeyyat Selimolu
Byle Yayoruz Arlk Susan Sontag
Keiler Dnemi Luan Starova
Babamn Kllaplan Luan Starova
Zoo Viktor klovski
Saatleri Ayarlama Enstits
Ahmet Hamdi Tanpnar
Huzur Ahmet Hamdi Tanpnar
Mahur Beste Ahmet Hamdi Tanpnar
Pervaneler Ali Teoman
Bayan Mlra'yla Ufak Bir Gezinti Semra Topal
Hay bin Yakzan bn Sina/bn Tuleyl
Aziz Bey Hadisesi Ayfer Tun
Maara Arkadalan Ayfer Tun
-

D Gnler Gven Turan

Yllar Merdiveni Anne Tyler

Bu Kalem Melr Enis Batur

Bu Kalem Bukalemun Enis Batur

Amber Faruk Ulay

Yaznn Ucu Enis Batur

iti Faruk Ulay

EJBabil Yazlar Enis Batur

Bech Dnd John Updike

Geip Gitti Gmen Kular A. Didem Uslu

Aciz a, Fattalan Enis Batur

Smokinli Berdu, iir Yazlan (19742000)

Hikaye H. Ziya Uaklgil

Kamil ile Meryem'e Dair

Sade' Yakmal m? Simone de Beauvoir

Enis Batur

Artun nsal

Tek Yn Walter Benjamin

Gnl Abla Nalhanel West

Poetlka lhan Berk

Akmumya Murat Yaln

Logos ilhan Berk

As-fa Mektuplan Niyazi Berkes

HafH Metro Gnleri Murat Yaln

Soydanz Balk Burcu

Michel Butor stne Doalamalar Michel Butor

Mehmet Yan

Btn Yazlan Asaf Halet elebi

Enayi Bir Ak iir Erkk Ylmaz

Yaz ve Yalnzlk Ouz Demiralp

Abdullah'n Ablas iir Erkk Ylmaz

Kutup Noktas Ouz Demiralp

Okuma Defteri Ouz Demiralp

Deneme, Aratrma. Eletiri

My Lady Di(es) haz. Aslhan Din

Geerl<en Adalet Aaolu

Yazlar Ahmet Muhip Dranas

Tekrann Tekran Mehmet H. Doan
iir ve Eletiri Mehmet H. Doan
ann Tan Olmak Mehmel H. Doan
Tango Geceleri Orhan Duru
istanbulin Orhan Duru
Tm Ders Notlan Ferit Edg
Seyir Szckleri Feri! Edg

Karlamalar Adalet Aaolu

Baka Karlamalar Adalet Aaolu
se Cem Aka
Denemeler, Konumalar Sabahattin Kudret Aksal
Markopaa Yazlan ve tekiler Sabahattin Ali
eytann Gr Dedii etin Altan
Kadn, Ik ve Ate etin Altan

Dilimiz stne Konumalar Melih Cevdet Anday

Syleiler Nurullah Ata
Dergilerde Nurullah Ala
Okuruma Mektuplar - Prospero ile Csllban
Nurullah Ata
Diyelim

Yazmak Eylemi Ferit Edg

Dram Sanatnn Alan Martin Esslin
iir ve Hakikat Beir Fuad
Duyumsanmayan Karanlk Memet Fuat
Biemden Bieme Meme! Fuat

Sz Arasnda Nurullah Ata

Dnceye Sayg Memet Fuat

Karalama Defteri - Ararken Nurullah Ata

Eletiri Sorumluluu Memet Fuat

Gnlerin Getlrdii - Szden Sze Nurullah Ata

ki Ynl Yozlama Memet Fuat

Aylak Adam Yusuf Atlgan

Sivil Denemeler Kara Ece Ayhan

Zgnlk Av Memet Fuat

Mortesi Requiem Ece Ayhan

Her Yer Tiyatrodur Memat Fuat

Aynal Denemeler Ece Ayhan

Evsahlpleri Fruzan
Yeni Konuklar Fruzan

Unutulmu Yazlar Memet Fuat

Olp Yazlar Ece Ayhan

iirin Bir Attn a Ece Ayhan

Kusur Konusunda Algirdas.Julien Greimas

SIZ Roland Barthes

ssz Dnme Dolap Enis Batur

Ada Akit Gktrk

eviri: Dillerin Dili Akit Gklrk

Okuma Ura Akit Gktr!<

Szn lesi Akit Gktrk
Kalka- Minr Bir Edebiyat in
Gilles Deleuze-Felx Guattari
Edebiyattan Yana Eser Grson
Mavi Bereli Edebiyat ve on Yazlan
Doan Hzlan
Gncelin ans Doan Hzlan
Kitaplar KHab Doan Hzlan
Sakl Su Doan Hzlan
VejetaryeoliQin Yararlan Sadk Hidayet
Dede Korkut'ta Renkler Seyfi Karaba
Dlerin Gnbalun Uur Kkden
Tksilli a Uur Kkden
Seslerin Resmi Uur Kkden
1900'e Veda Uur Kkden
Edebiyat Kaps Cevdet Kudret
Gndemdeki Sanat Onat Kutlar
Klasik Aeri(an Edebiyab stne ncelemeler
D.H. Lawrence
lmcl KinHkler Amin Maalouf
Mektuplar Behet Necatigil
Bile I Yazd Behet Necatigil
Btn Dzyazlar 1 - Yazlar Behet Necatigil
Btn Dzyazlar il Yazlar Behet Necatigil
Anlatlam Aynas - Yaznsal Eletiriler 2 (19542000) Ahmet Oktay
Gece Defteri Ahmet Oktay
sralil'ln Sr'u Ahmet Oktay
-

airin Kan Ahmet Oktay

iek Drbn Sevin Okyay
Namk Kemal ve ibret Gazetesi
Mustafa Nijat zn
AHabetika shak Reyna
A.H. elebi Btn Yazlan haz. Hakan Sazyek
Toplu Yazlan 1 - apkam Dolu iekle ve
iir zerine Yazlar Cemal Sreya
aretname ve ntermezzo Levent entr1<
Be ehir Ahmet Hamdi Tanpnar
Dede Korkut Ouznameleri zerine Notlar
Semih Tezcan
Seme Yazlar Bedrettin Tuncel
Ok1ay Rilat'la Sama Dola
haz. Gven Turan
Yazyla Yaamak Gven Turan
Alla Turca'nn Sonu Necdet Uur
D.H. Lawreoce Mina Urgan
Vlrglnla WooH Mina Urgan
Yaznn Snrlan Tahsin Ycel
Yapsalclk Tahsin Ycel
insanlk GldrsO'nde Yzler ve Bildiriler
Tahsin Ycel
Tartmalar Tahsin Ycel
Yazn, Gene Yazn Tahsin Ycel
Alntlar Tahsin Ycel
Sylemlerin inden Tahsin Ycel
Salaklk stne Deneme Tahsin Ycel
Samuel Beckett Tiyatrosu Ayegl Yksel

http'ltwww.shop.superonline.com/yky