You are on page 1of 40

;To lg?

k0f tyf d]nldnfk cfof]u lgodfjnL, @)&@


a]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u P]g, @)&! sf]
bkmf $$ n] lbPsf] clwsf/ k|of]u u/L ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]usf] k/fdz{df
g]kfn ;/sf/n] b]xfosf lgodx agfPsf]5 .
kl/R5]b!
k|f/lDes
!=

;+lIfKt gfd / k|f/De M -!_ oL lgodxsf] gfd ;To lg?k0f tyf d]nldnfk
cfof]ulgodfjnL, @)&@ /x]sf]5 .
-@_ of] lgodfjnL t'?Gt k|f/De x'g]5 .

@=

kl/efiffM ljifo jf k|;n] csf]{ cy{ gnfu]df o; lgodfjnLdf,


-s_ P]g eGgfn] a]kQf kfl/Psf JolQmsf] 5fgljg, ;To lg?k0f tyf d]nldnfk
cfof]u P]g, @)&! ;Demg' k5{ .
-v_ cfof]u eGgfn] ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u ;Demg' k5{ .
kl/R5]b@
ph"/L ;DaGwL Joj:yf

#=

ph'/L cfJxfg ug]{ M -!_ ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwL
36gfsf] ;DaGwdf kLl8t jf lghsf] tkm{af6 cfof]udf ph"/L lbg cfof]un] ;fj{hlgs
;"rgf k|sfzg u/L ph'/L cfJxfg ug{]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhdsf] ;"rgfdf ph"/L jf hfgsf/L lbg] :yfg, t/Lsf tyf
cjlwsf] af/]df pNn]v ug{' kg{]5 .

$=

ph"/L lbg ;Sg] M -!_ lgod # adf]lhd cfof]udf ph"/L lbg rfxg] JolQmn] lnlvt jf
df}lvs ?kdf ph"/L lbg ;Sg]5 .

-@_ cfof]udf lnlvt ph"/L lbg rfxg] JolQmn] cg';"rL! adf]lhdsf] 9fFrfdf
lbg' kg{]5 .
-#_ s;}n] cfof]u jf cfof]un] tf]s]sf] :yfgdf pkl:yt eP/ df}lvs ?kdf
ph"/L lbPdf To:tf] ph"/Lsf] Joxf]/f cfof]usf sd{rf/Laf6 cg';"rL! adf]lhdsf]
9fFrfdf n]vL ph"/Lstf{nfO{ n]v]sf] Joxf]/f k9LafFrL ;'GffO{ ph"/Ldf lghsf] ;xL5fk
u/fpg' kg{]5 .
-$_ ph"/Lstf{ jf hfgsf/L lbg] JolQmnfO{ ph"/L u/]sf] sf/0faf6 cfkm\gf] tyf
cfkm\gf] kl/jf/sf] ;b:osf] ;'/Iffdf vt/f x'g] jf cGo s'g} ;d:of x'g ;S5
eGg]nfu]df lghn] cfkm\gf] kl/ro uf]Ko /flvlbg cfof]u ;dIf cg'/f]w ug{ ;Sg]5 .
-%_ ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwL 36gfsf]
;DaGwdf cfof]unfO{ s'g} ;|f]taf6 hfgsf/L k|fKt ePdf ;f]sf] cfwf/df cfof]un] P]g
tyf o; lgodfjnL adf]lhd 5fgljg tyf cGj]if0fug{]5 .
%=

ph"/L btf{ ug{]MM-!_ cfof]udf k|fKt x'g cfPsf ph"/L cg';"rL@ adf]lhdsf] ph"/L
btf{ lstfadf btf{ ug{' kg{]5 .
-@_ ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwL 36gf;Fu
;DalGwt s'g} ph'/L jf d'2f o; cfof]uaf6 5fgljg ug{' egLs'g} cbfntaf6 cfb]z
ePdf cfof]un] To:tf d'2f jf ph'/LnfO{pklgod -!_ adf]lhd btf{ lstfadf btf{ u/L
5fgljgsf] sf/afxL k|f/De ug]{5 .
-#_ cbfnt jfx]s cGo s'g} lgsfodf btf{ ePsf] ph'/L jf lgj]bg cfof]un]
;DjlGwt lgsfoaf6 lemsfO{ cfof]udf btf{ ug{ cfb]z lbg ;Sg]5 .
-$_ s;}n] cfof]u ;dIf cfkmgf] kl/ro v'nfO{ cfof]usf] Od]n jf kmofS;
dfk{mt ph'/L lbPdf To:tf] ph'/L cfof]u jf cfof]un] tf]s]sf] lgsfodf 5'6}[ btf{
lstfkdf c:yfoL btf{ug'{ kg]{5
-%_ pklgod -$_ jdf]lhd c:yfoL btf{ ul/Psf] ph'/L ;DjlGwt kIfn]
;gfvt u/]df d'n btf{ lstfkdf btf{ ul/g]5 .
-^_ cfof]udf ph"/L btf{ ug{ s'g} b:t'/ nfUg] 5}g .

^=

ph"/Lbtf{sf] lg:;f lbg] M s;}n] cfof]udf ph"/L btf{ ug{ NofPdf ;f] ph"/Lbtf{ u/L
;DalGwt JolQmnfO{ cg';"rL# adf]lhdsf] 9fFrfdf ph"/L btf{sf] lg:;f lbg' kg{]5 .
2

&=

k|df0f k]z ug'{ kg]{ M-!_ lgod $ adf]lhd ph"/L lb+bf ph"/jfnfn] cfkm";Fu pknAw
eP;Ddsf ;a} k|df0f ;+nUg ug{' kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd k]z ePsf lnvt k|df0fsf] xsdf gSsn ?h' u/L
gSsn b'?:t eP ph"/L ;fy /fvL ;Ssn lnvt ph'/jfnfnfO{ lkmtf{ ug'{ kg]{5 .
t/, To:tf] ;Ssn lnvt g} ph"/L;fy /fVg' kg]{ cfjZos ePdf ;f] lnvt
k]z ug]{ JolQmnfO{ To;sf] k|dfl0ft k|ltlnlk / e/kfO{ lbO{ To:tf] lnvt ;'/lIft?kdf
/fVg' kg]{5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd ph'/L ;fy s'g} bzL k|df0f k]z ePsf]df ;f] sf]]
e/kfO{ ph'/jfnfnfO{ lbO{ To:tf] k|df0f ph"/L ;fy /fVg' kg]{5 .
-$_ pklgod -!_ adf]lhd ph'/L ;fy ;fIfL ;d]t k]z ePsf]df cfof]un]
To:tf] ;fIfL a'em\g ;Sg]5 .

*=

cfb]z lbg jf n]lv k7fpg ;Sg]M ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/
pNn+3g ;DaGwL 36gf;Fu ;DalGwt ljifodf s'g} lgsfodf ljrf/fwLg /x]sf] ph'/L
P]gsf] bkmf !# sf] pkbkmf -#_ adf]lhd 5fgljg x'g cfof]u ;dIf lgj]bgk/]df / ;f]
pk/ hfFra'em ubf{ To:tf] ph'/L 5fgljg ug{ pko'Qm b]v]df cfof]un] To:tf] ph'/L
cfof]u ;dIf k7fpg ;DjlGwt lgsfonfO{ cfb]z lbg jf n]lv k7fpg ;Sg]5 .

(=

ljz]if Joj:yf ug{ ;lsg] M-!_ ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g
;DaGwL 36gfsf] ;DaGwdf s'g} afnaflnsf, Ho]i7 gful/s, ckf+utf ePsf tyf
of}ghGo lx+;fdf k/]sf JolQmn] ph'/ jf lgj]bg lbg rfx]df cfof]un] pknAw u/fPsf]
kmf]g gDa/df df}lvs ?kdf ph"/L lbg jf cfof]un] tf]s]sf] lgsfo jf sfof{no dfkm{t
jf ;f]em} cfof]udf ph"/L lbg ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ jdf]lhd ph"/L jf hfgsf/L lbg rfxg] JolQmsf] nflu
cfof]un] a]Un} sIfsf] Joj:yf u/L To:tf] sIfdf To:tf JolQmx?n] eg]sf] jf ;+s]t
u/]sf] s'/f /fd|f];Fu a'em\g ;Sg] u/L cfjZostf cg';f/ bf]efif] jf ;xhstf{sf] ;d]t
Joj:yf ldnfpg'kg]{5 .
-#_ ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwL 36gfsf]
sf/0fn] zf/Ll/s?kdf ckf+u ePsf] JolQmn] ;f] 36gfsf ;DjGwdf cfof]u jf cfof]un]
tf]s]sf] lgsfo ;dIf pkl:yt eO{ ph'/L jf lgj]bg lbg c;dy{ePsf] eGg] cfof]usf]
3

hfgsf/Ldf cfPdf To:tf] JolQmsf] xsdf cfof]uaf6} sd{rf/L v6fO{ lghsf] ph'/L jf
lgj]bg lnO{ sf/jfxL ug]{ Joj:yf ug]{5 .
kl/R5]b#
k|f/lDes 5fgljg tyf tfd]nL;DaGwL Joj:yf
!)=

ph"/Lpk/ k|f/lDes 5fgljg ug{] M -!_ cfof]udf btf{ ePsf] ph"/Lsf]] ljifodf cfof]un]
s'g} kbflwsf/L jf P]gsf] bkmf #$ jdf]lhdsf] s'g} pk;ldlt jf sfo{6f]nLaf6
k|f/lDes 5fgljg u/L k|ltj]bg k]z ug{] cfb]z lbg ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd cfof]un] tf]s]sf] kbflwsf/L jf pk;ldlt jf
sfo{6f]nLn] k|f/lDes 5fgljg tyf cGj]if0f u/L ;f] af6 v'Ng cfPsf] ;To tYosf]
ljj/0f ;lxtsf] k|ltj]bg cfof]u ;dIf k]z ug{]5 .

!!=

ph"/L tfd]nLdf /fVg ;lsg] M-!_cfof]udf k|fKt x'g cfPsf b]xfo adf]lhdsf ph"/LnfO{
cfof]un] kl5 kof{Kt cfwf/ / k|df0f k|fKt ePdf sf/afxL rnfpg ;Sg]] u/L To:tf]
ph"/L jf hfgsf/L P]gsf] bkmf @! adf]lhd tfd]nLdf /fVg] u/L cfb]z lbg ;Sg]5 M
-s_ cfof]usf] clwsf/ / sfo{If]qleq gk/]sf ph"/L,
-v_ k|yd b[li6d} tYoo'Qm gb]lvPsf ph"/L,
-u_ b'v jf x}/fgL lbg] p2]Zon] dfq lbPsf ph"/L,
-3_ lgod !) adf]lhdsf] k|f/lDes 5fgjLgaf6 em'6[f b]lvPsf] ph"/L jf
;f]sf] cfwf/df 5fgljg ubf{ sf/afxL rnfpg kof{Kt cfwf/ gePsf]
eGg] s'/fdf cfof]u ljZj:t ePsf] ph"/L,
-_ klxn] Psk6s tfd]nLdf /xL ;s]sf] ph"/L lgj]bgdf gofF k|df0f k]z
gu/L k'gM pxL ljifodflbPsf] ph"/L, jf
-r_ P]g tyf o; lgodfjnL adf]lhd d]nldnfk ePsf] ljifodf lbPsf]
ph"/L .
-5_ j]gfdLph'/L ePdf .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd s'g} ph"/L tfd]nLdf /flvPdf cfof]usf] ph"/Ljf
;'rgf btf{ lstfjaf6 To:tf] ph"/Lsf] nut s6[f ul/g] 5 .

!@=

tfd]nLdf /x]sf] ph"/L hufO{ 5fgljg ul/g] M -!_ lgod !! adf]lhd tfd]nLdf
/flvPsf] ph"/Lsf] Joxf]/fnfO{ k'li6 ug{] s'g} 7f]; ;a't k|df0f ;lxt hufO{ 5fgljg
tyf cGj]if0f ug{ s;}n] cfof]udf lgj]bg lbPdf jf cfof]un] cGj]if0f ub{} hfFbf s'g}
4

7f]; ;a'tk|df0f k|fKt x'gcfPdf To:tf] ph"/Lcfof]un] tfd]nLaf6 hufO{ 5fgljg tyf
cGj]if0fsf] sf/afxL k|f/De ug{ ;Sg]]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd s'g} ph"/L tfd]nLaf6 hufpg] lg0f{o ePdf To:tf]
ph"/L cfof]usf] ph"/L btf{ lstfadf k'gMbtf{ ul/g]5 .
kl/R5]b$
lj:t[t 5fgljg ;DaGwL Joj:yf
!#=

5fgljg tyf cGj]if0f ug]{M -!_ lgod !) sf] pklgod -@_ adf]lhd k|fKt k|ltj]bgaf6
cfof]udf btf{ ePsf] ph"/L tYoo'Qm jf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf]
ljifodf ;To tYo kQf nufpg ;xof]u k'Ug] lsl;dsf] b]lvPdf cfof]un] ;f] pk/
5fgljg tyf cGj]if0f ug{ P]gsf] bkmf #! adf]lhd cfof]usf] s'g} ;b:osf]
;+of]hsTjdf pk;ldlt jf sfo{6f]nL u7g u/L 5fgljg tyf cGj]]if0f ug{]5 .
-@_ pklgod -!_ jdf]lhd ul7t pk;ldlt jf sfo{6f]nLn] 5fgljg tyf
cGj]if0f u/L ;f]af6 v'Ng cfPsf] ;To tYo ljj/0f ;lxtsf] k|ltj]bg cg';"rL$
adf]lhdsf] 9fFrfdf cfof]u ;dIf k]z ug{]5 .
-#_ s'g} ph"/Lsf] ;DaGwdf 5fgljg tyf cGj]]if0f ug{ u7g ul/Psf] pk;ldlt
jf sfo{6f]nLnfO{ lhDd]jf/L lgjf{x ug{ jfwf cj/f]w ePdf jf sfd sf/jfxLdf z+sf
ug'{ kg]{ dgfl;j cfwf/ ePdf cfof]un] h'g;'s} avt pQm pk;ldlt jf sfo{6f]nL
x]/k]m/ jf lj36g u/L csf]{ pk;ldlt jf sfo{6f]nLu7g ug{ ;Sg]5 .

!$= vfgtnf;LM -!_ cfof]udf kg{ cfPsf] s'g} ph"/Lsf] 5fgljg tyf cGj]if0fsf] l;nl;nfdf
s'g} a:t' jf lnvt /x]sf] :yfgsf] vfgtnf;L lng cfjZos b]lvPdf cfof]un]
vfgtnf;L lng nufpg ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ jdf]lhd vfgtnf;L ln+bf qmdzM cg';"rL% adf]lhdsf] 9fFrfdf
k|j]z d'r'Nsf / cg';"rL^ adf]lhdsf] 9fFrfdf vfgtnf;L tyf a/fdbL d'r'Nsf p7fO{
a/fdb ug'{ kg]{5 .
-#_ pklgod -!_ adf]lhd vfgtnf;L ubf{ km]nf k/]sf] 5fgljg tyf cGj]if0fnfO{
;xfotf k'Ug] s'g} dfn j:t' jf lnvt n}hfg' k/]df To:tf] dfnj:t' jf lnvt a'em]sf]
e/kfO{ ;DalGwt 3/wgL jf JolQmnfO{ lbg' kg]{5 / lghx km]nf gk/]df jf km]nf
k/]tfklg e/kfO{ lnggdfg]df ;f]xL Joxf]/f e/kfO{df hgfO{ clen]v /fVg' kg{]5 .
5

-$_ pklgod -!_ adf]lhd vfgtnf;L ubf{ :yfgLo JolQmx?sf] /f]xj/df ug{' kg{]5
/ :yfgLo JolQm /f]xj/df a:g gdfg]df jf :yfgLo JolQm pknAw x'g g;Sg] cj:yfdf
vfgtnf;L tyf a/fdbL d'r'Nsf ubf{ d'r'Nsfdf ;f]xL Joxf]/f hgfO{ vl6Psf sd{rf/Ln]
;lx5fk ug{' kg{]5 .
-%_ o; lgod jdf]lhd vfgtnf;L ubf{ ;"of]{bo b]lv ;'of{ :t;Ddug{ u/fpg' kg]{5
-^_ vfgtnf;L ug'{ u/fpg' cl3 vfgtnf;L lng] JolQmsf] z/L/sf] tnf;L lng'
kg]{5 .
!%= ;kmfO{ k]z ug{] ;"rgf hf/L ug{]M -!_ s'g} JolQmsf] lj?4 k/]sf] ph"/L pk/ lgod !#
adf]lhd cfof]uaf6 5fgljg tyf cGj]if0f ubf{ jf ;z:q Gsfndf 3l6t s'g}
36gfsf] jf/]df cfk'mnfO{ yfxf ePsf] jf cfkmgf] ;+nUgtf /x]sf] ljifodf ;To s'/f
jtfpg jf ph'/Lsf] jf/]df cfkmgf] ;kmfO{ k]z ug{sf] nflu kGw| lbgsf] ;do lbO{ ph'/L
tyf lghsf] lj?4sf k|df0fsf] ljj/0f ;lxt ;+nUg u/L cfof]un] kL8ssf] gfddf
cg';"rL& adf]lhdsf] 9fFrfdf ;"rgf hf/L ug{' kg{]5 .
t/ ph"/Lstf{n] gfd uf]Ko /fVg rfx]sf]df jf cfof]un] ph"/Lstf{sf] gfd uf]Ko
/fVg dgfl;j 7fg]df ph"/Lstf{sf] kl/ro uf]Ko /fvL ph"/Lsf] Joxf]/fdfq kL8snfO{
hfgsf/L u/fpg' kg{]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd s'g} JolQmsf] gfddf hf/L ePsf] ;"rgf cfof]un] tfd]n
ubf{ Dofb tfd]n ;DjGwdf k|rlnt sfg"g jdf]lhd lhNnf cbfntn] ckgfpg] sfo{ljlw
ckgfpg' kg]{5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhdsf] k|lqmofaf6 kL8snfO{ ;"rgf tfd]n ug{ g;lsPdf
cfof]un] s'g} /fli6o b}lgs klqsfdf ;"rgf k|sfzgu/L jf ljB'lto dfWodaf6 ;'rgf
lbO{ jf ;~rf/sf cGo dfWodaf6 ;"rgf k|;f/0f u/L kL8snfO{ cfkm\gf] ;kmfO{ k]z
ug]{df}sf lbg ;Sg]5 .
-$_ pklgod -#_ adf]lhd ;"rgf lbPsf] jf k|sf;g jf k|zf/0f u/]sf]df kL8sn]
;'rgf k|fKt u/]sf] dflgg]5 .
!^= ;kmfO{ k]z ug{ kfpg] M -!_ kL8sn] lgod !% adf]lhdsf] ;"rgfdf tf]lsPsf] Dofbleq
lgh pk/ nufOPsf] cf/f]ksf] ljifodf jf ;z:q Gsf] cj:yfdf cfk'm ;+nUg
ePsf]s'g} 36gfsf ;DjGwdf cfk'mnfO{ hfgsf/L ePsf] ljifodf cg';"rL* adf]lhdsf]
9fFrfdf ;kmfO k]z ug{ ;Sg]5 .
6

-@_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg kL8sn] lnlvt ?kdf
;kmfO{ k]z gu/L cfof]udf df}lvs ?kdf ;kmfO{ k]z ug{ rfx]df cfof]udf pkl:yt eO{
cfkm\gf] ;kmfO{ k]z ug{ ;Sg]5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhd kL8sn] df}lvs ?kdf k]z u/]sf] ;kmfO{nfO{
cfof]usf sd{rf/Ln] 6]k /]s8{ u/L ;f] 6]k /]s8{ cg';f/sf] ljj/0f lnlka4 ;d]t u/L
lnlkj4 ul/Psf] Joxf]/f kL8snfO{ ;'gfO{ lghsf] ;lx5fk u/fO{ /fVg' kg{]5 .
!&= ph"/jfnf;Fu ;f]]wk'5 ug{] jf yk k|df0f dfu ug{ ;Sg]M -!_ cfof]udf btf{ ePsf]
ph"/Lsf] ;DaGwdf ph'/jfnf;Fu s'g} s'/f a'e\mg cfjZos ePdf cfof]un] lgh;Fu yk
hfgsf/L lng ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd hfgsf/L lnbf ph"/Lsf] ljifonfO{ k'li6 ug{ yk k|df0f
cfjZos ePdf / To:tf] k|df0f ph'/jfnf;Fu ePsf] v'Ng cfPdf cfof]un] To:tf] k|df0f
k]z ug{ ph'/jfnfnfO{ ;ft lbgsf] ;do lbg ;Sg]5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhdsf] ;do k|fKt ePdf ph'/jfnfn] cfof]un] tf]s]sf]
;dofjlw leq To:tf] k|df0f k]z ug{' kg{]5 .
-$_ pklgod -@_ adf]lhdsf] ;dofjlw leq s'g} k|df0f k]z gu/]df cfof]un] k|fKt
k|df0fsf] cfwf/df cfkmgf] sf/jfxL cl3 j9fpg] 5 .
!*= kLl8t;Fu hfgsf/L dfu ug{ ;Sg]M -!_ cfof]udf btf{ ePsf] ph"/Lsf] ;DaGwdf
;DalGwt kLl8t;Fu s'g} s'/f a'em\g cfjZos ePdf cfof]un] kLl8tnfO{ cfof]udf
af]nfO{ hfgsf/L lng ;Sg]5 .
-@_ kLl8t ckf+utf ePsf] JolQm, czQm, Ho]i7 gful/s, afnaflnsftyf of}ghGo
lx+;fdf k/]sf] dlxnf ePdf cfof]usf] s'g} sd{rf/LnfO{ v6fO{ jf aGb;jfn dfkm{t
;f]wk'5 ug{ ;Sg]5 .
!(= kL8s;Fu ;f]wk'5 ug{ ;Sg] M -!_ cfof]udf btf{ ePsf] ph"/Lsf] 5fgljgsf] ljifodf
ph'/Ldf pNn]lvt kL8s;Fu ;f]wk'5 ug{ cfjZos b]lvPdf cfof]un] kL8snfO{ a'em\g]
cfb]z ug{ ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd cfof]uaf6 cfb]z ePdf pk;ldlt jf sfo{6f]nLn]
cg';"rL( adf]lhdsf] 9fFrfdf kL8ssf] gfddf ;"rgf hf/L ug{]5 .
@)= ;fIfL tyf JolQm a'emg\ ;Sg]M -!_ cfof]udf kg{ cfPsf] ph"/L 5fgljg tyf cGj]if0fsf]
l;nl;nfdf cfof]un] s'g} JolQmnfO{ ;fIfL jf vf; hfgsf/L /fVg] s'g} JolQmnfO{ P]gsf]
7

bkmf !$ adf]lhd cfof]u ;dIf pkl:yt u/fpFbf cg';"rL( adf]lhdsf] 9fFrfdf ;"rgf
hf/L ug{]5 .
-@_ o; lgod jdf]lhd ;fIfL j'embf s'g} kIfn] cfof]u ;dIf cfkmgf] ;fIfL cfk}mn]
pkl:yt u/fpg ;Sg]5 .
-#_ ljb]zdf ePsf] ;fIfL gj'lem gx'g] cj:yf ePdf To:tf] ;fIfLnfO{ cfof]un]
jGb;jfn jf ;DjlGwt b]zdf /x]sf] b'tfjf; dfk{mt j'emg jf Dofb tfd]n ug{ ;Sg]5 .
-$_ s'g} ;fIfL zf/Ll/s c;Qmtfsf] sf/0fn] lx88'n ug{ g;Sg] ePdf cfof]un]
sd{rf/L v6fO{ To:tf] ;fIfL j'emg ;Sg]5 .
@!= k|df0f k]z ug{] cfb]z lbg ;Sg]M cfof]udf kg{ cfPsf] ph"/Lsf] ljifodf ph"/Lstf{ jf
cGo s'g} JolQm;Fu bzL k|df0f jf cGo k|df0f ePsf] ljZjf; ug{] dgfl;j cfwf/ ePdf
cfof]un] To:tf] JolQmnfO{ k|df0f k]z ug{sf] nflu cg';"rL!) adf]lhdsf] 9fFrfdf
cfb]z lbg ;Sg]5 .
@@= a]Un} sIfsf] Joj:yf ug{ ;Sg]M -!_ afnaflnsf, Ho]i7 gful/s, ck+futf ePsf JolQm
tyf of}ghGo lx+;fdf k/]sf JolQm;Fu 5fgljgsf] qmddf a]Un} sfo{sIfdf ;f]wk'5, aofg
tyf askq u/fpFg] Joj:yf ldnfpg ;lsg]5 .
-@_ cfof]un] af]Ng jf n]Vg g;Sg] ckf+utf ePsf JolQm;Fu ;f]wk'5 ubf{ To:tf
JolQmn] O;f/f u/]sf] s'/f a'em\g ;Sg] u/L / afnaflnsf;Fu ;f]wk'5 ubf{ afnaflnsf
cg's'n jftfj/0fdf ;f]wk'5 ug{ ;Sg] u/L ljz]if Joj:yf ug{ ;Sg]5 .
-#_ afnaflnsf, Ho]i7 gful/s, ck+futf ePsf JolQm tyf of}ghGo lx+;fdf k/]sf
JolQmnfO{ cfof]udf af]nfpg' eGbf ;DalGwt JolQm /x] j;]sf] :yfgdf uP/ To:tf]
hfgsf/L lng pko'Qm x'g] b]lvPdf cfof]un] ;f]sf] nflu s'g} sd{rf/L v6fO{ pklgod!_ adf]lhd hfgsf/L lng] Joj:yf ug{ ;Sg]5 .
-$_ cfof]un] kL8s jf kLl8tsf] ?kdf afnaflnsf ;+nUg ePsf] s'g} 36gfsf]
;DaGwdf 5fgljg ubf{ afnaflnsfdf dgf]lj1fgdf gsf/fTds c;/ gkg]{ u/L jfn
dgf]lj1fgj]Qfsf] k/fdz{ adf]lhd afnaflnsf cg's'n jftfj/0fdf ug{] Joj:yf
ldnfpg' kg{]5 .
-%_ ;To lg?k0f ug]{ qmddf 5fgljg tyf cGj]if0f ubf{ dlxnfsf] OHht jf
k|lti7fdf k|lts'n c;/ kg]{ b]lvPsf] ;'rgf jf ljj/0f uf]Ko /flvg]5 .
8

-^_pklgod -%_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg ;DjlGwt dlxnfn] ;fj{hlgs


ug{ rfx]sf] jf :jLs[lt lbPsf] ;'rgf jf ljj/0f ;fj{hlgs ug{ jfwf kg]{ 5}g .
@#= ;fj{hlgs ;'g'jfO{ ug{] sfo{ljlw M -!_ cfof]un] P]gsf] bkmf !* adf]lhd ;fj{hlgs
;'g'jfO{ ug{' cl3;fj{hlgs ;'g'jfO{ x'g] ldlt, ;do / :yfg tyf ;'g'jfO{ ul/g] ljifo
;d]tsf] ;"rgf ;j{;fwf/0fsf] hfgsf/Lsf] nflu pko'Qm dfWodaf6 k|rf/ k|;f/ ug{'
kg{]5 .
-@_ cfof]un] ;fj{hlgs ;'g'jfO{ ubf{ kLl8t, kL8s, ;j{;fwf/0f JolQm, ljleGg ;+3
;+:yfsf :yfgLo k|ltlglw, :yfgLo ;~rf/sdL{, dlxnf, Ho]i7 gful/s ;d]tsf]
pkl:yltsf] nflu k|f]T;fxg ug{' kg{]5 .
-#_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{sfo{qmd ubf{ cfof]usf] sDtLdf Pshgf ;b:osf]
pkl:yltdf ug{' kg{]5 .
-$_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{ ubf{ ;dosf] ljefhg u/L klxn] cfof]usf] tkm{af6 kQf
nufpg vf]lhPsf] ;TotYosf] af/]df ;+lIfKt hfgsf/L u/fO{ ;f] af/]df pkl:yt
JolQmsf] ;'rgf jf hfgsf/L lng] Joj:yf ldnfpg' kg]{5 .
-%_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{df vl6Psf sd{rf/Ln] ;'g'jfO{af6 k|fKt ePs]f ;'rgf tyf
hfgsf/Lx?sf] ljj/0f ;lxtsf] k|ltj]bg cfof]u ;dIf k]z ug{' kg{]5 .
-^_ ;fj{hlgs ;'g'jfO{sf] cjlw tyf k|lqmof ;DaGwL cGo lj:t[t Joj:yf cfof]un]
lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 .
@$= d]nldnfksf] nflu ;'rgf cfJxfg ug]{M -!_ ;z:q Gsf] qmddf 36]sf] s'g} 36gfsf]
;DaGwdf d]nldnfk ug{ rfxg]kLl8t / kL8ssf] nflulgj]bg lbg cfof]un] ;fj{hlgs
;"rgf k|sfzg ug{]5 . To:tf] ;"rgfdf lgj]bg lbg] :yfg, tl/sf / cjlw ;d]t pNn]v
ug'{ kg]{5 .
-@_ pklgod -!_ jdf]lhd cfof]uaf6 ;'rgf k|sfzg ePkl5 d]nldnfk ug{ rfxg]
kIf :jo+ pkl:yt eO{ cg';'rL !! jdf]lhdsf] 9frfdf cfof]u ;dIf d]nldnfksf] nflu
lnlvt jf df}lvs?kdf lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-#_ s;}n] cfof]u jf cfof]un] tf]s]sf] lgsfodf pkl:yt eO{ d]nldnfksf]
nflu df}lvs ?kdf lgj]bg u/]dfTo:tf] lgj]bgsf] Joxf]/f cfof]usf sd{rf/Laf6 lnlkj4
u/L d]nldnfk ug]{ kIfx?nfO{ lgj]bgsf] Joxf]/f k9L ;'GffO{ ;f] lgj]bgdf b'j} kIfsf]
;xL5fk u/fpg' kg{]5 .
9

-$_ pklgod -#_ adf]lhd cfof]udf k|fKt x'g cfPsf lgj]bg cg';"rL!@
adf]lhd btf{ u/L ;DjlGwt kIfx?nfO{ ;f] sf] lg:;f lbg' kg{]5 .
-%_ s;}n] cfof]u ;dIf cfof]usf] Od]n jf kmofS; dfk{mt d]nldnfksf] nflu
lgj]bg lbPdf To:tf] lgj]bgnfO{ cfof]u jf cfof]un] tf]s]sf] lgsfodf c:yfoL btf{ ul/
;DjlGwt kIfn] ;gfvt u/]kl5 d'n btf{df btf{ sfod ul/g]5 .
-^_ d]nldnfksf] nflu cfof]udf lgj]bg btf{ ug{ s'g} b:t'/ nfUg] 5}g .
@%= d]nldnfk u/fpg]MM -!_ lgod @$ jdf]lhdkg{ cfPsf] lgj]bg hfFra'em ubf{ P]g adf]lhd
d]nldnfk u/fpg ldNg] / b'j} kIf d]nldnfk ug{ :jtGq?kdf dGh'/ u/]sf] b]lvPdf
cfof]un]kL8snfO{ lghn] u/]sf] unt sfdsf] kZrftfk ug{ /kLl8t;Fu dflkmdfUg
nufO{ b'j} kIfnfO{ d]nldnfk u/fO{ lbg]5 .
-@_ cfof]un] kZrftfk ug{ nufO{ d]nldnfk u/fpg] 9f+rf cg';'rL !# df
pNn]v eP jdf]lhd x'g]5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhd d]nldnfk ePdf cfof]usf] btf{ lstfkdf /x]sf] ph'/L
jflgj]bgsf] nut s6[f ul/g]5 .
@^= sf/afxLsf] nflu l;kmfl/; ug{]M -!_ dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] egL
cfof]udf kg{ cfPsf] ph"/Lsf] ljifodf P]g tyf o; lgodfjnL adf]lhd 5fgljg tyf
cGj]if0f u/L ;To tYo kQf nufpFbf s'g} ljifodf P]gsf] bkmf @% adf]lhd sf/afxLsf]
nflu l;kmfl/; ug{' kg{] ePdf cfof]un] b]xfosf] ljj/0f ;lxtsf/afxLsf] nflu g]kfn
;/sf/ ;dIf l;kmfl/; ug{]5 M
-s_

dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3gsf] ljifo,

-v_

;f] ;DaGwdf cfof]un] k|fKt u/]sf] k|df0f,

-u_

5fgljg tyf cGj]if0faf6 v'Ng cfPsf] ;To tYo, /

-3_

cfof]usf] cfkm\gf] l;kmfl/; tyf /fo .

-@_ dfgj clwsf/sf] u+le/ pn3+gsf] cf/f]kdf cfof]uaf6 ePsf] 5fgljg tyf
cGj]if0faf6 bf]ifL b]lvPsf] kL8s pk/ d'2f rnfpg cfof]un] dxfGofoflwjQmf ;dIf
n]lv k7fpg] 5 .
@&= sf/afxLsf] hfgsf/L ;fj{hlgs ug]{] M -!_ cfof]un] 5fgjLg tyf ;To cGj]if0faf6 k|fKt
hfgsf/L cfof]un] pko'Qm 7fg]sf] dfWodaf6 ;do ;dodf ;fj{hlgs ug{]5 .
10

-@_ cfof]un] P]g jdf]lhd ph"/Lsf] ;DaGwdf 5fgjLg tyf ;To cGj]if0f u/L
tfd]nLdf /fVg], d]nldnfk u/fpg], sf/afxLsf] nflu jf Ifdfbfgsf] nflu l;kmfl/; ug{]
lg0f{o u/]df ;DalGwt kLl8tnfO{ cg';"rL!$ adf]lhdsf] 9fFrfdf ;f]sf] hfgsf/L
u/fpg]5 .
kl/R5]b%
kLl8t tyf ;fIfLsf] ;+/If0f ;DaGwL Joj:yf
@*= kLl8t, ;fIfL tyf cfof]unfO{ ;xof]u ug{] JolQmsf] ;+/If0fM -!_ ;fIfL, kLl8t tyf
cfof]usf] sfddf ;xof]u ug{] JolQmn] cfkm"nfO{ ;'/Iff vt/f ePsf] sf/0f b]vfO{
cfof]u;Fu ;'/Iff jf ;+/If0fsf] dfu u/L lgj]bg lbg ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd ;'/Iff jf ;+/If0fsf] dfu u/]df cfof]un] b]xfosf] dWo]
s'g} Ps jf Ps eGbf a9L k|sf/sf ;'/Iff jf ;+/If0fsf] Joj:yf ldnfpg] 5M
-s_ jf:tljs gfd, y/, 7]ufgf jf kl/ro uf]Ko /fVg],
-v_ 5fgljgsf] qmddf ;fIfL jf ph"/LjfnfnfO{ kL8s;Fu e]6 tyf klxrfg
gx'g] Joj:yf ldnfpg],
-u_ cfjZos ;'/IffsdL{ v6fO{ ;'/Iff k|bfg ug{],
-3_ ;'/lIft :yfgdf c:yfoL a;f]af;sf] nflu Joj:yf ldnfpg],
-_ ;'/Iff lgsfosf] ;dGjodf ;'/lIft :yfgsf] Joj:yf u/L ;fd"lxs
;'/Iffsf] k|aGw ug{],
-r_ cfof]un] pko'Qm 7fg]sf] cGo Joj:yf ldnfpg] .
-#_ kLl8t, ;fIfL tyf cfof]usf] sfd sf/jfxLdf ;xof]u ug]{ sd{rf/L / cGo
JolQm tyf lghsf kl/jf/sf ;b:ox?sf] ;DklQ, sf/f]jf/ jf Joj;fosf] ;'/Iff k|bfg
ug{ cfjZos b]v]df cfof]un] ;f]sf] nflu cfjZos ;'/Iffsf] k|aGw ug{ g]kfn
;/sf/nfO{ n]vL k7fpg ;Sg] 5 .
-$_ pklgod -#_ adf]lhd cfof]uaf6 ;'/Iffsf] nflu n]vL cfPdf To:tf]
;DklQ, sf/f]jf/ jf Joj;fo ePsf] :yfgsf] ;'/Iffsf] cfjZos k|jGw ug]{ lhDd]jf/L
g]kfn ;/sf/sf] x'g]5 .
-%_ pklgod -!_ adf]lhd ;'/Iff jf ;+/If0f k|bfg ug'{ kg]{ JolQm afnaflnsf
jf dlxnf ePdf pgLx?sf] dgf]lj1fg / dof{bfdf cfFr gcfpg] lsl;dn] cfjZos
;'/Iff Joj:yf ldnfpg' kg{]5 .
11

-^_ o; lgod adf]lhd ;'/Iff tyf ;+/If0fsf] nflu lbg] lgj]bgsf] 9frf
cg';'lr==============df pNn]v eP adf]lhd x'g]5 .
kl/R5]b^
kl/k"/0f ;DaGwL Joj:yf
@(= kl/k"/0fsf] nflu l;kmfl/; ug{] M-!_ dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3gaf6
ePsf] Iflt jfkt cfof]un] kLl8tnfO{ P]gsf] bkmf @# adf]lhd b]xfosf] ;x'lnot
jf ;'ljwf pknAw u/fpg g]kfn ;/sf/ ;dIf l;kmfl/; ug{]5 M
-s_

xTof ul/Psf JolQmsf 5f]/f 5f]/LnfO{ cfjZostf cg';f/ pRr lzIff


-:gftsf]Q/ tx;Dd_ lgMz'Ns lzIff jf lghsf] OR5f cg';f/sf]
;Lkd'ns tfnLd jf /f]huf/L pknAw u/fpg,

-v_

a]/f]huf/ ePsf tyf cfly{s ?kdf ljkGg kLl8tsf] nflu /f]huf/Lsf]


;'ljwf pknAw u/fpg,

-u_

zf/Ll/s jf dfgl;s oftgfaf6 kLl8t ePsf tyf ckf+utf ePsf


JolQmnfO{ dgf];fdflhs k/fdz{ tyf cGo pkrf/sf] Joj:yf ldnfpg,

-3_

cfkm\gf] 3/af6 ha/h:tL lj:yflkt ul/Psf jf xfn;Dd a;f]af;sf]


Joj:yf x'g g;s]sf] kLl8tsf] nflu a;f]af;sf] ;'ljwf pknAw u/fpg,

-_

c+u e+u ePsf] jf s'g} /f]u nflu zf/Ll/s?kn] sdhf]/ x'g uPsf
kLl8tnfO{ :jf:yf]krf/ u/fpg / pgLx?sf] Ifdtf cg';f/sf ljleGg
;Lkd"ns tfnLd tyf k|lzIf0fsf] Joj:yf ldnfpg,

-r_

kLl8t tyf lghsf] Psf;uf]nsf] kl/jf/sf ;b:on] s'g} Jofkf/


Joj;fo ug{ rfx]df ljgf Jofh jf ;x'lnot k"0f{ Jofhdf C0f ;'ljwf
pknAw u/fpg,

-5_

ljleGg lsl;dsf oftgfdf k/]sf kLl8tnfO{ pgLx?n] ;xg' k/]sf] lk8f


jf oftgfsf cfwf/df cfof]un] pko'Qm ;Dem]sf] cGo ;'ljwf jf
;x'lnotsf] Joj:yf ug{ .

-@_ kLl8t jf lghsf] kl/jf/n] kl/k'/0fsf] ;DjGwdf P]gdf ePsf] Joj:yf dWo]
s] s:tf] ;'ljwf jf ;x'lnotsf] dfu u/]sf] xf] ;f] sf] k|fyldstf pNn]v u/L cfof]u
;dIf cg';'lr !% jdf]lhdsf] 9frfdf lgj]bg ug'{ kg]{5 .
12

-#_ cfof]un] pklgod -@_ jdf]lhd kLl8t jf lghsf] kl/jf/n] kl/k'/0fsf]


nflu JoQm u/]sf] OR5f jf dfusf] cfwf/df kl/k'/0fsf] k|fyldstf lgwf{/0f ug'{ kg]{5 .
-$_ cfof]un] kl/k'/0fsf] nflu l;kmfl/; ug]{ 9frf cg';'lr !^ jdf]lhd x'g]5 .
-%_ o; lgod jdf]lhd cfof]un] kl/k'/0fsf] l;kmfl/; u/]df g]kfn ;/sf/n]
To:tf] l;kmfl/; k|fKt ePsf] ldltn] ^ dlxgf leq l;kmfl/; jdf]lhdsf] kl/k'/0f
pknJw u/fpg' kg]{5 .
#)= Ifltk'lt{sf] nflu l;kmfl/; ug]M{ -!_ b]xfosf] cj:yf / sf/0faf6 dfgj clwsf/sf]
uDeL/ pNn+3g ePsf] Ifltjfkt cfof]un] P]gsf] bkmf @# adf]lhd kLl8tnfO{ Ifltk"lt{
pknAw u/fpg l;kmfl/; ug{]5 M
-s_

xTof,

-v_

ckx/0f tyf zl// jGws,

-u_

c+ue+u jf ckf+u agfPsf],

-3_

zf/Ll/s jf dfgl;s oftgf lbPsf],

-_

;DklQ n'6kf6, sAhf, tf]8kmf]8 jf cfuhgL u/]sf],

-r_

3/hUufaf6 ha/h:tL lj:yfkg u/]sf],

-5_

anTsf/ jf of}ghGo lx+;f u/]sf] .

-@_ cfof]un] kLl8tnfO{ ePsf] cfly{s tyf zf/Ll/s Ifltsf] uDeL/tfsf]


cfwf/df pko'Qm /sd Ifltk'lt{ jfkt pknAw u/fpg l;kmfl/; ug{]5 .
-#_ cfof]un] pklgod -@_ adf]lhdsf] Ifltk"lt{sf] /sd b]xfosf] cfwf/df
lgwf{/0f ug{]5
-s_ kLl8tnfO{ ePsf] jf:tljs Iflt osLg u/L ;f]xL cfwf/df,
-v_

;DklQ sAhf, n'6kf6, cfuhgL cflb h:tf lqmofsnfksf sf/0f


cfly{s Iflt ePsf]df To:tf] Ifltsf] d'Nofs+gsf] cfwf/df,

-u_

d[tssf] xsbf/nfO{ lghsf] cfly{s x}l;ot ;d]t ljrf/ u/L lghn]


kfng kf]if0f tyf lzIff lbIff ug'{kg]{ JolQmsf] ;+Vof ;d]tsf cfwf/df
lghsf] kl/jf/sf] hLjg lgjf{xsf] nflu cfjZos kg]{ /sd lgwf{/0f
u/L ;f]xL cg'?k,

-3_

c+u e+u ePsf kLl8tsf] ;DaGwdf ckftfsf] k|ltzt / lghsf]


kl/jf/sf] cfly{s x}l;ot ;d]t larf/ u/L lghsf cfl>t kl/jf/sf]
13

;+Vof ;d]tsf cfwf/df lghsf] kl/jf/sf] j]/f]huf/ ;b:osf]hLjg


lgjf{xsf] nflu cfjZos kg]{ /sd lgwf{/0f u/L ;f]xL cg'?k,
-_

lj:yflkt ePsf] sf/0fn] ef]Ug' k/]sf] z}lIfs, cfly{s, zf/Ll/s,


dfgl;s kL8f nufotsf cfwf/e"t dfgjLo ;]jf k|fKt ug{af6
jl~rt ePsf]df lghx?nfO{ pQm cfwf/df ;]jf ;'ljwf pknAw
u/fpFbf cfjZos kg]{ /sd lgwf{/0f u/L ;f]xL cg'?k,

-r_

kLl8t JolQmsf] k|ToIf ?kdf ef}lts jf cfly{s Iflt gb]lvPsf] t/


dfgj clwsf/sf] pNn+3gsf sf/0f lzIff, :jf:Yo, cfjf; nufotsf
cfwf/e"t dfgjLo ;]jf k|fKt ug{af6 al~rt ePsf] jf eO{ /x]sf]df
lghx?nfO{ pQm cfwf/e"t ;]jf ;'ljwf pknAw u/fpFbf cfjZos kg]{
/sd lgwf{/0f u/L ;f]xL cg'?k .

-$_ o; lgodfjnLdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg cfof]un]


kLl8tsf] cj:yf cg';f/ Ifltk"lt{ jf ;x'lnot dWo] b'j} jf s'g} ;'ljwf pknAw
u/fpg l;kmfl/; ug{ ;Sg]5 .
kl/R5]b&
Ifdfbfg ;DaGwL Joj:yf
#!= Ifdfbfgsf] nflu lgj]bg lbg]MM -!_ ;z:q Gsf] qmddf ePsf 36gfsf ;DjGwdf s;}n]
Ifdfofrgf ug{ rfx]df cfof]un] tf]s]sf] Dofb leq ;DjlGwt JolQm :jo+ pkl:yt eO{
cfof]u ;dIf cg';'lr !& jdf]lhdsf] 9frfdf lgj]bg lbg' ;Sg]5 .
-@_ pklgod -!_ jdf]lhd lbg] lgj]bgdf lgj]bsn] 36gf:yn, 36gf ldlt
;lxtsf] oyfy{ ljj/0f, ;f] 36gfaf6 x'g uPsf] Iflt, cfk'maf6 dfgj clwsf/sf] u+le/
pNn3+g ePsf], To:tf] sfo{af6 cfk'mnfO{ kZrftfk ePsf] / cfof]u ;dIf kLl8t ;+u
lrQj'embf] 9+uaf6 Ifdf ofrgf ug{ d~h'/ ePsf] tyf eljiodf To:tf] s'g} lsl;dsf]
s'g} sfd gug]{ k|lt1f ;lxtsf] k|ltj4tf k|s6 u/]sf] s'/f pNn]v ug'{ kg]{5 .
#@= Ifdfbfgsf] l;kmfl/; ug{M] -!_ lgod #! jdf]lhd kg{ cfPsf] lgj]bgsf ljifodf cfof]un]
P]g tyf o; lgodfjnL adf]lhd 5fgljg tyf cGj]if0f u/L ;To tYo kQf nufpFbf
P]g tyf lgod ## adf]lhdsf] dfkb08 tyf zt{sf] cfwf/df s'g} kL8snfO{ Ifdfbfg
ug{ pko'Qm b]lvPdf cfof]un ]cfwf/ tyf sf/0f v'nfO{ P]gsf] bkmf @^ adf]lhd
Ifdfbfgsf] nflu g]kfn ;/sf/ ;dIf l;kmfl/; ug{]5 .
14

-@_ cfof]un] pklgod -!_ adf]lhd Ifdfbfgsf] nflu g]kfn ;/sf/ ;dIf l;kmfl/;
ubf{ kLl8tsf] lnlvt ;xdlt lng' kg]{5 .
##=

Ifdfbfgsf] nflu l;kmfl/; ubf{ lng] cfwf/ / dfkb08 M -!_ P]gsf] bkmf @^ adf]lhd
cfof]un] Ifdfbfgsf] nflu g]kfn ;/sf/ ;dIf l;kmfl/; ubf{ P]gdf plNnlvt
s'/fx?sf] cltl/Qm b]xfosf] s'g} cfwf/df ug{ ;Sg]5 M
-s_ kL8sn] cfkm" ;+nUg ePsf] jf gePsf] s'g} 36gfsf] ;DaGwdf
cfof]unfO{ ;"rgf, hfgsf/L jf cGo ;To tYo ljj/0f k"0f{
?kdf pknAw u/fO{ cfof]usf] sfd sf/jfxLdf ;xof]u u/]df,
-v_ kL8sn] cfof]u tyf kLl8t ;dIf cfkm"n] u/]sf] dfgj clwsf/
pn+3g k|lt lrQ a'em\bf] 9n] kZrftfk u/]df,
-u_ kLl8tn] cfkm"n] k|fKt u/]sf] kl/k'/0faf6 ;Gt'i6 eO{ kL8snfO{
Ifdfbfg ug{ :jLs[tL k|bfg u/]sf] cj:yfdf,
-3_ kLl8t :jo+n] kL8snfO{ Ifdfbfg k|bfg ug]{ ;DaGwdf cfof]u
;dIf lnlvt?kdf :jLs[lt lbPdf .
-@_ pklgod -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg P]gsf] bkmf @^ sf]
pkbkmf -@_ df pNn]lvt cj:yfdf cfof]un] Ifdfbfgsf] nflu l;kmfl/; ug]{ 5}g .
kl/R5]b*
cfof]usf cWoIf tyf ;b:o pk/sf] cf/f]kdf 5fgljg ;DaGwL Joj:yf

#$= cWoIf jf ;b:o pk/ 5fgljgsf] sfo{ljlwM -!_ P]gsf] bkmf ^ sf] pkbkmf -@_
adf]lhdsf] cf/f]kdf cfof]usf cWoIf jf s'g} ;b:onfO{ kbaf6 x6fpg l;kmfl/; ug{'
cl3 5fgljg ;ldltn] lghnfO{ nufPsf] cf/f]k, ;f] cf/f]ksf] ;DjGwdf lghn] k]z
u/]sf] :kli6s/0f / cf/f]k k'li6 x'g] tYo tyf k|df0fsf] ;+sng ug{] 5 .
-@_ pklgod -!_ adf]lhd k|df0f ;+sng ug{] qmddf 5fgljg ;ldltn] cf/f]k
nfu]sf] cWoIf jf ;b:o ;+nUg eO{ u/]sf] lg0f{o;Fu ;DalGwt kmfO{n, s'g} sfuhft
dufpg] jf cf/f]k nufpg] JolQm eP To:tf] JolQm / cfof]usf] ;DalGwt sd{rf/Laf6
hfgsf/L lng ;Sg]5 .

15

-#_ pklgod -@_ adf]lhd k|df0f ;+sng ubf{ 5fgjLg ;ldltn] cf/f]lkt
cWoIf jf ;b:onfO{ ;f]wk'5 ug{], aofg lng] nufotsf k|df0f a'em\g] ;DaGwdf
cbfntnfO{ eP ;/xsf] clwsf/ k|of]u ug{ ;Sg]5 .
-$_ pklgod -!_ / -@_ adf]lhd 5fgjLg ubf{ cfof]usf cWoIf jf s'g}
;b:odf sfo{Ifdtfsf] cefj ePsf] jf lgh v/fa cfr/0fdf nfu]sf] b]lvPdf sf/0f /
cfwf/ vf]nL lghx?nfO{ P]gsf] bkmf ^ sf] pkbkmf -@_ adf]lhd kbaf6 x6fpgsf]
nflu g]kfn ;/sf/ ;dIf l;kmfl/; ug{]5 .
kl/R5]b(
ljljw
#%= kLl8tnfO{ kl/rokq lbg] M cfof]un] u/]sf] 5fgjLg tyf ;To cGj]if0faf6 s'g} JolQm
;z:q Gaf6 kLl8t ePsf] b]lvPdf To:tf] JolQmnfO{ cfof]un] cg';"rL!*
adf]lhdsf] 9fFrfdf G kLl8tsf] kl/rokq pknAw u/fpg] 5 .
#^= cjx]ngfdf sf/afxL rnfpg] M -!_ cfof]un] s'g} JolQm pk/ P]gsf] bkmf !^ adf]lhd
cjx]ngfdf sf/afxL rnfpg' kbf{ cfof]usf] s'g} ;b:o jf clws[t :t/sf] sd{rf/Laf6
cjx]ngf ug{] JolQmn] cjx]ngf ug{] u/L u/]sf] sfd jf 36gfsf] ljj/0f ;lxtsf]
k|ltj]bg lnO{ ;f]sf] cfwf/df sf/afxL rnfpg] ;Sg]5 .
-@_ P]g tyf o; lgodfjnL adf]lhd cfof]un] cjx]ngfdf sf/afxL rnfpg' kbf{
s] s:tf] cfwf/ / sf/0faf6 To:tf] sf/afxL rnfpg' k/]sf] xf] ;f] v'nfO{ sf/afxL ug{
gkg{] s'g} cfwf/ / k|df0f eP k]z ug{ ;ft lbgsf] ;do lbO{ ;DalGwt JolQmnfO{
;kmfO{sf df}sf lbg' kg]{5 .
-#_ pklgod -@_ adf]lhd ;kmfO{ k]z ePdf ;f] sf] d"Nof+sg tyf k|fKt k|df0fsf]
cfwf/df jf ;kmfO{ k]z gePklg pknAw eP;Ddsf] k|df0fsf] cfwf/df cfof]un]
cjx]ngf ;DaGwdf lg0f{o ug{]5 .
#&= lgb{]lzsf jf sfo{ljlw agfO{ nfu" ug{ ;Sg] M -!_ cfof]un] P]g tyf o; lgodfjnL
adf]lhdsf] sfo{ k|efjsf/L ?kdf ;Dkfbg ug{sf] nflu cfjZostf cg';f/ lgb{]lzsf jf
sfo{ljlw agfO{ nfu" ug{ ;Sg]5 .
-@_ cfof]un] o; lgoddf n]lvP jfx]s cGo s'g} sf/jfxLsf] ljifodf cfkmgf]
sfo{ljlw cfk}m lgwf{/0f ug{ ;Sg]5 .
16

cg';"rL!
-lgod $ sf] pklgod -@_ / -#_ ;u ;DalGwt_

ph"/Lsf] 9frf
>L ;To lg/f]k0f tyf d]nldnfk cfof]udf lbPsf] ph"\/L

!=

ph"/Llbg] JolQmsf] gfd, y/ / 7]ufgf M

@=

dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] :yfg, ldlt / ;do M

#=

dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ug{] kIf, JolQmsf] yfxf eP;Ddsf] gfd, y/, 7]ufgf /
x'lnof, tTsfn sfo{/t / xfn sfo{/t sfof{nosf] gfd / 7]ufgf M

%=

dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwL ph"/Lsf] Joxf]/f M

^=

dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] k'li6 ug{] ;j't k|df0f, tYo jf ;f] b]Vg] hfGg]
JolQmsf] gfd, y/, 7]ufgf M

&=

dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwLcGo ljj/0fM

*=

cGo s'g} lgsfodf ph"/L u/]sf] ePdf ph"/L u/]sf] lgsfo / ePsf] sf/afxLsf] ljj/0f M

(=

of] ph"/Lsf] Joxf]/f 7Ls ;fFrf] 5, em'f Joxf]/f n]v]sf] 7x/] sfg"g adf]lhd ;x'Fnf, a'emfpFnf .
cfof]uaf6 5fgljg tyf cGj]if0f x'Fbf pkl:yt x'g' kg]{ hgfp kfP ;f] adf]lhd pkl:yt x'g]5'

ph"/L lbg]sf] M
gfd y/M
;xLM
ldlt M

b|i6JoM ph"/Lstf{n] gfd y/ jtg uf]Ko /fVg rfx]sf]df ;f] Joxf]/f lgj]bgdf ph"/Ldf pNn]v ug{'
kg{] 5 .

17

cg';"rL@
-lgod % sf] pklgod -!_ ;u ;DalGwt_
ph"/L btf{ lstfasf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u, g]kfn
ph"/L btf{ lstfa
btf{ ph"/L btf{ ldlt / 36gfsf] ldlt
g+=
;do
;do / :yfg

36gfsf]
lsl;d

ph'/ ug{]sf]
gfd y/ jtg

kLl8tsf] gfd y/,


jtg, pd]/, ln,

Ifltsf] kL8s sf] kL8s 36gfsf] ;+lIfKt ljj/0f tyf ;fIfL tyf
ljj/0f
afa' sf] gfd
ubf{sf] tl/sf
k|df0f

k]zf / kLl8tsf] jfj'

cfdfsf]

y/

cfdfsf] gfd, y/,

gfd y/

jtg

cfof]uaf6 ePsf] 5fgljg tyf cGj]if0fsf] Joxf]/f


;fIfL tyf

;fj{hlgs ;'g'jfO{

cGo kl/If0f jf

k|df0faf6 v'Ng u/]sf]df ;f]af6 v'Ng k|df0faf6 v'Ng


cfPsf] l;kmfl/;

cfPsf] Joxf]/f

cfof]uaf6 ePsf] lg0f{osf] ;+lIfKt


5fgljgsf] nflu lhDdf kfPsf] clws[tsf] /fo

cfPsf] Joxf]/f

17

Joxf]/f

ef}lts ;a't
k|df0f

kl/k"/0fsf] nflu
l;kmfl/; ul/Psf] eP
ldlt / ;f]sf] ljj/0f

s}lkmot

cg';"rL#
-lgod ^ ;u ;DalGwt_
ph"/L btf{sf] lg:;f
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u
ljifo M ======== ph"/L af/] .
================== sf] ldlt ==================== sf] ph"/L k|fKt eO{ o; cfof]usf] btf{ lstfadf
ldlt ========================== df btf{ ul/Psf]n] of] lg:;f lbOPsf] 5 .
sfof{nosf] 5fkM

ph"/L btf{ ug]{ sd{rf/Lsf]M


;xLM

btf{ g+=

gfdM
kbM
ldlt M

18

cg';"rL$
-lgod !# sf] pklgod -@_ ;u ;DalGwt_
5fgljg k|ltj]bgsf] 9frf

;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]udf k]z u/]sf] lj:t[t 5fgljg tyf cGj]if0f
k|ltj]bg
cfof]usf] ldlt ==== sf] lg0f{o adf]lhd 5fgljg tyf cGj]if0f ug{ tf]lsPsf] b]xfosf] ph"/Ldf 5fgljg
tyf cGj]if0f ubf{ b]xfo adf]lhdsf] ;To tYo v'Ng cfPsf]n] pk;ldlt . sfo{6f]nLn] cfkm\gf] /fo ;lxtsf] of]
k|ltj]bg cfof]udf cfjZos sf/afxLsf] nflu k]z u/]sf] 5 M
!=

ph"/L ;DaGwL ljj/0f


ph"/L btf{ gDa/M
ph'/jfnfsf] gfd, y/, 7]ufgfM
kLl8tsf]] gfd, y/, 7]ufgfM
kL8ssf] gfd, y/, 7]ufgfM

@=

ph"/Lsf] ;+lIfKt Joxf]/f M


!_
@_

#=

;a't k|df0f M
b;L k|df0f tyf 36gf;u ;DalGwt rLh j:t' M
;fIfL M
b]Vg] M
-s_
-v_
;'Gg] M
-s_
-v_
19

36gf;u k|df0f nfUg] c? rLh j:t' M


-s_
-v_
k|:t't sfuh kqx?M
-s_
-v_
$=

k|f/DeLs 5fgljg tyf cGj]if0faf6 v'Ng cfPsf] Joxf]/f M

%=

lj:t[t 5fgljg tyf cGj]if0faf6 v'Ng cfPsf] ;To tYo Joxf]/fM

^=

5fgljg tyf cGj]if0f clws[tsf] /fo M

sfof{nosf] 5fk M

pk;ldlt . sfo{6f]nLsf] tkm{af6 M


b:tvt M
gfd M
bhf{ M
ldlt M

20

cg'';"rL%
-lgod !$ sf] pklgod -@_ ;u ;DalGwt_

k|j]z d'r'Nsfsf] 9fFrf


;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u
k|j]z d'r'Nsf
lhNnf ========= dxfgu/kflnsf . pk dxfgu/kflnsf .uf=lj=;= ====================================== j8f
g+= ======== ufp . 6f]n ============ a:g] >L ====================== n] ;z:q Gsf] qmddf ePsf dfgj
clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ;DaGwL 36gf;Fu ;DalGwt j:t', lnvt jf k|df0f km]nf kg{ ;Sg] ;+efjgf
ePsf]n] tkfO{sf] :jfldTjef]u rnglhDdflgoGq0fdf /x]sf] ==================== 7fpdf /x]sf] 3/
sDkfp08, lgjf;:yfgdf ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]usf tkm{af6 b]xfosf JolQmx? 5fgljg tyf
cGj]if0fsf] l;nl;nfdf vfgtnf;L tyf a/fdb ug{sf nflu ;f] :yfgdf k|j]z ug'{ kg]{ ePsf]n] vfgtnf;L
tyf a/fdb ug{ cfPsf xfdL b]xfosf dflg;xsf] hLp vfgtnf;L ug{ cg'/f]w u/L xfd|f] vfgtnf;L
ePsf]n] ;f] :yfgdf k|j]z u/]sf] d'r'Nsf tof/ u/L ;lx5fk u/L ;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]udf
r9fPsf 5f}+ .
tkl;n
vfgtnf;L ug{ k|j]z ug{] JolQmxsf] hLp vfgtnf;L lng] JolQmsf] gfd, y/, 7]ufgf -tLgk':t]
;lxt_M
!=
@=
/f]xa/M
!= 3/wgLdfnwgL jf lghsf] k|ltlglw
@= ;+ej eP;Dd :yfgLo JolQmhgk|ltlglweb|enfb\dL
#= kLl8t -;Dej eP;Dd_
d'r'Nsf tof/ ug]{ sd{rf/LxM
!=
21

cg';"rL^
-lgod !$ sf] pklgod -@_ ;u ;DalGwt_
vfgtnf;L tyf a/fdbL d'r'Nsfsf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 v8f u/]sf]
vfgtnf;L tyf a/fdbL d'r'Nsf
lnlvtd

=====================================

===================================

sf]

5f]/f5f]/L

a:g]

===============================

==========================

lhNnf

a:g]

sf]
jif{

gflt
====

sf]

================================= 3/:yfgdf sfg"g adf]lhd /Lt k'ofO{ k|j]z u/]sf xfdL b]xfosf JolQmxn]
=================================== df vfgtnf;L ubf{ b]xfosf :yfgxdf b]xfo adf]lhdsf j:t', lnvt jf
k|df0f km]nf kf/]sf]n] ;f] j:t', lnvt jf k|df0fx 5fgljg tyf cGj]if0fsf] l;nl;nfdf cfof]udf bflvn
ug{ n}hfg' kg]{ x'bf vfgtnf;L tyf a/fdbL d'r'Nsf u/L lbg' xf]; egL ;To lg?k0f tyf d]nldnfk
cfof]uaf6 v6L cfPsf] 8f]/n] eGbf xfd|f] lrQ a'of] . o;df tkl;ndf n]lvPsf] Joxf]/f 7Ls ;frf] xf]
egL n]vL n]vfO{ ;f]xL 8f]/ dfkm{t\ cfof]udf r9fof}+ .
tkl;n
vfgtnf;Ldf km]nf k/]sfj:t', lnvt jf k|df0f / :yfgsf] ljj/0f
!=
@=
a/fdb u/L nu]sf j:t', lnvt jf k|df0fxsf] ljj/0f
!=
@=
/f]xa/M
-s_ a/fdb eP afx]ssf gublhG;Lsfuhft lhDdf lng] M
-v_ a/fdb ;fdfgsf] e/kfO{ a'g] M
-u_ :yfgLo k|ltlglw -eP;Dd_ M
22

-3_ kL8s -;+ej eP;Dd_ M


a/fdb ;fdfgsf] e/kfO{ tkfO{nfO{ a'emfO{ dfly plNnlvt pQm a/fdbL ;fdfg lnO{ uPsf 5f}+ .
d'r'Nsf tof/ ug]{ sd{rf/LxM
!=
@

23

cg';"rL&
-lgod !% sf] pklgod -!_ ;Fu ;DalGwt_
;kmfO{ k]z ug{ cfof]un] lbg] ;"rgfsf] 9fFrf
ph'/L btf{ gDa/ M
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 ========================a:g] >L ================================= nfO{
;kmfO{ k]z ug{ cfpgsf] nflu hf/L ePsf] ;"rgf
tkfO{ pk/ ;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] egL
======================================= ljifodf o; cfof]udf ============================sf] tkm{af6-ph"/L lbg]sf]

gfd uf]Ko /fVg' kg{] ePdf ph'/stf[sf] gfd pNn]v gx'g]_ ph"/L k/]sf]n] ;f] ljifodf tkfO{sf]
oyfy{ Joxf]/f tyf To;nfO{ k'li6 ug{] ;a't k|df0f eP ;f] ;lxt of] ;"rgf k|fKt ePsf] ldltn] kGw|
lbgleq cfof]udf pkl:yt eO{ cfkm\gf] ;kmfO{ lbg' xf]nf . lbO{Psf] cjlwleq ;kmfO{ k]z ug{' ePg
eg] ph"/L pk/ sfg"g adf]lhd sf/afxL ul/g]5 / kl5 ;kmfO{sf] df}sf kfO{g elg bfjL ug{ kfpg'
x'g] 5}g . tkfO{ pk/sf] ph"/Lsf] k|ltlnkL o;} ;fy ;+nUg 5 .
cfof]usf] clws[tsf] b:tvt M========================
ldlt M ==========================
!=

======================================== -;+nUg lnvtsf] gSsn_

@=

========================================

cfof]usf] 5fk

24

cg';"rL*
-lgod !^ sf] pklgod -!_ ;Fu ;DalGwt_
cfof]u;dIf ;kmfO{ k]z ug{] 9fFrf
ph'/L btf{ gDa/M
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]udf ======= a:g] ============== n] k]z u/]sf] ;kmfO{
d

pk/

;z:q

Gsf]

qmddf

dfgj

clwsf/sf]

uDeL/

pNn+3g

ePsf]

egL

======================================= ljifodf dnfO{ cf/f]k nufO{ >L ========================= n] To;


cfof]udf ph"/L ug{' ePsf] ;f] ljifodf ePsf] ;To tYo Joxf]/f b]xfo adf]lhd /x]sf]n] cfof]un]
lbPsf] cjlwleq} of] ;kmfO{ k]z u/]sf] 5' M
!= ph"/Lsf] ljifodf ;To tYo Joxf]/f
!

================================

================================

================================

================================

@= ;+nUg lnvt tyf k|df0fx?


!

================================

================================

================================

ctM =================================== ePsf]n] ========================== u/LkfpFm .


;kmfO{ k]z ug{] JolQmsf],
b:tvt jf ;lx5fk M
gfd, y/, 7]ufgf M
ldlt M
25

cg';"rL(
-lgod !( sf] pklgod -@_ / lgod @) sf] pklgod -!_ ;u ;DalGwt_
cfof]un] kL8s . ;fIfL jf JolQmsf] gfpdf hf/L ug{] ;"rgfsf] 9fFrf
ph'/L btf{ gDa/ M
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 hf/L ePsf]
====================== a:g] =================================== sf gfpFsf]

;"rgf
o; cfof]udf >L ============================== lj?4 ======================== ljifodf k/]sf] ph"/L ph"/Lsf] ;+lIfKt Joxf]/f_ sf] 5fgljg tyf cGj]if0fsf] l;nl;nfdf tkfO{;Fu yk ljifodf hfgsf/L
lng' kg{] ePsf] ;fIfLsf] ?kdf a'em\g' kg{] ePsf] JolQmsf] ?kdf hfgsf/L lng' kg{] ePsfn]
==================== ldlt =============== lbgsf] ======= ah] o; cfof]usf] sfof{no6'/ d'sfd
============================ pkl:yt x'g cfpg' xf]nf, gcfP sfg"g adf]lhd x'g5
] .
ldlt M
pk;ldlt jf sfo{6f]nLsf] tkm{af6 M
b:tvtM
gfd, y/M
bhf{ M

26

cg';"rL!)
-lgod @! ;u ;DalGwt_
cfof]uaf6 x'g] cfb]zsf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 ePsf]
cfb]z
cWoIf >L============================================
;b:o >L============================================
;b:o >L============================================
;b:o >L============================================
;b:o >L============================================
ph"/L btf{ gDa/ M ===================
ph"/Lstf{sf] gfd, y/, jtg -uf]Ko /fVg' kg{]df ;+fs]lts gfd /fVg] _ ======================
kL8ssf] gfd y/ jtg

===============================================================================

ljifoM
cfb]zsf] Joxf]/f ==================================================
;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] ljifodf k/]sf] plNnlvt ph"/Lsf]
;DaGwdf ========================== lhNnf, =============dxfgu/kflnsf . pk dxfgu/kflnsf . ufpF
ljsf; ;ldltj8f gDa/ ====== a:g] tkfO{ >L =============== ;Fu ========================= k|df0f ePsf]
a'lemg cfPsf]n] of] cfb]z k|fKt ePsf] ;ft lbgleq tkfO{;Fu ePsf] k|df0f cfo]fu ;dIf k]z ug{'
xf]nf . ;doleq k|df0f k]z ug{' ePg eg] sfg"g adf]lhd eO{ hfg] 5 .
===========

=============

;b:o

;b:o

==========

===============

===========

;b:o

;b:o

cWoIf

Olt ;Djt==========;fn========dlxgf========ut]=======/f]h ====z'ed===============================================


27

cg';"rL !!
-lgod @$ sf] pklgod -@_ ;Fu ;DalGwt_

d]nldnfksf] nflu lbg] lgj]bgsf] 9fFrf


;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]udf r9fPsf]
lgj]bgkq
laifoMd]nldnfk u/fO{ kfpFm .
=========lhNnf ===================================== lhNnf, =============dxfgu/kflnsf . pk dxfgu/kflnsf .
ufpF ljsf; ;ldltj8f gDa/ ====== =====a:g] aif{ ====sf] ==========================================lgj]bs
kLl8t . kL8s
lgj]bgph'/Lsf] laifoM
lgj]bgph'/L btf{ ldltM
d lgj]bs lgDg lnlvt Aoxf]/fsf] lgj]bg ub{5' .
1.

=============================================u/L kfpF eGg] kLl8t ph'/jfnf=================sf] ph'/L


Aoxf]/f .

2.

======================================== Aoxf]/fsf] kL8ssf] aofg .

3.

kLl8t;Fu kL8sn] dfkmL dfu]sf] sfuhsf] Aoxf]/f .

4.

kL8sn] cfof]u ;dIf ldlt ====================================df Ifdfbfgsf] nflu lbPsf] lgj]bgsf]


Aoxf]/f .

5.

d]nldnfk ug{ rfx]sf] Joxf]/fM

o; lgj]bg kqsf] Aoxf]/f 7Ls ;fFrf] 5 . em'f Aoxf]/f n]v]sf] 7x/] P]g adf]lhd ;xF'nf a'emfpFnf .
lgj]bs
lgh ===================
O{lt ;Dat\ ======= ;fn =============dlxgf===========ut]============= /f]h==============z'ed\ .
28

cg';"rL!@
-lgod @$ sf] pklgod -$_ ;Fu ;DalGwt_
d]nldnfksf] lgj]bg btf{sf] lg:;f
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u
ljifo M d]nldnfksf] lgj]bg af/] .

================== sf] ldlt ==================== sf] d]nldnfksf] lgj]bg k|fKt eO{ o; cfof]usf]
btf{ lstfadf ldlt ========================== df btf{ ul/Psf]n] of] lg:;f lbOPsf] 5 .
sfof{nosf] 5fkM

lgj]bg btf{ ug]{ sd{rf/Lsf]M

btf{ g+=

;xLM
gfdM
kbM
ldlt M

29

cg';"rL!#
-lgod @% sf] pklgod -@_ ;Fu ;DalGwt_
cfof]uaf6 u/fOg] d]nldnfksf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 u/fOPsf]
d]nldnfk
cWoIf >L============================================
;b:o >L============================================
;b:o >L============================================
;b:o >L============================================
;b:o >L============================================
ph"/L btf{ gDa/ M ===================
=========lhNnf ========================== lhNnf, =============dxfgu/kflnsf . pk dxfgu/kflnsf .
ufpF ljsf; ;ldltj8f gDa/ ====== =====a:g] aif{ ====sf] ======================================lgj]bs
lj?4
=========lhNnf ===========g=kf=uf=la=;= a8f g+= =====a:g] aif{ ====sf] =========================kL8s
ph'/Lsf] laifoM
d]nldnfksf] nflu lgj]bg btf{ ldltM
d]nldnfksf] Joxf]/f M
;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] ljifodf o; cfof]udf k/]sf]
plNnlvt ph"/L ljrf/flwg /x]sf] cj:yfdf kLl8t . kLl8tsf] kl/jf/ . kL8s n] d]nldnfk
u/fO{kfp egL ldlt=============== df lgj]bg lbPsf] ;DaGwdf cfof]uaf6 hfFra'em ubf{ P]g
adf]lhd d]nldnfk u/fpg ldNg] b]lvPsf], d]nldnfk ug{ b'j} kIf :jtGq ?kdf dGh'/
u/]sf, kL8sn] cfof]u;dIf cfkm"n] u/]sf] unt sfdsf] kZrftfk u/L kLl8t . kLl8tsf]
kl/jf/;+u dfkmL ;d]t dfu]sf] / cfof]usf] /f]xj/df kLl8t . kLl8tsf] kl/jf/nfO{ x'g uPsf]
30

Iflt jfkt kL8sn] ?============ Ifltk"lt{ pknAw u/fO;s]sf] x'gfn] kLl8t . kLl8tsf]
kl/jf/================ / kL8s===================jLr of] d]nldnfk u/fOPsf] 5 .
kLl8t . kLl8tsf] kl/jf/sf],
gfd y/ / ;lx5fk==============
kL8ssf,]
gfd y/ / ;lx5fk==============
===========

=============

;b:o

;b:o

==========

===============

===========

;b:o

;b:o

cWoIf

Olt ;Djt==========;fn========dlxgf========ut]=======/f]h ====z'ed===============================================

31

cg';"rL!$
-lgod @& sf] pklgod -@_ ;Fu ;DalGwt_
cfof]usf] lg0f{o ;DaGwL ;"rgfsf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 hf/L ePsf]
;"rgf
ph"/L btf{ gDa/ M ===================
ph"/Lstf{sf] gfd, y/, jtg -uf]Ko /fVg' kg{]df ;+fs]lts gfd /fVg] _ ======================
kL8ssf] gfd y/ jtg

===============================================================================

ljifoM
;z:q Gsf] qmddf dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn+3g ePsf] ljifodf k/]sf] plNnlvt ph"/Lsf]
;DaGwdf o; cfof]uaf6 5fgjLg tyf ;To cGj]if0f ubf{ pQm ph'/L tfd]nLdf /fVg] . d]nldnfk
u/fpg] . sf/afxLsf] nflu l;kmfl/; ug]{ . Ifdfbfgsf] nflu l;kmfl/; ug]{ u/L cfof]uaf6 ldlt
======================df lg0f{o ePsf]n] hfgsf/Lsf] nflu cg'/f]w 5 . lg0f{osf] k|ltlnkL o;};fy ;+nUg
5.
sfof{nosf] 5fkM

cfof]usf] clws[tsf] M
;xLM
gfdM
kbM
ldlt M
32

cg';"rL!%
-lgod @( sf] pklgod -@_ ;Fu ;DalFGwt_
kl/k'/0fsf] nflu lbg] lgj]bgsf] 9Ffrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u, g]kfn
kl/k"/0f dfu ug]{ lgj]bg
1.

kLl8tsf] ljj/0f M
gfdy/M=========================================================================
7]ufgfM=========================================================================
pd]/M==============================================ln\uM=========================================k]zfM==================
;Dks{ kmf]g g+=============================================
O{d]nM=========================================================================

2.

kLl8tsf kl/jf/sf cfl>t ;b:ox?M


qm=;+=

gftf

pd]/

lzIff

!
@
#
3.

;z:q Gbsf] qmddf kLl8t dfly ePsf] dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn\3gsf] ck/fwM
36gfsf] ldltM======================================================
;doM===============================================================

4.

kLl8tnfO{ k'u]sf] Ifltsf] ldlt ;lxtsf] ljj/0f M


===========================================================================================================================
==========================================================================================================================
============================================================================================================================
========================================================================================================================
33

=========================================================================================================================
5.

zf/Ll/s Ifltsf] ljj/0f -To;sf] c;/ xfn;Dd klg 5 sL ;f] s'/fnfO{ k'i6L ug]{ ljj/0f ;d]t_
/ pknAw eP;Ddsf] k|df0fM
======================================================================================================================
============================================================================================================================
========================================================================================================================
======================================================================================================================

6.

lzIffk]zf Joj;forn crn ;DklQdf k'u]sf] Ifltsf] ljj/0fxfn ;Ddsf] l:ylt / ;f];u
pknAw eP;Ddsf ;DalGwt k|df0fM
============================================================================================================================
============================================================================================================================
========================================================================================================================
====================================================================================================================

7.

kLl8tn] vf]h]sf] kl/k"/0f -Ifltk"lt{, ;'ljwf, ;x'lnot_M


======================================================================================================================
==================================================================================================================

8.

xfn;Dd kLl8tn] kfPsf] /fxtsf] ljj/0f -xfn;Dd s] s:tf] ;'ljwf, ;x'lnot, Ifltk"lt kfPsf]
xf] ;f] v'nfpg] _M
==========================================================================================================================
==================================================================================================================
=====================================================================================================================
======================================================================================================================
34

====================================================================================================================
===========================================================================================================================
9.

kL8ssf] ljj/0fM
gfdy/M==================================================================
7]ufgfM===================================================================
;Dks{ kmf]g g+= =======================================================
k]zfM======================================================================
pko'{Qm adf]lhdsf] ljj/0f 7Ls ;frf] xf] e'f 7x/]df sfg"g adf]lhd ;x'nf a'emfpnf .
kLl8tsf] x:tfIf/ M =======================================================
ldltM=======================================================

35

cg';"rL!^
-lgod @( sf] pklgod -$_ ;Fu ;DalGwt_
kl/k'/0fsf] nflu l;kmfl/; ug]{ 9frf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]uaf6 ePsf]
l;kmfl/;
>L g]kfn ;/sf/
k|wfgdGqL tyf dGqLkl/ifbsf] sfof{no
dfkm{t
zflGt tyf k'glg{df{0f dGqfno
l;+xb/jf/
ljifo M kl/k'/0f pknAw u/fpg] ;DaGwdf
;z:q

Gsf]

qmddf

dfgj

clwsf/sf]

uDeL/

pNn+3g

ePsf]

ljifodf

==========================n] o; cfof]u ;dIf lbg' ePsf] ldlt=======b=g+========sf] ph'/Lsf]


;Dagwdf o; cfof]uaf6 epsf] 5fgjLg tyf cGj]if0faf6 kLl8tnfO{ ==============af6
======================== Iflt k'us
] f] b]lvPsf] 5 . kLl8t . kLl8tsf] kl/jf/n] o; cfof]u ;dIf
ldlt============df kl/k'/0fsf] dfu u/L lgj]bg lbPsf] / ;f] ;Dagwdf cfof]uaf6 lghsf]
OR5f / dfu a'em\bf b]xfo adf]lhdsf] kl/k'/0f pknAw u/fpg pko'Qm x'g] u/L o;
cfof]usf] ldlt==============sf] lg0f{o cg';f/ k|fyldstf lgwf{/0f ePsf]n] pQm kl/k'/0f kLl8t

. kLl8tsf] kl/jf/nfO{ oyfl;3| pknAw u/fOlbg' x'g cfof]usf] lg0f{ofg';f/ l;kmfl/; u/]sf]
5' .
kLl8t=================nfO{ pknAw u/fpg' kg]{ kl/k'/0f
36

!=======================================================================
@=======================================================================
#=================================================================
kLl8tsf] kl/jf/sf] ;b:onfO{ pknAw u/fpg' kg]{ kl/k'/0f
!=======================================================================
@=======================================================================
#=================================================================

===================================
;lrj
ldltM====================

37

cg';"rL!&
-lgod #! sf] pklgod -!_ ;u ;DalGwt_
Ifdfbfgsf] nflu lbg] lgj]bgsf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u, g]kfndf Ifdfbfgsf] nflu r9fPsf]
lgj]bgkq
kL8ssf] gfdy/, jtgM======================================================
kLl8tsf] gfdy/, jtgM======================================================
ljifoM======================================================================
pko'{Qm kLl8t / d ============================ePsf]=============================== ljifosf] cfof]udf sf/jfO{sf]
qmddf /x]sf] k|:t't ljifodf d =====================================n] ;To lg?k0f tyf d]nldnfk
lgodfjnL, @)&@ lgod #! adf]lhd b]xfo adf]lhd Ifdfbfg kfpg lgj]bg u/]sf] 5' .
1.

cfof]un] tf]s]sf] Dofbleq lnlvt ?kdf lgj]bg lbPsf] .

2.

lgj]bg lbg' cl3 ;z:q Gbsf] qmddf cfkm"af6 ePsf sfd sf/jfxLsf] ;Gbe{df cfkm"nfO{ yfxf
eP;Ddsf] ;To tYo ljj/0f cfof]u ;dIf k"0f{ ?kdf k|s6 u/L ;f] ljj/0f cfof]udf clen]vg
u/fPsf] .

3.

;z:q Gbsf] qmddf cfkm"af6 dfgj clwsf/sf] uDeL/ pNn\3g ePsf] s'/f :jLsf/ u/]sf] .

4.

To:tf] sfo{af6 cfkm"nfO{ kZrfQfk ePsf] :jLsf/ u/L cfof]u ;dIf kLl8t;u lghnfO{ lrQ
a'bf] 9+un] Ifdfofrgf ug{ d~h'/ u/]sf] .

5.

eljiodf To:tf] lsl;dsf] s'g} sfo{ gug]{ k|lt1f u/]sf] .

dfly n]lvPsf] Joxf]/f 7Ls ;frf] xf] .


lgj]bs
lgh ===========================
Olt ;Dat\ =============;fn=====================dlxgf=====================ut] /f]h =============z'ed\ ==============
38

cg';"rL!*
-lgod #% ;Fu ;DalGwt_
kLl8tnfO{ pknAw u/fpg] kl/rokqsf] 9fFrf
;To lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u, g]kfn

kLl8t kl/rokq

kf;kf]6{ ;fO{hsf]
kmf]6f]

====== lhNnf ====== ufpF ljsf; ;ldlt gu/kflnsf j8f g+ ====== a:g] ========= sf 5f]/f 5f]/L jif{ =======
sf >L ===================== ;Dat\ @)%@ ;fn kfu'g ! ut] b]lv @)^# ;fn d+l;/ d+l;/ % ut];Dd /fHo
kIf / tTsflng g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ dfcf]jfbL jLr ePsf] ;z:q Gsf] qmddf ePsf dfgj
clwsf/sf] uDeL/ pNn+3gaf6 kLl8t ePsf] cfof]uaf6 ePsf] 5fgljg tyf ;To cGj]if0faf6 :yflkt
ePsf]n] cfof]usf] ldlt === =================sf] lg0f{o cg';f/ of] kLl8t kl/rokq k|bfg ul/Psf] 5 .
kLl8tsf],
b:tvt M

kl/rokq lbg] clwsf/Lsf],


b:tvt ============================

======================

gful/stf g+= / lhNnf M======================

gfd y/ =====================
bhf{ ======================

b|i6JoM
-!_ kl/rokq g]kfnL gful/stfsf] cfsf/df ;]tf] sfuhdf x'g' kg]{5 .
-@_ kl/rokqsf] cufl8 kl dflyNnf] efudf /ftf] /+usf] g]kfn ;/sf/sf] qm]i6 5fKg' kg]{ / ljrdf cfof]usf]
5fk nufPsf] x'g' kg{]5
-#_ kl/rokqsf] bfofFklsf] dflyNnf] efudf kLl8tsf] kf;kf]6{ ;fO{hsf] kmf]6f] 6fF:g' kg]{5 .
-$_ kl/rokq cfof]usf] lg0f{o adf]lhd ;lrj jf lghaf6 clwsf/ k|fKt clws[tn] hf/L ug{' kg]{5 .
-%_ kl/rokq Knfli6ssf -kf/bzL{_ vf]ndf /fVg ldNg] x'g' kg]{5 .
39

You might also like