Sigmund Freud

Cinsiyet zerine

Trkesi A. Avni NE
ISBN 975-468-022

Yaymlayan. Say Yaynlar Altna

Basm : Ekim 1993 /
Kapak. Derman ver /
Bask: Engin Matbaaclk
Genel Datm: SAY DAITIM LTD. T.
Ankara Caddesi No: 54 Sirkeci / STANBUL
Tel: 528 17 54 - 512 21 58
Fax: 512 50 80
say

NDEKLER
Freud'un Hayat..........................................
7
Aklama ................................................ 17
Sonuncu Basknn nsz................................. 19
Birka Sz Daha........................ .................. 21
BRNC BLM
Cinsel Saptmalar ....................................... 23
I. Cinsel Nesneyle lintili Sapmalar .................. 24
A. Dnklk.............,............................ 24
B. ocuklarn ve Hayvanlarn Cinsel Nesne Olarak
Alnmas
...... .............................. 32
II. Cinsel Amala lgili Olan Sapmalar ............... 34
A. Anatomik Saldrlar.............................. 35
B. Balangtaki Cinsel Amalarn Saplanm......... 39
III. Sapklar zerine Genel Yarglar ..................... 42
IV. Nevrozlularda Cinsel Drt ........................ 44
V. Ksmi Drtler ve ehvet Uyandrc Blgeler......... 48
VI. Psikonevrozlarda Cinsel Sapkln Grnr Egemenliinin Aklanmas .................................
VII.'Cinselliin ocuksu Karakteri zerine lk Belirtiler 51
KNC BLM
ocuk Cinsellii
....................................... 53
I. ocukluk Sresince Cinselliin Gizli Kal ve Bunun
Arada Bir Meydana klar............ ......... 55
II. Cinselliin ocuktaki Gsterileri..................... 58
III. ocuk Cinselliinin Cinsel Amac ................. 60
IV. Mastrbasyon ekilli Cinsel Gsteriler............... 62
V. ocuun Cinsel Aratrmalar........................ 69
VI. Cinsel Oluumun Gelime Evreleri.................. 72
VII. ocuk Cinselliinin Kaynaklar.......,............. 75
NC BLM
Erginliin Deiiklikleri .............................. ... 81
I. reme Blgelerinin stnl ve lkel Haz ......... 82 ,
II. Cinsel Uyarlma Sorunu............ .................. 86
III. Libido Kuram............ ... ........................ 89
VI. Cinslerin Birbirinden Ayrlmas ............... ,..... 91
V. Nesnenin Kefedilmesi .............................. 94
VI.
DRDNC BLM
Sonu................................................ 101
BENC BLM
Notlar................................................ 113

50

FREUD'UN HAYATI
Psikanalizin kurucusu Sigmund FREUD, yaam hikyesini ve almalarm 1925 ylnda Leipzig'de
imdiki Tp: Otobiyografiler dizisinde yaynlamtr. Elbette ondan sonra da almalarn srdrm,
fakat Hitler Almanya'snn 1938'de Avusturya'y igal etmesi zerine, Naziler'den kaan dnyaca nl
birok bilgin ve fikir adam gibi, o da Viyana'dan ayrlarak ngiltere'ye gemi ve 1939'da Londra'da
lmtr.
Freud, yaam hikyesine Hayatm ve Psikanaliz de 6 Mays 1856'da Freiberg'de dodum... diyerek
balar. Ailesini, babasnn madd durumunu, ocukluunu ilk renim yllarm anlatr: Babas onun
meslek seimini kendi gnl eilimine brakmtr. Gen Freud ise, hekimlie ve hekimin toplum
iindeki durumuna, kar bir heves duymamaktadr: Doktor olduktan sonra bile bu duygusu
deimemitir. O, yalnz insan ilikilerini konu alan bilimleri renme susaml ile tutumaktadr.
Hareket noktas bu olmutur.
O zaman moda olan, evrensel eylerin anlalmasn olaanst bir aklkla verecek gibi grnen
Darwin teorisi, kendisini kuvvetle ekmektedir.
Sonunda, liseyi bitirdii zaman, bir konferansta dinledii, Goethe'nin Tabiat zerine denemesi, ona
Tp Fakltesi'ne yazlma kararm verdirtmitir.
nce baz d krklklarna uramtr. Bunlarn birincisi, Yahudi olduu iin, kendisini baka
renciler arasnda aa hissetmesi gereidir, ikincisi: lk niversite yllarnda, ar genlik abasyla
bilimin her dalna atlmak istemise de doal verilerinin kendi deyimiyle zellii ve darl,
baar kazanmasn engellemitir. Sonunda Ernest Brcke'nin Fizyoloji La-boratuvar'na girmi, orada
drt yl almtr. 1882'de hocasnn dne uyarak teorik almalardan vazgeip Viyana'da, Byk
Hastane'de stajyer doktor olarak almaya balamtr.
Hastanenin Beyin Anatomisi Enstits'nde incelemeler yapar. Fakat beyin anatomisinin, pratik
bakmdan, fizyolojiden daha ileri bir adm olmadn farke-derek, kendini, sinir hastalklarnn
incelenmesine verir. Bu rahatszlk, o zamanlar bir uzmanlk dair sayl-mayarak i hastalklarnn eitli
blmlerinden biri olarak kabul ediliyordu. Freud ise onu tbbn bambaka bir alan olarak dnyor
ve bu konu zerinde kendisini kendisinin yetitirmesi gerektiini kavryordu.
O sralarda Paris'teki nl doktor Charcot'nun ad, sinir hastalklar konusu zerinde byk bir otorite
olarak parlamaktadr. Freud retimim onun yannda ilerletmek iin, Paris'e gitme frsatn elde eder.
Freud, Hayatm ve Psikanalizin birinci blmnde Paris'teki almalarm, Charcot ile yapt sk
ibirliini, sinir hastalklarnn, zellikle isteri'nin tedavisinde ipnotizmann uygulanmasn reniini,
Viyana'ya dndkten sonra, kendisinin de ayn metodu kullanmasn anlatr. steri'nin yalnz kadnlara
zg bir hastalk olmadn, erkeklerde de bulunduunu tezini Tabipler Birlii'nde.aklamasnn nasl
alayc bir tepkiyle karlandn syler.
Freud, organik sinir hastalklarnn tedavisiyle uramaktan vazgeer, iin ruh ynn ele alr. Bunda
nceleri ipnoz uykusunu kullanrken telkin ve serbest armla, ie tklan istekleri ve duygular,
hastaya aklamakla daha iyi sonulara vardn grr. Sonra Fransa'ya, Nancy'ye giderek doktor
Bernheim ile almalar yapar. Dnnde doktor Breuer'le balam olduu almalarn srdrr.
Birlikte steri zerine ahmalam yaynlarlar. Fakat, nceleri pek iyi anlatklar Breuer ile aralarnda,
gittike gr ayrlklar balar. Freud hastaln oluumunun bilinsiz yasaklamalardan ve ie
tkmalardan ileri geldii anlayn ne srer. Ona gre, nevrozlar Ben ile libido arasndaki
uzlamazlklarn sonucudur. Breuer ise bu alanda daha ileri gitmekten ekinmektedir.
Daha nce, 1891'de Freud'n beyin felleri zerine yapm olduu almalarn bir rn olarak kk
bir kitab kmt: Afaziler Anlay zerine. imdi benim iin bilimsel aratrmann, hayatmn ba
ilgi konusu olduunu izlemek ve gstermek gerekiyor, diyen Freud, Hayatm ve Psikanalizsin ikinci
blmne yle balar:
Aklamam tamamlarken, daha balangta ipnoza, ipnotik telkinden baka bir grev de yaptrm
olduunu itiraf etmem gerekiyor. Onu, hastann ruhunu hastalnn tarihine, onun douuna bantl
olarak aratrmak iin kullanyordum; o bu tarihi ve douu, uyank halde ok zaman hi mi hi, ya da
pek eksik bir ekilde bana bildirebiliyordu. Bu yry tarz bana emreden ya da yasaklayan basit
telkinden daha etkili gibi grnmekle kalmyor; telkinin tekdzeli yntemiyle iyiletirmeye alt
olayn kaynana bal bir eyi renmeye hakk olan hekimin bilme susuzluunu da doyuruyordu.
Bu baka davran tarzma u ekilde gelmitim: Henz Brcke'nin laboratuvarndayken, doktor Joseph
Breuer ile tanmtm; o Viyana'nm en parlak pratisyen hekimlerinden biri olduu gibi bilimsel bir
gemie de sahipti. Solunum fiziyolojisi ve denge organ zerine kalc bir deer tayan birok
almalar vard. stn zekl bir insand, benden on drt ya bykt; ilikilerimiz pek abuk itenlik

kazand. Bulunduum g yaama koullar iinde dostum ve desteim oldu. Btn bilimsel ilgilerimizi
birlikte ortaya koymaya altk; elbette, bu ilikilerde, kazanan bendim. Psikanalizin gelimesi onun
dostluuna mal oldu bana. Bu bedeli demek benim iin kolay olmad; ama bu kanlmazd.
Daha Paris'e gitmeden nce, 1880'den 1882'ye kadar zel bir usulle tedavi etmi olduu bir isteri
olgusu zerindeki gzlemlerini bildirdi, bu onun isteri semptomlarnn k nedenleri ve anlam
zerine derin grler edinmesini salamt. Bu, Janet'nin almalarnn henz gelecee degin
olduu bir zamanda meydana gelmiti. eitli yinelemelerle bana, hastasnn hikyesinden paralar
okudu; ben de, nevrozun anlalmasnda henz byle bir adm atmam olduum iz-lenimini edindim.
Paris'e gittiimde, bu sonular Char-ot'ya anlatmaya karar verdim, yle de yaptm. Fakat stat daha
ilk aratrmalardan balayarak, hibir ilgi gstermedi. Ben de bu konuya bir daha dnmedim, kendim
de artk bu ile uramadm.
Viyana'ya dnnce, dikkatimi tekrar Breuer'in gzlemi zerine evirdim ve onu bana daha ayrntl
olarak anlattrdm.
Freud bylece, Breuer'le yapt almalarn ve sonra aralarnda beliren gr ayrlklarn
zetledikten sonra, kendi kendine girmi olduu bu etin yolda yeni kanlara nasl vardn, psikanaliz
adyla kurduu bilimin temellerini nasl attn, ruh hastalklarnn oluumu ve tedavisi anlayna nasl
bambaka bir yntem getirdiini anlatr. lk olarak bilinsizlik ve ie tkma kavramlarn ortaya atmtr.
nsann ruhunun derinliklerinden libido denilen zorlayc bir g karmtr. Cinsellik'e en nemli rol
vermitir. te Freud'n yadrganmas, hatta hor grlmesi, genellikle de yanl anlalmas, bu olutan
balar. Kendilerini Freud'le birlikte Derinlik Psikolojistone vermi olan alma arkadalarndan
kimileri de bu yzden ondan ayrlm, ona kar duruma bile gemilerdir.
Hayatm ve Psikanaliz aslnda Freud'n zel yaantsnn deil, bilimsel almalarnn ve
atmalarnn anlatdr. nsan dncesi iin yepyeni bir r aan bu yenilmez savann birok
direnmelerle karlamas olaandr. Fakat o, yolundan hibir zaman sapmad gibi, daha da ileri
gitmi, uzun sren yaam boyunca, insan ruhunun en karanlk noktalarma k serpen devrim yapc
eserlerini gittike daha derine inen yeni bulularyla glendirerek yaynlamaktan geri kalmamtr.
Durmak, dinlemek bilmeyen bu bilim savasnn almalarn, zihin gelimesinin ve dncelerinin
balca dnm noktalarn, biraz da zel yaamnn nemli olaylarn yllarn dizini iinde, zetleyici bir
tablo halinde veriyoruz:
1856 6 Mays. Moravia'nn Freiberg ehrinde doumu. 1860 Ailesinin Viyana'ya yerlemesi. 1865 Freud,
Gymnasium'a (orta dereceli okula) giriyor. 1873 Tp rencisi olarak Viyana niversitesi'ne giriyor.
1876-82 Viyana Fizyoloji Enstits'nde Dr. Brckey'le almalar.
1877 lk yaynlar: Anatomi ve fizyoloji zerine yazlar.
1881 Tp Doktoru diplomasn al.
1882 Martha Bernays ile nianlanma.
1882-85 Viyana'nm Byk Hastanesinde beyin anatomisi zerine almalar: Birok yazlarnn
yaynlanmas.
1884-87 Kokainin klinikte kullanlmas zerine aratrmalar.
1885 Nropatoloji'ye, Privatdozent (zel doent: niversite okutman) olarak atanmas.
1885 (Ekim) - 1886 (ubat) Paris'te Salpetrier Hastane-si'nde Charcot ile Sinir Hastalklar zerine incemeler yapmas. steri ve ipnoz ile ilk olarak ilgilenmesi.
1886 Martha Bernays ile evlenmesi. Viyana'da zel pratisyen hekim olarak almaya balamas.
1886-1893 Nroloji zerinde, zellikle Viyana'da, Kasso-witz Enstitsnde ocuklarn beyin felleri
zerinde almalarn srdrerek birok yazlar yaynlyor. Gittike, nrolojiden ok psikopatolojiye ilgi
duymaya balyor.
1887 lk ocuu, Mathilde'in douu.
1887-1901 Berlin'de, Wilhelm Fliess ile dostluk kurmas ve mektuplamas. Freud'n bu dnemde ona
yazm olduu mektuplar lmnden sonra, 1950'de yaynlanmtr. Grlerinin gelimesi zerine bol
k serpmektedirler.
1887 Tedavi uygulamalarnda ipnotik telkini kullanmaya balyor.
1888 steri'nin katartik tedavisi iin, Breuer ile birlikte ipnoz'u kullanmaya balyor. Gitgide, ipnoz'u
bir yana brakarak serbest armlardan yararlanyor.
1889 Bernheim'in telkin tekniini incelemek iin, Nancy'ye onu ziyarete gidiyor. 1889 Byk olunun, Martin'in doumu.
1891 Afaziler zerine monografi. kinci olunun doumu. (Oliver).
1892 En kk olunun doumu. (Ernst).

1892-98 steri, saplantlar ve bunalt zerine aratrmalar ve ksa yaynlar. Breuer ile birlikte yazlm
olan steri zerine ncelemeler'in yaynlanmas: steri olgular ve onlarn Freud tarafndan kendi
tekniince anlatlmas.
1893-96 Freud ile Breuer arasnda gittike artan gr ayrl. Freud, yasaklama ve ie tkma olgusunu
ve nevroz'un, ben (ego) ile libido arasndaki uzlamazlktan doduu anlayn ne sryor.
185 Bilimsel Bir Psikoloji in Tasar'mn yaymlanmas. Freud'n en kk ocuunun (Anna'nn)
doumu.
1897 Freud'n kendi kendini analizi. Bu onu troma teorisini brakmaya ve ocuk cinselliini ve Oidipos
karmaasn tanmaya gtryor.
1900 Gnlk Hayatn Psikopatalojisi. Ryalar zerine yazm olduu kitabyla birlikte yaymlanm olan
bu eser, Freud'n yalnz patalojik hallere deil normal zihin hayatna da uygulanan teorilerinin
btnn vermektedir.
1902 Olaanst Profesr olarak atanmas.
1905 Cinsellik Teorisi zerine Deneme. Bunda ilk kez, igdnn gelimesinin insanda
ocukluktan balayarak olgunluk ama dek ald yol izilmektedir.
1906 Jung, psikanalizciler arama katlyor.
1908 Psikanalizcilerin ilk uluslararas toplants. (Salz burg'da)
1909 Freud Ue Jung konferans iin A.B.D.'ne arlyorlar. Bir ocuun (be yandaki kk Hans) ilk
kez analizi olgusunun hikyesi.
1910 Narsisizm teorisinin ilk k
1911 Adler'in ayrlmas.
1911-15 Psikanaliz teknii zerine yaynlar. Psikanalitik teorilerin psiik olgulara uygunlanmas.
1913-14 Totem ve Tabu: Psikanalizin antropolojik olulara uygulanmas.
1914 Jung'un ayrlmas.
1914 Psiko-Analitik Hareketin Tarihi zerine: Adler ve Jung zerine bir polemik blm ile.
1915 Temel teorik sorunlar zerine metapsikolojik on iki yazlk bir dizi. Bunlarn ancak bei
kalmtr.
1915-17 Psikanalize Giri. Birinci Dnya Sava srasnda Freud'n grlerinin durumunun geni bir
genel grnmn veren konferanslar.
1919 Narsisizm teorisinin sava nevrozlarna uygulanmas.
1920 kinci kznn lm.
1920 Haz lkesinin tesi: Tekrarlama Zorlay anlaynn ve l gd teorisinin ilk aklanmas.
1921 Kollektif Psikoloji ve Ben'in Analizi. Ben zerine sistemli bir analiz almasnn balanglar.
1923 Ben ve O ey = u: Bilincin O ey (Almanca Es), Ben (ego), st-ben (super-ego)'ya blnerek
almasnn ve yapsnn gzden geirilmi aklanmas.
1925 Kadnn cinsel gelimesi zerine yeniden gzden geirilmi grler.
1926 Yasaklamalar, Semptomlar ve Bunalt: Bunalt sorunu zerine yeniden gzden geirilmi
grler.
1927 Bir Kuruntunun Gelecei: Din zerine bir tartma.
1930 Uygarlk ve Rahatszlklar.
Freud, Frankfurt ehrinin Goethe Armaamm alyor.
1933 Hitler, Almanya'da iktidara geiyor; Freud'n kitaplar Berlin'de, kamu nnde yaklyor.
1934-38 Musa ve Tektanrck: Bu, Freud'n salnda yaynlanm olan son eseridir.
1936 Doumunun sekseninci yldnm. ngiltere'nin Royal Society Muhabir yelii'ne seilii.
1938 Hitler'in, Avusturya'y igal edii. Freud, Viyana'-dan ayrlarak Londra'ya gidiyor.
1938 Bir Psikanaliz Tasla: Psikanalizin bitmemi, fakat derin bir aklandr.
1939 23 Eyll. Londra'da lm.

AIKLAMA
Cinsiyet zerinenin- ilk basks 1905 ylnda km. Arkasndan 1910, 1915 ve 1923 yularnda yeni
basklar yaynlanm. Bu basklarnda Freud, yeni bulularn da gznne alarak ilk metin zerinde
deiiklikler, nemli eklemeler yaparak eserini tekrar tekrar ilemi.
Dilimize evrilen bu kitap en kesin eklini alm olandr. Batdaki baz eviricilerin yaptklar gibi hangi
blmlerin ne zaman deitirildiklerini ya da eklendiklerini parantez iinde gstermeyi gereksiz
bulduk. Bu, metnin akcln bozaca gibi okuyucunun dikkatini de databilir. Amacmz Freud'n
dnce gelimesini zaman iinde izlemek yerine, onun cinsellik konusunda en son ve tm olarak ne
sylemi olduunu katksz vermektir.
Uradmz en byk glk ok sayda terim ve deyimlere dilimizde karlk bulamaymz, bunun
iin yeni yeni kelimeler aramak ve tretmek zorunluunu duymamzdr. Hemen hemen btn bilim ve
teknik dallarnda olduu gibi felsefe, psikoloji, zellikle psikanaliz alannda da yerlemi herkese
ortaklaa kullanlan terimlere sahip deiliz. Okul kitaplarndan bilimsel eserlere ve halk iin kaleme
alnan yazlardan en ar almalara kadar, hepsinde ltince, yunanca, arapa, farsa ile modern Bat
dillerinden terim ve deyimler karmakark bir halde kullanlmaktr. Bu arada da yeni tretilmi trke
kelimelere yer verilmektedir. Bunlarn da ok zaman parantez iinde fransizcalar yer almaktadr. Biz
yalnz yabanc dil bilenlerin deil, az ok kltrl kiilerin de kolaylkla anlamas gerektiine
inandmz bu eserin evirisinde mmkn olduu kadar Trke kelimeler kullanmaya aba gsterdik.
Yeni terimler tretmeye az giderek, daha ok konuulan dilden kelimeler aldk ve bunlarla en
karmakark deyimleri bile karlamaya altk. rnein tpta: Bir organn doal durumunu
deitirmesi, doal bir gidiin yolundan sapmas diye tanmlanan inversion (ters dnme, ters
evrilme, alt st olma) terimine dnklk karln vermeyi uygun bulduk. Bylece asl sapklk
olarak eviregeldiimiz perversion (yoldan kma, saptma, bozulma, ahlka ktleme) terimi ile
karkl nledik.
Bunun gibi daha birok yeni kullanmalarla evirimizin bu alanda bir terim birlii kurulmasnda yararl
olacana inanyoruz.

SONUNCU BASKININ NSZ

Kamunun bu kitap karsndaki tutumunu on yd incelemek frsatn bulduktan sonra bu sonuncu
baskya, yanh anlamlan gidermeye ve doabilecek hayal krklklarn nlemeye yarayacak birka
aklama eklemek istedim. Her eyden nce, analizimizin, psikanalitik yntem derinletirmesi gereken
gnlk hekim deneyleri zerine kurulduu olgusunda ve bilimsel deerinin bundan domas
gerektiinde direteceiz. Cinsellik zerine Deneme ancak psikanalizin tand ve dorulayabilecei
eyleri iine alabilir. te bunun iin, bj denemelerden bir cinsellik kuram kabilecei pek de uygun
grlmemektedir. Byk nem tar grndkleri halde, cinsel yaamn kimi temel sorunlar zerinde
durum almam olmamz da anlalacaktr. Bununla birlikte, yazarn bu sorunlar hi de bilmediine ya
da ikinci derecede bir nem vererek onlar bir yana braktna inanlmasn istemedim.
Yalnz sorunlarn seilmesi deil, incelememizin dzeni de bu kitabn, zaten bizi bunu yazmaya iten
psikanalitik aklamaya ne denli bal olduunu gsterecektir. zlediimiz yntem, btn anlatlarda,
bnye etkenleri ikinci planda brakld halde dar tarafndan artlanm olan etkenleri birinci plana
almamzla karakterize edilmitir. Kiinin kendi kendine (ontojenetik) gelimesini soydan gelen
(filojenetik) gelimeden stn tutuyoruz. Gerekten, darnn artlad gsteriler analizimizin
balca konusunu oluturmaktadr; bu, onlarn hemen hemen tmn yorumlayabilmektedir.
Bnye gsterileri, bir tr geri planda grnebilirler ve yaamn deneyleri tarafndan uyandrlrlar;
onlar bsbtn deerlendirmeyi istemek psikanalizin alann amaktr.
Ontonejenezle filojenez arasnda benzer bir balant vardr. Filojenez daha yeni bir deneyle
deimedike, ontojene-zin yinelenmesi gibi kabul edilebilir. Filojenetik (soydan gelme) dzen
ontojenetik (kendi kendine) evrim arasndan grnr. Fakat aslnda, bnye, yeni ve kiisel bir deneyin
eklendii, nceki bir deneyin tortusundan baka birey deildir.
Benim incelemelerimin sonular psikanalizin verilerine skca balysa da, te yandan bu almann
her trl biyolojik aratrma karsndaki bamszln ileri srmek zorundaym. Belli trlerde genel ya
da zel cinsel biyolojinin bize at grnmlere balanmay dikkatle nledim ve cinsel ilevlerin
incelenmesini psikanalitik teknii kullanarak, ele aldm. Amacm, psikolojinin, insann cinsel yaamnn
biyolojisi zerinde ne lde gstermeler saladn aratrmakt. Bylece bu, her iki alandaki
balantlar ve birbirine uyan olgular aydnla karmama olanak salamtr. Gene de temel noktalar
zerinde, psikanaliz, biyolojininki ile badamayan fikirlere ve sonulara gtrd zaman baz
tezlerden vazgemek gerektiini de sanmadm.
Viyana, Ekim 1914

BRKA SZ DAHA
Savataki olaylar, kamunun psikanalize gsterdii ilgiyi azaltmad. Bununla birlikte, bu ilgi onun btn
blmleri zerine ayn eitlie gitmemektedir. Psikanalizin bsbtn psikolojik olan, bilinsizlikle,
ietkma ile marazi bozukluklar belli eden uyumazlkla, semptomlarn oluum mekanizmas ile ilintili
olan ksmlar gittike daha genellikle kabul edilse ve gznne almsa bile biyolojiye dokunan ve
temel fikirleri bu kitapta aklanan reti blm aksine ok sayda kartlarn itirazna uramaktadr,
hatta, bir zaman kendilerini psiknalize vermi olan dnrlerden oklar onu brakmlar, normal ve
patolojik yaamda cinsel renim roln ksacak yeni varsaymlar ileri srmlerdir.
Gelgeldim, ben psikanalitik retinin bu blmnn gerekten brlerinden daha ok uzaklatn
kabule karar veremem. Anlarm ve sorunun her zaman yinelenen bir incelenmesi kuramn zenle ve
tarafszca yaplm gzlemler zerine kurulduunu kantlamaktadr; te yandan kamunun davrann
da kendi kendine kolayca aklamaktaym. nce, yalnz analizi hastann ocukluuna kadar
gtrebilmek iin yeter bir sabr ve olduka gvenli bir ynteme sahip olan gzlemcilerin insann cinsel
yaamnn balangc zerine ileri srlm varsaymlar dorulayacak halde olduklarn syleyelim.
ou zaman, byle hareket etmek mmkn olamaz, hi deilse grnte abuk bir iyileme elde
etmek istiyen hekim byle yapamaz. Psikanalizle alan hekimler dnda kimse, bu alana giremez ve
dolaysyla kendine zg antipa-tileri, nyarglar ile belirlenmemi olan bir sayarg kuramaz. Genel
olarak ocuklarn gzlemiyle yetinmek doru olsayd bu kitab yazma zahmetinden kendimizi
kurtarm olurduk.
Bu kitabn kimi paralarnn cinsel yaamn her beeri etkinlikteki nemi zerinde direttiimiz, cinsellik
kavramn geniletmeye altmz blmlerinin, her zaman psikanalize kar direnmelere bahane
olarak kullanld olgusunu anmsatmak gerekir. Grltl szckler kullanarak psikanalizin
tiimcinsellik (panseksalizm) olduundan sz etmeye ve ona her eyi cinsellikle aklamak gibi akl
almaz bir knamada bulunmaya dek gidilmitir. Zihinleri bulandran tutkularn etkisi unutulabilirse ve
onlara birok eyin anlar kaybettirilirse, insan olgulardan arabilir. ok zaman nce, Schopenhauer
insanlara cinsel eilimlerinin hangi lde belirlenmi olduunu gsteriyordu. Allm anlamnda
alnan bu szck o denli etkileyici retiyi nasl bsbtn unutabilirdi? Son olarak, bizce cinsellik
fikrine verilen kapsam, ocuklarn ve sapk denilenlerinin psikanalizinin bize kabul ettirdii kapsamla
ilintili olarak, yukardan, psikanaliz zerine bir hor grme bak frlatanlara daha geni bir cinsellik
fikrinin tanrsal Efltun'un Eros'una ne denli yaklatn anmsamas gerektii karlm vereceiz.
Viyana, Mays 1920

BRNC BLM
CNSEL SAPITMALAR
nsann ve hayvann cinsel gereksinimlerini aklamak iin biyolojide bir cinsel drtmn varl kabul
edilir; ayn ekilde, al anlatmak iin bir beslenme drts varsaylr. Bununla birlikte halk dilinde,
cinsel gereksinim iin aln karl bir kelime yoktur. Bilim dili ise libido terimini kullanr.3
Halkn gr, cinsel drtnn nitelii ve karakterleri zerinde baz kesin dnceler ileri srer.
Bylece, bu drtnn ocukta bulunmadn, erginlik anda olutuu ve olgunlua gtren
yryle sk balants olduunu cinslerden birinin br zerine dayanlmaz bir ekim yapmas
biimi altnda kendini gsterdiini, amacnn cinsel birleme, ya da hi deilse bu amaca giden bir
eylemler topluluu olduunu sylemek uygun grnr.
Bu anlatmn gerei ancak pek eksik kldna inanmak iin her hakka sahibiz. Eer yakndan
incelenirse, bu dncelerde bir yn yanllklar, doru olmayan noktalar, ivedice verilmi yarglar
grlr.
ki terimi ayrp belirtmekle ie balyalm: Cinsel ekim yapan kimseye cinsel nesne, drtnn bir
kimseyi ittii eyleme cinsel ama diyeceiz. Bilimsel deney bize kh nesne ile, kh cinsel amala ilintili
ok sayda sapmalar bulunduunu ve bu sapmalarla normal saylan hal arasndaki balantlar
derinletirmeye almak gerektiini kantlamaktadr.
I. CNSEL NESNEYLE LNTL SAPMALAR
Cinsel drtnn halktaki kavramnn en iyi yorumlanmasn bulduumuz iir dolu efsaneye gre, insan
denilen varlk, kadn ve erkek olarak iki paraya blnmtr; o zamandan beri ak yoluyla birlemeye
almaktadr. te bundan dolay, kendileri iin cinsel nesneleri kadn deil de erkek olan erkekler ve
yine cinsel nesneleri kadn olan kadnlar bulunduunu rndiimiz zaman pek arrz. Bu tr
kimselere u ad verilir: Ecinsel, daha dorusu dnkler, olua da dnklk (inversion) denir. Dnkler
elbette ki, sayca hayli kalabalk olmalarna karn, onlar tanmak her zaman olduka gtr.4
A. DNKLK
Dnklerin Davran Dnklerde aadaki tipler ayrt edilir.
a) Kesin dnkler: Yani br cinsten kimselere kar ilgisiz kalanlar; br cins kendilerinde cinsel
nefret uyandrr. Bunlar ancak kendi cinsinden olan cinsel nesne olarak alrlar. Eer dnk erkekse, bu
nefretten dolay normal cinsel eylemde bulunma gcne sahip olamaz, ya da yapsa bile hibir tat
alamaz.
b) ift yaayl dnkler (psikoseksel hermafrodizm) yani nesne olarak ayrt etmeksizin cinslerden
birini ya da tekini alanlar. Bu tip dnklerde tek yanl olmak karakteri yoktur.
c) Frsat dtnde dnk olanlar: Bu tip dnkler, belirli koullar iinde (zellikle normal cinsel
birleme iin gerekli nesneyi bulamadklarnda) ya da taklitilie kapldklar iin, kendi cinslerinden bir
kimseyi cinsel nesne olarak kabul eder ve cinsel gereksinimlerini giderirler.
Cinselliklerinin zellii zerine kendi tadklar yargya gelince, dnkler deiik biimde davranrlar.
Kimilerince dnklk, libidosuna yn verme kadar doaldr. Kimileri kendi dnklkleri olgusuna kar
isyan halindedirler, bunu da marazi bir zorlama olarak duyarlar.5
Bu cinsel gsterilerin ortaya kt yaam dnemlerine gre de iki tip dnklk ayrt edilir. Kimilerinde
dnklk bellein eriebilecei kadar uzun bir zaman var olmu gibi grnr; kimilerinde ise
erginlikten nce ya da sonra, belli bir zamanda kendini gstermitir.6 Bu cinsel karakteristik, btn
yaam boyunca kalabilir, ya da bir anda yok olabilir; normal bir evrime doru, sadece geici bir sre
iin kendini gsterebilir. Nihayet uzun bir normal cinsellik dneminden sonra ge olarak grnebilir.
Hatta normal cinsel nesne ile dnk cinsel nesne arasnda zaman zaman salnm halleri de
grlmtr. Normal cinsel nesne zerinde yaplan acl bir deneyden sonra libidonun dnkle
ynelmesi zellikle ilgi ekicidir.
Bu farkl dizilere genel olarak birbirinden bamsz olarak rastlanmaktadr. En ar biimlerde, tm
dnklkte, cinsel zelliin yaam sresince ge grnd ve kiinin onunla iyi anlama halinde
yaad kabul edilebilir.
Birok yazar, kukusuz ki, saydmz bu eitli durumlar bir btn iinde toplamaktan kanacaktr.
Onlar bu gruplar arasndaki benzerlikleri deil, ayrlklar belirtmek isteyeceklerdi; bu tutum, onlarn
dnklk konusundaki grlerine uygun der. Fakat, blnmeler ne denli akla yakn olursa olsun,

ara derecelere bol bol rastland iin, gruplar biraraya toplamak gerektii dncesine yz
evirmemek doru olur.
Dnklk Kuram Dnklk ilk nce doutan gelen bir sinir soysuzlamas (dejenerasyon) belirtisi
olarak kabul edilmitir. Bu, hekimlerin dnklk gzlemledikleri ilk kimselerin sinir hastalar
(nevropat) ya da hi deilse sinir hastalarnn btn grnlerine sahip kimseler olmalar ile
aklanmaktadr. Bu tez ayr ayr yarglanmas gereken iki sav iine almaktadr: Birincisi, dnklk
doutan gelmedir; ikincisi, dnklk bir soysuzlama belirtisidir.
Soysuzlama Soysuzlama teriminin dncesizce kullanlmas, her yerde olduu gibi burada da
itirazlar ykseltmektedir. Hastalk nedenleri aka travmatik ve bulac olmayan her patolojik
gsteriye, soysuzlama demeye azar azar allmtr. Magnan'm soysuzlamlar snflamasna gre,
sinir sisteminin almasnn kusursuz olduu hallere soysuzlama terimini uygulamak mmkn
olmutur. yleyse bu yeni soysuzlama kavramnn deeri ve kapsam ne olabilir? u iki durumda
soysuzlamadan sz etmemek tercih edilebilir gibi grnmektedir.
1 Birlikte baka dnklkler de bulunmuyorsa,
2 Kiinin ilerinin ve etkinliklerinin tamam ar bozukluklara uramamsa.7
yle ki, dnklerin bu anlamda soysuzlam kimseler olmadklar u olgular topluluundan da bellidir:
1 Baka ar saptmalar gstermeyen znelerde dnkle rastlanr.
2 Genel etkinlii bozulmam, ahlak ve zek gelimeleri pek yksek bir dereceye erimi olan
znelerde de dnklk bulunur.8
3 Klinikilerinkinden daha genel bir gr noktasndan alnnca dnkl bir soysuzlama belirtisi
olarak anlamay yasaklayan iki olgu kategorisiyle karlalr:
a) Dnkln sk sk grlm olan bir pratik olduunu unutmamak gerekir, eski a uluslarnda,
uygarlklarnn en yksek olduu dnemde dnkln hemen hemen nemli bir kurum olduu
sylenebilir.
b) Dnklk ilkel, vahi kavimler arasnda da son derece yaygnd, oysa soysuzlama terimi genel
olarak ileri uygarlklar iin kullanlr (I. Bloch). Hatta Avrupa'nn eitli uygar uluslarnda bile, rk ve
iklim farklarnn, dnkln skl ya da azl konusunda ve ahlaki davran zerinde pek byk bir
etkisi vardr.9
Dnkln Doutan Gelen Karakteri: Dnklk yalnz kesin dnklerde doutan gelme olarak
kabul edilmitir. Bunu belirtmek iin, cinsel drtnn baka bir yne evrilmesini yaamlarnn hibir
annda asla tanmam olduklarn ileri sren hastalarn kendi tamklklar zerine dayanl-mtr. Ne var
ki, ift yaayl dnklerin ve zellikle frsat dtnde dnklk gsterenlerin bulunduu olgusu,
dnkln doutan gelme bir karaktere sahip olduu varsaym ile uzlamamaktadr. te bunun iin
byle bir varsaymn savunucular kesin dnkler kategorisini ayrmak iin belli bir eilim gsterirler ki
bu dnkln tek ve genel bir aklamasn redde gtrecektir. Bylece kimi durumlarda dnkln
doutan gelme bir karaktere sahip olduunu ve kimi durumlarda da kaynann deiik nedenlere
dayandn kabul etmek gerekecektir.
Dnkln, cinsel drtnn sonradan edinilmi bir karakteri olduunu ileri sren anlay, yukardaki
anlayn tan kartdr. Bu anlay u olgulara dayanr:
1 ok sayda dnkte, hatta kesin dnklerde, yaamlarnn balangcnda bir cinsel izlenim
bulunabilmektedir ki, cinsellik bunun uzamas ve sonucudur.
2 Ayn ekilde ok sayda olan bakalarnda, dnkl, az ok ge olarak elverili ya da elverisiz
koullar saptamlardr. (Yalnz ayn cinsten olanlar arasndaki alveri, sava zamanndaki karklk,
hapishanelerde yatmalar, hete-roseksel ilikilerin sunduu tehlikelerden korkma, bekrlk,
iktidarszlk,-v.b.);
3 pnotik telkin dnkl yok edebilir; eer dnklk doutan gelseydi bu sonu pek artc
grnrd.
Bu grlere katlnca insan, doutan gelme bir dnkl tmyle yadsmaya gidebilir. Bylece,
doutan dnk olduklar sylenenlerin, dikkatlice incelendiklerinde, belki de ocukluk anda
karlatklar bir olaydan dolay libidolar belirlenmi olan ve bu olay unutmu bulunan kimseler
olduklarn gstermenin kabil olduu ileri srlerek (Havelock Ellis) tartma alabilir. Byle bir
anlayn savunucular iin, dnklk, cinsel drtnn koullarnn d rastlamas ile belirlenmi
deiikliklerinden baka birey deildir.
Aka pek akla yakn grnen bu sav, kontrol kolay u olgu nnde ayakta duramaz: lk genlikte bu
cinsel deneyleri (ayartlma, karlkl onanizm) tanm olan kimseler oktur, ama bu yzden
dnklememiler ya da hi deilse dnk kalmamlardr. Bu da bizi, doutan gelme karakterle,
edinilmi karakter arasndaki alternativin, olgularn tamamn yok etmediini ya da dnkln eitli
tarzlarna uymadn kabule gtrr.

Dnkln Aklanmas Bu kuramlardan biri ya da teki kabul edilse, yani doutan gelme ya da
sonradan edinilmi de olsa dnkln zn aklamaz. Birinci varsaym dorudur dersek,
dnklkte doutan eyin ne olduunu kesinlikle belirtmemiz gerekir. Ya da, bir kimsenin, belli bir
cinsel nesneye ynelen bir drty doutan getirdiini sylemekten ibaret olan kabaca bir
aklamayla yetiniriz. kinci varsaymda sorun, eitli etkilerin herhangi bir kiisel yatknl araya
sokturmas gerekmeden edinilmi karakterleri aklamaya yetip yetmediini renmek iin konulur ki
bu, bildiimize gre hi de mmknj deildir.
ift Cinsliliin Rol Frank Lydston, Kiernan ve Che-valier'den bu yana dnklk olgusunu aklamak
iin, insan ya bir kadn ya bir erkek olmaldr, diyen halk gryle elien bir kuram ileri srlmtr.
Bilim bize btn cinsel karakterlerin birbirine kart, bundan dolay kesin bir cinsel belirleme
yapmann zellikle anatomi bakmndan g-letii haller gstermitir. Bu kiilerde reme organlar
hem diil, hem erildir, (hermafrodizm). Kimi durumlarda her iki cinsin reme organlar yan yana,
birlikte bulunurlar (hakiki hermafrodizm); en sk olarak birinin ya da brnn dumura uramas
grlr.10 Normal anatomi zerine k serpmek bakmndan bu anormallikler ilgi ekicidir. Hermafrodizmin (hnsalk-erdiilik) belli bir derecesi normaldir. Erkek olsun, dii olsun, her kiide kart cinsin
reme organlarnn izleri bulunur. Bunlar ya ilkel durumda ve her ilevden yoksundurlar, ya da deiik
bir ileve uymulardr.
Uzun zamandan beri bilinen bu olgularn ortaya kard kavram balangta ift-cinsli olan ve evrim
boyunca kart cinsin dumura uram baz kalntlarnn tamamn saklayarak tek-cinslilie ynelen bir
olutur.
Bu gr psiik alana tanabilir ve dnkln deiik ekillerinde psiik bir erdiilik olarak
anlalabilir. Sorunu zmlemek iin dnklkle erdiiliin psiik ve somatik (bedensel) belirtileri
arasnda bir uygunluk olduunu gstermek gerekmitir.
Fakat gzlemler bu anlay dorulamamaktadrlar. Psiik cins karkl ile anatomik cins karkl
arasndaki balantlar elbette ki sylenmek istendii kadar sk, o kadar kararl deildir. Dnklerde
bulunan ey, cinsel drtnn azalmas (Havelock Ellis) ve organn hafif dumura uramasdr, bu sk sk
grlr; fakat kararl deildir, hatta hallerin ounda bulunmaz bile. yle ki bedensel erdiiliin ve
dnkln birbirine bal olmayan iki durum olduunu kabul etmek gerekir.
kinci ya da nc derecede denilen cinsel karakterlere ve onlarn dnklerde fazla bulunuuna da
byk bir nem verilir (H. Ellis). Bu ok zaman pek doru olur, fakat bu ikinci ve nc derecedeki
karakterlere kart cinste olduka sk rastlandn ve bu ayn kiilerde cinsel nesnede dnklk
olmakszn erdiilik belirtileri grndn unutmamak gerekir.
Eer dnklk br cinsin zgl nitelikleri halinde baka ruh nitelikleri, drtler ve karakter izgileri
deimelerine elik etseydi, psiik erdiilik kuram daha ak olurdu. Fakat bu karakter dnkl sk
sk ancak kadnda bulunur; oysa erkekte erkeklik karakterleri dnklkle uyuur. Eer psiik erdiilik
kuram devam ettirilmek isteniyorsa, hi olmazsa bu tr belirtiler arasnda dzenli bir balln yeteri
lde kurulamam olduunu eklemeye dikkat etmek gerekir. Halban'a gre, bedensel erdiilik iin
de bu ayndr,11 organlarn dumura uramas ve ikinci dereceden karakterlerin gelimesi nisbeten
bamsz iki olgu dzenin-dedir.
En ilkel eklindeki ift cinslilik, erkek dnklerin bir savunucusu tarafndan yle belirtilmitir: Bir
erkek bedeninde bir kadn beyni. Fakat biz bir kadn beyni nin ne olduunu bilmiyoruz. Sorunu
ruhbilim alanndan anatomi alanna gtrmeyi istemek yersiz olduu kadar gereksizdir de. KraftEbing'in giritii aklama, Ulrich'in yaptndan da salam gibi grnmektedir, ama temelde ondan
farkl deildir. Kraft-Ebing kiinin reme organlarnn ift cinsliinin biri erkek, teki dii, ikili bir beyin
merkezine karlk verdiini sylemektedir. Bu merkezler erginlik annda, zellikle balangta, hi
deilse bamsz olan reme bezlerinin etkisi altnda geliirmi. Fakat diil ve eril olan beyinler iin
sylenmi olanlar bu merkezler iin de sylenebilir ve stelik beyinde, rnein konuma iin kabul
edebildiimiz lokalizasyonlara benzeyen cinsellik lokalizasyonlarnn (merkezlerin) bulunup
bulunmadn bilmiyoruz.
Bununla birlikte, bizim dnklk aklamamz iin iki fikri ele alalm: nce, ifte, cinslilik durumuna
inanmamz gerekiyor; fakat bunun anatomik alt dokusunun ne olduunu bilmiyoruz. Sonra gryoruz
ki, bunun gelimesinde cinsel drty deitiren bozukluklar da vardr.
Dnklerin Cinsel Nesnesi Psiik erdiilik kuram, dnklerin cinsel nesnesinin, normal nesnenin
kart olduunu sandrr.
Dnkler tam kadnnu gibi, bedenin erkek karakteri, erkek ruhu tarafndan ekilirler. Dnk kendini
kadn hisseder ve erkek arar.
Fakat ok sayda dnk erkeklerde bu doru olmakla birlikte dnkln genel bir karakterini
kurmaktan pek uzaktr. Birok erkek dnklerin cinslerinin psiik karakterlerini yitirmedii kart cinsin

ikinci derecede karakterlerinin pek azn sunduu ve aslnda cinsel nesnede kadnln psiik
karakterlerini arad tartma kabul etmez. Eer yle olmasayd, kendilerini dnklere sunan erkek
fahielerin, eski alarda olduu gibi bugn de d grn ve giyimi ile kadn kopya etmesi
anlalamazd. Eer baka trl olsayd, bu taklit dnk adamn idealinin zddna giderdi. En erkek
kimselerin dnk olduu eski Yunan'da, erkeklerin isteini kamlayan eyin gen olanlardaki
erkeklik olmad; takat vcutlarnn kadns nitelikleri, rkeklikleri, ekingenlikleri, bilgisizlikleri,
gszlkleri olduu apaktr. Olan, bir erkek olur olmaz, erkeklerin gznde cinsel nesne olmaktan
hemen kyor ve artk olan arama sras ona geliyordu. Bu durumda, daha birok durumlarda olduu
gibi, dnk erkek, kendi cinsine ait bir nesne ardnda deil, fakat kendinde her iki cinsi birletiren
nesne ardnda kouyordu; bu biri erkee, teki kadna ynelen iki eilim arasnda bir uzlamadr; ama
u ak koulla ki, cinselliin nesnesi erkein anatomik karakterlerini (erkek reme aygt) tamaktadr;
bu denilebilir ki, ifte cinslilie sahip doann bir tasviridir.12
Kadnda dnklk daha az karmak karakterler sunar. Etkin kadn dnkler, genel olarak somatik
(bedensel) ve psiik erkek karakterlerine sahiptirler ve cinsel nesnelerinde kadnlk ararlar; ama daha
derin incelemelerde bulunulursa, bu konuda da deiiklikler bulunduu ortaya kar,M
Dnklerin Cinsel Amac zellikle unutulmamas gereken ey, dnklerdeki amacn tekdze
karakterler gstermekten ok uzak olduudur. Erkeklerde ans yoluyla cinsel birleme biricik biim
deildir. Mastrbasyon ok zaman tek amatr ve cinsel amatan basit bir duygusal kaynamadan
baka birey kalmayncaya kadar birbiri arkasndan gelen eksilmeleri heteroseksel aktakinden daha
sktr. Ayn ekilde kadnlarda dnkln cinsel amalar pek eitlidir; bu amalar arasnda az
mukozas ile dokunma en ok aranlandr.
Sonu Sahip olduumuz verilerde dnkln aklanmasn bulmamz mmkn olamamsa da,
konulan sorunun zmnn bizim iin tad nemden daha nemli olabilen gr noktalarna
varabilmiizdir. imdi cinsel drt ile cinsel ama arasnda balar kurmakla yapm olduumuz yanl
renmi bulunuyoruz. Deney bize gsteriyor ki, anormal saydmz durumlarda, cinsel drt ile cinsel
nesne arasnda normal cinsel yaamda grmek tehlikesini gze alamad, bir ilinti vardr; bunda cinsel
drt, nesnesini oktan kendi kendine iine alr gibi grnmektedir. Bu bizi bir noktaya kadar drty
ve nesneyi birbirinden ayrmaya yneltmektedir. Cinsel drtnn nesnesinden bamsz ve
grnmesinin nesneden gelen uyarmalarla belirlenmemi olduuna inanmamza olanak vermitir.
B. OCUKLARIN VE HAYVANLARIN CNSEL NESNE OLARAK ALINMASI
Dnkler, kendilerini normal olarak ekmesi gereken cinsin dnda cinsel nesnelerini seerken,
sapmalar da hibir bozukluk gstermeyen kimseler izlenimi verirler, aksine ocuklar cinsel nesne
olarak alan kimseler daha ilk bakta ayrk saptmlar olarak grnrler. ocuklarn, tek cinsel nesne
olarak alnmalar pek enderdir; ok zaman cesaretsiz ve gsz hale gelmi bir kimse zorunluluk
karsnda byle arelere bavurmaya karar verdii zaman ya da denetlenemeyen cinsel drt doyuma
ulamak iin daha uygun bir nesne bulamad zaman, ocuklar cinsel nesne rol oynarlar. Cinsel
drtnn bylesine eitlilik gsterdiini ve nesnesi karsnda soysuzlatn grmek ilgi ekicidir.
Oysa kendine zg nesneye ok daha skca balanan aln, ancak en ar durumlarda bu hale
gelebildiini biliyoruz. Bu durum, kyller arasnda hi de ender olmayan ve cinsel ekimin, cins
tarafndan belirlenmi snrlar amas olgusu ile karakterize edilebilen hayvanlarla cinsel birlemede
aka grlr.
Cinsel drtnn byle ciddi bir biimde yolunu saptmas hallerini estetik nedenlerden tr akl
hastalna balamak arzulanrd. Fakat bu mmkn grlmemektedir. Deney bize retiyor ki, akl
hastalarnda ortaya kan cinsel drt bozukluklar normallerde olanlardan farkl deildir ve bu
dzensizlikler tm rklarda ve baz toplumsal snflarda bulunmaktadr. Bylece ocuklar ifal etme
olgusuna kay-glandrc bir oklukla retmenlerde ve okul belleticilerinde rastlanr. Onlar buna
kendilerine sunulan kolaylklardan dolay ynelmilerdir. Delilerde ayn saptmalara rastlanr, fakat
daha iddetli bir derecede olur. Ya da bu sap, normal cinsel doyumun yerini alarak onlar iin tek
ama olma zellii kazanr.
Normal durumdan akl hastalna dek uzanan bir dizi oluturabilen eitli cinsel deiiklikler
arasndaki bu ilgin balantlar hakikatte retilerle doludur. Bundan cinselliin gsterilerinin, normal
yaamda bile yksek psiik etkinliin denetiminden en ok kaabilen gsteriler olduu sonucu
karlabilir. Herhangi bir alanda toplumsal ve ahlaksal bakmdan anormal saylan kimse, benim
deneyime gre, cinsel yaamnda da her zaman anormaldir. Fakat, btn baka bakmlardan
ortalamaya uyan uygarlmzn temize karmasn kazanan hayli cinsel anormaller vardr ki, bunlarn
zayf noktalar tmyle cinsellik iinde bulunmaktadr.

Fakat bana genel bir nem tar gibi grnen ey ise udur: ok eitli koullarda ve artc sayda
kimseler iin cinsel nesnenin tr ve deeri ikinci derecede rol oynamaktadr Bundan unu karmak
gerekir. Cinsel drtnn temel ve deimez esini oluturan ey nesne deildir.14
II. CNSEL AMALA LGL OLAN SAPMALAR
Normal cinsel ama olarak kabul edilen eylem, reme blmlerinin cinsel birleme yolu ile birbiriyle
kaynamas-dr. Bylece cinsel gerilim gever ve bir zaman iin drt sner. Bu, aln yattrlmas ile
benzerlikler sunan bir doyumdur. Bununla birlikte, en normal cinsel etkinlikte bile gelimeleri
sapklklar (perversions) ad altnda belirlenen sapmalara gtren filizler bulunur. Cinsel eyleme
nclk eden (baz dokunular ve gz kamlamalar gibi) birtakm ara balantlar vardr ve bu ara
basamaklar ilk cinsel amalarn kurucusu olarak kabul edilirler. Bu balang eylemleri hem zevk verir,
hem de cinsel eylemin tamamlanmasna kadar ayakta durmas gereken kamlanmay iddetlendirirler'.
Bu dokunulardan biri~p ad ile bilinen az mukozasnn birbirine demesi, birok uygar ulus
arasnda yksek bir cinsel deer kazanmtr. Oysa bedenin bir blm cinsel aygta ait deildir; bu
blm sindirim aygtnn giriini oluturur. Burada dahi, sapklklar normal yaama balamaya olanak
tanyan snflandrma eleri salayabilen olgular vardr. Sapklklar, olay olarak iki dzen zeredirler:
a) Cinsel birlemeyi yapmakla grevli kesimlere kar anatomik saldr; b) Normal olarak, son cinsel
amaca varmak iin abucak geilmesi gereken baz ara balantlarda durmalar. -,
A. ANATOMK SALDIRILAR
Cinsel Nesneye Fazla Deer Verme Cinsel drty tatminle grevli cinsel nesneye balanan deer,
her zaman reme organlar ile snrlanmaz; bu deerlendirme, nesnenin btn bedenine yaylr ve
onun kard btn duyular ele geirmeye eilim gsterir. Fazla deer verme psiik alana da
balanr ve bir krlkle, psiik niteliklerin deerlendirilmesinde bir l noksanl ve cinsel nesnenin
kusursuzluklarna, kendinden kan yarglara kolayca boyun emekle kendini gsterir. Akn yaratt
kolay inanrlk nemli bir kaynak, hi deilse otoritenin asl kaynadr.18
Asl reme organlarnn birlemesi ile snrlanm cinsel amala uzlaamayan fazla deer verme,
bedenin br blmlerini de cinsel amalar haline getirir.16
Fazla deer vermenin nemi erkekte zellikle iyice incelenebilir, nk yalnz erkekler aratrmalar iin
yaklalabilir bir cinsel yaam sunar; oysa kadnn cinsel yaam, kimi zaman kltrel zayflk yznden,
kimi zaman da toplumsal detlere ballktan gelen ekingenlik ve biraz itenlik noksanl yznden,
hl kaln bir rtyle evirilidir.
Az Mukozasnn Cinsel Kullanl Cinsel organ olarak azn, dudaklarn (ya da dilin) cinsel elik
edenin reme organlar ile temasa getirilmesi sapklk olarak kabul edilir, fakat iki kiinin az
mukozasn birbirine dokundurmas yle saylmaz. pmek lehinde kurduumuz bu ayr tutu, normal
eyleme doru giden zincirin bir halkasdr: nsanln balangcndan beri kullanla gelen byle
yntemlerden korkan, bunlar sapklk sayan bir kimse, bu tr cinsel amalara ynelmesini engelleyen
bir irenme duygusu'na kaplyor demektir. Fakat bu irenme duygusuna ayrlan snrlar ok zaman
kiiye gre deiir. Gzel bir kzn dudaklarn hararetle pen bir kimse, kzn di frasn kullanmaktan
tiksinti duyar; oysa kendini hi irendirmeyen kendi aznn gen kznkinden daha i ac olduunu
sanmasnn yeri yoktur. Burada irenmenin oynad role dikkati ekelim: Bu, cinsel nesneye libido
bakmndan verilen deere aykr dmektedir, fakat bu aykrlk fazla deer verme tarafndan
yenilebilir de. renme cinsel amalar snrlayan glerden biridir. Genellikle irenme yznden
uyumazlklar reme organn iine almazlar. Bununla birlikte undan kuku duyula-maz, br cinsin
reme organlar, haliyle irenme esinler ve bu olu btn isteriklerde, zellikle kadn isteriklerde
karakteristiktir. Cinsel drtnn kuvveti bu irenmenin tesine gemekten holanr.
Amis Deliinin Kullanlmas Ansn, cinsel ama olarak kullanlmasnn bir sapklk saylmasnda,
irenmenin rol oynad daha aka grlmektedir. Byle bir dnceyi yayarak, bu irenmeye neden
olan kantm (bedenin bu blm dk karmaya yaramaktadr ve doal olarak iren maddelerle
temas halindedir) isterik gen kzlar tarafndan erkek reme organna kar irenmelerini aklamak
iin itiraf ettikleri nedenlerle ayn deerde deildir.
Ans mukozasnn cinsel rol erkekler arasndaki ilikiyi snrlayan tek eylem olmad gibi onun
kazand stnlk de dnkln temel zellii deildir. Tersine bu rol deerini, erkein kadn
zerinde yapt eylemle sunduu benzerliklere borludur gibi grnyor, aslnda karlkl
mastrbasyon dnklerce en ok aranlan cinsel amatr.
Bedenin br Blmlerinin Cinsel nemi Cinselliin bedenin br blmlerine yaylmas, hangi
biimde olursa olsun, temelde yeni hibir ey aklamamakta ve cinsel drt bilgisine hibir ey
getirmemektedir, bu sadece cinsel nesneyi bsbtn elde etme isteini aa vurmaktadr. Fakat, cinsel
bakmdan fazla deer vermenin dnda, bu anatomik saldrlarda, soruna yabanc olanlarn pek de

bilmedii yeni bir ge saptyoruz. Az ve ans mukozalar gibi, bedenin kimi blmleri ki bunlarn
nemi btn bu pratiklerle gsterilmelidir reme organlar gibi saylmak ve onlar gibi ilem grmek
nitelii kazanmaktadr. Bu eilim cinsel drtnn gelimesi ile dorulanmaktadr ve marazi hallerin
semp-tomatolojisinde gereklemesini bulmaktadr.
Cinsel Nesnenin Yerini Alan eyler; Fetiizm Normal cinsel nesnenin kendisiyle bir ilgisi olan, ama
cinsel amaca hi elverili olmayan baka bir nesne ile deitirildii durumlar zelikle ilgi ekicidir. Bu
blmde bu pek ilgin saptmalar grubunu cinsel nesne ile ayn anda incelemek tercih edilebilirdi.
Fakat, cinsel amac reddetmeye gtren bu olaylarn bal olduklar cinsel fazla deer verme gzden
geirildikten sonra ele almak zere bu incelemeyi sonraya braktk.
Cinsel nesnenin yerini alan, genellikle bedenin cinsel bir amaca uygun olmayan bir blm (salar,
ayaklar) ya da tercihan sevilen nesneye, onun cinsi ile ilintili cansz bir eydir (giysi paralar, amar).
Bu yerini-almalar, ilkel insann tanrsn canlandrd fetile kyaslanabilir.
Belirgin fetiizm biimlerine dn - normal ya da sapk cinsel amatan vazgei - amaca varmak iin,
cinsel nesneden fetiist karakterler (belirli bir sa rengi, baz giysiler, hatta baz fiziksel noksanlklar)
tarafndan salanr. Patolojinin snrlar iindeki hibir cinsel deime, ortaya kard olaylarn
gariplii bakmndan bunun kadar ilgi uyandrmaz. Fetiizm durumlarnda, normal cinsel amaca doru
eilimin gcn yitirdii" sylenilebilir (reme aracnn grev bakmndan yetersizlii)18 Normal
cinsellie doru dn psikolojik bir gereklilik gibi grnen ve nesneyle birlemeye ait her eyi ele
geiren cinsel nesneye fazla deer verme iindedir. te bundan dolaydr ki normal akta, zellikle
cinsel amaca varlamayacak ya da tatmin olunulamayacak gibi grnen dnemde dzenli olarak
fetiizm bulunur.
Bana bir atk getir, onun gsn rtm olan,
Sevgilimin orapbam getir!
FAUST
Feti gereksinimi deimez bir ekil ald ve normal amacn yerine getii ya da feti belli bir kiiden
koptuu ve cinselliin tek nesnesi olduu andan beri patolojik bir durum var demektir. Cinsel
drtnn basit deiirliinin patolojik saptmalar haline girdiini gsteren genel koullar ite
bunlardr.
Binet'nin ilk kez grd ve o zamandan bu yana ok sayda rneklerin dorulad gibi, bir ok
durumda ocukluk boyunca duyulmu bir cinsel izlenimin srekli etkisi, fetiin seilmesinde kendini
gsterir. Bu, normal kimselerdeki ilk ak'n atasz halini alm olan direktiiliini akla getirir (lk gz
ars unutulmaz). Bu ilinti, zellikle, cinsel nesnenin bsbtn fetiist nitelikte olduu durumlarda
ortaya kar. ocukluk srasnda duyulmu olan cinsel izlenimlerin nemine gelince, bundan daha
ileride sz edeceiz.1*
Baka durumlarda, feti nesnesinin yerine konan, sembolik karakterde bir dnce armdr. Bu tr
armlarn izledii yolu bulmak her zaman olas deildir. Ayak, mitolojide rastlanan pek eski bir
cinsel semboldr.20 Krkn fetilikle ilgisi Mons Veneris'in (Vens Tepesi kllar ile) benzerliinden
olmaldr. Bununla birlikte, bu sembolizm ekli her zaman ocukluk srasnda edinilmi cinsel
izlenimlerden bamsz deil gibi grnmektedir.21
B. BALANGITAK CNSEL AMALARIN SAPLANIMI
Yeni Cinsel Amalarn Olumas D olsun, i olsun normal cinsel amacn gereklemesini
uzaklatrmak ya da ksteklemek ister gibi grnen btn koullar (iktidarszlk, cinsel nesnenin
pahall ve normal eyleme yklenilen tehlike) doal olarak, hazrlayc eylemlerde kalmay ve
onlardan normal amacn yerini alabilen amalar yapmay kolaylatrmaktadr. Daha derinletirilmi bir
inceleme, bu yeni alnalarn, biraz tuhaf grnseler de normal cinsel yryn iinde belirdiini
gstermektedir.
Cinsel Nesneye Kakmak ve Dokunmak Dokunma belli bir lde (hi deilse insanlarda) cinsel
amacn gerekletirilmesi iin gereklidir. Cinsel nesnenin stderisi ile femas, bilindii gibi haz uyandrr
ve kamlanmay arttrr. Yine bir sre iin dokunmalarda kalmak sapklklar arasnda saylamaz; yeter
ki bunun arkasndan cinsel eylem gelsin,
Son analizde, dokunma analizlerine gtrlebilen gz izlenimleri de ayn ekildedir. ok zaman
libidoyu uyandran bu gz izlenimidir ve cinsel nesnede gzellik niteliklerini gelitirmek iin
kullanlrsa teleolojik kavramlar kullanmamza izin verirerse doal seimin kulland usul budur.
Uygarlkla birlikte gelien bedeni gizleme alkanl, cinsel merak uyank tutar ve kii onun sakl
blmlerini ortaya kararak cinsel nesneyi tamamlamak ister. Ayn ekilde ilgi yalnz cinsel, organlar
zerinde younlamad, fakat btn bedene yayld zaman merak baka bir ynde, sanat ynnde
(yceltme - sblimasyon) geliir.2

Belli bir l iinde, normallerin ou, bakn cinsel anlamnn gsterdii ara amata duru? ve ite bu
onlara libidolarn daha yksek sanat amalarna evirme olana veren eydir. Buna karlk, bu grme
hazz u durumlarda bir sapklk olur: a) Yalnz cinsel organlarn snrlar iinde
kalrsa, b) renme bilmezse (dk fonksiyonu seyrediciler), c) Normal cinsel eyleme hazrlanma yerine
bundan yz dndrd zaman. Bu sonuncusu, (gzlemlenmi birok hallerden bir sonu
karabilirsem) kendilerine de bakalarnca gsterilmesi iin cinsel organlarn gsteren tehircilerde
bulunur.23
Amacn bakmak ve baklmak olduu bu sapklklar pek ilgin bir olguyu aa vurmaktadrlar. Bunun
zerine baka bir sapkl gzden geirirken tekrar dnecek, onun inceliklerini ortaya karacaz.
unu bilmek gerekir ki, bu hallerde cinsel ama iki biim altnda grnr: Etkin ve edilgin.
Bu sapklklara kart olan kuvvet utanma'dr (nceki irenme gibi); fakat kimi zaman gsz grnr.
Sadizm ve Mazoizm Cinsel nesneye ac ektirme arzusu ya da kart eilim en ok rastlanan ve
hepsinin en nemlisi olan bir sapklktr. Kraft Ebing tarafndan etkin ya da edilgin olmasna gre
Sadizm ya da Mazoizm diye adlandrlmtr.
Baka yazarlar daha dar; ac, kyclk tarafndan salanlan hazz belirten algolagnie terimini
kullanmaktadrlar; oysa Kraft - Ebing'in kulland terim her eyden nce, her eit alalma ve
boyunemeden salanlan hazz belirtmektedir.
Etkin algolagnie ile yani sadizmle ilintili olarak normal yaamda kaynaklar bulmak kolaydr.
nsanlarn ounun cinselliinde bir saldrma esi vardr; bu, cinsel nesneyi egemenlii altna almay
isteme eilimidir. Bu eilimi biyoloji, cinsel nesnenin direncini ayartma dan baka usullerle krmak
istedii zaman, erkek iin kullanmak gereklilii ile aklayabilir. Sadizm bamsz hale gelen ve balca
rol, ele geirmek olan cinsel drtnn saldrgan birleenlerinin youn gelimesinden baka bir ey
deildi.
Gnlk dilde sadizm teriminin belirli bir anlam yoktur. iddetli grnmek gereksinimi ve hatta
tatminin, cinsel nesnenin zorla boyun emesi ve ona uygulanan kt ilemlerle koulland patolojik
hallere kadar giden etkin davranm olmay da pekala iine alr. Szcn dar ve kesin anlamyla,
yalnz bu son haller sapklk olarak saylabilir.
Ayn ekilde, mazoizm cinsel yaamn ve nesnesinin karsnda edilgin bir davrann mmkn olan
btn derecelerini iine alr; tatmin, cinsel nesnesi ynnden psiik ve fiziksel bir ac gerekliliine
baland zaman en yksek noktasna erimi olur. Sapklk olarak mazoizm normal cinsel amaca,
sadizmden daha uzak gibi grnr. Bu bakmdan mazoizmin temel bir olay olup olmad ve
sadizmden tre-yip tremedii sorulabilir. Mazoizmin, zneye geri dnen bir sadizmden baka bir ey
olmad ortaya karlmtr.24 zne nesnenin yerini almtr denilebilir. Mazoist sapkln ar
hallerinin klinik zmlemeleri insan bu ar byyen temel bir edilgin cinsel davran saptyan bir dizi
etkenin karmak bir sonucu olduunu dnmeye gtrr (hadm-latrlma kompleksi, sululuk
duygusu).
Bu hallerde alt edilen ac nceki durumlarda incelenmi olan, libidoya kar koyan utanmaya ya da
irenmeye benzemektedir.
Sadizmle mazoizm br sapklklar arasnda zel bir yer tutar. Temel ve kart karakterlerini oluturan
etkinlik ve edilginlik genellikle cinsel yaamn asl eleridir.
Uygarlk tarihi bize kyclkla cinsel drtnn birbirine sk skya bal olduunu retmektedir. Fakat,
bu balanty aydnlatmak iin, bu zamana dek libidonun saldrgan esinin deerini ortaya koymakla
yetinilmitir. Kimi yazarlar cinsel drtde bulunan saldrgan enin yamyam ehvetinin bir kalnts
olduunu ileri srmeye kadar gitmektedir^ ki bu br byk gereksinimi, ontojeneze gre ncel
gereksinimi tatmine yarayan egemen olma usullerinin burada bir rol oynadn sylemeye gelir.25 Her
-acnn iinde bir haz olana saklad da ileri srlmtr. Byle bir yorumun bizi tatmin edemediini
ve birok psiik eilimin sonu olarak kan sapkla katlmak iin birleebildiini sylemekle
yetineceiz.26
Bu dnkl her eyden nce karakterize eden, aym kimsede rastlanlan etkin biimi ile edilgin
biimidir. Cinsel ilikide ac vermekle haz duyan kimse, duyabilecei acdan da zevk alma gcne
sahiptir. Bir sadist daima bir mazoisttir, bu sapkln etkin yannn ya da edilgin yannn stn gelerek
cinsel faaliyete ar basmasn ve onu karakterize edebilmesini nleyemez.27 Bylece baz eilimlerin
dzenli olarak zt geli iftler oluturduklarm ortaya karyoruz; bu bize kuramsal bakmdan byk
bir nem tar gibi grnmektedir. Daha sonra inceleyeceimiz baka veriler bunu kantlayacaktr.28
Ayrca, u kartlk apaktr: Sa-dizm - mazoizm yalnz saldrma esi ile aklanamaz. Aksine bu zt
geli birlemeyi psikanalizin sk sk yerini etkin -edilgin kartlkla deitirdii erkek ve dii karakterleri
ile birletirerek ift cinslilie gtrmeye gidilecektir.
III. SAPIKLAR ZERNE GENEL YARGILAR

Deime ve Hastalk Baz belirgin hallerde ve zel koullar iinde sapklklar incelemi olan hekimler
pek doal olarak, daha nce dnklkte olduu gibi bunlar hastalk ya da soysuzlama semptomlar
belirtileri olarak kabule yanamlard. Bununla birlikte, sapklk durumlarnda bu grn zayfln
kantlamak daha kolaydr. Deney bize gstermitir ki, bu sapmalardan ou, hi deilse en az ar
haller szkonus'u olduunda, bunlara isel yaaylarnn zellikleri gibi bakan normal znelerin cinsel
yaamlarnda nadiren buunmazlk ederler. Koullar elverili olunca, normal bir insann, belli bir zaman
sresince u ya da bu sapkl normal cinsel amacn yerine koyduu, ya da ona berikinin yannda yer verdii olabilir. Denilebilir ki, sapk olarak belirtilebilecek, normal cinsel amaca
eklenen bir eye sahip olmayan kimse yoktur ve bu olgu bize, dnklk terimine bir ayplama
karakteri vermenin ne kadar az dorulandn tek bana gstermeye yetmelidir. Normal psikoloji
alannda kalarak, basit deimelerle hastalk semptomlar arasnda kesin snrlamalar kurulur kurulmaz
tamamen cinsel alanda pek zel ve zmlenmez gibi grnen glklere rastlanr.
Bununla birlikte, yeni cinsel amacn nitelii, baz sapklklarda zel bir incelemeyi gerektirir. Gerekten
baz sapklklar normalden ylesine uzaklamlardr ki, onlarn patolojik olduklarn bildirmekten
baka bir ey yapamayz. zel olarak cinsel drtnn baz direnmeleri (utanma, irenme, korku, ac)
yendii ve olaanst eylemler (dklar yalama, cesetlerin rzna geme) yapt sapklklarda grlr.
Bununla birlikte, bu znelerde bile baka trden belirgin anormallikler ya da akl hastal
semptomlar bulunduunu sylemek yanlla dmek olur. Bir kez daha, baka her bakmdan normal
olan kimseler drtlerinin emredici egemenlii altnda kalarak, cinsel bakmdan hasta kategorisine
girebilirler. te yandan, baka faaliyetlerde grlen anormalliklerin hepsi cinsel bir sapma temeli
zerinde grlebilirler.
Birok durumda, patolojik karakteri, yeni cinsel amacn ieriinde deil, onun normal cinsellikle olan
balantlarnda buluyoruz. Sapklk, normal cinsel yaam, (ama ve nesne) yannda srp gitmiyorsa
(koullarn kimi zaman nor-mallie, kimi zaman sapkla elverili ya da elverisiz olduu lde)
stelik, her frsatta normal cinsel yaam bir yana itip kendisi onun yerine geiyorsa, ite ancak o
zaman mnhasrlk ve saplanm durumunun bulunduunu syleyerek sapkl bir maraz semptom
olarak kabul edebiliriz.
Sapklklardaki Psiik Etken Bunlar belki cinsel drtnn biim deitirmesine psiik katlmay en iyi
gsteren en irendirici sapklklardr. Sonular ne denli korkun olursa olsun, bunda cinsel drtnn
idealletirilmesine karlk veren bir psiik etkinlik pay bulunur. Akn tm kudreti, bu
saptmalardakinden daha kuvvetli bir ekilde hibir zaman grnemez. Cinsellikte en yksek ve en
aalk ne varsa, her yerde, en iten balantlar gsterirler (Gkten - Yeryz boyunca - cehenneme
kadar).
ki Sonu Sapklklarn incelenmesi, bize, cinsel drtnn irenme ve utanma gibi belli birtakm
psiik glere kar diren gstermediini ve savatn retti. Bu glerin drty normal snrlar
iine ittiini ve cinsel drt, gcn adamakll kazanmadan nce gelitikleri takdirde bu drtnn
izecei yolu onlarn belirlediini ileri srebiliriz.
Sonra unu gzlemledik: Buraya dek incelenmi olan -kimi sapklklarn, ancak, birok etkenin,
birleik ileyii gznnde tutulmak yoluyla aklanabileceini grdk.
Analiz kabul ediyorlarsa, karmak niteliktedirler. Bu, cinsel drtnn kendi kendine basit bir veri
olmadn, fakat eitli birleenlerden olutuunu, bunlarn sapklk halinde eriyip birbirine kartn
bize dndrr. Klinik gzlemler, yaamn deimez akm iinde gereklemeyen yeni kaynamalar
tantr.20
IV. NEVROZLULARDA CNSEL DRT
Psikanaliz Normale olduka yakn baz znelerde, onlar zel bir yntemle inceleyerek cinsel drt
zerine daha byk bir bilgi edinmeyi baarabiliriz. Psikonevrozlarda (isteri, saplantl nevroz, szde
nrasteni, elbette ki erken bunama ve paranoiya) cinsel drt zerinde yararl sonulara varmann bir
yolu vardr; bu yol, ilk kez olarak 1893'te Bre-uer le benim tarafmdan uygulanm olan o zamandan
beri katartik dediimiz ynteme gre szkonusu kimseleri psi-kanalitik aratrmalara tutmaktr.
Bir yandan yaynlam olduklarmz yineleyerek ilk nce unu diyeceim: Bana kalrsa bu
psikonevrozlar, cinsel drtlerin kuvvetine geri gtrlmelidir. Bunu ileri srerken yalnz cinsel drt
enerjisinin patolojik belirtileri destekleyen glerin bir blm olduunu sylemek istemiyorum, fakat
bu payn nevrozun en nemli ve deimez olan tek enerji kayna olduunu sylyorum. yle ki
hastalarn cinsel yaam bu belirtilerle tmyle ya byk blmyle ya da ksmen ortaya kar. Bunlar
zaten daha nce sylediim gibi hastann cinsel etkinliinden baka eyler deildir. leri srdm
eyin kant bana yirmi yl nce, isterikler ve baka nevrozlular zerinde yaplm, sonular baka
yazlarda aklanm ya da daha sonra aklanmas gereken psikanali-tik gzlemlerce salanmtr.50

steri semptomlar belli bir eylem yznden (ie tkma) bilinli yaama katlabilecek bir etkinlie
eriememi olan bir dizi psiik srelerin, isteklerin, eilimlerin vekili, deta yer deitirmesi iseler,
psikanaliz b semptomlar yok edebilir. Bu bilinsizlik iinde tutulmu olan aklla ilgili olular duygusal
deerlerine karlk verecek bir anlatm, bir boalma bulmaya eilim gsterirler. sterikte bedensel
olaylar haline evrilme ekli altnda geenler isteri semptomlarndan baka eyler deillerdir. Bu
semptomlar duygusal olarak sarlm canlandrmalar haline getirmeye - ki o zaman bilinli bir hal
alrlar - olanak salayan kesin bir teknik yardm ile o ana dein bilinsiz kalm olan bu ussal olularn
niteliini ve kaynan anlamada baarya varlabilir.
Psikanalizin Sonular Bylece, deney yoluyla bu sem-tomlarn, glerini cinsel drtden alan
eilimlerin vekili olduu ortaya karlabilmitir. Bu bulu, isterinin yatknlklar zerine bildiklerimizle
btn psikonevrozlarn tipi olarak aldmz ve onu kkrtm olan nedenlere pek uygundur.
isterik normal ly aan bir cinsel ietkmadan, cinsel drtye kar koyan glerin (utanma,
irenme, ahlk anlay) gelimesinin iddetlenmesinden ac eker. gdsel olarak cinsel sorun ile
uramay reddeder ki, bu tipik hallerde sonu olarak erginliin tesine uzanan tam bir bilgisizlik
vardr.31
sterinin temel izgileri yalnkat bir gzlemci iin cinsel drtnn ar gelimesini gsteren,
hastal meydana getirici ikinci bir etkenin sk sk varoluu ile maskelenmitir. Fakat psiik analiz
btn bu durumlardaki ie tkmay ortaya karmakta ve bylece u kar koyma ikiliini bularak
isterideki sr ve muamma olan eyleri aydnlatmay baarmaktadr; bunlar ar cinsel gereksinim ve
bytlm cinsel kindir.
steriye eilimli bir kimse, erginlik dolaysyla ya da d koullarn etkisi ile cinsel isteklerini baskl bir
ekilde duyduu zaman isterik olmaktadr. Drtnn itmesi ile cinsel kinin kart direnmesi arasnda
hastalk, hi de yle olmad halde bir zm gibi grnr, oysa bu, uzlamazl gider-mez, fakat onu
cinsel eilimlerin marazi semptomlara evrilmesi ile savuturmaya alr. Bir ad heyecann, cinsel ilgi
tarafndan kamlanm bir uzlamazln sonucunda hasta olan bir isteriin rnein bir erkein
durumu yalnzca d grn bakmndan istisnadr. Psikanaliz, psiik srecin normal vadesine
erimesine olanak vermeyerek hastal dourmu olann anlamazln cinsel esi olduunu *
kantlamtr.
Nevrozlar ve Sapklklar Burada ileri srlen anlaylarn hasmlarla karlamas, byk, lde
normal cinsel drt ile psikonevrotik semptomlarn kaynanda bulmu olduum cinsellik ekli
arasndaki karklk olgusundandr. Fakat psikanalizin retimleri daha da uzaa gidiyorlar; psikanaliz
bize, marazi semptomlarn normal cinsel drtnn (hi deilse mnhasran ya da pek stn bir ekilde)
zararna gelimediini, fakat bilinten uzaklatrlmak sizin hayal ya da gerek eylemlerde anlatm
bulabilirse sapk diye adlandrlmas gereken bir cinsel drtlere evrilmeyi temsil ettiklerini retiyor.
Demek ki, semptomlar, ksmen anormal cinselliin zararna oluuyorlar. Nevroz deta sapkln
negatifidir.82
Nevrozlularn cinsel drtleri, normal bir cinsel yaamn deiiklikleri ve marazi bir cinsel yaamn
gsterileri olarak incelediimiz btn saplar tanr.
a) Btn nevrozlularda (istisnasz) bilinsizlik iinde, dnklk yapmak isteyip de yapamama,
libidoyu kendi cinslerinden biri zerinde kararl klma eilimleri saptanr. Derinletirilmi bir inceleme
yapmakszn, bu etkenin nevrozun olumasnda alaca nemi anlamak olanakszdr. Burada btn
syliyebileceim dnkle kar bilinsiz bir eilimin nevrozlarda her zaman bulunduu ve zellikle
erkekteki birok isteri durumlarnn anahtarn verdiidir.33
b) Psikonevroz durumlarnda, bilinsizlik iinde marazi 'semptomlar arasnda ans ve az
mukozalarna bir reme blgesi deeri veren saldr zel bir younlukta bulunur.
c) Bu psikonevroz semptomlar arasnda, her zaman zt iftler oluturan ve bizim yeni amalar kurabilir
diye kabul ettiimiz ksm drtlere nemli bir rol vermek gerekir. Bu yeni ama seyredicilerde
(rntgencilerde) grmek, ve te-hircilerde gstermek, etkin ve edilgin biimleriyle kyclk drtleridir.
Eer kyclk drtsne nem verilmezse marazi semptomlara "ac olarak ne getirdii anlalmaz;
kyclk hemen hemen daima hastann toplumsal tutumunun bir ksmn belirtir. Byk sayda
nevrozun semptmatolojisinde bulunan ve hemen hemen tmyle paranoiya semptomatolo-jisini
oluturan, akn kine, tatl heyecann dmanla dnmesinin nedeni olan ey, libidodaki bu kyclk
esidir.
Eer sorunun daha baka grnlerini gz nne alrsak vardmz bu sonularn ilgi ekicilii daha
da artar.
a) Bilinsizlik iinde kart ksm drtye bal bir ksm drt bulunursa bu birincisi daima etki edici
olur. Demek ki her etkin sapklk edilgin sapkla elik edecektir; bilinsizlii iinde tehirci olan kimse,
ayn zamanda bir seyredici-dir de, sadist eilimlerin ietklmas yznden ac eken kimse, mazoist

eilimlerden treyen maraz semptomlara yatknlk gsterecektir. Nevrozlarda kart ift eilimlerin
ayn zamanda var oluu ve bunlarn pozitif sapklklarla koutluk kurmalar pek ilgi ekici bir
olgudur. Bununla birlikte, hastaln klinik tablosunda kart eilimlerden biri ya da br stn bir rol
oynamaktadr.
b) Psikonevrozlarn daha belirli hallerinde, bu sapk drtlerin bir teki nadiren bulunur, fakat
birounun, genellikle hepsinin izi vardr. Bununla birlikte, herbir drtnn iddeti brnn gelime
derecesine bal deildir. Ve yine, bu nedenle, pozitif sapklklarn incelenmesi bize nevrozlarn tam
tersi fikrini verir.
V. KISM DRTLER VE EHVET UYANDIRICI BLGELER
Pozitif ve negatif sapklklar zerine yaptmz aratrmalar zetlersek, onlar ksm, fakat ilkel
olmayan ve analizle paralanabilen bir drtler grubuna balamak bize apak grnr. Drt ile
organizmann iinden gelen srekli bir uyarma kaynann psiik temsilcisini belirtiyoruz. Bu i
uyarmalar, d ve kesintili uyarmdan ayrmak gerekir. Demek ki drt psiik ve fizik alanlarn
snrndadr. En basit ve nce kendini kabul ettiren anlay, drtnn kendi kendine hibir nitelie
sahip olmayaca ve yalnz psiik yaamda belli bir i retme gcnde bir nicelik olarak bulunduudur.
Drtleri birbirinden ayran ve zel bir karakter gsteren ey, onlarn bedensel (somatik)
kaynaklarna ve amalarna olan balantda dile gelir. Drtnn kayna bir organn uyarlmasnda
bulunur; yakn amac ise byle bir organik uyarmann yatmasdr.34
Drtlerin incelenmesinden karlm ve ihmal edemeyeceimiz baka bir geici kavram da kimyasal
bnyelerine gre birbirinden ayrlan bedensel uyarmalarn iki dzende olmasdr. Bu uyarmalardan
birini zellikle cinsel ve buna karlk veren organ ehvet uyandrc blge olarak belirteceiz ki
ksm cinsel drt buradan ileri gelir.85
Sapk eilim az boluuna ve ans deliine doru tand zaman, ehvet verici (erojen) blgenin
rol aktr. Bu durumda erojen blgeler her bakmdan cinsel aygtn bir paras gibidir. steri
alaylarnda, bedenin bu blmleri ve "bu blgelerin mukozalar yeni dyunlarn merkezi haline ge-,
lir; sinir ularnn deiiklikleri adale gerimininkiyle kyaslanabilir bir sre bile denilebilir yle
olur ki, normal uyarldklar zaman asl reme organlar gibi alrlar.
reme aracnn ilevlerini bile geirerek ikinci derecede reme aralar gibi erojen olan bu blgelerin
nemi, isterilerde btn br psikonevrozlardakinden daha ilgi ekicidir; bu yine de patolojik
durumlarn genellii iinde bu blgelerin rol ihmal edilebilir demek deildir, onlar ayrt etmek
sadece daha gtr; nk bu olaylarn semptomatolojisi (saplantl nevroz, paranoiya) beden
ilevlerini yneten merkezlerin en uzaklar olan psikolojik aracn blmlerini gsterir. Saplantl
nevrozlarda yeni cinsel amalarn yaratlmasna neden olan ve erojen blgelere bal grnmeyen
hareketlerin nemi zellikle dikkati eker. Bununla birlikte seyredi-cilikte erojen blge roln
oynayan, grme organdr; oysa kyclk, ac ektirme ie karnca, erojen blge olarak alan
stderidir. Vcudun baz blmlerinde deri duyusal organ olarak ayrlr ve mukoza haline dner. O
halde en iyi erojen blge olur.36.
VI. PSKONEVROZLARDA CNSEL SAPIKLIIN GRNR EGEMENLNN AIKLANMASI
nce anlatlm olanlar psikonevrozlar zerine yalanc bir k tutmu olabilir. Nevrozlunun cinsel
davrannda, sapklara yaklat ve normal insandan pek uzaklat sanlmtr. Bu hastalarn bnye
durumlarnn ok byk cinsel ie tkmalarla az byk olmayan cinsel gereksinimlerden baka
szcn en geni anlamyla sapkla kar pek zel bir eilimi iine ald bsbtn kabul edilmekle
birlikte, daha az ar hallerin incelenmesi bu son varsaymn her zaman gerekli olmadn gsterir, ya
da hi deilse, maraz etkileri deerlendirmek iin bir etkenin soyutlanmasn yapmak gerekir.
Nevrozlularn ounda patolojik hal ancak erginlikten sonra, normal bir cinsel yaamn istekleri
balad srada ortaya kar. Bu isteklere her eyden nce ietk-ma kar koyar. Hastalk ise, libidonun
normal doyuma ula-amayndan tr daha sonra grlr. Her iki durumda libidonun ak, ana
yatandan dnen bir rmak gibi durur ve o zamana dek kullanlmadan kalm yan yollara sapar. te
bu ekilde, nevrozlularda aktan aa pek belli olan sapkla (tabi negatif) eilim yan yollarla
oluabilir ya da hi deilse glenebilir. Cinsel ietkmaya i etkenler gibi d etkenler de gelip eklenir.
Bunlar zgrln kstlanmas, normal bir cinsel nesneye erime olanakszl, cinsel birlemeye
balanan tehlikeler algs v.b.'dir ki bylece, eer olmasalard normal kalacak olan kimselerde sapkl
belirlerler.
Bu bakmdan eitli nevrozlarda, bakalklar olabilir. Bazen, bu nevrozun karakterini verecek olan
sapk, balang durumu dzeyinde olacaktr ve bazen libidonun yana sapmas yznden varlm bir

dzey qlacaktir. birlii olan bu yerde bir kartlk grmek bouna olur. Nevroz, bnye ve yaanm
deneyler ayn ynde hareket ettii zaman maksimumuna eriir. Nevroza yatkn bir bnye, yaanm deneyler olmasa da ayn ynde geliebilir; oysa
yaamn derin bir dzensizlii, normal bnyeli bir insan nevroza drebilir. Bu zaten baka
alanlardaki doutan gelen ge ile edinilmi enin etiyolojik deeri iin ayn ekilde dorudur.
Sapklklara zel bir yatknlk gstermenin psikonevro-tik bnyenin karakterlerinden birini
oluturduu kabul edilmek istenirse, bu tr bnyelerin u ya da bu erojen blgenin ya da bir ksmi
drtnn egemen olmasna gre eitlilik gsterebileceklerini dnmek gerekir. Belli bir sapk
durumla, belli bir maraz ekil arasnda zel bir balant bulunup bulunmad sylenemez. Bu
alandaki baka birok noktalar gibi bu nokta da henz incelenmemitir.
VII. CNSELLN OCUKSU KARAKTER ZERNE LK BELRTLER
Psikonevrozlarn semptomatolojisinde sapk eilimlerin rol oynadn kantlamamz, sapk denilenlerin
saysn byk lde artrm oluyor. Nevrozlular yalnz bir kalabalk kimseler kategorisini
oluturmazlar, fakat bunlar eitli gsterilerinde hastalktan sala giden krlmaz bir zincir kurarlar.
Moebius yle demekte hakldr: Hepimiz biraz isteriz. Bylece bu sapklk yaygnl karsnda,
sapkln az bulunur ve 'mstesna' bir durum olmadn, fakat normal yapnn iinde bulunan
ayrlmaz bir para olduunu da kabul etmi bulunuyoruz.
Sapkln doutan gelip gelmediini, ya da Binet'nin fetiizm iin kabul ettii gibi, kaynan
yaanm deneylere borlu olup olmadn renmek noktas zerinde tartabil-mitir. imdi, biz unu
sylemek iznine sahibiz: Btn sapklklarda gerekten, doutan bir etken vardr, fakat bu etken
btn insanlarda bulunmaktadr. iddetinde bir deiiklik olmas ve ortaya kabilmesi iin dardan
gelmi izlenimlere gereksinimi vardr. Burada doutan gelen, bnyeye bal yatknlklar szkonusudur
ki, bunlar kimi durumlarda cinsellii belirleyen etkenler olurlar (sapklarda); kimi durumlarda ise ancak
eksik bir ekilde nlendiklerinden (ie tkma) marazi semptomlar haline gelerek dolayl bir yolla cinsel
enerjinin pek byk bir blmn ele geirebilirler, oysa baz mutlu durumlarda, iki u arasnda, etkili
bir snrlama ile ve yatknlklarn urad deiikliklerle, normal cinsel yaam dediimiz durumu
kuracaktr.
unu da ekleyeceiz k, btn sapklklar filiz halinde iine alan varsaymc bnye, (bu drtler, ocuk
zayf bir younlukta sunsa bile) ancak ocukta bulunabilir. Eer nev-rozlularm, cinselliin ocuksu
durumunda kalm ya da yeniden o duruma dnm olduunu dnmeye gidersek, ilgimizin ocuun
cinsel yaam zerine tanmas gerekir gibi grnmektedir. ster sapkla, ister nevroza, sonunda ister
normal cinsel yaama dek olsun, ocuk cinselliinin evrimini belirleyen etkiler an zmeyi
deneyeceiz.

KNC BLM
OCUK CNSELL
Cinselliin incelenmesinde ocuun unutulmas Cinsel drtnn ocuklukta bulunmad ve ancak
erginlik dneminde uyand genel olarak kabul edilmitir. Bu, sonular bakmndan ar bir
yanlgdr. nk, cinsel yaamn temel koullar karsnda iine dtmz bilgisizlik bundan ileri
gelmektedir. ocuun cinsel gsterilerinin derinliine inersek, cinsel drtnn ana izgilerini aa
karrz; bu drtnn evrimini anlarz ve nasl eitli kaynaklardan ktm grrz.
Yetikinin zelliklerinin ve tepkilerinin incelenmesine kendilerini vermi olan aratrmaclarn, bu tarih
ncesine, kalt olarak alman gemie pek byk bir nem vermeleri dikkati ekicidir; oysa, herkesin
varlnda bulunan baka bir tarih ncesini, ocukluu savsaklarlar. Oysaki ocukluk dneminin
etkilerini ortaya karmak daha kolay gibi grnmektedir ve bu etkileri kalt alnan gemi eylerden
daha stn klmak gerekir.37
Edebiyatta, gerekten, kk ocuklardaki erken uyanan cinsel eylemlerle ilintili baz gzlemler, (kas
gerilimleri, mastrbasyonlar, hatta cinsel birleme taklitleri) bulunur; fakat bunlar her zaman
mstesna, olaanst durumlar, erken ahlak bozulmasnn irkin rnekleri olarak kabul edilirler.
Benim bildiim hibir yazar, ocuktaki cinsel drtnn dzenli olarak ortaya ktn gstermemitir
ve u son zamanlarda saylar ok artm olan, ocuun gelimesi zerine yazlm yaptlarda, ocuk
cinselliini ele alan konu bulunmamaktadr.88
ocuk Amnezisi Bu boluun nedeni, biraz, yazarlarn eitimleri dolaysyla gsterdikleri allm
ekingenliklerinde ve biraz da bugne dek her aklamadan kam olan psiik dzendeki bir olayda
bulunur. Burada, insanlarn hepsi iin deilse bile ou iin yaamlarnn ilk alt ya da sekiz yln kaln
bir rt ile saran o garip amnezi olayn anmsatyorum. imdiye dek, bu amneziyi (unutma hastal),
hi bizi artmayan doal bir olay olarak kabul etmiizdir; oysa, hi de yle olmamas gerekirdi.
Gerekten belleklerimizde ancak baz anlalmaz an paralar brakm olan bu yllar boyunca, bize
sylenmi olduuna gre, d dnyann izlenimlerine kar canllkla tepkide bulunmuuzdur, br
insanlar gibi sevincimizi ve acmz aa vurmuuzdur, sevgi, kskanlk ve kimi zaman bizi kuvvetle
sarsan baka tutkular gstermiizdir; hatta byk kiilerin bizim zekmzn ve anlay gcmzn
kantlar olarak tuttuklar szlerimizden kimileri anmsanr. Oysa btn bunlar, yetikin olduumuz
zaman hatrmzdan kar. yleyse, belleimiz bu noktada, baka psiik fonksiyonlarmzdan nasl geri
kalyor? Yaamn baka hibir dneminde, bellek artk izlenimleri kaydetme ve yeniden ortaya karma
gcnde olmam olsayd buna inanma nedenlerine sahip bulunurduk.40
te yandan, bakalar zerinde yaplm gzlemlerden, bu unutulmu izlenimlerin psiik yaammzda
derin izler braktn ve daha sonraki tm gelimemizi belirlediini kabul etmek ve byle bir sonu
karmak zorundayz. Demek ki, ocukluk izlenimlerinin gerek bir kaybolmas szkonusu deildir,
fakat nevrozlulardakine benzeyen bir amnezi, daha ileri bir yata gemi olaylarn ansn silmitir ki
bu, bilinteki baz izlenimleri tanmay kabul etmemekle karakterize edilir ietkma). ocukluk
izlenimlerinin ietklmasna neden olan glerin neler olduunu renmek kalyor. Bu soruya bir yant
bulacak olan kimse, bununla bile, isteri amnezisini aklam olacaktr.
Gelgelelim, ocuk amnezisinin, ocuun akl durumu ile nevrozlununki arasnda yeni bir yaknlama
yapmaya olanak salad dikkati eker. Aslnda bunlar arasnda, nevrozlu-nun cinselliinin ocuka
karakterleri sakladn ya da hi deilse bu karakterlere geri gitmi olduunu ortaya kardmz
zaman, bir benzerlik bulunduunu kantlayabilmitik. ocuk amnezisinin bile ocuk cinsellii ile
balantsz olmadn dnmeye gidilemez mi?
Ne olursa olsun aslnda, ocuk amnezisini isterik amneziye balamak basit bir zek oyunu deildir.
etkmaya yardm eden isterik amnezisi, yalnz u olgu ile aklanr: Kii, an tarafndan braklm
birtakm izler topluluuna sahiptir, bilin ise bunu dzene koyamaz ve bu izler bir arm sreci ile
bilinten hareket eden glerin ittii ve ie-tkt eler iin ekim merkezleri olurlar.41 Denilebilir ki,
ocuk amnezisi olmasayd isteri amnezisi olmazd.
Herbirimiz iin ocuklukta bir tr tarihncesi yaratarak ve cinsel yaamn balanglarm bizden
gizleyerek, genellikle cinsel yaamn gelimesindeki ocukluk dneminin nemini dikkate alnmay
ihmal ettiren ocuk amnezisidir. Bu boluu tefe bir gzlemcinin doldurmas olas, deildir. Ben daha
1896'da, cinsel yaama bal baz temel olaylarn reyiinde yaamn ilk yllarnn nemini belirttim, o
zamandan beri de bu veri zerine dikkati ekmekten geri durmadm.

I. OCUKLUK SRESNCE CNSELLN GZL

KALII VE BUNUN ARADA BR
MEYDANA IKILARI
Bu zamana dein bilinsiz kalm ocukluk anlarnn nevrozlularda ortaya karlmas gibi, ocuklarda,
szmona anormal ve 'mstesna' denilen cinsel hareketlerin sk sk oluu anlalnca, ocuun cinsel
tutumu aadaki biimde saptanabilir.42
ocuun, douunda baz cinsel filizler getirdii besbellidir. Bunlar bilinen bir sre iinde gelimekte,
sonra gittike ilerleyen, srasnda gelimenin dzenli itmeleri ile kesilen ya da kiinin zellikleri
dolaysyla duraklayan bir baskya uramaktadr. Bu gelimenin salnmlarmn dzenlilii ye zaman
zaman oluu zerine kesin hibir ey sylenemez, fakat yle grlyor ki ocuun cinsel yaam nc
ya da drdnc yana doru oktan onu gzleme elverili klan bir ekil altnda grnmektedir.*3
Cinsel Yasaklamalar Toptan ya da 'ksm' gizlilik dnemi sresince, daha sonra cinsel drtlere
engelleyecek ve onlarn akn snrlayacak, daraltacak setler (irenme, utanma, ahlaksal ve estetik
amalar) haline gelecek olan psiik gler oluurlar. Uygar bir toplum iinde domu ocuk karsnda,
bu setlerin eitimin eseri olduu duygusu vardr: Elbette eitim buna katlr; gerekte organizma ile
koullanan ve soya-eki tarafndan saptanan bu evrim, bazen eitim hi araya girmedii halde de
olabilir. Eitim kendi snrlar iinde kalmak iin, organik bakmdan esas elerde nceden olumu
olan eyin izlerini .tanmakla, onu derinletirmekle ve temizlemekle yetinmek zorunda kalacakt.
Tepkisel Oluum ve Yceltme O halde, cinsel eilimlere set ekme gcnde olan ve kiinin
gelimesinin alaca dorultuyu kararlatran bu kurulular nasl yaplmaktadr? ocuun, gizlilik
dneminde var olmay srdrm, fakat toptan ya da 'ksm' ekilde, asl kullanmlarndan evrilmi ve
baka amalara uygulanm olan cinsel eilimlerinin zararna olumaktadr. Sosyologlar, cinsel gleri
amalarndan dndren ve onlar yeni bir ama iin kullanan srecin, yceltme (sblimasyon) ad
verilmi olan srecin uygarln baarlar iin en gl etkenlerden biri olduunu sylemekte uzlam
gibi grnmektedirler. Memnunlukla unu da ekleyeceiz: Ayn sre, kiinin gelimesinde bir rol
oynamakta ve bu rol cinsel gizlilik dneminde balamaktadr.44
Yceltme mekanizmasnn nitelii zerine bir varsaym ileri srlebilir. Cinsellik, bu ocukluk yllar
boyunca grev-siz kalr; dourma fonksiyonlar henz yoktur bu, buyandan gizlilik dneminin
temel karakteridir, te yandan cinsellik kendiliinden sapk bir hal alacaktr, yani ehvet uyarc
blgeden hareket edip bireyin sonraki gelimesine uyan drtlerce srklenerek ancak hazszlk
dourabilecektir.
Kkrtlan bu cinsel uyarmalar, bylece, kar gler ve tepkiler harekete getirirler ki bunlar ho
olmayan bu duyumlar etkili bir bask altna alabilmek iin bizce bilinen psiik setleri (irenme, utanma,
ahlak) kuracaklardr.45
Gizlilik Dneminin Kesintileri Gizlilik dnemiyle ilintili grlerimizin varsayma dayanan nitelii
zerinde ken dimizi aldatmak istemeksizin, yukarda anlattmz ekilde deimesinin, kiinin ancak
kusurlu olarak eriebildii, ou zaman olduka uzaklat ideal eitimin amalarndan birini temsil
ettiini syleyeceiz. Bazan 'yceltme'den kaan bir cinsel yaam parasnn bir patlay yapt; ya da
btn gizlilik sresi boyunca, erginlikle birlikte cinsel drtnn geliip ortaya kmasna kadar cinsel
bir etkinlikle bulunduu olur.
Eiticiler, ocuk cinsellii zerine biraz dikkat gsterdikleri kadar, cinselliin zararna, savunucu
ahlaksal glerin olutuuna ilikin grmz paylamlardr ve dolaysyla cinsel etkinliin ocuu
eitilmez kldn biliyorlarm gibi davranrlar. ocuun btn cinsel gsterilerini, onlara kar byk
bir ey yapmakszn kt huylar olarak grrler. Ama biz, eitimin pek korktuu bu olay ile
ilgilenmek iin her hakka sahibiz. nk bizi, cinsel drtnn balang ekli zerinde
aydnlatmaktadr.
n. CNSELLN OCUKTAK GSTERLER
Emme Daha ilerde greceimiz motifler iin, emmeyi ocuun cinsel gsterilerinin tipi olarak
alyoruz; Macar ocuk eiticisi (pediyatr) Lidner, pek gzel bir incelemesini buna ayrmtr.46
Daha st ocuunda bulunan ve olgun yaa dek, hatta byk yaam boyunca sren emme ve azar azar
iine ekme, amac bir besini srme olmayan dudaklarn ritmik ve yinelenen bir hareketinden baka
bir ey deildir. Dudan bir blm, dil, derinin baka bir blgesi, sk sk ayak baparma bile emme
nesneleri olurlar. Ayn zamanda baka bir drt belirir, bu ritmik bir biimde kulak memesini tutmak
ve ekitirmektir, ocuk baka bir kimsede ayn ekilde yakalayabilecei bir vcut blm arar. (Bu,
ou zaman kulak memesidir.)
Emme zevki ocuun btn dikkatini alr, sonra onu uyutur ya da ona hareket verici tepkilere, bir tr
orgazma gtrr. Yine sk sk emme, gsn ve dreme ksmlarnn, tekrarl dokunmasna elik eder.
Bylece, ocuklar ou zaman emmeden mastrbasyona geerler.47

Lindner'in kendisi bu eylemin cinsel niteliini aka tanmtr. Anneler ou zaman emmeyi ocuun
baka cinsel kt alkanlklarna benzetirler. ok sayda pediyatr ve nrolog byle bir anlaya kar
ciddi itirazlar ileri srmlerdir. Bu itirazlar ksmen cinsel ile remsel (tenash) terimlerinin
birbirine kartrlmasndan kaynaklanmaktadr. Burada gzlemlediimiz aykrlk, ocuktaki cinsel
gsterilerin tannaca lnn ne olduunu renmek bakmndan g ve zmlenmez bir sorun
ortaya karmaktadr. Bana yle geliyor ki, psikanalizin aydnlatt olaylar zincirlenmesi, emmenin
cinsel bir eylem olduunu sylememize ve onda, ocuk cinselliinin ana izgilerini incelememize
olanak salamaktadr.48
Otoerotizm (Kendi kendini cinsel uyarma) Vermi olduumuz rnek, zel bir dikkate deer
grnmektedir. Bu cinsel etkinliin en gze batc karakteri bize, baka bir kiiye kar ynelmemi
olmasdr gibi grnmektedir. ocuk kendi bedeniyle kendini doyuma ulatrmaktadr; Havelock Ellis'in bir terimini kullanmak istersek, davran otoerotik'-tir.w
Yine yle grlyor ki, ocuk emerken bu eylemde daha nce duyduu ve imdi anmsad bir haz
aramaktadr. Derinin ya da mukozann bir blmn ritmik bir biimde emen ocuk doyuma
ulamaktadr. ocuun imdi yenilemeye alt bu hazz ilk kez hangi koullarda duyduunu grmek
kolaydr. Bu, ocuun, yaamdaki ilk ve temel etkinliidir; ona anne memesini ya da onun yerini alan
eyi emmeyi retmitir. ocuun dudaklarnn er ojen blge rol oynadm ve scak st aknn
neden olduu uyarmann haz dourduunu syleyeceiz. lkin, erojen, blgenin doyumu, aln
yatmasna skca bal olmutur. Cinsel etkinlik balangta yaam koruma ilevlerine yneldii halde,
zamanla onlardan ayrlr ve bamszlar. Doymu olan ocuun memeyi brakmas ve annenin kollar
arasna dmesi, yanaklar krmz bir halde mutlu bir glmsemeyle uyumas grld zaman insan,
bu grnn, daha sonra tanyaca cinsel doyumun modeli ve anlatm kalacan sylemekten-k-endini alamaz. Fakat ok gemeden, cinsel doyumu yineleme gereksinimi beslenme gereksiniminden
ayrlr ve dilerin kmaya balamasndan sonra, besin artk yalnzca emilecek deil inenecek ey
olunca, ayrlma kanlmaz bir hal alr.
ocuk o zaman, emmek iin, artk bedenin dnda bir eyi kullanmaz, fakat daha kolay eriilebilir olan
kendi bedeninin bir blmn yeler; nk bylece kendini, henz egemenlii altna alamad d
dnyadan bamsz klar; yine bu ekilde, birincisinden daha az deerde olmakla birlikte ikinci bir
erojen blge yaratr. Bu ikinci blgenin yetersizlii, ocuu edeerde bir eyi aramaya gtren
nedenlerden biri olur; bu, baka birinin dudaklardr. Ona, Yazk ki kendi kendimi pemiyorum
dedirtebilir.
Btn ocuklar emmez. Bunun, dudak blgesinin duyarl doutan pek gelimi ocuklara zg
olduu sanlr. Bu duyarlk srerse, ocuk sonradan bir pme heveslisi olacaktr; dnk pler
arayacak ve erkek haline gelince ikiye ve sigaraya dknlk gsterecektir. Fakat ietkma varsa,
besinlerden irenme duyacak ve isteri kusmalar balayacaktr. Az - dudak blgesinin ortaklaa
kullanlmas dolaysyla, ietkma itah zerine tanacaktr. Tedavi ettiim ok sayda kadn arasnda
itah bozukluklar, isterik bulant, boazn skmas duygusu, kusma gsterenler, ocukluklar srasnda
kendilerini emmeye tutkuyla vermi olanlardr.
Emme bize, ocuk cinselliinin ana karakterini tantmtr. Bu, yaamak iin temel olan bir fizyolojik
ilev zerine dayanarak geliir. Henz cinsel nesneyi bilmez, oto-erotiktir; amac, erojen blge'nin
etkinlii ile belirlenmitir. Pein olarak syleyelim ki, bu karakterler ocuun erotik gsterilerinin
ounda bulunurlar.
III. OCUK CNSELLNN CNSEL AMACI
Erojen Blgelerin Karakterleri Emme rnei, erojen bir blgenin karakteri zerine bize ok eyler
retebilir. Erojen bir blge, belli bir ekilde uyarld zaman derinin
ya da mukozann zel nitelikte bir haz duyusu salayan bir blmdr. Kukusuz, hazz douran
uyarma, bizim bilmediimiz baz koullara baldr. Bu, ok saydaki koullar arasnda ritmik karakter
kukusuz bir rol oynar; gdklanma ile bir benzerlii olduu aktr. Bu uyarmann dourduu hazzm
tad karakterin zgb olduu ve cinsellii karak-terize eden eyin bu zgllkte bulunduu pek
de belli deildir. Haz ve ac sorunu karsnda psikoloji hl karanlkta elyordam ile aratrmalar
yapmaktadr; yle ki en ihtiyatl aklamalarla yetinmek doru olur. Daha sonra, haz duyumunun
zgllk karakterini aka sylememize olanak verecek nedenleri belki bulacaz.
ehvet uyandrma zellii yalnz bedenin baz blgelerine bal gibi grnmektedir. Emme rneinde
gstermi ol- duumuz gibi, aranlan erojen blgeler vardr; fakat bu ayn rnek bize derinin ya da
mukozann erojen blge olarak kullanlabileceini ve dolaysyla byle bir kullanlmaya yarayan baz
karakterlere sahip bulunmas gerektiini retmektedir. Demek ki haz duyumunda nem tayan ey,
bedenin uyarlan blgesinin niteliinden ok, uyarm biimidir. ehvet duymak iin emen ocuk,

bedeni zerinde, sonradan alkanlkla ye tutulan yer haline gelecek herhangi bir b- lm arar:
Rastlant, onu zellikle uygun bir blge (meme ucu, reme organlar) ile karlatrrsa, bu blge
stnlk kazanr. steri semptomatolojisinde, benzer yer deitirmeler buluyoruz. Bu halde, ietkma
daha ok reme blgesine 'isabet' etmekte ve bunlar uyarabilirliini, baka erojen blgelere, ou
zaman yetikin insann yaamnda biraz deeri dk olan ama o zamandan sonra reme organlar
gibi hareket eden blgelere, aktarrlar. Aslnda, btnyle emmede olduu gibi, bedenin herhangi bir
blgesi reme organnn uyarlabilirliini alabilir ve erojen blge haline ykse-lebilir. Erojen (ehvet
douran) ve isterojen (isteri douran) blgeler ayn karakterlere sahiptirler.50
ocuk Cinselliinin Amac. ocuktaki cinsel drtnn amac u ya da bu erojen blgenin uygun bir
biimde uyarlmas ile elde edilen doyumdan ibarettir. ocuun bunu yinelemek istemesi iin nceden
doyum salam olmas gerekir ve biz unu kabul etmek zorundayz ki, doa byle bir doyumu
rastlantya brakmayacak biimde yapmtr.51 Az - dudak blgesine ilikin olarak doann byle
amalara varmak iin kulland usuller biliyoruz. Bedenin bu blm, ayn zamanda besinlerin
alnmasna yaramaktadr. Cinsel etkinliin kaynaklar olan baka mekanizmalara da rastlayacaz.
Doyum arama istei iki ekilde belirir: nce iinde ac veren bir ey bulunan zel bir gerilim duygusu
ile, sonra merkez kaynak'n bir uyarlmas, evresel erojen blgeye ynelen iddetli bir kant ile.
yleyse denilebilir ki, cinselliin amac, erojen blgeye yanstlm olan uyarlmtk duyumunun yerine,
bu duyumu yattran ve bir doyum duygusu yaratan bir d uyarm koymaktr. Bu d uyarm ou
zaman emmeye benzeyen bir ileyitir.
Bu gereksinimin, (erojen blgenin bir deimesi ile) evrede de uyandrlabilecei olgusu, bizim
fizyolojik bilgilerimizle btnyle uyumaktadr; yalnz, bir uyarmn yatmas iin ayn yere baka bir
uyarm uygulanmasna bavurma gerekmesi biraz artcdr.
IV. MASTRBASYON EKLL CNSEL GSTERLER53
Sevinerek gryoruz ki, cinsel etkinliin temelini tanmak iin, cinsel drtnn erojen blgelerden
birindeki etkinliini renme, bize yetmektedir. Rastlayacamz ayrlklar, doyum salamak iin
gerekli olan yntemlerle ilgilidir: Az - dudak blgesi iin emme, br erojen blgeler iin
topografyalarna ve zelliklerine gre baka trde bir kas hareketidir.
Amis Blgesinin Etkinlii Ans blgesinin anatomik durumu, tmyle az - dudak blgesininkinde
olduu gibi onu, bir cinsel etkinlii baka bir fizyolojik etkinlik zerine dayandrmak iin elverili klar.
Bu blgenin ehvet uyandrc deerinin balangta pek byk nem tam olduu sanabilir.
Psikanaliz yoluyla, bu blgede domu olan cinsel uyarmalarn normal olarak ne gibi deiikliklere
urad ve bu blgenin, bireyin btn yaam sresince remsel uyarlmaya yol amasnn ne denli sk
olduu hayretle renilmektedir.53 ocukta pek sk grlen barsak bozukluklar, bu blgede iddetli
bir duyarllk yaratr. Kk yataki barsak nezlesi (catarrhe), ocuu denildii gibi sinirli yapar.
Daha sonra kaynan sinirden alan baz marazi bozukluklar, semptomatolojilerde btn bir sindirim
bozukluklar dizisini kullanrlar. Ans blgesinin erojen karakteri, hi deilse deimi bir biim altnda
saklad karakter, gz-nne alnnca baz nevrotik hallerin douunda hemoroidle-re verilen deeri,
eski hekimlerin o kadar nem balad deeri, ac bir alay konusu haline getirmek haksz bir hareket
olur.
Ans blgesinin ehvet uyandrc duyarln kullanan ocuk, dk maddelerini, iddetli kas
bzlmelerine yol an-caya ve ansn halka kasndan geerken mukoza zerinde kuvvetli bir uyarma
yapncaya dek tutmakla aa vurur. Bir ac duygusuna, bir zevk duygusunun eklendii sanlabi-lir. te,
daha sonraki karakter tuhaflnn ya da sinirliliin en iyi belirtileri: ocuk, lzmla oturduu zaman
barsaklarn boaltmaya yanamaz ve annesinin emrini ve tlerimi dinlemeyerek, bu ii, ne zaman
houna giderse o zaman yapmakta diretir. Elbette, yatan kirletmekten ekinmez; onun iin nemli
olan, dknn fazla birikmesi ile elde ettii hazz kamaya brakmamaktr. Eitici, byle ocuklara
'kk zevk dknleri' dedii zaman yamlmaz.
Cinsel duyarla sahip bir mukoza iin barsa dolduran ey, demek ki uyaran bir cisim rol
oynamakta, ocukluktan sonra ie karacak olan bir tr temel organa nclk etmektedir; fakat
bunun baka nemli anlamlar da vardr. ocuk dky bedeninin bir paras gibi grr; onun iin bu
dk, veriyorsa uysalln, reddediyorsa inatln kantlamaya yarayan bir armaandr. Daha
sonralar ocuk, bu armaan kavramndan bebek kavramna geer ki, bu, ocuk cinsellii
varsaymlarndan birine gre, yiyerek edinilir, peydahlanr ve barsak yoluyla doar.
Balangta, ans blgesinde, mastrbasyon salayan bir uyarlma ya da evredeki kimselerle ilikilerde
kullanma niyetine karlk veren dk maddelerini tutma ii, aslnda, nevrozlularda ok olan kabzln balanglarndan biridir. Ans blgesinin nemini gsteren ey, udur: nsan pislii ile ilgili zel
alkanlklara, seremonilere sahip olmayan nevrozlulara pek az rastlanr, onlar bu durumlarn zenle
gizlerler.54

Ans blgesinin, merkez ya da evresel kl bir kantnn esinledii, parmak yardm ile
mastrbasyon yaplmak yoluyla uyarlmas ikinci ocuklukta 'ender' deildir.
reme Blgelerinin Etkinlii ocuun erojen blgeleri arasnda, elbette bir stnlk tamayan ve
ilk cinsel hareketlerin k noktas olamayan, fakat daha sonra en byk rol oynamak iin
grevlendirilmi bulunan bir tanesi vardr. Bu, olan ocukta ve kk kzda i yapma ile ilgilidir
(haefe, klitoris); erkek ocukta bu ayrca bir muko-zams torba iindedir, yle ki cinsel hareketlerin
erken ola-rak belirledii salglar tarafndan yaplan uyarmlar dourmaktan geri kalmaz, tireme
organnn rgtledii bu erojen blgenin cinsel etkinlii, daha sonra normal cinsel yaamn balangc
olacak hareketi oluturur.
Bu blgenin anatomik topografyas, salglarn akmas, vcut bakm (ykama ve ovma), nihayet
rastlantnn yapt baz uyarmlar (kk kzlarda barsak asalaklarnn buraya g etmesi) yznden
bedenin bu ksmnn vermek g cnde olduu haz duyusunun kk ocukta bile kendini duyurmas ve
yineleme gereksinimi uyandrmas kanlmaz bir hal alr. Bakmn banda gelen alkanlklarn btn
gz nne alnrsa ve temizlik hizmetlerinin, kirlilik ve bakmszlk tarafndan oluturulanlardan baka
etkilere sahip olmamas dnlmek istenirse hemen hemen hibir kimsenin kurtulamad st ocuu
onanizminin, remsel erojen blgenin ilerki stnln hazrlad akla gelir.
Uyarmay ve doyumu salayan eylem, ya elle ovuturmalardan ya da butlarn sktrlmas ile bir
baskdan ibarettir. (Refleks eylemleri tarafndan hazrlanan hareket) Bu son hareket (butlarn
sktrlmas) zellikle kk kzlarda sk sk olur. Erkek ocuklar eli yelerler ki, bu erkein cinsel
etkinliinde egemen olma drtsnn alaca nemi nceden stn klmaktadr.55
(Daha da aydnlatmak iin, ocuk mastrbasyonunu evreye ayryoruz. Bu evrelerden birisi emzirilme
zamanna, ikincisi drdnc yaa doru cinsel etkinliin ksa alma dnemine uymaktadr; erginlik
onanizmine uyan yalnz nc evredir; imdiye dek gzlemcilerin dikkatini yalnz bu ekmitir.)
ocuk Mastrbasyonunun kinci Evresi St ocuu onanizmi ksa bir dnemden sonra yok olur gibi
grnmektedir. Erginlie dek srd zaman, uygar insannki olmas gereken gelimenin ilk nemli
sapmasna tanklk ederiz. Belli bir anda, emzirmeden sonra (genellikle drdnc yatan nce), bu
reme blgesinin cinsel drts uyanr gibi grnmektedir; hi deilse, yine de kesintisiz srmez.
Grlebilen eitli durumlarn -says pek oktur; onlar aklamak iin herbirini ayr ayr incelemek
gerekir. Fakat bu ikinci cinsel etkinlik dnemi sresince uranlan btn izlenimlerde ortaklaa olan
ey, gelecekte derin izler (bilinsiz) brakmas, eer sal yerinde biri ise kiinin karakterini, ilerinin bir
hastas ise nevrozun semptomatolojisini, belirlemesidir.86
Bu son durumda cinsellik dneminin unutu iine dt, b.na tanklk edebilecek anlarn yer
deitirmi olduu grlr. Normal ocuk amnezisi ile o yan cinsel etkinlii arasnda bir balant
olduunu daha nce sylemitim. Psikanaliz yoluyla, bu unutulmu muhtevalar bilince getirmek ve
bilind psiik muhtevalardan ileri gelen zorlamay ortadan kaldrmak olasdr.
St ocuunun Mastrbasyonuna Geri Dn Emzirilme dneminin cinsel uyarmas ikinci ocuklukta
merkezi bir kant biiminde ortaya karak ocuu onanizmde ya da yetikinde olduu gibi, elle
oynama olmakszn doyum salayan bir tr kirlenmede tatmin olmaya arr. Bu salglar, ikinci
ocuklukta, kk kzlarda sk sk grlr; bunun koullarn pek iyi bilmemekteyiz. yle grlyor ki,
her zaman deilse de pek sk olarak, bunlardan nce bir etkin onanizm devresi gelmektedir. Bu cinsel
gsterinin semptomato-lojisi zayftr, reme organ henz ilkeldir ve ieme aygt ona vasilik grevi
yapmaktadr. Bu dnemdeki mesane hastalklarnn ou cinsel kkenli bozukluklardr; gece iemeleri
cinsel kirlenmeye karlk vermektedir.
Cinsel etkinliin yeniden ortaya kmas, i ve d nedenlerle belirlenmitir. Nevroz semptomatolojisi ve
psikanalitik aratrmalar bu nedenleri bulmamza ve aka belirtmemize yardm etmektedir.
nedenlerden sz etmeyi daha sonraya saklyoruz. D nedenlere gelince, bunlar u anda byk ve
srekli bir nem kazanmlardr. Bu etkilerin en nemlisi, ocuu zamanndan nce bir cinsel nesne
yapan ve onun iz brakc koullar altnda reme blgesinden tatmini tanmay reten ayartma
tarafndan yaplanlardr; ocuk ok zaman bu izlenimleri onanizm pratii ile yinelemeye itilecektir. Bu
tr etkiler, yetikinlerden ya da teki arkadalardan gelebilir.
1896'da, sterinin Nedenleri zerine yaymlanm olan yazmda bu ayartma hallerinin skln ya da
nemini fazla bytmemi olduum kansndaym; bununla birlikte o ada, normal kalm baz
kimselerin ocukluklar srasnda ayn etkilere uradklarn henz bilmiyordum ve dolaysyla, o zaman
ayartmaya bnyenin ve cinsel gelimenin etkenlerinden daha ok nem veriyordum.57 Dorusu,
ocukta cinselliin uyanmas iin bir ayartma gerekli deildir ve bu uyanma, i nedenlerin etkisi altnda
kendi kendine olabilir.

okbiimli Sapk Yatknlk ocuun, bir ayartma sonucunda okbiimli bir sapk haline gelebildiini
ve her trl bozukluklara gtrldn ortaya karmak ilgi ekicidir. Demek ki, buna nceden
eilimlidir. Sapk eylemler, direnmelere, kurulmam ya da ancak kurulma yolunda olan cinsel
arlklara kar koyacak psiik setlere (utanma, ahlak) rastlar. ocuk bu durumda, uygarln etkisine
uramam ve bylece okbiimli bir sapk eilim saklayan kadnlarn ortasnda, ayartcnn karsnda
yapacandan baka trl davranmaz. Buna yatkn bir kadn kukusuz, yaamn her zamanki koullar
iinde cinsel olarak normal kalabilir; fakat usta bir ayartcnn gl etkisi altnda btn bozukluklarn
zevkini alacak ve bunu artk cinsel etkinliinde kullanacaktr. Fahie, bu okbiimli ve dolaysyla
ocuksu eilimi mesleinin yararna kullanlr. Eer fahie kadnlar ve asla bu meslei yapmam
olmalarna karn yadsnmayacak lde fahielie yetenekli olanlarn okluu gznne alnrsa, bu
her trl dnkle yatknl derin ve genellikle 'beer' bir ey olarak tanmak gerekir.
Ksmi Drtler Ayartma, ocukta cinsel yaamn balanglar zerine bize hibir ey retmez;
tersine, ayartma halleri bizi kolayca, zamanndan nce hibir gereksinim kendilerini ona doru
itmedii bir cinsel nesneyi tanm olan ocuklarda karlaacamz bir yanla kolayca drebilir.
Bununla birlikte, erojen blgelerce oynanm olan roln stnl ne olursa olsun, ocuk cinselliinin
daha balangtan beri baka insanlar cinsel nesne gibi almak isteyen eilimleri de tadn kabul
etmemiz gerekir. Bu birleenler arasnda, ocuklar, seyr ediciler ve tehir iler olmaya itenlerle kyclk
drtsn sayalm. reme hayat ile sk ballklar ancak daha sonra belirecek olan bu drtler, o
zaman erojen blgelerin cinsel etkinliine bal olmakla birlikte daha ocuklukta bulunmaktadr.
Kk ocukta en yksek noktasnda utanma noksanl vardr; ocukluk yllarnda dikkatini reme
ksmlar zerine evirerek bedenini kefetmekte esiz bir haz duyar. Sapk olarak kabul ettiimiz bu
eilimin br yz, baka kimselerin reme organlarn grmeye alma isteidir. Bu istek, uyanma
tarafndan konulan engel belli bir gce eritii zaman ikinci ocuklukta grlr. Ayartmann etkisi
altnda, seyr edicilik sapkl ocuun cinsel yaamnda byk bir nem kazanabilir. Bununla birlikte,
normal kimseler ve nevrozlular zerinde yaplm aratrmalar, ocuktaki grme drtsnn cinsel
alanda kendi kendine bir tarzda ortaya kabileceini bana kabul ettirmitir. Kk ocuklar, dikkatleri
reme blmleri zerine bir kez ekildi mi, ou zaman, mastrbasyon sonunda, bu yolda, d bir etki
olmakszn devam etmekte ve kk arkadalarnn reme organlarna kar canl bir ilgi
gstermektedirler. Bu merak tatmin etme frsat ancak i ve kaka fonksiyonlarn yaparken
ktndan, ocuklar seyredici, yani fizyolojik eylemlerin srekli seyircisi olurlar. Bu eilimler
ietkhnca, reme organn seyretme istei (bir cinsin ya da teki cinsin) srer ve baz nevrozlarda
marazi semptomlarn yaratlmasnda neden olunca bir g haline gelen saplantl bir zorlama ekli
alabilir.
Cinsel igdde bulunan kjyjek unsuru, ehvet uyandrc blgelerle ilintili cinsel etkinliklerden ok
daha bamsz olarak geliir. ocuk, genellikle kycla yatkndr, nk acma nisbeten daha ge
gelitiinden, stnlk kurma drts bakasnn acs karsnda henz durmamtr. Buraya dek,
bilindii gibi bu drtnn derinletirilmi bir analizi henz baarlamamtr. Kabul edebileceimiz ey,
kycla doru eilimin stnlk kurma drtsnden kt ve cinsel yaamda, reme organlarnn
kesin rollerini almam olduu bir zamanda kendini gsterdiidir. O reme-ncesi rgtlenmeleri diye
daha sonra adlandracamz cinsel yaamn btn bir evresine egemen olmaktadr. Hayvanlara ve
arkadalarna kar zellikle kyc grnen ocuklarn, genellikle ve hakl olarak erojen blgelerin
iddetli ve erken balam bir etkinliini tanmalarndan kukulanlr; bu halde cinsel drtlerinin erken
gelimi olmasna karn, stnlk kazanan, erojen blgelerin etkinlii gibi grnmektedir. Acma
yokluu bir tehlike dourur: Erotik drtlerle kyclk arasnda, ocukluk srasnda oluan bu balant,
daha sonra ayrmaz olarak grlecektir.
Kycla kar edilgin eilimin (mazoizm) erojen kaynaklarndan biri, J. J. Rosseau'nun tiraflar'mdan
beri pek iyi bilinen bir olay olan, kaba etler blgesinin ac veren uya-rlmasdr. Eitimciler, genellikle
bedenin, bu blmne uygulanan cezalandrmalarn, uygarln etkisine urayarak yan yollara gre
libidolarn gelitirme tehlikesine koan btn ocuklardan kaldrlmas gerektii sonucunu hakl olarak
karmlardr.88
V OCUUN CNSEL ARATIRMALARI
renme Drts ocuun cinsel yaamnn ilk alp serpilmesine eritii bu ayn dnemde
nc yatan beinci yaa dein aratrma ve bilme drtsnden doan bir etkinliin de balad
grlr. Bilme drts, duygusal yaamn ilk drtsel birleenleri arasnda saylamazlar ve onu yalnzca
cinsellie balama olana yoktur. Bu etkinlik bir yandan stn gelme gereksiniminin ycelmi bir
biimini dile getirir, te yandan bu etkinlii yrten enerji de seyretmek gereksiniminden doar.
Bununla birlikte, cinsel yaamda gsterdii balantlar pek nemlidir; psikanaliz, bu bilme

gereksinimini, genellikle, dnldnden pek daha erken gsterir. ocuk, cinsel sorunlara
grlmemi bir iddetle balanr, zeksn uyaran sorunlarn bunlar olduu bile sylenebilir.
Sfenks Bilmecesi ocuu bu aratrmalara iten kuramsal bir ilgi deil, pratik bir gereksinimdir. Aile
iinde gerek ya da olasl bir yeni ocuk gelii ile tehdit edildiini duyduu ve bu olayn kendisi iin bir
bakm ya da sevgi azalmas getireceinden korktuu zaman dnmeye koyulur ve zihni almaya
balar. Gelimesiyle uygunluk halinde olarak onu ilk uratran sorun, cinsler ayrlnn aslnn ne
olduu deildir. Byk bilmece, ocuklarn nereden geldiidir. Kolayca delinebilenbir klk deitirme
altnda bu bilmece, Tebes Sfenksi'nin sorduunun ayndr.
Deiik cinsler olmasn, ocuk itirazsz ve buna nem vermeksizin kabul eder. Kk erkek ocuklar,
rastlad btn insanlarn kendilerininkilere benzeyen bir reme organna sahip olduundan
kukulanmaz; bakalarnn tasarlad dncelerle bu organn yokluunu onlara kabul ettirme
olana yoktur.
Hadmlaturlma Kompleksi ve Penis stei Kk erkek ocuklar bu kany inatla korurlar, gzlemin
onlara aklamakta gecikmedii aykr olgulara kar savunurlar ve ancak ar i savalar
(hadmlatrlma kompleksi) geirdikten sonra bunu brakrlar. Kadnn, yitmi penisine bir karlk
bulmak iin abalar ok sayda sapkln domasnda byk bir rol oynarlar.30
Tek ve ayn reme arac (btn insanlarda erkek organ) varsaym, incelenmesi merakl, sonular
verimli ocuk cinsel kuramlarnn birincisidir. Kadnn klitorisine, penisin gerek bir 'vekilliini'
tanyarak, biyolojinin ocuun nyargsn dorulamasna onca az nemi vardr. Buna karlk, kk
kz, bir kerr* olann reme organn grd m, kendi-ninkinden baka bir cinsin varln tanmay
reddetmez; daha sonra pek nem kazanan, kendisini sras geldiinde erkek olma arzusuna gtren
penis isteine kaplr.
Doum Kuramlar ou kimse, erginlik ncesi dnemi sresince ocuklarn, nereden geldiini ne
denli ilgi ilq sormu olduklarn anmsayacaktr. Onlar durdurmu olan anatomik zmlemeler
deiikti. Onlar, ocuklarn gsten doduklarn, bir kesip yarmayla ya da onlarn gemesi iin
gbein almas ile karndan ktklarna inanyorlard.60
Psikanalizin yardm olmakszn bu konu zerinde, ocukluk srasnda pek 'ender' olarak aratrmalar
yapld anmsanmaktadr; bir ietkma olmutur, fakat btn bu aratrmalar ayn sonuca varyorlard;
zel bir ey yenildii zaman (peri masallarnda olduu gibi) dnyaya ocuk getirilir ve dklamaya
gidildiinde ocuklar barsaktan doarlar. Bu ocuka kuramlar aa trlerde byle dklklarn
bulunmas gibi zoolojideki baz olgular anmsatmaktadr.
Cinsel likileri Sadik Anlay ocuklar, ana-babala-rnm ilikilerini grdkleri zaman (ki, bu ok sk
olur, ocuun cinsel yaam anlamayacak kadar kk olduuna inanarak bundan kendilerine frsat
karrlar), cinsel eylemi bir tr kt davranma ya da zor kullanma imi gibi yorumlamaktan geri
kalmazlar; yani bu eyleme sadik bir anlam verirler. Psikanaliz, ilk ocuklukta edinilen byle bir
izlenimin daha sonra cinsel amacn sadik bir kaymasn kolaylatrmaya ok yaradn retmektedir.
ocuklar bylece, cinslerin balantlaryla ya da kendi dedikleri gibi, evlilik olgusunu neye
dayandn renmek ile de hayli ilgilenirler; zerinde durduklar zm, genellikle ieme ya da
dklama srasnda yaptklar bir balant zerinde durur.
ocuun Cinsel Aratrmalarnn Tipik Baarszl Genel olarak, ocuklarn cinsel kuramlar, cinsel
yapnn yansmasndan baka bir ey olmad gibi garip yanllklara karn, cinsel eylemler zerinde,
nce sanlabildiinden daha byk bir zek gsterirler. Annelerinde gebeliin getirdii deiiklikleri
farkederler ve bunlar zerine yaptklar yorumlar dorudur. Anlatlan leylek ykleri onlarda,
aklamadklar bir kuku ile karlar. Bununla birlikte ocuk bu yata pek grlmeyen iki eyi,
spermin, cinsel yaamdaki rol ile vajina deliinin varln bilmediinden aratrmalarnda bir sonuca
varamaz; ondan vazgeerse, bu, renme drtsne srekli bir zarar vermeden olmaz. ocuk, cinsel
aratrmalarnda her zaman yalnzdr; bu onun iin dnyaya ynelmek amacyla att bir ilk admdr ve
o zamana kadar tam bir gven beslemi olduu evresindeki insanlara kar kendisini yabanc
duyacaktr.
.
VI. CNSEL OLUUMUN GELME EVRELER
imdiye dek, ocuk yaamn karakterize edenin, aslnda otoerotik (ocuk nesnesini kendi bedeninde
bulmaktadr) ve ksmi drtlerin, aralarnda az ilintili olduunu, haz aramalarnda herbirinin bamsz
-davrandklarn kabul ettik. Bu gelime, yetikinde normal demeye alm olduumuz cinsel yaama
gtrr ki bunda haz kovalama, dnyaya ocuk getirme hizmetine konmutur. Oysa, ksm drtler,
tek bir erojen blgenin stnlne boyun eerek bundan byle zneye yabanc bir cinsel nesneye
bal, amaca varma gcnde olan salam bir rgt kurmutur.

reme ncesi rgtlenmeleri Bu gelimelerin yasaklamalarn ve bozukluklarn psikanaliz

yardmyla inceleyerek, ksmi drtlerin, bir rgtlenme balanglar ve n kurulular olduunu, bu
drtlerin bylece bir tr cinsel rejim kurmu bulunduunu reniyoruz. Nor-mal olarak, cinsel
rgtlenmenin eitli evrelerinden kolayca geerler; bunlar ancak iaretlerle belirirler, yalnz patolojik
hallerde ortaya karlar ve kolayca tannabilir duruma gelirler.
reme blgelerinin henz stnlklerini kabul ettirmemi olduklar cinsel yaam rgtlerine, reme
ncesi (prege-titale) diyoruz. Buraya dein bunlardan, hayvan yaamnn ilke biimlerine geri dn
esinleyen ikisini tanyoruz.
reme ncesi cinsel rgtlenmelerden biri azla ilgili (oral) olandr; isterseniz buna yamyamlk da
diyebilirsiniz. Bu evrede, cinsel etkinlik, besinlerin sindirilmesinden ayrlmamtr, iki akm arasnda
henz bir farkllk grlmez. Her iki etkinliin de ayn nesnesi vardr ve cinsel ama, nesneyi iine
almadan ibarettir; bunun prototipi daha sonra psiik gelimede nemli bir rol oynamaya arlacak
olan zdelemedir. Emme, hibir gerek varl olmayan ve yalnz patolojinin bize tantt bu oluum
evresinin bir kalnts gibi kabul edilebilir. nk emmede beslenme etkinliinden ayrlm olan cinsel
etkinlik, yabanc nesnenin yerine, znenin bedeninin bir ksmn koymaktan baka bir ey yapmaz.61
kinci bir reme ncesi evresi, sadik - anal dediimiz evredir. Bunda cinsel yaamn her yerinde bulunan
kartlk aka grnr; fakat bu kartlk henz erkek ve dii arasndaki kartlk deildir, kart iki
terimdir: Etkin ve edilgin. Etkin ge stn gelme drtsnden kurulmutur, hatta genel kaslar
topluluuna bile baldr; cinsel amac edilgin olan organ, ehvet uyandrc barsak mukozas ile
temsil edilir. Her iki drtnn aslnda birbirine uymayan nesneleri vardr. Onlarn yannda baka ksm
drtler otoerotik bir faaliyet gsterirler. Cinsel yaamn bu gelime evresinde oktan cinsel
kutuplama ve heteroerotik bir nesnenin varl bulunur. Henz eksik olan ey, ksmi drtlerin ocuk
dnyaya getirme ilevleri iin olumas ve egemenlik kurmasdr.62
Kart iftdeerlilik Cinsel drtnn bu biimi btn yaam boyunca srebilir ve cinsel etkinliin
byk bir blm zerinde egemenliini yrtebilir. Ak sadizm ve pislikleri boaltma rol oynayan
ans blgesi, bu cinsel oluuma arkaizm denilen bir karakter verir. Baka bir karakteristik udur: Kart
drtler eit gtedir; bu, Bleuler'in getirdii mutlu kart iftdeerlilik (ambivalence) terimi ile
tanmlanmaktadr.
Cinsel yaamn byle reme ncesi rgtleri varsaym, nevrozlarn analizi zerine dayanr ve ancak
bunlarn bilin-mesiyle dorulanabilir. Buna, psikanalitik aratrmalarmzn bize normal cinsel ilevlerin
dokusunu ve gelimesini gittike daha iyi tantmasyla eriebiliriz.
ocuk cinselliinin betimlenmesini tamamlamak iin, unu eklemek gerekir. Pek sk olarak (her zaman
denilebilir), daha ocukluktan beri bir cinsel nesnenin seimi (erginlii karakterize eden diye
tanmladmz seim) yaplmtr; yle ki, btn cinsel eilimler tek bir kimseye doru evrilmekte ve
bunda tatminlerini aramaktadr. Cinsel yaamn kesin biimine en ok yaklaan cinsellik biimi,
ocukluun ilk yllarnda byle gereklemektedir. Bu rgtlerle kesin durum arasndaki fark, ksm
drtlerin, onlarn reme blgesinin stnlne tam boyun emesi sentezinin ocukta
gereklemedii olgusuna iner. Yalnz, cinsel gelimenin son evresi bu stnln doruluunu ortaya
karacaktr.63
Nesne Seilmesinin ki Dnemi Cinsel seimin karakterlerinden biri, bunun iki dnemde, iki itme ile
olacadr. Birinci itme, iki ile be ya arasnda balar, sonra, gerileme bile douran bir gizlilik
dneminde durmu olur. Cinsel amalarn ocuksu nitelii ile karakterize edilir. kinci itme erginlikte
balar ve cinsel yaamn alaca kesin biimi belirler.
Nesne seiminin iki itmede yaplmas, baka bir deyile, cinsel bir gizlilik dneminin var olmas, kesin
durumun bozukluklarnn domasnda byk nem tamaktadr. ocuun semesi, ister ilk iddetleri
ile kalsn, ister, erginlik srasnda bir yenilenme grsn, onun etkileri iinde yaamasn srdrr. ki
evre arasna yerleen ietkma yznden, seme nesnesi kullanlabilir deildir. Bu ekilde kurulan cinsel
amalar bir eit yumuamaya uramlardr ve bu dnemde cinsel yaamda sevecenlik akmnn
kurucusu gibi grnrler. Bu sevecenliin, bu saygnn ve bu kutsamann arkasnda, kullanlmaz
duruma gelmi ksmi drtlerin dourmu olduu eski cinsel eilimlerin saklandklarn, yalnz
psikanaliz gsterebilir. Gen kii, ancak ocukluunun nesnelerini reddettikten sonra ve yeni bir ehvet
akm olarak ortaya kaca zaman yeni bir nesne seimi yapar. Eer iki akm birleme noktasna
varamazlarsa bundan, cinsel yaamn ideallerinden biri sonu olarak kacaktr, ayn nesne zerinde
btn arzu ekillerini younlatrmaya ise eri-ilemeyecektir.
VII. OCUK CNSELLNN KAYNAKLARI
Cinselliin derin kaynaklar zerindeki aratrmalarmz, cinsel uyarmann unlardan doduunu
retmitir.

a) Cinsel olmayan organik srelerle balantl olarak duyulmu bir doyumun yinelenmesi ile,
b) Erojen blgelerin evreden gelen uyarlmalar ile,
c) Grme drts ve zalimlik drts gibi, kaynaklarn henz iyi bilmediimiz baz drtlerin etkisi
ile.
Bir yetikinin psikanalizinden ekip kardmz, ocuklukla ilintili sonular ve ocuk zerinde yaplm
gzlemler bize, cinsel uyarlmann baka srekli kaynaklarn tantmtr. Dorudan doruya gzlemin
yanl anlalmalara kolayca yer verme sakncas vardr; bu, te yandan psikanalistin iini g klar. O,
incelemesinin konusuna ve sonularna ancak uzun dolambalarla varabilir. Bununla birlikte, her iki
yntem birletirilerek, yeterince kesinlik elde edilebilir.
Erojen blgeler, zaten bildiimiz gibi, yksek derecede uyarlabilme niteliklerine sahiptir; fakat bunlar,
btn deri yzeyinde birka derecede de bulunurlar. Bu bakmdan, derinin genel duyarlnn kimi
biimlerinin erojen bir etkinlikle aklanabileceini renmekle armamamz gerekir. Bunlar arasnda,
pek nemli olarak, sya kar gsterilen duyarl sayyoruz ki, bu belki scak banyolarn iyiletirici
etkilerini anlamamza yardm edecektir.
Mekanik Dzende Uyarlmalar Ayn dzende mekanik asll ritmik sarsmalar ve hareketler yer
almaya gelirler; bunlar, 'kulak dehlizi' sinirinin, duyusal aygtnn, st derinin ve derin duyarlk
aygtnn (kaslar, eklemler) aracl ile. eitli uyarmlar dourarak etki yapar. Mekanik kamlamalarn
dourduu haz duyularn analiz etmeden nce, bundan sonra gelecek blmlerde cinsel uyarlma
ve doyum terimlerini, aralarnda hibir ayrm yapmadan, anlamn kesinletirmeyi daha sonraya
brakarak kullanacamza dikkatinizi ekmemiz gerekiyor. Bunun kantn, baz mekanik sarsntlarn
haz uyandrma olgusunda grmekteyim. ocuklar baz oyunlara baylrlar, szgelii, salncan zevkini
bir kez tadnca, bunun yinelenmesini istemeyi hi brakmazlar.6* Uyutmak iin ocuklar beikte
sallarlar. Araba ile ya da trenle bir yolculuun sarsntlar daha yal ocuklar ylesine etkiler ki kk
erkekler hi deilse makinist ya da ofr olmay kurarlar. Demiryolu ile ilintili olan her eye kar ar
ve anlalmaz bir ilgi gsterirler; hayal kurma yama gelince, yani erginlikten az nce, bundan, kesin
bir cinsel semboln aracn yaparlar. Demiryolunun oluturduu duyumlarla cinsellik arasnda zorlayc
bir ba yaratan, elbette, hareket ettirici duyumlara balanan haz karakteridir. Eer daha sonra
ocuun tercihlerinin aksine onlar deitiren ietkma araya girerse, gen kiinin ya da yetikinin
sallanma ve sarslmaya kar bulant tepkisi gsterdii olur; ya da demiryolu ile yolculukta, tamamen
bitkin bir hale gelirler; kimileri ise ar bunalmlara urarlar; bundan, kiinin rahatsz edici deneylerin
yinelenmesine kar bir savunma, usul olacak olan demiryolu fobisi sonucu kabilir.
Korku ile mekanik sarsntnn birleik hareketinin ar tromatik isteri dourmas olgusunun
aklanmasn, bu dnceler dzeninde aramak zorundayz. Hi deilse, iddeti daha aa derecede
etkilerin, ar hale geldikleri zaman, cinsel mekanizmann ya da cinsel kimyann derin bozukluklarn
dourabilen uyarm kaynaklar olduklar farzedilebilir.
Kas Etkinlii Serbeste yaplan kas etkinliinin ocuk iin, byk haz douran bir gereksinim olduu
pek bilinir. Bu hazzm cinsellikle bir ilintisi olup olmadn, iinde bir cinsel doyum bulunup
bulunmadn ya da trden bir uyarm frsat haline gelip gelmediini bilmek baka eydir. Bunlara
kar kmak, yukarda akladmz dnceye, yani edilgin hareketlerden edinilen duyumlarn cinsel
bir nitelik tad ya da cinsel bakmdan uyarc olduklar dncesine de kar kmak demektir. Birok
kimse, arkadalaryla greirken reme organnn uyarlmasn ilk kez hissetmi olduunu belirtir. O
zaman btn kaslarn gerilimi, 'hasm' ile deri temaslarnn uyarc ileyiine eklenir. Belli bir kimse ya
da yaa ileri biriyle (ki o taklmay sever) vcut v-cuta dv aranrsa, onunla bir az kavgasna hazr
olunur. Cinsel seimin bu kimseye 'isabet' edecei kestirilir. Sadik drtnn kaynaklarndan biri, kas
etkinliinin cinsel uyarlmay kolaylatrmas olgusunda bulunabilir. ok sayda kimsede gre sevgisi
ile cinsel uyarlma arasnda gerekletirilen birleme, onlarn daha sonra yeleyecekleri cinsel
davrann ne olacan belirler.85
Duygusal Sre ocuktaki baka cinsel uyarlma kaynaklar daha az tartmaya uramtr. Dorudan
doruya gzlemle ve geriye giden analizle belli bir iddet derecesine erimi olan btn duygusal
srelerin, korku dahil, cinsellik zerinde yanklandn kantlamak kolaydr. Aslnda, bu trden
heyecanlarn hastalk yapan etkilerini bize retmeye yard meden de budur. rencilerde snav
korkusu, g bir devin gerektirdii dikkat, cinsel belirtiler gsterir; bir uyarma, ocuu reme
organlarna dokunmaya yneltir, hatta btn artc sonularyla bir tr kirlenme durumu ile kar
karya brakr.
ocuun, okulda ok zaman eiticilere anlalmaz grnen tutumu, domakta olan cinsellikleri
ynnden anlalmaldr. Baz zc heyecanlar (sknt, rkme, korku), ok b yk sayda yetikinde
de yaamakta devam eder. Bu bize, o kadar kimsenin nasl bu trden duyumlar aramakta olduunu
aklar; u koulla ki, onlara gerek d (okuma, tiyatro) karakterlerini veren ve bu ekilde, zc, ac

verici eylerini azaltan zel durumlarla sarlm olmaldrlar. iddetli ac veren duygularn, onlarn bile,
orejen etkiler dourduklar kabul edilebilirse, (daha ok keskinlikleri eitli koullar dolaysyla
hafifledii, ya da dorudan doruya hissedil-memedikleri zaman) bu psiik olguda, sado-mazoik
drtnn ana kaynaklarndan birini bulabiliriz; bu drtnn karmak ve kalabalk nitelii, bundan
dolay biraz aydnlan-maktadrda.ee
Zek almas Son olarak, tJikkatin bir zek ii zerinde younlamasnn ve zihin geriliminin
genellikle ok sayda genler ve yetikinlerde buna bal, bir cinsel uyarma elik ettii apaktr ve bu,
sinir bozukluklarn ar zihni almayla ilgili gsteren sz gtrmez kuramn biricik nedeni olarak
kabul edilebilir.
Henz baka yerde btnyle yaymlanmam olan eitli rneklerin ve gzlemlerin bize ocuk
cinsellii zerine retmi olduu eyleri zetlersek, u izgilerini ortaya karabilir, hi deilse onlarn
taslan yapabiliriz; cinsel srecin ilemesi birok nedenlerin etkisi altnda olur ki, dorusu, bu sre
srasnda bizim iin gittike daha da bilmece haline gelirler. Bu etkiler tmyle dolaysz bir biimde
duyarl yzeylerin (dokunalar ve duyu organlar) uyarlmasdr. Daha dolaysz olan etkiler ise, baz
erojen blgelerde ortaya kan uyarmlardr. Burada ac ile ilintili olan iddet btnyle ihmal
edilmemekle birlikte nemli olan, uyarmann niteliidir. unu da ekleyelim ki, organizmada, i
srelerin iddetli belli bir nicelik eiini aar amaz fazladan eklenen bir etki olarak cinsel uyarlmay
ortaya karan yatknlklar bulunur. Cinselliin ksmi drtleri dediimiz, u dorudan doruya bu i
kaynaklardan treyen ya da bu ayn kaynaklarla erojen blgenin ileyiinin birlikte bir etkisi ile temsil
edilen eydir. Cinsel drtnn uyarlmasna bir birleen sala-makszm, organizmada nemli hibir ey
gemediini sylemek de yanl olmaz.
Bu teze daha byk bir aklk ve kesinlik vermek, bu an iin bana mmkn grnmemektedir. Bu da
u nedenlerden ileri gelmektedir. nk birincisi; burada gznne serilen gr, btnyle yenidir;
ikincisi; cinsel uyarlmann nitelii bizce hl hi bilinmemektedir. Bununla birlikte, ben burada geni
ufuklar aacak gibi grnen iki, noktay belirteceim:
Cinsel Yaplardaki Ayrlklar Doutan gelen cinsel yap deiikliklerini, erojen blgelerin
gelimesine- gtrme olanaklarn gzden geirdik. imdi, cinsel drtnn dolayl kaynaklarn dikkate
alarak benzer bir ey yapmay deneyebiliriz. Her bireyde, bu kaynaklarn akmlar getirip getirmediini
dnmemize olanak verilmitir; bu akmlar herkeste eit kuvvette deillerdir ve onlar arasnda unun
ya da bunun egemen olmas, kiilerin cinsel yaplarndaki ayrlklar aklayacaktr.67
Karlkl Etki Yollar Cinsel drtnn kaynaklarn-dan sz ederken uzun zaman kullanm
olduumuz tanmlamay imdi brakalm ve cinsel olmayan bir ilevden cinsel ileve gtren ve her iki
ynden gidilebilen yollar varsayarak baka bir tanmlamaya bavuralm. Eer, szgelii, her iki ileve ait
dudaklar blgesinin cinsel doyumunun besinlerin sindirilmesi srasnda gerekletiini aklarsa, bu
ortak blgenin erojen ilevleri bozulduunda, grnen itahszlklar anlamamza yardm edecektir.
Mademki dikkatin younlamasnn cinsel bir uyanm uyandrdn biliyoruz, ayn yol zerinde bir
gidile, fakat ters yne evrilmi olarak, cinsel uyarm durumunun eldeki dikkati kullanma zerine etki
yapacam kabul edebiliriz. Cinsel bozukluklardan karttm nevroz semptomatolojisinin byk bir
blm, hibir cinsel karaktere sahip olmayan fizyolojik bozulmalardan ibarettir. Bugne dek
aklanmam gibi grnen cinselliin bu etkisi, cinsel uyarm srecini dzenleyen etkilerin kart gibi
kabul edildiinde, bilmecelik karakterinden bir ey yitirmektedir.
Cinsel bozukluklarn baka bedensel bozukluklar zerinde yansrken izledii yollar normal kimsede
baka bir etkinlie yaramaktadr. Cinsel drtlerin, cinsel olmayan amalara doru ynelii, yani
cinselliin yceltilmesi olay, bu yollar araclyla olabilmektedir. Fakat bitirmek iin, elbette var olan
ve btn olaslklara gre her iki ynde ileyebilen bu yollar konusunda, belli bir ekilde hl az ey
bildiimizi itiraf etmek zorundayz.

NC BLM
ERGNLN DEKLKLER
Erginliin balamasyla, ocuk cinselliini kesin ve normal eklini almaya gtrecek olan deimeler
ortaya kar. Cinsel drt, o zamana dek temelde otoerotikti; imdi, cinsel nesneyi bulmaya
ynelmektedir. nceleri, birbirine bal olmayan cinselliin tek amac olarak, belli bir haz arayan ksmi
drtlerden ve erojen blgelerden geliyordu. imdi yeni bir cinsel ama domutur, onun
gereklemesinde btn ksmi drtler ibirlii yaparlar; oysa erojen blgeler, reme blgesinin
stnlnn egemenlii altna girmilerdir.68
Yeni cinsel ama, her iki cins iin pek ayr fonksiyonlar belirlediinden, karlkl cinsel evrimler
kuvvetle birbirinden uzaklarlar. Erkekteki yorumlanmas daha mantkl, daha kolay olandr. Oysa,
kadnda bir tr geri gitme grlr. Cinsel yaamn normal karakteri, u iki akmn cinsel nesnelere,
amalara doru birlemesiyle salanr: Bunlar sevgi ve ehvet akmlardr. Bu akmlardan birincisi ocuk
cinselliinin ilk ieklenmesinden beri sregelmi olan eyi iine alr. Bir tnelin iki kart ynden
almasna benzer bir ey olur.
Organizmada karmak bir mekanizma iin yeni birlemelerin ve yeni balantlarn yaratld btn
hallerde olduu gibi, eer sre durdurulmusa, bozukluklar doabilir. Cinsel yaamn btn 'marazi'
bozukluklar, hakl olarak, gelime srasndaki yasaklamalarn sonular diye kabul edilebilir.
I. REME BLGELERNN STNL VE LKEL HAZ
Anlatm olduumuz evrimin balangc ve son amac bize aka grnmektedir. Ara evreleri ise hl
karanlktr.
Erginliin yryn belirlemek iin, en ilgi ekici olarak, byme ile balantl duraklamas, ocuun
cinsel gizlilik dnemine karlk veren d reme aracnn gelimesi seilmitir. Ayn zamanda i reme
organlarnn gelimesi, reme rnlerini olgunlua eritirmi, yeni bir varlk meydana getirme yetenei
vermitir. Bylece, byk bir karmaklkta kullanlmaya hazr bir ara olumutur. Bu ara, uyarmlarla
harekete geirilebilir. Gzlem, bu uyarmlarn ayr biimde doabildiklerini bize gstermektedir. Ya,
nceden tandmz erojen blgenin uyandrlmas ile d dnyadan ileri gelirler, ya organizmann
iinde henz incelenmemi olan yollarla karlar ya da onlarn hareket noktalar bir di> izlenimler
haznesi ve i uyarmalar iin bir alc radyo arac gibi grnen psiik yaamdr.
Bu mekanizma, cinsel uyarlma dediimiz bir durumu belli ederler. Bu durum kimileri psiik,
kimileri somatik (bedensel), iki dzendeki semptomlarla kendini gsterir. Psiik semptomlar, zellikle
bask yapc karakterde bir gerilim durumundan ibarettirler. ok saydaki fiziksel semptomlar arasnda,
en bata* anlam kuku gtrmeyen bir dizi reme organ deiikliklerini, cinsel eyleme bir hazrlan
(erkeklik organnn sertlemesi ile vajina salgsn) sayacaz.
Cinsel Gerilim Cinsel uyarlma geriliminin karakterine dikkatle baknca, cinsel srecin yorumlanmas
iin zmlenmesi g olduu kadar da nemli olan bir sorun ortaya kar. Modern psikolojide
bulacamz fikir ayrlklar ne olursa olsun, bir gerilim duygusunun her zaman bir hazszhk karakterine
sahip olduunda diretiyorum. Bana bunu kabule karar verdiren, gerilim duygusunun, psikolojik
durumun, deitirilmesi amacna ynelmesidir; bu da hazza bsbtn yabancdr. Fakat cinsel
uyarlmadan doan gerilimi hakszlk duygular arasnda sayarsak, bu gerilimin, hi kukusuz bir haz
gibi duyulduu olgusuna arpyoruz. Her yerde, btn cinsel srelerde, gerilimle zevk, ayn zamanda
bulunmaktadr; hatta reme aracnn hazrlayc gsterilerinde bile bir tr doyum ortaya kmaktadr.
yleyse bir hazszhk karakterine sahip gerilimin ve haz duygusunun nasl uyuabildii-ni renmek
kalyor.
Haz ve hazszhk sorununa ilikin olan ey, modern psikolojinin en duyarl noktalarndan birine
deinmektedir. Bu incelemeden, bize verebildii bilgileri karmakla yetineceiz ve sorunun kendisinin
tmn gz nne almaktan kanacaz.9 Erojen blgelerin yeni dzene uyu biimlerine
uyarlmann ilk aamasnda erojen blgelere nemli bir rol der.
Cinsel nesneden en uzak bir blge olan gz, bize gzellik duygusunu veren zel uyarlma niteliini
aktararak, cinsel nesnenin ele geirilmesinde nemli bir rol oynar. Cinsel nesnenin niteliklerine,
uyarclar diyeceiz. Bu uyarc, bir yandan bir hazz belli eder; te yandan cinsel uyarlmann iddetini
artrr, ya da henz yoksa onu oluturur. Eer bu ilk uyarlmaya, deiik bir erojen blgeden, szgelii,
elle dokunmadan gelen bir bakas katlrsa etki ayn kalr: Haz duygusu ok gemeden, hazrlayc
deiikliklerden ileri gelen yeni bir hazla glenir ve cinsel gerilimin artmas, az sonra, eer daha

sonraki zevke varmasna izin verilmezse pek belirli bir hazszhk karakteri alr. Bu durum, zel bir erojen
blge (rnein, kadnda meme) uyarldnda, cinsel olarak heyecanlanmam bir kimsede belki daha
da aydnlktr. Bu dokunma, ayn zamanda cinsel kamlanmay uyarmaya baka her eyden daha
elverili olduundan, daha fazla haz duyma gereksinimine yol aan bir haz duygusu dourmaya yeter.
Haz duyarak, daha byk bir haz istemek nasl oluyor? te btn sorun bu.
lkel Hazzm Mekanizmas imdi szn etmi olduumuz bu durumda, erojen blgelere den rol
aktr. Onlardan biri iin doru olan br iin de dorudur. Onlarn hepsi, elverili bir uyarlma
sonunda gerilimin hareket noktas olan belirli bir haz toplam dourmaya yararlar; bu da, srasnda
cinsel eylemin sonuca varmas iin gerekli enerjiyi salar. Sondan bir nceki evresi, bir erojen blgenin
gerekli biimde uyarlmasdr: yani penisin bann kendisine en elverili bir nesne olan vajina mukozas
tarafndan uyarlmasdr; bu uyarlmann salad haz, bu kez refleks yolu ile reme maddelerinin
boaltlmasna kumanda eden hareket verici enerjiyi dourur. Bu en son haz yani iddeti en yksek
noktaya km olan haz, mekanizmas ile kendinden nce gelmi olandan ayrlr. u hazzn tm, bir
geveme ile son bulur; bu, tatmin zerine oturan bir hazdr ve onunla birlikte bir sre iin libidonun
gerilimini yok eder.
Erojen blgelerin uyarlmasndan domu hazla, reme maddelerinin haz arasndaki ayrl deiik
terimler kullanarak belirtmek bana hakl gibi grnmektedir. Bu hazlar-dan birincisi, son haz'a kart
olarak ilk haz diye tanmlanabilir. lk haz, henz ilkel bir halde ise de ocuk onu, cinsel drtlerinin
varabildii sonuta bile bulur. Grnen yeni ey son hazdr, dolaysyla bu, btn olaslklara gre,
ancak erginlikte kendilerini gsteren baz koullara baldr. Erojen blgelerin yeni ilevi yle
aklanabilir: ocukta elde edildii gibi ilk haz yoluyla en stn dereceyi temsil eden tat-min-hazzn
dourmaya yarar.
Tm deiiklik psikolojik bir alandan karlm baka bir rnei kullanarak benzer bir hali az nce
akladm; bunda en az iddette bir haz duyusu araclyla stn bir zevke varlr, ki bu bir tr ekicilik
hammaddesi deeri alr. Bu rnei hazzm temelini daha yakndan analiz etmek iin kullandm.70
lk Hazzm Tehlikesi lk haz ile ocuun cinsel yaa-, m arasnda kurmu olduumuz balant, bu
hazzn yapabile-V cei patojen (hastalk dourucu) bir etki ile dorulanr. lk hazzn katld
mekanizma iinde aktan aa bir tehlike bulunur; cinsel eylemin normal sonulanmas ile ilintili olan
bu tehlike, hazrlayc cinsel srecin herhangi bir evresinde, gerilim pay pek gsz kald halde ilk
hazzn pek byk bir hal ald andan balayarak kendini gsterir. Bu durumda, drtsel g gever,
yle ki, cinsel sre yrmez; gidecei yol ksalr, hazrlayc ileyi, cinselliin normal amacnn yerini
alr. Deneye gre bu ksmi drtnn karlk verdii szkonusu erojen blgenin ocuk yaam boyunca
oktan ar bir ekilde haz retimine katlm olduunu kabul ettirir. Eer, daha sonra, bir balanm
yaratmaya eilim gsteren baz koullar eklenirse, ilk hazzm yeni mekanizmaya katlmasna kar
duracak olan bir zorlama grlecektir. ok sayda sapklklar byle hazrlayc eylemlerde taklp
kalmakla karakterize edilirler.
reme blgesi ocukluk srasnda erken gelimi olduu zaman, ilk hazdan ileri gelen cinsel
mekanizmann bu baa^ rszl daha iyi nlenebilir. kinci ocukluk boyunca (sekizinci yatan
erginlie dek), btn hazrlklar bu etkiye tutulmu gibi grnrler. Bu yllar sresince, reme
blgeleri aa yukar olgunluk andaki gibi hareket ederler.
Bunlar, herhangi bir erojen blgenin doyumundan ileri gelen bir haz duyulduunda, ve bu henz
ereksiz olmakla, yani cinsel sreci devam ettirmeye yarar dokunmamakla birlikte, uyarmalarn ve
hazrlayc deiikliklerin merkezi halini alrlar, ocukluk sresince, tatmin-hazznm yannda, daha az
kararl ve daha az 'iddetli olmakla birlikte, beli} bir cinsel gerilim oluur. Bylece, cinselliin
kaynaklarn tartrken, szkonusu srecin hem cinsel doyum, hem de cinsel uyarlma olarak etki
yaptn ileri srmemizin yanl olmad ortaya km bulunuyor. Bu bize.nce, ocuun cinsel
yaamyla yetikinin cinsel yaam arasndaki ayrl abarttmz kantlamt; buna gerekli dzeltmeyi
getiriyoruz. Cinselliin ocuksu gsterileri yalnz sapmay deil, ayn zamanda yetikinin cinsel
yaamnn normal oluumunu da belirlemektedir.
II. CNSEL UYARILMA SORUNU
Buraya dek, erojen blgelerin doyumu ile hazza elik eden cinsel gerilimin nereden geldiini,
niteliinin ne olabildiini aklamamtk.71
Ortaya kan ilk varsaym, herhangi bir ekilde hazzm kendisinin sonucu olarak ktn dnmeye
dayanr; reme rnlerinin karlmasna bal en son haz srasnda, yalnz daha ok gerilim
dourmamasndan deil, fakat btn gerilimin ortadan kalkmasndan dolay, bu varsaym kabul
edilemez. Bu bize cinsel hazzn ve gerilimin birbirlerine ancak dolayl bir ekilde bal olduklarn kabul
ettirir.

Cinsel rnlerin Rol Normal olarak reme rnlerinin cinsel uyarlmaya son vermesi olgusundan
ayr, baka belirtiler bizim gerilimle reme rnleri arasnda bir balant kurmamza olanak verir.
Cinsel perhiz durumlarnda, reme aygt cinsel bir birlemeyi temsil eden bir d sayklamas srasnda
bir hazza elik eden bir boaltma yapar; bu boalma olay deiik dnemlerde, ama azok dzenli
aralklarla geceleyin ortaya kar. Bu sreci (gece kirlenmesini) aklamak iin, cinsel birlemenin yerine,
bir aldatc d koyarak amacna kestirme yoldan varan cinsel gerilimin, reme rnleri haznesinde
sperma birikmesinden doduunu ileri srenler olmutur. Cinsel mekanizmann kuvvetten dmesi
konusunda yaplabilen deneyler ayn ynde belirtiler salamaktadr. Tohum hazneleri Tuvvetten
dtnde, yalnzca cinsel eylemin yaplmas olanakszlamaz, erojen blgelerin uyarlmas da eksik
kalr. Hatta uygun yollarla uyarlsalar da bu blgeler hibir haz dourmazlar. te, geerken unu
kantlyoruz ki, erojen blgelerin uyarlabilme-leri iin belli lde bir cinsel gerilim gereklidir.
Bylece yanlmyorsam, genellikle pek yaygn olan bir varsaym kabul etmek gerekecektir; buna gre,
reme rnleri, gerilimi yaratmakta ve srdrmektedir. Olay, belki bu rnlerin, haznelerinin
eperlerine bir basn yapmasndan ve bunun bilinte gerilim duygusu ortaya kacak ekilde yukar
merkezlerce alglanan bir ilksel uyarc gibi hareket etmesinden ileri gelmektedir. Erojen blgelerin
cinsel gerilimi artrd olgusu, o zanian, ancak bu erojen blgelerin nceden olumu anatomik
ilintilerle balandn, bu merkezlerde uyarlmann gerginliini artrdklarn ve sonunda yeterli bir
dereceye varan gerilimin cinsel eylemi kkrttn ya da yeterli ise reme rnleri dourmaya ittiini
kabul edersek aklanabilir.
Bu kuramda bulduumuz gszlk, szgelii Kraft - E-bing'in cinsel sre anlatmnda bulduumuz
gszlk, una dayanmaktadr. Sadece yetikindeki cinsel etkinlii dikkate almakta, aydnlatmak,
zorunda olduu u fonksiyon dzenini byk apta ihmal etmektedir: ocuktaki, kadndaki, erkek
hadmdaki olular. Bu durumda, bir cinsel rnler birikmesi szkonusu olamaz; bu ise, kuramn tam
olarak uygulanmasn gletirir. Bununla birlikte, bu durumlarn kendilerini yukardaki kurama
uydurmaya olanak veren kimi belirtilerinin var olduu kabul edilebilir. te yandan, gzden
geirdiimiz etkenlerin hepsine, oynamak gcne sahip olamad bir rol vermekten kanmak gerekir.
i Cinsel Aracn nemi Cinsel uyarlmay kantlayan ey, reme -rnlerinin oluumuna bal
olmayan, nemli bir derecede, erkek hadmlar zerinde yaplm olah deneylerdir ki bunlar, kimi
zaman uradklar ameliyata karn dokunulmam bir libido saklarlar. (Genel kural olarak ilemin
amacna eriilse bile bu aksi bir sonutur.) (Ayrca uzun zamandan beri, erkekte reme bezlerinin
retimini yok etmi olan hastalklarn libidoyu dokunulmam brakt ve kiinin ksr hale geldii
bilinmektedir.) O halde C. Riefer'in bulmu grnd gibi, sperma salglayan bezlerin yitiminin
oktan ilerlemi yata bir kimsenin psiik davran zerinde etkisiz kalabilmesi artc deildir. Erginlik
andan nce kk yata yaplan hadmlatrmann bir noktaya dek cinsel karakterlerin silinmesine
neden olduu dorudur ve bu durumda, reme bezlerinin yitmesi dnda onlarn tahribinden kan bir
gelime duraklamas olabilir.
Kimyasal Kuram Hayvanlar zerinde yaplm reme bezlerinin (yumurtalklar, husyeler) kesilip
alnma ve omurgallarda72 yeni organlar alama deneyleri en sonunda cinsel uyarlmann kayna
zerine bir k serpmitir ve reme rnleri hcrelerinin birikimine balanabilen nem daha da
azalmtr. Deneysel olarak bir erkei diiye evirmek ve tersini yapmak mmkn klnmtr ki bu,
hayvann davrannda ayn zamanda bir deiim yaratmaktadr ve bedensel cinsel karakterlere uygun
dmektedir. Bununla birlikte cinsi belirleyen bu etki zgl hcreleri (spermato-zoid ve yumurtack)
reten reme bezi blmne deil, fakat kk aralklar iindeki dokuya balanr; bu nedenle o,
adlarn saydmz yazarlarca erginlik bezi olarak tanmlanmtr. Sonraki aratrmalar sonu olarak
bize, erginlik bezi nin normal hnsa halde olduunu kabul ettirebilir; bu, stn hayvanlarn ift
cinsellikli yaamna anatomiktir temel verir.
Bundan byle, cinsel uyarlma retiminde, onun, rol oynayan tek organ olmad dnlebilir. Ne
olursa olsun, zaten, yeni biyolojik bulu, cinsellie gre tiroid maddesinin ileyii zerine daha nce
sylediimize baldr.
imdi reme bezlerinin kk aralklar iindeki doku blmnn zel bir karakterde kimyasal
maddeler rettiini ve bunun kan dolam ile tanarak merkez sinir sisteminin baz blmlerini bir
cinsel gerilim durumuna getirdiini ileri srebiliriz.
Baz ehvet uyarc toksinlerden ileri gelen bir uyarmn zgl karakterde organik bir uyarma
dnmeleri olgusunu oktan biliyoruz. imdiyse, bir varsaym biimi altnda bile olsa, merkez aygtnn
bir geriliminin ncelik -ettii, ehvet dourucu blgelerin bir uyarlmas ile cinsel kamlanmann nasl
doduu ve bu sreten sonu olarak kan salt toksik ve fizyolojik kamlanmalarn karmamalarnn
neler olduunu incelemek szkonusu olamaz. Burada byle bir anlaytan, cinsel metabolizmadan
treyen zel karakterde baz maddeler kavramn meydana karmak yeter. nk, nce keyfe bal

gibi grnen bu kuram, pek nemli bir olguya dayanmaktadr. Cinsel yaamn bozukluklarna
evrilebilen nevrozlarn bozukluklar, zehirlenme olaylar ve haz salayan baz toksiklerin (alkaloidler)
alnmasnn dourduu gereksinim hali ile en byk klinik benzerlie sahiptir.
III. LBDO KURAMI
Cinsel uyarlmann kimyasal bir temeli olduu kuram, cinsel yaamn psiik gsterilerini anlamamza ve
onlar zerinde egemen olmamza yardm etmesi iin kurduumuz anlaylara tamtamna uygundur. Bir
libido kavram zerinde durmutuk ki bu onu bize cinsel uyarlma alanndaki sreci ve deimeleri
lmemize olanak veren nicelikte deiken bir kuvvet yapmaktadr.
Libido'yu, genellikle btn psiik srelerin temelinde varsaylmas gereken enerjiden ayryoruz:
kurduumuz ayrma libidoya zg kaynaklara uymaktadr; bylece ona nicel karakterinden fazla
olarak nitel bir karakter veriyoruz. Libidonun enerjisini btn br enerjilerden ayrdmz zaman
organizmann cinsel srelerinin zel bir kimyasalhk-la beslenme ilevinden ayrldn kabul ediyoruz.
Sapklklarn ve psikonevrozlarn analizi bu cinsel uyarmn yalnzca reme blmleri denilen
blmlerden ileri gelmediini, fakat btn br organlardan geldiini bize retmektedir. Bylece,
bir libido nicelii kavram ortaya atyoruz ki bunun temsilcisine ben libidosu diyoruz; onun remesi,
artmas, dalmas ve yer deitirmelerinin bize psikoseksel olaylar aklama yollar salamas gerekir.
Gelgelelim, ben libidosu, ancak cinsel nesneyi ele geirdii zaman, yani nesne libidosu haline gelince,
analize elverili olmaktadr. te o zaman onun, nesneler zerinde younlatm, orada saptandn
ya da onlar braktn, baka nesnelere dnmek iin onlardan ayrldn ve ele geirdii durumlarn
kiinin cinsel etkinliklerine yn verdiini, sonra doyuma, yani libidonun ksm ve geici bir snmesine
gtrdn gryoruz. Aktarma nevrozlar demeye altmz olularn (isteri ve saplantl nevrozlar)
psikanalizi, bu noktada ak kanlara varmamza olanak vermektedir.
Nesne libidosu ile ilgili olarak, onun nesnelerinden koparak, zel gerilim koullar iinde askda
kaldn ve sonunda yeniden ben libidosu haline gelecek ekilde ben'in iine girdiini gryoruz. Ben
libidosuna, nesne libidosuna kart olarak, narsis libidosu da diyoruz. Psikanaliz bizi, ilememize izin
verilmemi olan bir blge zerine, narsis libidosu blgesine bir gz atmaya ve her iki libido arasnda
balantlar olduu dncesi kurmaya gtrmektedir.78 Ben libidosu ya da narsis libidosu, bize, nesne
balanmlarnn hareket ettii ve sonra ona doru geri getirildii byk hazneyi kuran gibi
grnmektedir.74 Ben'in libido balanm bize, ocuklukta gereklemi balang hali, sonradan libido
da doru yneldiinde maskelenmi, fakat aslnda saklanm olan bir ilk durum gibi
grnmektedir.76
Nevrotik ve psikotik bozukluklar akladn ileri sren bir libido kuramnn, gzlemlenen btn
olaylar ve libidonun kendisinin bize salad terimler iinden karlabilen-leri anlatabilmesi gerekir.
Ben libidosunun deiimlerinin, zellikle psikotik mizacn derin bozukluklarm aklamak szkonusu
olunca daha byk bir nem kazanaca kolayca var saylabilir. Giriimi g klan udur ki, imdiye dek,
psikanaliz bize, nesne libidosunun deiimleri zerine belli bir ekilde bilgiler veriyorsa da, buna kar,
ben iinde etki yapan baka enerjilerin ben libidosunu net bir ekilde ayrt etmede yle deildir.
Bunun iin halen bir libido kuram ancak kurgular yntemiyle izlenebiliyor. Fakat buraya dek yaplm
olan gzlemlerin bize getirdii ey, eer, C.G. Jung gibi, libido kavram genel olarak psiik
enerjininkine benzetilerek sulandrlrsa, reddedilir.
Cinsel drtlerin brlerinden ayrt edilmesi, libido kavramnn cinsel drtlerle snrlanmas gl
dayanaklarn yukarda aka bildirdiimiz cinsel ilevin zel bir kimya-sallna ilikin varsaymda
bulurlar.
IV. CNSLERN BRBRNDEN AYRILMASI
Yalnz ergenlik dneminde, erkek karakteri ile dii karakteri arasnda belirli bir ayrlma sonunda, baka
her eyden ok, yaamn ak zerine kesin bir etki yapan bir kartlk ortaya ktnn grld
bilinir. Eril ve diil eilimlerin, daha ocuk ya sresince grld dorudur. Cinsel yasaklamalarn
gelimesi (utanma, irenme, acma) kk kzlarda erken tamamlanr ve kk erkek ocuklardakinden daha az direnme ile karlanr. Ayn ekilde, kzlarda cinsel ietkmaya eilim daha byk bir rol
oynar grnr ve ksmi cinsel drtler ortaya ktklar zaman, edilgin bir biim iinde dile glmeye
yatkndr. Bununla birlikte, ero-jen blgelerin kendi kendilerini uyarma (otoerotik) etkinlii her iki cins
iin de ayndr ve bu ocuk yanda cinsel ayrln ergenlikten sonra olaca gibi grnmesini nler.
Otoerotik ve mastrbasyoncu gsteriler dikkate alnrsa, kk kzlarn cinselliinin derinden derine bir
erkek karakterine sahip olduu tezi ileri srlebilir. Bundan baka, eril ve diil anlaylarna daha kesin
kavramlar vererek, libidonun, kararl ve dzenli bir biimde eril esasl olduu, erkekte de kadnda da
grld ve nesnesinden yaplan soyutlamann erkek ya da kadn olduu sylenebilir.76

ift cinslilik kuram bilgisine sahip olduumdan beri, bu etkene kesin bir nem baladm, ve yle
sanyorum ki, erkein ve kadnn cinsel gsterileri bunlar hesaba katlmakszn yorumlanamazlar.
Erkekte ve Kadnda ehvet Uyarc letken Blgeler Yine unu da ekleyelim ki, kk kzda ehvet
uyarc iletken blge, haefede bulunan ve erkek reme blgesinin benzeri olan klitoriste yerlemitir.
Kk kzlardaki mastrbasyon zerine deneyimin btn bana rettikleri, cinsel yaamdaki rol
ancak daha sonra ortaya kacak olan i reme blmleri dnda, klitorisin nemini bana gstermitir.
Hatta kk kzn, pek az istisnalarla, ayartlmann etkisi altnda klitoris mastrbasyonundan baka
eye getirilebildi-inden kukuluyum. Kk kzlarda pek sk rastlanan kendiliinden cinsel gsteriler,
klitorisin birden gelip geen bzl-, meleri ekli altnda grlr ve bu organn sk sk sertleip dikilmesi
(ereksiyon) onlara, br cinsin cinsel gsterileri zerine, kk erkek ocuun duyduunu, kendi
duyular ile tanmlayarak bilgi vermeye yeter.
Kk kz kadn olmaya gtren geliimi anlamak ist tersek, klitoris uyarlmasnn getii eitli
evreleri izlemek gerekir. Erkek ocukta byk bir libido itmesine neden olan erginlik, kzda zellikle
klitoris cinselliine erien yeni bir ietkma dalgas ile karakterize edilir. O zaman, ietklan bir erkek
cinsellii esidir. Erginliin karakteristik ietk-mas srasnda grnen, cinsellie kar engellerin
glenmesi, erkein libidosuna uyarc bir ge salar ve onu daha youn bir etkinlie yneltir.
Libidonun artmas ile oranl olarak cinsel deer tanma artar ve o zaman, cinsel karakterini kabul
etmeyen ve yadsyan kadnn karsnda tam almasna eriir.
Klitoris, kadnn sonunda hazr olduu cinsel eylem srasnda uyarld zaman, uyarlmay bitiik reme
ksmlarna geirmekten ibaret olan roln brakmaz; bu biraz sert odunlar yakmaya yarayan kuru,
tututurma odunlarnn iine benzer. Bazen bu iini aktarma olmadan belli bir zaman nce brakr, o
srada gen kadn hazza kar duygulu hale gelmemitir. Byle bir duygusuzluk, klitoris blgesi
uyarlmasnn aktarmay reddettiinde ki bu durum ocukluk dnemi boyunca klitorisin ar etkinlik
gstermesinden ileri gelir srekli olarak kurulabilir. Kadnn duygusuzluunun ou zaman
grnte ve sadece lokal olduu bilinir. Vaji-na deliinin uyarlmalarna duygusuz olanlar, klitoristen
hatta baka bir blgeden gelenlere kar duygusuz deillerdir. Bu erojen duygusuzluk nedenlerine
psiik karakterde baka nedenler eklenir ki bunlar, birinciler gibi bir ietkma tarafndan
koullanmlardr.
Erojen duyarlk klitoristen vajina deliine aktarld zaman, kadnda ilerde cinsel yaamna balanacak
olan bir iletken blge deiimi ilemi yaplmtr; oysa erkek, ocukluundan beri ayn blgeyi
korumutur. Bu ehvet uyarc iletken blge deimesi ile, erginlik dneminde sanki kk kzdaki
cinsel erkeklik karakterini ortadan kaldrmak ister gibi grnen ietkma itmesi arasnda, kadn
nevrozlara ve zellikle isteriye hazrlayan koullar buluyoruz. Bu koullar kadnln esasna sk skya
baldrlar.
V. NESNENN KEFEDLMES
Erginlik srecinin, reme blgelerinin stnlne frsat verdii, sertleip dikilebilir duruma gelmi
erkeklik organnn itmesinin yeni amac gsterdii, yani bir oyua sokulmasnn kamlanma
douraca ayn zaman iinde, psiik gelime, cinsellie nesne bulmaya olanak verir ki, o buna
ocukluktan beri hazrlanmtr. Cinsel doyumun, besinlerin sourulmasna bal olduu dnemde,
cinsel drt nesnesini darda, annenin memesini emmede buluyordu. Bu nesne daha sonra, belki
ocuk, ona bir doyum salayan organn bal olduu kimseyi btnyle grme gcne tam sahip
olduu anda yitirilmitir. Cinsel drt o andan beri oto-erotik olur ve ancak gizlilik dnemini atktan
sonra ilk balant yeniden kurulur. ocuun, annenin gsnde btn sevgi balantlarnn prototipi
haline gelmesi nedensiz deildir. Cinsel nesneyi bulmak, aslnda, onu yeniden bulmaktan baka bir ey
deildir.77
Emzirme Dneminde Cinsel Nesne Bununla birlikte, hepsinin ilki ve en nemlisi olan bu
balantdan, cinsel etkinlikle besin sourma arasnda yaplan ayrmadan sonra da, nesne seimini
hazrlamaya ve bylece yitik mutluluu yeniden bulmaya yardm eden nemli bir kalnt yaamakta
devam eder. Btn gizlilik sresince ocuk, kendine ilk mutsuzluu iinde yardm eden
gereksinimlerini giderek baka kimseyi sevme'yi renir ve bu sevgi, emzirme dneminde anne ile
kurulmu balantlar modeli zerine ve onunla sreklilik halinde oluur. Sevgi duygularn ve kendine
bakan kimseler iin ocuun tercihlerini cinsel sevgiye benzetmek belki reddedilecektir. Fakat daha
derinletirilmi bir psikolojik aratrmann, bu benzerlii mutlak bir belirtikle ortaya karabildiine
inanyorum.
ocuun kendine bakan kimselerle balants, onun iin, erojen blgelerden hareket eden srekli bir
uyarm ve doyum kaynadr. Ve bu, bakmakla grevli kimse (genellikle anne), kendi cinsel
yaamndan treyen duygular gsterdike, onu ptke, salladka, hi kukusuz, tam bir cinsel

nesnenin yerini alan ey saydka, o kadar fazla olur.78 Eer bir anneye bu ekilde, okamalar ile
ocuunun cinsel drtsn uyard ve onun gelecekteki iddetini belirledii sylenirse, belki anne
pek aracaktr. O, hareketlerinin cinsel olmayan ve iinde cinselliin hi pay bulunmayan saf bir
sevgiyi gsterdiine, nk ocuun cinsel organlarn uyarmaktan, beden bakmlarnn istediinden
de ok kandna inanr.
Fakat cinsel drt, biliyoruz ki, yalnz reme blgesinin uyarlmasyla domaz. Sevecenlik dediimiz
duygu, bir gn reme blgesi zerine yansmaktan geri kalmaz. Zaten anne, akl yaamnn tm
iinde, her ahlaki ve psiik etkinlikte cinsel drtnn nemi zerinde daha bilgili olursa, kendisine en
kk sitem yaplmasn nleyecektir. nk tam ve esen, iyi gelimi bir cinsellie sahip olmas
gereken, yaamnda, drtsnn ona emrettiiyle yetinecek olan ocuuna sevmeyi retirken, anne,
ancak grevini yapmaktadr. Ar bir ana-baba sevgisi, erken bir ehvetlilik dourabilecei, ocuu,
martaca, bir zaman sresince aktan vazgemede ya da ll bir akla tatmin olmada gsz
klacandan, zararl bir hal alr. Ana-baba sevgisi gereksiniminde ocuun doymaz grnmesi olgusu,
sonraki bir nevrozun en iyi belirtisidir ve te yandan, onlar, bsbtn nevropat ana-babalar olurlar;
bilindii gibi, lsz bir sevgi eilimindedirler, okamalar ile ocuun nevroza eilimlerini
uyandrrlar. Bu rnek bize, nevrozlarn ocuklara aktarlmas konusunda soyaekiminden daha
dolaysz yollar olduunu gsteriyor.
ocuk Bunalts En kk yatan beri ocuklarn davran, onlarn kendilerine bakan kimselere
balanmalarnn cinsel sevgisi niteliinde olduunu pek iyi gstermektedir.
ocuklardaki bunalt, balangta, sevilen kimsenin yokluu duygusundan baka bir ey deildir. te
bunun iindir ki her yabancya korku ile yaklarlar, karanlkta bunalrlar, nk sevilen tutabilirlerse
yatr. ocuklarn korkularndan, umaclar ve stninelerin korkun yklerini sorumlu saydmz
zaman, onlarn nemlerini fazla bytmekteyiz. Yalnz, nceden eilimli olan ocuklar byle masallar
etkiler, bakalar zerinde hi etki yapmazlar. Cinsel drts erken beliren ya da ar ve ok istekli
olan bu ocuklar bunaltlara kar bir eilim gsterirler. Bu durumda ocuk bir yetikin gibi davranr:
Libidosu doyuma erimedii anda bunaltya dner. Doyuma ulatrlmam bir libido yznden
nevrozlu bir yetikin ise bunaltlar iinde bir ocuk gibi davranr. Yalnz braklr braklmaz, yani
sevgisine gvenebilecei bir kimse bulunmad anda korkmaya balar ve bunaltlarn yenmek iin en
ocuka nlemlere bavurur.7*
En Yaknlarla Cinsel Birleime Engel Eer ana-baba-larn sevgisi ocuun cinsel drtsn erkence
uyandrmay baarrsa, yani ona, erginliin fiziksel koullar gereklemeden, psiik uyarlmann reme
organlar zerine kesin bir biimde tanmas gibi bir olgunluk vernleyi nlerse, o zaman bu sevgi,
kendine den ve yetikin hale gelmi ocua cinsel nesne seiminde klavuzluk etmekten ibaret olan
grevini yerine getirebilecektir. Elbette, ocuk bir eit hafiflemi bir libidonun etkisi ile doal olarak
ocukluundan beri sevdii kimseleri semeye eilim gsterecektir.80 Fakat cinsel olgunluk
geciktirilmi olduundan, baka cinsel yasaklamalarn yamsra, en yaknlarla cinsel birlemeye kar
engeli dikmek iin gerekli zaman kazanmtr.
ocuk, kklkte sevilen, kendisiyle ayn kan tayan kimseleri ivedelikle nesne seimin dna karan
ahlak kurallarn zihnine y er letir ebilmitir. Byle bir yasaklama, ailenin, stn toplum rgtleri
kurmak iin kullanmas gejre-ken btn gleri sourmasn nlemek zorunda olan toplum
tarafndan emredilir. Toplum o zaman, yelerinden her-birinde ve zellikle yetikinde, yalnz ocukluk
sresinde var olan aile balarnn gevemesi iin her yolu kullanr.81
Fakat nesne seimi, nce imgelem iinde yaplr ve yetikinin cinsel yaam o an iin fantazmalar,
gerekleme yazgsna sahip olmayan grnmleri brakmaktan baka bir ey yapamaz.82 Bu
fantazmalar iinde btn insanlarda, ocuun bedensel gelimesi ile glenen eilimleri ve hevesleri
bulunur bu eilimler arasnda nemi ve sk oluu bakmndan en dikkati eken, ou zaman ocuun
anababasna doru cinsel ekimi dolaysyla beliren bir karakter kazanmtr; oul anaya ve kz babaya
doru gider.83
Bu fantazmalarn ald ayn zaman iinde, erginlik ana zg bir psikolojik alma yaplr ki bu, en
nemlileri, fakat en ac verenleri arasnda saylr. Bu, ocuun ana baba otoritesi altndan kmak iin
yapt aba, ilerleme iin pek nemli olan, yeni ve eski kuak arasndaki kartl tek bana douran
abadr. Normal kimsenin bu gelime evrelerini geirmesi gerekir. Baz kimseler duraklayabilirler ve
bylece ana-baba otoritesinden hibir zaman kmam olan, sevgi duygularn ana-babalarndan
koparamam ya da hi deilse bunu ancak eksik bir ekilde yapm kiiler bulunur.
Daha ok, ana babalarnn byk sevinci karsnda, erginliin ok tesinde de, ocukluk sevgisine
bsbtn bal kalan kzlar vardr. Bu gen kzlarn, evlendikleri zaman, kocalarna borlu olduklar her
eyi verecek durumda olmadklarn ortaya karmak ok ilgi ekicidir. Bunlar souk eler olurlar ve
cinsel bakmdan duygusuz kalrlar. Bundan u karlabilir: Grnte cinsel olmayan oulsu sevgi,

(amour filial) ile cinsel sevgi ayn kaynaktan beslenmektedir; yani oulsu sevgi, libidonun ocuka bir
saplanmandan baka birey deildir.
Psikoseksel evrimin derin bozukluklarna daha ok yakndan bakldka, cinsel nesne seiminde, en
yaknlarla cinsel birleme esinin nemi renilmektedir. Psikonevroz hallerinde nesneyi arayan
psikoseksel etkinlik, cinsel ie-tkma yznden bilinsizlik iinde kalmaktadr. Cinsel yaamn byk
istekleri karsnda ar bir sevgi gereksinimi ve ayn zamanda yine ar bir korku duyan gen kzlar,
kendilerini bir yandan hayatta cinsel olmayan bir ak ideali aramaya, te yandan sitemlerle
karlamakszn gsterebildikleri bir sevgi ile libidolarn maskelemeye gtren dayanlmaz bir giriime
atlm bulunurlar. Btn yaamlarnca ana-babalarna, kz ve erkek kardelerine kar ocuka sevgi
duygularn, erginliin yenilemi olduu sevgi duygularn srdrrler. Maraz semptomlar arasnda
onlarn bilin-d dncesini arayan ve onu ayn zamanda bilince getiren psikanaliz, bu tiplerin anababalarmn klar olduklarn kolayca kantlayabilir. Normal bir insan olarak balam bir kimsenin,
mutsuz bir aktan sonra patolojik karakterler gstermesi halinde de bu ayndr. Hastaln
mekanizmasnn, ocuklukta sevilen kiilerde libidoya dne dayand pek aklkla kantlanabilir.
ocuksa Nesneler Semenin Uzak Etkileri Libidosunun yasak bir saplanmn nlemi olan kimse,
bununla bile, onun etkisinden kurtulmu deildir. Bu, hi kukusuz gen bir adam ilk ciddi aklar iin
olgun yata bir kadn semeye ve gen kz, yal bir adam sevmeye gtren yansmadr.
Bu kimseler onlarda anann ya da babann hayalini yaatrlar.8* Cinsel nesne seimin, genellikle, daha
serbest bir ekilde bu modeller zerine dayanlarak yapld kabul edilir. Her eyden nce erkek,'
annesinin hayalini, ona ocukluundan beri egemen olmu olan annesinin hayalini arar. Hl
yayorsa, annenin, kendisinin yerine geecek olan bu ikinci varla kar durmas ve ona dmanlk
gstermesi olay da, yukardaki olayla iyice badar. Eer ocuklarnn
sonraki cinsel nesne semelerini belirlemek iin ana-babala-rna kar olan balantlar iyice dikkate
alnrsa, ocukta bu balantlar bozan her eyin, yetikinin cinsel yaam iin en ar sonular olaca
kolayca anlalr. Bylece klarn kskanlklarnn kukusuz ki ocukluk deneylerinde kkleri vardr,
hi deilse onlar tarafndan glendirilmilerdir. Ana-babalarn aralarndaki kavgalar, mutsuz bir
evlilik, sonu olarak ocuklarnda cinsel gelime bozukluklarna ya da nevrozlara yatknlklar dourur.
ocuun ana-babas iin sevgi duygusu, belki erginlikte yenilenerek nesnenin seilmesine kumanda
edecek olan derin izlenimler brakr. Fakat bu, dikkate alnmas gereken tek etken deildir. Olduka
uzak kayna olan baka eilimler, yetikine ocuklukta yaplm deneylerden esinlenerek birok cinsel
diziler gelitirmeye nesnenin seiminin belirlenmesinde eitli koullar gerekletirmeye olanak
salar.85
Dnkln nlenmesi Cinsel nesne seiminin apak amalarndan biri kart cinse ait bir nesne
zerine gitmekten ibarettir. Sorun bilindii gibi, ancak baz el yordamlarndan sonra zmlenebilir.
Erginlik uyandnda, erkek ou zaman ilk hareketlerinden saptr. Bu saptmalar srekli bir ktlk
getirmezler. Dessoir, ayn karakterlerin, genlerin kendi cinslerinden arkadalar iin her zaman
heyecanl ya da romanesk dostluklarnda, ne dzenlilikle bulunduunu tmyle farketmitir.
Dnkln uzamasn nleyen g, her eyden nce, kart cinslerin birbirleri zerine yaptklar cinsel
ekimdir. Burada, bu almann erevesi iinde bu olayn bir aklamasn deneyemeyiz.8" Fakat bu
etken, kendi basma dnkl nlemeye yetmez.
Bata, toplumun yasaklayc etkisini saymak gerekir. Dnkln bir su saylmad yerde bunun
birok kimsenin cinsel isteine karlk verdii grlebilir. Ayn ekilde erkekte, kendisini annesinin ya
da evresindeki kadnlarn sevgilerine brakt sradaki ocukluk anlar, kadnlar zerindeki seimini
ynetmeye kesin bir ekilde katlr; oysa ocua kar erkence yaplan cinsel korkutma, ona kar
alnm rakip durumu, kk erkek ocuu kendi cinsinden evirir. Gelgelelim, unu da ekleyelim ki, bu
iki etken, cinsel etkinlii annenin zel vasilii altnda gelien gen kzda etki yapar. Bylece, kendi
payna normal kabul edilen durumda, nesne seimi srasnda kesin bir etki yapan kendi cinsine kar
dmanca bir tutum oluturur. Erkek ocuklarn erkek cinsten kimselerce (eski alarda kleler)
eitilmesi, ecinselliin gelimesini kolaylatrm gibi grnmektedir. Bugnk soylular arasnda
dnklklerin okluu, soylu ailelerde, daha ok erkek hizmetilerin kullanlmas ve annelerin,
ocuklarnn bakmna kendilerini daha az vermeleri ol gusu dikkate alnrsa daha iyi aklanr.
Baz isteri durumlarnda, cinsel nesne seimini belirlemi ve bylece srekli bir dnklk saptam olan
koullarn, kaynaklarnn ana-babalarndan birinin erkence kaybolmas (lmesi, einden ayrlmas ya da
ocuun sevgisini yitirmesi) olgusunda bulunduklar dikkati eker, yle ki ocuun btn sevgisi, ona
kalm olan kimseye tanmtr.

DRDNC BLM
SONU
imdi btn bir tablo tasla yapmamzn zaman gelmi gibi grnyor. Cinsel drtnn nesnesiyle ve
amacyla ilintili sapmalardan hareket ettik, u soruyu ortaya attk: Sapmalar doutan m yoksa
sonradan edinilen bir eilimden mi ileri geliyorlar? Bizim yant vermemize olanak salayan eyler
psikonevroza tutulmu kalabalk bir grup oluturan ve normal kiilerinkine olduka yakn kimselerde
gzlemlenmi cinsel tutumdan karm olduumuz bilgilerdir. Bu bilgileri psikanaliz yntemi ile elde
ettik. Bylece bu kategoriden kimselerde btn sapklklarda bilin-d gler ekli altnda, btn bir
dizi semptomlar belirleyen ortak eilimler bulunduunu kantladk. Bylece nevrozun, sapkln
negatifi olduunu syleyebildik. Sapkla kar eilimin ne denli sk rastlanan bir ey olduunu
renerek kendimizi, sapkla yatknln cinsel drtnn genel, ilksel eilimi olduunu ve onun
ancak gelimesi boyunca kagelmi organik deiikliklerle ve psikolojik yasaklamalar nedeniyle
normalletiini kabul etmek zorunda grdk. O zaman ilksel eilimi ocukta bulma umudunu kurduk.
Cinsel drtnn yneltilmesini snrlayan gler arasnda, her eyden nce utanmay, irenmeyi,
acmay ve toplumun koyduu ortaklaa ahlak kurallarm saydk. Bylece cinsel yaamn her sapmas
bize, saptand andan beri, bir gelime yasaklamasnn sonucu bir ocuksuluk belirtisi gibi
grnyordu. Temel eilimdeki deiikliklerin pek byk etkisi zerinde direttik, onlarla yaamn
etkileri arasnda kartlk deil, fakat ibirlii olduunu tm kabul ettik. te yandan, temel eilimin bir
karmaklk karakterine sahip olduunu kabul ettiimizden, cinsel drt kendiliinden bize sapklk
halinde ayrlp dalan bir btn gibi grnyordu. yle ki, dnklkler ya yasaklamalarn sonucu, ya
da normal bir gelime boyunca bir ayrmann sonucu olarak kendilerini gsterebiliyorlar. Bu iki
anlay, yetikinlerin cinsel drtsn ok sayda hareketlerinin ve ocuk yaamnn itmelerinin, bir
birlik kurmakta, yalnz ve tek bir amaca doru ynelmi bir eilim kuracak biimde olutuu
varsaymnda birlemektedir.
Gene psikonevroz hallerinde sapk yatknlklarn stnln, hastaln ietkmann etkisi ile
balca ruhsal akn yan yollara evrilmesinden ileri geldiini retmekle aklyorduk. Sonra ocukluk
srasndaki cinsel yaam analiz ettik.87 ocukluun cinsel drtsnn bilinmemek istemi olmasn ve
bu yata ok sk grlen cinsel gsterilerin anormal olaylar olarak tanmlanmasn yerinde bulmadk.
Tersine, dnyaya gelen ocuk kendisiyle birlikte cinsel yaam filizleri de getirir; emzirilme srasnda
cinsel dzende bir tatmin duyar. Sonra pek iyi bilinen emme eyleminde onu aramaya alr gibi
grnd bize... ocuun bu cinsel etkinlii br ilevleri gibi gelimiyordu; ikinci yatan beinci yaa
giden ksa bir alma dneminden sonra bir gizlilik dnemine giriyordu.
Bu a sresince, cinsel uyarlma retimi kesilmez; srer ve bir enerji yedei salar ki bu byk
blmyle cinsel olmayan baka amalara doru dnmtr, yani toplumsal duygularn olumasna
katlr, te yandan sonradan ie yarayacak engeller yaratr. Kendini kabul ettiren sonu udur: Cinsel
drty baz dorultularda tutmakla grevli kuvvetler ocukluk sresince, ounlukla, bir sapklk
karakterine sahip olan cinsel hareketlerin zararna geliir, ayn zamanda eitimin destei ile oluurlar.
Bylece, ocuun cinsel uyarlmas eitli kaynaklardan trer gibi grnmektedir: Her eyden nce
erojen blgeler uygun bir biimde uyarldklar anda bir doyum doururlar. Btn olaslklara gre,
derinin btn blgelerine, her duyu organna ve belki de herhangi bir organa erojen blge ilevi
yaptrabilir, fakat, uyarlabilirlii daha balangta baz dzenlemelerle salanan ayrcalkl blgeler
vardr. te yandan cinsel uyarlma sanki birtakm i srelerin yan rnleri gibi doar, yeter ki bunlar,
daha ok kuvvetli heyecanlar szkonusu olduunda, hatta bunlar zc nitelikte bile olsalar yeter bir
younluk derecesine erisin. Btn bu kaynaklardan gelen uyarlmalar henz birlememekte, fakat
herbiri, ancak zel bir haz-zm kazancn temsil eden ayr bir amac izlemektedir. Bu bizi ocukluktaki
cinsel drtnn henz merkezlememi olduunu, nce nesnesiz, yani otoerotik olduunu dnmeye
gtrr.
Daha ocuklukta reme aracnda yer etmi olan erojen blge, btn br erojen blgeler gibi ya
uygun uyarmlara doyum salayarak tepki gsterir ya da henz pek anlalmayan bir mekanizmayla
reme blgesi zerine zel bir ekilde yansyacak olan cinsel bir uyarmn ayn zamanda dourduu
baka kaynaklardan ileri gelen bir doyumla tepki gsterir. reme blgesinin etkinlii ile cinselliin
baka kaynaklarnn etkinlii arasnda kurulacak balantlar gibi, cinsel uyarlma ile cinsel doyum

arasndaki balantlarn kandrc bir aklamasn vermenin bizim iin mmkn olmadn zlerek
aa vurmak zorunda kaldk.
Nevroz bozukluklarm incelerken, ocuun cinsel yaamnda, daha balangtan beri, cinsel drt
birleenleri arasnda bir organizasyon balangc bulunduunu grdk. Pek erken yerleen bir ilk
evrede, ar erotizmi stndr. kinci bir reme ncesi organizasyonun olumas sadizm'in ve ans
erotizminin egemenlii ile karakterize edilir. Ancak nc evredeki-ocukta, fallus evresinin
stnl kazandnda geliir - cinsel yaam asl reme blgelerinin getirdii ykleminle belirlenir.
Sonra byk srprizimiz olarak, bu ilk ocuk cinselliinin (iki yatan be yaa) bir nesnenin seimine
gtrdn kantladk. Bu en deiik psiik etkinliklere elik etmektedir, yle ki bu evre, drtsel
birleenlerin ibirliinin eksikliine ve cinsel amacn belirsizliine karn, kesin cinsel organizasyonun
nemli bir ncs olarak kabul edilebilir.
Cinsel gelimenin arka arkaya iki itme ile tamamland olgusu, baka deyile, gizlilik dnemi ile
kesintiye uramas bize zel bir dikkate deer gibi grnmtr. Gerekten, insann daha yksek bir
uygarla doru gelimesine olanak veren koullar burdadr. Burada nevrozlara yatknlklarn bir
aklamasn da buluyoruz. nsann gelimesindeki bu zelliin kaynaklarn bulmak iin tarih ncesine
kmak gerekir.
ocuklukta normal kabul edilmesi gereken ve sonraki gelimeye engel olmayan cinsel etkinliin
derecesinin ne olduunu syleyemeyiz. ocuk cinsellii gsterilerinin zellikle mastrbasyoncu bir
karakter sunduunu ortaya kardk. Sonra, deney zerine dayanarak, ayartmann d etkilerinin
gizlilik dneminde erken kesintiler dourabildiim, hatta onu ortadan kaldrabildiini, o zaman
ocuun cinsel drtsnn ok ekilli sapk olarak kendini gsterdiini kantlamtk. En sonunda, bu
ekilde remi olan her erken cinsel etkinliin ocuun eitimini daha g kldn grdk.
ocuk cinsellii zerine bilgilerimizin kocaman boluklar sunmasna karn, erginliin getirdii
deiiklikleri analiz etmeye giritik.' Bu deiikliklerin ounda unlar zelikle nemli kabul ettik:
Kaynaklar ne olursa olsun, btn cinsel uyarmlarn reme blgelerinin stnlne ball; sonra,
nesnenin bulunmasna yarayan sre.
Bu iki olay daha ocuklukta bulunur. Cinsel uyarmlarn bamll, ilkel hazz buraya kadar
birbirinden bamsz olan cinsel eylemler, yeni cinsel eylemi reme rnlerinin dar atlmas
hazrlayc hale gelebilecek ekilde kullanan bir mekanizma ile yaplr. Bu yeni eylemde haz en yksek
noktasna eriir ve uyarlma son bulur. Analizimizde, karlkl erkek ve kadn olarak cinsel varln
birbirinden ayrlmasn dikkate almtk ve kadn meydana getirmek iin yeni bir ietkmanm gerekli
olduunu, bu ietkmayla kadnn ocuksu erkekliinin bir ksmnn kaybolduunu, onun yerine baka
bir ynetici reme blgesi hazrlandn bulmutuk. Sonunda, cinsel nesne seiminin ocuklukta
yaplan ve erginlikte tekrar ele alnan taslaklarla, yani ocuun ana-babas-na ve evresindeki
kimselere duyduu sevgilerle belirtildiini kantlamtk. te yandan, seimin, zamanla en yaknlarla
cinsel birlemeye kar kurulan engeller dolaysyla bu kimselerden yz evirdiini ve onlara benzeyen
bakalar zerine gittiini gsterdik. Bitirmek iin unu da ekleyelim ki erginliin geici dnemi
sresince, fizik ve psiik gelime sreleri, nce birbirinden bamsz olarak yaplr, psiik karakterde
reme ksmlarnn yenilemesi, zerinde yansyan youn bir sevgi hareketinin parlayna kadar byle
gider, sonunda normal ak yaamnn karakteristik birlii kurulur.
Gelimede Bozukluklara Neden Olabilen Etkenler Bu uzun gelimenin her basama bir saplanm
noktas olabilir; bu kark birleimin her eklenimi birok rneklerin bize gsterdii gibi cinsel
drtnn bir ayrmasna yer verebilir. Bi ze, gelimeyi bozmak gcnde olan eitli i ve d etkenleri
saymak ve mekanizmann hangi blm zerine etki yaptklarn sylemek kalyor. Gene de una dikkat
edelim ki. by le bir sralamada etkenlerin hepsi ayn nemde deildir ve onlar tam deerleri ile
deerlendirmek gtr.
Bnye ve Kaltm Burada, bata, kesin bir nem tayabilen, fakat karakterleri sonraki gsterilerden
hareket edilerek ancak kavranabilen ve kesin bir belirlilie varamam olduumuz cinsel yapi'nn,
doutan gelen aynmlar'n gstermek gerekir. Bu ayrmlarn u ya da bu uyarm kaynann bir
stnl zerine dayandna inanyoruz ve herhalde bunlarn, daha sonraki cinsel etkinlik iinde
grnmeleri gerektiini sanyoruz, hatta bu etkinlik normal snrlar iine alnm bulunsalar bile.. Bu
elbette gereklilikle ve baka etkenler araya girmeksizin anormal bir cinsel yaam yaratan ilksel
yatknlkta deimeler tasarmlanabilir demek deildir. Bu deimeler soysuzlama ad altnda
tanmlanacak ve bunlarda kaltsal bir bozulmann semptomlar grlebilecektir. Bu konuda ilgin bir
gzlemimi anlatacam.
Ar isteriler ve saplantl nevrozlar v.b. iin tedavi etmi olduum hastalarn yarsnda babann
tutulmu olduu ve evlenmeden nce tedavi ettirdii bir firengi saptadm, babann mzmin hastalkl
ya da genel ktrm olduunu, anamnezle, firengi bulunduunu tesbit ettim. zellikle u olay

zerinde duruyorum. Nevrozlu ocuklarda hibir firengi yaras izi yoktu, yle ki cinsel karakterde
anormallik, fi-rengili bir kaltmn son bir nedeni olarak kabul edilmeliydi. Ve firengili ana - babadan
gelmenin nevropatik bir bnyenin zorunlu ve dzenli etiyolojik koulu olduunu sylememekle
birlikte gzlemlediim bu uygunluun rastlant eseri olmadna ve nemlerini bunlara balamak
gerektiine inanyorum.
Pozitif sapklklarla ilintili olan kaltmsal koullar pek az bilinmektedir, nk bizim aratrma
yollarmzdan kamaktadrlar. Bununla birlikte, nevrozlarla sapklk olaylar arasnda benzerlik
olduunu varsaydracak nedenler vardr. Gerekten, hayli k olarak ayn ailed, iki cins arasnda u
ekilde blnm olan sapklk ve psikonevroz olaylarna rastlanr: Erkekler, en az birisi, pozitif bir
sapkla tutulmutur, oysa kadnlar, kendi cinslerine zgl ietkma eilimi yznden, negatif bir
sapklk, isteri gsterirler. Bu, o iki eit marazi bozukluklar arasnda ortaya karm olduumuz temel
balantlara baka bir kanttr.
Sonraki Hazrlanma Bununla birlikte yalnz cinsel bnyenin eitli unsurlarnn ilemesinin cinselliin
alaca ekli belirleyeceini sanmak yanlg olur. Cinsellik, d etkilerce koullanm kalr ve sonraki
eitli kaynaklardan ileri gelen cinsel akntnn urad kadere gre yeni olanaklar ortaya kar. Kesin
eyi oluturan ey, sonraki hazrlanmadr. Ayn bnye olas bnyeye blnebilir:
1) Eer btn yatknlklar aralarnda balarn korurlarsa (ki bunu anormal olarak tanmlamtk) ve
olgunlukla kuvvetlenirlerse, kabilen tek sonu sapk bir cinsel yaamdr. Byle bnye bozukluklarnn
analizi henz pek ileri gtr lememitir, ama gene de bu tek varsaymla kolayca aklanabilen olaylar
tanyoruz. Gene, baz yazarlar btn bir dizi saplanm sapklnn gerekli olarak cinsel drtnn
doutan bir zayfln varsaydrr. Bu ekil altnda, tez bana tutunabilir gibi grnmyor. Fakat
bnye zayfl terimi cinsel drtnn bnye etkenlerinden birine, daha sonra, o zamana dek ayrk
kalm olan cinsel gsteriler, bir dnyaya ocuk getirme amacnda ibirlii yaptrma grevi dmesi
gereken reme blgesine uyguland an verimlidir. nk, bu durumda erginlik srasnda yaplmas
gereken tme katlma baarlamaz; bu, sapklk ekli altnda ndeer kazanacak olan baka cinsel
unsurlarn en kuvvetlileri olacaktr.88
etkma 2) Eer gelime boyunca ar kabul edeceimiz baz unsurlar, asla unutmayacamz, bir
yitme deerinde olmayan bir ietkma'ya urarlarsa, bsbtn deiik bir sonuca varlr. Uyarlmalar
nceki,gibi remi, fakat psiik bir yasaklama ile amalarndan dnmler ve marazi semptomlar ekli
altnda dar vuracaklar ana dek baka yollara ynelmilerdir.
Bundan normal, ok zaman klm ve tamamlayc olarak psikonevrozlar olan normal bir yaam
kabilir. Bunlar tamam tamamna, nevrozlular zerinde yaptmz psi-kanalitik gzlemlerle,
yakndan grp tandmz durumlardr. Cinsel yaam sapklarnki gibi balamtr, ocukluun btn
bir blm sapk bir cinsel etkinlikle dolmutur ki bu bazen erginlik tesine bile yaylmtr. Sonra i
nedenler yznden genellikle erginlikten nce, fakat bazen ondan sonra da ietkmalar yznden bir
deiiklik olur ve o zamandan beri eski eilimler silinmeksizin nevroz, sapkln yerini alr. Bu bize u
ataszn anmsatr: Genken gnahkr, yallnda sofu. Fakat, bu durumda genlik pek ksa
srmtr! Kiinin yaamnda nevrozun sapkln yerini almas, sapklk ve nevroz hallerinin ayn aile
iinde dalmas btn bu nevrozun sapkln negatifini oluturduu olgusuna balanmaldr.
Yceltme 3) Anormal bir bnye halinde, yceltme sreci ile nc bir k yolu olabilir. Cinselliin
eitli kaynaklarndan akp gelen ar uyarlmalar baka alanlara sapma ve oralarda kullanlma
bulurlar. yle ki balangta tehlikeli yatknlklar psiik etkinliklerde ve yetkinliklerde deer verilir bir
artma retirler. Sanat retiminin kaynaklarndan biri budur ve sanat olarak o denli verimli kiinin
karakterinin analizi, yaratma ile sapklk ve nevroz arasnda, ' yceltmenin tam ya da eksik olmu
olmasna gre deiik balantlar gsterecektir. Tepkisel olular tarafndan bask grm olduumuz
gibi koullar uygun olursa btn yaam boyunca srmek iin daha gizlilik dneminden beri kendini
duyurmaya balar bir tr yceltme gibi kabul edilmelidir gibi grnyor. Karakter dediimiz,
byk blmyle cinsel uyarlmalarn gerecinden kurulmutur ve ocukluktan beri saptanm
drtlerden, yceltme ile edinilmi temellerden ve kullanlamaz olarak tannm sapk hareketleri
bastrmakla grevli baka tepkilerden oluur.89
Bylece ocuun cinsel yatknlnn, tepkisel olularla, erdemlerimizin ounu yaratt sylenebilir.80
Dtan Gelen Deneyler Cinsel itmeler, ietkmalar ve yceltmeler (son ikisinin i mekanizmalarn hi
bilmiyoruz) gibi saym olduumuz sreler karsnda btn br etkiler ikinci derecede bir
nemdedirler. etkmalar ve yceltmeler kiinin bnye yatknlklarnn bir blm, hatta onun
gsterileri olarak kabul edilirse, cinsel yaamn alm olduu kesin biim her eyden nce doutan
gelen bir bnyenin sonucudur denilebilir. Fakat ancak u gsterilebilir ki, eitli etkenlerin ibirlii
tmyle kabul edilerek, hi deilse, ya ocukluk srasnda, ya ileri bir yata raslant deneylerden ileri
gelen bir takm etkilere yer vermek gerekir. Bnye etkenleri ile dtan gelen etkenlerin orantl

nemlerini deerlendirmek kolay deildir. Kuramsal bakmdan, daima birincilere fazla deer vermeye
gidilecektir, oysa terap-tik pratiinde ikincilerin nemi daha byk olacaktr. Ne olursa olsun, her iki
dizi etken arasnda atma deil, ibirlii olduunu unutmamak gerekir. Bnye etkeninin
deerlendirilmek iin yaanm deneylere gereksinimi vardr. Dtan gelen etken ancak bir bnye
zerine dayal olarak hareket edebilir. Birok durumda, bir tamamlayc dizi tasarlanabilir ki; bunda
etkenlerden birinin eksilen iddeti brnn artan iddeti ile dengelenebilir; ama bu dizinin iki
ucunda kart hallerin varln yadsmak iin ancak bahane olarak kullanlabilir.
Dtan gelen etkenler alannda ilk ocukluun deneylerine psikanaliz stn'bir yer verir. Etiyolojik dizi,
biri yatknlklar sergisi ve teki kesin dizi olmak zere ikiye blnr. Bu dizilerden birincisinde
bnyenin ve ocuklukta gereklemi deneylerin balak bir ilemesi olur; ayn ekilde, ikinci dizide
nyatknlklarn ileyii ile sonraki travmatizmci deneylerinki birleirler. Cinsel gelimeye uygun
olmayan btn koullarn bir geriye-dn, yani gelimeden nceki evreye bir dn dourma etkisi
vardr.
Cinsel gelime zerine etki yapan etkenlerin saylmasna dnelim.
Erken Olu nemli etkenler arasnda, nevrozlarn eti-yolojisinde deimez biimde bulunan tek
bana marazi srecin yeter nedeni olmamasna karn (baka her etkenden fazla deil) kendi kendine
cinsel erken lu'u sayalm; o ocuk gizlilii dneminin bir kesintisi, bir ksaltlmas ya da ortadan
kaldrlmas ile kendini gsterir ve gerekli olarak sapklk karakterinde cinsel gsteriler treterek
bozukluklara frsat verir; bu, bir yandan cinsel yasaklamalarn zayfa gelimesi, te yandan reme
sisteminin henz ilkel halde oluundandr. Bu sapkla yatknlklar ylece kalabilir, ya da nceden bir
ietkma ile nevrozlara yatknlk hazrlarlar.
Btn hallerde, cinsel erken olu sonu olarak, daha ileri yata stn psiik dayatmalarla cinsel drtye
istenilen egemenlii vermeyi daha g klar: Cinsel drtnn psiik gsterilerine bal karakteri daha
da artracaktr. Erken cinsel olu, ok zaman erken zek oluu ile birlikte grlr ve pek sekin kiilerin
ocukluklarnda rastlanr. Bu halde, ayrk olduu zamanki derecede patojen grnmez.
Zaman Etkeni Erken olula ayn deerde olan zaman etkeni pek zel bir dikkat ister. Filojenez
dzeni saplanabil-mitir. Burada eitli drtler faaliyete geerler ve yeni bir drtnn etkisi altnda
yada karakterize bir ie tkma yznden kaybolmadan nce, gsterilerinin sresini belirlerler. Bununla
birlikte bu drtlerin sresinde olduu kadar, birbirini kovalamasnda da son sonu bakmndan kesin
bir nem tayabilen deiiklikler varm gibi grnr. Kart akmndan er-ge bir akmn ortaya
kmas nemsiz bir olay deildir; nk bir ietkmann etkisi yok edilemez. Eer cinsel drtnn
unsurlarnn ortaya k sras deiirse, bundan dolay sonu deiir. te yandan birinci plana
gelebilen drtlerin kaybolular artc bir hzllkta olabilir. Gelecein ak ecinsellerin
heteroseksel ilikileri gibi... Patlaylarn iddetli karakteri ne olursa olsun, ocuun eilimleri, onlarn
srekli bir ekilde yetikinin karakterine egemen olmas korkusunu dorulamazlar. Kart eilimlere
yer brakmak iin, onlarn silinmeleri pekala beklenebilir. (Despotlar uzun zaman egemen kalamazlar).
Gelime srecinde zaman karklklarn douran nedenler bizden bsbtn kamaktadrlar. Ancak
uzaktan yle byle bir grup biyolojik ve belki tarihsel sorunlar grebiliyoruz, ama onlara saldrmak
iin henz yeterince yaklaamyoruz.
Diretme Btn cinsel erken olularn nemi bizce kayna bilinmeyen ve ancak bsbtn geici bir
ekilde kestirdiimiz bir psiik etken ile artar. Cinsel yaamn izlenimleri diretme ya da saplamm
yetenei'ne sahiptir; bu, klinik tablosunda hesaba katlmas gereken, gelecein nev-rozlularnda ya da
sapklarda bulunan karakterlerdir. Gerekten, ayn erken cinsel olular, baka zneler zerinde, onlar
aratrc bir yinelemeye zorlamak ve onlarn drtlerine mr boyunca bir dorultu vermek iin
yeterince etki yapmazlar. Belki bu diretmenin karakterini bize aklayan nedenlerden biri psikolojik bir
olguda bulunur ki onlar olmakszn nevrozlarn dou nedenleri deerlendirilemezdi. Bu olgu, eski
anlarn yeni anlara oranla bir stnlk tamasdr. Bu psikolojik olgu, elbette zek gelimesine
baldr ve kiinin daha kltrl olduu lde bir nem kazanr. Vahilerden sz ederken onlarn
ann mutsuz ocuklar91 olduklar sylenmitir. Uygarlkla cinselliin zgr gelimesi arasnda kart
bir balant, etkileri uzun zaman sonra yaammzn alaca ekilde izlenebilecek bir balant
bulunduundan aa uygarlklarda ocuun cinsel yaamnn gelimesi az ilgi sunduu halde, ilerlemi
uygarlklarda bunun nasl gelitiini renmek byk nem tamaktadr.
Saplantn Saydmz psiik etkenlerin yaptklar elverili etki, ocuk cinsellii zaman sresince
dtan gelen kkrtmalarla glenir. Bunlar (ilk planda baka ocuklar ya da yetikinler tarafndan
ayartma) yukarda saylm olan psiik elerin yardm ile saptanabilen ve bundan patolojik dahi
olabilen cinsel durumlar yaratrlar. Nevrozlu ya da sapk yetikinlerde gze arpabilen cinsel
saptmalarn byk bir blm ocuklukta uranlan szde cinsel olmayan etkilerden ileri gelir.

Nedenler arasnda bnyeyi, erken oluu, diretmenin bir artmasn ve son olarak d etkiler tarafndan
cinsel drtnn raslant olarak uyarlmasn saymak gerekir.
Kitabmz bitirirken, zlerek unu itiraf etmek zorundayz: Cinsel yaamn bozukluklar zerindeki
aratrmalarmz, temeli oluturan biyolojik sre karsnda bilgilerimizin yetersizliini
gstermektedirler. Demek ki ayrk grlerimizle, cinselliin normal ve patolojik karakterlerin
yeterince aklama yeteneinde bir kuram kuramyoruz.
BTT

BENC BLM NOTLAR

BRNC BLM
1. 5. Nachansohna baknz. Theorie de la Libido de Freud comparee la theorie de l'Eros dans
Platon. Internationale Zeitschrift fr Psychoanalyse, III, 1915.
2. Bu kitabn birinci blmndeki belirtmeler Kraft -Ebing, Moll, Moebius, Havelock Ellis, V.
Schrenck - Not-zing, Loewenfeld, Eulenburg, I. Bloch, M. Hirschfeld'in pek tannm yazlar ve bu
sonuncu tarafndan, kendisinin kard Jahrbuch fr sexuelle Zwischenstufen de yaymlanm olan
makaleleri zerine dayanmaktadr. Konumuzun bibliyografyas, saydmz bu yazlarda
bulunacaktr, ite bunun iin daha ayrntl bir bibliyografya vermeyi yararsz bulduk.
Dnklerin psikanalitik gzlemi ile alnm sonular M. Saldger'in raporuna ve benim kendi yaptm
deneye dayanmaktadr.
3. Tek terim: Haz (Almancas: Lust) ne yazk ki duyuyu belirttii gibi gereksinimin doyumunu da
belirtmektedir.
4. Saydmz glkler ve dnklkle normaller arasnda oran kurmak iin yaptmz eitli giriimler
konusunda B. Hirschfeld'in Jahrbuch fr sexuelle Zwischenstufeu (1904) deki yazsna baknz.
5. Dnkle kar bu direnme telkinle ya psikanalizle tedavide elverili koullar salayabilir.
6. Birok yazar pek hakl olarak dnklerin, dnkln grnd anla ilintili otobiyografik
belirtmelerine gvenilemeyeceini sylemilerdir, nk dnklerin hetero-seksel tutumlarndan
yana konuacak olan olaylar belleklerinden dar karm (bastrm) olmalar her zaman olasdr.
Psikanaliz bu" kukunun, hi deilse dzene koyabildii haller iin kurulmu olduunu kantlam ve
ocuk amnezisinden ileri gelen boluklar doldurarak onlarn anmsanmasn kesin bir ekilde
deitirmitir.
7. Bir soysuzlamann tans konulduu zaman ne gibi nlemler almak gerektiini ve pratikte ne kadar
az nemi olduunu gstermek iin Moebius'ten u paray aktaracaz: (Ueber Entartung.
Grenzfragen der Nerven und Seelenle-bens, 3.1900): Soysuzlama denilmesi uygun grlm olan,
ancak burada baz prltlarla aydnlatm olduumuz geni olaylar alan zerine toplu bir gz atlrsa,
bir soysuzlama tansna pek az deer vermek gerektii grlecektir.
8. nl adamlardan kimilerinin dnk ve belki de tam dnk olduu ranizm savunucularmca
aklanmtr.
9. Dnklk anlaynda patolojik grle antropolopik gr arasnda ayrlk vardr. Bu ayrl
kurmu olan I. Bloch'tur (Beitraege zur Aitilogie der Psychopathia sexua-lis, 1902 1903). Eski an
uygar uluslar arasnda dnkln tm nemini gstermi olan da odur.
10. Bedensel erdiilik iin u son ayrntl anlatmlara baknz: Taruffi, Hermaphodisme et
Impuissance, ve Neu-gerbauer'in Jahrbuch fr sexuelle Zwischenstufen'nin birok ciltlerindeki
yazlar.
11. J. Halban. Die Entstehung der Geschlechtscharaktere Archive fr Gynaekologie. Cilt LXX, 1903.
Burada ad geen bibliyografyaya da baknz.
12. Dnkl aklamak iin ift cinslilik halini ele alm olan ilk yazar (Jahrbuch fur sexuelle
Zwischenstufen'in altnc cildindeki bir nota gre) E. Gley'dir. Bunu 1884 Ocann Revue
Philosophique'inde km olan les Aberration de I'instinct sexuel adl yazsnda ortaya koymutur.
Zaten dnkl ift cinselilik ile aklamak isteyen yazarlarn, ift cinsliliin yalnz dnklerde
deil, normal hale gelmi olanlarda da oynad rol zerinde diretmeleri ve dnkl gelimedeki
bir bozukluun sonucu olarak kabul etmelerini grmek ilgi ekicidir. Bu ekilde Chevalier (Inversion
sexuelle, 1893) ve Kraft-Ebing (Zur Erklaerung des Kontraeren Sexualempfindung Jahrbucher fr
Psychiatrie und Neurolo-gie, cilt XIII) bir sr gzlemin br merkezin (yerini alan cinsin merkezi) hi
deilse ierik halinde var olmay srdrdn kantladn anlatmaktadrlar. Dr. Arduin (Die
Frauenfrage und die sexuellen Zwischenstufen, Jahrbuch fr sexuelle Zwischentufen, cilt II, 1900)
unu ileri sryor: Her insanda, heterosekseller szkonusu olduunda, kiinin cinsinin tersine gelimi
olan erkeklik ve diilik eleri bulunur... (Hirschfeld'e de baknz: Die objektive Diagnose der
Homosexualitaet, Jahrbuch fr sexuelle Zwischenstufen, cilt I, 1899, sayfa 8 ve devam.). G. Herman
(Genesis, das Gesetz der Zeugung, cilt IX, Libido und Mania, 1903) yle demektedir: Her kadnn
iinde erkeklik filizleri ve karakteri ve tersine olarak, her erkekte kadnlk filizleri ve karakteri vardr.
1906'da W. Fliess (Der Ablauf des Lebens) herkese uygulanabilecek biimde ift cinslilik fikrinin
sahipliini zerine almtr. Uzman olmayanlar arasnda beer ift cinslilik kavramnn, bu fikir temeli

zerine hayli dncesiz bir yapt yazm olan, gen yata lm filozof O. Weininger tarafndan
kurulduu kabul edilmektedir. (Gesc-hlecht und Charakter, 1903).
13. Eer psikanaliz buraya kadar dnkln kaynaklarm aydnlatamamsa, hi deilse domasnn
psiik mekanizmasn ortaya karabilmi ve sorunu yeni grnleri altnda sunabilmitir.
Gzlemlenmi btn olaylarda daha sonra dnk olacaklarn, ocukluklarnn ilk yllarnda, cinsel
drtnn youn bir ekilde kadn zerine taklp kald, (ok zaman anne zerine) ksa sreli bir
evreden getii, ve bu aamay getikten sonra kadna benzedikleri ve kendi cinsel nesneleri haline
geldikleri, yani narsisizmden hareket ederek kendilerine benzeyen genler aradklar, annelerinin
kendilerini sevdii gibi onlar sevmek istediklerini ortaya karabildik. Yine szde dnklerin kadnn
sevimliliine kar hi de duygusuz olmadklarn, fakat br cins tarafndan dourulan uyarlmay
erkek bir nesne zerine aktardklarn sk sk grdk. Bylece yaamlar boyunca, dnklklerinin
balangcndaki mekanizmay yinelemekten baka bir ey yapmyorlard. Onlar erkee doru iten
zorlama, kadnlardan srekli bir kala koullanmt.
Psikanaliz ecinsellerin baka kiilerden kendilerini ayrabilecek karakterlere sahip bir grup
oluturduklarn kabul kesinlikle reddeder. Tmyle cinsel olan uyarmlardan baka uyarmlar da
inceleyerek, btn kiilerin, ne olursa olsunlar, ayn cinsten bir nesne seme gcnde olduklarn ve
hepsinin bu seimi bilin-dnda yapm olduklarn ortaya karabilmi tir. Hatta u da sylenebilir ki,
ayn cinsten kimselere balanan erotik duygular normal psiik yaamda baka -cinse balanan
duygular kadar nemli bir rol oynamaktadr ve marazi hallerin nedenlerinin bulunmasnda deerleri
daha da byktr. Psikanaliz iin, nesnenin cinsine bal olmayarak uluslarn ocukluunda olduu
kadar insann ocukluunda da bulunduu gibi eril ve diil nesnelere eit balanma olan nesne seimi,
ilkel halde grnr ve ancak kh bir ynde, kh br ynde urad kstlanmalarla bu hal, normal
cinsellik ya da dnklk halinde geliir.
Bundan dolay, psikanaliz iin, erkein kadna kar mnhasr ilgisi doal yolda giden ve kimyasal
dzende bir tr ekim haline getirilen bir ey deildir, fakat aydnlanmas gereken bir sorundur. Ancak
erginlikten sonra cinsel tutum kesin bir ekil alr ve o zaman araya giren kesinlik ksmen kiinin
bnyesinden, ksmen de, tamam henz bizden kaan dtan gelen nedenlerden treyen bir dizi
etkenin sonucudur. Elbette bu etkenlerin, sonucu bu ya da u ynde belirleyen yle bir nem
kazanmas olasdr. Fakat genel olarak, belirleyici etkenlerin eitlerinin cinsel tutumlarn
deiikliklerinde yansdn kabul etmek gerekir. Dnklkte daima arkaik yatknlk elerinin ve ilkel
psiik mekanizmalarn stnl grlr. Narsistik nesne seimi ve ans blgesinde saklanm erotik
nem dnklk tiplerinin en temel karakterleri gibi grnmektedirler. Gelgelelim, ar dnklk
hallerini brlerinden ayrmak iin bu tr bnye zelliklerine dayanmakta hibir yarar yoktur. nk,
arlarda gzlemlenen karakterler daha az bir derece ile gei hallerinde hatta bsbtn normal
kimselerde de bulunabilir.
Dnk tipleri niteliklerince deiir, fakat analiz bize onlar koullayan ayrmlarn ancak nicelikle
deiebildiim kantlamaktadr. Nesne seimini belirleyen rasgele etkiler arasnda pek' zel bir ekilde
ocuun hakknn elinden alnmasn (yani, erken bir cinsel korkutma) bulduk ve dikkatimiz anababann varlnn nemli bir rol oynad olgusu tarafndan ekildi. Gerekten, ocuklukta enerjik bir
babann yokluu ou zaman dnkl kolaylatrmaktadr. Son olarak, cinsel nesne ile znedeki
cinsel erdiilik karakterlerinin varl arasnda hibir balant kurmamak gerekir, nk her iki olay
arasnda kararl bir ilinti yoktur.
Zor Nosologie der maennlichen Homosexulitaet (Homo-erotik) (nt. Zeitschrift fiir Psychoanalyse, II,
1914) adl denemesinde Ferenczi dnklk sorunu konusunda bir seri nemli grler kurmutur.
Ferenczi, ecinsellik teriminin ok ar derecede kullanlmasna kar dikilmekte hakldr, (kendisi
onun yerine daha uygun olan homoerotizm terimini koyuyor); nk organik bakmdan olduu
kadar psiik bakmdan da pek deiik bir deeri, fakat hepsinin ortaklaa dnklk, karakteri olan bir
seri durumlar bu ecinsel terimi iine alnmaktadr. Ferenzci hi deilse iki tip ayrlmasn istiyor:
Kendini kadn duyan ve yle davranan nesnel homoerotik ve te yandan, btn erkek karakterleri
sunan diil nesneyi eril nesne ile deitirmekten baka bir ey yapmayan znel homoerotik.
Birincisinde, Magnus Hirschfeld'in anlad ynde hakiki bir aracins gryor; bize pek mutlu
grnmeyen bir terim kullanarak, ikincisini saplantl nevroza tutulmu bir hasta kabul ediyor. Yalnz
nesnel homoerotik tipinin dnkle eilimlere diren gsterdiini ve psiik bir tedaviye tepki
gsterme ansna biraz sahip olduunu ekliyor. Fakat bu iki tipin gerekten var olduunu tmyle
kabul ederek ok sayda kimsede belli bir znel homoerotizm derecesinin bir nesnel homoerotizm
payna katlm olarak bulunduunu ekleme olana vardr.
Bu son zamanlarda biyolojik almalar (ilk planda Eu-gen Steinach'inkiler) ve homoerotizmin organik
koullar zerine olduu gibi genellikle cinsel ikinci derecede karakterler zerine k tutmaktadr.

br cinsin bezlerinin alanmasnn izledii bir hadmlatrma sayesinde, deney yoluyla memelilerin
eitli trlerinde erkekleri diiye ve diileri erkee evirme baarlmtr. Bu ekilde yaplan deitirme
bedenin cinsel karakterlerinde psikoseksel tutumda (nesnel ya da znel erotizm) az ya da ok tam
olarak kendini gstermektedir. Bu cinsel deimeyi belirleyen etken reme hcrelerini oluturan bezin
deil, fakat organn aradokusunu oluturan (erginlik bezi) olur.
Bir halde, husye veremine tutulmu bir erkekte cinsel bir deime yapma baarlmtr. Adam o zamana
dek edilgin ecinsel olarak, kadn olarak davranmt ve onda ilerlemi ikinci derecede kadn
karakterleri bulunuyordu, (memelerde, kalalarda v.b.'de fazla ya birikmesi). Kriptik bir husye
alandktan sonra, erkek gibi davranm ve libidosunu normal bir ekilde kadna doru yneltmeye
balamtr. Ayn zamanda bedenindeki kadn karakterleri yok olmulardr. A. Lipschtz. Die
Pbertaetsdrse und ihre Wirkungen, Bern, 1919).
Bununla birlikte bu ilgi ekici deneylerden dnklk retisine yeni bir temel beklemek hakszlk olur
ve genellikle ecinselliin bir iyilemesine varmak iin yeni bir yol gsterebildiine inanmak henz
erken saylr.
Fless deneylerinin stn hayvanlarda ift cinslilie genel bir yatknlk kuran retiyi bozmadm
sylemekte hakldr. Bu tr deneyleri izleyerek ift cinslilik varsaymnn bir dorulanmasna varlaca
bize daha ok akla yakn gibi grnyor.
14. Bizim erotik yaammzla eski alarnki arasnda en karakteristik ayrlk undan ibarettir: Eski
alarda vurgu, drt zerine konulmaktayd, oysa biz nesne zerine koyuyoruz. Eski alar sresince,
drt ykseltiliyordu ve bu drt nesneyi, nesne ne kadar az deerde olursa olsun byltyordu;
oysa, yeni alarda cinsel etkinliin kendisini k-msyoruz, ve ancak nesnesinde bulduumuz
nitelikler dolaysyla onu balyoruz.
15. Burada ipnotize edilenin, ipnotize eden karsnda inanlmaz boyun eiini anmsatmaktan
kendimi alamyorum, bu bana ipnozun niteliinin ipnotize edenin kiideki libidonun bilin-d
saplanmndan ibaret olduunu sandrmaktadr (cinsel drtnn mazoist etkeni sayesinde).
S. Ferenczi telkine kolay kaplabilme ile ana-baba kompIeksi arasnda balantlar kurabildiini
sanmtr. (Jahr-hch fiir psychoanalytische und psychopathologische For-schumgen, I, 1909).
16. Bununla birlikte cinsel fazla deer vermenin nesne seimi srasnda deimez ekilde ortaya
kmadna dikkat edilmelidir; ve daha sonra bedenin br blmlerinin cinsel rolnn daha
dorudan doruya baka bir aklanmasn reneceiz. Cinsel ilginin reme organlarndan baka
blmler zerine yaylmasn aklamak iin Hocke ve I. Bloch'un ileri srd uyarlma itah
kavram, yazarlarnn verdii kadar nem tar gibi grnmyor bana. Libidonun girdii eitli yollar
aralarnda birleik kaplarnkine benzetilebi-len balantlar sunmaktadrlar ve yan akntlar da hesaba
katmak gerekir.
17. Kadnn karakterize durumlarda erkei bir fazla cinsel deer vermenin nesnesi yapmad
grlebilir; fakat bu fazla deer vermenin kendi ocuu zerirte tanmamas pek enderdir.
18. Bu zayflk bnyenin bir nyatknlna karlk verir. Psikanaliz zamansz bir cinsel korkutmada,
kiiyi normal cinsel amatan uzaklatran ve ona, amacn yerini alacak eyler aratan dtan gelen bir
neden bulmutur.
19. Psikanaliz incelemeyi daha derine gtrerek Binet'-nin sylediini eletirme olana vermitir. Bu
alanda yaplm btn gzlemler, ilk defa rastland zaman fetiin, birlikte bulunan koullar bu olayn
nasl olduunu bize anlata-madan, oktan cinsel ilgiyi ekmeyi bildiini ortaya karmtr. te yandan,
btn erken olan cinsel izlenimler, sz-konusu kimsenin beinci ya da altnc yandan yukar
kmamaktadr ve psikanaliz, yeni marazi saplanmlarn o kadar ge gerekleebileceinden
kukulanmaya izin vermitir. Olgularn gzlemi bize gsteriyor ki, bir fetiin ortaya k ile ilgili ilk
annn arkasnda, bir an - ekran gibi ya da ancak bir kalnt, sanki bir tortu olarak feti tarafndan
temsil edilen alm ve unutulmu bir cinsel gelime evresi bulunmaktadr. Fetiin kendisinin seilmesi
gibi ocukluun ilk yllarna rastlayan bu fetiizme doru evrim, ocuun bnyesinde belirlenmitir.
20. Bu dnceler dzeninde, ayakkab ya da terlik kadnn cinsel organlarnn sembol olurlar.
21. Psikanaliz, feti seiminde ietklm dk kokular sevgisi tarafndan oynanan rol kantlayarak
fetiizm kura-mndaki bir boluu doldurmay baarmtr. Ayaklar ve salar kuvvetli bir koku karrlar.
Ho olmayan bir hale gelmi koku alma duyularndan vazgeilince bunlar feti deerine ykselirler.
Ayak fetiizminde her zaman kirli ve kt kokan ayaklar cinsel nesne olurlar. Ayaa balanan fetiist
tercih, bylece ocuk cinsellii kuramlarnda da bir aklama bulabilir (daha ileri baknz). Ayak penisin
yerini alr, nk bunun kadnda bulunmay ocuk tarafndan glkle kabul edilir.
Baz ayak fetiizmi hallerinde, balangta reme organlarn arayan, yolda yasaklar ve ietkmalarla
durdurulmu olan grme drts'nn ayak ya da pabu zerinde kald, bundan dolay onlarn feti

haline geldii ortaya karlabilmitir. O zaman kadnn reme organ, ocuun kurduu dnceye
uygun olarak erkek organ ekli alyordu.
22. Gzellik kavramnn kkn cinsel uyarlma alannda aramak gerektii ve bu szcn, aslnda
cinsel bakmdan uyarc olan bir eyi anlatmak* iin kuHnld fikri bana tartlmaz gibi geliyor.
Grnmeleri en kuvvetli cinsel uyarlmay belirleyen reme organlarnn kendilerinin hibir zaman
gzel olarak kabul edilmemeleri olgusu bununla ilintilidir.
23. Psikanaliz, baka biroklarnda olduu gibi bu sapklkta bir sr beklenmedik motif ve anlam
bulur. rnein tehircilik byk lde hadmlatrlma kompleksine baldr. Bunda erkek reme
organnn tmlnn yenilenen bir fikri ve erkek ocuk tarafndan, kadnn cinsel aracnda bu
organn eksik oluu fikriyle duyulan ocuka memnunluk bulunur.
24. Sonradan, psiik aracn dokusu ve burada ileyen byk drt tiplerini iine alan baz
varsaymlara dayanarak mazoizm zerindeki grm hayli deitirdim. Bir ilk ehvet uyandrc
mazoizmin varln tanmakla balamtm. Bundan daha sonra u iki br ekil geliiyordu: Diil
mazoizm ve maral mazoizm. Yaamda kullanlmam olan sadizmin, z varlna geri dnmesi, ilk
mazoizme gelip eklenen ikinci derecede bir mozaizmin balangcdr. (Bak. Le probleme
economique da masochisme balkl yazm, 1924).
25. Cinsel gelimenin reme ncesi evresi zerine daha sonra yaplm gzleme baknz, bunda bu
grn dorulanmas bulunacaktr.
26. Son olarak sayd aratrmalar, tutkusal kayna nedeniyle sadizm mazoizm kart iftine
mstesna bir yer vermeye ve bylece onu baka sapklklar serisinden ayrmaya gtrmektedir.
27. Burada kant olarak Havelock Ellis'in kitabndan karlm u paray vermek bana yeter
(Psychologie sexuel-le, 1903): Bildiimiz btn sadizm ve mazoizm olaylar, Kraft - Ebing'in
anlattklar bile, ayn bireyde olayn iki kategorisini bize buldurmaktadr (oktan Colin, Scott ve Fere'nin kantlad gibi).
28. Daha ilerde eit deerlilik konusunda sylecekleri-mize baknz.
29. te yandan, irenme, utanma ve ahlak gibi cinsel gelimenin nne set eken gleri de
insanln ruh yapsnn oluumunda cinsel drtnn kendini sk sk kabul ettirdii d yasaklamalarn
tarihsel ynts (keltisi) olarak kabul etmek gerekir. Bu yasaklamalarn yansmas, eitim ve baka
d etkenler onu kkrtt zaman kiinin gelimesi zerinde kendi kendine duyulur.
30. Sapklklarn douunun incelenmesi konusunda bir n yorum da bulunmak isterdim: Normal
cinsel gelimenin bir balangcnn saplananlarndan nce gelebilmi olduunu kabul etmekte (bunu
fetiizm olgusunda kantlayabildik) insan hakldr. Psikanaliz buraya kadar, sapkln Oidipos
kompleksinin doru bir gelimenin tortusu olduunu baz hallerle gsterebilmitir; bu
kompleksin ietklmasndan sonra bnyeye gre cinsel drtde en nemli olan unsur deeri
kazanacaktr.
31. imdi sylemi olduumu rtmek iin deil, yalnzca tamamlamak iin unu ileri sryorum:
Nevroz semptomlar bir yandan libido drtlerinin istekleri zerine te yandan onlara bir tepki ile
kar koyan ben'in itirazlar zerine kurulmutur.
32. Etude sur Fhysterie, 1895. lk kez katartik yntemi uygulam olduu hastadan szederken J.
Breuer cinsellik olaanst bir ilkellik hali iinde kald diyor.
33. Sapklarn (uygun koullarda dzelmi davranlar haline dnebilen) aka bilinli fantazmalar,
paranoiyak-larn (dmanca bir duygu ile bakalar zerine atlm olan) hayali korkular,
isteriklerin bilin-d fantazmalar ki psikanaliz tarafndan, semptomlar araclyla ortaya
karlrlar btn bu olular en ufak inceliklerine dek birbirlerine uyarlar.
34. ou zaman psikonevroz apak bir dnklkle birlemi bulunur. Bu halde, heteroseksel akm,
bsbtn bask altna alnmtr. Berlin'li W. Fliess'e hak vermek iin, psikonevroz halinde dnkle
kar her zaman ve zorunlu bir eilim bulunduu olgusuna, benim de zel hallerde ortaya
karabilmi olduum olgu zerine dikkatimin ekilmi olmasim onun bildirilerinden birine borlu olduumu itiraf ediyorum. Bu zamana dek tam deer;
verilmemi olan bu bulu btn ecinsellik kuramlar zerine belirleyici bir etki yapmaya yeterlidir.
35. Drtler kuram, psikanaliz retisinin en nemli fakat en eksik blmdr. Sonraki
almalarmda (Haz lkesinin tesinde, 1920; Ben ve u, 1923) drtler kuramna yeni gelimeler
getirdim.
36. Nevrozlarn zel bir snfnn incelenmesi tarafndan bana esinlenmi olan bu varsaym burada
dorulamak kolay deildir. Fakat, te yandan cinsel drtlere gereken deeri vermeden onlar zerine
kesin bir ey sylemek bana olas deil gibi grnyor.
37. Burada Moll'un yaps anmsanacaktr; buna gre cinsel drt contrectation (dokunma) ve
detumescence ikinliin inmesi) drtlerine ayrlr.

KNC BLM
38. ocuun kiisel gemiine den pay deerlendirmeden nce, kaltsal gemiine verilmesi
gereken pay tam olarak belirlemek zaten olanakszdr.
39. Bu sav bana daha sonra yle cretli grnd ki bunu, konuyu ileyen yazlarda, yeni aratrmalarla
dorulamaya kendimi- merdim.- Bu aratrmalar benim grme uygun ageldi.
ocukta cinselliin psiik ve bedensel gsterilerinin incelenmesi henz balamtr. Bir yazar, S. Bell, (A
preliminary Study of the Emotions of Love Betwen the Sexer = Cinsler Arasndaki Ak Cokusu
zerine Bir lk nceleme)
(American Journal of Psychologie, XXII, 1902) yle diyor: I know of no scientist, who has given a
careful analysis of emotion as it seen in adoles cent. (Coku olayn erginde grld biimde ele
alp dikkatle zmleyen bir bilim adam tanmyorum). Erginlik ncesi dneminin somatik cinsel
gsterileri, balantlarndaki soysuzlama gsterileri ile ya da kendileri soysuzlama gsterileri olarak
dikkatimi ekti. ocuun ak yaam zerine bir konu, bu an psikanalizi zerine okuduum btn
yazlarda eksiktir. Szgelii, Preyer'in, Baldwin'm pek tannm almalar: (Mental development in the
child and race = ocuktaki kafa gelimesi ve Irk, 1894); Perez'in (L'Enfant de trois ans a sept ans =
yandan yedi yana dek ocuk, 1894); Strmpell'in, Die paedegogishe Pathalogie = Pedagojik pataloji,
1899; K. Gross'un Seelenleben des Kindes = ocuklarn ruhsal yaam, 1904) Th. Heller'in Grundriss der
Heilpaedagogik, 1904; James Sulpy'nin Studies of Chilhood = ocukluk zerine ncelemeler, 1895); v.b.
Sorunun bugnk durumunu dikkate almak iin Die Kinderfehler dergisi gzden geirilebilir (1896'dan
beri). Bununla birlikte ocuun yaamndaki akn varlm kantlamaktan baka yaplacak i yoktur.
Perez bunu savunur; K. Gross (Die Spiele der Menschen 1899) bilinen bir ey olarak, kimi ocuklarn
erkence cinsel cokulara yanaabilir olduklar ve kart cinsin karsnda bir dokunma gereksinimi
duyduklar olgusunu anmsatr.
S. Bell, yandaki bir ocukta cinsel ak belirtilerinin grldn saptamt. Ayn ekilde Havelock
Ellis'e de baklmal (Psikologie sexuelle = Cinsel Psikoloji, Appendice II).
Yukarda ocuk cinsellii zerine verilen yarg, Stanley Hall'n nemli almasnn yaynlanmasndan
sonra ancak tutunabilmitir: (Adolescence, Its Psychologie and its relati ons to physiology, sociology,
antroyology, sex crime, religion and education = Ergin, onun psikolojisi ve fizyoloji, antropoloji, seks
crm, din ve eitimle ilikileri New York, 1908).
A. Moll'n yeni kitab (Das Sexuelleben des Kindes = ocuklarn cinsel sevgisi, Berlin, 1909), aksine
benim yargm rtmyor. Buna karlk Bleuler'in Sexuelle Abnormi-taeten der Kinder = ocuklarn
Cinsel Anormallikleri adl kitaba baknz.
Bayan Doktor H. v. Hugh - Hellmuth'un bir kitab Aus dem Seeleben des Kindes = ocuun Ruhsal
Yaam zerine, 1913; bugne dek zerinde durulmam olan cinsel etkene tam deerini vermitir.
40. ocukluun en uzak anlaryla ilintili sorunlardan birini Les Souvenir - Ecrans balkl ve 1899 da
yaymlanm bir yazmda zmlemeye altm. (Bak. Psychopathalogie de la Vie quotidienne =
Gnlk Yaamn Psikopatalojisi, blm IV.)
41. leyii birleik olan bu iki sreten ancak biri dikkate alnrsa ietkmann mekanizmas
anlalamaz. Gize ehramnn tepesine karlan turiste benzetmek akla gelebilir; turist bir yandan
itilmekte, te yandan ekilmektedir.
42. Gelecein nevrozlularnn ocukluk yllar, normal kalm olanlarmkinden, yaanm izlenimlerin
nitelii ile deil fakat bu izlenimlerin younluu ve kesinlii ile ayrt edildiinden bu gzlemler
malzemesi kullanlabilir.
43. ocuk cinsellii zerindeki bu kuramn anatomik alandaki koutu Bayer tarafndan yaplm
zgn gzlemde bulunur (Deutscbes Archiv fr Klinische Medizin, LXXX. 1904), bu geri giden sre
rahim d yaamnn balangcndan birka hafta sonra olmaktadr.
reme bezlerinin doku aras blmn cinsel belirleme organ gibi kabul eden yazarlar, kendi
ynlerinden, anatomik aratrmalarda ocuun cinsel yaamndan ve onun gizlilik dneminden sz
etmeye gitmilerdir.
Lipschtz'n daha yukarda ad gemi olan (not l'e baknz) erginlik bezleri zerindeki kitabndan
unu alyorum: Erginlik anda tamamlanan cinsel belirtilerin gelimesinin, bu anda hz artmtr,
fakat bize gre, daha dlt yaam srasnda balam olan bir srecin sonunu gsterdiini syleyerek
geree daha ok yaklalr. Bu zamana dein pek basite, erginlik denilen olu, insann ikinci on yl
ortalarna doru ortaya kan ikinci bir nemli evre olsa gerek. Doumdan, bu ikinci nemli evrenin
bana dein giden ocukluk, erginliin ara evresi olarak belirlenir.
Frenczi'nin bir eletirisinde (Internationale Zeitschrift fr Psychoanalyse, VI, 1920) anatomik
kantlamalarla psiik gzlem arasnda grlen uygunluk cinsel organlarn gelimesinin ilk en yksek

nokta'snm embriyon dnemi banda yer almas, ocuun cinsel yaamnn ilk almasnn nc ile
drdnc ya arasnda grnmesi olgusu ile rtlmtr. Anatomik rgtlenme an ile psiik gelime
an elbette btn btne rastlamyor olmaldr. Bu ynde aratrmalar, insann reme bezleri zerinde
yaplmtr. te yandan, hayvanlarda psikolojik anlamda bir gizlilik dnemi grlemeyeceinden,
yazarlarn cinsel gelimede iki en yksek nokta bulunduunu ortaya karmak iin zerine dayandklar
anatomik gerekletirmelerin hayvanlar dizisinin baka stn trleri iin de yaplabilmi olup
olmadn renmek pek nemli olur.
44. Cinsel gizlilik dnemi deyimini W. Fliess'ten alyorum.
45. Burada sz geen olguda, cinsel drtlerin yceltilmesi, tepkisel kurulularla yalr. Bununla
birlikte genel olarak yceltme ile tepkisel kuruluu ayr iki sre gibi kabule izin verilir. Yceltmeler
daha basit mekanizmalarla da retilebilirler.
46. Jahrbuch fr Kinderheilkunde'de, XIV, 1879.
47. Zaten burada, yetikinin yaam sresince dorulanacak bir olgunun belirtisi vardr; yle ki, cinsel
doyum uykusuzlua kar en iyi devadr. Sinirli uykusuzluklarn ou cinsel bir duyumsuzluktan ileri
gelir. Biraz dncesiz st-ninelerin kendilerine braklm ocuklar, onlarn reme organlarn
okayarak uyuttuklar bilinir.
48. Doktor Galant, 1912'de Neurologie ZentraJblatt 20'de Das Lustcherli = Emzik bal altnda, bu
cinsel etkinlik eklini brakmam olan ve emziin verdii doyumu cinsel doyumun, zellikle sevgilinin
pmesinin verdii doyumun kesin bir edeeri olarak tanmlayan bir gen kzn itiraf yaynlanmtr :
Btn pmeler emziin verdii zevki vermiyorlar. Hayr, hayr, onlar bundan ok uzak. Bir ey
emilirken btn bedeni dolaan rahatlama duygusu anlatlamaz. nsan sanki dnyada deildir ve
ylesine memnundur ki, artk hibir istei kalmaz. Bu olaanst bir duygudur. Huzurdan baka bir
ey, hibir eyin bozamayaca huzurdan baka bir ey istenmez. Bu, szle anlatlamayacak kadar
gzeldir. Hibir ar, hibir ac duyulmaz, insan sanki baka bir dnyaya gtrlm gibidir.
49. Ellis, dorusu, otoerotik terimin biraz deiike, dardan kkrtlmayan, fakat ierden belirlenen
bir uyarlma anlamnda tanmlyor. Psikalaniz iin temel olan onun kayna deil, nesne ile ilintisidir.
50. Pek geni dncelerden ve baka gzlemler kullanlmasndan sonra bedenin btn blmlerine
ve i organlara ehvet uyarclk karakteri verilmitir. Dayanak olarak ileride narsisizm zerine
sylediklerimize baknz.
51. Biyolojik aklamalarda, zel hallerde yanlla kar hibir gvence olmamasna karn hibir
sonulayc anlaya boyun ememeyi kolayca nleyemeyiz.
52. Onanizm zerine, kark olduu kadar da bol olan" edebiyata baknz; szgelii, Rohleder'in Die
Masturbation, 1899, ve Wiener Psycholoanalytischen Verenigung'un ikinci cildi Die Onania,
Wiesbaden, 1912.
53. Benim u yazma baknz: Karakter ve ans erotizmi, 1908. una da baknz: Transformations de
la Pulsion et en particulier dans L'erotisme anal = Drtnn ve zellikle ans erotizmindeki
deiimleri 1917.
54. Ans blgesinin erotizmine verilmesi gereken nemi bize anlatmaya katlm olan bir yazda, (Anal
und Sexual, Imago IV, 1916), Lou Andreas Salome, ans etkinliinin ve onun rnlerinin salad fazla
hazla ilgilenen ocua kar yaplan ilk yasaklamann, onun btn sonraki gelimesini belirlediini
kantlamtr. Bundan dolay ocuk, drtlerinin gsterilerine dman bir dnya ile evrilmi
olduunu duyar, Kk kiiliiyle bu yabanclar arasnda ayrm yapmay renir ve ilk kez kendi haz
alma yeteneklerini ie tkar. O zamandan beri, ans btn yasak edilenlerin, yaamndan
uzaklatraca btn eylerin sembol haline gelir. Daha sonra ans blgesiyle reme blgesi
arasnda istenen kesin ayrlk onlar karakterize eden anatomik yaknlk ve grevce benzerlikle elime
halindedir. reme organ murdar kalr; kadnda bir ek yaplardan baka bir ey olmaz gibi grnr.
55. leri bir yata onanizm pratiinde zel teknikler kullanlmas, ocukluu srasnda bu pratik iin
kendisine yaplm yasa kaldrma denemesinden baka bir ey deildir.
56. Nevrozlularn sululuk duygusuna daima erginlik srasnda ou zaman yaplm olan bir onanizm
etkinliinin baland nedenleri, yine son olarak Bleuler'in kantlad gibi, daha da derinletirme
ihtiyacndayz. Bu balant kabaca yle anlatlabilir: Onanizm yalnz bana hemen hemen ocuun
btn cinsel etkinliini temsil eder ve btn bu etkinlie balanm sululuk duygusuna konu olur.
57. Havelock Ellis Cinsel Psikoloji balkl incelemesinin ek blmnde, grnrde normal hale
gelmi znelerin ocukluk boyunca ilk cinsel hareketlerle iinde doduklar koullar zerine
otobiyografik bir tanklklar dizisini anmsatyor. Bu tanklklar, doaldr ki, ocuk amnezisi cinsel
yaamn bu tarih ncesi zerine rastlayan ve nevrozlu hale gelmi bir kimsede ancak psikanalizle
dolabilen bir boluk sunarlar. Bununla birlikte, bu tanklklar bir bakmdan dorudurlar ve benim
yazm ynndeki etiyolojik varsaymlarm deitirmemi belirleyenler bunlar olmulardr.

58. Ben 1905'te, yetikinler zerine uygulanan psikana-litik aratrmalarn sonular ile bu kanlara
varmtm. ocuun dorudan doruya gzlemi ancak o zaman serbeste uygulanabilmiti ve tek tek
belirtiler, ilgi ekici gerekletirmeler vermiti. O zamandan beri zel nevroz hallerini analiz ederek
ocuun psikocinselliine daha dorudan doruya girebilmeyi baardk. (Johrbuch fr psychoanasche
und psy-chopathalogische Forschmgen I, 1909; ve devam) Dorudan doruya gzlemini, psikanalizin
eritii sonular dorulamaktan baka bir ey yapmam olduunu grmekle mutluyum; bu, aratrma
ynteminin hakl olduunu dorulayan bir kanttr.
Be yandaki kk bir ocuun fobisinin (kk Hans'-n) analizi, bize psikanalizin szn etmedii
ok eyler retmitir: Cinsel sembolizm, yani cinsel eylerin, cinsel olmayan nesneler ve balantlarda
temsil edilmesi, ocuun ilk konuma denemelerine dek varr. Ayrca, aydnlk kaygsndan
otoerotizmin iki evresi ile nesne sevgisi arasnda kronolojik bir sralanma kurarak nceki aklamada
yanlm olduumu anlamak zorunda kaldm.
Gerekten yukarda anlatlan analizler ve Bell'in raporlar, ile be ya arasndaki ocuklarn oktan
net bir ekilde nesne karakterinde bir cinsel seim yapma yeteneinde
olduklarn ve bu seimin onlarda gl cokular uyandrabildiini bize retmektedirler.
59. Ayn ekilde, kadnda da bir hadmlatrlma kompleksinden sz etmek olasdr. Her iki cinsten
ocuklar yle kuram tasarlar ki, buna gre, kadnn balangta bir penisi olduu, sonra kesilme ile
bunu yitirdii inanc kurulur. Erkek ocuklarda, sonunda, kadnlarn hi penis sahibi olmad kansna
varldnda, ok zaman br cins iin srekli bir kmseme duygusu belirir.
60. ocuun bu son yllar zerine cinsel kuramlarn says pek oktur. Ben burada ancak birka rnek
verdim.
61. Yetikin nevrozlulardaki bu evrenin kalanlar iin Abraham'n yaptna baknz. (Untersuchungen
ber die frtt-heste praegenitale Entwitsklungsstufe der Libido. Internationale Zeitschrift fr
Psychoanalyse, IV. 1916) Daha sonraki bir almada (Versuch einer Entwicklungschichte der Libido,
1924). Abraham bu az aamasn da pekala arkasndan gelen sadik-anal aama gibi her biri nesne
karsnda ayr bir davranla karakterize edilen iki blme ayrmtr.
62. Abraham son olarak ad geen yazda ansn, embriyonun ilkel azndan (blastopore-tomurcuk
gzenei) ileri geldiine dikkati ekmitir. Bu psikoseksel evrimin prototipi olarak grnen bir
olgudur.
63. 1923'te ocuun gelimesine iki reme ncesi rgtlenmesinden sonra yerleen nc bir evre
sokarak bu grleri deitirdim. reme evresi denilmeye toptan hak kazanan:: bu iewrede; cinsel bir
nesne ve cinsel evrimlerin bu nesne zerine bir geri evrilmesi bulunur. Fakat onunla cinsel olgunluk
andaki kesin rgtlenme arasnda temelden bir ayrlk grlr: Bu evre tek bir reme organ tanr, o
da erkek organdr. te bunun iin, ona fallus rgtlenmesi aamas ad verdim. (L'Organisation
genitale infantile = ocuk reme rgtlenmesi, inter Zeitshr f. Psa. x, 1923). Abraham'a gre biyolojik
prototip embriyondaki cinsel aracn iki cinsinin ayrlmam karakterinde bulunur.
64. Baz kimseler sallandklar zaman anmsarlar: Hava, reme organlarna dokunduka cinsel bir haz
duyarlar.
65. Baz yrme bozukluklarnn ve agorafobi olaylarnn analizi, hareket etme hazzmn cinsel
niteliinden phe ettirir. Modern eitimin, genlii cinsel etkinlikten evirmek iin sporlardan
yararland bilinir; bunun, zglce cinsel olan zevkin yerine hareketin zevkini koyduunu ve cinsel
etkinlii otoerotik unsurlarndan birine geri gtrdn sylemek daha doru olur.
66. Erojen mazoizm denilen ey budur.
67. Yukardaki aklamadan reddedilmez ekilde karlmas gereken sonu, her bireye bir az, ans,
idrar yolu v.b. erotizmi balamak ve bu erotizm ekillerine uyan psiik gerekletirmelerin bir
anormallik ya da bir nevroz sonucu karlmamas gerektiidir. Normali anormalden ayran farklar
ancak cinsel drty meydana getiren eitli unsurlarn orantl younluunda ve gelimeleri
boyunca oynamaya ardklar rolde bulunabilir.
NC BLM
68. Burada verdiimiz ematik aklay, her eyden nce ayrlklar ortaya kartma amacn
gtmektedir. Daha yukarda, ocuk cinselliini nesne seme ile ve fallus evresinin gelimesi ile kesin
cinsel oluuma ne lde yaklatn gsterdik.
69. Mozaizmin Ekonomik Soruna adl yazmdaki bu sorunu zmlemek iin yaptm giriimlere
baknz.
70. 1905 ylnda yaynladm, u bal tayan denemelere baknz. (Nkte ve Bilinsizlikle likileri).
Zek oyunlar ile vaktinden nce haz zerine gidilir ve bu ne alnan haz, sras gelince kendisi de daha
youn bir haz yolu aar; nk baz i yasaklamalar uzaklatrr.

71. Lust (Almanca haz) teriminin, bir yandan ksm bir doyum gibi davranan ve te yandan cinsel
gerilimi srdrmeye katlan cinsel uyarlmalarn oynad ift rol anlattn ortaya karmak nemsiz
deildir. Lust teriminin iki anlam vardr. Cinsel gerilimi belirttii kadar duyulan doyum hissi
arzusunu belirtir. leh habe Lust u demektir:
Bir ey isterdim, bir ey arzuluyorum.
72. Lipschtz'n daha nce sz geen yaptna baknz. Sayfa: 15.
73. Bu snrlama aktarma nevrozlarndan baka nevrozlar psikanalizce daha yanalabilir olal beri
ayn deere sahip deildir.
74. nceki nota baknz.
75. Bak. Poor introduire narcissisme - Narsisizmi ieri sokmak iin.
76. Herkese kabul edilen gr bakmndan hibir kark anlam sunmayan erkek ve dii
kavramlarnn, bilimsel adan bakldnda pek karmak olduunu dnmek gerekir. Bu iki terim,
deiik anlamda kullanlr. Erkek ve dii, etkinlik ya da edilginlikin karlklar olabilirler; ya
da biyolojik ve son olarak sosyolojik anlamda alnabilirler. Psikanaliz bu anlamlardan temel olarak
birincisini dikkate alr. te bylece, az nce libidoyu erkek olarak karakterize ettik. Gerekten, drt
daima, amac edilgin olduu zaman bile etkindir. Biyolojik anlamda alman erkek ve dii terimlere,
ak ve kesin tanmlamalar daha uygun gelir. O zaman erkek ve dii bir kiinin ya sperma
bezlerinin ya da yumurtalk bezlerinin, bunlardan kan eitli grevleriyle varln belirtir.
Etkin ge ve onun ikinci derecede gsterileri, szgelii artm bir kas gelimesi, bir saldrma
davran, daha iddetli bir libido, her zaman biyolojik anlamda erkeklik kavram iine girer; ama
onun zorunlu bir zellii deildir. Belli bir saydaki trde, saydmz karakterlerin diilerde olduunu
gryoruz. Erkek ve dii terimlerine verdiimiz sosyolojik anlama gelince, bu her gn, her iki cins
zerinde yaptmz gzlemlere dayanmaktadr. Bunlar, cinslerden birinin bir kimsedeki karakterinin
biyolojik bakmdan da sosyolojik bakmdan da brnn karakterlerini skp atmadn
kantlamaktadr. Her insan, gerekten, biyolojik bakmdan kendi cinsine zg karakterlerle br cinse
zg karakterlerin bir karmn, ayn ekilde, etkin ve edilgin elerin bir karmn sunar ki, psiik
dzendeki bu eler biyolojik karakterlere ya baldr ya bal deildir.
77. Psikanaliz bize, cinsel nesne seiminin iki ayr yolla yapldn retiyor. Daha yukarda
grdmz gibi kaynaklar ile ilk ocuklua kan baz modeller zerine dayanabilir ya da kiinin
kendi benini arad ve onu baka bir kiide bulduu narsisizm'e bal karakterler sunar.
Bu son yol, patolojik hallerde tam zel bir karakter alr; . fakat bu, burada izdiimiz ereve iine
girmez.
78. Yorumlamalarmn rahatsz edebilecei kimselere, Havelock Ellis'ten, Psychologe sexuelle
Cinsel Psikoloji parasn okumalarn tlerim. O, bunda anne ile ocuk arasndaki balanty,
benimkine ok yaklaan bir yorumlama ile ilemektedir.
79. ocuk bunaltsnn kayna zerindeki bilgilerimi yandaki bir olana borluyum. ocuk bir gn
ksz bir odada bulunuyordu, yle bardm duydum: Teyze, bana bir ey syle, korkuyorum,
nk ok karanlk! Teyzesi ona u karl verdi: Bu neye yarar, beni gremeyeceksin ki! ocuk
Zarar yok, diye karlk verdi, birisi konuurken aydnlk oluyor. Demek ki, ocuk karanlktan
korkmuyordu, sevilen bir kimsenin yokluundan bunalmt ve bu kimse varln ona duyurduu anda
sakinleme umudu verebiliyordu. Psikanalizin en nemli noktalarndan biri, nevrotik bunaltnn
libidodan doduunu, sirkenin araptan dnmesi gibi onun bir rn olduunu gsterebilmi
olmasndan ibarettir. Daha geni bilgiler iin, soruna kesin bir zm vermi olduumu ileri
srmemekle birlikte, benim kitabma bakabilirsiniz: Psikanalize Girie.
80. Daha yukarda, ocuun cinsel seimleri zerine ve sevgi akmlar zerine sylediklerimize
baknz.
81. En yaknlarla cinsel birleme yasa, insanlka edinilmi bir ey olarak kabul edilir ve baka birok
tabular gibi tremize katlarak ou kimselerde irsiyet yolu ile saptanr. (Baknz: Freud, Totem ve
Tabu, 1913). Bununla birlikte, psikanaliz bize ka kiinin gelimesinin dnemlerinde kendilerini en
yaknlarla cinsel birlemeye iten giriimleri yenmek iin ne kadar savamak zorunda kaldn ve yine
de ister hayalde, ister gerekten olsun sk sk bu duruma dtn gstermitir.
82. k noktas olarak, ocuun sonunda vazgetii cinsel aratrmalara sahip olan erginlik ann
fantazmala-r, gizlilik dnemi bitiminden nce var olabilirler; toptan ya da ksmen bilindnda
kalabilirler. te bunun iin, onlarn grnme tarihlerini saptamak ou zaman olanakszdr.
Bu hayaller, ietklm libidonun kimi unsurlarnn grnd biimler olan, sanki hazrlayc aamalar
oluturan eitli semptomlarn douu bakmndan byk bir nem tamaktadrlar. Bu hayaller, d
biimi altmda bilinli hale gelen gece fantazmalarnn prototipleridirler. Dler ou zaman, uyanklk

halinde uradklar uyarmlarn etkisi altnda ve henz soutulmam olan bu tr fantazmalarn

(gnn kalntlar) yenilenmesinden baka eyler deillerdir.
Bu erginlik ann cinsel fantazmalar arasnda cinsel deneyleri ne olursa olsun hemen hemen her
kiide ortaya kmalar olgusu karakterize edilenler vardr. Bu dnceler dzeninden olarak ocua
ana-babasnn cinsel birlemesini grd, sevilen bir kimsenin kendisini erkence ayartt,
hadmlatrlmakla tehdit edilmi olduu ve annesinin gsnde bir sre kalrken orada her trl
deimelerden ya da son olarak ana - babasna oranla eski durumu ve bugnk durumu arasndaki
ayrlktan balayarak yetikinin btn bu efsane kurduu aile roman denilen eyi geirdii hayalleri
syleyelim. O, Rank, (Der Mythus von der Geburt des Hel-den, 1909) balkl bir yazda bu tr
fantazmalarla mitoloji arasndaki balantlar gstermektedir.
Oidipos kompleksinin btn nevrozlarn temel kompleksi olduunu ve bu hastalklarn en temel
blmlerini oluturduunu sylemek yerindedir. lerde yetikinin cinsellii zerine kesin bir etki
yapacak olan ocuk cinslii Oidipos kompleksinde en yksek noktasna eriir. Her insan, kendini
Oidipos kompleksini yenme abasna vermek zorunda grr. Bu abaya katlmazsa bir nevrozlu
olacaktr. Psikanaliz bize Oidipos kompleksinin temel nemine gittike daha ok deer vermeyi
retmektedir; diyebiliriz ki( psikanalizi tutanlar ve ona kart olanlar ayran, birincilerin bu olguya
verdikleri nemdir. Baka bir almada, La traumatisme de la nais-sance'ta (Doumun Trovmatizmi)
Rank, anneye ball embriyon dnemine gtrm ve bylece Oidipos kompleksinin biyolojik
temelini gstermitir. Yukarda sylenenden farkl olarak doum bunaltsnn trovmatik izleniminden,
en yaknlarla cinsel birleme yasan tretir.
83. Dler Bilimi'ndeki Oidipos yazgsna efsanece verilen uursuzluk karakteri zerine aklamalara
baknz.
84. Benim u bal tayan denememe baknz. Sur un type particulier de choiz d'objet chez l'homme,
1910. (Erkekte Nesne Seiminin zel Bir Tipi zerine).
85. Ak yaamnn zelliklerinden ou ve ak tutkularnn ald zorlayc karakter, ocuklua
bavurulursa ve orada, o ada grnen, etkisi hl kendini duyuran olaylarn yansmalar grlrse
ancak anlalabilir.
86. Burada, Ferenczi'nin hem fantazilerle dolu, hem de zengin fikirler tayan yaptm anmsatmak
yerinde olur. (Versuch einer Genitaltheorie, 1924). Ferenczi, bu yaptnda gelimi hayvanlarn cinsel
yaamn biyolojik evrimlerinin tarihinden karyor.
DRDNC BLM
87. Bu yalnzca nevrozlarda negatif halde grnen sapklk eilimleri iin deil, pozitif sapklklar,
ya da asl sapklklar iin de dorudur. Demek ki asl sapklklar, mnhasran saptanacak olan ocuk
sapklklarna gtrmek hakszlk olur, bunlar cinsel yaamn serbest gelimelerini yapamam
olmalarndan ileri gelen bu eilimlere doru bir geri-ye-dn saylmaldr. te bundan dolay,
pozitif sapklklar, onlar bile, psikanalitik tedavi yolu ile ileme tutulurlar.
88. ok zaman erginlik dneminin banda normal bir cinsellik akmnn varl grlr, fakat
dardan gelen engellere dayanamayacak kadar zayf olan bu akm kaybolur ve yerini sapkla varacak
olan bir geridne brakr.
89. Baz karakter zelliklerinin bile belirli erojen unsurlarla bants olduu ortaya karlabilmitir.
Bylece, inatlk, cimrilik ve dzen fikri erojen ans blgesinin etkinliinden tretilebilir. Gl bir
idrar yolu erotizmi ise 'gz ykseklerde olma' zelliini aklayabilir.
90. nsan yaradln iyi tanyan Emile Zola Yaama Se-vinci'nde, bir gen kzn gnl cokunluundan
ve saf bir yararlanma gtmezlik duygusundan dolay, varn younu, servetini, en sevgili arzularn,
karlk beklemeksizin sevdii adama veriini anlatr. Bu gen kz ocukken yle doymak bilmez bir
sevgi gereksiniminin egemenlii altna girmiti ki, baka bir kk kzn tercih edildiini grnce bir
gaddarlk yapmt.
91. Baz izlenimlerin sahip olduklar saplanma eiliminin nceki bir ada fiziksel bir cinsel etkinliin
younluundan ileri geldii kabul edilebilir.

Freud, "CNSYET ZERNE" adn tayan bu nemli aratrmasnda, cinsel itepilerimizin ilk ocukluk
andan itibaren nasl evrildiini inceleyerek, yetikin insanda, (zellikle de nevropat tiplerde)
cinselliin ocukluk andaki olaylarla koullanm olduunu ileri sryor. Cinsellik alanndaki bilimsel
aratrmalar kmseyen ve bu konuyu "salt cinsel-lik"le uramak sayan geleneksel psikolojiye kar
bu yapt grltler koparm ve sert tartmalara yol amt. "CNSYET ZERNE", Freud'un
anlalmasnda kilit rol oynayan ve hi kukusuz her aydnn mutlaka okumas gereken temel
yaptlardan biridir.