Alternati̇f Soğutucu Akişkan Kullanan Paket

X.
ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR
______________________
1041 _______
ALTERNATF SOUTUCU AKIKAN KULLANAN PAKET

SOUTMA SSTEMLER N BORU APLARININ
BELRLENMES
Hseyin BULGURCU
Kadir SA
ZET
Bilindii gibi lkemizde soutma sistem tasarm ile ilgili literatrde boru hesaplama tablolar R12, R
22 ve R502 gibi eski nesil soutucu akkanlar kapsamaktadr. Halbuki bu soutucu akkanlar
(R22 hari) terkedilmi durumdadr ve yerlerine R-134a, R-404A, R-407C, R-507A, R-410A R-417A
ve R-422D, R744 gibi alternatif akkanlar kullanlmaktadr. Soutucu akkanlar iin boru aplar
belirlenirken soutma kapasitesi ve msaade edilen edeer scaklk dmesi gibi parametreler
dikkate alnmaktadr. Bu almada kapasiteye bal baz alternatif soutucu akkanlar iin boru ap
seim tablolar oluturulmutur. Bu amala bu alanda mevcut gncel literatr taranm, Solkane ve
CoolPack gibi yazlmlardan faydalanlmtr. Tek kademeli standart buhar sktrmal mekanik
soutma evriminde 6 K ar soutma, 8 K kzgnlk; emme, basma ve sv hatlarnda 0,1 bar, basn
kayb kabul yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Alternatif soutucu akkanlar, boru ap seimi, boru hesaplar
ABSTRACT
As it is well known, calculation sheets for dimensioning of refrigeration piping cover older refrigerants
such as R12, R22 and R502. However, these refrigerants (except for R22) has been abandoned
and replaced with R-134a, R-404A, R-407C, R-507A, R-410A R-417A and R-422D, R744 as
alternative refrigerants. When determining pipe diameter, such parameters as cooling capacity and
allowable equivalent temperature drop should be taken into account. In this study, pipe diameter
selection tables were constructed based on capacity of some alternative refrigerants. For this purpose,
the existing literature in this area was examined and made use of softwares as CoolPack and
Solkane. 6 K subcooling, 8 K superheat and pressure drop of 0.1 bar in suction, discharge and liquid
lines for single-stage vapor compression mechanical refrigeration cycle were accepted .
Key Words: Alternative refrigerants, selection of pipe diameter, piping calculation.
1. GR
Genel olarak soutma sistemlerinde kullanlan boru malzemeleri sistemin boyutuna, uygulama
alanna, kullanlan soutucu akkana, malzemenin fiyat ve i gcne baldr. Soutma sistemlerinde
genelde kullanlan boru malzemesi, siyah demir, dvme elik, bakr ve pirintir. Yukardaki
malzemelerin hepsi normal soutucu akkan iin kullanlabilir. Bakr ve pirin istisnai durum
gstererek soutucu akkan olarak amonyan kullanld sistemlerde kullanlmaz. nk nem
olmas durumunda amonyak demir iermeyen metallerle reaksiyona girer.
Soutma Teknolojileri Sempozyumu
X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR
______________________
1042 _______
Bakr, siyah elik ve dvme demirle kyaslandnda arlk hafif, anmaya kar daha fazla diren ve
kolaylkla ekil alabilme gibi zelliklerde stnlk salar.
Amonyak hari btn soutucu akkanlarda 100 mm ye kadar olan d aplarda malzeme olarak
bakr yada elik kullanlr. D ap 100 mm den byk olduunda elik kullanlmaldr. Fakat genellikle
pratikte boru d ap 50 mm yi atnda elik kullanlr. Dvme demir borular siyah elikten pahal
olmalarna ramen anmaya kar gsterdikleri direncin byklnden dolay bazen siyah eliin
yerine kullanlr.
Bakr borular sert yada yumuak tavlanm olarak mevcuttur. Sert ekilmi bakr borular dz olarak 6
m uzunluundadr. Buna karlk yumuak tavlanm bakr borular, genellikle 7,5 m ve 15 m
uzunluunda paketlenmi serpantin eklindedir. Sadece K ve L tipleri soutucu akkan hatlar iin
uygundur.
Yumuak tavlanm bakr borular 20 mm i apa kadar soutucu akkan hatlarnda, eilme ve
bklme gerektiinde, hava balantlarnda ve soutucu akkan tiplerinin baka bir borunun iinden
getii durumlarda kullanlabilir. 20 mm den byk aplarda ve 20 mm altndaki aplarda sertlik
istendiinde sert tavlanm bakr borular kullanlabilir [1].
2. GENEL TASARIM ARTLARI

yi tasarlanm bir borulama sisteminin sonular; ilk yatrm maliyeti, basn kayplar ve sistem
emniyeti arasnda bir denge salanmasdr. lk yatrm maliyeti boru aplarna ve boru tesisat projesini
etkiler. Borulardaki basn kayplarnn, sistem performansn ve kapasitesini olumsuz etkilemesinden
kanmak iin, en dk dzeyde tutulmas gerekir. Boru tesisat sonradan balanan tm sistemlerde
kompresr ya soutma sistemine geer ve sonra geri dner. Tam ve ksmi yk durumlarnda yan
kompresre dnebilmesi iin boru hatlarnda minimum hzn salanmas gerekir. Bu artlarn asgari
olarak salanmas iin:
Yatay emme ve basma hatlarnda ak hz 2,5 m/sden dk olmamal

Dikey emme ve basma hatt ykseltilerinde 5 m/sden dk olmamal
Sv hattndaki solenoid valflerin alp kapanmasnda sv vuruntusundan korunmak iin sv
hatlarnda hzn 1,5 m/syi amamas gerekir [2].
Sert ekilmi bakr borular halokarbon soutma sistemlerinde kullanlmaktadr. klimlendirme ve

soutma (KS) uygulamalar iin K ve L tipleri uygundur. M tipi pek kullanlmaz nk boru cidar
kalnl ok fazladr. Bakr borularn anma lleri d apa gre verilir. Tipik lleri 5/8, 7/8, 1-1/8
gibidir (Tablo 1).
KS uygulamalarnda kullanlacak bakr borularn nemi alnr, ilerine azot doldurulur ve giri-klar
retici firma tarafndan tapa ile kapatlr (ekil 1).
ekil 1. KS Alannda Kullanlan Bakr Borular

Sert ekilmi bakr borularda balantlar yapmak iin dirsek ve Te gibi balant elemanlar kullanlr.
Tm balantlar iyi yetimi bir teknisyen tarafndan oksi-asetilen fleci ile sert lehim yaplmaldr. Bu
______________________
1043 _______
ilem yaplrken i ksmlarda kurum (bakr oksit) olumamas iin bakr boru iine bir ucu atmosfere
ak ekilde hafif basnlandrlm azot verilmelidir. Daha nce bahsedildii gibi soutma hatlar ilk
yatrm maliyeti ve basn kayplar arasndaki dengeye gre seilirken bu durumda ya kompresre
tayabilecek minimum ak hzlarn da salamaldr. Basn kayplar hesaplanrken tm balant
elemanlarnn kayplar edeer dz boru uzunluuna (metre) dntrlr. Daha sonra kPa veya bar
deerine dntrlr.
Basn Kayb ve Scaklk Deiimi
Soutucu akkan boru iinden geerken basn dmesine maruz kalr ve soutucu akkan doyma
scakl deiir. Doyma scakl ve basncndaki bu dme kompresr performansn olumsuz etkiler.
Uygun soutma sistemi tasarm ile bu dme her hat iin 1.1Cden daha az olacak ekilde
dzenlenir. Bylelikle bu scaklk farkna karlk gelen kPa cinsinden basn farkna uygun soutma
aksesuarlar seilir.
rnek olarak 88 kW soutma yapan bir younlama nitesi 7.2C doymu emme hatt scaklndadr.
1.1Clik hat kayb olduunu kabul edersek evaporatr 7.2C doyma scaklnda 88 kW soutma
yapacak ekilde boyutlandrlacaktr. Tablo2 yaygn olarak kullanlan eitli soutucu akkanlar iin
basn dmesine karlk basn ve scaklk deiimleri karlatrlmal olarak gsterilmitir. rnek
olarak R22 iin 1.1Clik scaklk farknda 20.7 kPa basn kayb olumaktadr. Ayn ekilde R410Ada 20.7 kPalk basn kaybnda 0.7Clik scaklk fark olumaktadr.
Tablo 1. Bakr Boru lleri [3]
______________________
1044 _______
Tablo 2. Basn Kayplarnn Scaklk Karlklar

Soutucu
akkan
R-22
R-407C
R-410A
R-134a
Emme hatt basn

kayb
[C]
[kPa]
1,1C
20,1
1,1C
20,1
1,1C
31,0
1,1C
13,3
Basma hatt basn

kayb
[C]
[kPa]
0,56
21
0,56
22,8
0,56
32,8
0,56
15,2
Sv hatt basn
kayb
[C]
[kPa]
0,56
21
0,56
24,1
0,56
32,8
0,56
15,2
2.1. Sv Hatlar
Sv hatlar kondenser ile evaporatr balar ve soutucu akkan TGVye tar. Soutucu akkan
sv hattnda kaynamaya balyorsa basn kayb ok yksek veya ykseklik fark ok fazladr. Sv
hattndaki basn kaybndan dolay oluan kaynamay nlemenin tek yolu soutucu akkan ar
soutmaktr.
Gerek hat boyutu 1.1C ila 1.7Cden daha fazla basn kayb oluturmamaldr. Gerek basn kayb
(kPa) soutucu akkana baldr.
Sv hatlarnn ar byk seilmesi nerilmez nk sistemdeki soutucu akkan arj miktarn artrr.
Bu durum ya arj miktarn da etkiler.
ekil 2. Direkt Genlemeli Klima Santrali ve Younlama nitesi

ekil 2 kondenseri evaporatrn altnda gstermektedir. Sv soutucu akkan kondenserden
evaporatre doru karld iin soutucu akkan basnc decektir. Farkl soutucu akkanlar
ykseklie bal olarak farkl basn deiimlerine sahiptir. Tablo 3de farkl soutucu akkanlara ait
deerler verilmitir. Sv hattndaki toplam basn kayplar srtnme kayplar ile ykseltideki sv
soutucu akkan arlnn toplamdr.
______________________
1045 _______
Tablo 3. Sv Hattndaki Ykseltilerde Soutucu Akkan Basn Kayplar

Soutucu Akkan
R-22
R-407C
R-410A
R-134a
Ykseltideki
[kPa/m]
Basn
Dm
11.31
10.63
9.73
11.31
Bu durumda genleme valfinde yalnzca ar soutulmu bir soutucu akkan kabarcklamaktan

korunur. ayet kondenser evaporatrden yukar seviyeye yerletirilmi olsayd arlktan dolay oluan
ilave basn ar soutma olmakszn sv hattnda kabarcklamay nleyecekti.
Genleme valfindeki ar soutma valfin doru almas iin ok nemlidir. retici firma
talimatnameleri takip edilmelidir. ayet bu mmkn deilse TGV giriinde 2.2 ila 3.3C ar soutma
uygun olmaktadr.
Sv hatlarnda eitli soutma elemanlar ve aksesuarlar yerletirilmektedir (ekil 3). zolasyon valfleri
ve servis klar gereklidir. Genellikle soutucu akkan kondenser ve sv hattnda toplamak iin sv
hattnda izolasyon valflerinin bulunmas istenmektedir.
ekil 3. Soutucu Akkan Aksesuarlar

2.2 Emme Hatlar
Emme hatlar soutucu akkan buharn evaporatrden kompresr giriine tar. Emme hattnn
normalden kk seilmesi kompresr kapasitesini drerek evaporatrde istenen scakln
saland dk basncn yetersiz olmasna neden olur. Tersine boru aplarnn byk seilmesi ilk
yatrm maliyetini artrr ve dk ak hz yan kompresre yeterli olarak geri dnmesini engeller. Bu
durum zellikle emme hatt ykseltilerinin kullanld durumlarda nemlidir.
Emme hatlar en fazla 1.1C ila 1.7C arasnda basn kayb olacak ekilde seilmelidir. Gerek
basn kayb kPa olarak soutucu akkana baldr.
alrken emme hatt kzgn soutucu akkan ve ya ile doludur. Ya borunun alt ksmnda,
soutucu akkan buhar st taraftan hareket eder. Sistem durduunda soutucu buhar evre
scaklna bal olarak youabilir. Bu durum sistem tekrar altnda kompresre sv
srklenmesine neden olur.
______________________
1046 _______
Ya dnn salamak iin soutucu akkan hatlar ak ynne doru (10 mm/m) eim verilmelidir.
Evaporatr balantlarna ayr bir zen gsterilmelidir. zellikle bekleme annda evaporatrde byk
miktarda younlam soutucu akkan bulunabilir. Kompresre sv srklenmesini en aza indirmek
iin evaporatr emme hattndan ya cepleriyle izole edilmelidir.
ekil 4. Uzak Mesafedeki Evaporatrler in Borulama Detay

2.3 Basma Hatlar
Basma gaz hatlar (sklkla scak gaz hatt olarak anlr) kompresrde baslan soutucu akkan
kondenser giriine tar. Dk apl basma hatlar kompresr basma kapasitesini azaltr ve onun iini
artrr. Basma boru hattnn gereinden byk seilmesi ilk yatrm maliyetini artrr, yan kompresr
kafasna geri dnmesine neden olur.
Basma boru hatlar en fazla 1.1C ila 1.7C arasnda basn kayb olacak ekilde seilmelidir. Gerek
basn kayb kPa olarak soutucu akkana baldr.
2.3.1 Basma Hatt Borulama Detaylar
Basma hatlar hem soutucu akkan buharn hem de ya tar. Bekleme (durma) konumunda
soutucu akkan younlaacandan boru hatt kompresre sv dnmeyecek ekilde tasarlanmas
gerekir. Ykseltilerin alt ksmna yerletirilen ya tuzaklar sayesinde bekleme annda yan
kompresre geri gelemeyip burada toplanmas salanr. Uygun boyutlandrlm ykseltilerde ara ya
cepleri gereksizdir ve basn kayplarn artrr. Basma hatlar kondensere doru 10.4 mm/m eimde
yaplmaldr (ekil 5).
Herhangi bir durumda kondenser kompresrden yksee yerletirilirse kondenser giriine ek valf
konularak durma annda kompresre sv dnmesi engellenmi olur. Baz durumlarda basma hattna
yerletirilen susturucunun yan kompresre dnn engellemesi iin yatay ve ak ynne doru
eimli olarak kompresre yakn yerletirilmesi gerekir.
______________________
1047 _______
ekil 5. Basma Hatt Borulama Detaylar

2.3.1.1. oklu Evaporatr Balantlar
Birok iklimlendirme uygulamalarnda bir soutma devresine tek bir evaporatr balanrken oklu
evaporatrlerde balanabilmektedir. ekil 6 tek bir younlama nitesine iki adet dorudan genlemeli
(DX) evaporatr balantsn gstermektedir. Her evaporatr kendi solenoid ve termostatik genleme
valfine sahiptir. Her datc iin ayr bir termostatik valf bulunmaldr. Bireysel solenoid valfler her bir
evaporatrn bamsz almasna (kapasite kontrol) olanak verir. Tek bir solenoid valfle her iki
evaporatr de birlikte balanabilir. Bu durumda her iki evaporatr de ayn anda alacaktr.
______________________
1048 _______
ekil 6. Bir Soutma Sisteminde oklu Evaporatr Uygulamas
3. SOUTUCU AKIKAN HATLARININ BOYUTLANDIRILMASI

3.1 Soutucu akkan kapasite tablolar
Yaygn olarak kullanlan soutucu akkanlarn boru boyutlar Ek 1den Ek 5e kadar verilmitir. Bu
tablolarda emme, basma ve sv hatlar verilmitir. Emme ve basma hatlar iin veriler 0.28, 0.56 ve
1.7C doymu emme hatt scaklk deiimine (basn kaybna) gre verilmitir. Sv hatlar ise 0.56C
doyma scaklk deiimi iin verilmitir.
Tablo verileri 40C younlama scaklklarna gre verilmi olup (su soutmal gruplara uygun olarak)
dier hava soutmal kondenserler (50 ve 55C iin) iin dzeltme katsaylar verilmitir. Tablolar ayn
zamanda 30.5 m edeer uzunlua gre verilmi olup gerek basn kayb ile nasl hesap yaplaca
dipnotlarda aklanmtr.
3.2 Soutma Hatlar in Edeer Boru Boylar
Soutma hatlarnda her bir balant eleman iin ayr ayr hesaplama yapmak bazen ileri zorlatrr.
Bu durumda her bir balant elemannn edeer dz boru boyu olarak hesaba katlmas daha pratiklik
kazandrr. Tablo 4 ve Tablo 5de edeer boru boylarnn hesaplanmas iin gerekli bilgi verilmitir.
Gerek boru boyu hesaplandktan sonra her bir balant elemannn edeer uzunluu toplam deere
eklenir. rnek olarak 7/8 bakr dirsein edeer boru boyu 0.43 mdir.
______________________
1049 _______
3.3 Alternatif Soutucu Akkanlar in Kapasiteye Bal Boru aplarnn Belirlenmesi

zellikle Trke soutma tasarm kitaplarnda hal R12, R22 ve R502 gibi soutucu akkanlara
ait boru ap seim tablolar bulunmaktadr. Gncel yabanc literatr taranacak olursa u an alternatif
olarak sunulan R-404A, R-410A ve R-407C gibi baz soutucu akkanlara ait boru seim tablolarnn
bulunduu grlecektir. Ancak R-417A, R-422D, R-507A ve R744 (CO2) gibi baz alternatif soutucu
akkanlarn tablolar henz literatre girmemitir.
Bu almada kapasiteye bal baz alternatif soutucu akkanlar iin boru ap seim tablolar
oluturulmutur. Bu amala bu alanda mevcut gncel literatr taranm, Solkane ve CoolPack gibi
yazlmlardan faydalanlmtr. Younlama scakl 45 C kabul edilmi, buharlama scakl olarak 20C, -10C, 0C ve +5C scaklklar iin boru aplar hesab yaplmtr. Tek kademeli standart
soutma evriminde 6 K ar soutma, 8 K kzgnlk; emme, basma ve sv hatlarnda 0,1 bar (10 kPa)
basn kayb kabul yaplmtr. Daha farkl younlama scaklklar iin arpm deerleri verilmitir.
Tablo 4. Balant Elemanlar in Edeer Boru Boylar (metre) [7]
______________________
1050 _______
Tablo 5. Valfler ve Boru Aksesuarlar in Edeer Boru Boylar (metre) [7]
3.3 Sv Hatt Boru aplarnn Hesaplanmas

Verilenler:
Soutucu akkan tipi: R-410A

Boru malzemesi: Bakr boru (L tipi)
Evaporatr buharlama scakl: 4.4 C
Kondenser younlama scakl: 48.9 C
Soutma kapasitesi: 211 kW
Evaporatr kondenserden 6.1 m yksektedir.
1. Adm: Edeer Boru Boyunun Hesaplanmas:
ekil 7. Boru ap Hesaplanacak Direkt Genlemeli Klima Santrali ve D nitesi

______________________
1051 _______
Sv hatt aadaki elemanlardan olumaktadr:
Bakr boru boyu: 6.7 m

7 adet uzun radysl dirsek
1 adet filtre-kurutucu
1 adet gzetleme cam
1 adet solenoid valf
Bu balant elemanlar (aksesuar) iin Tablo 4 ve Tablo 5 yardmyla edeer boru boylar bulunur:
ELEMAN
Uzun radysl dirsek
Filtre-kurutucu
Gzetleme cam
Solenoid valf
Dz boru
TOPLAM
ADED
7
1
1
1
1
BOYU
0.7 m
10.70 m
0.76 m
11.58 m
6.7 m
TOPLAM
4.90 m
10.70 m
0.76 m
11.58 m
6.70 m
34.64 m
2. Adm: Boru apnn Hesaplanmas:

211 kW soutma kapasitesi ve R-410A sv hatt iin Tablo 7 incelendiinde 299.6 kW soutma
kapasitesine uygun 35 mm boru ap seilir. Tablo artlarnn tasarm artlarndan farkl olduuna
dikkat edin.
3. Adm: Gerek Scaklk Farknn Hesaplanmas:
Gerek scaklk fark Tablo 7nin altndaki notlar blmnn 4. maddesinde u formlle verilmitir:
t gerek
Gerek Le Gerek kapasite
Tablo t
x
Tablo Le Tablo kapasitesi
t gerek
34.64 211
2
x
30.48 299.6
1.8
1 .8
1.34C
4. Adm: Gerek Boru Basn Kaybnn Bulunmas:

Tablo 8e gre 100 feet (30.48 m) standart edeer boy iin 1179 Pa/m basn kayb mevcuttur.
Gerek edeer boru boyu iin:
Tgerek
Pgerek Ptablo
Ttablo
1.34
1179
790 Pa / m
2
5. Adm: Toplam Basn Kaybnn Hesaplanmas:

Toplam basn kaybn hesaplamak iin Tablo 3ten R-410A iin ykseltilerde 9.73 kPa/m deeri alnr.
Mevcut ykseklik farknn 6.1 m olduu bilindiine gre:
Psooutu akkk
Pykselti Ykselti boyu
m
9.73
6.1
59.35 kPa
m
Toplam Basn Kayb= Gerek basn kayb + Ykselti basn kayb

______________________
1052 _______
Toplam Basn Kayb= 0.79 +59.35 =60.14 kPa

6. Adm: Termostatik Genleme Valfi Giriinde Doyma Basncnn Belirlenmesi:
R-410A iin younlama scaklndaki doyma basnc; td=48.9C iin Py=29.86 bar bulunur.
Doyma Basnc(TGV giriinde) =Kondenser doyma basnc toplam basn dm
Doyma Basnc(TGV giriinde)= 29860 kPa 60.14 =29799.86 kPa bulunur.
7. Adm: Termostatik Genleme Valfi Giriinde Doyma Scaklnn Bulunmas:
Valf giriindeki basn 29.799 bar iin td=48.8 C bulunur.
8. Adm: Termostatik Genleme Valfi Girii in Ar Soutmann Bulunmas:
Ar soutma=Geek doyma scakl valf giriindeki doyma scakl
Ar soutma= 48.9C -48.8C =0.1 C
9. Adm: Uygun alma iin gerekli ar soutmann bulunmas:
0.1C ar soutma miktar sv hatt iin yetersizdir. Her an termostatik valf giriinde kabarcklanma
balayp valfin almasn olumsuz etkileyebilir. Bundan dolay ilave ar soutma yapmak 2.2 C
ilave ar soutma yapmak gerekir.
Gerekli ar soutma = Termostatik valf giriindeki ar soutma +Minimum sistem scakl
Gerekli ar soutma = 0.1+2.2 =2.3 C bulunur.
Tablo 6. R-134a in Boru Hatt Kapasiteleri (kW) [8]
NOT: Tablo 6 +40C younlama scaklna gre verilmitir. Farkl younlama scaklklar iin
kapasite deerleri aadaki dzeltme faktrleri ile arplmaldr:
Younlama scakl (C)
20
30
50
Emme hatt
1.239
1.120
0.888
Basma hatt
0.682
0.856
1.110
______________________
1053 _______
NOTLAR:
p =basn dm [Pa/m]
2. t =doyma scaklna karlk scaklk dmesi [K/m]
1.
3. Farkl doyma scaklk farklar ve edeer boru boylar iin hat kapasitesi u ekilde hesaplanr:
Tablo Le Gerek kapasite
x
Hat kapasitesi Tablo kapasitesi
Gerek Le Tablo kapasitesi
0.55
4. Farkl kapasiteler ve edeer boru boylar iin gerek scaklk fark u ekilde hesaplanr:
t Tablo t
x
Tablo
kapasitesi
Tablo
L
e
1.8
Tablo 7. R-410A in Boru Hatt Kapasiteleri (kW) [8]
Not: Tablo 7 +40C younlama scaklna gre verilmitir. Farkl younlama scaklklar iin
Younlama scakl
(C)
20
30
50
Emme hatt
Basma hatt
1.238
1.122
0.867
0.657
0.866
1.117
NOTLAR:
p =basn dm [Pa/m]
1.
x
Gerek Le Tablo kapasitesi
0.55
t Tablo t
x
______________________
1054 _______
1.8
Tablo 8. R-407C in Boru Hatt Kapasiteleri (kW) [8]
Younlama scakl
(C)
20
30
50
Emme hatt
Basma hatt
1.202
1.103
0.891
0.605
0.845
1.133
NOTLAR:
p =basn dm [Pa/m]
1.
x
Tablo
kapasitesi
Gerek
L
e
0.55
t Tablo t
x
1.8
______________________
1055 _______
Tablo 9. R-134a Emme Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]
Not: Tablo deerleri +40C younlama scakl iin verilmitir. Farkl sv hatt scaklklar iin
kapasite deerleri aadaki dzeltme deerleri ile arplmaldr:
20
1.2
Sv hatt scakl (C)

30
1.10
50
0.89
Tablo 10. R-134a Basma Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]
Not: Tablodaki soutma kapasiteleri -5C buharlama scaklna gre temellenmitir. Farkl
buharlama scaklklar iin kapasite deerleri aadaki deerleri ile arplmaldr:
0
1.02
Sv hatt scakl (C)

5
1.04
10
1.06
______________________
1056 _______
Tablo 11. R-410A Emme Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]
Tablodaki soutma kapasiteleri 32C sv hatt scaklna gre temellenmitir. Farkl sv hatt
scaklklar iin kapasite deerleri aadaki deerleri ile arplmaldr:
Tablo 12. R-410A Basma Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]
Not: Tablodaki soutma kapasiteleri 4C emme hatt scaklna ve 10C kzgnlk deerine gre
temellenmitir. Farkl emme hatt scaklklar ve kzgnlk deerleri iin kapasite deerleri aadaki
deerleri ile arplmaldr:
______________________
1057 _______
Tablo 13. R-407C Emme Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]
Not: Tablodaki soutma kapasiteleri 32C sv hatt scaklna gre temellenmitir. Farkl sv hatt
scaklklar iin kapasite deerleri aadaki deerleri ile arplmaldr:
Tablo 14. R-407C Basma Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]
Not: Tablodaki soutma kapasiteleri 4C emme hatt scaklna ve 10 C kzgnlk deerine gre
temellenmitir. Farkl emme hatt scaklklar ve kzgnlk deerleri iin kapasite deerleri aadaki
deerleri ile arplmaldr:
______________________
1058 _______
Tablo 14. R-134a in Boru aplar (Tc=45C)

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
7,51
4,98
3,35
8,05
5,03
3,38
-10
9,35
5,14
3,43
-20
11,01
5,25
9,72
6,46
10,43
6,52
4,36
Soutma
kapasitesi
[kW]
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
35,00
23,34
15,29
37,53
23,56
15,40
-10
43,53
24,05
15,65
3,49
-20
51,19
24,59
15,91
4,32
39,04
26,04
17,03
41,85
26,29
17,16
30
40
-10
12,11
6,66
4,42
-10
48,54
26,83
17,43
-20
14,25
6,81
4,50
-20
57,08
27,43
17,73
12,60
8,38
5,58
42,49
28,34
18,52
13,52
8,46
5,62
45,55
28,62
18,61
-10
15,69
8,64
5,71
-10
52,82
29,21
18,95
-20
18,47
8,83
5,81
-20
62,11
29,86
19,28
16,35
10,88
7,21
45,54
30,38
19,83
17,54
10,99
7,27
-10
20,35
11,21
7,38
-20
23,95
11,46
19,05
20,43
50
48,81
30,67
19,98
-10
56,61
31,30
20,30
7,51
-20
66,56
32,01
20,64
12,68
8,39
48,28
32,22
21,01
12,80
8,45
51,76
32,53
21,17
60
70
-10
23,71
13,07
8,58
-10
60,02
33,20
21,51
-20
27,89
13,36
8,73
-20
70,56
33,94
21,87
21,23
14,14
9,33
50,80
33,90
22,09
22,77
14,28
9,40
-10
26,42
14,57
9,55
54,45
34,23
22,26
-10
63,14
34,93
22,61
-20
31,08
14,90
23,10
15,39
9,71
-20
74,23
35,72
23,00
10,14
53,13
35,46
24,77
15,53
10,22
23,09
56,94
35,80
23,27
80
90
-10
28,74
15,85
10,38
-10
66,03
36,54
23,64
-20
33,81
16,21
10,55
-20
77,63
37,36
24,04
26,92
17,94
11,80
55,30
36,91
24,03
28,87
18,11
11,89
59,27
37,27
24,21
-10
33,49
18,49
12,07
-10
68,73
38,03
24,60
-20
39,39
18,90
12,28
-20
80,79
38,89
25,02
30,02
20,01
13,14
59,27
39,57
25,73
32,18
20,20
13,23
-10
37,33
20,62
13,44
-20
43,91
21,08
32,67
35,02
100
63,53
39,95
25,93
-10
73,66
40,77
26,34
13,67
-20
86,59
41,69
26,80
21,78
14,28
64,53
43,09
27,99
21,99
14,39
69,17
43,50
28,20
-10
40,62
22,44
14,62
-20
47,78
22,94
14,86
120
150
-10
80,19
44,40
28,66
-20
94,26
45,40
29,15
Emme hatt
Basma hatt
Younlama scakl (C)
30
1.180
0.762
50
0.944
1.055
______________________
1059 _______
Tablo 15. R-404A in Boru aplar (Tc=45C)

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
6,35
6,76
7,74
8,97
8,23
8,77
10,04
11,62
10,68
11,38
13,02
15,08
13,87
14,78
16,90
19,57
16,16
17,22
19,70
22,81
18,02
19,20
21,96
25,42
19,61
20,89
23,90
27,66
22,87
24,36
27,87
32,25
25,51
27,18
31,08
35,97
27,77
29,58
33,82
39,14
4,39
4,44
4,54
4,66
5,70
5,76
5,89
6,04
7,40
7,48
7,65
7,84
9,61
9,71
9,94
10,19
11,21
11,33
11,59
11,88
12,50
12,53
12,92
13,25
13,60
13,75
14,06
14,42
15,87
16,04
16,40
16,82
17,70
17,89
18,30
18,77
19,27
19,47
19,92
20,43
3,38
3,41
3,47
3,54
4,37
4,41
4,49
4,48
5,65
5,70
5,81
5,92
7,32
7,38
7,52
7,67
8,52
8,59
8,75
8,93
9,49
9,57
9,74
9,94
10,31
10,40
10,59
10,81
12,01
12,11
12,33
12,59
13,38
13,49
13,74
14,03
14,55
14,67
14,95
15,25
Soutma
kapasitesi
[kW]
30
40
50
60
70
80
90
100
120
150
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
29,76
31,70
36,25
41,95
33,20
35,37
40,44
46,79
36,15
38,50
44,02
50,93
38,75
41,27
47,19
54,59
41,09
43,77
50,04
57,89
43,24
46,05
52,65
60,91
45,23
48,17
55,07
63,70
47,07
50,15
57,33
66,31
50,48
53,76
61,45
71,09
54,97
58,54
66,92
77,40
20,66
20,88
21,36
21,90
23,05
23,09
23,83
24,44
25,10
25,36
25,95
26,61
26,91
27,19
27,82
28,53
28,54
28,84
29,50
30,26
30,03
30,35
31,05
31,84
31,41
31,75
32,48
33,31
32,71
33,05
33,81
34,68
35,07
35,44
36,25
37,18
38,19
38,60
39,49
40,50
15,58
15,72
16,01
16,34
17,37
17,52
17,84
18,21
18,90
19,06
19,41
19,81
20,24
20,41
20,80
21,22
21,46
21,64
22,04
22,50
22,57
22,76
23,18
23,66
23,59
23,80
24,24
24,74
24,55
24,76
25,23
25,75
26,31
26,53
27,03
25,59
28,63
28,87
29,41
30,02
Younlama scakl (C)
30
50
Emme hatt
1.165
0.955
Basma hatt
0.82
1.055
______________________
1060 _______
Tablo 16. R-407C in Boru aplar (Tc=45C)

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
6,26
6,69
7,70
8,99
8,11
8,67
9,98
11,64
10,52
11,24
12,93
15,08
13,65
14,58
16,78
19,57
15,90
16,99
19,55
22,79
17,73
18,93
21,79
25,40
19,28
20,60
23,70
27,63
22,48
24,01
27,62
32,19
25,07
26,77
30,80
35,89
27,28
29,13
33,51
39,05
4,24
4,28
4,37
4,46
5,50
5,55
5,66
5,78
7,14
7,20
7,34
7,50
9,27
9,35
9,53
9,73
10,80
10,90
11,11
11,35
12,04
12,15
12,39
12,65
13,10
13,22
13,48
13,76
15,28
15,42
15,72
16,05
17,04
17,19
17,53
17,90
18,55
18,71
19,08
19,48
2,96
2,97
3,01
3,05
3,81
3,84
3,88
3,93
4,93
4,95
5,02
5,08
6,37
6,41
6,49
6,57
7,41
7,45
7,54
7,64
8,25
8,29
8,40
8,51
8,96
9,01
9,13
9,25
10,43
10,49
10,62
10,76
11,62
11,68
11,83
11,99
12,63
12,70
12,86
13,03
Soutma
kapasitesi
[kW]
30
40
50
60
70
80
90
100
120
150
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
29,23
31,22
35,91
41,84
32,61
34,82
40,05
46,66
35,67
37,90
43,59
50,78
38,04
40,62
46,71
54,42
40,34
43,07
49,53
57,70
42,44
45,32
52,11
60,70
44,49
47,39
54,49
63,48
45,20
49,33
56,72
66,07
49,53
52,88
60,80
70,81
53,92
57,57
66,19
77,09
19,88
20,06
20,45
20,88
22,18
22,38
22,81
23,29
24,14
24,36
24,83
25,36
25,88
26,11
26,62
27,18
27,44
27,69
28,23
28,82
28,88
29,14
29,70
30,33
30,20
30,47
31,07
31,72
31,44
31,72
32,34
33,02
33,71
34,01
34,67
35,40
36,71
37,04
37,75
38,55
13,52
13,60
13,77
13,95
15,07
15,15
15,34
15,55
16,38
16,48
16,68
16,91
17,55
17,65
17,87
18,11
18,60
18,70
18,94
19,19
19,56
19,67
19,91
20,18
20,44
20,56
20,82
21,10
21,27
21,40
21,66
21,96
22,79
22,92
23,20
23,52
24,79
24,93
25,24
25,59
Younlama scakl (C)
30
50
Emme hatt
1.152
0.945
Basma hatt
0.767
1.066
______________________
1061 _______

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5,28
5,60
6,35
7,28
6,84
7,25
8,23
9,43
8,87
9,41
10,67
12,23
11,52
12,21
13,84
15,87
13,42
14,23
16,13
18,49
14,96
15,87
17,98
20,61
16,28
17,26
19,56
22,42
18,98
20,13
22,81
26,13
21,17
22,45
25,43
29,14
23,04
24,43
27,68
31,71
3,73
3,76
3,83
3,91
4,84
4,88
4,97
5,07
6,28
6,33
6,45
6,58
8,15
8,22
8,37
8,54
9,50
9,58
9,76
9,95
10,60
10,69
10,88
11,10
11,53
11,63
11,84
12,08
13,45
13,56
13,81
14,08
15,00
15,13
15,40
15,71
16,33
16,46
16,76
17,10
2,79
2,80
2,83
2,86
3,61
3,62
3,65
3,69
4,67
4,69
4,73
4,77
6,04
6,06
6,12
6,18
7,03
7,06
7,13
7,19
7,83
7,86
7,92
8,00
8,51
8,54
8,62
8,70
9,91
9,94
10,03
10,13
11,04
11,08
11,18
11,29
12,00
12,05
12,15
12,28
Soutma
kapasitesi
[kW]
30
40
50
60
70
80
90
100
120
150
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
24,69
26,18
29,66
33,98
27,54
29,21
33,08
37,90
29,98
31,79
36,01
41,25
32,14
34,08
38,60
44,21
34,08
36,14
40,93
46,87
35,86
38,02
43,06
49,32
37,51
39,77
45,04
51,58
39,04
41,40
46,38
53,69
41,86
44,38
50,25
57,55
45,58
48,32
54,72
62,65
17,50
17,65
17,97
18,32
19,52
19,69
20,04
20,44
21,26
21,43
21,82
22,26
22,78
22,98
23,39
23,86
24,16
24,37
24,81
25,30
25,43
25,64
26,10
26,62
26,60
26,82
27,30
27,84
27,69
27,92
28,42
28,99
29,68
29,93
30,47
31,08
32,33
32,60
33,18
33,84
12,86
12,91
13,02
13,15
14,33
14,38
14,51
14,65
15,59
15,64
15,78
15,94
16,70
16,76
16,91
17,08
17,70
17,76
17,92
18,10
18,61
18,68
18,85
19,04
19,46
19,53
19,70
19,90
20,25
20,33
20,51
20,71
21,70
21,78
21,97
22,19
23,61
23,70
23,91
24,15
Younlama scakl (C)
30
50
Emme hatt
1.174
0.933
Basma hatt
0.81
1.059
______________________
1062 _______
Tablo 18. R-422D in Boru aplar (Tc=45C)

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
4,23
4,50
5,19
6,07
6,02
6,41
7,40
8,64
8,53
9,10
9,67
12,25
12,12
12,91
14,89
17,39
14,89
15,87
18,30
21,32
17,21
18,33
21,14
24,65
19,25
20,53
23,67
27,57
23,64
25,17
29,05
33,83
27,33
29,13
33,58
39,09
30,58
32,59
37,57
43,75
2,86
2,88
2,94
3,01
4,08
4,10
4,20
4,29
5,79
5,83
5,95
6,09
8,23
8,28
8,45
8,64
10,11
10,19
10,40
10,62
11,68
11,76
12,02
12,27
13,08
13,17
13,46
13,73
16,07
16,16
16,53
16,87
18,57
18,70
19,11
19,49
20,79
20,93
21,39
21,82
2,00
2,00
2,03
2,06
2,83
2,84
2,88
2,92
4,00
4,01
4,07
4,13
5,66
5,68
5,76
5,84
6,94
6,96
7,06
7,15
8,01
8,03
8,15
8,26
8,95
8,98
9,12
9,23
10,97
11,00
11,17
11,31
12,67
12,71
12,90
13,06
14,16
14,21
14,42
14,60
Soutma
kapasitesi
[kW]
30
40
50
60
70
80
90
100
120
150
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
33,53
35,71
41,20
47,98
38,75
41,30
47,62
55,42
43,61
46,20
53,28
62,01
47,55
50,65
58,39
68,00
51,40
54,74
63,10
73,48
54,98
58,56
67,52
78,59
58,48
62,14
71,60
83,36
60,20
65,51
75,52
87,88
67,43
71,82
82,81
96,34
75,47
80,36
92,65
107,78
22,80
22,95
23,46
23,94
26,35
26,54
27,12
27,66
29,52
29,69
30,35
30,96
32,35
32,55
33,27
33,96
34,96
35,19
35,96
36,70
37,41
37,65
38,48
39,27
39,70
39,95
40,82
41,65
41,87
42,12
43,06
43,92
45,89
46,19
47,22
48,16
51,38
51,70
52,84
53,90
15,51
15,56
15,80
16,00
17,91
17,97
18,24
18,47
20,03
20,09
20,39
20,65
21,94
22,01
22,34
22,63
23,70
23,77
24,13
24,44
25,34
25,42
25,80
26,13
26,87
26,96
27,36
27,71
28,33
28,42
28,84
29,21
31,03
31,13
31,60
32,00
34,70
34,80
35,33
35,78
Younlama scakl (C)
30
50
Emme hatt
1.172
0.963
Basma hatt
0.810
1.065
______________________
1063 _______

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
6,33
6,75
7,72
8,93
8,21
8,75
10,00
11,57
10,65
11,35
12,98
15,02
13,84
14,74
16,85
19,49
16,13
17,18
19,64
22,72
17,98
19,15
21,90
25,32
19,57
20,84
23,82
27,55
22,82
24,31
27,78
32,13
25,46
27,11
30,98
35,83
27,71
29,51
33,72
38,99
4,39
4,44
4,54
4,66
5,70
5,76
5,82
6,04
7,40
7,47
7,65
7,85
9,61
9,71
9,94
10,20
11,20
11,32
11,59
11,89
12,49
12,63
12,92
13,26
13,60
13,74
14,07
14,43
15,86
16,03
16,41
16,84
17,70
17,89
18,30
18,78
19,27
19,47
19,93
20,45
3,41
3,44
3,51
3,58
4,41
4,45
4,53
4;62
5,70
5,75
5,86
5,98
7,38
7,45
7,59
7,75
8,59
8,67
8,83
9,02
9,57
9,65
9,84
10,04
10,41
10,50
10,70
10,92
12,12
12,22
12,46
12,72
13,50
13,62
13,88
14,17
14,68
14,81
15,09
15,41
Soutma
kapasitesi
[kW]
30
40
50
60
70
80
90
100
120
150
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
29,70
31,63
36,14
41,79
33,14
35,29
40,32
46,61
36,08
38,41
43,89
50,74
38,67
41,18
47,05
54,39
41,01
43,67
49,89
57,68
43,16
45,95
52,50
60,68
45,14
48,06
54,91
63,47
46,99
50,04
57,16
66,07
50,38
53,64
61,28
70,83
54,86
58,41
66,73
77,12
20,65
20,87
21,36
21,92
23,04
23,29
23,84
24,46
25,09
25,36
25,96
26,63
26,90
27,19
27,83
28,55
28,53
28,84
29,51
30,28
30,02
30,35
31,06
31,87
31,41
31,74
32,49
33,34
32,70
33,05
33,82
34,71
35,06
35,44
36,27
37,21
38,18
38,59
39,50
40,53
15,73
15,86
16,17
16,51
17,53
17,68
18,02
18,40
19,07
19,24
19,61
20,02
20,43
20,61
21,00
21,45
21,65
21,84
22,26
22,74
22,78
22,98
23,42
23,92
23,81
24,02
24,48
25,01
24,78
25,00
25,48
26,02
26,55
26,79
27,30
27,88
28,90
29,15
29,71
30,35
Younlama scakl (C)
30
50
Emme hatt
1.078
0.968
Basma hatt
0.915
1.02
______________________
1064 _______
Tablo 20. R744 (CO2) Kritik st evrim in Boru aplar (Tc=45C)

Soutma
kapasitesi
[kW]
0.5
10
15
20
25
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
2,0
2,1
2,4
2,8
2,8
3,0
3,4
4,0
3,9
4,2
4,8
5,6
5,6
5,9
6,8
7,9
6,8
7,3
8,4
9,7
7,9
8,4
9,6
11,2
8,8
9,4
10,8
12,5
10,8
11,5
13,2
15,4
12,4
13,3
15,3
17,7
13,9
14,9
17,1
19,8
1,3
1,3
1,3
1,4
1,8
1,8
1,9
1,9
2,5
2,6
2,6
2,7
3,6
3,6
3,7
3,9
4,4
4,4
4,6
4,7
5,1
5,1
5,3
5,5
5,7
5,7
5,9
6,1
6,9
7,0
7,2
7,5
8,0
8,1
8,4
8,7
8,9
9,1
9,3
9,7
1,0
1,0
1,0
1,0
1,4
1,4
1,4
1,4
2,0
2,0
2,0
1,9
2,8
2,8
2,8
2,8
3,4
3,4
3,4
3,4
4,0
3,9
3,9
3,9
4,4
4,4
4,4
4,4
5,4
5,4
5,3
5,3
6,2
6,2
6,2
6,2
7,0
6,9
6,9
6,9
Soutma
kapasitesi
[kW]
30
40
50
60
70
80
90
100
120
150
Buhar.
Scak.
Te [C]
Emme
Hatt
[mm]
Basma
hatt
[mm]
Sv
hatt
[mm]
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
5
0
-10
-20
15,2
16,3
18,7
21,7
17,6
18,8
21,6
25,1
19,6
21,0
24,1
28,1
21,5
23,0
26,4
30,7
23,2
24,8
28,5
33,2
24,9
26,5
30,5
35,5
26,4
28,1
32,4
37,6
27,8
29,7
34,1
39,7
30,4
32,5
37,4
43,5
34,0
36,3
41,8
48,6
9,8
9,9
10,2
10,6
11,3
11,5
11,8
12,2
12,6
12,8
13,2
13,7
13,8
14,0
14,5
15,0
14,9
15,2
15,6
16,2
16,0
16,2
16,7
17,3
17,0
17,2
17,7
18,4
17,9
18,1
18,7
19,4
19,6
19,9
20,5
21,2
21,9
22,2
22,9
23,7
7,6
7,6
7,6
7,5
8,8
8,8
8,7
8,7
9,9
9,8
9,8
9,7
10,8
10,8
10,7
10,7
11,7
11,6
11,5
11,5
12,5
12,4
12,3
12,3
13,2
13,2
13,1
13,1
14,0
13,9
13,8
13,8
15,3
15,2
15,1
15,1
17,1
17,0
16,9
16,9
Younlama scakl (C)
30
50
Emme hatt
1.08
0.97
Basma hatt
0.918
1.03
______________________
1065 _______
4. SONULAR VE TARTIMA
Mevcut soutma sistemleri kitaplar incelendiinde hesaplamalarda kullanlan soutucu akkanlarn
pek gncel olmad bu anlamda bu kitaplarn gncellenmesi gereklidir. Ayrca bu kitaplardaki boru
ap seimi ile ilgili rneklerin ok ak olmad, karkla neden olduu grlmtr. Bundan dolay
daha gncel kaynaklara dayal daha anlalabilir soutma-iklimlendirme kitaplarna ihtiya vardr.
Bu alma ile sektrde ihtiya olan baz yeni alternatif soutucu akkanlarla ilgili boru ap seim
tablolarn oluturmaya altk. Ancak bu soutucu akkanlarn ok hzl deimesi nedeniyle bu
tablolarn her yl gncellenmesi gerekir. Yine boru ap seimlerinde pratiklik salamas iin baz
EXCEL yazlmlar hazrlanabilir.
KAYNAKLAR
[1] DOSSAT, R. Principles of Refrigeration, John Wiley, New York, 1981.
[2] Refrigerant Piping Design Guide, Mc Quay Application Guide AG 31-011
[3] ASHRAE Handbook HVAC Systems And Equipment, Chapter 41, 2004. American Society of
Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers, Inc., www.ashrae.org.
[4] http://www2.dupont.com/Refrigerants/en_US/assets/downloads/k15291_ISCEON_MO59_thermo_
prop_si.pdf (18.10.2010 tarihinde eriildi).
[5] http://www2.dupont.com/Refrigerants/en_US/assets/downloads/k15292_ISCEON_MO79_thermo_
[6] http://www2.dupont.com/Refrigerants/en_US/products/ISCEON/ISCEON_MO29.html (18.10.2010
tarihinde eriildi).
[7] http://www2.dupont.com/Refrigerants/en_US/assets/downloads/k15289_ISCEON_39TC_thermo_
[8] ASHRAE Handbook Refrigeration, Chapter 2, 2006. American Society of Heating, Refrigerating
and Air-Conditioning Engineers, Inc., www.ashrae.org.
ZGEM
Hseyin BULGURCU
1962 ylnda zmir Knk'ta dodu. 1984 ylnda Yldz niversitesi Kocaeli Mhendislik Fakltesi
Makine Enerji dalndan lisans, 1989 ylnda M.. Fen Bilimleri Enstitsnden Yksek Lisans, 1994
ylnda ayn Enstitden Doktora dereceleri ald. 19861989 yllar arasnda Kartal Teknik Lisesinde,
19891995 yllar arasnda ankr Meslek Yksekokulunda retim eleman olarak alt. 1994
ylnda ngiltere'de mesleki aratrmalarda bulundu. 1995 ylndan bu yana Balkesir Meslek
Yksekokulu klimlendirme ve Soutma Programnda Yardmc Doent olarak almalarna devam
etmektedir. Evli ve iki ocukludur.
Kadir SA
1962 ylnda stanbulda domutur. Haydarpaa Teknik Lisesi Makina blmnden mezun olduktan
sonra, lisans, yksek lisans ve doktora eitimlerini srasyla Gazi, stanbul ve Sakarya niversitelerinin
Makina blmlerinde tamamlamtr. Deiik niversitelerin meslek yksekokullarnn iklimlendirmesoutma programlarnda retim grevlisi olarak almtr. Halen stanbul niversitesi Mhendislik
Fakltesi Makina Blmnde Yardmc Doent olarak grev yapmaktadr. ASHRAE ve RSES
yesidir. Evli ve iki ocuk babasdr.

Alternati̇f Soğutucu Akişkan Kullanan Paket

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Alternati̇f Soğutucu Akişkan Kullanan Paket

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

X.

ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

ALTERNATF SOUTUCU AKIKAN KULLANAN PAKET

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

2. GENEL TASARIM ARTLARI

Yatay emme ve basma hatlarnda ak hz 2,5 m/sden dk olmamal

Sert ekilmi bakr borular halokarbon soutma sistemlerinde kullanlmaktadr. klimlendirme ve

ekil 1. KS Alannda Kullanlan Bakr Borular

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Tablo 2. Basn Kayplarnn Scaklk Karlklar

Emme hatt basn

Basma hatt basn

ekil 2. Direkt Genlemeli Klima Santrali ve Younlama nitesi

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Tablo 3. Sv Hattndaki Ykseltilerde Soutucu Akkan Basn Kayplar

Bu durumda genleme valfinde yalnzca ar soutulmu bir soutucu akkan kabarcklamaktan

ekil 3. Soutucu Akkan Aksesuarlar

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

ekil 4. Uzak Mesafedeki Evaporatrler in Borulama Detay

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

ekil 5. Basma Hatt Borulama Detaylar

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

ekil 6. Bir Soutma Sisteminde oklu Evaporatr Uygulamas

3. SOUTUCU AKIKAN HATLARININ BOYUTLANDIRILMASI

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

3.3 Alternatif Soutucu Akkanlar in Kapasiteye Bal Boru aplarnn Belirlenmesi

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Tablo 5. Valfler ve Boru Aksesuarlar in Edeer Boru Boylar (metre) [7]

3.3 Sv Hatt Boru aplarnn Hesaplanmas

Soutucu akkan tipi: R-410A

1. Adm: Edeer Boru Boyunun Hesaplanmas:

ekil 7. Boru ap Hesaplanacak Direkt Genlemeli Klima Santrali ve D nitesi

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Sv hatt aadaki elemanlardan olumaktadr:

Bakr boru boyu: 6.7 m

2. Adm: Boru apnn Hesaplanmas:

Gerek Le Gerek kapasite

4. Adm: Gerek Boru Basn Kaybnn Bulunmas:

5. Adm: Toplam Basn Kaybnn Hesaplanmas:

Toplam Basn Kayb= Gerek basn kayb + Ykselti basn kayb

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Toplam Basn Kayb= 0.79 +59.35 =60.14 kPa

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Tablo Le Gerek kapasite

Gerek Le Gerek kapasite

Tablo 7. R-410A in Boru Hatt Kapasiteleri (kW) [8]

Tablo Le Gerek kapasite

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Gerek Le Gerek kapasite

Tablo 8. R-407C in Boru Hatt Kapasiteleri (kW) [8]

Tablo Le Gerek kapasite

Gerek Le Gerek kapasite

Soutma Teknolojileri Sempozyumu

X. ULUSAL TESSAT MHENDSL KONGRES 13/16 NSAN 2011/ZMR

Tablo 9. R-134a Emme Hatt Ykseltileri in Minimum Kapasite (kW) [8]

Sv hatt scakl (C)