Professional Documents
Culture Documents
ada dnyamzda insanlarn salkl, gvenli, konforlu ve ekonomik bir ekilde yaamas ve
ada yaplara sahip olmasnda hi phesiz ki tesisat mhendisliinin nemi byktr. Her gn
kendini yenileyen ve gelitiren nemli bir uzmanlk alandr.
Yapnn shhi tesisat projelerinin n hazrlnda, mimari projeler zerinde mimarlar ile birlikte boru
gei yerleri ve cihaz yerleimi konularnda almalar yaplmaldr.
Yap sakinlerine gvenilir bir temiz su salanmas ve bu suya her hangi bir svnn
karmasnn nlenmesi,
Aygt says, salanan suyun miktar ve basn ynnden uygun bir sistem kurulmas,
Pis su drenaj sisteminin tkanma ve kirlenmelerden, kat madde birikimlerinden uygun bir
bakmla korunmasnn salanmas,
Kabul edilebilir bir tesisat mr iin uygun bou ve donatm malzemelerinin seilmesi,
Su depolama ayn zamanda yangn rezervi olarak baz uygulamalarda art konulmutur.
Yangn suyu deposu ayr yaplabilecei gibi, kullanma suyu rezervine yangn suyu rezervi
ilave edilmi toplam su ayn depoda da saklanabilir.
HDROFORLAR
Basnc dk bir akkan belli bir rezervuardan veya direkt ehir ebekesinden alarak
gereken basn ve debide kullanma sunan ve iletimini kullanm artlarna gre kendisi
tamamen otomatik olarak gerekletiren pompa sistemlerine tesisat mhendislii
terminolojisinde hidrofor denmektedir.
Su Sayalar
Sayalar tesisata, bozulduklar zaman tamir iin yerinden sklebilecek ekilde
balanr. Bu nedenle her iki tarafna kapama vanas olmaldr. Ayrca saatten sonra
boaltmal ek valf konumas faydal olacaktr.
Su Debisinin Hesab
eitli kullanma yerlerindeki farkl boyutlu elemanlarda akma basnlar, su
TABLO 1
Standart
Akma
ARMATR
(veya kullanma yeri)
Yk Birimi
Debi (L/s)
Y.B
Basnc (Pa)
Musluk , Batarya DN 10
49050
0,25
1,0
Musluk , Batarya DN 15
49050
0,40
2,5
Musluk , Batarya DN 20
49050
1,00
16
Musluk , Batarya DN 25
49050
1,50
36
245250
0,17
0,5
245250
0,25
1,0
245250
0,43
3,0
Lavabo
49050
0,17
0,5
49050
0,40
2,5
49050
1,0
16
Banyo Du Bataryas , DN 15
98100
0,25
2,5
Banyo Du Bataryas , DN 15
98100
1,0
16
127530
0,6
Rezervuar Musluu
49050
0,125
0,25
Pisuvar
49050
0,125
0,25
amar Makinesi
49050
0,4
2,5
Bulak Makinesi
49050
0,4
2,5
okunabilir.
ebeke Basnc
Gazl ofbenler
Doal gaz ve svlatrlm petrol gaz ile alr. Genellikle ani stcl tipi
Elektrikli Termosifonlar
Kullanma scak suyunun lokal olarak retilmesinde en gvenli ve konforlu
SRKLASYON HATTI
Kullanma scak suyu datm hatlarnda musluklar kapal olduu ve su
kullanlmad zamanlarda borulardaki su souyacaktr. zellikle byk sistemlerde
bu konuda nlem alnmazsa, musluk aldnda su gelene kadar nemli lde su
boa aktlr. Su israfnn nlenmesi ve konfor iin, scak su datm hatlarnda
sirklasyon hatt oluturulur.
Gnmzde scak su ve sirklasyon borular sl izole edildiklerinden,
sirklasyon hattnda doan dolam yetersizdir. Bu yzden kk sistemlerde
sirklasyon hatt oluturmak ve bir dolam pompas tesis etmek ekonomi ve konfor
asndan gereklidir.
SICAK SU HTYACI ve SICAKLII
Scak su kullanm ihtiyac ok deiendir. rnein konutlardaki scak su
kullanm bile, sadece kii ve konut byklne bal deildir. nsanlarn yaam
dzeyi, ya, sistemin yaps ve mevsimine gre deiir. Kullanm kararl deildir.
Scak su tesisatnda stcya souk su giri scakl 10C alnr. Scak su
scakl 30 90 C arasnda deiir. Emniyet kurallarna gre scak su scakl 95
C ile snrlandrlmtr.
Ykanma amac ile kullanma suyu scakl 35 45 C ; mutfakta kullanm
amac ile kullanma suyu scakl 55 60 C, endstriyel amalarda ise daha
yksek olabilir.
Kullanm Yeri
Bir Seferlik
Kullanm (Litre)
Scaklk
Sre
(C)
(Dakika)
MUSLUK DN 10
40
MUSLUK DN 15
10
40
MUSLUK DN 20
25
40
30
55
EVYE K GZL
50
55
35
1,5
100
40
15
150
40
15
BYK 180
250
40
20
DU
50
40
OTURMA BANYOSU
50
40
LAVABO
Borular, balant paralar ve armatrler ebeke basncna maruz ise, anma basnc
1 MPa deerine dayankl olmaldr. Temiz su tesisatnda kullanlan borular farkl
malzemelerden yapl olabilir. Genel olarak galvanizli borular terci edilmektedir.
Galvanizli borunun mr, galvaniz kalnlna ve doru kullanmna bal olarak, 1050 yldr. Ortalama 20 C scaklkta bu sre tespit edilmiken, scaklk ve basn
artmas durumunda bu mr daha azdr.
Ayrma Vanalar
Ayrma vanalar tesisatn bir blmn ayrmak, su akn dzenlemek
Musluklar
Suyun kullanma noktasndaki ap kapama elemanlardr. Scak su ve souk
suda kullanld gibi kartrma bataryas biiminde her iki amala da kullanlabilir.
Emniyet Armatrleri
ek Valflar
Havalklar
Boru Ayrc
Boru ayrc bir emniyet elemandr. Tesisata besleme basnc, en az 0,5 bar
olmak zere belirli bir deerin altna dtnde; bu tesisat blmne veya
cihaza olan boru balantsn gvenli bir biimde ayrr. Borudaki aylma en az
20mm olmaldr. Bylece iilemez veya tehlikeli suyun geri kamas nlenmi olur.
PS SU TESSATI
Atk sular, pis su ve yamur suyu olarak ikiye ayrmak mmkndr. Pis su
tesisat ehir kanalizasyon ebekesine balanr. Yamur suyu ise ayr bir tesisatta
toplanp, ehir yamur suyu kanalizasyonuna balanmaldr. Ancak Trkiyede pek
ok yerde ayr yamur kanal olmadndan, yamur suyu tesisatnn da pis su
kanalizasyonuna balanmas sz konusudur.
Bina ii yamur ve pis su tesisatlar ayr olmaldr.
Yatay pis su borularna genel olarak ak ynnde bir eim verilir. Bylece ;
Doal ak mmkn olur
rmeye elverili maddelerin ylmas ve suyunu kaybetmesi nlenir.
SFON BOYUTLARI
Cihaz
QS max (L/s)
h1 (mm)
Y.D.
k DN
Klozet
2,3
50
2,5
100
Bide
0,6
60
0,5
32 / 40
Du
0,6
50
1,0
40 / 50
Pisuvar
1,1
60
0,5
50
Banyo kveti
1,1
50
1,0
40 / 50
Evye
1,1
60
1,0
40 / 50
1,2
50
1,0
50
PS SU BORULARININ BOYUTLANDIRILMASI
Yatay borularda pis ve kirli suyun aknn uygun bir biimde temini ve havann
ters ak iin, borulara ak dorultusunda eim verilir. Eim ve su tama derecelerinde
aadaki gibi bahsedebiliriz.
SARFYAT BRM
Kvet , Du Teknesi
Hale Ta Ve Klozet
Pisuvar Ve Bide
Boru ap
0-4
50
4-25
0-40
70
25-100
40-150
100
100-270
150-400
125
270-600
400-900
150
RGARLAR
Rgar, toprak altndan geen kirli su borularnn, kontrol ile bina dna denen
beton borularda yn deitirmek ve boru akntlarnn %2 civarnda kalmasn salamak
iin yaplan bir toprak alt bacasdr.
AIK RGAR :
Sular iibe dklp veya giren ve sonra istenilen ynden kp giden rgarlardr.
Bu rgarlar bina d tesisatta kullanlr. Bina iinde kullanlmaz.
KAPALI RGAR :
Kirli su borularnn gelip getii ve kapal pik kontrol kapann bulunduu
rgarlardr. Bunun iine hi su dklmez. Bina iine yaplr. Bina iindeki dik yatay
balantlar 8-10 metreyi geerse, kontrol iin ve tkand demeleri krmadan gidermek
iin araya bir kontrol kapa konulur.
LAVABOLAR
Lavabolar byklklerine ve formlarna gre ayrlabilir. Hijyenik adan tamasz
olmas daha iyidir.
Lavabo montajnda dikkat edilecek hususlar ise;
-
Lavabolarn monte dildikleri duvar yzeyi ve tezgah ile temas eden yerlerinde
silikon kullanlmaldr.
KLOZETLER
Konutlarda, i yerlerinde vb. su ile ykamal helalar kullanlr. Hijyen birinci planda
olduundan malzeme seramikten yaplm olmaldr.
Helalar ; alafranga helalar (klozetler) ve alaturka helalar (hela talar) olarak
ikiye ayrlmaktadr.
BANYO KVETLER
Yatmal ve oturmal olarak ikiye ayrlmaktadr.
Kvet ve du teknesinin i dzeyi banyo demesinden daha aa kotta
olmamaldr. Kaygan yzey olduu iin, kvet ierisine adm atldnda, ayak banyo
kotundan daha aa kota basarsa kayma olasl artar. Bu nedenle kvet ve du
teknesinin i yzeyi banyo demesi ile ayn seviyede veya 5-10 cm daha yukarda
olmaldr.
Banyo kvetinin monte edilecei dk demenin szdrmazln temin iin izole
edilmesi tavsiye edilir. Banyo kvetleri, yaplan ayaklar zerine yerletirilmeli ve sifonun
temizlenmesi iin nlem alnmaldr. Banyo bataryas, kvetin boaltma deliine yakn bir
yere monte edilmelidir.
DULAR
Dular akan su ile tam ykanma amac ile kullanlrlar. Du teknesi emayelenmi
dkm veya elik sa, plastik, seramik veya fire clay malzemeden retilmitir. Fayans
veya emaye kapl du teknelerinin tercih edilmesini neririz.
Su kullanm 35 ile 40 litre, genellikle 60 90 litre mertebesindedir. Bykl
75x75 ile 90x90cm aras olmaktadr.du teknesi boyutu en az 80x80 cm olmaldr.
MUTFAK EVYELER
Mutfaklarda yiyecek hazrlama ve bulak ykama iin damlalkl ift gzl mutfak
evyesi ve alma tezgah bulunmas gerekmektedir. Bir bulak makinesi olmas halinde
tek gzl evye yeterlidir. Evyelerde genellikle duvar musluk veya bataryalar kullanlr.
Batarya cinsine gre montaj yksekliine dikkat edilmelidir.