MEMET KARA

Ordulu Eminin Kurtulu Tarihi

MEMET KARA Samsun, Alaam, 1955 doumlu. lk ve ortaokulu Alaam Yenice

Kynde, liseyi Kastamonu Abdurrahmanpaa Lisesinde parasz yatl olarak okudu. 1978 ylnda stanbul niversitesi Gazetecilik ve Halkla likiler Enstitsne
(bugnk adyla letiim Fakltesi) girdi. Siyasi faaliyetlerini ii snf ierisinde
srdrmek amacyla okuldan ayrld. Alibeyky, Eyp, Kthane blgesindeki
almalarndan sonra Cevizli Tekel Direniine destek iin Cevizli blgesine geti.
12 Eyll asker diktatrl sonrasnda da buraya yerleti. 2002-2009 yllar arasnda arkadalaryla birlikte Katlmc Maltepe adyla yerel bir gazete kartt. Yine
bu yllardan itibaren Demokratik Toplum Partisi ile rgtnde almaya balad.
2007 ylnda DTPden Maltepe Belediye Bakanlna adayln koydu. Evli ve iki
ocuk babas.

letiim Yaynlar 2195 An Dizisi 67

ISBN-13: 978-975-05-1808-9
2015 letiim Yaynclk A. .
1. BASKI 2015, stanbul
EDTR Tanl Bora
YAYINA HAZIRLAYAN Fatih Duman
DZ KAPAK TASARIMI Utku Lomlu
KAPAK Suat Aysu
KAPAK FOTORAFI Ylmaz Aysan, Ankara, 1978

(Afie kmak, s. 246, letiim Yaynlar, 2013)

UYGULAMA Hsn Abbas

DZELT Remzi Abbas
BASKI ve CLT Sena Ofset SERTFKA NO. 12064

Litros Yolu 2. Matbaaclar Sitesi B Blok 6. Kat No. 4NB 7-9-11

Topkap 34010 stanbul Tel: 212.613 38 46

letiim Yaynlar SERTFKA NO. 10721

Binbirdirek Meydan Sokak, letiim Han 3, Fatih 34122 stanbul
Tel: 212.516 22 60-61-62 Faks: 212.516 12 58
e-mail: iletisim@iletisim.com.tr web: www.iletisim.com.tr

MEMET KARA

Ordulu Eminin
Kurtulu Tarihi

BRNC BLM

1
12 Eyll, hep ieriden, hapis yatanlar tarafndan anlatlr.
Genelde ikence ve hapishanedeki direni ykleri kaleme
alnmtr.
Ben ve benim gibi 12 Eyll ncesi devrimcilik yapp 12
Eyllde yakalanmayan insanlarn ykleri pek anlatlmaz.
Anlatlanlar da yurtdna kap snmac olanlarn ykleridir.
Benim yakalanmamamn birok nedeni olabilir.
Bana gre, en byk nedeni, kod ad kullanmamdr. O dnem herkesin kod ad vard. Ancak benimki biraz farklyd,
yle: nsanlar okullarnda, mahallelerinde, kylerinde, iyerlerinde devrimcilie balar, bir sre sonra balar bir ekilde yasal olarak belaya girdiinde, kendisi rgt tarafndan
bulunduu yerden alnr, baka bir alana verilirdi. Bu arada
kendisine sahte bir kimlik ayarlanrd. Arkada kendi adn
kullanr, kendi ad kod ad olurdu.
Bana gelince, 1979 ylnn balarnda, stanbul niversi5

tesi Merkez Kampsnn arka tarafnda, Sleymaniyedeki kafede otururken, (o dnem devrimciler Sleymaniyede,
faistler Beyazt Meydannda taklrd) Kyl zzet yanma
geldi.
Seni buradan alyoruz, dedi. Evet, bu kadar, niversiteden ayrlp ii almas iin mahalleye geiimin balangc bu kadar. Kalkp, Veznecilerden Alibeyky minibsne
bindik. Kyl zzet:
Adn deitirelim, dedi.
Tamam, dedim.
Hangisi iyi, Ali mi, Emin mi? Memetin uzants gibi olsun istiyordu. Memet Ali veya Memet Eminmi adm da Memeti kullanmyorum dierini kullanyormuum gibi olacakt.
Emin, dedim.
Alibeyky, Kthane blgesinde yeni adma ilk balarda
alamadm. leriki zamanlarda Cevizli blgesine getiimde almtm. yle altm ki zamanla memleketimi de deitirdim. nsanlar nerelisin, diye sorduunda artk Orduluyum diyordum. Samsunlu Memet, oldu Ordulu Emin.
Polis Ordulu Emini arad. Polise dp zlen arkada
olursa, Ordulu Emin diye biliyordu. O kadar ki kaynanam
ve eimin akrabalarnn ou hl Emin der bana.
O zaman poliste yle bilgisayar, GBT, kamera vs. gibi teknoloji kullanm yoktu. Kulland yntem ikenceydi. Bilgiyi ikenceyle toplard genellikle.
*

**

Sonradan (bu hikyenin getii tarihten epey sonra) Maltepede tantm aabeylerim oldu. Bunlar, gemi dnemleri anlatrken hep;
Aabey bunlar yazn, dedim. Sizinle mezara gitmesinler; smail Yeilyurt, Bingl Erdumlu, Tangr akrolu.
6

Anlatnca siz de hak vereceksiniz, neden yazmalar gerektiine.

smail Yeilyurtu nceden tanyor olmam nedeniyle ileriki sayfalarda az da olsa anlatacam.
Bingl Erdumlu, THKP-C Hareketinin kurucularndandr. Bilmem ka numaral sank olarak yarglanmt.
Maltepeye geldiimde Balk Kenan gstermi olmal, iki
katl ahap bir ev, Beemelerin aasnda, Demirkol Kafenin st tarafnda. Burann sahibi Bingl Aabeymi. Mahir
ayanla, Hseyin Cevahir burada kalyorlarm.
Gnn birinde, bir beki iki genten phelenmi, polise
haber vermi, polis gelmeden, Mahirle Hseyin evden km, alt geitten geerek minibs yolundaki camiye kadar
geldiklerinde, polis arabas gelmi, polis teslim olmalarn
istemi, Mahirler bir kz rehin alarak caminin ilerisindeki
eve girmilerdi. Kz bir albayn kz, girdikleri ev de albayn
eviymi. Mahirler burada polisle atmaya balamt. Sonra
askerler de gelmi, keskin nianc subay, Hseyini vurmutu. Sonra Mahir ayan da vurulmutu. Cevahir lm, Mahir iyiletikten sonra asker cezaevine konmutu.
Maltepede yaayp, Mahir ayann ka yksn de
dinlememi olmanz olanaksz gibi, burada yaayan Refet
Hoca da ka hikyesini anlatt; ama meslei retmenlik
olan Refet Hoca srekli yazyor, onun anlar mezara gitmeyecekti.
*

**

Tangr akrolu, 1956dan balatyor anlatmaya, T

renci Hareketlerini, Menderes Hkmetine olan muhalefeti, Taksimden slkla:
Olur mu byle, olur mu?
Karde kardei vurur mu?
Marn almaya balarlarm, insanlar katlrm yry7

e ve sla, Tnele vardklarnda kuyruun bir ucu, Galatasaray Lisesinde olurmu.

Sonra Ankaraya gemi Tangr akrolu. Ankarada TP
ankaya le Sekreteri olmutu. Mahir ayanlar, Yaar Kemaller, Can Yceller, Mahsuni erifler TP ankaya yesiydiler. Yaar Kemal seim almalarnda kahveye girer:
Ben aday deilim, ama sizlerden Trkiye i Partisine
oy istiyorum, diye balayp TP propagandas yaparm.
Can Ycel, radyoda TPe ayrlan srede konumac olarak yer alrm, seim zamanlar.
Mahsuninin gerek ad erif rakm. Zlf Livanelinin
kitap dkknna giderlermi, ama onun saz aldn Ruhi
Su konserinde renmiti.
Saz aldn sylememitin, demiti. Zlf;
Eh amatrce bir eyler alyoruz ite, demi.
rnein TPin Ankara ynetimine devrimci TP komitesi adyla muhalif liste kardklarnda D. Perinek;
Aabey beni beinci sraya yazmsn, neden birinci sraya yazmadn, diye itiraz etmi. Tangr Aabey:
Kariyerist biriydi put, bizim liste tulum kazanacakt,
listede ad olan herkes kazanacakt ama ilk srada Mahirin
olmasn hazmedememiti, diyordu.
TP ynetimine muhalif olunca, ankaya ube Ynetimini feshetmi TP merkezi. Mahir ayanla Tangr Abi,
merkeze gitmiler, orada bir sendikac Mahirin bana silah
dayamt falan.
Bu hikyeleri yazn aabey, yazamyorsanz, bir teyp aln
konuun biri yazar sonradan, diyordum.

2
niversiteyi kazanp stanbula geldiimde hemen okula
balamadm. Bir hafta; Topkap Saray, Yerebatan Sarnc,
8

Galata Kulesi, Taksim, Beyolu gibi stanbulun birok yerini dolatm.

kinci haftann banda okula gitmeye karar verdim.
Okulun o zamanki ad, Gazetecilik ve Halkla likiler Enstitsyd. Merkez binaya girmeden, eczaclk, iletme, iktisat fakltelerinin bulunduu sokakta, letme Fakltesi ile
ayn binadayd.
Sokan bir yannda merkez kampsn yksek duvarlar, dier yannda fakltelerin duvar, iki yan kapal sokak
vard.
Sokaa girdim. Sesler, sloganlar; sokakta yzlerce kii
kavga ediyor. Ben Beyazt tarafndan girdim. Girdiim taraftaki grup faistlerdi. Okula giden sokan bandaki bfeden girip Osmanldan kalma kemerli arka yoldan Sleymaniye giriinden, Esnaf Hastanesinin nne geldim. Bu tarafta bizimkiler vard. Talar sopalar derken, kavga sona erdi. imdi, sivil ve niformal polisler tuttuunu minibslere dolduruyordu.
ktisat Fakltesinin nnde olup bitenleri izliyordum.
Yanma uzun boylu esmer yeil parkal biri geldi:
Ne yapyorsun burada?
Okula gideceim, yolun almasn bekliyorum.
Hangi okuldan?
Gazetecilik, dedim.
Ben de gazetecilikteyim, dedi.
Ad Zaferdi. Elazlym.
Sen nerelisin, diye sordu.
Samsunluyum, dedim.
Ayakst biraz sohbet ettik. Devrimci olup olmadm
renmek istiyordu. Samsunda Kurtulu grubu vard, bir
iki yldr onlarn dergilerini okuduumu anlattm, Kurtuluu olduumu anlaynca;
Dernee gidelim mi, diye sordu.
9

Gittik. Daha okula balamamtm. Ama stanbulda devrimcilie adm atmtm.

Dernek dedii, Aksarayda Ufi Maazasnn arka tarafnda drt katl eski bir binayd. Bir katnda Cerrahpaa-Der,
bir katnda ktisat-Der olan ksaca Kurtuluularn derneklerinin olduu bir binayd.
Az ileride bir sokakta da yine Kurtuluularn lise dernei Dev-Lis vard.
ktisat-Dere girdik.
Sonradan hayatmda farkl bir yere sahip olacak Ahmet
Kayay burada tandm. Keza rfan Cre, Seyfi ngider, Artist Mustafa, Faruk Aca, Atilla Mermeroluk, evket Karaku gibi stanbul niversitesinin nc takmn burada tandm. Hayatmn bu blmnde yer alan onlarca devrimci
arkadamla burada tanmtm.
Bu bina Tarihi Yarmadadaki Kurtulu Hareketinin merkezi gibi alyordu. Seminerler burada yaplyor, afie, yazlamaya buradan klyordu.
*

**

Bir gn kyden bir arkadam gelmiti. Oturalm konualm istiyor, ben, kyden bizimkiler sylemitir; git bir bak
bakalm bizim olan ne yapyor demilerdir diye dnmtm. Hem Harun benim devrimci olduumu biliyordu.
Yine bir gn, bu iler stanbulda nasl oluyor merakyla benimle dernee geldi. O akam yazlamaya kacaktk. Akam
insanlar sokaklardan ekilsin diye erken kmyorduk.
Sen yat uyu, ben karken seni uyandrrm beraber gideriz, dedim. Ben de kitap okuyarak vakit geirdim. Saat
ilerledike gelenler artyor, gelenler artka ses de oalyordu. Harun uyand tabii, benden alt yedi ya byk. O kadar
genci grnce ard. Alaamn kylerindeki devrimcilerin
hepsini toplasan ancak bu kadar ederdi.
10

Kendilerinden byk birini grmek de arkadalar heyecanlandrd. Bizim byk ef dediklerimiz bile ancak drt
ya bykt bizden.
Laleli tarafna kan kavan etrafndaki tahta taraalardan baladk yazlamaya. st geide bir de alt geit ekliyorlard, Taksim ynnden Yenikap ynne. Etrafn tahtalarla dikine kaplamlard. Yaz iin msait ve byk bir alan
olumutu. Ancak iki jandarma dikmilerdi bana. Jandarmalar devriye geziyorlard. Bir batan bir baa gidiyorlar, dnp br baa kadar geliyorlard. Bunu srekli tekrarlyorlard. Biz gizlendik. Bir arkada, onlar arkasn dnnce gizlendiimiz yerden kyor, bir, en ok da iki harf yazyor,
tekrar gizleniyordu. Jandarmalar yazy grnce tfeklerini
ellerine alyor bir sre etraflarna bakyor, kimseyi gremeyince de devriyeye devam ediyorlard. Onlar devriyeye balaynca arkada tekrar gidiyor, bir iki harf daha yazyordu.
Uzun srd ama sonunda bitti. Faist Yuvalar Datacaz,
Faizme Kar Omuz Omuza, Kurtulu diye yazdk.
Yazdan sonra dernee gidip yattk.
Harun sevmiti dernei, ertesi akam bizimle afie kt.
Afilerle, kovalarla, fralarla Avclara gitmitik minibsle.
Avclardan Aksaraya kadar afi yaptrmtk. Yolda ekip
arabas durunca kam, bir sre sonra toplanp tekrar devam ederek sabah Aksaraya ulamtk. Harunun yrmekten ayaklar imi, fakat sylememiti. Daha sonra kye gittiimde anlatmt.
*

**

Harun kalp ustasyd, inaatlarda alrd. Kye gittikten birka ay sonra tekrar geldi stanbula. Cerrahpaa Hastanesinin aa bloklarnda bizim kyl Cemal Ustann olu Vedat Kalfa vard, Vedat orada i almt Cevahirlerin taeronu olarak. Onun yannda alt bir iki yl kadar. Dev11

rimci deildi, ama devrimcilere cephede almazd. Kardei Apti ise solcuydu, Sinop retmen Okulunda okumu,
imdi retmenlik yapyordu. Asl ad Abdurrahimdi, kolay
olsun diye Apti diyorduk. Apti benden iki ya bykt,
motosiklete ve ikiye kar zel bir ilgisi vard. Yakakentte
limandaki restoranlarda iip sarho olarak bindii motoru
ile ka kaza yaptn kendisi bile bilmez.
Apti gezmeyi ok severdi. Motosikletiyle Trkiyede gitmedii il yok gibidir.
lk duvar yazlarn Apti ile yazmtk. Bizim kyden Alaama giden asfalt yolun kenarndaki duvarlar, Kahrolsun
orbaclar, Kurtulu slogan ile donatmtk boydan boya.
orbac bizim oralarda zenginlere verilen add.

3
stanbul niversitesi Merkez Binas igal altndayd. Faistler devrimci rencileri okula sokmuyor, girenleri dvp dar atyorlard. Merkez binann dnda kalan bizim gibi fakltelerin iinde bulunduu blmlerde genelde devrimci
gruplar vard.
*

**

Sleymaniye, adn Sleymaniye Camisinden alan bir

semtti aslnda.
Burada bir iki katl ahap veya ta evler vard. Dar ve kark sokaklar polis kovalamacalarnda bize avantaj salard.
Sleymaniye Camisi adn ilk olarak babamdan duymutum.
Babam, kinci Dnya Sava yllarnda yeniden askere alndnda Edirne tarafnda snra sevk edilirken asker
alay, camide konaklanmt. Biraz abartm herhalde, ama
on bin kiiyi alabilecek byklkte demiti cami iin. Bu
12

byk cami, Osmanlnn en heybetli sultan tarafndan ve

en heybetli zamannda yaptrlmt.
Sleymaniye Camisi denmesine ramen, buras tek bana cami deil; imareti, medresesi, ktphanesi, mezarlar
ve benzeri binalarla birlikte, ok byk bir alana kurulmu
komplike binalar btnyd. Doal olarak binalarn en by camiydi.
Caminin ii de d kadar grkemliydi. Sleymaniye Camisinin kenar kubbeleri bile bizim kydeki kubbeli caminin birka misli kadard. Sleymaniyenin orta kubbesinin
yksekliinin yannda bizim oralardaki en yksek aa cce kalrd.
Sleymaniyeyi Osmanlnn en nl mimar Mimar Sinan
yedi ylda yapmt. Adam sanki yedi yl durmadan taa nak ilemiti. Her bulduu yere kk de olsa cam koymu.
Keza camlar da nak gibi ilenmiti.
Bizim kyde Benzinci Ali Efendi byk ve gzel cami yaptrdm diye hava atard. Sleymaniyeyi grse azn amazd herhalde.
*

**

Faistler bu tarafa gelmezlerdi. Kavgalar genelde bizim

okulun olduu ara sokakta ya da merkez binann nnde
olurdu.
Derste iken dardan kavga ya da slogan sesleri geldiinde hocadan zr dileyip kar, kavgadan sonra derse dnerdik.
Genelde biz derse girdikten az bir sre sonra polis gelir,
bizi alr hemen Beyazt Meydanndaki karakola gtrrd.
*

**

Bizim okul, daha nceleri eitim vermi, ancak zannedersem kapanm, tekrar aldnda da ilk rencileri biz ol13

mutuk. Yetmi be kii kadardk, okulun hepsi bu kadard

ve bir snfta eitim gryorduk. Fotoraf iin karanlk oda
ve daktilo odasn saymazsak.
Kavga olduunda bu kadar insan kardk dar.
Ertesi yl bir snf daha ald ve okulun mevcudu artt.
Dolaysyla kavga iin kan kii says da.
Mara Olaylar ktnda Marata yzn zerinde kiinin
katledilmesiyle, faistlerin istedii oldu ve Ecevit Hkmeti
baz illerde skynetim ilan etti.
Skynetimle birlikte okullarda polisin yannda jandarma
da gvenlik grevi yapmaya balad.
Bizim okulda yalnzca polis vard. Girie konulan bir masada oturur ve girenlere kimlik kontrol ve st aramas yaparlard.
*

**

Beyazt tarafnda eski kitaplarn satld dkknlar vard, sahaf denirmi bunlara, o gne kadar duymamtm. Bizim kitap kurdu Ali Erkek, alveri yapmtr belki buradan
ama ben yapmadm. Bir kere hocann verdii tekstleri bulmak iin gitmitim, onlar da bulamadm.
Sahaflar arsnn az ilerisi ise Kapalaryd. Kuyumcular, el ii hallar ile nl Osmanldan kalm bir alveri
merkezi olan Kapalarya, Sleymaniyeye gelen turistten
daha fazla turist gelirdi. Baz arkadalarmz ngilizceleri tam
olmasa da turistlerle konuuyorlard.
Lisede bir retmenim eyi bilmek sosyal adan ok
nemlidir demiti: En az bir dalda spor yapmak, bir yabanc
dil bilmek ve bir mzik aleti almak. Bense, en azndan dil
bilmeyi ve iyi saz almay isterdim. Yabanc dili hi renemedim, saz iyi almay da.

14

4
Merkez bina ve yan sokaktaki okullarda okuyan arkadalarla Sleymaniyedeki kafelerde oturuyor ve burada birbirimizi tanyorduk.
Lalelide bulunan Edebiyat ve arkasndaki Fen Faklteleri ile apa Tp, Cerrahpaa Tp, Aksaray ktisat gibi okullarda okuyan arkadalarla da Aksaraydaki derneklerde buluuyor, tanyorduk.
Ayrca liseli arkadalarn gittii Dev-Lis nceden de sylediim gibi Aksarayda idi.
Bu derneklerde seminerler verilirdi. Arkadalarn siyasi
olarak bilinlenmesi, Marksizmin ve Kurtulu Grubunun
siyasi tespitlerini kavramasnn saland yerlerin banda
dernekler geliyordu. Yurtlar, boykot ve direni adrlar, ortak kullanlan evler de bu i iin uygun yerlerdi.
*

**

Biz, dnyadaki 68 ayaklanmasnn arkasndan geldiimizden, bizden nceki abiler arasnda efsane olmu, bize efsane
gibi anlatlm ok sayda isim vard.
Ad, grubun ad Kurtulu kadar nl olan Kaarolu bunlardan biriydi. O kadar ki, Kurtuluular ou zaman Kaarclar olarak anlrd.
ki omzunda uzun namlulu silahlarla yurt basmalar, banka soygunlar gibi ok sayda efsane eylemi anlatlrd Kaarolunun.
Sonradan Dev-Solcu olan Dev-Yolcu Blent Uluer, DevYolcu Paa Gven ve baka kiiler de efsanelemiti.
Bunlarla ilgili polisle atmalarda filmleri aratmayan sahneler anlatlrd. Binek arabasnn stne kp yan yatarak
dakikalarca ate edip polisleri pskrtmek gibi.
Ve Kaarolu kadar deil, ama yine de Kurtuluu biri;
15

Hseyin Soylu.
Bir gsteri srasnda polis panzerinin stne kp, bacasndan molotof atmak, atmalarda lmcl yaralanp iyileince yine faistlerle ve polisle atmaya devam etmek. Ve
bunlar gibi nice eylemler anlatlrd Soylu ile ilgili.
Adn duyduumda hapisteydi.
*

**

Bir gn ktisat-Derde seminer veriliyordu. Yanlmyorsam

konu; sosyal emperyalizmdi ve anlatan Erdald. Gerek adn bilmiyordum. 12 Eyllden beri de grmedim.
Burada seminerleri, genelde Erdal, Seluk ve Seyfi verirdi.
Salon tka basa doluydu. Sandalyeler yetmemi insanlar
ayakta dinliyordu. Konuma bitince soru cevap blmne
geildi. lk sz en arkada ayaktakilerden biri ald. Bir yetmi var ya da yok, yani benim boylarda, benden biraz daha
esmer ve benden drt ya byk biriydi. Yanmdaki;
Soylu bu, dedi.
zerinde uzun bir palto vard. Dorusu hayalimdeki Soylu; geni omuzlu, daha uzun boylu, prasa bykl, yeil asker
parkal, konumas; daha akc, daha tok sesli biri gibi canlanyordu. Oysa u an karmdaki kii, kafamda canlandrdm kiiyle uyumuyordu.
Soylunun boyu posu konusunda kafamda abartl bir tip
oluturmu olmamn hayal krkln yaam olsam da,
Soylu ile ilikilerimiz normaldi. Aslnda Soylu, normal llerde biriydi; fakat insanlar anlattka kafamda anlatlanlara uymas iin, Soyluyu grmediimden abartl bir tip ekillenmiti.
*

**

Bizim Aksaraydaki derneklere Kurtulu sempatizanlar

dndaki renciler gelmiyordu.
16

Soylu ile sohbetlerimizden birinde, bunun nedenini renmek istedim;

Bizim derneklere baka gruplardan veya gruplarn dndaki renciler gelmiyor, biz de baka gruplarn renci derneklerine gitmiyoruz. ktisat-Der dediimiz zaman ktisat Fakltesindeki btn rencilerin dernei olmal diye
dnyorum. Dernek btn rencilerin dernei olursa,
okulda renciler okul ynetimi ile kolay iliki kurar, her
konudaki ikyetlerimize zm daha kolay bulunmaz m?
Soylu ne dediimi anlamt, szmn bitmesini beklemedi.
Bak Memet, dediklerin doru olabilir, hakl olabilirsin,
ama hayat senin dediin gibi deil, hayat siyah ve beyazdan
ibaret deil, gri blgeler de var. Sen daha yenisin, zaman
getike anlayacaksn, dedi.
Aslnda benim de buna yakn dncelerim var, yle:
Dernek bakan okulda herkes tarafndan sevilen biri olursa biz daha ok renciyi saflarmza kazanabiliriz. rnein
Artist Mustafa, Artist Mustafay merkez binadaki rencilerin en az yars sever, dedim.
Yarn akam T Taklada forum var, oraya gel, ne
demek istediimi anlayacaksn, dedi. Ben Salimle, Kksalla
daha ok bir arada oluyordum. Ve aramzda yaptmz deerlendirmelerde demokratik kitle rgt dediimiz derneklerin, bir grubun deil de, bulunduu alandaki herkesi
kapsamas gerektiini konuurduk.
*

**

Boykot adrna giderken Cerrahpaada inaatta alan

Harunu da ardm. Nereye arsam nemli ii yoksa gelirdi, yine itiraz etmedi. Birlikte gittik.
Taklada T rencileri boykot adr kurmutu. Anlayabildiim kadaryla T renci Dernei, Dev-Genin
17

kontrolndeydi. O yzden de forum iin hazrlanan alann

n ksmndaki masada bizimkiler yoktu.
Tartlan konu Mahir ayann yazlarndaki kesintisiz
devrimdi. Bizimkilerden Seyfi konuuyordu. Konumann
bir yerinde masada oturanlardan biri;
Mahir ayan byle eletiremezsin, boyun kadar konu,
dedi. Seyfi:
Ben grlerimi sylyorum, boyum da bir seksen be,
dedi. Ortalk karacak diye dndm. Daha fazla gerilmedi. Forum devam etti. Dev-Genliler kesintisizlerin ne kadar
doru olduunu savunuyordu. Kurtuluular ise Mahirin;
Kemalizm, Ulusal Sorun, nc Sava konularndaki
yanllarn sralyordu. On sene tartsalar hibiri grlerinden zrnk taviz vermeyecek gibiydiler.
Geri dnte Harun:
Kavga kacak diye korktum, konutuklarndan hibir
ey anlamadm, sana gre kim haklyd, diye sordu.
Bizim arkada haklyd, dedim.
Sizin arkada masada olmayand deil mi?
Evet.
Harun iin bu tartma, yabanc olduu konularla ilgili bir
tartmayd. Kardei ve ben devrimci olduumuz iin bizimle geliyor, ama bu tartlan konulara ok ilgi duymuyordu.
*

**

Antifaist mcadele iinde, niversitelerde ykselen renci hareketinden mmkn olan en fazla pay alma anlay, devrimci gruplar arasnda yara dnmt. Bu yar
toz duman iinde ve kyasya bir yart. Tartmalar da bu
toz duman iinde sizinkiler-bizimkiler ekseninde yryordu. Tartmalarn konular da; Mahir, Kemalizm, Oligari, Smrgecilik, Devlet, Demokrasi gibi konularn dna
ok kmyordu.
18

Soylu, Tdeki tartmay dinlememi bu yzden istemi

olmalyd. Kurtulu ile Devrimci-Yol arasnda kyasya bir
yar vard ve bu yarta kim ne geerse niversiteler iinde avantaj salam olurdu.
Yani derneklerde, baka gruplardan ok sayda renci olmasndan, az sayda Kurtuluu olmas daha iyidir. (Bu konu yle formle edilir; kk olsun, benim olsun.)
Kadrga, Vezneciler (Vezneciler sonradan toplum polisine verildi) renci yurtlarndaki tartmalar, okullardaki forumlarda bu ekime aka grlyordu.

5
Gazetecilik Okulu bizden nce varm. Bilmediim nedenlerle kapanmt. Yeniden aldnda ilk rencileri biz olduk. Yani tm renciler bu alan yl balam ve topu topu yetmi be kii kadardk. Tek snfta okuyorduk. Fotoraf derslerini grdmz karanlk bir odas da olan bir yer
ve daktilo derslerini grdmz bir daktilo odas vard, ayrca. Bir koridordan oluan kk bir okuldu.
Erkek renciler daha oktu kz rencilerden. Bizim
gruptan, Kadriye diye bir kz vard. Zayf, ince bir kzd. Zayflnn nedeni yememesiydi; bir orba syler, yarsn ier,
bir dilim ekmein yars ile doyard. Az yedike zayflam,
zayfladka az yer olmutu. Aslan adnda yakkl bir sevgilisi vard. Aslan bizim okulda deildi. Yanlmyorsam niversite rencisi de deildi.
Kadriye yrekli bir kzd. O dnemler kadn polis says yeterli olmadndan; kz arkadalar, polis aramalarndan
bize gre daha rahat geebiliyorlard. Silah tamam gerektiinde, gideceim yere kadar Kadriye tard, yanmda olduu zamanlar tabii. Bylece aramzda ok sk bir dostluk
olumutu. yle ki uyku saatleri dndaki zamanmzn o19

unu birlikte geirmeye baladk. Yemei birlikte yiyor, sinemaya birlikte gidiyor, bildiri datrken yan yana oluyor,
kavgay birlikte veriyorduk.
*

**

Kadriyenin Anadolu Yakasndan birlikte geldii Sibel isminde bir kz arkada vard. Zamanla Kurtulu grubuna tavr almaya balad.
Ksa boylu, biraz topluca, siyah sal, kapkara gzl, esmer gzeli biriydi. lk gnden ilgimi ekmiti. Zaman iinde
k olmaya baladm. Kadriyeye:
Sevgilisi var m? diye sordum.
Yok, dedi.
Ona ilgi duyuyorum galiba, Sibelin baklar, bana yaknl, benimle konuurken srekli glmsemesi... Zannedersem o da bana ilgi duyuyor, dedim.
Bilmiyorum, bana bu konuyu amad hi.
Bir iki gnlk kararszln ardndan, Veznecilerde bir kafede Sibele ondan holandm syledim.
Hayr, dedi, uzatmad, kestirmeden syledi. zldm.
Konuamadm. Bana ilgi duyduu konusunda yanlmtm.
Belki de devrimci yaknln, dost scakln duygusal ilgi
diye yorumlamtm.
ki gn sonra Sleymaniyede otururken Hseyin Soylu
geldi yanma.
Biraz konualm, dedi. Yrd. Arkasndan gittim. Sleymaniye Camisinin avlu kapsndan ieri girdi.
Bu aralar yazlamaya, afi asmaya, bildiri datmaya giderken beni gvenlik olarak gnderiyorlard.
Yine byle bir grev vereceklerdi, diye dndm.
Sen ne yaptn Memet? yle sordu ki yzne baktm, ok
kzgn grnyordu.
Ne yapmm, dedim. Gerekten ne yaptm bilmi20

yordum. Bu kadar ciddi olabilecek bir hata yapmadmdan

emindim.
Ben bir ey yapmadm, dedim.
Sibel, dedi. Evet, Sibel gitmi tekilata anlatmt nceki gn olan. Yine de anlam veremedim. Birinin bir kza, taciz etmeden, rahatszlk vermeden arkadalk teklif etmesinde rgte ne gibi bir saknca olabilirdi. Ben bunlar dnrken, Soylu:
Bu vurmay gerektiren bir su, dedi. Baktm, yle sert
sylyordu ki, beni orada vurabileceine inandm.
Bir daha byle bir ey olmayacak, dedi ve gitti.
Devrimciler; Hayata szl, lme nianldr gibi bir klie sz duymutum, ama lme ihtimalimiz var diye, sevgilimizin olmayaca hi aklma gelmemiti.
Bir taraftan da artk, devrimci mcadelenin bir paras olduum ve bu nedenle bana byle davranldn dnyor
ve iten ie mutlu oluyordum.
Akam yattmda Sibeli dndm. Ben hakszdm, aktan olmasa bile gizli gizli ilgi duyduu biri olabilirdi. Belki
bunu Kadriyeye bile syleyemiyordu. Ben ok acele etmitim, bana ilgisi var m yok mu, bilmeden, tepeden inme arkadalk teklif etmitim.
Sonra devrimcilerin sevgilisi olmal m, olmamal m sorusuna kafa yordum. Kesin bir sonuca varamadm. Kendi zerimden dndm; sevgilim olsa, polise dsem, ben ikenceye dayanabilirim ama sevgilimi karma getirirler ve karmda ona ikence yaparlarsa dayanabilir miyim? Yok, dayanamam, Soylu haklyd o zaman.
Ama yirmili yalarda lmezsem ve devrimin gereklemesi gecikir, on, on be yl bulursa yine mi bir sevgilim olmayacakt?
Devrim olacaksa ve ben bunun bir paras olacaksam, varsn sevgilim olmasn. Ben her an lebilirim. Dnyadaki en
21

deerli eyimi, canm, devrime adamm, yavuklunun ne

nemi var?

6
Aksaraydan Cerrahpaa Tpa giden yolun bir blm faistlerin denetimindeydi. Dolaysyla gidi gelilerde sorun
yaanyordu. Cerrahpaada okuyan arkadalar Aksarayda
toplanp birlikte yryerek giderlerdi.
Bizim okulun alt katnda letme Fakltesi, orada da Kurtuluun niversite eflerinden Ahmet Kaya vard.
Bana hep scak ve yakn davrandrd. Bylece, okullara
grup halinde gidilen yerlere gvenliki olarak gndermeye balad beni. Yalnz olmuyordum, en az bir arkada daha
oluyordu yanmda. Birbirimizden cesaret alyorduk.
Cerrahpaallarn iinde gvenlii salayabilecek en az iki
arkada vard. Ama her zaman uygun olmuyorlar, bu gibi durumlarda baka okullardan arkadalar gvenlik salamak zere gidiyordu.
Yine gvenlik salamak iin gittiimiz gnlerden biriydi.
Cerrahpaallar, grup halinde okula gidiyordu. Ben ve bir arkada daha gvenliki olarak yanlarndaydk.
Yolun yarsna gelmemitik ki sloganlar duyduk. Ara sokakta bir kafeden bir grup faist km ve bizim grubun arkasndan bize doru slogan atarak yryorlard. Ben bizim
grubun n tarafndaydm. Onlar bana gre ters taraftan, dier gvenliki arkadan tarafndan geliyorlard. Uzaktaydlar. Buna ramen ate etmeye baladlar. Bizim grup nce dald. Uzakta olduklarn grnce tekrar toparlandlar.
Ben yine bir tarafta, dier arkada da dier tarafta gvenlik
salamaya alyorduk. Arkada da silahn karp ate etmeye balad. Bu arada faistlerden biri grubun nne km, gsn am, vurun lan! dercesine yryordu. Bi22

zim arkada ate ediyor ama kurun ulamyordu. Arkadan yanna gittim.
ok uzaktalar ate etme, dedim. Atei kesti, yrdk.
*

**

Daha nce siyasi olarak deil, ama yanmda ate edilmi

adam vurulmutu.
Kydeydim. Akamlar arkadalarla kahveye gider oyun
oynardk. Yine bir gn oyun oynarken, Kel Bedir geldi. Abimin arkadayd. O akam imiti ve sarhotu. Ocaa aban
Daynn yanna gitti. Biz ocaa yakn bir yerde okey oynuyorduk. Biraz sonra sesleri ykseldi. Sinirler gerilmiti. Kel
Bedirin kfr ettiini duydum. Sarho birinin ettii laf kendisinin kfr olarak alglamadn dnyordum. Ama
Kel Bedir, ettii lafn kfr olduunu alglamasa da aban
Day kfr olarak alglamt ve ok sinirlendi. Dar kt.
Tekrar ieri girdiinde eliyle pantolonunun cebine soktuu
silah tutuyordu.
Lafn geri al, dedi. Kel Bedir, bizim oralarn kabadaylarndand. Eline yarm metrelik bir sopa verin on kiiyi tek
bana dvsn, yle kabaday.
Almasam ne olacak? diye cevap verdi, Kel Bedir.
aban Day baka bir ey sylemedi. Ben tehlikenin farkna vardm. aban Daynn eline sarlmak iin frladm. Ge
kaldm. aban Day silahn Kel Bedirin bana dayayp ate
etti. Kel Bedirin havada tozan beyin paralarn grdm.
Ayakta ld. Bir beton heykel gibi dimdik dt. aban Day soukkanlyd. Silahn beline koydu. Iklar sndrd.
Dar ktk, kapy kilitledi ve gitti.
Bu olay siyasi deildi.
Ama imdi siyasi olarak ilk silah sesini duymutum.
*

**
23

Silah ilk, Ahmet Kaya verdi bana. Alt otuz be, ince uzun
hafif bir silaht. Kim gvenlie gidecekse o alrd. Ama ounlukla bende olurdu.
Yine bir akam Cerrahpaa yolunda yazlamaya ktk. Yedi sekiz kiilik grubuz. Alt kii arada yazyor, iki kii iki
bata gvenlik salyoruz. Bir ara yaz yazanlardan biri, grubun arkasnda kald. Buralarn tehlikeli olduunu bildiimizden, dernekten ayrlmamak gerektiini konumutuk.
Buna ramen arkada geri kald. Arkadan hem gruba katlmasn sylemek hem de bir saldr olursa mdahale etmek
iin gitmeye yneldiimde, karanlk bir keden silah sesleri gelmeye balad.
Ate eden grnmyordu. Arkada kalan arkada, bize
doru koarak geliyordu. Ate edeni gremiyordum ve sesin
geldii yere ate de edemiyordum. Arkada bize doru kouyordu. Onu vurma korkusuydu bu. Ben de havaya ate etmeye baladm. Silah sesi kesildi. Geride kalan arkada yanmza geldi. Ayandan vurulmutu. Birimiz srtna ald. Yryerek dernee dndk.
Bir atma olduunda polis duysa bile, olayn bitmesi iin
bir sre bekler, emin olunca gelirdi. Biz de her olaydan sonra polis gelmeden belli bir sremiz olduunu bilirdik.
lk ate etme ve bir arkadamn ilk yaralanma olayyd bu.

7
1980 yl ncesi Trkiyede yaayan nfusun yzde yirmi
kadar kentlerde, kalan kylerde yaamasna ramen, Kurtuluun savunduu; iilerin nderliinde devrim, arlkl
mcadelenin ehirlerde verilmesini gerektiriyordu.
Kurtuluta bir gerilla savandan ok, iilerin ayaklanmas ve silahlanmas savunuluyordu. Ama dnyadaki, Kba, Nikaragua gibi lkelerdeki devrim, buradan baknca
24

sanki gerillalarn nclnde yaplm gibi gzkyordu

ve bu grn bizden nceki aabeylerimizi etkilemiti, aabeylerimiz de bizi.
Genlik heyecan, aabeylerimizin gzn krpmadan
lme gidii ve de scak antifaist mcadelenin iinde olmamz gnlmzn ehir gerillasna kaymasna neden oluyordu.
Bu ii iyi yapanlar da, bende iten ie sempatiye yol ayordu.
rnein, MLKP/TKKO.
rnein, MLSPB.
*

**

Bu MLSPB ayanc idi. Devrimci Yol ve Kurtulu da ayanc idi; ama Kurtulu, teorik olarak ayan eletirmi, yol
ayrm diye kriterler oluturmu ve ayr bir yola girmiti.
Devrimci Yol, eskiye hi kar kmadan mcadelesini olduu gibi srdreceini ilan etmi, fakat Kurtulutan farkl bir
pratii de olmamtr.
Savunduklar ile uyguladklar farkl olunca iinden bir
grup ayrlp Dev-Solu kurmutur.
Ben Mahir ayann silahl propaganda teorisine katlmazdm ama okuduklarmdan anladm kadaryla, bu teoriye
en uygun MLSPBnin davrandna inanmmdr hep.
Bu grup hep ses getiren eylemlere imza atmtr. MHP stanbul l Bakann ve olunu ldrmlerdir.
Hele bir Cerrahpaa soygunu vardr ki, benim iin efsanedir.
Cerrahpaa Tp alanlarnn maalar bankadan bir araca
doldurulur, nk az buz bir para deildir. nnde bir polis arac da eskortluk yapmaktadr.
Cerrahpaa yoluna Aksaray ynnden girerler. Cerrahpaa Caddesi ile Topkapya giden Millet Caddesi arasnda25

ki Haseki Caddesinde el koyduklar araba ile bekleyen

MLSPBliler, bir arala sokaktan kp polis aracnn nn
keser, dier iki ara arka sokaktan para ykl aracn arkasn keser. Mdahale eden polisleri etkisiz hale getirip paralar nc arabaya doldurup giderler. Byle sahneleri Amerikan gangster filmlerinde izlemitim yalnzca. Evet, Latin
Amerika gerilla mcadelelerini okuyan ve sempati duyan biri olarak, buradaki bu gerilla eylemlerine sempati duymam
olaand bana gre, ama ben Maksim Gorkinin Rusyasndaki komnistler gibi olmak istediim iin Kurtuluta idim.
Devrimcilikte, yaptn satmak kk burjuva hastaldr
diye dnyordum.
MLSPB ertesi gn, gazetelere telefon ederek soygunu stlenir. nk Mahir yle der:
Gnlk sknt iindeki kitleler, kitaplarla sosyalizm anlatlarak deil, silahl eylemler yapp bunun propagandasyla devrim saflarna kazanlabilir.
*

**

MLSPBye iten ie hayranlk duyuyordum aslnda, eer

silahl propagandann doru yntem olduuna inansam; kesin bu rgte katlrdm. Biz, aydn snfndandk ve grevimiz sosyalizm bilimini ii snfna gtrmekti. Bilim snfa, snfn iine giderek gtrlebilirdi, silahl propaganda
ile deil. Bu yzden Kurtuluuydum.
Snfta bir Devrimci-Yolcu arkada vard. Fikirtepede oturan, sessiz, sakin, kaln caml gzlk takan bir arkadat.
Ad Yldrmd. Yldrmla ben okuldan ayrlana kadar durmadan tarttk. nc savann, silahl propagandann,
politiklemi asker sava stratejisinin ksaca Mahir ayann Kesintisizler balyla kaleme ald, somutlatrd teorisinin zne MLSPB uyuyor; Devrimci Yol, Mahirin
deyimiyle reformist olmaktan te gidemiyor, diyordum.
26

Yldrm da bana, silahl halk savunma glerini, Fatsay

falan anlatp doru yapann kendileri olduuna inandrmaya alyordu.
Devrimci Sol, Devrimci Yoldan ayrldnda Yldrm,
Devrimci Yoldan ayrlmad. Devrimci Sol, Devrimci Yolun
Mahir ayann grlerine uygun davranmadn syleyerek ayrlmt. Yldrm, Devrimci Yolun Mahiri savunduuna inanyordu ve Devrimci Yolda devam etti.
Birok arkadam okula devam ederken, ayn zamanda gazetelerde i buluyordu.
Yldrm da Cumhuriyetin ekonomi servisinde almaya
balad. Osman Ulagayn yanndayd. Arada ziyaret ediyordum, sohbet ediyorduk.

8
Tepebanda belediyenin ehir tiyatrosu vard. Deneme tiyatrosu yapmlard. Kadriye ile afiini grdk, Brechtin bir
oyunu oynayacakt. Oyunun ad Cesaret Ana ve ocuklar idi, gittik.
Bundan nce tiyatro oyunu izlemitim. Alaamda iki oyuna gitmitim. Biri, Hamet Zeybekin bir oyunu idi yanlmyorsam; Ankara Birlik Tiyatrosu, Karadeniz turnesi srasnda Alaama da gelmiti.
Dieri, Alaaml Aziz Aann olu smailin yazd
Ttnd.
Ttn oyununun hikyesi ilgintir. lgin olan yalnzca oyunun konusu deil, yazlmas ve oynanmasdr da ayn zamanda.
Aziz Aann smail, 68 dneminin yerel devrimcilerinden. 1971de arkadalaryla, Alaama bal kylerdeki ttn
reticilerini rgtlemiler.
Kyller tekeli igal etmi. Ttn bafiyat dk diye t27

tnlerini satmamlard. Kimi tekelin nnde yakm ttnn.

Kyller kendilerini ikna etmek iin gelen kaymakam
da rehin almlard. Direni bir hafta srm; Ankara Skynetim Komutanlndan gelen askerler kylleri asker
cemselere doldurup Ankaraya gtrmlerdi. Kyller, skynetim komutanlnda yarglanmlard. Kylerde adlar, komniste kmt. Bunlardan biri de byk ablamn ei, enitem Komnist Vahittir. Adamcaz be vakit
namaz klard, ama 1971de devlete isyan etmenin bedeli bu oldu.
Aziz Aann smail yalnzca Alaam deil neredeyse Karadenizin tm kylerinde rgtleme almas yapmt.
Ttn diye bir oyun yazmt. Ttn reticilerine oynatm. Bir traktrn kasasn sahne yapm. Karadenizi
ky ky gezip traktr kasasnda oynuyorlarm.
Ordunun kylerinden birinde anaristler geldi diye ihbar edilmiler. Jandarma gelmi:
Anaristler gelmi diye ihbar aldk, demiler muhtara. Muhtar:
Anarist falan yok kumandan, arkadalarmz geldi.
Biz de onlar seyrediyoruz, demi.
*

**

imdi, daha iyi bir salonda daha iyi kotarlm bir oyun izleyecektim. Tepebandaki bu yer Alaama hi benzemiyordu. Daha tiyatronun nnde bile farkl bir ortama giriyordunuz. Yolu, duvarlar, evreyi duman isiyle boyamlard. Bir
at arabasnn tekerleini krp ters evirmi, iki saman balyasnn birazn yakp rastgele brakmlard. Bir askerin kafasna sarg bezi balamlard. Biri aya sargl koltuk denei ile duruyor, birinin kolu askda; daha tiyatroya girmeden
sava alanna gelmi gibi hissediyorsunuz.
28

eride, sahneyi ortaya kurmular; yuvarlak bir sahne. zleyiciler epeevre oturuyorlard. Oyun balad; izleyicilerin
arasnda oturan oyuncular, izleyici gibi oyuna katlyor, aralarda dolayor, ilgi hep tepede kalyordu.
Brechtin neden zel bir yazar olduunu bu oyunda anladm. Ve bir kere daha anladm ki; sanat, senin zaten bildiin, senin zaten grdn eyi sana anlatan ve sana hah ite bu! dedirtendir.
Geri eletirmenler, oyunun sahneye konma eklini beenmemiti. Ama benim iin mthiti.
*

**

Otobste, vapurda, parkta, ders arasnda kitap okuyan arkadalarm vard. Ben, bu kadar deil ama yurtta ya da evde,
zamanmn ounu kitap okuyarak geirirdim. nk hem
dier gruplarla hem kendi arkadalarmzla bitmeyen politik bir tartma yrtrdk. Ayrca Marxtan, Engelsten, Leninden renmek iin bir altyapnz olmas gerekiyordu.
Tersi durumda her cmlede szl ap bakmanz gerekirdi. st dzey ekonomi, st dzey siyaset, st dzey felsefe
kitaplaryd klasikler.
Belki, Ky Enstitleri dneminde bile Trkiyede bu kadar kitap okuyan bir nesil gelmemitir. Youn siyasi almalar, dersler ve kitap okumalarn yorgunluunu, gerginliini atmak, rahatlamak iin; Devlet Tiyatrolarnn, stanbul
ehir Tiyatrolarnn oyunlarna gidiyorduk. Dinlenmemiz
bile bir kltr faaliyeti idi.
O dnemde seks filmleri furyas olmasna ramen, nitelikli filmleri seiyor ve sinemaya da gidiyorduk.
Kitaba ok para vermiyorduk. Ama tiyatro ve sinemalar
parasz almyordu. Yine de tiyatro ve sinema, hem genel olarak ucuz saylrd hem de renci indirimi yapyorlard.
Kimi zaman okuldan, kimi zaman dernekten, kimi zaman
29

yurttan grup olarak gidiyorduk. Grup olmad zamanlarda

Kadriye ile giderdik.
Kadriye ile yapacaklarmz konusunda birbirimizi krmazdk, birinin nerisini dieri reddetmezdi.

9
1977nin 1 Mays gsterilerinde henz stanbula gelmemitim. Katlamadm. Ama Kurtulu grubu katlmt ve arkadalarmz anlatyordu. Kurtulu gazetesinde ve dier gazetelerde de okumutum ayrntlar.
1977de ilenen 1 Mays Katliam Trkiyede herkes tarafndan bilinen bir operasyondur. Ben olayn iindeki ayr
ayr kiilerden dinlediim iin daha da eminim olayn byle olduuna.
Bir yl nceki 1976nn 1 Maysna be yz bin civarnda, ok byk bir emeki kitlesinin katld syleniyordu.
1977nin 1 Maysnn ok daha gl olaca biliniyordu ve
yle oldu.
Ama devlet gleri bu ii birliinden korkmu, gizli ak
gleriyle kitleye saldrm ve otuz yedi emekiyi ldrmt.
*

**

1978in 1 Mays bu artlarda geldi. Bu yl da, saldr olur

korkusuyla byk katlm olmayaca konuuluyordu. Korkulan olmad. Geen ylki kadar deilse de yine yz binlerle
ifade edilen bir katlm olmutu.
Biz Sarahanede toplandk. Sol gruplarn byk blm
burada toplanmt.
Byk Kurtulu pankartnn arkasnda, Faizme kar omuz omuza, Fabrikalar, tarlalar, siyasi iktidar her ey
emein olacak, Krdara azadi (Krtlere zgrlk) ve
30

baka gncel sloganlarn yazld dev pankartlarla yrye

getik. Unkapan Kprs, ihane, Tarlaba gzerghndan Taksime vardmzda neredeyse akam olmutu. Sendikalarn ou mitingi bitirip dalmt. Ama yine de mthi bir kalabalk vard.
Korkulan olmad. Kutlamalar atmasz sona erdi.
*

**

Sonraki yl hkmet, Taksime geie izin vermeyeceini

ilan etti. DSK, Taksimde kutlamakta kararl olduunu bildirince, DSK yneticileri gzaltna alnd.
stanbul Skynetim Komutanl 1 Maysta sokaa kma yasa ilan etti.
Sokaa kanlar iin vur emri verildi.
*

**

1 Maystan bir gn nce sokaa kacamz, kmak isteyenlerin haber vermeleri sylendi. Hemen kabul ettim. Silahm almak iin ayaa kalktmda; Ahmet Kaya, ayaa kalkma nedenimi anlad;
Silah yok, dedi. Benim yeterli olmadm, daha donanml kiilerin silahl gideceini dndm.
kacaz ve Taksime yryeceiz, atma yok.
Asker nmz kesince kaacaz yle mi?
Kamak da yok.
Bir anlam veremedim. Ama katlmay kabul ettim. Bu yzden, evet tam da bu zelliim yznden, ieriine katlmadm halde rgtn ald kararlar tartmamam ve eyleme
katlmam nedeniyle arkadalarm, zellikle Salim, bana Asker Memet derdi.
Akam verilen adrese gittik. Dikkat ekmesin diye ikier
kii gidiyorduk. Otobs durana vardk. Tandmz biri
yanmza geldi.
31

 Gelin, dedi.
Arkasndan yrdk. Byk, kapal bir binayd buras.
eride epey kii vard. Hepsini tanyordum. Oturmulard. Neredeyse hi kimse konumuyordu. Konuan da fslt
ile konuuyordu. Bir iki saat iinde gelenlerin arkas kesildi.
Yzn zerinde insan olmutuk.
Buras tula fabrikasna benziyordu. Camlardan ieri giren sokak lambalarnn lo yle gzkyordu.
Oturduumuz yer toprakt ve rahatszd. Konuamyorduk, en kts sigara iemiyorduk.
Uyumutum.
Sabah uyandk. Derlenip toparlanp, dar ktk. Kortej
oluturduk. Slogan atmaya baladk. Ne ki sokakta bizden
baka kimse yoktu. Kimse bizi duymuyordu. evremizdeki
binalar atlye ve iyerleriydi. Ev yoktu.
Bayrampaadan Taksime yrmeye baladk. Sokakta bizim sesimizden baka ses yoktu. Bir sre yrdk. Sonra,
uzakta yolun zerinde jandarmalar grdk. nce birka taneydiler. Yava yava oaldlar. Saylar bizim birka katmz
kadar oldu. Biz onlara doru yrmeye devam ediyorduk.
Yzleri seilecek kadar yaklanca, balarndaki komutan
eliyle durun iareti yapt. Biz, Taksime 1 Mays kutlamaya
gidiyorduk. Durmadk tabii.
Baktlar ki biz durmuyoruz, ate etmeye baladlar. Tfekler dik, havaya ate ediyorlard. Yrmeye devam ettik. Silahlarn asn biraz ediler. Biz yrdk, a biraz daha kld. Yrmeye devam. Zaman geldi, silahlarn yerle olan
as doksan dereceye yaklat. zerimizden geen mermi
vzltlarn duyuyorduk artk. Durduk. Ben tam sras diye dndm, bizimkiler silahlarn ekecek ve... Yanldm.
Bizimkilerde silah yoktu. Kurunlar neredeyse kafamz yalyordu. Onlar, tfeklerin asn drdke biz eilmeye
baladk. Eildik ve sonunda yere yaptk.
32