LİZOZOM

Büyük moleküllü besinleri parçalar.Kurbağa larvalarında kuyruğun kopması,salgılama dönemi biten

memelilerde süt bezlerinin körelmesi,pasif kalan kasların küçülmesi,harap olmuş dokuların, yaşlı alyuvarların ve
vücuda giren mikropların yok edilmesi lizozom sayesindedir.
Fagositoz ve pinositoz yapan hücrelerde çoktur.ÖRNEK:Akyuvar hücresi ve tek hücreliler.
Lizozom parçalanırsa hücre kendini sindirir.Buna otoliz denir.
Lizozomun etrafındaki zar golgiden oluşur.
İçerisindeki enzimler ribozomlarda üretilir.

Üretilen enzimler ER ile taşınır.

ER ile taşınan enzimler golgide paketlenerek lizozom oluşturulur.

· Yani lizozomun oluşmasında ribozom,golgi ve ER etkilidir.

NOT 1 : (Bazı kitaplara göre)Hayvanlara özgüdür.Bitkilerde ise lizozom benzeri yapılara fitolizozom denir.

Enzimlerinin etkisiyle ölü dokuların otolizine (kendi kendini sindirme) sebeb olduklarından “intihar”
kesecikleri olarak da bilinirler. Metamorfoz esnasındaki gelişme devrelerinde vaki olan doku yıkımlarını
yönettikleri gibi, hücre içi sindirimini de sağlarlar.

1 RİBOZOM

Bütün hücrelerde bulunan en küçük organeldir.

Protein ve rRNA’dan oluşur.Çekirdekçikte üretilir.
Zarsızdır ve iki birimdir.Üst birim(büyük birim) protein,alt birimse(küçük birim) rRNA’dan oluşur.
Protein ve enzim sentezler.
Granüllü ER ve çekirdek zarı üzerinde,mitekondri ve kloroplastın sıvısında ve ayrıca sitoplazma da bulunabilir.
Yoğun protein sentezi sırasında yan yana gelerek polizomları oluştururlar.
Her canlıda ribozomların farklı olmasının sebebi rRNA’ ların farklılığındandır.
Bir hücrenin canlılığını sürdürebilmesi için mutlaka ribozoma ihtiyacı vardır.(Enzimlerden dolayı)
Enzim salgılayan bez hücrelerinde sayısı daha fazladır.