You are on page 1of 3

daviT fircxelani

masalebi svanuri leqsikonisaTvis


(balszemouri kilos mixedviT) II

akaki wereTlis saxelmwifo universitetis qarTveluri


dialeqtologiis samecniero-kvleviTi institutis svanuri dialeqturi
teqstebis momZiebelTa jgufis mier zemo da qvemo svaneTSi (lenjeri,
latali, cxumari; mele) savele pirobebSi Caweril iqna dialeqturi
masala. teqtebze muSaobisas gamovlinda iseTi leqsikuri erTeulebi,
romlebic ar gvxvdeba gamoqveynebul svanur leqsikonebSi (v. Tofuria, m.
qaldani, svanuri leqsikoni, 2000; a. liparteliani, svanur-qarTuli
leqsikoni, 1994; b. niJaraZe, qarTul-svanur-rusuli leqsikoni, 2007).
ramdenime sityva Cven mier iqna moZiebuli. naSromSi ganxilulia Semdegi
leqsikuri erTeulebi:
kevKsa//kevKSa _ damatebiTi sazRauri, romelsac moiTxovs piri
(ojaxi) mowinaaRmdegis ojaxisagan (gvarisagan) misi tolad miuReblobis,
Sesaferisad ar cnobis SemTxvevaSi. kevKsa gavrcelebulia ZiriTadad
latalSi, uRvirs zeviT is naklebad gamoiyeneboda (Zlieri Temis
mqone uSgulis gamoklebiT). es sazRauri gaicemoda mxolod miwiT
(maqsimumi 3 `naljvemi"), imis gamo, rom daviwyebas ar miscemoda (mixeil
fircxelani).
Sdr.: keevSa _ mikedleba, sanaxSod erTi adgilis aCemeba (a.
liparteliani, 1994).
kunkEil _ kurka, kakali. mag.: baryEendi kunkEl@r oTSMda
`tyemlis kurkebi dauyria"; muraba~Kq qilE@rds kunkEils x@Rrex qa
`samurabe qliavs kurkas aSoreben".
Sdr.: kurka _ kvirkv (b. niJaraZe, 2007).
laRETaESE _ viTom, TiTqosda. mag.: laRETaES eser Jibe h@zEisga
lHm@rd `TiTqosda zeda ezoSi yofilao"; laRETaESE eCeleqEa eser
almPzli `viTom iq Camodiodao".
libtkHnPli // libtkHne _ daxamxameba (Tvalis). mag.: TLmi
ubtkHnad xosgidda `Tvalis dauxamxameblad uyurebda"; TLr@ls abtkHnPlda
`Tvalebs axamxamebda".
Sdr.: "daxamxamebis" mniSvnelobiT b. niJaraZis `qarTul-svanur-rusul
leqsikonSi" gvxvdeba lirfHnKli; a. lipartelianis `svanur-qarTul
leqsikonSi" _ arfHnaali "afaxulebs".
likEcxi _ gadakvneta. mag.: daB@rs oxkEacxax qa `Txebs
gadaukvnetiaT"; hal@g aTseda mHk@r i qNxkEacxax qulumgenLls `WiSkari
darCenia Riad da saqonels gadaukvnetiaT".
Sdr.: likcxi _ gasxepa.
linNqPl _ nebivroba. mag.: xoxrobHndMr xanNqKlna `pataraobidan
anebivrebda"; amJi xoxa qalinNqes `ase icis ganebivrebam".
liJurmMne _ gaqaneba. mag.: laJurmMnoS adskine qa `gamoqanebiT
gadaxta"; qaiJurmMna~ sgaxeZgrenda `gaeqaneboda da eZgereboda".
lifstune _ CaCurCuleba (ZiriTadad bqv.-Si). mag.: im xafstun@s ejis
`ras eCurCulebodi imas?" m@ jada lefstunal `ra gqonda saCurCulo?"
Sdr.: lifunCuli "CurCuli" (b. niJaraZe, 2007).
liqNrdPl _ gadametebuli mzrunveloba. mag.: Ji xekE@dda eCM
laqNrdKls `undeboda mis gadametebul mzrunvelobas"; laqNrdKlSE
@nHrdPn `gadametebul zrunvaSi gaizarda".
liRHrmakPl // liRHrmekPl _ SeCena, laquci, cda raimes
dasacdenad, dasatyueblad. mag.: xEP~s iRHrmakKl, mare mKngEeS oxB@d
`bevrs elaquceboda, magram araferi gamouvida"; xEP~s meRHrmekKl, mNle
roqE l@mq@di `bevrs melaquceboda, rame damcdebao".
naREreE _ niaRvari. mag.: naREreEs oTfaWEa lKra `niaRvars
gaufuWebia mindori"; naREreEs oTxEia `niaRvars wauRia".
Sdr.: narREed // naREred // nerREed // narRod _ mRvrie (v.
Tofuria, m. qaldani, 2000); liRrodi _ amRvreva (b. niJaraZe, 2007).
yan@S _ daTanxmeba, dasturi, diax. mag.: EN, yan@S, amJi li `ho, diax,
asea"; yan@S, lHmey mezge lHmPr `geTanxmebi, SeZlebuli ojaxi yofila".
warmodgenili leqsikuri erTeulebidan zogierTi (mag., keEKsa,
laRETaESE, yan@S) dRes metyvelebaSi iSviaTad gamoiyeneba da isic
xandazmuli pirebis mier.

damowmebuli literatura

v. Tofuria, m. qaldani, 2000 - v. Tofuria, m. qaldani, svanuri


leqsikoni, Tb., 2000.
a. liparteliani, 1994 - a. liparteliani, svanur-qarTuli leqsikoni,
Tb., 1994.
b. niJaraZe, 2007 - b. niJaraZe, qarTul-svanur-rusuli leqsikoni, Tb.,
2007.
awsu qarTveluri dialeqtologiis samecniero-kvleviTi institutis
fondSi (C - 1993-2004) daculi svanuri dialeqturi masalebi.
DAVIT PIRTSKHELIANI

MATERIALS FOR SVAN DICTIONARY


(ACCORDING TO BALSZEMOURI SPEECH) II

The team of the Svan text researchers of the Kartvelian Dialectology Institute, ATSU, collected
and recorded dialectological materials during the field work in the Upper and Lower Svaneti (in the
villages of Lenjeri, Latali, Tskhumari; Mele). The processing of the texts revealed lexical units that
had not been registered in the existing dictionaries (V. Topuria, M.Kaldani, Svan Dictionary, 2000; A.
Liparteliani, Svan-Georgian Dictionary; B.Nizharadze, Georgian-Svan-Russian Dictionary, 2007).
This paper discusses the following lexical units: ķevāsa//ķevāša, ķunķwil, lağwtawšu,
libţķŭnali//lipţķŭne, liķwcħi, linōkäl, ližurmīne, lipsţune, lipunčuli, likōrdäl, liğŭrmaķäl//liğŭrmeķäl,
nağwrew, qanäš.

You might also like