You are on page 1of 469

VGLER

"ok, ok uzun zamandr okuduum en iyi romanlardan biri olan


Aklndan Bir Say Tut aklnz banzdan alacak... John Verdon yle
l l ve incelikli yazyor ki kskanmadan edemedim."
Tess Gerritsen
"Bu kitap bayatm boyunca okuduum en iyi romanlar arasnda
ilk srada... Dilbaz ve kalp paralayc; okuyucu son sayfaya kadar
pheli bir bekleyi iinde brakyor. Zekice ilenmi kurgusu nefesinizi
kesecek... Asla karlmayacak trden!"
John Lescroat

"Gerekten de elinizden brakamayacaksnz. Daha nce hibir eser


beni bu kadar iine ekmemiti... John Verdon kusursuz karakterlerle
bezeli kusursuz bir kurgu yaratm ve gerekten de iini biliyor."
Nelson DeMille

"Bamllk yapc ve zihin kurcalayn... en derin, en ilkel


korkularmzla kadar iniyor... Bu hikaye sizi demir ene tuza gibi
yakalayacak."
JosephFinder

"Okuyucuyu yerinde kpr kpr eden, sayfalardan frlayacakm gibi


canl karakterlere sahip, zarif ve titizlikle yazlm bir ilk yapt"
Faye Kelleran

"Batan sona zekice yazlm, hzl bir anlatma ve keskin virajlara


sahip. Aklndan Bir Say Tut zgnl ve kkrtc konusu ile
sivrilmeyi baaryor."
John Katzenbach

Giri

"Neredeydin? " dedi yataktaki yal kadn.

"Tuvaletimi yap-

mam gerekiyordu ama yanmda kimseyi gremedim. "


Gen adam, onun hrn ses tonuna karlk, ayakucunda duruyor ve sakin bir ekilde glmsyordu.
Kelimelerin ne anlama geldiini unutmu gibi, belli belirsiz
bir sesle "Tuvaletimi yapmam gerekiyordu, " diye tekrarlad.
Adam, "Sana iyi haberlerim var, anne, " dedi. "Yaknda her
ey yoluna girecek. Her ey hallolacak. "
"Beni braktn zamanlarda nereye gidiyorsun? " Sesi daha
net ve hrnd.
"Uzaa deil, anne. Benim asla uzaa gitmediimi iyi biliyorsun. "
"Yalnz kalmaktan
Yzne

holanmyorum."

bir glmseme yayld;

neredeyse mutlu

olmutu.

"ok yaknda iler dzelecek ve her ey olmas gerektii gibi


olacak. Bana gvenebilirsin, anne. Durumu dzeltmenin bir yolunu buldum. Aldn geri verecek, vermi olduunu ald zaman. "
"yle gzel iir yazyorsun ki... "
Odada hi pencere yoktu. erideki tek k kayna olan, ya7

John Verdn

tan yanndaki duvara yapk lamba, kadnn boazndaki byk yaray ve gzlerindeki glgeyi belirginletiriyordu.
Duvarn arkasnda parlak bir ey

grmesine

uzaklara ba-

karak, "Dans etmeye gidecek miyiz? " diye sordu.


"Tabii, anne. Her ey mkemmel olacak. "
"Benim rdek Dickie'n nerede? "
"Yan banda, anne. "
"rdek Dickie yataa gelecek mi? "
"Uyku vakti, uyku vakti, uyku vakti. "
"Tuvaletimi yapmam gerekiyor, " dedi, cilveli denebilecek bir
tonla.

Birinci

Ksm

LMCL
ANILAR

Birinci

Blm

Polisin Sanat

J a s o n Strunk anlatld kadaryla otuzlarnda, sessiz sakin, silik


tipli bir adamd. Komularn pek grmedii ve grne baklrsa duymad birisiydi; yle ki hibiri onun syledii tek bir
kelimeyi bile tam olarak hatrlayamad. Hatta konuabildiinden
bile phelilerdi. Ban m sallard, merhaba m derdi, birka
kelime mrldanr myd? Kimse hatrlamyordu.
Bay Strunk'n orta yal, bykl adamlar ldrme taknts olduu,
cesetlerini ei grlmemi ve olduka sinir bozucu bir ekilde ortadan
kaldrd ortaya knca, tm komular aknlklarn dile getirdi,
bazlar ise bir sre inanmad. Adam, ldrd kiilerin cesetlerini
kk paralara ayrp, renkli paketlere sardktan sonra, onlar Noel
hediyesi olarak blgedeki polis memurlarna gnderiyordu.
Dave Gurney, Jason Strunk'n bilgisayar ekranndan kendisine
bakan uysal yzn dikkatlice inceledi. Karsndaki, Tekilat
Merkezi'nin arivindeki orijinal sabka fotorafyd. Fotoraf,
gerek yz boyutlarna uygun olacak ekilde bytlm ve
kenarlarnda Gurney'in yeni rendii bir fotoraf dzenleme
programnn ara ubuu simgeleri sralanmt.
Parlaklk ayar yapan simgelerden birisini Strunk'n sa gzne doru hareket ettirip, zerine tklad. yice belirginleen bu
blgeyi incelemeye koyuldu.
11
tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Daha iyi, ama yine de ok iyi deil.


Gzler her zaman iin en zor ksmyd - gzler ve az - ama
anahtar noktalard. Bazen kck bir noktann duruu ve younluu zerinde saatlerce alrd. O kadar uramasna ramen bazen ok iyi sonular elde edemezdi. Yeterince iyi olmadklar iin,
bu sonulardan Sonya'ya ve tabii ki Madeleinc'e bahsetmezdi.
Gzlerin srr, gerilimi ve elikiyi her eyden daha iyi yakalayabilmcsindeydi. Gurney'in, birlikte kayda deer vakit geirme
ansna sahip olduu katillerin gzlerinde grd, acmaszlk
izlerinin delip getii ekingen bir uysallkt.
Jorge Kunzman'n (en son kt kiinin kafasn buzdolabnda saklayan ve yeni bir sevgili bulduu an buzdolabndaki
kafay yenisiyle deitiren Walmart marketi alan) sabka fotorafn dikkatle incelediinde de ayn bak yakalamt. Bay
Kunzman'n skkn ifadesinin ardnda pusuya yatm derin, siyah boluu fark etmesi; sonucu bildirdii an Sonya'nn heyecan dolu tepkisi ve vg dolu szleriyle gerein bir kez daha
kantlanmas onu memnun etmiti. Onu, Sonya'nn thaca'daki
galerisinde 'Yakalayan kiinin elinden Katil Portreleri' adyla,
zerinde urat fotoraflar sergilemeye heveslendiren ey, bu
memnuniyet duygusu ve Sonya'nn koleksiyoncu bir arkadann
aniden bu fotoraf satn almasyd.
Sanata ve zellikle gncel sanata ilgi duymayan, hretten nefret
eden, yeni emekli olmu bir New York Polis Tekilat () cinayet
dedektifinin, kk bir niversite ehrindeki k bir sanat sergisinin oda haline nasl geldii sorusuna verilen iki, birbirinden
ok farkl yant vard: Biri kendisinin dieri de einin. Ayrca bu,
eletirmenlerin "ustalkla incelenmi, vaheti gzler nne seren, fotoraflar karmasnda yeni bir r" eklinde tanmlad
bir sergiydi.
12

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Kendisine kalrsa her ey Madeleine'nin onu, Cooperstown


Mzesi'nde, sanat hakknda bir kursa birlikte gitmeye ikna etmesiyle balamt. Madeleine onu daima amaya, dar karmaya
alrd - alma odasndan, evinden, kendisinden dar; ieriden dar. Gurney, kendi kontroln kaybetmemek iin en iyi taktiin bazen teslim olmak gerektiini renmiti. Sanat kursuna gitmeyi kabul etmesi de bu taktiin gerektirdiklerinden biriydi. Kurs
boyunca ylece oturup, bitmesini bekleme fikri gzn korkutsa
da, bu kursun basklara kar baklk kazanmasn salayacan
umuyordu; en azndan kursun sonrasndaki birka ay boyunca...
Aslnda miskin birisi deildi, hatta bundan ok uzakt. Krk yedi
yanda olmasna ramen elli nav, elli barfiks, elli mekik ekebiliyordu. Yalnzca bir yerlere gitmeyi pek sevmiyordu.
Fakat kurs ii artc bir srprize dnt - aslnda srprize. Birincisi, kurstan nce sand gibi derslerde uyank kalmaya
almann aksine, galerinin sahibi, blgenin nl sanats ve
ayn zamanda eitmeni olan Sonya Reynolds' ok ilgin buldu.
Kuzey Avrupal Catherine Deneuve havasndaki tipik gzellerden deildi. Yzne somurtkan bir hava katan dudaklar, belirgin
elmack kemikleri ve uzun bir burnu vard. Fakat tek tek bakldnda gzel olmayan bu paralar, derin ve buulu bakan yeil
gzleriyle ve rahat, doasndan gelen ehvetli tavryla birleerek
arpc denecek kadar gzel bir btn oluturuyorlard. Snfta
fazla erkek yoktu; yirmi alt katlmcdan yalnzca alts erkekti.
Ama altsnn da tm dikkati onun zerindeydi.
kinci srpriz ise konuya kar olumlu tepkisiydi. Sonya, zel
ilgi alanna girdii iin fotoraflk sanatna, zerinde oynamalar yaparak fotorafn aslndan daha gl ve anlaml hale getirilmesi konusuna nemli lde zaman ayrmaktayd.
ncs ise on iki haftalk kursun nc haftasnda, Sonya bir gece, ada bir sanatnn bol kl portrelerinden birisini
13

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

heyecanla eletirirken gerekleti. Gurney portreye bakarken aklna bir fikir geldi. Bunu zel eriim izninin bulunduu farkl bir
alan iin kullanabilir ve olaya farkl bir bak as getirebilirdi.
Bu lgn fikir onu garip bir ekilde heyecanlandrmt. Bir sanat
kursundan bekledii son ey, heyecan verici olmasyd.
Bu dnce - tm kariyerini onu aratrmaya, izini srmeye
ve alt etmeye adad canavarn doasn yakalayacak ve yanstacak biimde sabka fotoraflarn bytme, netletirme ve koyulatrma fikri - aklna yerletike, itiraf etmeye ekinecei kadar
sk mesele zerinde kafa yormaya balamt. Her eyden nce,
o, her soruya iki adan bakabilen, her yargnn ardndaki hatay
ve her heyecann altndaki tecrbesizlii grebilen bir adamd.
O gneli kasm sabahnda, alma odasndaki masada Jason
Strunk'n sabka fotorafn incelerken, urat iin verdii heyecan bir anda arkasndan bir eyin yere dme sesiyle blnd.
Madeleine herhangi birisine sradan, fakat kocasna gergin
gelecek bir ses tonuyla "Bunlar buraya brakyorum," dedi.
Omzunun zerinden arkasna dnp, gzlerini ksarak, kapnn arkasna konmu uvala bakt. "Neyi brakyorsun?" diye
sordu, cevabn bile bile.
Madeleine ses tonunu deitirmeden "Laleleri," dedi.
"Lale soanlar m demek istedin?"
Bu aptalca bir dzeltme olmutu ve ikisi de bunun farkndayd. Bu
yalnzca, Madeleine ondan bir ey yapmasn istediinde fakat kendisi
bunu istemediinde kzgnln ifade etmesinin bir yoluydu.
"Onlarla burada ne yapmam istiyorsun?"
"Onlar baheye kar. Ekmeme yardm et."
Madeleine ona, baheden bir eyi, yeniden baheye gtrmesi iin ofise getirmesinin ne kadar mantksz olduunu sylemeyi
dnd fakat yalnzca dnmekle yetindi.
Hafif kzgn bir ses tonuyla "imi bitirir bitirmez," dedi. Bu

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

harika Hindistan'daki yaz gnlerini andran gnde, uzanp giden


kzl sonbahar aalan ve tepedeki, zmrt yeili imenleri gren baheye lale soanlar ekmenin pek de zor bir i olmadnn
farkndayd. Yalnzca iinin blnmesinden nefret ediyordu. Bu
blnmeye verdii karlk ise, ona zg ok gl bir zellikti: Bu kadar iyi bir dedektif olmasn salam olan dorusal ve
mantkl dnme ekli - bir phelinin hikayesindeki en ufak
bir boluu yakalayabilen, birok gzn gremeyecei kadar kk atlaklar fark eden akl.
Madeleine onun omzunun zerinden bilgisayar ekranna bakt. "Byle bir gnde bu kadar irkin bir ey zerinde nasl ala
biliyorsun?" diye sordu.

15

tarama: Pride dzenleme: sereniti

kinci

Blm

Kusursuz Kurban

D a v i d ve Madeleine Gurney, Walnut Crossing kasabasnn sekiz kilometre dnda, Delaware blgesindeki bir kmaz sokan
sonunda, ayrlarn zerine ina edilmi, on dokuzuncu yzyldan kalma olmasna ramen salam duran bir iftlik evinde yayorlard. Drt dnm arazi vine, mee aalan ve akaaalarla
evriliydi.
Ev, mimarideki basitliinden bir ey kaybetmemiti. Evi satn
aldklar yl ierisinde, eski sahibinin yapt ve holarna gitmeyen
eyleri kendilerine uygun hale getirmeye almlard - rnein
kasvetli alminyum pencereleri, bir nceki yzyln tarzna uygun
ahap pencerelerle deitirdiler. Bunu byk bir tarih akyla yaadklarndan deil, gemite kalm estetik anlaynn daha ho
olduuna inandklarndan yaptlar. David ve Madeleine, bir evin
nasl grnmesi ve nasl bir duygu vermesi gerektii konusunda
olduka uyumlulard - ancak David aralarndaki bu uyumun son
zamanlarda giderek azaldn dnmeye balamt.
Kendisini gn boyu yiyip bitiren bu dnce, einin, zerinde
alt portreyi irkin bulmasyla harekete gemiti. Lale ekme
iinden sonra, Muskoka sandalyesinde uyuklarken, bilinci yar
ak bir halde bunu dnyordu ki, Madeleine'in imenlerin
zerinden ayaklarn sryerek yanna geldiini duydu. Ayak
sesleri yan banda kesilince, bir gzn at.
16
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Her zamanki sakin, hafif tavryla "Sence kano gezintisine


kmak iin ok mu ge oldu?" diye sordu. Ustaca ayarlad
ses tonunda hem sorgulayan hem de meydan okuyan bir tn
vard.
Madeleine krk be yanda, ince, atletik vcutlu kolayca otuz
be yanda sanlabilecek bir kadnd. ten, sakin fakat sorgulayan
baklara sahipti. Salar hasr bahe apkasnn altnda toplanm,
yanlardan kan birka tel grnyordu.
David, onun sorusunu kendi kafasna taklan baka bir soruyla karlad. "Sence gerekten irkin mi?"
Madeleine hi tereddt etmeden "Tabii ki irkin," dedi. "irkin olmamas m gerekiyordu?"
Adam bu yorumun karsnda kalarn att. "Elimdeki dava
konusu kiiyi mi kastediyorsun?" diye sordu.
"Baka kimi kastedebilirim?"
Omuz silkip "Bilmiyorum," dedi. "Bunu btnyle kmsyor gibisin - yalnzca kiiyi deil de yaptm iin tamamn..."
"zgnm."
Kadn zgn grnmyordu. David bunu tam dile getirecekken, kadn, konuyu deitirdi.
"Eski snf arkadan grecein iin heyecanl msn?"
Sandalyesinde arkasna yaslanp biraz da gmlerek "ok da deil," dedi. "Gemiteki anlar yad etme konusunda ok iyi deilim."
"Belki de senin zmeni istedii bir cinayet davas vardr."
Gurney yzndeki ifadeden anlam karmaya alarak eine
bakt. Yumuak bir ses tonuyla, "Benimle bu yzden mi grmek istediini dnyorsun?" diye sordu.
"Sen bu alanda nl deil misin?" Sesindeki fke hissediliyordu.
Son aylarda eindeki bu tavr sk sk fark eder olmutu ve
bunun neyle ilgili olduunu bildiini dnyordu. Meslek17

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

ten emekli olmasyla, hayatlarnda ne gibi farkllklar olaca,


David'in nasl deiecei konusunda, ikisinin girdii beklentiler birbirinden farklyd. Yine son zamanlarda, tm vaktini alan
sulularn portreleri projesi iinin etrafnda garip, hastalkl dnceler birikiyordu. Bu alandaki almalarnda Madeleine'in
olumsuz tavrn, Sonya'nn istekli tavrna balyordu.
"Onun da nl olduunu biliyor muydun?"
"Kimin?"
"Snf arkadann."
"Aslnda hayr. Telefonda bir kitap yazdndan bahsetti ve ben
de bunun zerinde ksaca durdum. nl olduunu bilmiyordum."
"ki kitap," dedi Madeleine. "Peony'deki baz kuramlarn yneticiliini yapyor. PBS'te yaynlanm bir dizi konumas var.
nternetten kitap kapan bulup, ktsn aldm. stersen bir gz
atabilirsin."
"Bana kendisi ve kitaplar hakknda bilmem gereken her eyi
anlatacan dnyorum. ekindii bir ey olduunu sanmyorum."
"Nasl biliyorsan yle yap. Fikrini deitirirsen diye, ktlar
masana braktm. Her neyse, Kyle aramt."
Adam gzlerini kadna dikti.
"Ona daha sonra dneceini syledim."
stediinden daha hrn bir tonla "Bana neden seslenmedin?"
diye sordu. Olu sk aramazd.
"Ona seni arabileceimi syledim ama iini blmek istemedi. Acil bir ey olmadn syledi."
"Baka bir ey dedi mi?"
"Hayr."
Dnd ve sk, slak imenlerin zerinden eve doru yrmeye balad. Yan kapya varp, elini kap koluna uzatt srada bir
ey hatrlam gibi arkasna bakt. Abartl bir heyecanla konu18
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

maya balad. "Kitap kapanda okuduklarma gre eski snf


arkadan tpk bir azize benziyor. Her konuda mkemmel olan
bir gzel davran rehberi gibi... Bir cinayet dedektifine ne danacan anlamyorum."
"Emekli bir cinayet dedektifi," diye dzeltti Gurney.
Kadn oktan ieriye gitmi ve ardndan kapy tam kapatmamt.

19
tarama: Pride dzenleme: sereniti

nc

Blm

Cennette Bela

E r t e s i gn ncekine gre daha gzeldi; New England takvimindeki kasm ay resimlerine benziyordu. Gurney sabah 7:00'de
uyanp du alm ve tra olmutu; kot pantolonunu, ince, pamuklu sveterini giymiti. Alt kattaki yatak odasnn dndaki mavi
avluda, bez sandalyesine oturup kahvesini yudumluyordu. Avlu
ve avluya alan kap, Madeleine'in sraryla eve sonradan eklenmiti.
Madelein'in bu tr konularda iyiydi. Neyin mmkn olduunu,
neyin nereye yakacam rahata grebilirdi. Bu da onun pek
ok zclliini ortaya koyuyordu: Olumlu sezgileri, pratik zekas,
hayal krklna uratmayacak bir zevki. Fakat fikir ayrlna
dtklerinde - ilerinde biriktirdikleri fkeler ve krgnlklar
sz konusu olduunda - David onun gl yanlar zerinde younlamakta zorlanyordu.
Kyle' geri aramay unutmamalyd. Walnut Crossing ve
Seattle arasndaki saat fark yznden saat beklemesi gerekiyordu. Kahvesini iki eliyle kavrayarak, sandalyesine daha da
gmld.
Kahvesiyle birlikte yannda getirdii dosyaya bir gz att
ve yirmi be senedir karlamad snf arkadann grnn hayal etmeye alt. Madeleine'in bir kitap sitesinden
kard kitap kapaklarndaki fotoraf ona grntnn yann20

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

da, arkadann kiiliini de hatrlatt - rlandal aksan ve olaanst sevimli glmsemesi onun karakterinin tamamlayc
unsurlaryd.
kisi Bronx'taki Rose Hill kampsnde niversite rencisiyken, Mark Mellery espri ve itenlik anlay olan, enerji
dolu ve hrsl olma abasnn ardndaki karanlk boluklarn
zaman zaman belli eden, deiik bir karaktere sahipti. Her zaman kenarlardan yrme eilimi vard - aa doru kvrlan
bir izginin zerinde yan yan yrmeye alan, sendeleyen
bir tr dahi gibi; ayn anda hem umursamaz hem karc bir
adamd.
nternet sitesinde yer verdii biyografisine gre, yirmilerinde
onu hzla aalara gtren izgi, otuzlarnda sarsc bir manevi
aydnlanmadan sonra tam tersine dnmt.
Gurney, kahve bardan koltuun dar koluna yerletirip, dosyay dizlerinin zerinde at. Mellery'den bir hafta nce ald
mesaj yeniden ap, tekrardan, satr satr inceledi.
Merhaba Dave,
Umarm bunca zaman sonra eski bir snf arkadann
seninle iletiim kurma isteini yadrgamazsn. nsan gemiten gelen bir sesin neler anlatabileceinden asla emin
olamyor. renci birlii sayesinde, ayn okul gemiine
sahip olduum kiilerle iletiimimi koparmadm ve mezunlarla ilgili haberleri yllardr keyifle takip ediyorum. Birden ok olayda gsterdiin baary ve kazandn nam
grdmde

mutlu

oldum.

(Mezunlar

hakknda

kan

haberler arasndaki bir makalede senden NYPT'NN EN


DONANIMLI DEDEKTF diye

bahsediliyordu.

Akas

okulda tandm Dave Gurney'i dnnce bu beni pek


de artmad.) Ardndan, yaklak bir sene nce, senin po21

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

lis tekilatndan emekli olduun - ve Delaware Blgesine


tandn - haberini aldm. Bu ilgimi ekti nk ben de
Peony Kasabas'nda yayorum. Ne derler bilirsin:

"ki

admlk yer". Duyup duymadn bilmiyorum ama ben


burada "Ruhani Yenilenme Enstits" isminde, bir eit
tedavi evi iletiyorum.

Fantastik gelebilir, farkndaym,

oysa gerein ta kendisi...


Yllardr seninle tekrar grme istei duyup da, bunu
yapmamama ramen, sonunda beni rahatsz eden bir olayn zerine, dnmeyi brakp hemen iletiime gemem
gerektiini dndm. Bu konuda en ok senden gelecek tavsiyenin bana yardmc olabileceine inanyorum.
Bu yzden sana ksa bir ziyarette bulunmak istiyorum.
Eer bana yarm saat ayrabilmen mmknse,

Walnut

Crossing'deki evine gelmek isterim - ya da senin uygun


grdn herhangi bir yere.
Kampsteki sohbetlerimizi ve Shamrock Bar 'da yaptmz uzun konumalar hatrlaynca, kafam kartran
bu sorunu paylaabileceim en doru insan olarak seni
gryorum ve bunu kayda deer i deneyiminden dolay
sylemiyorum. Bunun senin ilgini ekip ekmeyecei benim iin ayr bir mesele. Baka hi kimsenin aklna gelmeyecek ekillerde paralar bir araya getirmek senin en
byk yetenein. Ne zaman seni dnsem, senin mantn
ve olaanst berraklktaki akl yrtme yolun aklma geliyor ve benim u anda buna ok ihtiyacm van Birka gn
ierisinde seni renci ajandas iin braktn numaradan arayacam; dolaysyla o numarann doru ve geerli olmasn umuyorum.
En iyi dileklerimle,
Mark Mellery
22

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

DPNOT: Sorunum karsnda benim kadar aresiz kalrsan ve bir neri getirenezsen bile seni yeniden grmek
benim iin byk bir mutluluk olacaktr.
Sz edilen telefon birka gn sonra geldi. Gurney duyduu
sesi hemen tanmt. Sesinde, gerginliin verdii titreme dnda
ilgin bir ekilde hi deiim yoktu.
Bu kadar zamandr haberlememi olmakla ilgili yaplan
birka aklamadan sonra Mellery asl konuya geldi. Gurney'le
birka gn ierisinde grmesi mmkn myd? "Durum"
acil olduu iin ne kadar erken olursa o kadar iyiydi. Yeni bir
"gelime" olmutu. Bunu telefonda konuamazlard ve Gurney
durumu rendiinde onu daha iyi anlayacakt. Mellery'nin ona
gstermesi gereken eyler vard. Hayr, bu polisin bakabilecei
bir sorun deildi, sebebini gelince anlatacakt. Hayr, bu hukuki
bir sorun da deildi, en azndan imdilik. Ortada herhangi bir su
yoktu, kimse tehdit altnda deildi - bunlar iin elinde kant yoktu. Tanrm, bu ekilde konumalar hi de kolay deildi; karlkl
grmeleri her eyi kolaylatracakt. Evet, Gurney'in artk zel
dedektiflik ilerine bakmadn anlyordu. Fakat yalnzca yarm
saat, onunla yarm saat grmesi gerekiyordu.
rmeyi kabul etti. Merak genellikle suskunluunu yeniyordu ve bu
olayda Mellery'nin yumuak konumas altnda gizlenen gerginliin
sebebini merak ediyordu. Tabii ki zlmesi gereken bir bilmece,
kendisi bunu kabul etmese de, onu btn gcyle iine ekiyordu.
Gurney mesaj nc kez okuduktan sonra, dosyaya geri
koydu ve gemiinin bulank hatralar arasnda gezinmeye balad: Mellery'nin akamdan kalma ve sklm bir ekilde geldii
sabah dersleri, leden sonra yava yava kendine gelmeye ba23

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

lamas, ders aralarnda alkoln verdii rahatlkla kvrak zekasnn rettii ar akalar... Doutan oyuncuydu ve okulun tiyatro
topluluunun yldzyd - Shamrock Bar'da ne kadar hayat doluysa, sahnede onun iki kat canlyd. zleyicisiyle var olabilen
bir adamd - insanlarn ona duyduu hayranlk, onu kendi iinde
zirveye karyordu.
Gurney dosyay at ve mesaj bir kez daha okudu. likilerini
tarif etme eklinden rahatszlk duymutu. Aralarndaki grmeler Mellery'nin bahsettiinden daha az, daha nemsiz ve daha
az samimi olmutu. Fakat Mellery'nin kelimeleri dikkatle setii
izlenimine kaplmt - basit grnmesine ramen mektup tekrar
tekrar yazlm, zerinde dnlm ve defalarca dzeltilmiti vg dolu szler ise, mektuptaki dier her ey gibi, belli bir ama
iin kullanlmt. Ancak asl ama neydi? imdilik grnd
kadaryla ama Gurney'i yz yze grmeye ikna etmek ve sz
konusu "sorun" her neyse, onu zme dahil etmekti. Bundan
daha fazlasn sylemek zordu. Bu sorunun Mellery iin byk
nem tad akt - yazd mektupta endie ve samimiyet karm bir duyguyu doal bir yolla kar tarafa aktarabilmek iin
bu kadar zaman harcamasnn aklamas buydu.
Bir de kk bir DPNOT sorunu vard. Bu bilmece karsnda aresiz kalabileceini kibarca belirterek ona meydan okurken,
ak olan ka kapsn da kapatyordu. Bylece Gurney'in zel
soruturmalara bakmadm sylemesi ya da yardm etmek istememesi ihtimalini ortadan kaldrm oluyordu. Seilen kelimelerin amac, eski bir arkadan kaba bir ekilde, isteksizlik yznden reddedilmesini engellemekti.
Evet, bu mektup titizlikle yazlmt.
Titizlik. Bu yeni bir eydi, yle deil mi? Kesinlikle Mark
Mellery'e ait zelliklerden biri deildi.
Bu gzle grlr deime Gurney'in ilgisini ekmiti.
24

Aklndan Bir Say Tut

Tam ipucunu yakalamken, Madeleine arka kapdan kp


Gurney'e doru, yolun te ikisini yrd.
Donuk bir tonla "Misafirin geldi," dedi.
"Nerede?"
"Evde."
Yere bakt. Sandalye kolunun zerinde bir ar vzldyordu.
Elini serte sallayarak ary kovdu.
"Ondan buraya gelmesini rica et," dedi. "Onu ieride arlamak gereinden fazla kibar kaacaktr."
Madeleine hem kederli hem de alayc bir ekilde eletiren ses
tonuyla "yle, deil mi?" dedi. "Her neyse, kitap kapandaki
fotorafn kopyas gibi - hatta daha fazlas..."
"Hatta daha fazlas m? Bunun anlam nedir?"
oktan eve doru yrmeye balamt ve cevap vermedi.

25

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Drdnc

Blm

Seni O Kadar yi Tanyorum Ki


Ne Dndn Biliyorum

M a r k Mellery yumuak imenlerde uzun admlarla ilerledi.


Sarlmay dnyormu gibi Gurney'e doru ilerledi fakat bir
ey onu duraksatt.
Kollarn aarak "Davey!" diye bard.
Davey mi? diye dnd Gurney.
Mellery "Aman Tanrm!" diye devam etti. "Hi deimemisin. Seni grmek harika! Hl ayn grndn grmek harika! Davey Gurney! Seni Fordham'dayken, Robert
Redford'un Bakann Btn Adamlar filmindeki haline benzetirlerdi. Hl benziyorsun - hi deimemisin! Benim gibi
krk yedi yanda olduunu bilmeseydim, seni otuz yanda
sanrdm!"
ki elini uzatarak ok deerli bir eyi tutuyormu gibi Gurney'in
elini skt. "Bugn arabayla Peony'den Walnut Crossing'e gelirken, senin her zaman ne kadar sakin ve oturakl bir insan olduunu dndm. Duygu dolu bir vaha - evet bu sensin, duygu dolu
vaha! Hl ayn baklara sahipsin. Dave Gurney - sakin, sade ve
oturakl - ve tabii kasabann en parlak zekals. Naslsn?"
Mellery bu kadar heyecanlyken, Gurney elini ekip, sakince
"Mutluyum," dedi. "Bir skntn yok."
Mellery anadilinden olmayan bir kelimenin anlamm hatrla26

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

maya alr gibi, hecelerin zerine basarak "Mutlu..." diye tekrarlad. "Bu ev ne kadar gzelmi. Gerekten ok gzel..."
"Madeleine'in iyi bir zevki var. Oturalm m?" Gurney, deriden yaplm iki sandalyeye doru yrd. Oturduklarnda bir
elma aac ve ku havuzunun arasndan birbirlerini grebileceklerdi.
Mellery kendisine gsterilen sandalyeye ynelmiti ki bir an
duraksad. "Yanmda bir ey vard..."
"Bu olabilir mi?" Madeleine elinde k bir evrak antasyla
evden km yanlarna geliyordu. Sade fakat pahal bir anta,
tpk Mellery'nin zerindeki dier her ey gibi... El yapm ngiliz ayakkablarndan (rahat ve az cilal), muntazam dikili kamir
(hafiften krtrlm), spor ceketine kadar - parann kontrol ettii deil paray kontrol eden, kendisini yormadan baarya ulaan, aba sarf etmeden servet edinmi adam izlenimini, bilinli
ve hesapl bir ekilde vermek ister gibiydi. Ancak gzlerindeki
rahatsz ifade farkl bir mesaj tayordu.
Mellery, byk bir rahatlamayla Madeleine'den antay alrken "Ah, evet, teekkr ederim," dedi. "Peki ey nerede..?"
"Sehpann zerine brakmsnz."
"Ah, tabii. Bugn biraz dalgnm. Teekkr ederim!"
"ecek bir ey alr mydnz?"
"ecek?"
"Hazr buzlu aymz var. Ya da baka bir ey isterseniz..."
"Hayr, hayr, buzlu ay alabilirim. Teekkr ederim."
Gurney eski snf arkadan incelerken, bir anda Madeleine'in,
Mellery'i kitap kapandaki fotorafa benzetirken ve "hatta daha
fazlas" derken, ne kastettiini anlad.
Fotoraftaki en nemli zellik sade bir kusursuzluktu. zerinde oynama yaplp deitirilmemi, gnlk, amatr bir fotoraft ya da bir amatrn acemi kompozisyonu izlenimi bir
27

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

aldatmacayd. Kesinlikle zerinde uralarak verilmi bir zensizlik havas vard. Ego tatmini iin verilmi egosuzluk izlenimi
- Mellery'nin kiilii de bunun bir rneiydi. Her zamanki gibi
Madeleine'in sezgileri hedefi vurmutu.
lim' dercesine "Mesajnda bir sorundan bahsetmisin," dedi.
Mellery "Evet," diye yant verdi. Ama konuyu amak yerine
konuyu datmak iin snf arkadalarndan birisinin, felsefe profesryle yapt kravat takma kuralyla ilgili aptalca tartmadan sz aarak hatralardan bahsetmeye balad. Mellery hikayeyi anlatrken, kendisi, Gurney ve bahsi geen arkadalarndan
Rose Hill Kamps'nn ' Silahrleri' diye bahsederek olaya
kahramanca bir hava katmaya alt. Gurney bu abay utan
verici bulduundan, anlattklarna beklenti dolu, dik bir baktan
baka bir tepki vermedi.
"Evet," dedi Mellery huzursuz bir ekilde anlatmaya hazrlanarak, "Nereden balayacam bilemiyorum."
Eer anlatacaklarna nereden balayacan bile bilemiyorsan, diye dnd Gurney, ne halt yemeye buraya geldin?
Sonunda Mellery antasn at, iki adet yumuak kapakl kitap karp, onlar krlacak bir ey tutuyormu gibi Gurney'e dikkatlice uzatt. Bunlar, internet sitesinden alnm kapak ktlarn incelemi olduu kitaplard. Birisinin ad Tek Sorunumuz, alt
bal Hayatmz Deitirmede Bilincin Gc 'yd. kincisinin
ismi Drste! ve alt bal ise Mutlulua Giden Tek Yol'du.
"Bu kitaplar bilmiyor olabilirsin. Ksmen baarl oldular
ama sat rekorlar krmadlar." Mellery alakgnll grnmeye
alarak evde alm olduu yapmack glmsemesiyle devam
etti. "u anda bunlar okuman istemeyeceim." Komik bir ey
sylemi gibi yeniden glmsedi. "Ama bunlar neler olduu ya
da niin olduu hakknda sana bir fikir verebilir, ben sorunumu
28

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

anlattktan sonra tabii ki... Yani grnd kadaryla bahsettikten sonra... Olanlar kafam biraz kartrd."
Ya da epey korkuttu, diye geirdi iinden Gurney.
Mellery uzun bir nefes ald ve bir an duraksadktan sonra buzlu suya girmek zere olan bir adamn krlgan kararszlyla hikayeyi anlatmaya balad.
"ncelikle sana, aldm mektuplardan bahsetmeliyim." antasna uzanp iki zarf kard ve birisini anca iinden el yazl
bir kat kt. Dierinden ise LCV amacyla kullanlan zarflarn
boyunda, daha kk bir zarf kt. Kad Gurney'e uzatt.
"Bu yaklak hafta nce aldm ilk mesajd."
Gurney, kad alp incelemek zere arkasna yasland. Her
eyden nce el yazsnn dzenini inceleyecekti. Kelimeler ok
dzenli ve okunakl yazlmt - aklna birden dilbilgisi dersindeki Rahibe M a n y Joseph'in tahtaya yazd dzgn yazlar geldi. Fakat zenli el yazsndan daha garip olan ey, yaznn dolmakalemle ve krmz mrekkeple yazlm olmasyd. Krmz
mrekkep? Gurney'in bykbabas krmz mrekkep kullanrd.
Bykbabasyla ilgili ok az ey aklnda kalmt fakat krmz
mrekkebi hatrlyordu. Gnmzde yaayan bir kii neden krmz dolmakalem mrekkebi satn alm olabilirdi ki?
Gurney giderek derinleen bir ciddiyetle notu okudu. Ardndan baa dnp yeniden okudu. Ne bir hitap ekli ne de bir imza
vard.
Kadere inanr msn? Ben inanyorum, nk seni bir daha
hi gremeyeceimi dnyordum - ama sonra bir gn, sen
oradaydn. Her ey geri dnmt: Konuma biimin, hareket
tarzn - hepsinden ok, dnme eklin. Eer birisi aklndan bir
say tutman isteseydi, aklndan geecek saynn ne olduunu biliyorum.

Bana inanmyor musun? Bunu sana kantlayabilirim.


29

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Gzel soru," dedi Gurney. "Niin ona 'adam' diyorsun?"


"Ne? Ah, ne demek istediini anladm. Ben yalnzca dnmtm ki... Bilmiyorum, sadece yle geldi. Sanrm nedenini
bilmesem de 'X. Arybdis' ismi bana erkeksi geldi."
Gurney "X. Arybdis. Garip bir isim," dedi. "Bu isim senin
iin bir ey ifade ediyor mu? Herhangi bir arm var m?"
"Hayr."
sim Gurney iin de hibir anlam ifade etmiyordu fakat bir
yandan ok da yabanc gelmiyordu. Her nerede duyduysa bu
hafzasnn en derinlerinde, onlarca eyin en altnda gmlyd.
"eki gnderdikten sonra yeni bir mesaj aldn m?"
Mellery "Ah, evet!" diyerek antasna uzanp, iki kat daha
kard. "Bunu yaklak on gn nce aldm. Bunu da sana grmek iin mesaj attmdan bir sonraki gn." Bunlar, babasna
yaralarn gsteren kk bir erkek ocuu edasyla Gurney'e
uzatt.
Dier notlarda yazlanla ayn kalemle ve ayn zenli el tarafndan yazlm gibi grnyorlard fakat bu kez havas farklyd.
lki, sekiz ksa satrdan oluuyordu:
Ka parlak melek dans edebilir
Bir ine zerinde
Ka umut boulabilir
Bin cin iesinin iinde
Dndn m hi
Bir silaht bardan gerekte
Ve bir gn dndnde
Tanrm, ben ne yaptm?
kinci sekiz satr da ilki gibi gizemli ve tehditkard:
32

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Aldklarn geri vereceksin


Vermi olduklarn aldn zaman.
Biliyorum ne dndn,
Ne zaman uyuduunu,
Nereye gittiini,
Nereye

gideceini.

Seninle bir randevumuz var,


Bay 658.
Her bir notu defalarca kez okuduu on dakika boyunca
Gurney'in ifadesi gittike karamsarlarken, Mellery'nin endiesi artt.
Sonunda Mellery "Ne dnyorsun?" diye sordu.
"Zeki bir dmann var."
"Yani, bu say iiyle ilgili ne dnyorsun?"
"Sayyla ilgili mi?"
"Aklma hangi saynn gelebileceini nasl bildi?"
"Bana kalrsa, bilmesi imkansz derim."
"mkansz ama bildi! Aslnda btn olay burada sakl, deil
mi? Bilemez, ama bildi! Hi kimsenin benim aklmdan geen
saynn alt yz elli sekiz olduunu bilmesi mmkn deil! Bunu
yalnzca bilmekle kalmad, bunu ben dnmeden iki gn nce,
lanet olas mesaj postaya verdii gn bildi!"
Mellery birden sandalyeden frlayp imenlerin zerinden eve
doru hzl admlarla ilerlemeye balad. Sonra ellerini salar
arasnda gezdirerek geri dnd.
"Bunu yapmann bilimsel bir yolu yok. Bunu yapmann akla
yatkn bir yan yok. Bunun nasl bir delilik olduunu grmyor
musun?"
Gurney dnceli bir ekilde enesinin zerinde parmak ularn gezdiriyordu. "Yzde bir orannda gvenilir bulduum bir
33

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

felsefe kural var: Bir ey olduysa, belli bir yolla olmu demektir.
Bu say iinin basit bir aklamas olmal."
"Fakat..."
Gurney NYPT'de ilk alt aynda ciddi bir trafik polisiyken
yapt gibi elini kaldrd. "Otur. Rahatla. Bu durumu zebileceimize eminim."

34

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Beinci

Blm

Kt Olaslklar

Madeleine buzlu aylar getirip eve geri dnd. Havay lk


im kokusu kaplad. Scaklk yaklak on yedi dereceydi. Bir
grup mor saka kuu alalp deve dikeni yemliklerin yanna kondu. Gne, renkler, havadaki ho kokular youndu fakat Mellery
tm benliini kaplam olan gerginlik yznden bunlarn farknda bile deildi.
aylarn yudumlarken, Gurney misafirinin niyetini ve drstlk derecesini deerlendirmeye alyordu. Oyunda, birisini
ok erken yarglamann genellikle hatalara yol atn biliyordu; ancak bunu yapmay engelleyebilmek ise zor bir iti. nemli
olan olas hata paynn farknda olup, karar verme srecinde yeni
bilgilere ulatka karar yeniden ekillendirmeye istekli olabilmekti.
inde Mellery'nin tipik bir kurnaz olduuna, her ekilde rol
yapabildiine ve kendi rolne farknda olmadan inandna dair
bir his vard. rnein okul gnlerinde bile ayn olan aksan hibir
yere ait deildi. Hayali bir kltr ve zariflik diyarndan gelmi
gibiydi. Tabii ki u anda rol yapmaya almyordu - iinde gizli
byle bir yn vard - hareketlerinin kkeni hayali bir topraa
uzanyordu. Bu zenli sa kesimi, nemlendirilmi cildi, kusursuz
dileri, formda vcudu ve manikrl trnaklaryla tam bir misyonere benziyordu. Dnyada rahat yaamak iin uraan, sradan
35

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

birisi olmadn gsterecek her eye sahip olan bir adam havas
tayordu. Gurney yirmi alt yl nce de byle bir tavr olduunu dnd. Mark Mellery her zaman, gerekte olduunun biraz
daha fazlas gibi grnmt.
Gurney "Polise gitmek aklna gelmedi mi?" diye sordu.
"Bunun bir ie yaramayacan dndm. Bir ey yapacaklarn sanmyorum. Ne yapabilirlerdi ki? Ak bir tehdit, aklamas
yaplabilecek, kesin bir su yok. Elimde onlara gtrebileceim
somut bir ey yok. Birka sama iir mi? Bunlar sapklk yapmak isteyen bir lise rencisi ya da garip espri anlay olan herhangi birisi de yapm olabilir. Polisin hibir ey yapmayacan
ya da daha kt ihtimalle bunun bir aka olduunu syleyeceini
bile bile, neden onlara gidip zamanm boa harcayaym?"
Gurney ban sallad fakat inanmam gibi grnyordu.
"Dahas," diye devam etti Mellery, "yerel polisin bu konuya el atmas, geni kapsaml bir aratrma balatmas, insanlar
sorgulamas, altm yere gelmesi, ieri giren ve daha nce
girmi olanlara rahatszlk vermesi - baz misafirlerimiz hassas
olabiliyor - etrafta gezinip her halt sormas, ilgisi olmayan eylere burnunu sokmas, belki de basn bu ie kartrmas fikri...
Tanrm! Balklar hayal edebiliyorum - 'Ruhani Yazar lm
Tehditleri Alyor' - ve bunun yarataca karmaa..." Mellery'nin
sesi alald ve kafasn 'polisin verebilecei zarar kelimelerle tarif edilemez' dercesine sallad.
Gurney aknlk dolu bir bakla karlk verdi.
"Sorun ne?" diye sordu Mellery.
"Polise haber vermemenin iki nedeni birbiriyle eliiyor."
"Nasl?"
"Polise haber vermedin, nk onlarn hibir ey yapmayacandan korkuyordun. Polise haber vermedin nk ok fazla ey
yapacaklarndan korkuyordun."
36

Aklndan Bir Say Tut

"Ah, evet... Ama ikisi de doru. Korkularndaki ortak nokta,


sorunumun sama bir ekilde ele alnmas. Polisin beceriksizlii
ilgisiz bir yaklam ya da her eyi krp dken sakar boa yaklam anlamna gelebilir. Ahmaka ilgisizlik ya da ahmaka saldrganlk - ne demek istediimi anlyor musun?"
Gurney az nce aya tkezlemi ve bunu figre evirmeyi
baarm bir dansy izlemi gibi hissediyordu. Buna pek de aldanmamt. Deneyimlerine gre bir insan bir karar iin iki sebepten bahsediyorsa, nc bir sebep vard, o da gerek sebebin
saklanyor olmas...
Mellery, Gurney'in aklndan geenleri okumu gibi, aniden
"Sana kar daha drst, endielerim konusunda daha ak szl olmalym. Tabloyu sana tm aklyla gstermezsem senden yardm etmeni bekleyemem. Krk yedi yldr, iki bambaka
hayat yaadm. Bu dnyada geirdiim zamann te ikisinde,
yanl yoldaydm. Hilie doru yol alyor ve ok hzl ilerliyordum. Bu durum niversite yllarnda balad. niversiteden
sonra daha da ktleti. kiyi artrdka kargaa da byd.
Zengin kesime uyuturucu satmaya baladm ve mterilerimle
arkada oldum. Aralarndan birisi, boktan eyleri kar tarafa
yutturma yeteneime hayran kalp, beni Wall Street'de, yatrmlarnn ayda iki katna kabilecei ihtimaline inanacak
kadar aptal ve agzl insanlara, boktan sermayeler satma iine
ald. Bu ite iyiydim ve ok para kazandm; gkyzne uu
iin yakt paras. Canm ne isterse onu yapyordum ve yaptklarmn ounu hatrlayamyorum. nk ou zaman krktk
sarhotum. On yl boyunca ok baarl bir pislik olarak altm. Ardndan eim ld. Bunu bilmen imkansz, nk mezuniyetimden bir yl sonra evlendim."
Mellery bardana uzand. erken aklnda yeni bir fikir ekilleniyormu gibi, dnerek iti. Bardak yarsna kadar boalnca,
37

John Verdn

onu sandalyenin koluna koyup bir an gzn yere dikti ve hikayesine devam etti.
"Onun lm bir dnm noktasyd. Beni, toplam on be yllk evliliimizde yaadmz her eyden daha ok etkiledi. Bunu
itiraf etmekten nefret ediyorum ama karmn hayatnda beni gerekten etkileyen tek ey, lm oldu."
Gurney, Mellery'nin aklna o anda gelmi gibi, kesik kesik
bahsettii bu ironik durumu belki de yznc kez anlatmakta olduunu dnd. "Nasl ld?"
"Btn hikaye ilk kitabmda yer alyor, fakat sana kaba bir
zet geebilirim. Washington'daki Olimpik Yarmada'da tatildeydik. Bir akam gne batarken kimsenin olmad sahilde
oturuyorduk. Erin, yzmeye karar verdi. Genellikle otuz metre
kadar alr ve havuzda tur atarm gibi, sahile paralel bir ekilde
ileri geri yzerdi. Tutucu bir egzersiz anlay vard." Bir saniye
duraksayp, dolan gzlerini krptrd.
"O gece de ayn eyi mi yapt?"
"Ne?"
"Bunu genellikle yaptn syledin."
"Ah, anladm. Evet, sanrm o gece de aynsn yapt. Gerek
u ki, emin deilim nk sarhotum. Erin suya girdi. Ben, Martini dolu bir termosla sahilde kaldm." Sol gznn kesinde tik
olutu.
"Erin bouldu. Onun cesedini on be metre akta bulanlar,
ayn zamanda beni sahilde szm vaziyette buldular."
Bir an durakladktan sonra gergin bir sesle devam etti: "Sanrm kramp girdi ya da... Bilmiyorum... Sadece sanyorum...
Bana seslenmi olabilir..." Birden durdu, gzlerini kapatt ve
gzne, tikin olduu yere masaj yapt. Ardndan gzlerini ap
etrafndaki her eyi yeni fark ediyormu gibi bakt.
Glmseyerek "Buras ho bir yermi," dedi.
38

Aklndan Bir Say Tut

"Onun lmnn senin zerinde byk etkisi olduunu sylemitin."


"Ah, evet, byk etkisi oldu."
"Olay olur olmaz m, daha sonra m?"
"Olay olur olmaz. Bu ok klasik olabilir ama bunu bir 'uyan
noktas' olarak dnyorum. Olaydan nce ve sonra yaadm
her eyden daha ac, daha ayltcyd. Hayatmda ilk kez ne kadar
yanl bir yolda ilerlediimi ve bunun benden neler alabileceini, bu kadar ak bir ekilde grdm. Kendimi am yolunda
atndan den Paul'e benzetmek istemem ama gerek u ki, o
andan sonra gitmekte olduum yolda tek bir adm daha atmak
istemiyordum." Bu cmleler azndan dklrken ok iten grnyordu.
Gurney, sat teknikleri zerine Samimiyete nandrma dersleri verebilir, diye iinden geirdi.
"Bir alkolle mcadele merkezine yazldm nk yaplmas
gereken bu gibi grnyordu. Zehir giderildikten sonra terapiye
baladm. Aklm kaybetmediime ve doruyu bulduuma emin
olmak istiyordum. Terapist ok tevik ediciydi. Sonunda okula
dndm ve iki blm daha bitirdim: Biri psikoloji dieri danmanlk. Snf arkadalarmdan birisi niteryen kilisesinde papazd ve bir gn beni arp kendisine 'dnmm' anlatmam
rica etti. Kendisi bu durumu byle adlandrmt, ben deil. Bu
grme ok baarl geti. Anlattklarm, bir sre sonra niteryen kiliselerinde ders olarak aktarmaya baladm ve sonunda bu
konumalar kitaplatrld. Kitap PBS kanalnda blmlk bir
diziye uyarland. Ardndan bunlar videokaset olarak datld.
"Buna benzer bir sr ey oldu - bir tesadfler zinciri beni bir
iyi olaydan dierine gtrd. Ayn zamanda u derecede zengin
olan, u insanlar iin zel seminerler verme teklifi aldm. Bu,
Ruhsal Yenilenme iin Mellery Enstits'n amam salad.
39

John Verdn

Buraya gelen insanlar yaptm ileri seviyor. Kulaa ne kadar


egosattrik geldiini biliyorum fakat bu gerek... Yllar boyu
ayn ruhsal egzersizleri yeniden yapmak, ayn konumalar dinlemek iin tekrar tekrar gelen insanlar tanyorum. Bunu sylerken
tereddt ediyorum nk kendini beenmi bir grnt izmek
istemem ama Erin'in lmnden sonra, muhteem bir hayata yeniden dodum."
Bir resmin odandaym gibi rahatsz olduu, baklarndan
okunuyordu. MadeIeine dar kp bo bardaklar ald ve yeniden isteyip istemediklerini sordu, ancak ilcisi de istemedi. Mellery ne kadar ho bir yerde kaldklarn tekrarlad.
Gurney "Bana endielerin hakknda daha drst olmak istediini syledin," diyerek konuya dnd.
"Evet. Bunlar benim iliim yllard. Tam bir ayyatm. Gereklen bilincimi tamamen yitirdiim zamanlar oldu - bazen bir
ya da iki saat, bazen daha uzun... Son yllarda her itiimde bu
oluyordu. Bu ok uzun sre anlamna geliyor, yani hibir fikrimin olmad ok ey yaptm. Sarhoken kiminle okluumun ve
ne yaptmn nemi yoktu. Drste syleyebilirim ki, zlmemin asl sebebi o sama notlardaki alkolle ilgili yerler. Son birka
gndr duygularm zlmekle korkmak arasnda gidip geliyor."
Gurney, pheciliine ramen, Mellery'nin ses tonundaki gariplikle sarslmt. "Biraz daha anlat," dedi.
Yarm saat sonra Mellery'nin anlatmak isteyecci ya da anlatabilecei daha fazla bir ey kalmamt. Fakat kendisini ar
derecede rahatsz eden bir noktaya yeniden dnd.
"Tanr akna benim aklmdan tuttuum sayy nasl oldu da bilebildi? Tandm insanlarn hepsini, gittiim adresleri, posta kodlarn, telefon numaralarn, randevularm, doum gnlerini, plakalar,
eyalarn fiyatlarn bile dndm - saylarla ilgili her eyi - ve alt
yz elli sekizle ilgili hibir ey yok. Bu beni delirtiyor!"
40

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Basit sorulara odaklanrsam sana daha ok faydam dokunacak. rnein..."


Fakat Mellery dinlemiyordu. "Alt yz elli sekizin bir anlam
olduuna dair hibir ey gelmiyor aklma. Ama bir anlam olmal. Her ne anlam varsa bunu bir bakas biliyor. Baka birisi,
benim iin alt yz elli sekizin, aklma gelecek ilk say olacak
kadar nemli olduunu biliyor. Bunu aklmdan atamyorum. Tam
bir kabus!"
Gurney sessizce oturdu ve Mellery'nin paniinin kendi kendine gemesini bekledi.
"ki imekle ilgili olan cmleler bunun beni eski, kt gnlerimden tanyan birisi olduunu gsteriyor. Eer birisinin bana
kar byle bir kini varsa - ki varm gibi grnyor - bunu uzun
zaman iinde saklam. Benim izimi kaybetmi, nerede olduum
hakknda hibir fikri olmayan, ardndan kitabm gren, fotorafm tanyan, hakkmda bir ey okuyup, bunu yapmaya karar veren birisi olabilir. Bunu yapmaya... Neyi yapmaya? Bu notlarn
ne anlatmak istediini bile anlayamyorum."
Gurney hl sessizdi.
"Hafzanda hi yeri olmayan belki yz, belki iki yz gece geirmi olmann nasl bir duygu olduuna dair hibir fikrin var
m?" Mellery kendi pervaszlna arp ban sallad. "O geceler hakknda bildiim tek ey her eyi yapacak kadar sarho
- yeterince delirmi - olduum. te bu alkoln bize yapt ey
benim itiim kadar itiin zaman yaptklarnn getirecei sonula ilgili hissettiin tm korkular alp gtryor. Alglar zayflyor, korkular yok oluyor, hafza kapanyor ve drtlerinle; hi
ekinmeden igdlerinle hareket ediyorsun." Ban sallayarak
sustu.
"Hafzanda yeri olmayan ksmlarda ne yapm olabileceini
dnyorsun?"
41

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Mellery ona dik dik bakt. "Her ey! Tanrm, sorun da burada
- her ey?'
Parasnn her kuruunu yatrd hayallerinin tropik cenneti, akreplerin istilasna uram bir adama benziyor, diye dnd Gurney.
"Senin iin ne yapmam istiyorsun?"
"Bilmiyorum. Belki de Sherlock Holmes gibi hemen sonuca
ulamam, gizemi zmeni, mektubu yazann kimliini belirlemeni ve zarar vermeden etkisiz hale getirmeni bekliyordum."
"Olanlar hakknda tahmin yrtmek iin benden daha iyi durumdasn."
Mellery ban sallad. Birden yzne kibar bir glmse yayld. "Bu yalnzca ar bir aka olabilir mi?"
Gurney "Eer yleyse, grdm en acmasz aka," diye
karlk: verdi. "Aklna baka ne geliyor?"
"antaj'? Yazar hakkmda ok kt bir ey biliyor, hatrlayamadm bir ey? Ve 289.87 dolar yalnzca balang?"
Gurney ikna olmam gibi ban sallad. "Baka ihtimal?"
"ntikam? Yaptm ok kt bir ey iin, ama istedikleri para
deil, istedikleri..." Sesi korkuyla titredi.
"Ve bu cevabn dorulayacak bir ey hatrlamyorsun?"
"Hayr, sana syledim. Hatrlayabildiim hibir ey yok."
"Tamam, sana inanyorum. Ancak bu artlar altnda birka basit soru zerinde durmamz iyi olabilir. Benim sana sorduklarm
bir kada yazp eve gtr ve onlarla yirmi drt saat geirip aklna neler geldiine bir bak."
Mellery k antasn at ve deri kapl bir defterle, bir adet
Mont Blac marka dolmakalem kard.
"Senden, elinden geldiince iyi birka liste yapman istiyorum,
tamam m? Bir numaral liste: Birlikte altn ya da ayn meslei paylatn muhtemel dmanlar - para, szleme, anlama, konum, n konusunda ciddi tartmalara girmi olduun tm insanlar.
42

Aklndan Bir Say Tut

ki numaral liste, zlmemi kiisel sorunlar: Eski arkadalar, eski


aklar, kt bitmi ilikilerindeki sevgililer. numaral liste: Dorudan tehdit unsuru olan kiiler: Sana kar sulamada ya da tehditte
bulunmu kiiler. Drt numaral liste: u ana kadar muhatap olduun insanlar arasnda dengesiz ya da ba bir ekilde belada olanlar.
Be numaral liste: Gemite tandn ve bu aralar karlatn birisi; karlamann ne kadar masum ya da tesadfi grndn hesaba katmadan. Alt numaral liste: X. Arybdis'in posta kutusu orada
olduu, tm zarflarn damgas orada baslm olduu iin Wycherly
ya da civarnda yaayan, seninle ilgisi olan herkes."
Sorular azndan karken, Mellery'nin aklna hi isim gelmediini gsterircesine srekli elini salladn fark etti.
Gurney bir aile by ciddiyetiyle "Bunun ne kadar zor olduunu biliyorum," dedi. "Fakat bunun yaplmas gerekiyor. Bu
arada notlar bende brak. Daha yakndan inceleyeceim. Fakat
unutma, ben artk zel soruturma ii yapmyorum ve senin iin
fazla bir ey yapamayabilirim."
Mellery sevimsiz bir ifadeyle ellerine bakt. "Bu listeleri yapmak dnda yapmam gereken baka bir ey var m?"
"Gzel soru. Aklna gelen bir ey var m?"
"Tamam... Belki senden gelen talimatlar dorultusunda
Wycherly Eyaleti'nin Bay Arybdis'ini aratrmay deneyip, hakknda bilgi edinmeye alabilirim."
"Eer 'aratrmak'tan kastn posta kodundan adresini renmekse, postane byle bir bilgiyi sana vermeyecektir. Bunun iin
polisi ie dahil etmen gerekir fakat bunu reddediyorsun. nternette arama yapabilirsin ama sahte bir isimle - ki muhtemelen bu
isim sahte ve kendisi de notta bu ismi kullanmadn sylemi
- hibir yere varamazsn." Gurney duraksad. "Fakat sence de u
ek ii biraz garip deil mi?"
"Miktardan m sz ediyorsun?"
43

John Verdn

"Hl tahsil edilmemi olmasndan sz ediyorum. ok anlamsz deil mi - ksuratna kadar miktar, kime gnderilecei,
nereye gnderileceine kadar tm bilgiler veriliyor - ve bunu
tahsil etmemek?"
"Peki, eer Arybdis sahte bir isimse ve bu isimle bir kimlii
yoksa..."
"O halde niin ek gnderme seeneini sundu? Neden nakit
istemedi?"
Mellery'nin gzleri, sanki tm olaslklar yerde birer mayn
olarak saklanyormu gibi zeminde gezindi. "Belki de istedii
tek ey zerinde imzam olan bir eydi."
"Bunu dndm," dedi Gurney, "ancak bu durumda iki sorun var. ncelikle, unutma, nakit de kabul ediyordu. kincisi,
ama imzal bir ekse, neden daha az bir miktar istemedi rnein yirmi ya da elli dolar? Bu amacna ulamasn kolaylatrmaz
myd?"
"Belki Arybdis o kadar zeki deildir."
"Her neyse, ben sorunun bu olduunu dnmyorum."
Mellery'nin tm hcrelerinde tkenmilik ve gerginlik arasnda kyasya bir sava var gibi grnyordu. "Sence ben gereklen tehlikede miyim?"
Gurney omuz silkti. "Sapka mektuplarn ou yalnzca sapka mektuplardr. Tabiri caizse asl saldr silah mesajn kendisidir. Ancak..."
"Bunlar farkl m?"
"Bunlar farkl olabilir."
Mellery'nin gzleri ald. "Anlyorum. Onlara yeniden gz
atacak msn?"
"Evet. Sen de o listeleri yapmaya balayacak msn?"
"Bir ie yaramayacak ama evet, deneyeceim."

44

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Altnc

Blm

Boyanm Gl Kadar
Krmz Kan in

M ellery, len yemeine davet edilmedii iin, kendisinin o


srada ilgilenmedii harika havada, klasik bir spor araba olan,
zenle baklm toz mavisi Austin-Healey 'ine binip oradan isteksizce ayrld.
Gurney sandalyesine dnd ve birbirine dmlenmi gereklerin kendilerini ard ardna, mantkl bir srayla gstermelerini umarak, bir sre; yaklak bir saat ylece oturdu. Net olarak
bildii tek ey a olduuydu. Kalkp eve girdi ve kendisine Havarti peynirli, kzarm biberli bir sandvi hazrlayp tek bana
yedi. Madeleine ortalkta grnmyordu. Onun kendisine sylemi olabilecei ve kendisinin de unuttuu bir plan olup olmadn hatrlamaya alt. Ardndan pencereden dar bakp, taban
ykarken onun meyve bahesinde elinde elma dolu bez bir antayla gezindiini grd. Gzlerinde, her ak havaya ktnda
olduu gibi huzur prltlar vard.
Mutfaa girdi ve elmalar sesli, mutlu bir ekilde i ekerek lavabonun yanna brakt. "Tanrm, ne gzel bir gn!" dedi.
"Byle bir gnde mecbur olduundan bir dakika fazla ierde durmak hata!"
Ona katlmyor deildi, en azndan estetik adan, belki de
ler adan. Fakat ona gre gerek uydu ki doutan gelen bir
45

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

iine kapal olma eilimi vard ve sonu olarak, kendisine kalrsa


eylem zerinde dnmeye, eylemin kendisinden daha ok zaman harcyordu. Kafasnda harcad zaman, dnyada harcad
zamandan daha fazlayd. Bu, i hayatnda hibir zaman sorun olmamt; hatta onu iinde iyi yapan ey tam olarak buydu.
Hibir zaman aniden dar kma istei duymamt ve bu
konu onun iin zerinde konuulacak, tartlacak, ya da sulu
hissetmesine neden olacak bir ey deildi. Baka bir konudan
sz at.
"Mark Mellery hakknda izlenimin nedir?"
antasndan karp tezgaha koyduu meyveden gzn ayrmadan ve bir saniye bile duraksamadan cevap verdi.
"Bencil ve bir o kadar da dlek. Aalk kompleksi olan bir
egomanyak. cler kendisini alp karacak diye korkuyor. Dave
Amcas'nn kendisini korumasn istiyor. Her neyse, kasten dinlemedim. Sesi gr kyor. Topluluk nnde iyi bir konumac
olduuna bahse girerim." Gerekd grnen fakat inand bir
eyden bahseder gibiydi.
"Say olay hakknda ne dnyorsun?"
Abart bir yapmclkla "Ah," dedi. "Akl Okuyan Sapk Vakas."
Gurney sinirlenmemeye alt. "Bunun nasl yapld; notlar yazann Mellery'nin aklnda tuttuu sayy nasl bulduu hakknda hi fikrin var m?"
"Hayr."
"Kafan kartrm gibi grnmyor."
"Ama seninkini kartrm." Hl elmalarna bakyordu. Son
zamanlarda sklaan hafif alayc glmsemesi dudann kenarnda belirdi.
"Bunun gerek bir bilmece olduunu kabul etmelisin," diye
srar etti.
46

Aklndan Bir Say Tut

"Sanrm."
Anlalmadna sinirlenen bir insann gerginliiyle ayn eyleri tekrarlad. "Bir insan sana kapal bir zarf veriyor ve aklndan
bir say tutmam istiyor. Alt yz elli sekizi tutuyorsun. Zarfn iine bakman sylyor. Zarf ayorsun. indeki notta alt yz elli
sekiz yazyor."
Bu konunun Madeleine'in pek de ilgisini ekmedii ortadayd. Gurney devam etti: "Bu olaanst bir beceri. mkansz gibi
grnyor. Fakat sonuta yapld. Bunun nasl yapldn anlamak istiyorum."
Madeleine hafiften i ekerek "Yapacana eminim," dedi.
Gzlerini Fransz tarz kaplar, biberler ve mevsimin ilk don
olay yznden rm domatesler zerinde srayla gezdirdi.
(Bu ne zaman olmutu? Hatrlayamad. Zaman kavramn yitirmi grnyordu.) Baklar bahenin, imenlerin dier tarafndaki krmz ambarda sabitlendi. Onun kesinde, yapraklarn
arasndan grnen meyveleriyle empresyonist bir tabloyu andran elma aac duruyordu. Bu tablonun ierisine, yapmas gereken bir ey varm ve yapmyormu gibi bir rahatszlk hissi
girdi. Neydi bu? Tabii ya! Haftalar nce ambardaki merdivenle
aacn stnde duran, Madeleine'in eriemedii elmalar toplama sz vermiti. Kolay bir i. Onun iin ocuk oyuncayd. En
fazla yarm saatini alrd.
Bunu yapmaya niyetlenerek sandalyeden kalkarken telefonun
sesi duyuldu. Madeleine telefonu at. Grnrde, telefonun zerinde durduu masa onun yannda olduu iin telefona o bakmt ama asl sebep bu deildi. Telefona kim yakn olursa olsun,
genellikle telefonlara o bakard. Bu telefonla aralarndaki mesafeden ok ikisinin de dier insanlarla konumaya istekli olma dereceleriyle ilgiliydi. Madeleine iin, genellikle insanlar art, yani
bir tr pozitif uyaranlard (canavar Sonya Reynolds gibi insanlar
47

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

hari). Gurney iin insanlar eksi, yani onun enerjisini iine ekip
tketen kanallard (Cesaret veren Sonya Reynolds gibi insanlar
hari).
Madeleine tm arayanlar karlayan, ne anlatrlarsa anlatsnlar, ilgiyle dinleyecekmi izlenimi veren neeli ve sabrsz sesiyle
"Merhaba?" dedi. Bir saniye sonra sesindeki nee gitmiti.
"Evet, burada. Bir saniye." Ahizeyi Gurney'e doru sallayp,
masaya brakt ve odadan kt.
Arayan Mark Mellery idi ve gerginlii artmt.
"Davey,Tann'ya krler olsun oradasn. Eve yeni geldim. O
lanet mektuplardan bir tane daha aldm."
"Bugn m gelmi?"
Cevap Gurney'in bekledii gibi evetti. Ama yine de bu sorunun bir amac vard. Yllar boyunca olay mahallerinde, acil servis
odalarnda ve her trden kark durumda, saysz histerik insanla
yapt konumalarn sonunda rendii ey ilk nce, kardakini
sakinletirmek iin evet cevab verecekleri basit sorular sormas
gerektiiydi.
"Ayn el yazs gibi mi duruyor?"
"Evet."
"Ve ayn krmz mrekkep'/"
"Evet, kelimeler dnda her ey ayn. Okuyaym m?"
"Dinliyorum," dedi. "Yavaa oku ve satr sonlarnn nereye
denk geldiini syle."
Net sorular, net talimatlar ve Gurney'in sakin ses tonu beklenen etkiyi yaratmt. Mellery, can skc tuhaf iiri yksek sesle
ve satr sonlarn belli edebilmek iin duraksayarak okurken yava yava kendine geliyor gibiydi.
Yaptklarm

yapyorum

Ne para, ne de elence iin


48

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Yalnzca borlarn denmesi iin,


Dzeltilmesi gerekenlerin dzeltilmesi iin.
Boyanm bir gl kadar
Krmz kan iin
Her insan bilir ki
Ne ekerse onu biecektir.
Gurney telefonun yanndaki kk deftere iiri yazdktan
sonra, yazarn hissettiklerini, intikam arzusu ve bunu iire dkme
isteinin altnda gizlenen kiiliini anlamaya alarak, dikkatlice batan okudu.
"Ne dnyorsun?" cmlesiyle sessizlii bld Mellery.
"Polise gitme vaktinin geldiini dnyorum."
"Bunu yapmasam daha iyi olur." Yeniden endielenmiti.
"Bunu sana akladm."
"Biliyorum. Ama benim fikrimi sorarsan, gitmen gerekiyor."
"Sylediini anlyorum. Ama ben baka bir alternatif istiyorum."
"En iyi alternatif, eer maddi olarak karlayabileceksen, yirmi drt saatlik koruma tutmak."
"Yani kendi zel alanmda iki tane gorilin arasnda gezmemden
mi bahsediyorsun? Bunu misafirlerime nasl aklayabilirim ki?"
"Goril biraz abartl olmad m?"
"Bak, sylemek istediim, ben misafirlerime yalan sylemem. Eer aralarndan birisi bu adamlarn kim olduklarn soracak olursa, koruma olduklarm aklamak zorunda kalrm ve bu
arkasndan daha baka somlar getirir. Bu, benim burada yaratmaya altm havay mahveder, ok rahatsz edici olur. nerebilecein baka bir ey var m?"
"Deiir. Bu neri tam olarak nasl bir sonuca gitsin istiyorsun?"
Mellery hafiften ac bir glle cevaplad. "Dave, Tanr akna, lesiye korkuyorum. Ne haltn dndn anlamyorum. Sen
49

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

benim imdiye dek tandm en zeki insansn. Ayn zamanda durumu daha da ktletirmeyecene inandm tek kiisin."
Bu srada Madeleine elinde rg antasyla mutfaktan geti.
Toprak Ana'dan Haberler programn sunacakm havasyla bfenin zerinden hasr, bahe apkasn alp, Fransz kaplarndan
parlak gkyznn yzne kondurduu kk glmsemesiyle
kt.
Gurney "Benim sana ne kadar yardm edebileceim senin
bana ne kadar yardm ettiine bal," dedi.
"Benim ne yapmam istiyorsun?"
"Sana ne yapacan syledim."
"Ne? Ah... listeler..."
"Bu konuda bir gelime gsterdiinde beni tekrar ara. Ondan
sonra ne yapmamz gerektiini greceiz."
"Dave?"
"Evet?"
"Teekkr ederim."
"Henz hibir ey yapmadm. Ah, neyse, bugn zarf ok dikkatli atm. Televizyonda yaptklar gibi... Eer zerinde parmak
izi varsa, silinmemitir. Cmbz ve kauuk eldiven kullandm.
Mektubu naylon bir poete koydum."

50

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Kara Delik

G urney, Mark Mellery'nin sorununa dahil olduu iin huzursuzdu. Olayn gizemi ve bir srr zme istei onu ekmiti. yleyse neden huzursuz hissediyordu?
Aklna, ambardaki merdiveni alp sz vermi olduu elmalar toplamas gerektii geldi. Ardndan bu dnce yerini Sonya
Reynolds iin yeni bir sanat projesi hazrlamas gerektiine brakt - en azndan ktlyle nam salm Peter Piggert'in sabka fotoraflarn bilgisayarna aktarmalyd. nce babasn, on
be yl sonra da annesini ldren ve bunu iledii sutan daha
dehet verici cinsel motiflerle ssleyen Hzl Katilin i dnyasna
girmek iin can atyordu.
Polis Sanat ileri iin dzenlemi olduu odaya girdi. Eskiden iftlik evinin kileri olan bu oda, imdi alma odas gibi
dzenlenmiti ve kuzey ynndeki duvarn zerindeki geniletilmi pencereden giren kla aydnlanyordu. Dardaki pastoral
manzaraya bakt. imenlerin tesindeki akaaa koruluunun
ortasnda duran bo bir alan, ileride uzanan mavimsi dalara
ereve oluyordu. Bu, aklna tekrar elmalar getirdi ve Gurney
mutfaa dnd.
Kararszlktan kafas karm bir ekilde ylece ayakta dururken, Madeleine rgsyle ieri girdi.
"Mellery konusunda sradaki hamle ne olacak?"
51

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Henz karar vermedim."


"Neden?"
"Yani... Bu konu yznden bamn derde girmesini istemiyorsun, deil mi?"
Her zaman Gurney'in houna giden aklyla "Sorun bu deil," dedi.
"Haklsn," diye itiraf etmeye devam etti. "Sanrm sorun artk benim resmi olarak byle bir konuda yapabileceim bir eyin'
olmamas."
Madeleine anlayl bir glmsemeyle karlk verdi.
Cesaret bulup devam etti: "Ben artk bir cinayet dedektifi deilim, o da bir cinayet maduru deil. Ben neyim, o ne belli deil."
"Eski niversite arkadalar?"
"Ama bu samalk da nereden kt? Bizim aramzda benim
asla hissetmediim yaknlkta bir dostluk olduunu hatrlyor.
Ayrca onun bir dosta deil, korumaya ihtiyac var."
"Dave Amca'y istiyor."
"O ben deilim."
"Emin misin?"
Derin bir nefes ald. "Mellery iine dahil olmam istiyor musun, istemiyor musun?"
"Zaten oldun. Resmi olarak bir i yapamyor olabilirsin. Resmi bir polis deilsin, o da resmi bir cinayet maduru deil. Ortada bir bilmece var ve Tanr'nn yardmyla, er ya da ge paralar
birletireceksin. Her zamanki gibi sonu bu olacak, deil mi?"
"Bu bir sulama m? Bir dedektifle evlendin. Ben sana bakasymm gibi davranmadm."
"Bir dedektifle emekli bir dedektif arasnda bir fark olacan
sanmtm."
"Emekli olal bir seneden fazla oldu. Dedektif iine benzer ne
yapyorum?"
52

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Cevab ortada der gibi ban sallad. "Dedektif iine benzemeyen ne yapyorsun?"
"Ne demek istiyorsun?"
"Zaten herkes katil portreleri iziyordur, deil mi?"
"Bu, hakknda bilgi sahibi olduum bir konu. Papatya resimleri mi izseydim?"
"Papatya izmen delirmi katilleri izmenden daha iyi olurdu."
"Beni bu sanat iine kartran sendin."
"Ah, anlyorum. Demek benim yzmden harika sonbahar
sabahlarn seri katillerin gzlerine bakarak geiriyorsun!"
San tutturduu kskal toka gevemi ve bir tutam sa
gzlerinin nne dklmt. Kendisi farkna varmam gibi grnyordu fakat ona einin dokunakl bulduu, bezgin bir hava
veriyordu.
Gurney derin bir nefes ald. "Tam olarak neyin kavgasn ediyoruz?"
"Sen bul. Dedektif sensin."
Orada durmu Madeleine'e bakarken, tartmay devam ettirme istei gitti. "Sana bir ey gstermek istiyorum," dedi. "Hemen dnerim."
Odadan kt ve bir dakika sonra elinde Mellery'nin telefonda
okuduu ve kendisinin not ald sama iirle dnd.
"Bundan ne anlyorsun?"
Madeleine yle hzl okudu ki, onu tanmayan birisi okumadn dnebilirdi. "Ciddi gibi grnyor," dedi onu Gurney'e
yeniden uzatrken.
"Bence de."
"Sen onun yaptklarm derken ne kastettiini dnyorsun?"
"Ah, gzel soru. Bu kelimeyi fark ettin mi?"
Alakal dizeleri ezberinden okudu: '"Yaptklarm yapyorum
Ne para, ne de elence iin.'"
53

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Madeleine'in mkemmel bir grsel hafzas olmasa da, diye


dnd Gurney, mkemmele yaknd.
"Yani, tam olarak yapt nedir ve neler yapmay planlyor?"
diye cevap beklemeyen bir tonla sordu. "Eminim bunu anlayacaksn. Sonunda kendini bu notu yazan kiinin iledii bir cinayeti zmeye alrken bile bulabilirsin. Ardndan kantlar
toplar, ipularn takip eder, katili yakalar, portresini izer ve galerisine koymas iin Sonya'ya verirsin. Hayat limon veriyorsa
limonata yap gibi bir sz vard."
Glmsemesi olduka tehlikeli grnyordu.
Byle zamanlarda aklna hi dnmek istemedii bir soru
geliyordu. Delaware Blgesi'ne tanmak bir hata myd?
Onun krsal alana tanma isteini, bir polisin ei olarak uramak zorunda kald samalklarla - her zaman einin iinden
daha arka planda kalma duygusuyla baa kabilsin diye kabul
ettiini dnyordu. Aalar, dalan, imenleri, ak havay
seviyordu ve Gurney ona yeni bir evre, yeni bir hayat borlu
olduunu dnyordu - kendisi de her eye ayak uydurabileceini sanmt. Bu konuda kendisine biraz fazla gvenmiti.
Belki de sululuk duyuyordu. Acaba bu harika davrann altnda kendi sululuk duygusundan kurtulma istei mi yatyordu?
Bu gerekten aptalcayd. Gerek, bu tanma iine aslnda ayak
uyduramamasyd. Hayal ettii kadar deiken deildi. Bu ku
umaz kervan gemez yerde kendisine anlaml bir ke yaratmaya alyordu, ama kendisi iyi, hatta olaanst olduu konuda iten ie gerilemekteydi. Doay sevmek iin abalar bile
boa kyordu. rnein, kahrolas kular. Ku gzlemcilii...
Gzleme ve kimlik belirleme iini bir aratrmaya dntrmeyi
baarmt. Gelileri, gidileri, davranlar, yeme alkanlklar
ve uu ekilleri hakknda notlar tutuyordu. Dardan baknca
bu, Tanr'nn yaratt kk canllara kar olumu yeni bir ak
54

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

gibi grnebilirdi. Ama hi ilgisi yokta. Bu bir ak deil, zmlemeydi. Aratrma.


Deifre etme.
Aman Tanrm. Gerekten kendisini bu kadar snrlam myd?
Aslna bakarsanz, haddinden ok snrlamt - kk ve kaln bir ereve iine girmiti. Madeleine'e geri vermeye alt hayat boyunca kendisini iine adarken, Madeleine'i nelerden
mahrum brakmt? Gurney kt ihtimalleri dndke, iine
an dknlnn dnda telafi etmesi gereken daha baka
eyler olabileceini gryordu.
Belki yalnzca bir ey.
Hakknda konumaktan katklar ey.
Den yldz.
Kara deliin ilikilerini ba aa eden mthi yer ekimi kuvveti.

55

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Sekizinci

Blm

Kaya Ve Ta

O gn parlayan sonbahar havas leden sonra ktleti. Sabah irin, beyaz pamuk ynlarna benzeyen bulutlar koyulat. Gkyznde, uzaklarda kapal grnen yerlerden havann
bozduunu haber veren gk grltleri duyuluyordu. Sanki bir
frtnann habercisinden ok havada ylece duran ve gerekten
var olan ama dokunamadmz somut varlklard. Bu his, onlarn havada bir saatten fazla bir sre boyunca yaklamadan ya da
uzaklamadan snneleriyle daha da gleniyordu.
O akam Madeleine Walnut Crossing'den edindii yeni bir
arkadayla blgede dzenlenen bir konsere gitti. Gurney'in
katlmasn beklemiyordu. Bu yzden Gurney, evde kalp sanat
projesi zerinde alma isteini belirtirken Madeleine'in krlacan dnmedi.
Ei evden ayrldktan hemen sonra, Gurney kendisini bilgisayar ekrannn banda, Peter Possum Piggert'in fotorafna bakarken buldu. imdiye kadar tek yapt yeni proje balatp, bunu
grafikler dosyasna atmak olmutu. Projeye alayc ama irin bir
isim vermiti: Oedipus Bozmas.
Eski bir Yunan efsanesinin Sofokles tarafndan yazlm versiyonunda, Oedipus sonradan babas olduu ortaya kan bir
adam ldrr, sonradan annesi olduu ortaya kan bir kadnla
evlenir, onunla iki ocuk yapar ve bu insanlarn hayatnda byk
56

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

aclara sebep olur. Freud'a gre bu Yunan efsanesi erkek ocuklarn babasn istemedii (yok olmasn ya da lmesini istedii)
bir geliim dnemini temsil eder. Bylece annesinin tm ilgisi
kendi zerinde olacaktr. Fakat Peter Possum Piggert'in durumunda ne bahane olabilecek bir bilgi eksiklii ne de sembolik
bir mesele vard. Peter tam olarak kime ne yaptn bilerek, on
be yanda babasn ldrd ve annesiyle ilikiye girip, iki ocuk yapt. Fakat bununla kalmad. On be yl sonra, o srada on
ve on drt yalarnda olan iki kzyla girdii iliki yznden
annesiyle yapt tartma esnasnda onu da ldrd.
Gurney bu davaya, Bayan iris Piggert'in cesedi bir Manhattan iskelesine demir atm, Hudson Nehri gemisinin dmeninde dalm vaziyette bulununca dahil oldu ve dava, iki kzyla
birlikte, onlarn kocalar olarak yaamak iin gittii Utah'da,
Mormonlarn yaad bir lde Peter Piggert'in tutuklanmasyla
sona erdi.
Sularn ahlak d olmasna, aile faciasna varan kanl boyutuna ramen, Piggert btn sorgulamalarda kontroll ve sessiz duruunu korudu. Suun ardndan gelen tm yasal sre boyunca baba katili ve ensest ilikiye giren bir poligamistten ok,
depresyona girmi bir araba tamircisi havasnda Bay Gizemli'yi
oynad.
Gurney ekranda duran Piggert'e, Piggert de ona bakyordu.
Onunla ilk sorgusundan itibaren, Gurney onun en nemli zelliinin evresini kontrol etme istei (ok u seviyelere varsa da)
olduunu fark etti ve bu dncesinden zamanla emin oldu. nsanlar, ailesi bile - hatta en bata ailesi - bu evrenin bir paras
olmulard ve onlara istedii her eyi yaptrmas artt. Kontrol
salamak iin birisini ldrmesi gerekiyorsa, ldrrd. Onu bu
kadar harekete geiren bir unsur olan cinsellik bile aslnda arzularyla deil, gcyle ilgiliydi.
57

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Karsndaki duygusuz surat eytani bir iz grmek iin incelerken, rzgar esmesiyle bir grup kuru yaprak uutu. Esintiyle
birlikte yumuaka avlunun dier ucuna sprldler; birka tanesi hafife Fransz kaplarnn camna doru havaland. Yapraklarn hareketlilii ve ara ara duyulan gk grlts younlamasn gletiriyordu. Birka saat yalnz kalp, atlm kalardan
ve skc sorulardan uzak, portre zerinde alma fikri ona ok
cazip gelmiti. Fakat imdi kafasn toplayamyordu. Piggert'in
derin ve koyu gzlerine dikkatle bakt - seks ve katliamn tabloid prensi olan Charlie Manson'n baklarna hareketlilik veren
parlaklktan eser yoktu - ve yine rzgarla yapraklar, ardndan
gk grlts dikkatini datmt. Tepelerin tesindeki bulutlu
gkyznde imek akt. Mellery'nin ald tehdit iirlerinden
bir blm kafasnda dnp dolayordu. Yeniden aklna geldi ve
bunu dnmeye balad.
Aldklarn geri vereceksin
Vermi olduklarn aldn zaman.
Bata zmesi imkansz bir bilmece gibi grnyordu. Szckler ok geneldi; ok anlaml ve ok anlamszlard; ancak aklndan atamyordu.
Masasnn ekmecesini at ve Mellery'den alm olduu notlar kard. Bilgisayarn kapatt ve notlar ilkinden balayarak,
srasyla masann zerine dizebilmek iin, klavyeyi kenara itti.
Kadere inanr msn? Ben inanyorum, nk seni bir daha
hi gremeyeceimi dnyordum ama sonra bir gn, sen
oradaydn. Her ey geri dnmt: Konuma biimin, hareket tarzn - hepsinden ok, dnme eklin. Eer birisi aklndan bir say tutman isteseydi, aklndan geecek saynn
58

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ne olduunu biliyorum. Bana inanmyor musun? Bunu sana


kantlayabilirim. Aklndan herhangi bir say tut - 1 ila 1000
arasnda herhangi bir say. Onu gznn nne getir. imdi
srlarn ne kadar iyi bildiimi greceksin. Kk zarf a.
nceden yapt gibi zarfn dn, iini, her yerini ve mesajn
yazld kad, 658 saysnn silik de olsa izini bulmak iin inceledi. Ama Mellery'nin aklna o an gelen bu sayy aklna getirebilecek en ufak bir iz grnmyordu. Hibir iaret yoktu. Daha
sonra farkl incelemeler yapacakt ama imdilik yazarn 658'i
bilmesini salayan her neyse, kadn zerine hafife yazlm
bir yaz olmadn anlamak ona yetmiti.
Mesajn ieriinde bir dizi iddia bulunuyordu ve Gurney bunlar srasyla sar izgili bir deftere yazd:
Seni gemite tanyordum ama seninle irtibat kaybetmitim.
Yakn zaman nce sana tekrar rastladm.
Hakknda birok ey hatrlyorum.
Senin srlarn bildiimi, kapal bir zarfn iine aklndan geecek ilk sayy yazarak kantlayabilirim.
Mektuptaki ton artc bir aka havas yaratyordu ama ayn
zamanda Mellery'nin "srlarn" bildiinden bahsettii iin tehdit olarak da alglanabilirdi - kk zarftaki notta para istemesi,
tehdit ihtimalini glendiriyordu.
658 'i tuttuunu bilmem seni artt m?
Seni bu kadar iyi tanyan kii kim?

Cevab renmek

istiyorsan,
Bana ncelikle seni bulmak iin harcadm 289.87 dolar
demen gerekiyor
Bu miktar eksiksiz olarak aadaki adrese gnder:
PK 49449, Wycherly, CT 61010.
59

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Bana NAKT ya da KSEL EK gnder.


Alc ismi X. Arybdis.
(Her zaman kullandm isim bu deil.)
Aklanamayan say tahmin etme iinin stne, kk notta
yazdklaryla onun kiisel hayatyla ilgili bilgi sahibi olduunu
vurguluyor ve Mellery'i bulmaya alrken harcam gibi bahsettii 289.87 dolar ksuratyla istiyor (oysa ilk notta ans eseri gerekleen bir karlamadan sz ediyor), kimliini aklamadan nce ek ya da nakit olarak deme seenekleri sunuyor;
eki "X. Arybdis" adna istiyor, Mellery'nin ismi tanmamasnn
aklamasn yapyor ve Wycherly'de bulunan bir posta kutusunun adresini veriyor. Gurney tm dndklerini, dncelerini
organize edebilmek iin, sar defterine not ald.
Bu dnceler drt soruyu beraberinde getirdi: Say tahmin
etme ii, Manuryal Aday filmindeki gibi hipnoz ya da ESP
(duyular d alglama) ile ilgili varsaymlar yapmadan nasl
aklanabilirdi? kinci notta geen 289.87 dolarn, belirtildii
gibi "Mellery'i bulmaya alrken harcanan para" dnda zel
bir anlam var m? Neden sama bir rn pazarlamaya alan
reklamlar gibi hem nakit hem de ek seenekleri sunuldu? Ve
Arybdis isminin, Gurney'in hafzasnn derinliklerinde bir eyler
artrmasnn sebebi neydi? Bu sorular, ald notlarn yanna
alt alta yazd.
Ardndan iiri postalanma sralarna gre tek tek masada
at.
Ka parlak melek dans edebilir
Bir ine zerinde
Ka umut boulabilir
Bin cin iesinin iinde
60

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Dndn m hi
Bir silaht bardan gerekte
Ve bir gn dndnde
Tanrm, ben ne yaptm?
Aldn geri vereceksin
Vermi olduunu aldn zaman.
Biliyorum ne dndn,
Ne zaman uyuduunu,
Nereye gittiini,
Nereye

gideceini.

Seninle bir randevumuz var,


Bay 658.
Yaptklarm

yapyorum

Ne para, ne de elence iin


Yalnzca borlarn denmesi iin,
Dzeltilmesi gerekenlerin dzeltilmesi iin.
Boyanm bir gl kadar
Krmz kan iin
Her insan bilir ki
Ne ekerse onu biecektir.
Okurken ilk fark ettii, yazarn tavrndaki deimeydi. lk iki
nottaki dz yazdan somaki iirlerin ilkinde yarglayc bir dil; ikincisinde aka bir tehdit, ncsnde ise kin ve intikam havas var.
Bunun ne kadar ciddiye alnmas gerektii ayr bir soran ama bu notlarn aka verdii bir mesaj var: Yazar (X. Aybdis?) Mellery'den
gemite alkol yznden iledii bir kabahatin intikamn almay
(ldrmeyi?) amalyor. Gurney ald notlarn arasna ldrmek
yaznca, bir anda dikkati ikinci iirin ilk iki dizesine kayd.
61

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Aldn geri vereceksin


Vermi olduunu aldn zaman.
imdi bunun tam olarak ne anlama geldiini anlamt; anlam
olduka akt. Alm olduun hayat iin, kendi hayatn vereceksin. Senin yaptnn ayns sana yaplacak.
Hissettii heyecan m onu hakl olduuna inandrd yoksa
hakl olduu iin mi heyecanland bilmiyordu ama hakl olduundan emindi. Ama bu, yine de sorularna cevap getirmemiti.
Sadece cevaplarn acilen bulunmas gerektiini gstermi ve beraberinde yeni somlar getirmiti.
Bu gerek bir tehdit miydi - yoksa yalnzca korkunun verdii acy hissetmesi iin mi urayordu - yoksa yapacaklarn
nceden haber mi veriyordu? Yazar nc iirin ilk dizesinde
"Yaptklarm yapyorum" derken

neyi

kastediyordu?

imdi

Mellery'e yapacaklarn daha nce bakasna da yapm myd?


Acaba yazar, Mellery'nin daha nce birlikte bir ey yapt birisine dc zarar vermi olabilir miydi'? Gurney Mellery'e ldrlen,
suikast kurban olan ya da tehdit edilen bir arkada ya da tand
olup olmadn sormak iin not ald.
Belki da eteklerinde kararan havada akan imekler ve derinden gelen gk grltlerinin yaratt rpertici hava, belki de
yorgunluk yzndendi, ama mektubu yazan kii yavaa glgelerin arasndan grnr gibiydi. O iirlerdeki sesin yrtcl, kanl
niyeti ve dikkatli sz dizimi, nefret ve hesaplk - korkutucu
etkisinin altnda bu nedenlerin yattn dnmt. Yaklaan
frtnann habercisi olan huzursuz havayla evrelenmi alma
odasnn penceresinden dary izlerken, mesajlarn ierisinde
gizlenen eyin bir psikopatn soukkanll olduunu hissedebiliyordu.
Tabi ki yanlyor olabilirdi. Belli bir havann, zellikle evdey62

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

kcn ve zellikle yalnz banayken onu gereklikten uzak dncelere srkledii daha nce olmutu.
Peki... simle ilgili hissettii gariplik de neyin nesiydi? Hafzasnn hangi tozlu rafnda yatyordu?
Gece, Madeleine'in konserden dnmesinden uzun zaman
nce, erken bir saatte yataa girdi. Yarn mektuplar Mellery'e
geri verip, polise gitmesi konusunda srar etmeye kararlyd.
Riskler ok yksek, tehlike ok akt. Yataa girdikten sonra, bir trl uykuya dalamad. Akl, hi k ve biti izgisi
olmayan bir yar pisti gibiydi. Bu, baz davalarda ok youn
dikkatini verdikten sonra demeye alkn olduu bir bedeldi (kendisi buna inanyordu). Saplantl beyni uyuyakalmak
yerine bu ksrdngde skp kald zamanlarda iki seenei vard. Yatakta kalp bunun iki ya da saat srmesini
bekleyebilir ya da kendisini zorlayp yataktan kar ve zerini
giyinirdi.
Birka dakika sonra zerine kot pantolon ve eski rahat bir sveter giyip, avluya kmt. Kapal gkyzndeki dolunayn ok
zayf nda ambar grnyordu. Avludaki przl yolda oraya
doru yrmeye karar verdi.
Ambarn tesinde kk havuz vard. Yolun yarsnda durdu
ve ky ynnden gelmekte olan bir arabann yoldan geerken
kard sesi dinledi. Yaklak sekiz yz metre ileriden getiini
tahmin etti. Catskills'in, akallarn ulumasndan daha yksek bir
grltye ahit olmad bu sessiz kesinde, ok uzaktaki bir
aracn sesi rahatlkla duyuluyordu.
Biraz sonra avluyu evreleyen altn baaklar, Madeleine'in
arabasnn farlaryla aydnland. Avluya doru dnd ve trdayan akllarn zerinde durup farlar kapatt. Arabadan inip,
gzleri karanla almaya alrken tedbirli havasyla Gurney'e
doru yrd.
63

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Yumuak, arkadaa bir ses tonuyla "Ne yapyorsun?" diye


sordu.
"Uyuyamadm. Dnp durdum. Havuzun etrafnda bir yryn iyi geleceini dndm."
"Yamur yaacak gibi duruyor." Szlerinin sona ermesiyle
gk grlts duyuldu.

Gur
Madeleine onun yannda durup derin bir nefes ald.
"Harika kokuyor. Haydi gel, biraz yryelim," dedi onun koluna girerek.
Havuza vardklarnda yol, biilmi ekinlerin balamasyla geniledi. Aalarn arasndan bir bayku tt - daha dorusu onlar
yaz balarnda bu sesi duyduklarnda bunun bayku sesi olabileceini dndler-, her defasnda bunun bayku olduuna daha
emin oldular. Gurney'e gre zamanla daha ok inanmann hibir
mant yoktu fakat ayn zamanda bu durumu ilgin bulmasna ramen Madeleine'e sylerse kzp sklacan biliyordu. O
yzden hibir ey demedi ve onu, ne zaman susmas gerektiini
bilecek kadar iyi tand iin mutlu oldu. Yavaa, huzurlu bir
sessizlik eliinde havuzun dier tarafna yrdler. Madeleine
haklyd - havada ok tatl bir koku vard.
Bazen Gurney'e evliliklerinin ilk yllarn hatrlatan byle anlar
olurdu; basit ama duygusal, sessiz yaknlama imlan, kazadan nceki yllarda olduu gibi... "Kaza" - hafzasndaki olaylara bir klf
gibi sard bu youn ve kapsaml kelime keskin ulu detaylarn kalbini paralamasn engelliyordu. Kaza - lm - bir gne tutulmas
yaratt ve evliliklerini vardiyal alan bir alkanlk, grev, yakn
arkadalk ve nadiren umut nn yand bir eye dntrd.
Nadiren umutlu hissettikleri zamanlar, eskiden nasl bir ilikileri olduunu hatrlatmak ve bunun yeniden mmkn olabileceim gstermek iin aralarndan parlak bir elmasn geip gitmesi gibiydi.
64

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Madeleine parmaklarn kollarnn i tarafnda, dirseklerinin


zerinde birletirip, "Durmadan savayor gibisin," dedi.
Bu kez de haklyd.
Sonunda Gurney "Konser nasld?" diye sordu.
"lk yars barok tarzyd, gzeldi. kinci yars yirminci yzyl tarzyd, iyi deildi."
lerinden bahsedecekti ki, susup fikirlerini kendisine saklamay
tercih etti.
"Niin uyuyamadm?"
"Emin deilim."
Madeleine'in sesindeki phe hissediliyordu. Gurney'in kolundan kt. Yarm metre uzaklarndaki havuza bir ey dt.
"Mellery olaym aklmdan karamadm," dedi.
Madeleine cevap vermedi.
"Btn ayrntlar kafamda dnp durdu; kendimi ok huzursuz hissettim - mantkl dnemeyecek kadar yorgunum."
Yine cevap vermedi ve dnce dolu bir sessizlik oldu.
"Notun zerindeki ismi dnp durdum."
"X. Arybdis?"
"Sen nasl?.. Bu isimden bahsettiimizi duydun mu?"
"Kulaklarm iyi duyar."
"Biliyorum ama ardm."
"sim aslnda X. Arybdis olmayabilir, biliyorsun," dedi umursamaz bir tavrla ve Gurney bunun tamamen farkndayd.
"Ne?" dedi Gurney, duraksayarak.
"X. Arybdis olmayabilir."
"Ne demek istiyorsun?"
"Konserin ikinci yarsnda berbat ve ahenksiz paralardan
birisini dinlerken modern bestecilerin ellodan nefret ettiklerini dndm. Bu kadar gzel bir enstrmandan neden bu ka65
tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

dar kt bir grlt karrsn ki? Kulak trmalayc korkun


bir zrlt..."
Sesinde meraktan doacak gerginlii engellemeye alarak
yumuaka "Ve?.." dedi.
"Tam o srada kalkp gidecektim fakat yapamadm. nk
Ellie'yi oraya ben gtrmtm."
"Ellie?"
"Tepenin alt tarafnda oturan Ellie

iki araba gitmekten daha

mantkl deil mi? Ama o eleniyor gibi grnyordu. Nasl elenebildiim Tanr bilir."
"Evet?"
"Sonra kendime sordum: Zaman geirmek ve bu mzisyenleri ldrmeden oturabilmek iin ne yapabilirim?"
Havuzdan bir ses daha geldi ve Madeleine susup dinledi.
Onun glmsediini grr, hisseder gibi oldu. Madeleine kurbaalar ok severdi.
"Ve?"
"Ve kendi kendime Christmas* kart gndereceklerimin listesini yapmaya balayabileceimi dndm - aylardan kasm - ardndan kalemimi kardm ve program kadnn stne, sayfann
bana 'X-mas kartlar' yazdm - Christmas kelimesinin tamamn
deil, ksaltmasn, X - M - A - S , " dedi; son kelimeyi heceleyerek.
Gurney, anlayp anlamadn sorar gibi anlattn karanlkta
duymaktan ok hissediyordu.
"Devam et," dedi.
"Bu ksaltmay ne zaman grsem bana kk Tommy
Milakos'u hatrlatr."
"Kim?"
"Tommy dokuzuncu snftayken Kzlar Balosu Gn'nde
bana ak olmutu."
* ng. Noel. (ev. N.)
66

tarama: Pride dzenleme: sereniti

nu sanyordum," dedi.
Madeleine ciddiye almadn belli etmek iin bir saniye duraksayp, devam etti.
"Her neyse, bir gn iriyar bir kadn olan Rahibe Immaculata,
Katoliklerin kutsal gnleriyle ilgili kk bir snavda Christmas
kelimesini Xmas eklinde ksalttm iin bana bard. Bunu
byle yazan herkesin, Christmas'in ierisinde geen Christ* kelimesini kasten kardn syledi. Sinirden deliye dnmt.
Bana vuracan dndm. Fakat o srada Tommy - tatl, minik
gzl Tommy - yerinden frlad ve 'O, X deil,' diye bard.
"Rahibe Immaculata ok olmutu. lk kez birisi onun szn kesmeye cesaret edebilmiti. Tommy'e ylece bakt, Tommy
de ona bakt; benim minik ampiyonum. 'Bu ngilizce bir harf
deil,' dedi. 'Bu Yunanca bir harftir. ngilizce'deki ch sesinin
aynsdr. Yunanca'da sa kelimesinin ilk harfidir.' Tommy Milakos Yunan olduu iin, tabii ki herkes onun hakl olduuna
emindi."
Karanln ierisinden onun hatralarna hafife glmsediini grr gibi oldu, hatta bir i eki duyduundan bile phelendi. Belki de i ekme konusunda yanlyordu; en azndan yle
umdu. Ayrca bir nokta daha vard - kahverengi gzleri mavi
gzlere tercih ettiini azndan karm olabilir miydi? Kendine
gel Gurney, dokuzuncu snftan bahsediyor.
Madeleine devam etti, "Yani, 'X. Arybdis' aslnda 'Ch. Ary/

bdis' olabilir mi? Belki de 'Charybdis'? Bu Yunan mitolojisinde


olan bir ey deil mi?"
"Evet," dedi, kendi kendisine konuur gibi. "Scylla ve
Charybdis 'in arasnda..."
'"Kaya ve ta arasnda skmak' gibi mi?"
* ng. sa. (ev. M.)
67

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Ban sallad. "Onun gibi bir ey."


"Hangisi hangisi?"
Soruyu duymam gibi, olaslklar zerinde durabilmek iin
Chaybdis'le ima edilebilecek eyleri dnd.
Madeleine'in kendisine soru sorduunu fark edip "Hmm?"
dedi.
"Scylla ve Charybdis," dedi. "Kaya ve ta. Hangisi hangisi?"
"Bu birebir eviri deil, sadece yaklak anlam. Scylla ve
Charybdis Messina Boaz'ndaki denizin tehlikeleriydi. Gemiler
ikisinin arasndan gemek zorunda kalyorlar ve genellikle yok
ediliyorlard. Mitolojide ykm eytanlar olarak geerler."
"Deniz tehlikeleri derken... nasl yani?"
"Scylla gemilerin arpp battklar sivri ulu kayalar ynnn
adyd."
Gurney anlatmaya devam etmeyince, Madeleine "Peki ya
Charybdis?" diye sordu.
Gurney boazn temizledi. Charybdis'le ilgili bir ey onu rahatsz etmi gibi grnyordu. Charybdis bir girdapt. ok gl
bir girdap... Ona yakalanan bir kii asla kurtulamazd." Yllar
nce izlemi olduu bir Odyssey versiyonundaki adamn girdapta boulma sahnesindeki burumu yz ifadesini rahatsz edecek
bir netlikle hatrlad.
Aalarn arasndan gelen ses tekrar duyuldu.
"Hadi," dedi Madeleine. "Eve kalm. Yamur balamak
zere."
Gurney ylece, dnceleri arasnda boulmu, duruyordu.
Madeleine "Hadi," diye srar etti. "Islanmadan girelim."
Gurney, onu arabaya doru takip etti ve arabayla yavaa evin
avlusuna doru gittiler.
Arabadan kmadan nce Gurney ona dnp, "Her X harfi
grdnde aklna ch gelmiyor, deil mi?" diye sordu.
68

Aklndan Bir Say Tut

"Tabi ki hayr."
"Peki neden?.."
"nk 'Arybdis' kulaa Yunanca geliyordu."
"Doru. Elbette."
Madeleine karsnda oturan eine anlalmaz ve karanln
bir kat daha glgeledii bir ifadeyle bakt.
Bir sre sonra yznde bir glmsemeyle "Dnmeyi hi
brakmazsn, deil mi?" dedi.
Ardndan, syledii gibi yamur balad.

69

Dokuzuncu

Blm

Esiz Adam

D a l a r n arkasnda bir sre gizlenen souk, blgeye beraberinde- rzgar ve yamur getirerek geldi. Sabah saatlerinde yerler
yapraklarla kaplyd ve havada youn bir sonbahar kokusu vard.
Gne slak imenlerin zerindeki su damlalarnda parldyordu.
Gurney arabasna yrrken hissettii ey ona ocukluunu hatrlatt; tatl imen kokusu onun iin huzur ve gvenlik demekti.
Ardndan bu his yerini gnlk dncelere brakarak kayboldu.
Ruhani Yenilenme Enstits'ne doru gidiyordu. Mark Mellery polisi
Gurney bun

ie kartrmama konusunda srarc olursa diye,


onunla yz yze konumak istiyordu. Amac elini

ayan bu sorundan ekmek deildi. Hatta zerinde dndke, eski snf arkadann bulunduu ilgin nokta, bunun kiminle
nasl bir ilgisi olabilecei ve onu tehdit eden eyin ne olduu,
daha ok ilgisini ekiyordu. Gurney snrlarn iyi bilse de, bu
aratrmada hem yerel polise hem de kendisine yer olacan dnyordu.
Mellery'i arayp geleceini haber vermiti. Dalarn arasnda
araba kullanmak iin harika bir gnd. Peony'e giden yol nce
dier Catskills kyleri gibi nemli yollarn kesitii yere on dokuzuncu yzylda kurulmu Walnut Crossing'den geiyordu. Kavak olduu gibi yerinde duruyordu. Blgeye adn veren fndk
70

Aklndan Bir Say Tut

aalan, blgedeki zenginlikle birlikte yok olup gitmilerdi. Fakat


mahvolmu ekonomi ilgin bir grnt yaratmt - ykk dkk
ambarlar ve depolar, pasl sabanlar ve saman dolu el arabalar, kurumu otlarla dolu, terk edilmi gibi grnen bo avlular. Walnut
Crossing'den Peony'e giden yol, birka iftliin yer ald, hayatta
kalabilmek iin yeni yollar arayan bir nehir vadisinden geiyordu.
Abelard'n iftlii de bunlardan birisiydi. Dillweed Ky ve yaknlarda bir nehrin arasnda kalm bu yer "Hormonsuz Sebzeler"
retmeye adanmt. Bu sebzeler daha sonra Abelard'n marketinde taze ekmekler, Catskills peynirleri ve harika kahvelerin yannda
satlyordu. Gurney binann nndeki park yerine arabasn brakt an can bu kahveden ekmiti.
Yksek tavanl binann kapsndan ieri girer girmez, Guney
sa duvarn karsnda dizili duran kahve termoslarna yneldi.
Be yz gramlk bardana Starbucks'n yar fiyatna ama oradakirden daha iyi kahveyi, yzne nefis kokunun yayd glmseme eliinde doldurdu.
Maalesef Starbucks dncesiyle birlikte aklnda gen ve
baarl Starbucks mterisi tipi canland. Bunun zerine aklna
Kyle'n gelmesiyle yzn buruturdu. Bu onun her zamanki tepkisiydi. Bu rahatszln, kendi korumasna Kyle'dan daha fazla
ihtiya duyan ve akll bir polis olan babasna hayranlk duyan
bir erkek ocuk zleminden geldiini dnd. lgin bir ekilde
henz yirmi drt yandayken Wall Street'ten kazand ilgin
oranda yksek parayla ald ilgin derecede pahal Porsche'un
iindeki renmeye kapal ve dokunmas imkansz Kyle... Hl
bu gen adam aramamt; oysaki ocuk yalnzca en son ald
Rolex saat ve Aspen'de yapt kayak tatilinden bahsetmek istiyordu.
Hl kendisinden beklenen aramay dnrken telefonu alma71

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

ya balad. Tesadflerden holanmazd ve telefon alarken bunun


Kyle yerine Mark Mellery olmasn umdu.
"Bugn attn mesaj yeni aldm. Seni evden aradm fakat
kmtn. Madeleine bana cep telefonu numaran verdi. Umarm
aramamdan rahatsz olmamsndr."
"Sorun nedir?"
"ek iade edildi. Aybdis'e 289.87 dolar gnderdiim
Wycherly'deki adreste oturan kii bana o adreste bu isimde birisinin oturmadn, adresi yanl yazm olabileceimi belirten
bir notla birlikte eki geri gnderdi. Fakat yeniden kontrol ettim.
Posta kodu doru... Davey? Orada msn?"
"Buradaym. Sadece anlamaya alyorum."
"Sana notu okuyaym. 'Posta kutumda mesajnz buldum.
Adreste bir hata olmal. Burada X. Arybdis adnda birisi yaamyor.' mza 'Grcgory Dcrmott' diye birisine ait. Kadn zerindeki antette 'GD Gvenlik Sistemleri' yazyor ve Wycherly'ye ait
bir adresle telefon numaras var."
Gurney X. Arybdis'in aslnda gerek bir isim olmadn ve
mitolojide kurbanlarn paralara ayran bir girdap zerine yaplm bir kelime oyunu olduunu anlatacakt ki konunun yeterince
rahatsz edici olduuna karar verdi. Anlataca rktc eyler
enstitye varana kadar bekleyebilirdi. Mellery'e bir saat iinde
orada olacan syledi.
Bu da ne demek oluyordu? Olanlara akl sr erdiremiyordu.
Belli bir miktarda para isteyip, eki anlalmas zor bir mitolojik
kahramann adna gndertmek ve geri dneceini bilerek yanl
bir adres vermekteki ama ne olabilirdi? Ardndan gelen garip
iirler neden hep kark ve anlamsz balyordu?
Olayn gizemiyle birlikte Gurney'in ilgisi de artyordu.

72

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Kusursuz Mekan

cony, yanstmas beklenen tarihten iki kat uzak bir kasabayd.


Woodstock'la yan yana olan bu kasaba, onunla eit younlukta
psikedelik, rock konserleri gemiine sahipti; te yandan Woodstock ise genellikle seksen kilometre uzaktaki Bethel'de bulunan bir iftlikte tten esrar duman ile birlikte anld iin kendi
yapay auras ile beslenmekteydi. Peony'in grnts duman ve
aynalardan ibaretti; ve bu hayali temel zerine ina edilmi, akla
kolayca gelebilecek ticari yaplar - New Age trnde kitaplar
satar dkkanlar, tarot fal baklan salonlar, dvmeciler, gsteri
sanatlar iin ayrlm alanlar, vejetaryenler iin zel restoranlar
- da vard. htiyarlaan yeni yetmelerin, eski tip Volkswagen otobslerinde biletsiz seyahat eden yolcularn ve deriden ku tyne
kadar her eyle sarp sarmalanm semecilerin ekim merkeziydi adeta.
Elbette bu kadar renkli garipliklerin arasnda, turistlere para
harcatan birok olanak vard: simleri ve dekorlar acayip, kltrel bir ziyaret yaptm dnmeyi seven zengin turistlere gre
rnlerle dolu dkkanlar ve restoranlar.
Peony'in yollar para kokuyordu. Emlak fiyatlar normalin
iki katyd ve 11 Eyll'den sonra katna kmt. nk bu
olaydan sonra zengin New York sakinlerinin paranoyalar, yerini
da evi fantezisine brakmt. Kasabay evreleyen tepelerdeki
73

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

evlerin saylar artm, boyutlar bym, Blazer marka cipler


yerlerini Hummer ve Land Rover'lara brakm ve hafta sonu
iin oraya giden insanlar Ralph Lauren da evinde ne giyilmesi
gerektiini sylyorsa, o kyafetleri giyiyorlard.
Avelar, balklar ve retmenlerin yerini, avukatlar, banka
yatrmclar ve boanma sonras aldklar paralarla kltrel aktivite, cilt bakm ve ruhsal tedavi yapan trl bilgelerin masraflarm karlayan belli bir yaa gelmi kadnlara brakmt. Hatta
Gurney yerel nfusun, hayati problemleri zen gurulara olan
meraknn Mellery'i burada bir yer amaya itmi olabileceini
dnyordu.
Google'n, bir tepenin yanndaki ormanlk arazinin iinden
kvrlan Filchers Brook Caddesi iin gsterdii yoldan devam
edip, kasaba merkezine varmadan ilenin ana caddesine sapt.
Yol onu kenarda bir buuk metre kadar uzanan, blgede bulunan
tatan yaplm bir duvara getirdi. Duvar saraypatlar kaplamt.
Duvarn orta ksmnda aralarnda yaklak on be metre olan iki
kap vard ve bunlardan birisi giri, dieri ise dolambal bir yolun sonundaki k kapsyd. Girilerden ilkinin zerinde bronz
bir tabela aslyd: MELLERY RUHAN YENLENME MERKEZ.
Araba yolundan dndkten sonra ieridekilerin gzellii daha
dikkat ekiciydi. Gurney'in bakt her yerde, planlanmam bir
kusursuzluk izlenimi vard. akl yolun etrafndaki sonbahar iekleri rastgele am gibilerdi. Ama tpk Mellery'nin grnnde olduu gibi, bu sradan grntnn de bilinli olduuna
emindi. Dk profilli zengin imajnda her zaman olduu gibi,
zenle verilmi bir salalk havas vard ve ieklerin arasnda
solmu olanlarn hepsi budanmt. Araba yolu Guney'i, incelikle sslenmi bir baheye sahip, Georgia tarz bir malikaneye
getirdi.
74

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Kapnn nnde, amirane havas olan, kzl sakall bir adam


dikilmi, kendisini szyordu. Gurney camn ap, nerede park
yeri bulabileceini sordu. Adam dzgn ngiliz aksanyla araba
yolunu sonuna kadar takip etmesi gerektiini syledi.
Ancak bu yol Gurney'i Filchers Brook Caddesi'ne alan baka bir kapya getirdi. Dier kapdan dnp, yeniden ieri girdi ve
evin nne dnd. ngiliz adam hl burada duruyor ve ilgiyle
Gurney'e bakyordu.
"Yolun sonu beni ana yola gtrd," dedi Gurney. "Bir yanllk m yaptm?"
"Ne kadar aptalm!" diye bard adam, duruuna yakmayan
abartl bir zntyle. "Her eyi bildiimi sanyorum ama genelde yanlyorum!"
Gurney, adamn deli olabileceinden phelendi. Ayn zamanda oraya gelen ikinci bir adamn farkna vard. Dev bir orman glnn glgesinde duran ve Soprano konseri bekler gibi dikkatle
onlar izleyen adam, esmer ve tknazd.
"Al," diye haykrd ngiliz adam araba yolunun tesini gstererek, "Cevap burada! Sarah seni koruyucu kanatlarnn altna
alp, sana elik eder. Aradn kii, o!" Adam bunlar sahnede
oyun sergiler havasyla syledikten sonra arkasn dnp gitti ve
karikatr kitaplarndan frlam bir gangster gibi duran adam belli bir mesafeden onu takip etti.
Gurney, tombul yzndeki endieli ifadeyle araba yolunda
duran kadnn yanma gitti.
"Olacak i deil! Olacak i deil! Arabanla daireler izip duruyorsun, seni iyi karlayamadk." Gzlerindeki endienin boyutu korkutucuydu. "Ben sizin arabanz alaym. Siz dorudan
eve gein."
"Gerek yok. Sadece park alannn nerede olduunu syleyebilir misiniz?"
75

John Verdn

"Elbette! Beni takip edin. Bu kez kaybolmadnzdan emin


olacam." Ciddi bir grevi yerine getirmesi gerekiyormu gibi
konuuyordu.
Gurney'e kendisini takip etmesini iaret etti. Kocaman bir
karavana yol gsteriyormuasna elini sallyordu. Dier elinde
kapal bir emsiye tutuyordu. Yava yava, Gurney'in kendisini
kaybetmesinden korkuyor gibi yryordu. allarn bittii bo bir
alana vardklarnda kadn kenarda durup Gurney'e etraf aalarla evrili dar bir yolu iaret etti. Gurney kadna yaklanca, kadn
ak camdan ieriye emsiyesinin ucunu soktu.
"Bunu al!" diye bard.
Kadn, "Da havas hakknda sylenenleri bilirsin," diye
aklad.
"Sorun olmayacana eminim." Onun yanndan geip park
alanna doru ilerledi. Yaklak on alt arabann bulunduu yer,
ierideki araba saysnn iki katn alrm gibi duruyordu. Temiz
dikdrtgen alan, ieklerin ve aalarn ortasnda yer alyordu.
Park aknnn sonunda, grkemli, bakr rengi bir kayn aac, alan, rengi gnete parlayan krnz, katl bir ambardan ayryordu.
ki kocaman cipin arasndaki boluu seti. Park ederken,
dalyalarn arasnda durmu, kendisini izlemekte olan bir kadn
fark etti. Arabadan inince, bu narin, utanga, ince kemikli ve eski
zamanlara ait tarzyla ho grnml kadna glmsedi . Eer bir
oyuncu olsayd, diye dnd Gurney, The Belle of Amherst filminde Emily Dickinson' oynayabilirdi.
"Mark' nerede bulabileceimi syleyebilir..." Fakat narin
grnml kadn onun lafn sorusuyla bld.
"Sana kim buraya park edebileceini syledi?"

76

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Esiz Hizmet

Gurney park alanndan kp arnavutkaldrml yoldan yryerek, kurumun olis ve ders merkezi olarak kullandn dnd Georgia tarz binann etrafm dolap, yz elli metre ilerideki
daha kk grnml Georgia tarz eve doru yrd. Patikadaki bir tabelada altn rengi harflerle ZEL MLK yazyordu.
Gurney zile henz basmamken Mark Mellery kapy at.
Walnut Crossing'e gelirken giydii gibi pahal ama sade bir kyafet giymiti. Arkasnda grnen mimari, dekor ve zerindeki
kyafet ona bir beyefendi havas veriyordu.
"Seni gnnek gzel, Dave!"
Gurney antikalarla dolu, kestane rengi giriten ieriye girdi ve
Mellery onu evin arka tarafna doru, rahat bir alma odasna
gtrd. minede trdayarak yanan ate odaya vine kokusuna benzer bir koku yayyordu.
ki adet sandalye, minenin nnde sada ve solda olmak
zere karlkl duruyorlard. minenin karsnda ise U eklinde bir koltuk vard. Sandalyelerine oturduktan sonra Mellery yolu
bulmada sorun yaayp yaamadn sordu. Gurney gelirken
ayr kiiyle yapt garip konumalardan bahsetti ve Mellery onlarn kurumun misafirleri olduklarn ve yaptklarnn kendini kefetme terapisinin bir paras olduunu anlatt.
"Burada kaldklar dnem boyunca," diye balad Mellery,
77
tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"her konuk on farkl rol oynar. Bir gn Hata Yapan oynayabilir - ngiliz arkadamz da anlattn kadaryla seninle tant
srada bu rol oynuyormu. Ertesi gn Yardmsever olabilir - bu
da, araban park etmek isteyen Sarah'n oynad rol. Dier bir
rol ise 'Muhalefet Olan'dr. Sanrm son karlatn bayan bu
rol byk bir hevesle oynuyormu."
"Bunlarn ne anlam var?"
Mellery glmsedi. "nsanlar hayatlarnda belli roller stlenirler. Rollerin ierikleri - ya da senaryolar - genellikle bilinsiz
olup kii tarafndan seilmemi gibi grnse de tutarl ve tahmin
edilebilirdirler." Bu anlattklarn byk ihtimalle yzlerce kez
anlatm olmasna ramen, konumaya devam ediyordu. "Misafirlerimizin ou ok bilgece olduunu dnse de, burada yaptmz ey basit. Onlara bilinsizce oynadklar rolleri, bunlarn
yararlarn ve nelere ml olabileceklerini, dierlerini nasl etkilediklerini gsteriyoruz. Misafirlerimiz kendilerinin sergiledikleri davran tarzlarn gn nda grmeyi baardklar an, her
tarzn aslnda bir seim olduunu grmelerine yardm ediyoruz.
Sonrasnda bunu devam ettirebilir ya da brakabilirler. Sonra
- buras en nemli blm - onlara zararl hareketlerini yararl
olanlarla deitirebilecekleri bir davran program sunuyoruz."
Gurney, adamn gerginliinin konutuka azaldm fark etti.
Ateli bir ekilde anlatt konunun heyecanyla gzleri parlyordu.
"Bu arada tm bunlar sana tandk gelebilir. Kendine yardm
konusunun basit dnyasnda srekli kullanlan kelimeler tarz,
seim ve deiimdir. Fakat misafirlerimiz bize burada bambaka
bir ey yaptmz sylyorlar - znde bambaka birsey. Geen gn aralarndan bir tanesi bana, 'Buras dnya zerindeki en
mkemmel yer,' dedi."
Gurney sesindeki pheyi hissettirmemeye alarak "Uyguladnz tedaviler ok gl olmal," dedi.
78

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bazlar yle olduunu sylyor."


"Baz gl tedavilerin sert olduunu duydum."
Mellery "Burada deil," dedi. "Bizim yaklammz her zaman yumuak ve hotur. Kullandmz zamir sen deil, bizdir.
Bizim baarszlklarmzdan, korkularmzdan ve snrlarmzdan
bahsederiz. Asla kimseyi parmakla gsterip bir eyle sulamayz.
Sulamalarn, inkar duvarlarn ykmak yerine daha da glendirdiine inanrz. Kitaplarmdan birisini incelersen felsefemizi
daha iyi anlayacaksn."
"Sadece burada tabir yerindeyse felsefenizde olmayan eylerin gerekleebileceini dndm."
"Biz ne sylyorsak, onu yapyoruz."
"Hi zorlama olmadan?"
"Neden bu konuda srar ediyorsun?"
"Birinin taaklarn sana karlk verecei kadar sert tekmelemi olabilir misin diye dnyordum."
"Bizim yaklamz nadiren birisini sinirlendirir. Ayrca mektup arkadam her kimse, hayatmn enstitden nceki dnemlerine ait birisi."
"Belki yledir, belki de deildir."
Mellery kafas karm halde kalarn att. "Benim itiim
gnlere kafay takm; sarhoken yaptm bir eye... Bu yzden
enstitden nceki gnlerden birisi olmal diyorum." .
"Dier yandan seni yeni tanyan, itiin gnleri yalnzca kitaplarnda okuduu iin bilen ve seni korkutmaya alan birisi
de olabilir."
Mellery gzlerini bir noktaya dikmi, bu olaslklar zerinde
dnrken, gen bir kadn ieri girdi. Parldayan yeil gzleri ve
atkuyruu yaplm kzl salar vard.
"Bldm iin zr dilerim. Telefonunuzdaki mesajlara
bakmak isteyeceinizi dndm."
79

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Kk bir tomar halinde, pembe katlardaki notlar Mellery' e


verdi. Gurney, onun yzndeki akn ifadeden bu ekilde ok
sk blnmediini anlad.
"En azndan," dedi kadn, tek kam byk bir ciddiyetle kaldrarak, "en sttekini grmek isteyebilirsiniz."
Mellery notu iki kez okuduktan sonra, arkasna yaslanp mesajn bulunduu kad, masann karsnda oturan Gurney'e
uzatt. O da mesaj iki kez okudu.
stteki 'Kime' ksmnda 'Bay Mellery' yazyordu.
'Kimden' ksmnda ise 'X. Arybdis'.
Mesaja ayrlan ksmda ise aadaki satrlar yer alyordu:
Tm gerekler arasndan
Hatrlamakta zorlaman

da,

En gerek iki tanesi ite burada:


Her eyin bir bedeli vardr.
Ve her bedel gn gelince denir
Arayacam seni bu gece szn vermek iin
Seni kasmda greceimin
Olmazsa,

aralkta greceimin

Gurney kadna mesajlar dorudan kendisinin alp almadn


sordu. Kadn Mellery'e bakt.
Mellery "Pardon, sizi tantrmadm. Sue, bu benim eski ve
yakn bir arkadam Dave Gurney. Dave, bu benim harika asistanm Sue MacNeil."
"Tantma memnun oldum, Susan."
Susan kibarca glmseyerek, "Evet, mesaj dorudan ben aldm," dedi.
"Kadn myd, erkek miydi?"
80

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

nce tereddt etti. "ok garip. lk izlenimim erkek olduuydu. Tiz sesli bir erkek... Sonra emin olamadm. Ses deiti."
"Nasl yani?"
"nce sesini kadn gibi karmaya alan bir erkek gibi geldi.
Sonra sesini erkek gibi karmaya alan bir kadn olabileceini dndm. Seste doal olmayan, zorlayarak yaplan bir ey vard."
Gurney "lgin," dedi. "Bir ey daha - sana syledii her eyi
not aldn m?"
Tereddt etti. "Ne demek istediinizi anladmdan emin deilim."
"Bana yle geliyor ki," dedi pembe notu kaldrarak, "bu mesaj sana dikkatle sylenmi, satrlarn nerede bitecei bile."
"Bu doru."
"yleyse sana satrlarn srasnn da nemli olduunu ve bu
yzden tam olarak syledii gibi yazman sylemi olmal."
"Ah, anladm. Evet, bana yeni satr balatacam yerleri syledi."
"Burada yazmayan baka bir ey syledi mi?"
"ey... evet, bir ey daha syledi. Kapatmadan nce, bu enstitde dorudan Mark Mellery iin alp almadm sordu.
'Evet, onun iin alyorum,' dedim. Ardndan adam, 'Yeni i
frsatlar aramaya balayabilirsin. Ruhani yenilenmenin lmekte
olan bir alan olduunu duydum,' dedi. Sonra gld. Adam komik
bir eyler olduunu dnyor gibiydi. Son olarak mesaj Bay
Mellery'e derhal iletmemi syledi. Bu yzden ofisten buraya hemen geldim." Mellery'e endieli bir bak att. "Umarm pat diye
kp gelmem sorun olmamtr."
Mellery, her ey kontrol altndaym edasyla "Tabii ki sorun
deil," dedi.
Gurney "Susan, ondan bahsederken 'adam' diye hitap ettiini
fark ettim," dedi. "Bu onun erkek olduuna emin olduun anlamna m geliyor?"
81

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Sanrm."
"Bu gece saat kata arayacana dair bir ey syledi mi?"
"Hayr"
"Hatrladn baka bir ey, ufack ve nemsiz gibi grnen
bir ey var m?"
Alnn hafiften krtrd. "Garip bir rperti hissettim - iimden bir ses iyi niyetli biri olmadn sylyor."
"Sesi sinirli gibi miydi? Sert? Tehditkar?"
"Hayr, yle deil. Kibard fakat..."
O, doru szckleri ararken Gurney bekledi.
"Belki fazla kibard. Belki dc garip sesi yznden... Bunu neden hissettiimi tam olarak bilemiyorum. Ama beni korkuttu."
Ana binadaki ofisine dnmek iin odadan knca, Mellery
gzlerini ayaklarnn arasndaki zemine dikti.
Gurney sylemek istedii ey iin doru zaman olduunu dnerek, "Polise gitme vakti geldi," dedi.
"Peony polisine mi? Tanrm, ecinsel hareketinden farksz
olur."
"Yalnzca birka anlamsz mektupla uramyoruz, bir de telefon ayor. Karmzda senden nefret eden, intikam almak isteyen birisi var. Onun gr alanndasn ve belki de tetie basmak
zere..."
"X. Arybdis mi?"
"X. Arybdis ismini bulan adamla desek daha doru olur."
Ardndan Gurney, Madeleine ile konutuklarnn zerine Yunan mitolojisindeki lmcl Charybdis'le ilgili hatrladklarn
anlatt. Ardndan internetteki aramalar sonucunda Connecticut
ya da civarndaki hibir eyalette X. Arybdis'e ait bir kayt bulamadn ekledi.
Mellery rahatsz bir tavrla "Bir girdap m?" diye sordu.
82

Aklndan Bir Say Tut

Gurney ban sallad.


"Tanrm," dedi Mellery.
"Ne oldu?"
"Bu, benim boulmakla ilgili en byk korkum."

83

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Drstln nemi

M e l l e r y elinde bir ocak demiriyle mineye yaklap yanmakta olan odunlar dzeltti.
"ek neden geri dnd ki?" diyerek can skc konuya dnd.
"Adam ok titiz grnyor - Tanrm, el yazsna bakar msn?
Yanl adres yazacak birisinin yazsndan ok bir muhasebeci yazsna benziyor. yleyse bunu kasten yapt. Peki, amac neydi?"
Atee dnk ban evirip "Davey, ne halt dnyor?" dedi.
"Yannda gelen notu grebilir miyim? Bana telefonda okuduun yazy?"'
Mellery. elinde mine demiriyle, odann dier tarafndaki
Sheraton model masaya doru ilerledi ve masaya varana kadar
elinde tuttuu eyin farknda deildi. Sinirli bir ekilde "Tanrm,"
diye homurdand. Duvarda onu yaslayabilecei bir yer bulduktan
sonra, masann ekmecesinden bir zarf karp Gurney'e verdi.
zerinde Mellery'nin adresinin yazd byk bir zarfn iinde, Mellery'nin X. Arybdis iin PK 49449 adresine gndermi
olduu kk zarf vard. Bu zarfn iinde de 289.87 dolarlk ek
duruyordu. Byk zarfn iinde, st ksmda bir telefon numarasyla birlikte GD GVENLK SSTEMLER yazyordu. Altnda
ise Mellery'nin Gurney'e telefonda okumu olduu ksa not vard. Mektup ne i yapt belirtilmeden, Gregory Dermott tarafndan imzalanmt.
84

Aklndan Bir Say Tut

Gurney "Bay Dermott'la konumadn m?" diye sordu.


"Neden konuaym ki? Yani yanl adresse yanl adrestir.
Bunun onunla ne ilgisi var ki?"
Gurney "Kim bilir," dedi. "Ama onunla konumak mantkl
olabilirdi. Telefonun buralarda m?"
Mellery kemerine takm olduu son model Blackberry'sini
cebinden karp Gurney'e uzatt. Gurney antetli kattaki telefon numarasn yazd. ki kez aldktan sonra telefon ald: "GD
Gvenlik Sistemleri 'ne ho geldiniz. Ben Greg Dermott. sminizi,
telefon numaranz ve sizi ne zaman arayabileceimizi ksa bir
mesaj eliinde braknz. imdi konumaya balayabilirsiniz. "
Gurney telefonu kapatp Mellery'e verdi.
"Arama sebebimi mesajla anlatmak zor olabilir," dedi. "Ben
senin alann, resmi temsilcin, lisansl zel dedektifin ya da
polis deilim. Demek istediim, polise ihtiyacn var - burada,
hemen imdi."
"Farz et ki onun amac da bu - polisleri aratacak kadar rahatsz etmek, bir kargaa karmak, misafirlerimi rahatsz etmek.
Belki de bu hasta kafann istedii polisleri arayp kaos kmasn
salamaktr. Boalar meydana salp kan hengameyi ylece izlemek."
"Eer tek istedii buysa," dedi Gurney, "kret."
Mellery tokat yemi gibi irkildi. "Sen gerekten onun... ciddi
bir ey yapmay planladn m dnyorsun?"
"Bu ok olas."
Mellery korkusunu gizlemek istermiesine yavaa ban
edi.
"Polisle konuacam," dedi. "Ama Charybdis, ya da ad her
neyse arayana kadar bekleyeceim."
Gurney'in phesini fark edince devam etti, "Belki de telefon
geldikten sonra her ey akla kavuur. Kiminle uratmz,
85

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

bizden ne istediini reniriz. Belki de polisi bu ie kartrmak


zorunda kalmayz; kalsak bile onlara anlatacak daha ok eyimiz
olur. Yani iki durumda da mantkl olan beklememiz."
Gurney, telefon grmesini polisin kontrolnde yapmann
nemli olabileceini biliyordu, ama ayn zamanda u anda yaplacak hibir tartmann, Mellery'nin fikrini deitiremeyeceini
de biliyordu. Taktiksel bir ayrntdan bahsetmeye karar verdi.
"Bugn Charybdis seni aradnda, konumay kaydetmen
yararl olacaktr. Paralel bir telefona balayabileceimiz bir kayt
cihazn - kasetalar bile olsa - var m?"
Mellery "Daha iyisi var," dedi. "Evimizdeki btn telefonlarda kayt yapma zellii var. Tm aramalar yalnzca bir dmeye
basarak kaydedebiliyorsun."
Gurney merakl gzlerle ona bakt.
"Niin evimizde byle bir sistem olduunu mu merak ediyorsun? Birka sene nce sorunlu bir misafirimiz vard. Ortada baz
sulamalar vard ve birden telefonla rahatsz edilmeye baladk.
Aramalar giderek sinir bozucu olmaya balamt. Ksacas, konumalar kaydetmemiz nerilmiti." Gurney'in ifadesindeki bir
ey susmasna neden oldu. "Ah, hayr! Ne dndn anlayabiliyorum! nan bana, bu sama olayn u anda olanlarla hibir
ilgisi yok. Bu sorun uzun zaman nce zld."
"Bundan emin misin?"
"Olayda ad geen kii artk yaamyor. ntihar etti."
"Sana zerinde dnmeni sylediim listeyi hatrlyor musun? Yaadn ciddi tartmalar ya da sulamalarla ilgisi olan
kiilerin listesi?"
"Emin olarak yazabileceim tek bir kii bile yok."
"Az nce birisinin lmyle sonulanm bir srtmeden
bahsettin. Bunu saymyor musun?"
"Bahsettiim kadn sorunlu birisiydi. Anlamazln bizimle
86

Aklndan Bir Say Tut

bir ilgisi yoktu. Tartmasnn sebebi kendisinin hayal rnyd.


ntiharnn da sebebi yle..."
"Bunu nereden biliyorsun?"
"Bak, bu ok kark bir hikaye... Misafirlerimizin hepsi
akl sal iin gelenler olmayabiliyor. Bana olumsuz duygular
hissettirmi her ismi tek tek buraya yazmayacam. Bu ok sama!"
Gurney sandalyesinde arkasna yasland ve ate yznden kurumaya balayan gzlerini yavaa ovuturdu.
Mellery yeniden konumaya baladnda, sesi daha derinlerden; daha savunmasz bir yerden geliyor gibiydi. "Listeleri anlatrken kullandn bir kelime vard. Benden 'zme ulamam'
sorunlarla ilgili insanlarn listesini istedin. Dnyorum da,
gemite yaadm tm sorunlar zld. Belki de zlmemilerdir. Belki de 'zme ulamak' derken yalnzca bunlar artk
dnmediimi kastediyorumdur." Ban sallad. "Tanr akna,
Davey, bu listelerin ne anlam var? Alnma ama, koca kafal polisler kapma dayanp da, eski dmanlarm birden aratrmaya
balarlarsa ne olacak? Tanrm! Hi ayann kaymak zere olduunu hissettin mi?"
"Yalnzca bir kada baz isimler yazmaktan sz ediyorum.
Bu senin ayaklarn yere salam basman iin yaplmas gereken
bir ey. Eer istemiyorsan bu isimleri kimseye gstermek zorunda deilsin. Gven bana, bu ie yarayacak."
Mellery hissiz bir ekilde raz olmu gibi ban sallad.
"Misafirlerimizin hepsi akl sal iin gelenler olmayabiliyor dedin."
"Bir psikiyatri tesisi ilettiimizi sylemedim."
"Anladm."
"Ya da gelen her misafirin ynla duygusal sorunu olduunu."
"yleyse buraya kim geliyor?"
87

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"sel huzur arayan paral insanlar."


"Bulabiliyorlar m?"
"Bulabildiklerine inanyorum."
"Hastalarn zengin ve gergin dnda hangi kelimeler tanmlyor?"
Mellery omuz silkti. "Baarnn ardndaki saldrgan kiilie
ramen gvensizlik... Kendilerini sevmiyorlar- ve bizim iin en
nemli nokta da budur."
"u anki misafirlerin arasndan sene hangisi sana fiziksel zarar verme arzusunda olabilir?"
"Ne?"
"Burada u anda kalmakta olan her bireyi ne kadar tanyorsun? Ya da gelecek ay iin rezervasyonu olan kiileri?"
"Eer gemi hayatlaryla ilgili bir aratrmadan bahsediyorsan, biz byle bir ey yapmyoruz. Biz yalnzca onlarn ya da
refakatilerinin bizlere anlattklarn biliriz. Eksik bilgiler verilebilir ama biz onlarn hayatlarna burnumuzu sokmayz. Yalnzca
bize anlattklaryla ilgileniriz."
"u anda burada nasl insanlar bulunuyor?"
"Long Island'dan bir emlak yatrmcs, Santa Barbara'dan
bir ev hanm, organize sular iliyor olabilecek bir ailenin
babas olup olmadna emin olmadmz bir adamn olu,
sevimli bir Hollywood masr, kimliini gizleyen bir rock
yldz, otuzlu yalarda bir yatrm bankeri ve baka bir sr
insan..."
"Bu insanlarn hepsi ruhsal yenilenme iin mi burada?"
"yle ya da byle, baarnn snrlarn fark ettiler. Hl korkulan, takntlar, sululuk ve utan duygulan var. Dnya zerindeki btn Porche ve Prozac'larn onlara aradklar huzuru
vermeyeceini anladlar."
Gurney, Kyle'n Porsche'unu hatrlaynca karnnda bir sanc
88

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

hissetti. "Yani senin grevin zengin ve nl kiilere huzur vermek mi?"


"Bu kadar sama bir eymi gibi sylemek kolay. Ama ben
parann peinde komuyordum. Beni buraya ak kaplar ve ak
kalpler getirdi. Mteriler beni buldu, ben onlar deil. Peony
Da'nn gurusu olmak iin yola kmadm."
"Yine de bu iten karn var."
tm." Azalmakta olan atee gzlerini dikti. "Bu akamki telefon
grmesi iin bana verebilecein tavsiye var m?"
"Elinden geldiince uzun konumasn sala."
"Yer tespiti yaplabilmesi iin mi?"
"Artk teknoloji bu ekilde ilemiyor. ok eski filmler izliyorsun. Uzun konumasn sala, nk ne kadar ok ey sylerse o
kadar ok ak verecektir ve o kadar ok kim olduunu hatrlama
ihtimalin olacaktr."
"Eer hatrlarsam ona kim olduunu sylemeli miyim?"
"Hayr. Onun bildiini dnmedii bir eyi biliyor olman
sana avantaj salayabilir. Yalnzca sakin ol ve konumay uzat."
"Bu akam evde olacak msn?"
"yle planlyorum - her ey bir yana, evliliim yznden.
Neden?"
"nk telefonumuzun hi kullanmadmz bir zellii daha
olduunu hatrladm. zelliin ad 'Pas Konferans'. Birisi aradktan sonra, grmeyi konferansa evirmeni salayan bir zellik."
"Yani?"
"Normal telekonferansta, tm katlmclar ortak bir kaynaktan balanmak zorundadr. Ama Pas sistemi bu sorunu ortadan
kaldryor. Birisi seni aradnda, telefonu kapatmadan baka
birilerini arayarak, konumaya dahil edebilirsin - hatta arayan
kiiye fark ettirmeden bunu yapabilirsin. Bana u ekilde anla89

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

tld: Sonradan dahil ettiin kiiler ayr bir hattan balanyor ve


balant kurulduktan sonra iki sinyal birleiyor. Sanrm teknik
aklamay pek beceremedim - ama nemli olan Charybdis bu
gece aradnda, seni de konumaya balama ansm var. Konumay duyabilirsin."
"Gzel. Kesinlikle evde olacam."
"Harika. Minnettar kalrm." Kronik bir ardan aniden kurtulmu gibi rahatlad.
Dardan bir yerlerden zil sesi geliyordu. Eski gemilerin zil
sesine benzer, gl ve grltl bir sesti. Mellery bileindeki
ince, altn saate bakt.
Hafif bir i ekmenin ardndan "leden sonraki konumam
iin hazrlanmalym," dedi.
"Konumann konusu ne?"
Mellery sandalyesinden kalkp zerindeki kamir sveterin
buruan yerlerini dzeltti ve yzne anlaml bir glmseme yayld.
"Drstln nemi."
Hava snmam, rzgar esmeye devam ediyordu. Kahverengi
yapraklar yerlerde uuuyordu. Mellery Gurney'e tekrar teekkr ettikten sonra ana binaya girmiti. Gitmeden nce akam
telefon hattn ak tutmas konusunda onu uyarm, gitmesi gerektii iin zr dilemi ve bir son dakika daveti yapmt. "Hazr
buradayken neden etrafa bir gz atp, nasl bir ortam olduunu
anlamaya almyorsun?"
Gurney, Mellery'nin k verandasnda ayaa kalkp, ceketinin fermuarn ekti. Mellery'nin teklifini deerlendirmeye karar
verdi ve bir daire izerek, evi evreleyen geni baheden, otoparka doru ilerledi. Takip ettii imenli yol, onu evin arkasnda yeil bir alana getirdi. Burann arkasnda vadiye kadar nar
90

Aklndan Bir Say Tut

aalaryla kapl bir orman uzanyordu. Alak bir duvar, imenler ve orman arasnda snr izgisi oluturuyordu. Darda, duvarn hemen yannda bir kadnla adam aa ekimi ve kuru otlar
temizleme gibi ilerle urayorlard.
Gurney geni, yeil yoldan onlara doru ilerledike, krek
tutmakta olan adamlarn gen ve Latin olduunu, dizine kadar
uzayan, yeil botlar ve kahverengi, ifti ceketi giymi kadnn
ise daha yal bir grevli olduunu fark etti. Rengarenk lalelerle
dolu bir sr uval dz bir el arabasnn zerinde ak duruyordu.
Kadn, alanlar dikkatlice gzlemliyordu.
"Carlos!" diye bard. "Rojc, blanca, amarilla... roja, blanca, amarilla! "* Ardndan kimsenin ismini sylemeden ortaya bard: "Krmz, beyaz, sar... krmz, beyaz, sar. Sras ok zor
gelmiyor, deil mi?"
Hizmetkarlarn acemiliine filozof gibi i ektikten sonra,
yaklamakta olan Gurney'i grp kibarca glmsedi.
Bir zamanlar Locust Valley Lockjaw diye bilinen Long
Island'in, kalkk dudakl, st snf aksanyla "Bahedeki bir iek manzarasnn dnya zerindeki en iyi ila olduuna inanyorum," dedi. "Fikrime katlmyor musun?"
Gurney'in cevap vermesine frsat brakmadan, elini uzatp,
"Adm Caddy," dedi.
"Dave Gurney."
"Dnyadaki cennete ho geldin! Sizi daha nce grdm
sanmyorum."
"Yalnzca bugn buradaym."
"Gerekten mi?" Sesinde aklama beklermi gibi bir hava
vard.
"Mark Mellery'nin bir arkadaym."
Hafife kalarn att. "Dave Gurney mi dediniz?"
* sp. Krmz, beyaz, sar. (ev. N.)
91

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Evet, doru."
"ey, sizden bahsettiine eminim. Sadece tam olarak hatrlayamad. Mark' uzun zamandr tanr msnz?"
"niversiteden beri. Burada tam olarak ne yaptnz sorabilir miyim?"
"Ne mi yapyorum?" aknlktan kalarn kaldrmt. "Ben
burada yayorum. Buras evim. Ben Caddy Mellery. Mark benim eim."

92

l e n vakti olmasna ramen, artan bulutlar vadiye k akam


havas veriyordu. Gurney, ellerini stmak iin arabann kaloriferlerini at. Parmaklarnn birletii yerler her yl gittike hassaslayordu ve aklna babasndaki kirelenme sorunu geliyordu.
Ellerini sonuna kadar ap direksiyonun zerine koydu.
Tpatp ayn.
O sessiz ve ulalmaz adama bir keresinde imi eklemlerinin acyp acmadn sorduunu hatrlyordu. Babas ardndan
gelebilecek somlarn nn kesecek bir tonla, "Yallk ite...
Yapacak bir ey yok," diye yantlamt.
Aklna yeniden Caddy geldi. Mellery ona yeni einden neden
hi bahsetmemiti? Gurney'in onunla konumasn istememi miydi? Eer bir ei olduunu atlayabiliyorsa, baka neleri atlamt?
Ardndan birka mantk balantsnn zerine, kann neden
boyanm bir gl kadar krmz olduunu merak etti. nc iirin hepsini hatrlamaya alt: Yaptklarm yapyorum /Ne para,
ne de elence iin / Yalnzca borlarn denmesi iin / Dzeltilmesi gerekenlerin dzeltilmesi iin / Boyanm bir gl kadar
/ Krmz kan iin / Her insan bilir ki / Ne ekerse onu biecektir. Gl zaten krmznn sembolyd. Boyanm gl derken neyi
kastediyordu? Daha krmz olduunu mu anlatmaya alyordu? Yoksa kana daha ok benzediini mi?
93

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Gurney'in eve gitme istei alyla birlikte artt. Vakit leye gelmiti ve sabahtan beri yalnzca Abe lard' dan ald kahveyi
imiti.

'

nler arasndaki srenin uzun olmas Madeleine'in midesini bulandrrken, Gurney'i olduundan daha eletirel yapyordu.
Bu durumu kendisi de anlayamyordu. Gurney, ruh halini anlayabilmek iin baz barometreler kefetmiti ve bunlardan bir tanesi
Walnut Crossing'in bat knda yer alyordu. Deve Kamburu
(The Camel's Hump) blgedeki ressamlarn, heykeltralarn ve
dier sanat dallaryla ilgilenen insanlarn ilerinin sergilendii
bir sanat galerisiydi. Barometre grevini yerine getirme ekli ise
ok basitti. Eer ruh hali iyiyse, pencereden ilk baktnda, sanat komularnn yaratc ilerini takdir eder; eer ktyse, ne
kadar bo ilerle uratklarn dnrd. O gn grdklerinin
sama olduunu dnd gnlerden birisiydi. Evine ve eine
doru ilerlerken iindeki tedirginlik onu, iki kere dnmeden
fikirlerini sylememesi konusunda uyard.
lenin otobann ve vadinin alak yerlerini oktan terk etmi
olan sabah esintisi, tepeye trmandka depresif bir havas olan ve
Gurney'in bahesinde son bulan kirli patikada yer yer kendisini
gsteriyordu. Koyu renk bulutlar avluya skc, kasvetli bir hava
veriyordu. Traktrn ambardan karlp, im bime makinesi,
toprak burgusu ve kar temizleme makinesi gibi ekipmanlarn
sakl tutulduu kulbenin nne park edilmi olduunu grnce
bir anda sinirlendi. Kulbenin kaps, yaplmas beklenen ileri
iaret eder gibi ak braklmt.
Mutfak kapsndan eve girdi. Madeleine odann dier kesinde, minenin nnde oturuyordu. Sehpann zerindeki taban iinde duran elma p, zm sap ve ekirdekleri, edar
peyniri ve ekmek kalntlar gzel bir akam yemei yendiini
gstererek, Gurney'in a olduunu hatrlatm, fkesini biraz
94

Aklndan Bir Say Tut

olsun yattrmt. Madeleine okuduu kitaptan ban kaldrp


glmsedi.
Mutfaa gitti ve suyu istedii souklua ulaana kadar aktt.
Madeleine'in buna kzdm hissedebiliyordu - souk su imek
iyi bir ey deildir diye dnyordu - fakat ardndan bu konuyu tartmaktan kaabilecek kadar umursamaz; hogrl ya da
ocuk gibi okluunu dnp utand. Konuyu deitirme ihtiyac
hissetti fakat sonra ortada deitirmesi gereken bir konu olmadn fark etti. Sonra konuuverdi.
"Traktr kulbenin nne ekmisin."
"Kar temizleme makinesini traktre takmaya altm."
"Bir sorun mu oldu?"
"Byk bir kar frtnas kmadan nce hazr olursa iyi olur
diye dndm."
"Yani, takarken bir sorun mu oldu demek istedim."
"ok ar. Beklersem bana yardm edebilirsin diye dndm."
Kafas karm bir ekilde, dnerek ban sallad. Yine her
zamanki gibi, kendin bir ie balayp, devamn benim yapmam
bekleyerek beni bask altna sok; ii benim bitirmek zorunda kalacam bile bile... Bu ruh halinin tehlikeli olduunu dnp,
susmaya karar verdi. Elindeki barda buz gibi suyla doldurup,
yava yava iti.
Madeleine kitabna bakarak "Ithaca'daki u kadn arad,"
dedi.
"Ithaca'daki kadn m?"
Soruyu duymam gibi yapt ve cevaplamad.
"Sonya Reynolds'dan m bahsediyorsun?"
"Evet, ondan bahsediyorum." Sesi Gurney'inki gibi ilgisizdi.
"Ne istiyormu?" diye sordu.
"Gzel soru."
"'Gzel soru' derken neyi kastediyorsun?"
95

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Ne istediini belirtmedi. Onu gece yansndan nce herhangi


bir saatte arayabileceini syledi."
Gurney, gece yars kelimesinin zerine yapt vurguyu fark
etti. "Telefon numaras brakt m?"
"Grne baklrsa numarasnn sende olduunu dnyor."
Bardam buz gibi suyla yeniden doldurup, az dolduka ara
vererek iti. Sonya olay duygusal adan sorundu ama bununla
nasl baa kacan bilmiyordu. Onun galeriyle balantsn koruyan Sabka Fotoraflar Sanat Projesi iini brakmay dnmyordu. Buna hazr deildi.
Madeleine ile olan konumasnn ne kadar kt olduu dncesinden uzaklanca, kendisinin ne kadar kt olduu dncesine younlaverdi. Kendisine gveni olmad gibi, kafas
karmakarkt. Kendisi kadar sra d bir adam, byle umutsuzca allak bullak ve duygusal adan krlgan olabilir miydi?
phelilerle yapt grmelerden kafa karklnn ve bu tr
dmlerin kkeninde her zaman sululuk duygusunun yattn
biliyordu. Ama aslnda sulu hissetmesini gerektirecek hibir ey
yoktu.
Sulu hissetmeye gerek yok. te, sorun buydu - bu cmlenin
bu kadar kesin olmas. Belki de son zamanlarda sulu hissedecck
bir ey yapmamt - somut bir ey; aklna ilk anda gelecek bir
ey - ama on be yl ncesine giderse masumiyet duygusu ac bir
ekilde yerle bir olabilirdi.
Su bardan lavaboya brakt, ellerini kurulad, Fransz usul
kaplardan ieriye yrd ve dardaki renksiz dnyay seyretmeye koyuldu. Sonbahardan ka gemekte olan dnyay... Parlak kar taneleri avluda kum taneleri misali uuuyorlard. On be
yl geriye gittiinde, susuz olduunu iddia edemiyordu nk
bu zaman dilimi kazay da ieriyordu. Enfeksiyonun ne durumda
96

Aklndan Bir Say Tut

olduunu anlamak iin ak bir yaraya bastrr gibi, aklnda bir


cmleyle kazay somutlatrmaya alt:
Drt yandaki

olumuzun

lm...

Szleri kendisine bile sessizce fsldayarak syleyebilmiti.


Kendi sesi kendisine bakasnn sesi gibi; farkl ve ii bo gelmiti.
Szlerin beraberinde getirdii dncelere ve duygulara katlanamad; en yakn kavaktan saparak onlardan kurtulmaya alt.
Boazn temizleyip, cam kapdan odann dier ucundaki
Madeleine'e bakt ve heyecanl bir sesle, "Traktr iini hava kararmadan halledelim mi?" dedi.
Madeleine ban kitaptan kaldrd. Sesindeki neeyi rahatsz
edici ya da abartl bulduysa da belli etmedi.
Kar temizleme makinesini takma, itme, ekme, yalama ve
ayarlama derken bir saat geti. Ardndan Madeleine kabak orbas ve elma suyunda pimi domuz pirzolas hazrlarken, Gurney
odun sobas iin odun kesti. Ardndan sobay yaktlar ve mutfan bitiiindeki scack oturma odasndaki koltua yan yana
oturdular. almann ardndan yenen yemein zerine ikisine de
huzur dolu bir arlk kt. Gurney bu huzur krntlarnn, ilikilerinin eskisi gibi olacann, duygusal ayrlma ve atmalarn
geici olduunun habercisi olduuna inanmaya alt fakat bu
dnceyi srdrmek zordu. Bu belli belirsiz umudun yerini yava yava kafasndaki, daha rahat odakland dier dnceler
almaya balamt bile... Charybdis'den beklenen arama ve kendisinin de konumay dinlemesini salayacak olan telekonferans
teknolojisi...
Madeleine yavaa ona yaslanarak "Ate yakmak iin ne harika bir gece," dedi.
97

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Gurney glmseyerek, yeniden turuncu alevlere ve onun kolunun yaln, yumuak scaklna odaklanmaya alt. Salar
harika kokuyordu. Bu kokunun ierisinde sonsuza dek kaybolabileceini hissetti.
"Evet," diye cevap verdi. "Harika."
Ann gzelliinin, kendisini srekli bulmacalar zmeye ynelten enerjisini alp gtrmesini umarak gzlerini kapatt. Gurney iin biraz da olsa huzurlu hissetmeyi baarabilmek ironik bir
ekilde bir sava gerektiriyordu. Madeleine'in ylece akp gidebilmesine ve bylece bulduu huzura hayrand. Gurney iin, an
yaamak her zaman akntya kar yzmek gibi olmutu; analitik
akl her zaman ihtimaller, olaslklar dnyasnda dolamay tercih ediyordu.
Bu genetik mi yoksa renilmi bir ka ekli mi diye dnd. Byk ihtimalle her ikisiydi ve karlkl olarak bu durumu
glendiriyorlard. Byk ihtimalle...
Aman Tanrm!
Bir anda analiz yapma eilimi zerinde analiz yaptn fark
etti. Kendisini o anda, o odada olmaya zorlad. Dualarn kabul
olduuna pek inanmasa da, kendi kendisine, Tanrm, burada olmama yardm et, dedi. Ardndan, bunu dnrken sesli sylememi olmay umdu.
Telefon ald. Sanki bir savaa ara vermenin habercisi olan
teneffs zili gibiydi...
Koltuktan kalkp, telefona cevap vermek iin alma odasna
gitti.
"Davey, ben Mark."
"Evet?"
"Caddy ile konutum ve bana bugn seninle meditasyon bahesinde karlatn syledi."
"Evet."
98

Aklndan Bir Say Tut

"Ah, ey, sylemek istediim, kendimi kt hissettim...


Bilirsin... Yani onu seninle nceden tantrmadm iin."
Bir tepki beklercesine duraksad, fakat Gurney hibir ey sylemedi.
"Dave?"
"Buradaym."
"ey... Her neyse. Seni onunla tantrmadm iin zr dilerim. Benim dncesizliimdi."
"Sorun deil."
"Emin misim?"
"Eminim."
"Sesin iyi gelmiyor."
"Kt deilim - yalnzca ondan bahsetmediin iin biraz aknm."
"Ah... evet... kafamda o kadar ok ey dnyor ki, aklma
gelmedi. Hl orada msn?"
"Buradaym."
"Haklsn, ondan bahsetmemi olmam garip gelmi olmal.
Yalnzca aklma gelmedi." Bir saniyelik duraksamann ardndan
irkin bir kahkaha atarak, " Sanrm bir psikolog evli olduumu
sylemeyi unutmu olmam ilgin bulurdu."
"Mark, sana bir ey sorabilir miyim? Bana gerei mi sylyorsun?"
"Ne? Neden byle bir soru sordun ki?"
"Zamanm boa harcyorsun."
Uzun bir sessizlik oldu.
Mellery derin bir nefes alp, "Bak," dedi. "Bu uzun hikaye.
Caddy'i bu eye... samala bulatrmak istemedim."
"Samalk derken tam olarak neyden bahsediyoruz?"
"Tehditler, gizemli cmleler..."
"Mektuplardan haberi yok mu?"
99

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Sylemenin bir anlam yok. Bu yalnzca onu korkutmaya


yarar."
"Senin gemiinden haberdar olmal. Kitaplarnda bile anlatmsn."
"Bir ksmn. Ama bu tehditler farkl. Yalnzca onun endielenmesini engellemek istiyorum.
Bu Gurney'e neredeyse inandrc geliyordu. Neredeyse.
"Gemiinin Caddy'den, polisten ya da benden zellikle saklamak istediin bir ksm var m?"
Bu kez Mellery'nin "hayr" demeden nce kararsz bir ekilde duraksamas, bu sulamaya yle rahat kar kt ki, Gurney
gld.
"Bunun nesi komik?"
"Tandm en kt yalanc msn bilmem, ama en son sralarda yer aldn kesin."
Uzun sren ikinci bir sessizlikten sonra, Mellery de gld.
Sanki hkrmak zereyken tutmu gibi yumuak ama pimanlk
dolu bir glt bu... Yenik den Mellery, "Artk kaacak bir
yer kalmadna gre doruyu sylememin zaman geldi. Caddy
ve ben evlendikten hemen sonra buradaki misafirlerden birisiyle
ksa bir ilikim oldu. Tam bir delilik. Her akll insann tahmin
edebilecei gibi kt bir ekilde sonland."
"Sonra?"
"Sonras yok. Bunun dncesinden bile korkuyorum. Bu
beni egolarm, iradesizliklerim ve yarglamalarla dolu gemiime gtryor."
"Sanrm kardm bir eyler oldu," dedi Gurney. "Bunun
evli olduunu sylememenle ne ilgisi var?"
"Benim paranoyak olduumu dneceksin. Ama bu ilikinin
bir ekilde Charybdis olayyla balantl olabileceini dndm
ve korktum. Caddy'den sana bahsedersem onunla konumak is100

Aklndan Bir Say Tut

tersin ve... dnyada isteyeceim son ey benim sama ve ikiyzl oyunumla ilgili herhangi bir eye onun da maruz kalmasdr."
"Anlyorum. Her neyse, enstitnn sahibi kim?"
"Sahibi mi? Ne anlamda?"
"Bunun ka anlam var?"
"Manevi anlamda benim. Program benim kitaplarm ve kaytlarma dayanyor.
"Manevi derken?"
"Yasal olarak, her eyin sahibi Caddy - mlkn ve dier her
eyin.
"lgin. Yani sen sirkteki cambaz, Caddy ise adrn sahibi."
Mellery souk bir ekilde "yle denebilir,"diye yantlad.
"imdi telefonu kapatmalym. Charybdis her an arayabilir."
Telefon tam saat sonra geldi.

101

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Meydan Okuma

Madelene rg antasn koltua getirdi ve deiik aamalarnda olduu iinden bir tanesine dald. Gurney, yanndaki sandalyeye oturmu, fotoraf dzenleme yazlmnn alt yz
sayfalk kullanma klavuzuna gz gezdiriyor, fakat bir trl konsantre olamyordu. minede odunlar atrdayarak ve kvlcmlar saarak yanyordu.
Telefon alnca Gurney koar admlarla alma odasna gidip
ahizeyi kaldrd.
Mellery' nin sesi alak ve gergindi. "Dave?"
"Buradaym."
"u and hatta. Kayt cihaz ak. Seni konumaya alyorum.
Hazr msn?"
"Devam et."
Bir saniye sonra Gurney, cmlenin tam ortasnda garip bir ses
duydu.
"... bir sredir uzakta. Ama benim kim olduumu bilmeni istiyorum." Sesin tonu yksek ve gergin, konumann ritmi
uyumsuz ve yapayd. Garip bir aksan vard ama belli bir yere
ait deildi. Sanki sesini gizlemek iin szckleri bilerek yanl
telaffuz ediyor gibiydi. "Bu akam senin iin bir ey braktm.
Aldn m?"
Mellery incecik kan sesiyle "Neyi aldm m?" dedi.
102

Aklndan Bir Say Tut

"Henz almadn m? Alacaksn. Benim kim olduumu biliyor


musun?"
"Kimsin?"
"Gerekten bilmek istiyor musun?"
"Tabii ki. Seni nereden tanyorum?"
"Alt yz elli sekiz says sana kim olduumu anlatmad m?"
"Bu say benim iin hibir ey ifade etmiyor."
"Gerekten mi? Ama onu sen setin - seebilecein onca rakamn ierisinden."
"Sen kimsin byle?"
"Bir say daha var."
Mellery'nin sesi korku ve hiddet doluydu. "Ne?"
"Bir say daha var, dedim." Sesin sadiste eleniyor gibi bir
havas vard.
"Anlamyorum."
"Alt yz elli sekizden baka bir say tut."
"Neden?"
"Alt yz elli sekizden baka bir say tut."
"Peki, tamam. Bir say tuttum."
"Tamam, ilerleme var. imdi sayy fslda."
"Fsldayaym m?"
"Evet."
"On dokuz. " Mellery'nin sesi yksek ve przlyd.
Bu cevaba karlk ses anlamsz bir kahkaha att. "Gzel, ok
gzel."
"Sen kimsin?"
"Hl bilmiyor musun? O kadar acdan sonra, bir fikrin bile
mi yok? Bunun olabilecei aklma gelmiti. Birka saat nce
sana bir ey braktm. Kk bir not. Almadna emin misin?"
"Neyden bahsettiini bilmiyorum."
"Ah, ama saynn on dokuz olduunu biliyorsun."
103

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Bir say tutmam syledin."


"Ama doru sayyd, deil mi?"
"Anlamyorum."
"En son ne zaman posta kutuna baktn?"
"Posta kutuma m? Bilmiyorum. leden sonra olabilir.
"Bir daha baksan iyi edersin. Unutma, seninle kasmda, olmazsa aralkta greceiz." Sesi telefonun kapandn belirten
bir sinyal sesi takip etti.
"Hey!" diye bard Mellery. "Orda msn? Orada msn?" Sonunda bitkin bir sesle "Dave?" dedi.
Gurney "Buradaym," dedi. "Bekle, imdi posta kutuna bak,
sonra beni ara."
Gurney ahizeyi yerine koyduktan hemen sonra telefon yeniden ald. Ahizeyi kaldrd.
"Evet?"
"Baba?"
"Pardon?"
"Sen misin?"
"Kyle?"
"Evet. yi misin?"
"Evet. Bir iin tam ortasndaym da."
"Her ey yolunda m?"
"Evet. Acelem iin zr dilerim. Birka dakika ierisinde gelecek bir telefon bekliyorum. Seni sonra arayaym m?"
"Sorun deil. Sadece seni birka gelimeden haberdar etmek
iin aramtm, olan birka eyle, yani yaptm birka eyle ilgili. Uzun zamandr konumadk."
"Seni iim biter bitmez arayacam."
"Peki. Tamam."
"zr dilerim. Sa ol. Sonra konuuruz."
Gurney gzlerini kapatp, birka derin nefes ald. Tanrm, i104

Aklndan Bir Say Tut

Ier karyordu, tabii ki her eyin birbirine girmesi kendi suuydu. Kyle'la olan ilikisi, hayatnn yolunda gitmediinin kanmalarla ve garipliklerle dolu, ak bir kantyd.
Kyle ona ilk evliliinden kalmt. Karen'la yapt, ksa sreli
evliliin hatras, boandktan yirmi yl sonra bile Gurney'i rahatsz
ediyordu. kisini de tanyan herkes bandan beri birbirlerine gre
olmadklarn gryordu, fakat her eye kar gelen kararllklar (ya
da geceleri tuvalete kalktnda bile kendisini huzursuz eden duygusal bozukluklar), onlar bu talihsiz birlemeye kadar gtrd.
Kyle annesine benziyordu. Onun karc gdlerini, maddeci hrsn ve tabii ki onun istedii ismi almt. Kyle. Bu isim
Gurney'in iine bir trl sinmemiti. Bu gen adamn zekasna
ve maddi adan erken baarsna ramen, Kyle ismi ona pembe dizilerdeki mark, bencil ocuklar artryordu. Dahas,
Kyle'n varl ona srekli eski evliliini; hibir zaman anlayamad bir taraf olduunu - her eyden nce Karen'la evlenmek
istemi olan tarafn hatrlatyordu.
Gzlerini kapatt. Bir trl iine odaklanamamasnn ve oluna uzak davranm olmann verdii sknty hissetti.
Telefon ald. Tekrardan Kyle'n sesini duyma korkusuyla
ahizeyi kaldrd, fakat arayan Mellery idi.
"Davey?"
"Evet?"
"Posta kutusunda bir zarf vard. zerinde ismim ve adresim
yazyor. Fakat zerinde bir posta pulu ya da mhr yok. Elden
braklm olmal. Aaym m?"
"erisinde kattan baka bir ey var gibi duruyor mu?"
"Ne gibi?"
"Herhangi bir ey... Bir mektup dnda herhangi bir ey..."
"Hayr. Tamamen dz, ii bo gibi... Eer kastettiin buysa,
iinde yabanc hibir cisim yok. Aaym m?"
105

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"A. Ama iinde kattan baka bir eyler olduunu fark edersen hemen dur."
"Tamam, ayorum. Yalnzca bir sayfa... Daktiloyla yazlm.
Basit, balksz..."
Birka saniye sessizlik oldu. "Ne? Neler oluyor?.."
"Ne oldu?"
"Bu imkansz... Mmkn deil.
"Ne yazyor oku."
Mellery arm halde okudu: "Bu notu aramam karma
ihtimaline karn gnderiyorum. Hl kim olduumu bilmiyorsan, on dokuz saysn dn. Bu sana birisini hatrlatyor mu? Ve
unutma, seninle kasmda, olmazsa aralkta greceiz."
"Bu kadar m?"
"Evet bu kadar... Bunlar yazm - 'on dokuz saysn dn.'
Bunu nasl yapabilir? Bu mmkn deil!"
"Bu kadar m yazm?"
"Evet. Ama ben de diyorum ki... Ben ne dediimi bilmiyorum... Yani... Bu imkansz... Tanrm, Davey, neler oluyor?"
"Bilmiyorum. Henz bilmiyorum. Ama reneceiz."
O an iini bir his kaplad - zme dair bir ey deil; zme
hl uzakt, fakat iinde garip bir his vard. Artk bu meydan okuma iine yzde yz dahil olmutu. Ban kaldrd ve Madeleine'i
alma odasnn kapsnda ac bir ifadeyle kendisini izlerken
buldu. Gurney'in olaya dahil oluunun odaya yayd gerginlii
hissediyor gibiydi. Gurney onun ne hissettiini tahmin edebiliyordu: korku ve yalnzlk karm bir duygu...
Say olaynn getirdii akl almaz meydan okuma hissi - bunun
yannda sebep olduu heyecan - Gurney'i, saat onda yatmasna
ramen, gece yarsna kadar uyutmad. Kafasnda sorularla bir o
yana bir bu yana dnp durdu. Bir ryann iindeki bir evde d106

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

np duran ve srekli kaplar, pencereleri amaya alan, anahtarn kaybetmi bir adam gibiydi.
Ardndan azna yeniden akam yemeinde itikleri orbann
iindeki hindistancevizinin tad geldi ve daha da kt hissetmeye
balad.
Eer benim kim olduumu bilmiyorsan, on dokuz saysn dn. Mellery de tam olarak bu sayy dnmt. stelik mektubu okumadan nce dnd. mkansz. Ama gerek.
Hindistancevizi sorunu giderek artyordu. kez su imek
iin kalkt ama tat bir trl azndan gitmedi. Ardndan ya da
rahatsz etmeye balad. Ya ve hindistancevizi... Madeleine bu
orbaya ikisinden de bolca koyard. Gurney, bundan bir keresinde terapistlerine bile bahsetmiti. Eski terapistlerine... Aslnda
bu terapistle, emekli olup olmamas gerektii konusunu tartrken yalnzca iki kez grmlerdi ve nc bir grmenin
zme ulamalar konusunda yardmc olacam dnmt,
ancak bu gerekleemedi. Ardndan bu orba konusunun aklna neden geldiini, o srada konunun ne olduunu ve bu kadar
nemsiz bir eyi neden syleme ihtiyac hissetmi olabileceini
hatrlamaya alt.
O seansta Madeleine, kendisi odada yokmuasna konumutu. Sze onun nasl uyuduunu anlatmakla balamt. Terapiste,
bir kere uyuduunda, sabaha kadar uyanmadn sylemiti. Ah,
evet, konu buydu. te o srada Gurney, bu orbay yapt gecelerin istisna olduunu nk sabaha kadar azna ya ve hindistancevizi tad geldiini sylemiti. Ama Madeleine, onun laf
bylesine sama bir ekilde blmesini grmezden gelip, terapistle ikisi, kk bir ocuk hakknda konuuyorlarmasna ona bir
eyler sylemeye devam etmiti.
Dave'in bir kere uyuyunca sabaha kadar kesinlikle uyanmamasnn kendisini artmadn nk grnd kii olmaya
107

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

almann ok stn bir aba gerektirdiini syledi. Kendini


brakma ve rahatlama duygularndan yle uzakt ki... yle iyi,
yle drst bir adamd ki, ancak ok iyi olduu iin sululuk
duygusundan bir trl kurtulamyordu. Hatalaryla ve eksiklikleriyle kendisine ikence ediyordu. inde esiz baarlara imza
atm, kafasnda bir yn baarszlk biriktirmiti. Her zaman
dnrd. Durmadan, ard ardna sorunlar dnrd; tekrar
tekrar kayay tepenin yukarlarna frlatan Sisyphus gibi... Hayat zmesi zor bir bulmaca gibi grrd. Ardndan Gurney'e
bakarak, hayattaki her eyin bulmaca olmadn sylemiti. Sonunda terapist yerine, onunla konuuyordu. Hayattaki baka trl yaklalmas gereken eyler vard. Gizemler, bulmacalar deil.
zlecek deil, sevilecek eyler...
Sabaha kar Madeleine'in yataktan kalkmasyla uyanr gibi
oldu. Hafife, sessizce burnunu siliyordu. Bir saniye iin aladn sand ama bunun anlamsz olduuna karar verip, sonbahar
alerjilerinden birisi olabileceini dnd. Uyur uyank bir halde, onun dolab ap sabahln giydiini duydu. Ksa bir sre
sonra bodrumun merdivenlerinde onun ayak seslerini duydu ya
da ryasnda grd; hangisi olduuna emin deildi. Bir sre sonra ise yatak odasnn kapsn sessizce kapatt. Gn yatak
odasndan ieri szar szmaz, elinde kutuya benzer bir eyle, hayalet gibi belirdi.
Gz kapaklan uykudan arlam olan Gurney bir saat daha
kestirdi.

108

tarama: Pride dzenleme: sereniti

On

Beinci

Blm

atma

Gurney yataktan kalkt, fakat dinlenmi ya da uyanmak istemi olduundan deil; bittiinde, hissettirdii klostrofobi duygusundan baka hibir ayrntsn hatrlamad baka bir ryaya
dalmak istemedii iin. niversite yllarnda akamdan kalma
olduu sabahlara benziyordu.
Kendisini dua girmeye zorlad ve bylece yava yava daha iyi
hissetmeye balad. Ardndan giyinip mutfaa gitti. Madeleine'in
ikisine yetecek kadar kahve yaptn grnce rahatlad. Kahvalt masasnda oturmu, elinde byk ve yuvarlak kahve bardan
tutuyor ve dnceli bir ekilde Fransz usul kaplara bakyordu.
Madeleine ellerini stmak istercesine, iki eliyle de barda kavramt. Gurney bardana kahvesini doldurup, masaya, onun karsna oturdu.
"Gnaydn," dedi.
Madeleine ufak bir glmsemeyle, kaamak bir ekilde karlk verdi.
Gurney, bahenin karsndaki imenlerin yanndaki ormana diktii, baklarn takip etti. Hrn bir rzgar, aalarn az
kalm yapraklarn savuruyordu. Sert rzgarlar Madeleine'i, bir
mee aac yklp arabasnn nne dt gnden beri gergin
yapard. Fakat bu sabah, kafas rzgar bile fark edemeyecek kadar meguld.
109

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Birka dakika sonra, Gurney'in zerindeki ya da davranndaki bir ey kendisini aniden rahatsz etmi gibi sert bir ifadeyle
ona dnd.
"Nereye gidiyorsun?" dedi.
Bir an tereddt etti. "Peony'e. Enstit'ye."
"Neden?"
"Neden mi?" Sorudan rahatsz olmu gibiydi. "nk Mellery sorunu polise anlatmay hl kabul etmiyor ve ben de onu
ikna etmeye almak istiyorum."
"Bunu telefonda da yapabilirsin."
"Yz yze olduu gibi olmaz. Ayrca btn yazl mesajlarn
ve dnk telefon konumasnn bir kopyasn almak istiyorum."
"FedEx Kargo bunun iin var, deil ini?"
Gurney ona gzlerini dikti. "Benim enstitye gitmemdeki sorun nedir?"
"Sorun nereye gittiin deil, niin gittiin."
"Onu polise gitmeye ikna etmek? Birka mesaj almak?"
"Gerekten buradan Peony'e kadar btn yolu bunun iin gittiine inanyor musun?"
"Baka ne iin olacak?"
Cevaplamadan nce ona uzun uzun, acr gibi bakt. "Gidiyorsun," dedi yumuak bir tonla, "nk bu ey seni cezbetti ve bo
veremiyorsun. Gidiyorsun, nk uzak duramyorsun." Ardndan
yavaa gzlerini kapatt. Bir filmin kapan sahnesi gibiydi.
Gurney ne diyeceini bilemiyordu. Genelde Madeleine tartmalar bu ekilde bir ey syleyerek ya da yaparak; onun dnce
treninin zerine koca bir balyoz indirip, ona syleyecek bir ey
brakmayarak bitirirdi.
Bu kez Gurney kendisini neyin etkilediini, en azndan bir
ksmn anlad. Ses tonu, terapistle konuurkenki ses tonunun aynsyd. Terapistle konumay daha birka saat nce dnmt.
110

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Bu tesadf onu rahatsz etti. Sanki u anki Madeleine ve gemiteki Madeleine zerine ullanyordu; her biri kulana bir eyler
fsldar gibiydi.
Bir sre sessiz kald.
Madeleine sonunda kalkp kahve bardaklarn ald, lavaboya
gtrp ykad. Ardndan, her zaman yapt gibi onlar bulakla koymak yerine, yan taraftaki rafa yerletirdi.
Neden orada durduunu unutmu gibi rafa gzlerini dikerek
"Saat kata gidiyorsun?" diye sordu.
Gurrey omuz silkip, sanki bu sorunun cevabn arar gibi duvarlara baknd. Bunu yaparken, gz, odann dier ucunda, minenin nnde duran sehpann zerindeki bir eye takld. Bu,
bir iki dkkanndan km gibi grnen karton bir kutuydu.
Ama asl dikkatini eken, etrafna sarlm ve tepesine fiyonk
atlm, beyaz kurdeleydi.
Aman Tanrm! Demek bodruma bunu getirmek iin inmiti.
Kutu yllar ncesinden hatrladna gre daha kk ve daha
koyu kahverengi olsa da, kurdeleyi unutmak imkanszd. Hindular kesinlikle doru dnmlerdi: Siyah deil, beyaz, yasn
doal rengi...
Cierlerinde bir skma hissetti. Yukardan bir eyler nefesini,
ruhunu aa doru itiyor gibiydi. Danny. Danny 'nin resimleri.
Kk ocuum Danny. Yutkunarak, iinde byk bir bolukla
uzaklara bakt. Hareket edemeyecek kadar zayf hissediyordu.
Fransz usul kaplara bakt ve ksrerek boazn temizledi.
Kark anlar ynnn yerini anlk duygulara brakmaya abalad. Bir eyler syleyerek beynini kontrol etmeye, kendi sesini
duymaya, sessizliini ykmaya alt.
"Gecikeceimi sanmyorum," dedi. Tm gcn, enerjisini kullanarak sandalyeden kalkt. Anlamszca "Akam yemei saatinde
evde olmalym," diye, ne dediinin farknda olmadan ekledi.
111

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Madeleine onu yorgun bir glmsemeyle, hibir ey sylemeden izledi. Kelimenin tam anlamyla buna glmseme denemezdi.
Gurney "Gitsem iyi olur," dedi. "Zamannda orada olmalym."
Gurney, gzleri grmyormu gibi, neredeyse sendeleyerek
onu yanandan pt ve ceketini unutup arabaya gitti.
Hava o sabah farklyd. Sonbaharn renkleri aalan terk etmi,
daha ok k havas yaanyordu. Gurney bunun pek farknda
deildi. Kutunun grntsyle, iindeki hatralarla ve masada
olmasnn anlamyla dalm bir ekilde neredeyse nn grmeden, otomatik bir ekilde arabay sryordu.
Neden? Bunca yl sonra, neden? Ne amala? Madeleine ne
dnyordu? Abelard'n yanndan geip, farkna bile varmadan
Dillvveed'i geride brakmt. Midesi bulanyordu. Baka bir eylere odaklanmak, kafasn yormamalyd.
Nereye gittiine ve oraya gitme sebebine odaklan. Mesajlara, iirlere ve on dokuz saysna younlamaya alt. Aklna on
dokuz saysn getiren Mellery. Ardndan mektupta ayn saynn
yazyor olmas. Bu nasl mmkn olabilirdi? Bu Arybdis ya da
Charybdis - ad her neyse, onun ikinci olaanst numarasyd.
kisi arasnda belli fakllklar vard ama ikinci de birincisi kadar
artcyd.
Sehpann zerindeki kutunun hayali; ardndan kutunun iindekiler toplandklar gnk halleriyle dncelerinin etrafnda
beliriyorlard. Danny'nin boya kalemleriyle izdii katlar...
Aman Tanrm! Madeleine'in portakal iei olduklarn iddia
ettii, kk turuncu bir eylerin izilmi olduu kat... Ve bir
balona, aaca ya da lolipopa benzeyen komik resim... Tanrm...
Kendine geldiinde, arabay enstitnn akl talar dklm
112

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

park alanna sokuyordu. Arabay bir sredir bilinsizce kullanyor gibiydi. Etrafna bakp kafasn toplamaya, akln bedeninin
olduu yere getirmeye alt.
Yava yava rahatlayp sonunda neredeyse uyuuk bir ruh haline brnd. Byle youn duygularn arkasndan genellikle gelen boluk duygusunu hissetti. Saatine bakt. Nasl olduysa tam
zamannda gelmiti. Grne baklrsa aklnn bir ksm, otonom
sinir sistemi gibi bilinsizce almt. Souun buradaki oyuncularn ieri kamalarna sebep olmu olabileceini dnerek
arabann kaplarm kilitleyip, eve doru giden patikadan yrd.
Daha nceki ziyaretinde olduu gibi, n kap daha o almadan,
Melley tarafndan ald.
Gurney darda, rzgarda duruyordu. "Yeni bir gelime var m?"
Mellery ban sallad ve ar, antik kapy kapatt. Kapy kapatrken bir sr kuru yaprak kap eiine uutu.
"alma odasna geelim," dedi. "Kahve, meyve suyu..."
Gurney "Kahve alrm," dedi.
Yine minenin yanndaki sandalyelere oturdular. Aralarndaki alak masada byk bir zarf duruyordu. Mellery zarfa doru
uzanarak, "Yazl mesajlarn fotokopileri ve telefon konumasnn kayd. Hepsi senin."
Gurney zarf alp dizlerinin zerine koydu.
Mellery ona beklenti dolu gzleriyle bakt.
Gurney "Polise gitmelisin," dedi.
"Bunu daha nce konumutuk."
"Yeniden konumalyz."
Mellery gzlerini kapatt ve ba aryormu gibi alnna masaj yapt. Gzlerini atnda bir karar vermi gibiydi.
"Bu sabah benim dersime gel. Beni anlamann tek yolu bu."
Herhangi bir itiraz nlemek istercesine hzlca devam etti. "Burada yaptm i ok ince, ok krlgan. Misafirlerimize bilinli
113

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

olmay, huzuru ve akl retiyoruz. Onlarn gvenini kazanabilmek ok nemli... Onlara hayatlarn deitirebilecek bir
ey sunuyoruz. Ama bu gkyzne yaz yazmaya benziyor. Hava
akken, yaz okunakl... Biraz rzgar knca, anlalmas imkansz. .. Sylediimi anlyor musun?"
"Emin deilim."
Mellery "O halde derse gel," diye steledi.
Gurney onun arkasndan, ana binann zemin katndaki geni bir
odaya doru ilerlerken saat tam lO.OO'du. ehirden uzak, pahal
bir otelin bekleme odasna benziyordu. Byk bir minenin karsnda bir dzine sandalye ve yarm dzine koltuk vard. Yirmi
katlmcnn hemen hepsi yerlerini almlard. Birka tanesi kenarda, zerinde gm bir kahve semaverinin ve bir tepsi kruvasann durduu bistro benzeri yerde bekliyorlard.
Mellery minenin nne yrd ve dinleyicilere dnd. Kenarda duranlar aceleyle yerlerine oturdular ve herkes susup beklemeye balad. Mellery Gurney'e minenin yanndaki bir yere
oturmasn iaret etti.
Gurney'e dnp glmseyerek, "Bu David," dedi. "Neler
yaptmz renmek istiyor, bu yzden kendisini sabah toplantmz izlemesi iin davet ettim."
Memnuniyet belirten sesler ykseldi ve tm yzler ona doru
bakp glmsedi. ou, dahi gibi grnyordu. Birka gn nce
kendisiyle kaba bir ekilde konumu olan narin kadnla gz gze
geldi. Kadn utanm, hatta biraz yz kzarmt sanki.
Giri konumas olmadan, "Hayatlarmza hakim olan roller,"
diye balad Mellery, "farknda olmadklarmzda. Bizi durmadan bir yerlere gtren ihtiyalarmz, aslnda farkna varmadklarmzda'. Mutlu ve zgr olmak iin, oynadmz rolleri ne
iin oynadmz grmeli ve gremediimiz ihtiyalarmz su
114

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yzne karmalyz."
Sakince, dz bir tonla konuuyordu ve katlmclar pr dikkat
onu dinliyordu.
"Araymzdaki ilk engel, kendimizi tandmz, bizi nelerin motive ettiini anladmz, durumlar ve etrafmzdaki insanlar karsnda hissettiklerimizi neden hissettiimizi bildiimizi
farz etmek olacaktr. lerleme kaydedebilmek iin, ak fikirli olmamz gerekiyor. Kendimle ilgili gerei bulabilmek iin, bunu
zaten bildiimi sylemeyi brakmalym. Eer ne iin orada durduunu anlamay baaramadysam, yolumda duran kayay asla
yerinden kaldrmamalym."
Tam Gurney onun son syledii cmleyle Yeni Nesil sorunlarn ele almaya baladn dnrken, Mellery'nin sesi aniden
ykseldi.
"Kayann ne anlama geldiini biliyor musunuz? Kaya kendinizsiniz, olduunu dndnz kii. Olduunu dndnz
insan sizi yle bir yere hapsediyor ki, ksz, yemeksiz ve kimsesiz bir banza kalyorsunuz. Her ikisi de ayn anda yaad srece, olduunu sandnz insan gerek sizi ldrmeye alyor."
Mellery bir an zerine umutsuzluk kmesine, duraksad.
zleyicilere gzlerini dikti ve nefeslerini tutuyor olduklarn grd. Konumaya baladnda sesi, normal konuma seviyesine
inmiti fakat hl duygu doluydu.
"Olduumu sandm insan gerekte olduum insandan lesiye korkuyor; dier insanlar onun hakknda ne dnrler diye
korkuyor. Gerekte olduum kiiyi bilseler bana neler yaparlar?
En iyisi gvende olmak! En iyisi gerek insan saklamak, ona
ikence etmek, onu gmmek!"
Yeniden duraksayp, gzlerindeki alevin dinmesine izin verdi.
"Bunlarn hepsi ne zaman balar? Ne zaman iki kii eklinde
yaamaya balarz - kafamzda yarattmz kii ve ieriye kilit115

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

leyip lme terk ettiimiz gerek insan? Bence bunun balamas


sandmzdan daha erken olur. Kendi ikizlerimin, her ikisinin
de mutsuz yerlerini almaya balamalarnn dokuz yama dayandn biliyorum. Size bir hikaye anlatacam. Bunu daha nce
dinlemi olanlardan zr diliyorum."
Gurney odadaki insanlara yle bir bakt ve hikayeyi dinlemi olan birka kiinin hatrlayp, glmsediklerini fark etti.
Mellery'nin hikayelerini ikinci veya nc kez dinlemek, skc
ya da sinir bozucu olmak yle dursun, onlar sabrszlandryor
gibiydi. En sevdii masaln bir daha anlatlacana sz verilmi
kk bir ocuun heyecanl tepkilerinden farkszd.
"Bir gn okula gitmek iin evden karken, annem, leden
sonra eve dnte bir kutu st ve ekmek almam iin yirmi dolar
verdi. Okuldan ktktan sonra, markete gitmeden nce okulun
yanndaki kk restorandan bir tane kola almak iin durdum.
Fakat kasada KI adam elimdeki paray alp stn vermek zereyken, okuldaki ocuklardan birisi gelip paray grd ve 'Hey,
Mellery,' dedi, 'O yirmilii nereden buldun bakalm?' imdi, bu
ocuk drdnc snflar arasndaki en tehlikeli ocuktu ve ben de
drdnc snftaydm. Ben dokuz yandaydm, o ise on bir. ki
kez snfta kalmt ve herkes ondan korkard - onla taklmay brakn, konuamazdm bile. Srekli kavga ederdi ve insanlarn evlerine zorla girip bir eyler ald sylentileri dolayordu. Bana
paray nereden bulduumu sorduunda, annemin st ve ekmek
almam iin verdiini syleyecektim fakat benimle dalga geip,
ana kuzusu demesinden korkup, onun gzne girebilmek iin
aldm syledim. lgili gzlerle bana baknca, kendimi iyi hissetmitim. Ardndan kimden aldm sordu ben de aklma ilk
gelen eyi syledim. Annemden aldm dedim. Ban sallayp,
glmsedi ve yryp gitti. Ayn anda hem rahatlam hem de
rahatsz olmutum. Sylediim eyi ertesi gn unutmutum. Fa116

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

kat aradan bir hafta geti ve okul bahesinde yanma gelip, 'Hey,
Mellery, annenden baka para aldn m?' diye sordu. almadm syledim. Ve bana 'Neden bir yirmilik daha almyorsun?'
dedi. Ne diyeceimi bilemedim. Yalnzca yzne ylece baktm.
Daha sonra rktc bir glmsemeyle bana 'Bir yirmilik daha
alp bana vereceksin, yoksa annene geen hafta aldn yirmilikten bahsederim.' dedi. O an damarlarmdaki kann ekildiini
hissettim."
minenin yanndaki arap rengi sandalyede oturan geni yzl bir kadn "Aman Tanrm," dedi ve odann iinden Mellery'nin
durumuna zldklerini ya da dier ocua kzdklarn belirten
insanlarn homurtular ykseldi.
ri yapl bir adam gzlerinden iddet fkrarak "Bu ne kallelik!" dedi.
"Panie kaplmtm. Bu ocuun anneme gidip yirmi dolar
aldm sylediini hayal edebiliyordum. Gariplik u ki - bu
kk kabadaynn anneme hibir ey sylemeyecei ihtimali aklma hi gelmedi. ime korku dolmutu - gidip anneme bir
ey syleyecei ve annemin de ona inanaca korkusu. Geree
inanmayacan dnyordum. Bu karmakark panik halindeyken verebileceim en kt karar verdim. O gece annemin
czdanndan yirmi dolar alp ertesi gn ocua verdim. Tabii ki
ertesi hafta ayn paray yine istedi. Ondan sonraki hafta da... Ve
bu alt hafta boyunca, ben babama yakalanana kadar, bylece devam etti. Elimde yirmi dolarla, annemin alma masasn en st
ekmecesini kapatrken yakalandm. Gerei itiraf ettim. Aileme
tm o korkun, utan verici hikayeyi anlattm. Ama her ey daha
da ktye gitti. Papaz Monsenyr Reardon'u arp, beni kiliseye, tm hikayeyi bir kez daha anlatmam iin gtrdler. Ertesi
gece monsenyr bizi yeniden arp, kk antajc ve ailesiyle
buluturup, hikayeyi yeniden anlattrd. Bununla da kalmad. Ai117

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

lem, aldm paray geri demi saylmam iin bir yl boyunca


harlm kesti. Bu olay bana baklarn tamamen deitirdi.
antajc okuldaki herkese olay, kendisini Robin Hood gibi, beni
ise pis bir ispiyoncu gibi gsteren bambaka bir ekilde anlatt.
Srekli bana, bir gn bir apartmann tepesinden beni aa frlatacakm gibi souk souk srtyordu."
Mellery anlarn canlanmasyla bir saniye durdu ve anlarnn
gerginletirdii kaslar gevetmek istermi gibi, elleriyle alnna
masaj yapt.
ri yar adam fkeli bir ekilde ban sallayp, tekrar "Bu ne
kallelik!" dedi.
Mellery "Ben de tam olarak byle dnyordum," dedi. "Ne
kadar zalimce bir kallelik! Olay aklma ne zaman gelse, ardndan gelen dnce, 'Bu ne kallelik!' oluyordu. Dnebildiim
tek ey buydu."
ri yar adam, kendinden emin sesiyle "Haklymsn. ocuk
tam bir kallemi," dedi.
Mellery gittike artan bir onaylama tonuyla "Evet, tam olarak yleydi," dedi, "tam olarak yleydi. Ama onun ne olduu
sorusunu bir trl geip, kendime ne olduumu sormadm. Bu
dokuz yandaki ocuk kimdi ve yapt eyi neden yapmt?
Korktuunu sylemek yetmez. Tam olarak neyden korkuyordu?
Kim olduunu dnyordu?"
Gurney aniden kendisini, pr dikkat dinlerken buldu. Mellery
onun da odadaki herkes kadar dikkatli dinlediini fark etmiti.
Gurney bu anlam, motivasyon ve kimlik araynda gzlemci olmaktan ok katlmc olmutu. Mellery konuurken bir yandan
minenin nnde ileri geri yrmeye balad. Kafasndaki anlar ve sorular sabit durmasna izin vermiyor gibiydi. Szckler
azndan adeta dklyordu.
"O ocuu, yani kendi dokuz yandaki halimi ne zaman d118

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

nsem, onu bir kurban olarak grrm. antaj kurban; sevgi,


ilgi ve kabul edilme isteinin masum kurban. Tek istedii kabadaynn kendisini sevmesiydi. Zalim dnyann kurban olmutu.
Zavall kk ocuk, kaplann dileri arasndaki zavall kk
koyun."
Mellery yrmeyi brakt ve izleyicilerin yzn grecek ekilde dnd. Alak bir sesle devam etti. "Ama o kk ocuk
ayn zamanda baka bir eydi. Yalanc ve hrszd."
zleyiciler kar kmak isteyenler ve balarn onaylarcasna
sallayanlar olarak ikiye blndler.
"Yirmi dolar nereden bulduu sorulduunda yalan syledi.
Hrsz olduunu farz ettii birisinin houna gitmek iin hrsz olduunu iddia etti. Ardndan, annesine hrsz olduunun sylenmesi tehdidiyle kar karya kald. Bu tehdit karsnda annesi
hrsz olduunu dnmesin diye, gerekten hrsz oldu. En fazla
ilgilendii ey, insanlarn kendisi hakknda ne dndyd. Ne
dndklerini sorun ettii kadar, gerekten yalanc ya da hrsz olmasn, ya da bunun yalan syleyip, parasn ald kiiler
zerindeki etkisini pek umursamad. Ya da yle dzelteyim: Yalan sylemesini ya da almasn engelleyecek kadar umursamad.
Bu yaptklar yalnzca asit misali, kendi kendisine olan saygsn
eritti. Kendisinden nefret edecek, lmek isteyecek kadar byk
bir sorun oldu."
Mellery homurdanmalarn gemesi iir, birka saniye sustu
ve devam etti, "te yapmanz istediim ey bu. Katlanamad n , sinirli olduunuz, size hata yapan insanlarn bir listesini
yapn ve kendinize sorun, "Ben bu duruma nasl dahil oldum?
Bu ilikiye nasl baladm? Beni etkileyen eyler nelerdi? Bu
davranlarm dardan bakan bir gzlemci tarafndan nasl gr
rnyordu? Sakn, tekrar ediyorum, sakn dier insann yapt
kt eye odaklanmayn. Sulayacak birisini aramyoruz. Bunu
119

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

hayatmz boyunca yaptk ve bizi hibir yere getirmedi. Elimize


geen tek ey bir eyler kt gittiinde sulanm bir yn insan listesi! Uzun, ie yaramaz bir liste! Gerek soru, sorulmas
gereken asl soru u ki 'Tm bunlarn iinde ben tam olarak neredeyim? Odaya giren o kapy nasl atm?' Ben o kapy dokuz
yamda, beeni kazanmak uruna yalan syleyerek atm. Siz
nasl atnz?"
Gurney'e bakan kadn gittike huzursuzlanm gibi bakyordu. Tereddt ederek elini kaldrd ve "Bazen gerekten kt bir
insann masum bir insana fena bir ey yapt, mesela evine zorla
girip, evini soyduu olmaz m? Bu masum olan kiinin hatas
olmaz, deil mi?" diye sordu.
Mellery glmsedi. "yi insanlara kt eyler olur. Ama bu iyi
insanlar hayatlarnn geri kalann, sinirden dilerini gcrdatarak
ve soygunun hatrasn tekrar tekrar kafalarnda canlandrarak
yaamaya devam etmezler. Bizi en ok zen kiisel felaketler,
iimizden atamayacak kadar gsz olduklarmz, kabul etmek
istemesek de bizim de iinde rol alm olduklarmzda - . Bu yzden ac ekmeye devam ederiz - kkenine inmeyi reddettiimiz
iin. Bunu iimizden, bal olduu yerden koparp atamayz,
nk bal olduu noktaya eilip bakmay reddederiz."
Mellery devam edecek gc bulmaya alyormuasna
gzlerini kapatt. "Hayatlarmzdaki en byk ac, kabul etmediimiz hatalarmzdan gelendir - bizim asl kimliimizle uyumayan hatalardr. Bize yle ztlardr ki, onlara bakmaya katlananlayz. Bir vcutta iki insan oluruz, birbirine katlanamayan iki
insan. Yalanc ve yalanclardan nefret eden. Hrsz ve hrszlardan nefret eden. Bu savan verdii acya benzer baka bir ac
yoktur. Bu ac, bilin seviyemizin zerine kar. Ondan kaarz
ama bizimle koar. Nereye kaarsak kaalm, sava beraberimizde gtrrz."
120

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Mellery minenin nnde ileri geri yrmeye balad.


"Sylediimi yapn. Hayatnzdaki kt eyler iin suladnz insanlarn listesini karn. Onlara ne kadar sinirlenirseniz, o
kadar iyi. simlerini yazn. Kendi masumiyetinize ne kadar inanrsanz, o kadar iyi. Onlarn yapt eyi ve sizin nasl krldnz yazn. Sonra kendinize, kapy nasl atnz sorun. Eer
aklnza ilk gelen, bu egzersizin ne kadar sama olduu ise, bunu
reddetmeye neden bu kadar istekli olduunuzu sorun. Unutmayn, bu yaptmzn amac, sulan her neyse o insanlar balamak deil. Onlar balama yetkiniz yok. Balamak Tanr'nn
iidir, sizin deil. Sizin iiniz yalnzca bir soru sormak: 'Ben kapy nasl atm"
Durdu ve elinden geldiince fazla misafirle gz temas kurmaya alarak odada gzlerini gezdirdi.
" ' O kapy nasl atm" Hayatnzn geri kalannda mutlu
olup olmamanz, bu soruyu ne kadar drste cevapladnza
bal olacak."
Konumaktan yorulmu grnyordu ve durup, mola verdiini syledi, "Kahve, ay, temiz hava, lavabo gibi eyler iin
mola." nsanlar bir yerlere gitmek iin koltuklarndan, sandalyelerinden kalkarlarken, Mellery soran gzlerle, hl oturmakta
olan Gurney'e bakt.
"Bu iine yarad m?" diye sordu.
"Bu harikayd."
"Ne anlamda?"
"Sen olaanst bir konumacsn."
Mellery iten mi, yapmack m olduunu belli etmez bir ekilde
ban sallad. "Bunun ne kadar krlgan olduunu grebildin mi?"
"Misafirlerinle kurduun iletiimi mi kastediyorsun?"
"Eer gven, zdeleme, ballk, aklk, inan, umut ve
sevgiyi kastediyorsan, letiim doru kelime olabilir diye d121

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

iniyorum. Ve tabii eer bu ieklerin ne kadar hassas olduklarn


anlyorsan - zellikle de ilk amaya baladklarnda.
Gurney, Mark Mellery hakknda ne dnmesi gerektiine
karar veremiyordu. Eer bu adam bir arlatansa, hayatnda karlat en iyi arlatand.
Mellery elini kaldrp kahve semaverinin yannda duran bir
kadna seslendi. "Ah, Keira, bana bir iyilik yapp Jstin'i benim
yanma gnderir misin?"
Kadn tereddtsz "Tabii ki!" dedi ve Mellery'nin ricasn yerine getirmek iin arkasn dnp gitti.
Gurney "Justin kim?" diye sordu.
"Kendisi olmadan yapamayacam gen bir adam. Bata o da
buraya yirmi bir yandayken misafir olarak gelmiti - daha kkleri aramza almyoruz. kez buraya geri dnd ve ncde bir daha ayrlmad."
"Ne i yapyor?"
"Sanrm benimle ayn ii yaptn syleyebiliriz."
Gurney sorgularcasna Mellery'nin yzne bakt.
"Justin ilk geldii zamanlarda her zaman doru taraftayd sylediklerimi, ayrntlar ve dier her eyi kapyordu. Her yaptmz ie harika katklar olan, gen akll bir adamd. Enstitnn
amac ona uygun, o da enstitnn amacna uygundu. Eer isterse
bizimle iyi bir gelecee sahip olabilir."
Gurney kendi kendisine "Kk Mark," dedi.
"Pardon?"
"deal bir oul gibi grnyor. Kendisine sunabilecein her
eyi alan ve anlayan..."
k ve zeki grnml bir adam odaya girdi ve yanlarna geldi.
"Justin, eski bir arkadamla tanman istiyorum. Dave Gurney..."
Gen adam, utangalk karm bir samimiyetle elini uzatt.
El sktktan sonra, Mellery Justin'i kenara ekti ve alak bir
122

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

sesle ona bir eyler syledi. "Sradaki yarm saati senin alman ve
i atmalarla ilgili rnekler vermeni istiyorum."
Gen adam "Seve seve," dedi.
Gurney, Justin kahvenin olduu ksma geene kadar bekledi
ve Mellery'e, "Eer zamann varsa, ben gitmeden nce araman
istediim birisi var."
"Eve doru gidelim." Mellery'nin misafirleriyle, u anki yaad sknt arasna bir mesafe koymak istedii aka belli oluyordu.
Gurney, yolda ondan Gegory Dermott'u aramasn ve kulland posta kutusunun tarihi ve gvenlii, Arybdis adna gnderilen ama Mellery'e geri dnen 289.87 dolarlk ek hakknda
baka bir ey hatrlayp hatrlamad hakknda sorular sormasn istediini syledi. zellikle, Dermott'un irketinde kutuyu
amaya yetkisi olan baka kimse var myd? Anahtar yalnzca
Dermott'da myd? kinci bir anahtar? Ne kadar sredir o posta
kutusunu kullanyordu? Daha nce ne olduu belli olmayan bir
ek alm myd? Arybdis, Charybdis ya da Mark Meltery isimleri onun iin bir anlam ifade ediyor muydu? Hi kimse ona Ruhani Yenilenme Enstits'nden bahsetmi miydi?"
Mellery'nin kafas karm gibi grnmeye balyordu ki,
Gurney cebinden bir kart karp ona verdi. "Sorularn hepsi
burada yazyor. Bay Dermott hepsini cevaplamak istemeyebilir
ama denemeye deer."
Kurumu ve kurumaya yz tutmu yapraklarn arasnda yrrlerken, Mellery endieleri ierisinde daha da derinlere batyormu gibi grnyordu. Gzel evin arkasndaki avluya geldiklerinde durdu ve kendisini dinleyen birilerinden korkarmasma
alak bir tonla konutu.
"Dn gece neredeyse hi uyumadm. u 'on dokuz' ii aklm
karmama sebep olacak."
123

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Hibir balant kuramadn, deil mi? artrd bir ey


bulabildin mi?"
"Hibir ey. Yalnzca aptalca eyler. Bir keresinde bir terapist bana alkol sorunum olup olmadn anlamak iin bir test
yapmt ve yirmi soruda on dokuz yapmtm. lk eim evlendiimizde on dokuz yandayd. Bunun gibi eyler, rastgele balantlar. Beni ne kadar iyi tanrsa tansn, hi kimsenin tahmin
edemeyecei eyler."
"Ama ettiler."
"Evet, beni deli eden ey de bu! Gereklere bak. Posta kutuma kapal bir zarf braklyor. Zarfn orada durduuna dair bir telefon alyorum ve benden aklmdan istediim bir sayy tutmam
istiyor. On dokuzu tutuyorum. Posta kutusuna gidiyorum ve zarf
alyorum ve zarfn iindeki mektupta on dokuz yazyor. Tam olarak dndm say. Yetmi iki bin yz elli biri de tutabilirdim.
Ama on dokuzu tuttum ve mektubun iindeki say da buydu.
ESP'nin* samalk olduunu sylyorsun fakat bunu baka bir
ekilde aklayabilir misin?"
Gurney, Mellery'nin cokusunun tersine, sakin bir tonla cevap
verdi. "Olmu olanlar hakknda kardmz bir nokta var. Soruna, yanl sorular sormamz salayan bir adan bakyoruz."
"Doru soru nedir?"
"Bunu bulduum zaman, ilk seninle paylaacam. Ama sana
ESP ile hibir ilgisi olmayacann garantisini verebilirim."
Mellery ban sallad ama yzndeki, bir ifadeden ok titremeye benziyordu. Ardndan ban kaldrp evinin arka tarafna
ve yeniden bulunduklar avluya bakt. Oraya nasl geldiklerini
hatrlamyormuasna, bo bo bakyordu.
Gurney, "eriye girelim mi?" diye nerdi.
Mellery birka saniye durdu ve aniden bir ey hatrlam gibi,
* ESP: Duyular D Alglama. (ev. N.)
124

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Unuttum - zr dilerim - Caddy bugn leden sonra evde


olacak. eyi yapamam, yani daha iyi olan... demek istediim,
Dermott'u hemen arayamayacam. Uygun an beklemek zorundaym."
"Peki bugn yapacak msn?"
"Evet, evet, tabii ki. Sadece doru zaman beklemem gerekiyor. Onunla konuur konumaz seni arayacam."
olan bir hayatn korkusunu grd. Ban sallad.
"Gitmeden nce bir soru daha... Justin'e 'i atmalar'la ilgili konumasn sylediini duydum. Bunun ne anlama geldiini merak ediyorum."
Mellery kalarn hafiften atarak "ok ey karmadn,"
dedi. "'atma' blnme, bir ey iindeki ikilik anlamna gelir.
imizdeki savalar anlatmak iin bu kelimeyi kullanyorum."
"Jekyll ve Hyde gibi mi?"
"Evet ama bunun da tesinde bir ey... nsanlarn i dnyalar
atmalarla doludur. Bu bizim ilikilerimizi ekillendirir, kzgnlklar yaratr ve hayatlarmz mahveder."
"Bir rnek ver."
"Yzlerce rnek verebilirim. Mesela en byk atma kendimizi grme eklimiz ve bakalarn grme eklimiz arasndadr.
rnein, biz tartyor olsak ve sen bana barsan, bunun sebebinin senin fkeni kontrol edememen olduunu dnrm. Fakat
ben sana barsam, bunun sebebini kendi fke kontrolszlm
deil, senin kkrtman olarak grrm. Barmamn uygun bir
tepki olaca ve senden kaynaklanan bir ey..."
"lgin."
"kimiz de benim sorunlarma benim durumumun, ama senin
sorunlarna kiiliinin sebep olduunu dnecek kadar keye skm grnyoruz. Bu problem yaratyor. Benim her eyi
125

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

kendi bildiim gibi yapmak istemem mantkl gibi grnrken,


senin her eyi bildiin gibi yapmak istemen ocuka grnyor.
Ben daha iyi hissettiim, sen daha iyi davrandn zaman daha
iyi bir gn olacak. Ben her eyi olduu gibi gryorum. Sen her
eyi mantnn arptt ekliyle gryorsun."
"Anlyorum."
"Bu yalnzca balang, konunun yalnzca girii... Akl ikilemler ve elikiler yndr. Bakalarnn gvenini kazanmak
iin yalan syleriz. Gerek kiiliimizi birileriyle yaknlamak
iin gizleriz. Mutluluu yakalamak iin, mutluluu karan tercihler yaparz. Haksz olduumuz zamanlarda hakl olduumuzu
gstermek iin olaanst aba gsteririz."
Programnn ieriine kendisini kaptran Mellery heves ve
heyecanla anlatyordu. Bu skntl durumun ortasnda bile, akln
buna verebiliyordu.
"Kiisel bir ac kaynandan bahsettiin izlenimine kapldm," dedi Gurney, "genel durumlardan deil."
Mellery yavaa ban sallad. "Bir bedende yaayan iki insann verdiinden daha byk ac olamaz."

126

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Balangcn Sonu

Gurney'in iinde kt bir his vard. Mellery'nin Wallnut Crossing' e


ilk ziyaretinden beri bu his gelip gidiyordu. imdi bu hissin gerek
bir suun akln zletmesinden kaynaklandn skntyla fark
etti. Taranacak ve incelenecek, llecek ve rapora yazlacak bir
olay yeri; analiz edilecek ve tanmlanacak parmak izleri, ayak izleri,
salar ve dokular; sorgulanacak tanklar, yerleri belirlenecek pheliler, tespit edilecek tandklar, soruturulacak balantlar, bulunacak
bir silah, balistik mermiler... Daha nce yasal adan bu kadar kark bir sorunla, nnde normal presodrleri uygulamasna bu kadar
engel varken, kendisini bylesine heba etmemiti.
Enstitden kasabaya giden da yolunda Mellery'nin birbiriyle
savaan korkularn dnd - bir yanda kt niyetli bir takipi,
dier yanda mterileri karacak polis mdahalesi. Mellery'nin,
ilacn hastalktan daha kt olabileceine dair inanc, durumun
bylesine belirsiz kalmasna sebep oluyordu.
Mellery'nin sylediinden daha fazlasn bilip bilmediini
merak etti. ok eskiden yapt, u anki tehdit ve ima dolu szlerin sebebi olabilecek bir ey biliyor muydu? Doktor Jekyll, Bay
Hyde'n ne yaptn biliyor muydu?
Mellery'nin bir bedende savaan iki kii hakkndaki konumas, Gurney'in ilgisini baka sebeplerden dolay ekmiti. Kendisinin yllar boyu alglad ve Sabka Fotoraf Sanat'nda kul127

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

land eyin bir yansmas gibiydi. Ruhun bu ekilde blnmesi


genellikle yze yansr ve en ok gzlerde belirgindir. Zaman
ierisinde, bir yzde sakl iki yz grmt. Bu olayn en rahat
gzlemlenecei yer, fotoraflard. Yapmanz gereken tek ey bir
katla, burnun ortasndan, her seferinde yalnzca bir gz grnecek ekilde, yzn bir yarsn kapatmakt. Ardndan sa tarafta
grdnz kiinin karakterini ve sol tarafta grdnz kiinin
karakterini bir kada yaznca, iki tanmn birbirinden ok farkl
olduunu grmek hayret vericiydi. Yzn bir yarsnda grnen
kii huzurlu, toleransl ve akll; dier yarsnda grnen kii ise
fke dolu, souk ve dzenbaz olabilirdi. Bo baklarn arasndan,
cini: yete gtren bir kinin fkrd yzlerde, bu kin gzlerin bir
tanesinde mevcutken, dierinde bundan eser olmazd. Belki de
gerek hayatta beynimiz bu iki ayr gzdeki zellikleri birletiriyor ve ortalama olan sunuyor; aralarndaki fark ise grnmez
oluyordu. Ama fotoraflarda bunu fark etmemek ok zordu.
Gurney, kitabnn kapanda Mellery'nin bir fotoraf olduunu hatrlad. Eve varnca gzlerine yakndan bakmay aklnn
bir kesine not etti. Ayn zamanda Madeleine'in, buz gibi bir
tavrla bahsettii Sonya Reynolds' aramas gerektiini de hatrlad. Arabay, Pcony'in birka kilometre dnda, yolu Esopus
Nehri'nden ayran kuru otlarla ve akllarla dolu bo bir patikaya ekti ve telefonunu karp, Sonya'nn galerisinin numarasn
girdi. Drt kez aldktan sonra, Sonya'nn, dilediince uzun bir
mesaj brakmaya davet eden yumuak sesini duydu.
"Sonya, ben Dave Gurney. Sana bu hafta iin bir portre sz verdiimi biliyorum. Onu cumartesi gn getirmeye alacam ya da en
/ salam sana bir rneini karabilecein kopyasn e-posta yoluyla
:gndereceim. Neredeyse bitti fakat ben tam olarak tatmin olanlar." Duraksad ve sesinin ekici kadnlarla konuurken olduu ve
. Madeleine'in de bir kez syledii gibi, birka ton inceldiini fark etti.
128

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Boazm temizleyip devam etti: "Bu sanatn temelinde karakter yatyor. Ben de bunun zerinde alyorum. Bu biraz zaman alyor."
Hatta bir ses duyuldu ve Sonya nefes nefese kalm bir ekilde konumaya girdi.
"David, buradaym. Telefona yetiemedim fakat sylediklerini duydum. Bunu iyi bir ekilde yapmak istemeni kesinlikle anlyorum. Ama cumartesi getirirsen gerekten ok iyi olur. nk
pazar gn bir festival var, galeri trafii ok youn."
"Deneyeceim. Akama doru olabilir."
"Harika! Altda galeriyi kapatyorum fakat bir saat daha kalp
alyor olacam. O srada gelebilirsin. Konumak iin de zamanmz olur."
Sonya'nn ses tonunun her konumaya bir seks teklifi havas katmas onu etkiliyordu. Tabii ki duruma sama bir ekilde
anlam ve hayal gc kattm biliyordu; ayn zamanda aptalca
davrandn da.
Kendi kendisine "Saat alt iyi fikir," dediini duydu - fakat
Sonya'nn ofisinin alma ortamndan ok geni koltuklar ve
pel hallaryla, samimiyet kurulabilecek bir oda olarak denmi olduunu hatrlayverdi.
Telefonu torpido gzne geri koydu ve yeil vadiyi seyretmeye
koyuldu. Her zamanki gibi Sonya'nn sesi kafasndaki dnceleri
altst etmiti. Akl dankt: Sonya'nn scack ofisi, Madeleine'in
huysuzluklar, bir kiinin dnecei sayy baka birisinin bilmesinin
imkansz olmas, boyanm bir gl kadar krmz kan, bir randevumuz
var Bay 658, Charybdis, yanl posta kutusu, Mellery'nin polisten
korkmas, toplu katliam yapan lanet olas Peter Pigget, gen ve sevimli Justin, zengin ve orta yal Caddy, Doktor Jekyll ve Bay Hyde ve
daha birok ey... Ritimsiz ve sebepsiz; tekrar tekrar... Dere tarafna
bakan yolcu koltuunun camn indirip arkasna yasland ve gzlerini
kapatt. Dere yatandan akan suyun sesine odaklanmaya alt.
129

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Birisi ofr koltuunun camna tklad. Ban kaldrnca karsnda gne gzl takm, eyalet polisinin sert, yuvarlak kenarl apkasnn glgesi yzne vurmu, ifadesiz grnen kare
bir surat grd. Cam indirdi.
"Her ey yolunda m, efendim?" Bu, cevap bekleyen bir sorudan ok, tehdit kokan bir cmleydi. Efendim kelimesinde kibarlktan ziyade bir abart vard.
"Evet, teekkr ederim. Sadece birka dakika iin gzlerimi
dinlendiriyordum." Gstergenin zerindeki saate bakt. On be
dakika gemi olduunu grd.
"Nereye gidiyorsunuz, efendim?"
"Walnut Crossing."
"Anlyorum. Bugn herhangi bir ey itiniz mi, efendim?"
"Hayr, memur bey, imedim."
Adam ban sallad ve arabay inceleyerek geri geri gitti. Grntsne aykr olarak tek grnen yeri olan aznn aalar bir
havas vard. Gurney'in imedim demesini bir inkar olarak gryor
ve birazdan itiine dair bir kant bulacan dnyordu. Arabann
arkasna, ardndan yolcu koltuuna, ne doru ve sonunda yeniden
Gurney'in yanna abart hareketlerle yrd. Uzun bir gzlem sessizliinden sonra, sradan bir ara kontrolnden ok Harold Pinter'in
oyunlarndan frlam gibi duran tehditkar bir sesle konutu.
"Buraya park etmenin yasak olduunu biliyor muydunuz?"
Gurney hemen "Bilmiyordum," dedi. "Yalnzca birka dakika
durmak istemitim."
"Ehliyet ve ruhsat grebilir miyim, ltfen?"
t. Genelde byle durumlarda artrd eyler yznden, NYPT
detektif kartn karma alkanl yoktu. Ama adam arkasn dnp,
devriye arabasna giderken, olayda dengesizce bir kendini stn grme ve orada gereksiz bir ekilde bekletilmesine sebep olmu bir dmanlk seziyordu. Czdanndan isteksizce bir kart daha kard.
130

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bir saniye Memur Bey, bu da size yardmc olabilir."


Polis, temkinli bir ekilde kart ald. Gurney adamn dudaklarnn kenarndaki deiimi annda grd; bu deiim hi de dosta deildi. Hayal krkl ve kzgnlk karm bir deiimdi.
Ehliyeti, ruhsat ve kart ilgisizce pencereden geri uzatt.
"yi gnler, efendim," dedi fakat ses tonu tam tersi mesaj veriyordu. Ardndan aracna dnp, hzl bir U dn yapt ve geldii yne geri gitti.
Yaplan psikolojik testler ne kadar kaliteli olursa olsun, diye dnd Gurney, verilen eitimin gerektirdii zellikler ne kadar iyi
olursa olsun, akademi eitimi ne kadar sk olursa olsun, polis olmamas gereken polisler vard. rnein bu olayda polisin aka iledii vahice bir su yoktu ama iinde sert ve nefret dolu bir ey vard Gurney bunu hissetmi, yzndeki izgilerde grmt - ve bu kii
bir sre sonra, aynada kendi yansmasyla arpacakt. te o zaman
fena bir ey olacakt. Bu zaman ierisinde birok insan alkonacak
ya da sonu kt bitecek ilerle korkutulacakt. Bu adam, insanlarn
polisleri sevmemesine sebep olan polislerden birisiydi.
Belki de Mellery haklyd.
Takip eden yedi gn boyunca, Catskills'n kuzeyine k geldi.
Gurney zamannn ounluunu alma odasnda, sabka fotoraf projesi ve Charybdis olay zerinde alarak; bu iki dnya
arasnda srekli gidip gelerek, Danny'nin tablolar dncesinden ve tm bunlarn sebep olduu isel karmaadan kamaya
alarak geirdi. En iyisi Madeleine ile bu konuyu konuup, bu
konuyu neden gn na karmaya karar verdiini - gerekten
de bodrumdan alp, gn na karmt - ve neden olaanst
sabryla kendisinin bir eyler sylemesini beklediini sormakt.
Ama bu soruyu sormak iin yeterli istei bir trl hissedememiti. Bu yzden bu sorunu kafasndan karp, Charybdis olayna
131

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

dnd. En azndan bu konuda kafa yorarken kendisini kaybolmu gibi hissetmiyor, kalbi kt kt atmyordu.
Mesela, sk sk, enstitye son ziyaretinden sonraki akam dnyordu. Konuulduu gibi, o gece Mellery onu evden arad,
GD Gvenlik Sistemleri'ndeki Gregory Dermott'la konutuklarn
anlatt. Dermott tm sorulan yantlamaya hazrd - Gurney'in yazm olduu sorular - ama sonuta kayda deer bir bilgi yoktu. Posta kutusu bir yldr, danmanlk iini Hartford'dan Wycherly'ye
tadndan beri kendisi kullanyordu; daha nce hibir sorun,
zellikle de yanl adrese gelmi bir ek ya da bir mektupla karlamamt; kutuyu ama izni olan tek kiiydi; Arybdis, Charybdis
ve Mellery isimleri onun iin hibir ey ifade etmiyordu; enstit
hakknda hibir ey duymamt. irketteki baka birisinin kutuyu
kullanma ihtimali olup olmad sorusu zerinde srar edilince ise,
Dermott bunun imkansz olduunu, nk irkette baka alan
olmadn syledi. Hassas veritabanlar olan irketler iin, bilgisayar korsanlarna kar gvenlik danmanl yapyordu. Syledii hibir ey, yanl adrese gnderilmi ek olayna k tutmad.
Gurney'in yapt internet aratrmalar da hibir ie yaramad. Bulgular da onlar farkl bir yere gtrmyordu: Gregory
Dermott, Massachusets Teknoloji Enstits, Fen Blm mezunuydu. Bilgisayar konusunda uzmand. Ne kendisinin ne de GD
Gvenlik Sistemleri irketi'nin bugn ya da gemite bir dava,
yarglama ya da kt haberle ilgisi vard. Ksacas, prl prl bir
ii olan, prl prl bir insand. Fakat bir kii, akl sr erdirilemez bir
ekilde, onun posta kutusunu uygun grmt. Gurney kendisine
aklnn almad soruyu tekrarlayp durdu: eki geri gnderecei
kesin olan birisine neden bir ek gnderilmesini isteyebiliri"
Bunu dnmek dokuzuncu kez hibir ey bulamad bir
kmaz sokaa onuncu kez yine bakmak gibiydi ve bu, cann
skmt. Ama yine de Danny'yi dnmekten daha iyiydi.
132

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Mevsimin ilk gzle grlr kar, kasm aynn ilk cumas yad.
Sabaha kar hafiften yaarken birka saat iinde oald ve geceye kadar srd.
Gurney, cumartesi sabah kahvesini ierken, solgun gne
doudan, orman dolu dalarn arasndan yavaa ykseliyordu.
Gece boyu hi rzgar esmemiti ve darda avludan, ambarn
atsna kadar her yer karla kaplyd.
yi uyuyamamt. Tm endieleri dmlenmi ve kendisi de
aralarnda kalm gibiydi. Gnn aarmasyla birlikte zlenler
arasnda, Sonya da vard. Grmelerini son dakikada ertelemiti. Orada olacaklarn belirsizlii - kendisinin orada ne olmasn
istediine dair belirsizlik - bunu ertelemesine sebep olmutu. '
Son bir haftadr yapt gibi, iinde Danny'nin resimlerinin
bulunduu kurdeleli kutunun durduu masaya arkasn dnp,
odann dier tarafnda oturdu.
Karn grnts aklna her zaman karn kokusunu getirirdi.
Bir anlk refleksle kalkt ve Fransz kaplarn at. Havadaki keskin soukla birlikte baz hatralar canland - yollarda birikmi
kar, kartopu yapmaktan kzarm ve acmakta olan elleri, ceketinin kollarndan ieri girmi birka para buz, yere sarkan aa
dallar, kaplarda Noel ssleri, bo sokaklar ve yzn nereye
dnse grd parlaklk...
Bu gemile ilgili zemedii bir eydi - gzlerinin nnde,
sessizce, gzle grlemez, neredeyse orada yokmu gibi durmas... Gittiini, artk var olmadm bile dnmeye kalkabilirsin. Ardndan krmz bir sln kuu misali, bir ses, renk ve hareket patlamasyla grlder - ve o kadar canldr ki...
Karn kokusu evresini sarsn istedi. Kapnn arkasndaki
iviye asl ceketini alp giydi ve dar kt. Kar, ayandaki
gndelik ayakkablar iin ok derindi ama onlar deitirmek istemedi. Gzlerini kapatp, derin nefes alarak, havuza doru y133

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

rd. Daha yz metre yrmemiti ki, mutfan kapsnn alp


Madeleine'in kendisine seslendiini duydu.
"David, geri gel!"
Arkasn dndnde onun yznde bir panik ifadesiyle, kapdan ktn grd. Cevap verdi.
"Ne oldu?"
"Acele et!" dedi. "Radyoda sylyorlar - Mark Mellery lm!"
"Ne?"
"Mark Mellery - lm, u anda radyoda. ldrlm!" Yeniden ieri kotu.
Gurney, nefesinin daraldn hissederek, "Tanrm," dedi. Eve
koup, karla kapl ayakkablarn karmadan mutfaa girdi. "Ne
zaman olmu?"
"Bilmiyorum. Bu sabah, dn gece, bilmiyorum. Sylemediler."
Radyoya kulak verdi. Hl akt ama sunucu dier haberlere
gemi, batan bir bankayla ilgili bir eyler sylyordu.
"Nasl?"
"Sylemediler. Yanlca bunun aka bir cinayet olduunu
sylediler."
"Baka bi bilgi vermediler mi?"
"Hayr. Evet. Enstit hakknda bir ey - olay orada olmu.
Mellery Ruhani Yenilenme Enstits, Peony, New York. Polisin
olay yerinde olduunu sylediler."
"Bu kadar m?"
"Sanrm. Ne kadar kt!"
Allak bullak olmu bir halde, yavaa ban sallad.
"Ne yapacaksn?" diye sordu Madeleine.
Hzlca, birisi hari tm seenekleri eledi.
"Bu olaydan sorumlu polis memurunu, Mellery ile olan ilikim konusunda bilgilendireceim. Ondan sonra ne olaca ise ona kalm."
Madeleine, baarsz ama iyi bir anlama yapmlar gibi, derin
bir nefes ald ve cesurca glmsedi.
134

kinci

Ksm

KORKUN
OYUNLAR

tarama: Pride dzenleme: sereniti

On

Yedinci

Blm

Kan Gl

Gurney ismini, adresini, telefonunu ve kurbanla olan balantsnn ksa bir zetini vermek iin Peony polis istasyonunu aradnda saat tam sabah 10.00'du. Konutuu memur, Komiser
Muavini Burkholtz ona, bu bilgileri, olayla ilgilenen Cezai Soruturma Eyalet Polis Brosu ekibine iletileceini syledi.
Yirmi drt la krk sekiz saat arasnda kendisine dnmelerini
beklediinden, on dakikadan az srede geri dndklerinde armt. Hattn dier ucundaki ses tandkt ama kim olduunu
karamyordu; adam kendisini isim vermeden tantmt.
"Bay Gurney, ben Peony'deki olayla ilgilenen ba dedektifim.
Anladm kadaryla bizimle paylamak istediiniz baz bilgiler
var."
Gurney tereddt etti. Memura adn sormak zereydi ki - normalde prosedrlere gre bunu sorabilirdi - aniden ses tonuyla
birlikte gznn nne bir surat, ardndan da isim geldi: Jack
Hardwick. Hatrlad kadaryla bir vakada beraber alt Jack
Hardwick gr sesli, az bozuk, krmz yzl, asker tral ve
Sibirya kurduna benzer ak renk gzleri olan bir adamd.
Srekli sama akalar yapard ve onunla geen yarm saat yarm gn gibi gelebilirdi; derhal sona ermesini isteyeceiniz bir
yarm gn. Ayn zamanda zeki, sert, yorulmak bilmez ve son derece patavatszd.
137

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Gurney aknln gizleyerek, "Merhaba Jack," dedi.


"Sen nasl... Hadi oradan! Birisi sana yumurtlad deil mi?
Sana kim yumurtlad?"
"Senin hatrda kalr bir sesin var, Jack."
"Hatrda kalr sesmi, kmn kenar! On koca sene geti!"
"Dokuz." Peter Possum Piggert'in tutuklanmas, Gurney'in
kariyerindeki en byk baars olmutu ve bu herkesin gpta
ederek bakt, birinci snf dedektiflie ykselme iini garantilemiti. Bu yzden olayn tarihini hatrlyordu.
"Sana kim syledi?"
"Kimse sylemedi."
"Hadi oradan!"
Gurney Hardwick'in her zaman son sz syleme eilimi olduunu ve bu tarz anlamsz szleri sonsuza dek tekrarlayabileceini hatrlayp, sustu.
Aradan geen uzun saniyeden sonra, Hardwick daha sakin bir ses tonuyla devam etti: "Dokuz lanet olas yl. Sen Bayan Piggert'i poposundan avlayp nehirden kardndan bu
yana New York eyaletindeki en ok ses getiren cinayet vakas
olabilecek bir vakada yrtk dondan kar gibi, aniden ortaya
kyorsun."
"Onu kafasndan avlamtm, Jack."
Bir anlk sessizlikten sonra, telefon bir Hardwick gelenei
olan kahkaha patlamalar ile sarsld.
Kahkahalarnn sonunda "Ah!" diye bard Hardwick. "Davey, Davey, Davey, sen ayrntlar konusunda hep ok titizsin."
Gurney boazn temizledi. "Bana Mark Mellery'nin nasl ldn syler misin?"
Hardwick, polislerin ou zaman yaadklar ve kendilerini
lser eden o yerde; iliki ile kurallarn arasndaki o souk bolukta donakald. yle gerektii iin deil de (Gurney'in bu vakada
138

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

resmi bir yeri yoktu ve kesinlikle hibir bilgi verilmemesi gerekiyordu) zor bir taraf olduu iin, doruyu sylemeyi tercih etti.
"Birisi krk bir ieyle boazn kesmi."
Gurney, kalbine saplanan sancyla bir an nefes alamad. Fakat
bu ilk tepkisinin yerini hemen daha profesyonel bir tavr ald.
Hardwick'in cevabyla, Gurney'in kafasnda yeri belirsiz olan
talardan birisi yerine oturuyordu.
"Yoksa bir viski iesi miydi?"
"Sen bunu nasl bildin?" Hardwick'in ses tonu, bu drt kelimeyi telaffuz ederken aknlkla sulama arasnda gezinmiti.
"Uzun hikaye. Uramam ister misin?"
"Sanrm iyi olur."
Sabah gri, slak k bulutlarnn ardndan soluk bir top gibi grnen gne, artk tamamen kapal ve kasvetli havann arkasnda
kalmt. Gnein olmad hava insana sknt veriyordu - dnyann souk; buz gibi, umursamaz yz...
Bu dnceler ynn elenceli bulmaktan utanan Gurney, Mellery Ruhani Yenilenme Enstits'nn nndeki karla
kapl yola dzensiz bir ekilde park edilmi polis arabalarnn
arkasnda durunca, zihnini toparlayabildi. Blgedeki adli laboratuara ait olan kamyonet de dahil olmak zere, hemen hepsinin zerinde New York Eyalet Polisi'nin mavi-sar amblemi
vard. Arabalarn ikisi beyazd ve erife aitti, dier ikisi yeil
Peony polisi kruvazryd. Mellery'nin bundan bahsederken
yapt ecinsel hareketiyle ilgili esprisi ve o anki surat ifadesi
aklna geldi.
Arabalarn arasndaki ve beton duvarn zerindeki yldz iekleri, kn sertlemesiyle kaln karn altnda kalm ve kahverengi bir p ynna dnmt. Arabadan kt ve girie yneldi. Tertemiz giyinmi bir polis, yznde sert asker ifadesiyle
139

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

ak kapda bekliyordu. Gurney onun kendi olundan bir, iki ya


daha kk olduunu tahmin etti.
"Yardmc olabilir miyim, efendim?"
Konumas kibard, ancak baklar deildi.
"Adm Gurney. Buraya Jack Hardwick'i grmeye geldim."
Gen adam bir kez ismi, bir kez de soyismi sylerken; iki kez
gzlerini krpt. Yzndeki ifadeden, bu ismin refl arlarn artrd anlalyordu.
Belinden bir telsiz kararak, "Bir dakika bekleyin," dedi.
"Korumayla gitmeniz gerekiyor."
dakika sonra koruma geldi - Tom Cruise edalarnda bir
BCI (Kriminal Kimlik Belirleme Brosu) dedektifi. Dondurucu
soua ramen zerinde kot pantolon, siyah bir tirt ve n ak,
ince sportif bir ceket vard. Gurney, eyalet polisinin kyafet konusundaki disiplinini bildiinden, gnlk kyafetin, olay yerinde
almyorken ya da gizli bir grevdeyken aniden arlmak anlamna geldiini biliyordu. Ceketinin altndan kenar grnen srt
klfndaki dokuz milimetrelik Glock marka tabancay az sonra
sata sunacakm gibi duruyordu.
"Dedektif Gurney?"
"Emekli," dedi Gurney, bu isme bir yldz daha eklermiesine.
Tom Cruise ilgisizce "yle mi?" dedi. "Ne gzel! Beni takip
edin."
Gurney, onu ana binann etrafndaki patikadan, arka taraftaki
eve doru takip ederken, dokuz santim karn sebep olduu deiiklii grp akna dnmt. Kar ince detaylar yok eden
bir eit rt grevi gryordu. Bu beyaz alann minimalist havasnn iine girmek, yeni yaratlm bir gezegene ayak basmak
gibiydi - ve bu dnce u anki ac gereklik iinde sama kayordu. Mellery'nin yaad eski Georgia tarz evin etrafnda
dolap, kar kapl avlunun kenarnda, onun ld yere geldiler.
140

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ld yer belirgindi. Karn zerinde hl cesedin izleri duruyordu. Muhtemelen ba ve omzun olduu blge resmen kan
glne dnmt. Gurney insan akna eviren bu krmz beyaz ztln daha nce de grmt. Aklndan kmayan o manzara, meslekteki acemilik yllarndan kalma bir anya aitti. Kars
tarafndan evden atlan alkolik bir polis bir kar birikintisinin zerinde, kendi tabancasyla kendini, kalbinden vurmutu.
Gurney bu eski any aklndan karmaya alp, bundan nce
olay yerine profesyonel bir ekilde bakmak istedi.
Bir iz toplama uzman, kan birikintisinin hemen yannda diz
km, ayak izlerine bir sprey skyordu.
Gurney, durduu yerden kutunun zerindeki yazy gremiyordu fakat elindeki spreyin kardaki izleri al gibi sabitlemek
iin kullanlan, kimyasal bir madde olduunu biliyordu. Karda
bulunan izler son derece hassast ama dikkatli davranlrsa, olaanst ayrntlar verebilirdi. Daha nce bu iin yapln defalarca izlemi olsa da, uzmann konsantrasyonunu ve elinin hi
titrememesini hayranlkla izliyordu.
Polisin sar ikaz eridi, evin arka kapsnn bulunduu yer de
olmak zere, avlunun drt bir yanna dzensizce ekilmiti. Avlunun dier tarafna da, evin arkasndaki ahrdan balayan, kan
birikintisinin yanna kadar devam edip, karla kapl avludan ormana doru giden ayak izlerini muhafaza etmek amacyla, ikaz
eritleri ekilmiti.
Evin arka kaps akt. Olay yeri ekibinin bir yesi kap giriinde durmu, bulunduu yerden avluyu inceliyordu. Gurney
adamn tam olarak ne yaptn biliyordu. Bir olay yerindeyseniz, yalnzca olay hissedebilmek iin ok zaman harcamanz
gerekirdi - kurbann son dakikalarnda ne grm olabileceini
grmeye alrdnz. Kant bulma ve toplama konusunda ak,
net baz kurallar vard: Kan, silahlar, parmak izleri, ayak izleri,

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

salar, boya zerindeki izikler, ortamla ilgisi olmayan mineraller, bitki materyalleri ve buna benzer eyler; fakat ayn zamanda
temelde,, son derece nemli bir sorun vard. Olmu olayla, nerede
olduuyla ve nasl olduuyla ilgili sorulara cevaplar ararken, her
zaman ak fikirli olmalydnz - nk eer herhangi bir sonuca balklama atlarsanz, durumu ele alma eklinizden dolay baz
kantlan gzden karabilirdiniz. Ayn zamanda, kant araynzda size yol gsterecek, esnek de olsa, en azndan bir tane hipoteziniz olmalyd. Grnen senaryodan ok hzl emin olarak,
byk hatalar yapabilirdiniz; ayn zamanda gerekliini sadece
Tanr'nn bilebilecei, gereksiz ayrntlara ok fazla zaman ve
g heba edebilirdiniz.
yi dedektiflerin yapt e y - v e Gurney, kapda duran dedektifin bunu yaptna emindi - bilincini kullanmadan, tmdengelim ve tmevarm arasnda bir sre ileti geri dans etmekti. Burada ne gryorum ve bu bilgiler nasl bir olay sras neriyor?
Eer bu senaryo doruysa ne tr kantlar bulmam gerekiyor ve
bunlar nerede aramam gerekiyor?
Gurney birok denemeden ve yanlmadan sonra, bu srete gzlem ve igdler arasnda dengeyi kurabilmenin anahtar
olduuna inanmt. Bu sreteki en byk tehlike ise egoydu.
Olay yeriyle ilgili olas aklamalar konusunda karar vermeye
alan bir dedektif, takmnn almalarn belli bir yere zamannda ynlendirmek yerine, ilk bakta kanl odada neler olduuna karar verip, emin bir ekilde aklayan ve herkesi kendi varsaymn ispatlamak iin uratran takm yesine odaklanarak ok
ciddi sorunlara neden olabilirdi - ki zaman kayb bu sorunlarn
en k olurdu.
Gurney u anda olay yerinde nasl bir yaklamn olduunu
merak ediyordu.
Jack Hardwick, sar ikaz eridinin dnda, kan glnn dier
142

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

tarafnda iki tane ciddi grnml gen adama emirler veriyordu. Bunlardan bir tanesi, Gurney'i az nce ieriye alm olan, gelecein Tom Cruise'u, dieri de grne baklrsa onun ikiziydi.
Birlikte altklar, mehur Piggert olayndan sonra araya giren
dokuz yl boyunca, Hardwick geen zamann iki kat yalanm
grnyordu. Yz daha krmz ve tombul, salar daha seyrekti,
sesi genelde ok tekila ve sigara imekten dolay atallamt.
Top Gun filminden frlam gibi duran tiplere "Yirmi tane misafir var. Her biriniz dokuz tanesini gtrsn. ncelikle ifadelerini, isimlerini, adreslerini ve telefon numaralarn aln. Bilgileri
teyit ettirin. Patty Cakes ve kiropraktr bana brakn. Dulla da
ben greceim. Saat drtte bana geri dnm olun," dedi.
Aralarnda Gurney'in duyamayaca kadar alak sesle, arada
bir Hardwick'in sinir bozucu kahkahasyla blnen baz diyaloglar daha geti. Gurney'e kapdan ieri girerken elik etmi olan
adam, bayla Gurney'in olduu taraf iaret ederek son cmleyi
kurdu. Ardndan ikili ana binaya doru yola koyuldular.
Onlar gzden kaybolur kaybolmaz, Hardwick Gurney'e srtarak selam verdi. Bir zamanlar her eye pheyle bakan parlak mavi
gzleri, karamsarlktan yorgun dm gibi grnyordu.
Sar ikaz eridinin etrafndan, Gurney'e doru yryerek
"Karmdaki Profesr Gurney deilse, ben de ne olaym," diye
bard.
"Sadece basit bir eitmen," diye dzeltti onu Gurney. Eskiden, NYPT'de iken, niversitede subilimi dersleri vermi olmas gibi ayrntlara ulamak iin Hardwick'in ne kadar uratn
merak etmeden duramad.
"Alakgnlllk etme. Sen bir yldzsn evlat, bunu biliyorsun."
Samimiyetsiz bir ekilde el sktlar. Gurney, eski Hardwi ek' in
srekli dalga geer tavrnn zehirli bir eylere dnt hissiyle
sarsld.
143

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Gurney, kan birikintisini gstererek, "Cinayetin yeriyle ilgili


pek bir phe yok gibi," dedi. Hemen konuya girmek; Hardwick'e
bildiklerini anlatmak ve oradan kp gitmek istiyordu.
Hardwick "Her eyle ilgili phe var," dedi. "Hayatta, lm
ve pheden baka kesin olan bir ey yoktur." Gurney'den bir
cevap alamaynca devam etti: "Sana, cinayetin yerinin, buradaki dier eylerden daha az pheli olduunu syleyebilirim.
Lanet olas bir deli pl... Buradaki insanlar kurbandan,
televizyonda program yapan Deepdick Chopup gibi bahsediyorlar."
"Decpak Clopra m demek istedin?"
"Dipcock mudur nedir, evet ite ondan... Tanrm, benle uramasana!"
Gurney, iinde giderek ykselen gerginlik duvarna ramen,
sesini karmad.
"nsanlar byle yerlere neden gelirler ki? Hayatn anlam
hakknda zrvalayan, Rolls Royce'lu bir pislii dinlemeye mi?"
Hardwick bahsettii durumun sama olduunu anlatmak ister
gibi ban sallad; bir yandan da kalarn atm, suun biraz da
bu on sekizinci yzyl minarisindeymi gibi, evin arka tarafna
bakyordu.
Gurney'in siniri sonunda sessizliini bozmasna sebep oldu.
"Bildiim kadaryla," sert bir ekilde devam etti, "kurban pisliin teki deil."
"Ben de olduunu sylemedim zaten."
"Ben syledin sandm."
"Genel bir durumdan bahsediyorum. Eminim senin kankan
yle birisi deildir."
Hardwick Gurney'in s i n i r i n i bozmutu. "O kankam deildi."
"Peony polisinin bana ilettii ve senin onlara vermi olduun
bilgiye gre, tanklnz gemie dayanyorm."
U4

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Onu niversiteden tanyorum ama yaklak yirmi be yl hi


grmedik. Bundan iki hafta nce ondan bir mesaj aldm."
"Ne hakknda?"
"Kendisine gelen baz mektuplar hakknda. Endieliydi."
"Ne tr mektuplar?"
"ounlukla iirler. Tehdit havasnda yazlm mektuplar."
Bu cmle zerine Hardwick birka saniye sustu. "Peki senden
ne istiyordu?"
"Tavsiye."
"Peki ona ne yapmasn syledin?"
"Ona polisi aramasn tavsiye ettim."
"Anladm kadaryla aramam."
Alayc ton Gurney'in sinirlerini bozmutu ama kendisine hakim oldu.
Hardwick "Bir iir daha vard," dedi.
"Ne demek istiyorsun?"
"Cesedin zerine braklm, umasn diye zerine ta konmu, tek bir sayfalk bir iir. ok titiz yazlm."
"ok titiz bir adam. Mkemmeliyeti."
"Kim?"
"Katil. Muhtemelen srekli bir eylerden rahatsz ve kesinlikle mkemmeliyeti...
I-Iardwick, Gurney'e ilgiyle bakt. Alayc tavr gitmiti; en
azndan yava yava gidiyordu. "Daha fazla anlatmadan nce,
ienin ne iesi olduunu nereden bildiini syler misin?"
"Sadece iyi bir tahmin."
"Viski iesi?"
Gurney'in memnuniyet dolu bir glmsemeyle birlikte "Four
Roses marka," demesiyle, Hardwick'in gzleri ald.
"Bunu nasl bildiini anlat," diye srar etti Hardwick.
Gurney "Mektuplarda yazanlara dayanarak ylesine tahmin
145

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

yrttm," dedi, "iirleri okuyunca anlayacaksn." Karsndaki


adamn sorgulayc baklarna karlk devam etti, "Mektuplar
alma odasndaki masann ekmecesinde, yannda dier mesajlarla birlikte bulabilirsin. En azndan Mellery'i oraya koyarken
grdm. Byk minenin olduu odadan bahsediyorum."
Hardwick, sanki cevaplar onun yznde yazyormu gibi dikkatle Gurney'e bakmaya devam etti. Sonunda "Benimle gel,"
dedi, "Sana bir ey gstermek istiyorum."
Onu, hi konumadan byk ambarla anayol arasndaki otoparka doru gtrd ve sonunda san ikaz eritlerinin yeniden
balad, daire eklinde bir yola geldiler.
"Failin, yola en yakn ayak izleri burada grnyor. Bu yol ve
cadde, kar durduktan sonra, yaklak gece iki civarnda sprlm. Failin buraya ondan nce mi, sonra m girdiini bilmiyoruz. Eer nce olsayd, yoldaki ve caddedeki btn izler silinmi
olurdu. Eer sonra girdiyse, hi iz brakmam olmas gerekirdi.
Ama buradan, ambarn arka tarafndan, dikenli allarn olduu
Thornbusl Geidi adndaki dar geide ve ormana giden alann
karsndaki avluya doru baknca, izler son derece ak ve takip
etmesi kolay."
"zleri gizlemek iin hibir aba sarf edilmemi miydi?"
Hardwick, bundan rahatsz olmuasma "Hayr," dedi. "Hibir aba sarf edilmemi. Eer kardm bir ey yoksa."
Gurney ona merakl gzlerle bakarak "Sorun nedir?" dedi.
"Kendin gr istiyorum."
Ambarn tesindeki ayak izlerini takip ederek, sar ikaz eridinin olduu yoldan yrdler. zlerin dnda przsz duran
sekiz santim karda, kasten braklm gibi duran ayak izleri, byk numaral (Gurney'in tahminine gre 42 numara civarndayd) yry ayakkablarna aitti.
Ambarn arkasna geerlerken, Gurney geni bir alann daha
146

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ikaz eridiyle evrelendiini grd. Bir olay yeri uzman, zerinde beyaz, koruyucu kyafetler, sanda sa band ve elinde delil
biriktirme antasyla beklerken, bir fotoraf polis, profesyonel
bir kamerayla fotoraf ekiyordu. Her fotoraf, lein belirlenmesi iin bir kez lmle ve bir kez lmsz olmak zere en az
iki kez ekiliyordu. Her nesne, farkl odak mesafeleriyle - dier
nesnelerle iliki kurulabilecek genilikte, detaylar karmayacak
kadar yakndan, yani nesneyi anlamlandrabilecek ekilde ekilirdi.
Herkesin ilgi odanda, indirim maazalarnda bulunacak
trden ucuz, katlanabilen bir bahe sandalyesi vard. Ayak izleri
dorudan sandalyeye gidiyordu. nnde, karla ksmen st kapanm ekilde yarm dzine sigara izmariti duruyordu. Gurney
yakndan grebilmek iin eildi ve sigaralarn Marlboro olduklarn grd. Ayak izleri buradan, avluya doru giden yolda, grne gre cinayetin ilendii ormangllerinden oluan alla
doru gidiyordu.
Gurney "Tanrm," dedi. "Burada oturup sigara m imi?"
"Evet. Kurbann boazm kesmeden nce biraz rahatlam.
En azndan yle grnyor. Kalarn atmandan anladm kadaryla kendi kendine bu sama sandalyenin buraya nereden gelmi olduunu soruyorsun. Ben de ayn soruyu sordum."
"Ve?"
"Kurbann ei bu sandalyeyi daha nce hi grmediini syledi. Kalitesizlii karsnda da akna dnm gibi grnyordu."
Gurney'in

azndan

istemsizce

"Ne?"

kelimesi

kt.

Hardwick'in aalayc yorumlar, tahta zerinde gezinen trnaklar gibi rahatsz ediciydi.
"Sadece aka yaptm," deyip omuz silkti. "Bir boaz kesme olaynn seni etkilemesini istemiyorum ama cidden, Caddy
Smythe-Westerfield Mellery bu lks ierisinde geen hayat bo-

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

yunca byle ucuz bir sandalyeye muhtemelen bundan daha fazla


yaklamam."
Gurney polis esprilerinin srekli korku dolu ileriyle baa kmak iin ne kadar gerekli olduunu bilirdi ama baz durumlarda
bu, sinirini bozuyordu.
"Bana katilin kendi bahe sandalyesini yannda getirdiini mi
sylyorsun?"
Hardwick, olayn garipliine karn yzn buluturarak,
"yle grnyor," dedi.
"Ve - yarm dzine neydi o, Marlboro mu? - onlar itikten
sonra, Mellery'nin avluya inmesini salad ve krk bir ieyle
boazn kesti? imdiye kadar bulduklarmz bunu mu gsteriyor?"
Hardwick, kantlarn nerdii senaryonun ne kadar sama olduunu fark etmeye balayarak, isteksizce ban sallad.
"Aslnda," dedi, 'boazn kesti' ifadesi biraz hafif kayor.
Kurbann boaz en az on iki kez kesilmi. Salk uzmanlar cesedi
otopsi iin e raca alrken, lanet olas ba neredeyse dyordu."
Gurney avluya doru bakt. Tamamen ormanglleriyle kapl
olmasna ramen, gznn nne kan gl, ark yla bakyormuasna renkli ve belirgin bir ekilde geldi.
Hardwick bir sre, dnceli bir ekilde dudaklarn srarak
onu izledi. "Doruyu sylemek gerekirse," dedi sonunda, "bu ksmda bir gariplik yok. Asl gariplik sonra geliyor, ayak izlerini
takip edince..."

148

On

Sekizinci

Blm

Hibir Yere Gitmeyen Ayak zleri

H a r d w i c k , Gurney'i ambarn arkasndaki itlerin etrafn dolatrarak avlunun dier ucuna getirdi. Failin ayak izleri saldr yerinden bu yolu kullanarak ayrlm, kar kapl imen alana
doru ilerlemiti. zler evin arka tarafndan ormann iine doru
uzanyordu.
Ormana doru ayak izlerini takip ederken, avlunun yaknlarnda bir yerde, olay yerindeki DNA'larn ve dier izlerin delil
toplaycsyla temasn engellemek iin kullanlan plastik, hava
geirmez bir tulum olan, cerrah bal ve zel maskesini takm
bir delil uzmanyla karlatlar.
Ayak izlerinin yaklak metre ilerisinde melmi, kardaki
kahverengi cam paralarn, elindeki elik maayla topluyordu.
Yannda buna benzer paralar toplam olduu bir anta ve hatrda kalacak kadar byk bir viski iesi paras vard.
Hardwick "Grne baklrsa cinayet silah," dedi. "Ama
sen, yetenekli dedektif, bunu zaten biliyordun. Four Roses olduunu bile..."
Hardwick'in ineleyici ses tonunu gz ard ederek "Peki burada, imenlerin zerinde ne aryor?" diye sordu.
"Hey, Tanrm, bunu da bildiini sanmtm. Markasna kadar
biliyorsun ya..."
Gurney yava alan bir bilgisayar programn bekliyormuU9

John Verdn

asna, bitkin bir ekilde bekledi. Sonunda Hardwick cevap verdi: "yle grnyor ki adam bunu cinayet yerinden buraya kadar
tam ve ormana giderken at vermi. Bunu neden yapt? Bu harika bir som. Belki de hl tamakta olduunu fark etmemitir.
Yani, kurban boazndan on iki kez kesmi. Bu dikkatini datm olabilir. Sonra imenlerin zerinde yrrken onu hl elinde
tuttuunu fark edip, frlatmtr. Bu en azndan mantkl."
Gurney tamamen ikna olmasa da, baka bir aklama yapamamann aresizliiyle ban sallad. "Asl gariplik derken kastettiin bu muydu?"
Hardwick glmekten ok havlamaya benzer bir kahkahayla
"Bu mu?" dedi. "Daha hibir ey grmedin."
ki adam yaklak bir buuk kilometrelik yolu on dakika boyunca yrdkten sonra, trl aalarn olduu ormanlk alana
geldi. Geen bir arabadan gelen ses, ana caddeye yakn olduklarn gsteriyordu ama dallar yznden yol grnmyordu.
nce, Hardwick'in kendisini neden oraya getirdiini anlayamad. Ardndan giderek artan bir aknlkla yeri incelemeye
balad. Grd ey hibir ekilde manta smyordu. Takip
ettikleri ayak izleri aniden kayboluyordu. Bir buuk kilometredir
kesintisiz devam eden ayak izleri burada son buluyordu. Ayak
izlerinin sahibi olan kiiye ne olduuna dair hibir belirti yoktu.
evrede birikmi karn zerinde tek bir iz bile yoktu; insan eli ya
da baka bir ey dememi gibiydi. Son ayak izine en yakn aa,
otuz be metre uzaklktayd. Geen arabann sesine baklrsa, en
yakn yolla arasnda da en az yz metre vard.
"Gremediim bir ey mi var?"
"O her ne ise biz de gremiyoruz..." dedi Hardwick. Sesinde
kendisinin ve ekibinin gremedii eyi, Gurney'in de grememesinin verdii rahatlama vard.
Gurney ayak izlerinin bittii yerin etrafn daha dikkatli bir
150

Aklndan Bir Say Tut

ekilde inceledi. Burann hemen nnde ayn ayakkablara ait olduu grlen birden fazla ayak izi vard. Sanki katil buraya kadar
yrm de, sonra bu noktada durup srekli arln bir ayandan dierine vererek belki de birisini beklemi ve ardndan...
buhar olup umutu.
Bir anda Hardwick'in kendisine yine sama bir aka yapyor
olabileceini dnd fakat sonra bunu kafasndan att. Cinayet
ilenmi bir olay yerinde bir anda kahkaha atmaya balamak,
Hardwick gibi dengesiz bir adam tarafndan bile garip karlanrd.
Baktklarnda tm grnenler bunlard.
Hardwick pis bir tat alm gibi azn buruturarak "Gazeteciler bunu uzayllar tarafndan karlma olayna evirecekler,"
dedi. "Habercileri bilirsin, baz durumlarda inek bokuna en
sinekler gibi davranrlar."
"Daha iyi bir teorin var m?"
"Tek umudum NYPT'nin gelmi gemi en saygn cinayet
dedektifi..."
Gurney "Samalamay brak," dedi. "Ekip herhangi bir sonuca ulaabildi mi?"
"Bu olanlar iin mantkl bir aklama yok. Ama ayakta durduu belli olan, karn dald yerden kar rnekleri aldlar. Grne baklrsa orada yabanc bir madde yok ama laboratuar
uzmanlar bir eyler bulabilir. Ayn zamanda aalar ve oradaki
yolu da incelediler. Yarn izlerin otuz metre yaknndaki her eyi
alt st edip, daha ayrntl inceleyecekler."
"Ama imdiye kadar hibir ey bulamadlar?"
"Aynen yle."
"Size de, enstitdeki btn misafirlere ve komulara ormanda
aaya halat sarktan bir helikopter grp grmediklerini sormak kalyor?"
151

John Verdn

"Kimse grmemi."
"Bunu sordunuz mu?"
"Aptal gibi hissetsek de, evet. Gerek u ki, buraya sabahleyin
yryerek giren birileri oldu ve bu yksek ihtimalle katilin kendisiydi. Sonra tam-burada durdu. Bir helikopter ya da dnyann en byk
vinci gelip onu buradan almadysa, hangi cehenneme gitti?"
"Peki," diye balad Gurney, "Ne helikopter, ne halat, ne gizli
tnel..."
Hardwick onun szn kesip, "Evet," dedi. "Yayl bir bastonla katna dair bir kant da yok."
"Yani bundan karabileceimiz sonu?"
"Hibir ey. Sfr. Bir olaslk dahi yok. Sakn katilin btn bu yolu
yryp, ardndan tek bir ayak izini bozmadan, ayn izlere kusursuz
bir ekilde basarak geri dndn dndn syleme." Hardwick, Gurney bunu iddia edebilirmi gibi ona meydan okuyan bir bak frlatt. "Eer bu ey mmkn olsayd bile, ki deil, katil o srada
olay yerinde olan iki kiiye rastlard. Ei Caddy ve gangster Patty."
Gurney rahat bir tavrla "yleyse bunlarn hepsi imkansz,"
dedi.
Hardwick tartmaya hazr bir tonla "Ne imkansz?" dedi.
"Her ey," dedi Gurney.
"Sen ne samalyorsun?"
"Sakin ol, Jack. Mantkl bir balang noktas bulmamz gerekiyor. Olmu gibi grnen ey olmu olamaz. Bu yzden olmu gibi grnen ey, olmad."
"Bana onlarn ayak izleri olmadn m sylyorsun?"
"Sana onlara yanl bir adan baktmz sylyorum."
"Onlar ayak izi mi, deil mi?" dedi Hardwick hiddetlenerek.
Gurney uzlamac bir tavrla "Bana ayak izi gibi geldiler,"
dedi.
"yleyse ne diyorsun?"
152

Aklndan Bir Say Tut

Gurney i ekti. "Bilmiyorum, Jack. Yalnzca iimde yanl


sorular sorduumuza dair bir his var."
Sesinin yumuakl, Hardwick'in fkesini yattrmt. kisi
de uzunca bir sre birbirine bakmad ve hibir ey konumadlar.
Ardndan Hardwick bir ey hatrlamasna ban kaldrd.
"Neredeyse sana pastann stndeki kremay gstermeyi unutuyordum." Elini deri ceketinin yan cebine att ve bir kant toplama
zarf kard. Gurney, effaf plastik ierisinde duran beyaz kada
bakt ve krmz dolmakalemle yazlm titiz el yazsn grd.
Hardwick "inden karma," dedi. "Sadece oku."
Gurney kendisine syleneni yapt; ardndan bir kez daha okudu. Ve nc kez okuduunda artk neredeyse ezberlemiti.
Ben kotum karlarn arasnda.
Aptallar, bakn yukarya, aaya.
Nereye gittiimi sorup durun.
Dnyann pislikleri olan siz,
Benim douumu izleyeceksiniz:
ntikam geri geldi dnyaya
Sebebi, yas tutan ocuklarda,
Tm yalnz insanlarda.
Gurney zarf geri uzatarak "Bu bizim adammz," dedi. "ntikam temas, sekiz satr, tutarl uzunluk, zenli kelime seimi, kusursuz noktalama iaretleri, titiz el yazs... Birok adan tpk
dierleri gibi..."
"Birok adan m?"
"Bunun iinde yeni bir ey var - katil, kurbann dnda birisinden daha nefret ettiini ima etmi."
Hardwick nemli bir ey kardn fark ettii iin kalarn
atarak, st kapl nota yle bir bakt. "Kim?" diye sordu.
Gurney o gnn ilk glmsemesi eliinde, "Sen," dedi.
153

Dnyann Pislikleri

Katilin gzlerini Mark Mellery ve Jack Hardwick'e diktiini sylemek-tabii ki adil olmazd. Gurney, cinayet noktasndan
ormana doru giderlerken, katilin nefretinin olay aratran polislere olduunu anlatt. Bu meydan okuma Hardwick'i rahatsz
etmek yerine heyecanlandrm, enerjisini artrmt. Gzleriyle
"Bana o lanet olas adam bulun!" diye barr gibiydi.
Gurney ona Jason Strunk vakasn hatrlayp hatrlamadn
sordu.
"Neden?"
"eytan Noel Baba sana bir ey artryor mu? Ya da dahi
bir gazetecinin deyiiyle, Yamyam Noel Baba?"
"Evet, evet, tabii ki hatrlyorum. Ama gerek anlamda bir
yamyam deildi. Sadece kurbanlarn topuklarn yiyordu."
"Evet, ama bununla kalmyordu, deil mi?"
Hardwick yzn ekitti. "Hatrladm kadaryla, topuklar
yedikten sonra, vcutlarn erit testereyle kesip, paralan titizce
plastik antalara yerletiriyordu. Ardndan onlar Noel paketleri
haline getirip, postalyordu. Bylece cesetlerden kurtuluyordu.
Saklama sorunu yok."
"Onlar kime postaladn hatrlyor musun?"
"Bu yirmi yl nceydi. Ben meslee balamamtm bile. Olay gazetelerden okumutum."
154

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Kurbann yaad civara bakan cinayet dedektifinin ev adresine postalyordu."


Hardwick akn baklarla Gurney' e bakt. "Ev adreslerine
mi?" Cinayet, lml yamyamlk ve erit testereyle paralara ayrma ii balansa da, hediye paketi gnderme ksm asla affedilemezdi.
Gurney, "Polislerden nefret ederdi," diye devam etti. "Onlar
nasl ypratacan iyi bilirdi."
"Evet, sana gnderilmi bir ayan senin iin ne kadar ypratc olduunu tahmin edebiliyorum."
"Kutuyu einin amas bundan daha ypratc."
Hardwick bir anda afallad. "Aman Tanrm. Bu senin vakand.
Sana bir paket gnderdi ve bunu ein mi at?"
"Aynen."
"Aman Tanrm! Senden bu yzden mi boand?"
Gurney ona merakl gzlerle bakt. "lk eimin benden boandn hatrlyor musun?"
"Baz eyleri hatrlyorum. Okuduum eyleri pek deil ama birisi bana kendisi hakknda bir ey anlattnda, bunu asla
unutmam. Senin tek ocuk olduun, babann rlanda'da domu
olduu, bundan nefret ettii, sana bundan asla bahsetmedii ve
ok itii gibi eyleri..."
Gurney ona dikkatlice bakt.
"Bunlar bana Piggert davas iin altmz srada anlatmtn."
Gurney byle garip aile srlarn anlatm olmaktan ve
- Hardwick'in bunlar hatrlamasndan rahatsz olup olmad konusunda emin deildi.
Hava kararrken karl yoldan hl karmaa ierisinde olan eve
doru yrdler. Gurney ne kadar dn nemsememeye
alarak, nlerindeki soruna odaklanmaya alt.
155

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Konuya dnersek," dedi, "katilin son notu, polise kar bir


meydan okuma ve bu nemli bir gelime."
Hardwick. karsndakinin bahsettii konuya, can istedii zaman dnen bir adamd.
"Yani senden bu yzden mi boand? Kutuda bir adamn aletini bulduu iin mi?"
Bu Hardwick'i ilgilendirmiyordu ancak Gurney cevaplamaya
karar verdi.
"Baka birok sorunumuz vard. Sana benim ikayetlerimi bir
liste halinde, onunkileri ise daha uzun bir liste halinde verebilirim. Ama sanrm, sonuta bir polisin ei olmann nasl bir ey olduunu anlayp ok oldu. Baz eler bunu yava yava fark eder.
Benimkine adeta vahiy indi."
Avlunun arka tarafna gelmilerdi. ki uzman, krmzdan
kahverengiye dnmekte olan kan birikintisinin etrafn inceliyorlar; yere denmi talarn altlarn kaldrp bakyorlard.
Hardwick nemsiz birinden bahseder gibi, "Yani, her neyse,"
dedi. "Strunk bir seri katildi ama bu deil."
Gurney katlyormuasna belli belirsiz ban sallad. Evet,
Jason Strunk tipik bir seri katildi ve Mark Mellery'i ldren her
kimse, seri katil dnda her eye benziyordu. Strunk kurbanlaryla
hemen hi iletiim kurmazd. Onlarla 'iliki' kelimesini artran
herhangi bir eyde bulunmad sylenebilirdi. Onlar fiziksel grnmlerinin kendi kriterlerine uymasna ve ldrme istei geldiinde ulalabilir olmalarna gre seiyordu. Arzu ve ansn karlamas... Ancak Mellery'nin katili, onu gemiiyle yzletirerek
ikence edecek kadar iyi tanyordu - hatta baz durumlarda aklna
gelebilecek ilk sayy bilecek kadar... Onu bir zamanlar yakndan
tandna dair iaretler vard ve bu tipik bir seri katil olayna benzemiyordu. Dahas, yakn zamanda buna benzer cinayetler ilenmemiti - yine de zerinde daha dikkatli durulmas gerekiyordu.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Gurney "Bu bir seri katil vakasna benzemiyor," diye onaylad. "Posta kutunda kesik parmaklar bulacan dnmyorum.
Ama senden, yani aratrma polislerinin efinden 'dnyann pislii' diye bahsetmesinde rahatsz edici bir hava var."
Avludaki olay yeri incelemelerini blmemek iin evin etrafndan dolap, n kapsna geldiler. niformal bir polis eve
giri klar denetlemek iin kapda duruyordu. Burada rzgar
ok sertti ve adam snmak iin ayaklarn yere vuruyor, eldivenli ellerini birbirine srtyordu. Rahatszl Hardwick'e selam
vermek iin glmserken yznn burumasndan aka belli
oluyordu.
"Sizce buralarda kahve var mdr?" dedi.
Hardwick burnunu grltl bir ekilde ekerek, "Hibir fikrim yok. Umarm vardr," dedi. Ardndan Gurney'e dnp, "Seni
fazla tutmayacam. Sadece alma odasnda olduunu sylediin notlan bana gstermeni ve hepsinin yerinde olup olmadn
kontrol etmeni istiyorum."
Zemini kestane aacyla denmi, gzel, eski evde sessizlik
hakimdi. Evde hi olmad kadar youn bir zenginlik kokusu
vard.

157

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Bir Aile Dostu

Tula ve tatan yaplm minede ate yanmaktayd ve ieride


dumanla birlikte tatl bir koku vard. Caddy Mellery solgun fakat
sakin bir halde, yannda yetmili yalarnn banda bir adamla
koltukta oturuyordu.
Gurney ve Hardwiek ieri girince, akn bir ifadeyle koltuktan kalkt. "yi akamlar, beyler," dedi. Sesinde belli belirsiz, kibar bir kuzeyli tonlamas vard. "Ben Cari Smale, Caddy'nin eski
bir arkadaym."
"Ben ba dedektif Hardwick ve bu da Dave Gurney. Bayan
Mellery'nin rahmetli einin bir arkada."
"Ah, evet, Mark'n arkada... Caddy ondan bahsetmiti."
Hardwick bir yandan odada gz gezdirerek "Sizi rahatsz ettiimiz iin zgnz," dedi. Gzleri minenin dier tarafndaki
duvarn karsnda duran Sheraton masaya takld. "Bildiimiz
kadaryla uradaki masada duran ve muhtemelen olayla ilgisi
olan baz katlar grmemiz gerekiyor. Bayan Mellery, sizi byle sorularla rahatsz ettiim iin zgnm, ancak katlara bakmamda bir saknca var m?"
Kadn gzlerini kapatt. Soruyu anlayp anlamad belli olmuyordu.
Smale koltukta ona doru yanat ve bileklerini kavrad.
"Eminim bu Caddy iin sorun deildir," dedi.
158

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Hartwick tereddt etti. "Bayan Mellery'i... temsilen mi konuuyorsunuz?"


Smale, akam yemei esnasnda kendisine sorulmu kaba bir
soruyu yantlayan hassas bir kadn edasyla, belli belirsiz burnunu krtrarak yant verdi.
Dul kadn gzlerini ap, hzn dolu bir glmsemeyle konumaya balad. "Eminim bunun ok zor bir zaman olduunu
anlayabilirsiniz. Carl'a tmyle gveniyorum. Syledii her ey
benim syleyeceklerimden daha akllca olacaktr."
Hardwick "Bay Smale, sizin vekiliniz mi?" diyerek srar etti.
Sevecen bir ifadeyle Smale'e dnp konutu: "Kendisi, salkta ve hastalkta, iyi gnde kt gnde otuz yldr benim temsilcim, vekilimdir. Aman Tanrm, Cari, bu korkutucu deil mi?"
Gurney bu ifadenin, ald sakinletirici ilatan kaynaklandn
dnyordu.
Smale onun nostalji kokan glmsemesine karlk verip, yenilenmi bir ses tonuyla HardwickTe konumaya balad. "Aratrmanzla ilgili olabilecek her ey iin bu oday rahata arayabilirsiniz. Buradan almak isteyeceiniz eyalarn bir listesini
elbette bize verebilirsiniz."
'Bu oda' zerine yaplan vurgu, Gurney'in dikkatinden kamad. Smale polise her yeri arayabileceklerinin garantisini vermek istemiyordu. Koltukta oturmakta olan k adama att sert
baklardan anlald zere, Hardwick de bunu fark etmiti.
"El koyduumuz tm kantlarn bir listesi yaplr." Hardwick' in
ses tonunda bir mesaj saklyd: "Almak istediimiz eylerin listesini vermeyiz. Aldmz eylerin listesini veririz."
ma edilen mesajlar anlama konusunda iyi olan Smale, glmsedi. Gurney'e dnd ve bitkin, yava bir edayla, "Syle bakalm, sen u Dave Gurney misin?"
"Benim ailemde bu isimde yalnzca ben varm."
159

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Evet, evet, evet. Efsane dedektif! Sizinle tanmak bir


onurdur."
Bu tarz hatrlamalardan pek holanmayan Gurney, hibir ey
sylemedi.
Sessizlii bozan Caddy Mellery oldu. "zr dilerim ama bam ardan atlyor, biraz uzansam iyi olacak."
"Elbette," dedi Hardwick. "Fakat birka ayrntyla ilgili yardmnza ihtiyacm var."
Smale endieli gzlerle mvekkiline bakt. "Bu birka saat
bekleyemez mi? Gryorsunuz ki Bayan Mellery perian durumda."
"Sorularm yalnzca birka dakika alacaktr. nann bana ben
de u an devam etmemeyi tercih ederim ancak herhangi bir gecikme sorun yaratabilir."
"Caddy?"
"Sorun deil, Cari. imdi ya da sonra olmas fark etmez."
Gzlerini kapatt. "Dinliyorum."
Hardwick "Bunlar size hatrlattm iin zgnm," dedi.
Koltuun Caddy'e yakn olan ucundaki kollu sandalyeyi gstererek "Buraya oturmamn sakncas var m?" diye sordu.
"Buyurun." Gzleri hl kapalyd.
Sandalyenin ucuna doru oturdu. Yakn henz lm kiileri
sorgulamak her polis iin rahatsz ediciydi. Yine de Hardwick bu
iten bir rahatszlk duyuyormu gibi grnmyordu.
"Emin olmak iin bana bu sabah sylemi olduunuz bir eyi
tekrar sormak istiyorum. Telefonun gece, saat biri geerken aldn sylemitiniz. O srada siz ve einiz uyuyor muydunuz?"
"Evet."
"Ve siz saatin ka olduunu biliyordunuz nk?.."
"Saate baktm. Bizi bu saatte kim aryor diye dndm."
"Ve telefona einiz bakt?"
160

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Evet."
"Ne dedi?"
" ya da drt kez, alo, alo, alo dedi. Ardndan kapatt."
"Arayan kiinin konuup konumadn size syledi mi?"
"Hayr."
"Ve birka dakika sonra ormandan gelen bir hayvan l
duydunuz?"
"Crlamas."
"Crlamas m?"
"Evet."
"'Crlama' ve 'lk atma' arasnda nasl bir ayrm yapyorsunuz?"
"lk..."durdu ve alt dudan serte srd.
"Bayan Melley?"
Smale "Bu ok uzun srecek mi?" diye sordu.
"lk atmak daha insana zgdr. lk atmak benim..."
Alamamak iin kendisini tutuyormuasna gzlerini krptrd
ve devan etti: "Bu bir hayvana benziyordu. Ama ormanda deildi, Sesi eve yakn gibi geliyordu."
Bu lk, pardon crlama, ne kadar srd?"
"Bir ya da iki dakika, emin deilim. Mark aa indikten sonra kesildi."
"Niin aaya indiini syledi mi?"
"Bunun ne olduuna bakacan syledi. Hepsi'bu. Sonra..."
Birden susup, yava, derin derin nefes almaya balad.
"zgnm, Bayan Mellery. Bu uzun srmeyecek."
"Yalnzca sesin nereden geldiine bakmak istedi, hepsi bu."
"Baka bir ey duydunuz mu?"
Elini aznn zerine gtrp yanaklarm tuttu ve sonra kendisini kontrol etmeye alyormu gibi azm at. Ellerini srekli
skt iin, trnaklarnda, krmz beyaz benekler olumutu.
161

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Konutuunda kelimeler, azn kapatm olduu eline arpyordu.


"Uyur uyanktm, ama bir ey duydum. Alk gibi bir ey...
Sanki birisi ellerini birbirine vurmu gibi. Hepsi bu kadar." Yzne yapt bask onu rahatlatan tek eymi gibi yzn tutmaya
devam etti.
Hardwick sandalyeden kalkarak, "Teekkr ederim," dedi.
"Elimizden geldiince sizi rahatsz etmemeye gayret edeceiz.
imdilik yapmam gereken tek ey u masaya bakmak."
Caddy Mellery ban kaldrd ve gzlerini at. Elleri yznde parmak izleri brakarak, dizlerinin zerine dt. Hassas ama
kararl bir sesle, "Dedektif," dedi, "olayla ilgili her eyi alabilirsiniz fakat ltfen bizim zel hayatmza sayg gsterin. Medya
sorumsuz. Eimden kalanlar son derece nemlidir."

162

tarama: Pride dzenleme: sereniti

ncelikler

Hardwick "Bu iirlere bu kadar saplanp kalrsak gelecek sene


kendi kendimizi kovalyor olabiliriz," dedi. iirler kelimesini
telaffuz ederken, ie yaramaz bir eyden bahseder gibi aalamt.
Katilden gelen mesajlar toplant odasnn ortasndaki byk
masaya dizilmiti. Odada BCI dedektifleri vard ve aratrmann
en youn olan balang aamasndaydlar.
En bata, X. Arybdis'ten gelen ve Mellery'nin tuttuu saynn 658 olduunu esrarengiz bir ekilde bildii ve onu bulmaya alrken harcam olduu 289.87 dolar istedii iki blmlk mektup duruyordu. Arkasnda, postayla gelmi olan
tane tehdit kokan mektup duruyordu. (ncs Mellery'nin
plastik bir yemek saklama poetine koyup, Gurney'e parmak
izlerini koruyabilmek iin bunu yapm olduunu syledii mektuptu.) Ardndan Gregory Dermott'un bu adreste "X.
Arybdis" diye birisinin oturmadna dair notuyla birlikte,
geri dnen 289.87 dolarlk ek; Mellery'nin asistanna telefonda okunmu iir; Mellery'nin o akam katille yapt ve
Mellery'nin on dokuz saysn syledii telefon grmesi;
enstitnn posta kutusuna gelen ve on dokuzu tutacan tahmin eden mektup; ve en sonunda cesedin zerinde bulunan
iir. Bu ok sayda kant demekti.
163

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Hardwick, plastik poet de iirler kadar nemliymi gibi heyecanlanarak, "Plastik poetten bahsetmi miydi?" diye sordu.
Gurney "O srada Mellery gerekten korkmutu," dedi.
"Mmkn olduunca parmak izi toplamaya altn syledi."
Hardwick ban sallad. "Bu CSI (Olay Yeri nceleme) samal... Plastik kattan daha ileri teknoloji gibi grnyor. Kantlar plastik ierisinde saklayn ve ierideki nemden bozulsun.
Aalk herifler."
Kafasnda Peony polisi armal apkas olan, niformal bir
polis, yznde endieli bir ifadeyle kapda bekliyordu.
Hardwick, gelen kiinin getirdii yeni sorunu dinleme cesareti gsterip, "Evet?" dedi.
"Ekibin devam etmesi iin izin gerekiyor. Sorun yok, deil mi?"
Hardwick ban sallad. Ardndan dikkatini masada duran
tehdit mektuplarna verdi.
Yzn ekiterek, "Titiz el yazs," dedi. "Ne dnyorsun,
Dave? Elimizde katil bir rahibe olduunu mu?"
Yarm dakika sonra, uzmanlar ellerinde kant poetleri, bir dizst bilgisayar, masadaki katlar kaydedip tutabilmek iin katlanabilir bir barkod yazcs ile toplant odasna girdiler. Hardwick,
gizli parmak izi, el yazs, kat ve mrekkep incelemeleri iin,
Albay'deki adli tp laboratuarna gnderilmeden nce, masadaki delillerin birer kopyasn istedi. Cesedin zerindeki nota zellikle dikkat edilmesi konusunda uyard.
Gurney geride duruyor, Hardwick'in ynetici roln nasl oynadn izliyordu. Bir olayn aylar, hatta yllar iinde nasl ilerledii, genelde olayn ilk saatlerinde, aratrmay yneten kiinin
ne kadar iyi olduuna balyd. Gurney, Hadwick'in iini gerekten iyi yaptn dnyordu. Fotorafnn ektii pozlara
gz att, olay yerindeki her eyin; giri klar, btn parmak
164

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

izleri, elle tutulur kantlar (bahe sandalyesi, sigara izmaritleri ve


krk ie), cesedin, etrafndaki kanl kar gibi anahtar delillerin
korunup korunmadm kontrol etti. Bu srada Gurney onu izliyordu. Hardwick ayn zamanda fotorafdan tm evin ve evresinin havadan ekilmi fotoraflarn ayarlamasn istedi. Bu
normalde yaplan bir ilem deildi, ancak bu artlarda, zellikle
ortada hibir yere gitmeyen ayak izlerinin olduu bu durumda
ie yarayabilirdi.
stelik Hardwick daha nce misafirleri sorgulama grevi vermi olduu iki dedektifle grp, ilerini yapp yapmadklarn
kontrol etti. Kant listesini incelemek iin bauzmanla bulumu,
ertesi gn sabah olay yerine getirilmek zere bir K9 kpek ayarlanmasn istemiti. Gurney buradan, Hardwick'in ayak izi sorununu kafasna taktn anlamt. Ardndan, izni olmayan kimsenin ieri girmediinden emin olmak iin, n kapda durup giren
kanlar kaydeden polisin tuttuu listeyi inceledi. Hardwick'in
verileri toplama, deerlendirme, ileri sraya koyma ve durumu
ynetmesini izledikten sonra, Gurney onun, bask altndayken
beraber altklar zamanlardaki kadar iyi alt sonucuna
vard. Hardwick asabi bir ahmak olabilirdi fakat iinde iyi olduu tartlmazd.
Hardwick, saat drd eyrek gee, "Uzun bir gn ve sen bu iten
para bile kazanmyorsun. Neden evine gitmiyorsun?" dedi. Ardndan
tuzaa drldn fark etmi gibi duraksad ve ekledi: "Yani, biz
sana para demeyeceiz. Mellery'den para alyor muydun? Lanet
olsun, aldna bahse girerim. Ka para bitin kendine?"
"Benim lisansm yok. stesem de para alamam. Bunun yannda, maal bir dedektif olmak dnyada isteyeceim son eydir."
Hardwick ona kuku dolu bir bak frlatt.
"imdi ise senin nerini dinleyip, bugnlk almay bitireceim."
165

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Sanrm yarn le saatlerinde blge karakolundakilerle birlikte gelebilirsin."


"Plan nedir?"
"ki ey var. Birincisi senin ifade vermen gerekiyor. Kurbanla olan gemiin, eski tanklnz ve olay ncesi yaptnz
grmeler. Formaliteleri biliyorsun. kincisi, senin bildiklerini
herkesle paylaacan bir toplantya katlman istiyorum. lm
sebebiyle ilgili ilk raporlar, tank ifadeleri, kan, izler, cinayet silah ve bunun gibi eyler. lk teoriler, ncelikler, sonraki admlar.
Senin gibi birisi bizim iin nemli bir yardmc olur, doru yoldan gitmemizi salar ve insanlarn dedii vergileri boa harcamamz nler. Dahice ynn ve deneyimlerini bizim gibi ie yaramaz adamlarla paylamaman bir su olur. Yarn len. fadeni
de yannda getirirsen iyi olur."
Bu adam, tam bir maln gzyd. Bu onu ok iyi tanmlyordu: New York Polisi, Cinayet Masas'ndan, byk ilere bakan maln gz Hardwick. Ancak btn bu samalklar bir yana,
Gurney her dakika giderek garipleen bu olayda Hardwick'in
kendisinden- gerekten yardm istediini biliyordu.
Gurney, dalgnlktan etrafna hi bakmadan eve doru yol ald.
Dillweed'deki Abelard Marketi'nden sonraki vadinin sonuna gelene kadar, sabah toplanm olan bulutlarn daldn ve gnein, tepelerin bat taraflarn aydnlattn fark etmedi. Kvrlan
nehrin kenarndaki kar kapl msr tarlalar harika bir ekilde parlyordu. Ardndan, gne artc bir hzla kardaki bayrlarn
arkasndan, n da alp alald. Yapraksz aalar kararm,
kar bembeyazd.
Dne yaklap yavalaynca, yolun kenarndaki bir ku dikkatini ekti. Bir cismin zerinde, kaldrmn yaklak on santim
yukarsnda duruyordu. Yanndan geerken daha yakndan in166

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

celedi. Ku, i bir sann zerine konmutu. Kularn normal


davranlarm dnnce, garip bir ekilde ne uuyor ne de geen
arabadan korktuuna dair baka bir hareket yapyordu. ylece
hareketsiz, bir ey beklermiesine, bir ryann iinde gibi duruyordu.
Aklnda, ylece durup karanlkta izleyen ve bekleyen siyah
kula, yavalamak iin vitesi drp dnd.
Gurney evine yaklak sekiz kilometre - yani be dakika uzaklktayd. Evin avlusuna giden dar patikaya vardnda, hava
daha da kararm ve soumutu. Rzgardan uuan kar toplanm
ve ormana doru giden bir hayalet grnmne brnmt.
Arabay eve normalde park ettiinden daha yakma park etti,
souktan korunmak iin yakasn kapatt ve koar admlarla arka
kapya doru gitti. Mutfaa girer girmez, Madeleine'in yokluunun iareti olan sessizlii fark etti. erideyken adeta varln
gsteren bir elektrik yayyor, yokluunda ise garip ve belirgin bir
sessizlik oluyordu.
erinin havasnda bir ey daha vard. Bodrumdan karlp,
masaya konmu ve hl sehpada durmakta olan, dokunulmam
kurdelesiyle ylece duran kutunun yayd arlk...
Mutfakla banyo arasndaki koridorda yle bir dolandktan
sonra, dorudan alma odasna gidip mesajlarn kontrol etti.
Yalnzca bir mesaj gelmiti. Bu, Sonya'nn przsz, kadife gibi
sesiydi. "Merhaba, David. alman ok beenen bir mterim
var. Ona yeni. bir tane daha bitirmek zere olduunu syledim
ve tarih vermek istiyorum. ok beendi demek az kalr ve creti
onun iin sorun deil. Bana mmkn olduunca acele dn. Bu ii
konumamz gerek.

Teekkrler, David."

Tam mesaj yeniden dinleyecekti ki, arka kapnn alp kapandn duydu. Makinenin zerindeki 'dur' dmesine basp
Sonya'nn sesini susturdu ve seslendi: "Sen misin?"
167

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Cevap gelmedi ve kzmt.


Sesini daha da ykselterek, "Madeleine," diye seslendi.
Onun cevap verdiini duydu fakat ne dediini anlamad. Bu,
Gurney'in 'pasif- agresif diye nitelendirdii, alak bir ses tonuydu. alma odasnda kalmak istiyordu fakat bunun ok ocuka
olacana karar verip, mutfaa gitti.
Madeleine, turuncu parkasn asmakta olduu asklktan ban evirip, ona dnd. Omzunda hl durmakta olan kar tanelerinden, aalarn arasnda gezinmi olduu anlalyordu.
Ellerini kaln, kahverengi salarnn arasnda gezdirerek, parkasnn balnn yaptrm olduu salarn dzelterek, "Dars oook gzel," dedi. Kilere doru gidip, bir dakika sonra geri
geldi ve mutfak lavabolarnn zerinde gz gezdirdi.
"Fndklar nereye koydun?"
"Ne?"
"Senden fndk almam istememi miydim?"
"Sanmyorum."
"Belki sylemedim. Belki de sen duymadn?"
"Bir fikrim yok," dedi. Kafesi bu kadar doluyken, konutuklar konuya odaklanmakta zorlanyordu. "Yarn alrm"
"Nereden?"
"Abelard'dan"
"Pazar gn m?"
"Pa... Ah evet, kapal olur. Ne iin istiyorsun?"
"Tatly ben yapyorum."
"Ne tatls?"
"Elizabeth salatay ve ekmekleri yapacak, Jan biberleri kzartacak ve ben tatly yapacam." Birden kalarn att. "Unuttun
mu?"
"Yarn m geliyorlar?"
"Evet, doru."
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Saat kata?"
"Bu nemli mi?"
"Yarn len, BCI takmna yazl ifade vermem gerekiyor."
"Pazar gn m?"
Alayc grnmemeye alarak, donuk bir tonla "Bu bir cinayet aratrmas," dedi.
Madeleine ban sallayarak, "Yani yarn btn gn evde olmayacaksn."
"Gnn bir blm."
"Nc kadar byk bir blm?"
"Tanrm, sen bu ileri biliyorsun."
Duyduu znt

ve kzgnln baklarna

yansmas,

Gurney'i bir tokattan daha ok rahatsz ediyordu. "Yani sanrm


eve yarn kata istersen o saatte geleceksin ve akam yemeinde
bizimle olabilirsin de, olmayabilirsin de..." dedi.
"Bir cinayet vakas iin olay-ncesi ahit olarak imzal bir ifade vermem gerekiyor. Bu benim de istediim bir ey deil." Sesi
aniden, artc bir ekilde artm, konuurken tkrklerini samt. "Hayatta yapmamz gereken baz eyler vardr. Bu yasal
bir zorunluluk - bir seim meselesi deil. Lanet olas kanunlar
ben yazmadm!"
Onun fkesi kadar ani bir paralanmlkla gzlerini ona dikti. "Hl grmyorsun, deil mi?"
"Neyi grmyorum?"
"Beynin cinayet, su, kan, canavarlar, yalanclar ve psikopatlarla yle dolmu ki, baka hibir eye yer kalmam."

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Dzeltme

O gece ifadesini yazp, dzenlemeye iki saat harcad. Okul


yllarndaki sradan tanklklar ve Mellery'nin grme talebini belirttii mesajyla balayp, sorunu polise tamay kat bir
ekilde reddetmesiyle sonlanan yakn zamandaki iletiimlerini
ieren olaylar basit bir dille - sfatsz, duygusuz, yorumsuz - bir
ekilde yazd.
fadeyi yazarken iki bardak sert kahve iti ve bu yzden rahat
uyuyamad. yor, terliyor, kanyor, susuyor ve nedeni belli
olmayan bir ar, bir bacandan dierine geip duruyordu. Bu
rahatsz gece, aklna, Madeleine'in gzlerinde fark ettii ac bata olmak zere bir sr kt dncenin mesini salamt.
Bunun sebebinin, einin kafaya takt ncelikler meselesi
olduunu biliyordu. Hayatndaki roller aktnda, Dedektif
Dave'in, Aile babas Dave'in nne gemesinden ikayet ediyordu. Emekli olmas hibir ey deitirmemiti. Bir eylerin
deimesini umduu hatta buna inand akt. Ama Gurney kiiliini nasl deitirebilirdi ki? Onu ne kadar nemserse nemsesin, onunla ne kadar birlikte olmak isterse istesin, onun ne
kadar mutlu olmasn isterse istesin, nasl baka birisi olabilirdi
ki? Bir konuda sra d bir yetenei vard ve hayattaki en byk
mutluluklar, kendisine bahedilmi bu sra d yetenei pratikte
kullanmaktan gelmiti. Fevkalade ileyen bir mant ve eli170

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

kiler konusunda harika bir yaklam vard. Bu zellikleri onu,


stn bir dedektif yapyordu. in korkun ksmlarndan kendisini soyutlayabilmek gibi bir zellii de vard. Dier polisler
bunun iin baka eyler kullanyorlard - alkol, yalnzlk, ar
katilik. Gurney'in kalkan olaylar zeka oyunu, sular, zlmesi gereken denklemler olarak grmesiydi. Bu, onun kiiliiydi.
Bu sadece emekli olarak son verebilecei bir durum deildi. En
azndan, gn domadan bir saat nce uykuya dalarken byle dnyordu.
Walnut Crossing'in krk kilometre dousunda, Peony'in be kilometre ilerisinde, Hudson' gren bir tepeye kurulmu Eyalet
Polisi Blge Merkezi binas yeni kurulmu bir kale gibi grnyordu. Devasa gri d duvarlar ve dar pencereleri kyamete kar
dik durmas iin tasarlanm gibiydi. Gurney binann tasarmnn,
ele geirilemez polis istasyonlarndan daha sama projelere yol
am 11 Eyll paranoyasndan etkilenip etkilenmediini merak
etti.
erideki florasan klar metal dcdektrlerin, gizli kameralarn, kurun geirmez gvenlik kabininin ve cilalanm beton
zeminin yayd souk havay daha da soutuyordu. Gvenlik
kabinindeki gardiyanlarla konumak iin bir mikrofon vard.
Buras gvenlik kameralarnn grntlerinin olduu ekranlarla,
daha ok bir kontrol odas grnmndeydi. Tm zeminlere sert
bir hava katan klandrma, gardiyann yzn soluk gsteriyordu. Renksiz salar bile, bu yapay klandrmann etkisiyle salksz grnyordu. Adam, kusmak zereymi gibiydi.
Gurney, adama iyi olup olmadn sorma isteini tutarak, mikrofona konutu: "David Gurney. Jack Hardwick'le randevum var."
Gardiyan, misafirlere ayrlm gei dmesine bast ve tavandan, aralarndaki vezneye kadar inen devasa camn alt ks171

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

rnndaki kk delikten bir ziyareti imza defteri kt. Ardndan


telefonu eline alp, kendi tarafna yaptrlm bir listeye bakarak, drt rakaml bir numara girdi ve Gurney'in duyamad bir
eyler syleyip, telefonu kapatt.
Bir dakika sonra, gvenlik kabininin yanndan, gri, elik bir
kap ald ve enstitde ona bir nceki gn elik etmi olan sivil kyafetli polis grnd. Gurney'e onu hi tanmyormu gibi
yaklat ve onu bombo gri bir koridordan geirip baka bir elik
kapy at.
Geni, penceresiz bir konferans odasna girdiler. Pcnceresiz
olmasnn sebebi phesiz, olas bir terrist saldrsnda camlarn
etrafa salmasn nleme gerekliliiydi. Gurney biraz klostrofobik olduu iin pcnceresiz yerlerden ve bunun iyi bir fikir olduunu dnen mimarlardan nefret ederdi.
Sessiz rehber ieri girer girmez kedeki kahve fincanlarna
yneldi. Dikdrtgen konferans masasnn etrafndaki sandalyeler
odaya henz gelmemi kiiler iin nceden ayrlmt. On sandalyenin drdnn zerine ceket braklm, tanesi ise masaya
doru eilerek ayrlmt. Gurney zerindeki hafif parkay karp, bo sandalyelerden birisinin zerine koydu.
Kap ald ve Hardwick arkasnda, elinde dizst bilgisayar
ve kaln bir dosya tayan, krmz kafal, zelliksiz bir takm giymi bir kadn ve kahve fincanlarnn yanndaki arkadana ynelen
Tom Cruise klkl bir adamla ieriye girdi. Kadn bo sandalyelerden birisine gidip, masaya eyalarn brakt. Hardwick yznde
beklenti ve irenme arasnda bir ifadeyle Gurney'e yaklat.
Hardwick, kulak trmalayan bir sesle, "yi bir eye dahil olacaksn, evlat," diye fsldad. "Bym de klm, blgenin
tarihindeki en gen Ordu Departman (DA) yesi, varlyla bizi
onurlandracak."
Gurney, Hardwick'in yznn ekimesinden hissettii d172

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

manlk duygusunu fark etti. Tepki vermemeye almasna ramen, konuurken dudaklar kaslmt. "Byle bir olayda, zaten
burada olmas gerekmez mi?"
"Bunu beklemediimi sylemedim," dedi Hardwick. "Sadece
senin iyi bir olaya dahil olacan syledim." Masann tam ortasnda duran sandalyeye dudaklarn bzerek bakt, hibirisini
gstermeden, " bilgenin koltuu," dedi.
Szlerinin hemen zerine kap ald ve ieriye adam girdi.
Hadwick, Gurney'in omzuna doru eilerek adamlarn isimlerini fsldad. Gurney, onun dudaklarn oynatmadan, karnndan
konuabildiini grnce ard.
Bodur, solaryumda bronzlam gevek bir glmseme ve ktcl baklarla ieriye girip, arkasndaki daha uzun boylu bir
adama kapy tutarken fsltyla, "Bakomiser Rod Rodriguez,
okbilmi maydanoz," dedi. Uzun boylu adam zayf ve hareketli
bir grnme sahipti. nsanlara tek tek ama birer saniyeden fazla olmamak zere bakarak, oday szd. "Ordu departmanndan
Sheridan Kline," diye fsldad. "Ynetici Kline olmak istiyor."
hana turusu kvamnda bir sevimlilie sahip olan nc adam,
"Kline'n ba-asistan, Stimmel'd," dedi.
Rodriguez onlara arkaya yatrlm sandalyeleri iaret etti;
Kline'a ortadaki sandalyeyi gstermiti nk Kline bunu meslek adab olarak grrd. Stimmel onun soluna, Rodriguez ise
sama oturdu. Rodriguez, ince tel ereveli gzlnn arkasndan oday szd. Minik alnnn nne den, kusursuz bir ekilde ekil verilmi kalt telli salarnn boyand belli oluyordu.
Herkesin dikkatini zerine ekmek iin, parmaklarn birka kez
sert bir ekilde masaya vurdu.
"Programa gre bu toplant len on ikide balyor ve u anda
saat on ikiyi gstermekte. Eer yerlerinize oturursanz..."
173

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Hardwick, Gurney'in yanna oturdu. Kahve fincanlarnn yanndaki grup masaya geldi ve yarm dakika ierisinde yerlerini aldlar. Rodriguez, gerek profesyoneller iin bu i daha ksa
srmeli, dercesine yzn ekitti. Gurney'i grnce azyla glmseme ile arma arasnda, saniyelik bir hareket yapt. Sonra,
bo kalan tek sandalyeye bakp yzn yeniden ekitti. Ardndan
devam etti.
"Elimizde nemli bir cinayet iinin olduunu sylememe gerek yok. Hepimizin burada olduuna emin olmak iin, buradayz.
Bu Zen akasn kimin beendiine bakmak iin duraksad. Sonra bunu daha skc bir ekilde aklad. "Olayn bu ilk gnnde,
geride kalan olmamas iin hep birlikte buradayz."
Hardwick "kinci gnnde," diye mrldand.
"Pardon?" dedi Rodriguez.
Cruise kardeler birbirlerine akn baklar frlattlar.
"Bugn ikinci gn, efendim. Dn birinci gnd, efendim ve
berbatt."
"Kelimeyi ilk anlamyla kullanmadm ok ak. Demek
istediim olayn bandan beri birlikte gitmemiz gerektiidir.
Davulu, ay ritimle almamz gerekiyor. Sylediklerim aka
anlalyor mu?"
Hardwick masum bir ifadeyle ban sallad. Rodriguez, daha
ciddiye ald insanlarla konumak istercesine, kafasn onun olduu taraftan dierlerine doru evirdi.
"u aamada elimizdeki az sayda veriden kardmz kadaryla, vaka zor, kark, hassas ve sansasyona yatkn olacak
gibi grnyor. Bana, kurbann baarl bir yazar ve eitmen
olduu sylendi. Ailesi varlkl olmasyla biliniyor. Mellery
Enstits'nn mterilerinin bazlar zengin, nyargl ve ba
belas karakterler. Bu faktrlerden herhangi bir tanesi medyann gsteri yapmasna yol aabilir. n de gz nne alrsak,
174

Aklndan Bir Say Tut

nmzde zor bir i var demektir. Baarya giden yolda, elimizdeki drt anahtar organizasyon, disiplin, iletiim ve daha fazla
iletiimdir. Grdkleriniz, duyduklarnz, kardnz sonular
dzgn bir ekilde kaydedip raporlamadnz srece hibir ie
yaramaz. letiim ve daha fazla iletiim." Etrafna bakt ve uzun
uzun Hardwick'i szd ve sanki kayt ve raporlama ilerini altst
eden kii oymu gibi gzlerini dikti. Hardwick sa elinin arka
tarafndaki bir lekeyle urayordu.
Rodriguez "Kurallar esneten insanlardan holanmam," diye
konumasna devam etti. "Uzun vadede kurallar esnetenler, ineyenlerden daha ok zarar verir. Kurallar esnetenler bunu ilerini halletmek iin yaptklarn sylerler. in asl, bunu kendi
karlar iin yaparlar. Bunu yaparlar, nk disiplinden yoksunlardr ve disiplinin yokluu, ileri mahveder. Bu yzden beni iyi
dinleyin, arkadalar, ak ve net konuuyorum. Bu olayda kurallara uyacaz. Btn kurallara... Kontrol listelerimizi kullanacaz. Raporlarmz tm ayrntlarna kadar ve zamannda dolduracaz. Her ey resmi yollardan yryecek. Her yasal sorun
nce Blge Sorumlusu Kline'n ofisine gelecek - tekrarlyorum,
herhangi bir ekilde harekete geilmeden nce. letiim, iletiim,
iletiim." Szleri dmana atlan toplar gibiydi. Olas tm itirazlarn bastrldndan emin olduktan sonra, byk bir saygyla,
konuma boyunca huzursuz olmu blge sorumlusuna dnd ve
"Sheridan, bu olaya kiisel olarak ne kadar dahil olmak istediini
biliyorum. Takmmza sylemek istediin bir ey var m?" diye
sordu.
Kline belirgin bir ekilde glmsedi ve bu glmseme uzaktan bir scaklk gstergesi sanlabilirdi ama yakndan grnen,
neeli bir siyaseti narsisizmiydi.
"Sylemek istediim tek ey, ben yardm etmek iin burada
bulunuyorum. Herhangi bir ekilde yardm etmek iin. Beyler,
175

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

siz profesyonellersiniz. Eitimli, deneyimli, yetenekli profesyoneller. inizi biliyorsunuz. Sahne sizindir." Gurney'in kulana hafif bir kkrdama geldi. Rodriguez gzlerini krptrd.
Rodrig'nez hasl Hardwick'le bu kadar uyumlu hareketler yapyordu? "Fakat Rod'a katlyorum. Bu byk bir i, iinden
klmas ok zor bir i... TV'de dnya, kadar haber yaynlanaca ve birok insann bunlar izleyecei kesin. Sansasyonel
balklara hazrlkl olun - 'Bir New Age Gurusunun Korkun
Cinayeti'. ster hounuza gitsin, ister gitmesin, beyler, bu olay
gazetelerde yaynlanmaya aday. Colorado'daki JonBenet ya da
California'daki Simpson vakasn eline yzne bulatran beyinsizler gibi grnmemizi istemiyorum. Havada evirdiimiz
bir sr top olacak ve eer bir tanesi derse elimizdeki her ey
berbat olur. Bu toplar..."
Gurney, olayn nasl sonuca balanacan merak etmi ancak hi tatmin olmamt. Kline, herkesin sinirini bozan bir cep
telefonu sesinin araya girmesiyle sustu. Hardwick, Rodrignez'in
sinirli baklar eliinde elini cebine atp, telefonu kard ve
bakomiserin kutsal szlerini tekrarlad: "letiim, iletiim, iletiim." Ardndan 'eevapla' tuuna basp konumaya balad.
"Benim, Hardwick... Buyurun... Nerede? ... Ayak izleri uyuuyor mu? ... Orada ne arad hakknda bir iaret var m? ... Tamam, onlar derhal laboratuara gnderin... Sorun deil." 'Kapat'
tuuna bastktan sonra, dnceli bir ekilde telefona bakt.
Rodriguez, yzn merakla buruturarak, "Evet?" dedi.
Hardwick cevab, zerinde zclliksiz takm, nnde ak dizst bilgisayar olan ve beklenti dolu gzlerle kendisine bakan
krmz sal kadna bakarak verdi.
"Olay yerinden haberler var. Katilin botlarn bulmular - en
azndan yerdeki ayak izleriyle uyuan yry botlarn... Botlar
laboratuarda incelemeye gnderiliyor."
176

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Krmz sal kadn ban sallayp, klavyeyle yazmaya balad.


Rodriguez ise, Hardwick'in yalanm yakalam gibi, "Bana
ayak izlerinin bir yerde bitiverdiini ve hibir yere gitmediini
sylemitiniz," dedi.
Hardwick ona bakmadan, "Evet," diye yant verdi.
"yleyse botlar nerede bulunmu?"
"Hibir yere devan etmeyen ayak izlerinin olduu yerde. zlerin sona erdii yerin yanndaki bir aata. Bir daldan sarkyormu."
"Bana katilin bir aaca trmandn, botlarn karp orada
braktn m sylyorsun?"
"yle grnyor."
"Peki... Nereye... Yani sonra ne yapt?"
"En ufak bir fikrimiz bile yok. Belki de botlar bizi sonuca
gtrr."
Rodriguez bir kahkaha patlatt. "Bir eylerin bizi sonuca gtreceini umalm. Bu arada iimize bakalm. Shcridan, sanrm
lafn blnd."
Karnndan konuan adan, "Havadaki toplarndan bahsediyordu," diye fsldad.
Kline, Bcn-hcr-eyi-avantaja-dntrrm bakyla srtarak, "Aslnda blnmedi," dedi. "Dorusu, dinlemeyi tercih ederim - zellikle de olay yerinden gelen haberleri. Sorunu ne kadar
iyi anlarsam, o kadar yardmc olabilirim."
"Nasl istersen, Sheridan. Hardwick, herkesin dikkatini ekmi gibi grnyorsun. Bize olayn dier ayrntlarn verebilirsin - mmkn olduunca ksa keserek. Blge sorumlusu zaman
konusunda cmerttir ancak yapacak ok ii var. Aklnn kesinde olsun."
"Tamam, ocuklar, beyefendiyi duydunuz. imdi size olayn
177

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

ksa kesilmi bir eklini anlatacam. Dalp gitmek yok, salaka


sorular yok. Dikkatle dinleyin."
"Hey!" dedi Rodrignez iki elini de havaya kaldrarak. "Kimsenin soru soramayacan dnmesini istemiyorum."
"lk anlamnda sylemedim, efendim. Sadece blge sorumlusunu, burada gerekenden fazla tutmamak iin." Kline'dan bahsederken kelimelere yapt ar sayg havasndaki vurgu aslnda
bir aalamayd ancak aka belli olmadndan yeterince gvenliydi.
Rodriguez sabrsz bir ekilde, "Peki, peki," dedi. "Devam et."
Hardwick gerekli bilgileri hzlca vemeye balad. "Cinayetten nceki -drt haftalk sre boyunca, kurban tehdit havasnda, rahatszlk veren birok yaz aln; birisi Mellery'nin asistanyla olmak zere iki telefon grmesi yaplm ve asistan,
kendisiyle olan konumay kada dkm. Dier grme ise
kurbanla yaplm ve kurban tarafndan kaydedilmi. Bu grmelerin kopyalan datlacaktr. Kurbann ei Cassandra (ksaca
Caddy), olay gecesi einin ve kendisinin telefonun almasyla
uyandklarn ve arayann ylece beklediini bildirdi."
Rodriguez azn amak zereydi ki, Hardwick beklenen somya cevap verdi: "Telefon irketiyle olay gecesindeki ve daha
nceki arama tarihlerindeki arama kaytlarna ulamak iin gryoruz. Ancak bu suun ilenmesi esnasnda yaplm planlar
gz nnde bulundurursak, fail kendisine ulaabileceimiz bir
telefondan aramsa ok arrm."
"Greceiz," dedi Rodriguez.
Gurney bakomiserin, en byk hedefinin dahil olduu her
diyalogda ya da durumda kontrol elinde tutmak olduuna karar
verdi.
Hardwick, kzlamayacak kadar kibar bir ekilde, abartl bir
saygyla - ki bu konuda ok iyiydi - "Evet, efendim," dedi. "Her
178

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

neyse, birka dakika evin yaknlarndan gelen bir sesle irkildiler.


Kadn bu sesleri hayvan crlamas olarak tanmlyor. Oraya geri
dnp kendisine tekrar sorduumda, bu sesleri dven rakunlarn seslerine benzettiini syledi. Kocas ne olduuna bakmak
iin km. Kadn bir dakika sonra ksk bir el rpma sesi duyduunu, ardndan kendisinin de ne olduuna bakmaya gittiini
syledi. Kocasn avluda, arka kapnn ilerisinde yatar vaziyette
bulduunu syledi. Boazndaki yaradan akan kan, kara karyormu. Kadn lk atm ~ en azndan lk attm dnyor - ve kan durdurmaya alm. Durduramaynca, eve koup
911'i aram."
Rodriguez hileli bir soru sorar gibi, "Kan durdurmaya alrken cesedin pozisyonunu deitirip deitirmediini biliyor
musun?" dedi.
"Hatrlamadn sylyor."
Rodriguez pheyle bakt.
"Ona inanyorum," dedi Hardwick.
Rodriguez, dierlerinin ne dndn nemsemiyormu
gibi omuz silkti. Hardwick, notlarna bakarak duygusuzca konumaya devam etti.
"Olay yerine ilk olarak Peony Polisi, ardndan erifin blmnn arabas, daha sonra yerel polisin Calvin Maxon cipi geldi. BCI
ile sabah alt ellide iletiime geildi. Ben olay yerine ikiyi yirmi
gee vardm ve ME (tbbi aratrmac) saat bei yirmi gee geldi."
Rodriguez sinirli bir ekilde, "Thrasher'dan bahsetmiken,
ge kalacan kimseye haber verdi mi?" diye sordu.
Gurney masadaki dier insanlarn yzlerine bakt. Tbbi aratrmacnn acayip ismini yle garipsemilerdi ki, kimse cevap
vermedi. Hi kimse, o zaten her zaman ge kalrm gibi soruyla
ilgilenmedi bile. Rodriguez, on dakika nce Thrasher'n girmi olmas gereken kapya bakt. Programna uyulmamasna kzmt.
179

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Thrasher bakomiserin daha da sinirlenmesi iin kapnn arkasnda bekliyormu gibi, kap ald ve elinde kahve termosu,
kolunun altnda antasyla, iri yar bir adam sallana salana ieriye
girdi. Girdiinde bir eyler sylyordu.
"... iler gecikiyor, adamlar alyor. Hah! aretler byle
sylyor."
Sra sra oturmu insanlarn yzne bakp, iten bir ekilde
glmsedi. "Grne baklrsa almak kelimesi, ylece durup
gbeinizi kamak anlamna geliyor. Buna ok benzer bir ey.
Kaz yapmak, yol yapmak yok. Yani ben pek gremedim. Soka
tkayan bir grup hdk." Yamuk duran okuma gzlnn arkasndan Rodriguez'e bakt. "Eyalet polisinin bu konuda bir ey
yapabileceini sanmayn, ehe, Komiserim?"
Rodriguez, aptal bir adama cevap vermesi gereken ciddi bir
adan edasyla, sinirli bir ekilde glmsedi. "yi gnler, Bay
Thrasher."
Thrasher ilindeki antay ve kahve termosunu bo sandalyenin nne, masaya koydu. Odada gzlerini gezdirdi ve baklar
blge sorumlusunun zerinde durdu.
aknlkla, "Merhaba, Sheridan," dedi. "Erken dahil olmusun, deil mi?"
"Bizim iin elinde ilgin bir eyler mi var, Walter?"
"Aslnda, evet. En azndan kk bir srprizim var."
Rodriguez toplantnn kontroln elinde tutmak istedii iin,
hangi konuda olduklarn gsteren bir gsteri yapar gibi konutu.
"Bakn, beyler, doktorun ge kalmasn avantaja dntrebileceimiz bir frsat olduunu gryorum. Cesedin bulunuunun bir zetini dinliyorduk. Duyduumuz son ey, tbbi
aratrmacnn olay yerine gelmesi. Tbbi aratrmac buraya
da henz geldi - neden onun raporunu da anlatma dahil etmiyoruz?"
180

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Kline gzlerini Thrasher'dan ayrmadan, "Harika fikir,"


dedi.
ME gelir gelmez sunumunu yapmaya nceden hazrlklym
gibi hemen konumaya balad.
"Yazl rapor eksiksiz ekilde bir hafta iinde elinizde olacak,
beyler. imdi temel bilgileri vereceim."
Eer bu bir espriyse, diye dnd Gurney, kimse bunu anlamamt.
Belki de yle ok syleniyordu ki, dinleyiciler duymuyordu
bile.
Thrasher kahve termosuna uzanarak, "lgin bir cinayet,"
diye devam etti. Dnceli bir ekilde, uzun bir yudum ald ve
termosu masaya brakt. Gurney glmsedi. Bu dank, saman
sars sal tipin zamanlama ve tiyatro anlay iyiydi. "ler ilk
bata grnd gibi deil."
Odadakiler sabrszlktan patlayacak noktaya gelinceye kadar
duraksad.
"Olay yerinde bulunan cesetle ilgili ilk hipotez, lmn, olay
yerinde sonradan bulunan bir ieyle boyun atardamarnn birok
kez kesilmesi ve delinmesi yoluyla gerekletiiydi. Fakat ilk otopsi
raporlar, lmn, atardamarn yakndan sklm ve boyun atardamarna gelmi bir kurunla gerekletiini gsteriyor. Krk ieyle
kesme ii, silahla vurma iinden sonra; kurban yere dtkten sonra
gereklemi. En az on drt delik, belki de yirmi delik var. Boyunda
cam paralan kalm ve drt tanesi dorudan boyun kaslarnn ve
soluk borusunun iinden gemi ve boynun arka ksmna ulam."
Masadakiler sessizdi. Baklar akn ve kafalar karmt. Rodriguez parmak ularn birletirip elini kaldrd. lk konuan o oldu.
"Vurulma m?"
Thrasher, ngrlmemi bir eyi kefetmi olmann verdii
memnuniyetle, "Vurulma," dedi.
181

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Rodriguez kafas karm bir ekilde Hardwick'e bakt. "Nasl oluyor da tanklarnzn hibirisi silah sesini duymam oluyor? Orada bulunan en az yirmi misafir olduunu sylediniz.
Haydi bunu da getim, kars nasl duymam olur?"
"Duymu."
"Ne? Bunu ne zamandr biliyorsunuz? Bana neden sylenmedi?"
"Duymu ama duyduunun farknda deil," dedi Hardwick.
"Ksk bir alk benzeri bir ey duyduunu sylemiti. Bunun ne
kadar nemli bir nokta olduunu fark etmemi, ben de u ana
kadar fark etmemitim."
Rodriguez inanamam gibi, "Ksk m?" dedi. "Bana kurbann bir susturucuyla m ldrldn sylyorsun?"
Shcridan Kline son derece dikkatle dinliyordu.
"te bu her eyi aklyor!" diye bard Thrasher.
Rodriguez ve Hardwick ayn anda "Neyi aklyor?" dedi.
Thrasher'n gzleri zafere ulamasa parldad. "Yarann
iindeki kaz tylerini."
Krmz kafa zerindeki basit takmla uyumayacak kadar yumuak bir tonla "Ve cesedin etrafndaki kan rneklerinin ierisindeki..." dedi.
Thrasher ban sallad, "Evet, tabii ki oradakileri de..."
"Bu ok umut verici," dedi Kline. "Neler olduunu anlayan
birisi bana da anlatabilir mi?"
Thrasher, Kline iitme gl ekiyormuasna, "Kaz tyleri!" diye bard.
Kline'n yzndeki ocuksu, kafasnn kartn gsteren
ifade ylece kald.
Hardwick olanlar bir anda anlamasna konumaya balad.
"Silah sesinin ksk olmas ve kaz tylerinin bulunmas gereklerini birletirince ortaya silahn bir eyle sarlarak sesinin azaltld sonucu kyor - belki bir kayak ceketi belki de bir parka."
182

Aklndan Bir Say Tut

"Bir kayak ceketine sarlarak silahn sesinin azaltlabileceini


mi sylyorsun?"
"Tam olarak deil. Eer silah elimde tutup da, bir eyle sararsam - zellikle de az ksmm - sardm ey kaln bir eyle
doldurulmusa, pencereleri kapal ve yaltm yaplm bir evin
ierisinden dinlersen, alk sesine benzer bir ses duyduunu sylemen normal olur."
Bu aklama Rodriguez dnda herkesi tatmin etmi grnyordu. "Bunu kabul etmeden nce baz testlerin sonucunu grmeyi tercih ederim."
Kline hayal krklna uram gibi, "Bunun gerek bir susturucu olduunu dnmyor musunuz?" dedi.
"Belki de," dedi Thrasher. "Ama bu durumda btn bu kaz
tylerini baka bir ekilde aklamanz gerekir."
"yleyse," dedi Kline, "katil, kurban vururken silah ona yaptrmt..."
Thrasher "Yaptrarak deil," diye kar kt. "Yaptrarak
dersek, silahn ucu ve kurban arasnda dorudan temas olduunu
ima etmi oluruz fakat elimizde buna dair bir kant yok."
"yleyse ne kadar mesafeden?"
"Sylemesi ok zor. Boynun bir blgesinde barut yan var
ve bu da silahn yz elli santime kadar herhangi bir yerden atelendiini gsterir. Ama kesin olarak syleyebileceimiz sayda
yank yoktu. Eer silahn aznn etrafna bir ey sarldn ve
bunun yanklar azaltacam dnrsek, daha yakndan da olabilir."
Rodriguez Hardwick ve Thrasher'n ortasna bir ta atarcasna, "Bir kurun bulduunuzu sanmyorum," dedi.
Gurney'in az ak kalmt. Rodriguez gibi kontrol takntsn liderlik ruhuyla, olumsuz yaklamay sertlikle kartran
adamlar iin alt olmutu.
183

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

lk olarak Thrasher cevap verdi: "Kurun omurgaya gelmemi. Boyunda kurunu durdurabilecek bir doku yoktur. Yarada,
giri ve k noktalan grlyor ki bunlarn ikisini de bulmak
kolay deildir, en azndan o kadar delik arasnda." Eer vg
avna ktysa; diye dnd Gurney, yanl ormanda geziniyor.
Rodriguez sorgulayan baklarn, hl kafa tutar bir havayla oturan Hardwick'e evirdi.
"Biz kurun aramadk. nk kurun olduunu dnmemiz
iin bir neden yoktu," dedi Hardwick,
"yleyse, imdi yapn."
Hardwick hafiften alayc bir tavrla, "Harika bir konuya deindiniz, efendim," dedi. Masadan kalkarak cep telefonunu kard ve bir numara evirdi. Sesini alaltmasna ramen, olay
yerindeki bir memurla konutuu ve kurun aramasna ncelik
vermelerini istedii anlalyordu. Hardwick masaya dndnde Kline, d mekanda sklm kurunu bulma konusunda umut
olup olmadn sordu.
"Gencide yoktur," dedi Hardwick. "Ama bu vakada ansmz
var. Cesedin pozisyonunu gz nne alrsak, vurulduunda srt
eve dnkt. Eer ciddi anlamda yn deitirmediyse, onu kenardaki ormanlk alanda bulabiliriz."
Kline yavaa ban sallad. "Tamam, o zaman, az nce de
sylediim gibi, sadece akla kavuturmak iin - katil, kurban yakn bir mesafeden vuruyor, kurban ahdamarndan vurulmu
bir ekilde ve boynundan kan fkrarak yere dyor. Ardndan
krk bir ie karp, kurbann yanna kyor ve onu on drt kez
kesiyor. Elimizdeki bu mu?" diye sordu kukuyla.
"En az on drt, muhtemelen daha fazla," dedi Thrasher. "Birbirleriyle i ie geince, tam say belirlemek zorlayor."
"Anlyorum, ama asl gelmek istediim konu, neden?"
Thrasher "Drt," dedi, rya yorumlarna bilimsel bir akla184

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ma getirecekmi gibi, "benim uzmanlk alanm deil. Bunu buradaki BCTdan arkadalara soralm."
Kline Hardwick'e dnd. "Krk bir ie rastgele gerekleen
olaylarda kullanlan, anlk bir silahtr. Halihazrda dolu bir silah
olan bir adam neden krk bir ie tasn ve neden kurbanm silahla ldrdkten sonra onu kullansn?"
"ldnden emin olmak iin olabilir mi?" dedi Rodriguez.
"Peki neden onu bir kez daha vurmad? Neden kafasndan
vurmad? Neden en bata kafasndan vurmad? Neden boynundan?"
"Belki de kt at yapt?"
"Yz elli santimden mi?" Kline Thrasher'a dnd. "Sralamadan emin miyiz? nce vurdu, sonra kesti?"
"Evet, profesyonel dnrsek, bir dereceye kadar eminiz.
Tpk mahkemede sylediimiz gibi... Snrl sayda da olsa,
barut yanklarndan belli oluyor. Eer vurulma annda boyunda
nceden kesik izleri olsayd, barut yanklar olumazd."
"Ve mermiyi bulabilirdiniz." Krmz kafa bunu yle yumuak ve doal bir tonla syledi ki, ok az kii onu duydu. Kline da
bunlardan birisiydi. Dieri ise Gurney'di. Birisinin bu konudan
ne zaman bahsedeceini merak ediyordu. Hardwick'in ne dnd anlalmyor, ancak akn grnmyordu.
"Ne demek istiyorsun?" diye sordu Kline.
Kadn, gzlerini bilgisayar ekranndan ayrmadan yantlad.
"ncelikle boynu on drt kez kesilmi olsayd ve drt adet cam
paras boaznn dier tarafna ulam olsayd, ayakta duruyor
olmazd. O ekilde srtst yatarken vurulmu olsayd, tam altnda mermi duruyor olurdu."
Kline ona takdir eder bir bak frlatt. Gurney onun,
Rodriguez'den farkl olarak, zekaya sayg duyacak kadar zeki
okluunu dnd.
185

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Rodriguez dizginleri eline almak iin, "Ka kalibrelik kurun


aryoruz, doktor?" diye sordu.
Thrasher uzun burnuna doru den gzlklerinin stnden
bakt. "Sizlere patolojiyle ilgili en basit gerekler hakknda bilgi
sahibi olmanz iin ne yapabilirim?"
Rodriguez hrnlaarak, "Biliyorum, biliyorum," dedi. "Et
esnektir, eker, uzar, tam olarak bilemezsiniz, vesaire, vesaire.
Ama en azndan aldnz eitimden yararlanarak, ,22'lik mi,
.44'lk m diye bir tahmin yapabilirsiniz."
"Ben tahmin yrtmek iin para almyorum. stelik, hi kimse
bunun yalnzca bir tahmin olduunu be dakikadan fazla hatrlamaz. ME ,22'lik demiti ama yanlm, derler." Gzlerinde bir ans
canlanm gibi bir ifade belirdi fakat yalnzca, "Evin arka tarafnda
mermiyi bulup, balistie verdikten sonra reneceksiniz..."
Kline, bay sihirbaza soru soran kk bir ocuk edasyla,
"Doktor," diye araya girdi. "Vurulmayla, kesilme arasnda geen
zaman tam olarak tahmin etmek mmkn mdr'?"
Sorunun tonu Thrasher' yattrm gibi grnyordu. Eer
aralarnda nemli bir zaman fark olursa ve her iki yara da kanarsa, iki farkl seviyede phtlam kan bulunur. Ama byle bir
vakada bu karlatrmay yapmamz mmkn deil, nk iki
yarann arasnda ok ksa bir zaman dilimi var. Tek syleyebileceimiz, ara olduka ksa fakat on saniye ya da on dakika demek
zor. Yine de bu, iyi bir patoloji sorusu," dedi ve bylece onun
sorusunu bakomiserin sorusundan ayrt etmi oldu.
Bakomiser birden lafa girdi. "Bize syleyecekleriniz bu kadarsa, doktor, sizi tutmayacaz. Yazl raporu bir hafta gemeden alacam, deil mi?"
Thrasher, kabark antasn masadan alp, blge sorumlusuna
hafif bir glmsemeyle ban sallad ve "Sanrm byle sylemitim," dedi; sonra da odadan kt.
186

tarama: Pride dzenleme: sereniti

z Brakmadan

R o d r i g u e z "Bu patolojik vaka bamza bela," dedi ve kvrak


zekasnn takdir edilmesini beklercesine odadakilere bakt. Ancak yalnzca, mtemadiyen beraber gezen Cruise kardeler onu
desteklercesine srtyorlard. Kline, Hardwick'ten, ME geldiinde kald yerden olay anlatmaya devam etmesini isteyerek,
sessizlii bozdu.
Rodriguez "Ben de tam bunu syleyecektim," diye araya girdi. "Hardwick, kaldn yerden devam et ve yalnzca nemli noktalar anlat." Sanki Hardwick byle yapmyormu gibi, uyarma
gerei duymutu.
Gurney, bakomiserin hareketlerinin ne kadar tahmin edilebilir olduunu dnd. Hardwick'e kar dmanca, Kline'a kar
dalkavuka, genel olarak kendini beenmi.
Hardwick hzlca konumaya balad: "Katilin brakt en
belirgin iz, ayak izleriydi. Ayak izleri bahenin giri kapsnda
balyor, ambarn arka tarafndaki otoparka gidiyor ve burada,
bir bahe sandalyesinin yannda bitiyor..."
"Karn iinde mi?" diye sordu Kline.
"Evet. Sandalyenin nnde, yerde sigara izmaritleri bulundu."
Bilgisayar bandaki krmz kafa, "Yedi," dedi.
Hardwick, "Yedi," diye tekrarlad. "Ardndan ayak izleri, sandalyenin bulunduu yerden devam ediyor..."
187

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"zr dilerim, Dedektif, ama Mellery ailesi normalde, karda,


bahe sandalyesi bulunduruyor mu?" diye sordu Kline.
"Hayr, efendim. Grne baklrsa katil sandalyeyi yannda
getirmi."
"Yannda m getirmi?"
Hardwick omuz silkti. "Bldm iin zgnm. Devam et."
Rodriguez, Hardwick'e samaladn syler gibi bakarak
"zlmenize gerek yok, Sheridan. Ona istediiniz her eyi sorun. Bunlar bana da mantksz geliyor," eledi.
"Ayak izleri buradan, kurbanla karlat yere kadar devam
ediyor."
"Mellery'nin ldrld noktaya, deil mi?" diye sordu Kline.
"Evet, efendim. Buradan da itlerdeki bir akla, dardaki
imenlere ve ardndan aalarn arasna gidiyor. Evden yaklak
yedi yz metre uzaklkta son buluyor."
'"Son buluyor' derken neyi kastediyorsun?"
"Duruyor ve daha ileriye gitmiyor. Karn dalm olduu kk bir alan var; sanki burada bir sre beklemi gibi - ama sonra
ayak izleri son buluyor. Ne gitmi, ne geri dnm. Az nce de
duyduunuz gibi, ayak izlerinin ait olduu botlar yakndaki bir
aata asl bulundu - onlar giyen kiiye ne olduuna dair en
ufak bir iz yok."
Gurney, Kline'n yzne bakyor, bylesine bir bilmeceye
ve buna hibir aklama getirememesine ardn gryordu.
IIardwick hzla anlatmaya devam edecekti ki, krmz kafa, alak,
sakin ve kadn ile erkek arasndaki sesiyle yeniden konutu.
"Bu noktada ancak botlarn kardaki ayak izleriyle uyumlu olduklarn syleyebiliriz. Gerekten o botlara ait olup olmadklarna laboratuarda karar verilir."
"Kardaki ayak izleri iin de bu ekilde emin olabilir miyiz?"
diye sordu Kline.
188

Aklndan Bir Say Tut

"Ah, evet," dedi ilk kez heyecanlanm grnerek. "Kardaki


izler en iyisidir. Sabitlenmi kar, plak gzle grlmeyecek detaylar yakalamamz salar. Asla karda adam ldrmeyin."
"Bunu aklmda tutacam," dedi Kline. "Yeniden bldm
iin zr dilerim, Dedektif. Ltfen devam edin."
"Bu noktada imdiye dek toplanm delillerin ne durumda olduundan bahsetmek iyi olabilir. Tabii sizin iin sakncas yoksa,
Komiserim?" dedi Hardwick. Sesinde yine alayc, abartl sayg
tonu vard.
"in gereklik ksmn memnuniyetle dinlerim," dedi Rodriguez.
Krmz kafa, birka tua basarak, "Dosyalar size sunaym,"
dedi. "Belli bir dzende olmalarn ister misiniz?"
"nem srasna gre olsa?"
Bakomiserin amirane ses tonuna hi tepki vermeden, bilgisayar ekranna bakarak, okumaya balad.
"Bir numaral delil - ince alminyumdan ve beyaz plastikten
yaplm bir bahe sandalyesi. lk aratrmada, oturak ksm ile
kollar arasndaki birka milimetrekare Tyvek olduu anlald.
"Evlerde kullandklar yaltm malzemesini mi kastediyorsun?" diye sordu Kline.
"Kontrplak kaplama iin kullanlan nemi nleyici ama baka
rnlerde de kullanlyor - zellikle ressamlarn i elbisesi olarak. Bulunan tek yabanc madde buydu ve sandalye daha nce
hi kullanlmam gibi grnyordu."
"Hi iz, sa, ter, salya, izik ya da baka bir ey yok mu?"
diye sordu Rodriguez.
"Hi iz, sa, ter, salya ya da izik yok - fakat hibir ey yok
diyemem." Sesinde sarho adamlarnkine benzer bir titreim vard. "Sandalyenin oturma yerindeki kaim dokuma eridin yars
deitirilmi - tm yatay eritlerle birlikte."
189

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Ama daha nce hi kullanlmadm sylediniz."


"Kullanldna dair bir iz yok, ama eritler deitirilmi."
"Bunun muhtemel sebepleri ne olabilir?"
Gurney buna bir aklama getirmek zereydi ki, Hardwick
nce davraid: "Kadn eritlerin hepsinin beyaz olduunu sylemiti. Normalde bu tr sandalyelerin eritleri iki renk olur ve
bir desen yaratr. Beyaz ve mavi, yeil ve beyaz gibi... Belki de
zerinde farkl renkler olmasn istememitir."
Rodriguez bayat bir eker yemi gibi bir ifadeyle, "Devam
edelim, Komiser Muavini Wigg. le yemeinden nce ok iimiz var."
"ki numaral delil - yedi adet Marlboro izmariti ve bunlarn
da zerinde hibir iz yok."
mak izi de? Deri ya izi bile mi?"
"Sfr."
"Bu garip deil mi?"
"Son derece. numaral delil - tamam orada olmayan krk
bir viski iesi, Four Roses marka."
"Tamam orada olmayan m?"
"ienin yaklak yars kadar, btn halindeydi. Kalan tm
krklarda yaplar incelemenin sonucu ise, ienin te ikisinden
daha azmin olay yerinde olduunu gsteriyor."
"z yok mu?"
"z yok - sandalyede ve sigara izmaritlerinde olmadn dnrsek, artc deil. Kurbann kannn dnda orada bulunan
tek bir madde var. Cam paralarndan birisinin kenarndaki kck bir deterjan paras..."
"Bu ne anlama geliyor?" dedi Rodriguez.
"Deterjann varl ve ienin tam olmay onu baka bir yerde
krp olay yerine getirmeden nce ykam olduunu gsteriyor."
190

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Planlanm vurma olay kadar lgn bir kesme olay, deil mi?"
"yle grnyor. Devam edeyim mi?"
Rodriguez kaba bir sesle, "Ltfen," dedi.
"Drt numaral kant kurbann kyafetleri: Hepsi kendi kanna bulanm i amarlar, bornozu, mokasen ayakkablar.
Bornozun zerinde adet yabanc sa teli bulundu ve bunlar
muhtemelen kurbann eine ait, ancak bu bilgi henz dorulanmad. Be numaral delil - cesedin etrafndaki zeminden alnm
kan rnekleri. Testler devam ediyor ama u ana kadar tm rnekler kurbannkiyle uyuuyordu. Alt numaral delil - kurbann
boynunun arkasndaki taa bulam birka krk, cam paras.
Kurbann boynunda camn bir taraftan girip dier taraftan kt
drt delii gz nnde bulundurursak, bu orada olumu deliklerle tutarl bilgi salyor. Yani kurban kesilme esnasnda yerde
yatyordu."
Kline, gnee bakyormu gibi gzlerini kst. "Anladm
kadaryla birisi gerekten vahice bir cinayet ilemi; vurma ve
kesme eylemlerini ieren bir cinayet - bir dzineden fazla kesik
izi var ve bunlarn birka ok sert darbeler - ancak katil bunlarn
hepsini en ufak bir kasti olmayan iz brakmadan yapm."
Cruise kardelerden birisi, mao grnnden beklenmeyecek derecede ince bir sesle, ilk kez konutu: "Bahe sandalyesi,
ie, ayak izleri, botlar nedir peki?"
Kline'n surat birden deiti. "Kasti olmayan iz dedim. Bunlarn hepsi kasten geride braklm gibi grnyor."
Gen adam, karsndaki kasten hileli yanltmacalar yapyormuasna, omuz silkti.
Cinsiyetsiz Komiser Muavini Wigg (Gurney onun ilgin gzleri ve kvrml dudaklarna bakarak cinsiyetsiz olmayabileceini dnd) "Yedi numaral delil birka kategoriden oluuyor,"
dedi. "Yedinci delil kurban tarafndan alnm ve sula balantl
191

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

olabilecek mesajlar ieriyor; cesedin zerinde bulunan not da


bunlarn iinde."
Rodriguez "Hepsinin kopyalarn aldm," dedi. "Zaman gelince herkese datacam."
"Bu mesajlarda ne aryorsunuz?" dedi Kline Wigg'e.
"Parmak izleri, kat zerindeki izler..."
"Kattan edinilebilecek bilgileri mi kastediyorsun?"
"Doru. Ayn zamanda el yazs olan katlar zerinde mrekkep inceleme testleri ve bir Word ilemcisi ile yazlm olanda
karakter incelemesi testleri yapyoruz - cinayetten nceki son
mektup elle yazlmam."
"Ayn zamanda uzmanlara el yazsn, kelime seimini ve
szdizimini inceleteceiz," diye araya girdi Hardwick. "Ayn zamanda kurbann kaydetmi olduu telefon konumasnn da ses
analizini yaptryoruz. Wigg bu i iin balang almalarn
yapt ve bugn bunun zerinde almaya devam edeceiz."
Wigg "Ayn zamanda laboratuara ular ulamaz, bugn bulunan botlar da inceleyeceiz. imdilik bu kadar," diyerek bilgisayarn bir tuuna bast ve konumasn sonlandwek. "Sorunuz/
var m?"
Rodriguez "Benim bir sorum var," dedi. "Bu delilleri nem
srasna gre sunmanz konusunda hemfikir olduktan sonra, niin
ilk olarak bahe sandalyesinden bahsettiniz?"
"Yalnzca nsezi, efendim. Hepsi bir anlam ifade edene kadar,
hangisinin ne anlam ifade ettiini bilemeyiz. Bu bilmecenin hangi parasnn, bu noktada..."
Rodriguez "Ama bahe sandalyesini ilk sraya koydunuz,"
diyerek bld. "Neden?"
"Vakann en arpc zellii gibi grnyor."
"Bu ne anlama geliyor?"
Wigg yumuak bir sesle "Planlanmas," dedi.
192

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Gurney, bu kadnn, bakomiserin sorgular tavrna, kat zerindeki resmi sorularm gibi, kibirli yz ifadeleri ya da aalar
ses tonu olmadan cevap vermesinin bir yetenek olduunu dnd. Duygusal rahatlk ya da sama kkrtmalara baklk gibi
deerlendirilebilecek bu tavrda, ilgin bir saflk vard. Bu herkesin ilgisini ekmiti. Gurney, Rodriguez hari masadaki herkesin,
farknda olmadan sayg duyduunu fark etmiti.

Kadn "Yalnzca planlama deil," diye devam etti, "ayn zamanda planlamann gariplii. Bir cinayete bahe sandalyesi getirmek...
Dudaklarn demeden ya da parmaklarnla dokunmadan yedi adet
sigara imek. Bir ieyi krp, ykamak ve l bir bedeni kesmek
iin onu da olay yerine getirmek. Ayak izlerinin imkansz grnen
bir ekilde bitmesi ve katilin aniden yok olmasndan bahsetmiyorum
bile. Sanki adam dahi bir kiralk katil gibi... O yalnzca bir bahe
sandalyesi deil; eritlerinin yars yerinden karlp yerine yenileri taklm bir bahe sandalyesi. Neden? Hepsinin beyaz olmasn
istedii iin mi? Karda grlmesi daha zor olsun diye mi? Giydii
Tyvek ressam nlnn yannda daha az belli olsun diye mi? Grnmesi bu kadar byk sorunsa, neden o sandalyede oturup ylece
sigara iti? Sebebinden emin deilim ama bu sandalye olay zmemiz konusunda bize anahtar olursa hi arman."
Rodriguez ban sallad. "Bu vakay zerken anahtar, polis
disiplini, prosedrler ve iletiim olacak."
Hardwick, Wigg'e gz krparak, "Ben param bahe sandalyesine yatryorum," diye fsldad.
Bu yorumdan sonra bakomiserin yz deiti, ama konumasna frsat kalmadan, konferans odasnn kaps ald ve elinde parlayan bir CD ile ieriye bir adam girdi. Rodriguez "Bu
nedir?" deyiverdi.
"Herhangi bir parmak izi sonucu kar kmaz getirmemizi
sylemitiniz, efendim."
193

tarama: Pride dzenleme: sereniti

]ohn Vedon

"Ve?"
Elindeki CD'yi tutarak, "Burada, efendim," dedi. "Bir gz atsanz iyi olur. Belki Komiser Muavini Wigg?.."
Tereddt ederek CD'yi bilgisayara doru uzatt. Kadn, onu
alp bilgisayara takt ve birka tua bast.
"lgin," dedi.
"Prekowski, bunun iinde ne olduunu syleyebilir misiniz
acaba?"
"Krepowski, efendim."
"Ne?"
"Adm Krepowski."
"Peki, iyi. imdi bize hi iz bulup bulamadnz syleyebilir
misiniz?"
Adam boazn temizledi. "ey, hem evet hem hayr," dedi.
Rodriguez derin bir nefes ald. "Kullanlmayacak kadar lekelenmi olduklarn m sylemeye alyorsun?"
Adam "Lekelenmekten te," dedi. "Hatta, hibir ekilde parmak izi deiller."
"Peki, yleyse neler?"
"Onlar leke olarak adlandrmak daha doru olur. Grne
baklrsa, adam parmak ularn yaz yazmak iin kullanm - grnmez bir mrekkep gibi parmak ularndaki deri yayla yaz
yazm"
"Yazmak iin mi? Ne yazmak iin?"
"Tek kelimelik mesajlar. Kurbana gndermi olduu mektuplarn sonlarndan birer kelime. Kelimeleri grnr hale getirdikten sonra fotoraflarn ekip, CD'ye kaydettik. Ekranda olduka
net grnyor."
Komiser Wigg bir yandan yumuaka dudaklarna dokunarak, bilgisayarn ekrann dorudan Rodriguez'in grecei ekilde, yavaa evirdi.
194

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Fotorafta grnen adet yan yana duran kat vard. Alndklar sraya gre dizilmi iirdi bunlar. Lekeli katlarn her
birisinin zerinde kelime grnyordu.
KAHROLASI EYTAN POLSLER

195

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Yln Cinayeti

"Ne samalk..." dedi Cruise kardeler ayn anda.


Rodriguez kalarn att.
Kline "Lanet olsun!" diye bard. "Olay her dakika gittike
garipleiyor. Herif resmen sava ilan ediyor."
Cruise'lardan birisi, "Tam bir deli vakas," dedi.
Kline bu tanmlamay beenmi gibi, "Polisle savamak isteyen, zeki, acmasz bir deli," dedi.
"Yani?" dedi Cruise'lar.
Olaslklar dnen Kline'n gzleri parlad. "Daha nce bu
cinayetin medyann ilgisini ekebileceini sylemitim. Bunu
gein. Bu yln cinayeti, hatta yirmi yln cinayeti olabilir. Bu
olayn her bir ayrnts, medyay ekecek." Sandalyesinde yle
eilmiti ki, kaburgalar masann bir kesine bask uyguluyordu. Sonra heyecannn bir anda patlamas gibi, bir anda onu dizginleyiverdi ve dalgn bir ifadeyle arkasna yasland - sanki gizli
bir alarm onu, cinayetin trajik bir olay olduu, yle davranlmas
gerektii konusunda uyarmt. Kendisine gelip, "Anti-polis olay nemli olabilir," dedi.
"Buna phe yok," diye onaylad Rodriguez. "Enstitdeki misafirler arasnda polise kar tavrlar olan kimse olup olmadn
bilmek istiyorum. Peki ya, Hardwick?"
Ba-aratrmac ksa bir kahkaha patlatt.
196

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bu kadar komik olan nedir?"


"Misafirlerin hepsi polisleri hazine bakannn ajanlar ve bahedeki smklbcekler arasnda bir yerlerde gryor."
Gurney, Hardwick'in bakomiser hakkndaki dncelerini
sylediini fark edip, hayrete dt.
"fadelerini grmek istiyorum."
"fadeler sizin gelen kutunuzda. Ama size zaman kazandrabilirim. fadeler ie yaramaz. sim, sra ve seri numaras. Herkes
uykudaym. Kimse bir ey grmemi. Kimse bir ey duymam
- Pasquale Caclese dnda, dier adyla Patty Cakes. Uyuyamadn syledi. Biraz hava almak iin penceresini am ve ksk
alk dedikleri sesi duymu - ama sesin ne olduunu tahmin etmi." Hardwick nndeki katlar kartrd ve bu srada Kline
ne doru eildi. "Ate etme sesine benziyordu," dedi. "Hatta bu
sesin kendisine tandk gelen bir ses olduunu da sylemi."
Kline'n gzleri yeniden parldad. "Olay esnasnda orada bulunan bir gangster olduunu mu sylyorsun?"
"Olay yerinde deil, alann iinde," dedi Hardwick.
"Bunu nereden biliyorsun?"
"nk, odas misafir odalaryla ayn binada bulunan ve
Mellery'nin asistan eitmeni olan Justin Bale'i uyandrm. Caclese ona Mellery'nin evinin olduu taraftan bir ses geldiini ve
ieriye zorla birisinin girmi olabileceini syleyip, bir bakmalarn nermi. Kyafetlerini giyip, baheden Mellery'nin evinin
arka tarafna geene kadar, Caddy Mellery kocasnn cesedini
bulmu ve 911 'i aramak iin ieri girmi."
"Cachese, Bale denen adama silah sesi duyduunu sylememi mi?" Kline mahkeme salonunda gibi konuuyordu.
"Hayr. Bunu bize ertesi gn ifade alnrken syledi. Ama o
zamana kadar biz zaten kanl ieyi ve kesik izlerini grmtk
ve ortalkta mermi ya da bir silah yoktu, bu yzden vurulma ihtarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

timalini gz nnde bulundurmadk. Patty'nin bunu kendi kafasnda kurmu olduunu, uydurduunu dndk."
"Bale'e bir silah sesi duyduunu dndn neden sylememi?"
"Onu korkutmak istemediini syledi."
Kline alayc bir tavrla, "ok dnceli," dedi. Yannda oturan, sabrl Stimmel'a bakt. Stimmel onun alayc bakna karlk verdi. "Eer..."
Rodriguez araya girdi. "Ama sana syledi, bunu dikkate almam olman ok kt."
Hardwick tkanarak ksrd.
"Bir gangster 'ruhani yenilenme' satan bir yerde ne aryor?"
dedi Kline.
Hardwick omuz silkti. "Buray sevdiini sylyor. Sinirlerini
yattrmak iin ylda bir kez gelirmi. Burasnn cennetten bir
para olduunu iddia ediyor. Mellery'nin bir ermi olduu kanaatinde."
"Bunu gerekten syledi mi?"
"Bunu gerekten syledi."
"Bu vaka ok. ilgin! Baka byle ilgin misafirler var m?"
Gurney'in nedenini bilmeden tatsz bulduu bu ironik tepki
hakknda, Hardwick de baklarndan anlald kadaryla ayn
eyi dnyordu. "Kendini bilmez, olgunlamam, hap kaklardan bahsediyorsan, evet, olduka fazla sayda ' ilgin misafir' var, bir de u Tanr'dan-daha-zengin dul."
Olayn, medya iin ok sansasyonel bir malzeme olduunu
dnrken, Kline'n baklar, masann dier kesinde oturmakta olan Gurney'e takld. lk bata baklar bo bir sandalyeye bakar gibiydi. Sonra merakl bir ekilde ban kaldrd.
"Bir dakika," dedi. "Dave Guney, NYPT. Rod bana bu toplantya katlacanz sylemiti fakat ismi imdi fark ettim. Bir198

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ka yl nce New York dergisinin hakknda haber yazd adam


deil misiniz?"
Hardwick nce davranp cevap verdi. "Bizim adammz. Balk 'Sper Dedektifti."
Kline heyecanla, "imdi hatrladm," dedi. "Byk seri katil
vakalarn zmtn - vcutlar paralayan Noel Delisi ve ren Domuz ya da adm her ne koyduysa, o vaka."
Gurney kibarca, "Fare Peter Piggert," dedi.
Kline az ak ona bakyordu. "Yani ldrlen Mellery adndaki adam, NYPT'nin seri cinayetler yldznn en yakn arkada
m oluyor?" Medya abartmalar annda balamt.
Gurney, Kline'n ses tonundaki heyecandan yoksun bir ekilde, "ki vakaya da bir dereceye kadar dahil oldum," dedi. "Dier
insanlar gibi. Mellery'nin en yakn arkada olmama gelince, bu
doru olsayd ok zlrdm nk yirmi be yl boyunca hi
grmedik ve ondan sonra da..."
"Fakat," diye bld Kline, "ba derde girince bavurduu
kii sen oldun."
Gurney, masada kendisine sayg ve hayranlkla bakan yzlere
bakt; sakin bir tavrla konumasnn ne kadar hayranlk uyandrdn grerek ard. SPER POLSN DOSTUNA KANL
CNAYET dncesi, kafalarn karklktan deil de izgi filmlerden holanan ksmlarnda belirdi.
"Tand tek polis olduum iin bana geldiini dnyorum."
Kline bu nokta zerinde duracak gibi grnyordu. imdilik
devam etmek istedi ancak daha sonra deinebilirdi. "Onunla yaknlk dereceniz her neyse, kurbanla olan ilikin olaya kimsenin
sahip olamayaca bir bak asyla bakman salyordur."
Rodriguez her eyi-ben-yaptm tavryla, "Bu yzden bugn
burada olmasn istedim," dedi.
199

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Hardwick'in boazna bir gck takld ve ardndan Gurney'in kulana fsldad: "Kline sevene kadar bu fikirden nefret ediyordu."
Rodrguez devam etti, "Onun ifadesini vermesini ve - mmkn olduunca az soru sorulmal - ne sorulursa sorulsun cevap
vermesi iini programa dahil etmitim. Bunun blnmemesi iin
birka dakika mola verelim."
Sahipsiz fslt, "Dzlme sras sende, Gurney," dedi fakat
ses saa sola ekilen sandalye sesleri arasnda kayboldu.

200

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Gurney'in Sorgulanmas

Gurney erkeklerin soyunma odasnda ya da asansrde naslsa


lavaboda da ayn davrandklarn dnyordu. Ya ok grltc
ya ok mesafeli... Bu bir asansr kalabalyd. Konferans odasna dnene kadar kimse konumad.
Kline, arkasndaki soukluu hem gizleyen hem de belli eden
bir glmsemeyle, "Peki, bylesine alakgnll bir adam nasl
oldu da bu kadar nl oldu?" diye sordu.
"O kadar alakgnll deilim ama o kadar nl olmadma
da eminim," dedi Gurney.
Rodriguez kaba bir ekilde, "Eer herkes yerini alrsa," dedi,
"kurban tarafndan alnm mesajlarn hepsini nnde bulabilir.
Tanmz bize kurbanla ilikisini anlatrken, bahsettii mesaja
bakabilirsiniz." Ardndan Gurney'e dnp sert bir ekilde ban
sallad ve "Ne zaman hazr olursanz," diye szlerini sonlandrd.
Gurney, adamn her eye burnunu sokmasna artk armyordu ama yine de ona gck oluyordu. Masadakilere bakp, olay
yerinde kendisine rehberlik yapm olan ve o srada grltl bir
ekilde elindeki katlar kartran adam ve ordu departman efinin asistan olan ve o srada irkin bir kurbaa gibi bo bo dnen Stimmel dnda herkesle gz temas kurmay baard.
"Bakomiserin de syledii gibi, bahsedecek ok ey var.
Olaylar srasyla zetlemem ve btn hikayeyi anlattktan, sonra
201

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

somlarnz almam en iyisi." Rodriguez tam itiraz etmeye hazrlanrken, Kline ban sallayarak onaylaynca, sustuunu grd.
Gurney yirmi dakikada olay ak, ksa ve z bir ekilde anlatt. (Kendisine daha nce birka kez, mantk profesr olabilecei sylenmiti). Mellery'nin onu grmek istediini belirten
mesajndan, telefon konumas ve posta kutusuna gelen not (on
dokuz saysnn yazd), rktc mesajlar ve Mellery'nin bunlara tepkisine kadar her eyden bahsetti.
Kline dikkatle dinleyip, konuma bittikten sonra ilk sz alan
oldu: "Bu destans bir intikam hikayesi! Katil, Mellery'nin yllar
nce kendisine alkollyken yapm olduu bir eyden dolay, ondan intikam almay taknt haline getirmi."
Her konutuunda Gurney'e daha ilgi ekici gelen Komiser
Muavini Wigg, "Neden bu kadar zaman beklemi?" diye sordu.
Kline'n gzleri parlyordu. "Belki de Mellery kitaplarndan
birinde bir ey anlatt. Belki de katil daha nce Mellery ile balantsn fark etmedii, kendisiyle ilgili trajik bir olayn sorumlusunun o olduunu anlad. Belki de Mellery'nin baars son
damla oldu ve katil buna katlanamad. Belki de ilk notta belirttii
gibi, katil ona bir gn yolda rastlad. ini yakan nefreti canland.
Katil hedefe yneldi ve ... bom!"
Hardwick "Aman ne gzel," dedi.
Kline sinirli bir glmsemeyle, "Farkl bir dnceniz mi var,
Ba Dedektif Hardwick?" diye sordu.
"Dikkatlice yazlm mektuplar, say bilinmezi, yanl adrese gnderilmesi istenmi bir ek, yalnzca parmak izi alnrken
grlebilecek, polise gnderilmi gizli mesajlar, tertemiz sigara
izmaritleri, gizli bir vurulma, takip edilemeyen ayak izleri, ve
Tanr akna, lanet olas bir bahe sandalyesi! Bunlarn hepsi lanet olas bir'bom'dan fazla!"
Kline "Ben olaydan bahsederken nceden tasarlanm oldu202

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

unu gz ard etmek istemedim," dedi. "Ama u noktada ayrntlardan ok, temel sebeple ilgileniyorum. Katil ve kurban arasndaki ilikiyi anlamaya alyorum. Balantlar anlamak genelde
sonuca giden anahtardr."
Bu konuma bir sessizlik yaratt ve bunu bozan Rodriguez
oldu.
Gurney'e rehberlik yapm adama barverdi, "Blatt! Burada msn?" Adam nereden geldiklerini anlamam gibi, dizindeki
notlara bo bo bakyordu.
"Anlamyorum. Katil kurbana mesaj gnderiyor, aklndan bir
say tutmasn istiyor, sonra da kapal zarfa bakmasn sylyor.
Adam alt yz elli sekizi tutuyor ve katta alt yz elli sekiz yazyor. Bunun gerekten olduunu mu sylyorsunuz?"
Kimsenin cevap vermesine frsat kalmadan, arkada devam
etti, "lci hafta sonra katil aynsn bir kez daha yapyor - bu kez
telefonda. Aklndan bir say tutmasn istiyor ve ardndan posta
kutusuna bakmasn sylyor. Kurban on dokuz saysn tutuyor
ve katilden gelen mektupta on dokuz yazyor. Bu boktan bir samalk, ahbap."
Rodriguez "Kurbann kaydettii gerek telefon konumas
elimizde," dedi. Bundan, kendi baarsym gibi bahsetmiti.
"Sayyla alakal ksm aar msn, Wigg?"
Komiser hi yorum yapmadan birka tua bast. Birka saniye sonra, Mellery ve avcs arasnda geen, Gurney'in konferans
grmesi zmbrts sayesinde dinlemi olduu konuma ortasndan balad. Masadakilerin yzleri, adamn garip aksanm ve
Mellery'nin korku dolu sesini duyunca deimiti.
"imdi sayy fslda. "
"Fsldayaym

m?"

"Evet. "
"On dokuz."
203

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Gzel, ok gzel. "


"Sen kimsin? "
"Hl bilmiyor musun? O kadar acdan sonra, bir fikrin bile
mi yok? Bunun olabilecei aklma gelmiti. Birka saat nce
sana bir ey braktm. Kk bir not. Almadna emin misin? "
"Neyden bahsettiini bilmiyorum. "
"Ah, ama saynn on dokuz olduunu biliyorsun. "
"Bir say tutmam syledin. "
"Ama doru sayyd, deil mi? "
"Anlamyorum. "
Bir saniye sonra, Wigg bir tua bast: "Bu kadar."
Bu kayd dinlemek Gurney'in sinirlerim bozmu, kendisini
berbat hissetmi, rahatsz olmutu.
Blatt elini havaya kaldrp, kafas karm bir ekilde konutu. "Bu da neydi byle, kadn m erkek mi?"
"ok byk ihtimalle erkek," dedi Wigg.
"Nereden biliyorsun?"
"Bu sabah bir ses perdesi analizi yaptk ve sonular frekans
arttka, yani ses inceldike daha ok vurgu olduunu gsterdi."
"Sesini inceltirken kendisini daha ok zorladn ama kalnken daha rahat konutuunu mu sylemek istiyorsun?" diye sordu Kline.
Wigg ekici olmayan ama farkl sesiyle "Aynen yle," dedi.
"Bu tam olarak kesin deil ama ok yksek ihtimal."
"Peki ya arka plandaki ses?" diye sordu Kline. Bu soru
Gurney'in de kafasn kurcalyordu. Aramann ak bir alandan
yapldm gsteren ata sesleri olduunu fark etmiti - youn
bir cadde ya da ak bir alveri merkezi olabilirdi.
"almalar ilerleyince anlayacaz fakat imdilik ses katman olduunu syleyebiliriz - konumann kendisi, trafik ve bir
tr motor grlts."
204

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Rodriguez "Sonularn gelmesi ne kadar srer?" diye sordu.


Wigg "Bilginin karmaklna gre deiir," dedi. "On iki ila
yirmi drt saat arasnda sreceini tahmin ediyorum."
"Bunu 0n iki yapalm."
Rodriguez'in balatmakta usta olduu o rahatsz edici sessizlik, Kline'n ortaya sorduu soruyla sona erdi. "Peki ya fsldama? Mellery'i on dokuz saysn telaffuz ederken duymamas
gereken kimdi?" Gurney'e dnd: "Senin fikrin var m?"
"Hayr. Fakat bunun duyulmamakla ilgili bir ey olduunu
dnyorum."
Rodriguez "Neden byle dnyorsun?" diye steledi.
"nk fsldamak, duyulmamak iin kullanlan sama bir
yntemdir," diye sylemek istediini vurgulamak iin sesli bir ekilde fsldad Gurney. "Bu vakadaki dier acayiplikler gibi..."
Rodriguez "Ne gibi?" diye srar etti.
"Peki, rnein, kasm ya da aralk aylarndan bahseden mektuptaki belirsizliin sebebi nedir? Neden bir silah ve krk bir
ie? Ayak izlerindeki gizemin nedeni ne? Ve kimsenin bahsetmemi olduu ufak bir sorun - neden hi hayvan ayak izi yok?"
"Ne?" Rodriguez afallam grnyordu.
"Caddy Mellery, kendisinin ve einin evin arkasndan gelen hayvan lklar duyduunu syledi - adam bu yzden aaya inip
arka kapdan dar kt. Ama oralarda herhangi bir hayvana dair en
ufak bir iz yoktu - eer olsayd, karda kolayca grlebilirdi."
"Tamamen kmaza giriyoruz. Rakun izlerinin varlnn ya
da yokluunun, ya da her ne boktan bahsediyorsak, bunun nasl
bir "sorun olduunu anlamyorum."
Hardwick, Rodriguez'i duymazdan gelip, Gurney'e hayranlkla bakarak, "Tanrm," dedi. "Haklsn. Karda kurban ya da katil tarafndan oluturulmu izler dnda hibir iz yoktu. Ben bunu
nasl fark etmedim?"
205

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Kline Stimmel'a dnd. "Bu kadar ok delilin olup da, bu


kadar azmin bir anlama geldii baka bir vaka grmedim." Ban sallad. "Yani, katil bu say olayn nasl oldu da becerdi?"
Gurney'e bakt. "Bu saylarn Mellery iin hibir anlam ifade etmediine emin misin?"
"Yzde doksan eminim - dier eylerden emin olduum kadar."
Rodriguez "Olaya geri dnersek," dedi. "Senin az nce bahsettiin sebep olaym dnyorum da, Sheridan..."
Hardwick'in cep telefonu ald. Cebinden karp, Rodriguez'in
kar kmasna frsat vermeden telefonu kulana gtrd.
Yaklak on saniye boyunca dinledikten sonra, "Lanet olsun!"
dedi. "Emin misiniz?" Masadakilere bakt. "Mermi yok. Evin
arka tarafndaki her yeri kar kar aramlar. Hibir ey yok."
Gurney "Evin iine baksnlar," dedi.
"Ama silah darda sklm."
"Biliyorum ama Mellery muhtemelen arkasndan kapy kapatmad. Onun durumundaki gergin bir insan, kapy ak brakmay tercih edecektir. Uzmanlara, muhtemel ynleri dnp,
merminin dm olabilecei tm i mekanlar da aramalarm
syle."
Hardwick sylenen talimatlar hzlca verdi ve telefonu kapatt.
Kline "yi fikir," dedi.
"Harika," dedi Wigg.
Blatt "Saylarla ilgili olarak," diyerek birden konuyu deitirdi. "Bu bir tr hipnoz ya da ESP olmal, deil mi?" dedi.
Gurney "Ben byle dnmyorum," dedi.
"Ama byle olmal. Baka ne olabilir ki?"
Hardwick, Gurney'in dncelerine katlyordu; ilk o cevap
verdi. "Tanrm, Blatt, eyalet polisi en son ne zaman gizemli glerin beyinlere girdii bir vakayla urat?"
206

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Ama adamn ne dndn bildi!"


Bu kez uzlamac tavryla, Gurney konutu: "yle grnyor
ki, birisi Mellery'i, onun ne dneceini bilecek kadar iyi tanyor. Ama bence bizim gremediimiz bir ey var. Sonunda akl
okumaktan ok daha basit bir ey olduunu greceiz."
Sa elini sol avucunun iine koymu ve ellerini gsnde birletirmi, arkasna yaslanarak oturan Rodriguez konutu: "Size bir ey
sormak istiyorum, Dedektif Gurney. Elinizde bir dizi tehdit mektuplar ve telefon konumalar halinde, hzla biriken ve Mellery'nin bir
cinayetin hedefi olduunu gsteren deliller vard. Neden bu olay
cinayet gereklemeden nce polise getirmediniz?"
Gurney'in bu soruyu bekliyor ve cevap vermek iin hazrlkl
olmas, duyduu rahatszl azaltmad.
"'Dedektif' denmesini saygyla karlyorum, Komiserim,
ancak armam ve silahm teslim edip emekli olal iki yl oldu.
Olaylar gelimekte iken, konuyu polise sunma konusuna gelince, Mark Mellery'nin ibirlii olmadan pratikte hibir ey yaplamazd ki kendisi hibir ekilde ibirliine izin vermeyeceim
aka ifade etti."
"Olay onun izni olmadan polise getiremediinizi mi sylyorsunuz?" Rodriguez'in sesi artyor, adam gittike hrnlayordu.
"Bana aka polisin olaya dahil olmasn istemediini syledi nk polisin olaya mdahalesinin yardmc olmaktan ok,
zarar vereceini ve bu yzden de bunu engellemek iin elinden
gelen her eyi yapacan syledi. Eer sorunu getirseydim, sizi
engelleyecek ve benimle de iletiimini kesecekti."
"Seninle iletiimini kesmemesi pek ie yaramad, deil mi?"
"Maalesef, bu konuda haklsnz, Komiserim."
Gurney'in sesindeki yumuak ballk, kar koymama,
Rodriguez'in tutunacak bir dal bulamamasna sebep oldu. She207

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

ridan Kline bu sessizlikten yararlanp araya girdi. "Polisin olaya


dahil olmasna neden kar kt?"
"Polisin sakar olduunu ve iyi bir sonu alacak yeterlilikte
olmadn dnyordu. Onlarn kendi gvenliini salayamayacan, ancak enstits hakknda basnda bir sr sama haber
kmasna sebep olacaklarn dnyordu."
Rodriguez "Bu ok sama," diyerek kar kt.
"Srekli 'her eyi krp dken sakar boalar', deyip durdu.
Polisle hibir ekilde ibirlii yapmamaya kararlyd - malikaneye tek bir polisin girmemesi, hibir misafirin sorgulanmamas, kendisinden kiisel olarak bir bilgi istenmemesi konularnda
da... Polisin mdahalesi olmadan, yasal herhangi bir nlem almaya istekliydi."
Rodriguez yine "Tamam ama benim bilmek istediim ey..."
diye balad fakat szleri Hardwick'in telefonunun melodisiyle
blnd.
"Ben Hardwick... yle mi? ... Nerede? ... Harika... Tamam,
gzel. Teekkrler." Telefonu cebine koyup Gurney'e dnd ve
herkesin duyabilecei kadar yksek bir sesle, "Mermiyi bulmular. eride. Hatta evin koridorunun ortasnda, vurulma esnasnda
ak duran arka kapnn tam hizasnda."
Wigg nce Gurney'e sonra Hardwick'e, "Tebrikler," dedi.
"Ka kalibre olduunu sylediler mi?"
".357 olduunu dnyorlar ama bunun iin balistii beklememiz gerekecek."
Kline'n kafas baka yerde gibi grnyordu. Ortaya bir soru
sordu. "Mellery'nin polisi istememesinin baka bir sebebi olabilir mi?"
Blatt, yznde akn bir ifadeyle, kendi sorusunu onunkine
ekledi: "Her eyi krp dken sakar boalar da ne demek?"

208

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Bo ek

C a t s k i l l Dalar'n geip de iftliklerin olduu alana geldiinde, Gurney'in iini alk, susuzluk, kzgnlk, znt ve phe
kaplad. K mevsiminin habercisi olan kasm aynda gnler ksalyor, bu da kasvetli bir hava yaratyordu - zellikle havann
daha erken karard, dalarla evrili vadilerde. Bahedeki barakann yannda olmas gereken Madeleine'in arabas yerinde yoktu. Gndz le gneinin etkisiyle erimi ve akamn soukluuyla yeniden donmu buzlar, yrdke trdyordu.
Eve lmcl bir sessizlik hakimdi. Gurney masann zerinde, tavanda asl duran lambay yakt. Madeleine'in o akamki
yemein iptaliyle ilgili bir eyler sylediini anmsad. Dier arkadalarnn birlikte katlmak istedikleri bir eit toplant vard
fakat ayrntlar hatrlayamad. yleyse lanet olas fndklara da
ihtiyac yoktu. Darjceling ay poetini bir fincana koyup, azna kadar su doldurdu ve mikrodalga frna yerletirdi. Alkanlk
olduu zere, mutfan dier tarafndaki sandalyesine yneldi.
Sandalyeye gmlp, ayaklarn ahap iskemleye uzatt. ki dakika sonra yle bir ryaya dalmt ki mikrodalga frnn bip sesini duyamad.
Madeleine'in ayak sesleriyle uyand.
Belki paranoyaka dnyordu ama ayak seslerinde sinirli
bir hava vard. Ayak seslerinin gidi ynnden anlad kadary209

tarama: Pride dzenleme: sereniti

la, Madeleine onu sandalyede grm, fakat konumamay tercih


etmiti.
Gzlerini atnda, onun mutfaktan kp yatak odasna yneldiini grd. Gerindi, sandalyeden kalkp, peete almak iin
servis masasna uzand ve burnunu temizledi. Bir dolap kapann hzlca kapanma sesini duydu ve bir dakika sonra Madeleine
mutfaa dnd. pek bluzunu karp, ekilsiz, uzun kollu bir tirt giymiti.
"Uyanksn," dedi.
Bunun, az nce uyuyor olmasna karlk yaplm bir eletiri
olduu anlalyordu.
Mutfak tezgahnn zerindeki birka lambann dmesine
bast ve ardndan buzdolabn at. "Yemek yedin mi?" diye sordu sularcasna.
"Hayr, ok yorucu bir gn geirdim ve eve vardmda kendime bir fincan ay - ah, lanet olsun, tamamen unutmuum."
Mikrodalga frna gidip, iindeki koyu, souk ay kard ve poetiyle birlikte lavaboya dkt.
Madeleine lavaboya gidip, ay poetini ald ve gstererek
pe att.
"Ben de ok yorgunum." Birka saniye ban sallad. "Eyaletin en gzel blgesinin ortasna, etraf dikenli tellerle evrili,
iren bir hapishane ina etmenin iyi bir fikir olduuna nasl inanyorlar, anlamyorum."
Gurney o an hatrlad. Sabah ona bu karara kar kmak iin
yaplan bir toplantya katlacan sylemiti. Gndemdeki konu
kasabada kar olanlarn hapishane, yanda olanlarn ise tedavi
merkezi diye adlandrdklar bir yere ev sahiplii yapp yapmamas gerektiiydi. Bu adlandrma sava, yeni bir snf yaratacak
olan bu projenin bandaki otoritelerin kulland brokratik dilin yaratt anlam karmaasndan kaynaklanyordu. smi SCA210

tarama: Pride dzenleme: sereniti

TE olarak duyurulmutu ve alm - Eyalet yiletirme ve Terapi


Merkezi'ydi. ki amac vard: Birincisi uyuturucu bamllarnn hapsedilmesi, ikincisi onlarn iyiletirilmesi. Hatta, brokratik dil yle karkt ki, birok yoruma ve tartmaya yol amt.
Bu onlarn arasndaki hassas bir konuydu - Gurney, Walnut
Crossing'e SCATE'in yaplmamas konusunda Madeleine'in heyecann paylamyor diye deil ama bu savaa Madeleine'in ondan
bekledii kadar katlmad iin. Madeleine mitsizce "Ortalkta en
az yarm dzine serseri dolaacak," dedi, "ve vadideki dier herkesin - vadiden gemek zorunda olan herkesin de - hayatlar boyunca
gz zevkleri bozulacak. Tm bunlar ne iin? Bir grup uyuturucu
bamlsnn szde iyiletirilmesi iin mi? Hadi oradan!"
"Dier kasabalar bunun iin yaryorlar. Sonuta birisi kazanacak."
Madeleine ac ac glmsedi. "Tabii, eer ynetim kurulu bizimkinden daha cahil olan bir kasaba varsa, bu mmkn."
Onun kzgnlnn kendisi zerinde bir bask oluturduunu
hisseden Gurney, konuyu deitirmeye karar verdi.
"Omlet yapaym m?" Bu sorunun zerine siniri ve al arasnda savatn fark etti. Al galip gelmiti.
Madeleine "Yeil bibersiz," diye uyard, "sevmiyorum."
"yleyse neden alyorsun?"
"Bilmiyorum. Ama kesinlikle omlet iin deil."
"Yeil soan ister misin?"
"Hayr."
Gurney yumurtalar krp, tavalar strken, Madeleine masay kurdu.
"ecek bir ey ister misin?" diye sordu Gurney.
Madeleine ban sallad. Yemeklerin yannda asla bir ey imediini biliyordu ama yine de sordu. Gurney, bu soruyu hl
sormasnn garip olduunu dnd.
211

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Yemei bitirene kadar ikisi de birka cmle dnda konumad ve bittikten soma tabaklarn masann ortasna iteklediler.
Madeleine "Gnn nasl geti?" diye sordu.
"Gnm m? Cinayet ekibiyle yaptmz toplantdan m
bahsediyorsun?"
"Anlatacak ilgin bir ey yok mu?"
"Ah, evet, var. Eer lanet olas bakomiser tarafndan ynetilmi, ie yaramaz ekip dinamikleri hakknda bir kitap yazacak
olsan, ieriye bir kayt cihaz koyup, konuulanlar kelimesi kelimesine yazabilirdin."
"Emekli olduun zamankinden daha m kt?"
Hemen cevap vermedi ama bunun sebebi cevaptan emin olmamas deil, emekli kelimesinin tonlamasndaki gerginliktendi.
Tonlamaya deil de, cmleye cevap vermeye karar verdi.
"Baz insanlar zordur ama lanet bakomiser hepsinden farkl bir
kibir ve eziklie sahip. DA'i etkilemekten aciz. Kendi alanlarna
hi saygs yo:c, vakalara kar hissiz. Her sorusu, her yorumu ya
dmanca ya da konuyla alakasz, ya da her ikisi birden."
Madeleine, ona gzlerini dikti. "armadm."
"Ne demek istiyorsun?"
Hafife omuz silkti. Hissettiklerini elinden geldiince yanstmamaya alyordu. "Sadece armadm. Eve gelip de hayatnda grdn en iyi cinayet ekibiyle bir gn geirdiini syleseydin, bu beni artabilirdi. Hepsi bu."
Hepsinin bu olmadn Gurney ok iyi biliyordu. Ama
Madeleine'in kendisinden daha akll olduunu ve onu konumak istemedii bir konu hakknda konuturmann hibir yolu
olmadn da biliyordu.
Gurney "Peki," dedi. "Aslnda heyecan ve cesaret vericiydi.
Ama imdi bunu aklmdan karp, bambaka bir ey yapmak istiyorum."
212

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Bunun sonrasnda ne syleyeceini planlamad iin, cmlesi bitince susmutu. Bambaka bir ey yapmak sylerken olduu
kadar kolay bir i deildi. Gnn zorluklan kendisinin nnde,
Madeleine'in gizemli tepkilerinin yannda komaktayd. O srada geen hafta boyunca direnmi olduu, umutsuzca gr alanndan karmaya alt ama aklndan karamad ey yine
aklna geldi. Bu kez, beklenmedik bir ekilde, kap durduu eyi
yapmaya karar verdi.
"Kutu..." dedi. Korkusu ona yetimeden, cmleyi nasl bitireceini bile bilmeden konuyu amaya alrken boaz dmlenmi, sesi atallanmt.
Madeleine baklarn bo tabaktan ekip - sakin, merakl ve
ilgili gzlerle - ona bakt ve devam etmesini bekledi.
"Onun resimleri... Ne? ... Yani, neden?..." Kalbindeki sava
ve karmaadan, mantkl bir soru karmaya alt.
abas bounayd. Madeleine'in onun dncelerini gzlerinden okuma yetenei, her zaman onun iindekileri sze dkme
yeteneinden nce gelirdi.
"Hoa kal demeliyiz." Sesi yumuak ve sakindi.
Gurney gzlerini masaya dikti. Aklndaki hibir eyi cmlelere dkemiyordu.
Madeleine devam etti, "Uzun zaman oldu. Danny gitti ama
ona asla hoa kal demedik."
Gurney neredeyse fark edilmeyecek kadar yava bir ekilde
ban sallad. Zaman kavramn yitirmi, neredeyse tm zihni
boalmt.
Telefon aldnda, uyanp dnyaya geri dnm gibi hissetti. Tandk, llebilir, anlatlabilir sorunlarn olduu dnyaya...
Madeleine hl masada kendisiyle oturuyordu ancak ne kadar
sredir orada oturmakta olduklarn bilmiyordu.
"Benim bakmam ister misin?" diye sordu Madeleine.
213

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Ykleme yaplan bir bilgisayar misali, birka dakika ylece


kaldktan sonra, "Tamam, sorun yok. Ben bakarm," dedi ve sallanarak ayaa kalkp alma odasna gitti.
"Grney." Telefonu bu ekilde amak - dedektiflik yaparken
yllar boyunca cevaplad gibi - bir trl vazgeemedii bir
alkanlk olmutu.
Onu selamlayan ses renkli, agresifti ve yapmack bir scakla
sahipti. Satlarn eski kuraln akla getiriyordu: Telefonda konuurken daima glmseyin, nk bu sesinizin daha arkadaa
kmasn salar.
"Dave, orada olmana ok sevindim! Ben Sheridan Kline.
Umarm akam yemeini blmemiimdir."
"Sizin iin ne yapabilirim?"
"Hemen konuya geiyorum. Gerekten samimi davranabileceim trden bir adam olduuna inanyorum. nnden haberdarm. Bunun nereden geldiini bugn anladm. Dorusu hayran
kaldm. Umarm seni utandrmyorumdur."
Gurney konunun nereye gideceini merak ediyordu. "ok kibarsnz."
"Kibar deil. Ak szl. Seni aradm nk bu vakada senin
gibi birisine ihtiya var ve senin yeteneinden yararlanmay ok
isterim."
"Benim emekli olduumu biliyorsunuz, deil mi?"
"Evet, duydum. Eski dzenine geri dnmenin istediin son
ey olduunu biliyorum. Byle bir ey nermiyorum. Bu vakann ok byk olaca kanaatindeyim ve senin dncelerini de
almak istiyorum."
"Benden tam olarak ne yapmam istediinizi anlamadm."
"Fikren," dedi Kline, "Mark Mellery'i kimin ldrdn senin bulman istiyorum."
"Bu i iin BCI birimi var."
214

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Elbette. ansllarsa olay zme ihtimalleri var."


"Fakat?"
"Ama ben olaslklar artrmak istiyorum. Bu vaka bizim
her zamanki prosedrlerimizin kollarna braklamayacak kadar
nemli. Yan bamda gerek bir as istiyorum."
"Bunun iin uygun kii olduumdan emin deilim."
"BCI ile almyorsun, deil mi? Endielenme. Rod'un sana
gre olmadm anladm. Bana kiisel olarak rapor vereceksin.
Seni yardmc aratrmac ya da ofisimde alan bir tr danman
olarak gsterebiliriz. Sen nasl istersen..."
"Bu benim ne kadar zamanm alacak?"
"Sana bal." Gurney buna cevap vermeyince devam etti.
"Mark Melicry sana hayranlkla bakm ve gvenmi olmal.
Yrtc bir avcyla savarken senin yardmn istedi. imdi ayn
yrtc avcyla savarken bana yardm etmeni istiyorum. Benim
iin her ne yapabileceksen, minnettar kalrm."
Bu herif gerekten iyi, diye dnd Gurney. Gereken itenlie sahip... "Eimle bu konuyu konuacam. Sabah size dnerim. Size ulaabileceim bir numara verir misiniz?"
Adamn kocaman glmsemesi sesinden anlalyordu. "Sana
ev numaram vereceim. imde, sabahlar benim gibi erken
kalktna dair bir his var. Sabah altdan sonra istediin zaman
arayabilirsin."
Masaya dndnde, Madeleine hl masada oturuyordu fakat modu deimiti. Times okuyordu. Onun karsna, hafife
sama, Franklin tarz odun sobasn grebilecei bir ekilde oturdu. Sobay grmeden oraya doru bakyor, kaslar kendisine kar geliyorlar ve durdurulmas gerekiyorlarm gibi, alnna masaj
yapyordu.
Madeleine gzlerini gazeteden ayrmadan, "O kadar zor deil, deil mi?" dedi.
215

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Ne?"
"Her ne dnyorsan..."
"DA benim yardmm istiyor."
"Neden istemesin ki?"
"Byle bir olaya normalde dardan hi kimse sokulmaz."
"Ama sen dardan herhangi birisi deilsin, deil mi?"
"Sanrm Mellery ile tanklm beni biraz farkl yapyor."
Ban kaldrp, delici baklarla onu szd.
Gurney, "ok istekliydi," dedi, ok istekli grnmemeye alarak.
"Muhtemelen sana yeteneklerinden bahsetti."
"Bakomiser Rodriguez dnda, dierleri iyiler."
Madeleine, onun sama yumuak ballna glmsedi.
"Sana ne teklif etti?"
"Bo bir ek, gerekten. Onun araclyla almam teklif
etti. Ama yine de ok dikkatli olunmas gerekir. Yarn sabaha kadar karar vereceimi syledim."
"Neye karar vereceini?"
"Bunu isteyip istemediime..."
"aka m yapyorsun?"
"Bunun o kadar kt bir fikir olduunu mu dnyorsun?"
"Yani, hl karar vermemi olduun konusunda m aka yapyorsun?"
"Dnmem gereken ok ey var."
"Bu ii yapacan, dnme ihtimalinden daha kesin."
Ardndan gazetesini okumaya devam etti.
Bir dakika getikten sonra "Ne demek istiyorsun, dnme
ihtimalinden daha kesin derken?"
"Bazen seimlerimiz beklenmedik sonular getirir."
"Ne gibi?"
zgn bak bunun aptalca bir soru olduunu gsteriyordu.
216

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Birka saniye duraksadktan sonra, Gurney, "Mark'a bir borcum varm gibi hissediyorum."
zgn baka bir de garip bir aknlk eklendi.
"Niin byle bakyorsun?"
"Ondan daha nce hi ilk ismiyle bahsetmemitin."

217

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Sheridan' Tanmak

1 9 3 5 ' t e n beri sade bir dizayna sahip Blge Binas, eskiden


1899'da kurulmu olan Bumblebee Akl Hastalan Barna olarak bilinirdi. Adn soylu (zaman zaman delirdii sylenen ve
tanmad miraslarnn deli olup olmadn bouna tartt)
ngiliz Sir George Bumblebee'den almt. Krmz tuladan yaplm, kasvetli bina, kasaba meydanndan koca bir karart gibi
grnyordu. Eyalet polisi merkezinden yaklak bir kilometre
uzaklktayd ve buraya Walnut Cossing'den hemen hemen ayn
srede, belki on be dakika farkla ulalyordu.
erisi daha da az ilgi ekiciydi. Ama bunun sebebi yaplan
deiikliklerdi. 1960Tarda yamalanm ve sonra modernize edilmiti. Yenilenmi avizeler ve mee kaplamalar yerine beyaz florasan lambalar taklm ve duvarlar dz beyaza boyanmt. Gurney,
'eskiden burada yaayanlarn hayaletlerinin kendilerine daha rahat
bir alan oluturabilmesi iin bu yeni, irkin lambalar taklm olabilir mi?' diye dnd. szlemesi yapmaya giden bir adamn
bunlar dnmesi garipti, bu yzden sabah kmak zereyken
Madeleine'in syledii eyi dnd: "Onun sana, senin ona olduundan daha fazla ihtiyac var." Lobideki gvenlik cihazndan
geerken bu szleri dnd. Bariyeri getikten sonra oklar takip
ederek ilerledi. Sonunda, zerinde k bir yazyla BLGE VEKL
yazan, byk bir cam kapya vard.
218

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

eride, resepsiyon odasndaki bir masada oturmakta olan bir


kadn girer girmez baklarn ona evirdi. Gurney'in gzlemlerine gre, erkeklerin kadn asistanlar tercih etmesi, kabiliyet,
cinsiyet ya da prestijle ilgili bir durumdu. Masadaki kadn ne
de sahip gibi grnyordu.
Muhtemelen elli yalarnda olmasna ramen, salar, teni,
makyaj, kyafetleri ve fizii yle iyi grnyordu ki, neredeyse evresine elektrik sayordu. nceleyen baklar gzel olduu
kadar, ehvetliydi. Masasnda duran dikdrtgen eklindeki pirin
levhada ad yazyordu: Ellen Rackoff.
kisinden birisinin konumadan nce, kadnn masasnn sa
tarafndaki kap ald ve Sheridan Kline resepsiyon odasna girdi. Scaklk dolu bir glmsemeyle konutu.
"Saat tam dokuz! armadm. Sylediklerini tam zamannda
yapan bir insan olarak beni etkiliyorsun."
"Bu dierinden daha kolay..."
"Ne? Ah, evet, evet, tabii ki." Daha belirgin ama daha souk
bir ekilde glmsedi. "Kahve mi, ay m alrsn?"
"Kahve."
"Ben de. ay ienleri anlamam. Kpek insan m, kedi insan
msn?"
"Sanrm, kpek."
"Kpek insanlarnn kahveyi tercih ettiini hi fark ettin mi?
Sence de ay kedi insanlar iin deil mi?"
Gurney buna kafa yormaya demeyeceini dnd. Kline
ona ofise gemesini iaret etti ve onu ierideki modem, deri koltua ynlendirdi. Kendisi de alak, cam masasyla uyumlu sandalyesine oturdu ve glmsemesinin yerini komik bir samimiyet
ifadesi ald.
"Dave, bize yardm etme konusunda istekli olmana ne kadar
mutlu olduumu anlatamam."
219

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Bana uygun bir grev verileceini dndm iin buradaym."


Kline gzlerini krptrd.
Gurney "ekli olduka hassas olan bir konu," dedi.
"Ben de ayn fikirdeyim. Sana kar drst olacam - deyim
yerindeyse kartlarm ak oynayacam."
Gurney kibar gtilmsemesiyle, yznn burumasn gizledi.
"NYPT'den tandm insanlar bana senin hakknda harika
eyler anlattlar. Baz byk vakalarda sen ba dedektif, anahtar
isim, her eyi zen ama tebrik zaman geldiinde her zaman
baka birisini gsteren bir adammsn. Ksacas, departmanda
en byk yetenee ama en az egoya sahip olan kiiymisin."
Gurney, daha nceden planlanarak yaplan bu komplimana
deil ama Kline'n ifadesine gld. Kalas, kredilerini imdiden
kullanmama dncesiyle dolmutu.
"i seviyorum. Ama ilgi oda olmay sevmiyorum."
Kline, yemeinin iinde ok gzel bir tat olan ve bunu tarif
etmek isteyen bir adam gibi bir sre durup, bakt ama sonra bundan vazgeti.
ne doru eildi. "Bu olayda nasl bir etkin olabileceini dnyorsun?"
te kritik sora gelmiti. Buna nasl cevap vereceini, Walnut
Crossing'den buraya dek dnmt.
"Danman analizci olarak..."
"Bu ne anlama geliyor?"
"BCI'daki aratrma ekibi delil toplamak, aratrmak, korumak ve tanklarla grmek, izleri takip etmek, balantlar aratrmak ve katilin kimlii, yaptklar ve amacyla ilgili hipotezler
retmekle grevli. Bu son sylediim nemli ve ben burada yardmc olabileceimi dnyorum."
"Nasl?"
220

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Kark durumdaki gerekleri grp, mantkl bir olay rgs gelitirmek benim iimde iyi yaptm tek ksmdr."
"Bundan pheliyim."
"Dierleri phelileri sorgulama ve olay yerinden delil toplama konusunda daha iyi..."
"Kimsenin nerede bulacam bilemedii mermiler gibi mi?"
"O ansl bir tahmindi. Genellikle bu aratrma aamalarnda
benden daha iyi birileri vardr. Ama neyin gerekli, neyin gereksiz olduunun nem kazand, paralar bir araya getirme iine
gelince, bunu yapabilirim. imde ok iyi deildim ama n plana
kacak kadar iyiydim."
"Yani her eyden nce bir egon var."
"Eer buna ego demek isterseniz, evet. Zayf ve gl yanlarmn farkndaym."
Sorgulamayla geirdii onca yldan sonra belli insanlarn belli
durumlarda nasl tepkiler vereceini de biliyordu ve Kline konusunda da yanlmamt. Adam, anlatmaya alt tat konusunda
daha rahat grnyordu.
Kline "Karln da konumalyz," dedi. "Aklmda daha
nceki danmanlara da uyguladmz gibi, saatlik cret var.
Sana bir saat iin yetmi be dolar teklif ediyorum, art masraflar
- mantkl masraflar - u andan itibaren yaptklarn."
"Kabul ediyorum."
Kline siyaseti tavryla elini uzatt. "Seninle almay drt
gzle bekliyorum. Ellen sana formlarn, aklamalarn, resmi yazlarn ve gizli szlemelerin olduu bir paket verecek. mzaladn eyi okuman biraz zaman alabilir. Sana kullanabilecein bir
ofis de tahsis edilecek. leride zerinde duracamz baka ayrntlar var. BCI'dan ya da kendi adamlarmdan aldm bilgileri
sana kendim ileteceim ve dnk gibi genel toplantlarda sen de
olacaksn. Eer ekipten birisine soracaklarn olursa, bunun iin
221

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

benim ofisimi kullan. Tanklarla, phelilerle, ya da olayla ilgili


herhangi bir kiiyle grmek istediinde - ayn ekilde, benim
ofisim. Senin iin uygun mu?"
"Evet,"
"Bouna konumuyorsun. Ben de yle... Artk birlikte altmza gre, sana bir ey sormama izin ver." Kline oturup, iki
elinin parmak ularn birletirdi. Bu hareket sorusuna bir arlk
katmt. "Sen olsan, birisini neden vurup, sonra on drt kez keserdin?"
"Bu yksek say doal olarak bir intikam hareketidir ya da
soukkanl bir ekilde intikam havas verilmek iin yaplmtr.
Saynn bir anlam olmayabilir."
"Ama nce onu vurmak.
"Bu, kesme iinin ldrmekten baka bir amac olduunu
gsterir."
Kline merakl bir ku gibi kafasn sallayarak, "Seni anlamadm," dedi.
"Mellery ok yakn bir mesafeden vuruldu. Kurun ah damarn deldi. Karda silahn yere dtne ya da yere brakldna
dair bir iz yok. Bu yzden katil, sesi azaltmak iin etrafna sarm olduu eyi amak, silah cebine ya da klfna koymak ve
elindeki aleti deitirmek, yani krk ieyi tutmak ve yerde cansz yatan kurbann yanna eilmek iin zaman harcam olmal.
Bu srada damardan ok fazla kan fkryor olmal. Bu durumda
kesme iiyle neden urasn ki? Bu, zaten lm olan kurban
ldrmek iin deildi. Katilin amac ya kurun izini yok etmek
olmal ya da..."
Kline sandalyesinde ne doru eilerek, "Neden?" dedi.
"Nedenini bilmiyorum. Bu yalnzca bir olaslk... Ama saldrdan nceki mesajlara ve ieyi yannda getirerek girdii zahmete baklrsa, kesme ii bir ritelin paras gibi grnyor."
222

Aklndan Bir Say Tut

Byle bir sebebin sansasyonel yannn kabartt itah, sradan bir korku ifadesiyle gizlemeye alarak, "Satanizmle mi
ilgili?" dedi Kline.
"Sanmyorum. Notlarn ne kadar lgnca olduunu dnrsek, bu sebep pek lgnca deil. Hayr, 'ritel' derken, cinayeti
kendisi iin nemli olan bir sebep yznden ilediini kastettim."
"Bir intikam fantezisi mi?"
Gurney "Olabilir," dedi. "Birisinin canna okumak iin, bunu
nasl yapacan aylarca ya da yllarca hayal eden ilk katil o deil"
Kline endieli grnyordu. "Eer kesmek onun asl niyetiyse, neden vurmakla urat?"
"Hzl bir ekilde etkisiz hale getirme... Emin olmak istedi
ve bir silah, kardakini etkisiz hale getirme konusunda krk bir
ieden daha gvenilirdir. Bir aksilik kmasn istememi."
Kline ban sallayp, bilmecenin baka bir ksmna geti.
"Rodriguez katilin misafirlerden birisi olduu konusunda srar ediyor."
Gurney glmsedi. "Hangisi?"
"Sylemek iin hazr deil, ama tm parasn buna yatrd.
Sen buna katlmyor musun?"
"Bu fikir batan sona samalk. Misafirler enstit snrlar iinde yayorlar. Bu, onlarn olay yerinde olmasalar da, olay yerinin
yaknlarnda olduklarn gsterir. Tabii ki bamllarn, duygusal
anlamda dengesiz insanlarn, cinayetlerle alakas olan en az bir
kiinin olduu, olduka garip bir grup."
"Ama?"
"Pratikte sorunlar var."
"Ne gibi?"
"Ayak izleri ve onlarn bulunduklar yerler gibi. Herkes karn akam st baladn ve gece yarsna kadar devam ettiini
tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

onaylyor. Katilin ayak izleri, yoldan mlke kar tamamen durduktan sonra girdiini gsteriyor."
"Bundan nasl emin olabiliyorsun?"
"zler karda, ancak izlerin zerinde yeni yaan kardan eser
yok. Misafirlerden birisinin bunu yapm olmas iin, kar yamadan nce evden km olmas gerekir. nk karda evden gelen
bir ayak izi yok."
"Yani..."
"Yani bu durumda misafirlerden birisinin akam zerinden
gece yarsna kadar eksik olmas gerekir. Ama hibirisi deil."
"Bunu nereden biliyorsun?"
"Resmi olarak, bilmiyorum. Jack Hardwick'ten duyduum
bir sylenti diyelim. Grmelerin zetlerine gre, her misafir, akam en az baka alt misafir tarafndan farkl saatlerde
grlm. Eer herkes ayn anda yalan sylemiyorsa, herkes
oradayd."
Kline bu ihtimali kenara atmaya pek niyetli deildi.
"Belki de evden birisi yardm almtr."
"Evden birisinin kiralk katil tutmu olabileceini mi sylyorsunuz?"
"Bunun gibi bir ey."
"Neden kendisi orada kalsn ki?"
"Anlamadm."
"Misafirlerin u anda pheli olarak grlmelerinin tek sebebi, olay yerine fiziksel yaknlklar. Dardan birisini kiralayp,
ieriye gelmesini ve cinayet ilemesini istesen, en bata neden
kendin oraya giresin ki?"
"Heyecan?"
Gurney sklm bir ekilde, "Sanrm bu mmkn," dedi.
Kline "Tamam, imdilik misafirleri unutalm," dedi. "Peki, misafirlerin dnda birisinin bir gangster kiralam olma ihtimali?"
224

Aklndan Bir Say Tut

"Bu Rodriguez'in yedek teorisi mi?"


"Bunun bir olaslk olduunu dnyor. Ama senin suratndan byle dnmediini anlyorum."
"Bunun mantn anlamyorum. Bence misafirlerden birisi
Patty Cakes olmasayd bu akla bile gelmezdi. ncelikle, u anda
Mark Mellery'nin gangsterlerin hedefi olduunu dnmemiz
iin hibir veri yok..."
"Bir dakika bekle. Eer ikna edici guru - Patty Cakes gibi
- birisinin kendisine bir ey itiraf etmesini saladysa, bilirsin,
i uyum ya da ruhani huzur ya da Mellery bu insanlara her ne
samalk satyorsa..."
"Ve?"
"Ve belki de sonra, eve gidince kt adam drstlk ve aklk iin aceleci davrandn dnr. Evrenle uyum fikri haval
olabilir ama birisinin senin hakknda bir eyler bilmesi riskini
almak bana byk iler aabilir. Bilgenin yanndan uzaklanca, kt adam daha pratik zmler zerinde dnmeye balar.
Belki de kendisiyle ilgili bu riski ortadan kaldrmak iin birisini
kiralar."
"lgin bir hipotez..."
"Ama?"
"Ama dnyada byle bir suu ilemek iin, trl akl oyunlar
oynatacak ekilde bir szlemeyi yapacak bir adam yoktur. Para
iin ldren adamlar, ayakkablarn aa dallarna asmaz, cesetlerin zerine iir brakmazlar."
Kline bunu tartmak zereydi ki, birisi hafife kapy alp, ardndan at. Resepsiyon masasnda oturan zarif yaratk,
zerinde iki porselen kupa ve altl, ho azl bir aydanlk,
k bir ekerlik ve iinde drt tane kurabiye olan seramik bir
tabak duran parlak bir tepsiyle ieri girdi. Tepsiyi sehpann
zerine brakt.
225

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Kline'a bakarak, "Rodriguez arad," dedi. Ardndan telepati


yoluyla sorulmu bir soruyu cevaplar gibi ekledi: "Yoldaym,
birka dakikaya burada olacan syledi."
Kline, tepkisini grebilmek iin Gurney'e bakt. "Rod beni
daha nce aramt," diye aklad. "Olayla ilgili baz fikirlerini
paylamak istiyor. Sen buradayken gelmesini nerdim. Herkesin
her eyi ayn anda renmesini isterim. Hepimiz ne kadar ok
bilirsek, o kadar iyi. Sr yok."
Gurney, Kline'n onlar bir araya getirmesinin, aklkla ilgisi olmadn, yalnzca anlamazlklar ve srtmeleri nlemek
iin olduunu dnerek, "yi fikir," dedi.
Kline'n asistan, Gurney'in dncelerini okumu ve ona katlyormuasma, Mona Lisa gibi glmsediktcn sonra odadan
kt.
Kline bardaklara kahve doldurdu. Porselen bardaklar, eski
ve pahal grnyorlard. Ancak, Kline bardaklar tutarken ne
gururlanyor ne de bununla ilgileniyormu gibi grnyordu.
Gurney'in onunla ilgili olan stn zekal DA izlenimi ile doutan soylu izlenimi veren hareketleri birbiriyle rtyordu. Hardwick dnk toplantda onunla ilgili fsldayarak ne sylemiti?
Ynetici olmakla ilgili bir eyler mi? Belki alayc Hardwick yine
haklyd. Belki de Gurney bir insann bardak tutma eklinden ok
fazla karm yapyordu.
Kline sandalyesinde geriye doru yasland. "Bu arada, duvarda bulduklar mermi; .357 demilerdi ya, deilmi. Bu, yalnzca
duvardaki deliin byklne baklarak, mermiyi oradan karmadan nce yaplm bir tahmindi. Balistikten gelen sonuca gre
kullanlan silah .38 Special."
"Bu garip."
"Aslnda, ok normal... 1980'lere kadar ou polis departmannda kullanlan tabanca."
226

tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Kalibre normal ama garip bir seim."


"Anlamadm."
"Katil vurma esnasnda sesi azaltmak, elinden geldiince sessiz hale getirmek iin uram. Eer grlt konusunu sorun
ettiyse, .38 Special' semi olmas garip. .22'lik bir tabanca ok
daha mantkl olurdu."
"Belki elindeki tek silah budur."
"Belki de."
"Peki sana yle gelmiyor mu?"
"O bir mkemmeliyeti. Doru silah kullandna emin olurdu."
Kline, sorguya eken bir hakim gibi Gurney'e bakt. "Kendinle eliiyorsun. nce, kantlara gre mmkn olduunca sessiz
olmaya altm syledin. Ardndan bu i iin yanl silah setiini syledin. imdi de onun yanl silah seimi yapacak birisi
olmadn sylyorsun."
"Silahn sessiz olmasn salamak nemliydi. Ama belki de
bundan daha nemli bir ey vard."
"Ne gibi?"
"Eer bu olayn ritellik bir taraf varsa, silah seimi de bununla ilgili olabilir. Cinayeti belli bir ekilde ileme arzusu, ses
sorununun nne gemi olabilir. Bunu yapmas gerektii ekilde yapp, ses sorununun da elinden geldiince stesinden gelmeye almtr."
"Sen ritelden bahsedince, benim aklma bir psikopat geliyor.
Bu adamn ne kadar deli olduunu dnyorsun?"
Gurrey "Deli benim ie yarar bulduum bir terim deil,"
dedi. "Jeffrey Dahmer'n akl salnn yerinde olduuna karar
verildi ama adam kurbanlarm yiyordu. David Berkowitz'in akli
dengesinin yerinde olduuna karar verildi ama adam, iinde eytan olan bir kpek istedii iin bunu yapyordu."
227

tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Bizim bu olayda, byle bir insanla m uratmz dnyorsun?"


"Tam olarak deil. Bizim katilimiz intikam duygusuyla dolu
ve takntl - duygusal dengesizlik derecesinde takntl ama
muhtemelen- ceset yiyecek ya da bir kpekten emir alacak derecede deil. Rahatsz olduu aka belli ama DSM'deki* kriterlere uyduunu gsteren bir veri yok."
Kap ald.
Kline dnceli bir ekilde Gurney'in sylediklerini tartyorrnu gibi, kalarn att, dudaklarn bkt - ya da yalnzca kapnn almasyla dikkati dalmam gibi gstermeye alyor
olabilirdi.
Sonunda yksek sesle, "eri gelin," dedi.
Kap ald ve Rodriguez ieri girdi. Gurney'i grd andaki
honutsuzluunu tam olarak gizleyemedi.
Kline "Rod!" diye haykrd. "Gelmen iyi oldu. Otur."
Gurney'in oturmakta olduu koltuktan bariz bir ekilde uzak
durup, Kline'n yzn grebilecei bir sandalye seti.
DA iten bir ekilde glmsedi. Gurney, bu ifadenin, grleri elien kiilerin ayn ortamda bulunmalarndan kaynaklandn tahmin etti.
Bir dvy, rakibiyle tantran hakem havasnda konutu: "Rod
olayla ilgili son fikirlerini bizimle paylamak iin uramak istedi."
Gurney kibarca, "Dinlemek iin sabrszlanyorum," dedi.
Ama kibarl, Rodriguez'in bunu gizliden bir kkrtma olarak yorumlamasn engellemedi. Fikirlerini paylamak iin bunlar duymasna gerek yoktu.
Kline'n ofisinden ok daha byk bir ofistelermi ve duyulmama endiesi yayormu gibi yksek bir sesle, "Herkes aa* Ruhsal Bozukluklarn Tansal ve statiksel Kitab (Diagnostic and Statistical
Manual of Mental Disorders) (ev. N.)
228

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

lara odaklanm durumda," dedi. "Biz orman gz nne almyoruz!"


"Orman derken?" diye sordu Kline.
"Ormann bir frsat yuvas olduunu gz ard ediyoruz... Herkes sebep ve cinayetin ilenmesi esnasnda kullanlan yntemler
zerinde dnyor. Ama bir numaral konudan uzaklayoruz
- bir ev dolusu uyuturucu bamls ve sulu tip kurbann yan
banda duruyor."
Gurney, bu tepkinin bakomiserin, vakann kontroln elinde
tutmas durumunun tehdit altnda olduunu dnmesinden mi,
yoksa baka bir eyden mi kaynaklandm merak etti.
Kline "Ne yaplmasn neriyorsun?" dedi.
"Btn misafirlerle yeniden grlmesini syledim ve hepsinin gemiiyle ilgili daha ayrntl aratrma yaptryorum. Bu
kokainman pisliklerin hayatlarndaki birka ta kaldrp altna
bakacaz. Sana sylyorum - bunu onlardan birisi yapt ve hangisi olduunu bulmamz yalnzca biraz zaman alacak."
Kline byk bir tartma kmasn nlemek ister gibi, ok
sradan bir ses tonuyla, "Sen ne dnyorsun, Dave?" diye
sordu.
Gurney yumuak bir edayla, "Yeniden grmeler ve gemi
aratrma ii yararl olabilir," dedi.
"Yararl olabilir ama gerekli deil mi?"
"Bitene kadar bilemeyiz. Frsat konusuyla ya da kurbann
yan banda olmayla ilgili sorular yneltmek de yararl olabilir
- rnein misafirhane ya da kahvalt, yataklar ve enstitdeki misafirlerin blm kadar, bulunabilecekleri yerler de..."
Rodriguez "Bunu bir misafirin yaptna bahse girerim," dedi. "Kpekbalklaryla dolu bir denizde, bir yzc kayboluyorsa, oradan geen
bir su kayaks tarafndan karlmamtr." Glmsemesini bir tehdit
olarak yorumlad Gurney'e bakt. "Bu konuda gereki olalm!"
22.9

tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Yatak ve kahvaltlarla ilgili ksm da deerlendiriyor muyuz,


Rod?" diye sordu Kline.
"Her eyi deerlendiriyoruz."
"Gzel. Dave, ncelik vermek istediin baka bir ey var m?"
"Listedekilerin dnda bir ey yok. Kan zerinde laboratuar incelemesi; kurbann zerinde ve evresindeki yabanc
dokular; botlarn markas, alnabilecei yerler ve onlarla ilgili
herhangi bir gariplik; mermi zerinde yaplacak balistik incelemesi; katilin Mellery ile grme kaydnn analizi, arka plan
seslerinin gelitirilmesi ve sinyal merkezinden yaplan telefon tanmlanmas ve aramann bir cep telefonundan yaplp
yaplmadnn belirlenmesi; misafirlerin sabit hat ve cep telefonu hatlarndan yaptklar grmelerin kaytlar; notlarn
zerindeki el yazlarnn analizi ile kat ve mrekkep analizi;
gnderilen mesajlar ve cinayetin ilenme eklinden karlan
kiilik profili, FBl'n elindeki tm tehdit mektuplar arivinin
batan sona incelenmesi. Bence bu kadar... Kardm bir
ey var m, Komiserim?"
Rodrigucz in cevap vermesine kalmadan; zaten bunun iin acele de etmiyordu, Kline'n asistan kapy at, "Pardon, efendim,"
dedi, herkese yneltilmi bir sayg tonuyla. "Komiser muavini olduunu syleyen Wigg adnda biri, bakomiseri grmek istiyor."
Rodriguez kalarn att.
Farkl grlere sahip kiileri bir arada grme konusunda snr tanmayan Kline, "Onu ieri gnder," dedi.
BCI toplantsndaki cinsiyetsiz krmz kafa zerinde ayn takm kyafet ve elinde ayn dizst bilgisayarla ieri girdi.
Rodriguez merakl olmaktan ok, sinirli bir edayla, "Ne istiyorsun, Wigg?" diye sordu.
"Bir ey bulduk, efendim. Bunun, size getirecek kadar nemli
olduunu dnyorum."
tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Evet?"
"Botlarla ilgili, efendim."
"Botlar m?"
"Aata bulunan botlar, efendim."
"Onlarla ilgili ne buldunuz?"
Wigg, bilgisayarm gstererek, "Bunu sehpaya koyabilir miyim?" dedi.
Rodriguez Kline'a bakt. Kline ban sallad.
Birka tua bastktan ve otuz saniye getikten sonra, adam
ortadan ikiye ayrlm bir ekranda ayr ayr duran ama birbirinin
ayn grnen ayak izlerine bakyorlard.
"Soldakiler olay yerinden alnm gerek ayak izleri. Sadakiler ise bizim aata bulduumuz botlarla, ayn kar zerinde
oluturduumuz ayak izleri."
"yleyse izlerin sahibi botlar, izlerin bittii yerdeki aata
bulunan botlar. Bize bu bilgiyi vermek iin bu kadar yolu gelmenize gerek yoktu."
Gurney kendisini tutamayp araya girdi. "Sanrm Wigg bize
tam tersini sylemek iin bu kadar yolu geldi."
Kline "Aata bulunan botlarn, katilin giydii botlar olmadn m sylyorsun?" diye sordu.
"Bu hibir anlam ifade etmiyor," dedi Rodriguez.
Kline "Bu olaydaki dier deliller de bir anlam ifade etmiyor,"
dedi. "Komiserim?"
"Botlar ayn marka, ayn model ve ayn byklkte. ki teki de
yepyeni. Ama izlerle uyumuyorlar. Kar, zellikle donma seviyesinin on derece altndaki sda duran kar, ayrntlar ok iyi gsteriyor.
Bu rnekte ise, burada duran ayak izlerinde bozukluk gryoruz."
Sada, aataki botlara ait ayak izlerinin bir tanesinde, neredeyse
gzle grlmeyecek bir kabarkl, ucu sivri bir kalemle gsterdi.
"Byk ihtimalle retim esnasnda olumu bu defo, bizim yapttarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

mz her izde grnyor ama olay yerindeki hibir izde mevcut


deil. Tek aklama bu izlerin farkl botlara ait olduklar."
Rodriguez "Tabii ki baka aklamalar olabilir," dedi.
"Aklnzda ne var, efendim?"
"Yalnzca,' bir eyi atlyor olma olaslnzdan bahsediyorum."
Kline boazn temizledi. "Tanr akna, farz edelim ki Wigg
hakl - elimizde iki ift var ve birisi katil tarafndan giyildi ve
dieri de aaca asld. Bu nasl bir anlam ifade ediyor olabilir?
Bizim iin ne anlama geliyor?"
Rodriguez sinirli bir ekilde bilgisayar ekranna bakt. "Katili
yakalamamzda yarar olacak hibir halt sylemiyor."
"Sen ne diyorsun, Dave?"
"Bana cesedin zerinde braklm mesaj veriyor. Bu da baka trl bir not... Diyor ki, 'Beni yakalayabiliyorsanz yakalayn
ama bunu yapamazsnz. nk ben size gre fazla zekiyim"'
"Bir ift ayakkab sana nasl oldu da byle bir mesaj verdi?"
Rodriguez sinirlenmiti.
Gurney ok sakin bir tavrla cevap verdi - hatrlad kadaryla, her zaman fkeye kar tepkisi bu olmutu. "Yalnz balarna
benim iin hibir anlam ifade etmezlerdi. Ama dier garip ayrntlara eklendiinde ve byk resme bakldnda, ortaya zenle
hazrlanm bir oyun kyor."
"Eer bu bir oyunsa ve amac bizi uratrmaksa, amacna
ulayor," dedi Rodriguez alayc bir tavrla.
Gurney tepki vemreyince, Kline ona dnd. "Sen bu fikre katlmyor gibisin."
"Bence oyun kafa uratrc olmaktan daha fazlasna sahip.
En nemli nokta bu."
Rodriguez midesi bulanm gibi bir tavrla sandalyesinden
kalkt. "Bana baka bir ey iin ihtiyacnz yoksa, Sheridan, ofise
dnmek zorundaym."
232

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Kzgn bir ekilde Kline'n elini sktktan sonra kt ve birka


saniye sonra, Wigg de onun arkasndan kt. Kline onun gitmesiyle ilgili her ne hissettiyse, belli etmedi.
Ksa bir sre sonra, Gurney'e doru uzanarak, "yleyse bana
syle," dedi. "Yapmyor olduumuz neyi yapmalyz? Olaya
Rodriguez'in bakt adan bakmadn aka grlyor."
Gurney omuz silkti. "Misafirleri yakndan incelemek zarar getirmez. Bu bir dereceye kadar yaplmal. Ama bakomiser, bunun bir
tutuklamayla sonulanacana dair benden daha fazla umutlu."
"Bunun aslnda zaman kayb olduunu mu sylyorsun?"
"Bu eleme iin gerekli bir sre. Yalnzca katilin misafirlerden birisi olduunu dnmyorum. Bakomiser frsatlarn
nemini vurgulayp duruyor - katilin hali hazrda mlkn iinde
olduuna dair geleneksel bak as. Ama bana gre bu uygun
bir bak as deil - odasna girerken ya da karken grlme
riski fazla yksek, bu kadar eyi gizlemesi fazla zor. Bahe sandalyesini, botlar, ieyi, silah nereye koyabilir ki? Alman risk
ve iin karkln dnnce, oradan birisi olma ihtimali kabul
edilemez."
Kline merakla kalarndan birisini kaldrd ve Gurney devam etti.
"Organize olmayan ve organize olan bir adam iki uca koyarsak ve bir aralk belirlersek, adam organize tarafn en u noktasnda duruyor. Ayrntlara verdii nem sra d..."
"Karda daha zor grnmesini salamak iin bahe sandalyesinin eritlerini deitirmesi gibi ayrntlardan m sz ediyorsun?"
"Evet. Ayn zamanda bask altndayken ok rahat... Olay yerinden ayrlrken komam, yrm. Avludan ormana giden
ayak izlerinde acele ettiine dair hibir iz yok, hatta ylesine gezintiye km gibi duruyorlar..."
"Krk bir viski iesiyle birisinin boazm kesecek kadar ldrm olmas, pek rahat olduunu gstermiyor."
233

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Bu bir barda olmu olsayd, sana hak verirdim. Ama ienin
nceden, dikkatlice hazrlanm, hatta ykanm ve parmak izlerinden arndrlm olduunu unutma. ldrm olmas izlenimi
de, dier her ey gibi planlanm."
Kline yavaa, "Tamam," diyerek onaylad. "Rahat, sakin, organize... Baka?"
"letiim kurma tarznda da mkemmeliyeti. Okunakl edebi bir dil kullanlm ve ll yazm. Aramzda kalsn ama
daha da ileri gidip unu syleyebilirim ki, iirlerdeki garip resmiyet bana bazen birinci kuak solistikasyonunda rastladmz
yapay resmiyeti hatrlatt."
"Sen neden sz ediyorsun?"
"Eitimsiz ailenin eitimli ocuu ve kendisini onlardan
umutsuzca ayrmaya alyor. Ama sylediim gibi, biraz ileri
gittim - bunlar tm somut delillerden bamsz olarak sylyorum."
"Baka bir ey var m?"
"Dardan baknca yumuak huylu ama ii nefret dolu..."
"Vc bu kiinin misafirlerden birisi olduunu dnmyorsun?"
"Hayr. Onun bak asna gre, artan riskin getirdii dezavantaj, kurbana yakn olmann getirdii avantaj, ezer."
"Sen ok mantkl bir adamsn, Dedektif Gurney. Sence katil
bu kadar mantkl m?"
"Ah, evet. Hasta olduu kadar mantkl... ki konuda da en
uta."

234

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Olay Yerine Dn

G u r n e y ' i n Kline'n ofisinden eve giden yolu Peony'den geiyordu. Bu yzden olay yerine uramaya karar verdi.
Kline'n asistan olarak ald geici kimlik, onun hibir soruya maruz kalmadan, kapdaki polisin yanndan gemesini salad. Gurney souk havay solurken duyduu hisle birlikte, o
gnn cinayet gnnn sabahna benzediini dnd. Sorgulamalar devam ederken ksmen erimi olan karn zerine, yeniden
kar birikmiti. Catskills'n yksek kesimlerinde yaygn olan gece
ya, havay tazelemiti ve imenler bembeyaz olmutu.
Gurney, evrede daha nce karm olduu bir ey fark edebilecei dncesiyle, katilin yrd yolu yeniden yrmeye
karar verdi. Araba yolunun hizasndan, otoparkn arasndan ve
ambarn etrafndan, bahe sandalyesinin bulunduu yere doru
yrd. Katilin oturmak iin neden bu noktay setiini dnerek etrafna baknd. Dikkati, bir kapnn almas, arparak kapanmas ve ardndan gelen tandk bir sesle dald.
"Tanr akna! Bir hava saldrs yapp bu lanet olas yeri havadan incelememiz gerek."
Onlar, kendi varlndan haberdar etmenin en iyisi olacan
dnen Gurney, evin arka bahesini ambardan ayran yksek itlerin zerinden atlad. Komiser Hardwick ve Aratrmac Tom Cruise
Blatt memnun olmam gibi dik dik bakarak, onu selamladlar.
235

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Sen burada ne halt yiyorsun?" diye sordu Hardwick.


"DA ile geici bir szleme yaptk. Sadece olay yerine tekrar
gz atmak istedim. Bldm iin zgnm ama benim de burada olduumu bilmek istersiniz diye dndm."
"allarn arasnda m?"
"Ambarn arkasnda. Katilin oturduu yerde duruyordum."
"Ne iin?"
"Onun orada ne iin oturduu daha iyi bir som."
Hardwick omuz silkti. "Glgede gizlenmek? Lanet olas bahe
sandalyesinde sigara molas vermek? Doru zaman beklemek?"
"Doru an ne zamand?"
"Ne fark eder?"
"Bilmiyorum. Ama neden burada bekledi? Neden cinayet ileyecein yere yannda bir bahe sandalyesi getirecek kadar erken gelirsin ki?"
"Belki de Melleryler uykuya dalana kadar beklemitir. Belki
de klar snene kadar beklemek istemitir."
"Caddy Mellery'nin ifadesine gre, yataa gitmeleri ve
kapatmalar olaydan saatler nce olmu. Onlar uyandran telefon
ok byk ihtimalle katilden geldi. Bu da onlarn uyank olmasn istediini gsterir, uykuda deil. Eer klarn kapandn
grmek isteseydi, neden st kat gremeyecei nadir noktalardan
birisini sesin? Hatta sandalyenin durduu yerden, evin neredeyse hibir yeri grnmyor."
Hardwick gzlerinde huzursuz bir ifadeyle, "Tm bunlarn ne
anlama gelmesi gerekiyor?" diye bard.
"Ya ok zeki, ok dikkatli bir katilin mantksz bir ey yapacak kadar ileri gittii ya da bizim olay yanl grdmz anlamna geliyor."
Konumay, tenis ma izler gibi takip eden Blatt, gzlerini
Hardwick'e dikti.
236

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Harchvick aznda kt bir tat varm gibi bakt.


"Buraya biraz kahve indirebilir misin?"
Blatt ikayet eder gibi dudaklarn bzd ve muhtemelen kendisinden isteneni yapmak iin, eve doru yrd.
Hardwiek sigara yakt. "ok sama grnen bir ey daha var.
Ayak izleriyle ilgili verilerin olduu bir dosyay inceliyordum
da... Ana yoldan sandalyeye doru ambarn arkasndan giden
ayak izleri arasndaki mesafe, cesetten aalarn arasna doru
giden ayak izlerinin arasndaki mesafeden yaklak sekiz santim
daha fazla."
"Yani katil buraya gelirken, giderken olduundan daha m
hzl yrm?"
"Aynen yle."
"Yani ambarn yanna gelip oturmak ve beklemek iin, cinayetten
sonra olay yerinden kaarken ettiinden daha m ok acele etmi?"
"Wigg'in verilerden kard bilgi bu ve ben baka bir ey
bulamadm."
Gurney kafasn sallad. "Sana sylyorum, Jack. Yanl noktadan bakyoruz. Bu arada, beni rahatsz eden acayip bir veri
daha var. Viski iesi tam olarak nerede bulundu?"
"Cesedin yaklak otuz be metre uzanda; ayak izlerinin buradan ayrld yerde."
"Niin orada?"
"nk orada brakm. Sorun nedir?"
"Onu oraya kadar neden tad? Neden cesedin yannda brakmad?"
"Unutkanlk. Olayn scaklyla hl ieyi elinde tutuyor
olduunu fark etmedi. Fark edince de att. Bunda gariplik gremiyorum."
"Belki de yoktur. Ama ayak izleri ok dzgn, rahat ve acele
etmemi. Her ey plana uygun gitmi gibi..."
237

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Harchvick alveriten dnen ve yrtk bir poetteki eyalarn


dkmemeye alan bir adamn kzgnlyla, "Bununla nereye
gelmeye alyorsun?" dedi.
"Olayla ilgili her ey olaanst rahat planlanm grnyor
- ve de bilinli. Adam bana her eyi bir sebepten dolay koyduu
yere koymu olduu mesajn veriyor."
"Bana bir cinayet silahn, daha nceden dnm olduu bir
sebepten dolay olay yerinin otuz be metre uzanda braktn
m sylyorsun?"
"Benim tahminim byle."
"Nasl bir sebebi olabilir?"
"Bunun bizim zerimizdeki etkisi ne oldu?"
"Neden sz ediyorsun?"
"Bu adam Mark Mellery'e odakland kadar, polise de odaklanm. Sence de olay yerindeki gariplikler, bizimle oynad
oyunun bir paras olabilir mi?"
"Hayr, bence olamaz. Drst olmak gerekirse, bu ok sama."
ladm kadaryla Bakomiser Rod hl adammzn misafirlerden birisi olduunu dnyor."
"Evet, 'tmarhanedeki delilerden birisi' diyor."
"Sen buna katlyor musun?"
"Deli olduklarna m? Kesinlikle. Katilin onlardan birisi olduuna m? Belki."
"Belki de deil mi?"
"Emin deilim. Rodriguez'e bundan sz etme."
"Favori aday var m?"
"Uyuturucu bamllarndan herhangi bir tanesi ona uyar.
Dn Mellery'nin Ruhani Yenilenme Enstits'nn, zengin erefsizler iin yaplm pahal bir kaplcadan baka bir ey olmadn sylyordu."
238

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Balanty anlamyorum."
"Ne arasnda?"
"Uyuturucu bamllnn, Mark Mellery cinayetiyle ne ilgisi var?"
Hardwick sigarasndan dnceli bir ekilde son bir nefes
aldktan sonra izmariti, itlerin altndaki nemli topraa frlatt.
Gurney bunun bir su mahalinde, her yer didik didik incelendikten sonra bile yaplmamas gereken bir hareket olduunu biliyordu ama buna daha nce birlikte altklar zamanlardan alknd. Ayakkabsnn topuk ksmyla, yanan izmariti sndrmek iin
uzandnda da armad. Bu adamn bir sonraki syleyecei ya
da sylemeyecei cmleyi dnmek iin zaman kazanma yolu
buydu. zmarit tamamen sndkten ve topran en az alt santim
altna gmldkten sonra, Hardwick konutu.
"Muhtemelen cinayetle bir alakas yok ama Rodriguez'le ok
alakas var."
"Bana syleyebilecein bir ey mi?"
"Greystone'da bir kz var."
"New Jersey'deki akl hastanesinde mi?"
"Evet, kzn beyninde kalc hasar olumu. Hap, kristal meth,
eroin... Birka beyin devresi yanm ve annesini ldrmeye alm. Rodriguez'e gre, dnyadaki btn dier uyuturucu bamllar ona olanlardan sorumlu. Bu, onun mantkl olabildii
bir konu deil."
"Bu yzden Mellery'i bir uyuturucu bamlsnn ldrdn dnyor?"
"Byle olmu olmasn istiyor, bu yzden byle olduunu dnyor."
Avlunun bir ucundan dier ucuna, karla kapl imenlere doru
slak, sert bir rzgar esti. Gurney titreyerek ellerini cebine soktu.
"Ben sadece Kline' etkilemeye altm dnmtm."
239

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Bu da var... Bir bokkafalya gre olduka kark bir adam.


Kontrol manya... Salak bir hrs torbas... Tamamen kendine
gvensiz... Bamllar cezalandrma taknts var. Bu arada, senin varlndan da pek honut deil."
"zel bir sebebi var m?"
"Standard prosedrleri elden brakmay sevmez. Zeki adam-lar sevmez. Kline'a kendisinden daha yakn duran kimseleri
sevmez. Baka ne bok olduunu kim bilir?"
"Bir cinayet vakasn ynetmek, iin uygun bir kafa gibi grnmyor."
"Evet, harika adalet sistemi dnyasnda yeni olan ne var ki?
Ama bir adamn kafay yemi bir dallama olmas yanl dndn gstermez, deil mi?"
Gurney yorum yapmadan, Hadwick'in akll yann dnd,
ardndan konuyu deitirdi. "Misafirlere younlaarak baka olaslklar gz ard ediliyor mu?"
"Ne gibi?"
"Civardaki insanlarla grmek gibi... Moteller, konaklama
yerleri, pansiyonlar.
"Hibir ey gz ard edilmiyor," dedi Hardwick aniden
savunmaya geerek. "evredeki yerlerle - zaten enstitnn
st tarafndaki kasaba yolunda bir dzineden az yer var; yani
ok az - ilk yirmi drt saat ierisinde iletiime geildi ve sonucunda ie yarar hibir ey yok. Kimse bir ey duymam,
grmemi ve hatrlamyor. Yabanc yok, grlt yok, acayip
saatlerde geen bir ara yok, sra d hibir ey yok. Birka
insan akal sesi duymu olabileceini syledi. Birka insan da
bayku sesi duyduunu."
"Saat kata olmu?"
"Ne, saat kata olmu?"
"Bayku sesi."
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Hibir filerim yok nk onlarn hibir fikri yok. Syledikleri


en ayrntl ey, gece yars olduuydu."
"Kalacak yerler?"
"Ne?"
"Kimse blgedeki kalacak yerlere uram m?"
"Kasabann dnda bir motel var - avclarn kald bir dinlenme yeri. O gece bomu. Bir kilometre uzaklkta yalnzca iki
tane pansiyon var. Birisi k aylarnda kapal... Eer doru hatrlyorsam dierinde cinayet gecesi, rezerve edilmi bir oda varm
- bir ku gzlemcisi ve annesi tarafndan."
"Kasmda ku gzlemi yapmak m?"
"Bana da garip geldi. Bu yzden ku gzlemciliiyle ilgili
birka websiteyc baktm. Gerek ku bilimciler k aylarn tercih ederlermi - aalarda yapraklarn olmad, daha iyi bir
grn ve bir sr yaban tavusunun, baykuun, kekliin filan
olduu..."
"Oradaki insanlarla konutun mu?"
"Blatt orann sahiplerinden birisiyle konutu - birka beyinsiz, sama isimler; ie yarar bir bilgi yok."
"Sama isimler mi?"
"Evet, aralarndan bir tanesi Peachpit, ya da onun gibi bir eydi."
"Peaehpit mi?"
"Ona benzer bir ey. Hayr, Plumstone'du. Paul Plumstone'du.
Evet eminim."
"Kimse ku gzlemcileriyle konutu mu?"
"Sanrm Blatt oraya vardnda, oradan ayrlmlard ama
bana bununla ilgili bir ey sylemediler."
"Kimse pelerine dmedi mi?"
"Yce Tanrm! Onlar nasl bir ey bilebilirler ki? Eer Peachpitleri ziyaret etmek istiyorsan, buyur. Yerin ad Defneler;
enstitden knca dan sekiz yz metre kadar aasnda. Bu
241

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

vaka ii elimde belli bir insan gc var ama Peony'den gemi


herkesi kovalayarak lanet olas zamanm boa harcayamam."
"Peki."' .
Gurney'in cevabndaki anlam belirsizdi ama nasl olduysa
Hardwick'i yattrd ve Hadwick neredeyse samimi bir tonla,
"nsan gc demiken, ie dnmem gerek. Sen burada ne yaptn sylemitin?" diye sordu.
"Bu yolu tekrar yrrsem, gzme bir eyler arpabileceini
dnmtm."
"Bu NYPT'nin en iyi cinayet dedektifinin yntemi mi? ler
acs!"
"Biliyorum, Jack, biliyorum. Ama u anda yapabileceimin
en iyisi bu..."
Hardwick inanamyormuasma, abartl bir ekilde kafasn
sallayarak eve girdi.
Gurney, karn nemli kokusunu iine ekti ve her zamanki gibi
bir anlna, kelimelere dkemeyecei, ocukluuna ait bir duyguyu
hissetti. Kar kokusuyla birlikte anlarn hcumuna urarken, beyaz
imenlerin zerinde ormana doru yola koyuldu. Babasnn ona be
ya da alt yandayken hikayeler, gerek hayattaki her eyden daha
canl olan hikayeler anlattn hatrlad. Bu hikayelerde byk liderler, krlardaki kulbeler, ormandaki izler, iyi Hintliler, kt Hintliler, kopan lan aa dallar, imende ylan izleri, dmann getii
yolu gsteren krk bir ak merdiveni dal, bazlar gerek, bazlar
ormandaki Hintlilerin aralarnda anlamak iin kardklar orman
kularnn sesleri vard. lerindeki imgeler yle somut, hikayeler
yle ayrnt doluydu ki... Bu ok ironik, diye dnd, ama babasnn ona ocukluunun ilk yllarnda anlatm olduu hikayeler, anlarnn byk ksmn oluturuyordu. Elbette babasnn onunla, bu
hikayeleri anlatmak dnda pek ilgilendii sylenemezdi. ncelikle
babas alyordu. alyor ve iine kapanyordu.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

almak ve iine kapanmak... Bu hayat zetleyebilecek


cmle bir anda Gurney'i akna evirdi. Babasnn davrann
olduu kadar, kendi davrann da tanmlyordu.
nceleri dnmekten bu kadar kat benzerlikler, imdi byk
atlaklar olumasna sebep oluyordu. Yalnzca yava yava babasna
benzediinden deil, ayn zamanda bunun uzun zaman nce baladndan da pheleniyordu. alyor ve iine kapanyordu. Hayatnn ne kadar kk ve souk bir anlam tadn gsteriyordu. Bir
kiinin tm hayatnda yaptklarnn, bu kadar ksa bir cmleyle zetlenebilmesi ne kadar zcyd. Tm enerjisini harcad eyi byle
snrlandrabiliyorsa, bugne kadar nasl bir koca olmutu? Nasl bir
baba iini bu kadar n plana alm... Hayr, bu kadar yeterdi.
m, ayak izlerinin olduunu hatrlad yolu takip etti. zlerin aniden
bittii, yeil allarn olduu alana gelince aa kokusunu iine ekti
ve derin sessizlii dinleyerek ilham gelmesini bekledi. Ancak gelmedi. Aksini beklediinden, morali bozularak, cinayet gecesiyle ilgili
bildii gerekleri yirminci kez gzden geirdi. Katil mlke yoldan,
yaya olarak m girmiti? Yannda bir adet .38 Special, krk Four Roses marka viski iesi, bir bahe sandalyesi ve Mellery'i yatandan
karmak iin hayvan sesi karabilecei bir mini kasetalar m tayordu? Tyvek i tulumu, eldivenler ve kaz tynden yaplm ve silah
sesini azaltmak ii kullanabilecei bir ceket mi giyiyordu? ,Ardndan, ambarn arka tarafnda, sigara imek iin oturdu mu? Ardndan
MeUery'nin avluya inmesini salayp sonra onu vurup sonra da en az
on drt kez kesti mi? Ardndan sakin bir ekilde aalara doru yaklak yz elli metre yryp, fazladan getirdii bir ift botu bir aa
dalma asp, hi iz brakmadan ortadan kayp m oldu?
Gurney yzn buruturdu. Hem nemli ve souk havann kararyor olmasndan hem de olay hakknda 'bildiklerinin' bu kadar
anlamsz olduunu ilk"kez fark ettiinden...
243

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Geriye Doru

Kasm, Gurney'in en az sevdii ayd nk kasm n azald, sonbaharla k arasnda sallanan kararsz bir ayd.
Mevsimin bu yan sis kapl ve gznn nndeki eyleri grmedii bir alanda dolar gibi, Mellery vakasnn etrafnda dolat hissini artryordu.
O gn Peony'den eve dndnde, daha nce hi yapmad
bir eyi yapmaya, kafasndaki karkl Madeleine ile paylamaya karar verdi. Madeleine zerinde ay ve kzlckt kek kalntlarnn olduu, ahap masada oturmaktayd.
Gurney bir konuda senin tavsiyeni almak istiyorum," der
demez, kelime seiminden dolay pimanlk duydu. Madeleine
tavsiye gibi kelimelerden pek holanmazd.
Onu konumaya davet eder gibi, merakl bir tavrla ban
edi.
"Mellery Enstits Filchers Brook Caddesi'yle, kasabann st
ksmndaki tepedeki Thombush Yolu arasnda krk hektarlk bir
alanda yer alyor. Yaklak otuz hektarlk bir aal arazi var ve
belki de be hektarlk im alan ve iekle, bir otopark ve bina
var - iinde ofis ve misafir odalarnn da bulunduu ana ders binas, Mellery'nin kendi evi ve aletlerin konduu bir ambar."
Madeleine mutfak duvarnda asl duran saate baknca, Gurney
hzla devam etti. "Grevli memurlar Filchers Brook Caddesi'nden
244

tarama: Pride dzenleme: sereniti

ieriye giren ve ambarn arkasna konmu bir sandalyeye giden


ayak izleri buldular. Sandalyeden sonra Mellery'nin ldrld
noktaya, oradan da aalk alanda yedi yz metre mesafeye kadar
devan ediyor ve aniden bitiyorlar. Ayak izleri duruyor. Buraya
kadar izlerin sahibi olan kiinin, buradan sonra hi iz brakmadan
nasl katna dair hibir delil yok."
"Bu bir aka m?"
"Olay yerindeki gerek bulgulardan sz ediyorum."
"Peki ya sz ettiin dier yol?"
"Thornbush Yolu en son ayak izinden otuz metreden fazla
uzaklkta."
Madeleine ksa sren bir sessizlikten sonra, "Ay geri dnd,"
dedi.
Gurney ona anlamam gibi bakarak, "Ne?" dedi.
Madeleine pencereye doru bakarak konutu: "Ay."
Pencere ile cansz grnen, kra kaplanm bahelerinin
arasnda, kuyemliini tutan demir bir oban destei yerde duruyordu ve kuyemlii ortadan ikiye ayrlmt.
Gurney, konuyla ilgisi olmayan bu yoruma kzarak, "Bununla
daha sonra ilgileneceim," dedi. "Ayak izi sorunuyla ilgili bir
yorumun var m?"
Madeleine esnedi. "Bence bu aptalca ve bunu yapan insan
deli..."
"Peki, bunu nasl yapt?"
"Saylarla ilgili numara gibi..."
"Ne demek istiyorsun?"
"Yani, nasl yapt neyi deitirir?"
Gurney'in merak, kzgnlnn nne gemiti. "Devam et."
"Nasl olduu nemli deil. Asl sorun, neden ve cevab ok ak."
"Ak olan cevap...?"
"Sizin bir uval beyinsiz olduunuz."
tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Bu cevap Gurney'e ayn anda iki ey hissettirdi - hedefin polis


olduu konusunda kendisiyle ayn fikirde olduu iin mutlu olmu
ama beyinsizler kelimesine yapt ar vurgudan holanmamt.
Omuz silkerek, "Belki de geri geri yrmtr," dedi. "Belki
de ayak izlerinin gittiini sandnz yer, aslnda adamn geldii
noktadr ve geldiini sandnz nokta, gittii noktadr."
Bu Gurney'in dnm ancak elemi olduu olaslklar arasndayd. "ki sorun var. lki, bu, yalnzca ayak izlerinin bir anda
nasl bittii sorusu yerine, bir anda nasl balad sorusunu sormamz salar. kincisi, ayak izleri ok dzgn duruyor. Birisinin
yedi yz elli metre boyunca, aalkl bir alanda bir kez bile tkezlemeden geri geri yrmesi ok zor."
Ardndan Madeleine'den gelen en ufak ilgi gstergesini desteklemek istediini fark etti ve scak bir ses tonuyla ekledi: "Ama
yine de bu olduka ilgin bir dnce - ltfen zerinde dnmeye devam et."
Gece saat ikide, Gurney yatak odasnn penceresinden, bir bulutun arkasna saklanm ve belli belirsiz grnen aya bakarak hl
dnyordu - ve hl Madeleine'in ayak izlerinin gittiinin
grnd ynle, aslnda gittii ynn iki ayr sorun olduuna
dair fikri zerinde kafa yoruyordu. Bu doruydu fakat verilere
bakarak nasl byle bir sonuca varlabilirdi. Bir kii hi yanl bir
adm atmadan, dz olmayan bir arazide geri geri yrm olsa
bile, ki bunu kimse yapamazd, bu varsaym ancak aklanamaz
ekilde sona eren ayak izleri sorununu, aklanamaz ekilde balayan ayak izleri sorununa dntrrd."
Yoksa gerekten yle mi?
Farz edelim ki yle...
Ama bu olanaksz gibi grnyor. Yine de, yalnzca bir dakika iin yle olduunu varsayalm.
246

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Sherlock Holmes, "mkansz olan elerseniz, elimizde kalan


ne kadar mmkn grnmese de dorudur," derdi.
"Madeleine?"
"Hmm?"
"Uyandrdm iin zgnm. nemli."
Yant, derin bir i ekme sesi olarak geldi.
"Uyank msn?"
"Artk uyanm."
"Dinle. Katilin mlke ana yoldan deil de arka yoldan girdiini varsayalm. Cinayetten saatler nce, tam kar yamaya
baladnda geldiini varsayalm. Elindeki bahe sandalyesi ve
dier eyalarla arka yoldan aalk alana doru yrdn ve
Tyvek tulumunu ve lateks eldivenlerini giydiini ve beklediini
dnelim."
"Ormanda m?"
"amlarn arasnda, bizim ayak izlerinin bittiini dndmz yerde. Burada oturur ve karn durmasn, gece yarsnn hemen sonrasna kadar bekler. Ardndan kalkar, sandalyesini, viski
iesini, silahn ve iinde hayvan lklarnn sesinin kaytl
olduu mini kasetalarn alp eve kadar yedi yz elli metre boyunca yrr. Yolda, Mellery'nin havyan seslerini duyacak kadar
uyank olduundan emin olmak iin telefon aar..."
"Bir saniye bekle. Bana ormanda geri geri yryemeyeceini
sylemitin."
"Yrmedi. Yrmesine gerek kalmad. Grnen ayak izlerini gerekte olandan ayrt etmekte haklydn - ama bir ayrm
daha yapmamz gerekiyor. Ayakkabnn tabann, ayakkabdan
ayrdn dn."
"Nasl?"
"Katilin yapmas gereken tek ey bir ift botun tabann karp, dier ifte ters duracak ekilde yaptrmak. Sonra ileriye
247

tarama: Pride dzenleme: sereniti

doru kolayca yryebilir ve geldii yne doru gidiyormu gibi


grnen tertemiz ayak izleri brakabilir."
"Peki, bahe sandalyesi?"
"Onu avluya gtrr. Belki de bir tr susturucu olarak kulland parkasn silahn azna sararken, eyalarn bunun zerine
koymutur. Sandalyenin izleri kendi ayak izleriyle kolayca kapatlabilir, bu yzden daha sonra bunu kimse grmeyecekti. Ardndan Mellery'nin arka kapya gelmesini salamak iin hayvan
lklarnn olduu kayd alar. Bunun nasl yapldyla ilgili
farkl seenekler olabilir ama asl olay, Mellery'i avluya vurabilecei mesafeye getirip, ate eder. Mellery yere dnce, katil
krk ieyi alr ve adam defalarca keser ve ieyi gelmi olduu
yne doru frlatr ve tabii ki ie oray terk ettiini gsteren ayak
izlerinin yanna der."
"Neden ylece cesedin yannda brakmad - ya da yannda
gtrmedi?"
"Gtrmedi nk bizim bulmamz istedi. Viski iesi oyunun, bunlarn tm her neyse, onun bir paras. Benim tahminime gre, bu ayak izi aldatmacasnn zerine, bitmi bir pastann
zerini sslercesine, ieyi grnte olay yerini terk eden ayak
izlerinin yanna frlatt."
"Bu fark etmesi olduka zor bir ayrnt."
"zlerin sonu gibi grnen yerde bir ift bot brakmas gibi ama tabii ki onlar daha ieriye girmeden orada brakt."
"Yani izleri yapan botlar onlar deiller miydi?"
"Deillerdi, ama bunu zaten biliyorduk. BCI laboratuarndan
bir uzman, botlarn birisinin tabannda, kardaki izlerle uyumayan kk bir farkllk tespit etti. Bata hibir ey ifade etmemiti. Ama bu tersine dndrlm haline mkemmel bir ekilde
uyum salyor."
Madeleine birka saniye hibir ey sylemedi ancak Gurney,
248

tarama: Pride dzenleme: sereniti

senaryonun zayf noktalarn yakalamak iin dndn, deerlendirdiini ve test ettiini hissedebiliyordu.
"Peki ya, ieyi frlattktan sonra?"
"Sonra avludan ambarn arkasna geiyor, bahe sandalyesini buraya koyuyor ve cinayetten nce orada oturmu izlenimi
vermek iin bir avu dolusu sigara izmaritini yere atyor. Tyvek
tulumunu ve lateks eldivenlerini karyor ve parkasn giyip,
lanet olas ters ayak izlerini brakarak avludan, Filchers Brook
Caddesi'ne kyor. Kasaba halk buray krekle temizledii iin
iz kalmyor ve Thornbusl Yolu'ndaki arabasna doru yryor
ya da kasabaya ya da her nereye ise..."
"Peony polisi yoldan yukar doru kan birisini grm m?"
"Grne baklrsa hayr ama kolayca ormana girmi, ya
da... " Duraksayp dier olaslklar dnd.
"Yada... "
"Bu pek muhtemel grnmyor ama dada, BCI'n kontrol
ettii bir pansiyon olduunu sylediler. Kurbannn kafasn neredeyse kopardktan sonra byle bir yere gitmesi garip olur ama
bizim manyak katilimiz scak, kk bir pansiyona doru yol alm olabilir."
Karanlkta yan yana, uzunca bir sre sessiz kalarak uzandlar
ve Gurney, el yapm kayn yeni bitirmi ve olas szntlara
kar, her yerini dikkatle inceleyen bir adam gibi, hikayedeki olay
dizisini batan sona ve sondan baa birka kez daha dnd.
"Kusursuz dman," dedi Madeleine.
"Ne?"
"Kusursuz dman."
"Ne demek?"
"Sen bilmeceleri seviyorsun. O da yle. Cennette grebileceimiz bir evlilik."
"Ya da cehennemde?"
249

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Her neyse. O notlarda bir sorun var."


"Nelerde... sorun var?"
Madeleine bazen armlarla birlikte yle uzaklara gidiyordu ki, Gurney geride kalyordu.
Bana gsterdiin notlar, katilin Mellery'e gnderdikleri - ilk
ikisi ve ardndan iirler. Her birisinin iinde tam olarak ne yazdn hatrlamaya alyordum."
"Ve?"
"yi bir hafzam olmasna ramen, zorlandm. Sonra bunun
sebebini anladm. lerinde gerek hibir ey yok."
"Ne demek istiyorsun?"
"zel hibir ey yok. Mellery'nin aslnda ne yapt ya da
kime zarar verdiiyle ilgili hibir ey yok. Neden bu kadar belirsiz? sim, tarih, adres ya da somut hibir eye yaplan bir gnderme yok. Garip, deil mi?"
"Alt yz elli sekiz ve on dokuz saylar olduka zel."
"Ama Mellery iin, o an onlar dnm olmalar dnda
hibir anlam ifade etmiyorlard. Bu bir numara olmal."
"Eer yleyse, nasl olduunu anlamyorum."
"Ah, ama anlayacaksn. Noktalar birletirme konusunda ok
iyisin." Esnedi. "Senden daha iyisi yok." Sesinde alayclktan
eser yoktu.
Onun vg dolu szleriyle ksa bir sre rahatladn hissederek, karanlkta, onun yannda ylece uzand. Ardndan katilin
notlarn dnmeye, Madeleine'in sylediklerinin nda kullanlan dili gzden geirmeye balad.
"Mellery'nin korkudan altna etmesini salayacak kadar zel
gndermeler vard," dedi.
Kadn uykulu bir ekilde i ekti ve "Ya da bunu salayacak
kadar genel gndermeler."
"Bu ne demek?"
250

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bilmiyorum. Belki de zel bir eyden bahsedebilecei zel


bir olay hi olmamt."
"Fakat Mellery hibir ey yapmadysa, niin ldrld?"
Boazyla, pek de nemsememi gibi bir ses kard. "Bilmiyorum. Tek bildiim, o notlarda bir sorun olduu. Hadi uyu
imdi."

251

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Byk Kk

H a f t a l a r d r belki de aylardr olduundan daha iyi bir hisle, afak


skerken uyand. Botlarn gizemiyle ilgili getirdii ilk aklamann ilk den domino ta olduunu sylemek biraz abartl olabilir
ancak arabasyla doan gnee doru, Pcony'deki Filchers Brook
Caddesi'ildeki pansiyona giderken byle hissediyordu.
Kline'n ofisine gtrmeden ya da BCI'n bilgisi olmadan
birka beyinsizle grmesinin kurallar esnetmek olduunu dnyordu. Ama her ne haltsa - birisi sonradan bileini bkmek
isterse bununla baa kabilirdi. Dahas, her ey byle olmas
gerekiyormu gibi hissediyordu. "Adamlarn olay ele alma eklinde..."
Filchers Brook Blgesi'nde henz bir kilometre bile gitmeden telefonu ald. Arayan Ellen Rackoff'tu.
"Blge Sorumlusu Kline'n bilmeni istedii baz haberler var.
Komiser Muavini Wigg'in, katille Mellery arasnda gemi telefon grmesinin bir incelemesini yaptn bildirmemi istedi.
Telefon konumasndan haberdarsnz deil mi?"
Adamn gizlemeye alt sesini ve Mellery'nin on dokuz
saysn dnp, daha sonra bu sayy posta kutusunda, katilden
gelen bir mektupta bulduunu hatrlayarak, "Evet," dedi.
"Wigg'in raporu, arka plandaki trafik sesinin daha nceden
kaydedilmi olduunu gsteriyor."
252

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Anlamadm."
"Wigg'in getirdii sonulara gre, kayttaki ses iki katmandan oluuyor. lk katmanda arayann sesi ve bir motor sesi var
ve Wigg bu sesin kesinlikle bir otomobilin motorunun sesi olduunu sylyor. Yani bunlar arama esnasnda gerekten var olan
sesler. Ama arka plandaki, trafie ait sesler, ikinci katmanda.
Yani arama sresince bir kasetalardan alnm. Orada msnz,
Dedektif?"
"Evet, evet, ben sadece... bunu anlamaya alyordum."
"Yeniden anlatmam ister misiniz?"
"Hayr, sizi duydum. Bu... ok ilgin."
"Blge Sorumlusu Kline byle dneceinizi sylemiti.
Bunun ne anlama geldiini zebilirseniz, kendisini aramanz
istedi."
"Tabii yaparm!
Filche s Brook Caddesi'ne girdi ve yedi yz metre ileride,
arkasndaki dzgn binann DEFNELER olduunu gsteren bir
tabela grd. Tabela, kibar bir oval levha zerine yazlm, gzel
bir yazdan oluuyordu. Tabelann biraz ilerisinde sra sra defne
aalarn evreleyerek dnen parmaklklar vard. Parmaklklarn arasndan dar bir araba yolu geiyordu. iekler aylar nce
dklm olmasna ramen, Gurney'in beyni ona oyun oynuyor,
giriten ieri doru ilerledike burnuna iek kokular geliyordu.
Bu, aklna Macbeth'in malikanesi hakknda o gece orada ldrlecek olan Kral Duncan'n yorumunu getirdi: "Bu kalede gzel
bir koltuk var..."
Parmaklklarn arasnda, bir Zen bahesi kadar titiz bir ekilde eimlenmi, akllardan oluan bir otopark vard. Ayn akl
talarnn oluturduu bir yol otoparktan, zerinde hibir lekenin
olmad, sedirden yaplm knt eklindeki kapya doru gidiyordu. Kapda, zil yerine antik bir an vard. Gurney kapya uza253

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

nnca, kap ald ve uyank bakl bir adam, sorgulayan gzlerle


kapda belirdi. Adamn zerindeki, limon rengi polo yaka gmleinden, pembe derisine ve orta yal grnm iin fazla sar
duran salarna kadar her ey yeni temizlenmi gibi duruyordu.
Pizza siparii yirmi dakikalk bir gecikmeden sonra eline
ulam bir adamn sabrszl ve heyecanyla, "Ahh!" dedi.
"Bay Plumstone?"
Ufak tefek adam "Hayr, ben Bay Plumstone deilim," dedi.
"Ben Bruce Wcllstone. simlerimiz arasndaki uyum tamamen
tesadf."
Gurney aknlkla, "Anlyorum," dedi.
"Ve siz, sanrm, polissiniz?"
"zel Dedektif Gurney, blge sorumlusunun ofisinden. Buraya geleceini size kim syledi?"
"Telefondaki polis. simleri asla hafzamda tutamam. Fakat
neden kapda duruyoruz? eri girin."
Gurney onu ksa bir koridordan takip etti ve Viktorya tarzyla denmi bir oturma odasna girdiler. Telefondaki polisin
kim olduunu merak ettiinden, gzlerinde sorgular baklar
vard.
VVellstone, Gurney'in yzndeki ifadeyi yanl anlayarak,
"zgnm," dedi. "Byle yakalardaki prosedrleri pek bilmiyorum. Dorudan Byk Kk'e mi gitmek istersiniz?"
"Pardon?"
"Byk Kk."
"Ne Byk Kk"
"Olay yeri."
"Ne olay?"
"Size bir ey anlatmadlar m?"
"Ne hakknda?"
"Niin burada olduunuz hakknda."
254

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bay Wellstone, kaba olmak istemem fakat belki de en bandan bana neler olduunu ve neden bahsettiinizi anlatmalsnz."
"Bu inanlmaz! Ben her eyi telefonda komisere anlattm.
Hatta dediklerimi anlamyormu gibi davrand iin iki kez anlattrl."
"Kzgnlnz anlyorum, baym, ama ona anlattnz belki
de bana bir kez daha anlatabilirsiniz."
"arap krmzs terliklerimin alndn anlattm. Benim iin
ne anlama geldikleri hakknda bir fikriniz var m?"
"arap rengi terlikleriniz mi?"
"Tanrm, sana hibir ey anlatmadan seni buraya gnderdiler,
deil mi?" Wellstone bir tr krizi nlemeye alr gibi derin derin
nefes alp vermeye balad. Ardndan gzlerini kapatt. Gzlerini
yeniden atktan sonra, polisin beceriksizliini kabullenmi gibi,
bir ortaokul retmeni edasyla Gurney'e anlatmaya balad.
"Olduka pahal olan arap krmzs terliklerini,- Byk
Kk'ten alndlar. Elimde hibir delil olmamasna ramen,
bunu oraya son gelen misafirin yaptna eminim."
"Byk Kk burann bir paras m?"
"Elbette yle. Tm binalar oluturan alann ismi 'Defneler'
ve sebebi aka belli. eride bina var - birincisi u an iinde bulunduumuz ana bina ve bunun yannda iki kk: Byk
Kk ve Balans Kk. Byk Kk'n dekoru u ana kadar
yaplm en iyi film olan Oz Bycs filminden alnd." Gzlerindeki ifadeden, Gurney'in ona katlmad anlalyordu. Dekorun merkezinde Dorothy'nin sihirli terliklerinin zel retilmi
bir rnei vard. Ama bu sabah terliklerin yerinde olmadklarn
fark ettim."
"Ve bunu bildirdiiniz yer..."
"Grld gibi polise bildirdim ve bylece siz geldiniz."
"Peony Polis Departman'n m aradnz?"
255

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Eh, herhalde Chicago Polis Departman'n aramadm."


"Bay Wel5tone, burada iki ayr sorunumuz var. Peony Polisi
size hrszlk olayyla ilgili olarak geri dneceklerdir. Ama benim
burada bulunma sebebim bu deil. Ben baka bir olaydan dolay
buradaym ve size birka soru sormam gerekiyor. Birka gn nce
bir eyalet polisi dedektifine - ismi Bay Plumstone olan birisi tarafndan diye tahmin ediyorum - gece nce buraya ku gzlemcisi olan iki misafirin; bir adam ve annesinin geldii sylenmi."
"te bu o!"
"Hangi o?"
"arap krmzs terliklerimi alan adam!"
"Ku gzlemcisi sizin terliklerinizi mi ald?"
"Ku gzlemcisi, hrsz, yankesici kk pi - evet, o!"
"Peki, sizinle grmeye gelen eyalet polisi dedektifine bundan bahsetmemi olmanzn sebebi...?"
"Bundan bahsetmemi olmamn sebebi o srada fark etmemi
olmamd. Size, terliklerin alndn bu sabah fark ettiimi syledim."
"yleyse evin iine adan ve annesi k yaptktan sonra girmediniz."
"'k yapmak' ok resmi bir ifade olur. Gn ierisinde herhangi bir saatte kp gitmiler. Paray nceden dedikleri iin,
'k ilemi' prosedrlerinin gerekletirilmesine gerek kalmamt. Buras medeni ve resmiyetten uzak bir yer olsun diye urayoruz ve tabii ki bu bizim duyduumuz gvenin karlnda bir
ihanet olduundan daha zc oluyor." Wcllstone bundan bahsederken, konumasna devam edemcyccekmi gibi susuverdi.
"Bu kadar sre beklemeniz normal..,?"
"Bir oday yeniden hazrlamadan nce beklemek mi? Yln bu
zamannda normal. Kasm bizim en bo geen aymzdr. Byk
Kk'e bir sonraki rezervasyon Noel iin."
256

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"BCI'dan gelen adam kkn iine bakmad m?"


"BCI'dan gelen mi?"
"ki gn nce buraya gelen dedektif, Kriminal Kimlik Belirleme Brosu'ndand."
"Ah, tamam ama, o Bay Plumstone'la konutu, benimle deil."
"Bay Plumstone kim?"
"Bu manyak iyi bir soru. Bu, benim de kendime sorduum
som." fkeyle ban sallad. "zgnm, konuyla alakasz duygusal sorunlarla polisin iini blmemeliyim. Paul Plumstone benim
i ortam. Defneler'in ortaklaryz. En azndan artk ortaz."
Gurney "Anlyorum," dedi. "Soruma dnersek - BCI'dan gelen kii kkn iini inceledi mi?"
"Neden incelesin ki? Yani grne baklrsa, dan yukarsndaki enstitde olan berbat olay iin gelmiti ve etrafta pheli
kimse grlp grlmediini bilmek istedi. Paul - Bay Plumstone - grlmediini syledi ve bunun zerine dedektif ayrld."
"Misafirleriniz hakknda zel bir bilgi vermenizi istemedi mi?"
"Ku gzlemcileri mi? Hayr, elbette hayr..."
"Elbette hayr m?"

'

"Anne yan yatalakt ve olu hrszlk yapm olsa da kavgac


ve saldrgan bir tipe hi benzemiyordu."
"Sizce nasl birisine benziyordu?"
"Narin birisine benziyordu. Kesinlikle narin birisiydi. Utanga..."
"Sizce ecinsel gibi grnyor muydu?"
Wellstone dnceli bir ekilde durdu. "lgin bir soru. Normalde yle olup olmad hemen anlarm ama bunu anlayamadm. Bana ecinsel izlenimi vermek istediini dnyorum.
Ama bu ok mantkl gelmiyor, deil mi?"
Eer yanstt karakter batan aa dzmece deilse, diye
dnd Gurney. "Hassas ve utangatan baka, onun iin ne syleyebilirsiniz?"
257

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Hrsz."
"Fiziksel grn kastettim."
Wellstone kalarm att. "Bykl... Hafif renkli cam olan
gzlklerden takyordu."
"Renkli?"
"Gne gzlkleri gibi... Gzlerini gremeyeceiniz kadar
karanlk - birisinin gzlerini gremeden konumaktan nefret
ederim, siz de, yle deil mi? - ama i mekanda kullanlabilecek
kadar ak renk."
"Baka bir ey?"
"Bann iki yanndan sarkan, Perulu tarz yn bir bere, atk
ve kocaman bir mont.
"Onun narin birisi olduu izlenimini nasl edindiniz?"
Wellstone afallad ve kalarn att. "Sesi? Tavr? Bilirsiniz,
emin olamyorum. Gerekte grdm - asl grdm - kaln bir mont, apka, gne gzlkleri ve bir bykt." Bir anda
gzlerini kocaman at. "Bunlar tannmamak iin giydiini mi
dnyorsunuz?"
Gne gzlkleri ve byk... Gurney iin bu sradan ve komik
bir gizlenme yntemiydi. Ama adamn tavrndaki incelik bile
gizlenme dncesine uyum salyordu. Yoksa bunlar kafasnda
m kuruyordu? Cevap ne olursa olsun, eer kendisini gizlediyse,
bunu baarmt nk ie yarar bir ekilde tarif edilmesini engelliyordu. "Onun hakknda baka bir ey hatrlyor musunuz?
Herhangi bir ey?"
"Bizim kk, tyl dostlarmza taknts vard. Bir ift kocaman
drbn vard - filmlerde komandonun elinde grdmz gece gr olan drbnlere benziyordu. Annesini evde brakp tm geceyi ormanda akrakkuu - krmz gsl akrakkuu - arayarak geirdi."
"Bunu size kendisi mi syledi?"
"Ah, evet."
258

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bu lgin."
"Neden?"
"Catskills'da k mevsiminde krmz gsl akrakkuu bulunmaz."
"Ama hatta dedi ki... Yalanc pi!"
"Hatta ne dedi?"
"Ayrlmadan nceki sabah ana binaya gelip, lanet akrakkularn grnce sevinten ldrdn syledi. Srekli drt tane
akrakkuu grdn syleyip durdu. Sanki ben ona inanmayacakmm gibi drt tane akrakkuu diye tekrarlayp durdu."
Gurney kendi kendisine konuur gibi, "Belki de hatrlayacanzdan emin olmak istedi," dedi.
"Ama bana bu kular grm olamayacan, nk burada
olmadklarn sylyorsunuz. Olmam bir eyi hatrlamam neden istesin ki?"
"yi soru, baym. imdi kke hzlca bir gz atabilir miyim?"
Wellstone'la birlikte oturma odasndan ktlar ve dier oda
gibi Viktorya tarznda dekore edilmi ve iinde defne aacndan
ssl mobilyalarn ve aynalarn olduu odadan geip, bir kapdan patika yola ktlar. Burada, Oz Bycs''n dnnce akla
gelen sar tuladan yaplm yollar yerine, lekesiz, krem rengi
kaldrmlar vard. Patika, mevsime ramen parlak yeil sarmaklarla kapl, masals bir kkte son buluyordu.
Wellstone kapnn kilidini at, kapy itekledi ve kenarda
durdu. Gurney ieriye girmek yerine, kapnn eiinden ieriye
bakt. Kar oda ksmen bir oturma odas, ksmen film uruna
yaratlm bir tapnakt - ieride bir sr poster, bir cad tahtas,
sihirli asa, Korkak Aslan ve Teneke Adam heykelleri ve ii doldurulmu bir Toto kopyas vard.
"eri girmek ve terliklerin alnd olay yerini grmek ister
misiniz?"
259

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Gurney patikaya doru gerileyerek, "Girmemeyi tercih ederim," dedi. "Eer misafirler gittikten sonra ieri yalnzca siz girdiyseniz, ieriye bir delil toplama ekibiyle birlikte girmek istiyorum."
"Ama siz buraya - Bir dakika, buraya 'baka bir olay' iin
geldiniz - byle sylememi miydiniz?"
"Evet, baym, bu doru."
"Ne tr bir 'delil toplama' srecinden sz ediyorsunuz? Yani,
ne... ah, hayr, tabii ki benim yankesici ku gzlemcimin Katil
Jack olduunu dnyor olamazsnz?"
"Drst olmak gerekirse, baym, byle dnmek iin bir sebebim yok. Ama her olasl dnmek zorundaym ve kkn
dikkatlice incelenmesi uygun olacaktr."
"Hayr, aman aman... yle demek istemedim. Ama eer ortada bir su yoksa, baka bir su var. Ben polisin iine karmak
istemem - bu ok garip olurdu. Ayrca her ite bir hayr vardr.
Bunun tepede ilenen korkun cinayetle ilgisi olmasa bile, benim
kayp terliklerimle ilgili bir ipucu bulabilirsiniz."
Gurney kibarca glmseyerek, "Olaslklar her zaman vardr,"
dedi. "Yarn buraya herhangi bir saatte delil toplama ekibi gelebilir.
Bu arada kapy kilitli tutun. imdi size bir kez daha sormak istiyorum - nk bu ok nemli - son iki gn boyunca kke sizden
baka, ortanz da dahil kimsenin girmediine emin misiniz?"
"Byk Kk benim zel kreasyonum ve benim zel sorumluluum altnda. Bay Plumstone, berbat dekoru da dahil olmak
zere, Balans Kk'nden sorumlu."
"Pardon?"
"Balans Kk'nn temas, lmcl derecede skc bir konu
olan ar beslemenin tarihi. Daha fazla anlatmama gerek var m?"
"Son bir soru, baym. Ku gzlemcisinin ad ve adresi misafir
kayt stenizde var m?"
260

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bana verdii isim ve adres var. Hrszlk olayn dnnce,


bunun gvenilirliinden pheliyim."
"Yine de kayt bilgilerine bakp, not alsam iyi olur."
"Kaytlara bakmaya gerek yok. yle net ve yle byk bir
hznle hatrlyorum ki. Bay ve Bayan - bir gencin kendisini ve annesini tantmas iin garip bir hitap ekli, deil mi? Bay ve Bayan Scylla. Adres Connecticut eyaletinde bulunan
Wycherly'deki bir posta kutusuna aitti. Size posta kutusunun numarasn bile verebilirim."

261

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Bronx'tan Gelen Telefon

Gurney akllarla kapl otopark alannda oturuyordu. BCI'


arayp, Defneler'e acilen delil toplama ekibi gnderilmesini istedikten sonra, telefonunu cebine tam koyuyordu ki telefon ald.
Arayan yine Ellen RackofFdu. Ona Scylla ifti ve Kline hakkndaki garip hrszlk olayndan bahsetti ve sonra neden aradn
sordu. Kadn, ona bir telefon numaras verdi.
"Bu Bromi 'tan bir cinayet dedektifi ve alt vaka zerinde
sizinle konumak istiyor."
"Benimle konumak m istiyor?"
"Gazeted ; okuduu Mellery vakas zerinde alan birisiyle
konumak istiyor. Peony polisini aram, onlar onu BCI'a ynlendirmi, onlar da Bakomiser Rodriguez'e, o da blge sorumlusuna ve o da size... smi Dedektif Clamm. Randy Clamm."
"Bu bir aka m?"
"Bilemiyorum."
"Kendi vakasyla ilgili ne kadar bilgi paylat?"
"Hi. Polislerin nasl olduklarn bilirsiniz. Daha ok bizim
vakamzla ilgili bilgiler istedi."
Gurney numaray arad. Telefon ilk alta ald.
"Clamm."
"Dave Gurney, size aramanz iin geri dnyorum. Ben blge
vekili..."
262

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Evet efendim, biliyorum. Hemen cevaplamam ho grn."


Gurney sebebini bilmeden hattn dier ucundaki polisin
hzl dnen ve hzl konuan ayn anda ok i yapan biri
olduu izlenimine kapld ve daha iyi balantlar olsa polis
akademisi yerine, ABD temeni gibi daha iyi bir ey olabileceini dnd.
Hattn dier ucundaki canl ses "Sanrm Mellery cinayeti
zerinde alyorsunuz," diye devam etti.
"Doru."
"Kurbann boaz birok kez kesilmi mi?"
"Doru."
"Sizi aramamn sebebi, burada da buna benzer bir cinayetin olmas ve herhangi bir balant olup olmadn anlamak istedik."
"Benzer derken, kastettiiniz... "
"Boazda birden fazla kesik."
"Bronx'taki kesilme olaylar istatistiklerinden hatrladm
kadaryla bir ylda binlerce vaka rapor ediliyor. Oralara daha yakn bir yerlerde balant aradnz m?"
"Bakyoruz. Ama imdiye kadar vcudun ayn yerinin bir dzineden fazla sayda kesildii tek vaka sizinki."
"Sizin iin ne yapabilirim?"
"Ne yapmak istediinize bal. Buraya bir gnlne gelip,
olay yerini incelemenizin ve dul kalan kadnla grmenizin, sorular sormanzn, size tandk gelecek bir eyler olup olmadm
grmenizin bir yarar dokunur diye dnmtm."
Bu ok zor i gibi grnyordu - N Y P T ' d e iken yllarn harcayarak geirdii alakasz ayrntlardan daha da alakasz grnyordu. Ama ne kadar sama olursa olsun, bir olasl gz ard
etmek, Dave Gurney iin yasal bir imkanszlkt.
Ertesi sabah Bronx'ta Dedektif Clamm'le bulumak zere
szleti.
263

tarama: Pride dzenleme: sereniti

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Temizliki Geliyor

Gen

adam karyola balnn nne yerletirilmi yumuack

yastklara yaslanm, dizst bilgisayarn ekranna bakarak usul


usul glmsedi.
Yatakta, onun yannda yatmakta olan kadn "Benim rdek
Dickie 'n nerede? " diye sordu.
"Mutlu uyku vakti gelmi ve canavarlar ldrmek iin plan
yapyor."
"r mi yazyorsun? "
"Evet anne."
"Sesli oku."
"Daha

bitmedi."

Daha nce sylediini unutmu gibi,

"Sesli oku," diye tek-

rarlad.
Ekran biraz eerek, "ok iyi olmad. Eksik bir eyler var. "
Peruundaki buklelerle farknda olmadan oynayarak,

ezber-

den konuuyormu gibi, "yle gzel sesin var ki, " dedi.
Adam bir saniye gzlerini kapatt. Ardndan, dudaklarm hafife, birazdan flt almaya balayacakm gibi, slatt. Konumaya baladnda, sesi inili kl, yar fslt eklindeydi.
"Bunlarn bazlar en sevdiklerim:
Bir merminin yaratt sihirli deiim,
Hi kalmayana dek
267

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Yere akan kan,


Gze gz, die di,
Ve her eyin sonunda, onlar adna geree gidi,
O sarhoun silahyla gerekletirdiim muhteem hamle
Karlatrlamaz, yaplacak hibir temizlikle. "
ini ekip ekrana bakt ve burnunu krtrd.

"l doru

olmam."
Kadn anlayamadn gsterir gibi sakin bir ekilde ban
sallad ve mahcup, kk bir kz havasyla sordu: "Benim rdek
Dickie 'n ne yapacak? "
"Yaplacak temizlik" derken ne demek istediini ayrntlaryla anlatmak istiyordu. Tm canavarlarn lm. yle renkli, yle
heyecan verici, yle... tatmin ediciydi ki! Ama annesinin kavrama konusundaki snrlarn biliyor, ayn zamanda kendisinin
gereki yanyla da gurur duyuyordu.

Onun sorularna belirli

cevaplar vermek zorunda olmadn,

sorduu sorular sorar

sormaz unuttuunu, kendi szlerinin annesi iin yalnzca sevdii ve huzur dolu seslerden ibaret olduunu biliyordu. Herhangi
bir ey sylese de olurdu - ona kadar sayabilir ya da bir ocuk
arks syleyebilirdi. Hissederek ve ahenkli bir sesle syledii
srece, ne sylediinin bir nemi yoktu. Her zaman ses tonunu
alaltp ykseltmek iin ok urayordu.

Onu mutlu etmekten

keyif alyordu.

268

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Berbat Bir Gece

Grney arada srada zc, ac dolu ryalar gryordu. Ryalarnda, sze dkemeyecei kadar ak bir ekilde grd ey,
kaybettikleri yznden zld ve kaybettii en byk eyin
ak olduuydu.
Ryann, ksa bir hikayeden biraz daha uzun sren son versiyonunda, babas krk yl nce olduu gibi i iin giydii kyafetleri giymiti ve tpk o zamanki gibi grnyordu. zerindeki sradan bej rengi ceket ve gri pantolonlar, byk ellerinin
arka ksmlarnda ve geni alnndaki soluk lekeler, baka bir
yerde olmu bir olay dnyormu gibi grnen alayc baklar, baka yerde deil de bulunduu yerde olduu, gitmekte
olduu yolda gittii iin hissettii anlalmas g rahatszlk,
az konumasna ramen sessizliiyle garip bir ekilde vermeyi
baard tatmin olmad mesaj - gemie gml bu resim,
bir dakikadan fazla srmeyen bir sahnede yeniden canlanyordu. Bu sahnede Gurney kk bir ocuk olarak yer alyordu.
Uzaktaki figre yalvarrcasna bakyor ve ona gitmemesi iin
yalvaryordu. Ryann younluuyla gzlerinden yalar szlyordu. Bunun babasnn salnda hi olmam olduundan
emindi nk babasyla arasnda duygu ykl bir olayn bir kez
bile gemediini hatrlyordu. Ardndan kalbi arparak, gzyalar iinde uyanyordu.
269

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Madeleine'i uyandrmak, ona ryay anlatmak, gzyalarn


gstermek istiyordu. Ama onun bununla hibir ilgisi yoktu. Babasn neredeyse hi tanmyordu. Her eyden nce, bu yalnzca
bir ryayd. Sonuta herhangi bir anlam yoktu. Bunun yerine,
kendi kendine gnlerden ne olduunu sordu. Perembeydi. Bu
dnceyle birlikte, zihnindekilerden kap, gecenin rahatszln bir kenara sprmek iin, kafasndakileri atp onlarn yerini
gn iinde yapmas gerekenlerin gerekliiyle doldurdu. Perembe. Perembe gnnn byk bir ksm, doduu yere yakn
olan Bronx'ta geecekti.

270

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Karanlk Bir Gn

U saat sren yolculuk boyunca irkinlie doru yol alm ve


ara ara sileceklerini altrmasn gerektiren yamur bu duyguyu kuvvetlendirmiti. Gurney stresli ve huzursuzdu. Bu ksmen
hava yzndendi ama Gurney, ryasnn da kendisini savunmasz ve hassas bir hale getirdiini dnyordu.
Bronx'tan nefret ediyordu. Eri br kaldrmlarndan, alnt arabalarn yanm enkazlarna kadar, Bronx'la ilgili olan her
eyden nefret ediyordu. Las Vegas'a drt gn, gecelik kalara mteri ekmeye alan, cafcafl reklam panolarndan nefret
ediyordu. Havadaki kokudan nefret ediyordu - egzoz dumanlar,
kf, zift, l balk, metal bir eylerin ne olduu belli olmayan
kokular... Grdklerinden de ok, Bronx'a gittii zamanlardaki
ocukluk anlarndan nefret ediyordu - Eastchester Krfezi' ndeki
amur tabakasnda, tarih ncesinden kalma, iren at nallar.
Tkanm "ekspres yolda" bir buuk saat srndkten sonra,
birka blge geerek rahatlam ve buluma yerine yaklamay
baarmt. Buluma yeri Kutsal Azizler Kilisesi'nin otopark alanyd. Alan zincirle evrelenmiti ve bir tabelada, otopark alannn yalnzca kilise alanlarna ayrld yazyordu. Bir Chevy
(Chevrolet) sedan dnda alan botu ve arabann yannda, asker tral ve salar jleli, gen bir adam telefonla konuuyordu.
Gurney arabasn Chevy'nin yanna park ederken, adam telefon
271

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

konumasn bitirdi ve telefonunu belinde asl klfa koydu. O


sabah yol boyunca serpitirmi olan yamur sonras havadaki
pus, iyi grecek kadar azalmt ama Gurney arabadan iner inmez, puslu hava yzne, kesercesine arpt. Belki gen adam da
bunu hissediyordu; belki yzndeki gergin ve rahatsz ifadenin
sebebi buydu.
"Dedektif Gurney?"
Gurney elini uzatarak, "Dave," dedi.
"Randy Clamn. Geldiiniz iin teekkr ederim. Umarm zamannzdan almyorumdur. Olayn temelini anlamaya alyoruz ve bu lgn cinayet vakas, sizin zerinde altnz vakaya
benziyor. Belki de balantszdr - yani, ayn adamn yetenekli
ve tannm bir guruyu ve Bronx'taki isiz bir gece bekisini ldrmesi mantkl deil. Ama - boazdaki o kesikler, bunun zerinde durmadan geemedim. Baz eyler hissedersiniz ve sonra
dnrsnz: Tanrm, ya bu ihtimali es geersem ve adam ayn
kiiyse... demek istediimi anlyor musunuz?"
Gurney bu adamn nefes almadan, ayn tempoda konuabilmesinin kaynann, kafein mi, kokain mi, iin kendisi zerinde
yaratt bask m yoksa doutan gelen bir zellik mi olduunu
merak etti.
"Yani demek istediim, boazn birok kez kesilmesi sk
grlen bir olay deil. ki vaka arasnda bulabileceimiz baka
benzerlikler olabilir. Bunlar birbirimize raporlar gndererek halledebilirdik ama ben buraya gelip olay yerine bir bakmanzn ve
kurbann karsyla konumanzn, oradayken aklnza gelmeyecek bir eyler getirebileceini dndm. Umudum bu yndeydi.
Yani demek istediim, bu iin iinde bir i olabilir. Umarm zamannz boa harcamyorumdur."
"Yava ol, evlat. Sana bir ey syleyeyim. Bugn buraya geldim nk bunu yapmak bana mantkl geldi. Her olaslk ze272

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

rinde durmak istiyorsun. Ben de yle. Buraya gelmemle olabilecek en kt ey, olaslklardan birisini elemem olur ve bu zaman
kayb deil, srecin bir parasdr. Bu yzden benim zamanm
konusunda endielenme."
"Teekkr ederim, efendim. Yani, sadece... Demek istediim,
sizin iin uzun bir yolculuk olduunu biliyorum. Bunu takdir ediyorum." Clamm'in sesi ve tavr bir derece sakinlemiti. Hl
endieli ve gergin baklar vard ama en azndan allmn ok
dnda deildi.
Gurney "Zamandan bahsetmiken," dedi, "olay yerine beni
gtrmen iin uygun zaman m?"
"Harika bir zaman... Araban burada brakp, benimkiyle gidelim. Kurbann evinin bulunduu yerde yollar biraz kt - baz sokaklarda araba ile duvarlar arasnda yaklak santim kalyor."
"Flounder Beach'e benziyor."
"Flounder Beacl?"
Gurney kafasn sallad. Oraya, ergenlik dnemlerinde bir kz
arkadann doum gn partisi iin gitmiti, kt bir kzn arkadayd.
Clamm park alanndan kp, ana caddenin dier yne giden eridine geerken, "Flounder Beach'i nereden biliyorsunuz?" dedi.
"Buraya yaknlarda, City Island'da bydm."
"Gerekten mi? Ben sizin ehre uzak bir yerden olduunuzu
dnmtm."
"u anda yle," dedi Gurney. Setii kelimelerdeki, bu dulumun geici olduuna dair havay sezdi ve buna Madeleine'in
yannda dikkat etmesi gerektiini dnd.
"Hl sama bungalov kolonisi. Mavi bir gkyz ve aknt,
gerek bir sahilde olduunuzu sanabilirsiniz. Sonra aknt kuruduunda, amur kalr ve Bronx'ta olduunuzu hatrlarsnz."
"Haklsn," dedi Gurney.
273

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Be dakika sonra, kilisedeki park alannda grd zincire


benzer bir telin evreledii alana kan tozlu bir sokakta yavaladlar. Telin zerindeki boyal bir tabelada FLOUNDER BEACH
CLUB yazyordu ve park etmek iin izin gerekiyordu. Bir dizi
kurun izi tabelann ortasnda duruyordu.
Gurney'in aklna otuz yl nceki parti geldi. O zamanlar ayn
girii mi kullanmt? Doum gn olan kzn yz gzlerinin
nne gelmiti -- salar rgl ve bal, iman bir kzd.
Clamm yine bu pis blgenin, gemesi zor sokaklayla ilgili
yorumlar yapp, "Buraya park etsek iyi olur," dedi. "Umarm biraz yrmemiz sizin iin sorun olmaz."
"Tanrm, o kadar yal m grnyorum?"
Clamm irkin bir glle ve arabadan karken sorduu yzeysel bir soruyla ona karlk verdi. "Ne kadardr bu meslektesiniz?"
Emekliliinden ve u anki iin geici bir grev olduundan
uzun uzun bahsetmemek iin, ksaca yantlad, "Yirmi be yl."
Clamm, sesli dnyormu gibi, "Bu garip bir vaka," dedi.
"Yalnzca bak yaralan deil. Dahas var..."
"Bak yaras olduklarna emin misin?"
"Niin soruyorsunuz?"
"Bizim vakamzda krk bir ie kullanlm - krk bir viski
iesi. Hi silah buldunuz mu?"
"Hayr. ME'den gelen memur 'muhtemelen bak yaralar' olduklarn syledi - ift tarafl, sert, haner gibi... Sanrm sivri bir
cam parasyla ayn kesik yaplabilir. Bu sylenenleri destekliyor.
Otopsi raporu henz elimize ulamad. Ama sylediim gibi, dahas var. Kars... Bilmiyorum, karsyla ilgili ilgin bir ey var."
"Nasl ilgin?"
"Birok adan... ncelikle, dindar bir deli... yle yayor.
Bir tr dua toplantsna gitmi."
274

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Gurney omuz silkti: "Baka?"


"Ar ilalara mahkum... Burasnn kendi gezegeni olduunu
unutmamak iin bir sr hap alyor."
"Umarm dzenli alyordun Onunla ilgili seni endielendiren
baka bir ey var m?"
Clamm yrdkleri geide benzer dar yolun ortasnda durup, "Evet," dedi. "Bir konuda yalan sylyor." Gzlerindeki ac
okunuyordu. "Bize sylemedii bir ey var. Ya da belki de bize
syledii eylerin arasnda bir samalk var. Belki de ikisidir. Ev
buras." Clamm, sokan sol tarafnda, yaklak metre yukarda duran kk bir bungalovu gsterdi. Evin duvarlarndaki dklm boya, fstk yeiliydi. Krmzya alan kahverengi kap,
Gurney'e kurumu kan artrmt. Seyyar ayaklklara balanm olay yeri eridi, eski psk evi evreliyordu. Kapda oklar
olsa, buras cehennemin bir paras sanlabilirdi.
Clamm kapy ald. "Ah, bir ey daha," dedi. "Kadn iri."
"ri mi?"
"Grrsnz."
Yaplan uyar, kap aldnda grecei kadn iin Gurney'i
yeterince hazrlanamt. Kocaman gvdesi ve popo gibi grnen
kollaryla, bu eve yanllkla konmu gibiydi. Daha da uyumsuz
olan, koca gvdesinin zerindeki ocuksu yzyd - dengesiz,
akn bir ocuk ifadesi vard. Ksa, siyah salar kk bir erkek
ocuu gibi ayrlm ve taranmt.
Dnyada yapabilecei son ey birisine yardm etmekmi gibi
baknarak, "Nasl yardmc olabilirim?" diye sordu.
"Merhaba, Bayan Rudden, ben Dedektif Clamm. Beni hatrladnz m?"
"Merhaba." Bunu, kendisine yabanc bir dile ait kelimeyi kitaptan okumaya alr gibi sylemiti.
"Dn buradaydm."
275

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Hatrlyorum."
"Size birka soru daha sormamz gerekiyor."
"Albert'la ilgili daha fazla bilgi mi alacaksnz?"
"Ksmen. eri girebilir miyiz?"
Cevap vermeden arkasn dnd ve kk oturma odasna
geip, bir koltua oturdu. Koltuk, cssesinin altnda ufack kalmt.
"Oturun," dedi.
ki adam etrafa bakndlar. Hi sandalye yoktu. Odadaki dier
eyalar yalnzca zerinde pembe, yapma ieklerle dolu, ucuz
grnml bir vazonun durduu garip ilemeli bir sehpa, bo bir
kitaplk, bir balo salonuna yetecek byklkte bir televizyondu.
Kontrplak zemin plakt ve yerde yalnzca etrafa salm birka
para kuma dokusu vard. Gurney, cesedin buradaki hal zerinde bulunduunu ve halnn da adli tbba inceleme iin gnderildiini tahmin etti.
Clamm "Oturmamza gerek yok, efendim," dedi. "Fazla kalmayacaz."
Bayan Ridden dev televizyona bo bo bakarak, "Albert da
spor yapmay severdi," dedi.
Oturma odasnn solundaki kapdan, adet kapnn bulunduu bir koridora geiliyordu. Odalardan birinden dvl bir atari
oyunun sesleri duyuluyordu.
"erideki Jonah. Jonah benim olum. Oras, onun yatak odas."
Gurney ocuun yan sordu.
"On iki. Baz alardan daha byk, baz alardan daha kk," dedi kendisi de bunu ilk kez fark etmi gibi.
"O da sizinle birlikte miydi?" dedi.
Gurney'i artan, acayip bir tavrla, "Ne demek benimle birlikte miydi?" diye sordu.
Hissettii hibir duyguyu sesine yanstmamaya alarak,
276

Aklndan Bir Say Tut

"Yani," dedi, "Einizin ldrld gece ibadet esnasnda sizinle miydi?"


"Yce sa'y Tanrs ve Efendisi olarak kabul etti."
"Bu sizinle olduu anlamna m geliyor?"
"Evet. Dier polise sylemitim."
zerinden bir kez daha gemek iimizi kolaylatrabiliyor."
Kadn, ona derinden katlyormu gibi ban sallad ve tekrarlad: "Yce sa'y kabul etti."
"Einiz Yce sa'y kabul etti mi?"
"Ettiine inanyorum."
"Emin deil misiniz?"
Cevap gzkapaklarnn arkasnda yatyormu gibi, gzlerini
kapatt. "eytan gl ve onun hileli yollan da yle."
"Gerekten yle, Bayan Rudden," dedi Gurney. zerinde
pembe iekler duran sehpay ekip, koltua yaklatrd ve etrafnda bir tur atp, yz kadna dnk ekilde ucuna oturdu. Byle konuan birisiyle konuabilmenin en iyi yolunun, diyalogun
nereye gidecei hakknda en ufak bir fikri olmasa da, onun gibi
konumak olduunu renmiti.
Ona yakndan bakarak, "Hileli ve belal," dedi.
'"Tanr bize yol gstersin'," dedi. "Baka bir ey istemem."
"Amin."
Clamm boazn temizledi ve arln dier ayana verdi.
"Bana anlatn," dedi Gurney. "eytan ne tr hileli yollarla
Albert'a ulat?"
Kadn bir anda "eytan drst insanlarn peine der!" diye
bard. "eytani adamlar zaten onun emri altndadr."
"Ve Albert drst bir adamd?"
Daha yksek bir sesle, "Jonah!" diye bararak aniden koltuundan kalkt ve hzl hareketlerle koridorun solundaki odann
277

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

kapsna yneldi ve avucuyla kapya vurmaya balad. "Kapy


a! imdi! Kapy a!"
Clamm "Neler oluyor... ?" dedi.
'"Sana imdi dedim, Jonah!"
Kapnn kilit sesi duyuldu ve kap yarsna kadar ald. eriden rahatsz edici derecede annesine benzeyen, obez bir erkek
ocuu kt. Gzlerindeki, burada olmadna dair ifade bile aynyd ve Gurney bunun genetik mi, ilalar yznden mi yoksa
her ikisinden dolay m olduunu merak etti. Asker tra olmu
salar bembeyazd.
"Ben evdeyken sana kapy kilitlememeni syledim. Sesi
ks. eride birisi ldrlyormu gibi ses geliyor." Adamlarn her ikisi de bu yorumun olduka uygunsuz olduu hissine kaplsa da, kimse bunu belli etmedi. ocuk ilgisizce
Gurney'e ve Clamm'e bakt. Gurney, byle ailelerin sosyal
hizmet grevlilerinin evlerine gelip gitmesine alkn olduu
iin, resmi grnml yabanclar evlerinde grdklerinde
bunun zerinde durmadklarn dnd. ocuk yeniden annesine dnd.
"Buzlu ekerimi yiyebilir miyim?"
"imdi yiyemeyeceini biliyorsun. Sesi ks yoksa asla yiyemeyeceksin."
Sert bir ekilde, "Yiyeceim," dedi ve kapy kadnn yzne
kapatt.
Oturma odasna dnp, koltua geri oturdu. "Albert'n lmyle sarsld."
Clamm, haydi-u-ii-bitirelim tavryla konutu, "Dedektif
Gurney'in size baz sorular sormas gerekiyor."
"Bu komik bir tesadf deil mi? Benim Bernie Teyzem var.
Bu sabah onu dndm."
Clamm, "Bernie deil, Gurney," dedi.
278

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Bu benzerlik ok nemliymi gibi, gzleri parlayarak, "Yine


de ok yakn, deil mi?" dedi.
"Bayan Rudden," dedi Gurney, "son bir ay ierisinde, einiz
size kendisini endielendiren bir eyden sz etti mi?"
"Albert asla endielenmezdi."
"Size farkl gelen hibir davran oldu mu?"
Gurney kadnn Albert'la ilgili duruma dair alglarnn ilalarn etkisiyle kapandn ya da buulandn dnd.
"Hi el yazsyla ya da krmz mrekkeple adresin yazlm
olduu bir mektup ald m?"
"Posta kutusu fatura ve reklam dolu... Ben hi kontrol etmem."
"Posta kutusuyla Albert m ilgileniyordu?"
"Yalnzca faturalar ve reklam brorleri."
"Albert'n son zamanlarda ayrca bir para dediini ya da ek
yazdn grdnz m?"
Kadn, inanlmaz derecede ocuksu bir yz ifadesi taknarak,
ban sallad.
"Son bir soru. Einizin cesedi bulduktan sonra, polis gelmeden nce odadaki herhangi bir eyin yerini deitirdiniz ya da bir
eyi kaldrdnz m?"
Yine ban sallad. Bu belki de Gurney'in hayal gc yzndendi ama kadnn ifadesinde bir saniyelik bir farkllk yakaladn dnd. Bu bombo suratta bir anlk tela kprdanmasn
grm myd? ansn denemeye karar verdi.
"Tanr sizinle konuuyor mu?" diye sordu.
u anki ifadesinde, az nceki susuzluu kantlama telana
benzemeyen baka bir ey vard.
"Evet, konuuyor."
Temize kma ve gurur, diye dnd Gurney.
"Albert' bulduunuz srada, Tanr sizinle konutu mu?"
279

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

'"Tanr bize yol gstersin," diye balad - ve ardndan devam


edip yirmi nc ilahinin hepsini okudu. Gurney, yandan baksa
da Clamm'in yznde sabrszlktan balayan tikleri ve gznn
atmaya .baladn grebiliyordu.
"Tanr size zel emirler veriyor muydu?"
"Ben sesler duymuyorum," dedi. Yine tela gstergesi...
"Hayr, sesler deil. Ama Tanr sizinle konuuyor muydu, size
yardm edebilmek iin?"
"Dnyada, O bize ne yaptrrsa onu yapmak iin varz."
Gurney sehpann zerinde oturduu yerden, ona doru eildi.
"Ve siz Tanr'nn size emrettiini mi yaptnz?"
"Tanr'nn emrettiini yaptm."
"Albert' bulduunuzda, deitirmeniz gereken bir ey var
myd, olduu yerde durmamas gereken ya da Tanr'nn yapmanz istedii bir ey?"
Kadnn gzleri aniden yalarla doldu ve tombul yanaklarndan aa doru szlmeye baladlar. "Onu saklamak zorundaydm."
"Neyi saklamak?"
"Polisler benden alrd."
"Neyi sizden alrlard?"
"Dier her eyi aldlar - giydii kyafetleri, saatini, czdann,
okuduu gazeteyi, oturduu sandalyeyi, kilimi, gzlklerini, bir
eyler itii barda... Yani, her eyi aldlar."
"Tam olarak her eyi almadlar - deil mi, Bayan Rudden?
Sizin sakladnz eyi almadlar."
"Onlara izin veremezdim. O hediyeydi. Albert'n bana ald
son hediye."
"Hediyeyi grebilir miyim?"
"Zaten grdnz. Orada, arkanzda."
Gurney arkasn dnp, onun bakt yere bakt ve masann
280

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ortasnda duran vazo ierisindeki pembe iekleri grd. Daha


dikkatli baknca vazonun iine, ancak iek ksm ok geni olduu iin buket gibi grnen yalnzca tek bir iein konmu
olduunu fark etti.
"Size bu iekleri Albert m verdi?"
Bir anlk tereddtten sonra, "Vermek istedi," dedi.
"Ama gerekte size vermedi?"
"Veremedi, verebilir miydi?"
"ldrld iin mi?"
"Bunlar bana aldn biliyorum."
Rudden," dedi. "Ltfen bana tam olarak ne bulduunuzu ve ne
yaptnz syleyin."
"Jonah ve ben badet Salonu'ndan dndmzde, televizyondan ses geliyordu ve ben Albert' rahatsz etmek istemedim.
Albert televizyon izlemeyi severdi. nnden birisinin gemesinden holanmazd. O yzden Jonah ve ben, n kapdan girip onun
nnden gemek yerine dorudan mutfaa giden arka kapdan
ieri girdik. Mutfakta oturduk ve Jonah uyumadan nce buzlu
ekerini yedi."
"Mutfakta ne kadar sre oturdunuz?"
"Bilemiyorum. Konumaya daldk. Jonah'la uzun uzun sohbet ederiz."
"Ne konuda konumaya daldnz?"
"Jonah'n en sevdii konu - Kyamet Gn felaketi. Kutsal
Kitaplarda Kyamet Gn'nde bir felaketin gerekleecei yazyor. Jonah srekli buna inanp inanmadm sorar, ne kadar
byk bir felaket olacan, neye benzeyeceini dndm
sorar. Bunun hakknda konuuruz."
"Yani siz felaket hakknda konutunuz ve Jonah buzlu ekerini yedi."
281

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Her zamanki gibi..."


"Peki, sonra?"
"Sonra onun uyku saati geldi."
"Ve?"
"Ve yatak odasna gitmek iin mutfaktan oturma odasna doru ilerledi. Be saniye gemeden geri dnd ve arkasn dnm,
oturma odasn iaret ediyordu. Ona bir eyler syletmeye altm ama tek yapt eliyle iaret etmekti. Bu yzden kendim
bakmak iin oraya gittim. Yani, buraya geldim," dedi ve odada
gzlerini gezdirdi.
"Ne grdnz?"
"Albert'."
Gurney onun devam etmesini bekledi ancak etmeyince, kendisi bir soru sordu.
"Albert lm myd?"
"Her yerde kan vard."
"Ve iek?"
"iek yerde, onun yannda duruyordu. Bilirsiniz, iekleri
elinde getirmi olmal. Eve geldiimde bana vermek istemi olmal."
"Sonra ne yaptnz?"
"Sonra m? Ah, yan komuya gittim. Bizim telefonumuz yok.
Sanrm onlar polisi aradlar. Polis gelmeden iei aldm. iek
benim iindi," dedi aniden. Israrc bir ocuk gibi grnyordu.
"Bir hediyeydi... Ben de en gzel vazomuza koydum."

282

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Ia Doru Sendeleyi

S o n u n d a Rudden'n evinden ktklarnda, le yemei vakti


gelmesine ramen, Gurney'in can bir ey yemek istemiyordu.
A olmad ya da Clamm yemek yenecek uygun bir yer nermedii iin deil... Hibir eye evet demeyecek kadar sinirlenmi,
en ok da kendisine kzmt. Clamm onu arabasn brakt,
kilisenin park alanna gtrrken, olaylarn balantl olabilme
ihtimaline karn son bir kez karlatrma yapmay denediler.
abalar sonusuz kald.
Clamm olumlu dndn gsteren bir tavrla "Evet," diye
yorum yapmaya balad, "an azndan olaylarn balantl olmadklarna dair bir kant yok. Adam karsnn hi grmedii bir
mektup alm olabilir ve evlilikleri ok iletiim kurduklar bir
ilikiye benzemiyor. Bu yzden karsna bir ey sylememi olabilir. Ayrca her nasl bir kafa yayorsa, adamdaki hatta kendisindeki bir duygusal deiimi fark edebileceini sanmyorum.
ocuklarla tekrardan grmeye deebilir. O da kadn kadar akn ama bir ey hatrlamas mmkn."
Gurney hi ikna olmam gibi, "Elbette," dedi. "Albert'n
bir ek hesab olup olmadn, Charybdis, Arybdis ya da
Scylla isminde birisine bir eyler gnderip gndermediini
kontrol edebilirsin. Bu uzun srecek ama u aamada ne olduu belli deil."
283

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Eve gidi yolunda hava, Gurney'in ruh haline elik edermi


gibi daha da berbatlat. Sabahleyin attran yamur, saanaa dnm, Gurney'in seyahati hakknda yapt i karartc
yorumlar destekliyordu. Mark Mellery ve Albert Rudden cinayetleri arasnda, kesik yerleri ve saylar dnda bir benzerlik varsa da, aka grnmyordu. Peony'deki olay yerinde
grlen farkl hibir unsur Flounder Beach'te mevcut deildi.
Parmak izi oyunlar, bahe sandalyesi, krk viski iesi, iirler
gibi oyun oynandna dair hibir delil yoktu. Kurbanlarn ortak hibir yan yok gibi grnyordu. Bir katilin, Mark Mellery
ve Albert Rudden gibi iki insan bir hedef olarak semesi mantkl deildi.
Artan yamurda araba kullanmann getirdii memnuniyetsizliin yan sra bu dnceler de phesiz eski iftlik evinin mutfana, zerinden damlalar akarak girerken, yzndeki gergin bir
ifade olmasna katkda bulunmutu.
Madeleine soyduu soandan ban kaldrp, "Sana ne oldu?"
dedi.
"Bu ne anlama geliyor?"
Madeleine omuz silkti ve soan soymaya devam etti.
Cevabndaki gerginlik havada asl kalmt. Birka saniye
sonra, Gurney zr diler gibi mrldand, "Yorucu bir gn geirdim. Yamur altnda alt saat araba kullandm."
"Ve?"
"Ve? Btn lanet olas i, kmaz bir sokakta son buldu."
"Ve?"
"Bu kadar yeterli deil mi?"
Ona inanamyormu gibi, hafif bir glmsemeyle bakt.
284

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Suratn asarak, "stne stlk gittiim yer Bronx'tu," diye


ekledi. "Bronx'un irkinletiremeyecei hibir ey yoktur."
Madeleine soan ince ince doramaya balad. Dorama tahtasyla konuuyormu gibi yaparak, "Telefonda sana iki mesaj
var - Ithaca'daki arkadan ve olundan."
"Ayrntl mesajlar m brakmlar yoksa yalnzca onlar aramam m istemiler?"
"O kadar dikkatli dinlemedim."
"Ama 'Ithaca'daki arkadan' derken, Sonya Reynolds' m
kastettin?"
"Baka var m?"
"Baka ne var m?"
"Ithaca'da baka arkadan var m, bana sylemen gereken bir
tane daha?"
"Benim Ithaca'da hi 'arkadam' yok. Sonya Reynolds bir i
arkada ve yalnzca o kadar. Her neyse, ne istiyormu?"
"Sana mesajn telefonda olduunu syledim." Soanlarn
zerinde gezdirdii ba, ince dilimlerin arasna sert bir ekilde
vurdu."
"Tanrm, parmaklarna dikkat et!" Szckler endieden ok,
kzgnlkla azndan dklmt.
Ban keskin ucunu, tahtaya bastrmaya devam ederek, merakl gzlerle Gurney'e bakt. "Bugn neler oldu?" diye sordu.
Konumay, tartma balamadan ncesine, geriye sarmak istiyordu.
"Kzdm, sanrm. Bilmiyorum." Buzdolabna gidip bir ie
Heineken kard, at ve Fransz kaplarn yanndaki kahvalt
kesine koydu. Ardndan ceketini kard, sandalyelerden birisinin arkasna asp, oturdu.
"Ne olduunu mu bilmek istiyorsun? Sana anlataym. Randy
Clamm gibi acayip isimli bir NYPT dedektifinin aramas zeri285

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

ne, Bronx'a, boazndan kesilerek ldrlm bir adamn kk,


iimi actan evine gitmek iin saatlik yolu ektim."
"Neden seni arad?"
"Ah, gzel soru. Dedektif Clamm Peony'deki cinayeti duymu. ldrme eklindeki benzerlikten dolay, Peony polisini arama ihtiyac hissetmi ve Peony polisi onu eyalet polisinin blge
merkezine, onlarda k yalayc Moron'un teki olan, Rodriguez'e
ynlendirmiler. Rodriguez olay yneten bakomiser ve beyni
olay ancak boktan bir ekilde ynetecek kadar alyor."
"O da adam sana m ynlendirmi?"
"Annda bana ynlendireceini bildii blge sorumlusuna
paslam."
Madeleine hibir ey sylemedi ancak gzleri sorgularcasna
bakyordu.
"Bunun sama olduunu biliyorum. nk oralarda adam
kesmek, yalnzca bir tartma ekli fakat bilmediim bir sebepten
dolay, iki vakay birbirine balayacak bir eyler bulabileceimi
dndm."
"Sonu hi mi?"
"Hayr. Yine de bir sre balantl olduuna dair umut krntlar vard. Dul kalan ei bir eyler saklyor gibi grnyordu.
Sonunda olay yerinden cinayetin sonrasnda bir eyler aldn
itiraf etti. Einin ona getirmi olduu aka belli olan bir iek
yerde duruyormu. Delil uzmanlarnn onu alacandan korkmu
ve saklamak istemi - ki bu anlalabilir bir durum. Bu yzden
onu yerden alp bir vazoya yerletirmi. te hepsi bu.
"Sen kadnn karda ayak izleriyle oyunlar yapp, beyaz bir bahe sandalyesi sakladn itiraf etmesini falan m bekliyordun?"
"Buna benzer bir eyler. Ama sonunda ka ka yapma bir
iek kt."
"Yapma m?"
286

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Yapma." Heineken iesinden, uzun, yava bir yudum aidi.


"Sanrm pek zevkli bir hediye deil."
"Hediye bile deil," diye fikrini syledi.
"Ne demek istiyorsun?"
"Gerek iekler hediye olabilirler - her zaman olabilirler,
deil mi? Yapay iekler baka bir eydir."
"Ne?"
"Yani, ev dekoru iin kullanlan eylerdir. Bir erkein bir kadna yapma iek almas, iekli bir duvar kad rulosu hediye
etmesiyle ayn ey."
"Neler sylyorsun?"
"Emin deilim. Ama bu kadn cinayet noktasnda yapma bir
iek bulmu ve kocasnn onu kendisine' aldn dnmse,
bence yanlm."
"Sence nereden gelmi olabilir?"
"Hibir fikrim yok."
"Kendisine hediye olarak getirdiinden ok emin grnyordu."
"Byle dnmek istemi olmas normal, deil mi?"
"Belki de yle. Eer onu adam getirmediyse ve kadnn ifadesine gre ocuk da akam boyu onunla birlikte dardaysa,
geriye kalan tek olaslk katil."
Madeleine daha ilgisiz bir tavrla, "Sanrm," dedi. Gurney
onun, bir odadaki nesnenin nereden gelmi olabilecei yerle ilgili, havada uuan bir varsaymla, belli artlar altnda gerek bir
insann ne yapaca arasnda net bir izgi izebildiini grmt.
Kendisinin bu izgiyi gemi olduunu fark etti ama konumasna devam etti.
"Peki, bir katil, kurbannn yanna neden iek brakabilir?"
"Ne tr bir iek?"
Gurney, sorulan zelletirmesi konusunda ona her zaman gvenebilirdi.
287

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Ne olduundan emin deilim. Ne olmadn biliyorum. Gl


deildi, karanfil deildi, dalya deildi. Ama hepsini andryordu."
."Ne adan?"
"ncelikle, ilk bakta gl andryordu ama daha bykt
ve daha ok iek yapra vard; daha kalabalk grnyordu.
Byk bir karanfil ya da dalyayla neredeyse ayn boyuttayd ama
yapraklarna tek tek baktnda, dalya ya da karanfil yapraklarndan daha irilerdi. Buruuk gl yapraklan gibi. Dolu dolu, gsterili bir iekti."

Gu
le canlanmt.

Gu
"Belki... hmm..."
"Ne? Bu iein ne olduunu biliyor musun?"
"Sanrm. Bu ok garip bir tesadf..."
"Tanrm! Bana da syleyecek misin?
"Eer yanlmyorsam, tarif ettiin iek akayk.*"
Heineken iesi Gurney'in elinden kayverdi. "Aman Tanrm!"
Madeleine'e akayklarla ilgili birka som sorduktan sonra,
birka arama yapmak iin alma odasna gitti.

* akayk: ng. Peony (ev. N.)

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Bir Olaydan Dierine

Telefonu kapattnda Dedektif Clamm'i, ilk cinayet noktasndaki iein, ikinci cinayetin yerini gstermesinin tesadften
fazlas olduuna ikna etmiti.
Ayn zamanda baz ilerin derhal yaplmasn nermiti.
Rudden'larn evinin garip bir mektup ya da not, elle ya da krmz mrekkeple yazlm herhangi bir el yazs olma ihtimaline
karn tekrar aranmas; Peony'deki olayda hem silah hem krk
ie kullanlmasyla ilgili olarak tbbi inceleme ekibinin uyarlmas ve onlarn da Rudden'n cesedini bir kez daha incelemesi;
evde silah skldna ya da silahn sesini azaltmak iin herhangi
bir nesne kullanldna dair arama yaplmas; krk bir ie, zellikle de viski iesi olabilir diye evin, civardaki evlerin ve evle
teller arasndaki yolun tekrar aranmas; Albert Rudden'n, Mark
Mellery ile srtme ya da dmanlk, yasal soran ya da alkolle
alakal bir olay tarznda balantsnn olup olmadnn aratrlmas iin biyografi bilgilerinin toplanmas...
Bu 'nerileri' yaparken, sesindeki amirane tonu sonunda fark
edip, yavalam ve zr dilemiti.
"zgnm, Randy. Burada snrm ayorum. Rudden vakas
senin vakan. Sorumlu olan kii sensin ve bir sonraki yaplmas
gereken ie sen karar verirsin. Sorumlu kiinin ben olmadm
biliyorum ve yleymi gibi davrandm iin zr dilerim."
289

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Sorun deil. Bu arada, yanmda Temen Everly diye birisi


var ve akademide Dave Gurney isminde birisiyle birlikte okuduunu sylyor. Bu siz olabilir misiniz?"
Gurney gld. Bobby Everly'nin de bu ilere girdiini unutmutu. "Evet, o benim."
"Tamam, efendim, bu durumda sizden gelecek herhangi bir
bilgiye her zaman am. stediiniz zaman Bayan Rudden' yeniden sorgulayabilirsiniz; siz nasl isterseniz. Bence onunla grmenizde ok iyiydiniz."
Eer dalga geiyorsa, bunu ustalkla gizleyebilmiti. Gurney
bunun bir vg olduunu dnd.
"Teekkr ederim. Onunla yz yze grmeme gerek yok
ama sana kk bir neri daha yapmama izin ver. Onunla yeniden yz yze gelsem, Tanr'nn ondan viski iesine ne yapmasn istediini sorardm."
"Ne viski iesi?"
"Kendisine gre nedenlerden dolay olay yerinden kaldrm olabilecei bir ij^:. Bunu ona, zaten viski iesini bulduunu, Tanr'nn
istei zerine onu oradan kaldrm olduunu biliyormuum ve sadece imdi nerede olduunu merak ediyormuum gibi sorardm. Tab ki ortada ie olmayabilir ve eer neden sz ettiini gerekten bilmiyor gibi davrandn fark edersen, konuyu deitirmen yeterli."
"Btn bu olayn Peony iine benzeyeceinden eminsiniz yani bir yerlerde viski iesi olmas gerektiini dnyorsunuz?"
"Bu benim dncem. Ona bu ekilde yaklarken rahat hissetmeyeceksen, sorun deil. Bu senin olayn..."
"Denemeye deebilir. Kaybedecek bir ey yok. Size haber
veririm."
"yi anslar."
Gurney'in konumas gereken dier kii Sheridan Kline'd.
Patronunun senden duymas gereken bir eyi asla bakasndan
290

Aklndan Bir Say Tut

duymamas gerektii gerei, hukuki olaylarda iki kat daha doruydu. Kline'a, Lake Placid'de blge sorumlularnn katlmas
gereken dini bir konferansa giderken ulat ve ehrin d kesimlerinde telefon iyi ekmedii iin yaanan kesintiler yznden
'akayk' balantsn zorlanarak anlatt. Bittikten sonra, Kline
karlk vermek iin yle uzun sre bekledi ki, Gurney onun telefonun ekmedii bir blgeden daha getiini sand.
Sonunda "Bu iek ii - iine sindi mi?" dedi.
"Eer yalnzca bir tesadfse," dedi Gurney, "nemli bir tesadf."
"Ama gerekten pek elle tutulur deil. Eer eytann avukat
olsaydm, sana eine tarif ettiin iei, yani yapma iei, onun
gerekten grmediini sylemek zorunda kalrdm. Diyelim ki
iek gerekte akayk deil. O zaman hangi noktadayz? Eer
akayk olsa bile, bu tam olarak bir ey gstermez. Gerekten
bu, benim bir basn konferansnda sz edip savunabileceim bir
bulu deil. Tanrm, neden gerek bir iek deil ki? Bylece
hakknda byle phe duymazdk. Neden yapma?"
Gurney, Kline 'n tepkisine kzgnln gizleyerek, "Bu beni
de rahatsz etti," dedi. "Neden gerek iek deil? Birka dakika nce eime sordum ve bana iekilerin akayk satmaktan
holanmadklarn syledi. iek ksm ar olduu iin sapn
zerinde dzgn bir ekilde durmazm. Fidanlklarda ekilmek
zere satlrlarm ancak yln bu zamannda deil. Bu yzden
bize ufak mesajn gndermesinin tek yolu, yapma bir iekti.
Bence bu eline gemi bir frsatla ilgili - bir dkkanda grd ve
aklna gelen fikir ve bunun oyunbaz yan onu cezbetti."
"Oyunbaz m?"
"Bizimle alay ediyor, bizi snyor, bizimle oyun oynuyor.
Mellery'nin zerinde brakt notu hatrla - gelin beni yakalayn, yakalayabilirseniz. Geri geri giden ayak izleri de bunu sylyordu. Bu manyak bize mesajlar savurup duruyor ve hepsiyle
291

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

ayn eyi sylyor: 'Beni yakalayn, beni yakalayn, iddiaya varm beni yakalayamazsnz!'"
"Tamam, anlyorum, demek istediini anlyorum. Hakl olabilirsin. Ama birisinin yapma bir iekle ilgili tahmini yznden,
herkesin nnde bu iki vakay birletiremem. Bana somut bir
eyler bul - acilen."
Gurney, telefonu kapattktan sonra, pencereden, akam stnn kasvetli havasn izlemeye balad. Kline'n tahmin ettii
gibi, her ey bir yana, iek akayk deilse... Gurney, kurduu
yeni 'balant'nn ne kadar krlgan olduunu ve buna ne kadar
kendinden emin yaklatn fark ederek afallad. Bir teoride grnen atla grmezden gelmek, an duygusallkla yaklamann gstergesidir. Eyalet niversitesinde ders verdii kriminoloji
rencilerine bu konudan ne kadar ok bahsetmiti ve imdi ayn
hatay kendisi yapyordu.
Gnn kmaz sokaklar, kafasnda belki bir buuk saat, belki
de daha uzun sre boyunca dnp durdu.
"Neden byle karanlkta oturuyorsun?"
Sandalyesinde dnd ve kapda Madeleine'in glgesini grd.
"Kline, tartmaya ak bir akayktan daha elle tutulur bir
eyler bulmam istiyor," dedi. "Bronx'taki adama bakmas iin
birka yer syledim. Umarm bir sonuca ular."
"Sesinde phe var."
"imdi, bir yandan elimizde bir akayk var, ya da en azndan
akayk olduunu dndmz bir ey. Dier yandan Ruddenlarla Mellerylerin herhangi bir ekilde balantl olabileceini
dnmek zor. nsanlar bambaka dnyalarda yayorlarsa..."
"Eer seri katilse ve aralarnda hibir balant yoksa?"
"Seri katiller bile rastgele ldrmez. Kurbanlarnn ortak bir
yanlan vardr - tm sarn, tm Asyal, tm ecinsel gibi katile zel olarak anlam ifade eden bir ey. Mellery ve Rudden
292

Aklndan Bir Say Tut

bir konuda dorudan balantl deilse de, temelde ortak ya da


benzer olan bir yanlarn arardk."
"Peki ya..." Madeleine cmlesine balam ancak telefonun
almasyla cmlesi yanda kesilmiti.
Arayan Randy Clamm'di.
"Rahatsz ettiim iin zgnm, efendim, ama hakl ktnz
haber vermek iin aradm. Kadn grmek iin gittim ve soruyu tpk
sizin sylediiniz gibi sordum - gereki bir ekilde. Tek sylediim,
'Bulduunuz viski iesini grebilir miyim?'di. Tanr'y iin iine kartrmadm bile... Kadn da benim bildiimi zaten biliyormu gibi,
'pte,' dedi. Ardndan mutfaa gittik ve p kovasnda krk bir Four
Roses marka iki iesi... Dilim tutulmu bir ekilde izliyorum. Hakl
kmanza armadm - yanl anlamayn - ama, Tanrm, bunun bu
kadar kolay olmasn beklemiyordum. Bu kadar ak... Kafam toparladktan sonra onu tam olarak nerede bulduunu sordum. Ama sonra
kadn birden olay hatrlad - belki de benim rahat olmayan tavrm
yznden-ve zld. Ona rahatlamasn, endielenmemesini, sadece
bana nerede bulduunu sylemesini nk bunun bize ok yardmc
olacan, bilirsiniz, neden onu kaldrdn benimle paylaabileceini
syledim. Tam olarak bu ekilde izah etmedim, tabii ki, ama hatrladm anlatyorum. Ardndan bana bakt ve ne dedi, biliyor musunuz?
Dedi ki, Albet'n alkol sorunu varm ve son bir yldr azna iki
srmemi. AA'ya* katlm ve her ey harika gidiyormu - ve yerde,
adamn ve iein yannda ieyi grdnde aklna ilk gelen ey, yeniden imeye balad, iki iesinin zerine dp bylece boazn
kesmi olduu iin ld olmu. En bata aklna ldrld gelmemi - hatta polisler gelip de, bununla ilgili konumaya balayana
dek, bu aklna gelmemi. Onlar gelmeden nce iki iesini saklam,
nk ienin adamn olduunu sanm ve ikiye yeniden baladm
kimsenin bilmesini istememi."
* AA: Adsz Alkolikler. (ev. N.)

293

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Ve ldrld kafasna dank ettikten sonra bile, kimsenin


ie hakknda bir ey bilmesini istememi?"
"Hayr. nk hl ienin eine ait olduunu dnyor ve
onun iki itiini kimsenin, zellikle de adamn AA'daki irin
arkadalarnn bilmelerini istemiyor."
"Aman Tanrm."
"Her ey bizi hastalkl bir olaya gtryor. Dier yandan, cinayetlerin balantl olduklarna dair delile sahipsiniz."
Clamm zgnd ve iyi bir polis olmann ne kadar zor ve yorucu
olduunu hissediyordu ancak Gurney byle duygulara alknd.
"Harika i kardn, Randy."
"Yalnzca bana yapmam sylediiniz eyi yaptm," dedi Clamm
ayn hzl ve heyecanl tavryla. "ieyi aldktan sonra, kant toplama
ekibinin gelmesini ve mektup, not ya da benzer herhangi bir ey iin
tekrar arama yapmalarn istedim. Bayan Rudden'dan ek defterlerini
istedim. Bunu bana sabah sylemitiniz. Bana ek defterini bulup getirdi ama hakknda hibir ey bilmiyordu - elime defteri verirken radyoaktif bir ey tutuyormu gibiydi ve faturalarla Albert'n ilgilendiini syledi. ekleri sevmediini nk zerinde rakamlar olduunu,
rakamlara dikkat etmem gerektiini, rakamlarn eytani olabileceini
- eytanla ilgili bir sr ey, dinle alakal sama eyler syledi. Her
neyse, ek defterini kontrol ettim ama sonu olarak bunu incelemem
biraz daha zaman alacak. Albert faturalar demi olabilir ama pek kayt tutan birisi deilmi. ek zerinde Arybdis, Charybdis ya da Scylla
adna hibir kayt yoktu - ilk bata buna baktm - ama bu bir ey ifade etmiyor. nk gnderilerin ounun yannda isim yazmyordu,
yalnzca rakamlar ve bazlarnda o bile yoktu. Aylk hesap zetlerine
gelince, evde byle bir ey olup olmadn bile bilmiyordu ama bankadan fotokopisini istemek iin kadnn iznini alacaz. Bu arada, ayn
genin iki ucunu tuttuumuza gre, Mellery olay hakknda benimle
paylamak istediiniz baka bir ey var m?"
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Gurney dnd. "Mellery'nin cinayetten nce ald tehdit


mektuplarnda, sarhoken yapt eylere st kapal gndermeler
vard. imdi Rudden'n da alkol problemi olduu ortaya kt."
"Ortalkta sarholar yere sererek dolanan bir adamn peinde
olduumuzu mu sylyorsunuz?"
"Tam olarak deil. Eer tek yapmak istedii bu olsayd, bunu
yapmann daha kolay yollar vard."
"AA'daki bir toplantya bomba koymak gibi mi?"
"Basit bir ey... Kendi avantajm oaltp, riski en aza indirecek bir eyler. Ama bu adamn yaklam kark ve zahmetli... Kolay ya da dorudan deil. Neresinden baksan soru soruyorsun."
"Ne gibi?"
"ncelikle, neden birbirine corafi olarak bu kadar uzak konumda iki kurban seti - dier alardan da uzak?"
"Bizim olaylarn balantsn fark etmememiz iin?"
"Ama balanty fark etmemizi istiyor. akaykla yapmak istedii ey bu... Fark edilmek istiyor. Kredi istiyor. Peinde olduumuz, sradan bir katil deil. Bu adam savamak istiyor - yalnzca kurbanlaryla deil, polisle de..."
"Laf gelmiken, temenime de bilgi vermem gerekiyor. nce
sizi bilgilendirdiimi renirse, bundan holanmaz."
"Neredesin?"
"Polis istasyonu binasna dn yolunda."
"Yani, bu durumda Tremont Caddesi'nde mi?"
"Bunu nereden biliyorsunuz?"
"Arkadan gelen trafiin sesinden... Hibir ses buna benzemez."
"Baka bir yerde olmak gzel olmal. Temen Everly'ye iletmemi istediiniz bir mesaj var m?"
"Mesajlar sonraya saklasak iyi olur. Ona anlatacaklarnla
daha ok ilgileneceinden eminim."

tarama: Pride dzenleme: sereniti

l Felaket

Gurney akayk balantsn destekleyen kesin kanttan bahsetmek iin Shcridan' aramas gerekiyordu ama daha nce baka
bir arama yapmak istedi. Eer iki olay grnd kadar paralelse, Ruddcn'dan da para istenmi ve Connecticut, Wycherly'deki
ayn posta kutusuna gndermesi istenmi olmalyd.
Gurney masasnn ckmecesindcki ince vaka dosyasn kard
ve Gregory Dcrmott'un Mellery'e geri gnderdii ekin yannda
yazd notun fotokopisini buldu. Ciddi grnml, gsterisiz,
biraz da eski moda biimle yazlm, GD Gvenlik Sistemleri
balkl katta Wycherly'e ait bir telefon numaras da vard.
Telefon baln havasna uygun bir ses tarafndan, ikinci alta ald.
"yi akamlar. GD Gvenlik. Size nasl yardmc olabilirim?"
"Bay Dermott'la grebilir miyim? Ben blge sorumlusunun ofisinden Dedektif Gurney."
"Sonunda!" Cevaptaki coku inanlmazd.
"Pardon?"
"Yanl adrese gnderilmi ekle ilgili olarak m alyorsunuz?"
"Aslnda evet, fakat... ?"
"Bunu size alt gn nce bildirdim - alt gn nce!"
"Neyi alt gn nce bildirdiniz?"
"Az nce ekle ilgili olarak aradnz sylemediniz mi?"
296

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Batan alalm, Bay Dermott. Bildiim kadaryla Mark Mellery sizinle yaklak on gn nce ona geri gnderdiiniz bir ek
hakknda grmt. ek X. Arybdis adna, sizin posta kutunuza gnderilmiti. Doru mu?"
"Tabii ki doru... Bu nasl bir soru?" Adamn sesi ok fkeli
geliyordu.
"Bunu alt gn nce bildirdiinizi sylediinizde, korkarm ben..."
"kincisi!"
"kinci bir ek mi aldnz?"
"Beni bu yzden aramyor musunuz?"
"Aslnda, tam da bu soruyu sormak iin sizi aramtm."
"Hangi soruyu?"
"Albert Rudden adnda bir adamdan da ek alp almadnz
sormak iin..."
"Evet, Rudden bana ikinci eki gnderen adamn ismiydi.
Ben de bunu bildirmek iin sizi aradm. Alt gn nce..."
"Kimi aradnz?"
Gurney birka uzun, derin nefes alma sesi duydu ve grne
baklrsa adam patlamamak iin kendisini tutmaya alyordu.
"Bakn Dedektif, burada benim honut olmadm bir karklk var. Polisi, bu skntl dununu bildirmek iin alt gn nce aradm. Posta kutuma, ismini hi duymam olduum bir kii adna
ek gnderilmiti. imdi szde bu eklerle ilgili olarak bana dn
yapyorsunuz ama neyden bahsettiimden bile haberiniz var gibi
grnmyor. Ben neyi karyorum? Ne halt oluyor?"
"Hangi polis departmann aradnz?"
"Bana yakn olan tabii ki - Wycherly blgesi merkezini. Eer
bana dn yapyorsanz, bunu nasl bilmezsiniz?"
"Aslnda, ben size dn yapmyorum. BenNew YorkEyaleti'nden
sizi Mark Mellery'e geri gnderdiiniz ilk ekle ilgili olarak aramtm. Ondan sonra iki tane daha geldiini sylediniz, deil mi?"
297

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Byle syledim."
"Birisi Albert Rudden'dan ve dieri baka birisinden mi?"
"Evet, Dedektif. imdi her ey ak m?"
"Son derece ak... Ama tane yanl adrese gnderilmi
ekin, sizi neden polisi arayacak kadar rahatsz ettiini merak
ediyorum."
"Blge polisini aradm nk daha nce bilgi vermi olduum posta polisi olduka ilgisizdi. Siz bana posta polisini neden
bilgilendirdiimi sormadan nce, ben size bir polis olarak gvenlik ilerinden anlamadnz sylemek istiyorum."
"Bunu neden sylyorsunuz?"
"Ben gvenlik iindeyim, Memur Bey - ya da Dedektif ya da
her neyseniz. Bilgisayar verileri gvenlii iindeyim. Kimlik bilgileri hrszlnn ne kadar yaygn olduu hakknda bir fikriniz
var m - ya da kimlik hrszl olaylarnda ne kadar ok adres
karkl durumu yaand hakknda?"
"Anlyorum. Peki, Wychcrly polisi ne yapt?"
"Nasl mmkn olduysa, posta polisinden daha azn..."
Gurney, Dermott'un telefon grmelerinde, nasl ilgisiz cevaplar aldn tahmin edebiliyordu. Birisinin posta kutusuna
yabanc isimden gelen ek polise pek tehlikeli grnmemi olabilirdi.
"kinci ve nc ekleri de, Mark Mellery'e yaptnz gibi
geri mi gnderdiniz?"
"Elbette geri gnderdim ve onlara kimin benim posta kutusu
numaram verdiini soran notlar yazdm ama ikisi de cevap verme nezaketini gstermedi."
"nc ekteki ismi ve adresi sakladnz m?"
"Tabii ki sakladm."
"smi ve adresi hemen almam gerekiyor."
"Neden? Bilmediim bir eyler mi dnyor?"
298

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Mark Mellery ve Albert Rudden ldler. Muhtemelen cinayet."


"Cinayet

mi?

Cinayet

derken

neyi

kastediyorsunuz?"

Dermott'un sesi incelmiti.


"ldrlm olabilirler."
"Aman Tanrm. Bunun eklerle balantl olabileceini mi
dnyorsunuz?"
"Sizin posta kutusu numarasn onlara veren her kimse, o bu
olayla balantl."
"Aman Tanrm. Neden benim adresim? Benimle ne alakas var?"
"Gzel soru, Bay Dermott."
"Ama ben hayatmda Mark Mellery ya da Albert Rudden
isimlerini hi duymamtm."
"nc ekteki isim neydi?"
"nc ek mi? Aman Tanrm. Beynim tamamen durdu."
"smi not aldnz sylemitiniz."
"Evet, evet, elbette aldm. Bekleyin. Richard Kartch. Evet,
isim buydu. Richard Kartch. K-a-r-t-c-h. Adresi buluyorum. Bekleyin, buldum. 349 Quarry Caddesi, Sotherto, Massachusetts. "
"Tamam."
"Balcn, Dedektif, ben de bir ekilde bu olaya dahil olduum
iin bana syleyebileceiniz bir eyler varsa, syleyin. Benim
posta kutumun seilmesinin bir nedeni olmal."
"O kutuyu kullanan tek kii okluunuzdan emin misiniz?"
"Olabildiim kadar eminim. Ama Tanr bilir ka posta memuru kullanabiliyordun Ya da benim haberimin olmad bir yedek
anahtar kimde olabilir ki?"
"Richard Kartch ismi sizin iin bir ey ifade etmiyor mu?"
"Hibir ey. Bundan ok eminim. Bu benim hatrlayacam
bir isim."
"Tamam. Bana ulaabileceiniz birka telefon numaras vereceim. Bu kiinin isimleriyle ilgili bir ey ya da posta ku~
299

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

tunuzu kullanabilen baka birisi aklnza gelirse beni aramanz


rica edeceim. Son bir soru. kinci ve nc ekteki miktarlar
hatrlyor musunuz?"
"ok basit. kinci ve nc de birinciyle aynyd. 289.87
dolar."

300

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Zor Adam

Madeleine alma odasnn lambalarndan birisini, kapnn


zerindeki anahtara basarak yakt. Gurney'in telefon konumas
boyunca akam karanl km ve oda ksz kalmt.
"lerliyor musun?"
"Byk ilerlemeler var. Sayende..."
"Byk annem Mimi'nin akayklar vard," dedi.
"Mimi hangisi?"
"Babamn annesinin kz kardei," dedi Madeleine. Bunu sylerken, en kark aratrmalarda detaylar aklnda tutmakla baa
kan bir adamn yarm dzine akrabay aklnda tutamamasna
duyduu kzgnl gizlemedi. "Akam yemein hazr."
"ey, aslnda..."
"Ocan stnde. Yemeyi unutma."
"Sen dar m kyorsun?"
"Evet."
"Nereye?"
. "Sana getiimiz hafta boyunca iki kez sylemitim bunu."
"Perembeyle ilgili bir ey hatrlyorum. Ayrntlar..."
"... u anda aklna gelmiyor mu? Bu yeni bir ey deil. Sonra
grrz."
"Bana nereye gittiini sylemeye...?"
Ayak sesleri oktan mutfaktan arka kapya doru uzaklamt.
301

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Sotherton'daki Quarry Caddesi'nde 349 numarada oturan


Richard Kartch adna bir telefon kaytl deildi. Ama internette
civara dair yapt bir harita aratrmasndan sonra, 329 ve 369
numaral evlerdeki isimlere ve telefon numaralarna ulat.
Ama 349 numaral evden ulat kaln sesli adam, Kartch
isminde birisini tanmadn, 349 numaral evde kimin oturuyor olabileceini bilmediini hatta kendisinin de bu blgede ne
kadardr yaadn bilmediini, tek heceli kelimelerle syledi.
Sesi, alkol ya da uyku ilac almasna yar baygn geliyordu ve
muhtemelen her zaman olduu gibi yatyordu ve yardmc olamayaca akt.
Quarry Caddesi'ndeki 369 numaral evde oturan kadn daha
konukand.
"Yalnz adamdan m bahsediyorsunuz?" Adam iin kulland
sfat, hastalkl birisinden bahseder gibi telaffuz etmiti.
"Bay Kartch yalnz m yayor?"
"Ah, evet, eer plne doluan fareleri saymazsak. Kars
kat iin ok ansl. Aramanza hi armadm - polis memuru olduunuzu mu sylemitiniz?"
"Blge sorumlusunun ofisinden zel dedektif." Soru sormas
gerektiinde, grev blgesini ve eyaletini belirtmesi gerektiini
biliyordu fakat boluklar sonra doldurabileceini dnd.
"Yine ne yapt?"
"Benim bildiim bir ey yapmad ama bize bir aratrmada
yardmc olabilir ve onunla iletiime gememiz gerekiyor. Nerede altm ve iten eve kata geldiini biliyor musunuz?"
"almak m? aka yapyorsunuz!"
"Bay Kartch isiz mi?"
" verilemez durumda desek daha iyi." Kadnn sesinde nefret vard.
"Onunla ciddi bir sorununuz var gibi grnyor."
302

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"O, domuz, aptal, tehlikeli, deli, pis kokuyor, st batan aa silah dolu ve genelde sarho."
"Harika bir komu gibi grnyor."
"Cehennemden gelmi bir komu! Evinizi bir alcya gsterirken, yan kapdan st plak, elinde birasyla bir maymunun gelip, silahla plere ate etmesinin nasl bir ey olduu hakknda
bir fikriniz var m?"
Ne cevap verebileceini bildiinden, sradaki sorusunu sormaya karar verdi: "Bay Kartch'a benden bir mesaj iletebilir misiniz?"
"aka m yapyorsunuz? Ona iletmek isteyebileceim tek ey,
sivri ulu bir sopa olur."
"Saat ka gibi evde olur?"
"Herhangi bir saatte, her zaman... O delinin evinden ktn
hi grmedim."
"Grnrde evinin numaras var m?"
"Hah! Onun evini tanmak iin numara gerekmez. Ei onu
terk ettiinde ev bitmemiti - hl da bitmedi. evreleyen bir ey
yok. imen yok. n kapnn nnde hi basamak yok. Bir kak
iin harika bir ev. Oraya kim girecekse, yannda silah getirse iyi
olur."
Gurney teekkr edip konumay sonlandrd.
imdi ne yapacakt?
Birok kiinin hemen harekete gemesini salamalyd. lki
ve en nemlisi Sheridan Kline'd. Ve tabii ki Randy Clamm.
Bakomiser Rodriguez ve Jack Hardwick'i sylemeye bile gerek
yoktu. Sorun, ilk kimi arayacayd. Onlarn birka dakika daha
bekleyebileceklerine karar verdi. Onlarn yerine, rehber hattndan
Sotherton, Massachusets'in polis merkezinin numarasn ald.
smi kpek mamas markasn andran ve akn bir adam olan
grevli komiser Kalkan'la konutu. Gurney, kendisini tanttktan
303

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

sonra, Sotherton'daki Richard Kartch adnda bir adamn, New


York'taki bir cinayet vakasyla alakal olduunu, her an bana
bir ey gelebileceini, telefonu yok gibi grndn, onu uyarabilmeleri iin ona bir telefon gtrlmesinin ya da onun telefon
grmesi yapabilecei bir yere getirilmesinin nemli olduunu
aklad.
"Biz Richie Kartch' tanyoruz," dedi Kalkan.
"Onunla sorun yaam olduunuzu anlyorum."
Kalkan cevap vermedi.
"Sabkas var m?"
"Kim olduunuzu sylemitiniz?"
Gurney ona her eyi biraz daha ayrntl anlatt.
"Ve bu sizin aratrmanzn hangi ksm?"
"Birisi New York'un krsal kesiminde, dieri Bronx'ta olmak
zere, iki cinayet ayn ekilde ilendi. Kurbanlar, ldrlmeden
nce katilden baz eyler aldlar. Kartch'n o eylerden en azndan birisini aldna dair delil bulduk ve bu da onu muhtemel
nc hedef yapyor."
"Bu yzden Kak Richie'nin sizinle iletiime gemesini istiyorsunuz?"
"Beni tercihen yannda memurlarnzdan birisi varken, derhal
aramas gerekiyor. Onunla telefonda grtkten sonra, muhtemelen onun ifadesini almamz gerekecek - sizin departmannz
eliinde."
"Onun evine mmkn olduunca hzl bir ekilde polis arabas gndereceiz. Size ulaabileceim bir numara verin."
Gurney, Kline, BCI ve Clamm'le ev telefonundan grmek
istedii iin, adama cep telefonu numarasn verdi.
Kline ve Ellen Rackoff kmlard. Telefon baka bir numaraya ynlendirilmiti ve alt kez aldktan sonra, tam Gurney kapatmak zereyken, ald.
304

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Slimmel."
Gurney BC toplantsna Kline'la birlikte gelen, sava sulusu
sessizliine brnm bu adam hatrlyordu.
"Ben Dave Gurney. Patronunuza bir mesajm var."
Cevap gelmedi.
"Orada msnz?"
"Buradaym."
Gurney, devam etmesi iin alabilecei cevabn en fazla bu
olduunu anlad. Bu yzden devam etti ve Stimmel'a birinci ve
ikinci cinayet arasndaki balanty onaylayan delilden bahsetti;
Dermott araclyla yapt keiften, potansiyel nc kurbandan; Sotherton Polisi'nin ona ulamas iin yaptklarndan bahsetti. "Hepsini anladnz m?"
"Anladm."
"DA'y bilgilendirdikten sonra, BCI'a gelimeleri siz mi bildirirsiniz, yoksa Rodriguez'le ben mi greyim?"
Ksa bir sessizlik oldu ve Gurney aksi ve suskun adamn, ikisinin sonularn hesapladn anlad. ou polisin iine yerlemi kontrol tutkusunu bildiinden, sonunda ald cevab alacandan zaten neredeyse yzde doksan emindi.
"Biz hallederiz," dedi Stimmel.
BCI' aramaktan kurtulan Gurney iin, sadece Randy Clamm
kalmt.
Her zamanki gibi telefona ilk alnda cevap verdi.
"Clamm."
Ve her zamanki gibi konuurken, sesi ayn anda i daha yapyormu da, acelesi varm gibi geliyordu. "Aramana sevindim.
Ben de tam Rdden'n ek hesabndaki boluklarn l listesini
yapyordum - miktarn yazd ama ismin yazmadklar, yazlm ama bozdurulmam, ek numaralar yazlmam olanlar. Tarih srasyla, gemie doru gidiyorum."
305

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Listelerinin birisinde miktar 289.87 dolar olan var m?"


"Ne? Nereden biliyorsun? 'Yazlm ama bozdurulmam'
eklerden bir tanesi. Sen nasl oldu da... ?"
"Her zaman istedii miktar."
"Her zaman m? ikiden fazla m yan?"
"Ayn posta kutusuna bir ek daha gnderilmi. Gnderen kiiye ulama srecindeyiz. Seni arama sebebim bu - almalara
hl devam ediyoruz. Eer paralar birbirine uyarsa, Ruddenlarn bungalovunda bulman gereken mermi, .38 Special mermisi."
"nc kii kim?"
"Richard Kartch, Sotherton, Mass. Grne baklrsa zor bir
karakter..."
"Massachusets mi? Aman Tanrna, adammz her yerde. nc kii hl hayatta m?"
"Birka dakika iinde reneceiz. Blge polisi adamn evine
bir araba gnderdi."
"Tamam. Bana ne zaman olursa olsun, syleyebilecein ne
olursa olsun bekliyorum. Rddenlarn evine delil toplama ekibini
gnderme konusunda biraz daha grlt yapacam. Seni haberdar edeceim. Aradn iin teekkrler, efendim."
"Bol ans. Grrz."
Gurney'in gen dedektife olan saygs gittike artyordu. Onu
dinledike, duyduklar daha ok houna gidiyordu enerji, zeka,
kendini adamlk. Bir ey daha... ten ve bozulmam bir ey.
Kalbine dokunan bir ey...
Islandktan sonra silkelenen bir kpek gibi ban sallad ve
birka derin nefes ald. Gn, duygusal adan sandndan daha
yorucu olmutu. Ya da babasyla ilgili ryasnn etkileri onu terk
etmemi olabilirdi. Sandalyesinde arkasna yasland ve gzlerini
kapatt.
Telefon sesini nce saatin alarm sanarak uyand. Kendisini
306

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

tutulmu boynunun arsyla alma masasnn sandalyesinde


buldu. Saatine gre iki saat uyumutu. Telefonu ap, boazn
temizledi.
"Gurney."
Hattn dier ucundaki D A'in sesi, balang izgisinde bekleyen bir atn kinemesi gibi, kulaklarnda patlad.
"Dave, haberleri imdi aldm. Tanrm, bu i bymeye devam ediyor. Massachusetts'de potansiyel bir kurban daha m var? Bu Sam'in
Olu vakasndan sonra en byk olay olacak; senin Jason Stunk'ndan
bahsetmeme bile gerek yok. Bu ok byk! Bunu, medyayla konumadan nce senin azndan duymak istedim: lk iki kurban ayn adamn indirdiine dair salam delilimiz var, deil mi?"
"Delil fazlasyla bunu neriyor, efendim."
"neriyor?"
"Fazlasyla neriyor."
"Daha net olabilir misin?"
"Elimizde parmak izleri yok. DNA yok. Bana sorarsanz olaylarn kesinlikle balantl olduklarn sylerim ama ayn kiinin
her iki boaz da kestiini kantlayanlayz."
"Olaslk yksek mi?"
"ok yksek."
"Senin bu konudaki yargn benim iin yeterli."
Gurney onun, aka belli olan bu gven numarasna gld.
Sheridan Kline'n lerkesinkinden ok kendi yarglarna gvenen
trden bir adam olduunu ve iler tersine giderse birilerini sulayabilecek ak kapy her zaman braktn biliyordu.
"Fox Haber'deki arkadalarmzla konuma vakti geldi, yani
bu durumda bu gece BCI sleriyle grmem ve ortak bir ifade
hazrlamam gerekiyor. Beni srekli haberdar et, Dave, zellikle
Massachusetts'deki durumla ilgili... Her eyi bilmek istiyorum."
Kline telefonu hoa kal bile demeden kapatt.
307

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Grne baklrsa, olay kamuya patlatmay, yzklerin


efendisi olarak medyay gaza getirmeyi planlyordu. Bronx sorumlusu ya da cinayet cmbnn srayabilecei herhangi bir
blgenin sorumlusu bunu aklna getirmeden, kiisel olarak bunu
ilan edecekti. Gurney gelecek basn konferanslarn dnnce,
azna pis bir tat gelmi gibi dudaklarn bzd.
"yi misin?"
Kendisine bu kadar yakndan gelen sesle srayarak ban
kaldrd ve alma odasnn kapsnda Madeleine'i grd.
"Tanrm, sen nasl... ?"
"Konumana kendini yle kaptrmtn ki, ieri girdiimi
duymadn."
"yle grnyor." Gzlerini krptrarak, saatine bakt.
"Peki, nereye gittin?"
"karken ne dediimi hatrlyor musun?"
"Bana nereye gittiini sylemeyeceini syledin."
"Sana daha nce iki kez sylemi olduumu syledim."
"Tamam. iyi. imdi, yapacak bir sr iim var."
Telefon onun szlerini destekler gibi, o srada ald.
Arama Sutherton'dand ama Richard Kartch'dan deildi. Gowacki adnda bir dedektiftendi.
"nemli bir durum var," dedi. "Buraya ne kadar srede gelebilirsiniz?"

308

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Otuz

Dokuzuncu

Blm

Seninle Bir Randevumuz Var,


Bay 658

Gurney, donuk sesli Mike Govvachi ile konumasn bitirdiinde, saat dokuzu eyrek geiyordu. Madeleine'i oktan yataa
girmi, yastklarna yaslanm, kitabm okurken buldu. Sava ve
Bar. Sayfalar arasnda ileri geri giderek yldr bu kitab ve
sama bir ekilde, Thoreau'nun Walden'ini okuyordu.
"Bir olay yerine gitmek zorundaym."
Kitaptan ban kaldrp, merakl, endieli ve yalnz olduunu
gsteren baklarla bakt. Gurney, onun yalnzca merakn giderebileceini hissediyordu. "Bir erkek kurban daha... Boaz kesilmi, karda ayak izleri var."
"Ne kadar uzakta?"
"Ne?"
"Ne kadar uzaa gitmek zorundasn?"
"Sotherton, Massachusetts. Belki ya da drt saat..."
"yleyse yarn herhangi bir saate kadar burada olmayacaksn."
Ona sen-kim-olduunu-sanyorsun? der gibi glmseyerek
bakyordu.
Hazrlanmaya balad. Sonra durdu ve yatan kenarna oturdu. "Bu garip bir vaka," dedi. Kafasndaki sorular sesine yansmt. "Gittike daha da garipleiyor."
309

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Ban sallad ve her naslsa, sakinlemi gibi grnyordu.


"Bunun standart bir seri katil olduunu dnmyor musun?"
"Standart tr deil, hayr."
"Kurbanlarla fazla iletiim mi kuruyor?"
"Evet. Ve kurbanlar arasnda ok farkllk var - hem kiilikleri hem de konumlar asndan. Tipik seri katiller, oradan oraya; Catskills'tan Bronx'un dousuna oradan da Massachusetts'in
ortasna nl bir yazar, emekli bir gece bekisini ve hrn bir
kimsesizi kovalamak iin zplamazlar."
"Ortak bir eyleri olmal."
"Hepsinin gemiinde alkolik hikayeler var ve katil bu noktaya odaklanm gibi grnyor. Ama baka bir ortak yanlar da
olmal - yoksa neden birbirlerinden yz elli kilometre uzaklkta
kurbanlar seme zahmetine katlansn ki?"
Sessiz kaldlar. Gurney dalgn bir ekilde aralarnda duran
yorganla oynad. Madeleine bir sre elleri kitabnn zerinde,
onu izledi.
"Gitsem iyi olur," dedi.
"Dikkatli ol."
"Peki." Vcudu tutulmu gibi ar ar kalkt. "Sabah grrz."
Madeleine, Gurney'in asla kelimelere dkemeyecei bir ifadeyle yzne bakt. yi mi, kt m bilmiyordu ama bu bak iyi
biliyordu. Bunu neredeyse gsnn zerinde, somut bir dokunu gibi hissetti.
Massachusetts'den ktnda saat gece yarsn oktan gemiti.
Paral otoban ve Turnpike' geip Sotherton'un terk edilmi gibi
grnen ana caddesine geldiinde saat bir buuktu. n dakika
sonra polis arabalarnn toplanm olduu, Quarry Caddesi'ndeki
yere geldi. Arabalardan birisinin sireni yanyordu. Gurney araba310

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

sim onun yanna ekti. Arabasndan karken, sireni ak arabadan fkeli grnen niformal bir polis kt.
"Bekle. Nereye gittiini sanyorsun?" Yalnzca sinirli deil
ayn zamanda bitkin grnyordu.
"Adm Gurney - Dedektif Gowacki'yle grmek iin
geldim."
"Ne hakknda?"
"Beni bekliyor."
"Ne hakknda?"
Gurney bu adamn tavrnn geirdii uzun gnden mi yoksa
kaba kiiliinden mi kaynaklandn merak etti. nsann doasndan gelen kaba tavrlara kar pek az tolerans vard.
"Buraya gelmemi istemesi hakknda... Kimlik mi istiyorsun?"
Polis, fenerini ap Gurney'in yzne tuttu. "Kim olduunu
syleyeceksin?"
"Gurney, blge sorumlusunun ofisinden, zel dedektif."
"Zaten byle sylememi miydin?"
Gurney hibir yaknlk belirtisi gstermeden glmsedi.
"Gowacki'ye geldiimi syleyecek misin?"
Son bir muhalif duraksamadan sonra adam dnd ve eve doru kan araba yolunu yrd. Buras, ilerinin ortasnda olan
olay yeri inceleme ekibi iin, ark klaryla aydnlatlmt. Davet edilmemi olan Gurney, adam takip etti.
Yol eve doru yaklatka, sola doru dnyor, tmsekleiyor ve aklkta iki arabann saca ancak o srada bir arabann
bulunduu evin giriindeki garaja varyordu. Gurney nce garaj
kaplarnn ak olduunu dnd; sonra kap olmadn anlad.
Araba yolunu kaplayan bir buuk santimetrelik kar, garajda da
devam ediyordu. Polis eridiyle kapatlm kapya vardklarnda,
polis girite durup bard: "Mike!"
311

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Cevap yoktu. Polis gerekten yeterince aba gstermi ama


baarsz olmu ve yapacak baka bir ey yokmu gibi omuz silkti. Bunun zerine, evin arkasndaki avludan yorgun bir ses duyuldu. "Arkadaym."
Gurney, beklemeden polis eridinin etrafndan, o tarafa doru
yrmeye balad.
"eridin dnda durduundan emin ol." Polisin uyars, aksi
bir kpein havlamas gibi yzne arpt.
Evin arka kesini dndkten ve klarn altndaki alan grdkten sonra, bunun tam olarak bekledii "avlu" olmadn grd. Ev gibi, buras da yarm yamalak, khne bir grnme sahipti. ri yar, salar azalm bir adam, arka kapnn nnde, yapm
tamamlanmam basamaklarn zerinde durmaktayd. Adam, evi
sumak allarnn olduu yerden ayran iki dnmlk alanda gz
gezdiriyordu. Yerin yzeyi, doldurulduktan sonra hi dzeltilmemi gibi przlyd. nce aa dallan oraya buraya atlm ve
griye dnmt. Evin kenar ksmen evrelenmi, kontrplak
kaplamann zerindeki nemli, plastik itler eskimiti. Her ey,
yapm aamasnda deil de, yapm aamasnda yarm braklm
gibi grnyordu.
ri yar adamn gzleri G u r n y ' i n zerinde durdu ve bir sre
onu inceledikten sonra sordu, "Catskills'ten gelen adam siz misiniz?"
"Evet."
"eridin yanndan drt metre daha ilerleyin, altndan gein ve
bu tarafa, arka kapya dolann. Evden araba yoluna doru giden
ayak izlerine dokunmadnzdan emin olun."
Salam vcutlu dedektifin zekasyla ilgili salam hibir ynnn olmadn dnd Gurney. Ban sallad. imdi zeki
olma sras ondayd.
"Bu ayak izleri sizi rahatsz etti mi?"
312

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Biraz," dedi Gowacki. "Tam olarak ayak izleri deil aslnda.


Daha ok, cesedin ayak izlerine gre duru ekli... Bilmediim
bir ey mi biliyorsunuz?"
"Ayak izlerinin yn tersine evrilse, cesedin durduu yer
daha m mantkl olurdu?"
"Yn tersine... Bir dakika... Evet, lanet olsun, harika mantk!" Gzlerini Gurney'e dikti. "Burada ne haltla urayoruz
byle?"
"ncelikle, getiimiz hafta kiiyi - bizim bildiimiz
kiiyi - ldrm birisiyle urayoruz. Planl ve mkemmeliyeti... Ardnda birok delil brakyor ancak yalnzca bizim grmemizi istedii delilleri... Son derece zeki, muhtemelen iyi eitimli
ve byk ihtimalle polisten, kurbanlarndan ettiinden daha ok
nefret ediyor. Bu arada, ceset hl burada m?"
Gowacki, Gurney'in cevabn aklna kaydediyormu gibi
duruyordu. Sonunda, "Evet, ceset burada... Onu sizin grmenizi istedim. Dier iki vakayla ilgili bildikleriniz dorultusunda,
sylemek istedikleriniz olabilir diye dndm. Bakmaya hazr
msnz?"
Evin arka kaps, denecek borularn yalnzca yeri belirlenmi, amar odas olmas amalanm gibi grnen ama bitmemi, fakat iinde ne amar makinesi ne de amar asks olan
bir odaya alyordu. zole maddesinin zerinde al bile yoktu.
Aydnlatma iin, tavandaki kirie tutturulmu beyaz, ucuz grnml bir aparata taklm clz k kullanlyordu.
Kr, souk bir havas olan n altnda ceset srtst yatyordu. Yars amar odas olmas amalanm odada, yars mutfakta duracak ekilde, bu iki oday ayran girite duruyordu.
"Daha yakndan bakabilir miyim?" diye sordu Gurney yzn ekiterek.
"Bu yzden buradasnz."
313

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Yakndan baknca boazdaki birden fazla yaradan akm,


mutfak zeminine ve ucuz eya satan bir dkkandan alnm gibi
duran kahvalt masasnn altna kadar gitmi, phtlam kam
grd. Kurbann yz fke doluydu fakat geni, sert suratn zerine yerlemi fke belirtisi izgiler, hayat boyunca yznde
olumu izlerdi ve cinayet anyla ilgili bir ey ifade etmiyordu.
"Mutsuz grnen bir adam," dedi Gurney.
"Zaten zavall orospu ocuunun tekiydi."
"Sanrm gemite Bay Kartch'la baz sorunlar yaadnz."
"Sorun dnda bir ey yaamadk. Her lanet olas ynyle gereksiz iler." Gowacki cesede, kanl, vahi sonu onun iin
yetersiz bir ceza olmu gibi bakt. "Her kasabann belal tipleri
vardr - sinirli sarholar, komular sinirlendirmek iin yaad yeri ple eviren pislikler, eski karlar iin koruma emri
kan ucubeler, kpeklerinin btn gece havlamasna izin veren
sersemler, annelerin, ocuklarnn bir metre yaknnda grmek
istemedikleri garip tipler... Burada, Sothcrton'da btn bu bokkafalar tek bir adamda toplanm - Richic Karch."
"Ne adamm!"
"Meraktan soruyorum ama dier iki kurban da byle insanlar
myd?"
"lki bunun tam tersiydi. kincisi hakknda henz kiisel bilgilere ulam deilim ama bunun dnda her ey olabileceini
dnyorum." Gurney yerde yatan ve lmnde de yaamnda
olduu kadar irkin olan gzlerini tavana dikmi surata bakt.
"Dnyay bokkafahlardan temizlemeye alan bir seri katille
kar karya olabileceimizi dndm de... Her neyse, senin
kardaki ayak izleri hakkndaki yorumuna dnersek - geri geri
giderse daha mantkl olacan nasl bildiniz?"
"lk cinayette de yleydi."
Gowacki ilgiyle bakt. "Bu cesedin pozisyonu arka kapdan
314

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

girmi bir saldrganla uyumlu. Fakat ayak izleri n kapdan girdiini ve arka kapdan ktn gsteriyor. Anlamsz."
"Mutfaa bir gz atabilir miyim?"
"Buyurun. Fotoraf, tbbi inceleme sorumlusu, kan-iz-doku
ekibi buraya girdiler. Yalnzca hibir eyi yerinden oynatmayn.
Hl kiisel eyalarn inceliyoruz."
"Tbbi inceleme sorumlusu barut yanklaryla ilgili bir ey
syledi mi?"
"Barut yanklar m? Yaralar bak kesikleri olduunu gsteriyor."
"O kanl yarann iinde bir yerlerde kurun yaras olduundan
pheleniyorum."
"Benim kardm bir ey mi grdnz?"
"Buzdolabnn zerindeki tavanda kk, yuvarlak bir delik
gryorum. Sizinkiler bununla ilgili bir yorum yaptlar m?"
Gowacki, Gurney'in baklarn takip etti. "Siz neler sylyorsunuz?"
"Bu Kartch denen adam, nce vurulmu sonra kesilmi olabilir."
"Ve ayak izleri tersine gidiyor."
"Akla kavuturmama izin verin. Katilin arka kapdan girdiini, Richie'yi boazndan vurduunu, Richie'nin yere dtn daha sonra katilin onu lanet bir biftek dorar gibi, boaznn bir dzine yerinden kestiini mi sylyorsunuz?"
"Bu Peony'de gerekleen ey."
"Ama ayak izleri..."
"Ayak izleri bota, ikinci bir taban tersine yaptrlarak yaplabilir. Bylece kii gerekte arka kapdan girip, n kapdan kmken, n taraftan gelmi, arka taraftan km gibi grnr."
"Lanet olsun, bu samalk! Bu adam ne halt oynuyor?"
"Tam olarak doru kelime bu..."
315

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Ne?"
"Oynuyor. Lanet olas bir oyun oynuyor ve bunu nc yap. 'Yalnzca yanlmyorsunuz, yanlrken bir de klarnz ters
dnk duruyor. Size delil zerine delil brakyorum ama siz yine
de beni yakalayamyorsunuz. te siz byle lanet olas, ie yaramaz polislersiniz.' Bize her olay yerinde gnderdii mesaj bu..."
Gowacki. Gurney'i yavaa, sylediklerini deerlendiriyormuasna szd. "Nasl bir adam olduunu net bir ekilde grebiliyorsunuz."
Gurney mutfak tezgahnn zerinde duran bir kat ynna
uzanarak, glmsedi. "Biraz arya katm m sylemek istiyorsunuz?"
"Bence hayr. Sotherton'da pek cinayet vakas gereklemez.
Olsa bile ki belki be senede bir olur, bunlar sebepleri olan cinayetlerdir. Gencide beyzbol sopalar ya da barlarn otopark alanlarndaki levyelerle ilenmitir. Planl bir ey yoktur. Kesinlikle
byle oyunlar yoktur."
Gurney anlayla glmsedi. Onun grdnden ok daha
fazla karmaa grmt.
Gurney'in dikkatle inceledii kat ynn iaret ederek,
"ou p," dedi Gowacki. Gurney, tam ona hak verecekti ki,
crctsiz gazetelerin, ilanlarn, silah dergilerinin, ajans reklamlarnn, askeriyeden kalan kataloglarn altnda, ama yeri yrtlm
bo bir zarf buldu. Richard Kartch'a gnderilmiti. El yazs ok
gzeldi. Mrekkep krmzyd.
"Bir ey mi buldunuz?" diye sordu Gowacki.
"Bunu delil antasna koymak isteyebilirsiniz," dedi Gurney
zarf kesinden tutup, tezgahn temiz bir yerine koyarak. "Katilimiz kurbanlaryla iletiime gemeyi seviyor."
Gurney ve Gowacki dardan gelen sese dndler. Mutfan
dier tarafnda, kap giriinde iri, gen bir adam duruyordu.
316

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Yatann yannda duran masadaki porno dergilerin altnda,


zerine krmz mrekkeple yazlm zarf daha var."
"Sanrm yukarya kp bir gz atmalym," dedi Gowacki
bir merdiveni kmak iin bile iki kere dnen hantal bir adamn isteksizliiyle. "Bobby, New York, Dataware Blgesi'nden
Dedektif Gurney."
"Bob Muffit," dedi gen adam gergin bir ekilde gzlerini
yerde yatan cesetten kararak, elini Gurney'e uzatrken.
st katta evin geri kalan gibi, yapm tamamlanmam grnyordu. Burada drt tane kap vard. Muffit sa taraftaki odaya
girdi. Yaplm yerleri bile, enkaz grnmndeydi. Gurney, halnn kirli amar ve bo bira ieleri olmayan ksmnda, kurumu kusmuk lekeleri grd. erideki hava eki, pisti. Perdeler
kapalyd. Ik, tavann ortasnda, duran ve yalnzca biri yanan,
l bir lambadan geliyordu.
Gowacki, dank yatan yatmdaki masaya yneldi. Bir yn porno derginin yannda, zeri krmz mrekkeple yazl
zarf ve onlarn yannda bir kiisel ek vard. Gowacki hibir eye
dorudan dokunmuyordu ama drt kad, Seksi Kurabiye isimli
bir derginin zerine koyup, dergiyi tepsi gibi kulland.
"Aa inelim ve burada ne varm bir bakalm," dedi.
adam aa indi ve Gowacki zarflarla eki kahvalt masasnn zerine koydu. Gmleinden bir kalem ve cmbz karp,
zarflarn yrtk kapaklarm kaldrd ve ilerinde ne varsa kard.
zarfn iinden Mellery'e gelen rlerin aynlar kt. Kusursuz el yazlar bile aynyd.
Gurney'in gzne ilk taklan dizeler unlard: "Aldklarn
geri vereceksin / Vermi olduklarn aldn zaman... Seninle bir
randevumuz var / Bay 658. "
Ama dikkatini en uzun sre eken ise, ek olmutu. " X.
Arybdis'e gnderilmi ve "R. Kartch" tarafndan imzalanmt.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Gregory Dermott tarafndan geri gnderilmi ve bozdurulmam


ek olduu,akt. Mellery'nin ve Rudden'n gnderdikleri miktarn aynsyd - 289.87 dolar. ekin sol st kesindeki adres
ksmnda "R. Kartch, 349 Quarry Caddesi, Sotherton, Mass.
01055" yazyordu.
R. Kartch. Bu isimde Gurney'i rahatsz eden bir eyler vard.
Belki de lm bir insann yazl duran ismine baktnda
hissettii garip duygu yzndendi. Sanki isimde yaam nefesini
kaybetmi, klm, onu ayakta tutan dallar kesilmi gibi gelirdi ona. lm kabullenmek, hatta varlnn seni artk pek etkilemediini dnmek, bunun mesleinin bir paras olmas garip,
diye dnd. Sonra, bir adamn huzursuz, klm ismi ilgin
bir ekilde rahatsz edici olabiliyor. nsan ne kadar grmezden
gelirse gelsin, lm kendini fark ettirmenin bir yolunu buluyor.
Hislerinin arasna, bodrum dairesine szan su gibi szyor.
Belki bu yzden R. Kartch ismi onu rahatsz etmiti. Yoksa
baka bir nedeni mi vard?

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Karanlktan Gelen Silah Sesi

ark Mellery. Albert Rudden. Richard Kartch. adam. Hedef alnm, psikolojik olarak ikence grm, vurulmu ve defalarca byk bir gle, neredeyse balan kopana dek boazlan
kesilmiti. Ayr ayr ya da birlikte, bylesine vahi bir intikama
neden olacak ne yapmlard?
Ya da bu bir intikam myd? Ya da Rodriguez'in bir keresinde
nerdii gibi, mesajlarla verilen intikam havas, daha farkl bir
sebebi saklamak iin kullanlan bir ekran koruyucu muydu?
Her ey hl mmknd.
Gurney, Wallnut Crossing'e dnmek iin yola ktnda neredeyse afak skyordu. Havada kar kokusu vard. Derin yorgunluu ve zayflyla ayakta durmaya alrken, gerginleti.
Dnceler ve resimler aklnda srasz ve mantksz bir ekilde
dolanyordu.
Gznn nne gelen resimlerden birisi de, l adamn ekinin zerindeki R. Kartch yazsyd ve aklna bir trl gelmeyen, bir yerlerde sakl anlarn altnda bir eyler gizleniyordu, iyi
olmayan bir eyler. Snk bir yldz gibi dorudan baknca grnmyordu ama onu aramay brakp evresiyle ilgilendiinde
aniden ortaya kabilirdi.
Olayn dier ynlerine odaklanmaya alt ama beyni belli
bir dzende dnmeyi reddediyordu. Gznn nne Kartch'n
319

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

khne masann altna yaylm, mutfak zeminindeki yar kurumu phtlam kannn oluturduu gl geliyordu.
Dikkatini nndeki yola verip, gznn nndeki grntden
kurtulmaya abalad ancak grnt yerini, Mark Mellery'nin beton avluya benzer ekilde yaylm kan glne brakt. Ardndan
Muskoka sandalyesinde oturan Mellery'nin ne doru eilmi
korunma, yardm isteyen grnts.
ne doru eilen, isteyen...
Gurney, gzyalarn glkle tutuyordu.
Biraz dinlenmek iin arabasn saa ekti. Kk park alannda yalnzca bir araba daha vard ve park edilmiten ok, terk edilmi gibi grnyordu. Yz yanyor, elleri yordu. Hissettii
korku deil, aresizlikti.
Bitkinlik ona gre baarszlnn sebebiydi - iiyle ilgili ald vglerle, acs daha da artan baarszlk. Bu dncelerin,
yorgun beyninin oynad bir oyun olduunu dnnce, inandrclklar azald. En azndan deliller aynyd. Bir dedektif olarak,
Mark Mellery olaynda baarsz olmutu. Bir e olarak, Karen
konusunda baarsz olmutu ve imdi de Madeleine konusunda
baarszd. Bir baba olarak, Danny konusunda baarsz olmutu, imdi de Kyle konusunda baarszd.
Beyni snra dayanmt ve on be dakika daha kendisini paraladktan sonra, durdu. Ksa, dinlendirici bir uykuya dald.
Bunun ne kadar srdnden emin deildi ama muhtemelen
bir saatten daha ksa bir sre sonra uyand. Duygusal karmaa
gemi, yerini sakin bir berrakla brakmt. Boynu tutulmutu
ama bu denmesi gereken bir bedel gibiydi.
imdi kafasnda yer aldndan, aklna Wycherly'deki posta
kutusu gizemi geldi. ki hipotez de hibir ekilde tatmin edici
grnmyordu: Yani, kurbanlar yanllkla hatal posta kutusuna
ynlendirilmilerdi (katilin ayrntlara gsterdii zeni dnntarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ce bu olas grnmyordu). Ya da posta kutusu numaras doruydu ama bir terslik olmutu ve hepsi Dermott'un eline gemi
ve Demott, katil onlar bulup kendi yntemleriyle yok etmeden
nce, masum bir ekilde geri gndermiti.
Ama imdi Gurney'in aklna nc bir aklama geldi. Diyelim ki, posta kutusu numaras doruydu ve hibir yanllk olmamt. Diyelim ki, ekleri istemekteki ama onlar bozdurmak
deil, baka bir eydi. Diyelim ki, katil posta kutusunu aabildi,
ekleri alp kopyalarn ald ve Dermott onlar bulmadan nce
yeniden zarflarna koyup, yerine brakt.
Eer bu yeni senaryo geree daha yaknsa - eer katil gerekten Dermott'un posta kutusunu kullanyorsa - bu nnde
ilgin bir yol daha ayordu. Gurney'in katille dorudan iletiime gemesi mmkn olabilirdi. Tamamen bir varsaym olmasna ramen, iine dt kargaa ve can skntsna ramen, bu
dnce onu yle heyecanlandrmt ki, arabay altrp saatte
seksen kilometre hzla gittiini fark edene dek, bunu defalarca
dnd.
Madeleine kmt. Czdann ve anahtarn kahvalt masasna koydu ve masada duran notu ald. Madeleine'in her zamanki hzl, temiz el yazsyla yazlm ve her zamanki gibi ksa ve
zd: "Sabah 9 yogasna gidiyorum. Frtnadan nce dnerim. 5
mesaj. Balk pisi bal' myd?
Ne frtnas?
Ne bal?
alma odasna gidip, notta sz geen be mesaj dinlemek
istiyordu fakat ondan nce ok acil yapmas gereken baka bir ey
vard. Katile dorudan mesaj gnderebilecei, bunu Dermott'un
posta kutusu yoluyla yapabilecei dncesi, bunu yapmas iin
onu tetikliyordu.
* Pisi bal:

'.Flounder. (ev. N.)

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Senaryosunun zayf olduunu, varsaymlar zerine kurulu


varsaymlara dayandn grebiliyordu ama ok ekici grnyordu. Aratrmann sinir bozuculuu ve kaydettikleri her trl
gelimenin, katilin istei dorultusunda olmas dncesinin rahatsz edicilii yerine bir ey yapma ans, ekiciydi. Drtsel ve
mantksz da olsa, dmann arkasna sakland duvarn dibine
bir bomba frlatma fikri, dayanlmazd.
Gerekten mesajlarn dinlemesi gerekiyordu. Acil, nemli
bir ey olabilirdi. Ama aklna bir cmle geldi - unutmak istemedii, uyumlu, katile yazaca yaz iin harika bir giri cmlesi...
Heyecanla, Madeleine'in masada brakt kalemi ve not defterini ald. On be dakika sonra, gzel, k bir el yazsyla yazd
sekiz satrlk iiri okudu.
Yaptklarn nasl yaptn grdm
Ters ayak izlerinden, sessiz silaha kadar dm zdm
Balatm olduun oyun, yaknda bitecek,
Boazn l bir adamn arkada tarafndan kesilecek
Gneten ka, kardan ka ancak
Gece, gndz kaacak bir yer kalmayacak
nce onun ac lmne hizmet edeceim
Sonra da katilini cehenneme gndereceim.
Tatmin olmu bir ekilde, kadn zerindeki parmak izlerini
temizledi. Kendisini bunu yapt iin garip hissetti - gizli, entrikal - ama bu duyguyu bir kenara itip bir zarf buldu ve zerine
Dermott'un Wycherly, Connecticut'taki posta kutusunun numarasn ve X. Arybdis'in adn yazd.

322

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Gerek Dnyaya Dn

Gurney postaneye inip, asl postac Baxter'n yerine haftada


iki gn alan Rhonda'ya zarf son anda yetitirdi. Evin avlusuna geldiinde, nadiren yapt drtsel hamlelerden hemen sonra
olduu gibi, heyecan yerini iini kemiren bir pimanla brakyordu.
Dinlemesi gereken be mesaj olduunu hatrlad.
Birincisi Ithaca'daki galeridendi. Kt bir ey yok, haberler
iyi ama hemen grmemiz gerekiyor. Bu akam altya kadar galeride olacam ya da beni daha sonra evden arayabilirsin."
kincisi Randy Clamm'dendi ve sesi heyecanl geliyordu.
"Cep telefonunuza ulamaya altm ama kapal gibi grnyordu. Rudden'n evinde baz mektuplar bulduk ve sizin de
benzer olup olmadklarna bakmanz iin, mektuplar grmenizi istiyorum. Einin grmesini istemedii baz iirler alyormu.
Bunlar alet antasnn en altna saklam. Bana bir numara verin,
size faks gndereceim. Teekkrler."
ncs BCI'daki Jack Hardwick'tendi ve kendini beenmi tavryla cinnet geiriyor gibiydi.
"Merhaba Sherlock, adammzn silahn birka kez daha kullandnn haberlerini aldk. Eski dostuna bir haber veremeyecek
kadar meguldn herhalde. Bir saniyeliine Bay Sherlock Lanet
Gurney'in, basit Jack Hardwick'i aramayacak kadar basite ald
323

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

gibi delice bir dnceye kapldm. Ama tabii ki sen byle bir
adam deilsin, deil mi? Ne kadar ayp ediyorum! Sana kzmadm gstermek ve yarn iin planlanan bir toplant olduunu
haber vermek iin aryorum. Mellery davas hakknda BCI'n
sre raporu sunulacak. Ayrca ierikte Bronx ve Sotherton'daki
son olaylarn aratrmay ne ynde etkileyecei konusu da var.
Bakomiser Rod bu toplant zrvalna bakanlk edecek. DA
davetli ve dolaysyla seni de davet edecektir. Sadece nceden
bilmek isteyeceini dndm. Her eyden nce, arkadalar ne
iindir?"
Drdnc mesaj beklendii zere Kline'dand. zellikle 'davetkar' deildi. Sesindeki enerji yerini endieye brakmt.
"Gurney, telefonuna ne halt oluyor? Sana nce dorudan, sonra
da Sotherton Polisi'nden ulamaya altk. Bana Sotherton'dan
iki buuk saat nce ayrldn sylediler. Ayn zamanda bana,
ayn kii tarafndan ilenmi nc cinayetle uratklarn da
sylediler. Bu nemli bir gelime, deil mi? Bana haber vermen
gereken bir gelime deil mi? Acilen konumamz gerekiyor.
Kararlar alnmal ve en ufak bilgiyi bile paylaman gerekiyor.
Yarn len BCI toplants var. ok nemli. Mesaj alr almaz
beni ara!"
Son mesaj Mike Gowacki'dendi.
"Sadece haberdar etmek istedim, mutfakta gstermi olduunuz delikten bir mermi kardk. Sylediiniz gibi bir .38. Siz
gittikten sonra ufak bir ey daha bulduk. Baka krmz mrekkepli ak mektubu var m diye posta kutusunu aryorduk ve l
bir balk bulduk. Posta kutusunda. Bize olayda geen l bir
balktan sz etmemitiniz. Bunun bir anlam varsa ltfen bana
bildirin. Ben psikolog deilim ama katilimizin kesinlikle bir deli
olduunu syleyebilirim. imdilik bu kadar... Biraz uyumak iin
eve dnyorum."
324

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Balk m?
Madeleine'in notuna yeniden bakmak iin mutfaa, kahvalt
masasna dnd.
"Sabah 9 yogasna gidiyorum. Frtnadan nce dnerim. 5
mesaj. Balk pisi bal myd? "
Bunu neden sormutu? Bfenin yanndaki eski duvar saatine
bakt. Dokuz otuz. Sabahn daha erken saatleri gibi grnyor,
gnein soluk klar Fransz kaplarnn zerinde gri gibi grnyordu. Frtnadan nce dnerim. Buna benzer bir hava vard. Muhtemelen kar yaacakt, neyse ki souk bir yamur deil.
yleyse saat on otuzda, eer hava iin endielenip daha erken
karsa belki de onda evde olacakt. O zaman ona pisi balnn
ne demek olduunu sorabilirdi. Madeleine evhaml birisi deildi,
ama kaygan yollardan holanmazd.
Aramalara geri dnmek iin alma odasna giderken bir anda
sarsld. lk cinayetin yeri Peony kasabasyd ve katil ikinci kurbann yanna akayk brakmt. kinci cinayetin yeri Bronx'taki
Flounder Beach blgesiydi ve bu da Madeleine'in nc olay
yerine katilin balk brakacan tahmin etmesini salamt. Olduka zckice bir tahmindi ve kesinlikle haklyd.
lk aramasn Sotherton'a yapt. Masa bandaki komiser onu
Gowacki'ye sesli mesaj brakmas iin ynlendirdi. ki istei
vard: baln pisi bal olduunun onaylanmas ve Kartch'n ve
Mellery'nin duvarndakiyle ayn kurunu bulduklarn onaylayabilmeleri iin balistik fotoraflar... ki konuda da phesi yoktu
ama emin olmak nemliydi.
Ardndan Kline' arad.
Kline o sabah mahkemedeydi. Ellen Rackoff DA'in ikayetlerini tekrarlad, ona ulamakta glk ektikleri ve Gurney'in
bilgileri onlarla paylama konusunda baarsz olduuyla ilgili
olarak Gurney'i azarlad. Ertesi len yaplacak BCI toplantsn
325

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

karmamasn syledi. Ama bu konumaya bile erotik bir ses


tonu katmay baard. Gurney uykusuzluk yznden deliriyor
muyum, diye dnd.
Randy Clamm'i arayp haber verdii iin teekkr etti ve
Rudden'n mektuplarn fakslamas iin DA'in ofis numarasn
verdi; Rodriguez'e de bir kopyasnn ulamas iin BCI numarasn ekledi. Ardndan ona Richard Kartch olayn anlatt ve pisi
bal balantsndan ve vakada da alkol unsurunun olduundan bahsetti.
Sonya'nn telefonuna gelince, bu biraz daha bekleyebilirdi.
Hardwick'i aramas da ok acil deildi. Akl ertesi gnk BCI
toplantsna gitti. Oraya can atarak gitmeyecekti - hatta bundan
ok uzakt. Genelde toplantlardan nefret ederdi. Kafas her zaman yalnzken daha iyi alrd. Grup halinde dnmek, oday
terk etmek istemesine yol ayordu. Fevri bir ekilde frlatt iir
bombas zellikle toplant konusunda huzursuzlanmasna sebep
oluyordu. S r saklamay sevmezdi.
Kafasn la vakann anahtar noktalarn organize etmek, en
destekli hipotezi kurmak ve test etmek iin alma odasnn kesindeki d.;ri sandalyeye gmld. Ama uykusuz kalm beyni,
buna izin vermiyordu. Gzlerini kapatt ve dnceler beyninden
uutu. Orada ne kadar oturduundan emin deildi ama gzlerini
atnda, youn bir ekilde yaan kar etraf beyaza boyamaya
balamt. Sessizlikte, yoldan gelen bir arabann yaklaan sesini
duydu. Sandalyesinden kalkt ve mutfaa gitti. Pencereye gittiinde Madeleine'in arabasnn yoldan, ambarn arkasna dndn grd. Muhtemelen posta kutularna bakacakt. Bir dakika
sonra telefon ald. Mutfak tezgahnn zerindeki telefonu at.
"Orada olmana sevindim. Postacnn gelip gelmediini grdn m?"
"Madeleine?"
326

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Posta kutusunun yanndaym. Bir posta gndermem gerekiyor ama adam geldiyse, kasabaya gidip oradan atacam."
"Bugn Rhonda vard ve bir sre nce geldi."
"Lanet olsun. Tama m, sorun deil, bunu sonra hallederim."
Araba yavaa ambarn arkasndan kt evin nndeki baheye girdi. Gurney'in yzndeki farkl ifadeyi grd.
"Ne haber?"
Aklna onun posta kutusunun yanndayken gelmi bir eyi dnyordu ve kadn montuyla, ayakkablarn karana kadar ona
cevap vermedi.
"Sanrm bir eyi fark ettim."
"Gzel!" Glmsedi ve salarndaki karlar temizleyerek anlatmasn bekledi.
"Say gizemi - ikincisi... Bunu nasl yaptn biliyorum - ya
da nasl yapm olabileceini."
"kincisi mi?"
"On dokuz saysnn olduu, Mellery'nin kaydettii... Sana
mektubu gstermitim.
"Hatrlyorum."
"Katil Mellery'den aklnda bir say tutmasn ve sayy fsldamasn istemiti."
"Neden fsldamasn istemiti? Bu arada saat yanl," dedi,
kafasn kaldrp duvar saatine bakarak.
Gurney ona dik dik bakt.
"Sanrm numaray fsldamasnn sebebi, basit bir ekilde
'Bana sayy syle' demesinden daha ok, olaya onu gerekten
uzaklatracak bir gizem katmakt."
"Anlamadm."
"Katil Mellery'nin hangi sayy tutacan bilmiyordu. Bunu
bilmesinin tek yolu, ona sormakt. Sadece biraz daha gizem katarak yapmaya alt."
327

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Ama katilin Mellery'nin posta kutusuna daha nceden brakm olduu notta say yazmyor muydu?"
"Evet ve hayr. Evet, say Mellery'nin birka dakika sonra posta kutusunda bulduu notta yazyordu. Hayr, nk mektup posta
kutusuna nceden braklmamt. Hatta kty almamt bile."
"Kafam kartrdn."
"Farz et ki katilin dizst bilgisayarna bal kk bir yazcs var ve belge nnde ak ama iinde Mellery'nin tahmin ettii
say yazmyor. Ve farz et ki, katil karanlk yolda, Mellery'nin
enstitye giden yoldaki posta kutusunun yannda, arabasnda
oturuyordu. Cep telefonundan Mellery'i arad - tpk az nce
senin beni posta kutumuzun yanndan aradn gibi - ondan bir
say tutmasn istedi ve sonra 'fsldamasn' istedi. Mellery sayy syler sylemez, katil sayy yazd ve yazdr tuuna bast.
Yarm dakika sonra, mektubu bir zarfa koydu, posta kutusuna
att ve arabasyla uzaklat ve olaanst bir akl okuma yetenei
varm izlenimi yaratt."
"ok zekice," dedi Madeleine.
"Benimki mi, onunki mi?"
"Grne baklrsa ikinizinki dc..."
"Bence bu mantkl... Bu trafik seslerini kaydetmesini de
aklyor. Sessiz, krsal bir alanda deil dc, baka bir yerdeymi
izlenimi vermek iin..."
"Trafik grlts m?"
"Kaydedilmi trafik grlts... BCI'daki zeki laboratuar
uzman Mellery'nin kaydettii konumay bir ses analizi programyla inceledi. Katilin sesinin arkasnda iki tane arka plan sesi
olduunu fark etti - bir araba motoru ve trafik. Motor ilk katmandayd - yani ses gerekten katilin konutuu ortamdan geliyordu
- ama trafik sesi ikinci katmandayd, yani gerek konumann arkasndan kaydettii bir sesi oynatm. Bata anlamsz gelmiti."
328

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"imdi anlamsz gelmiyor," dedi Madeleine, "olay zdne gre. ok iyi."


Vakayla urarken yapt yorumlarn ounun altnda yatan
alayc ses tonunu arar gibi, gzlerine bakt ama bundan eser yoktu. Onu gerekten, hayranlkla deerlendirmiti.
"Yani gerekten," dedi onun phesini sezmi gibi. "ok etkilendim.
Aklnda garip bir acyla birlikte, gemi canland: evliliklerinin ilk yllarnda ona bu ekilde ne kadar sk bakard, byle
korkun derecede zeki bir kadnn onayn aldnda ne kadar
sevinirdi, aralarndaki ba ne kadar paha biilmezdi! imdi yeniden gzlerinde en azndan buna dair harika bir k grmt.
Ardndan Madeleine pencereden darya bakt ve dardan gelen snk k yzn karartt. Boazn temizledi.
"Bu arada, yeni bir at temizleyicisi aldk m? Bu geceden
nce ya da drt metre kar birikeceinden bahsediyorlar ve ben
st kattaki dolabn iinde aknt grmek istemiyorum."
" ya da drt metre mi?"
Ambarda eski bir at temizleyicisi olduunu hatrlad, belki
de bantla tamir edilebilirdi.
Madeleine hafife i ektikten sonra merdivenlere yneldi.
"Ben dolab boaltacan."
Gurney'in aklna syleyecek mantkl bir ey gelmedi. Tezgahn zerinde alan telefon, onu mantksz bir ey sylemekten
kurtarmt. nc alnda at. "Gurney."
"Dedektif Gurney, ben Gregory Dermott." Ses kibard ama
rkmt.
"Evet, Bay Dermott?"
"Bir ey oldu. Gerekli kiilere haber verdiimden emin olmak
istiyorum."
"Oldu mu?"
329

tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Garip bir mektup aldm. Bana bahsettiiniz kurbanlara gnderilen mektuplarla balantl olabilir. Size okuyabilir miyim?"
"ncelikle bana nasl aldnz syleyin."
"Alma eklim iinde yazan eyden daha rahatsz edici. Tanrm, tylerim rperiyor. Penceremin d tarafna yaptrlmt
- her sabah kahvaltm yaptm kk masann yanndaki pencereye... Bunun ne demek olduunu anlyor musunuz?"
"Ne?"
"Oradayd, tam orada durup evime dokundu, ben uyurken
on be metre uzamdayd demek oluyor. Bu durum ok rktc..."
"Ne demek istiyorsunuz, ne penceresine yaptrmas?"
"Her sabah oturduum yerdeki pencere. Bir yanllk yok benim nerede kahvalt yaptm biliyor ve bu da beni izledii
anlamna geliyor."
"Polisi aradnz m?"
"Sizi u anda bu yzden aryorum."
"Yerel polisi kastettim."
"Anladm. Evet, onlar aradm - ama bu durumu ciddiye almyorlar. Sizden yardmc olabilecek bir telefon etmenizi bekliyorum. Bunu benim iin yapabilir misiniz?"
"Bana notta ne yazdn syleyebilir misiniz?"
"Bir saniye. Burada... Sadece iki satr. Krmz mrekkeple yazlm. 'Tek gelin, birlikte gelin. / imdi btn aptallar
lecek."
"Bunu polise okudunuz mu?"
"Evet. Onlara bunun iki cinayetle ilgisi olabileceinden bahsettim ve grmem iin yarn sabah bir dedektif gndereceklerini sylediler. Acil olduunu dnmediler."
Gurney ona artk cinayetin olduunu sylemenin iyi ve
kt yanlarn tartt ama sonunda bunun korkudan baka bir ey
330

tarama: Pride dzenleme: sereniti

vermeyeceine karar verdi. Zaten Dermott yeterince korkmu


gibiydi...
"Mesajn sizin iin bir anlam var m?"
"Anlam m?" Dermott'un sesinde panik vard. "Ne sylyorsa o. Birisinin leceim sylyor. imdi, diyor. Ve bu mesaj
bana gnderiliyor. Bunun anlam bu, Tanr akna! Sizin derdiniz nedir? Bir eyle ilgilenmek iin ka tane daha l beden
gerekiyor?"
"Sakin olmaya aln. Konutuunuz polis memurunun adn
biliyor musunuz?"

331

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Ba Aa

Gurney, Wycherly Polis Departman'ndaki Yzba John Nardo ile grmesini bitirdiinde, Gregory Dcrmott'un en azndan
geici olarak, bakomiserin kararna kadar korunmas iin bir
memurun leden sonra gnderileceinin, adam isteksiz de olsa,
garantisini almt.
Bu arada kar ya, iddetli bir tipiye dnmt. Gurney
yaklak otuz saattir uyankt ve uyumas gerektiini biliyordu
fakat bir kahve iip, kendisini biraz daha zorlamaya karar verdi.
Yukardaki Madeleine'e dc isteyip istemediini sormak iin seslendi. Ne cevap vereceini bilmesi gerekmesine ramen, tek heceli sesin ne dediini anlayamad. Tekrar sordu. Bu kez "Hayr!"
sesi yksek ve akt - gerektiinden daha yksek ve daha ak,
diye dnd Gurney.
Kar, onun zerinde her zamanki sakinletirici etkisini gstermiyordu. Vakadaki olaylar ok abuk birikiyordu. Katile ulamas umuduyla Wycherly'deki posta kutusuna gnderdii airane
mektup konusunda hata yaptn hissetmeye balyordu. Ona bir
dereceye kadar aratrma yetkisi verilmiti ama bu yetki bylesine 'yaratc' mdahaleleri kapsamyor olabilirdi. Kahvesinin hazr olmasn beklerken, gzleriyle grm gibi somut bir ekilde
canlandrabildii pisi bal da dahil, Sotherton olay yerindeki
grntler, Dermott'un penceresindeki notun dncesiyle yar332

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yor, kendilerine yer amaya alyorlard. Tek gelin, birlikte


gelin. / imdi btn aptallar lecek.
Duygusal bataklndan kmak iin bir yol arad. atlak aty tamir edebilir ya da 'o dokuz' olayna, olayn nereye gidebileceini grmek iin daha yakndan gz atabilirdi. kincisini
seti.
Olayn dnd gibi yapldn farz ederse, ne sonular
karlabilirdi? Katilin zeki, yaratc, bask altnda sakin, sadist
oyunlar seven birisi olduunu mu? Kurbanlarna aresiz olduklarn hissettirme taknts olan bir kontrol manya olduunu
mu? Yukardakilerin hepsi zaten akt. Ak olmayan ey tm
bunlar yaparken, neden byle bir yol izlediiydi. 'On dokuz'
numarasyla ilgili olan ey, bunun bir numara olduuydu. Bu numarann amac ise, katilin kurban hakknda hi som sormadan,
onu ok iyi tand izlenimini vermekti.
Tanrm!
Mellery'e gnderilen ikinci iirdeki cmle neydi?
Gurney mutfaktan alma odasna koar admlarla gidip,
vaka dosyasn eline ald ve kartrmaya balad. te buradayd!
O gn ikinci kez, gerein bir parasna dokunmann gerginliini
hissetti.
Biliyorum ne dndn,
Ne zaman uyuduunu,
Nereye gittiini,
Nereye

gideceini.

Madeleine o gece yatakta otururken ne demiti? Dn gece


miydi yoksa ondan nceki mi? Mesajlarn garip bir ekilde zele
inmediini - ilerinde somut bir gerek, isim, yer, elle tutulur
hibir gerek olmadn m?
333

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Gurney heyecanla bilmecenin nemli paralarn yerletirdiini hissetti. Merkezde duran para, ba aa tutmakta olduu
parayd. Katilin kurbanlarn yakndan tand, gemilerini
bildii dncesinin bir dzmece olduunu imdi anlamt. Gurney yeniden notlarn, Mellery'nin telefon grmesinin ve dier
delillerin olduu dosyay inceledi ama katilin, onlar hakknda,
isimleri ve adresleri dnda herhangi zel bir bilgiye sahip olduuna dair en ufak bir iaret gremedi. Sadece hepsinin gemite
ok fazla itiklerini biliyormu gibi grnyordu ama hibir ayrnt yoktu - bir olay, insan, mekan, zaman. Her ey, katilin onlar
hakknda aslnda hibir ey bilmediini fakat hepsini yakndan
tand izlenimini vermeye altn destekliyordu.
Bu aklna yeni bir soru getirdi. Neden yabanclar ldrsn?
Eer alkol sorunu olan herkese kar hastalkl bir nefret duyuyorsa, neden (Randy Clamm'in Bronx'tayken Gurney'e syledii gibi) en yakn AA toplantsna bir bomba atmamt?
Yorgunluk akln ve bedenini zorlarken, dnceler beyninde
yeniden dnmeye balad. Yorgunlukla birlikte, kendinden phe hissi de iine yerlemiti. Say numarasnn nasl yapldn
anlamann sevinci yerini, bunu daha nce anlam olmas gerektiini dnerek kendini eletirmeye brakt - ardndan bu varsaymnn da kmaz bir sokaa varaca korkusu balad.
"imdi ne oldu?"
Madeleine, dolab boaltrken dalm salaryla ve elinde
kabark bir p poetiyle, alma odasnn giriinde duruyordu.
"Hibir ey."
Ona sana inanmyorum bak atp, poeti kapya brakt. "Bu
eyalar senin dolabnn yannda duruyordu."
Gurney gzlerini poete" dikti.
Madeleine st kata geri dnd.
Rzgar, tamir gerektiren pencerede ince ince slk almaya
334

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

balad. Kahretsin... Onu tamir etmeyi dnmt. Rzgar bu


adan ne zaman esse...
Telefon ald.
Arayan, Sotherton'dan Gowacki'ydi.
"Evet, dorusunu istersen, pisi balym," dedi merhaba bile
demeden. "Sen bunu nasl bildin?"
Balk hakkndaki tahminin dorulanmas, Gurney'in ruhunu
iinde olduu bitkinlik halinden karverdi. Bandan beri kendisini rahatsz eden bir konuyla ilgili olarak, Jack Hardwick'i
arayacak enerjiyi bulmutu. Hardwick'in numarasn tularken,
nc iiri dosyasndan kard.
Yaptklarm

yapyorum

Ne para, ne de elence iin


Yalnzca borlarn denmesi iin,
Dzeltilmesi gerekenlerin dzeltilmesi iin.
Boyanm bir gl kadar
Krmz kan iin
Her insan bilir ki
Ne ekerse onu biecektir.
Her zamanki gibi, BC1 dedektifi kendisinin syledikleriyle ilgilenip ona cevap vermeden nce, uzun dakikalar sren bir dizi
kfre katlanmak zorunda kald. Ardndan Hardwick, kendisinden
beklenecek bir cevap verdi.
"iirde kullanlan gemi zamann, dostunu indirmeden nce
baka kelleler uurduunu gsterdiini mi sylyorsun?"
"Grnrdeki anlam bu," dedi Gurney, "bu yazld srada
bizim bildiimiz kurban da hayatta olduuna gre.
"Peki, benden ne yapmam istiyorsun?"
"Benzer olaylarn olup olmadnn aratrlmas iin MO'yu,
yani aratrma ekibini harekete geirmek iyi fikir olabilir."
335

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Modus Operandinin ne kadar ayrntya inmesini istersin?"


Hardwick'in cilveli ses tonu, Latince kelimeyle dalga getiini
gsteriyordu. Onun yabanc dilleri komik bulan, milliyeti tavr,
Gurney'i kzdryordu.
"Sana bal. Bence boazdaki kesikler anahtar nokta."
"Hmm. Bu soruturmann Pennsylvania, New York, Connecticut, Rhode Adas, Massachusetts hatta belki de New Hampshire
ve Vermont'a uzanmas gerektiini mi dnyorsun?"
"Bilmiyorum, Jack. Sen karar ver."
"Zaman dilimi?"
"Son be yl? Sen nasl istersen."
"Son be yl en iyisi." Sesi bunun kt bir fikir olduunu ima
eder gibiydi. "Bakomiser Rod ile dierlerini haberdar edecek
misin?"
"Yarn m? Tabii ki, toplantda olacam."
Bir an sessizlik oldu. "Bu lanet olas delinin bunu bir sredir
yaptn m dnyorsun?"
"Olaslk var gibi grnyor, deil mi?"
Bir sessizlik daha yaand. "Yeni bir bilgi edindin mi?"
Gurney ona olanlarn bir zetini geti, yorumunu yapt ve
sonunda bir ey nerdi. "Mellery'nin on be sene nce rehabilitasyon merkezinde kaldn biliyorum. Bir suu ya da olay var
m diye kontrol etmek isteyebilirsin - alkolle balantl herhangi
bir ey. Albert Rudden ve Richard Karteli iin de bunu yapabilirsin. Rudden ve Kartch'n olaylarna bakan dedektifler onlarn
biyografisi zerinde alyorlar. Balantl bir eyler bulmu
olabilirler. Bunlar yapmken, Gregory Dermott'un gemiini
de biraz kurcalaman fena olmaz. Bu belaya bir ekilde bulat.
Katil bir sebepten onun Wycherly'deki posta kutusunu seti ve
imdi Dermott'u da tehdit ediyor."
"Ne yapyor?"
336

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Gurney Dermott'un penceresine yaptrlan "Tek gelin, birlikte gelin. / imdi btn aptallar lecek" yazan nottan ve Yzba Nardo'yla grmesinden bahsetti.
"Gemile ilgili aratrmalardan ne kacan dnyorsun?"
" gerei akla kavuturacak bir ey. ncelikle, katil
kurbanlarn alkolik gemilerine odaklanm durumda. kincisi,
onlar kiisel olarak tandna dair hibir delil yok. ncs,
corafi olarak birbirine ok uzak konumda kurbanlar semi.
Bu da onlar semi olmasnda an alkol tketiminden baka
bir etken daha olduunu, onlar birbirine, katile ve muhtemelen
Dennott'a balayan bir ey daha olduunu gsteriyor."
"Bu bir gereklik mi?"
"Yarn grrz, Jack."

337

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Madeleine

E r t e s i gn ok abuk geldi. Gurney, Hardwiek'le grmesinden sonra ayakkablarn karp, alma odasndaki koltua
uzanmt. leden sonra ve gece boyunca derin bir ekilde, deliksiz uyumutu. Uyandnda sabah olmutu.
Ayaa kalkp gerindi ve pencereden dar bakt. Gne, vadinin dou tarafndaki kahverengi dalarn arasndan ykseliyordu
ve gnein konumundan, saatin sabah 7 civarnda olduunu tahmin etti. BCI toplants iin 10:30'da kmas yeterliydi. Gkyz masmavi, kar, ierisinde cam paralar varm gibi parldyordu. Manzarann gzellii ve verdii huzur, an basitletiren
ve gzelletiren taze kahve kokusuyla birleiyordu. Uzun uykusu dinlendirici olmutu. Ertelemi olduu telefon grmelerini
yapmaya hazrd - Sonya ve Kyle'a yapaca aramalar - ama ikisinin de hl uykuda olduu dncesiyle durdu. Sonya'nn yz
gznn nne geldi ve birka saniye bunu dnerek uzand.
Ardndan mutfaa gitti ve aramalar dokuzdan sonra yapmaya
karar verdi.
Madeleine her darya ktnda olduu gibi, evde sessiz bir
hava hakimdi. Tezgahn zerinde, evde olmadn onaylayan bir
not buldu: "afak. Gne domak zere. nanlmaz gzel. Carlson tepesine doru kar yry yapyorum. Kahve hazr. M. "
Banyoya gidip, ellerini ve yzn ykad, dilerini fralad. Sa338

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

larn tararken, Madeleine'in arkasndan gitme fikri geldi aklna.


Domakta olan gnden bahsettiine gre son on dakikada ya da
o civarda km olmas gerekiyordu. Kayak kros ile gidip onun
kar ayakkablarnn izlerini takip ederse, yaklak yirmi dakika
iinde ona ulard.
Kotunun zerine, kayak pantolonlar ve kayak ayakkablarn
giyip, zerine kaln, yn bir sveter geirdi ve kayak aletlerini
alp, arka kapdan otuz santim uzunluundaki karm arasnda ilerlemeye balad. Dalar, uzun vadi manzaras ve onun nndeki
kk tepeler yaklak bir buuk kilometre uzaklktayd ve evin
arkasndan balayan, hafif eimli bir patikadan oraya ulalabiliyordu. Yazlan, dank ahududu allar yznden buradan geilemiyordu fakat sonbaharn sonlarnda ve k aylarnda dikenli
allar azalyordu.
Bir aile, souk havada ykselen tek ses olan ac dolu barma
arma sesleriyle yz metre kadar ileriden geti ve geride derin
bir sessizlik kald.
Gurney, allarn arasndan, Carlson'n tepedeki iftliine
vardnda, Madeleine'i grd. Madeleine, yaklak on be metre
tede bir tan zerine oturmu, ufuk izgisinin berisinde grnen
iki yerleim yeri ve yaam belirtisi bir dolambal yoldan ibaret
manzaraya bakyordu. Gurney, onun bu durgun hali karsnda
aknlkla olduu yerde durdu. ylesine... ylesine... Tam anlamyla kimsesiz grnyordu ki ... Tamamen kendi dnyasna
dalmt. Gurney'e, onun gei izninin olmad bir blgede gezindiinin sinyalini verir gibiydi.
kazsz ve kelimelerle ifade edilmeyecek bir duyguyla birlikte, bu grnt onun yreini paralamt.
Tanrm, yine sinirleri mi bozuluyordu? Gzleri, bu hafta nc kez yalarla dolmutu. Yutkundu ve gzlerini sildi. Sersemleriti ve birka adm teye ilerleyip kendisine gelmeye alt.
339

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Belki bu hareketi, belki de kuru karda kayak takmlarnn


kard ses yznden, Madeleine ona dnd. Kendisine yaklamam izledi. Hafiften glmsedi fakat konumad. Gurney,
o kendisine bakarken bedeninden te, ruhunu da grebiliyormu
gibi garip bir hisse kapld - garipti, nk "ruh" kelimesi anlamlandrabildii bir kelime deildi, hatta daha nce hi kullanmam olduu bir terimdi. Onun yanna, taa oturup, tepelerin,
vadinin olduu manzaraya bo bo, grmeden bakt. Madeleine
onun kollarn alp, kendi kollarna sard.
Gurney, yzne dikkatle bakt. Grdklerini, kelimelerle ifade edemezdi. Karla kapl manzarann grkemi yzne yansm
ve yznn grkemi, karla kapl manzaraya yansmt adeta.
Bir sre sonra - Gurney ne kadar bu ekilde kaldklarndan
emin deildi - eve giden dolambal yolda birlikte yrmeye
baladlar.
Yar yola geldiklerinde, "Ne dnyorsun?" diye sordu
Gurney.
"Bir ey dnmyorum. Bakyorum."
"Neye '
"Mavi gkyz ve beyaz kara."
Eve dnp, mutfaa girene kadar konumad Gurney.
"Bana yaptn kahveyi imedim," dedi.
"Yenisini yapaym."
Buzdolabndan kahve tanecikleri dolu bir poeti karp, birazm elektrikli tcye atarken, Gurney onu izledi.
Madeleine, parma makinenin dmesi zerinde, "Evet?"
dedi merakl baklarla.
"Hi," dedi Gurney. "Sadece izliyorum."
Madeleine dmeye bast. Kk makine grltyle almaya balad ve kahve tanecikleri kldke, grlt de azald.
Tekrar Gurney'in yzne bakt.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

'

Aklndan Bir Say Tut

Gurney, bir eyler syleme ihtiyacna girip, "Dolaplara bir


bakaym," dedi.
Merdivenlerden kt fakat dolaplara varmadan pencerenin
nnde durdu. nnde uzanan araziye, tesindeki aalk alana ve tepeye bakt. Gznn nne, Madeleine'in yalnz bana
kayann zerinde huzurla otururkenki hali geldi. fade edemedii
duygular yeniden iini kaplad ve can acd. Bu acy tanmlamaya alt.
Kaybolu. Kopma. Yalnzlk.
Her biri duygunun baka bir boyutunu anlatyordu ve hepsi
doruydu.
On yedi yalarnda panik atak hastal yznden gittii terapist ona bu rahatszlnn sebebinin, babasna kar derinden
hissettii nefret olduunu ve babasna kar bilind hissettii
duygularn iinde sakl kalan gce ve olumsuz duygulara yol atn sylemiti. Bu terapist ona hayatn amac olduunu dnd eyi sylemiti.
"Hayatn amac dier insanlara elimizden geldii kadar yaklamaktr." Bunu ylesine dz bir ekilde, kamyonlarn ulam
amal kullanldndan bahsedercesine sylemiti.
Baka bir konuda, ayn ses tonuyla bundan kard sonucu
dile getirmiti: "Yalnz bir hayat, boa geen bir hayattr."
On yedi yandayken, adamn ne demek istediinden emin
olamamt. Derin bir manas var gibi grnyor ancak bu derinlikte gizlenen bir karanlk buluyor ve tm bunlara bir anlam
veremiyordu. Bunu krk yedi yanda da tam olarak zemiyordu
- en azndan kamyonlarn ulam iin var olduu kadar ak bir
ekilde anlamyordu.
Dolaplara bakmay unutup, mutfaa geri dnd. Karanlk koridordan getikten sonra, mutfak ok aydnlk gelmiti. Bulutsuz gkyznde, aalarn tepesine trmanm gne dorudan
341

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

kuzeydouya bakan kaplarn stne vuruyordu. Kar kapl avlu,


adeta ayna grevi gryor oradan yansyan k odann karanlk
kelerini aydnlatyordu.
"Kahven hazr," dedi Madeleine. mineye doru, elinde buruturulmu bir gazete paras ve odunla yrd. "Ik o kadar
byl ki... Tpk mzik gibi..."
Gurney glmseyerek ban sallad. Bazen onun doadan ve
doann ayrntlarndan bylenme yeteneini kskanyordu. Merakla neden byle bir kadnn, bylesine heyecan dolu, bylesine
doaya ve dnyaya ak, nesnelerin grkemiyle bu kadar ilgili bir
kadnn bu kadar planl ve mantyla yaayan bir dedektifle evlendiini dnd. Renksiz mesleini bir gn bir kenara iteceini
mi dnmt? Krlarla dolu bir emeklilik fantezisinde farkl
bir insana dnecei hayaline mi kaplmt?
Kendi annesi babas kadar garip olmasalar da, garip bir ift
olduklarn dnd. Sanatsal eilimleri ve ssl hobileri olan
bu kadn - kk heykelcikler, suluboya resimler ve origami
yapmay severdi - melankolik tavr ancak alayc szlerle sslenen, dikkati her zaman baka bir yerde, tutkular her zaman sakl
olan ve eve dnnden ok, sabahlar ie gitmek iin kmasyla
Gurney'i mutlu eden babasyla evlenmiti. Kendi huzur aray
iin daima giden bir adamla...
"Toplantn iin ne zaman kman gerekiyor?" diye sordu Madeleine. Gurney'in aklndan geenlere kar olaanst duyarl
bir tavr vard.

342

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Son Tartmalar

D e j a vu.
Giri prosedrleri ncekiyle aynyd. Binann giri blm ironik bir ekilde dman geri pskrtmek iin tasarlanm - bir
morg kadar temiz ama daha az huzurluydu. Gvenlik kabininde baka bir gardiyan vard fakat klandrma onun da yzne,
nceki gardiyan gibi kimyasal tedavi solgunluu yaymt. Ve
nceki gibi, Gurney'e, klostrofobik toplant odasna kadar elik
eden jleli sal, sevimsiz dedektif Blatt'ti.
Gurney'in hatrladndan farksz olan, yalnzca daha eski grnen toplant odasna ondan nce girdi. Halda daha nce fark etmemi olduu lekeler vard. Yamuk duran saat, duvar iin fazla kkt
ve on ikiyi gsteriyordu. Gurney her zamanki gibi tam vaktinde gelmiti ve bu onun iin bir gerginlik konusundan ziyade, alkanlkt.
Vaktinden nce ya da; sonra gelmek onu rahatsz ediyordu.
Blatt masann etrafndaki sandalyelerden birisine oturdu.
Wigg ve Hardwick oktan gelmi, bir nceki toplantdaki yerlerini almlard. Kedeki kahve termosunun yannda, gergin
ifadeli bir kadn dikilmekteydi ve her kimi bekliyorsa, Gurney'le
birlikte ieri girmedii iin mutsuz grnyordu. Sigourney
Weaver'a yle benziyordu ki, Gurney bu benzerlik iin bilinli
bir aba harcayp harcamadm merak etti.
343

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Dikdrtgen masann merkezine en yakn duran sandalye,


nceki gibi eilmiti. Gurney kahve termosuna ynelirken, Hardwick pis pis srtyordu.
"Birinci snf Dedektif Gurney, size bir sorum var."
"Merhaba Jack."
"Daha dorusu, sana bir cevabm var. Bakalm sorunun ne
olduunu tahmin edebilecek misin? 'Boston'da meslekten atlm bir rahip.' Byk dl kazanmak iin tek yapman gereken,
soruyu tahmin etmek."
Gurney cevap vermek yerine bir kahve fincan ald, temiz olmadn fark edip yerine koydu, ardndan ikinciyi ve ncy
de brakp, ilk kupay geri ald.
Sigourney ayam yere vurarak ritim tutarken bir yandan sabrszlandn gsterir gibi Rolex saatine bakyordu.
Gurney, teslim olmu bir ekilde kirli kupasn, temiz olmasn umduu kahveyle doldururken, "Merhaba, ben Dave Gurney,"
dedi.
ift att zarn zerine hzla bir hamle yapar gibi, "Ben Dr.
Holdenfield," dedi. "Sheridan yolda m?"
Sesindeki bir gariplik dikkatini ekmiti. Ayrca "Holdenfield" ismini bir yerden hatrlyordu.
DA ve doktor arasnda ne tr bir balant olabileceini merak
ederek, "Bilmiyorum," dedi. "Eer sormamda saknca yoksa ne
doktorusunuz?"
"Adli psikolog," dedi ilgisizce yzne deil de, kapya
bakarak.
Hardwick, odann boyutuna gre olduka yksek bir sesle,
"Dediim gibi Dedektif, eer cevap Boston'da meslekten atlm
bir rahipse, soru nedir?" dedi.
Gurney gzlerini kapatt. "Tanr akna Jack, neden dorudan
sylemiyorsun?"
344

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Hardwick yzn tat alamam gibi buruturdu. "O zaman iki


kez anlatmak zorunda kalrm - bir sana bir de komiteye." Bayla evrilmi sandalyeleri iaret etti.
Doktor yeniden saatine bakt. Wigg dizst bilgisayarnn
tularna basarak, bilgisayar ekrannda her ne oluyorsa ona bakyordu. Blatt sklm grnyordu. Kap ald ve Kline endieli
bir ekilde ieri girdi. Arkasndan Rodriguez elinde koca bir dosyayla ve yznde her zamankinden daha sinirli bir ifadeyle ve
Stimmel karamsar bir kurbaa gibi grnd. Oturduktan sonra,
Rodriguez Kline'a bir ey sorarcasna bakt.
Ardndan dudaklarm skp incelterek, baklarn Gurney'e
evirdi.
"Trajik bir gelime oldu. Bildirilenlere gre, senin srarn zerine Gregory Derrnott'un evine gnderilmi bir Connecticut polis memuru ldrld."
Odadaki herkes honut olmam, merakl gzlerle Gurney'e
bakt.
ine bomba gibi den endieye ramen, sakince, "Nasl?"
diye sordu.
"Arkadanla ayn ekilde..." Sesinde huysuz ve imal bir
hava vard ancak Gurney buna karlk vermemeyi tercih etti.
"Sheridan, burada ne halt oluyor?" Doktorun sesi ylesine
dmanca bir Uzayl Sigourney havasnda kmt ki, Gurney
bunu kasten yaptn dnd.
"Becca! Pardon, seni grmemitim. Biraz panik haldeyiz.
Son dakika karkl. Grne gre baka bir cinayet daha..."
Rodriguez'e dnd. "Connecticut'daki polis olayyla ilgili bilgileri vermeye ne dersin?" Kulaklarnn birinde su varmasna ani bir hareket yapt. "Hayatmda karlatm en lanet olas
vaka!"
Rodriguez "Evet. en lanet," diye onaylad dosyasn aarak.
345

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Bu sabah Connecticut Wycherly'den komiser John Nardo'dan


saat on bir yirmi bete bir telefon geldi. Bizim, Mark Mellery vakasnda posta kutusu kullanlan adam olarak bildiimiz Gregory
Derndtt'un mlknde ilenmi bir cinayetle ilgili olarak aryordu. Dermott'a, zel Dedektif David Guney'in srar zerine geici olarak koruma verilmiti. Bu sabah saat sekizde.
Kline elini kaldrd. "Bir saniye, Rod. Becca, Dave'le tantn m?"
"Evet."
Souk, ksa onay kelimesi, daha fazla aklamadan kurtulmak
iin azndan kmt ancak Kline yine de devam etti.
"kinizin konuacak ok eyi var. Bu iteki en doru profil
karma gemiiyle bilinen psikolog ve NYPT'nin tarihinde en
ok cinayet faili tutuklamasyla nl dedektif..."
Bu vg dolu szler herkesi rahatsz etmiti. Ama ayn zamanda Holdenfield'n Gurney'e ilk kez ilgiyle bakmasn salamt. Profesyonel proflcilere hayranlk duymasa da, Gurney
ismin neden tamdk geldiini o an anlamt.
Kline, grne baklrsa iki yldz yceltmeye devam etmeye kararlyd. "Becca onlarn akln okuyor, Gurney onlarn izini
sryor -- Yamyam Noel Baba, Jason Strunk, Fare Peter ismi her
neyse..."
Doktor gzlerini hafife aarak Gurney'e dnd. "Piggert? O
senin vakan myd?"
Gurney ban sallad.
"Olduka mehur bir tutuklama hikayesi," dedi belli belirsiz
bir hayranlkla.
Gurney, hafife, zoraki glmsedi. Wycherly'deki olay - gnderdii kkrtc iirin polis memurunun lmyle ilgisinin olup
olmad sorusu - beynini kemiriyordu.
Kline aniden, blnmenin sebebi bakomiser gibi, "Devam
et, Rod," dedi.
346

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bu sabah saat sekizde Gregory Dermott, Wycheriy postanesine gitti ve Memur Garry Sissek ona elik etmekteydi.
Dermott'un sylediine gre saat sekiz otuzda eve dndler
ve o saatte kahve ve tost yapp, gelen mesajlarn kontrol etmeye koyuldu. Bu esnada memur Sissek mlkn etrafn kolaan etmek ve evresinde gvenliin salandndan emin
olmak iin, evin dnda dolayordu. Saat dokuzda Dermott
memur Sissek'i aramaya kt ve arka kapnn nnde cesedini buldu. 911'i arad. lk mdahale ekibi olay yerini koruma
altna ald ve cesedin zerine, arka kapya yaptrlm bir not
buldular."
"Dierleri gibi kurun ve birden fazla kesik mi?" diye sordu
Holdenfeld.
"Kesikler onayland fakat kurunla ilgili net bir bilgi henz
gelmedi."
"Peki ya not?"
Rodrignez dosyasnn iindeki faks okudu. "Nereden geldim?
/Nereye gittim? /Ka kii

lecek/Bilmiyor musunuz?"

"Ayn samalk," dedi Kline. "Ne dnyorsun, Becca?"


"Sre hzlanyor olabilir."
"Sre mi?"
"u ana kadar her ey dikkatlice planlanmt - kurban seimleri, notlar, hepsi... Ama bu farkl, planlanmtan ok, anlk bir
tepki."
Rodriguez phelenmi grnyordu. "Ayn kesme riteli,
ayn trden bir not."
"Ama bu planlanmam bir kurban. Grne baklrsa sizin
Bay Dermott asl hedefti ama o srada nne kt iin, onun
yerine bu polis memuru ldrlm."
"Ama not..."
"Not olay yerine Dermott'un cesedinin zerine konmak iin
347

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

getirilmi olabilir, tabii her ey yolunda gitseydi. Ya da o an deien artlar sonucu, o srada yazlm olabilir. Yalnzca drt satrdan oluuyor olmas nemli. Dierleri sekiz satr deil miydi?"
Onaylamas iin Gurney'e dnd.
Hl sululuk duygusuyla boumakta olan Gurney bam sallad ve iinde bulunduu ana dnmeye alt. "Dr.
Hornfield'e katlyorum. Her zaman yazd sekiz satrlk iirlere ters den drt satrlk iiri dnmemitim ama mantkl
grnyor. Ayrca eklemek isterim ki, bu dierleri gibi planlanm olamaz ama buna ramen katilin polis dman olmas
unsuru en azndan bu cinayeti ve bakomiserin szn ettii
riteli aklayabilir."
"Becca srecin hzlanmasyla ilgili bir ey syledi," dedi Klinc. "Zaten gereklemi drt cinayetimiz var. Bu daha fazla olaca anlamna m geliyor?"
"Hatta be."
Tm gzler Hadwick'e evrildi.
Bakomiscr yumruunu kaldrp, her isimde bir parman
aarak konutu: "Mellery. Rudden. Kartch. Memur Sissek. Drt
eder."
"Rahip Michael McGrath'le be eder," dedi Hardwick.
"Kim?" Soru ayn anda kii tarafndan ayn anda farkl tonlarda; Kline (heyecanl), Bakomiser (sinirli) ve Blatt (akn)
tarafndan sorulmutu.
"Be yl nce, Boston blgesinde bir rahibin yetkileri, kendisine yardmc olan birka ocukla ilgili bir iddia yznden
elinden alnm. Piskoposla bir anlama yapm, uygunsuz
davrannn sebebini alkoliklik olarak gstermi ve uzun sre
rehabilitasyon merkezinde kaldktan sonra gzden kaybolmu.
Hikaye bu kadar."
348

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bundan yalnzca Boston blgesinde mi vard?" dedi Blatt


kmser bir tavrla. "Btn lanet yerler ocuklar beceren tiplerle kaynyordu."
Hardwick onu dikkate almad. "Bir sene nce McGratl dairesinde l bulunana dek hikaye bu kadard. Boaznda ok sayda
kesik izi varm. Bedenine, intikam mesaj yazan bir not yaptrlm. Krmz mrekkeple yazlm, sekiz satrlk bir iir."
Rodriguez'in yz kzaryordu. "Bundan ne kadardr haberdarsn?"
Hardwick saatine bakt. "Yarm saattir."
"Ne?"
"Dn zel Dedektif Gurney benden, Mellery vakasnn benzerleri iin MO'lardan kuzeydou eyaletlerinde bir aratrma istememi rica etti. Bu sabah bir sonu elde ettik - rahmetli Papaz
McGrath."
"Bu cinayet yznden tutuklanan ya da dava alan kimse var
m?" diye sordu Kline.
"Hayr. Boston'daki cinayetle ilgili olarak grtm adam
bana byle sylemedi ama ben vakaya ncelik vermedikleri izlenimine kapldm."
"Bu ne demek oluyor?" Bakomiser fkelenmiti.
Hardwick omuz silkti. "Eski bir ibne kendisini doratp geberiyor ve katil cesedin yanna, onun gemi gnahlarna st
kapal gndermeler yapan bir not brakyor. ntikam almaya kararl birisi gibi grnyor. Belki de polisler ne halt dndn
anladlar ama nlerinde baka pislikler, yakalanmay bekleyen
baka katiller vard. ldrme nedenleri gecikmi adaletten daha
basit olan katiller... Belki de bu yzden zerinde durmadlar."
Rodriguez hazmszlk sorunu eker gibiydi. "Ama sana byle sylemedi."
"Tabii ki byle sylemedi."
349

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"yleyse," dedi Kline zetler gibi, "polis her ne yapt ya da


yapmadysa, gerek u ki: Papaz McGrath be numara."
"Sj, nmero cinco*," dedi Hardwick aptal bir ifadeyle. "Ama
gerekte numero uno** - nk rahip kendisini dier drdnden
bir sene nce doratm."
"Yani bizim birinci sandmz Mellery, aslnda ikinciydi,"
dedi Kline.
"Ben bundan ciddi anlamda pheliyim," dedi Holdenfield.
Herkesin dikkati kendisine ynelince devam etti, "Rahibin ilk
olduuna dair bir delil yok - bildiimiz kadaryla onuncu olabilir - ama birinciyse bile, baka bir sorun var. Bir sene nce bir
kii ldrp, sonra iki hafta iinde drt kiiyi ldrmek normalde
rastladmz bir tr deil. lki ve ikincisi arasnda bakalarnn
da olduunu dnyorum."
"Ancak," diye yumuak bir sesle araya girdi Gurney, "katilin
zamanlama ve kurbanlar seme iini ynlendiren belli bir etken
yoksa."
"Aklnda ne var?"
"Kurbanlarn alkolizmden baka bir ortak yanlan daha olduunu dnyorum, bizim henz bulmadmz bir ey."
Holdenfield ban pheyle saa sola sallad ve Gurney'in
nermesine katlmadn belli eden bir ifade taknd, ancak bunu
rtmenin bir yolunu da bulamad."
"yleyse eski cesetler arasnda balant bulabiliriz de bulamayabiliriz de," dedi Kline bu konuda ne dndnden emin olamadan.
"Buna yeniler de dahil," dedi Holdenfield.
"Bu da ne demek oluyor?" Rodrguez belli ki bu soruyu ok
sevmiti.
Holdenfield, sinirli ses tonuna karlk vermedi. "lmlerin
* sp. Evet, be numara. (ev. N.)
** sp. Bir numara. (ev. N.)
350

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

gidiat, daha nce de sylediim gibi, bir final oyununun baladn gsteriyor."
"Final oyunu mu?" Kline kelimeden holanm gibi tekrarlad.
Holdenfield devam etti: "Bu son olayda, plansz bir ekilde
davranmak zorunda kald. ler kontrolnden kmaya balam
olabilir. Bunu daha fazla elinde tutamayacan hissediyorum?"
"Neyi bir arada tutmak?" Blatt her soruyu sorarken olduu
gibi, doasndan gelen dmanca tavr taknmt.
Holdenfield bir an iin ona ifadesiz bir yzle bakt, ardndan
yzn Kline'a evirdi. "Burada ne kadar bilgi vermem gerekiyor?"
"nemli birka noktaya deinebilirsiniz. Yanl bir ey sylyorsam dzeltin," dedi ve gzlerini masann etrafnda, dzeltilmeyi beklemediini aka belli eden bir ifadeyle gezdirdi.
"Dave dnda hibirimiz seri katiller konusunda ok deneyim
sahibi deiliz."
Rodriguez bir eye kar kacakm gibi baknd fakat bir ey
sylemedi.
Holdenfield zgn bir ifadeyle glmsedi. "Herkes seri cinayetlerde Holmes tipolojisi ile ilgili en azndan genel bir bilgiye
sahip mi?"
Mrldanmalarn ve kafa sallamalarn ou cevaplarn olumlu
olduunu gsteriyordu. Yalnzca Blatt'in sorusu vard. "Sherlock
Holmes?"
Gurney bunun aptalca bir aka m yoksa yalnzca aptalca bir
cmle mi olduuna karar veremedi.
"Ronald M. Holmes - biraz daha gncel ve biraz daha gerek
bir insan," dedi Holdenfield, Gurney'in tam olarak anlamlandramad abartlm bir efkatle. Be yanda bir ocua bir ey
anlatan anaokulu retmeni taklidi yapyor olabilir miydi?
351

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Holmes seri katilleri ldrme nedenlerine gre ayrr - hayali sesler tarafndan ynlendirilenler; dnyay katlanlmas imkansz bir grup insandan kurtarmay kendisine grev edinmi olanlar
- siyahlar, ecinseller ya da aklnza ne gelirse; mutlak hakimiyet
araynda olanlar; en byk hazz ldrmeden alan maceraperestler; cinsellikle ilgili bir sebepten ldren katiller. Hepsinin
ortak tek bir yn vardr -"
"Hepsi lanet olas kaklardr," dedi Blatt kendini beenmi
bir glmsemeyle.
"Gzel bir nokta, Dedektif," dedi abart bir tatllkla, "ama asl
ortak yanlar hepsinin korkun bir i gerginlie sahip olduklar.
Birisini ldrerek bu gerginlikten geici bir sre kurtuluyorlar."
"Cinsel ilikiye girmek gibi mi?"
"Dedektif Blatt," dedi Kline fkeyle, "Rebecca kendi yorumlarn bitirene kadar sorularnz kendinize saklasanz iyi edersiniz."
"Aslnda sorusu olduka zekice... Orgazm cinsel rahatlama
salar. Ancak, normal insanda haz aaya doru bir izgide ilerlemez ve dolaysyla kii gittike daha sk ve iddetli orgazm ihtiyac hissetmez. Bu adan, seri katil olmann, uyuturucu bamlyla daha fazla ortak noktas olduuna inanyorum."
"ldrme bamll," dedi Kline, basn aklamasna balk
bulmaya alr gibi heyecanl bir sesle.
"Dramatik bir tanm," dedi Holdenfield, "ve bunda gereklik
pay var. Bir seri katil, fantezi dnyasnda herkesten daha fazla
yaamaktadr. Toplum iinde normal davranlar sergileyebilir.
Fakat toplum hayatndan hibir ekilde tatmin olmaz ve gerek
insanlarn yaamlarna ilgi duymaz. Yalnzca fantezileri - kontrol, hakimiyet, cezalandrma fantezileri iin yaar. Onun iin bu
fanteziler gerekst bir dnyadr - kendisini nemli, canl, her
eye gc yeten kii gibi hissettikleri bir dnya. Buraya kadar
sora var m?"
352

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Benim var," dedi Kline. "Bizim aradmz katilin hangi tre


girdiine dair bir fikrin var m?"
"Evet, var ama ncelikle Dedektif Gurney'in bu konuda ne
dndn bilmek isterim."
Gurney, onun bu iten meslekta tavrnn da glmsemesi
gibi sahte olup olmadm dnd.
"Grevinin peinde bir adam," dedi.
"Dnyay alkoliklerden temizleme grevi mi?" Kline'n sesi
biraz merakl, biraz da pheciydi.
"Bence 'alkolik' onun hedef kurbanlarn ksmen tanmlyor
ama kurban seimi konusunda belirleyici baka etkenler var."
Kline ona katlmyormu gibi homurdand. "Daha geni bir
profil tanmlamas yaparsan 'grev peinde bir adam' dnda,
katilimizi nasl tanmlarsn?"
Gurney laf evirmeye karar verdi. "Kafamda birka fikir var
fakat nce Dr. Holdenfield'n bu konuda syleyeceklerini duymak isterim."
Omuz silkti ve hzl, gereki bir ekilde konutu. "Otuz
yanda, beyaz bir erkek, yksek IQ, sfr arkada, kar cinsle
normal ilikileri yok. Muhtemelen kt bir ocukluk ve kurban seimlerini belirleyen belli bir travma geirmi. Kurbanlar orta yal erkekler olduu iin, travmann babasyla ilgili
olmas ve annesiyle Oedipus Kompleksi'yle balantl bir ilikisi var..."
Blatt araya girdi. "Bu adamn kelimenin tam anlamyla...
Yani, demek istediim... Annesiyle birlikte olduunu sylemiyorsun, deil mi?"
"Tam olarak deil. Bunlar onun fantezi dnyasyla ilgili. Fantezi dnyasnn iinde ve bu dnya iin yayor."
Rodriguez sabrszlkla araya girdi. "Ben bu kelimeye anlam
veremiyorum, Doktor. Be l insan fantezi rn deil!"
353

tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Haklsnz, Komiserim. Size ve bana gre, bunlar kesinlikle


fantezi deil. Kendilerine ait hayatlar olan, adil davranlmaya
deer, saygdeer, gerek insanlar fakat bir seri katil iin yle
deiller. Onun iin bir oyunun iindeki aktrlerden ibaretler - sizin ve benim anladmz gibi insanoullar deiller. Ona gre bu
adamlar, iki boyutlu film oyuncular - fantezi rnleri, tpk olay
yerinde bulunan ve bir riteli andran dier unsurlar gibi."
Rodriguez ban sallad. "Sylediklerin deli bir seri katil vakas iin mantkl olabilir ama nasl? Yaklamnla ilgili baka sorunlar var. Bunun bir seri katil vakas olduuna kim karar verdi?
Bu yoldan en ufak bir teredddn olmadan..." Bir anda sesinin
tonunu ve Sheridan Kline'n en sevdii danmanlarndan birine
saldrmakta olduunu fark edip, tereddt etti. Daha yumuak bir
tonla devam etti. "Yani, ard ardna gelen cinayetler, her zaman
bir seri katilin ii olmayabilir. Bu olaya baka alardan yaklalabilir."
Holdenfield gerekten arm grnyordu. "Alternatif bir
hipoteziniz var m?"
Rodriguez derin bir nefes ald. "Gurney kurban seimlerini
belirlemede etkisi olan, alkoln yannda bir etken daha olduunu
syleyip duruyor. Katile zarar veren bir olaya, kasten ya da kazara hepsi dahil olmu olabilir ve grdmz tek ey bu olaydan
sorumlu olan gruptan intikam alnd. Bu kadar basit olabilir."
"Byle bir senaryonun imkansz olduunu syleyemem,"
dedi Holdenfield, "ancak planlama, iirler, ayrntlar ve ritelin
tamam basit bir intikamdan daha hastalkl bir durum olduunu
gsteriyor."
"Hastalkl olmaktan bahsetmiken..." Grtlak kanserinden
lmekteymi gibi bitkin sesiyle Hardwick araya girdi, "Lanet delillerden birisini gndeme getirmek iin iyi bir zamanlama olabilir."
354

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Rodriguez gzlerini ap ona bakt. "Kk bir srpriz daha m?"


Hardwick ona cevap vermeden konumasna devam etti.
"Gurney'in, Mellery cinayetinden nceki gece, katilin kalm olduunu dnd pansiyona, kendisinin istei zerine uzman
bir ekip gnderildi."
"Bunu kim onaylad?"
"Ben onayladm, efendim," dedi Hardwick. Bir kural ihlal
ettii iin gurur duyar gibiydi.
"Niin bununla ilgili yazl bir belge grmedim?"
"Gurney bunun iin yeterli zaman olmadn dnd," diye
yalan syledi Hardwick. Sanrm-kalp-krizi-geiriyorum bakyla elini gsne gtrd ve grltl bir geirme sesinin ardndan rahatlam gibi yapt. Uyuklamakta olan Blatt korkuyla
yle bir geriye savruldu ki, sandalyesi neredeyse arkaya devriliyordu.
Bu sesle blnen Rodriguez yeniden belge iine odaklanamada, Gurney topu Hardwick'ten alp, Defneler'e neden bir delil
uzman ekibinin gnderilmesini istemi olduunu anlatmaya balad.
"Katil, Mellery'e gnderdii ilk mektupta X. Arybdis ismini kullanmt. Yunanca'da x harfi ch diye okunur ve Charybdis
Yunan Mitolojisi'nde lmcl bir girdaptr ve yine lmcl bir
tehlike olan Scylla ile ilikilidir. Mellery'nin ldrld sabahn ncesindeki gece, Scylla ismini kullanan bir adamla, yal bir
kadn pansiyonda kalmlar. Bunun bir tesadf olduunu sanmyorum."
Holdenfield aknlkla, "Bir adam ve yal bir kadn m?"
dedi.
"Muhtemelen katil ve annesi fakat kaytlara garip bir ekilde,
'Bay ve Bayan' eklinde gemiler. Belki bu, senin bahsettiin
profilin Oedipus ksmn destekliyordun"

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Holdenfield glmsedi. "Neredeyse kusursuz."


Bakomiser fkeyle araya girmek zereydi ki, Hardwick nce
davranp Gurney'in kald yerden devam etti.
"Bu yzden Oz Bycs tapmana benzeyen bu lanet kke
uzman ekibi gnderdik. Her yeri altst ederek incelediler ve ne mi
buldular? Sfr. Nada.* Lanet olas tek bir ey bulamadlar. Bir sa,
bir leke, bir insanolunun odaya girmi olduuna dair en ufak bir
iz bile yok. Ekip lideri buna inanamad. Beni arad ve her zaman
parmak izlerinin olduu yerlerde hibir parmak izi bulamadklarn syledi - masastleri, lavabolar, kap kollar, ekmeceler, pencere kanatlan, telefonlar, du telefonlar, su musluklar, TV uzaktan kumandalar, lamba dmeleri, normalde parmak izleri olmas
gereken bir dzine yer... Zilch." Tek bir ey bile. Ksmi izler bile
yok. Ben de ona her eyi - her eyi - duvarlar, zemini, lanet tavan
bile incelemesini syledim. Konuma biraz tatszlamt ama ben
srarcydm. Ardndan her yarm saatte bir beni aramaya balad ve
hl hibir ey bulamadklarn ve onun kymetli zamann boa
harcadm syledi. Ama nc kez aradnda sesinde farkl bir
ey vard - daha sessizdi. Bir ey bulduklarn syledi."
Rodriguez hayal krkln gstermemek iin dikkat ediyordu
ancak Gurney bunu hissedebiliyordu. Hardwick derin bir sessizlikten sonra devam etti. Banyo kapsnn d tarafnda bir kelime
yazl olduunu fark ettiler. Tek kelime. Redrum."
Rodriguez inanamadn gizleyemedi ve "Ne?" diye bard.
"Redrum." Hardwick kelimeyi, anahtar bir anlam varm ve
bu anlamdan haberdarmasna yavaa tekrarlad.
"Redrum? Filmdeki gibi mi?" diye sordu Blatt.
"Bir saniye, bir saniye," dedi Rodriguez fkeyle gzlerini krptrarak. "Delil ekibinin kap zerine yazlm basit bir yazy
bulmak iin saat falan harcayacan m sylyorsun?"
* Nada: sp. Hibir ey (ev. N.)
** Zilch: sp. Hilik (ev. N.)
356

Aklndan Bir Say Tut

"Basit bir yaz deil," dedi Hardwick. "Mark Mellery'nin


mektuplarnn zerine yazd grnmez mesajlar yazdyla
ayn ekilde yazm. KAHROLASI EYTAN POLSLER. Hatrladnz m?"
Bakomiser mesaj hatrladn sessizce, bo bo bakarak
gsterdi.
Holdenfield "Bunu vaka dosyasnda grmtm," dedi.
"Kendi deri yan notlarn arkasna srerek yazdna dair bir
eyler... Bu gerekten mmkn m?"
"Hi zor deil," dedi Hardwick. "Hatta parmak izleri de deri
yandan baka bir ey deildir. Bunu yalnzca, amac dorultusunda kullanm. Belki de ya artrmak iin parmaklarn alnna
srmtr. Bunun ie yarad kesin ve Defneler'de kalrken ayn
eyi yine yapm."
"Ama biz filmdeki redrum hakknda konuuyoruz, deil mi?"
diye tekrarlad Blatt.
"Film mi? Ne filmi? Niin filmden bahsediyoruz?" Rodriguez
yine gzlerini krptryordu.
"Cinnet," dedi Holdenfield artan bir heyecanla. "nl bir sahne. .. ocuk annesinin yatak odasnn kapsna redrum yazar."
"Redrum tersten okunduunda murder* olur," diye aklad
Blatt.
"Tanrm, kusursuz!" dedi Holdenfield.
"Bu kadar heyecanlandnza gre, katili yirmi drt saat iinde yakalayacamz dnyorum." Hardwick elinden geldiince alayc konuabilmek iin kendisini zorlamt.
Gurney onu grmezden gelerek, Holdenfield'a dnd. "Bize
Cinnet filmindeki redrum kelimesini hatrlatmak istemesi ilgin."
Holdenfield'n gzleri parlad. "Harika bir filmden harika bir
kelime."
* Murder: ng. Cinayet (ev. N.)
357

John Verdn

Uzun zamandr, en sevdii takmn man izlermi gibi masadakileri izlemekte olan Kline, sonunda konutu. "Tamam, arkadalar, benim de bu srr renme zamanm geldi. Bu kadar
harika olan nedir?"
Holdenfield Gurney'e dnd. "Ona kelimeden bahset. Ben de
filmden bahsedeceim."
"Kelime tersten yazlm. Bu kadar basit. Bu vakann bandan beri bize gstermekte olduu bir ey bu... Kardaki ters ayak
izleri gibi... Ve tabii ki, tersten yazlm kelimenin dz hali mrder. Bize tm olayn tersten gittiini sylyor. KAHROLASI
EYTAN POLSLER."
Kline, Holdenfield'a sert, sorgulayc baklar att. "Buna katlyor musun?"
"Temelde, evet."
"Peki ya film?"
"Ah, evet, film. Dedektif Gurney kadar ksa ve net konumaya alacam." Birka saniye dnd ve her kelimeyi dikkatle
seerek konumaya balad. "Film, deliren bir baba tarafndan
saldrya urayan bir anne ve olu hakknda... Baz olaylar sonucunda alkolik olan vahi bir baba..."
Rodriguez ban sallad. "Katilimizin deli, vahi, alkolik bir
baba olduunu mu sylyorsun?"
"Ah, hayr, hayr... Baba deil. Olu."
"Olu mu!?" Rodriguez inanamamann farkl boyutlarn yayordu.
Szlerine devam ederken, Holdcnfield'n sesi yine anaokulu retmeni tonuna benziyordu. "Katilin, Cinnet filmindekine
benzer bir babas olduu mesajn verdiine inanyorum,. Bize
kendisini ifade ediyor olabilir."
"Kendisini mi ifade ediyor?" Rodriguez'in sesi neredeyse titriyordu.
358

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Herkes kendisini farkl ekillerde ifade etmek ister, Komiserim.


inizi yaparken bununla her defasnda karlatnzdan eminim. Ben
kesinlikle karlayorum. Hepimizin, her ne kadar garip de olsa, farkl
davran trleri vardr. Herkes hakl olduu dnlsn ister, ruhsal bozulduklar olanlar bile - belki de zellikle ruhsal bozukluu olanlar."
Bu szler sessizlie yol amt ancak Blatt bunu bozdu.
"Benim bir sorum var. Siz bir psikiyatristsiniz, deil mi?"
"Adli danman psikolog." Anaokulu retmeni yeniden Sigoumey Weaver'a dnmt.
"Peki, her neyse. Beynin nasl altn biliyorsunuz. yleyse bir soru. Bu adam birilerinin dnd saylar, onlar daha
dnmeden nce bildi. Bunu nasl yapt?"
"Yapmad."
"Elbette yapt."
"Yapm gibi grnd. Sanrm vaka dosyasnda okuduum
alt yz elli sekiz ve on dokuz saylaryla ilgili olaylardan bahsediyorsunuz. Ama sylediiniz eyi aslnda yapmad. Kontrolsz
artlarda, bir bireyin dnecei sayy bilmek mmkn deildir.
Bu yzden bunu yapmad."
"Ama yapm olduu gerek," diye srar etti Blatt.
"Bunun en azndan bir aklamas var," dedi Gurney.
Madeleine'in kendisini posta kutusunun yanndan aramasyla
aklna gelen olasl anlatt. Yani katilin arabasnda tanabilir
bir yazc bulundurduunu ve Mellery sayy syledikten sonra
on dokuz rakamn yazd kadn ktsn aldn syledi.
Holdenfield bundan etkilenmi grnyordu.
Blatt'in baklar hzn doldu - Gurney, onun yann beyninin
ve fazla spor yapm vcudunun altnda bir yerlerde, imkansza ve
garip olan eylere ak, romantik bir adamn gizlendiini dnd.
"Peki ya alt yz elli sekiz?" baklar Gurney ve Holdenfield arasnda gidip gelerek, sava tavryla sordu Blatt. "O say
359

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

iin bir telefon grmesi yok, yalnzca bir mektup var. yleyse
Mellery'nin bu sayy dneceini nereden bildi?"
"Benim buna bir cevabm yok," dedi Gurney, "ama birilerinin
cevabn bulmasna yardmc olabilecek, ksa, garip bir hikayem
var."
Rodriguez sabrszlanm fakat Kline ne doru eilmiti ve
onun bu ilgili tavr, bakomiserin kendisini kontrol etmesini salyordu.
"Geen gn babamla ilgili bir rya grdm," diye balad
Gurney. steksiz ve tereddtlyd. Kendi sesi ona farkl gelmiti.
Ryann onun iinde yaratt zntnn iinde bir yank gibi geliyordu kulana. Holdenfield'n kendisine merakla, hibir memnuniyetsizlik belirtisi olmadan baktm grd. Devam etmek iin
kendisini zorlad. "Uyandktan sonra babamn, yeni ylda evimize
misafirler geldiinde ve bir eyler itiklerinde, onlar elendirmek
iin yapt bir kart oyununu dnrken buldum kendimi. Bir
desteyi eline alp odada dolar ve ya da drt kiiden, her birinin
bir kat semesini isterdi. Ardndan kiilerden birisine odaklanr
ve ondan setii kada iyice bakmasn ve sonra onu destenin arkasna koymasn isterdi. Ardndan desteyi ona verip, karmasn
isterdi. Yaklak on dakika sren, gizemli 'akil okuma' ksmna geer ve sonunda inanlmaz bir ekilde kartn ne olduunu sylerdi
- tabii ki seildii andan itibaren bildii kartn."
"Nasl?" Blatt aknd.
"En bata desteyi hazrlarken, desteyi onlara uzatmadan nce,
en azndan bir kartn ne olduunu bilir ve onun yerini aklnda
tutard."
"Ya kimse o kart semezse?" diye sordu Holdenfiled kafas
karmasna.
"Eer kimse onu semezse, bir bahane bulup araya bir eyler
sokard ve numarasna devam etmezdi - aniden ay yapmak iin
360

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

at stcy ya da baka bir eyi hatrlayvermi gibi yapard bylece kimse yapaca numarada bir sorun olduunu anlamazd.
Ama bunu neredeyse hi yapmas gerekmedi. Desteyi uzatma eklinden dolay, birinci, ikinci ya da nc insan onun istedii kart
seerdi. Eer bu olmazsa, kk bir mutfak bahanesi uydurur ve
dndnde numaray batan yapard. Ayn zamanda, kendi kart
dnda kartlar alanlar eleme konusunda inanlmaz bir yetenei
vard ve bu yzden kimse aslnda ne dndn anlamazd."
Rodriguez esnedi. "Bunun alt yz elli sekiz olayyla bir ilgisi
var m?"
"Emin deilim," dedi Gurney, "ama birisinin rastgele bir kart setiini ancak bu geliigzelliin aslnda kontrol altnda olduunu..."
Bandan beri artan bir ilgiyle dinlemekte olan Wigg araya
girdi. "Senin kart numaras hikayen bana, doksanlarn sonundaki
zel dedektife dorudan posta numarasn hatrlatt."
Kadn ve erkek sesi arasnda garip bir ses tonlamas olmasndan ya da yalnzca konumasnn verdii aknlktan dolay,
annda dikkatler ona evrildi.
"Alcnn eline zel bir aratrma irketinden, alcnn zel
alann igal ettiine dair zr dileyen bir mektup gelir. Firma sama sapan yanl bir talimat yznden, haftalardr bu
kiiyi takip etmekte olduunu ve birok yerde fotoraflarnn
ekildiini 'itiraf' eder. Gizlilik yasasna gre var olan tm
bilgileri ve fotoraflarn ona verilmesi gerektiini iddia eder.
Ardndan can alc soru gelir: Baz fotoraflar sakncal gibi
grnd iin, alc fotoraflarn evi yerine posta kutusuna
gnderilmesini mi tercih eder? Eer yleyse, ekstraya giren
kayt tutma ilemini yapabilmeleri iin firmaya elli dolar gndermesi gerekecektir."
"Bunu yiyen herkes elli dolar kaybetmeyi hak eder," diye homurdand Rodriguez.
361

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Ah, baz insanlar bundan ok daha fazlasn kaybettiler,"


dedi Wigg sakince.
"Bunun elli dolarlk demeyi almakla ilgisi yoktu. Bu yalnzca bir testti. Dolandrc bu mektuplardan bir milyondan fazla kiiye gnderdi ve elli dolar istemekteki ama, fotoraflarn
elerinden saklamay gerektirecek eyler yapan insanlarn bir
listesini karmakt. Daha sonra sakncal fotoraflarn teslimi
iin, bu kiilerden daha fazla miktarlarda cret istendi. Bazlar
sonunda on be bin dolar dedi."
"Hi var olmayan fotoraflar iin!" Kline'n fkesi ve dolandrcnn zekasna duyduu hayranlk birbirine karmt.
"nsanlarn aptallklar hi azalmyor gibi..." diye balad
Rodriguez fakat Gurney onun szn kesti.
"Tanrm! te bu! ki yz seksen dokuz dolar istemesinin sebebi bu. Ayn ey. Bu bir test!"
Rodriguez'n kafas karmt. "Ne testi?"
Gurney gzlerini kapatp, Mellery'den para isteyen notu gzlerinin nne getirmeye alt.
Kline kalarn atarak, Wigg'e dnd. "u dmenci dahi bir milyon mektup gnderdiini mi sylemitin?"
"Basn aklamalarndan hatrladn bu..."
"yleyse, grne baklrsa bu ok daha farkl bir durum... O
basit bir dorudan posta frmasyd - birka suluyu avlamak iin
atlm koca bir a... Burada bahsettiimiz ey bu deil. Bir elin
saysn gemeyecek kadar insana gnderilmi mektuplardan bahsediyoruz - alt yz elli sekizin onlar iin kiisel bir anlam olmal."
Gurney gzlerini yavaa ap, Kline'a bakt. "Ama yoktu.
Bata ben de yle dndm nk bu sayy dnmelerinin baka ne sebebi olabilirdi ki? Bu yzden bu soruyu Mark Mellery'e
sorup durdum - saynn onun iin ne anlama geldiini, ona ne hatrlattn, daha nce bu sayy dnp dnmediini, bir yerde
362

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yazdm grp grmediini, bir eyin fiyat, bir adres ya da bir


ifre olup olmadn... Ancak saynn kendisi iin hibir anlam
olmad, daha nce hi bu sayy dnmemi olduu, aklna o
anda geldii - bunun tesadfen olduu konusunda srar etti. Bence
doruyu sylyordu. Bu yzden bunun baka bir aklamas olmal."
Rodriguez abart bir bkknlkla gzlerini devirerek, "Yani yeniden baladn yere dnyorsun," dedi.
"Belki de dnmyorum. Belki de Komiser Muavini Wigg'in
anlatt dolandrclk hikayesi geree dndmzden daha
yakndr."
"Bana katilimizin bir milyon mektup - bir milyon el yazs
mektup - gnderdiini mi sylyorsun? Bu imkanszn tesinde,
samalk."
"Bir milyon mektup imkansz olabilirdi, eer ok byk bir
yardm almadysa ki bu da pek olas deil. Ama ka mektup
mmkn olabilirdi?"
"Ne demek istiyorsun?"
"Diyelim ki katilimiz birok insana mektup att - her alcya
bunun kiisel bir iletiimin paras olduu ve yalnzca kendisine
gnderildii izlenimini vermek iin, el yazsyla yazlm mektuplar att. Ka adet mektup yazabilir, rnein bir ylda?"
Bakomiser, soruyu yalnzca cevap verilmesi imkansz deil, ayn zamanda hoppa bulduu iin ellerini havaya kaldrd.
Kline ve Hardwick daha ciddi bir ekilde hesaplamaya alyor
gibi grnyorlard. Stimmel her zamanki gibi bir amfibi kadar sessizdi. Rebecca Holdenfield gittike daha da bylenerek
Gurney'i izliyordu. Blatt bir yerlerden gelen kt kokunun kaynan anlamaya alr gibiydi.
Konuan tek kii Wigg oldu. "Be bin," dedi. "Eer motivasyonu ok yksekse, on. ok zorlarsak on be, ama bu ok zor."
363

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Kline ona kanun adam pheciliiyle bakt. "Komiser, bu rakamlar tam olarak neye dayanyor?" dedi.
"ncelikle, birka mantkl varsayma."
Rodriguez ban sallad - insanlarn mantkl varsaymlarndan daha yanl bir ey olmadn sylemek ister gibiydi. Wigg
bunu fark ettiyse de, szlerinin blnmesine izin vermedi.
"Birincisi zel dedektif dolandrclnn uygulanabilir olduu varsaym. Eer bu gerekletiyse, ncelikle para isteyen ilk
mesajn herkese gnderildii ve devamndaki mesajlarn yalnzca
paray gndermi olan kiilere gnderdii... Bizim vakamzda,
ilk mektubun iki adet sekiz satrlk nottan yani toplamda 011 alt
ksa satrdan ve zarfn dndaki satrlk adresten olutuunu
biliyoruz. Adresler dnda, mektup tekrar ettii ve daha hzl yazlaca iin, yazlarn ayn olmas gerekir. Her yaznn yaklak
drt dakika alacan tahmin ediyorum. Bu, saatte 011 be eder.
Bunu yapmak iin gnde yalnzca bir saat ayrrsa, bir senede
be binden fazla mektup eder. Teoride bundan ok daha fazlasn
yapabilir, ama en alkan insann bile bir snr vardr."
"Aslnda," dedi Gurney bilgi dolu bir denizde grmeye alt eyi sonunda gren bir bilim adamnn filizlenen heyecanyla, "011 bir bin yeterli olur."
"Ne iin yeterli?" diye sordu Kline.
"ncelikle alt yz elli sekiz numaras iin," dedi Gurney. "Eer
bu ufak numara dndm gibi yaplmsa, her kurbana gnderilen ilk mektuptaki 289.87 dolarn neden istendiini de aklyor."
"Hoov," dedi Kline elini kaldrarak. "Yavala. Virajlar fazla
hzl alyorsun."

364

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Huzur inde Yatmak in


imdi Harekete Ge

Gurney sylediklerini bir kez daha dnd. Bu fazla basitti ve


harikulade hipotezinde, delilie sebep olacak ak bir sorunu gzden kanmadndan emin olmak istiyordu. Herkes onun konumasn beklerken, masadakilerin yz ifadelerine - heyecan, sabrszlk ve merak karm - bakyordu. Uzun, derin bir nefes ald.
"Bunun tam olarak bu ekilde yapldn syleyemem. Yine
de Mark Mellery evime gelip de, ilk mektubu gsterdii gnden;
bu saylarla savamaya baladmdan beri bana inandrc gelen
tek senaryo bu oldu. Yazarn kendisini, bine kadar herhangi bir
sayy tutmas istendiinde hangi sayy tuttuunu bilecek kadar
yakndan tand fikri onu yle artm ve korkutmuta ki...
indeki panii ve lm korkusunu hissedebiliyordum. phesiz
dier kurbanlar da ayn eyi yaadlar. Bu panik oynanmakta olan
oyunun anahtar noktasyd. Benim aklmda tuttuum sayy nasl
bilebildi? Bir dnce kadar derin, kiisel ve zel bir eyi nasl
bilebildi? Baka neler biliyor? Ona ikence eden bu sorular grebiliyordum - kelimenin tam anlamyla onu delirten."
"Akas, Dave," dedi Kline pek de gizleyemedii gerginliiyle, "beni de delirtiyorlar ve bunlarn cevabn ne kadar abuk
bulursan o kadar iyi olur."
365

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Gerekten," dedi Rodriguez. "Sonuca gelelim."


"Ben bunun yerine," dedi Holdenfield sinirli bir tonla, "dedektifin bunu kendi yoluyla, kendi yaklamyla anlatmasn duymak isterim."
"Bu utanlacak kadar basit," dedi Gurney. "Benim iin utandrc nk sorana kafa yorduka bana daha da iinden klmaz
gibi grnmt. Ancak on dokuz saysyla ilgili numaray nasl
yaptn zmek, alt yz elli sekiz saysyla ilgili numaray nasl yaptna bir k tutmamt. Ak olan bu cevap hi aklma
gelmemiti - Komiser Muavini Wigg hikayeyi anlatana kadar."
Blatt'in yzndeki ekimenin konuulan konuyu anlamaya
abalad iin mi yoksa karnndaki gaz yznden mi olduu anlalmyordu.
Gurney devam etmeden nce Wigg'e dnp, bir itirafta bulunduunu kabul etmiesine ban sallad. "Komiserin de nerdii
gibi farz edelim ki takntl katilimiz gnde iki saatini mektuplar
yazmak iin harcad ve yln sonunda on bir bin mektup yazd.
Ardndan listedeki on bir bin kiiye mektuplar gnderdi."
"Ne listesi?" Jack Hardwick'in sesi kulak trmalayan bir kap
gcrts misali girmiti araya.
"Gzel soru - belki de en nemli soru. imdilik yalnzca orijinal mektuplarn - birbirinin ayn olan mektuplarn on bir bin
insana gnderildiini ve bu kiilerden birden bine kadar bir say
tutmalar istendiini farz edelim. Olaslk teorisine gre birden
bine kadar olan saylardan her birisini yaklak on bir kii seecektir. Dier bir deyile, 011 bir insann, tesadfen ayn sayy
seme ihtimali var, yani alt yz elli sekizi.
Yzn buruturan Rodriguez komik grnyordu.
Rodriguez inanmam gibi ban sallad. "Burada hipotezle
fantezi arasndaki izgiyi gemi olmuyor muyuz?"
"Nasl bir fanteziden bahsediyorsun?" Gurney gcenmekten
ok, meraklanmt.
366

Aklndan Bir Say Tut

"Yani bahsettiin bu saylarn temelinde hibir gereklik yatmyor. Hepsi hayali varsaymlar."
Gurney yle hissetmemesine ramen, sabrla glmsedi. Bir
an iin duygusal tepkilerini gizlediini fark edip kafas dald.
Kendisini bildi bileli byle bir alkanl vard - da vurmak
yerine gizledii rahatszlk, gerilim, fke, korku, phe... Bu
zellii binlerce sorgulama iinde ok iine yaramt - bu yzden de sonunda bunun bir yetenek, profesyonel bir teknik olduuna inanmt ancak aslnda yle deildi. Kendisini bildi bileli,
bu hayatyla baa kmasnn bir yoluydu.
"Yani baban eninle hi ilgilenmedi, David. Bu kendini kt
hissetmene sebep oluyor muydu? "
"Kt m? Hayr, kt deil. Hatta bununla ilgili hibir ey
hissetmiyordum,

gerekten."

Ve bir insan, bir ryada, znt iinde boulabilirdi.


Yce Tanrm, imdi isel yolculuk zaman deildi.
Gurney yeniden olduu yere dndnde, Rebecca Holdenfield yine Sigoumey Weaver sesiyle konumaktayd, "Ben kiisel
olarak Dedektif Gurney'in hipotezini hayalden uzak buluyorum.
Hatta inandrc buluyorum - ve aklamasn bitirmesine izin
vermenizi rica ediyorum."
Bu isteini Kline'a bakarak dile getirmiti. Kline herkes ayn
eyi istiyor dercesine avucunun iini gstererek elini kaldrd.
"Ben unu sylemiyorum," dedi Gurney, "kesinlikle tam olarak on bir bin kiiden on biri alt yz elli sekiz saysn tutmutur - sadece en muhtemel say on bir gibi grnyor. Olaslk
formllerinden bahsedecek kadar iyi bir istatistik bilgisine sahip
deilim fakat birisi bana bu konuda yardmc olabilir."
Wigg boazn temizledi. "Bir aralk ierisindeki olaslk, bu
aralktaki belli bir sayyla ilgili olaslktan ok daha fazladr. rnein, bir ile bin arasndaki herhangi bir saynn tam olarak on
367

John Verdn

bir kii tarafndan dnldne iddiaya giremem - fakat bunu


bir aralk olarak dnrsek; diyelim ki eksi ve art ynlerden
yedi koyduk, o zaman belli bir sayda insann bu arala dtne iddiaya girebilirim. Bu durumda alt yz elli sekiz says en az
drt en ok on sekiz kii tarafndan tutulmu olmal."
Blatt ban evirmeden, gzlerini Gurney'e evirdi. "Bu adamn on bir bin insana mesaj attn ve her zarfn iinde ayn
saynn yazdn m sylyorsun?"
"Fikrin geneli bu..."
Holdenfield gzlerini aknlkla aarak ortaya konutu. "Ve
ka kii varsa, hangi sebepten olursa olsun alt yz elli sekizi semi olanlarn her birisi, kk zarf ap, yazann kendisini hangi
sayy tutacam bilecek kadar yakndan tandn syleyen bir
not buldu... Aman Tanrm, bu nasl etkili olmutur!"
"nk," diye ekledi Wigg, "mektubu alan tek kiinin kendisi
olmad asla aklna gelmeyecekti. Bin kiinin iinde bu sayy
tutan bir kiinin kendisi olduu aklna gelmeyecekti. El yazs da
pastann zerindeki ssleme oldu. Bunun daha kiisel grnmesini salad."
"Aman Tanrm," diye grledi Hardwick, "kurbanlarn posta
yoluyla seen bir seri katilimiz olduunu sylyorsunuz!"
"Bu bir bak as," dedi Gurney.
"Bu hayatmda duyduum en byk lgnlk," dedi Kline
inanmaktan ok, ok olmu bir halde.
"Kimse on bir bin mektubu eliyle yazmaz," dedi Rodriguez.
"Kimse on bir bin mektubu eliyle yazmaz," diye tekrarlad
Gurney. "O da tam olarak bu tepkiye gveniyor. Eer Komiser
Muavini Wigg'in anlatt hikaye olmasayd, bu ihtimal benim
de aklma gelmezdi."
"Sen de babann kart numarasn anlatmasaydn," dedi Wigg.
"Bu hikaye aklma gelmezdi."
368

Aklndan Bir Say Tut

"Birbirinizi daha sonra tebrik edebilirsiniz," dedi Kline. "Benim


hl somlarm var. Katilin neden 289.87 dolar istedii ve neden
baka birisinin posta kutusuna gndermelerini istedii gibi..."
"Komiserin hikayesindeki dolandrcyla ayn sebepten para
istedi - kiileri doru bir ekilde belirlemek iin. Dolandrc
adam, ekilen fotoraflar haliknda kimlerin endieleneceini
bilmek istiyordu. Bizim katilimiz ise, alt yz elli sekizi tutup,
kendilerini bunu bilecek kadar yakndan tanyan birisinden paray deyecek kadar rahatszlk duyanlarn kimler olduklarn bilmek istiyordu. Bence miktarn bu kadar yksek olmasnn sebebi
gerekten korkanlar sadece merak edenlerden ayrt etmekti - ve
Mellery bunlardan birisi oldu."
Kline ne doru yle eilmiti ki, sandalyenin ucunda oturuyordu. "Ama neden dolar ve sent eklinde belirtilmi bu ksuratl
miktar?"
"Bu bandan beri kafam kurcalyor ve hl emin deilim
ama en azndan bir olas neden var: Kurbann nakit yerine ek
gndereceini garantilemek."
"Ama ilk mektupta byle sylemiyor," dedi Rodriguez. "demenin ek ya da nakit eklinde yaplabileceini sylyor."
"Biliyorum bu korkun derecede ince bir kurnazlk gibi grnyor," dedi Gurney, "fakat bence ek olmas gerektiini aka
belli etmemek iin byle yapt. Ksuratl miktar nakit demelerin nne gemek iin verilmiti."
Rodriguez gzlerini devirdi. "Bak, bugn burada fantezi kelimesinden pek holanlmad ama ben buna baka ne isim koyacam bilemiyorum."
"demenin ek olarak gnderilmesi neden gerekliydi?" diye
sordu Kline.
"Para katil iin nemli deildi. Unutmayn, ekler tahsil edilmedi. Bence bir ekilde Gregory Dermott'un posta kutusunu kullanabiliyordu ve btn istedii buydu."
369

John Verdon

"Btn istedii mi - ne demek istiyorsun?"


"ekin zerinde miktar ve hesap numarasndan baka ne
yazar?"
Kline bir an dnd. "Hesap sahibinin ad ve adresi?"
"Doru," dedi Gurney. "Ad ve adresi."
"Ama niin...?"
"Kurbanlarn kimliklerini bildirmeleri gerekiyordu. Her eyden nce bu mektuplardan binlercesini gndermiti. Ama her
muhtemel kurban mektubun kendisini ok iyi tanyan birisi tarafndan, yalnzca kendisine gnderildiini sanyordu. stenilen
miktar nakit olarak zarfa koyup gnderse ne olurdu? smini ve
adresini yazmas iin bir sebep olmazd - katil de zellikle bunu
yapmasn isteyemezdi nk bu btn 'senin tm srlarm iyi
biliyorum' imajn yok ederdi. ek olarak deme yaplmas, cevap verenlerin isim ve adreslerini almasnn hileli bir yoluydu.
Belki de ek bilgilerini alma iini postanede yaptysa, sonrasnda
eklerden kurtulmasnn en kolay yolu onlar orijinal zarflaryla
Dermott'un kutusunda brakmakt."
"Ama katilin zarflan ap yeniden kapatmas gerekirdi," dedi
Kline.
Gurney omuz silkti. "Ya da Dermott atktan sonra ama sahiplerine geri gnderme frsat bulmadan nce bakmas gerekirdi. O zaman amas ve tekrar kapatmas gerekmezdi fakat bu beraberinde baka sorunlar ve sorular getirir - Dermott'un yaama
dzeni, evine girip kabilen insanlar ve dahas.
"Ve bu da," dedi Hardwick yksek sesle, "bizi yeniden benim
sorduum soruya getirir - az nce Sherlock Gurney'in en nemli
olduunu syledii soruya. Yani bu listedeki on bir bin kurban
aday kim?"
Gurney elini trafik polisi gibi kaldrd. "Buna cevap vermeye almadan nce, on bir binin yalnzca bir tahmin olduunu
370

Aklndan Bir Say Tut

herkese hatrlatmak isterim. Edimsel bir adan yaklatmzda,


bu yalnzca makul ve alt yz elli sekiz senaryosunu istatistiksel adan destekleyen bir say. Yani, iimizi gren bir say. Ama
daha nce Wigg'in de belirttii gibi, gerekte be bin ile on be
bin arasnda herhangi bir say olabilir. Bu aralktaki herhangi bir
rakam yaplabilirlik asndan uygundur ve alt yz elli sekizi tutacak bir avu insan bulmak iin yeterlidir."
"Tabii ki, eer yanl aaca havlamyorsan," dedi Rodriguez,
"ve tm bu speklasyon bo bir zaman kayb deilse."
Kline Holdenfield'a dnd. "Sen ne dnyorsun, Becca?
Doru yerde miyiz? Yoksa yanl bir aacn tepesinde mi?"
"Bu teorideki bak asn byleyici buldum ama son olarak
fikrimi sylemeden nce Komiser Hardwick'in sorusuna gelecek
cevaplan duymak isterim."
d. "Eer kendisinin aklnda gzel bir cevap yoksa, genelde sora
sormaz. Paylamak ister misin, Jack?"
Hardwick birka saniye yzne masaj yapt - anne-baba katili
Piggert vakas zerinde birlikte alrlarken, bu Gurney'in sinirini son derece bozan garip tiklerden birisiydi. "Tm kurbanlarn
gemiindeki en belirgin - iirlerde gndermelerin yapld ortak noktaya bakarsak, listede ciddi anlamda alkol sorunu yaam olan insanlarn isimlerinin olduu sonucunu karabiliriz."
Duraksad. "Soru u ki, bu ne listesi olabilir?"
"Adsz Alkolikler ye listesi?" diye nerdi Blatt.
Hardwick ban sallad. "Bu deil. Onlar kimlik gizlilii
zmbrtsn ciddiye alyorlar."
"Kamu kaytlan verilerinin toparlanarak oluturulduu bir
liste olabilir mi?" dedi Kline. "Alkolle ilgili tutuklanmalar, mahkumiyetler?"
"Byle bir liste toparlanabilir fakat bu durumda kurbanlardan
371

John Verdn

ikisi bu listede olmazd. Mellery'nin tutuklanma kayd yok. Ecinsel rahibin var ama ald ceza kaytlara gre alkolle deil, bir
aznln namusunu tehlikeye atmakla ilgili. Ama buna ramen
grtm Boston'daki dedektif, rahibin bu cezay almayp,
kabahatini daha masum gstermek iin alkolik olmasn bahane
ettiini ve uzun sre rehabilitasyon merkezinde kalmay kabul
ettiini syledi."
Kline dnceli bir ekilde gzlerini kst. "Peki, yleyse bu rehabilitasyon merkezinde kalm olanlarn bir listesi olabilir mi?"
Hardwick yzn, bunu inandrc bulmam gibi burutursa
da, "Bu mmkn," dedi.
"Belki de bunu bir kontrol etmeliyiz."
"Elbette." Hardwick'in neredeyse aalayc olan ses tonunun yaratt sessizlik, Gurney tarafndan bozuldu.
"Kurbanlarn bulunduklar noktalarla ilgili bir balant
kurmak iin urarken bir sre nce rehabilitasyon konusuyla ilgili aratrma yapmaya baladm. Maalesef, kmaz sokak.
Albert Rucden be sene nce Bronx'taki dier bir rehabilitasyon merkebinde yirmi sekiz gn ve Mellery Queens'teki bir
rehabilitasyon merkezinde de yirmi sekiz gn geirmi. Her
iki rehabilitasyon merkezi de uzun sreli tedavi vermiyor bu
da rahibin farkl zellii olan bir yere gittiini gsteriyor. Katilimiz bu yerlerden birisinde alm olsa, ii sayesinde bu
listeleri grebilmi olsa bile, toparlad herhangi bir listede,
kurbanlardan birisinin ad olurdu."
Rodriguez sandalyesinde dnd ve dorudan Gurney'le konutu. "Teorin kocaman bir liste zerine kurulu - belki be, belki
on bir bin isim ve Wigg bunun on be bin olabileceini syledi
- her neyse, srekli deiip duruyor. Ancak byle bir listenin edinilebilecei bir kaynak yok. Yani?"
"Sabr, Komiserim," dedi Gurney yumuak bir sesle. "Ben
372

Aklndan Bir Say Tut

byle bir kaynan var olmadn sylemedim - yalnzca kaynan ne olduunu henz anlamadm syledim. Sizin yeteneklerinize sizden daha sadk gibi grnyorum."
Rodriguez'in beynine kan srad. "Sadk m? Benim yeteneklerime mi? Bu ne demek oluyor?"
"Kurbanlarn hepsi, herhangi bir zamanda rehabilitasyon merkezine gitmiler mi?" diye sordu Wigg bakomiserin patlamasn
grmezden gelerek.
"Kartch'n gidip gitmediini bilmiyorum," dedi Gurney konuya geri dnmelerinden memnun bir ekilde. "Ama buna armam."
Hardwick araya girdi. "Sotherton Polisi bize onun kaydn
fakslad. Tam bir bokkafa portresi. Tecavzler, evreye rahatszlk verme, ayyalk, alkoliktik ve ahlakszlk, tehlike samak,
silah kullanarak tehlike samak, ahlaka aykr davranlar, kez
alkoll araba kullanma, iki uyuturucu komas ve blge cezaevine yaplan bir dzine ziyaret... Alkolle ilgili olan ksm, zellikle
alkoll araba kullanma olay onun en azndan bir kez rehabilitasyon merkezine gittiini aslnda gsteriyor. Sotherton'u arayp
bunu renmelerini isteyebilirim."
Rodriguez masay itekleyip kendisini geriye doru att. "Eer
kurbanlar rehabilitasyon merkezinde tanmadlar ya da farkl zamanlarda ayn rehabilitasyon merkezine bile gitmedilerse, hepsinin
rehabilitasyon merkezine gitmi olmas ne fark ettirir ki? Dnyadaki isiz berdularn ve boktan sanatlarn yans bugnlerde rehabilitasyon merkezlerine gidiyor. Yoksullara yardm etme dolandrcl, vergi deyenlerden alman paralar... Btn bu herifler
rehabilitasyon merkezine gitmilerse de, bu ne halt ifade edecek ki?
ldrlme ihtimallerinin zaten olduunu mu? Hayr. Alkolik olduklarn m? Yani? Bunu zaten biliyoruz." fke, konu ne olursa olsun,
Rodriguez'in beraberinde tad bir duygu, diye dnd Gurney.
373

John Verdn

Azar iiten Wigg, bu durumun sinir bozuculuundan etkilenmemi gibiydi. "Ba Dedektif Gurney kurbanlarn, alkol dnda
baka bir ortak ynleri daha olduuna inandn sylemiti. Rehabilitasyon merkezinde bulunmu olmak bu ortak yn ya da en
azndan bunun bir paras olabilir."
Rodriguez alayc bir kahkaha patlatt. "yle olabilir, byle olabilir. Bir sr olabilir duyuyoruz ama gerek bir balant
yok."
Kline fkelenmiti. "Hadi Becca, bize ne dndn syle.
Bu noktada, ayamz ne kadar yere basyor?"
"Bu cevaplamas zor bir soru. Nereden balayacam bilmiyorum."
"Basitletireyim. Gurney'in teorisine katlyor musun - evet
ya da hayr?"
"Evet, katlyorum. Mark Mellery'nin ald notlarla psikolojik olarak nasl bir ikence grdnden bahsetmiti - bunun
ritel halinde gerekletirilmi cinayetin bir paras olduunu
grebiliyorum."
"Ama tam olarak ikna olmu gibi grnmyorsun."
"yle deil, sadece... yaklamn esizlii. Seri katil vakalarnda, kurbana ikence etmek yaygn bir eydir. Fakat daha
nce bunun bylesine uzaktan, sakince, sistemli bir ekilde yapldnn rneini grmemitim. Byle cinayetlerde ikence,
genelde kurban korkutmak iin dorudan fiziksel ac verme
yoluyla yaplr ve katile, istedii sonsuz g ve kontrol duygularn hissettirir. Ancak bu vakada, verilen ac tamamen psikolojik.
Rodriguez ona doru eildi. "yleyse bunun seri katil trne
uygun olmadm sylyorsun?" Kar tarafn grg tanna saldran bir avukat gibiydi.
"Hayr. Trn ne olduu ortada. Sadece bunu gerekletirir374

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

kert rnei grlmemi derecede sakin ve sistemli bir tara olduunu sylyorum. ou seri katilin zeka seviyesi ortalamann
zerindedir. Ted Bundy gibi bazlar, ortalamann ok zerindedir. Bu kii ise, trnn tek rnei olabilir."
"Bizim iin fazla zeki - sylediin ey bu mu?"
"Bunu sylemedim," diye karlk verdi Holdenfield masum
bir tavrla, "ama byk olaslkla haklsnz."
"Gerekten mi? Bence bunu kaytlara geirelim," dedi Rodriguez buz kadar keskin bir tonla. "Profesyonel fikriniz BCI'n bu
manyakla baa kmak iin yetersiz olduu mu?"
"Yine, bunu sylemedim." Holdenfield glmsedi. "Ama
yine, byk olaslkla haklsnz."
Yine, Rodriguez sinirden kpkrmz olmutu ve Kline araya
girdi. "Tabii ki Becca, elimizden bir ey gelmeyeceini ima etmek istemiyorsun."
Kadn, okuldaki yaramaz rencilerin yaptklarndan bkm bir
retmen edasyla i ekti. "Vakayla ilgili imdiye kadar elde ettiimiz
bulgular sonucu destekliyor. Birincisi, peinde olduunuz adam
sizinle oyun oynuyor ve bu konuda ok baarl. kincisi youn bir
ekilde motive olmu, hazrlkl, odaklanm ve dikkatli. ncs,
listede sradaki ismin kim olduunu biliyor fakat siz bilmiyorsunuz."
Kline ac ekiyor gibiydi. "Ancak benim soruma dnersek..."
"Eer tnelin sonunda bir k aryorsanz, sizin lehinize olan
kk bir olaslk var. Organize olduu kadar, dalma ihtimali
de var."
"Nasl? Neden? 'Dalma' derken neyi kastediyorsun?"
Kline soruyu sorarken, Gurney gsnde bir daralma hissetti.
Hayalini kurduu sahneyle birlikte gerginlik hissi tm vcuduna
yayld - Gurney'in evvelki gn hi dnmeden posta kutusuna brakt sekiz satrlk yaznn olduu kad kavrayan katilin
elini dnd:
375

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Yaptklarn nasl yaptn grdm


Ters ayak izlerinden, sessiz silaha kadar dm zdm
' Balatm olduun oyun, yaknda bitecek,
Boazn l bir adamn arkada tarafndan kesilecek
Gneten ka, kardan ka ancak
Gece, gndz kaacak bir yer kalmayacak
nce onun ac lmne hizmet edeceim
Sonra da katilini cehenneme gndereceim.
El dzenli, kibirli bir ekilde kad buruturup kck bir
top haline getiriyor ve inenmi bir sakza benzettikten sonra
alp, kad yere brakyor. Gurney bu rahatsz edici hayali kafasndan atmaya alt ancak senaryo henz tamamlanmamt.
imdi katilin elinde iirin iine konmu olduu zarf vard - zerinde adres ve aka grnen posta mhryle birlikte, Walnut
Crossing mhr.
Walnut Crossing... Ah,

Tanrm! Gurney'in midesinden

ayaklarna bir soukluk yayld. Bu kadar ak bir sorunu nasl gzden karmt? Tanrm, sakin ol. Dn. Katil bu bilgiyle ne yapabilir? Bu bilgi onu, dorudan adrese, evlerine,
Madeleine'e getirebilir mi? Gurney gzlerinin bydn,
renginin solduunu hissetti. Bu kadar takntl bir ekilde mektubu gndermeye nasl odaklanabilmiti? Posta mhr sorununu nasl grememiti? Madeleine'i nasl tehlikeye atmt?
Dnceleri son sorunun etrafnda, evi yanan bir adamn evinin
etrafnda koturmas gibi dnmeye balad. Tehlike ne kadar
gerekti? Ne kadar yaknda? Onu arayp, uyarmal myd? Tam
olarak neye kar uyaracakt? Bu onu lecek kadar korkutabilir miydi? Tanrm, baka neler? Dmana, savaa, bilmeceye
byle at gzlkleriyle bakarken baka neleri grememiti? Bu
oyunu kazanmak iin bu kadar kararl davranrken baka kimin
376

Aklndan Bir Say Tut

gvenliini - kimin hayatn gz ard ediyordu? Sorular ban


dndryordu.
Panii bir soruyla blnd. Ona tutunmaya, dengesini salayabilmek iin onu kullanmaya alt.
Konuan Holdenfield'd. "... hastalkl bir biimde gereklerin kendi planlarna uyum salamasn isteyen obsesif kompulsif
bir planc. Onu kontrol eden amac kesinlikle dierleri zerinde
mutlak kontrol salamak..."
"Herkes mi?" diye sordu Kline.
"Odak noktas aslnda ok dar... Kendi hedef kurban grubundaki yelere korkutma ve ldrme yoluyla hkmetmek istiyor.
Hedef grubunda ise grne gre orta yal, erkek, alkolikler
var. Dierleriyle alakas yok. Onlarn ilgi alanna girmiyor ve
nemsizler."
"Peki 'dalma' ii nedir?"
"Bir de yle dnn ki mutlak hakimiyet duygusunu salamak iin cinayet ilemek lmcl derecede hatal bir sre mecaz anlamda sylemiyorum. Kontrol arzusuyla yanp tutuan
birisinin seri cinayetler ilemesi sonu vermez ve mutluluu ot
ierek yakalamaya almakla ayn eydir."
"Her zaman daha fazlasn m ister?"
"Her zaman daha fazlas gittike daha az ie yarar. Duygusal dng gittike daha baskc ve baa klamaz hale gelir. Hi
olmayacak eyler olur. Bu sabah bunlardan birisinin olduunu
dnyorum nk Bay Dermott yerine bir polis memurunun
ldrlmesiyle sonuland. Byle ngrlmemi olaylar, kontrol
taknts olan bir katilde byk duygusal alkantlar yaratr ve
bu tarz dikkat datc unsurlar onun daha fazla hata yapmasn
salar. Dengesiz evirme mili olan bir makineye benzer. Belli bir
hza ulatnda titreim artar ve makine dalr."
"Bu vaka iin, sylediklerin ne anlama geliyor?"
377

J o h n Verdn

"Katil giderek kontrolsz ve ngrlemez oluyor."


Kontrolsz.

ngrlemez.

Yine

souk

korku

duygusu

Gurney'in midesinden bu kez gsne ve boazna yayld.


"Olayn daha da ktye gidecei anlamna m geliyor?"
"Bir adan iyiye, bir adan ktye... Karanlk dar geitlerde
saklanarak birilerini buz kracayla ldrmeye alkn bir katil,
Times Meydan'nda bak sallamaya kalkrsa, byk ihtimalle
yakalanr. Ama o karmaada birok insann kafasn uurur.
"Adammzn bu rnekteki bak sallama aamasnda olduunu mu dnyorsun?" Kline sorgulamaktan te, heyecanlanmt. Gvenlik ilerindeki insanlarn korkuya kar zrh olarak
kullandklar sama, sert tavr bazen ie yaramyordu. te bu, o
zamanlardan birisiydi.
"Evet."
Holdenfield'n cevabndaki basitlik odada bir sessizlik yaratt. Bir sre sonra ba komiser her zamanki dmanca tavryla
konutu.
"Peki ne yapmamz gerekiyor? Elinde bak ve titreyen bir
makine olan, otuz yanda kibar bir adam hakknda yakalama
emri karmak m?"
Hardwick hafife gld ve Blatt bir kahkaha patlatt.
Stimmel "Bazen byk bir son, plann bir parasdr," dedi.
Hl glmekte olan Blatt hari, herkesin dikkati ona ynelmiti.
Blatt susunca Stimmel devam etti, "Duane Merkly vakasn hatrlayan var m?"
Kimse hatrlamyordu.
"Eski Vietnam askeri," dedi Stimmel. "Otoritelerle baz sorunlar yaam. Yaramaz Akita beki kpei, komularndan birisinin
rdeini yer. Komu polisi arar. Duane polislerden nefret eder.
Akita, ertesi ay komunun Beagle kpeini yer. Komu Akita'y
vurur. Kavga kzr ve olay byr. Bir gn Vietnam askeri kom378

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

uyu rehin alr. Akita'nn karlnda ona be bin dolar vermezse,


adam ldreceini syler. Blge polisi ve SWAT* ekibi olay yerine gelir. Mlkn etrafnda yerlerini alrlar. Sorun udur ki, kimse
Duane'n hizmet gemiine bakmamtr. Bu yzden kimse onun
ykm uzman olduunu bilmiyordur. Duane, uzun mesafeden mayn patlatma konusunda uzmandr." Stimmel dinleyenlerin sonulan hayal etmelerine frsat vermek iin sustu.
"Pisliin herkesi havaya uurduunu mu sylyorsun?" diye
sordu Blatt hayranlkla.
"Herkesi deil. Alts ld, alts kalc bir ekilde engelli oldular."
Rodriguez fkeden deliye dnmt. "Bunun anlam nedir?"
"Anlam u ki, adam maynlar iin malzemeleri olaydan iki
sene nce alm. Byk finali bandan beri planlyormu."
Rodriguez ban sallad. "Bizle ne ilgisi olduunu anlamadm."
Gurney anlam ve bundan rahatsz olmutu.
Kline Holdenfield'a bakt. "Sen ne dnyorsun, Becca?"
"Adammzn byk planlar olduunu dnyor muyum?
Olabilir. Tek bir ey biliyorum...."
Konumas kapnn belli belirsiz alnmasyla blnd. Kap
ald ve niformal bir komiser odaya girip Rodriguez'e yneldi.
"Efendim? Bldm iin zgnm. Connecticut'tan Yzba Nardo isminde birisi sizi arad. Acil bir durum olduunu ve
derhal sizinle grmesi gerektiini sylyor."
Rodriguez adaletsizce zerine sorumluluk yklenmi bir adam
edasyla i ekti. Arkasndaki duvarda alak dosya dolabndaki
telefonu bayla iaret ederek, "Buradan konuacam," dedi.
Komiser geri dnd. ki dakika sonra telefon ald.
"Bakomiser Rodriguez konuuyor." Takip eden iki dakika
* SWAT: Amerika'da zel bir polis birlii. (ev. N.)
379

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

boyunca telefonu kulanda tuttu ve byk bir dikkatle dinledi.


"Garip," dedi sonunda. "Bu gerekten ok garip, yzba. Bura4aki olay ekibi iin anlattklarnz kelimesi kelimesine tekrar anlatmanz isteyeceim. imdi hoparlr ayorum. Ltfen devam
edin - bana sylediklerinizin aynsn onlara da syleyin."
Bir saniye sonra hattn dier ucundan gelen ses gergin ve sertti. "Ben Wycherly Polisi'nden John Nardo. Beni duyabiliyor musunuz?" Rodriguez evet dedikten sonra Nardo devam etti: "Bildiiniz gibi bu sabah memurlarmzdan birisi, Gregory Dermott'un
evinde, grev esnasnda ldrld. u anda ekibimizle birlikte
olay yerindeyiz. Yirmi dakika nce Bay Dermott iin bir telefon
geldi. Arayan kiinin szlerini aynen aktaryorum, 'Srada sen
varsn ve senden sonra Gurney.'"
Afe? Gurney doru duyduundan emin olamad.
Kline Nardo'dan mesaj tekrar etmesini istedi ve adam sylediklerini tekrarlad.
"Telefon firmasndan kaynakla ilgili bir bilgi edindiniz mi?"
diye sordu Hardwick.
"Bu blgeden bir cep telefonu. GPS bilgisi yok, yalnzca sinyalin alnd ebekenin yeri belli. Arayann kimlii belli deil."
"Telefon grmesini kim yapt?" diye sordu Gurney. Bu
dorudan gelen tehdit, artc bir ekilde onun zerinde sakinletirici bir etki gstermiti. Belki de belli olan herhangi bir ey,
isim verilmi olmas snrlan gsteriyordu ve bu yzden sonsuz
olaslk dncesi kadar baa klmaz deildi.
"Telefon grmesini kim yapt derken neyi kastediyorsunuz?" diye sordu Nardo.
"Telefonun Dermott iin geldiini sylediniz, Dermott'a geldiini sylemediniz,"
"Ah, evet, anladm. Dermott telefon aldnda tesadfen,
migreni tuttuu iin uzanyordu. Cesedi bulduundan beri ken380

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

dine gelememiti. Mutfaktaki telefonu uzmanlardan birisi at.


Arayan kii Dermott'u istedi ve yakn bir arkada olduunu syledi."
"Kendi ismini ne olarak verdi?"
"Garip bir isim. Carbis... Caberdis... Hayr, bir saniye bekleyin, uzman ismi yazmt... Charybdis."
"Sesle ilgili bir gariplik var mym?"
"Bunu sormanz ok ilgin. Onlar da sesi tarif etmeye alyorlar. Dermott konutuktan sonra, aksann yabanc gibi geldiini syledi fakat bizim uzman bunun aldatmaca olduunu - sesini
gizleyen bir adam olduunu dnyor. Belki de kadn - ikisi de
bu konuda emin deil. Bakn beyler, zgnm ama buradaki iimize dnmemiz gerekiyor. Sadece size nemli bilgileri aktarmak
istedim. Yeni bir eyler olursa haber veririz."
Telefonun kapandn gsteren sinyal sesi duyulduktan sonra, odada rahatsz edici bir sessizlik vard. Ardndan, Hardwick
boazn yle grltl bir ekilde temizledi ki, Holdenfield geri
ekildi.
"Evet, Davey evlat," diye hrltl sesiyle konutu, "yine ilgi
oda sensin. 'Gurney'in sras. 'Nesin sen, seri katilleri eken
bir mknats m? Yapmamz gereken tek ey seni iple balayp
sarktmak ve onlarn gelip seni srmasn m beklemek?"
Madeleine de bir ipe balanm ve sallanyor muydu? Belki
henz deil. nallah henz olmamtr. Her eyden nce srada
Dermott ve kendisi vard. Eer akl hastas doruyu sylyorsa.
Eer yleyse, bu ona biraz zaman kazandrrd - belki de ansn
dndrecek kadar zaman... Dikkatsizliini telafi etme vakti gelmiti. Nasl bu kadar aptal olabilmiti? Onun gvenliini tehlikeye attn nasl fark edememiti? Aptal!
Kline endieli grnyordu. "Nasl oldu da onun hedefi oldun?"
"Seninkinden daha iyi bir tahminim olamaz," dedi Gurney sahte
bir rahatlkla. Sululuk duygusu yznden Kline ve Rodriguez'in
381

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

kendisine dmanca, merakl baklar frlattklar izlenimine kaplyordu. Bandan beri iiri yazp gndermekle ilgili endieleri
vard fakat dnmeyerek, bahsetmeyerek bu endielerini bastrd.
Tehlikeyi grmezden gelme ve bakalarm tehlikeye atma konusundaki yeteneine armt. O srada ne hissetmiti? Madeleine'i
riske atmakta olduu hi aklna gelmi miydi? Bundan kukulanm fakat bu dnceyi kafasndan atm myd? Bu kadar duygusuzlam olabilir miydi? Ltfen Tanrm, hayr!
Btn bu pimanln arasnda, bir tek eyden emindi. Orada, konferans odasnda ylece oturmaya ve durumu tartmaya
devam etmeye dayanamayacakt. Eer sradaki adam Dermott
ise, aradklar adam ancak onun yerinde bulma ve tehlike kendisine daha da yaklamadan bunu yok etme ans vard. Ayrca,
Dermott'tan sonraki kii kendisi ise, aralarndaki savan Walnut Crossing'dcn olabildiince uzakta gereklemesini istiyordu.
Sandalyesini geri ekti ve ayaa kalkt.
"Eer kusura bakmazsanz, gitmem gereken bir yer var."
nce, masadaki herkes bo gzlerle ona bakt. Ardndan, Kline bu hareketin manasn zm gibi konutu.
"Tanrm!" diye haykrd. "Connecticut'a gitmeyi dnmyorsun, deil mi?"
"Davet edildim ve daveti kabul ediyorum."
"Bu delilik. Neyin iine girdiini bilmiyorsun."
"Aslnda," dedi Rodriguez ilgisiz baklarn Gurney'e ynelterek, "polislerle dolu bir olay yeri, olduka gvenli bir yerdir."
"Bu normalde doru olurdu," dedi Holdenfield. "Ancak ..."
Bir sre dncesini, etrafnda gezinip baka alardan bakarak gzden geirdi.
"Ancak ne?" diye patlad Rodriguez.
"Ancak katil polis deilse."

382

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Basit Bir Plan

Fazla basit grnyordu.


yi eitimli yirmi polis memurunu yirmi saniyede ldrmek
daha karmak bir plan gerektirmeliydi. Bu apta bir eylem daha
zor olmalyd. Her eyden nce imdiye dek baarlm en byk
yok etme olay olacakt - en azndan Amerika'da, en azndan son
zamanlarda.
Bu kadar basit grnmesine ramen bunu daha nce kimsenin
yapmam olmas, onu hem tevik ediyor hem de endielendiriyordu. Sonunda u fikir onu rahatlatt: Daha az zeki ve daha gsz bir adam iin projesi korkutucu olabilirdi ama onun dikkati
ve konsantrasyonu varken, onun iin korkutucu deildi. Her ey
greceliydi. Sradan bir inam yere serebilecek engellerin arasnda bir dahi dans edebilirdi.
Kimyasallar, bulunmas gln denecek kadar kolay, ekonomik ve yzde yz yasald. Endstriyel amalar iin her gn
toptan alndklar iin, byk miktarlarda alndnda bile phe
uyandrmyordu. Buna ramen elde edecei kombinasyona dair
bir iz brakmamak iin her birini (yalnzca iki adet kimyasal vard) farkl kaynaktan, iki yz litrelik basn tanklarn ise nc
bir kaynaktan satn almt.
imdi, lmcl karmn alclarna gnderecei boruyu, lehim aletiyle son haline getirirken aklna korkun bir fikir geldi
383

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

- en nemli noktayla ilgili bir olaslk - yle ki akln gdklayan bu fikirle birlikte yzne bir glmseme yayld. Hayal ettii
eyin pek olas olmadm biliyordu - ama kimyann sa solu
belli olmazd - bu yzden olma ihtimali vard. En azndan imkan
dahilindeydi.
Kimyasal Tehlikeler adl internet sitesinde aklna kaznan bir
uyar vard. Uyar, krmz nlem iaretleriyle evrili, krmz bir
kutunun iindeydi. "Bu klor ve amonyak birleimi yalnzca ldrc derecede zehirli bir gaz yaymakla kalmaz, ayn zamanda
olduka gvenilmezdir ve bir kvlcm kayna patlamasna sebep olabilir." Hayalindeki keyif verici sahnede, tm Wycherly
polisi onun tuzana dm, istemeden de olsa zehirli duman
cierlerine ekiyorlard. Ardndan kendisinin yarataca kvlcm
zerine gerekleen patlama, hepsini kk paralara ayryordu.
Bunu dnnce, daha nce neredeyse hi yapmam olduu bir
ey yapt. Sesli bir kahkaha patlatt.
Keke annesi de bu keyfi, gzellii, zaferi anlayabilseydi.
Belki de bu ok fazla ey istemek olurdu. Ama tabii ki, polisler
parampara olurlarsa -- kck paralara ayrlrlarsa - boazlarn kesemezdi. Ama boazlarn kesmeyi ok istiyordu.
Dnya zerindeki hibir ey kusursuz deildi. Her zaman artlar ve eksiler vard. Kii, urat i esnasnda elindekini en iyi
ekilde kullanmalyd. Bardan dolu ksmm grmeliydi.
Bu, gereklikti.

384

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Wycherly'ye Ho Geldiniz

G u r n e y , seyahatiyle ilgili tahmin edilebilecek kar kma ve


endieleri bastrdktan sonra, arabasna gidip o ana kadar yalnzca posta kutusu numarasn bildii Gregory Dermott'un adresini
almak iin Wycherly polisini arad. Grevli memura kim olduunu anlatmas biraz zaman ald. Bundan sonra bir de kadnn
Nardo'yu arayp, adresi vermek iin izin almasn bekledi. Kk ekibin olay yerine gitmeyen tek yesi olduu anlalyordu.
Gurney GPS'e adresi girdi ve Kingston-Rhinecliff Kprs'ne
doru yola koyuldu.
Wycherly, Connecticut'n kuzey ksmndayd. Yolculuk iki
saatten biraz daha uzun srd ve Gurney bu zamann ounu,
einin gvenlii konusundaki berbat baarszln dnerek
geirdi. Hatas onu yle rahatsz etmi ve zmt ki, baka bir
eye younlamakta zorlanyordu. BCI toplantsnda ortaya kan varsaym gzden geirmeye balad.
Katilin bir ekilde alkol gemii olan, alkolik gemiinden
gelen sululuk duygulan ve derinlerde gizlenen korkular olan
kiilere ulat ve binlerce kiiden oluan bir liste toparlad,
ardndan birkan bir say numarasyla korkuttuu, bir dizi iirle ikence yapt ve sonra da ritel eliinde ldrd dncesi... Tm bu sre, sama grnse de, Gurney'e son derece
inandrc geliyordu. Seri katillerin ocukken bceklere ve kk
385

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

hayvanlara ikence yaparak - mesela byte yardmyla gne


altnda tutup yakarak - zevk aldklarn kefettiini hatrlad.
Yakalad nl adamlardan birisi olan Yamyam Noel Baba, be
yandayken bu ekilde bir kediyi kr etmiti. Byte yardmyla gzlerini yakarak. Bu, gemiindeki bir kurbana younlap,
acdan kvranana dek korkularna younlamaya benziyordu.
Yaklam gzlemleyip, paralan birletirmek normalde ona
keyif veren bir sreti fakat o leden sonra arabasnda, her zaman olduu gibi iyi hissetmiyordu. Belki de yetersizlikleri, yanl
admlaryla ilgili gitmek bilmeyen hissi yzndendi. Bu dnce
gsne dklm asit gibiydi.
Rahatlayp, yola, arabasnn n ksmna, elleriyle tuttuu direksiyona odakland. Garip. Kendi elleri - onlar tayamyordu.
ok yal grnyorlard - babasnn elleri gibi... Ufak lekeler
bym ve saylar artmt. Bir dakika nce kendisine bir dzine el fotoraf gsterilse, kendisininkii ayrt edemezdi.
Bunun sebebini merak etti. Belki de deiimler ok yava
gerekletiinde, ciddi bir boyuta gelene kadar beyin tarafndan
alglanmyorlard. Belki de daha fazlasyd...
Bu bizim, her eyi bir dereceye kadar grmeye altmz
ekliyle grdmz anlamna nr geliyordu? Gemie taklmamzn tek sebebi yalnzca basit nostalji ve kekeler deil de, veri
ileme srecinde ksa yollar seen nronlarmz myd? Eer
nesneleri ksmen grmeye yarayan nronlar, ksmen de gemii
belirliyorsa - yani kiinin bir anda alglad ey o anki alglar ile
hafzasndaki alglarnn birleimi ise "gemie taklp kalmak"
deyii yeni bir anlam kazanmt. yleyse gemi, anlk duyusal
alg klna brnerek u ann zerinde garip bir hakimiyet sryor ve bize zaman dolmu bilgiler veriyordu. Eski bir travmann
ynlendirdii bir seri katil olaynn da bununla bir ilgisi olabilir
miydi? Alglar ne kadar bozulmu olabilirdi?
386

Aklndan Bir Say Tut

Teorisi onu bir an iin heyecanlandrd. Yeni bir fikri evirip


evirmek, gvenilirliini test etmek, her zaman daha kontroll,
daha canl hissetmesini salard ancak bunlar bugn hissetmesi
zordu. GPS'i onu Wycherly kma iki yz metre kadar kald
konusunda uyard.
Yokulu kn sonundan saa dnd. Blgede ekin tarlalar, sral iftlik evleri, alveri merkezleri ve baka bir adan
kalma yaz mekanlar vard: Ykk dkk bir ak sinema, ismi
Kzlderili dilinden olan bir gln tabelas...
smi bu dili artran baka bir gl akla getiriyordu Catskills'deki muhteem evlerini ararken Madeleine ile birlikte
etrafndaki yolda yry yaptklar gl... Alak bir uurumun
tepesinde el ele durup, hafiften esen yelin krtrd suya bakarlarken, onun yzndeki neeli ifadeyi gznn nne getirebiliyordu. Anlarla birlikte iine bir sululuk duygusu sapland.
Ne yaptn, nereye gittiini, eve ge geleceini haber vermek iin onu henz aramamt. Ona ne kadarm anlatmas gerektiinden hl emin deildi. Posta mhrnden sz etmeli miydi? Onu imdi, annda aramaya karar vermiti. Tanrm, doru
eyleri sylemem iin bana yardm et.
Halihazrda hissettii stresi dnerek, aramay yapmak iin
arabasn saa ekmenin akllca olduunu dnd. Bulabildii
ilk yer bir iftliin, k yznden kapatlm blmnn nndeki engebeli, akll park yeriydi. Sesli arama kaydnda evinin
numaras iin kulland kelime, kullanl ama hi yaratc olmayan ev kelimesiydi.
Madeleine telefonu ikinci alnda, her zamanki iyimser, davetkar sesiyle at.
"Benim," dedi Gurney. Sesinde Madeleine'in neesinin yalnzca bir yansmas vard.
Birka saniye sessizlik oldu. "Neredesin?"
387

tarama: Pride dzenleme: sereniti

"Zaten bunu sylemek iin aradm. Connecticut'da, Wycherly


adnda bir yerin yakmlarndaym."
Ardndan gelen normal soru, "Neden?" olmalyd fakat Madelene normal sorular sormazd. Bekledi.
"Olayda bir gelime oldu," dedi. "Her ey sona doru gidiyor."
"Anlyorum."
"Baka sylemek istediin bir ey var m?" dedi Madeleine.
Gurney, camdan dar, lm sebzelerin olduu blme bakt. Mevsim yznden kapanmtan ziyade, tamamen terk edilmi
gibi grnyordu. "Peinde olduumuz adam zvanadan kt,"
dedi. "Onu durdurmak iin bir ansmz olabilir."
"Peinde olduumuz adam m!" Sesi incecik, przl kmt.
Cevabna aknlndan sesini karmad.
Kadn sinirli bir ekilde devam etti. "Kanl caniden, seri katilden, kimsenin zlemedii u adamdan bahsetmiyor musun
- insanlar ah damarndan vurup boazlarn kesen adamdan?
Bahsettiin kii bu deil mi?"
"O... peinde olduumuz adam, evet."
"Connecticut'da onunla ilgilenmeye yetecek kadar polis yok mu?"
"Adam bana odaklanm gibi grnyor."
"Ne?"
"Bu vaka zerinde alan birisi olarak kimliimi belirlemi
gibi grnyor ve aptalca bir ey yapmaya alabilir - ihtiyacmz olan frsat bize verecek bir ey. st ste gelen cinayetleri
ylece izlemektense, onunla savamamz iin bir ans olabilir."
"Ne!'

Bu kez kelime somdan ok ac dolu bir nlemdi.

"Her ey dzelecek," dedi hi de inandrc olmayan bir ses


tonuyla. "Adam dalmaya balyor. Kendi kendisini imha edecek. Bu olduunda orada olmak zorundayz."
"Bu senin iinken orada olmak zorundaydn ama imdi deilsin."
388

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Madeleine, Tanr akna, ben bir polisim!" Szleri, asl duran bir nesnenin yere dmesi gibi patlayverdi. "Bunu neden
anlamyorsun?"
"Hayr, David," dedi sakince. "Sen polistin. u anda polis deilsin. Orada olman gerekmiyor."
"Geldim bile." Bu szn ardndan gelen sessizlik esnasnda,
Gurney'in siniri geri ekilen dalgalar misali yatt. "Sorun yok.
Ne yaptm biliyorum. Kt bir ey olmayacak."
"David, senin sorunun ne? Kurunlarn arasnda komaya
devam m edeceksin? Kurunlarn arasnda koacak msn? Bir
tanesi kafana gelene kadar devam m edeceksin? Bu mudur?
Birlikte geen hayatmzn geri kalan iin plann bu mu? Bekliyorum, bekliyorum, bekliyorum... Senin ldrlmen iin mi?"
Sesi, ldrlme kelimesini telaffuz ederken yle atlamt ki,
Gurney tek kelime edemedi.
Sonunda konuan Madeleine oldu - sesi o kadar yumuakt ki
kelimeleri glkle anlad. "Bu gerekten ne hakknda?"
"Ne hakknda m?" Soru onu kt bir adan vurmutu. Dengesini kaybetti. "Sorunu anlamadm."
Kadnn derin sessizlii kilometrelerce teden etrafn sarm,
zerinde bask oluturmutu.
"Ne demek istiyorsun?" diye sordu. Kalp atlarnn hzlandn hissedebiliyordu.
Onun yutkunduunu duydu. Onun bir karar vermeye altn hissetti, hatta bunu her naslsa biliyordu. Madeleine ona baka
bir soruyla yant verdi. Sesi yine yle yumuakt ki, Gurney duymakta zorlanyordu.
"Danny ile mi ilgili?"
Kalp atlarn boynunda, banda, ellerinde hissedebiliyordu.
"Ne? Bunun Danny'yle ne ilgisi var?" Sorusuna cevap beklemiyordu, en azndan bu kadar ii varken, o srada beklemiyordu.
389

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Ah, David," dedi. David onu, zgn ve bu en zor konuyu


srdrmeye kararl bir ekilde ban sallarken hayal edebiliyordu. Madeleine kapy bir kez anca, mutlaka ieri girerdi.
Titreyerek nefes ald ve devam etti. "Danny ldrlmeden
nce, iin senin hayatnn byk ksmn kaplyordu. Sonra hepsini kaplad. Hepsini. Son on be ylda almak dnda baka
hibir ey yapmadn. Bazen bir eyin telafisini yapmaya, bir eyi
unutmaya, bir eyi... zmeye altn hissediyorum." Gergin
tonlamasyla, bir hastaln belirtisinden bahseder gibiydi.
Elindeki geree tutunup, yoluna devam etmek istedi. "Mark
Mellery' ldren adamn yakalanmasna yardm etmek iin
Wycherly'ye gidiyorum." Kendi sesi, baka birisine - yal,
korkmu, sert, mantkl grnmeye alan birisine - ait gibiydi.
Madeleine onun sylediini duymazdan gelip, dndklerinden bahsetmeyi srdrd. "Kutuyu ap onun resimlerine bakarsak... ona birlikte hoa kal diyebiliriz diye dnmtm.
Ama sen hoa kal demiyorsun, deil mi? Sen hibir eye hoa
kal demiyor ;un."
"Neyden bahsettiini bilmiyorum," diye kar kt. Fakat bu
doru dcildi ehirdeki evlerinden Walnut Crossing'deki evlerine tandklar zaman, Madeleine saatlerce vedalamt. Sadece
komularyla deil, evleriyle, geride braktklaryla, bitkilerle...
Bu Guracy'in sinirlerini bozmutu. Onun ar duygusallndan
ikayet etmi, cansz nesnelerle konumann garip, zaman kayb, bo ura olduunu ve bunun, sadece ayrlmasn zorlatrdn sylemiti. Ama dahas vard. Madeleine'in bu davran,
Gurney'in hi dokunulmasn istemedii bir yere dokunuyordu
- ve imdi yine ayn yere dokunuyordu - asla vedalaamayan
yanna, ayrl kaldramayan tarafna."
"Bir eyleri yalnzca gr alanndan karyorsun," diyordu.
"Ama onlar gitmiyorlar, sen gerekte gitmelerine izin vermiyor390

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

sun. Onlara bakmal ve veda etmelisin. Danny ile vedalamak


iin, onun hayatna bakmak zorundasn. Ama aka bunu yapmak istemiyorsun. Sen sadece... Ne, David? Ne? lmek mi istiyorsun?" Uzun bir sessizlik oldu.
"lmek istiyorsun," dedi. "Gerek bu, deil mi?"
Bir hortumun merkezindeki girdaba benzer bu boluu daha
nce de hissetmiti - iine her eyi eken bir boluk.
"Yapmam gereken bir iim var." Bu gerekten ok sradan,
aptalca bir cmle olmutu. Bunu neden sylediini kendisi de
bilmiyordu.
Uzun bir sessizlik oldu.
"Hayr," dedi yavaa, yutkunarak. "Bunu yapmaya devam
etmek zorunda deilsin." Ardndan umutsuzca, glkle duyulur
bir sesle ekledi, "Ya da ylesin. Ben sadece umuyordum."
Gurney btn kelimeleri, dnceleri kaybetmi gibiydi.
Bir sre az hafif ak bir ekilde, hzla nefes alarak ylece
oturdu. Bir sre sonra - ne zaman olduundan emin deildi - telefon balants kesildi. Sarho eden kaosun yerini sakinletirici,
harekete gemesini salayacak bir dncenin almasn bekledi.
Onun yerine iine glme ve acma hisleri doldu - Madeleine
ve kendisinin duygusal olarak ktkleri, soyunduklar, korktuklar bylesi bir anda bile kelimenin tam anlamyla birbirlerinden
kilometrelerce uzakta, farkl eyaletlerde, bir hattn iki ucunda,
bolukta olduklar dncesi...
Aklna gelen dier bir ey ise, ona sylemeyi, aklamay baaramad ey oldu. Posta mhr aptall, bunun katili kendi
evlerine ynlendirebilecei, olaya takntl bir ekilde younlamas yznden gzden byle bir eyi kardyla ilgili tek
kelime etmemiti. Bu dnce rahatsz edici bir yansmay beraberinde getirmiti. On be yl nce urat bir olay yznden
Danny lmt, belki de davann sebep olduu son ey bu ol391

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

mutu. Madeleine'in bu lm, onun u anki takntsyla badatrd akt. Akt ve Gurney kabul etmeliydi ki, sinir bozucu
da olsa zekiceydi.
Onu tekrar aramak zorunda olduunu, hatasn - onu tehlikeye attn - anlatp, onu uyarmak zorunda olduunu hissetti. Evi
arad ve davetkar sesi bekledi. Telefon ald, ald, ald, ald.
Ardndan kendisinin kaydettii telesekreter mesaj duyuldu - biraz sert, biraz kat ve pek de davetkar deil - ve bip sesi.
"Madeleine? Madeleine orada msn? Ltfen oradaysan telefonu a." Artan bir rahatszlk hissetti. Bir dakikalk mesajda syleyebilecek mantkl, tehlike yaratmak yerine tehlikeyi nleyecek,
panik ve karklk yaratmayacak bir ey bulamyordu. Sonunda
ancak, "Seni seviyorum. Dikkatli ol. Seni seviyorum," diyebildi.
Ardndan bir bip sesi daha duyuldu ve balant kesildi.
Oturduu yerden kafas karm bir ekilde, ac iinde ykk
dkk sebze blmne bakt. Bir ay boyunca, hatta sonsuza dek
uyuyabilirdi. En iyisi sonsuza dek uyumakt. Fakat bu ok samayd. Kuzey Kutbu'ndaki hayatndan bezmi adamlarn karda
yatp donarak lmeyi beklemesi kadar tehlikeli bir dnceydi.
Dikkatini toplamalyd. Yoluna devam etmeliydi. Kendisini iteklemeliydi. Yava yava, dnceleri nnde bekleyen bitmemi
iinin etrafnda younlat. Wycherly'de yapacak bir ii vard.
Yakalanacak bir deli. Kurtarlacak hayatlar. Gregory Dermott'un,
kendisinin, belki de Madeleine'in. Arabay altrd ve devam
etti.
GPS sonunda onu, az trafii olan, kaldrmz bir ara yolda
byk, varo, bir dizi evin olduu zelliksiz bir araziye getirdi.
Uzun mazlar mlkn sa, sol ve arka taraflarn evreliyordu.
n tarafta, gs hizasnda ktkler vard fakat arabann girecei yer ak braklmt. Gurney'in tahminine gre bir dzineden
fazla olan polis arabalar her yerdeydi - evin tm evresini her
392

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

adan tutuyor, yolu da ksmen kapatmlard. ounun zerinde


Wycherly polisinin iareti vard. zerine siren taklm, iaretsiz
olanlar da vard. Hi Connecticut polisinin olmad gze arpyordu - belki de pek artc bir durum deildi. Bu ok akllca
ya da etkili bir yaklam olmasa da, kendi blgelerinde bir cinayet olduunda yerel polisin durumu kontrolleri altnda tutmak
istemelerini anlyordu. Gurney dar yola girdiinde niformal
gen bir polis bir eliyle park edilmi arabalar gsteriyor, dier
eliyle oraya giremeyeceini iaret ediyordu. Dev gibi polis gergin ve dudaklarn skm bir ekilde kendisine doru yaklarken
Gurney arabadan kt ve kimliini kard. Kendisine bir buuk
beden kk olan ve geni omuzlaryla savamakta olan mentunu yakas, yanaklarna kadar uzanyordu.
Gittike kafas karm gibi, uzun uzun Gurney'in czdanndaki karta bakt ve sonunda konutu, "Burada New York Eyaleti
yazyor."
"Yzba Nardo'yu grmeye geldim," dedi Gurney.
Gmleinin nndeki gerginlik kadar sert bir bakn sonunda polis omuz silkti. "eride."
Uzun araba yolunun sonunda, posta kutusuyla ayn ykseklikte
duran bej rengi, metal bir tabelada siyah harflerle: GD GVENLK SSTEMLER yazmaktayd. Gurney, tm mlkn etrafn evirdii grlen san gvenlik eridinin altndan geti. Gariptir ki,
eridin boynuna dedii an, souk olduunu hissetmesiyle dikkati
o gn boyunca ilk kez havaya yneldi. i, gri, rzgarsz bir hava
vard. Ktklerin ve mazlarn dibindeki glgelerde, erimi ve tekrardan donmu karlar vard. Yol boyunca asfalt yzeydeki ukurlarda birikmi kirden kararm buzlar vard.
Giri kapsnn tam ortasna daha gzle grlr bir ekilde
GD Gvenlik Sistemleri tabelas yaptrlmt. Kapnn hemen
yannda, evin Axxon Sessiz Alarmlar tarafndan korunduuna
393

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

dair bir yaz vard. Basamakl girie vardnda, kap ald. Aan
kiinin yznde pek de iyi niyetli bir ifade yoktu. Hatta kapy
aan adam, dar kt ve kapy arkasndan kapatt. Sinirli bir ekilde cep telefonuyla konuurken, Gurney'in evresini szyordu. Krkl yalarda, sportif vcudu, keskin yz hatlar ve sinirli
baklar olan, ksa boylu bir adamd. Arkasnda sar harflerle
POLS yazl, ince bir ceket giyiyordu.
"imdi beni duyabiliyor musun?" Giri kapsndan, lm
ve buzlanm imenlere doru yrd. "imdi duyabiliyor musun?... Gzel. Olay yerinde acilen bir uzmana daha ihtiyacm
olduunu syledim... Hayr, bu bir ie yaramaz, yani demek
istediim u anda ihtiyacm var... imdi, hava kararmadan...
Kelime dilimizde 'im-di' diye heceleniyor. Sen dnyann neresinden geldin de beni anlamyorsun?... Gzel. Teekkr ederim.
Minnettar kalrm."
Telefonun kapatma tuuna basp kafasn sallad. "Allah'n
belas geri zekal." Gurney'e bakt. "Sen de kimsin?"
Gurney bu saldrgan tavra karlk vermedi. Bunun nereden
geldiini anlayabiliyordu. Polisin ldrld bir olay yerinde
her zaman ar tepkiler olurdu - kontrol etmesi zor tribal fke.
Dahas, Dermott'un evine polis memurunu gnderen adamn sesini de tanmt - John Nardo.
"Ben Dave Gurney, Yzba,"
Nardo'nun aklndan ou olumsuz olan bir sr ey hzla geiyor gibi grnyordu. Tek syledii, "Buraya niin geldin?"
oldu.
ok basit bir soruydu. Bu sorunun cevabn ksmen bildiinden bile emin deildi. zetlemeye karar verdi. "Katil, Dermott'u
ve beni ldrmek istediini sylyor. imdi ben de geldim. Herifin istedii her ey burada. Belki de bizi almaya gelir ve biz de
onu paketleyebiliriz.
394

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"yle mi dnyorsun?" Nardo'nun sesinde kasten olmayan


bir dmanlk vard.
"stersen," dedi Gurney, "Ben size u ana kadar vakayla ilgili
neler elde ettiimizle ilgili bilgi vereyim, siz de bana burada neler bulduunuzu anlatn."
"Burada ne mi buldum? Senin istein zerine buraya gnderdiim polisin cesedini. Gary Sissck. Emekliliine iki ay vard.
Ba neredeyse vcudundan krk bir viski iesiyle ayrlmt.
u itlerin arkasnda yan yana duran bir ift lanet bot ve sama
sapan bir bahe sandalyesi." Bunu sylerken evin arka tarafna
doru ellerini sallad. "Dennott bu sandalyeyi daha nce hi grmemi. Komusu da daha nce hi grmemi. Peki, bu kahrolas
ey nereden geldi? Bu lanet olas deli yannda bir bahe sandalyesi mi getirdi?"
Gurney ban sallad. "Aslna bakarsan, cevap muhtemelen
evet... Bu, esiz cinayetin bir paras. Viski iesi gibi. Yoksa
Four Roses marka myd?"
Nardo ona ge anlyormu gibi bir sre bo bo bakt. "Tanrm," dedi. "eri gelsen iyi olur."
Kapdan girer girmez geni, bo bir koridor vard. Mobilya,
hah ya da duvarlarda resim yoktu. Yalnzca bir yangn sndrme
tp ve duman dedektr vard. Koridorun sonunda arkaya alan bir kap vard ve Gurney, Dermott'un o sabah polisin cesedini
orada bulduunu talimin etti. Dardan gelen birbirine karm
sesler, olay yeri inceleme ekibinin hl arka bahede almakta
olduunu gsteriyordu.
"Dcrmott nerede?" diye sordu Gurney.
Nardo baparmayla tavan gsterdi. "Yatak odasnda. Stres
yznden migreni tuttu ve migren arlar onu mahvediyor. yi
bir durumda olduu sylenemez. Zaten sradakinin kendisi olduunu syleyen telefon gelmeden nce yeterince ktyd, ama
telefondan sonra... Tanrm."
395

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Gurney'in sormak istedii sorular vard, birok soru, ancak


Nardo'nun srasn almak istemiyordu. Evin giri katnda etrafn szerek neler grebileceine bakt. Sandaki kap beyaz
duvarlar olan, halisiz, ahap zeminli geni bir odaya alyordu. tedeki duvarn dibindeki uzun masann zerinde telefonlar, faks makineleri, yazclar, tarayclar, harici hard diskler ve
baka aletler vard. Dier duvarda ise bir yangn sndrme tp
daha duruyordu. Duman dedektr yerinde ise, monte edilmi bir
yangn sndrme sistemi vard. Yalnzca iki pencere bulunuyordu. n ve arka ksmdaki azck boluk, beyaz duvarlara ramen
odaya tnele benzer bir grnm vermiti.
"Burada bilgisayar ilerini yapyor ve st katta yayor. Biz
dier oday kullanacaz," dedi Nardo koridorun karsndaki dier kapy iaret ederek. lki gibi bu da davetkar deil, yalnzca
fonksiyonel bir odayd. lk odann yars byklndeydi ve bu
odada sadece bir tane pencere vard ve bu yzden tnelden ok
maaraya benziyordu. eri girdiklerinde Nardo dmeye bast
ve tavana gml drt adet lambann yanmasyla maara beyaz
bir kutuya benzedi. Bir duvarn nnde dosya dolaplar, dier
bir duvarn nnde, zerinde iki adet dizst bilgisayar duran
bir masa, bir duvarn nnde ise kahve makinesi ve mikrodalga
frn ve odann ortasnda zeri bo, kare bir masa ve yannda iki
sandalye vard. Bu odada hem yangn sndrme sistemi hem de
yangn alarm vard. Bu oda Gurney'e son alt polis merkezindeki sevimsiz dinlenme odasnn daha temiz bir versiyonu
gibi gelmiti. Nardo sandalyelerden birisine oturup, Gurney'in
de oturmas iin iaret etti. Kafasnn ierisindeki baskdan kurtulmak istercesine, birka dakika akaklarna masaj yapt. Gzlerindeki ifadeye baklrsa, masaj ie yaramyordu.
"Ben bu 'yem' samaln yemedim," dedi yem kelimesi kt
kokuyormuasna burnunu krtrarak.
396

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Gurney glmsedi. "Ksmen haklsnz."


"Dier ksmda ne var?"
"Emin deilim."
"Buraya kahrolas bir kahraman olmak iin mi geldin?"
"Sanmyorum. imde, burada olmamn ie yarayacana dair
bir his var."
"yle mi? Peki, benim iimde yle bir his yoksa?"
"Bu sizin ovunuz, Yzba. Eer evime dnmemi isterseniz,
evime dnerim."
Nardo ona uzun uzun, alayc bir bak daha frlatt. Sonunda
fikrini deitirmi gibi grnyordu, en azndan geici bir sre
iin. "Four Roses iesi cinayetin bir paras m?"
Gurney ban sallad.
Nardo derin bir nefes ald. Tm vcudu aryormu gibi grnyordu. Hatta tm dnyann ac iinde olduunu dnyormu
gibi... "Tamam, Dedektif. Belki de bana anlatmadn her eyi
anlatman gerekiyor."

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Gemii Olan Ev

Gurney kar zerinde beliren ve ters yne bakan ayak izlerini,


rleri, telefondan gelen garip sesleri, iki zc numara olayn,
kurbanlarn alkolik gemilerini, akl ikencelerini, polisle yaanan dmanca mcadeleleri, duvardaki "RFsDRUM" graffitisini,
Dcfneler'de 'Bay ve Bayan Scylla' imzasn, katilin yksek zekas ve kendini beenmiliini anlatt. Daha sonra yaanan cinayetle ilgili detaylar anlatmaya balad. Fakat Nardo'nun sabr
tkenmek zereydi. Bu yzden bilinmesi gereken en nemli husus olarak nitelendirdii blme geti:
"Katil, iki eyi kantlamak istiyor. Birincisi, sarholar kontrol
edebilecek ve onlar cezalandrabilecek bir gce sahip olduunu;
ikincisi de polislerin yetersiz birer ahmak olduunu. ledii sular, bilinli olarak birer oyun haline getirilmi. Adeta birer bilmeceye dntrlm. Bu yzden olduka zeki, takntl ve dikkatli. u ana kadar ardnda bir tek parmak izi, sa, tkrk zerresi,
elbise paras ya da ayak izi brakmad. Bizim fark edebildiimiz
tek bir hatas olmad. Sorun u ki; bu adam hakknda ok az ey
biliyoruz. Kulland yntemler ya da cinayetleri ileme nedeni
tam bir muamma. Yalnz tek bir istisna var."
Bu noktada Nardo tek kan havaya kaldrd. Belli ki konu
ilgisini ekmiti.
"Seri katilin sanatsal almalar adl eseri yazan Dr. Hol398

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

denfield, katilin ok kritik bir aamaya geldiine ve cinayetlerde doruk noktasna ulaacak bir hamle yapmak zere olduuna
inanyor."
Nardo'nun boazndaki kaslar gerildi. fkesini glkle
kontrol ettii apak belli olan bir ses tonuyla sze girdi. "Bu durumda arka bahede katlettii arkadam, onun iin bir altrma
m oluyor?"
Bu, insann cevaplayabilecei ya da cevaplamak zorunda olduu trden bir soru deildi. ki adam bir sre sessizce oturdu.
Ta ki nc bir nefes sesini duyana dek. kisi de balarn kapya doru evirdi. Gizlice yanlarna kadar gelen bu kii, daha
nce garaj yolunu koruma altnda tutan dev adamd. Yznde ac
eken ama yine de glmsemek zorunda olan bir adam ifadesi
vard.
Nardo, kendini duyacaklarna hazrlad ve "Ne var, Tommy?"
diye sordu.

"Gary'nin karsnn nerede olduunu tespit etmiler."


"Yce Tanrm! Pekala. Neredeymi?"
"Otogardan eve giderken, yolda tespit edilmi. Okul otobsn kullanyormu."
"Tabii ya. Tabii ya. Ah, kahretsin! Oraya kendim gitmem gerek ama buradan ayrlamam. ef nerede? Nerede olduunu hl
renemediniz mi?"
"Cancun'da."
"Cancun'da olduunu biliyorum, lanet olas. Neden hibir
mesaja yant vermiyor?" Nardo derin bir nefes ald ve gzlerini kapatt. "Hacker ve Picardo. Byk ihtimalle aileye en yakm
olan onlardr. Picardo, kadnn kuzeni gibi bir ey deil miydi?
Hacker ve Picardo'yu grevlendirin. Tanrm. Ama Hacker'e syleyin gitmeden nce beni grsn."
Devasa polis, geldii gibi sessizce ayrld.
399

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Nardo derin bir nefes daha ald. Bana ar bir darbe alm da konuarak kendini toparlayabileceini dnen biri gibi
sze girdi- "Yani lenlerin hepsinin alkolik olduunu sylyorsun. Ama Gary Sissek alkolik deildi. Bu ne anlama geliyor o
zaman?"
"Ama o bir polisti. Belki de ldrlmesinin tek sebebi buydu.
Ya da belki Dermott'u hedef alan planl bir saldrya engel oldu.
Ya da belki olayla baka bir balants vard."
"Nasl bir balant?"
"Biliniyorum."
Arka kap hzla -kapand ve kendilerine doru yaklamakta
olan ayak sesleri duyuldu. Sonra da kapda sade giyimli ve iri
yapl bir adam belirdi. "Beni mi grmek istediniz?"
"Bunu yaptm iin zgnm ama Picardo ve sen.
"Biliyorum,"
"Tamam. Pekala. Mmkn olduunca ksa kes. Basit cmleler kur. Kurban saldrdan korurken, lmcl bir darbe ald. Bir
kahraman gibi ld. Ne bileyim, bu tr cmleler kur ite. Sakn
detaylara girme. Kan gl gibi ifadelerden kan. Ne demek istediimi anlyorsun deil mi? Detaylar daha sonra aklarz. Tabii
mecbur kalrsak. Ama imdilik.
"Anlyorum efendim."
"Gzel. Bak, bu ii kendim halledemediim iin zgnm.
Ama gerekten buradan ayrlmama imkan yok. Ltfen ona bu
gece evlerine urayacam syle."
"Tabii efendim." Hacker kapda bir sre bekledi ve Nardo'nun
baka bir emri olmadna kanaat getirince geldii yoldan kt.
Fakat bu kez kapy daha yava kapatt.
Nardo bir kez daha kendini toparlad ve Gurney'le olan grmesine geri dnd. "Ben mi bir eyleri karyorum; yoksa senin
bu davayla ilgili yaklamlarn fazlasyla teorik mi? Yani yanl400

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yorsam ltfen beni dzelt ama u ana kadar bir pheliler listesi
ya da herhangi bir somut veriden bahsetmedik. Deil mi?"
"Aa yukar byle denilebilir."
"Ve bunca fiziksel kant... Zarflar, not katlar, krmz mrekkep, botlar, krk ieler, ayak izleri, kaydedilen telefon grmeleri, telefon hatlarnn tespiti, iade edilmi ekler, hatta bu
kak herifin parmak ularyla deri ya kullanlarak yazlm
mesajlar... Hibirinden bir k yolu yakalayamadk m?"
"yle de denilebilir."
Nardo ban saa sola yatrd. Bu hareket gittike bir alkanlk haline geliyordu. "zetle bu adam nerede arayacanz ya da
nasl bulacanz hakknda hibir fikriniz yok."
Gurney glmsedi. "Belki de bu yzden buradaymdr."
"Neden buradasn?"
"nk buradan baka nereye gitmem gerek, bilemiyorum."
ok basit bir gerei, ok basit szlerle itiraf etmiti. Katilin
taktik detaylarn zmek entelektel bir tatmin kaynayd; ancak Nardo'nun szleri karsnda hibir ilerleme kaydedemediini grd. Gurney, yaad onca 'eureka' anma ramen; Mark
Mellery'nin kapsna dayanp kendisinden yardm istedii gne
kyasla bir arpa boyu yol gidememiti.
Nardo'nun yzndeki ifade birden deiti. Biraz daha rahatlam grnyordu.
"Daha nce VVycherly'de hibir cinayet vakas olmamt,"
dedi. "En azndan bylesine ciddi bir vaka olmad. Krsalda yaanan birka kastsz adam ldrme olay, birka kazal lm ve
bir pheli av kazas. inde sarho biri bulunmayan tek bir olay
bile olmad. En azndan son yirmi drt yldr durum byleydi."
"O kadar zamandan beri bu grevi mi yrtyorsun?"
"Evet.BudepartmandabendenuzunalantekkiiGary'dir..,
Yani Gary'di. Yirmi beinci ylma girmiti. Kafisi, yirminci ylda
401

tarama: Pride dzenleme: sereniti

]ohn Verdn

emekli olmasn istedi ama o bir be yl daha kalrsa... Kahretsin!" Nardo gzlerindeki yalar sildi. "Grev banda meslektalarmz kaybetmeye alk deiliz," dedi. Gzyalar iin bir
aklama yapmak zorundaym gibi.
Gurney, mesai arkadan kaybetmenin nasl bir duygu olduunu iyi bildiine dair birka ey sylemek istedi. O da bir basknda iki arkadan birden kaybetmiti. Fakat hibir ey sylemedi. Sadece bayla, Nardo'nun szlerini onaylad.
Bir iki dakika sonra Nardo boazn temizledi. "Dermott'la
konumak ister misin?"
"Aslnda, evet ama sizin iinize karmak istemem."
"ime karm olmazsn," dedi Nardo. Sesi gereinden fazla
katyd. Gurney, az evvel yaad zayfl rtbas etmek iin bu
kadar sert davrandm dnd. Zaten Nardo da biraz sonra normal ses tonuna dnerek ekledi; "Bu adamla telefonda grtn,
deil mi?"
"Evet."
"Yani senin kim olduunu biliyor."
"Evet."
"yleyse benim odada bulunmama gerek. yok. in bittiinde
gelir, detaylar anlatrsn."
"Nasl isterseniz, Yzba."
"st katta, sadaki ilk kap. yi anslar."
Gurney, ahap merdivenlerden yukar karken ikinci katn
burada yaayanlar haliknda, birinci kata kyasla birka ipucu verip vermeyeceini merak etti. nk birinci katta her ey bilgisayar ekipmanlar kadar souk ve sradand. st kata kan Gurney, aada grd gvenlik tedbirlerinin burada da fazlaca
bulunduunu grd. Duvarda bir yangn sndrc, bir duman
dedektr ve tavanda da yangna kar su serpme tesisat vard.
Gurney, Gregory Dermott'un kesinlikle pantolon asklar olan ve

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

silahn da kemerine sktran adamlardan biri olduunu dnd. Nardo'nun tarif ettii kapy ald.
"Evet?" eriden gelen ses ac dolu, fkeli ve telalyd.
"zel dedektif Gurney, Bay Dermott. Bir dakika grebilir
miyiz?"
Bir sre sessizlik oldu. "Gurney mi?"
"Dave Gurney. Telefonda konumutuk."
"eri gel."
Gurney, perdeler kapal olduu iin bir hayli karanlk grnen
bir odaya girdi. eride bir yatak, bir komodin, bir alma masas,
bir koltuk ve yannda katlanabilen bir sandalye ile duvara dayanm bir masa vard. Btn mobilyalar koyu renkliydi. Tarz ada
ve grnmleri de bir hayli kaliteliydi. Yatak rts ve hal; gri,
taba ve dier solgun renklerden oluuyordu. Odadaki kii, kapya bakan koltuktayd. Bir tarafna biraz daha fazla arlk verdii
tuhaf bir pozisyonda oturuyordu. Aclarn bir an olsun dindiren
bir duru yakalam, onu bozmak istemiyormu gibi grnyordu.
Gurney, d grnnden yola karak adamn bilgisayar dnyasnda deneyimli bir teknisyene benzediini syleyebilirdi. Ik az
olduu iin ya hakknda salkl bir tahmin yapmak zordu. Otuzlarnda olduunu sylemek, makul bir talimin olabilirdi.
Dermott, bir somya cevap ararcasna Gurney'in yzn inceledikten sonra ksk bir sesle sordu: "Size anlattlar m?"
"Neyi?"
"Telefon grmesini... lgn katilden gelen aramay."
"Duydum. Telefona kim cevap verdi?"
"Kim mi cevap verdi? Sanrm polis memurlarndan biri. Biri
beni almaya geldi."
"Arayan kii sizden isminizle mi bahsetmi?"
"Sanrm... Bilmiyorum... yle olmu olmal. nk polis
memuru, telefonun bana olduunu syledi."
403

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Arayann sesinde size tamdk gelen bir eyler oldu mu?"


"Normal deildi."
"Ne demek istiyorsunuz?"
"Deli. Bir yksek, bir alak. Tpk kadn sesi gibi tiz ve yksek, sonra da ksk. Delirmi gibi yapt aksanl konuma. Sanki
korkun bir aka yapyor gibi ama bunun yannda fazlasyla gereki." Parmak ularyla akaklarna bastrd. "Sradakinin ben
olduumu syledi, sonra da sra size gelecekmi. Korkmu birinden ok, yorulmu bir adama benziyordu."
"Arkadan gelen sesler var myd?"
"Ne var myd?"
"Arayann sesinden baka bir ey duydunuz mu? Mzik, trafik grlts, baka sesler?"
"Hayr. Hibir ey duymadm."
Gurney bayla onaylad ve odaya yle bir gz gezdirdi.
"Oturmamn bir sakncas var m?"
"Ne? Hay ir, oturabilirsiniz." Dermott sanki ieride ok sayda
sandalye varm gibi eliyle oday epeevre iaret etti.
Gurney

atan kenarna oturdu. Davayla ilgili asl anahta-

rn, Gregory Dermott'da sakl olduuna dair gl hisleri vard.


Tek yapmas gereken doru sorular sormakt. Doru konular
gndeme getirmekti. te yandan; baz zamanlarda sylenecek en
doru ey, hibir ey sylememekti. Sessizlik yaratmak, bo bir
alan oluturmak ve dier adamn bu boluu nasl dolduracan
izlemek. Uzun sre oturdu ve halya bakt. Bu sabr isteyen bir
stratejiydi. Fakat sessizliin ne kadar zamandan sonra bir strateji
olmaktan kp, vakit kaybna dntn iyi deerlendirmek
gerekiyordu. Sessizlie son verme noktasna ok yaklamt ki
Dermott konumaya balad.
"Neden ben?" Sesi tedirgin ve sinirliydi. Bu bir somdan ok,
ikayete benziyordu. Gurney, yantsz brakmay tercih etti.
404

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Birka saniye sonra Dermott konumaya devam etti. "Sanrm bu evle bir ilgisi var." Soma durdu. "Size bir ey soraym,
Dedektif. Wycherly Polis Departman'nda ahsen tandnz biri
var m?"
"Hayr." Bu soruyu sormasndaki nedeni merak ediyordu ama
sormak yerine beklemeyi tercih etti. Nasl olsa birazdan renecekti.
"Bugn alan ya da gemite alm olan tek bir kiiyi bile
tanmyor musunuz?"
"Hayr." Dermott'un gzlerindeki baktan, biraz daha gvenceye ihtiyac olduunu anlad ve ekledi: "Mark Mellery iin
gelen mektupta yazlanlar okumadan nce, Wycherly diye bir
yerin varlndan bile haberdar deildim."
"Ve kimse size bu evde olanlar hakknda bir ey anlatmad
yle mi?"
"Evde olanlar m?"
"Bu evde. Uzun zaman nce."
"Hayr," dedi Gurney. Konunun gidiat ilgisini ekmeye balamt.
Dermott'un rahatszl, ba arsndan te bir hal almaya
balad.
"Ne oldu?"
"Bana da nc bir az tarafndan anlatld," dedi Dermott.
"Bu evi aldktan hemen sonra, komularmdan biri dedi ki yirmi
ksur yl nce burada korkun bir kavga yaanm. Bir kar ve
koca arasnda. Ve kadn baklanm."
"Ve siz bu olayla bir balant olduunu mu dnyorsunuz?"
"Tesadf olabilir ama..."
"Evet, nedir?"
"Aklmdan uup gitmi. Ancak bugn hatrladm. Bu- sabah
405

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

bulduum..." Dermott'un dudaklar sanki bir spazm geiriyor


gibi bzld.
"Acele etmenize gerek yok," dedi Gurney.
. Dermott iki elini akaklarna dayad. "Silahnz var m?"
"Bir tane var."
"zerinizde var m?"
"Hayr. New York Polis Tekilat'ndan ayrldmdan beri
zerimde silah tamyorum. Eer gvenlik ynnden endieleriniz varsa, iiniz rahat olsun. Evin etraf polislerle evrili," dedi
Gurney.
Dermott pek ikna olmu gibi grnmyordu.
"Bir ey hatrladnz sylyordunuz."
Dermott bayla onaylad. "Unutmutum ama grnce hatrladm. Btn o kan grnce hatrladm."
"Neyi hatrladnz?"
"Bu evde baklanan kadn... Boazndan baklanmt."

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Hepsini ldr

D e r m o t t ' u n komusunun sylediine gre olay yirmi ksur yl


nce olmutu ki bu da olayn yirmi be yl kadar nce yaanm
olabilecei anlamna geliyordu. Demek ki John Nardo ve Gary
Sissek, bu olay yaandnda polis memuruydu. Her ne kadar
resmin btnnden bir hayli uzak olsa da, Gurney nndeki yapboza bir para daha yerletirmeyi baarmt. Dermott'a sormak
istedii daha pek ok soru vard ama bu somlar yzbayla yapaca grmeden sonra da sorulabilirdi.
Odadan ayrldnda Dermott perdeleri kapal bir odada, rahatsz bir biimde koltua oturmu; olduka stresli ve rahatsz
grnyordu. Merdivenlerden aa inerken, ellerinde eldivenler
ve zerinde olay yeri inceleme kyafetleri olan bir bayan memur
Nardo'ya dardaki incelemeyi bitirdiklerini sylerken ve bundan sonra ne yapmalar gerektiini sorarken buldu.
"Etrafn eritle evirin ve kimsenin girmesine izin vermeyin.
Tekrar inceleme yapmamz gerekebilir. Sandalyeyi, ieyi ve
bulduunuz dier eyleri merkeze gtrn. Ariv odasnn ilerisinde, koridorun sonundaki oday bu dava iin kullann."
"Peki ya masann zerindeki ynlar?"
"imdilik Colbert'n ofisine tkn."
"Bu durum hi houna gitmeyecektir."
"Hi umurumda deil. Bak, sadece dediimi yap!"
407

tarama: Pride dzenleme: sereniti

J o h n Verdn

"Tabii efendim."
"Gitmeden nce Koca T o m m y ' e syle, evin nnden ayrlmasn. Pat de telefonun banda beklesin. Dier herkes dar kp, kaplar almaya balasn. Civarda son gnlerde sra d bir
eyler gren ya da duyan olmu mu, aratrsn. zellikle de dn
gece ge saatlerde ya da bu sabahn ilk saatlerinde. Yabanclar,
her zamanki yerlerinden farkl bir yere park edilmi arabalar, civarda dolaan insanlar, telal insanlar, akllarna ne gelirse."
"Ne kadarlk bir alana yaylsnlar?"
Nardo saatine bakt. "nmzdeki alt saat boyunca, ne kadar
blgeye eriebilirlerse. Daha sonra ne yapacamza karar veririz. lgin bir ey bulursanz, hemen bana haber verin."
Bayan polis yanndan ayrlnca Nardo, Gurney'e dnd. Gurney, merdivenlerin banda bekliyordu. "e yarar bir ey bulabildin mi?"
"Emin deilim," dedi Gurney. Ksk sesle konuuyordu.
Nardo'ya daha nce oturduklar odaya gemesi iin bir el hareketi yapt. "Belki sen bana yardmc olabilirsin."
Gurney, kapya bakan sandalyeye oturdu. Nardo, kare masann kar tarafndaki sandalyenin arkasnda durdu. Yznde merak ve Gurney'in henz tanmlayamad bir ifade vard.
"Bu evde birinin baklandn biliyor muydun?"
"Ne samalyorsun sen?"
"Deemott bu evi aldktan ksa bir sre sonra bir komusu gelip
yllar nce bu evde yaayan bir kadnn kocas tarafndan saldrya uradn anlatm."
"Ka yl nce?"
Gurney, Nardo'nun gzlerinde olay hatrlamaya baladna
dair bir bak yakalad. "Belki yirmi, belki yirmi be. O arada bir
yerde."
Nardo, bekledii cevab alm gibi grnyordu. Derin bir i
08

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ekti ve ban iki yana sallad. "Bu olay unutmu olmalym,


zerinden yllar geti. Tabii ki burada bir aile ii kavga yaand. Yaklak yirmi drt yl nce. Ben polis tekilatna katldktan
ksa bir sre sonra. Bu olayla ne alakas var?"
"O cinayete dair herhangi bir detay hatrlyor musun?"
"Hatralarma doru yolculuk yapmadan nce konumuzla ne
alakas olduunu syleyebilir misin?"
"Saldrya urayan kadn, boazndan baklanm."
"Bunun zel bir anlam m olmal?" Nardo'nun dudaklar seirmiti.
"Bu evde iki kii saldrya urad. Onca saldr ekli varken,
ne tesadftr ki bu iki insan boazlarndan bakland."
"Sanki her iki olay da ayn ekilde gereklemi gibi konuuyorsun. Koruma grevinde ldrlen bir polis memuru ile yirmi
drt yl nce aile ii bir kavgada ldrlen kadnn ne alakas
var?"
Gurney, omuz silkti. "Aile ii kavga hakknda biraz daha bilgi
sahibi olabilirsem, alakay da kurabilirim."
"Pekala. Sana aklmda kalanlar anlatacam. Ama fazla bir
ey bekleme." Nardo bir sre sustu ve masaya bakt. Daha dorusu gemiine bakt. "O gece grevli deildim."
Aka sorumluluk reddine bavuruyor, diye dnd Gurney.
Hikayede hibir sorumluluu olmadn neden vurgulamak istesin ki?
"O yzden anlatacaklarm nc azdan olacak," dedi Nardo. "Pek ok domestik olayda olduu gibi koca sarhotu ve karsyla tartmaya girdi. Grne gre eline bir ie ald, ieyle
karsna vurdu. ie krlnca da karsnn boaz kesildi. Hepsi
bu kadar."
Gurney, hepsinin bu kadar olmadn gayet iyi biliyordu.
nemli olan hikayenin geri kalann nasl ortaya karacayd.
409

tarama: Pride dzenleme: sereniti

J o h n Verdn

Polislik mesleinin yazl olmayan kurallarndan biri, mmkn


olduunca az konumay gerektiriyordu ve grne gre Nardo
bu kural harfiyen uyguluyordu. Gurney, belli belirsiz sorularla
'gerei ortaya karabilirdi ama bu zaman kaybndan baka bir
ey kazandrmazd. O yzden doruca konuya girdi.
"Yzba, bu anlattklarnz ie yaramaz bir dizi samalk!"
dedi. Sanki iinde bulunduu durum midesini bulandryormuasna, uzakta bir noktaya bakmay tercih etti.
"e yaramaz samalk m?" Nardo'nun sesi neredeyse fslt
gibi kyordu.

"

"Bana anlattklarnzn doru olduuna eminim. Fakat eksik


olan bir ey var ve asl nemli olan da bu eksik ksm!"
"Belki eksik ksm seni ilgilendirmiyordun" Nardo hl kendinden emin bir duru sergilemeye alyordu; fakat fkesi biraz
olsun yatmt.
"Bakn, burada olan biteni yarglamaya alan merakl bir
pislik deilim. Gregory Dermott bu sabah bir telefon ald ve benim hayatmn tehlikede olduunu rendi. Benim hayatm. Eer
burada olan bitenin, sizin o szde aile ii kavganzla bir alakas
varsa; bunu bilmek benim en doal hakkm."
Nardo boazn temizledi ve tavana bakt. Sanki sylemesi
gerekenler ya da buradan kmasn salayacak bir acil durum
k tavanda beliriverecek gibi davranyordu.
Gurney daha sakin bir ses tonuyla ekledi. "Balang olarak,
bu olaya karan insanlarn adlarn syleyebilirsiniz."
Nardo bu szleri bayla onaylad ve arkasnda durduu sandalyeyi ekerek oturdu. "Jimmy ve Felicity Spinks." Hi ho olmayan bir gerei, aa karm gibi konuuyordu.
"simleri syleyi eklinizden, onlar gayet iyi tandnz anlyorum."
"Evet. yle. Her neyse ite..." Evde bir yerlerde bir telefon
410

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

alyordu. Nardo bu sesi duymam gibiydi. "Jimmy alkole biraz


dknd. Hatta birazdan biraz fazla. Bir gece eve sarho geldi.
Felicity ile kavgaya tututu. Dediim gibi krk bir ieyle kadnn boazn feci ekilde kesti. Felicity ok kan kaybetti. Ben
grmedim. O gece almyordum. Ama olay yerine giden arkadalar bir hafta boyunca orada grdkleri kan anlatt durdu."
Nardo yine masaya bakyordu.
"Peki kadn kurtuldu mu?"
"Ne? Evet, evet kurtuldu ama sadece nefes alp verebilecek
hale gelmiti. Beyin hasar."
"Sonra kadna ne oldu?"
"Ne mi oldu? Sanrm bir tr bakm evine kaldrld."
"Kocasna ne oldu?"
Nardo bir an tereddt etti. Gurney, adamn hatralar yznden
mi yoksa konumak istemedii iin mi byle olduunu anlamaya
alyordu. "Nefsi mdafaa olduunu iddia etti," dedi. Bu durumdan hi holanmad olduka net anlalyordu. "Sonunda
bir pazarlk yapld. Sosyal hizmet karlnda, cezalandrlaca yllar azaltld. Kasabay terk etti. Sosyal Hizmetler ocuunu
ald. Hikaye bu kadar."
Gurney'in yapt binlerce sorgulama sonrasnda iyice keskinleen sezgileri, hl eksik bir eyler olduunu sylyordu.
Bekledi ve Nardo'nun rahatsz tavrlarn izledi. Arkadan gelen
sesleri duyabiliyordu. Muhtemelen telefonu aan kiinin sesiydi
ama ne sylediini tam olarak duyamyordu.
"Anlamadm bir ey var," dedi. "Bu hikayenin sizin iin ne
gibi bir nemi olabilir ki siz en batan anlatmak yerine zet gemeyi setiniz?"
Nardo doruca Gurney'e bakt. "Jimmy Spinks bir polisti."
Gurney'in vcudunu saran rperme hissi, yerini acilen cevaplanmas gereken bir dzine soruya brakt. Fakat henz bir soru
411

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

bile soramamken, ene yaps son derece belirgin olan bir kadn
kapda belirdi. Salar asker sa gibi ksackt. zerinde kot pantolon ve koyu renkli bir polo gmlek vard. Sol kolunun altnda
ise kolayca eriebilecei ekilde askya yerletirilmi bir Glock
tabanca kabzas grnyordu.
"Efendim, bilmeniz gereken bir telefon aldk." Her ne kadar
dile getirmese de gzlerinde acilen bilmesi gerektiine dair ifade
vard.
Birileri ortam datt iin rahatlam grnen Nardo, btn ilgisini kapda beliren yabancya yneltti ve kadnn detaylara girmesini istedi. Fakat kadn, pheli bir ifadeyle Gurney'e
bakt.
"O bizden," dedi Nardo. Ama sesinden, bu durumun hi houna gitmedii anlalyordu. "Devam et."
Kadn, Gurney'e bir kez daha bakt. lki gibi bu da arkadaa bir bak deildi. Sonra masaya yaklat ve Nardo'nun nne minyatr bir dijital telefon kayt cihaz koydu. Neredeyse bir
iPod byklndeydi.
"Hepsi burada efendim."
Nardo cihaz elinde dndrd ve bir an tereddt etti. Sonra
da bir tua bast. Konumalar hemen duyulmaya baland. Ses
kalitesi mkemmeldi.
Gurney ilk konuan kiinin sesini hemen tand. Zira kadn
hemen yannda duruyordu.
"GD Gvenlik Sistemleri." Belli ki kadn Dermott'un telefonunu, bir alan olarak cevaplamak zere grevlendirilmiti.
kinci ses biraz tuhaft. Fakat Mark Mellery'nin isteiyle dinledii telefon grmesindeki sese benziyordu. Bu iki grme
arasnda, drt cinayet gereklemiti. Bu lmler, Gurney'in zaman kavramn derinden etkilemiti. Peony'de Mark, Bronx'ta
Albert Rudden, Sotherton'da Richard Kartch (Richard Kartch 412

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Bu ismi her duyduunda iinde tuhaf bir his beliriyordu. Bir tr


uyumsuzluk gibi. Neden?) ve Wycherly'de Memur Gary Sissek.
Bu vurgulama ve aksam kartrmas imkanszd.
"Tanry duyabilseydim, bana ne sylerdi?" Telefondaki ses,
korku filmlerindeki kt karakterlerden biriymi gibi konuuyordu.
"Affedersiniz?" Telefonu cevaplayan kadn polis, gerek bir
resepsiyonist gibi ardn gsteren bir tepki vermiti.
Telefondaki ses, daha srarc bir tavrla yineledi. "Tanry duyabilseydim, bana ne sylerdi?"
"Affedersiniz,

tekrar edebilir misiniz? Sanrm hatlarda bir

sorun var. u anda bir cep telefonuyla m gryorsunuz?"


Kadn polis Nardo'ya hzla bir aklama yapt. "Dediiniz
gibi aramay uzun tutmaya alyordum. Onu mmkn olduunca hatta tutmaya altm."
Nardo bu szleri bayla onaylad. Sonra kayt cihazn dinlemeye devam ettiler.
"Tanry duyabilseydim, bana ne sylerdi?"
"Ne demek istediinizi anlayamadm, efendim. Ne demek istediinizi aklayabilir misiniz?"
Ses birden ykseldi ve u szleri syledi: "Bana hepsini ldr
derdi!"
"Efendim? Kafam kart. Benden bu mesaj not edip birine
iletmemi mi istiyorsunuz?"
Sonra tiz bir kahkaha duyuldu. Sanki birileri selofan katlar
buruturuyor gibiydi.
"Maher gn geldi, baka sze ne gerek. / Dermott gzn
drt a, Gurney sen de acele et / Temizliki geliyor. Tik-tok-tik."

413

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aratrma

i l k konuan Nardo oldu. "Btn konuma bu kadar m?"


"Evet, efendim."
Arkasna yasland ve akaklarn ovalad. "ef Meyer'dan ses
yok mu hl?"
"Otele mesaj brakmaya devam ediyoruz, efendim. Ayrca cep
telefonuna da mesaj braktk. Henz yant vermedi."
"Arayann numaras gizliydi yanlmyorsam, deil mi?"
"Evet efendim."
"Hepsini ldr ha?"
"Evet efendim. Tam olarak bu szleri syledi. Kayd tekrar
dinlemek ister misiniz?"
Nardo ban iki yana sallad. "Sence kime gnderme yapyor?"
"Efendim?"
"Hepsini ldr. Hepsi, kim?"
Kadn polis ne diyeceini bilemez bir haldeydi. Nardo,
Gurney'e bakt.
"Sadece bir tahmin, Yzba, ama ya lm listesindeki dier
isimler ya da bu evde bulunan herkes."
"Temizliki geliyor da ne demek?" dedi Nardo. "Neden temizliki?"
Gurney omuzlarn silkti. "Hibir filerim yok. Belki bu keli.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut..

meyi kullanmay seviyordun Patolojik olarak yapt ile balantl."


Nardo'nun yznde bu durumdan hi holanmadn gsteren bir ifade belirdi ve yz hatlar kr kr oldu. Sonra kadn
polise dnd ve ilk kez adyla hitap etti. "Pat, Koca Tommy ile
birlikte evin dnda bekle. Birbirinize zt kelerde durun. Bylece evin btn kap ve pencerelerini kontrol altnda tutmu olursunuz. Ayrca u szlerimi herkese ilet: Btn polis memurlar
tek bir silah sesi duyulduunda ya da rahatsz edici durum cereyan ettiinde hemen bu evde toplanacaklar. Sormak istediin bir
ey var m?"
"Silahl bir saldr m bekliyoruz, efendim?" Sesinde beklenti
dolu bir tn vard.
"Bekliyoruz diyemem ama olmas mmkn diyebilirim."
"Sizce o kak pislik hl bu civarda m?" Kadnn gzlerinden ate fkryordu.
"Olabilir. Koca Tommy'e son telefon grmesini de aktar.
Tetikte olun."
Kadn polis bayla selam verdikten sonra odadan ayrld.
Nardo ac dolu bir bakla Gurney'e dnd. "Ne dnyorsun? Sence valyelii bir kenara brakp eyalet polisine acil bir
durum olduunu haber versek mi? Yoksa bu telefon grmesi
sadece samalktan m ibaret?"
"imdiye kadar yaanan cinayetleri dnnce, bu telefon
grmesinin samalk olduunu varsaymak dpedz ahmaklk
olur."
"Ben hibir ey varsaymyorum," dedi Nardo. fkeden dudaklarm bzd.
kili arasndaki gerginlik, sessizlie dnt.
Sessizlii bozan da st kattan gelen bir ses oldu.
"Yzba Nardo? Gurney?"
415

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

Nardo, sanki karnna kramp girmi gibi yzn buruturdu.


"Belki Dermott'un aklna baka bir an gelmitir de bizimle paylamak istiyordur," dedi ve sandalyesine iyice yerleti.
"Ben bakarm," dedi Gurney.
Odadan kp koridorda ilerledi. Dermott yatak odasnn kapsnda duruyordu. Merdivenlerin hemen banda. Sabrsz, fkeli
ve yorgun grnyordu.
"Sizinle konuabilir miyim... ltfen?"
'Ltfen' ksmn pek iten sylememiti.
Dermott ayakta duramayacak kadar titriyordu. Bu yzden
Gurney yukar kt. Yukar karken de burann normal bir ev
gibi olmadn dnd. Buras bir iyeriydi ve konaklamak iin
bir yer ilave edilmiti. Gurney'in byd ehirde byle dzenlemelere sk rastlanrd. Dkkan sahipleri, dkkanlarn st katnda yaard. Tpk her yeni mteri ile hayata kar besledii nefret
biraz daha artan o restoran sahibi ya da mafya balantl cenaze
levazmats ve iman karsyla iman drt ocuu gibi. Onlar
dnmek bile kendini kt hissetmesine neden oldu.
Yatak odasnn kapsna geldiinde bu dnceleri bir kenara
brakt ve Dermott'un yznden okunan rahatszla odakland.
Adam, Gurney'in arkasndan aa bakt. Merdivenlerden
aasn grmeye alyordu. " Yzba Nardo gitti mi?"
"Aada. Sizin iin ne yapabilirim?"
"Arabalarn uzaklatn duydum," dedi. Sesinde sulayc
bir ton vard.
"Uzaa gitmediler."
Dermott ald yanttan memnun kalmamt ama yine de
bayla onaylad. Belli ki aklnda bir ey vard ama asl konuya
girmek iin hi acelesi yoktu. Gurney bu frsat deerlendirdi ve
birka soru sordu.
"Bay Dermott, mesleiniz nedir?"
416

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Ne?" Adam hem arm hem de kzmt.


"Tan olarak nasl bir i yapyorsunuz?"
"Benim iim mi? Gvenlik. Yanlmyorsam bu konumay
daha nce yapmtk."
"Yzeysel olarak," dedi Gurney. Glmsyordu. "Belki biraz
detaylandrmak istersiniz."
Dermott'un i ekii, bu istei gereksiz bir vakit kayb olarak grdnn en gzel kantyd. "Bakn," dedi. "Oturmam
gerek, tamam r?" Sonra koltuuna dnd ve oturdu. "Ne gibi
detaylar?"
"irketinizin ad GD Gvenlik Sistemleri. Bu 'sistemler' kim
iin, ne tr 'gvenlik' salyor?"
Dermott, dier bir i ekiin ardndan yantlad. "irketlerin
gizli bilgilerini koruma altnda tutmalarna yardmc oluyorum."
"Peki bu yardmlarnz ne ekilde hayata geiriliyor?"
"Veritaban koruma uygulamalar, virs programlar, gvenlik kalkanlar, protokollere snrl eriim, kimlik dorulama sistemleri, ... Bunlar genel olarak yaptmz ilerin ana kategorileri diyebilirim."
"Yaptmz?"
"Efendim?"
"Projelerinizden bahsederken, 'yaptmz' iler dediniz."
"O manada demek istemedim," dedi Dermott. "Sadece kuramsal bir ifade olarak kullandm."
"Bu da GD Gvenlik Sistemleri'ni biraz daha byk gsteriyor, deil mi?"
"Niyetim bu deildi. Sizi temin ederim. Mterilerim yalnz
almamdan fazlasyla memnun."
Gurney etkilenmi gibi ban ne arkaya sallyordu. "Bunun
nasl bir avantaj saladn tahmin edebiliyorum. Peki, bu mteriler kimler?"
417

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Gizliliin kendileri iin son derece nemli olduunu syleyen mteriler."


Gurney, Dermott'un ters yant karsnda masumca glmsedi. "Sizden, bildiiniz srlan aklamanz istemedim. Sadece
mterilerinizin hangi i grubundan geldiini merak ettim."
"Veritabanlar olduka hassas bir gizlilik endiesi tayan iler."
"Mesela?"
"Kiisel bilgiler."
"Ne tr kiisel bilgiler?"
Dermott konuarak, yapt szlemeleri ne derece riske attn deerlendiriyordu. "Sigorta irketleri, finansal hizmet irketleri, salk sektrndeki firmalar tarafndan toplanan bilgiler."
"Tbbi veriler mi?"
"Byk bir ksm, evet."
"Tedavi verileri?"
"Temel salk kodlama sistemine girii yaplan veriler. Konumuzla ne alakas var ki?"
"Sanyorum siz olduka geni bir tbbi veri tabanna eriim
salamaya alan bir bilgisayar korsanydnz. Buna ne diyeceksiniz?"
"Bu cevaplanabilir bir soru deil."
"Neden?"
Dermott kzgnln gstermek istercesine gzlerini kapatt.
"ok fazla deiken var."
"Ne gibi?"
"Ne gibi?" Dermott kendisine yneltilen soruyu sanki aptalca
bir soruymu gibi tekrar etti. Birka dakika sonra da gzleri hl
kapal olarak konumaya balad. "Bilgisayar korsannn amac,
tecrbe dzeyi, veri formatna ainal, veri formatnn yaplan, eriim protokol, bir dizi gvenlik duvar ve virs program
ve daha pek ok deikenden sz ediyoruz ki sizin bunlar anla418

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yacak kadar geni bir teknik altyapnz olduunu hi zannetmiyorum."


"Bu konuda haklsnz," dedi Gurney. "Fakat diyelim ki, tamamen rnek olsun diye soruyorum, olduka yetenekli bir korsan belirli bir hastalk zerine tedavi gren hastalarn yer ald
bir liste oluturmaya alyor ..."
Dermott aresizce ellerini havaya kaldrd ama Gurney devam etti. "Bunu yapmak ne kadar zordur?"
"Yine sylyorum, bu cevaplanabilir bir soru deil. Baz veri
tabanlar o kadar geirgen ki dorudan internette yayn yapsalar
daha iyi olur. Ama bazlar da dnya zerinde ifre krma ve kodlar deifre etme konusunda en gelimi bilgisayarlar bile kolaylkla etkisiz klabiliyor. Her ey sistem tasarmcsnn yeteneine
bal."
Gurney, Dermott'un son cmlesinde bir gururlanma ifadesi
yattn dnd ve bu konu zerine gitmeye karar verdi. "Her
trl iddiaya girerim ki bu konuda sizden iyi olabilecek insan
says olduka azdr."
Dermott glmsedi. "Kariyerimi, bu gezegendeki en zeki
korsanlar alt etmek zerine kurdum. Benim tasarladm hibir
veri koruma protokolne izinsiz eriim salanamad."
Bu bilgi yeni bir olasl gndeme getirdi. Belki de bu adamn alt edici yetenekleri, katilin ulamak istedii veri tabanna
giden yolda byk bir prz yaratt. Katil de onu bu davaya srklemeye karar verdi. Bu fikir kesinlikle dnmeye deerdi.
Fakat asl sorun bu olasln cevaptan ok soru yaratmasyd.
"Keke yerel polis departman da ayn kapasiteye sahip olsayd."
Bu cmle, Gurney'i dncelerinden syrp yeniden olay yerine dndrd. "Ne demek istiyorsunuz?"
"Ne mi demek istiyorum?" Dermott verecei cevab uzun
419

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

uzun dnd. "Bir katil beni takip ediyor ve ben de polisin beni
koruyabileceinden emin olamyorum. Civarda babo dolaan
bir, deli var ve bu deli nce beni, sonra da sizi ldrmek niyetinde. Sizse bu durum karsnda bana farazi bir bilgisayar korsannn farazi bir veri tabanna eriimi hakknda varsaymsal somlar
soruyorsunuz. Ne yapmaya altnz bilmiyorum. Eer dikkatimi datarak sinirlerimi yattrmaya alyorsanz; imdiden
syleyeyim, hibir ie yaramyor. Neden gerek tehlike zerine
odaklanmyorsunuz? Sorunumuz akademik bir yazlm meselesi deil. Sorunumuz eli bakl bir delinin peimizde olmas. Ve
bu sabah yaananlar da polisin hibir ie yaramadnn en ak
gstergesi!" Dermott'un konuurken kulland fkeli ses tonu,
yava yava kontrolden kt. Sesleri duyan Nardo yukar karak yatak odasna geldi. nce Dermott'a, sonra Gurney'e ve yine
Dermott'a bakarak; "Neler oluyor burada?" diye sordu.
Dermott arkasn dnd ve duvara bakmay tercih etti.
Gurney ise, "Bay Dermott, kendisinin yeterince iyi korunmadn dnyor," dedi.
"Yeterince korun..." Nardo fkeli bir giri yapt ama hemen
kendini toparlad ve daha makul bir tonda aklamaya geti. "Baym, bu eve yetkisiz birinin girme ihtimali, hatta yanl duymadysam eli bakl bir delinin bu eve girme ihtimali, sfrdan bile
az."
Dermott duvara bakmaya devam etti.
"yle izah edeyim," dedi Nardo. "Eer o orospu ocuu buraya gelmeye cret ederse, lr. eri girmeye alrsa; onu ktr
ktr keser, akam yemei niyetine yerim."
"Bu evde yalnz kalmak istemiyorum. Bir dakika bile."
"Beni duymuyor musunuz?" dedi Nardo. "Yalnz deilsiniz.
Mahalleniz tamamen polislerle evrili. Evin d da polislerle
evrili. Kimse ieri giremez."
420

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Dermott, Nardo'ya doru dnd ve meydan okuyan bir slupla; "Ya oktan girdiyse?" diye sordu.
"Siz neden bahsediyorsunuz?"
"Ya oktan eve girdiyse?"
"Nasl olacakm bu?"
"Bu sabah... Memur Sissek'e bakmak iin dar ktmda... mesela ben bahede dolanrken... kap kilitli deildi ve o
da ieri girdi. Girmi olabilir, deil mi?"
Nardo duyduklarna inanamyormu gibi karsndaki adama
bakyordu. "eri girdi ve nereye gitti?"
"Ben nereden bileyim!"
"Ne yani... Adamn yatanzn altnda falan m saklandn
dnyorsunuz?"
"Bu sadece bir soru, Yzba. Fakat gryorum ki siz bu sorunun yantn bilmiyorsunuz, deil mi? nk evi batan aa
kontrol etmediniz, deil mi? O halde katil yatan altnda olabilir, deil mi?"
Nardo, "Yce Tanrm!" diyerek isyan etti. "Bu kadar samalk yeter!"
ki admda yatan yanna gitti ve fkeli bir tavrla yatan
ayak ksmn tutarak omuz hizasnda havaya kaldrd.
"imdi oldu mu?" diye sylendi. "Burada birilerini grebiliyor musunuz?"
Yata ylece yere brakt ve byk bir grlt oldu.
Dermott fkeyle Nardo'ya bakyordu. "Sizden istediim,
Yzba, yeterli bir alma. ocuka bir gsteri deil. Evde detayl bir arama yaplmasn istiyorum, ok mu zor?"
Nardo buz gibi baklaryla Dermott'u szd. "Siz syleyin...
Herhangi biri bu eve girse nereye saklanabilir?"
"Nereye mi? Bilmiyorum. Bodruma? Tavan arasna? Dolaplara? Nasl bilebilirim ki?"
421

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"iniz rahat etsin diye sylyorum, Baym, olay mahaline


gelen ilk polis ekibi evi batan aa arad. Eer katil burada olsayd, onu bulurlard. Tamam m?"
"Evi iyice aradlar m?"
"Evet, Baym. Siz mutfakta sorguya ekilirken."
"Tavan aras ve bodruma da bakld m?"
"Evet."
"Dolaplara?"
"Btn dolaplar kontrol edildi."
"Temizlik dolabn kontrol etmi olamazlar!" diye bard Dermott. "Oras asma kilitle kilitlenmiti ve anahtar bende.
Kimse benden anahtar filan istemedi."
"Yani orann kilitli olmas ieri kimsenin girmemi olduu
anlamna gelir. Bu durumda oray kontrol etmek zaman kayb
olacaktr. yle deil mi?" dedi Nardo.
"Hayr... Bu szler evin her yerini kontrol ettik diyen sizlerin
lanet olas bis er yalanc olduunuz anlamna gelir!"
Nardo'nun tepkisi, kendisini byk bir patlamaya hazr tutan
Gurney'i aknla uratt. Yzba olduka sakin bir slupla,
"Anahtar verin, Baym. Hemen gidip o dolaba da bakacam."
Dermott bir avukat edasyla sze girdi. "Yani oraya baklmadn ve evin olmas gerektii gibi kontrol edilmediini kabul
ediyorsunuz!"
Gurney, Dermott'un bu srarc tavrnn migrenle bir alakas
olup olmadn dnd. Belki de sinir sistemi tamamen kmt. Ya da korkusu yerini fkeye brakmt.
Nardo inanlmas g bir biimde sakinliini korumay baarmt. "Anahtar verecek misiniz, Baym?"
Dermott bir eyler mrldand. Yz ifadesine baklrsa itham
edici szler sylemiti. Sonra koltuundan kalkt ve komodin
ekmecesinden bir anahtar alp yatan zerine frlatt. Bu anah422

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

tar dierlerine kyasla daha kkt. Nardo hibir tepki gstermeden anahtar ald ve sessizce odadan ayrld. Merdivenlerden
inerken, ayak sesleri duyuldu. Dermott dier anahtarlar yeniden
ekmeceye koydu ve tam ekmeceyi kapatacakken durdu.
Dilerinin arasndan "Kahretsin!" diye homurdand.
Anahtarlar eline ald ve ikinci sradaki anahtar, anahtarlar bir arada tutan halkadan karmak iin uramaya balad.
Anahtar karnca da kapya yneldi. Daha bir adm atamadan,
yatan baucundaki halya takld ve kapnn kasasna doru tkezleyerek ban arpt. Hl skt dileri arasndan fke ve ac
karm bir haykr duyuldu.
Gurney, adama doru bir adm atarak, "yi misiniz?" diye
sordu.
"yiyim! Mkemmelim!" Bu szler, adamn fkesinin davurumuydu.
"Yardm edebilir miyim?"
Dermott sakinlemeye alyordu. "te," dedi. "Bu anahtar
al ve ona ver. Kapda iki kilit var. Bunca sama karmaann yannda..."
Gurney anahtar ald. "Siz, iyi misiniz?"
Dermott, durumun ne kadar can skc olduunu gsteren bir
el iaretiyle Gurney'e yardma ihtiyac olmad mesajn verdi.
"Eer olmas gerektii gibi en batan bana gelselerdi..." Sonra
birden sustu.
Gurney harabe gibi grnen adama bir kez daha dikkatle bakt ve aa indi.
ehir d mahallelerdeki evlerin pek ou gibi bu evde de
bodrum kata inen merdivenler ikinci kata kan merdivenlerin
tam altna gelecek ekilde dizayn edilmiti. Bu merdivenlerin banda bir kap vard ve Nardo bu kapy ak brakmt. Gurney,
aadan bir k geldiini grebiliyordu.
423

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Yzba?"
"Evet?"
Ses, ahap merdivenlerin sonunda bir yerlerden geliyordu ve
Gurney de elinde anahtarla birlikte aa inmeye karar verdi. Beton, metal boru, ahap ve toz karm bir koku vard ve bu koku
Gurney'e ocukluunda oturduklar apartmann bodrum katn
anmsatmt. ift kilitli bu depoda kiraclarn kullanmadklar
bisikletler, bebek arabalar, kutular dolusu vr zvr bulunurdu
ve lambalar rmcek alaryla sarl olurdu. Duvarlarda beliren
glgeler, Gurney'in tylerini diken diken etmeye yeterdi.
Nardo, inaat henz tamamlanmam bir odann kar kesindeki elikten bir gri kapnn nnde duruyordu. naat halindeki bu odada ise kiriler, rutubetli duvarlar, bir su stc kazan,
iki mazot tank, bir ocak, iki yangn alarm, iki yangn sndrc
ve bir dc tavandan pskrtmeli yangn sndrme sistemi vard.
"Bu anahtar, asma kilit iin," dedi Nardo. "Bir dc yaysz kilit
var. Bu gvenlik lgnlnn sebebi nedir anlamadm. Ayrca dier kahrolas anahtar da nerede?"
Gurney anahtar Nardo'ya uzatt. "Unuttuunuzu syledi. Bunun iin de sizi sulad."
Nardo homurdanarak anahtar ald ve doruca kilide yerletirdi. Nardo kapy amak iin urarken "Kokumu pislik herif,"
dedi. "Gerekten buray kontrol ettiime inanamyorum... Bu da
nesi...?"
Nardo, peinde Gurney'le birlikte kapdan ieri girdi ve kendini temizlik dolabndan bir hayli byk bir odann iinde buldu.
lk bakta, grdkleri manzaraya hibir anlam veremediler.

m
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklama

Gurney bir an iin yanl kapy atklarn dnd. Fakat


bunu yapm olmalarna da imkan yoktu. Merdivenlere alan
kap haricinde, bodrum kattaki tek kap bu odaya aitti ama grne gre bu oda depo olmaktan ok uzakt.
Gurney ve Nardo lo kl, geleneksel mobilyalarla denmi, boydan boya hal kapl byk bir yatak odasnn kesinde
dikiliyordu. nlerinde ift kiilik bir yatak vard ve yatan zerinde farbalar yere deen iekli bir yatak rts seriliydi. Farbalarn frfrlarna benzer sslemeleri olan, fazlaca kabartlm
birka yastk da yatan bana yaslanmt. Yatan ayak ucunda
sedirden bir eyiz sand vard. Sandn zerinde de krkyama
usulyle dikilmi, tombul bir ku oturuyordu. Gurney'in solundaki duvarda dikkatini eken ilgin bir ey vard. Duvardaki pencere ilk bakta, dardaki ak alan gsteriyor gibi grnyordu. Fakat yakndan baknca arkadan aydnlatlan transparan bir
posterle kapl olduu anlalyordu. Belli ki oday klostrofobik
grnmnden kurtarmak iin bavurulan bir zmd. Gurney
biraz daha dikkatli baknca bir tr havalandrma sisteminin uultuya benzer sesini iitti.
"Anlamyorum," dedi Nardo.
Grney, tam Nardo'ya katldn syleyecekti ki sahte pencerenin az ilerisinde yine ayn duvara dayal kk bir masa
425

tarama: Pride dzenleme: sereniti

olduunu fark etti. Masann zerinde dk voltajl bir lamba


vard ve lambann yayd k, eskiden diplomalarn konduu
ve sergilemek amacyla duvara asld trden siyah ereveyi aydnlatyordu. Gurney, daha iyi grebilmek iin erevelerin
yaknna gitti. Her erevede kiisel birer ekin fotokopisi yer
alyordu. eklerin hepsinde alc X. Arybdis olarak grnyordu
ve hepsinin zerindeki tutar 289.87 dolard. ekler soldan saa
Mark Mellery, Albert Ruddcn ve R. Kartch tarafndan imzalanmt. Bu ekler, Gregory Dermott'un eline ulaan ve nakde evrilmeden gndericilerine iade edilen eklerdi. Gregory Dermott
bu durumu hemen rapor etmiti. Peki, neden iade etmeden nce
birer fotokopisini almt? Daha da ilginci hangi akla hizmet bu
fotokopileri ereveletmiti? Gurney, ereveleri tek tek eline
ald. Sanki yakndan itcelese, arad yantlara ulaabilecekti.
nc ekin zerindeki imzay incelerken, R. Kartch isminin kendisinde uyandrd o huzursuzluk hissi yeniden su yzne kt. Fakat bu kez yalnzca huzursuzluk duymakla kalmad,
bu hislerin nedenini de buldu.
"Kahretsin!" dedi kendi kendine. Bunu nasl oldu da daha nceden grememiti!
Ayn anda Nardo'dan da ani bir tepki geldi. Gurney hemen
Nardo'ya dnd ve adamn baklarnn odakland noktaya
bakt. Nardo, ylece odann kar kesine bakyordu. Glgelerin arasnda hayal meyal grnen, ereveli eklerin yanndaki
lambann aydnlatma alannn dnda kalan o kede; Kralie
Anne sandalyesi olarak bilinen sandalyenin kolaklar arasnda
neredeyse kaybolup gitmi zayf ve halsiz bir kadn oturuyordu.
Kadnn zerindeki gecelik de sandalyenin kuma gibi tozlu bir
pembe renge brnmt ve ikisini birbirinden ayrt etmek imkanszlayordu. Kadn sandalyede oturmu, ban da gsne
doru emiti.
426

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Nardo, kemerinden bir el feneri kard ve n kadna doru tuttu.


Gurney, kadnn yann elli ile yetmi arasnda olabileceini
dnd. Cildi l gibi solgundu. Sar salar, dank dalgalardan ibaretti ve peruk gibi grnyordu. Kadn ban yava yava
kaldrd ve a doru bakt.
Nardo nce Gurney'e, sonra da sandalyede oturan kadna
bakt.
"Tuvalete gitmem lazm," dedi kadn. Ses tonu yksek, rahatsz edici ve buyurgand. Kendini beenmi bir tavrla havaya
kaldrd enesi, boynundaki yara izinin grnmesine yol at.
"Bu da kim byle?" dedi Nardo. Fsldayarak ve sanki Gurney bu sorunun cevabn biliyormu gibi konuuyordu.
Esasnda Gurney, bu kadnn kim olduunu gayet iyi biliyordu. Ayrca bu anahtar alp Nardo'ya getirmenin byk bir hata
olduunun da farkndayd.
Hemen kapya dnd. Ama Gregory Dermott oktan kapya
gelmiti. Bir elinde Four Roses marka viski iesini, dier elinde
de .38 kalibre zel yapm bir revolver tutuyordu. Migren ars
eken fkeli ve istikrarsz adamdan eser kalmamt. Gzlerindeki ac ve sulama dolu baklar gitmi, yerini Gurney'e gre
olduka keskin ve kararl baklara brakmt. Koyu ve hissiz
baklar, kendini hemen belli ediyordu.
Nardo da kapya dnd. "Nas...?" diyerek sze girecekti ki
szckler boaznda dmlendi. Olduu yerde kalakald ve srayla bir Dermott'un yzne bir de silaha bakmaya balad.
Dermott byk bir adm atarak odaya girdi. Ayan geri iterek kanca misali kapy kavrad ve hzlca kapatt. Kap kapannca ar ve metalik bir klik sesi duyuldu. Bu sesin ardndan
Dermott'un yznde de dudak izgisini daha ok uzatan bir glmseme belirdi.
427

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Sonunda yalnz kalabildik," dedi. Karsndaki adamlarla


sohbet etmek ister gibi alayc bir tavr taknmt. "Yaplacak ok
iimiz var," dedi. "Ama vaktimiz az." Grne gre bu durumdan fazlasyla eleniyordu. Yzndeki o souk glmseme, bir
an o kadar ok geniledi ki kmldanan bir solucana benzemeye
balad. "ncclikle bu kk projeme dahil olduunuz iin size
ne kadar minnettar olduumu belirtmek isterim. Sizin ibiiiz, her eyi ok daha iyi klabilir. Fakat nce ufak bir detay
aradan karalm. Yzba, sizden rica etsem yere yzst uzanabilir misiniz?" Aslnda bu tam olarak bir soru saylmazd.
Gurney, Nardo'nun gzlerine baknca adamn aklndan hesaplar yaptn anlad. Fakat anlayamad ey, byle bir durumda
hangi alternatifleri deerlendirmeye alm olabileceiydi. Ya da en
azndan konu hakknda bir fikri olup olmadm bilmek istiyordu.
Dermott'un gzlerinde ise kaacak hibir yeri olmayan bir fareyi sabrla izlemeye koyulmu bir kedinin baklar vard.
"Baym," dedi Nardo. Sesinde nazik ama karsndaki iin
endieli bir ton vard. "Silah yere brakmanz, u anda yaplabilecek en iyi hareket olur."
Dermott ban iki yana sallad. "Sandnz kadar iyi olmayabilir."
Nardo arm gibi grnyordu. "Silah yere brakn, Baym".
"Bu da bir seenek tabii. Ama ortada bir sorun var. Hayatta
hibir ey bu kadar basit gereklemez, deil mi?"
"Sorun mu?" Nardo, Dermott'la konuuyordu ve ona ilacn
almay unutmu zararsz bir vatanda muamelesi yapyordu.
"Silah brakacam ama seni vurduktan sonra. Eer silah hemen brakmam istersen, seni de hemen vurmam gerekir. Oysa
ben byle olsun istemiyorum. Senin de bunu istemediini biliyorum. imdi sorunun ne olduunu anladn m?"
428

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Dermott konuurken silahn burnunu yava yava havaya kaldrarak, Nardo'nun boazyla ayn hizaya getirdi. Silah tutan
elinin bir para bile titrememesinden mi yoksa sesindeki alayc
tavrdan m bilinmez; Nardo farkl bir strateji denemeye karar
verdi.
"O silah ateledin diyelim, sonrasnda ne olacak?"
Dermott omzunu silkti ve az izgisi yeniden geniledi.
"leceksin."
Nardo, ayn fikirde olduunu gsterircesine ban sallad.
Sanki karsndaki rencisiydi ve doru ama eksik bir cevap
vermi gibi davranyordu. "Ya? Sonra ne olacak?"
"Ne fark eder ki?" Dermott yeniden omuz silkti. Bu kez gzlerini ksm, Nardo'nun boazn hedef alyor gibi duruyordu.
Yzba fkesine ya da korkusuna kaplmadan kontroln
korumak iin byk bir aba sarf ediyordu.
"Benim iin fark etmez ama senin iin eder. O tetii ektikten
yaklak bir dakika sonra birka dzine polis ensene yapacak.
Sonra da seni paralara ayracaklar."
Dermott eleniyor gibi grnyordu. "Kargalar hakknda ne
kadar bilgi sahibisin, Yzba?"
Nardo, konuyla ilgisi olmayan bu sora karsnda gzlerini
ksarak Dermott'a bakt.
"Kargalar aptal hayvanlardr," dedi Dermott. "Birini vurunca,
dieri gelir. Onu da vurunca, baka biri gelir, sonra biri daha ve
biri daha. Siz vurmaya devam ettike onlar da gelmeye devam
eder."
rinin yalnz lmesine asla msaade etmezdi. Bir karga lyorsa,
dierleri gelip onun yannda durur ve onu yalnz brakmazd. Bu
hikayeyi ilk kez on ya da on bir yandayken bykannesinden
duymutu. Hikayeyi dinler dinlemez odadan ayrlmt; nk
429

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

alamak zereydi ve bunu bykannesinin nnde yapmak istemiyordu. Kendisini banyoya kapatt ve yreinde derin bir ac
hissetti.
"Bir keresinde Nebraska'da bir iftlikte vurulan kargalarn
fotorafn grmtm," dedi Dermott. "iftinin biri elinde tfeiyle omuzlarna dek ykselen bir l karga ynnn yannda
poz veriyordu." Bir sre bekledi. Sanki Nardo'nun bu szleri sindirmesini bekliyordu. nk iinde bulunduu durum, kargalarnkine bir hayli benziyordu.
Nardo ban iki yana sallad. "Burada oturup polisleri teker
teker vuracan ve bu esnada ilerinden birinin kp senin beynini datamayacan m dnyorsun? ler senin dndn
gibi yrmez."
"Tabii ki byle bir dncem yok. Sana hayal gcnden yoksun bir akln, nohut kadar kk olduunu syleyen olmad m
hi? Ben karga hikayesini ok severim, Yzba, ama bu hayvanlar pe pee ldrmenin haricinde olduka etkili birka yntem
daha var. Gaz kaa mesela. Eer evinde bu i iin uygun bir
yaylm sistemi varsa, gaz kaayla istenilen sonuca ulaabilirsin. Bilmem fark ettin mi ama bu evin btn odalarnda havadan
pskrtme sistemi delidir. Bu oda hari, btn odalarda demek
istedim." Yeniden sustu. Gzlerinde kendisiyle gurur duyduunu
gsteren capcanl ve parlak bir bak belirdi. "Yani seni vurursam
ve kargalar tepeme rse iki kk borunun iki kk vanasn aarm ve tam yirmi iki saniye sonra..." Yzndeki glmseme, melek gibi bir ifadeye dnt. "Sklatrlm klor gaznn
insan cierinde nasl bir tahribata yol atn bilir misin? Peki bu
tahribat ne kadar hzl gerekletirdiim bilir misin?"
Gurney, Nardo'nun bu korkun adam ve gaz kaa tehdidini
deerlendirirken ektii sknty gzlemledi. Bir an iin karsnda duran bu polisin gurur ve fkesine yenik derek lme
430

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

doru gideri bir adm atacam dnd; fakat Nardo onu yanltrcasna birka derin nefes ald. Kendisini sakinletirmeye alyordu. Sonra da ciddi ve biraz da endieli bir tavrla konumaya
balad.
"Klor bileenleri olduka hner gerektirir. Ben de terrle mcadele timindeyken o bileenlerden kullanmtm. Adamlardan
biri baka bir deneyin yan rn olarak nitrojen triklorit retmiti. stelik bunun farknda bile deildi. Birden ba parma
havaya utu. Yani kimyasallar pskrtme sistemiyle yaymak,
sandn kadar kolay olmayabilir. Bunu yapabileceinden pek
emin deilim."
"Vaktini beni kandrmaya alarak harcama, Yzba. Polislerin el kitaplarnda yazan tekniklerden birini kullanyor gibisin.
Ne yazyordu orada ha? Sulunun plann eletirerek kayglarn dile getir; onun kendine olan gvenini sars ve detayl bilgiler
elde etmeye al! Daha fazla bilgi almak istiyorsan, hileye bavurmana gerek yok. Dorudan sor gitsin. Benim gizlim saklm
yok. Bilgin olsun diye sylyorum; u anda benim elimde iki
adet elli galonluk yksek basn tank var. leri klor ve amonyak
dolu. lerindeki sanayi tipi kompresrlerle ana pskrtme borusuna balanyorlar ve evi saran sisteme doluyorlar. Bu odada
iki gizli vana var. Onlar atm anda, yz galonluk gaz olduka
sklatrlm bir halde havaya karacak. Nitrojen triklorit ve sonucunda oluan patlamaya gelince... Benim iin art bir deneyim
olur. Fakat ben Wycherly Polis Departman'nn havaszlktan
boulmas fikriyle de yetinebilirim. Sizin havaya utuunuzu ve
her bir paranzn ayr ynlere daldn grmek tarif edilmez
bir mutluluk olurdu ama insan elindekiyle yetinmeyi bilmeli. Sonuta iyinin dman, en iyi olmamal deil mi?"
"Bay Dermott, btn bunlar da ne demek oluyor?"
Dermott kendisine sorulan soruyu byk bir ciddiyetle d431

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

nyormu gibi kalarn att ama aslnda tamamen ii parodiye


dkmeye alyordu.
"Bu sabah postadan bir not aldm. Gneten ka / kardan ka
ancak / Gece, gndz kaacak bir yer kalmayacak." Gurney'in
iirindeki szleri imal bir teatral gsteri ile yineledi. Sonra da
Gurney'e sorgulayan bir bak att. "Bo tehditler. Fakat kim
gnderdiyse teekkr etmem gerekir. Bana hayatn ne kadar ksa
olabileceini re bugnn iini yarma ertelememem gerektiini
hatrlatt."
"Ne demek istediini anlamyorum," dedi Nardo. Hl ciddi
tavrn srdryordu.
"Dediklerimi yap. Sonunda her eyi anlarsn."
"Peki, sorun yok. Ben kimsenin gereksiz yere zarar grmesini
istemiyorum."
"Hayr, tabii ki hayr." Solucan benzeri glmseme bir belirdi, bir kayboldu. "Bunu kimse istemez. Esasnda tam da bu
gereksiz zarar grme riskini azaltmak iin imdi yere yzst
uzanman gerekiyor."
Artk tam bir dngy tamamlamlard. u anda sorulacak
tek soru, "imdi ne olacak?" olabilirdi. Gurney, bir iaret yakalarm umuduyla Nardo'nun yzn inceledi. Bu adam yapbozun
ne kadarn birletirebilmiti? Sandalyede oturan kadnn ya da
elinde viski iesi ve silahla karlarnda duran bu gler yzl
psikopatn kim olduunu anlam myd?
Hibir ey anlamasa bile en azndan Dermott'un Memur
Sissek'i ldrd sonucuna ulam olmas gerekirdi. nk
gzlerindeki fkenin baka bir sebebi olamazd. Ortam birden
gerildi. Nardo'nun adrenalin seviyesi ykselmiti. Mantn yerini ok daha gl olan ilkel ve 'sonular ne olursa olsun' trnden bir duygusallk ald. Dermott da bunun farkndayd. Fakat
bu durumda korkmak yerine, daha da comu ve enerjik bir hal
432

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

almt. Revolverin kabzasn daha sk tuttu ve yzndeki o solucan benzeri glmsemesinde ilk kez dileri grnr bir hal ald.
Gurney;. 38 kalibrelik silahtan kacak bir kurunun Nardo'nun
hayatn sona erdirmesinden bir saniye nce ve hatta kendi hayatn sona erdirmesinden iki saniye nce fkeli ve grtlaktan gelen
bir sesle bararak odadaki dngy krd.
"Adamn dediini yap! u lanet yere yat! HEMEN!"
Bu barn yaratt etki inanlmazd. ki adam da olduklar yerde dorakalmt. Gurney'in bu haykr, yzlemelerin en
sinsi anlarndan birine son vermiti.
Henz kimsenin lmemi olduu gerei Gurney'i doru
yolda olduuna inandrmak iin yeterliydi. Geri kendisi de bu
yolun ne olduu hakknda net bir fikre sahip deildi. Nardo'nun
yznden anlad kadaryla, adam kendisini aldatlm hissediyordu. Dermott ise donuk grntsne ramen; iten ie telalanm!! ve bunu belli etmemek iin byk aba sarf ediyordu.
Gurney'in kontrol ele geirmesini istemiyordu.
Dermott, Nardo'ya dnerek "Arkadan ne gzel syledi!"
dedi. "Yerinde olsaydm, dediini yapardm. Dedektif Gurney,
zeki biri. lgin bir adam. Hem de nl. nternette yaptnz ksack bir aratrma sonucunda, aradn kii hakknda pek ok
ey renebiliyorsun. Bir isim ve posta numaras girdikten sonra
karna kan bilgileri grsen hayrete dersin. Artk gizlilik diye
bir ey kalmad." Dermott'un imal szleri, Gurney'in midesini
bulandrmt. Kendisine srekli olarak Dermott'un karsndaki
insan hakknda sandndan daha fazla ey bildiini dndrmek gibi hilelere bavurabileceini hatrlatp durdu. Bu onun
uzmanlk akn saylrd. Fakat kendisinin ileri grl davranmayarak yol at bu hatann, Madeleine'nin hayatn tehlikeye
drm olmasn da bir trl kabullenemiyordu.
Nardo gnlszce yere eildi ve sonunda yzst uzand. Her
433

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

an nav ekmeye hazrm gibi duruyordu. Dermott, ellerini bann arkasnda birletirmesini syledi. "Tabii zahmet olmazsa,"
diye de ekledi. Gurney bir an iin bunun bir infaz sahnesi olduunu dnd. Fakat Dermott yerde yatan yzbaya memnuniyet dolu bir ifadeyle baktktan sonra, elindeki viski iesini sandn zerindeki kumatan kuun yanna koydu. Gurney, o kuun
aslnda bir kaz olduunu daha yeni fark ediyordu. Birden tyleri
diken diken oldu. Laboratuar sonularndan gelen bir detay hatrlad. Kaz ty. Dermott, Nardo'nun sa ayak bileini kavrad
ve orada duran kk bir otomatik silah asklndan ekip ald.
Sonra da kendi cebine koydu. Yzndeki o sevimsiz glmseme
yeniden belirdi ve kayboldu.
"Silahlarn nerede olduklarn bilmek," dedi kendi kendine;
"trajediyi engellemenin en iyi yoludur. O kadar ok silah var
ki... Ve o silahlar o kadar yanl insanlarn elinde ki... Tabii bir
de u tartma var; insanlar ldren silahlar deil, yine insanlardr. Hakllk pay yok deil. nsanlar, insanlar ldrr. Bunu
sizin mesleiizdeki adamlardan daha iyi kim bilebilir ki?"
Gurney, Dermott hakknda bildii gerekler listesine yeni
bir madde daha ekledi: Nezaketli, tehditkar, asalet dolu ve biraz
da kibirli bir tavr taknarak dinleyicilerine anlaml konumalar
yapmak. Bunu yapmasnn tek bir nedeni olabilir. O da her eye
gcnn yettiine dair fantezilerini beslemeyecek yeni unsurlar
bulmak.
Dermott, Gurney'in karmlarn dorularcasna kendisine
dnd ve tpk yalaka bir uak gibi, "uradaki duvara yaslanarak oturmak ister misin?" diye sordu. Bir yandan da yatan sol
tarafnda, eklerin ve lambann olduu masann yannda duran
sandalyeyi iaret ediyordu. Sandalyenin srt yaslanan ksm, basamak misali talardan oluuyordu. Gurney sandalyenin yanna
gitti ve hi tereddt etmeden oturdu.
434

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Dermott buz gibi baklaryla Nardo'ya bakt. "Seni hi geciktirmeden huzura kavuturacam. Fakat bir katlmc daha olmasn bekliyorum. Sabrla beklediin iin minnettarm."
Gurney, Nardo'nun yzn grebildii kadaryla adamn
ene kaslar gerilmiti ve boynundan yanaklarna kadar kpkrmz olmutu.
Dermott hzla odann dier kesine geti ve kolakl sandalyenin bir tarafna yaslanarak sandalyede oturan kadna bir eyler
fsldad.
"Tuvalete gitmem lazm," dedi kadn. Yine ban kaldrmt.
"Aslnda byle bir ihtiyac yok, biliyor musunuz?" dedi Dermott. Gurney ve Nardo'ya bakyordu. "Sonda yznden oluan
bir rahatszlk. Uzun, hem de ok uzun yllardan beri sondaya
bal olarak yayor. Sondalar da bir yandan rahat ama bir yandan da epey can skc. Derdi veren Tanr, dermann da verirmi.
Yaz ve tura gibi. Biri olmadan, dierini alamyorsunuz. Byle
bir ark yok muydu?" Durdu ve bir melodi mrldanmaya balad. Aklndaki arky bulmaya alyor gibiydi. Sonra sa elinde
silahn tutmaya devam ederken; sol eliyle kadn kaldrd. "Hadi
canm, yatma zaman."
Kadn kk admlarla yataa doru ilerlerken, ona destek
oldu. Sonra da kadnn srtn yatan bana yaslanan yastklara
dayad ve yar oturur, yar yatar bir pozisyona gelmesini salad.
Bir yandan da kk bir ocuk gibi konuarak, ayn szleri tekrar
ediyordu. "Uyku vakti, uyku vakti, uyku vakti, uyku vakti."
Silahn burnu yerde yatan Nardo ve sandalyede oturan
Gurney'in tam ortasn iaret ediyordu. Dermott odaya hzla bir
gz gezdirdi. Fakat zellikle bakt bir ey olmad. Odada bir
eyler grp grmediini sylemek olduka gt. Sanki baka
bir yer ve zamanda gerekleen bir olay hatrlyor gibiydi. Aniden yatakta yatan kadna bakt. Yznde kak bir Peter Pan ifa435

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

desi vard. "Her ey gzel olacak. Her ey olmas gerektii gibi


olacak," dedi. Birbirinden farkl ve uyumsuz notalar mrldanmaya balad. Adam mrldandka, Gurney melodinin ne olduunu hatrlad. Bu bir ocuk arksyd. "Dut Aacnn Etrafnda
Dndk." Belki ocuk arklarna kar bilinaltnda gelitirdii
bir olumsuz tavr; belki kt anlar; belki arknn iinde bulunduu duruma hi uygun olmamas... Sebebi ne olursa olsun, bu
arky duymak Gurney'de kusma istei uyandryordu.
Dermott melodiye szleri de ekledi ama bunlar arknn doru szleri deildi. Tpk bir ocuk gibi ark sylyordu. "te
yine yatyoruz, yatyoruz, yatyoruz. te yine yatyoruz, sabahlar erkenden."
"Tuvalete gitmem lazm," dedi kadn.
Dermott bu tuhaf arky, bir ninni gibi sylemeye devam etti.
Gurney, adamn dikkatinin ne derece dalm olabileceini dnd. Yataa doru bir hamle yapabilir miydi? Hayr, yapamazd. leride d;.ha iyi bir zaman yakalayabilir miydi? Dermott'un
gaz zehirlen nesi hikayesi kt bir fantezi deil de gerek bir
eylem p l a n s a , ne kadar zamanlan kalmt? Pek fazla olmad
sonucuna vard.
Evden t kmyordu. Belli ki Wycherly polislerinden hibiri
Yzbann yokluunu fark etmemi ya da fark ettiyse de bunun
ne kadar nemli olduunun farkna varamamt. Ne ykselen
sesler, ne kouturan ayaklar... Darda bir hayat olduunu kantlayan tek bir hareketlilik belirtisi yoktu. Bu da Nardo'nun hayatn ve kendi hayatn kurtarmann yalnzca be ya da on dakika
iinde gelitirecei plana bal olduu anlamna geliyordu. Bir
plan gelitirip, yatan zerindeki yastklar kabartan bu psikopat etkisiz hale getirmeliydi.
Dermott ark sylemeyi kesti. Yatan kesinden yana doru birka adm att ve hem Nardo'ya hem de Gurney'e rahatlkla
436

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

ate edebilecei bir noktaya geldi. Elindeki silah bir Nardo'ya,


bir Gurney'e eviriyordu. Gurney o an arad plan bulmutu.
Adamn dudak hareketlerine baklrsa, iinden sayyordu: Ooo
piti piti, karamela sepeti. Bu tekerlemenin sonunda kim karsa
lecei kesindi. En azndan Gurney yle olduunu dnd ve
bu tekerlemeyi bir yerde durdurmas gerekiyordu.
O an iin mmkn olan en sakin ses tonuyla sordu: "arap
krmzs terlikleri hi giyiyor mu?"
Dermolt'un dudaklar artk kprdamyordu. Yz ifadesi bombotu ama tehlikeli bir boluktu. Elindeki silah da ritmini kaybetmiti. Silahn burnunu Gurney'e doru evirdi. Sanki kumar
masasnda rulet tekerlei kaybeden numaraya yava yava yaklayordu.
Gurney, ilk kez silahn yanl tarafnda kalmyordu. Fakat
krk yedi yllk yaantsnda kendisini lme hi bu kadar yakn
hissetmemiti. Kam, sanki daha gvenli bir yer bulmak istercesine, ekildi. Sonra birden sakinleti. Bilincini kaybetmeden
hemen nce yaad o buz zerinde yrme hayaline kapld.
Sonra Dermott'a bakt. Adamn gzlerindeki baklar asimetrik
bir hal almt. Birinde ruhunu yllar nce bir sava alannda
brakan l birinin bak varken; dier gznde nefretle beslenen bir canllk vard. fke dolu gznden, kafasnda birtakm planlar kurduu anlalabiliyordu. Belki de Gurney'in,
Defneler'den arlan terliklerle ilgili imas amacna ulamt.
zm bekleyen sorulan gn na karm olabilirdi. Belki
de Dermott, Gurney'in olan bitenler hakknda ne kadar bilgi
sahibi olduunu dnyor ve bu durumun final oyununu nasl
etkileyebileceini hesaplyordu.
Durum ne olursa olsun, Dermott kafasndaki btn sorunlar
ksa srede ve kendisini memnun eden bir biimde zme kavuturdu. Yzndeki glmseme, birden srtmaya dnd. nci
437

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

gibi beyaz dileri ikinci kez glmseyen dudaklar arasndan


kendini gsteriyordu.
"Mesajlarm aldn m?" diye sordu.
' Gurney'i etkisi altna alan huzurlu anlar yava yava geride
kalyordu. Bu soruyu yanl bir biimde yantlarsa son derece
nemli bir sorun yaratacan biliyordu. Dermott'un, Defneler'de
grd o iki mesaj benzeri eye gnderme yaptn umdu.
"Cinnet filminden yaplan alntlar m kastediyorsun?"
"Bir tanesi bu," dedi Dermott.
"Bay ve Bayan Scylla adna kayt yaptrmak," dedi Gurney.
Sesinden, bu durumu olduka skc bulduu anlalyordu.
"Bu da ikincisi. Ama en iyisi ncsyd, siz ne dersiniz?"
"Ben ncnn tam bir samalk olduunu dnmtm,"
dedi Gurney. aresizce konuyu uzatmaya alyor; o eksantrik
otel ve otelin yar sahibi Bruce Wellstone hakknda hatrladklarn tekrar tekrar gzden geiriyordu.
Gurney'in yapt yorum, Dermott'u kzdrmt. fkesi yerini ketum bir yaklama brakt. "Benim neden sz ettiimi bilip
bilmediinden emin deilim, Dedektif," dedi.
Gurney, itiraz etme isteini glkle bastrarak en iyi blfn
sessiz kalmak olduu prensibini hatrlad. stelik konumad
zamanlarda daha rahat dnebiliyordu.
Hatrlad tek tuhaf ey, Wellstone'un kular ya da ku gzlemcilii gibi bir eylerden bahsettiiydi. O zaman iin adamn
bu szlerini hi de anlaml bulmamt. Ne tr kulard bunlar?
Kularn rakamla ne alakas vard? Kularn saysyla ilgili bir
ey...
Dermott huzursuzlanyordu. Gurney'in konuyla ilgili genel
bir eyler sylemesi gerekiyordu.
"Kular," dedi kurnazca. Ses tonunda aptal bir ifade yerine
kurnazlk belirtileri olmas iin dua etti. Dermott'un gzlerine
438

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

baknca, ortaya att bu konunun birtakm gereklerle balants


olabileceini grd. Ama nasl? Kular neden bu kadar nemliydi? Buradaki mesaj neydi? Ne yapmak iin yln kt bir zamanyd? Krmz gsl akrakkuu! te kuun cinsi buydu! Peki
ama bu ne iine yarayacakt? Krmz gsl akrakkuunun
nasl bir ilevi olabilirdi?
Blfn gittii yere kadar srdrmeye karar verdi. "Krmz
gsl akrakkular," dedi ve esrarengiz bir edayla gz krpt.
Dermott yznde beliren o zoraki glmsemenin ardnda byk bir aknlk gizliyordu. Gurney, Tanrdan kular konusunun
neyle balantl olduunu bilebilmeyi diledi. Keke biliyormu
gibi yapt konuyu gerekten bilebilseydi! Wellstone'un syledii say kat? Artk ne syleyeceini ya da dorudan bir soru
sorulursa ne yant vereceini bilmiyordu. Ama yle bir soru da
gelmedi.
"Hakknda yanlmamm," dedi Dermott. Kendini beenmi
bir hali vard. "Telefonla yaptmz ilk grmede, senin kabiledeki dier maymunlardan daha zeki olduunu anlamtm."
Sustu ve kendi kendini onaylarcasna ban ne arkaya sallamaya balad. Halinden memnun gibiydi.
"Bu iyi ite," dedi. "Zeki bir maymun. En azndan birazdan
greceklerini takdir edebilecek kapasitedesin. Aslna bakarsan
senin tavsiyeni uygulamaya karar verdim. Ne de olsa bu zel bir
gece... sihirli terlikler iin kusursuz bir gece!" Konuurken bir
yandan da geri geri ekiliyor ve odann dier tarafndaki etejerin
yanna gidiyordu. Gzlerini Gurney'den ayrmadan, en st ekmeceyi at. Sonra da dikkatle ekmecedeki ayakkablar ald.
Ayakkablar Gurney'e, annesinin kiliseye giderken giydii burnu
ak ve hafif topuklu ayakkablar hatrlatt. Fakat bu ayakkablar
yakut rengi bir camdan yaplmt. Cam yle parlyordu ki lo
kta yar saydam bir kan ktlesi gibi duruyordu. .
439

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Dermott dirseiyle ekmeceyi kapatt. Sonra da bir elinde


ayakkablar, dier elinde hl Gurney'e yneltilmi silahyla
yataa doru geldi.
"Hatrlatma iin ok teekkr ederim, Dedektif. Eer konuyu amasaydn, hatrlamayacaktm. Senin konumunda baka biri
olsa bu kadar yardmc olmazd." Gurney, adamn bu imal yorumunun kontroln hl kendi elinde olduu ve Gurney ne sylerse
sylesin her eyi kendi lehine evirebilecei mesajn tadn
dnd. Dermott yataa doru eildi ve kadnn yatak odasnda
giydii ypranm kadife terliklerini kard. Sonra da parlak krmz olanlar giydirdi. Kadnn ayaklan kkt ve ayakkablar
ayana kolayca giriverdi.
"rdek Dickie de yatacak m?" diye sordu yal kadn. En
sevdii masaldan ezbere replikler okuyan bir ocuk gibiydi.
Dcrmott ark syler gibi bir melodi tutturdu ve "Ylan ldrp, kafasn kesecek / Sonra rdek Dickie hemen yataa girecek," dedi.
"Bcnin rdek Dickie'm nerede?"
"Kmesi korumak iin horozu ldryor."
"rdek Dickie bunu neden yapyor?"
"Boyanm bir gl kadar /Krmz kan iin /Her insan bilir ki
/ Ne ekerse onu biecektir."
Dermott, aralarndaki bu ritelin henz bitmediini gsterircesine yal kadna bakyordu. Kadna doru eildi ve ksk sesle,
"rdek Dickie bu gece ne yapacak?" diye sordu.
Kadn da ksk sesle, "rdek Dickie bu gece ne yapacak?"
diye yineledi.
"Kargalarn hepsi lene dek, kargalar bekleyecek / Sonra rdek Dickie hemen yataa girecek."
Kadn sanki bir hayal dnyasndaym gibi parmak ularyla
bandaki sar bukleli perua dokundu. Gurney, kadnn yzn440

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

deki glmsemeyi bir eroinmann kendinden getii anlarda yznde beliren ifadeye benzetti.
Dermott da kadm izliyordu. Baklar, bir evladn annesine
bakt gibi sevgi doluydu. Dudaklar arasnda bir saa bir sola
kaydrd dili, ylan gibi szlyordu. Dermott birden gzlerini
krptrd ve odaya yle bir gz gezdirdi.
"Sanrm artk balamaya hazrz," dedi. Yatan zerine kt
ve kadnn bacaklar zerinden geerek dier tarafa ulat. Bu
esnada eyiz sandnn zerindeki kaz eline ald. Kadnn yanma gidip, yar uzanr bir halde srtn yastklara dayad. Kaz
da kucana koydu. "Neredeyse hazr saylrm." Sesindeki nee,
doum gn pastasnn zerine mum yerletirme iini bitirmek
zere olan biri kadar canlyd. Oysa u anda parman hl tetiinden ekmedii revolverini, kazn arkasndaki cep benzeri
bolua yerletiriyordu.
Yce Tanrm, dedi Gurney kendi kendine. Mark Mellery 7 de mi
bu ekilde ldrmt? Bu yzden mi adamn boynundaki yarada
ve yerdeki kanda kazn iini dolduran malzemenin kalntlar vard?
Mellery'nin lmle bulutuu anda, bir hzla gz gze gelmi olmas
mmkn olabilir miydi? Gznde canlandrd sahne o kadar komikti ki glmemek iin kendini zor tuttu. Yoksa bu glme isteinin nedeni
iini saran o mthi korku muydu? Hissettii duygu her neyse, birdenbire geldiinin ve olduka gl olduunun farkndayd. Bugne
dek yeterince delilikle karlamt. Sadistler, her trl seks katilleri,
buz kracaklar olan sosyopatlar, hatta ldrd insanlarn etini yiyen
yamyamlar. Fakat hibirinin karsnda u an iinde bulunduu kabus
kadar zmsz kalmamt. Hele hele beynine saplanmak zere olan
kurundan bir parmak hareketi kadar uzaktayken.
"Yzba Nardo, ltfen ayaa kalk. Sahneye kma zamann
geldi." Dermott'un sesi ktl artran, teatral ve ironik bir
tona brnmt.
441

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Yal kadn kendi kendine, "rdek Dickie, Dickie, Diekie. rdek Dickie, Dickie, Dickie. rdek Dickie, Dickie, Dickie" diye
mrldanyordu. O kadar ksk sesle mrldanyordu ki Gurney bu
sesi gerekten mi duyuyor, yoksa hayal mi ediyor emin olamyordu. nsan sesinden ok tik tak ten bir saate benziyordu.
Gurney, Nardo'nun ellerini brakp yeniden hissetmeye alrcasna
ap kapamasn izledi. Nardo sonra yerden kalkp yatan bana dikildi. Kondisyonunu yksek tutan bir adam misali olduka evik davranmt. Baklar yatakta duran tuhaf ikiliden Gurney'e, sonra yeniden
yataktakilere evrildi. Karlat manzaraya arm olsa bile, bunu
yznden anlamaya imkan yoktu. Yine de gzlerine baknca kolaylkla
anlalan bir gerek vard. O da Nardo'nun, kaza ve Dermott'un eline
bakarak silahn nerede olduunu anlam olmasyd.
Dermott, bota kalan eliyle kazn srtn okamaya balad.
"Asl planmz uygulamaya koymadan nce son bir soru, Yzba. Dediklerimi yapmaya hazr msn?"
"Tabii."
"Bu cevab yeterli bulmasam da kabul ediyorum. imdi sana
bir dizi direktif vereceim. Her birini harfi harfine yerine getireceksin. Anlald m?"
"H h."
"Sana bu kadar gvenmesem, ciddiyetinden kuku duyabilirdim. Durumu iyice kavradn sanyorum. Herhangi bir yanl
anlalma olmamas iin elimdeki tm kartlar ayorum. Seni
ldrmeye karar verdim. Bu konu tartmaya ak bir konu deildir. Burada sorutabilecek tek soru seni ne zaman ldreceim
sorusudur. Bu sorunun yant sana bal. Buraya kadar anlalmayan bir yer var m?"
"Sen beni ldreceksin. Ben bunun ne zaman olacana karar
vereceim." Nardo, iinde bulunduu durumdan bkm bir adam
edasyla konuuyor; Dermott da bunu epey elenceli buluyordu.
442

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Bildin, Yzba. Ne zaman olacana sen karar vereceksin.


Tabii belli bir dereceye kadar. nk eninde sonunda bu iin nihayete ermesi gerekir. O zamana kadar hayatta kalp, benim dediklerimi yapacaksn. Buraya kadar anlalmayan bir ey var m peki?"
"Yok."
"Ltfen dediklerimi yapmadn anda ani bir lmle tanma
ayrcaln okluunu unutma. Uysal davranlar sergilemek mrn birka dakika daha uzatacaktr. Kar kmaksa mrnn
sonu demektir. Daha basit nasl anlatabilirim bilemiyorum."
Nardo gzlerini krpmadan adama bakyordu.
Gurney ayam sandalyesinin ayaklarndan kurtarmak iin
biraz geri ekti; bylece kendini yataa doru atabilmek iin en
uygun pozisyonu yakalam olacakt. ki adam arasnda yaanan
bu duygusal dinamik her an byk bir patlamaya dnebilirdi.
Dermott kazn srtn ovalama iine bir son verdi. "Ltfen ayaklarm eski konumlarna getir," dedi. Fakat gzlerini
Nardo'dan bir saniyeliine bile ayrmamt. Gurney kendisine
syleneni yapt. Artk, Dermott'un evresel grnn ne kadar
gelimi olduunun farkndayd. "Tekrar kprdarsan, ikinizi de
tek kelime etmeden ldrrm. imdi, Yzba," diye devam
etti. "Grevini dikkatle dinle. Sen bir oyunun aktrsn. Adn
Jim. Oyun Jim, Jim'in kars ve oluyla ilgili bir oyun. Ksa ve
basit ama sonu olduka etkileyici."
"Tuvalete gitmem lazm," dedi kadn. Konumas bir sarhoun konumas gibi hafif kayyordu. Parmaklar ise sar peruu
arasnda dolayordu.
"Sorun-yok canm," dedi Dermott. Ama kadnn yzne bakmadan konuuyordu. "Her ey yoluna girecek. Her ey olmas
gerektii gibi olacak." Dermott kucandaki kazn duruunu dzeltti. Gurney, kazn iinde silahn dorudan Nardo'yu hedef aldn dnd. "Her ey hazr m?"
443

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Nardo'nun sabit baklarndan zehir salsayd, Dermott imdiye dek bir kez lmt. Oysa adamn dudaklarnda glmseme
mi, yoksa bir heyecan belirtisi mi olduu anlalamayan tuhaf bir
kvrm vard.
"Bu kez' sessiz kalarak, evet demek istediini farz ediyorum.
Ama dosta bir uyar. Cevaplarndan doacak ufack bir belirsizlik, oyunun ve hayatnn sona ermesi anlamna gelir. Beni anlyor
musun?"
"Evet."
"Gzel. Ve perde alr. Oyun balar. Sonbaharn sonlarna gelinmitir. Saat gece yarsna yaklamaktadr. Gkyz kapkaranlktr.
Hava biraz rzgarldr. Darda biraz kar ve biraz da buz vardr. Esasnda oyunun getii gece, bu geceye fazlasyla benzemektedir. zin
gnndesindir. Btn gn bir barda, sarho arkadalarnla birlikte
ierek geirmisindir. Senin eve gelmenle oyun balar. Yalpalaya
yalpalaya karnn odasna girersin. Yzn kpkrmz olmutur ve
fkeli sindir. Gzlerin bo ve aptal aptal bakar. Elinde bir ie viski vardr." Dermott eyiz sandnn zerindeki Four Roses iesini
iaret eder. "O ieyi kullanabilirsin. imdi ieyi eline al bakalm."
Nardo bir adm ne kar ve ieyi alr. Dermott bu hareketi
bayla tasvip eder. "ieyi eline alr almaz igdsel olarak ona
bir silah muamelesi yaptn. ok gzel, oyundaki rolne ok uygun. Karakterin kafa yapsyla doal bir uyum saladn. imdi
karnn yatann ayak ucunda durup elinizdeki ieyi saa sola
sallarsn. Gereksiz bir fkeyle karna, oluna ve olunun yatakta
duran doldurulmu oyuncak kazma bakarsn. Kuduz bir kpek
gibi dilerini gsterirsin." Dermott durdu ve Nardo'nun yzne
dikkatle bakt. "Dilerini grelim."
Nardo dudaklarn gerdirdi ve sonra da aralad. Gurney, adamn ifadesindeki fkenin oyunculuk kabiliyetinden gelmediinin
farkndayd.
444

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"te byle!" dedi Dermott. Heyecanlanmt. "Mkemmel!


Gerekten ok yeteneklisin. imdi kan ana gzlerin ve salyal dudaklarnla ylece durup yatakta yatan karna, barrsn.
'Onun burada ne ii var?' Bu esnada beni iaret edersin. Annem,
'Sakin ol Jim, olumuz bana ve rdek Dickie'ye hikaye kitabn
gsteriyor,' der. Sen de 'ine ettiimin kitabn filan grmyorum ben," dersin. Annem de, "Bak ite komodinin zerinde,' der.
Ama senin akln da yzn kadar irentir. O iren dncelerin
pis kokan teninin zerinden ter olarak akar gider. Annem sana
sarho olduunu ve dier odada uyuman gerektiini syler. Ama
sen soyunmaya balarsn. Ben dar kman iin sana barrm.
Ama sen btn kyafetlerini karrsn ve orada rlplak durup
bize bakarsn. Seni bu halde grmek bende kusma istei uyandrr. Annem sana kzar. Sana barr ve irenlemeden oday terk
etmeni syler. Sen de, 'Sen kime iren diyorsun, kaltak?' dersin
ve viski iesini yatan ayak ucuna arparsn. Sonra da elindeki
krk ieyle, plak bir maymun gibi yataa atlarsn. Viskinin
mide bulandrc kokusu btn odaya yaylr. Anneme kaltak dersin. Sen..."
Nardo, "Annenin ad ne?" diyerek Dermott'un szn kesti.
Dermott iki kez gzlerini krpt. "Bunun hibir nemi yok."
"Evet, var."
"nemi yok."
"Neden olmasn?"
Dermott bu soru karsnda az da olsa afallamt. "Adnn ne
olduunun hibir nemi yok; nk sen o ad asla kullanmazsn.
Ona aalayc, irkin kelimelerle hitap eder; asla adn kullanmazsn. Ona asla sayg gstermezsin. Adn kullanmayal yle
uzun zaman olmutur ki... Belki de adnn ne olduunu artk hatrlamyorsundur."
"Ama sen annenin adnn ne olduunu biliyorsun, deil mi?"
445

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Tabii ki biliyorum. O benim annem. Tabii ki annemin adm


biliyorum."
"yleyse ad nedir?"
"Seni ilgilendirmez. Annemin adnn senin iin hibir nemi
yok."
"Yine de ne olduunu bilmek isterim."
"Adnn, senin o iren hafzanda yer almasn istemiyorum."
"Eer onun kocas gibi davranacaksam, onun adn bilmek
zorundaym."
"Sen sadece benim bilmeni istediim kadarn bileceksin."
"Kadnn adn bilmeden, bunu yapamam. Senin ne sylediin umurumda bile deil... Kendi karmn adm bilmiyor olmak,
lanet olas bir samalk."
Gurney, Nardo'nun byle davranarak ne yapmaya altn
zememiti.
Yirmi drt yl nce bu evde sarho Jimmy Spinks'in kans Felicity Spinks'e yapt saldry canlandrdnn farkna varabilmi
miydi? Bir yl nce bu evi satn alan Gregory Dermott'un Jimmy ve
Felicity'nin olu olduunu ya da baka bir deyile aile faciasnn ardndan sosyal hizmetler tarafndan koruma altna alnan Spinkslerin
sekiz yandaki olu olduunu nihayet zebilmi miydi? Boazndaki yara iziyle yatakta duran bu kadnn Fclicity Spinks olduunu
ve kadnn geirdii travma yznden uzun yllar kald bakmevinden, yetikin olu tarafndan karldn grebilmi miydi?
Nardo, Dermott'un bu kk 'oyunu'nun ne anlama geldiini
dillendirip ortamdaki bu cinayete meyilli dinamii deitirmeyi mi dnyordu? Psikolojik bir dikkat datma yntemi kullanarak bir ka yolu yaratmaya m alyordu? Yoksa sadece
karanlkta debelenip, Dermott'un aklndan geen plan mmkn
olduunca ertelemeyi mi hedefliyordu?
446

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

lt ey ve Dermott'un bu abaya karlk verdii tepki hibir


mantkl aklama iermiyor da olabilirdi. Kk ocuklardan
' parklarda plastik kum kovalaryla birbirlerini dvd ve fkeli
adamlarn barlarda lmne kavga ettii gibi son derece nemsiz
bir mesele zerinden yepyeni bir tartma ortam yaratyor olabilirlerdi. Gurney, son ihtimalin dierlerine gre biraz daha iyi
olduunu dnd ama iinde bir yerlerde umudunu yitirmeye
ok yaklamt.
"Senin mantkl bulduun eylerin, benim gzmde hibir
nemi yok," dedi Dermott. Elindeki kazn asn yeniden ayarlad ve dorudan Nardo'nun boazn hedef ald. "Dndklerinin hibir nemi yok. Altk kyafetlerini karma zaman geldi."
"nce annenin adn syle."
"Kyafetlerini kar ve elindeki ieyi parala. Sonra da plak
bir maymun gibi yataa atla. Tpk aptal, salyal ve iren bir
canavar gibi."
"Ad ne?"
"Hadi artk!"
Gurney, Dermott'un kolundaki kaslarn gerildiini grd. Bu,
tetikte parman biraz daha sklatrd anlamna geliyordu.
"Adn syle bana."
Gurney'in olan bitenler haliknda barndrd pheler tamamen ortadan kalkt. Nardo btn erkekliini ve hatta hayatn tek
bir taktik zerine kumdan bir kale gibi ina etmiti. Amac, karsndaki adama sorusunu cevaplatabilmekti. Dermott ise btn
varlyla kontroln elden brakmamak iin abalyordu. Gurney, Nardo'nun rakibi iin kontroln ne kadar nemli olduunu
bilip bilmediini merak etti. Rebecca Holdenfeld'a gre, aslnda
seri katiller hakknda az ok bilgi sahibi olan herkesin bildii
zere, kontrol, uruna her trl riskin alnabilecei ve her trl
447

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

bedelin denebilecei bir hedeftir. Mutlak kontrol, en byk ve


nihai mutluluktur. Elinde silah olmadan, rakibin kontrol zerine
, kurduu hayalleri ykmaya almaksa intihara teebbstr.
Bu gerei grmemek, Nardo'yu bir kez daha lmn kysna getirmitir ve bu kez Gurney sadece bararak onun hayatn
kurtaramayabilir. Ayn taktiin ikinci kez baarl olma ihtimali
epey dktr.
Cinayet, hzla yaklaan bir frtna bulutu gibi Dermott'un
gzlerine yerlemekteydi. Gurney kendini hi bu kadar aresiz
hissetmemiti. Tetikteki parma durdurmak iin bir zm bulamyordu.
Sonra saf bir gm gibi temiz ve souk bir ses duydu. Bu ses
hi phesiz Madeleine'e aitti. Madeleine, Gurney'e yllar nce
umutsuz bir vaka zerinde alrken tkanp kald noktada syledii bir eyi yeniden tekrarlyordu.
"kmaz sokaktan kmann tek bir yolu vardr."
netlemiti. Sadece aksi yne gitmesi gerekiyordu.
Mutlak kontrol elinde bulundurma ve bu uurda cinayet ileme ihtiyac duyan bir adam durdurmann tek yolu, igdlerinizin
syledii her eyin aksini hayata geirmektir. Madeleine'in szleri
kaynandan kan berrak bir su gibi zihnini temizlemi, yapmas
gereken eyi grmesini salamt. Eer bir plan ie yaramazsa
korkun, tamamen sorumsuz ve yasal adan da savunulamaz bir
eylem gerekletirmi olacakt. Ama ie yaracam biliyordu.
"imdi! imdi, Gregory!" diye kt. "Vur onu!"
ki adam da duyduklar bu szlere bir an iin hibir anlam
veremedi. nk bu szler, bulutsuz bir gnde kan frtna gibiydi. Dermott'un Nardo'ya odaklanma hali birden dald ve
kazn iindeki silahn burnu kar duvara yaslanm bir ekilde
sandalyede oturan Gurney'e dnd.
448

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Dermott'un az, zoraki bir glmseme gibi yanlara doru


gerildi. "Anlamadm?" Gurney, adamn her trl abasna ramen, sesindeki huzursuzluu yakalamt.
"Beni duydun, Gregory," dedi. "Sana onu vurman syledim."
"Sen... bana... ne dedin?'
Gurney, sabrszlanyonnu gibi oflad. "Vaktimi boa harcyorsun."
"Boa m harcyorum? Sen ne yaptm sanyorsun?" Kazn
iindeki silah artk tamamen Gurney'i hedef alyordu. Soukkanlln kaybetmiti.
Nardo'nun gzleri yuvalarndan frlayacak gibi oldu. Gurney
adamn bu aknlnn ardnda gizlenen duygular anlamakta
glk ekiyordu. Sanki Nardo neler olup bittiini renmek istediini sylemi gibi Gurney ona dnp, "Gregory ona babasn
hatrlatan insanlar ldrmekten holanyor," dedi. Bu szlerin
ardndan Dermott'tan boazna taklan bir kelimeyi ya da bir
haykr dile getirmek istercesine kard, homurtuya benzer
bir ses duyuldu. Gurney btn dikkatini Nardo'ya yneltmiti ve
ayn arbal slupla konumaya devam etti. "Sorun u ki arada
bir birilerinin onu hafife drtmesi gerekiyor. nk bu srete
bir yerde taklp kalyor. Ve maalesef hata yapyor. Sand kadar
zeki biri deil. Ah, aman Tanrm!" Birden sustu ve kkrtc bir
glmsemeyle Dermott'a bakt. Dermott'un enesindeki kaslar
neredeyse tek tek grmek mmknd. "Bunun gerek olma ihtimali olduka yksek, deil mi? Kk Gregory Spinks sand
kadar zeki deil. Buna ne dersin, Gregory? Sence byle bir iir
yazlabilir mi?" Karsndaki katile gz krpacakt ki birden bunun biraz abartl bir hamle olabileceini dnerek vazgeti.
Dermott nefret, karmaa ve henz adlandrmad bir ifadeyle
Gurney'e bakyordu. Gurney adlandramad o ifadenin, kontrol dkn birinin arad cevaplar bilen tek adam ldrmeden
441

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

nce sormak istedii bir dizi soru olmas iin dua etti. Dermott'un
azndan kan kelimeler, onu umutlandrmt.
"Hatalar m?"
Gurney kederli bir ekilde ban ne arkaya sallayp,
Dermott'un phelerini arttran bir tavr taknd. "Korkarm birka hata yaptn."
"Yalan sylyorsun, Dedektif. Ben hata yapmam."
"Yapmaz msn? O halde onlara hata demek yerine ne demeyi
tercih ediyorsun? Kk rdek Dickie'nin beceriksizlikleri mi?"
Bu szler azndan kar kmaz lmcl bir hamle yapm
olabileceinin farkna vard. Kurunun sapland yeri grmeden, hatann lmcl olup olmadn anlamasna imkan yoktu.
Fakat ne olursa olsun, gvenli bir geri ekilme ihtimalini ortadan
kaldrmt. Dermott'un aznda titremeye benzer bir kprdanma
grd. Tuhaf bir ekilde yatakta arkasna yaslanmt ve bu haliyle cehennemden Gurney'i izliyormu gibi grnyordu.
Gurney aslnda tek bir hatann farkna varmt. O da Karteli
ekiydi. Bu hatay da lambann yanndaki erevede ekin fotokopisini grnce fark etmiti. Yine de hatay uzun zamandr biliyormu gibi davranabilirdi. Byle bir ey, mutlak kontrol elinde
tuttuunu dnen bir adam zerinde nasl bir etki yaratabilirdi?
Yine Madeleine'nin zl bir szn hatrlad. Eer geri ekilemiyorsan, tam gaz ileri git. Nardo'ya doru dnd. Sanki
odadaki seri katili grmezden gelmek, onu koruma altna alabilecekti.
"Yapt en aptal hatalardan biri kendisine ekleri gnderen
adamlarn isimlerini bana sylemek oldu. Syledii isimlerden
biri Richard Kartch'd. Kartch eki zerinde hibir not olmadan,
ylece bir zarfa koyup gndermiti. Kimden geldiini gsteren
tek kant ekin zerinde yazan isimdi. Bu isim R. Kartch'd ve
imza da bu isim zerinden atlmt. Orada geen 'R' harfi Ro450

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

bert, Ralph, Randolph, Rupert ve daha bir dzine ismi temsil ediyor olabilirdi. Ama Gregory onun Richard olduunu biliyordu.
ekin zerinde yazan isim ve adres dnda hibir ey bilmediini iddia etti. Oysa ben Kartch'n Sotherton'daki evine gitmitim.
Yani en bandan beri yalan sylediini biliyordum. Bunun sebebi de gn gibi ortada."
Bu kadar Nardo iin ok fazlayd. "Biliyor muydun? yleyse
neden bize sylemedin ve biz bu adam ieri tkmadk?"
"nk ne yaptn ve neden yaptn biliyordum ve onu
durdurmak gibi bir niyetim yoktu."
Nardo, sineklerin insanlar tokatlayabildii bambaka bir gezegene gelmi gibi hissediyordu.
Keskin bir klik sesi, Gurney'in dikkatini yeniden yataa evirdi. Yal kadn krmz ayakkablarm, Oz diyarndan ayrlp
Kansas'taki evine geri dnmeye alan Dorothy gibi birbirine
vuruyordu. Kazn iindeki silah, Gurney'i hedef alyordu. Dermott, Karteli gereinden etkilenmemi gibi grnmek iin aba
sarf ediyordu. En azndan Gurney, aba sarf ettiini umuyordu.
Dermott, tuhaf bir tavrla konutu.
"Nasl bir oyun oynuyorsunuz bilmiyorum, Dedektif, ama
ben bu oyuna bir son vereceim."
Gurney, gizli grevlerde edindii tecrbelerine dayanarak,
dmann gsne dayad gizli bir Uzi tayan adam edasyla
konumaya balad. "Tehdit etmeden nce," dedi sakince; "durumu iyice anladndan emin ol."
"Durum mu? Ben ate ederim ve sen lrsn. Ben yeniden
ate ederim ve o lr. Maymunlar kapdan ieri girer ve onlar da
lr. te durum bundan ibaret."
Gurney gzlerini kapad ve ban arkaya iterek duvara dayad. Sonra da derin bir i ekti. "Hibir fikrin yok... Hibir fikrin
yok deil mi?" dedi, ban iki yana sallayarak. "Hayr. Hayr,
tabii ki yok. Nasl olsun ki?"
451

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

"Ne hakknda fikrim yok, Dedektif?" Dermott, adamn unvann abartl bir kinayeyle syledi.
Gurney kahkaha att. Kesik bir kahkahayd ve Dermott'un
zihninde yeni sorulara yol aacakt. Ama kendisini de tamamen
duygusal bir karmaann iine srkleyecekti.
Vahi bir ifadeyle Dermott'a bakarak, "Ka adam ldrdm tahmin bile edemezsin," dedi. Bu tr laf kalabalklaryla, kendisini oyalamaya altn anlamasn diye dua ediyor ve
Wycherly polislerinin Nardo'nun yokluunu fark etmesini umuyordu. Neden imdiye dek fark etmemilerdi ki? Yoksa etmiler
miydi? Kadnn ayakkablar tkrdamaya devam ediyordu.
"Aptal polisler, her zaman adam ldrr," dedi Dermott. "O
yzden senin ka tane ldrdn umurumda deil."
"Ben sradan adamlar kastetmiyorum. Jimmy Spinks gibi
adamlardan sz ediyorum. Onun gibi kan ldrdm tahmin et bakalm!"
Dermott gzlerini kaptrd "Sen neden bahsediyorsun?"
"Sarholar ldrmekten bahsediyorum. Dnyay alkolik hayvanlardan temizlemek ve pislikleri ortadan kaldrmaktan sz ediyorum."
Dermott'un aznda bir kez daha titremeye benzer bir kprdanma belirdi. Gurney adamn dikkatini ekmiti. Buna hi phe yoktu. imdi ne yapacakt? Bu dikkati datmadan ne yapabilirdi? Grnrde ie yarar bir k noktas da yoktu. Konumaya
balad ve spontane olarak bir hikaye uydurmaya karar verdi.
"Bir gece ge saatlerde Port Authority otobs terminalindeydim. Henz aylak olduum yllar. Bana giri kaps civarnda
dolaan kimsesiz serserileri datma grevi verilmiti. lerinden
biri oradan ayrlmad. On metre teden adamn iren viski kokusunu duyabiliyordum. Binay terk etmesini syledim ama o
gitmek yerine benim zerime doru gelmeye balad. Cebinden
452

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

bir mutfak ba kard. Portakal soymak iin kullanlan o kk baklardan. Ba tehdit edercesine saa sola savurdu ve
onu yere brakmas iin verdiim emri hie sayd. kimizin bu
karlamasn gren iki kii, adam nefsi mdafaa olarak vurduuma dair ahitlik etti." Durdu ve glmsedi. "Ama bu doru
deildi. steseydim onu kolayca etkisiz hale getirebilirdim. Oysa
ben onu vurmay tercih ettim. Tam suratndan. Beyni kafasnn
arkasndan kt gitti. Bunu neden yaptm biliyor musun, Gregory?"
"rdek Dickie Dickie Dickie," dedi yal kadn. Ayakkablarn birbirine vurduka, ritmini de hzlandryordu. Dermott dudaklarn aralad ama bir ey sylemedi.
"Yaptm; nk adam babama benziyordu," dedi Gurney. Sesini fkeli bir tonla biraz ykseltti. "Babamn, annemin kafasna aydanlkla vurduu gece bakt gibi bakyordu. Lanet olas
aydanlk ve zerindeki lanet olas palyao resmi."
"Baban da pek baba gibi deilmi," dedi Dermott souk bir
slupla. "Ama Dedektif, sen de ondan farkszsn."
Dermott'un bu sulayc yorumlar, Gurney'in phelerini
hakl kard. Adam, kendisinin gemii hakknda aratrma yapmt. O an, kurun yemek pahasna da olsa Dermott'un boazna
yapmak istedi.
Aralarndaki imal bakma sryordu. Belki de Dermott,
Gurney'in rahatszlm fark etmiti. "yi bir baba drt yandaki
olunu korurdu. Onun bir arabann altnda kalmasna ve stelik
de arabann ofrnn kap gitmesine msaade etmezdi."
"Seni pi herif," dedi Gurney.
Dermott kkrdayarak gld. Keyiften delirmi gibiydi. "Kaba,
kaba, kaba... Ben de seni air sanmtm. Karlkl birka dize
okuruz diye dnmtm. Bir sonraki karlamamzda okuyacamz iiri semitim bile. Dinle de fikrini syle. 'z brakma453

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

dan vurdu kat / Gzde dedektif feleini at. / Kk ocuun


annesi ne dese / Eve yalnz dndn grnce?'"
Gurney'in gsnden vahi bir hayvan gibi hrlt sesleri ykseldi. fke patlamas yayordu. Dermott olduu yerde donup
kalmt.
Nardo, dikkat dalmnn en st noktaya kaca an kolluyordu. Kaslar bir hayli gelimi olan sa kolunu kaldrd, elindeki Four Roses iesini havada tam tur dndrdkten sonra kapt
ve var gcyle Dermott'un kafasna doru savurdu. Kendisine
ynelen hareketi sezen Dermott, kazn iindeki silah Nardo'ya
yneltmeye alt ama Gurney kendini yataa att ve gsn
kazn zerine bastrd. Tam o anda viski iesinin kaln cam taban, Dermott'un akayla bulutu. Gurney'in altnda tetii
ekilen revolver, kazn iini dolduran malzemenin etrafa yaylmasna neden oldu. Kurun Gurney'in altndan geerek az evvel oturmakta olduu ynde ilerledi ve odann tek aydnlatma
kayna olan lambay paralad. Karanlkta Nardo'nun dilerinin
arasndan nefes alp verdiini duyabiliyordu. Yal kadn zayf
bir inleme sesi kard ve sonra sesini ykselterek yarm yamalak
hatrlad ninni benzeri bir melodi mrldanmaya balad. Sonra
korkun bir temas sesi geldi ve odann ar metal kaps ald. O
kadar hzla ald ki arkasndaki duvara arpt. Ardndan devasa
bir adam ve onun peinden gelen daha ufak bir siluet belirdi.
"Kprdamayn!" diye bard dev adam.

m
tarama: Pride dzenleme: sereniti

afak Skmeden lm

B e k l e n e n yardm nihayet geldi. Biraz ge oldu ama geldi. Bu


kadar yeter de artard bile. Dermott'un kusursuz niancl ve
kargalar st ste yma hevesi dnldnde sadece onlar
kurtarmaya gelen polisin deil, Nardo ve Gurney'in de boazlarna birer kurun saplanma olasl bir hayli yksekti. Sonra silah seslerini duyan polis departman hzla aa inecek, Dermott
vanalar aacak ve pskrtme sistemiyle evin iine sktrlm
klor ve amonyak yaylacak...
Btn bu olaslklara ramen, bu olaydan yaralanan bir lamba, bir de Dermott olmutu. Nardo'nun fkeli knn ardndan
frlatt ie Dermott'u komaya sokmaya yetmiti. Knlan ielerin paralar da etrafa salm, bir ksm Gurney'in salar arasndaki yerini almt.
"Silah sesi duyduk. Burada ne haltlar dnyor?" dedi dev
adam. Bir yandan da bir hayli karanlk saylabilecek odada etraf
incelemeye alyordu.
"Her ey kontrol altnda, Tommy," dedi Nardo. Sesi atall
kyordu ama olaylardan yara almadan kurtulduunu gsterecek
kadar direnliydi. Gurney, bodrumun dier tarafndan gelen lo
kta dev adamn hemen arkasndan gelen ksa boylu ve asetilen
mavisi gzleri olan polis memuru Pat'i fark etti. Elinde kk bir
dokuz milimetrelik silah vard ve yataktaki bu korkun sahneyi
455

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

inceliyordu. Odann dier tarafna geti ve yal kadnn oturduu kolakl sandalyenin yanndaki dmeye basarak yakt.
."Ayaa kalkmamn sakncas var m?" diye sordu Gurney.
Hl Dermott'un kucandaki kazn zerinde yatyordu.
Koca Tommy, Nardo'ya bakt.
"Tabii," dedi Nardo dilerini skarak. "Brakn, kalksn."
Gurney yavaa dorulurken, hzla yznden aa akan kan
fark etti. Nardo birka dakika nce bir seri katili kendisini vurmas iin tevik eden bu adama saldrmak zereydi ki kan grnce kendini tuttu.
"Yce Tanrm," dedi Koca Tommy. Gurney'in yznden akan
kandan gzlerini alamyordu.
Yksek adrenalinin etkisi altnda olan Gurney, yarann farkna varamamt. Yzne dokundu ve srlsklam olduunu hissetti. Sonra ellerine bakt ve kpkrmz olduunu grd.
Asetilen Pat, hibir duygu krnts barndrmayan bir ifadeyle
Gurney'e bakyordu. Nardo'ya dnp, "Ambulans ister misin?"
diye sordu.
"Evet, tabii. Arayn da gelsinler," dedi Nardo.
"Onlar iin de araym m?" dedi Pat. Bayla yatan zerinde tuhaf ikiliyi iaret ediyordu. Krmz cam ayakkablar dikkatini ekti. Sonra gzlerini krptrd. Grdklerinin bir gz
aldanmas olmadndan emin olmak iin gzlerini krptrd.
Uzun bir beklemenin ardndan Nardo, "Tamam," dedi. Sesinden bunu irenerek syledii anlalyordu.
"Ekipler gelsin mi?" diye sordu Pat. Bu kez gerek olduklarndan emin olduu ayakkablara kalarn atm, dikkatle bakyordu.
"Ne?" dedi Nardo uzun bir bekleyiten sonra. Paralanan lambann kalntlarna ve kurunun duvarda at delie bakyordu.
"Devriye gezen ve kap kap dolap sorgulama yapan ekipleri
diyorum. Geri gelsinler mi?"
456

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Nardo'nun karar vermesi beklenenden uzun srd. Sonunda


"Tabii, gelsinler," dedi.
Pat, "Tamam," dedi ve odadan ayrld.
Koca Tommy yzn ekitmi, Dermott'un akamdaki hasara bakyordu. Four Roses iesi Dermott ve yal kadnn arasndaki yastn zerinde tepetaklak duruyordu. Yal kadnn
bandaki peruk yana kaymt ve kafasnn zeri grnr hale
gelmiti.
Gurney, ienin zerindeki iekli etikete bakt. O an, daha nce
gzden kard bir gerei fark etti. Bruce Wellstone'un sylemi
olduu bir eyi hatrlad. Bruce, Dermott'un (baka bir deyile Bay
Scylla'nn) drt adet krmz gsl akrakkuu grdn ve drt
rakamn zellikle vurguladn anlatmt. Yani drt krmz gsl akrakkuu, krmz gllere gnderme yapan ve Four Roses markasn temsil eden bir ifadeydi! Ayrca 'Bay ve Bayan Scylla' olarak
imza atmas da zekasn gzler nne sermek iin yapt ufak bir
reklam saylrd. Gregoy Dennott aptal polislerle nasl bir oyuncak
gibi oynadn gsteriyordu. Skysa yakalayn.
Pat bir dakika iinde geri dnd. "Ambulans yolda. Ekipler
geri arld. Arabalar topland. Kap kap sorgulama grevi
sonlandrld." Buz gibi gzlerle yataa bakt. Yal kadn at ve
mrldanma karm sesler karyordu. Dermott kprdamadan
yatyordu ve yznn rengi ekilmiti. "Yaadndan emin misiniz?" diye sordu Pat.
"Hibir fikrim yok," dedi Nardo. "Belki de gidip bir baksan
iyi olur."
Pat dudaklarn bzd ve gidip Dermott'un boazndan hayatta olup olmadn kontrol etti.
"H h, yayor. Peki kadnn sorunu ne?"
"Bu kadn Jimmy Spinks'in kars. Jimmy Spinks ismini daha
nce duymu muydun?"
457

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Kadn ban iki yana sallad. "Jimmy Spinks kim?"


Nardo bir an durdu ve sonra "Unut gitsin," dedi.
Kadn omzunu silkti. Unutmann iinin bir paras olduunu
ve bunda hi zorlanmadn gsterir gibiydi.
Nardo yava yava ve derinden birka nefes ald. "Tommy ile
birlikte yukar kp evin gvenli olduundan emin olun. Katilin
bu pislik herif olduunu rendiimize gre adli tp ekibi gelip
her yeri didik didik inceleyecektir."
Pat ve Tommy birbirine bakt. kisinin de yznden bunun
iyi bir fikir olmadn dndkleri anlalyordu. Yine de itiraz
etmeden ayrldlar. Tommy, Gurney'in yanndan geerken sanki
sradan bir kepekten bahseder gibi, "Kafanda cam paralar var,"
dedi.
Nardo konumaya balamadan nce ikilinin yukar kp merdivenlerin bandaki kapy kapatmalarn bekledi.
"Yataktan uzakla," dedi. Sesinden, bu olayn onu epey sarst anlalyordu.
Gurney, aslnda silahlardan uzaklamas iin uyarldn
biliyordu. Dermott'un silah, kazn iinde; Nardo'nun silah,
Dermott'un cebinde ve viski iesi de yastn zerindeydi. Gurney, itiraz etmeden kendisine denileni yapt.
"Pekala," dedi Nardo. Kendisini kontrol altnda tutmak iin
byk aba harcyor gibiydi. "Sana aklama yapman iin bir
ans tanyacam."
"Oturmamn bir sakncas var m?"
"Amuda kalksan da umurumda deil. Konu! Hemen!"
Gurney, paralanan lambann yanndaki sandalyeye oturdu.
"Seni vurmak zereydi. Boazna, kafana ya da kalbine bir kurun saplanmasna ramak kalmt. Onu durdurmann tek bir yolu
vard."
"Ona dur demedin ki. Ona beni vurmasn syledin." Nardo
458

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yumruk haline getirdii ellerini yle bir skyordu ki eklemleri


bembeyaz olmutu.
"Ama vurmad, deil mi?"
"Ama sen ona vurmasn syledin."
"nk onun durdurmann tek yolu buydu."
"Durdurmann tek yolu... Sen aklm m kardn?" Nardo tasmasnn zlmesini bekleyen vahi bir kpek gibi bakyordu.
"Hayr. Bunun en gzel ispat da senin hayatta olman."
"Yani benim hl hayatta olma nedenim, senin ona beni vurmasn sylemen; yle mi? Nasl bir samalk bu byle?"
"Seri katilin en byk sorunu kontroldr. Mutlak kontrol. Gregory iin bugn, gelecei ve hatta gemii bile kontrol edebilmek her eyden nemliydi. Onun senden canlandrman istedii
sahne, yirmi drt yl nce bu evde yaanan trajedinin aynsyd.
Tek bir farkla. O zamanlar kk Gregory'nin babasn durduracak ve annesinin boaznn kesilmesine engel olacak gc yoktu.
Kadn asla iyileemedi ama Gregory de ondan farkszd. O da bu
olaydan sonra iyileemedi. Artk bir yetikin olan Gregory teybi
baa sarmak ve olaylar deitirmek niyetindeydi. Senden babasnn yapt her eyi yapman istedi. Tam ieyi kaldrdn ana
kadar. Sonra seni ldrecekti. Annesini kurtarmak iin o korkun
sarhou ortadan kaldracakt. Dier cinayetlerinin de sebebi buydu. Kontrol ele geirme ve Jimmy Spinks gibi sarholar ldrerek ortadan kaldrma."
"Gary Sissek sarho deildi."
"Belki sarho deildi ama Gary Sissek Jimmy Spinks'le
ayn zamanlarda almt. Eminim Gregory, onun babasnn
arkada olduunu hatrlamtr. Belki de babasnn iki itii arkadalarndan biriydi. Senin de ayn dnemde alm
olman, Gregory'nin aklna gemii geri getirebilecei fikrini
sokmu olmal."
459

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

"Ama sen ona, beni vurmasn syledin!" Nardo hl tartmac tavrn koruyordu ama eski kararll az da olsa krlmt.
Gurney de bunun farkna varm, biraz rahatlamt.
"Ona seni vurmasn syledim; nk elimde konumaktan baka hibir silahm olmad iin kontrol manya bir seri katili durdurmann en iyi yolunun, kontroln tamamen onda olmadn gstermek olacan biliyordum. Kontroln onda olduundan pheye
dmeliydi. Kontrol manyana gre btn kararlar o alyordu. En
gl oydu. Kimse ondan daha gl olamazd. Byle birinin akln kartrmann tek yolu, onun tam da senin istediin gibi hareket
ettiini sylemek olacakt. Kar koyduun anda lrsn. Seni balamas iin yalvardn anda lrsn. Ama ona kafasndaki eyi
yapmasn sylediin anda btn dengeleri alt st edersin."
Nardo, hikayede bir ak yakalamak iin urayordu. "ok
gereki konutun. Sesinde nefret vard. Sanki benim lmemi
gerekten istiyor gibiydin."
"Eer ikna edici olmasaydm, u an seninle oturmu bu konumay yapyor olamazdk."
Nardo hemen farkl bir konuya atlad. "Peki ya Port
Authority'deki ateleme olay?"
"Ne olmu ona?"
"Sana sarho baban hatrlatt iin vurduun o serseri?"
Gurney glmsedi.
"Komik olan ne?"
"ki ey var. Birincisi: Ben Port Authority'nin yaknnda bile
almadm. kincisi: Yirmi be yllk meslek hayatmda silahm
bir kez bile atelemedim. Silahm hi ama hi kullanmadm."
"Yani hepsi uydurma myd?"
"Babam ok ierdi. Bu... zor bir durumdu. Yanmzdayken
bile bizden uzakt. Ama bir yabancy vurmak, bu gerei deitirmeyecektir."
460

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"yleyse bu samalklar anlatmann ne amac vard?"


"Ama m? Amac ortada ite."
"Bu ne demek imdi?"
"Yce Tanrm! Yzba, Dermott'un dikkatini mmkn olduunca zerime ekip, senin elindeki ieyle bir hamle yapman
iin frsat yaratyordum."
Nardo bo gzlerle Gurney'e bakt. Duyduklar, kafasnda
oluturduu senaryoya hi uymuyordu.
"Araba arpan ocuk... O da m uydurmayd?"
"Hayr. O gerekti. ocuun ad Danny." Gurney'in sesi bouk kmaya balad.
"ofr yakalayamadlar m?"
Gurney ban iki yana sallad.
"Hi iz yok muydu?"
"Tanklardan biri oluma arpan arabann krmz bir BMW
olduunu syledi. Btn leden sonra bir barn nnde park
halindeymi. Belli ki kullanan kii tamamen sarhotu."
Nardo bir sre dnd. "Bardan birileri adamn kimliini
tespit edemedi mi?"
"Onu daha nce hi grmediklerini iddia ettiler."
"Bu olay olal ne kadar zaman oldu?"
"On drt yl, sekiz ay."
Bir sre sessiz kaldlar. Sonra Gurney ksk ve ekingen bir
sesle konumaya devam etti. "Onu parka gtryordum. nnde bir gvercin yryordu ve Danny gvercini takip ediyordu.
Benim de kafam dalgnd. Bir cinayet davasn dnyordum.
Gvercin kaldrmdan indi ve caddeye gitti. Danny de onu takip etti. Neler olduunu anladmda ok ge kalmtm. Her ey
olup bitmiti.
"Baka ocuun var m?"
Gurney bir an tereddt etti. "Danny'nin annesinden yok."
461

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

Sonra gzlerini kapatt. kisi de bir sre hibir ey sylemedi.


Bu kez sessizlii bozan Nardo oldu.
"Dermott'un

arkadan

ldren

adam

olduuna

emin

misin?"
"Hi phem yok," dedi Gurney. kisinin de sesinden son derece yorgun olduklar anlalyordu.
"Peki ya dierleri?"
"Onlarn katili de Dermott gibi grnyor."
"Neden imdi?"
"Efendim?"
"Neden bu kadar bekledi?"
"mkan. lham. ans eseri bir eyleri fark etmi olmas. Bence
kendisini byk bir salk sigorta veritabanna gvenlik sistemi
tasarlarken buldu. Bu esnada alkolizm tedavisi grenlerin isimlerini alabilecei bir program tasarlama fikri geliti. e buradan
balam olmal. Sonra da olabilecekleri dnp, durumu taknt haline getirmitir. Nihayetinde ulat listeden kendisine bu
ekleri gnderebilecek kadar korkak ve zayf adamlar semitir.
Yazd o sama iirlerle ikence edebilecei adamlar. Bu esnada
annesini saldrnn ardndan devletin yerletirdii bakmevinden
kartm olmal."
"Buraya gelmeden nce geen onca yl neredeydi peki?"
"ocukken ya bir devlet kurumunda ya da bir koruyucu ailenin yannda kalm olmal. Olduka zor bir dnem geirdiini
tahmin edebiliyorum. Geen yllar sresince bilgisayar yazlmyla ilgilenmeye balamtr. Belki de bilgisayar oyunlarndan
yola km, zamanla kendini gelitirmitir. MIT'den derece alacak kadar iyi bir konuma gelmitir."
"Ve yine bu srete adn da m deitirmitir?"
"Muhtemelen on sekiz yama geldiinde deitirmitir. Bahse girerim babasnn adm tamaya dayanamamtr. Hatta Der462

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

mott isminin de annesinin kzlk soyad olduunu renirsem,


hi armam."
Nardo glmsedi. "Bunca karmaa yaanmadan evvel, devletin isim deitirenler hakknda oluturduu veritaban incelemeyi akl etseydin, daha iyi olurdu."
"Aslnda bunu yapmak iin ortada hibir neden yoktu. Yapsak bile Spinks soyad, Mellery davasnda alanlara hibir ey
ifade etmezdi."
Nardo btn bu bilgileri, kendisini daha iyi hissettii bir gnde yeniden deerlendirebilmek iin hafzasna kaydediyordu.
"Peki bu deli herif ne bok yemeye Wycherly'e geri dnm ki?"
"Yirmi drt yl nce annesine burada saldrlm olmas olabilir. Belki de gemii yeniden yazma dncesi, onu buralara kadar srklemitir. Buraya gelerek sadece sarholar deil,
Wycherly Polis Departman'n da ortadan kaldrma imkan yakalayabileceini dnm olabilir. Hikayeyi ondan dinlemedike,
aklndan neler geirdiini renmemize imkan yok. Felicity'nin
bu konuda yardmc olabileceini sanmyorum."
"Ben de," dedi Nardo. Aklna taklan bir ey daha vard. Endieli grnyordu.
"Sorun nedir?" diye sordu Gurney.
"Ne? Yok bir ey. Sorun yok, gerekten. Sadece merak ediyorum da... Sarholar ldren bir adamn yer ald bu davaya
neden bu kadar ilgi gsterdin?"
Gurney, ne syleyeceini bilemiyordu. Bu soruya verilecek
en doru cevap, kurbanlar yarglayacak kiinin kendisi olmadm vurgulamak olurdu. Alayc bir yant vermek isterse, davann
mcadeleci yannn ahlaki yanndan daha baskn olduunu syleyebilirdi. Yant ne olursa olsun, bu meseleyi Nardo'yla tartmak istemiyordu. Yine de bir ey sylemek zorundayd.
"Eer kurbanlar grdke olumu ldren sarho srcnn
463

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

intikamm alyor gibi bir hisse kaplp kaplmadm soruyorsan,


cevabm hayr."
"Emin misin?"
"Eminim."
Nardo, sorgulayc baklarla karsndaki adam szd. Sonra
da omuz silkti. Gurney'in yant onu tatmin etmi gibi grnmyordu. Ama konuyu uzatmak niyetinde deildi.
fkeden delirmek zere olan yzba, nihayet sakinlemiti.
Gnn geri kalan nemli bir cinayet davasnn sonlandrlmasnda hangi unsurlara ncelik verileceini belirlemekle geti.
Gurney, (kzlk soyad Dermott olan) Felicity Spinks ve
(eski soyad Spinks olan) Gregory Dermott'la birlikte Wychcrly
Hastanesi'ne kaldrld. Dermott'un annesi, ayanda krmz
ayakkablaryla getirildii hastanede bir asistan doktor tarafndan incelemeye alnd. Hl bilinci kapal olan Dermott da hzla
radyolojiye gtrld.
Bu esnada Gurney'in bandaki kesik temizlenmi, diki atlm ve bandajlanmt. Fakat bu ilemi gerekletiren hemire allmn dnda bir hayli yakn davranlar sergiliyordu. Hlyal
bir ses tonuyla konuuyor, adamn yaras zerinde alrken gereinden fazla yakn duruyordu. Gurney koullarn ne kadar uygunsuz olduunu bilse de bu durum karsnda heyecanlanmaktan
kendini alamad. zledii yol ne kadar vahim, lgnca ve patetik
grnse de kzn bu arkada canls tavrlarndan baka bir amala faydalanmak zere bir giriimde bulunmaya karar verdi. Kza
cep telefonu numarasn verdi ve Dermott'un durumunda en ufak
bir deiiklik olmas halinde kendisini aramasn rica etti. Olayn
gidiatndan bihaber olmak istemiyordu ve bu konuda Nardo'ya
kesinlikle gvenmiyordu. Kzn yznde bir glmseme belirdi.
Bunu seve seve yapacan syledi. Gurney, tedavisinin ardndan
son derece sessiz bir polis tarafndan Dermott'un evine gtrld.
464

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

Yolculuk esnasnda Sheridan Kline'n acil hattn arayarak telesekretee olayn nemli ksmlarn anlatan bir mesaj brakt.
Daha sonra evini arad ve kendi telesekreterine Madeleine iin
bir mesaj brakt. Olayn kurun, ie, kan ve dikiler dnda kalan ksmlarn anlatt. Gerekten darda m yoksa evde olduu
halde kendisiyle konumak istemedii iin mesaj m dinliyor
diye dnd. Onun byle durumlarda aklndan neler geirdiini
bilmedii iin doru yantn ne olduunu tahmin edemiyordu.
Dermott'un evine geri dndklerinde, olayn zerinden bir saati akn bir zaman gemiti. Caddede Wycherly, blge ve eyalet
polis departmanlarna ait arabalar vard. Koca Tommy ve Pat nbeti olduklar iin verandada dikiliyorlard. Gurney, Nardo'yla
konuma yapt o kk odaya ynlendirildi. Nardo yine o odadayd ve yine masa banda oturuyordu. ki olay yeri inceme polisi zerinde beyaz nlkleri, galolar ve lateks eldivenleri ile
odadan ayrlyor; bordum kata doru gidiyorlard.
Nardo sar bir not defteri ve ucuz bir kalemi masann dier
ucundaki Gurney'e doru uzatt. Adam hl tehlikeli duygular
iinde olsa da bunu darya yanstmyor; brokratik bir tavr sergiliyordu.
"Otursana. fadeni almamz lazm. Bu leden sonra buraya
geldiin andan bala ve neden buraya geldiini de belirt. Kendi
hareketlerini ve dierlerinin yapt hareketlerden neleri gzlemlediini yaz. Bir zaman izelgesi kullan. Hangilerinden tam olarak emin olduunu ve hangilerinin tahmini bir zaman dilimi iinde gerekletiini aka belirt. fadeni hastaneye gtrlmenle
tamamlayabilirsin. Tabii, hastanede gn na kan birtakm
bilgiler olduysa onlar da yazabilirsin. Sormak istediin bir ey
var m?"
Gurney krk be dakika boyunca kendisine verilen talimatlar
dorultusunda ifadesini yazd. Nardo ou zaman odann dnda
465

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

kalmay tercih etti. Gurney kk el yazsyla drt sayfay doldurmutu. Masann dier tarafnda bir fotokopi makinesi vard.
.Gurney kendisinin imzal ve zerinde tarih bulunan ifadesinden
iki kopya ald ve sonra da orijinalini Nardo'ya verdi.
Nardo sadece "rtibat halinde olalm," dedi. Sesi mesleki bir
ciddiyet ieriyordu. Gurney'le el skmamay tercih etti.

466
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Son ve Balang

Gurney, Tapan Zee Kprs'n geip Route 17 boyunca yolculuuna devam ederken kar hzla yayor ve grn daraltyordu. Adam her birka dakikada bir penceresini ayor ve dardan gelen temiz hava ile kendine gelmeye alyordu.
Goshen'den birka kilometre ileride neredeyse yoldan kyordu. Tekerlerin ana yolun yanndaki toprak yolda kard ses
ve arabann sarslmas; yol kenarndaki banklara arpmasna engel oldu.
Araba, direksiyon ve yoldan baka bir ey dnmemeye alyordu, fakat bunu baarmas imkanszd. Srekli olarak basnn
konuyla ilgili neler syleyeceini dnyordu. Sheridan Kline
bir basn toplants dzenleyerek kendisini tebrik edecek; kanl bir seri katili yakalayarak Amerika'y daha gvenli bir lke
yapt iin kendisine ne kadar minnettar olduunu syleyecekti.
Gurney, basndan hi hazzetmiyordu. lenen sularla ilgili olarak attklar o sama sapan manetler, bal bana birer su saylrd. Onlar bu ii bir oyun sanyordu. Aslnda Gurney de davalar
kendince bir oyun gibi gryordu. Cinayetleri bir yapboz gibi
dnyor, katili de alt edilmesi gereken rakip olarak deerlendiriyordu. Eldeki verileri inceliyor, uygun keleri belirledikten
sonra bir tuzak kurarak adalet makinesini kullanmak kaydyla
aratrmasna balyordu. Bir sonraki cinayet, karsndaki rakibi
467

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

alt etmek iin zekice davranmas gerektiinin sinyallerini veriyordu. Fakat bazen olaylar farkl bir gzle gryordu. zellikle de kovalamacadan yorulduu, yapboz paralarnn karanlkta
birbirlerine fazlaca benzedii ya da yapboz parasndan baka
pek ok eye benzedii zamanlarda. Byle zamanlarda zihni
geometrik rotasndan kp ilkel yollara sapyor; iinde bulduu vakann gerekten korkun olan yanlarn tm plaklyla
grmesini salyordu.
Bir tarafta yasalarn ve kriminoloji biliminin kendine zg
mant yer alyordu. Dier tarafta da Jason Stunk, Peter Possum
Piggert, Gregory Dermott, ac, fke ve lm vard. Bu iki dnya
arasnda da keskin ve zlmek bilmeyen bir soru yer alyordu:
Bu iki dnyann birbirleriyle olan balants nedir?
Penceresini yeniden at ve karn yzn serinletmesini salad.
Anlamsz sorular ve aklndan geen sessiz diyaloglar hibir
ie yaramyordu. Kendi iinde gelitirdii dncelerin ve kazandn dnd eylerin aslnda baka birine ait olduu
hissine k a p y o r d u . Bu olduka kt bir alkanlkt ve kendisine zarar veriyordu. Bazen bu dncelerini Madeleine zerinde
denemek istiyordu ama genelde ya sknt ya da sabrszlkla
karlayordu.
Madeleine bazen, "Aklnda ne var?" diye sorard. Elindeki
rgy brakr ve Gurney'in gzlerinin iine bakard.
Gurney de karlk olarak, "Ne demek istiyorsun?" diye sorard. Aslnda kadnn ne demek istediini gayet iyi bilirdi.
"Bu samalklara cann skyor olamazsn. Seni gerekten skntya sokan eyin ne olduunu bulmalsn."
Seni gerekten skntya sokan eyi bulmalsn.
Sylemesi kolay.
Onu skan ey neydi

ldrc tutkular aklamak iin ye468

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

terli neden bulamamas m? Adalet sisteminin vahi hayvan ieride tutmaktan aciz bir kafes olmas m? Tek bildii bir eylerin
cann sktyd. Aklnda bir yerlerde, bir dnce beynini fare
gibi kemiriyordu.
Gnn kaosu iinde en skntl problemi tanmlamaya alt anlarda, kendisini bir trl kelimelere dkemedii grntler
arasnda kaybolmu bir halde buluyordu.
Kafasn datmak ve hibir ey dnmeden dinlenmek istediinde bile iki grnt bir trl aklndan kmyordu.
Biri Dermott'un, Danny'nin lmyle ilgili o iren tekerlemeyi syledii anda gzlerinde oluan acmasz hazd. Dieri
de babasna, annesine saldrdna dair iftira atarken yanklanan
o sulayc fkeydi. Btn bunlarn altnda korkun bir fke yatyordu. Babasndan gerekten nefret ediyor muydu? O irkin
hikayenin altnda yatan neden bilinaltnda bastrd terk edilmilik duygusu mu; bir ocuun almak, uyumak ve imekten
baka bir ey yapmayan babasna kar duyduu gcenmilik mi;
yoksa babasnn her zaman uzaklarda ve ulalmaz olmas myd? Gurney aslnda Dermott'la ne kadar ok ortak yan olduunu
grnce sarsld.
Yoksa her ey sandnn tam aksi gibi miydi? O souk, yalnz
ve yal adam terk etmi olduu iin hissettii sululuk tamamen
yersiz miydi?
Bir baba olarak iki nemli baarszlk yaamas - bir olunun
lmyle sonulanan dikkatsizlii ve dierinden bilinli olarak
uzak durmas - kendisinden nefret etmesinin temel nedeni miydi?
Madeleine muhtemelen yukardakilerden herhangi birinin ya
da hibirinin arad soruya yant olabileceini sylerdi. Ona gre
yant ne olursa olsun, hi nemli deildi. nemli olan insann
kalbinde doru olduuna inand eyleri yapmas; hemen imdi
hayata geirmesiydi. Gurney bu dnceyi biraz olsun mantkl
469

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

bulursa, Kyle'n telefonlarna geri dnmesi gerektiini sylerdi.


Madeleine, Kyle'a pek dkn saylmazd - hatta ondan hi holanmaz, Porsche kullanmasn aptallk olarak grr ve karsn da
' yapmack bulurdu - ama Madeleine iin kiisel dnceler doru
eyi yapmaya engel deildi. Gurney bu kadar spontane olan bir
insann nasl bylesine prensiplerle dolu bir hayat srdne bir
trl anlam veremezdi. Yine de onu Madeleine yapan bu zellikleriydi. O, Gurney'in karanln aydnlatan bir kt.
Doru olan ey, hemen imdi...
Birden ilham gelen Gurney, arabasn eski bir iftliin girii olan geni bir alana ekti. Czdanndan Kyle'n numarasn
kard (Kyle'n adm ve numarasn telefonuna kaydetme zahmetine bile girmemiti ve bu davran iinde hep bir sz olarak
kalmt). Sabahn beinde - Seattle saatine gre gece yarsnda
- onu aramak biraz lgncayd ama alternatifi ok daha ktyd.
Aramay erteleyebilir, sonra yine erteleyebilir ve sonra onu aramamak iin mantkl bir sebep uy durabilirdi.
"Baba?"
"Uyandrdm m?"
"Hayr. Uyanktm. yi misin?"
"yiyim. Ben, ey... Seni aramak ve arlarna geri dnmek
istedim. Bu konuda sana kar kabalk ettim. Oysa sen uzun zamandr bana ulamaya alyordun."
"yi olduuna emin misin?"
"Aramak iin tuhaf bir saat biliyorum ama endielenme. Ben
iyiyim." .
"yi."
"Zor bir gn geirdim ama sonular iyi oldu. arlarna
daha erken yant veremememin sebebi... Olduka karmak bir
olayn iinde olmamd. Ama tabii bu bana engel olmamalyd.
Bir eye mi ihtiyacn vard?"

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

"Nasl bir karmak olaydan bahsediyorsun?"


"Ne? Ah, her zamanki gibi bir cinayet soruturmas."
"Emekli olduunu sanyordum."
"Olmutum. Yani, oldum ama bu olayn iine bir ekilde srklendim. Kurbanlardan birini tanyordum. Uzun hikaye. Seninle grtmzde, hepsini anlatrm."
"Vay be! Yine yaptn!"
"Neyi?"
"Yine bir seri katili yakaladn, deil mi?"
"Sen nereden biliyorsun?"
"Kurbanlar. Az evvel kurbanlar dedin. Ka tanelerdi?"
"Bildiimiz kadaryla be. Ama planlanan yirmi kii daha
vard."
"Ve sen katili yakaladn. Mthi! Seri katillerin senin karnda hi ans yok. Batman gibisin."
Gurney gld. Glmeydi epey uzun zaman olmutu. Ve uzun
zamandr Kyle'la byle sohbet etmemiti. Aslnda bu sohbet,
pek ok adan allmn dndayd. En azndan iki dakikadr
Kyle'n ald ya da almak zere olduu bir eyden sz etmemilerdi.
"Fakat bu davada Batman'e yardmc olan pek ok insan vard," dedi Gurney. "Ama seni aramamn nedeni bu deil. arlarna geri dnmek ve hayatnda neler olup bittiini renmek
istedim. Yeni bir eyler var m?"
"Pek saylmaz," dedi Kyle. "imi kaybettim. Kate ve ben ayrldk. Kariyerimi deitirip, hukuk fakltesine gidebilirim. Ne
dersin?"
Gurney birka saniye aknln etkisiyle sessiz kald ve sonra kahkahalarla glmeye balad. "Yce Tanrm!" dedi. "Neler
olmu byle?"
"Finansal hizmetler endstrisi kt. Duymusundur. Bu471

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdn

nunla birlikte iim, evliliim, iki dairem ve arabam da utu


gitti. Hayal bile edemeyecein kadar byk bir felaketin iine
bu kadar kolay debilmek ok komik dorusu. Her neyse, u
anda gerekten hukuk fakltesine gitmeli miyim onu bilmek istiyorum. Sana bunu sormak istemitim. Sence bunu yapabilecek
yapda bir insan mym?"
Gurney, Kyle'a hafta sonu uramasn ve bu konuda istedii
kadar konuabileceklerini syledi. Kyle da bu teklifi kabul etti.
Hatta ok sevindi. Konumalar sona erdiinde Gurney on dakika ylece oturdu. Hayrete dmt.
Yapmas gereken baka aramalar da vard. Sabah olunca
Mark Mellery'nin dul eini aramas ve her eyin bittiini sylemesi gerekiyordu. Dermott Spinks'in tutuklandn ve sululuunun kantlandn syleyecekti. Kadn muhtemelen Sheridan
Kline'dan ya da Rodriguez'den bir telefon almt. Ama Gurney,
Mark'la olan arkadalnn hatrna bu aramay yapmalyd.
Sonra da Sonya Reynolds' aramalyd. Anlamalarna gre
ona zel vesikalk portrelerinden en az bir tane daha vermesi gerekiyordu. u anda bunun ne kadar nemsiz bir konu olduunu
ve hatta zaman kayb olduunu dnyordu. Yine de onu arayacak, en azndan bu konuda konuup anlamayla yapmay kabullendii eyi yapmalyd. Bunun dnda bir ey yaamaya niyeti
yoktu. Sonya'nn ilgisi onu memnun etmiti. Egosunu ykseltti
ve az da olsa heyecanlanmasn salad. Fakat bedeli ok yksekti. Gurney iin ok daha fazla deeri olan eyleri tehlikeye atmak
anlamna geliyordu.
Wycherly ve Walnut Crossing arasndaki 250 kilometrelik
yol, kar yznden saat yerine be saatte tamamlanmt. Gurney otobandan kp iftlik evine giden da yoluna saptnda bir
tr otopilot uygulamasna geti. Son bir saattir aralk olan pencereden yznn serinlemesini ve cierlerine araba kullanmasna
472

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

yetecek kadar oksijen girmesini salamt. Byk ambarla evi


birbirinden ayran eimli dzle geldiinde nceden rzgarla
saa sola savrulan kar tanelerinin artk doruca yere dtn fark etti. Dzlkte ilerledikten sonra evin dousuna yneldi.
Arabay buraya park edecek, bylece frtna sona erdiinde gn
ortalarna doru iyice ykselen gne sileceklerin buz tutmasna
engel olacakt. Arabay park etti ve arkasna yasland. Kprdamaya hali yoktu.
O kadar yorulmutu ki telefonu almaya baladnda sesin
nereden geldiini anlamas birka saniye srd.
"Evet?" Sesi sanki hrlyormu gibi kyordu.
"David orada m?" Kadnn sesi ok tandk geliyordu.
"David, benim."
"Ah, sesin... ok farkl geldi. Ben Laura. Hastaneden. Bir ey
olursa... aramam istemitin." Kadnn konumasnda aramasn
istemesinin tek sebebinin gelimelerden haberdar olma istei ile
snrl olmadn renmek isteyen bir tonlama vard.
"Evet. Hatrladn iin teekkr ederim."
"nemli deil. Benim iin bir zevk."
"Bir ey mi oldu?"
"Bay Dermott ld."
"Affedersin? Tekrar syleyebilir misin?"
"Gregory Dermott, hakknda bilgi almak istediin adam; on
dakika nce ld."
"lm sebebi nedir?"
"Henz resmi bir aklama olmad ama MR sonularna gre
kafatasnda atlak olumu ve ar kanama gereklemi."
"Doru. yle bir hasar sonras lmesi hi de srpriz olmad."
Gurney, bir eyler hissediyordu ama bu hisler uzak ve tanmlanamaz hislerdi.
"Haklsn. Byk bir hasar grm."
473

tarama: Pride dzenleme: sereniti

John Verdon

inde oluan bu tuhaf hisler onu rahatsz etmeye balad.


Sanki grltl bir frtnann ortasnda, clz bir lk duyar gibiydi.
"Teekkrler, Laura. Aramana sevindim."
"Sorun deil. Senin iin yapabileceim baka bir ey var m?"
"Sanmyorum," dedi Gurney.
"Uyusan iyi olur."
"Evet. yi uykular. Ve tekrar teekkrler."
nce telefonu kapatt, sonra da arabann iindeki kapatarak yeniden koltua gmld. Kprdayamayacak kadar yorgundu. I kapatnca, etraf tamamen karanla brnd.
Yava yava gzleri buna alt. Gkyznn ve ormanlarn
karanl nce koyu griye sonra da kar taneleri arasnda daha ak
bir griye dnt. Bir saat iinde gne doacak ve o da doudaki tepeleri grebilecekti. Gkyznde belli belirsiz bir halenin
olutuunu grebiliyordu. Kar ya durdu. Arabann arkasndaki ev byk, souk ve hareketsizdi.
Olup biteni en basit haliyle gznde canlandrmaya alt.
Yatak odasnda yalnz annesi ve ldrm sarho babasyla birlikte kk bir ocuk... lklar, kan ve aresizlik... Hayat
boyu sren fiziksel ve zihinsel hasar... ntikam ve gnahlarndan
arnmak iin cinayet hayalleri kurmak. Bylece kk Spinks
byd. En az be adam ldren ve yirmi tane daha ldrmeyi
planlayan lgn Dermott'a dnt. Babas tarafndan annesinin
boaz kesilen Gregory Spinks. Her eyin balad evde kafatas
lmcl bir darbe ile paralanan Gregory Dermott.
Gurney, tepelerin siluetine bakyordu. Dnmesi gereken
ikinci bir hikaye olduunu biliyordu. stelik bu hikayeyi anlamaya ihtiyac vard. Kendi hayatnn hikayesi. Babas onu ihmal
etmiti; o da byynce babasn ihmal etti. Kariyerine dknl ona byk vgler getirdi ama hi huzur vermedi. Dikkat
474

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Aklndan Bir Say Tut

etmedii bir anda kk olu ld. Ve Madeleine bunlarn hepsini anlyordu. Madeleine, neredeyse kaybettii bir kt. Tehlikeye att bir k.
imdi parman bile kprdatamayacak kadar yorgundu. Hibir ey hissedemiyor, uykuya teslim oluyor gibiydi. Birden kafasndaki btn dnceler dald. Ne kadar srdn bilmiyordu ama bir sreliine hayatta olmadm dnd. Sanki iindeki
her ey bilincini ve anlayn kaybettirmi gibiydi.
Birdenbire gzlerini at ve tepelerin ardnda ykselen gne
doruca gzlerini yakt. Gne yla karlamasnn ardndan
her yeri bembeyaz grmeye balad ve gzleri a alnca baka birinin varln fark etti.
Madeleine, turuncu parkasyla - Gurney'in onu takip ettii
gn giydii parkasyla - arabann yannda duruyor; Gurney'i izliyordu. Gurney, kadnn ne kadar zamandr orada olduunu merak etti. apkasnn kenarlarnda buz kristalleri olumutu ve l
l parlyordu. Pencereyi at.
Kadn nce hibir ey sylemedi. Ama Gurney kadnn yzndeki kabullenme ve sevgi karmn grd - grd, sezdi,
hissetti; kadnn duygularnn kendisine hangi kanalla getiinden emin deildi. Kabullenme, sevgi ve bir kez daha sa salim
eve dnd iin hissettii o byk ferahlk.
Madeleine, son derece iten bir tavrla kahvalt yapmak isteyip istemediini sordu.
zerindeki turuncu parka, gne n emiyor gibiydi. Gurney arabadan indi ve kadn kollarnn arasna ald. Sanki Madeleine hayatn ta kendisiymi gibi sk sk sarld.

475

tarama: Pride dzenleme: sereniti

Teekkr

Srekli harika fikirler bulan, cokulu ve ilham kayna rehberlii her eyi iyiletiren, harika bal bulan ve gnmzn
yaynclk dnyasnda hi kitab yaynlanmam bir yazarn ilk
kitabna bir ans verme cesaretini gsteren muhteem editrm,
Rick Horgan'a; verimli almalar, heyecanlar ve destekleri
iin Lucy Carson ve Paul Cirone'a; kitabn yazm aamasndan
nce verdii tavsiyeler ve cesaret iin Bernard Whalen'a; dikkatli eletirileri ve harika nerileri iin Josh Kcndall'a; son olarak
da gerekten dnyadaki en iyi ve en zeki temsilci olan Molly
Friedrich'e teekkrlerimi sunarm.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

Yazar Hakknda

John Verdon Manhattan'daki birok reklam irketinde yneticilik pozisyonunda alt ancak ksa bir sre nce, hikayesindeki
kahraman gibi eiyle birlikte New York'un ehirden uzak, krsal
bir kesimine tand. Aklndan Bir Say Tut ilk roman.
tarama: Pride dzenleme: sereniti

You might also like