LO

J V E R E A N

AS
N

RK

YO N DE R

A N ES TE ZY

Trk Anest Rean Der Dergisi 2011; 39(4):167-175

doi:10.5222/JTAICS.2011.167

Klinik Aratrma

Tiroid Cerrahisinde Anestezi Uygulamasnda Magnezyum

Slfat Kullanm
Seluk Cantrk, Namigar Turgut, Aysel Altan, Achmet Ali, Esra Akda Tekin
S.B. Okmeydan Eitim ve Aratrma Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Klinii
ZET
Ama: almamzda; tiroid cerrahisi planlanan hastalarda anestezi indksiyonu ve devamnda MgSO4 kullanlmasnn anestezik ajan gereksinimi, kas gevetici tketimi, peroperatif hemodinami, postoperatif derlenme ve postoperatif
analjezi zerine etkilerini aratrmay amaladk.
Gere ve Yntem: ASA I-II 50 hasta Grup M (n=25) MgSO4 ve Grup K (n=25) Kontrol Grubu olarak belirlendi. Grup
Mde indksiyondan 15 dk. nce 30 mg kg-1 MgSO4 yklemesi ve operasyon sresince 15 mg kg-1 sa-1 MgSO4 infzyonu yapld. Grup Kda ise % 0,9 NaCl verildi. ndksiyonda, BS 60 olacak ekilde, her 5 saniyede 20 mg propofol i.v
verildi ve sonrasnda 1 g kg-1 fentanil ve 0,6 mg kg-1 rokuronyum kullanld. Anestezi idamesinde BS 50-60 arasnda
tutularak sevoflurane kullanld. T1 deeri % 25 olduunda 0,15 mg kg-1 ek rokuronyum yapld. Postoperatif analjezi
iin, 1 mg kg-1 i.v tramadol uyguland. Postoperatif 10. dk., 20. dk., 30. dk., 1. sa, 2. sa, 3. sa, 6. saatdeki ar durumlar
Visel Analog Skala (VAS) ile deerlendirildi ve 5in stnde ise 75 mg Diklofenak Sodyum i.m uyguland. Verilerin
istatistiksel analizi iin Kolmogorov-Smirnov, Student t testi, Mann-Whitney U ve ki-kare testi kullanld.
Bulgular: Entbasyon sonras ve intraoperatif 15. dk. ortalama arter basnlar, kalp atm hz Grup Kda daha yksek
saptand. ndksiyonda gereken propofol miktar ve idamedeki % Fi sevofluran, rokuronyum tketimi Grup Mde daha
azd. T1 % 10 yant ve T1 % 25 yant sreleri Grup Mde daha ge gerekleti. Ekstbasyon, verbal uyarlara yant, szel
yant, Aldrete Skoru 10 olma zaman Grup Mde daha uzun bulundu. Grup Mde VAS deerleri 10. dk., 20. dk. ve 30.
dk.larda daha dk bulundu ve ilk analjezik gereksinim zaman daha uzun srede gerekleti.
Sonu: Perioperatif MgSO4 kullanlmas; entbasyona hemodinamik yant, anestezi indksiyonu ve anestezi uygulamasnn srdrlmesinde anestezik madde gereksinimini azaltmakta, rokuronyumun etkisini potansiyalize etmekte ve
postoperative ar kontrolne olumlu etki gstermektedir.
Anahtar kelimeler: Magnezyum slfat, tiroid, rokuronyum
SUMMARY

The Usage of Magnesium Sulphate During Induction and Maintenance of General Anesthesia
Aim: We aimed to investigate the effects of MgSO4 used during induction and maintenance of general anesthesia
on anesthetic drug requirement, consumption of muscle relaxants, preoperative hemodynamics, postoperative recovery, and postoperative analgesia in patients scheduled for thyroid surgery.
Material and Methods: Fifty patients (ASA I-II) were randomly allocated into two groups; Group M received 30
mg kg-1 MgSO4 15 minutes before induction followed by 15 mg kg-1 h-1 MgSO4 infusion, and Group K 0.9 % NaCI.
Anesthesia was induced with intravenous administration of 20 mg propofol, 1 g fentanyl and 0.6 mg kg-1 rocuronium every 5 seconds keeping BIS at 60. 1 mg kg-1 i.v. for the maintenance of anesthesia sevoflurane was used so as to
keep BIS between 50, and 60. Tramadol (1 mg kg-1 iv) was used for postoperative analgesia. Postoperative analgesia
level was recorded at 10., 20., 30. min and 1., 2., 3., 6. h using Visual Analogue Scale (VAS), and 75 mg diclofenac
sodium iv. was administered to patients with a score of 5 or higher. Kolmogorov-Smirnov, Students t, Man-Whitney
U and Chi-square test were used for statistical analysis.
Results: Postintubation and intraoperative 15. minute MAP and HR values were significantly higher in Group K
patients. Propofol requirement at induction, and FI % for sevoflurane, at maintenance and total rocuronium consumption were significantly lower in Group M. T1 10 % and T1 25 % response times were delayed in Group M. Extubation
time, response to verbal stimuli, verbal response time, and time to reach a score of 10 modified Aldrete score of 10
were found to be prolonged in Group M. In Group M, 10., 20., 30. min VAS scores were lower, and time to the first
requirement for an analgesic was also delayed.
Conclusion: Peroperative MgSO4 use decreases intubation-related stress, and anesthetic drug usage during induction and maintenance phases of general anesthesia, potentializes the effect of rocuronium, decreases postoperative
side effects and has a positive effect on postoperative pain control.
Key words: Magnesium Sulfate, thyroid, rocuronium

J Turk Anaesth Int Care 2011; 39(4):167-175

Alnd Tarih: 15.3.2010
Kabul Tarihi: 18.10.2010
Yazma adresi: Dr. Namigar Turgut, S.B. Okmeydan Eitim ve Aratrma Hastanesi, Anestezi ve Reanimasyon Klinii, stanbul
e-posta: drnamigar@yahoo.com.tr

167

Trk Anest Rean Der Dergisi 2011; 39(4):167-175

GR
Geen yzyln balarnda, magnezyumun
santral sinir sistemindeki etkileri dikkate
alnarak genel anestezik etkinliinin de
olabilecei gndeme gelmi ve anestezi
uygulamalar srasnda magnezyum kullanlmas ile anestezik ilalarn potansiyelize olduu, kullanlan anestezik madde
gereksiniminde azalma olduu gsterilmitir.(1-3) Magnezyum NMDA reseptr
antagonizmas yaparak santral sinir sisteminde inhibisyona neden olmakta ve
genel anestezi ajanlarna adjuvan etkisi
bu zelliine bal olarak olumaktadr.
Adjuvan zellii bulunan eitli ajanlarn geleneksel anestezik ilalar ile birlikte
kullanm daha az yan etki, hzl derlenme
ve hasta memnuniyeti salamaktadr. ndksiyonda magnezyum kullanlmasnn
entbasyon srasndaki adrenerjik yantn
kontroln olumlu ynde etkiledii dnlmektedir.
Magnezyum slfat motor son plakta asetilkolin salnmn inhibe ederek nromuskler bloun ve nondepolarizan nromuskler blokerlerin etki srelerinin
uzamasna neden olmaktadr.(4) Bu nedenle magnezyum tedavisi alan hastalarda
uzam nromuskler blok ve rekrarizasyon dikkatle izlenmeli, nromuskler monitrizasyon uygulanmaldr.
almamzda; tiroid cerrahisi planlanan
hastalarda anestezi indksiyonu ve devamnda magnezyum slfat kullanlmasnn
anestezik ajan gereksinimi, kas gevetici
tketimi, peroperatif hemodinami, postoperatif derlenme ve postoperatif analjezi
zerine etkilerini aratrmay amaladk.
GERE ve YNTEM
Etik kurul onay ve almaya katlan tm
168

olgularn yazl onamlar alnmtr. alma randomize, ift kr ve plasebo kontroll alma olarak planland ve 26-61
yalar arasnda, American Society of
Anesthesiologist (ASA) I-II grubuna giren
ve tiroid bezi hastalklar nedeniyle operasyonu planlanan toplam 50 hasta almaya alnd.
Sinir-kas, karacier bbrek hastal olanlar, sinir-kas iletimini etkiledii bilinen ilalar kullananlar, sv elektrolit bozukluu
olanlar ve vcut kitle indeksi 30un zerinde olan hastalar alma d tutuldu.
Grup M (n=25) Magnezyum Grubu ve
Grup K (n=25) Kontrol Grubu olarak ayrlan hastalara operasyon masasna alndklarnda EKG, kalp atm hz (KAH), noninvaziv sistolik, diyastolik arter basnlar ve
ortalama arter basnlar (OAB), periferik
oksijen satrasyonlar (SpO2), Bispektral
Indeks (BS) ve nromskler monitorizasyon (TOF Watch) uyguland. Grup Mye indksiyondan 15 dk. nce 30 mg kg-1 magnezyum slfat yklemesi ve operasyon
sresince 15 mg kg-1 sa-1 magnezyum slfat infzyonu yapld. Grup Kya ise ayn
miktarda ve sreler iinde % 0,9 izotonik
NaCl verildi.
Her iki grupta da hastalarn bireysel zellikleri (cinsiyet, ya, boy, kilo) ve operasyon sreleri kaydedildi. Anestezi indksiyonunda BS 60n altna inene kadar
her 5 saniyede 20 mg propofol yapld ve
sonrasnda 1 kg-1 fentanil ve 0,6 mg kg-1
rokuronyum kullanld. Anestezi uygulamasnn srdrlmesinde BS deeri 5060 arasnda tutulacak ekilde, sevofluran
kullanld. Sevofluran inspire edilen gaz
karm iinde younluu % deer gsterecek ekilde monitrize edildi. Taze gaz
akm % 50 oksijen, % 50 azot protoksit
olacak ekilde 6 lt dk-1 olarak ayarland.

S. Cantrk ve ark., Tiroid Cerrahisi Anestezisinde Magnezyum Slfat Kullanm

Hastalarn magnezyum infzyonu ncesi

ve sonras, entbasyon ncesi ve sonras,
15. dk., 30. dk., 45. dk., 60. dk., 75. dk., 90.
dk.lardaki ve ekstbasyon ncesi, sonras
KAH, OAB ve SpO2 deerleri kaydedildi.
Sevoflurann 15. dk., 30. dk., 45. dk., 60.
dk., 75. dk. ve 90. dk.daki inspire edilen
gaz karmndaki yzde deerleri kaydedildi. Operasyon boyunca nromskler
monitrizasyon yaplarak T1 deeri % 25
olduunda 0,15 mg kg-1 dozunda ek rokuronyum yapld. Operasyon srasnda
nromskler monitrizasyon ile llen
ilk yant, T1% 10, T1% 25 deerlerinin indksiyondan ka dk. sonra lld ve
toplam rokuronyum tketimi kaydedildi.
Operasyon sonunda ciltalt kapatlmaya
balandnda anestezik ajanlar kesildi.
T1 deeri % 75, BS deeri 80 ve zeri olduunda hastalar ekstbe edildi. Derlenme kriterleri olarak; ekstbasyon sresi,
verbal uyarlara yant, szel yant zaman,
oryantasyon zaman ve uyanma kriterleri olarak da; Modifiye Aldrete Skoru 10
olma sresi kaydedildi. Hastalara postoperatif analjezi iin, cerrahi ilem ciltaltnda iken 1 mg kg-1 iv tramadol uyguland.
Postoperatif 10. dk., 20. dk., 30. dk., 1. sa,
2. sa, 3. sa, 6. sateki ar durumlar Visel Analog Skala (VAS) ile deerlendirildi
ve VAS deerinin 5in stnde olmas ilk
analjezik gereksinim zaman olarak kabul
edildi ve hastalara 75 mg diklofenak sodyum im uyguland.
Verilerin istatistiksel analizi SPSS 15.0 for

windows program kullanlarak yapld.

Niceliksel deikenlerin normal dalma
uygunluu Kolmogorov-Smirnov testi ile
incelendi. Normal dalm gsteren deikenler Student t testi, normal dalm
gstermeyen deikenler Mann-Whitney
U testi kullanlarak deerlendirildi. Gruplar arasnda nitelik deerlerin karlatrlmasnda ki-kare testi kullanld.
BULGULAR
Gruplar arasnda bireysel veriler ve cerrahi
sre asndan istatistiksel olarak anlaml
farkllk saptanmad (Tablo I). Preoperatif
infzyon ncesi ve sonrasnda indksiyon
ncesinde OAB ve KAH deerleri ynnden gruplar arasnda anlaml fark saptanmad. Entbasyon sonras ve intraoperatif
15. dk.da yaplan lmler dnda dier
tm lmlerde gruplar arasnda OAB ve
KAH deerleri asndan istatistiksel olarak fark saptanmazken (Tablo II, Tablo III),
entbasyon sonras OAB Grup Kda anlaml olarak yksek bulundu (p<0.05). Periferik oksijen satrasyonu deerleri tm
lm zamanlarnda gruplar arasnda birbirine benzerdi (p>0.05).
ndksiyonda Grup Mde anlaml lde
daha az propofole gereksinim duyulduu
saptand (p<0.05). Anestezi uygulamasnn srdrlmesinde BS deeri 50-60 arasnda tutulacak ekilde kullanlan sevoflurann inspire edilen yzdesi (Fi sevofluran)
Grup Mde tm lm zamanlarnda ista-

Tablo I. Olgularn bireysel zellikleri ve cerrahi sreleri (OrtSD).

Cinsiyet (E/K)
Ya (Yl)
Boy (cm)
Kilo (kg)
Cerrahi sre (dk.)

Grup M

Grup K

4/21
49,248,74
166,325,00
74,58,62
85,808,37

3/22
44,710,98
166,64,86
73,928,13
83,008,03

1
0.117
0.842
0.801
0.234

169

Trk Anest Rean Der Dergisi 2011; 39(4):167-175

Tablo II. Ortalama arter basnc deerleri (OrtSD).

nfzyon ncesi
nfzyon sonras
Entbasyon ncesi
Entbasyon sonras
Entbasyon sonras 15. dk.
30. dk.
45. dk.
60. dk.
75. dk.
90. dk.
Ekstbasyondan nce
Ekstbasyondan sonra OAB

Grup K

Grup M

105,611,11
104,369,76
83,367,23
104,0010,17
96,408,30
97,009,68
96,007,97
91,3210,66
96,728,84
98,248,90
98,126,71
104,0410,91

106,289,65
101,286,88
81,487,77
98,087,45
91,208.04
93,849,55
95,449,54
94,9611,98
97,0010,08
97,969,86
96,3511,33
103,048,45

0.705
0.204
0.381
0.023*
0.029*
0.251
0.823
0.262
0.917
0.917
0.507
0.719

Grup K

Grup M

77,2810,52
76,448,07
71,288,09
95,928.33
76,927,68
73,607,33
73,765,55
72,566,88
71,528,15
72,969,78
74,809,53
94,529,39

78,0412,50
77,2411,22
70,927,43
89,209,27
76,728,69
72,767,31
73,605,98
72,767,75
72,367,46
73,009,62
72,8410,35
92,0411,49

0.817
0.774
0.871
0.010*
0.932
0.687
0.922
0.924
0.706
0.988
0.490
0.408

*p<0.05

Tablo III. Kalp atm hz deerleri (Vuru dk-1) (OrtSD).

nfzyon ncesi
nfzyon sonras
Entbasyon ncesi
Entbasyon sonras
15. dk.
30. dk.
45. dk.
60. dk.
75. dk.
90. dk.
Ekstbasyondan nce
Ekstbasyondan sonra
*p<0.05

tistiksel olarak anlaml lde dk bulundu (p<0.01, p<0.05) (Tablo IV).

Nromskler monitrizasyonda llen
balang, T1 % 10 ve T1 % 25 yant sreleri Grup Mde istatistiksel olarak anlaml lde daha ge gerekleti (Tablo V).
Operasyon sonunda toplam rokuronyum
tketimi Grup Mde istatistiksel olarak ileri
derecede anlaml az bulundu (p<0.001).
170

Ekstbasyon sresi, anestezik ajanlarn

kesilmesinden ekstbasyona kadar geen
sreyi belirtmektedir. Grup Mde ekstbasyon sresi 5,320,98 dk. iken, Grup Kdan
uzun bulundu (4,400,86 dk.) (p<0.01).
Verbal uyarlara yant sresi, hastann
ekstbasyon anndan ne kadar sre sonra yksek sesli emirlere motor hareket
(hastann gzlerini amas, elini kaldr-

S. Cantrk ve ark., Tiroid Cerrahisi Anestezisinde Magnezyum Slfat Kullanm

Tablo IV. ntraoperatif inspire edilen sevofluran yzde deerleri (OrtSD).

15.
30.
45.
60.
75.
90.

dk.
dk.
dk.
dk.
dk.
dk.

Grup K

Grup M

1,4880,10
1,5120,12
1,520,15
1,4720,11
1,480,13
1,3920,13

1,3640,15
1,4120,126
1,3640,16
1,3480,17
1,3640,15
1,5960,16

0.002*
0.006*
0.001*
0.004*
0.007*
0.019*

Grup K

Grup M

28,91,99 dk.
38,43,57 dk.
43,842,64 dk.

41,081,93 dk.
48,92,05 dk.
52,842,76 dk.

p<0.001
p<0.001
p<0.001

Grup K

Grup M

3,80,63
4,50,52
4,70,48
4,360,48
4,720,67
4,680,69
3,801,00

3,20,63
3,60,69
3,80,78
4,240,59
4,560,58
4,640,56
3,320,74

0.048*
0.004*
0.006*
0.441
0.376
0.824
0.061

*p<0.05

Tablo V. TOF Watch deerleri (OrtSD).

nisiyal yant sresi

T1 %1O sresi
T1 %25 sresi
*p<0.05

Tablo VI. Visel analog skala deerleri (OrtSD).

10. dk.
20. dk.
30. dk.
1. sa.
2. sa.
3. sa.
6. sa.
*p<0.05

mas gibi) ile yant verdiini belirtir. Grup

Mde bu sre 5,120,88 dk., Grup Kda
ise 4,640,75 dk. bulunmutur ve gruplar
arasnda istatistiksel olarak anlaml fark
saptanmtr (p<0.05). Szel yant zaman,
hastann ekstbasyonundan basit szel
sorulara (rnek; ismin nedir, neredesin,
ka yandasn vb.) anlaml yant verebildii zamana kadar geen sreyi belirtir.
Grup Mde 9,281,06 dk. Grup Kda ise

8,601,00 dk. bulunmutur ve gruplar

arasnda istatistiksel olarak anlaml fark
saptanmtr (p<0.05). Aldrete Skoru 10
olma zaman, hastann ekstbasyonundan, Aldrete skoru 10 olana kadar geen
sreyi belirtir. Grup Mde 21,002,16 dk.,
Grup Kda ise 19,361,82 dk. bulunmutur
ve gruplar arasnda istatistiksel olarak anlaml fark saptanmtr (p<0.05).

171

Trk Anest Rean Der Dergisi 2011; 39(4):167-175

Grup Mde VAS deerleri Grup Kya gre

tm zamanlarda daha dk bulunmasna karlk, istatistiksel olarak anlaml
fark 10. dk., 20. dk. ve 30. dk. saptanmtr (Tablo VI). Postoperatif dnemde ilk
analjezik gereksinim zaman, Grup Mde
38,603,17 dk., Grup Kda ise 35,003,27
dk.da gerekleti ve gruplar arasnda istatistiksel olarak anlaml fark saptand
(p<0.001).
Yan etkiler asndan gruplar arasnda
fark saptanmamtr.

magnezyum slfat kullanmnn stres yant ciddi lde azalttna ynelik veriler bulunmaktadr.(6-9)
Puri ve ark.(10) elektif koroner arter bypas
greft operasyonu uygulanacak ve entbasyona stres yantn tehlikeli olabilecei ngrlen koroner arter hastalar ile
yaptklar almada, laringoskopiye stres
yant azaltmak iin sklkla kullanlan lidokain ile magnezyum slfat karlatrmtr. Magnezyum grubunda entbasyona hemodinamik yantn daha az olduu
bulunmutur.

TARTIMA
nhalasyon anesteziklerine ksa etki sreli
opiyoidlerin eklenmesi dengeli anestezide byk bir adm olmakla beraber, halen
hzl derlenme salayan, zellikle kardiyak depresyon yapmayan ve postoperatif
analjeziyi olumlu etkileyen rutin anestezi uygulamalarnda kullanlmayan yeni
adjuvanlarn aratrlmasna devam edilmektedir.(5) Bu amala, NMDA reseptr
antagonizmas yoluyla SSSde depresyon
yaparak anestezik etkinlik gsteren magnezyum slfat, son yllarda genel anestezi
uygulamalarnda adjuvan olarak kullanlmaya balanmtr.(1)
Magnezyumun in vitro artlarda adrenerjik sinir ular ve adrenal bezlerden
katekolamin salnmn inhibe etmesi, insanlarda da katekolamin salnmn inhibe
edebileceini dndrmtr. James ve
ark.(6) tiyopental ile anestezi indksiyonunda 60 mg kg-1 magnezyum slfat uyguladklarnda, trakeal entbasyona bal katekolamin salnm ve kardiyovaskler
yant baskladn ve entbasyon sonrasnda llen epinefrin ve norepinefrin
dzeylerinin dk olduunu gstermitir. Bu almaya benzer ekilde yaplan
birok almada da entbasyon ncesi
172

Tiroid cerrahisi geirecek hastalar genellikle uzun sre yksek serum T3 ve T4

deerlerine sahip olduklar iin laringoskopiyle oluan strese daha gl bir epinefrin ve norepinefrin dearj ile yant
verebilir. Bizim almamzda da her iki
grupta entbasyon ncesi benzer OAB ve
KAH deerlerine sahip olmamza karn,
entbasyon sonras magnezyum grubunda laringoskopiye daha dk bir stres yant elde ettik ve entbasyon sonras OAB
ve KAH deerleri magnezyum grubunda
anlaml lde dk bulundu.
Anestezi derinlii BS monitrizasyonu
kullanarak izlendiinde, indksiyondaki
propofol gereksinimi magnezyum kullanldnda daha azdr.(3) Ayrca almamzda anestezi uygulamasnn srdrlmesinde sevoflurane gereksinimi ayn
anestezi derinliinin salanmasna karn
yine Grup Mde daha az olmutur. Baka
almalarda da kullanlan magnezyumun
dozlar farkl olmakla beraber propofol
tketiminin azald saptanmtr.(2,11-13)
Magnezyumun inhalasyon anestezii gereksinimini azaltr.(14,15) Buna karlk, zellikle sevofluran uygulamasnn magnezyum ile etkileimi konusunda intravenz

S. Cantrk ve ark., Tiroid Cerrahisi Anestezisinde Magnezyum Slfat Kullanm

anestezikler ile karlatrldnda ok

daha az alma bulunmaktadr. Propofol
de kardiyo-vaskler sistem zerine benzer depresan etkilere sahiptir, bu nedenle
magnezyum gibi bir adjuvan ile anestezi
derinliinden dn vermeden tketimlerinin azaltlmas zellikle kardiyak rezervleri kstl hastalarda nemli bir yarar salamaktadr.
Birok almada magnezyumun motor
sinir ularndan asetilkolin salnmn inhibe ederek non-depolarizan nromskler
blok yapan ilalarn etkisini potansiyelize
ettii ve kas gevetici tketiminde azalmaya yol at gsterilmitir.(2,3,11,16,17)
Magnezyum slfatn rokuronyum zerine etkisinin aratrld ok fazla alma
bulunmamakla beraber, Kussman ve ark.
(18)
, yapt almada, 60 mg kg-1 magnezyumun rokuronyumdan 1 dk. nce uygulanmasnn nromskler blou uzatt
gzlenmitir. Bizim almamzda da magnezyum slfat infzyonu yaplan grupta
balang, T1 % 10 ve T1 % 25 yantlar
uzun bulundu, buna karlk rokuronyum
tketimi Grup Mde anlaml lde dk
saptand. Literatrde farkl nedenlerle
magnezyum kullanan hastalarda rekrarizasyon olgular bildirildiinden,(18-20) dikkatli kullanlmal ve postoperatif izlemin
uzun sre ile ve dikkatli yaplmas gerekmektedir.
Yeterli ar tedavisinin postoperatif derlenme zerinde olumlu etkileri vardr. Bu
sayede otonomik, somatik ve endokrin
refleksler basklanarak perioperatif morbiditede azalma salanr.(21,22) Gn getike postoperatif analjezinin intraoperatif dnemde planlanmas ve multimodal
yaklam gr benimsenmektedir. ntraoperatif dnemde verilen analjezik adjuvanlarn postoperatif arnn iddetini

azaltabilecei ve opiyoid gereksiniminde

azalma salayabilecei dnlmektedir.(23) NMDA reseptr antagonistlerinin,
ar modellerinde santral sensitizasyonun
balamasn nlemede ve hipersensiviteyi
ortadan kaldrmada etkili olduklar gsterilmitir. Bu da NMDA reseptr antagonizmas yapan ajanlarn akut arnn nlenmesi ve tedavisinde etkili olabileceini
dndrr ve yaplan almalarda olumlu sonular alnmtr (24-26) Levaux ve ark.
(27)
almamza benzer olarak majr ortopedik cerrahilerde indksiyonda 50 mg
kg-1 magnezyum uyguladklar hastalarda
kontrol grubuna gre postoperatif opiyoid tketiminin azaldn ve ar skorlarnn daha dk olduunu, postoperatif
ilk gece uyku ve hasta memnuniyet skorlarnn daha olumlu olduunu gstermitir. Az sayda olmakla beraber peroperatif
magnezyum kullanmnn postoperatif
ar kontrolu zerine anlaml etkileri olmadn savunan almalar da bulunmaktadr.(28,29) almamzda postoperatif
10. dk., 20. dk., 30. dk.larda VAS deerleri magnezyum grubunda daha dk
bulundu ve bu grupta ilk analjezik gereksinimi daha ge gerekleti.
Tiroid cerrahisinde zellikle postoperatif
erken dnemde iddetli ardan yaknlmaktadr ve postoperatif ge dnemde
nonsteroid ar kesiciler ile ar kolaylkla
kontrol altna alnabilmektedir. Bu adan
bakldnda intraoperatif magnezyum
kullanm postoperatif erken dnem VAS
skorlarn anlaml lde drd iin
tiroid cerrahisi sonras ar kontrolnde
nemli katkda bulunmaktadr.
Yaplan almalarda da peroperatif magnezyum slfat kullanmnn postoperatif
yan etkileri azaltt belirtilmektedir.(11,21)
Postoperatif yan etkiler asndan baktmzda almamzda bulant, kusma ve
173

Trk Anest Rean Der Dergisi 2011; 39(4):167-175

titreme dnda yan etki gzlemlemedik.

Magnezyum grubunda operasyon sonras
dier almalara benzer olarak daha az
yan etki ile karlatk.
Sonu olarak; peroperatif magnezyum
slfat kullanm entbasyona stres yant,
anestezi indksiyonu ve srdrlmesinde
anestezik madde gereksinimini azaltmakta nondeporizan bir kas gevetici olan rokuronyumun etkisini potansiyalize etmekte, postoperatif yan etkileri azaltmakta
ve popstoperatif ar kontrolne olumlu
etki gstermektedir. Bu nedenle magnezyum slfatn ksa sreli olmayan operasyonlar iin rutin anestezi pratiinde yer
alabilecek iyi bir adjuvan ajan olduunu
dnmekteyiz. Magnezyum slfat kullanlan hastalarda derlenmede gecikme ve
rekrarizasyon grlebileceinden, derlenme odasnda daha uzun sre izlenmelerinin uygun olaca kansndayz.
KAYNAKLAR
1. Hollmann MW, Liu HT, Hoenemann CW, Liu
WH, Durieux ME. Modulation of NMDA receptor function by ketamine and magnesium. Part
II: interactions with volatile anesthetics. Anesth
Analg 2001;92:1182-91.
http://dx.doi.org/10.1097/00000539-20010500000020
PMid:11323344
2. Telci L, Esen F, Akcora D, Erden T, Canbolat AT,
Akpir K. Evaluation of effects of magnesium
sulphate in reducing intraoperative anaesthetic
requirements. BJA 2002;89:594-8.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/aef238
PMid:12393361
3. Choi JC, Yoon KB, Um DJ, Kim C, Kim JS, Lee SG.
Intravenous magnesium sulfate administration
reduces propofol infusion requirements during
maintenance of propofol-N2O anesthesia: part
I: comparing propofol requirements according
to hemodynamic responses: part II: comparing
bispectral index in control and magnesium groups. Anesthesiology 2002;97:1137-41.
http://dx.doi.org/10.1097/00000542-20021100000017
PMid:12411798
4. Pinard AM, Donati F, Martineau R, Denault AY,
Taillefer J, Carrier M. Magnesium potantiates neuromuscular blockade with cisatracurium during
cardiac surgery. Can J Anesth 2003;50:172-8.

174

http://dx.doi.org/10.1007/BF03017852
PMid:12560310
5. Tonner PH. Balanced anaesthesia today. Best
Pract Res Clin Anaesthesiol 2005;19:475-84.
http://dx.doi.org/10.1016/j.bpa.2005.02.005
6. James MF, Beer RE, Esser JD. Intravenous magnesium sulfate inhibits catecholamine release
associated with tracheal intubation. Anesth
Analg 1989;68:772-6.
http://dx.doi.org/10.1213/00000539-19890600000015
7. James MF. Use of magnesium sulphate in the
anaesthetic management of phaeochromocytoma: A rewiew of 17 anaesthetics. Br J Anaesth
1989;62:616-23.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/62.6.616
PMid:2751917
8. Allen RW, James MF, Uys PC. Attenuation of
the pressor response to tracheal intubation in
hypertensive proteinuric pregnant patients by
lignocaine, alfentanil and magnesium sulphate.
Br J Anaesth 1991;66:216-2.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/66.2.216
PMid:1817624
9. Ashton WB, James MF., Janicki P, Uys PC. Attenuation of the pressor response to tracheal
intubation by magnesium sulphate with and
without alfentanil in hypertensive proteinuric
patients undergoing caesarean section. Br J
Anaesth 1991;67:741-7.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/67.6.741
PMid:1768544
10. Puri GD, Marudhachalam KS, Chari P, Suri RK.
The effect of magnesium sulphate on hemodynamics and its efficacy in attenuating the response to endotracheal intubation in patients
with coronary artery disease. Anesth Analg
1998;87:808-11.
PMid:9768774
11. Schulz-Stubner S, Wettmann G, Reyle-Hahn SM,
Rossaint R. Magnesium as part of balanced general anaesthesia with propofol, remifentanil
and mivacurium: a double-blind, randomized
prospective study in 50 patients. Eur J Anaesth
2001;18:723-9.
12. Seyhan TO, Tugrul M, Sungur MO, et al. Effects
of three different dose regimens of magnesium
on propofol requirements, haemodynamic variables and postoperative pain relief in gynaecological surgery. Br J Anaesth 2006;96:247-52.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/aei291
PMid:16311277
13. Altan A, Turgut N, Yldz F, Trkmen A, stn
H. Effects of magnesium sulphate and clonidine on propofol consumption, haemodynamics and postoperative recovery. Br J Anaesth
2005;94:438-41.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/aei070
PMid:15653705
14. Thompson SW, Moscicki JC, DiFazio CA. The
anesthetic contribution of magnesium sulfate and ritodrine hydrochloride in rats. Anesth
Analg 1988;67:31-4.
http://dx.doi.org/10.1213/00000539-198801000-

S. Cantrk ve ark., Tiroid Cerrahisi Anestezisinde Magnezyum Slfat Kullanm

00006
15. Durmus M, But AK, Erdem TB, Ozpolat Z, Ersoy
MO. The effects of magnesium sulphate on sevoflurane minimum alveolar concentrations
and haemodynamic responses. Eur J Anaesthesiol 2006;23:54-9.
http://dx.doi.org/10.1017/S0265021505001778
PMid:16390567
16. Elsharnouby NM, Elsharnouby MM. Magnesium
sulphate as a technique of hypotensive anaesthesia. Br J Anaesth 2006;96:727-31.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/ael085
PMid:16670112
17. James MF, Schenk PA, Van Der Veen BW. Priming
of pancuronium with magnesium. Br J Anaesth
1991;66:247-9.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/66.2.247
PMid:1817630
18. Kussman B, Shorten G, Uppington J, Comunale
ME. Administration of magnesium sulphate before rocuronium: effects on speed of onset and
duration of neuromuscular block. Br J Anaesth
1997;79:122-4.
PMid:9301400
19. Fawcett WJ, Stone JP. Recurarization in recovery
room following the use of magnesium sulphate. Br J Anaesth 2003;91:435-8.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/aeg179
PMid:12925489
20. Fuchs- Buder T, Tassonyi E. Magnesium sulphate
enhances residual neuromuscular block induced
by vecuronium. Br J Anaesth 1996;76:565-6.
PMid:8652332
21. Kara H, ahin N, Ulusan V, Aydodu T. Magnesium infusion reduces perioperative pain. Eur J
Anaesthesiol 2002;19:52-6.
PMid:11913804
22. Kehlet H, Holte K. Effects of postoperative
analgesia on surgical outcome. Br J Anaesth
2001;87:62-72.
http://dx.doi.org/10.1093/bja/87.1.62
PMid:11460814

23. Jin F, Chung F. Multimodal analgesia for postoperative pain control. J Clin Anesth 2001;13:524-39.
http://dx.doi.org/10.1016/S0952-8180(01)00320-8
24. Woolf CJ, Thompson SW. The induction and maintenance of central sensitization is dependent
on N-methyl-D-aspartic acid receptor activation;
implications for the treatment of post-injury
pain hypersensitivity states. Pain 1991;44:293-9.
http://dx.doi.org/10.1016/0304-3959(91)90100-C
25. Tramer MR, Scheneider J, Marti RA. Role of
magnesium sulfate in postoperative analgesia.
Anesthesiology 1996;84:340-7.
http://dx.doi.org/10.1097/00000542-19960200000011
PMid:8602664
26. Koinig H, Wallner T, Marhofer P, Andel H, Hrauf K, Mayer N. Magnesium sulfate reduces intra- and postoperative analgesic requirements.
Anesth Analg 1998;87:206-10.
PMid:9661575
27. Levaux Ch., Bonhomme V, Dewandre PY, Brichant JF, Hans P. Effect of intra-operative magnesium sulphate on pain relief and patient comfort after major lumbar orthopaedic surgery.
Anaesthesia 2003;58:131-5.
http://dx.doi.org/10.1046/j.13652044.2003.02999.x
PMid:12562408
28. Bhatia A, Kashyap L, Pawar DK, Trikha A. Effect
of intraoperative magnesium infusion on perioperative analgesia in open cholecystectomy. J
Clin Anesth 2004;16:262-5.
http://dx.doi.org/10.1016/j.jclinane.2003.08.012
PMid:15261316
29. Ko SH, Lim HR, Kim DC, Han YJ, Choe H, Song
HS. Magnesium sulfate does not reduce postoperative analgesic requirements. Anesthesiology 2001;95:640-6.
http://dx.doi.org/10.1097/00000542-20010900000016
PMid:11575536

175

Copyright of Journal of the Turkish Anaesthesiology & Intensive Care Society - JTAICS is the property of
Turkish Anaesthesiology & Intensive Care Society and its content may not be copied or emailed to multiple
sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print,
download, or email articles for individual use.