You are on page 1of 4

nazi xelaia

zeciurisa da miwieris Widili, anu adamianis


sulis darRveuli balansebi
adamiani mTeli am kosmiuri samyaros pirmSoa. adamiani Cndeba, viTardeba da
yalibdeba ara mxolod miwieri, aramed zeciuri, anu mTliani kosmiuri samyaros
zegavleniTa da kanonzomierebiT. amitomac aris erTgvari orsaxovneba, anu gaoreba
adamianisa advilad SesagrZnobeli. zogierTs miwa da misi yofierebis
kanonzomierebanic akmayofilebs, xolo zogierTs, e.w. meocnebeT, zecisaken ufro
metad gaurbiT Tvali da mTeli kosmiuri samyaros SesagrZnobad arian momarTulni.
kargia zomierebis grZnoba, rodesac adamianis Tanabari interesi aqvT miwisa da
zecisa, radganac mxolod cis mzera da miwieris uaryofa adamians praqtikul
cxovrebas unergavs, magram arc is varga, rodesac adamiani mxolod miwas CasCiCinebs
dReniadag da mzis, mTvarisa Tu varskvlavebisken erTxelac ar aixedavs. miwieris
gafetiSeba da zeciuris uaryofa naklovaneba da arasrulfasovnebaa adamianis
sulisa, magram mxolod zecisken ltolvac ver qmnis srulfasovnebas. adamianis suli
gajerebuli, gawonasworebuli unda iyos zeciuriTa da miwieriT, Torem am
wonasworobis dakargva - sulis darRveul balanss iZleva da, rogorc araerTgzis
aRvniSneT, mTliani, harmoniuli adamianis saxe ase ver Seiqmneba. saerTod, xelovani
adamianebi da poetebi metwilad cis, mzisa da mTvaris mexotbeni arian da zecisken
ltolva da sinanuli, frTebis arqonis gamo, xSirad SeiniSneba maT SemoqmedebaSi,
magram zogierTni arc miwas uaryofen da amasac ise mgznebared da gatacebiT
umRerian, rogorc Soreul zecas.
konstantine gamsaxurdias personaJTa umravlesoba myarad dgas mSobliur miwaze
da misi sixaruliTa da ayvavebiT xarobs Tu iltvis, misi damSvenebisa da
srulyofisaken; magram arian iseTebi, romelTa Tvali Sors wvdeba, mTel kosmiur
samyaros usworeben Tvals da maTi msoflmxedvelobac yovlismomcvelia. TaraS
emxvari swored iseTi personaJia, romelic Tavis arsebaSi grZnobs ara marto
miwiers, zeciursac, mTel xilulsa Tu Tvaluwvdomels, realursac da irealursac,
magram TaraSisdroindeli saqarTvelos xedva zeciurs ver wvdeba, misTvis miwieric
sakmarisia, is ki arada, miwasac im laRi grZnobiT ver ekideba, rasac TiToeuli
kacTagani unda grZnobdes misadmi. ufro meti, am damokidebulebaSi merkantelizmia,
TaraSs ki mTeli kosmosisadmi Tu miwisadmi siyvaruli momgeblianobis TvalsazrisiT
ki ar axasiaTebs, aramed, rogorc adamians, kosmiuri samyaros Svilsa da memkvidres.
gvaxsovs, rogori rudunebiT evleba TaraSi Tundac usaxur da arcTu didad
gamorCeuls `musikalurobiT" - vasakas; rogor Sehxaris yovilive suliersa da
usulos, rogori mokrZalebiT dgams nabijs miwaze. swored es aris, rom TaraSisadmi
siyvarulsa da pativiscemas aRuZravs mkiTxvels. magram, miuxedavad yovelive amisa,
SeuZlebelia ganvacxadoT, rom TaraSi mTlianad miwieri arsebaa, mis arsebaSi TiTqos
elinuri msoflxedvaa gabatonebuli, misi arseba ufro kosmiuri TvalTaxedvisaa,
vidre miwieri.
`Tu Tomas mani, romelsac am saukunis xelovanTa Soris yvelaze metad afasebda
`mTvaris motacebis" avtori, medikosis sizustiT swavlobda personaJTa fizikur
struqturasa da mdgomareobas, riTac adgenda sulieri cvalebadobis saTaves.
konstantine gamsaxurdia disharmoniuli gmirebis mxatvaria, maT jansaR da Zlier
sxeulSi Cabudebulia aTasgvari ltolviT Sepyrobili suli, ucnauria da
eqscentruli... mwuxare da melanqoliuri (savarsamiZe, emxvari, giorgi), diadi
miznisken daucxromlad miswrafvis goete, arsakiZe... daviTi, magram sulieri
cvlilebani konkretul fizikur-fiziologiur cvlilebebs ar iwveven, Sinagani
moqancva da gamofitva ar iqceva fizikur gadagvarebad... sikvdili gmirTa sxeulSi
garegani samyarodan iWreba, Tundac sikvdil-misjilis moTminebiT elodnen gangebis
nebas. maTi swrafva SigniTken araa mimarTuli, mzeraCabrunebuli, introspeqtruli,
aramed exleba yofierebis mkacr kedels. isini xom sasicocxlo wesrigisa da garemos
Secvlis Teoriuli da praqtikuli lozungebiT gamodian, magram marcxdebian,
rogorc `udrobis gmirebi" (s. sigua, 2001, gv. 104).
sainteresoa is, rom sasicocxlo wesrigisa da garemos Secvlis Teoriuli da
praqtikuli lozungebi aucilebelia emxvarisa da savarsamiZisaTvis, radganac
wesrigis balansebi darRveulia, adamianuri yofis elementaruli wesrigi ar
arsebobs, raRac aranormaluri, ufro sworad, anomaluri, adamianTa arsebobisaTvis
Seusabamo wes-kanonebi mkvidrdeba da SeiZleba vTqvaT, rom emxvari da savarsamiZe, es
fizikurad da sulierad harmoniuli personaJebi am `udroobis karibWes" exlebian da
nadgurdebian. adamiani xom urTulesi nagebobaa. is saocari, bunebrivi
kanonzomiereba, romelic misi sicocxlis garantias qmnis, irRveva xelovnuri, yalbi
Teoriebis damkvidrebisa da gabatonebis gamo. sazogadoeba, romelic socialisturi
saxeldebiT Camoyalibda, arabunebrivia. adamiani dabadebidan bunebriobas mieltvis,
saukuneTa ganmavlobaSi gamomuSavebul sazogadoebriv Tu sakacobrio normebs
emorCileba, magram es normebi ise bunebrivadaa gamomuSavebuli da damkvidrebuli,
rogorc ca da miwa, rogorc mTeli kosmiuri samyaro, rogorc Tavad adamiani da
misi sicocxle, magram sakmarisia am kanonzomirebaSi arabunebrivi, xelovnuri
adamianis arsobis damamcirebeli mcire niuansebi SeiWras, rom irRveva bunebrioba da
adamianis sicocxlesac safrTxe emuqreba. adamianis yovelive qmedeba, yvelafris
moTmineba ar ZaluZs, adamianis suls sasicocxlod iseve rogorc haeri da wyali,
sixaruli da siyvarulic sWirdeba, maT gareSe sicocxle ar arsebobs, arada, swored
es sasicocxlo arteriebi unda gadauWran adamianebs, yovelgvari piraduli waarTvan
da e.w. moazrovne manqanebad aqcion isini. verc Tavad avtori da verc misi
personaJebi sulieri wonasworobisa da bunebriobis gareSe ver icocxleben. buneba
da bunebrioba aris maTi sulieri wonasworobis saTave, amitomacaa, rom TaraS
emxvari da savarsamiZe ase axlos midian bunebasTan. ase Rrmad wvdebian mis arss:
`am xeebs didi moTmineba aqvT. maT didi da gauxeleli sixaruli aqvT gulSi.
maTi gmiroba - lodini, maTi sicocxle - Cumi martviloba.
maswavleT, Cemo kargebo, rogor unda icocxlo uCivlelad, udardelad,
uSiSrad da roca Jami mova, roca SeuZlebeli iqneba iq dgoma, sadac Seni winapari
odesme mdgara, iqve waiqce; sadac Tesli Seni daeca da Senive cxedriT dafaro es
Senive miwis naWeri.
maTgan unda iswavlos kacma garindebuli aRtaceba da gmiruli sikvdili.
xeebi,
xeebi,
xeebi, siyvaruli udreki, amayi xeebi.
am dedamiwis sixaruli cad atyorcnili!
am dedamiwis mistiuri ornaentebi" (k. gamsaxurdia, 1992, gv. 312). saocari
wiaRsvlaa bunebaSi da, Tu gnebavT, mTeli kosmiuri samyaros aRqmacaa igi da raoden
zegavlenas axdens bunebis worasworoba, misi sasicocxlo kanonzomierba personaJze,
es mTel mis arsebaSi ikiTxeba. buneba da savarsamiZe TiTqos erTarsebaa, ara aqvs
mniSvneloba, mSobliuri mTa-velis WvretiTaa igi garTuli, Tu sxvaTa qveynis
mSvenierebas umzers, mTavaria buneba, mTavaria is sasicocxlo da saazrovno energia,
romelsac bunebisgan iRebs adamiani da Tu es bunebrivi balansebi dairRva, Tu Savi
da TeTri, mSvenieri da maxinji, naTeli da bneli, keTili da boroti, RvTaebrivi da
eSmakiseuli erTmaneTSi airia, Tu misi garCeva SeuZlebeli gaxda, sasicocxlo
energiac ekargeba adamians. TavisTavad cxadia, rom adamiani da sicocxle qaosidan
droTa garkveul mdinarebaSi gamoikveTa da yvelafers Tavisi saxeli daerqva,
yovelive Tavis arsebobis kanonzomierebiT cocxlobs da qaosisaken mibruneba, am
kanonzomierebaTa rRveva, upirvelesad adamians da saerTod sicocxles emuqreba, miT
umetes, poetis sicocxles. sainteresod gadmogvcems bunebisa da poetis
urTierTmimarTebis sakiTxs m. kveselava: `Sinagani poeturi xedvis simZafrem aTqmevina
galaktionsac `aRmovaCine qveyana mTelio". amgvari `aRmoCena" rilkes ganmartebiT,
uxilavidan xilulSi gadasvlaa, riTac poeti xvdeba `ganmartoebul samyaroSi",
sadac igi martoa, sasowarkveTili da amaod eZebs pasuxs kiTxvaze: ra aris
yofierebis azri? asea Wabuk galaktionTanac. igi aravisgan ar moelis am kiTxvaze
pasuxs. arc Tanamemamuleebis, arc RmerTisa da arc angelosebisagan. poeti ucxoa da
mitovebuli. marTalia, igi xvdeba axlobel da sayvarel sagnebsac, magaliTad: xes,
magram yovelive es SemTxveviTia da warmavali. silamaze qreba, grZnoba neldeba,
sinamdvile ki bevr rames iTxovs Cvengan. Cvenc gvWirdeba raRac, magaliTad,
gazafxuli, varskvlavebi, an kidev violinos damatkbobeli bgerebi, imaTac surT, rom
Cven vigrZnoT isini. maTSi adamianuria Caqsovili" (m. kveselava, 1961, gv. 127). an es
bolo winadadeba SeiZleba SevabrunoT da vTqvaT, rogorc maTSia Caqsovili
adamianuri, ise adamianSi bunebrivia Caqsovili da Tu am bunebriv sawyisebs mowydeba
igi, Tu mxolod mSrali, arabunebrivi TeoriebiT iazrovnebs da arabunebrivad
icxovrebs, udavod daiRupeba. swored amitomaa, rom am arabunebrobis samflobeloSi
ase usixarulod, ase arabunebrivad mTavrdeba emxvarisa da savarsamiZis sicocxle.
maTi sulis balansebi darRveulia, sasicocxlo sixaruls ver Rebuloben isini
garemosagan.
zeciuris uaryofa da mxolod miwieriT cxovreba adamianTa sulier da
gonebriv SezRudulobas iwvevs. zeca da zeciuri rom gonebriv da sulieri simaRlis
simbolos qmnis, es Tundac iqedanac SeiZleba davaskvnaT, rom promeTe da amirani
cecxls zecidan itaceben da miwaze adamianebisTvis moaqvT. `promeTeosma cecxlis
saxiT codna, unari, SesaZlebloba mianiWa xalxs. esqile SeniSnavs, rom promeTeosma
Segnebuli cxovrebisadmi interesi gaeRviZa adamianebs. uwin isini iyurebodnen, magram
ver xedavdnen, usmendnen, magram ar esmodaT. promeTeosma maT gonebis, ganaTlebisa da
Segnebis sxivi moutana. igi TviTon warmoadgens gonebisa da kulturis simbolos,
Tavisuflebis ideis gansaxierebas.... igi xalxis megobaria, gilgameSsa da amiraniviT
adamianebisTvis mzrunveli" (m. kveselava, 1961, gv. 189). ramdenadac promeTe. Tu
amirani erTgvari xidia zecasa da adamianebs Soris, misi gonebisa da kulturis
simboloTa gamocxadeba niSnavs, rom zeca gonebis, grZnobisa da admianuri
srulfasovnebisTvis aucilebel atributebs qmnis, zecasTan kavSiris gawyveta da
mxolod miwieriT dakmayofileba adamianTa gonebisa da sulieri kulturis
SezRudvis maniSnebelia, amdenad, sazogadoeba, romelic uaryofs warsuls, warsulis
xelovnebasa da sulier kluturas, TavisTavad yovelive amis deficits ganicdis -
sulieri balansebi TavisTavad darRveulia. swored iseTi adamianebis epoqa modis,
grgol robaqiZis sityvebiT rom vTqvaT - `wveTi mze ara aqvT sulSi", da am
mzenaklulTa da susuloTa sazogadoebaSi da zeciur da miwier balansebdarRveul
adamianebSi savarsamiZe da TaraS emxvari uniadagoni da gauxarelni rCebian, ufro
swored, mTlianad mokveTili arsebuli yofidan, ignorirebulni am sazogadoebis
mesveurTagan. Tumca ver vityviT, rom rRveva mxolod socialisturi sazogadoebis
xvedria. es msoflio masStabis dacema da dakninebaa, msoflio literaturasa da
xelovnebaSi SeiZleba veZioT es darRveuli balansebi.
`cxovreba aq warmodgenilia rogorc golgoTaze svla. garemo ise dayruebuli,
rom ar esmis adamianTa moTqma. yru talRebi, yru napiri, yru siSore. yvelaferi
yru - TviT xmauric ki. qaric itanjeba, rogorc fagota, damxrCvali ocneba da
dakarguli imedebi sarkazmSi gadadis da ganwirulebis sicils iwvevs. brma wyvdiadi
da Savi sizmari uZraobis dumils uerTdeba. yvelaferi garindebulia. pol verleni
grZnobs tyeebis caxcaxs, Crdilebis sevdas. mas esmis mcenareTa CurCuli da xevebis
mwuxare oxvra. Jiul laforgis poeturi Cangic sevdis mxolod erTaderT sims
aJRerebs. man icis, rom aris planeta, yvelaferi danarCeni ki mZime gadasaxadia.
dedamiwa umweobis birTvia cisfer usasrulobaSi. istoria da buneba yofierebis
bazrobaaa. yalTabandi saukuneebi uazrod cvlian erTmaneTs. yvelaferi iRupeba,
silamaze fass kargavs" (m. kveseleva, 1961, gv. 499). TiTqmis iseTive ganwyobilebaa
msoflio literaturaSi, rogoric konstantine gamsaxurdias am or personaJs
dauflebia. amdenad, SeiZleba vTqvaT, rom TaraSisa da konstantines sevda da kaeSani
mxolod erovnuli sazRvrebiT ver Semoifargleba, igi msoflio sevdaa da is rRveva
da Seusabamobani, romelic imdroindel saqarTvelos axasiaTebs, ucxo ar aris
evropisaTvisac, mxolod es aris, rom aq, saqarTveloSi amas veravin grZnobs, andac
grZnoben erTeulebi da saerTo masas am rRvevaze Tvalis midevnebac ar ZaluZs. maT
hgoniaT, rom es rRvevac garkveuli kanonzomierebaa, kiTxvac ar uCndebaT, rogor da
ratom, miuxedavad imisa, rom masStabi rRveva-dacemisa aq kolosaluria.

damowmebuli literatura

a. baqraZe, 1977 - a. baqraZe, kritikuli etiudebi, 1977.


a. baqraZe, 2000 - a. baqraZe, miTologiuri engadi, 2000.
k. gamsaxurdia, 1990 - k. gamsaxurdia, mTvaris motaceba, 1990.
k. gamsaxurdia, 1992 - k. gamsaxurdia, dionisos Rimili, 1992.
ak. vasaZe, 1979 - ak. vasaZe, mxatvruli Semoqmedebis fsiqologiuri sakiTxebi,
1979.
a. zurabaSvili, 1975 - a. zurabaSvili, personologiuri narkvevebi, 1975.
z. kakabaZe, 1979 - z. kakabaZe, "xelovneba, filosofia, cxovreba", 1979.
s. sigua, 2001 - s. sigua, martvili da alamdari, 2001.
s. sigua, 2007 - s. sigua, `mxatvruli azrovneba; genezisi da struqtura", 2007.

NAZI KHELAIA

THE STRUGGLE BETWEEN HEAVENLY AND EARTHLY


ORIGINS OR THE DISTURBANCE OF THE
HUMAN SOUL BALANCE

The majority of Konstantine Gamsakhurdia’s fiction protagonists stand firmly on the national
soil and rejoice its delight and efflorescence and aspire to make it more beautiful, striving for its
perfection. But there are also some, whose eyes look far away objects; they look cosmic world and
their worldview is omni-content. Tarash Emkhvari is an example of such personages, who, in his own
self, feels not only the earthly but also the heavenly origins. He sees the whole visible and invisible
universe, the real and unreal ones but unfortunately, the eyesight of Tarash’s contemporary Georgia is
not healthy enough to reach the heavenly realm.
The heaven creates necessary traits for human mind, feelings and personal perfection and the
disrupting of the connection with the heaven and confining with only earthly things is a sign of
limitation of human thought and culture. Thus, the society that negates the past and the art and
spiritual culture of the past times suffers from the lack of all these that results in the upsetting of the
spiritual balance.

You might also like