Professional Documents
Culture Documents
1 GENEL ESASLAR:
1.1
Elektrik projeleri, yrrlkte bulunan Kanun, Ynetmelik, artnameler ve
EMO proje standartlarna uygun olarak hazrlanr.
1.2
hale dokmanlar arasnda verilmese dahi aadaki Ynetmelik, artname ve
Uygulama Esaslar bu artnamenin eki olarak verilmi kabul edilir.
Elektrik Tesisleri Ynetmelii,
Elektrik Enerji Tesisleri Proje Ynetmelii,
Elektrik Tesisleri Proje Hazrlama Ynetmelii,
Elektrik Kuvvetli Akm Tesisleri Ynetmelii,
Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Ynetmelii,
Elektrik Tesisleri Kabul Ynetmelii,
Elektrik Tesislerinde Emniyet Ynetmelii,
Elektrik Enerjisi mdat Gruplar ve Otoprodktr Tesisleri Ruhsat Ynetmelii,
Anma Gerilimleri 1 kV.'un zerinde Olan Kuvvetli Akm Tesislerinin Kurulmas iin
Ynetmelik,
Paratoner Ynetmelii,
Yangn Ynetmelii,
EMO Yksek Yaplar Ynetmelii,
EMO Ortak Anten TV / R ve Kablo TV / R Datm Tesisat Ynetmelii,
Asansr Ynetmelii,
Bayndrlk ve skan Bakanl Mimarlk ve Mhendislik Hizmetleri artnamesi,
Elektrik Datm Tesisleri Genel Teknik artnamesi,
Bayndrlk ve skan Bakanl Tesisat Teknik artnamesi,
ller Bankas mesuyu Katodik Koruma Proje ve Tesisin naatna ait zel ve Teknik
artnamesi,
Trk Telekom A.. Bina i Telefon Tesisat Teknik artnamesi,
Bayndrlk ve skan Bakanl Elektrik Mhendislii Proje Dzenleme Esaslar,
EMO Transformatr Merkezleri Yapmnda Dikkat Edilecek Esaslar,
TEDA Teknik artnameleri ve Proje Uygulama Usulleri:
-TEDA Elektrik Datm Tesisleri Teklif Birim Fiyat Tarifleri Kitab
-TEDA Elektrik Datm ebekeleri Enerji Kablolar Montaj (Uygulama) Usul ve
Esaslar
-TEDA Krsal Datm Tesisleri YG (OG) Datm Hatlar Teknik artnameleri
-TEDA YG Datm Hatlar Proje Teknik artnamesi
-TEDA YG Datm Hatlar ve Datm Merkezleri Etd-Aplikasyon Teknik
artnamesi
-TEDA Kamulatrma Haritas ve Plan Tadilat Teknik artnamesi
Elektrik Mhendisleri Odas Elektrik, Elektronik ve Bilgisayar Projeleri Uygulama
Standartlar, dier ulusal ve uluslararas standartlar.
1.3
Tesis yapmnda kullanlacak tm ekipman ve malzemeler ilgili standartlara
uygun olarak projelendirilir.
1.4
Projeler, imar ynetmeliine uygun ve mimari proje leklerinde hazrlanr.
lek proje dzenlemesine uygun deilse bytlr veya aklayc detaylar verilir.
1.5
Proje lekleri, mimari planlara uygun olarak hazrlanr ve vaziyet planlar
1/1000, kat planlar 1/50, ayrntlar ise 1/20 leinde verilir. Projelerde kullanlan
sembol, yaz ve izgiler standartlara uygun ve okunakl olmaldr.
1.6
Projelerde ulusal semboller kullanlr. Liste d sembol kullanldnda
mutlaka aklama verilmelidir.
1.7
Projelerde mimari planlar 0.2 mm, kuvvetli akm kolon hatlar 0.6 mm, linyeler
0.4 - 0.5 mm, zayf akm hatlar 0.2 - 0.3 mm kalnlkta izgi ile izilir. Projeler CAD
ortamnda yaplmamsa btn yazlarda ablon kullanlacaktr. Planlarda elektrik
projesi dndaki detaylar elektrik planlarnn grnmesine engel olmamaldr.
1.8
Projeler hazrlanrken, i mimari tasarma ve mekanik tesisat yerleimine dikkat
edilir.
1.9
1.10 Projelerde ierik olarak ayn olan sistemler iin ayr ayr planlar verilir. (rnek:
Birbirinin ayn iki depo iin iki ayr plan verilir.)
1.11 Elektrik tesisinde kullanlacak ekipmanlar bulunduklar mahallin zelliine
uygun bir koruma snfnda projelendirilir.
1.12 Projelerde iletken renk kodlar ; fazl sistemlerde; Koruma iletkeni yeil
bantl - sar, ntr iletkeni ak mavi, faz iletkenleri TSE Standartlarna uygun olarak R
- gri, S - siyah, T - kahverengi seilir. fazl sistemin devam durumundaki bir fazl
sistemde, faz iletkeni gri veya kahverengi seilir.zel durumlarda ise, kullanlan
iletken renkleri tanmlanmaldr.
1.13 Ortak atl ve birden fazla girii olan binalar bir noktadan beslenecek ekilde
projelendirilir.
1.14
Yap balant hatt kesiti; gerilim dm ve akm younluu kontrol
yaplarak tespit edilir. Konutlar iin bu kesit bakr iletken olmas durumunda en az 6
mm, alminyum iletken olmas durumunda ise en az 10 mm dir.
1.15 Tablolarn giri ve klarnda yk ak ynne gre nce alter, sonra sigorta
kullanlmaldr. alterlerin hareketli kontaklar ak durumda ve enerjisiz olmaldr.
Binalarda kat tablolar ana kesicisi faz - ntr kesmeli olacak ekilde projelendirilir.
1.16 Elektrik tesislerine ilikin etd-neri raporu, n proje, kesin proje, uygulama
projesi ile varsa son durum projeleri ELEKTRK MHENDS veya ELEKTRK
ELEKTRONK MHENDS tarafndan hazrlanr ve tm proje sayfalar ( aklama
yazlar, keif zetleri, metraj listeleri, raporlar, emalar, resimler, planlar ve hesaplar
dahil) imzalanr.
Projeyi hazrlayan mhendisler, imzaladklar yerlere adlarn, mhendislik odas kayt
numaralarn ve diploma numaralarn yazar ve SMM belgesini projeye ekler.
1.17 Projeler mahallinde yaplan incelemelere gre hazrlanr. Projenin amaca ve
teknik kurallara uygun olmamasndan veya projeye esas alnan bilgilerin yanl
olmasndan projeyi yapan mhendisler sorumludur.
1.18 Elektrik projeleri dier (mimari, statik, mekanik vb.) projelerden bamsz
klasrlenir. Enerji temin projeleri ise bu klasrn iinde enerji veren kurum tarafndan
istenildiinde verilebilmek zere ayrca dosyalanr.
1.19 Projeler idarece belirtilen takm says kadar hazrlanr. Bir takm da elektronik
ortamda AutoCAD, Excel, Word gibi dzenleme yapmaya msait formatta verilir.
Ayrca tasdik edilmi (imzal) proje PDF formatnda verilir.
1.20 Tesisin zelliine gre hazrlanacak projeler; iindekiler, aklama raporu ve
hesaplamalar, planlar, keifler ve ekler blmlerini ihtiva eder.
Aklama raporu ve hesaplamalar ksmnda; projenin amac, panolara gre
dzenlenmi ekipman g listeleri, kablo, kompanzasyon, topraklama, aydnlatma,
trafo, jeneratr seim hesaplar, ksa devre, akm ve gerilim dm hesaplar,
enstrman grevleri, bilgi fyleri ve loop diyagramlar bulunur.
Planlar ksmnda; O.G.- A.G tek hat emalar, enerji temin, datm, kuvvet,
aydnlatma, kumanda, otomasyon, i tesisat, topraklama, paratoner, zayf akm
(telefon, yangn ihbar, data vs), evre aydnlatma ile ilgili projeler, PLC/RTU prensip
emalar, bina kablo galerisi, pano ayrntlar, akm emalar, kesit detay projeleri,
mimik diyagram (1/1 lekli) verilir.
Ekler ksmnda; Elektrik Tesisleri Genel Teknik artnamesi, SMM belgesi, Enerji
Msaade Yazs, Topraklama lm Raporu, enerji temini ile ilgili tip projeler, direk
seim hesaplar, ENH Gzergah Seimi ve Yer Tetkik Tutana vb. verilir.
Keifler ksmnda; malzeme listesi, yapld yla ait keifler, birim fiyat ve malzeme
tarifleri verilir.
1.21 Elektrik projeleri yaplrken projelerin mimari, statik, betonarme ve mekanik
projelerle uyumlu olmas zorunluluu olduundan meslek disiplinine gre enerji temin
planlarnda kullanlacak topogrofik harita zerinde Harita Mhendisi ve/veya Topograf
imzas aranr.
1.22 Projenin etaplar halinde verilmesi durumunda, iin durumuna gre Elektrik
n Projesi verilmelidir. n proje, tesisin hangi ekipmanla ve nasl yaplacan
gsteren aklama, ema, plan ve resimler ile bunlarn dzenlenmesine dayanak olan
hesap ve raporlardan oluan projeyi ierir. n proje kapsamnda asgari olarak; tesisin
yaklak g ihtiyac hesaplanr ve elektrik n proje raporu hazrlanr. Elektrik
panolarnn ve kablo kanallarnn saha ve nite iindeki yerleri tespit edilir, trafo ve
jeneratr binalarnn yaplmas olasl dikkate alnarak genel yerleim plan zerinde
yerleri belirlenir. Tesisin yapm ile ilgili genel hesaplamalar ve planlamalar verilir.Bu
aamada yklenici yaklak g ihtiyacna gre enerji temin eden kurulua enerji
msaade yazs iin bavurur. Enerji msaade yazsn temin ettikten sonra yazyla
dareye bildirir.
1.23 Proje birim fiyat tariflerinde "Tm malzemeler, en az TSE Belgesine sahip
olacaktr." ifadesi yazlr.
1.24
mar Yasas, Fikir ve Sanat Eserleri Yasas, Mhendislik ve Mimarlk
Hakkndaki Yasalara uyulur.
1.25 Projeler (BLM-2) deki ierikte hazrlanmal ve gerekirse bununla snrl
kalmayp ilave proje, hesaplama ve dokmanlar da verilmelidir.
1.26 lgi gsterilen artname, ynetmelik, standart ve uygulama esaslarnn en son
yrrlkte olanlar geerlidir. Bu artname ve ekler arasnda ihtilaf olmas halinde iin
yaplmas iin en yksek standartlar salayan kabul edilir.
Proje hazrlama esaslar proje raporu, hesaplamalar, planlar, keifler ve ekler alt balklar
altnda gruplandrlarak verilir.
2.1
PROJE RAPORU
2.1.1 Aklamalar
Tesisin yapm ile ilgili genel aklayc bilgiler ihtiva eder.
Genel tantm
Elektrik projesi yaplan tesisle ilgili tantc bilgiler verilir.
Projenin amac
Elektrik tesisinin yaplmasnn gerekesi yazlr.
Enerji temini ve g tesisat
Enerji verecek kurulutan yklenici tarafndan alnan Enerji Msaade Yazsna gre:
OG veya AGden enerjinin alm yeri, enerji nakil hattnn tipi (kablo/ havai hat), OG
modler hcre, trafo, ana pano ve datm panolarnn beslemeleri hakknda bilgiler
verilir.
Enerji lm sistemi
Enerji lmnn AG den mi, OG den mi yaplaca ve/veya elektrik sayalarnn
nerelere konaca ile ilgili bilgiler verilir.
Yedek g kayna (Dizel jeneratr)
Jeneratr seimi yaplp yaplmad, seim kriterlerinin ne olduu, hangi tip jeneratr
seildii (harici/dahili/ ses yaltml/seyyar vb), nereye yerletirilecei ile ilgili bilgiler
verilir.
Kuvvet kontrol sistemleri
Tesiste kullanlan her trl kumanda ve kontrol sisteminin alma prensipleri
hakknda zet bilgiler ierir. rnein: Depolar, terfi merkezleri, ebeke ve bunlara
bal enstrman cihazlar ile uzaktan kontrol ve otomasyon, gvenlik otomasyonu,
PLC/RTU, SCADA uygulamalar, akll bina sistemleri, uzaktan kontrol ve otomasyon
iin Telsiz/GSM/ internet haberlemesi, yapm kriterleri ile ilgili bilgiler verilir.
Acil durum aydnlatmas ve ynlendirmesi
Hesaplamalar
Elektrik g ihtiyac hesab
Tesisin pano ykleme cetvelleri, kurulu gc, talep gc ve varsa trafo gc hesab
yaplr. Trafo seimi iletmenin mr, talep gc ve gelecekteki (en az 10 yllk) g
artlar da dikkate alnarak yaplr. Trafo kompanzasyon devrede deilken ekilen
gce gre seilmelidir. Trafo ve ana panonun yeri seilirken kablo metrajnn ve
gerilim dmlerinin en az olaca ekilde tketim merkezine yakn olmasna dikkat
edilmelidir.
Dizel Jeneratr (Yedek g kayna) g hesab
darece aksi bildirilmedike tesisin ihtiyacn karlayacak gte jeneratr seilir.
(Jeneratr seim hesabnn nasl yaplaca ile ilgili ayrntlar planlar ksmnda
verilmitir.)
Reaktif g kompanzasyonu hesab
Kompanzasyon hesab tesisin Cos deerini 1,00 yapacak ve tam otomatik alacak
ekilde yaplr. (Kompanzasyon hesabnn nasl yaplaca ile ilgili ayrntlar planlar
ksmnda verilmitir.)
Dokman ve Tablolar
Elektrik tesisi altrma prensipleri
Tesiste bulunacak nitelerin alma ekil ve prensipleri hakknda bilgiler verilir. Her
nitenin ve nitede bulunan her ekipmann (Motor, vana, pompa, kapak vb.)
birbirine bal alma prosesinin aklamas yaplr. Motor baznda, termik arza,
susuz altrmama, faz kayplarnda almama gibi emniyetler ile limit anahtar,
zaman rlesi, seviye alteri, bir nceki veya bir sonraki niteye gre alma durumlar
da bir tablo halinde bu ksmda aklanmaldr.
Kullanlacak cihazlarn kabul artlar ve testleri ile ilgili tanmlar
Proje uygulama esnasnda yaplacak olan fabrika kabul testleri (FAT- Factory
acceptance test) ve saha kontrol testlerinin (SAT - Site acceptance test) tanmlar
verilir.
Birim fiyat tarifleri
haleye klmasna ynelik birim fiyat tarifleri ve kullanlacak malzemelerin teknik
karakteristikleri tanmlanr.
Yazlm ve donanma ait malzeme seim listeleri ve teknik artnameleri
Tesiste kullanlan elektrik, enstrmantasyon ve PLC/RTU/SCADA sistemi iin yazlm
ve donanma ait malzeme seim listeleri ve teknik artnameleri verilir.
Tesislerin otomatik almas ve insan mdahalesinin en aza indirilmesi iin tesiste
kullanlacak ekipmanlarn seimi ve kalitesi nemlidir. Bu nedenle uygulama
artnamesi hazrlanrken, belli rekabet koullar oluturulmasna frsat verecek yeni
teknolojilerin imkanlarndan yararlanacak, uluslararas standartlarda olacak ve tesis
kalitesini ykseltecek malzemeler tanmlamaya zen gsterilmelidir.
2.1.4
Bilgi Fyleri
Enstrman bilgi fyleri
Tesiste kullanlacak enstrman cihazlarnn etiket deerleri, zellikleri verilir.
Loop diyagramlar
Kullanld devre ile ilgili kumanda ve kuvvet planlaryla uyumlu loop diyagramlar
verilir.
2.2
2.2.1
PLANLAR
OG ve AG Tek Hat emalar
Enerji alm noktasndan itibaren ana pano klarna kadar modler hcreler, sigorta,
kesici, termik manyetik alter, lm cihazlar, kompanzasyon, jeneratr balantlar,
otomatik devreye girme tertibat, kablo kesit ve metraj, bara cins ve kesitleri, tm
gler bu emada gsterilir. Ayrca ana giri panosu detaylar ve ekipman yerletirmesi
bu ksmda verilir. Tesis beslemesi iin direk tipi trafo seildiinde, ana pano direin
yanna konacak ve panoya trafodan giri kablosu, boru iinde ve dardan grnecek
ekilde projelendirilir.
2.2.2
Enerji msaade yazs alndktan sonra firma enerji msaade yazsnn alndn
idareye bildirir. Yklenici dare ile mterek enerji nakil hattnn getii gzergah
tespit etmek zere arazi almas yapar.
Enerji msaade yazsndaki artlar da gz nne alnarak arazi almalaryla
gzergah tespit edilir ve bir tutanakla kayt altna alnr.
darece tasdik edilen arazi almalarndaki gzergahn her iki yannda asgari 50
metre olacak ekilde eritvari harita karlr. eritvari harita zerinde elektrik ve PTT
hatlar, binalar, yollar, petrol boru hatlar, demir yollar, dere geileri, aalar ve
bunlara ait kot ve ller bulunmaldr.
Kesinleen eritvari harita zerine enerji nakil hatt ilenir. ENH hat profili
karlarak kamulatrma ve irtifak hakk kurulmas dahil dier plan ve hesaplamalar
yaplr.
Enerji nakil hattnn yaplaca haritalarda harita mhendisi ve/veya toporaf imzalar
aranr.
2.2.2.1 Yeralt Kablolu Enerji Nakil Hatlar
(mar plan olmayan arazilerde yeralt kablolu ENH yerine havai hatl ENH yaplr.)
Enerji msaade yazs: Enerji msaade yazs alndktan sonra yklenici idareye
msaade yazsn aldn bildirir.
Etd: Msaade yazsndaki artlara gre yklenici idare ile birlikte mahallinde
gzergah etd yapar.
Vaziyet plan: mar planl toporafik harita zerine enerji nakil hatt vaziyet plan
ilenir. Mevcut ve yaplmas planlanan imesuyu ve kanal ebekeleri gibi altyaplar
projelerde gsterilmelidir.
Detay planlar: Enerji nakil hatt gzergahnda olan telefon, imesuyu, atksu, yamur
suyu, doalgaz gibi altyap tesisleri, demiryolu, dere ve kpr geileri detay planlar
verilir. Kablo kanallar ve tavalar kullanlacak ise bunlarla ilgili detay kesit planlar da
verilir.
Hesaplamalar: Enerji nakil hattna ait kablolarn akm tama, gerilim dm, ksa
devre hesaplar yaplr.
2.2.2.2 Havai Hatl Enerji Nakil Hatlar
Enerji msaade yazs: Enerji msaade yazs alndktan sonra yklenici idareye
msaade yazsn aldn bildirir.
Etd: Msaade yazsndaki artlara gre yklenici idare ile birlikte mahallinde
gzergah etd yapar.
eritvari toporafik harita hazrlanmas: Tasdik edilen gzergah etdne gre
ENH nn getii gzergahn sa ve solunda asgari 50 metrelik alan ihtiva eden
eritvari harita karlr. eritvari harita zerinde elektrik proje yaplmasn etkileyecek
elektrik ve PTT hatlar, binalar, yollar, petrol boru hatlar, dere ve yol geileri,
aalar, tarla snrlar vb. ve bunlara ait kot ve ller bulunmaldr.
Vaziyet plan: Seilen iletken, iletken tertibi, direk tipi, buz yk blgesi ve
hesaplamalar dikkate alnarak toporafik harita zerine izilmi direklerin ve enerji
nakil hattnn gsterildii enerji nakil hatt vaziyet plan verilir. (Vaziyet plan lei
1:1000 olmaldr.)Plan hazrlanrken toporaf ve/veya harita mhendislerinin
imzalarnn bulunduu plan zerine enerji nakil hatt gzergh ilenir.
OG ENH hat profili: Toporafik harita zerine ilenmi vaziyet planndan alnan kot
ve mesafelere gre arazi ve imar durumu da gz nne alnarak hat profili hazrlanr.
Profilde sehimlerin ve konsol mesafelerinin de dikkate alnd yan profilde
gsterilmelidir. Profilde yol, demiryolu geileri, krk alar, balangca mesafeler,
direk no ve tipleri vb. bilgiler de olmaldr.
Direk travers seim hesaplar: Direk ve traversler ag-aw, tek tarafl aklk, direk
burulma kontrol vb. hesaplar yaplarak belirlenir ve bu hesaplar ile seim listeleri
dosyaya konur.
Sehim hesaplar: ENH tesis edilirken ne kadar sehim verilmesi gerektiinin tespiti
iin 5Clk scaklk aralklarna gre sehim hesaplar yaplr.
stimlak alanlarnn tespiti, irtifak sahalar plan ve hesaplar: ENH nin getii
gzergahta kamulatrma almalarna esas olacak direk istimlak alanlar ile
iletkenlerin getii arazinin irtifak hakk hesaplar tablo halinde verilir.
Tip projeler: Seilen iletkene, iletken tertibine, direk tipine ve buz yk blgesine
gre yaplm tip projeleri, direk seim ve yapm planlar ve hesaplar verilmelidir.
Hem OGli hatlarda hem de Mterek direkli hatlarda tip projeler ve hesaplar dosyada
olmaldr.
2.2.3
Trafo binas
Trafolar ve modler hcreler iin modler binalar kullanlr. Ancak yer msaitse tesiste
bir binann iine de konabilir. Bu durumda bina yerleimi, kesit ve detay planlar
verilmelidir. Trafo iin ayrlan bina (veya bina ksm) OG modler hcre blm,
Trafo blm ve AG pano blm olarak 3 ayr blmden olumal ve 3 ayr blme
ait giri kaplar olmaldr.
Detay planlar
Trafo binasnda kablo kanallar, trafo, modler hcre, AG pano, trafo ya ukuru,
kablo ve bara geileri, trafo raylar, havalandrma pencereleri, kap vb. detay plan ve
kesitleri verilir.
2.2.5
Jeneratr Planlar
Hazrlanacak jeneratr projelerinde yerleim plan, kutuplu ema, jeneratre ait
imalat firma tarafndan verilen dokmanlar, artnameler (Sabit Tip Dizel Alternatr
Grubu Malzeme ve Montaj Teknik artnamesi) verilir. Jeneratr panosu, davlumbaz,
egzost k havalandrma, kap ve pencere detaylar vs. planlarda gsterilir
Jeneratr aksi belirtilmedike tesisin tm ihtiyacn karlayacak kapasitede seilmeli
ve byk gl motorlarn devreye alnmasnda ektii yksek akmlar dikkate
alnmaldr. Byk gl motorlarn devreye alnmasnda alma akm/kalk akm
orann 1 e yaklatracak yumuak yol verici (softstarter) veya frekans konvertr gibi
elemanlar kullanlr.
2.2.6
2.2.7
Kompanzasyon Planlar
Kompanzasyon hesaplarna gre sabit ve otomatik kompanzasyon yaplr.
Kompanzasyon mnferit panoda yaplmayacaksa AG tek hat planlarnn iinde de
gsterilebilir. Panosu, tek hat emas ve kompanzasyon niteleri (kondansatr, pano
vs) yerleim plan, kesit ve grnleri verilir.
Motorlar (pompa motorlar vb.) birden fazla ve yedekli almas gerekiyor ise
motorlarn eit sre almas salanr. (Bir motor srekli devrede dieri devaml
yedek beklemeyecektir.)
Enerji kalitesini artran, enerji ve malzeme tasarrufuna olanak salayan teknolojilerin
kullanlmasna ncelik verilmelidir. Bu amaca binaen darenin de gr alnarak 5,522kW aras motorlara yumuak yol verici ile 22kW ve zeri motorlara ise frekans
konvertr ile yol verilir. Frekans konvertrleri dk distorsiyonlu ve harmonik
filtreli seilmelidir.
Kullanlacak motorlarn veriminin %95 veya zeri (EFFR1 snf) seilmesine dikkat
edilmelidir. Frekans konvertrleri ile alan motorlar H snf s korumasna sahip
olmaldr. Bu hususlar projelerde belirtilmelidir.
Birden fazla byk gl motorun birlikte almas gerekiyorsa ilk almada
motorlar srayla devreye girmelidir.
Terfi pompalarnda motor almaya balamadan nce vanalar kapal durumda olmal,
motor altktan sonra vanalar almaldr. Motor durdurulmadan nce vanalar
kapatlp daha sonra motorun durmas salanmaldr. Bu proses hem otomatik
konumunda hem de PLC / RTU konumunda salanmaldr.
Yumuak yol verici kullanlmas halinde, yumuak yol vericinin yumuak durdurma
zelliinin ve by-pass kontaktrnn olmasna, kalk ve alma akmlar arasndaki
orann 1 e yakn olmasna dikkat edilmelidir.
Arza ve altrma kaytlar ve enstrman bilgileri deerleri PLC/RTU ve/veya
bilgisayarlara kaydedilmelidir.
Elektrik kumanda emalar
Tesiste kullanlan cihaz ve makinelerin tek kutuplu ve kutuplu kumanda devre
emalar verilir. emalarda termik, sigorta, alter, rle ve kontaktrler, klemens
numaralar, kontaklarn isimleri gsterilir. Tesislerde PLC kullanlacak ise PLC
kumanda ve balant emalar verilir. Panolarda klemenslerin giri ve k ularnn
nereye gittii ve klemens numaralar tablolar halinde verilir.
Uzaktan kontrol planlar
Cihazlarn otomatik almas iin uzak mahalden bilgi alnmas gerekiyorsa (Terfi
merkezlerinin su bast depolardan seviye bilgisi alarak almas gibi) tesisin uzak
mahalle haberleerek otomatik almas salanr. Bu amala tesislerin durumuna gre
Telli / Telsiz/ GSM/ GPRS haberleme kullanlr. Uzaktan kontrol yaplmas ile ilgili
vaziyet ve detay planlar ile kumanda emalar verilir.
SCADAl sistem planlar
PLC/RTU devresinin elektrik kesilmelerinden etkilenmemesi iin kesintisiz g
kayna tesis edilir. Tesislerde PLC/RTU ekipmanlar, gstergeler, haberleme
cihazlar, lm yapan enstrmanlar kesintisiz g kaynandan beslenecek ekilde
tasarlanr.
Tesisin yollarnn, evre istinad duvarlarnn, proses ksmlar ak alanda ise proses
nitelerinin aydnlatmas yaplr. Gerilim dm hesab, direk kesitleri, armatr
detaylar, kanal detaylar paftada verilir. evre aydnlatmas fotosel alter ile otomatik
altrlr.
2.2.12 P&I ve Mimik Diyagram
Kumanda ve otomasyon projeleri aklamalarna ve prosese uygun olarak ak
diyagramn ve enstrman cihazlarn gsteren mimik diyagram verilir. Mimik
diyagramda hatlarda renk kodlamas uygulanr. Mimik diyagramda aksi
belirtilmedike; motor alyor, arza, vana ak / kapal, enstrmanlarn dijital
deerleri ve cihazlarn hangi konumda alt (El / otomatik / PLC) bilgileri
grnmelidir.
2.2.13 Tesisat Planlar
Aydnlatma ve i tesisat planlar
Aydnlatma armatrleri ve priz yerleimleri, tesisat planlar, aydnlatma kontrol
sistemleri kullanldnda sistem modlleri, zel armatr ve aydnlatma direi detay
resimleri, pano tek hat emas ve ykleme tablosu, linye numaralar, kritik linye
gerilim dm ve akm kontrol hesab bu ksmda verilir. Linye ykleri RST
fazlarna dengeli datlmaldr. Lamba seerken tasarruflu ampuller seilmesine zen
gsterilir.
Kat planlarnda, birbirinin ayn olan katlar iin tek plan verilebilir. Ancak giri kat
normal katn ayn olsa bile ayr izilir. Simetrik blmler tam olarak gsterilir.
Kat planlar zerinde iletken kesitleri ve saylar ile boru aplar belirtilir. Aklamalar
ksmnda standart boru aplar ve iinden geebilecek iletken kesitlerinin belirtilmesi
durumunda, ayrca boru aplarnn belirtilmesine gerek yoktur.
Betonarme kirilerin yanna zorunlu kalnmadka buat ve ek kutusu konulmamaldr.
zellikle baca, kolon, aft ve klk gibi mimari ayrntlar projede belirtilerek baca ve
baca evresinden tesisat geirilmemelidir. Banyo ve mutfak gibi blmler yerleim kat
planlarnda gsterilmeli ve slak hacimlerde kullanlacak buat ve anahtarlar slak
hacim dnda olmaldr. Zorunlu durumlarda, zel szdrmazl salanm buat ve ek
kutular kullanlmaldr.
Bir buata en ok 4 balant ucu gelebilir, bu say aldnda kare buat veya ek kutusu
konulur.
Projelerde kullanlan tm elemanlarn yerleri tam olarak belirtilmeli, darece
belirtilmedike anahtarlar zeminden 110 cm. yukarda, prizler zeminden 40 cm.
yukarda, aplikler zeminden 190 cm. yukarda, tablolar zeminden 200 cm. yukarda,
buatlar zeminden 220 cm. yukarda olmaldr.
Yukardaki elemanlar, kaplardan 30 cm, duvar birleim noktalarndan ve
pencerelerden 50 cm. uzakta olmaldr.
2.4
PROJE EKLER
Topraklama lm raporu,
kurallarna uygun olarak alnan proforma faturalarla tespit edilen fiyatlar olmaldr.
3
EKLER
EK1
EK2
EK3
EK 1 -
Elektrik Projesi tanziminde genelde aadaki srada dokman hazrlanacak olup tesisin
zelliine gre ksmlar atlanr veya ilave edilir.
Projenin kapann ilk sayfasna iindekiler listesi konacaktr.
1
GENEL ESASLAR:
2.1
PROJE RAPORU
2.1.1 Aklamalar
Genel tantm
Projenin amac
Enerji lm sistemi
evre aydnlatmas
2.1.2
Hesaplamalar
Elektrik g ihtiyac hesab
Aydnlatma hesaplar
2.1.3
Dokman ve Tablolar
2.1.4
Bilgi Fyleri
Loop diyagramlar
2.2
PLANLAR
2.2.1
2.2.2
2.2.3
Trafo direi
Trafo binas
Detay planlar
2.2.5
Jeneratr Planlar
2.2.6
Vaziyet planlar
Panolar
2.2.7
Kompanzasyon Planlar
2.2.8
Zayf akm tesisat planlar (Telefon, TV, Data, Kamera, Seslendirme tesisat)
PROJE EKLER
SMM Belgesi,
Topraklama lm raporu,
KEFLER
Metraj
Keifler
1.
HATTIN ADI
2.
TAKRB UZUNLUU
3.
kV ve TEL CNS
4.
DREK CNS
5.
BUZ YK BLGES
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
SOME ADED
13.
16.
DNCELER
Eki:
LM TALEP EDEN
LGL K
LM YAPILAN
YERN ADRES
LM TARH
HAVA DURUMU
Ak
Kapal
Yal
TOPRAK DURUMU
Islak
Nemli
Kuru
B-LM BLGLER
LM CHAZI
MARKA-MODEL
SER NO
HATA SINIFI
LM CHAZININ KALBRASYON BLGLER
KALBRASYON YAPAN KURUM
KALBRASYON ONAY TARH VE
SAYISI
GEERLLK SRES
C-LM SONULARI
LM VE KARILATIRMA TABLOSU
SIRA
NO
1
2
3
LLEN
NOKTA
a
(m)
2..a
R
LLEN()
(.m)
Ortalama
AIKLAMALAR
a: lm kazklar aras mesafe.
R: llen zemin toprak direnci.
: Hesaplanan zemin toprak zgl direnci.
LM YAPAN
ADI
SOYADI
NVANI
ODA SCL
NO
MZA
ADI SOYADI
NVANI
ODA SCL
NO
MZA