NM 552 NAAT YNETM

PRENSPLER:
DERS 2 Ynetim
Fonksiyonlar

Yrd. Do. Dr. Rfat AKBIYIKLI

Sakarya niversitesi
Mhendislik Fakltesi
naat Mhendislii Blm

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

YNETM FONKSYONLARI

Ynetim sreci birbiriyle ilikili

fonksiyonlardan oluur. Ynetim
srecinin evrensel ve rasyonel
olmasnn en nemli nedeni
yneticilerin iletmenin amalarn
gerekletirmesinde ynetim
fonksiyonlarn yerine
getirmeleridir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

3. ve 4. derste greceimiz gibi yneticilerin ynetim

iin yerine getirmek zorunda olduu faaliyetler iletme
bilimcilere gre farkl ekillerde ifade edilmitir.
L. Urwick ve Gulicke gre yneticiler;
- Planlama
- rgtleme
- Kadrolama
- Ynlendirme
- Koordinasyon
- letiim
- Mali ileri yerine getirirler.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Henry Fayola gre ise;

- Planlama
- Organizasyon
- Yrtme
- Koordinasyon
- Kontrol faaliyetlerini yerine getirirler.
Bu fonksiyonlar btn yneticiler
tarafndan yerine getirilmektedir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

letme bilimcilere gre yukarda belirtilen bu

fonksiyonlar ayrca dinamik ve statik
fonksiyonlar olarak iki grupta toplanabilir.
Bu fonksiyonlardan planlama ve
organizasyonel statik; yrtme, koordinasyon
ve kontrol, dinamik faaliyetler olarak ifade
edilir. Statik faaliyetler daha ok ilerle ve
saylarla ilgili olarak yerine getirilir. Dinamik
faaliyetler ise tamamyla insanlar araclyla
yrtlr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Gnmzde karar verme ve iletiim de ynetim

fonksiyonlar ierisinde dnlmtr.
Dersimizde ynetim fonksiyonlar ad
altnda;
- Planlama
- Organizasyon
- Yrtme
- Koordinasyon
- Kontrol inceleyeceiz.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Planlama: Belirlenmi hedeflere ulalmas iin

yerine getirilecek faaliyetlerin zamana gre
sralanmas, nceliklerin belirlenmesi,
kaynaklarla ilikilerin dzenlenmesi.
Organizasyon: letmenin faaliyetlerinin
aksamadan ve plana uygun ekilde
yrtlmesi iin gerekli iblmnn yaplmas,
alanlar arasndaki ilikilerin dzenlenmesi,
nasl allacann aklanmas ve yapya
formsallk kazandrlmas.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

Yrtme: Faaliyetlerin yerine getirilmesi iin

harekete geirme, yazl ve szl emirlerin
verilmesi.
Koordinasyon: letme iinde btnlk ve
uyumun salanmas.
Kontrol: Faaliyetlerin plana uygun ekilde
yrtlp, yrtlmediini, amalarn
gerekletirilip, gerekletirilmediini,
gereklememise nedenlerinin ortaya
konulmas almalardr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

PLANLAMA

Ynetimin temel fonksiyonlarndan

birincisi planlama srecidir. Dier
fonksiyonlarn yerine getirilmesi
planlamaya baldr. Amalar
belirlendikten sonra bu amacn
gerekletirilmesi iin planlar
yaplr. Planlar iletmenin sahip
olduu kaynaklarn ne ekilde
kullanlacan belirler.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

10

Planlama iletmelerin dinamik, sratle

deien faktrlerin varolduu bir
ortamda iletmenin faaliyetlerinin en
iyi ve isabetli ekilde yrtlmesine
olanak salar. Planlama ileriye dnk
bir faaliyet olup, aadaki sorulara
yant bulma ilevi grr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

11

-Ne yaplacaktr?
-Ne zaman yaplacaktr?
-Nasl yaplacaktr?
-Neden yaplacaktr?
-Ne ile yaplacaktr?
-Kim yapacaktr?
letmecilik literatrnde 5NK1 olarak
ifade edilen bu forml ile yneticiler
faaliyetlerine cevap ararlar.
Planlama ada yneticilik anlaynda
ynetimin en nem verdii fonksiyondur.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

12

PLANLAMA TANIMI:
Planlama; en genel anlam ile neyin,
ne zaman, nasl ve kim tarafndan
yaplacan nceden belirleme
srecidir. Bu adan bakldnda
planlama yalnz yneticiler tarafndan
deil bir ok insann yerine getirmek
durumunda olduu bir davrantr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

13

Plan; bir karardr veya kararlar toplamdr. Bu

karar ve kararlar gelecekle ilgilidir.
Planla ilgili dier bir tanm ise; Plan tasarlanan
bir eylem eklidir.
Planlama ise; planla ilgili faaliyetlerin tmdr.
Planlama plan ortaya karmak iin sarf edilen
gayretleri, bir sreci ifade eder.
Etkili bir ynetim gereki olarak hazrlanm
planlarla baarya ular.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

14

Planlama; gelecekteki
almalarn zamanlarnn ve
uygulanacak yntemlerin tayin
edilmesi, gerekli kaynaklarn
seilmesi ve hedeflerin tespit
edilmesi iin yaplan almalarn
tamamdr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

15

PLANLAMANIN
ZELLKLER

letme faaliyetlerinin yrtlmesinde

planlar nemli rol oynarlar. Planlama
srecinin zellikleri aadaki gibidir:
(1) Planlama Gelecee Ynelik Bir
Dnme, Deerlendirme, Aratrma
ve nceleme idir.
Plan ve programlar gelecee ynelik olarak
hazrlanacandan yneticiler, ileriye dnk
planlar yaparken gemite alnan sonularla
birlikte baz tahminler de yaparlar.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

16

Yneticiler eitli tahminler

yaparken gerekli bilgileri toplar,
istatistik analiz metotlar ve
saduyusunu da dikkate alarak
kesin kararlar verir. Planlama
srecinin baars kaynaklara ve
gvenli tahminlere baldr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

17

(2) Planlama Srekli Bir Faaliyettir

Planlama faaliyeti her iletmede
srekli olarak yaplan ve sona ermeyen
bir faaliyettir. Planlama srecine bu
zellii kazandran en nemli etken
iletmenin faaliyet gsterdii evrenin
ok deiken olmasdr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

18

Her iletme evredeki deiimleri

yakndan izlemek ve buna gre
planlarnda deiiklikleri yapmak
zorundadr. Dier bir faktr ise
iletmelerin sosyo-teknik ak sistem
olmalardr. Ak sistemler evreden
enerji, bilgi, hammadde ve materyal
alr; mal ve hizmet verir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

19

(3) Planlamann ncelii Vardr

Ynetim fonksiyonlar ierisinde ilk
olarak ele alnmas gereken
fonksiyon planlamadr. Ynetim
faaliyetine planlama ile balanr.
Planlama fonksiyonu yerine
getirilmeden dier fonksiyonlar da
yerine getirilemez.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

20

(4) Planlama Yneltici zellie

Sahiptir
Planlama fonksiyonu harekete geirici
zellie sahiptir. Planlar yneticilere
neyin, nerede, ne zaman, nasl ve kimlerle
yaplaca hususunda yol gsterir. Dier
bir ifade ile yneticileri yneltir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

21

(5) Planlama Belli Bir Zaman

Srecini Kapsar
Zamanlama unsuru plann nemli bir
boyutudur. Planlar sreleri itibar ile ksa
dnemli ve uzun dnemli planlar diye
ikiye ayrlr. Bu dnem plann yaplmasna
balama anndan uygulanmasnn sonuna
kadar geen zaman iine alr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

22

(6) Planlama Ama ve Hedeflere

Ulamay Salar
Btn iletmeler belirlenen amacn
gerekletirilmesi iin faaliyet gsterirler.
Amasz ve maksatsz ynetim olamaz.
Planlama amalardan yola klarak
yerine getirilen bir ynetim
fonksiyonudur. letme amalarn
dengelendii sosyo-teknik bir sistemdir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

23

alanlarn amac farkl,

yneticilerin amac farkl,
mterilerin amalar farkldr. te
bu farkl amalarn dengelenmesi
ve ilgili taraflarca benimsenmesi
baary etkiler. letmenin temel
amac yannda iletmenin deiik
blmlerinin de bu temel ama ile
badaan amalar vardr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

24

(7) Planlama Gerekidir

Planlama iletmenin sahip olduu
imknlar btn netlii ile ortaya
koyar. Bu nedenle planlama
gereki bir faaliyettir. Amacn
belirlenmesinden sonra bu amaca
hangi kaynaklarla ulalaca
aratrlr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

25

Ynetimin elindeki kaynaklar unlardr:

-
-Para
-Malzeme
-Tesisler, makineler ve binalar.
Planlama aamasnda bu kaynaklardan hangilerinin ncelikli olduu
belirlenmeli ve almalar ona yneltilmelidir. Planlama, iinde
bulunulan imkanlar dahilinde gereki olarak neler yaplabileceini
ortaya koyar.
Planlar kaynaklarla uyumlu olmaldr. Ynetimin baars iin planlama
aamasnda belirlenen ama ile kaynak optimizasyonu yaplmas
gerekir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

26

Ekonomik faaliyetlere olanak salama: letmenin

sahip olduu kaynaklar ancak planlama sayesinde etkin
kullanlr. Planlama yaplmazsa baz kaynaklarn ar
yklenilmesi sonucu onlarn ksa zamanda verimsiz
kullanlmasna neden olur. Baz kaynaklardan da yetersiz
yararlanlr. Bu nedenle planlama nemli bir faaliyettir.
Kontrol kolaylatrma: Ynetimin denetim faaliyetini
yerine getirebilmesi iin planlama arttr. Denetim
plann ne ekilde uygulanp uygulanmadn ortaya
koyar. Plansz denetim yaplamaz. Ancak ynetim
planlama sayesinde alanlarn neler yaptklarn, ilerin
nasl yapldn ve nelerin yapldn grebilir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

27

PLANLAMANIN ARALARI
Ynetim, planlama srecini yerine getirirken
eitli aralardan yararlanr. Bu aralar unlardr:
1-Amalar
2-letme politikalar
3-Usuller
4-Bteler
5-Ayrntl planlar
6-Programlar
7-Stratejiler ve taktikler
8-Standartlar

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

28

Ynetim kararlar planlara

dntrerek faaliyetlerine balar.
Plan uygulamaya konulmadan
nce bugnk durumdan yola
klarak olabilecekler en iyi ekilde
tespit edilerek amalar, politikalar,
bteler, usuller, programlar
belirlenir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

29

(1) AMALAR
Btn iletmeler belirledikleri ama veya
amalar gerekletirmek zere kurulurlar.
Ama; gelecekte ulalmak veya
gerekletirilmek istenen durumu ifade
eder.
Ynetim sreci ama belirlemeyle balar.
Ynetim sreci iletmenin amalarnn
gerekletirilmesinde nemli rol oynar.
letmenin hangi yne gideceini gsteren,
iletmenin ulamak veya gerekletirmek
istedii sonulardr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

30

Politikalar, stratejiler, taktikler,

eitli ncelikler, kaynaklarn
dalmndaki esaslar amalara
gre belirlenir. Amalar gelecee
ynelik faaliyetlerin
ynlendirilmesinde yardmc olur.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

31

(2) LETME POLTKALARI

Politika, amacn gerekletirilmesinde
izlenecek yolu belirlemektir. Politikalar karar
vermeye ve kiilerin eylemlerine yada etkili
bir eyleme ynelecek dnceye k tutan
genel rehberlerdir.
letme politikalar ise; iletme tarafndan
benimsenen ve genellikle sabit artlar
altnda tekrarlanan, izlenecek davran
biimini, takip edilecek yolu gsteren
rehberdir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

32

letme politikalar tepe ynetim

kademesince belirlenir.
letme politikalarnn temel amac
gerek yneticilerin gerekse
alanlarn iini kolaylatrmaktr.
letme politikalar, her
departmannca belirlenecek politikalar
ile tepe ynetim kademesinin
politikalaryla atmamaldr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

33

Politikalar iletme iindeki

gruplarn amalarn belirli faaliyet
merkezlerinde toplamaya hizmet
ederler.
Ayrca politikalar amalara
ulamak iin alnacak kararlar
ynlendirir ve snrlarn izer.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

34

(3) USULLER / PROSEDRLER

in yerine getirilmesinde izlenecek
aamalarn ak ve basit olarak
tanmlanmasdr. Muhtemel faaliyetlerin
yapl eklini belirleyen planlardr.
Usullerin iletme ierisindeki kapsam ve
konular bellidir. Usuller fonksiyonel
ilemlerin doru olarak nasl yaplacann
ve srdrleceinin detaylarn verir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

35

Prosedrler genellikle iin doru

yaplmasna rehberlik ederler. Bu nedenle
iletmenin her departmannda uygulanr.
Her departmanda uygulanan prosedrler
neyin, niin, nerede, ne zaman ve kim
tarafndan yaplacan gstermelidir.
Prosedrler spesifik olmamal, genel ve
kontroll olmal.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

36

(4) AYRINTILAR
Baz durumlarda daha ayrntl bir
planlamaya gereksinim duyulabilir. Amac
gerekletirecek genel plann alt planlara
ayrlmas sonucu meydana gelecek planlara
ayrntl plan ad verilir.
Bu plan zaman bakmndan aylara hatta
gnlere hatta vardiyalara ayrmas, retimde
kullanlacak malzemelerin alm zamanlarna
gre yeniden detayl planlar yapmas gerekir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

37

Byle bir planlamada ama,

uygulamann izlenmesi, genel plana
ulalp, ulalmadnn
aratrlmas ve gerekli
dzeltmelerin yaplmasnn
salanmasdr. Bu sayede lojistikten
optimum ekilde yararlanlr ve iler
belirtilen zamanda bitirilir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

38

(5) PLANLAR VE BTELER

Program, belirlenen amacn
gerekletirilmesi iin gerekli olan aama ve
admlar, her birinden sorumlu olan kiileri ve
her bir aamann sresini belirleyen detaylar
kapsar. Bte, bir faaliyetin tahmin edilen
sonularn rakamlarla ifade eden bir plandr.
Bte; belirli bir zaman iinde iletmenin
geleceine ait plann saysal olarak
tahminidir.
Bu tanma gre:
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

39

- Her bte belirli bir zaman iin

yaplr;
- letmenin btnn kapsar;
- Gelecekle ilgilidir;
- Btedeki faaliyetler saysal olarak
ortaya konur;
- Tahmine dayaldr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

40

(6) STRATEJLER VE TAKTKLER

Planlamadaki amalardan strateji,
srekli deien evre artlarna gre
ekillenir. Strateji, iletmenin uzun
dnemli temel ama ve hedeflerinin
belirlenmesi, bu ama ve hedeflere
ulamak iin gerekli kaynak tahsisi
yaplarak kaynaklarn kullanmnda
kabul edilen yollardr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

41

Planlarn belirlenen hedefleri elde

edebilmesi iin kaynaklara ihtiya vardr.
Bu kaynaklarla plan arasndaki ilikiyi
strateji ortaya koyar. Taktik ise;
stratejilerin uygulanmas iin kullanlan
planlar ve yntemlerdir. Taktik ayrntl
eylem biimidir.
Taktikler ksa vadeli ve esnektirler.
Stratejiler ise sreklilik gsterir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

42

(7) STANDARTLAR
Bir iletmenin rettii mal ve hizmetleri,
alma yntemi, retim miktarn, bteyi v. b.
belirlemek amacyla saptad kurallar, ynetim
literatrnde standart olarak adlandrlr.
Standartlar endstrinin zelliklerine, evre
koullarna, iletme veya kuruluun eitli
zelliklerine, bu iletmede alan yneticiler ve
personelin bilgi, beceri ve tecrbeleri gz nne
alnarak bilimsel birtakm inceleme ve
aratrmalar sonucu gereki olarak
belirlenmelidir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

43

Standartlarn amac iletme

faaliyetlerinin her hiyerarik dzeyde
baarsnn karlatrmasdr.
Standartlar ak ve kesin olmal,
eriilebilir ve rakamlarla ifade
edilebilir olmaldr. letmeler
baarlarn deerlendirmede
standartlardan yararlanrlar.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

44

PLANLAMA SRECNN
AAMALARI

Planlama da ncelik ynetim fonksiyonudur.

Planlama, iletmede zerinde nemle
durulmas gereken ve iletmenin
baarsnda nemli rol oynayan bir
fonksiyon olmas nedeniyle eitli
aamalardan oluan bilinli bir eylem
tarzdr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

45

Planlama Posesi

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

46

(1) AMALARIN BELRLENMES

Planlama prosesi amalarn belirlenmesiyle
balar. Btn iletmeler amalarn
gerekletirmek iin faaliyette bulunurlar.
Amalarn tespitinde gereki olunmal,
ama veya amalar ak bir ekilde
belirlenmelidir. letmenin departmanlarnn
amalar genel iletmenin amalar ile
uyum ierisinde olmaldr. Bu aamada
plann sresi de belirlenmelidir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

47

(2) ZLENECEK POLTKALARIN TESPT

EDLMES
Bu aamada isel ve dsal
deerlendirmeler yaplarak izlenecek
personel, retim, finansman, ar-ge ve genel
iletme politikalar tespit edilir. Bu tespit
yaplrken gemi bilgilerden yararlanlarak
gelecein projeksiyonu ortaya konur. Bu
aamada gereki bir deerlendirme
yaplmaldr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

48

ok deiken ve belirsizlik ortamnda

faaliyet gsteren iletmeler kendilerini
etkileyecek isel ve dsal koullar bu
aamada iyi analiz etmelidir. sel
koullar ksmen iletmenin denetimi
altnda olmasna karn, dsal koullar
kontrol edilemezler. Ancak iyi
tahminlerle kontrol altna alnabilirler.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

49

(3) KAYNAKLARIN DEERLENDRLMES

Plan hazrlayan yneticilerin elindeki
kaynak ve imkanlar ok iyi bilmeleri
gerekir. Birinci aamada belirlenen
amalarn mevcut imkan ve kaynaklarla
gerekletirilip gerekletirilemeyecei
aratrlr. Mevcut imkan ve artlarn
gelecekte ne olabilecei ve ne ekilde
etkilenecei incelenmelidir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

50

Dier taraftan imkan ve kaynaklar

iletmenin ama ve politikalarna gre
deerlendirilmelidir. Kaynak ama
uyumunun analiz edilmesi, plann ne
derecede gerekletirilebileceini
kolayca grmemize olanak salar.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

51

(4) ALTERNATFLERN
KARILATIRILMASI VE EN UYGUN
OLANININ SELMES
Bu aamada iletmenin amacn
gerekletirebilecek alternatifler
belirlenip ayr ayr deerlendirilerek en
uygun olan seilir. Bu aamada plan bir
anlamda saysallatrlr. Saysallatrma
yaplmas, alternatifler arasnda objektif
karlatrma yaplmasna olanak salar.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

52

Her alternatifi saysal olarak birbirlerine

gre avantaj ve dezavantajlar ortaya
konur. Bu deerlendirme gelecei de
kapsadndan riskli olabilir. Bu yzden
mevcut kaynaklarn kapasitesi ile daha
nce yaplan tahminlere gre saysal
deerler zerinde deiiklik yaplarak
daha gereki rakamlar tespit edilebilir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

53

(5) KESN PLANLAMA AAMASI

Bu aamada 5NK1 forml ile
zmsel sorgulama yaplr. Bu da
srasyla NE, NEREDE, NE ZAMAN,
NASIL, KM sorularnn plana
uyarlamasyla gerekletirilir. Bu
sayede planlama esnasnda daha
derinliine analiz yapma olana
salanm olur.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

54

zmsel Sorgulama

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

55

zmsel sorgulama, olaylar soru

teknikleri yaklam ile incelemeye yardmc
olur. Ne?, Nasl?, Ne zaman?, Nerede? ve en
nemlisi Kim? tarafndan yapldn ortaya
koyar. zmsel sorgulama, eylemin
hepsinin yaplmas gerekli mi?, o eylemi
daha iyi baka yollarla yapmak olas mdr?
olmak zere iki temel soruyu yantlamaya
alr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

56

(6) PLANI UYGULAMAYA KOYMA

Bu aamada plan ile ilgili kiilerin grleri
alnp fikir birlii ve katlm salanarak
uygulamaya geilir. Bu aamada plan srekli
izlenerek sapmalar tespit edilir, gerekli
kontrol ve dzeltmeler yaplarak plana
sreklilik kazandrlr. Plann baar ile
yrtlebilmesi iin zamannda, yerinde ve
gerekli kaynaklar salanarak uygulamaya
geilmelidir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

57

Raporlama sistemi tesis edilerek zaman

zaman izleme yaplmal, sapmalar varsa
nedenleri aratrlmal, alnmas gereken
tedbirler alnmaldr.
zleme sonular deerlendirilmeli, bu
deerlendirmede eitli kriter ve
standartlar kullanlmaldr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

58

Y BR PLANIN
ZELLKLER

Planlama mutlaka yerine getirilmesi

gerekli ve ncelii olan bir ynetim
fonksiyonudur. Bu zellii nedeniyle
plan ilgililerce iletmeyi baarya
gtrecek ekilde hazrlanmaldr.
letmeyi baarya ulatracak iyi bir
plan aadaki zellikleri tamaldr:

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

59

1. Plann anlalr olmas gerekir.

2. Planlamann gerek yaplmasnda,
gerekse uygulamada rasyonellik
esastr.
3. Planlama iletmenin deien
koullarna uyabilmelidir.
4. yi bir plan optimal bir zaman
sresini kapsamaldr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

60

5. Yaplan plan iletmede btn

alanlarn katlmn salamaldr.
6. yi bir planlamada; zaman, kontrol ve
yenileme arasnda bir denge kurulmaldr.
7. Plan mmkn olduu kadar yeni
kaynaklar yaratmadan, yeni yetkiler
oluturmadan uygulanabilmelidir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

61

PLANLAMANIN YARAR VE
SAKINCALARI
1. Planlamann Yararlar
- Planlama, iletmedeki btn faaliyetlerin
amaca odaklanmasna yardmc olur. Yneticileri
olaylarn ak ve geleceini dnmeye sevk
eder; onlarn verilen hedefler ve politikalar
erevesi iinde almalarna olanak salar.
- Planlama yneticilere uzun vadeli dnme
alkanl kazandrr. letmelerin faaliyetlerinin
uzun sre devamll dikkate alnrsa uzun
vadeli dnme gereklilii nemli olur.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

62

- Koordinasyonu kolaylatrr ve
gereksiz tekrarlara yer verilmez.
- En az harcama ile amaca
ulatracak aralar ve metotlar
nermesi nedeniyle planlama
rasyonel ve verimli almay
salar.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

63

2. Planlamann Sakncalar
1. Planlamada dikkatli ve bilinli davranlmazsa
planlama iletmeye ek bir maliyet getirebilir.
Planlamann ok zaman ve enerji gerektirdii
hususu hibir zaman gzden uzak tutulmamaldr.
2. Planlar gelecekle ilgili olup, tahminlere
dayand iin bazen ierdii amalar
gerekletirmeyebilir.
3. Yneticilerin dikkatlerinin gelecee evrilmesi
bu gnn aksamasna neden olabilir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

64

4. Ynetimin planlama aamasnda tavizler

vermesi kaynaklarla uyumun salanmas
durumunda bir plann istenilen noktaya hi
varamamasna sebep olabilir. Bu yzden
planda hibir husus eksik braklmamaldr.
5. Planlarda yneticilerin belirli kalplar
ierisinde hareket etmeleri sonucu
esneklik ortadan kalkabilir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

65

ORGANZASYON
(RGTLENME)

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

66

ORGANZASYON
(RGTLENME)

ORGANZASYON FKRNN DOUU

Organizasyon ile ilgili uygulamalarn ok
eski olmasna karn, organizasyon ile ilgili
teorilerin gelitirilmesi olduka yenidir.
18inci yzyln sonlarnda ortaya kan
Sanayi Devrimi, ynetim ve organizasyona
yeni bak as kazandrmtr. Teknolojik
gelimeler beraberinde ekonomik ve
sosyal gelimelere neden olmu, gerek
alma hayatnda gerekse toplum
yaaynda kkl deiimlere yol amtr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

67

Nitekim Sanayi Devrimi ile birlikte el veya

basit aletlerle yaplan iler yerini
makinelere, kk imalathaneler yerlerini
byk iletme ve fabrikalara terk etmitir.
Bylece endstri devriminin sonunda
iletmeler, yap ve say olarak artm,
yaplar karmak hale gelmitir. Ynetim
dilinde bu gelimeler organizasyonel
devrim olarak nitelendirilmitir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

68

19uncu yzyldan itibaren iletmelerin

bymesi, karmak yaplarnn
olumas, alanlarn durumunun
toplumda dikkat ekmeye balamas
yannda politik ve kltrel nedenlerle
organizasyon sorunlar zerinde
dikkatle durulmas gerei ortaya
kmtr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

69

Gnmzde ynetim ve organizasyon dier

bilimlerin de katksyla hzla gelimi ve
bilimsel bir nitelik kazanmtr. 20nci yzyln
eseri olan organizasyon fikrine deiik
ynlerden yaklalm ve bu yaklamlara bal
olarak da eitli teoriler ortaya atlmtr. Bu
teoriler Klasik Organizasyon Teorisi, Neoklasik
Organizasyon Teorisi, Modern Organizasyon
Teorisi ve Post Modern Organizasyon
Teorileridir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

70

ORGANZASYONUN TANIMI
VE NEM

Organizasyon Tanm:
Bir iin etkin ve verimli olarak yerine getirilebilmesi, o
iin belirli kural ve gerekli ibirlii ve koordinasyonu ile
mmkndr. Kurallarn belirlenmesi, ibirlii ve
koordinasyonun salanmas iin gerekli dzenlemeye
ihtiya vardr.
Ynetim literatrnde iletmenin belirlenen amacna
etkin ve verimli bir ekilde ulaabilmesi iin faaliyetlerin
neler olduunun belirlenmesi, bu faaliyetlerin belirli bir
sra ve dzene konmas gerekmektedir.
te yneticilerin yukarda saylan ileri yerine getirmesi
organizasyon olarak ifade edilir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

71

Organizasyon: Bir iletmede yaplacak ilerin

blmlere ayrlmas, eitli blmler arasndaki
ilikilerin belirlenmesi ve bu eitli blmlere
gerekli personelin yerletirilmesidir.
Tanm incelendiinde organizasyonun yapsn
oluturma anlam kar. Dier bir ifade ile
Organizasyon terimi, iletme veya kurumun
rgtn yani yapsn (bnyesini, kuruluunu)
anlattndan organizasyon ilevinin temel
nitelikte olduu dncesi olumutur.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

72

Terminolojik adan organizasyon kelimesi

Yunanca organon, Latince organun,
Trke de ise; uzuv, organ, btnn
paras anlamna gelmektedir.
Dier bir tanm ise; nsanlarn, fiziksel
ara ve olanaklarnn bir iletmenin
amacn gerekletirecek ekilde
dzenlenip hizmete koulmas demektir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

73

Bu tanmda dikkati eken husus ise; sadece ileri

yapacak olan insanlar arasndaki ilikilerin
dzenlenmesi deil iletmenin btn kaynaklar
arasndaki ilikilerin amacn gerekletirilmesi iin
dzenlenip hizmete koulmasdr. Bu tanm,
organizasyon kavramn daha geni olarak ele
almaktadr.
Organizasyon szc, genellikle dinamik ve
statik olarak iki ynde ele alnmaktadr;
bunlardan ilki bir sre, ikincisi ise bir durum,
baka bir deyile bir srecin sonucunu ifade
etmektedir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

74

SRE OLARAK
ORGANZASYON (DNAMK)

Sre olarak organizasyon,

organizasyon yapsnn meydana
getirilmesi iin yaplmas gereken
ilemlerdir.
Sre ardk ilemler topluluudur.
Srete yaplmas gereken faaliyetler
ardk bir sra izler.
Bu adan sre dinamik bir
kavramdr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

75

Organizasyon asndan ise ilemlerin, ilerin ve iler

topluluundan oluacak fonksiyonlarn tespiti ve bu
fonksiyonlar yerine getirecek organlarn vcuda
getirilmesi; dier bir ifade ile bir rgtleme almas sz
konusudur.
Bir iletmede yaplan faaliyetleri meydana getiren
ilemler, ilemlerin oluturduu iler ve bu ilerin yapld
yer ve bu ileri yapan insan veya makineler vardr.
Bir sre olarak organizasyon; Kurulan bir yapnn
eitli elemanlarnn dzenlenmesi veya bu elemanlarn
ilevlerini yerine getiren ve zel faaliyetlerini koordine
eden ilemlerin tmn ifade eder.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

76

Sre olarak organizasyon, belirli eylemlerin

yaplmas faaliyetidir. Organizasyon iin aadaki
eylemler yerine getirilir:
- Plann amac gerekletirebilmesi iin gerekli olan
ilerin belirlenmesi,
- Bu ilerin gruplandrlmas,
- Bu ileri yapacak birey ve gruplarn oluturulmas.
Bu sayede iler verimli ve etkili olarak yerine
getirilecek, iletmede gerekli ahenk ve uyum tesis
edilmi olacaktr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

77

Bu yaplmazsa ileri yapanlar ile iler arasnda bir

karmaa sz konusu olacaktr.
Organizasyon yaplmazsa; gler iki defa
kullanlacak, uyuamayacak ve karklk kacaktr.
Bir iletmede iler insan, makine veya insanla
makinenin birlikte almasyla yaplr. Bu adan
makine ve insan, retim faktrlerinden olduuna
gre dinamik ynyle organizasyon retim
faktrlerini en verimli ve etkin biimde yerletirmek,
grup faaliyetlerinde de gerekli etkinliin
salanmasdr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

78

DURUM OLARAK
ORGANZASYON (STATK)

Statik ynden organizasyon, soyut

bir zellik tar ve rgtlenme
srecine gre oluan bir yap ortaya
kar.
Statik ynden organizasyon, retim
faktrleri iin oluturulmu, yap,
iskelet ilevleri ve organlardan
kurulmu bir rgt sz konusu olur.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

79

TEK ORGANZASYON
TANIMI

Gerek dinamik gerekse statik

ynden tek organizasyon tanm ise
Organizasyon bir rgt
oluturma yada rgtn etkili
olarak alabilmesi iin seilen
i, kiiler ve ilemlerinin tm
eklinde tanmlanabilir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

80

Ksacas, organizasyon ilerin verimli

ve etkin yaplmasnda alanlar
arasnda yetki ve sorumluluklarn
belirlenmesi, iyi bir haberlemenin
uygulanabilmesi ve rgtn
baarl olmas iin gereklidir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

81

ORGANZASYONUN
YNETM SREC NDEK
YER
Ynetim srecinin ikinci aamas olan

organizasyon, planda belirtilen hedeflerin

gerekletirilmesi iin fiziksel ve sosyal
kaynaklarn tahsisi ve uyumlu hedefe
ynlendirilmesi faaliyetidir.
Organizasyonu nemli klan faktrlerden
birincisi, iletmede iblm ve bunun sonucu
uzlamaya olanak salamasdr.
Dier bir nemi ise; birinci aamada oluturulan
grup ve blmlere, fiziksel ve sosyal kaynaklar
tahsis edilmesidir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

82

Organizasyon sayesinde iletmenin elindeki kaynaklar

rasyonel kullanma sz konusudur. yi bir planlama,
denetimin etkinliini arttrmaya katk salyorsa, iyi bir
organizasyon da kontrol, koordinasyon ve yneltme
fonksiyonlarn kolaylatrr.

letmeler yaplar gerei evreden etkilenirler. Bu

nedenle organizasyon fonksiyonu yerine getirilirken
esneklik salayacak bir yap oluturulmaldr. Dier bir
ifade ile organizasyona dinamik bir zellik verilmelidir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

83

ORGANZASYONUN
AMALARI

letmelerde ynetim kademelerinde

bulunan her ynetici, ynetim
fonksiyonunu yerine getirirken kendi
sorumluluunda bulunan ileri ve o
ilerde alanlar belirli ve en uygun
organizasyon yaps iinde bulundurmak
zorundadr.
Organizasyonlar bireylerin oluturduklar
sosyal varlklardr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

84

Organizasyonlarn yaratlmasnda temel

ama ihtiyalarn rahat ve iyi bir ekilde
karlamaktr.
Organizasyonu meydana getiren bireylerin
bu ortak amac benimsemi olmalar
kurduklar organizasyonun baars ile doru
orantldr. Bir araya gelen insanlarn
amalarnn da onu oluturan kiilerin ortak
gayeleri ile tam bir uyum halinde olmas
gerekir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

85

letmeler farkl amalarn dengelendii sosyal

sistemler olarak tanmlanmaktadr. Bu adan
bakldnda organizasyonlar iki amac
gerekletirmek zere faaliyette bulunurlar:
Birincisi; Toplumun ihtiyalarn karlayacak
mal ve hizmet retiminde bulunmak.
kincisi ise; organizasyonu oluturan
bireylerin isteklerini gerekletirmektir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

86

Organizasyon, insanlarn belirli amalara

eriebilmelerine yardmc olur, ayrca
insanlarn birlikte almalarnn nemini
vurgular.
ile ii yapan arasndaki ilikinin
kurulmas ve gelitirilmesine katkda
bulunur. alanlarn yetki ve
sorumluluklarnn neler olduunun
belirtilmesini salar, iletiimin
glenmesine yardmc olur.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

87

ORGANZASYONUN TEMEL
LKELER

Yneticiler, organizasyon aamasnda

aada aklanan temel ilkelere uymalar
durumunda iletmelerin etkinlik ve
verimliliinin artacan bilmelidirler. Bu
ilkeler hazrlanarak organizasyon
yapsnn gerek hayatta uygulanabilmesi
iin gereken minimum artlar salarlar.
Ayrca bu prensipler uzun yllarn birikimi
olan deneyime dayal ampirik kurallardr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

88

(1) Ama Birlii lkesi:

Her organizasyonun belli bir amac olmaldr. Organizasyon bu amac
gerekletirmek iin ekillendirilir. Amaca ulama derecesi
organizasyonun baar derecesini ortaya koyar. Bu ilke
organizasyonlarn varlk nedeni ile ilgilidir.
Genel ama ile blmlerin ve blmleri oluturan alt blm amalar
birbirleri ile uyumlu olmaldr.
nce organizasyonun genel amac dier bir ifade ile temel amac
belirlenmeli, daha sonra blm ve alt blmlerinin amalar birbirlerine
baml olarak dzenlenmelidir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

89

Amalar Hiyerarisi

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

90

(2) Yeterlilik lkesi

Organizasyonlar en az maliyetle amalarn
gerekletirecek etkili bir yapya sahip olmaldrlar. Bu
en az emek prensibinin bir gereidir.
Minimum maliyetle maksimum i yapmak; bu prensibin
gerekletirilebilmesi iin meydana getirilecek yap,
bireylerin bir grup oluturarak, rgtn amalarna
ulamas iin ortak almalar ile mmkndr.
Ancak bu sayede yap, etkin veya verimli olacaktr.
letmeler rasyonel almak zorunda olduklarndan
organizasyonun da yeterlilik ilkesine uygun kurulmas
kanlmazdr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

91

(3) Ynetim Alan lkesi

Bir yneticinin etkin ve verimli olarak
ynetebilecei ast says snrldr. Bir yneticiye
bal olan ast says; i veya grevlerin
kapsamna, iin mahiyetine, yneten ve
ynetilenlerin arasndaki iliki sklna, ynetici
ve ynetilenlerin kiisel yeteneklerine v. b.
faktrlere gre farkllk gsterir.
Bir yneticiye bal personel says hakknda
deiik say sz konusudur. Kesin bir kural
olmamakla beraber 6-8 kiilik bir ast says en
etkili ynetim uygulamasn oluturur.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

92

Dar Ynetim Alan

Ynetim alan dar ve geni olarak tasarlanabilir.
Dar Ynetim Alan: Dar ynetim alannda
rgtsel yapy simgeleyen hiyerari piramidi
taban dar, ykseklii fazla sivri bir gene
benzer. Ynetim alannn darl olmas ast ve
stler arasnda hzl bir iletiim olduunu, sk
bir denetimin varln gsterir. Yneten ile
ynetilen arasnda uzun bir mesafenin olmas
daha ok hiyerarik dzen olduunu gsterir,
bir ok arac yneticiye ihtiya olduundan
personel giderinin fazla olmas gibi bir
dezavantaj vardr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

93

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

94

Geni Ynetim Alan

Geni Ynetim Alan: Ynetim alannn
geni olmas halinde taban geni,
ykseklii az, bask bir hiyerari piramidi
sz konusudur. Bu tr organizasyonlarda
astlarn zenle seimi, yetki devri ve
ynetim politikalarnn nceden
belirlenmesi gereklidir. Bu yaplmad
taktirde ynetenlerin karar vermeleri
zorlar. Kontrol elden kar.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

95

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

96

(4) Hiyerari lkesi

Bir organizasyonda yetki ve sorumluluk
ak ve seik olarak tepe ynetiminden
en alt kademeye kadar aktarlr.
Genellikle kademe ykseldike yetki ve
sorumluluklar artar. Hiyerari ilkesi
sayesinde her kademe yetki ve
sorumluluklarnn neler olduunu bilir.
Ayrca haberleme kolaylar.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

97

st kademeden alt kademeye uzanan

ilikiler Emir Kumanda ilikisi olarak
tanmlanr. Alt kademeden st kademeye
uzanan ilikiler Raporlama ilikileri
olarak tanmlanr. Hiyerari ilkesine
uyulmad taktirde organizasyonda
koordinasyonun zayf olaca kesindir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

98

(5) Yetki Devretme lkesi

Organizasyonlarda karar verme yetkisi
gerektiinde alt kademelere devredilebilmelidir.
Yetki devretme ilkesi bir st dzey yneticinin
astlara ne derecede yetki vereceini ve hangi
yetkilerini devredebileceini belirler. Btn
kararlarn tepe ynetim kademesince alnp
uygulanmas mmkn deildir.
ayet btn karar verme ve uygulama yetkisi
tepe ynetim kademesine verilirse bu zaman
kaybna ve maliyete neden olur.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

99

Devredilecek yetki kullanlabilecek

ekilde devredilmelidir. Devredilecek
yetkinin kapsam ve derecesi her
organizasyona ve grevinin kapsamna
gre deiiklikler gsterir. Yetki
germede her iletmede
uygulanabilecek genel ltler
olmayp, bu germe de baz koullara
ve astlara duyulan gvene baldr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

100

(6) Sorumluluk lkesi

Grevi stlenenin grevi yerine
getirebilmesi iin hesap sorabilme
durumuna sorumlu olma bu ilkeye de
sorumluluk ilkesi ad verilir.
Grevlerin yerine getirilebilmesi iin hesap
sorabilme durumuna, dier bir anlatmla,
grevlerin yaplp yaplmamasnda sorumlu
olma haline sorumluluk denmektedir.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

101

st asta i yaptrrken i yaptrabilmesi

iin kendisini yetki ile donatr. Dier bir
ifade ile yetki gertir. Ast da kendisine
yetki gertilmesinden dolay st ne
kar sorumlu olur. Bu arada stn de
sorumluluu devam eder. Dier bir ifade
ile yneten ynetilene yetkisini
devretmekle sorumluluktan kanamaz.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

102

(7) Kumanda Birlii lkesi

Her birey yalnzca bir stten emir almaldr.
Birden fazla st emir verirse kargaa olur.
lkenin dayand esas; ayet bir rgtte astlara
birden fazla kii emir veriyorsa astn i yapmas
g olur. Ast emir ald ste rapor vereceine
gre birden fazla rapor sz konusu olur. Bu da
ynetimde etkinlii azaltr.
leride aklanaca zere klasik kumanda tipi
organizasyonlarda bu ilkeyi uygulamak kolay
olmasna karn fonksiyonel ve matris
organizasyonlarda bu ilkeyi uygulamak biraz
zorlamaktadr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

103

(8) Yetki ve Sorumluluk Denklii lkesi

Her pozisyona verilen yetki ve sorumluluk dengeli
olmaldr. Bir organizasyonda her yneticiye verilen yetki
ve sorumluluun snrlar bilinmelidir. Ar sorumluluk,
snrlandrlm yetki yneticiyi baarsz klar. Bunun
tersi snrl sorumluluk geni yetki ise kontroln elden
kmasna, lzumsuz zaman ve i kaybna neden olur.
Yetki ve sorumluluk denklii ilkesi en eski ve btn
iletmecilerin nem verdii ilkelerden birisidir. Bu ilke
ile kastedilen husus: Eer bir kimseye bir grevi yerine
getirme sorumluluu verilmise o kimseye gerekli
dzeyde yetkinin verilmesi gerekir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

104

(9) blm ve Uzmanlama lkesi

letmenin belirlenen hedefi elde edebilmesi,
etkin ve verimli almasn salayabilmesi iin
iblm ve uzmanlamaya olanak salamas
gerekir. Dier bir anlatm ile etkin ve verimli
almak ancak iblm ve uzmanlamaya
olanak salayacak ekilde blmlendirme ile
mmkndr. blm ayn emekle daha iyi ve
daha ok retimin elde edilmesini mmkn
klar.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

105

nsanlar ayn ii yaparak o ite uzmanlk kazanrlar. Bu

ilke ile gerekletirilmek istenilen organizasyonlarda her
bireye mmkn olduu kadar tek bir i verilmesi bireyin
ie hakim olabilmesine ve iin ayrntlaryla ilgilenmesine
olanak salamaktr. Konuya hakim olabilme, iin iine
girebilme ve konuyu daha iyi kavrayabilme gc artar.
Genellikle st kademelere doru uzmanlama azalrken
alt basamaklarda grevler daha dar kapsamda ancak
fazla uzmanlk ieren ekilde dzenlenmelidir.
Organizasyonlarda her pozisyonun grevleri yerine gre
ve mmkn olduunca tek bir fonksiyonun yerine
getirilmesi biiminde dzenlenmelidir.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

106

(10) Grevlerin Tanm lkesi

Bir iletmenin amacn gerekletirebilmesi iin
gerekli olan almalar yerine getirerek
kmelere ayrlr ve bylece grevler belirtilmi
olur. Bu ilke ile bir pozisyonda yerine getirilecek
grevin neler olduu, yetki ve sorumluluklarnn
snrlar belirlemi olur. letme iinde bulunan
her pozisyonun hangi fonksiyonlar yerine
getirecei, hangi pozisyonlara kar sorumlu
olduu, dier blm yada kiilerle ilikileri
aka belirlenmeli ve grev tarifleri
yaplmaldr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

107

Bu amala i analizleri yaplarak iletme

ierisindeki btn iler analiz edilir.
analizleri sonucu i tarifleri yaplr. Her
iletme, organizasyon el kitaplarn hazrlar.
Bu kitap iletmenin st ve astlarndan neler
bekledii, yetkilerinin neler olduu ve
yneticilerin deerlendirilmesi konularnda
yardmc olur.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

108

(11) Sreklilik lkesi

Bir organizasyonun yaps iletmenin deien i ve
d artlarna uygun olarak yeniden gzden
geirilmeli ve gerekli deiimler yaplmaldr.
(12) Denge lkesi
Amalara ulamak iin gerekli ve yeterli olan yap
oluturulmaldr. letmenin etkin ve verimli
ileyebilmesi iin gerekli olan fonksiyon ve
grevlere yer verilmeli, yeteri kadar kadro tahsis
edilmelidir. letme iin fonksiyonel yarar olmayan
suni blmler ve kadrolar oluturulmamaldr.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

109

(13) Esneklik lkesi

letmeler srekli deiiklikler gsteren bir
ortamda faaliyet gsterirler. Bu deiiklikler
teknolojik, ekonomik, politik ve sosyo-kltreldir.
Bu deiimlerin iletmeyi etkilemesi doaldr. Bu
nedenle iletmenin deien evre koullarna
uyum salayan, gerekli esneklie sahip bir
organizasyona sahip olmas gerekir. evredeki
deiikliklerin yneticilerce izlenmesi trendinin
belirlenmesi gerektiinde iletmenin
organizasyonda gerekli deiiklikleri yapmas
organizasyonun baars iin zorunludur.

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

110

(14) nderliin Kolaylatrlmas lkesi

Ynetici pozisyonunda olan kiinin ynetim
ilevini tam olarak yerine getirebilmesi ve iyi bir
nderlik yapabilmesi iin organizasyon
yapsnn ona gre ekillendirilmesi gerekir. Bu
durum ancak yetki dalmnn dengeli
olmasna, yetki devrinin uygulanabilmesine
baldr. Organizasyonun yaps ve yetki
gertilmesi yneticinin baars iin gerekli
olan evreyi oluturarak nderlik yeteneini
arttrr.
05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

111

DERS 3 TE
ORGANZASYONLARDA BLMLERE
AYIRMA VE ORGANZASYON
YAPILARI
LENECEKTR

05/30/15

Dr. Rfat AKBIYIKLI

112