Katalogs-1343-TS en 13445 5 Basınçlı Kaplar

ICS 23.020.
30
TRK STANDARDI
TRK STANDARDI
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
TS EN 13445-5
Ocak 2010
TS EN 13445-5: 2002, TS EN 13445-5:2007yerine
ICS 23.020.30
Basnl kaplar - Atele temas etmeyen Blm 5: Muayene ve deney

Unfired pressure vessels - Part 5: Inspection and testing
Rcipients sous pression non soumis la
flamme - Partie 5: Inspection et contrles
Unbefeuerte Druckbehlter - Teil 5: Inspektion und

Prfung
EN 13445-5:2009 Standardnn Trke Tercmesidir.
TRK STANDARDLARI ENSTTS

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA
ICS 23.020.30
TRK STANDARDI
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Milli n sz
Bu standard; CEN tarafndan onaylanan ve Ocak 2010da TS EN 13445-5:2010 numaral Trk standard
olarak kabul edilen EN 13445:2009 standard esas alnarak, Trk Standardlar Enstits Makina htisas
Kuruluna bal TK22 Basnl Kaplar Teknik Komitesi marifetiyle Trkeye tercme edilmi TSE Teknik
Kurulunun 16 Nisan 2014 tarihli toplantsnda kabul edilerek yaymna karar verilmitir.
Bu standard yaynlandnda TS EN 13445-5: 2002,TS EN 13445-5:2007 nun yerini alr.
CEN resmi dillerinde yaynlanan dier standard metinleri ile ayn haklara sahiptir.
Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent
hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
Bu standardda atf yaplan standardlarn milli karlklar aada verilmitir.
EN, ISO, IEC

vb. No
EN 287-1:2011
EN 583-4:12002
CEN/TS 764-6:
2004
EN 895:1995
EN 1418:1997
EN 1779:1999
EN 13445-1:2009
EN 134452:2009
EN 134453:2009
EN 134454:2009
EN ISO 4063:
2010
EN ISO 5817:
2007
Ad
(ngilizce)
Approval testing of weldersFusion
weldingPart 1: Steels
TS No
TS EN 287-1
Ad
(Trke)
Kaynaklarn Yeterlilik Snav
Ergitme Kayna Blm 1:
elikler
Tahribatsz muayene Ultrasonik
muayene Ksm 4: Yzeye dik
kusurlarn muayenesi
Non-destructive testing Ultrasonic

TS EN 583-4
examination Part 4: Examination for
discontinuities perpendicular to the
surface
Pressure equipment - Part 6:
Structure and content of operating
instructions
Destructive tests on welds in metallic TS 287 EN 895 Metalik malzemeler-Kaynaklar
materials Transverse tensile test
zerinde tahribatl deneyler-Enine
ekme deneyi
Welding personnel Approval testing TS EN 1418
Kaynak personeliMetalik
of welding operators for fusion
malzemelerin tam mekanize ve
welding and resistance weld
otomatik ergitme kayna iin
setters for fully mechanized and
kaynak operatrlerinin ve diren
automatic welding of metallic material
kaynak ayarclarnn yeterlilik
snav
Non-destructive testing Leak testing TS EN 1779
Tahribatsz muayene
Criteria for method and technique
Szdrmazlk deneyi Metot ve
selection
teknik seim iin kriterler
Unfired pressure vessels Part 1:
General
TS EN 13445-2 Basnl kaplar Atele temas
Materials
etmeyen Blm 2: Malzemeler
TS EN 13445- Basnl kaplar Atele temas
Design
3*
etmeyen Blm 3: Tasarm
TS EN 13445-4 Basnl kaplar Atele temas
Fabrication
etmeyen Blm 4: malat
Welding and allied processes
TS 7307 EN
Kaynak ve kaynakla ilgili ilemler Nomenclature of processes and
ISO 4063
lemlerin adlandrlmas ve
reference numbers (ISO 4063:2009,
referans numaralar
Corrected version 2010-03-01)
Welding Fusionwelded joints in
steel, nickel, titanium and their alloys
(beam welding excluded) Quality
levels for imperfections (ISO
5817:2003)
ICS 23.020.30
EN, ISO, IEC

vb. No
EN ISO 65201:
2007
EN ISO 9712:
2012
EN ISO 17635:
2010
TRK STANDARDI
Ad
(ngilizce)
Welding and allied processes
Classification of geometric
imperfections in metallic materials
Part 1: Fusion welding (ISO 65201:
20078)
Non-destructive testing - Qualification
and certification of NDT personnel
(ISO 9712:2012)
Non-destructive testing of welds
General rules for metallic materials
(ISO 17635:2010)
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ad
(Trke)
TS No
-
TS EN 13445-5: 2010 standard, EN 13445: 2009 standard ile birebir ayn olup, Avrupa Standardizasyon Komitesinin (Avenue Marnix
17 B-1000 Brussels) izniyle baslmtr.
Avrupa Standardlarnn herhangi bir ekilde ve herhangi bir yolla tm kullanm haklar Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN) ve ye
lkelerine aittir. TSE kanalyla CENden yazl izin alnmakszn oaltlamaz.
AVRUPA STANDARDI
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPENNE
EUROPISCHE NORM
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
ICS 23.020.20
Basnl kaplar - Atele temas etmeyen - Blm 5: Muayene ve deney

Unfired pressure vessels - Part 5: Inspection and testing
Rcipients sous pression non soumis la flamme Partie 5: inspection et contrles
Unbefeuerte Druckbehlter - Teil 5: Inspektion und

Prfung
Bu Avrupa standard CEN tarafndan 30 Haziran 2009 tarihinde onaylanmtr.

CEN yeleri, bu Avrupa Standardna hibir deiiklik yapmakszn ulusal standard stats veren koullar
ngren CEN/CENELEC Tzne uymak zorundadrlar. Bu tr ulusal standardlarla ilgili gncel listeler ve
bibliyografik atflar, CEN Ynetim Merkezine veya herhangi bir CEN yesine bavurarak elde edilebilir.
Bu Avrupa Standard, resmi dilde (ngilizce, Franszca, Almanca) yaynlanmtr. Baka herhangi bir dile
tercmesi, CEN yesinin sorumluluundadr ve resmi srmleri ile ayn statde olduu CEN Ynetim
Merkezine bildirilir.
CEN yeleri srasyla, Almanya, Avusturya, Belika, Birleik Krallk, Bulgaristan, ek Cumhuriyeti, Danimarka,
Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, rlanda, spanya, sve, svire, talya, zlanda, Kbrs (Gney Kbrs
Rum Ynetimi), Letonya, Litvanya, Lksemburg, Macaristan, Malta, Norve, Polonya, Portekiz, Romanya,
Slovakya, Slovenya ve Yunanistann milli standard kurululardr.
AVRUPA STANDARDZASYON KOMTES

EUROPEAN COMMITTEE FOR STANDARDIZATION
COMIT EUROPEN DE NORMALISATION
EUROPISCHES KOMITEE FR NORMUNG
Ynetim Merkezi: Avenue Marnix 17, B-1000 Brussels
2009 CEN
Dnya genelinde herhangi bir ekilde ve herhangi bir yolla tm kullanm haklar
CEN ulusal yelerine aittir.
Ref. No. EN 13445-5:2009: E
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
indekiler
Sayfa
n sz ............................................................................................................................................................... 4
1 Kapsam ........................................................................................................................................................ 5
2 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar .............................................................................................. 5
3 Terimler ve tarifler ...................................................................................................................................... 6
4 Muayene ve deneylerin yapl ................................................................................................................. 7
4.1 Genel .................................................................................................................................................. 7
4.2 Muayene ............................................................................................................................................. 7
4.3 Tahribatsz muayene (NDT) ............................................................................................................... 7
5 Teknik dokmantasyon .............................................................................................................................. 8
5.1 Genel .................................................................................................................................................. 8
5.2 Teknik dokmanlarda bulunacak bilgiler ............................................................................................ 8
5.2.1 Genel ................................................................................................................................................. 8
5.2.2 Basnl kabn genel aklamas ........................................................................................................ 8
5.2.3 Tasarm ve imalt resimleri ............................................................................................................... 8
5.2.4 Teknik resimlerin ve emalarn anlalmas ve basnl kabn almas ile ilgili tanmlamalar ve
aklamalar ................................................................................................................................................. 8
5.2.5 Yaplan tasarm hesaplamalar ve incelemelerinin sonular ............................................................ 8
5.2.6 Deney raporlar .................................................................................................................................. 9
5.2.7 Teknik/imalat emas....................................................................................................................... 10
5.3 Tasarmn gzden geirilmesi .......................................................................................................... 10
5.3.1 Genel ............................................................................................................................................... 10
5.3.2 Tasarmn gzden geirilmesi ......................................................................................................... 10
6 malat sresince muayene ve deney ...................................................................................................... 11
6.1 Genel ................................................................................................................................................ 11
6.2 malat ilemleri ve yapl resimleri .................................................................................................. 11
6.3 Malzemenin izlenebilirlii ................................................................................................................. 11
6.3.1 Genel ............................................................................................................................................... 11
6.3.2 zel artlar malzeme iaretlemesi ............................................................................................... 11
6.4 malat ilemleri iin hazrlk .............................................................................................................. 11
6.4.1 Genel ............................................................................................................................................... 11
6.4.2 Birletirme hazrlk deneyi ............................................................................................................... 11
6.4.3 Kap takviyelerinin muayenesi .......................................................................................................... 11
6.4.4 ekillendirme ile ilgili muayene ....................................................................................................... 12
6.4.5 nemli kalnlk ekme gerilmesine maruz kalan alanlarn muayenesi ........................................... 12
6.5 Kaynak ............................................................................................................................................. 12
6.5.1 Genel ............................................................................................................................................... 12
6.5.2 Kaynaknn, kaynak operatrnn ve ilemlerin yeterliinin dorulanmas ................................. 12
6.5.3 Tamiratlarn muayenesi ................................................................................................................... 12
6.6 Kaynakl birletirmeler iin tahribatsz muayene .............................................................................. 12
6.6.1 Tahribatsz muayenenin kapsam ................................................................................................... 12
6.6.2 Tahribatsz muayene kapsamnn belirlenmesi ............................................................................... 15
6.6.3 Tahribatsz muayenenin yapl ..................................................................................................... 22
6.6.4 Kusurlarn tanm ve kabul seviyesi ................................................................................................. 22
6.6.5 Performans aamas ....................................................................................................................... 23
6.6.6 Tahribatsz yeniden muayene iin ilem ......................................................................................... 23
6.6.7 Tahribatsz muayenenin yazl hale getirilmesi ............................................................................... 25
6.7 Tahribatl muayene........................................................................................................................... 25
6.7.1 Tahribatl muayenenin kapsam ...................................................................................................... 25
6.7.2 Tahribatl muayene program .......................................................................................................... 25
6.7.3 Tahribatl muayenelerin dorulanmas ............................................................................................ 25
6.7.4 Kaytlar ............................................................................................................................................ 25
6.8 Isl ilem ........................................................................................................................................... 25
7 Taerona verilen hususlar ....................................................................................................................... 25
7.1 Genel ................................................................................................................................................ 25
2
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
7.2 Taerona verilen kaynakla ilgili faaliyetler ........................................................................................ 26

7.3 Taerona verilen tahribatsz muayene faaliyetleri ............................................................................ 26
7.3.1 Kap imalatsnn i yerinde anlamal NDT personeli kullanmas ................................................. 26
7.3.2 NDTnin bir taeron i yerinde taerona verilmesi .......................................................................... 26
8 Muhtelif deneyler ...................................................................................................................................... 26
9 Kalibrasyon ............................................................................................................................................... 26
9.1 Genel ................................................................................................................................................ 26
9.2 Kalibrasyon ilemi ............................................................................................................................ 27
9.2.1 Genel ............................................................................................................................................... 27
9.2.2 Kalibrasyon ...................................................................................................................................... 27
9.2.3 Sklk ................................................................................................................................................ 27
9.3 Tanmlama ....................................................................................................................................... 27
9.4 Kayt ................................................................................................................................................. 27
10 Son deerlendirme ................................................................................................................................... 28
10.1 Genel ................................................................................................................................................ 28
10.2 Son deerlendirmenin kapsam ....................................................................................................... 28
10.2.1 Gzle muayene ve boyut muayenesi ............................................................................................ 28
10.2.2 Belgelendirmenin yeniden gzden geirilmesi .............................................................................. 29
10.2.3 Deneme deneyi ............................................................................................................................. 29
11 Standarda uygunluun iaretlenmesi ve beyan ................................................................................... 37
11.1 Genel ................................................................................................................................................ 37
11.2 aretleme yntemi ........................................................................................................................... 37
11.2.1 Genel ............................................................................................................................................. 37
11.2.2 Dorudan damgalama ................................................................................................................... 38
11.2.3 sim plakas ................................................................................................................................... 38
11.3 aretleme birimleri ........................................................................................................................... 38
11.4 aretleme ierii .............................................................................................................................. 38
11.5 Standarda uygunluk beyan ............................................................................................................. 39
12 Dokmanlar ............................................................................................................................................... 39
12.1 Dokman tipleri ................................................................................................................................ 39
12.2 Dokmanlarn kontrol ve eriimi ..................................................................................................... 39
12.3 Dokmanlarn muhafaza edilmesi .................................................................................................... 39
Ek A Seri olarak imal edilen basnl kaplarn muayenesi ve denenmesi ................................................ 40
Ek B Basnl kaplar iin ayrntl boyutsal zellikler ................................................................................. 45
Ek C Giri ve muayene aklklar, kapatma mekanizmalar ve zel kilitleme elemanlar ...................... 46
Ek D (Bilgi iin) Sznt deneyi ...................................................................................................................... 56
Ek E (Bilgi iin) Akustik yaynm .................................................................................................................. 57
Ek F Snmeye maruz kalan basnl kaplarn veya paralarnn muayenesi ve deneyi ......................... 58
Ek G Periyodik yklere maruz kalan basnl kaplarn muayenesi ve deneyi ......................................... 61
Ek H (Bilgi iin) Bu standarda uygunluun beyan .................................................................................... 62
Ek I (Bilgi iin) alr durumda muayeneye yardmc olmak amacyla imalat srasndaki belirli
deneyler .......................................................................................................................................................... 64
Ek Y (Bilgi iin) EN 13445-5in geliim aamalar ....................................................................................... 65
Ek ZA (Bilgi iin) Bu standardn temel emniyet gereklilikleri veya Pressure Equipment Directive
97/23/ECnin dier hkmleri ile ilgili maddeleri ........................................................................................ 66
Kaynaklar ........................................................................................................................................................ 67
ICS 23.020.30
tst EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
n sz
Bu dokman (EN 13445-5:2009) sekretaryas BSI tarafndan yrtlen CEN/TC 54 "Atele temas etmeyen
basnl kaplar " Teknik Komitesi tarafndan hazrlanmtr.
Bu Avrupa Standardna en ge Aralk 2009 tarihine kadar ayn metni yaynlayarak ya da onay duyurusu
yaynlayarak ulusal standard stats verilmeli ve elien ulusal standardlar en ge Aralk 2009 tarihine kadar
yrrlkten kaldrlmaldr.
Bu standardn baz unsurlar patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent hakknn belirlenmesi durumunda
CEN [ve/veya CENELEC] sorumlu tutulamaz.
Bu standard, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birlii tarafndan CENe verilen talimatla
hazrlanmtr ve AB Direktifinin/Direktiflerinin temel gereklerini destekler.
AB Direktifi/Direktifleri ile ilikisi bakmndan bu standardn tamamlayc bir ksm olan Ek ZA (bilgi iin)e
baklmaldr.
Bu standard, aadaki blmlerden olumaktadr:
Blm 1: Genel
Blm 2: Malzemeler
Blm 3: Tasarm
Blm 4: malt
Blm 5: Muayene ve deney
Blm 6: Kresel grafitli dkme demirden yaplan basnl kaplarn ve basnl paralarn tasarm ve
imalat iin zellikler
CR 13445-7, Atele temas etmeyen basnl kaplar Blm 7: Uygunluk deerlendirme ilemlerinin
uygulanmas konusunda klavuz
Blm 8: Alminyum ve alminyum alamlarndan yaplan basnl kaplar iin ilave kurallar
CEN/TR 13445-9, Atele temas etmeyen basnl kaplar Blm 9: EN 13445 serisinin ISO 16528e
uygunluu
Bu standard, EN 13445-5:2002nin yerini alr. Bu yeni bask, CEN yeleri tarafndan daha nce onaylanan
deiiklikleri ve 36. basksna kadar yaplan dzeltmeleri ilave bir teknik deiiklik olmakszn birletirmitir. EN
13445-1deki Ek Y ve bu blmdeki Ek Y, bu standard ile nceki basks arasndaki nemli teknik deiiklikleri
ayrntl olarak vermektedir.
Bu yeni baskda yaplacak deiiklikler zaman zaman yaynlanabilir ve burada belirtilen kurallara alternatif
olarak hemen kullanlabilir. Bu deiiklikleri birletirecek ve belirtilen dzeltmeleri kapsayacak ekilde her yl
EN 13445:2009un yeni bir basksnn yaynlanmas amalanmtr. Beinci bask (2013-07), EN 134455/A4:2013 deiikliini de birletirmi ve Ek Yde liste halinde verilen dzeltilmi sayfalar da kapsamaktadr.
CEN/CENELEC Tzklerine gre bu Avrupa Standardnn ulusal standard olarak uygulamaya alnmasndan
sorumlu ulusal standart kurulularnn lkeleri srasyla; Almanya, Avusturya, Belika, Birleik Krallk,
Bulgaristan, ek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, rlanda, spanya, sve,
svire, talya, zlanda, Kbrs, Letonya, Litvanya, Lksemburg, Macaristan, Malta, Norve, Polonya, Portekiz,
Romanya, Slovakya, Slovenya, Trkiye ve Yunanistandr.
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Kapsam
Bu standard, EN 13445-2:2009a uygun eliklerden mnferit ve seri olarak imal edilen basnl kaplarn
muayene ve deneylerini kapsar.
evrimli alma iin zel hkmler, bu standard Ek Gde verilmitir.
Snme aralnda alan kaplar veya kaplarn paralar iin zel hkmler, bu standardn Ek F ve Ek Ida
verilmitir.
Not - Uygunluk deerlendirme ilemlerindeki taraflarn sorumluluklar, 97/23/EC1) Direktifinde verilmektedir.
Bu konu hakknda klavuz bilgi CR 13445-7de bulunabilir.
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar
Aadaki atf dokmanlar, bu dokmann uygulanmas iin zaruridir. Tarih belirtilen atflarda, belirtilmi olan
bask geerlidir. Tarih belirtilmemi atflarda, atf yaplan dokmann en son basks (tadiller dahil) kullanlr.
EN 287-1:2011, Qualification test of welders - Fusion welding - Part 1: Steels (Kaynaklarn yeterlilik snav
Ergitme kayna Blm 1: elikler)
EN 583-4:2002, EN 583-4:2002/A1:2003, Non-destructive testing - Ultrasonic examination - Part 4:
Examination for discontinuities perpendicular to the surface (Tahribatsz muayene Ultrasonik muayene
Blm 4: Yzeye dik kusurlarn muayenesi)
CEN/TS 7646:2004, Pressure equipment Part 6: Structure and content of operating instructions (Basnl
donanm Blm 6: letme talimatlarnn yaps ve muhtevas)
EN 895:1995, Destructive tests on welds in metallic materials Transverse tensile test (Metalik malzemeler Kaynaklar zerinde tahribatl deneyler - Enine ekme deneyi)
EN 1418:1997, Welding personnel - Approval testing of welding operators for fusion welding and resistance
weld setters for fully mechanized and automatic welding of metallic materials (Kaynak personeli - Metalik
malzemelerin tam mekanize ve otomatik ergitme kayna iin kaynak operatrlerinin ve diren kaynak
ayarclarnn yeterlilik snav)
EN 1779:1999, EN 1779:1999/A1:2003, Non-destructive testing - Leak testing - Criteria for method and
technique selection (Tahribatsz muayene - Szdrmazlk deneyi - Metot ve teknik seim iin kriterler)
EN 13445-1:2009, Unfired pressure vessels - Part 1: General (Basnl kaplar - Atele temas etmeyen Blm
1: Genel)
EN 13445-2:2009, Unfired pressure vessels - Part 2: Materials (Basnl kaplar - Atele temas etmeyen - Blm
2: Malzemeler)
EN 13445-3:2009, Unfired pressure vessels - Part 3: Design (Basnl kaplar Atele temas etmeyen Blm
3: Tasarm)
EN 13445-4:2009, Unfired pressure vessels - Part 4: Fabrication (Basnl kaplar Atele temas etmeyen
Blm 4: malat)
EN ISO 4063:2010, Welding and allied processes Nomenclature of processes and reference numbers (ISO
4063:2009, Corrected version 2010-03-01) (Kaynak ve kaynakla ilgili ilemler - lemlerin adlandrlmas ve
referans numaralar)
1)
TSE Notu: 97/23/EC Basnl Ekipmanlar Ynetmelii Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan 10.04.2002
/24722 (Deiiklik:19.03.2003/25053) tarih ve say ile Resmi Gazetede yaymlanmtr. 01.07.2003
(Deiiklik ile geici madde eklenmi ve zorunlu uygulama iin 01.01.2004 tarihine kadar gei dnemi
ngrlmtr).
5
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
EN ISO 5817:2007, Welding - Fusion-welded joints in steel, nickel, titanium and their alloys (beam welding
excluded) - Quality levels for imperfections (ISO 5817:2003) (eliklerde ark kaynakl birletirmeler - Kusurlar
iin kalite seviyeleri klavuzu)
EN ISO 6520-1:2007, Welding and allied processes - Classification of geometric imperfections in metallic
materials - Part 1: Fusion welding (ISO 6520-1:2007) (Kaynak ve ilgili ilemler - Metalik malzemelerde
geometrik kusurlarn snflandrlmas - Blm 1: Ergitme kaynak)
EN ISO 9712:2012, Non-destructive testing - Qualification and certification of NDT personnel (ISO 9712:2012)
EN ISO 17635:2010, Non-destructive testing of welds General rules for metallic materials (ISO 17635:2010)
Terimler ve tarifler
Bu standardn amac bakmndan aadaki terimler ve tarifler uygulanr.
3.1 Tasarmn gzden geirilmesi

Tasarmn bu standardn gereklerini karladn belirlemek ve beyan etmek iin bir imalat tarafndan yaplan
ilem.
3.2 Tasarm onay

Tasarmn bu standardn gereklerini karladn belirlemekten sorumlu bir kurulu tarafndan yaplan ilem.
3.3 Deney grubu

Kaynakl bir birletirme zerindeki tahribatsz muayenenin (NDT) uygunluk seviyesini belirleyen gruplama.
Not - Drt deney grubu vardr.
3.4 Muayene
Basnl kabn, teknik artnameye uygunluunu deerlendirmek amacyla yaplan inceleme faaliyeti.
Not - Muayene; donanmn tasarm, imalat ve deneyi srasnda ounlukla imalat tarafndan stlenilen
nemli bir faaliyettir. Dier taraflarn muayenesiyle tamamlanabilir. Muayene, deney faaliyetlerini
deerlendirmeyi ihtiva etmektedir.
3.5 Deneyler
Basnl kabn bu standardn teknik zelliklerine uygunluunu bir veya daha fazla deneyle dorulamak iin
kullanlan ilem.
3.6 Teknik artname

Bir mamul veya bir ilem iin zellikleri belirten dokman.
3.7 Tamir
Bu standarda uygunluu salamak amacyla ana malzeme veya kaynaktaki bir durumu yeniden dzeltme
ilemi veya ilemler serisi.
3.8 Seri imalat

Srekli bir imalat ilemini ihtiva eden ayn imalat ilemini uygulanarak tam bir kab oluturmak iin mteakiben
birletirilen ve onayl bir tek modele gre imal edilen ayn kaplarn veya paralarn imalat.
Not 1 - Madde 3.8 ila Madde 3.13te verilen tarifler, Ek Ada akland gibi seri olarak imal edilen basnl
kaplarla ilgilidir.
3.9 Srekli imalat ilemi

Kaynak makinasnn ve/veya NDT donanmnn yeniden ayarlamasn gerektiren duraklamalar veya
bozulmalarn olmad, ana balantlarn ve branman yerlerinin esasen srekli olarak kaynak yaplmas
ilemi.
Not 1 - Kaynak ilemi snrlandrmalar ierisinde kaynak makinasna yaplan ayarlamalar, kaynak
makinasnn yeniden ayarlanmas olarak nitelendirilmez.
6
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
kaplarla ilgilidir.
3.10 Model kabul

Tasarm, imalat ve deneyler gz nne alndnda imalat temsil eden bir numunenin (bir prototip kap/para)
bu standardn kurallarn karladn belirleyen ilem.
Not 1 - Model kabul, imalat veya seilen uygunluk deerlendirme modlne bal olarak imalat veya
sorumlu kurulu tarafndan gerekletirilir.
kaplarla ilgilidir.
3.11 Prototip kap/para

Bir tek model kabul ile rapor edilen basnl kaplarn/paralarn bir serisinin ilki veya temsili numunesi.
kaplarla ilgilidir.
3.12 Kaplarn partisi

Ana kaynak birletirmelerinin ve branman kaynaklarnn esasen srekli olarak ayn kaynak ilemleri ile
yapld bir serilik blm.
kaplarla ilgilidir.
3.13 Vardiya
Kaynaklarn veya operatrlerinin deimeden kald bir gndeki belirli zaman dilimi.
kaplarla ilgilidir.
3.14 Birletirme partisi

Tek bir kaynak ilem artnamesi uygulanarak ayn kaynak veya kaynak operatr tarafndan yaplan birden
fazla birletirmeler.
Muayene ve deneylerin yapl
4.1 Genel
Her bir mnferit kap, imalat srasnda ve tamamlandnda muayene edilmelidir. Muayeneler, bu standardn
kurallarna uygun olarak btn tasarm, malzemeler, imalat ve deneylerle ilgili tm hususlar salamak
amacyla yaplmaldr. Bu kuraln yerine getirildiini dorulamak iin belgelenmi kantlar hazrlanmaldr.
4.2 Muayene
Muayene, bu standardn tm kurallarnn karlandn dorulamak iin imalat tarafndan yaplmaldr.
Tahribatsz muayene (NDT) seviyesi, Madde 4.3te tanmland gibi deney grubuna baldr.
Tm muayeneler, nitelikli personel tarafndan gerekletirilmelidir.
4.3 Tahribatsz muayene (NDT)

Bir basnl kabn tahribatsz muayene tipi ve kapsam, deney gruplarna veya Madde 6.6.1.2de msaade
edildiinde (bk. izelge 6.6.1-1: elik basnl kaplar iin deney gruplar ve izelge 6.6.21: Tahribatsz
muayenenin kapsam) deney gruplarnn kombinasyonuna baldr.
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Teknik dokmantasyon
5.1 Genel
Kap imalats, imalata balamadan nce Madde 5.3e uygun olarak yeniden gzden geirmesi gereken
Madde 5.2de liste halinde verilen konular yazl belge haline getirmelidir.
malat, hangi kaplarn ayn tasarm kapsamnda olduunu belirtmelidir.
5.2 Teknik dokmanlarda bulunacak bilgiler

5.2.1 Genel
Bu standardn amalar bakmndan aadaki dokman tipleri, gerekli teknik dokmanlar olarak dikkate
alnmaldr.
5.2.2 Basnl kabn genel aklamas

a) Kap imalatlarnn ve taeronlarnn ad (uygulanabildiinde),
b) Kap imalatlarnn ve taeronlarn adresi/adresleri (uygulanabildiinde),
c) Aadakileri ihtiva eden tasarm bilgisi ve zel hususlar tanmlayan dokman:
1) Her bir blme iin bar olarak; en byk ve en kk msaade edilebilir basnlar, tasarm basnlar
ve deney basnlar (eksi iaretli vakum),
2) Her bir blmenin litre olarak kapasitesi,
3) En byk ve en kk tasarm scaklklar,
4) Basnl kabn tr ve iaretleme yeri, isim plakas veya mhr,
5) Akkan grubu,
6) Kap, evrimli alma iin tasarmlanmsa, toplam yorulma hasar indeksi D (EN 13445-3:2009, Madde
17 ve Madde 18de tanmland gibi) 0,8den byk olduu evrim ve konumlandrmalar srasnda
ilem aral. Msaade edilebilir en fazla tepe deeri de verilmelidir.
7) Kap, snme aralnda alyor ise, aada belirtilen ilave bilgiler verilmelidir:
Her bir ykleme durumu iin tasarm mr (rnein, 100000 h) ve beklenen mr,
Snmeye maruz kalan kap paralar,
Snmeye maruz her bir kaynak birletirmesi iin kullanlm olan kaynak dayanm azaltma
faktrnn deeri,
EN 13445-3:2009, Madde 19da tanmland gibi mr sresi ile ilgili izlemenin uygulanp
uygulanmad.
5.2.3 Tasarm ve imalt resimleri

lem dikkate alnarak (EN 13445-3:2009, Madde 5.3.1de tanmland gibi) basnl kaba uygulama
yapldnda tehlikelerle ilgili imalat analizi, yazl hale getirilmeli ve yeterince ayrntl olmaldr.
Kabul edilen tasarm yntemlerini, performans kriterlerini ve imalat resimlerini ihtiva eden tasarmla ilgili
ayrntl bilgiler verilmelidir. Salanmas gereken ayrntl boyutsal bilgilerle ilgili klavuz, Ek Bde salanmaldr.
Tasarmla ilgili ilem emalar, alt montajlar veya dier bilgiler de muhafaza edilmelidir.
5.2.4 Teknik resimlerin ve emalarn anlalmas ve basnl kabn almas ile ilgili
tanmlamalar ve aklamalar
a) altrma talimatlar,
b) Yaplmas gereken zel kontroller (rnein; kapanma, krkler, sktrma cvatalar vb. iin planlanan
deneyler),
c) Gvenlik deerlendirmesi bakmndan nemli ise altrma konumu.
5.2.5 Yaplan tasarm hesaplamalar ve incelemelerinin sonular

5.2.5.1 Bu standarda uygunluu gstermek amacyla gerekli kapsam aralndaki tasarm hesaplamalar kap
imalats tarafndan salanmaldr.
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Katkda bulunan ayrntl teknik resimler, iaretlenen tm boyutsal gsterililerle birlikte hazrlanmaldr. En
azndan basnl kap genel dzenleme teknik resmi zerinde, deney grubu/gruplar aka tanmlanmaldr.
5.2.5.2 Bu standarda uygunluu salamak amacyla hesaplamalar bir bilgisayar yardmyla yaplm ise, en
azndan aadaki bilgiler verilmelidir:
Gsterililerin aklamas,
Girdi deerleri,
Yayn tarihini ihtiva eden standardn kaynak numaras ve eitlik numaras,
Ara eitliklerin sonular,
Hesaplanan ilavesiz en az kalnlk veya hesaplanan gerilme ve bu gerilmenin msaade edilebilir gerilmeye
oran,
f) Ypranma (korozyon) pay,
g) Kalnlk tolerans (negatif kalnlk tolerans),
h) Seilen kalnlk.
a)
b)
c)
d)
e)
5.2.5.3 Gerilme analizi sonlu eleman yntemi veya dier e deer tasarm yntemleri ile yapld takdirde,
bunlar aadaki gibi yazl hale getirilmelidir:
a) Girdi verileri,
b) Aadakileri gsteren grafik ktlar:
1) Eleman alt blm (zgara boyutu),
2) Gerilmeler (rnein, izgi veya ok ekilleri veya eit gerilme erileri, yzeylerin gerilme erileri biiminde),
3) Yer deitirmeler
c)
d)
e)
f)
Snr artlar,
En kritik alanlardaki gerilmeler,
Uygun olduunda, gerilmeleri, farkl gerilme kategorilerine ayrma ve snflandrma,
Gerilme iddetinin ve msaade edilebilir gerilme deerlerinin karlatrlmas.
5.2.5.4 Belirli durumlarda, aadaki bilgiler verilmelidir:

a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
k)
l)
Kaynak sonras sl ilem tipi ve gerekli olduunda, sz konusu malzeme deneylerinin tipi ve kapsam,
Deneylerin birden fazla admda yaplmas gerekli ise, imalat sras emas,
Kaplarn tasarm iin gerekli ise, akkan/akkanlar ve bunlarn zgl ktlesi,
Balang ve periyodik basn deneylerinin su dndaki bir maddeyle yaplmas gerekli ise, basn deney
maddesi, imalat deneyleri iin en dk deney metali scakl (hidrostatik ve pnmatik),
Gvenlik deerlendirmesi bakmndan nemli ise, basn deneylerindeki kabn konumu (rnein, yatay
veya dey),
Gvenlik deerlendirmesi bakmndan gerekli ise, en yksek ve en dk sv seviyeleri,
lve sabit kuvvetler (rnein; tama kuvvetleri, rzgr ve kar ykleri). lve kuvvetler, esasen basnl
kabn tasarmn etkileyecekse, ilave bir hesaplama yaplmaldr,
Depremsel yklemeyi ihtiva eden evrimsel ve dinamik ykleme (uygulanabilirse),
Dier teknik dzenlemelere dayal olarak ilave kurallar,
Bu standardn kurallarna ilave olarak kabn altrma artlarna dayal mteri artlar,
zellikle atlaklarda gz nnde bulundurulmas gereken muhtemel korozyon etkisi,
Birletirme katsays.
5.2.6 Deney raporlar

Deney raporlar en azndan aadaki bilgileri ihtiva etmelidir:
a)
b)
c)
Kaynak ilemi yeterlik kaytlar, kaynak personelinin yeterlik belgesi,

Malzeme belgeleri,
evrimsel yklere maruz kalan kaplar iin tepe deerlerinin llmesi dhil imalat kaytlarnn ierii.
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
5.2.7 Teknik/imalat emas

Bu ema aadaki bilgileri ihtiva etmelidir:
a)
Basnca maruz paralar iin kullanlacak kaynak ilemleri ve herhangi bir geici veya basnca maruz
paralara yaplan dier ilave kaynaklar. Deneyler iin aadaki bilgiler gereklidir:
1) Kaynan yeri, ekli ve hazrl ve gerekli ise katmanlarn doldurulmas ve kaynaklarn iyiletirilmesi,
2) Kaynak ilemi (birden fazla ilem olmas durumunda, kaynakl birletirmeye karlk gelen ilemin
tanmlanmas),
3) Kaynakta kullanlan sarf malzemeleri (ilgili Avrupa Standardlar veya ticari markalara gre
snflandrma),
4) malat deneyi tipi ve kapsam, deney levhalarnn says, tahribatsz muayeneler.
nceden listelenen bilgilerden bir ksm, tasarmn yeniden incelenmesi iin mevcut deilse, imalat
sonlandrmadan nce bunlar tamamlanmaldr.
b)
c)
Yaplacak zel kontroller (rnein; kapanmalar, krkler, sktrma cvatalar iin planlanan deneyler)
Kap tasarmyla ilgili herhangi bir ilgili ayrnt ve belirli durumlarda gereken bilgiler:
1) Mteri tarafndan talep edildii takdirde, ilave et kalnl,
2) Gvenlik deerlendirmesi bakmndan nemli ise, altrma konumu,
3) Ek Cye gre muayene ve giri aklklar ve kapatma mekanizmalar ile zel kilitleme elemanlarnn
da konumu ve boyutu,
4) Basnl kaba giri iin zel donanm (rnein; spiral merdiven, trmanma demirleri),
5) Gvenlik deerlendirmesi bakmndan nemli ise, astarlar (rnein, scaa dayankl ve ilave
edilenler),
6) malat sahasnda yaplacak kaynaklarn iaretlenmesi,
7) Gvenlik ile ilgili neriler,
8) Drenaj gibi ilem kurallar hakkndaki neriler.
5.3 Tasarmn gzden geirilmesi

5.3.1 Genel
Tasarmn yeniden gzden geirilmesi ve yazl belgelerin kabul, tm durumlar iin yaplmaldr. Bu gzden
geirme, standardlardaki deiikliklere atfla birlikte uygulanan standardn bask yl ve saysn da
kapsamaldr.
Yeniden gzden geirme zellikle imalatnn tehlike analizlerine katkda bulunan bilgiler gz nnde tutularak
bu standardn kurallarna gre tasarm hesaplamalarn ve ngrlen bakmlarla ilgili olarak teknik/imalat
emasn ihtiva etmelidir. Tasarmn ardndan basnl kap, onaylanm imalat resimlerine uygun olarak imal
edilmelidir.
5.3.2 Tasarmn gzden geirilmesi

Tasarmn yeniden gzden geirilmesi, aadaki, ancak onlarla snrlandrlmayan, alanlardan olumaldr:
a) ngrlen kullanm iin malzemelerin uygunluu,
b) Kaynak ilemleri ve sarf malzemeleri,
c) nerilen kap imalat geometrisine bal muayene ve deneylerin gerekli seviyelerini gerekletirmek iin
giriler,
d) Bu standardda Ek Cnin kurallarn karlayan aklklar ve kapaklarn uygunluu,
e) Basnl sistem veya tertibat grubu ierisinde yer alan mnferit basnl kaplar veya cihazlar iin bu
standardn kurallaryla balantl gvenlik donanmlarnn tedariki ve uygunluu. Alternatif olarak, gvenlik
donanmlarnn tedarikinden sorumlu taraflar tanmlanmaldr.
f) Bu standardn tasarm kurallarnca istenilen tasarm artlar iin nerilen basn tutma snrnn yeterlilii
(kalnlk, kap geometrisi, kaynakl birletirme geometrisi vb.),
g) Madde 5.2.5.3e gre gerilme analizi metodunun yeterlilii,
h) malat ve deney ilemleri.
10
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
malat sresince muayene ve deney
6.1 Genel
Bu maddede aklanan imalat srasndaki muayene ve deney faaliyetlerinden imalat sorumludur ve tm
basnl kaplar iin eksiksiz olarak yerine getirilmelidir.
Not - Uygunluk deerlendirme ilemlerinin uygulanmas konusunda klavuz iin CEN/TR 13445-7ye
baklmaldr.
6.2 malat ilemleri ve yapl resimleri

malat, tm yapl resimleri ile birlikte Madde 5teki tasarm aamasnda yeniden gzden geirilmi ve
onaylanm imalat ilemlerinin uygun alma alannda kullanlabilir olmasn ve imalatta eksiksiz yerine
getirilmesini salamaldr. Muayene kaytlar, doru ve uygun ilemlerin ve/veya yaplan muayene annda
gzden geirilip dzeltilen hususlar ihtiva eden resimlerin kullanmn yazl halde belirtmelidir.
6.3 Malzemenin izlenebilirlii

6.3.1 Genel
Kap imalats, basn sebebiyle gerilmeye maruz kalan ve tamamlanm kaba kaynaklanan btn
malzemelerin menei asndan izlenebilir olmas amacyla, imalatta kullanlan malzemeler iin bir tanmlama
sistemine sahip olmal ve srdrmelidir. Bu husus, kaynak sarf malzemesinin kullanmn da kapsamaldr.
Kullanlan tanmlama sistemi, EN 13445-4:2009un kurallarn karlamaldr.
aretlemelerin transferini de kapsayan malzeme izlenebilirlii salayan ilemler, imalat boyunca yaplmal ve
kaytlar, EN 13445-4:2009da msaade edilenlerden kullanlan yntemi yazl hale getirmek iin srdrlmelidir
(rnein, tamamlanm kap zerinde grlebilen dorudan iaretlemeler, kap zerine dorudan kodlanm bir
iaretleme veya cetvel halinde koyma/yaplan taslaklar olarak). Son kaytlar, bu standard tarafndan istenilen
btn malzeme belgelerini (sertifikalarn) ihtiva etmelidir.
6.3.2 zel artlar - malzeme iaretlemesi

alma artlar malzeme tanmlamas iin damgalamay yasakladnda (bk. EN 13445-4:2009) ve mteri
sipariinde aka belirtildiinde; ana malzemelerin imalats, teslim srasnda muayene esnasnda mutlak
tanmlamay salayacak ekilde gerekli bilgiyi malzemelerin zerine iaretlemelidir. Malzeme ile ilgili her bir
hususun tamamlanm kaptaki konumunda (rnein, malzeme/konum listesi) kesin olarak tanmlanmas iin
iaretlemeler kaydedilmeli ve son kaytlarn bir ksmn oluturulmaldr.
6.4 malat ilemleri iin hazrlk

6.4.1 Genel
Kenar hazrlamas, kaynak ve ekillendirme ncesi biimlendirilecek paralar iin kap takviyeleri gibi imalat
ilemleri iin yaplan hazrlklar, bu tr faaliyetlerin tamamlanm kaba zararl olmamasn salamak iin kontrol
edilmeli ve muayene edilmelidir.
6.4.2 Birletirme hazrlk deneyi

Deney ncesinde dzeltilen kenarlarn uzunluu EN 13445-4:2009a uygun olmaldr. Tm birletirme
hazrlklar, her kaynak ilemi ncesinde gzle muayeneye tabi tutulmaldr. Katmanlamalar, atlaklar ve cruf
kalntlar gibi kusurlar kaynak ncesinde giderilmelidir. Kusurlarda muhtemel bir art olmas veya kusurlarn
bulunmas halinde; gzle muayene, ilave tahribatsz muayeneyle desteklenmelidir.
Birletirme hazrlk deneyinin sonular NDT muayene izelgesine kaydedilmelidir.
6.4.3 Kap takviyelerinin muayenesi

Kap paralarnn kenarlarn tutmak ve/veya kaynak destei salamak iin kullanlan ubuklar, bacaklar,
kelepeler veya dier uygun aralarla birletirilen btn punta kaynaklar muayene edilmelidir.
Basnca maruz paralara, kalc paralarn kaynaklar, izelge 6.6.2-1 (satr 21)de tanmlanan aralkta
incelenmelidir.
Geici ilavelerin kaynaklar, yerinden karma sonrasnda yzey atlaklar iin izelge 6.6.2-1 (satr 22)de
tanmlanan aralkta incelenmelidir.
Geici ilavelerin yerinden karlmasndan sonra gerekli her tamir, Madde 6.5.3te tanmland gibi
muayeneye tabi tutulmaldr.
11
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.4.4 ekillendirme ile ilgili muayene

Herhangi bir ekillendirme ncesinde ekillendirilecek malzeme, gzle muayeneye ve EN 13445-4:2009un
kurallarna uygun olarak kalnlk lmne tabi tutulmaldr. Muayene sonucu, NDT muayene izelgesine
kaydedilmelidir.
6.4.5 nemli kalnlk ekme gerilmesine maruz kalan alanlarn muayenesi

Kaynak ileminin sebep olduu nemli kalnlk ekme gerilmesine maruz kalan alanlarda i hasardaki
muhtemel bir art durumunda, kaynak ncesinde bu alanlar i kusurlar bakmndan incelenmelidir. Muayene
sonucu, yazl olarak kaydedilmelidir.
6.5 Kaynak
6.5.1 Genel
Kalc srt eridi ve gemeli birletirmeler, ayn tipteki tahribatsz muayeneye ve tek tarafl bir aln kayna gibi
kabul kriterine tabi tutulmaldr.
zellikle izelge 6.6.1.2-1 altnda NDTye tabi tutulmalar gerekmeyen Deney Grubu 3 veya Deney Grubu 4
kaynaklar ve ilem esnasnda muayenelere tabi tutulmas gereken tm muayene gruplarndaki kaynaklar,
uygun duruma getirme ve salam metalin ikinci tarafndan kalntlarn alnmas aamalarnda zel olarak
gzle muayeneye tabi tutulmaldr.
Btn tamamlanm kaynaklar, gzle muayeneye tabi tutulmaldr. Ayrca, deney grubuna bal olarak,
tamamlanm kaynaklar, kaynak tipi iin izelge 6.6.11 ve izelge 6.6.21e uygun olarak NDTye tabi
tutulmaldr.
6.5.2 Kaynaknn, kaynak operatrnn ve ilemlerin yeterliinin dorulanmas

Kap imalats, kaynaklarn sadece EN 287-1:2011 ve EN 1418:1997nin gereklerine gre onaylanm
kaynak ve operatrler tarafndan yapldn dorulamaldr. Kaynak ilemleri, EN 13445-4:2009a gre
yeterli olmaldr.
Kaynak ve kaynak operatr tanmlamas EN 13445-4:2009a uygun olarak kontrol edilmelidir.
Kaynak ve kaynak operatrnn izlenebilirlii, basnl kabn imalat boyunca muayeneyle denetlenmeli ve
son deerlendirmede dorulanmaldr (bk. Madde 10.2.2).
6.5.3 Tamiratlarn muayenesi

Tm kaynak yaplm tamiratlar, kusur olarak tespit edilenler gibi ayn tahribatsz muayene kurallarna tabi
tutulmaldr. Bu husus, ayn kabul kriterini de ihtiva etmelidir. Bu tr tamiratlar, onayl kaynak ilemleri ve onayl
kaynak ve kaynak operatrleri kullanlarak yaplmaldr. Tamiratlarn muayene ileminin kapsam, izelge
6.6.21e gre olmal ve onarlan alann % 100n kapsamaldr.
Tamirat alannn izelge 6.6.21e gre NDTye tabi tutulmas ve kabul edilmeyen kusurlarn olmamas
artyla, yzey ileme yoluyla yaplan kaynaksz tamiratlara msaade edilir (bk. yeniden muayene kurallar iin
Madde 6.6.5). Malzeme grubu 1.1 ve malzeme grubu 8.1 iin, sadece gzle muayene gereklidir.
Ana malzemeyi dzeltmek iin ilave yaplan kaynak metali, Manyetik Parack Deneyi (MT) veya Nfuziyet
Deneyi (PT) kullanlarak ilgili tm yzey alan iin tahribatsz muayeneye tabi tutulmaldr.
6.6 Kaynakl birletirmeler iin tahribatsz muayene

6.6.1 Tahribatsz muayenenin kapsam
6.6.1.1 Genel
Tahribatsz muayene iin gerekli kapsam, deney grubu ve kaynakl birletirmelerin her ikisine de baldr.
Gerekli deney kapsamnn belirlenmesi iin klavuz aadaki maddelerde verilmitir.
Seri olarak imal edilen basnl kaplar iin alternatif bir yol Ek Ada verilmitir. Bu ek, EN 13445-3:2009un Ek
B (dorudan gidilecek yol) analiz ile tasarma gre veya EN 13445-3:2009, Madde 6.3e gre tasarmlanm
kaplara veya kap paralarna uygulanmaz. Bu ek, snme aralnda alan kaplara veya kap paralarna
uygulanmaz.
12
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.6.1.2 Deney gruplarnn kullanm

6.6.1.2.1 Genel
Son kabul amalar bakmndan kaynakl birletirmelerin tahribatsz muayene kapsam, sz konusu kaynakl
birletirmenin muayene grubuna veya alt gruplarna bal olmaldr.
izelge 6.6.11de Deney Grubu 1, Deney Grubu 2, Deney Grubu 3 ve Deney Grubu 4, snme aralnn
altnda uygulanr. Deney Gruplar 1, 2 ve 3, malzemenin atlak duyarlln gstermek amacyla 1a, 1b, 2a,
2b, 3a, 3b eklinde alt gruplara ayrlmtr. Ek F, izelge F.2-1de, 1 c ve 3c alt muayene gruplar snme
durumuna uygulanr.
Not 1 - Muayene gruplar veya alt gruplarda; farkl elik gruplar, en byk kalnlk, kaynak ilemi, iletim
scaklk aral ve balant katsays ile ilgili imalat zorluklarn dikkate alnmaktadr. Muayene
gruplarndan herhangi birinin, izelge 6.6.1-1 ve izelge F.2-1de belirtilen snrlamalar ierisinde tipik
uygulamalar iin yeterli btnl salamas amalanmtr.
Not 2 - Kaynak birletirme katsays, hesaplama olmadan uygulama yntemi ile yaplan tasarmda
kullanlmamaktadr.
Not 3 - EN 13445-3:2009un Ek B (dorudan gidilecek yol) analiz ile tasarma veya EN 13445-3:2009un
Madde 6.3ne gre tasarmlanan kaplar (veya kap paralar) iin, sadece muayene grubu 1e
msaade edilmitir.
Not 4 - lave snrlamalar, EN 13445-3:2009un Ek Ada verilmitir.
Snme aralnda alan kaplar (veya kap paralar) iin, sadece Muayene Grubu 1c ve muayene grubu 3cye
msaade edilmitir. NDT kapsam; Ek F, izelge F.2-1de verilmitir. Muayene Gruplar 1 ve 2 ve 3, snmeye
maruz kalmayan her kaynakl birletirme iin uygulanabilir.
6.6.1.2.2 Muayene Grubu 1, 2 ve 3

Bir tek muayene grubunun tm kaba uygulanmas amalanmtr.
Bir basnl kap birden fazla paradan (dzenlemeden) yaplmsa, izelge 6.6.1-1deki kurallarn
karlanmas artyla, Deney Gruplar 1 ve 2 ve 3n bileimine msaade edilebilir.
Farkl yntemlere gre tasarmlanm birden fazla paradan yaplm bir kap iin deney gruplarnn birleimi
gerekli ise (rnein, bir para DBFye ve dier bir para DBAya gre alternatif yol veya snme aral),
aadakiler uygulanr:
a) Kabn her blgesinde (alannda), kaynakl birletirmeleri dzenleyen, gvdenin muayene grubu (varsa),
nozul kaynaklarn ihtiva eden tm kaynaklar iin en az muayene grubunu belirlemelidir.
b) Farkl muayene gruplarnn iki kaynakl blge arasndaki kaynan muayene grubu, iki muayene grubunun
daha balayc seviyedeki olmaldr.
c) Kaynakl bir bileen ile dikisiz (kaynak edilmemi) bir bileen arasndaki veya iki kaynaksz eleman
arasndaki kaynaklarn en az muayene grubu (rnein, en alt seviyeli NDT ile ayn), kaynaktaki kullanlabilir
kalnlkla belirlenmelidir (rnein, gerek kalnlktan toleranslarn ve korozyon paynn kartld kalnlk).
Kullanlabilir kalnlk, en az kalnln 1,17 katndan (1/0,85ine e deerdir) daha byk olursa; kaynan
muayene grubu, asgari bir kural olarak 3 olmaldr. Aksi takdirde, izelge 6.6.1-1e gre Muayene Grubu
1 veya Muayene Grubu 2 olmaldr.
6.6.1.2.3 Muayene Grubu 4

Muayene Grubu 4, tm kap iin bir tek grup olarak kullanlmal ve herhangi bir dier muayene grubuyla birlikte
kullanlmamaldr.
6.6.1.2.4 Muayene Grubu 2 iin yeterli deneyimin gsterilmesi

Yeterli deneyim aada verildii gibi; baarl bir ekilde imal edilen ve kaynak ilemi uygunluk deneyinin
kapsamna/parametrelerine gre deneye tabi tutulan kaynaklarn veya kaplarn asgari bir miktar olmaldr:
Grup 1.1, Grup 1.2 ve Grup 8.1 malzemeler durumunda, baarl imalat, ardk 25 basnl kap veya
gerekletirilen 50 metre ardk kaynakl birletirmedir.
Dier grup malzemeler durumunda, baarl imalat, ardk 50 basnl kap veya gerekletirilen 100 metre
ardk kaynakl birletirmedir.
Malzeme Grubu 3.1deki deneyim; Malzeme grubu 1.1, Malzeme grubu 1.2 ve Malzeme grubu 1.3teki
deneyimi ihtiva etmektedir.
13
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Malzeme Grubu 1.3teki deneyim, Malzeme grubu 1.1 ve Malzeme grubu 1.2deki deneyimi ihtiva etmektedir.
Deneyim, ok kritik veya en azndan karlatrlabilir bir malzeme iin geerli bir kaynak ilem yeterlii
(WPQR) olduu srece kabul edilir.
Deneyimin gsterim ilemi sresince kaynak ile tamirat gerektiren herhangi bir kusur, imalatnn btn
gsterim ilemini tekrar balatmasn gerektirmelidir.
Daha sonra, (deneyimin gsteriminden sonra) mnferit kusurlar, Madde 6.5.3e gre elden geirilmeli ve
deneyim gsterimini etkilememelidir.
Bununla birlikte, oklu, sistematik veya ilem kusurlar aratrlmal, dzeltilmeli ve btn deneyim gsterimi
tekrarlanmaldr. Bu tr kusurlar, tekrarlayan ve benzer yapda olma eilimindedir. Bunlar, yeterli olmayan
kaynak parametreleri (rnein, arzal donanmdan, olduka byk parametre aralndan, yeterlilik aral
ierisindeki parametrelerin yanl kullanmndan kaynaklanan) veya operatr hatalarnn sonucu olabilir.
Yetersiz parametreler durumunda, Kaynak lemi artnamesi (WPS) iin yeniden nitelendirme yaplmaldr.
Deneyim gsterimi ileminin belgeli kantlar, imalat tarafndan muhafaza edilmelidir.
izelge 6.6.1-1 - elik basnl kaplar iin muayene gruplar
Muayene Grubu a
Kurallar
1
1a
Msaade edilen
malzemeler g
Dzenleyici kaynakl
birletirmeler iin
NDTnin kapsam e, h
Dier kaynaklar iin
NDT
Balant katsays
1 ila 10
% 100
2
1b
1.1, 1.2
8.1
% 100
2a
8.2, 9.1,
9.2, 9.3, 10
3
2b
1.1, 1.2,
8.1
% 100 -%10d % 100 -%10d
3a
8.2, 9.1,
9.2, 10
3b
1.1, 1.2,
8.1
% 25
% 10
b, j
1.1, 8.1
%0k
izelge 6.6.21de her bir kaynak tipi iin tanmlanmtr

1
Msaade edilen
malzemeler iin en
byk kalnlk
Snrsz f
Kaynak ilemi
Snrsz f
1
Grup 9.1,
9.2 iin 30
mm
Snrsz f
Snrsz f
1
Grup 1.1, 8.1
iin 50 mm
0,85
Grup 9.2,
9.1 iin 30
mm
Grup 1.2 iin

35 mm
Grup 9.3,
Grup
8.2 i , 10 iin
8.2, 10 iin 16
16 mm
mm
Sadece tamamen mekanik
Snrsz f
kaynaklama c
0,85
0,7
Grup 1.1, 8.1

iin 50 mm
Grup 1.2 iin
30 mm
Snrsz f
Grup 1.1, 8.1 iin

16 mm
Snrsz f
Grup 1.1 iin
(-10 ila +300) Ca
kadar snrlanan
letim scaklk aral
Snrsz f
Snrsz f
Snrsz f
Snrsz f
Snrsz f
Snrsz f
Grup 8.1 iin
(-105 ila +300) Ca
kadar snrlanan
Btn muayene gruplar, % 100 gzle muayenesi gerekmektedir.

Muayene Grubu 4, sadece aadakiler iin uygulanabilir olmaldr:
Grup 2 akkanlar ve
Ps 20 bar ve
100 Cun stnde Ps V 20000 barL veya scaklk 100 Ca eit veya daha kk ise
PsV 50000
barL,
500den kk en yksek tam basn evrimi says.

Deney grubu 4 seilmise, daha sonra en yksek basn deneyi (Madde 10) ve dk seviyeli anma tasarm gerilmesi (EN
13445-3:2009) kullanlmaldr.
c
Tamamen makineletirilmi ve/veya otomatik kaynak ilemi (bk. EN 1418:1997),
d
Birinci hal: Balang, kinci hal: Yeterli deneyimden sonra. Yeterli deneyim tanm iin Madde 6.6.1.2.4e baklmaldr.
e
Muayene ayrntlar izelge 6.6.21de verilmitir.
f
Snrsz, muayene sebebiyle hibir ilave snrlamann olmad anlamndadr. izelge bahsedilen snrlamalar, muayenenin
ngrd snrlamalardr. Standardn eitli maddelerinde verilen dier snrlamalar da (tasarm veya malzeme snrlamalar
gibi) dikkate alnmaldr.
g
Msaade edilen malzemeler iin EN 134452:2009a baklmaldr.
h
Yzde, her bir mnferit kabn kaynak yzdesiyle ilgilidir.
i
Kapak pasosuna kadar (kapak pasosu iermeyen) doldurma iin delta ferrit ihtiva eden kaynak sarf malzemeleri kullanlmsa,
Grup 8.2 malzeme iin 30 mmye msaade edilir.
j
Tek blmeli kaplar ve tek malzeme grubuyla snrl,
k
MT veya PTnin % 100 olmas gerektii, boumsuz silindirik gvdeye (koninin byk u ksm) konik gvdenin montaj hari.
a
b
14
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.6.2 Tahribatsz muayene kapsamnn belirlenmesi

6.6.2.1 Genel
Genel bir kural olarak, yzde bir deer olarak verilen tahribatsz muayenenin kapsam, sadece EN 13445-4:
2009da liste halinde verilen ilemleri kapsayan izelge 6.6.21e uygun olmaldr. Bu yzde deer, kaynakl
birletirmenin veya her bir birletirme partisinin toplam uzunluu iin tahribatsz muayene kapsamn ifade
etmekte ve deney grubu ile deney tipini dikkate almaktadr.
Deneyim yntemleri ile tasarmlanan kaplarda, kaynakl birletirmelerin gerekli tahribatsz muayene kapsam,
izelge 6.6.2-1de verilen kurallara gre belirlenmelidir.
Kaynakl birletirmenin; kabn kompleks biimi ve/veya birletirmenin zel konumu sebebiyle dzenlenmi olup
olmad ak deilse, mantkl bir kabul yaplmaldr (rnein, kaynakl birletirme, dzenlenmi bir kaynakl
birletirme ve ona gre muayene edilmi olarak dikkate alnmaldr).
Not - Dzenlenmi kaynakl birletirmenin tarifi iin, EN 13445-3:2009, tarif 3.13e baklmaldr. Dzenlenmi
kaynakl birletirmelerin rnekleri iin, EN 13445-3:2009 Madde 5.6ya baklmaldr.
Kapta veya kap parasnda hibir kaynak yoksa Muayene Grubu 1 kabul edilmelidir.
6.6.2.2 izelge 6.6.2-1in ihtiva ettii kaynakl birletirmeler

Tm birletirmeler iin Madde 6.6.2.3te aklananlar hari, izelge 6.6.2-1 uygulanr.
6.6.2.3 Dier kaynakl birletirmeler

6.6.2.3.1 Genel
Aada belirtilenler gibi baz hususlarda ortaya kan zel problemler, izelge 6.6.21in kapsamnda deildir
ve aln kaynakl birletirmeler zellikle boylamasna ynde/dzenleyici birletirmeler iin gz nnde
bulundurulmaldr:
Tek kademeli tek tarafl dzenleyici kaynaklar,
Farkl malzemeler veya farkl sarf malzemeleri arasndaki birletirmeler.
6.6.2.3.2 El ile yaplan tek kademeli (pasolu) dzenleyici kaynaklar

Tek kademelerin volmetrik NDTsi iin aada verilen iki seenekten birisi kullanlmaldr:
a) NDT kapsam, tepe deerin ve ar kaynan kontrol ile birlikte Madde 10.2.3.3.1, izelge 10.2.3.3.11de belirtildii gibi daha yksek bir deney basncnda hidro deneyin yaplmas artna bal olarak izelge
6.6.21de tavsiye edildii gibi olmaldr.
b) izelge 6.6.21de tavsiye edilen NDT kapsam, % 100 amayacak ancak boylamasna yn iin % 25
ve evresel yn iin % 10dan az olmayacak ekilde 2 ile arplmaldr. Kaynak ileminin performansn
etkileyebilecek bir deiiklik (rnein, bakr ubuk veya gazn deitirilmesinden nce, tel veya tozun ve
imalat deney numunelerinin deitirilmesinden sonra, bakr ubuun veya gazn deitirilmesinden nce
ve telin deitirilmesinden sonra) olduunda, ilave NDT, bu kaynak dikilerinin balangcnda yaplmaldr.
6.6.2.3.3 Farkl malzemeler veya farkl sarf malzemeleri arasndaki birletirmelerin tahribatsz
muayenesi
Bu birletirmeler zerindeki NDT, sonularn yorumuna ilave dikkat gstererek zel olarak yazl bir prosedre
gre yaplmaldr.
6.6.2.3.4 Destekleyici yaplardaki kaynakl birletirmelerin tahribatsz deneyi
ekme gerilmesine tabi tutulan aln birletirmelerinde (tam veya ksmi nfuziyet) % 10 NDT,
ekme veya kesmeye maruz dolgu kaynaklarnda % 10 NDT (PT veya MT) (boum kalnl, 12 mmden
fazla ise).
15
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.6.2.4 Muayene Grubu 2

Muayene grubu 2 iin, izelge 6.6.21de verilen NDT yzdesindeki azalma, iki ekilde belirlenir (rnein, %
100 - % 10 aras). lk deer, ikinci dk deer uygulandnda yeterli deneyim (bk. Madde 6.6.1.2.4) elde
edilinceye kadar gerekli NDTnin balang kapsamna iaret etmektedir.
6.6.2.5 izelge 6.6.11deki muayene grubu seilerek NDTnin %100den az gerekli hale
getirilmesi
Muayene % 100den az gerekli olduunda, tahribatsz muayenenin kapsam ve konumu, aadaki kriterlere
gre belirlenmelidir. Seilen birletirmeler, basnl kap zerindeki tm kaynaklar temsil etmelidir.
a) Gvdeler, biimlendirilmi balar, balantl blmeler ve ceket hazneler iin:
1) Tahribatsz muayene, boylamasna tm kesiimlerde ve evresel aln birletirmelerde yaplmaldr.
Muayene tabi tutulacak asgari uzunluk 200 mm olmaldr. Btn kesiimlerin ilavesi izelge 6.6.2
1de verilen yzdeyi aarsa, daha yksek olan deer uygulanacaktr.
2) izelge 6.6.21deki yzdeye erimek gerekli ise, aln kaynakl birletirme ve birletirme partisi
zerindeki rasgele seilen ilave konumlar, tahribatsz muayeneye tabi tutulmaldr.
3) Ana kaynaklardaki (boylamasna veya evresel) veya ana kaynaklardan 12 mmlik mesafedeki
aklklar, aklklarn her bir kenarndan 200 mmlik bir uzunlukta veya EN 13445-3:2009, Madde 9da
tanmlanan takviye uzunluunda (Iso) (hangisi kkse) incelenmelidir. Bu aklklar, izelge 6.6.2
1deki yzdeye ilave olarak dhil edilmelidir (uygulanabilirse).
b) Alndan birletirilen nozullar ve branmanlar (ekil 6.6.2-3te Tip 1, Tip 3a, Tip 3b ve Tip 4).
Tahribatsz muayenenin kapsamn belirlemek iin, tam nfuziyetli aln kaynakl nozul ve branmanlarn toplam
says aadaki gibi her bir kaynak tipi iin gruplandrlmaldr:
1) % 100lk tahribatsz muayene iin: Grup boyutu 1 (rnein, her bir mnferit nozul ve branman),
2) % 25lik tahribatsz muayene iin: Grup boyutu 4 (rnein, her bir 4lk grup iin asgari bir
tamamlanm nozul veya branman),
3) % 10luk tahribatsz muayene iin: Grup boyutu 10 (rnein, her bir 10luk grup iin asgari bir
tamamlanm nozul veya branman),
Daha sonra, her bir grup veya ksmi gruptaki en az bir nozul veya branmann tamamlanm evresel ve
boylamasna aln birletirmeleri muayeneye tabi tutulmaldr. evresel ve boylamasna aln birletirmelerin
tamamnn says dhil edildiinde izelge 6.6.21deki yzdeyi atnda, daha yksek olan deer
uygulanacaktr.
16
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
izelge 6.6.2-1 - Tahribatsz muayenenin kapsam
1a
KAYNAK TP a, p
Tam
nfuziyetli
aln kayna
Boylamasna birletirmeler
Gvde ile yarm kresel olmayan ba arasndaki
1den
10a
kadar
RT veya UT
MT veya PT
%100
%10
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
RT veya UT
MT veya PT
% 10
%10
3b
1.1, 1.2,
8.1
%10
0
% (2510)
%10
% (105)
0
%10
0
%5c
0
NP
NP
NA
%100
NP
NP
NA
%100
NP
NP
NA
%100
RT veya UT
MT veya PT
NP
NP
NP
NP
NA
%100
NP
NP
NA
%100
di 150 mm nozul ve e 16 mm iin

evresel birletirmeler
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
NA
%100
% 10
%10
% (2510)
%10
%(105)
%10 d
%10
%10
%5 c
%10 d
di 150 mm nozul ve e 16 mm iin srt eritli

evresel birletirmeler k
di 150 mm nozul veya e 16 mm iin
bir nozul zerindeki evresel birletirmeler
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
NP
NP
%0
% 25
NP
NP
%0
% (2510)
NA
%10
%0
% (10-5)
NA
%100
%0
% 10
NA
%100
%0
%5
Gvdeye kaynaklanan kre, balklar ve

yarm kre eklindeki balklardaki tm kaynaklar
RT veya UT
MT veya PT
%100
%10
% (10010)
%10
%(10010)
0
%25
0
%10
0
Bir boumu (koninin geni ucu) q,r olmayan

silindirik gvdeli konik bir gvde montaj
RT veya UT
MT veya PT
%100
%100
% (10010)
%100
%(2510)
%100
%10
%100
%10
%100
Bir boumu (koninin kk ucu) olmayan

RT veya UT
MT veya PT
%100
%10
% (10010)
%10
%(2510)
%10 d
%10
%10
%10
%10 d
RT veya UT
MT veya PT
MT veya PT
RT veya UT
NP
NP
%0
%100
NP
NP
%0
%100
NP
NP
%0
%100
NP
NP
%0
% 25
NP
NP
%0
% 25
NP
NP
%0
% 10
2a evresel birletirmeler dahil bir gvde zerindeki

2b
2c
3a
3b
4
evresel
bindirmeli
birletirmeler k
MUAYENE b
MUAYENE GURUBU N KAPSAM o

2a i
2b i
1b
3a
ANA MALZEMELER N KAPSAM l,m,n
1.1,
8.2, 9.1,
1.1, 1.2,
8.2, 9.1,
1.2,
9.2, 9.3, 10
8.1
9.2, 10
8.1
%100
% (10010) %(10010)
%25
%10
%10
0
0
d
evresel birletirmeler dahil srt eritli bir gvde
zerindeki evresel birletirmeler k
evresel birletirmeler dahil evresel gemeli balant k
8a Gvdeden bala kadar genel uygulama

8b e 8 mm iin krklerden gvdeye kadar
NA
%100
%0
%10
%100
%10
d
%25
%100
% 25
%10
17
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
izelge 6.6.2-1 - Tahribatsz muayenenin kapsam (devam)
KAYNAK TP a
Silindirik gvdeli
dz balk veya
boru sac montaj
Flan veya yakann gvde
montaj
Flan veya nozullu
bir halka (yaka) montaj
Nozul veya branman e
Boru sac ierisindeki

boru ular
Kalc ilaveler f
18
MUAYENE b
1a
1b
1den
10a
kadar
1.1,
1.2,
8.1

2a i
2b i
3a
8.2, 9.1,
1.1, 1.2,
8.2, 9.1,
9.2, 9.3,
8.1
9.2, 10
10
% ( 25
%(105)
% 10
10)
%10 d
%10
%10
NA
NA
NA
%100
%100
%100
NA
NA
NA
%100
%100
%10
% ( 25
%(105)
% 10
10)
%10 d
%10
%10
NA
NA
NA
%100
%10
%100
%0
%0
%0
%10
%10 d
%10
% ( 25
%(105)
% 10
10)
%10 d
%10
%10
%0
%0
%0
% (100
%10
%10
10)
NA
NA
NA
% (100
%10 d
%10
10)
NP
NP
0
NP
NP
%10
%0
%0
%0
% (100
%10
%10
10)
% 10
% 10
% 10
% (100% (100-10)
% 25
10)
% 10
0
% 10 d
3b
1.1, 1.2,
8.1
Tam nfuziyetli
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
%10
%10 d
10
a 16 mm ise ksmi nfuziyetli

( a, ekil 6.6.21de tanmlanmtr) j
a 16 mm ise ksmi nfuziyetli
( a, ekil 6.6.21de tanmlanmtr) j
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
NP
NP
NP
NP
NA
%100
NA
%100
Tam nfuziyetli
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
%10
%10 d
13
Ksmi nfuziyetli j
14
Tam veya ksmi nfuziyetli

di 150 mm ve e 16 mm j
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
NP
NP
%0
%10
NA
%100
%0
%10 d
15
Tam nfuziyetli
di 150 mm ve e 16 mm
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
%10
%10 d
16
Tam nfuziyetli
RT veya UT
MT veya PT
%0
%100
%0
%10
17
Herhangi bir di iin ksmi nfuziyetli

a 16 mm (bk. ekil 6.6.22)
RT veya UT
MT veya PT j
NA
%100
NA
%10
18
Ksmi nfuziyetli di 150 mm

a 16 mm (bk. ekil 6.6.22)
RT veya UT
MT veya PT j
NP
NP
NP
NP
19
Ksmi nfuziyetli di 150 mm

a 16 mm (bk. ekil 6.6.22)
RT veya UT
MT veya PT j
%0
%100
%0
%10
19i
19j
Takviye levhal
MT veya PT
% 25
% 10
Takviye levhasnda kaynakl birletirme
RT veya UT
MT veya PT
% 100
% 100
% 100
% 10
MT veya PT
%100
%100
%100
%100
%25
%10
MT veya PT
% 10
% 10
% 100
% 10
% 10
%10 d
11
12
20
21
%5
%10 d
NA
%10
NA
%10
%5
%10 d
NA
%10
%0
%10
%5
%10 d
%0
%10
NA
%10 d
0
%10
%0
%10
%5
% 10
0
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
izelge 6.6.2-1 - Tahribatsz muayenenin kapsam (devam)
1a
KAYNAK TP a, p
MUAYENE b
1den
10a kadar
Geici ilavelerin
kaldrlmasndan sonraki
basn tutma alanlar
Kaynakla kaplama h
Tamiratlar

2a i
2b i
1b
3a
1.1, 1.2,
8.2, 9.1,
1.1, 1.2, 8.2, 9.1,
8.1
9.2, 9.3, 10
8.1
9.2, 10
3b
1.1, 1.2,
8.1
22
MT veya PT
%1 00
%100
% 100
%100
%100
%100
23
24
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
%100
ekil 6.6.23e baklmaldr.

RT=Radyografik muayene, UT=Ultrasonik muayene, MT=Manyetik parack deneyi, PT=Nfuziyet muayenesi
c elik gruplar 1.1 ve elik gruplar 8.1 iin, e 35 mm ve WPS boyuna yndeki gibi ayn ise % 2
d e 35 mm ise %10, e 35 mm ise % 0
e Bir grup nozul daki tm nozul balantlarnn toplam kaynak uzunluuna karlk gelen izelgedeki yzde (bk. ekil 6.6.1.2b)
f Kaynak boaz kalnl 16 mm iin RT veya UT gerekli deil
g elik grubu 8.2, elik grubu 9.1, elik grubu 9.2, elik grubu 9.3 ve elik grubu 10 iin %10
h Risklere veya atlaklara ana malzeme veya sl ilem sebep oluyorsa, hacimsel deney
i Deney Grubu 2de NDTdeki azalmann aklanmas iin Madde 6.6.1.2ye baklmaldr.
j stisnai durumlarda veya birletirme zerindeki tasarm veya yk tamas kritik ise, her iki teknii (rnein, RT&UT, MT&PT) de kullanmak gerekli olabilir.
Her iki tekniin kullanm iin dier durumlar hakknda izelge 6.6.31e baklmaldr.
k Uygulama snrlamalar iin EN 134453:2009, Madde 5.7.3.2ye baklmaldr.
l Her iki i ve d yzey zerindeki kaynak uzunluklarnn yzdesine karlk gelen yzey incelemesinin yzdesi
m MT ve PT yzey deneyleri iken RT ve UT hacimseldir. Bu izelgeye bavurulduunda; hacimsel ve yzey, boyutun gsterimi iin gereklidir.
n NA, uygulanamaz , NP, birletirme tipine msaade edilmez anlamna gelir (bk. EN 13445-3:2009, Ek A).
o
evrimsel ykleme durumunda Madde G.2ye baklmaldr.
p
EN 13445-3:2009, Ek A, kaynaklardaki tasarm snrlamalarn vermektedir.
q
Tasarmda kaynak kalnl 1,4 ejyi gemedike (bk. EN 13445-3:2009, Madde 7.6.6). Buna bal olarak, 2a satrndaki NDT kullanlr.
r
Boumlu balantlar iin, satr 2a uygulanr.
s
Gvdenin kendisi destek olarak kullanlrsa, sadece MT veya PT uygulanabilir.
a
b
19
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
ekil 6.6.2-1 - Kaynak tipleri 10 ve 11 iin a tanm
ekil 6.6.22 - Kaynak tipleri 17, 18 ve 19 iin a tanm
20
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
ekil 6.6.2-3 - Kaynak tipleri
21
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.6.3 Tahribatsz muayenenin yapl

6.6.3.1 Genel
Btn kaynaklar gzle muayene edilmeli ve rapor edilmelidir.
Son kabul amalar bakmndan kaynakl birletirmelerin tahribatsz muayenesi, birletirmenin deney grubuna
bal olmaldr.
6.6.3.2 Kalite seviyesi

Kalite seviyesi, baz kusurlar iin aada belirtilen ilave kurallarla birlikte EN ISO 5817:2007ye uygun olarak
Kalite Seviyesi C olmaldr:
Dank ark (601) hibir kusur oluturmamak iin ayrmaya ilaveten % 100 MT veya PT,
Srama (602) kaynak sramas, btn basnca maruz paralardan ve yk tayan ilave kaynaklardan
kaldrlmaldr. Grup 1 malzemelerden yaplan elemanlar zerinde sistematik olmayan mnferit sramaya
msaade edilir.
Dzgn bir gei salamak iin yrtlm yzey (603), talama iareti (604), tala kaldrma izleri (605)
dzeltilmelidir.
kntya (606) msaade edilmemelidir. Herhangi bir ksmi knt, tasarm zellikleriyle ilgili olmaldr
(hesaplanan kalnlk + korozyon pay).
Periyodik olarak yklenen kaplar iin Ek Gye ve snmeye maruz kaplar veya paralar iin Ek Fye baklmaldr.
6.6.3.3 kusurlar (tam ve ksmi nfuziyet) iin tahribatsz muayene yntemlerinin seimi
Yntemler, EN ISO 17635:2010, izelge 3e gre seilmelidir.
Muayene teknikleri; EN ISO 17635:2010, izelge A.5 (RT-F) ve Madde A.8 (UT)ye uygun olmaldr.
EN ISO 17635te verilen dier NDT teknikleri; Madde 6.6.3.2, Ek F veya Ek Gde belirtilen gerekli kalite
seviyesinin salanmas kaydyla kullanlabilir.
6.6.3.4 Yzey kusurlar iin tahribatsz muayene yntemlerinin seimi

Ferritik elikler iin manyetik parack muayenesi (MT) kullanlmaldr. stenitik ve stenitik-ferritik paslanmaz
elikler iin sv nfuziyet (PT) muayenesi uygulanmaldr. Malzeme grubu 8 ve Malzeme grubu 10 iin,
nfuziyet deneyi kullanlmaldr.
6.6.3.5 Tahribatsz muayene iin yzey durumu ve hazrlk

Btn NDTleri yapmak iin gerekli yzey durumu, EN ISO 17635:2010, Ek Ada belirtildii gibi karlk gelen
muayene teknii ile ilgili standarda uygun olmaldr. Dzensizlikler uygulama ve/veya aklamayla
engellenmedike kaynak yaplm yzeyleri dzeltmeye gerek yoktur. Periyodik yklemeye maruz kalan kaplar
iin zel dikkat gsterilmelidir. lgili kriter Ek Gde verilmitir.
6.6.3.6 Tahribatsz muayene iin program

Her bir kap iin yaplan tahribatsz muayenedeki imalat aamalarn, yntemin seimini, kullanlacak ilemi,
kabul kriterini ve yaplacak kaytlar tanmlayan tahribatsz muayene kurallarn ihtiva eden kapsaml bir
program hazrlanmaldr.
6.6.3.7 Tahribatsz muayene iin yeterlilik

Tahribatsz muayene personeli, EN ISO 9712:2012ye gre yeterli olmal ve belgelenmelidir; ancak, gzle
muayene iin personel yeterli olmal ve muayene belgelendirmesine gerek yoktur. Tahribatsz muayene
personeli, uygun bir yeterlik belgesine sahip olmaldr (rnein, tahribatsz Muayene Seviyesi 1, 2 veya uygun
olduunda 3 iin personel sertifikas).
6.6.4 Kusurlarn tanm ve kabul seviyesi

Kusuru tanmlamak iin kullanlan terminoloji, EN ISO 6520-1:2007ye uygun olmaldr.
Madde 6.6.3.2, Ek F ve Ek Gde belirtilen kalite seviyelerine bal olarak, muayene teknikleri ve kabul
seviyeleri, EN ISO 17635:2010, Ek Aya gre seilmelidir.
22
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.6.5 Performans aamas

Tahribatsz muayene, kaynak sonras sl ilemin (PWHT) tamamlanmasndan sonra, ancak btn deney
gruplarndaki deneme deneyinden nce yaplmaldr.
Bir malzeme PWHT atlamasna duyarl deilse (rnein, Malzeme Gruplar 1.1 ve 8.1); NDT, PWHTden
nce yaplabilir.
Btn kaplar, tamamlanm kaynaklarn kalitesini salamak amacyla imalat ilemi srasnda ve sonrasnda
muayene edilmelidir. Bu tr muayeneler; birletirme geometrisi, boyutsal kontrol, hizalama vb.ni ihtiva
etmektedir.
zellikle Deney Grubu 4 kaplar, ilk montajda ve ift kaynak dikilerinde ikinci taraftan birletirmenin
hazrlanmasndan sonra imalat srasnda muayene edilmelidir.
6.6.6 Tahribatsz yeniden muayene iin ilem

Madde 6.6.2.5 a) ve b) bentleri iin seilen konumlarn, muayene edilen kaynaklar temsil ettii ngrlmelidir
(kaynakl birletirme veya birletirme partisi). evresel diki zerinde belirlenen bir kusur, tm evresel
birletirme veya birletirme partisinin durumunu temsil ediyor olarak gz nne alnmaldr. Boylamasna
birletirme zerinde belirlenen bir kusur, tm boylamasna birletirme veya birletirme partisinin durumunu
temsil ediyor olarak gz nne alnmaldr. Bir nozul veya branman zerinde belirlenen bir kusur, nozul veya
branman gruplarnn durumunu temsil ediyor olarak gz nne alnmaldr. Kusur tipine gre, aadaki gibi
yeniden muayene yaplmaldr:
Numune, kabul kriterinde msaade edilenden daha fazla kusurlar ihtiva ediyorsa, bu durumda rastgele ilave
iki numune tahribatsz olarak muayene edilmeli, sonular orijinal kritere gre deerlendirilmelidir. lve
numunelerin her biri, en azndan orijinali ile ayn uzunlukta olmaldr. Bu iki ilave numune kabul edilebilir ise,
orijinal numune, ayn tahribatsz muayene teknii kullanlarak tamir edilmeli ve yeniden deerlendirilmelidir.
lve numunelerin biri veya her ikisi beklenen sonucu vermez ise, bu durumda kaynakl birletirmelerin % 100
muayeneye tabi tutulmaldr.
23
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
BO SAYFA
24
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
6.6.7 Tahribatsz muayenenin yazl hle getirilmesi

Tm NDT, yazl ilemlere uygun olarak ve Madde 6.6.3.7de belirtildii gibi yetkili personel tarafndan
yaplmaldr. NDT faaliyetlerini destekleyen yazl deney raporlar, EN ISO 17635:2010da belirtilen
standardlara uygun olarak hazrlanmaldr.
Yukarda tanmlanan, uygulanan NDTnin kapsamn dorulamak iin yeterli yazl belgeler, Madde 12de
tanmlanan dokmanlarn bir ksmn oluturmaldr.
6.7 Tahribatl muayene

6.7.1 Tahribatl muayenenin kapsam
Tahribatl muayenelerin seviyesi EN 134452:2009 ve EN 134454:2009a uygun olmaldr.
6.7.2 Tahribatl muayene program

Kap imalats, her bir kap veya kap serileri iin tahribatl muayenenin yaplaca imalat aamalarn,
muayenelerin seimini, kullanlacak muayene ilemini, kabul kriterini ve yaplmas gerekli kaytlar tanmlayan
tahribatl muayene kurallarn ihtiva eden kapsaml bir programn hazrlanmasndan sorumlu olmaldr.
6.7.3 Tahribatl muayenelerin dorulanmas

Aadaki faaliyetler dorulanmaldr:
Deney numunelerinin tanmlanmas/onaylanmas,
Mekanik muayeneler,
Deney raporlarnn hazrlanmas veya belgelenmesi.
6.7.4 Kaytlar
Bu standarda uygun olarak tahribatl muayeneyle ilgili btn dokmanlar, Madde 12ye gre son belgelendirme
blmn oluturmal ve kolaylkla elde edilebilir olmaldr.
6.8 Isl ilem

Isl ilemler, yazl ilemlere gre yaplmal ve muayene ile dorulanmaldr. Bu tr ilemler, sl ilem iin kritik
parametreleri tanmlamaldr. lemler, sl ileme bal uygunluk kriterini kapsamaldr. Bu ilemler, uygun
olduunda en az aadakileri ihtiva etmelidir:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
Istma hz,
Tutma veya suda brakma sresi ve scakl,
Soutma hz,
Istma ortam ve frn tipi,
Scaklk lm cihazlarnn tipi ve says,
Donanm destei (uygulanabilir ise),
htiva edilen bilgilerin kaytlar ve kapsam.
Taeronla ilgili hususlar
7.1 Genel
Bir kabn tamamlanm olan veya parasndaki herhangi bir ii tamamlayan kap imalats, dierleri tarafndan
yaplan herhangi bir iin bu standardn kurallarna uygun olduunu beyan etmelidir.
Not - Kap imalats tarafndan taerona verilebilen ve dier kurulular tarafndan yaplabilen baz tip iler
aadakileri ihtiva edebilir:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
Tasarm,
Malzemelerin satn alnmas,
Kesme,
ekillendirme,
Kaynak alan faaliyetleri,
Isl ilem,
Tahribatsz muayene.
25
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Taeron formunun bir rnei iin EN 13445-4:2009, Ek Bye baklmaldr.
7.2 Taerona verilen kaynakla ilgili faaliyetler

Taerona verilen kaynakla ilgili faaliyetler, EN 13445-4:2009a uygun olmaldr.
7.3 Taerona verilen tahribatsz muayene faaliyetleri

7.3.1 Kap imalatsnn i yerinde anlamal NDT personeli kullanmas
Kap imalats, imalatnn tam zamanl olmayarak istihdam ettii, eitim verdii, EN ISO 9712:2012ye gre
yetkilendirilen ve belgelendirilen NDT personelinin sigortalanmasndan sorumlu olmaldr. Personelin
yeterliklerini dorulayabilecek ekilde yeterince yazl belge kaytlar salanmal ve bu tr kaytlar, muhafaza
edilmeli ve kolaylkla elde edilebilir olmaldr.
Tm NDTler, yazl ilemlere ve kap imalatsnn NDT kurallarna gre belgeledii ve tuttuu sonulara gre
yaplmaldr. Kap imalats, bu tr tm ilemlerin tamamen yerine getirilmesinden sorumlu olmaldr. Kap
imalats, stlendii faaliyetler iin taeron olarak kullanlan personel iin kaytlarn korunmasn salamal ve
takdir yetkisindeki NDT personelinin atama ve iten kartlmasnda yetki sahibi olmaldr. Kap imalats,
Madde 12ye gre taeron olarak kullanlan personel tarafndan stlenilen btn i kaytlarnn tutulmasndan
sorumlu olmaldr.
7.3.2 NDTnin bir taeron i yerinde taerona verilmesi

Taeronlarn i yerinde yaplan herhangi bir NDT, kap imalatsnn sorumluluu altnda yaplmaldr. Kullanlan
tm personel, EN ISO 9712:2012ye gre eitilmeli, yeterli ve onayl olmal ve yeterliliklerini destekleyecek
uygun kaytlar, kap imalats tarafndan saklanmaldr. Tm ilemler belgelenmeli, tm muayene sonular
eriilebilir olmal ve btn kopyalar, kap imalats tarafndan saklanmaldr.
Not - Kap imalats, Uygunluk Deerlendirme lemleri altnda sorumluklar olan taraflarn grev ve
ykmllklerini yerine getirmeleri iin gerekli olan taraflara ilgili kapsama gre serbest eriim imkn
verilmelidir.
Muhtelif deneyler
Sznt deneyi ile ilgili klavuz bilgi iin Ek Dye baklmaldr.
Kalibrasyon
9.1 Genel
Kaplarn son kabul iin kullanlan btn lme ve deney donanm, Madde 9.2 ila Madde 9.4e ve yazl
ilemlere gre kalibre edilmelidir.
Bu madde iinde kullanldnda; kalibrasyon, donanmn doruluunu belirlemek iin ilemlerin kullanmn ve
muayene donanmn ihtiva eden her eyi iine alan bir terimdir.
Bir kez balangta kalibre edildikten sonra, donanmn belirli tipleri geerli olabilir. Geerli olan donanm
rnekleri younluk lerler ve kaynak donanmdr.
Not - Kalibre edilecek donanm aadakileri ihtiva etmeli ancak bunlarla snrl olmamaldr:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
26
ekme deneyi makinalar,

Darbe deneyi makinalar,
Sertlik ler,
Younluk ler ve standart karlatrma filmlerini ihtiva eden tahribatsz muayene donanm,
Basn gstergeleri,
Frn ve temas sl iftleri,
Sre/scaklk kaydediciler,
Boyut lme donanm,
Kaynak donanm (bk. EN ISO 17662).
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
9.2 Kalibrasyon ilemi

9.2.1 Genel
Her bir donanm iin aadaki ilemler hazrlanmaldr:
a) Faaliyetlerin kapsam ve kalibrasyonun yaplmasndan sorumlu olanlar,
b) Avrupa Standardlarna veya Mill Standardlara atf (ikincil standardlar/lmeler mevcut deilse,
kullanlmsa),
c) Kalibrasyon skl,
d) Kabul kriteri.
artlar elverdiince Avrupa Standardlar veya Mill Standardlar kullanlmaldr. Bunlar mevcut deil ise,
kalibrasyon metodu, ilemlerde belirtildii gibi onaylanmaldr.
9.2.2 Kalibrasyon
Son kabul iin basnl kaplarda kullanlan lme cihaznn, muayene ve deney donanmnn kalibrasyonu
daima kap imalatsnn sorumluluunda olmaldr.
izelge 9.2.21de belirtilen zel donanmn dnda, kap imalats, kalibrasyonu kendisi yapmal veya ulusal
olarak akredite alm bir deney laboratuvarna (NATL) yaptrlmaldr. NATL, kalibrasyonun onaylanm
kaytlarnn salamal ve doruluu Avrupa/Milli Standardlarca izlenilebilir olan uygun referans standardlara
sahip olmaldr.
izelge 9.2.2-1 - zel donanm - Kalibrasyon skl ve yapl
Donanm
ekme deney makinalar ve
ilgili donanm
Charpy darbe makinas ve ilgili
lme aparat
Sertlik ler
Ana basn lerler
Skl
1 yl
Yapl
Ulusal akredite alm bir deney
laboratuvar (NATL)
1 yl
NATL
1 yl
1 yl
NATL
NATL
9.2.3 Sklk
Bir donanmn kalibrasyon skl, izelge 9.2.2-1e gre veya uygulanabilir bir Avrupa/Milli standarda uygun
olmal veya byle bir standard mevcut deil ve izelge 9.2.21i kapsamyor ise, lme donanmnn imalats
tarafndan verilen tavsiyelere gre olmaldr.
9.3 Tanmlama
Tm lme muayene ve deney donanm, para iaretlemesiyle veya bir tek tanmlama seri numaras olan
taycsyla/kutusuyla tanmlanmaldr.
Tanmlama numarasna ilave olarak, donanmn konumuna gre gzle tanmlama salayan bir kalibrasyon
etiketi olmaldr.
9.4 Kayt
9.4.1 Kalibrasyon sistemindeki btn donanmlar, asgari olarak aadaki bilgileri gstermesi gereken bir liste
zerinde belgelenmelidir:
a)
b)
c)
d)
Kalibrasyon, blm, birey, taeron olarak sorumlu kii,

Paralarn tanmlama seri numaralar,
Para konumu,
Kalibrasyon ilemi numaras.
27
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
9.4.2 Mnferit paralar iin aadaki bilgileri ieren kaytlar tutulmaldr:

a) Kalibrasyon tarihi,
b) Mevcut durumu veya gerek lme durumu,
c) Kullanlan standard veya esas lme cihaznn tanmlamas.
Kalibrasyonla ilgili btn kaytlar eriilebilir olmaldr.
10 Son deerlendirme
10.1 Genel
Bu standarda gre tasarmlanan ve imal edilen tamamlanm her bir basnl kap, onaylanm imalat resimleri
ve bu standardn gereklerine uygunluk bakmndan bir son deerlendirmeye tabi tutulmaldr.
Dhili elemanlar (rnein; boru demetleri, tablalar vb.) sebebiyle basnl kabn tamamlanmasndan sonra
dhili inceleme mmkn deilse; kap imalats, bu elemanlarn montaj ncesinde basnl kabn son
incelemeye tabi tutulmasn salamaldr.
Son deerlendirme aada belirtilenlerden olumaldr:
Kabn gzle ve boyut muayenesinden,

Belgelerin incelenmesinden,
Bir deneme deneyinden,
Deneme deneyi sonras bir incelemeden,
Emniyet donanmlarnn incelenmesinden.
Yaplan bu son deerlendirme, incelenmekte olan basnl kapla ilgili Madde 12deki belirtildii gibi
dosyalarn/kaytlarn tamamna erime imkn vermelidir.
10.2 Son deerlendirmenin kapsam

10.2.1 Gzle muayene ve boyut muayenesi
Gzle muayene ve boyut muayenesi, btn kaynak faaliyetlerinin ve kaynak sonras sl ilemlerin
tamamlanmasndan sonra ancak tipine baklmakszn herhangi bir kaplamadan nce ve deneme deneyi
ncesinde yaplmaldr. Basnl kap, ksmen veya tamamen yerinde monte edilecekse, kap imalats, yapm
yerine sevk etmeden nce koruyucu kaplamalar alabilen elemanlar belirtmelidir.
Bu incelemeyi yrtmek iin basnl kabn btn alanlarna emniyetli girii salayan hazrlklar yaplmaldr.
Bu incelemenin yaplmasn salamak amacyla aydnlatma, kalibre edilen lme donanm ve takviyeler iin
yeterli hazrlk salamaldr.
Gzle muayene ve boyut muayenesinin kapsam sadece aadakilerle snrl olmayan bilgileri de ihtiva
etmelidir:
Resimlerde ve bu standardda belirtilen toleranslara gre boyut kurallarn ihtiva eden onaylanm kap imalat
resimlerine gre yapl uygunluunun kontrol. Ek Bde dikkat edilmesi gereken ksmlarn bir listesi
verilmitir. Boyut muayenesi sonular (yapm art olarak) boyut rapor belgesi ile belgelendirilmelidir.
Tamamlanm kaynakl birletirmelere ve kaynak profiline gre nozul birletirmelerine ve ilave paralara ve
onaylanm imalat resimleri ve bu standarda uygun en u noktadaki lme ve genel kaynak geometrisine
zel nem gsterilerek tamamlanm basnl bir kabn durum kontrol.
Belgelenmi kaytlara gre malzeme izlenebilirlii iin malzeme iaretlerinin kontrol.
Kaynaklarn ve belgelere gre kap zerindeki NDT tanmlamasnn kontrol (uygulanabilirse).
Bu muayeneden kaynaklanan dzeltici herhangi bir ilem; deneme deneyi ncesinde tamamlanmal, yeniden
incelenmeli ve temizlenmelidir.
28
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
10.2.2 Belgelendirmenin yeniden gzden geirilmesi

Belgelendirme incelemesinin kapsam, belgelerin (rnein; kaynak ilemleri yeterlii iin muayene belgeleri,
kaynaklarn yeterlii iin belgeler, NDT personeli belgeleri, imalat muayene raporlar, NDT raporlar, kaynak
sonras sl ilem raporlar, boyut muayenesi kaytlar vb. iin belgeler) kontroln ancak bunlarla snrl
olamayacak ekilde ihtiva etmelidir.
Yeniden gzden geirilmenin kapsam ve btn sapmalar rapor edilmelidir. Bu muayeneden kaynaklanan
dzeltici her bir ilem deneme deneyi ncesinde tamamlanmal, yeniden incelenmeli ve temizlenmelidir.
10.2.3 Deneme deneyi

10.2.3.1 Genel
Tm kaplar, bitirilmi mamuln btnln gstermek amacyla deneme deneyine tabi tutulmaldr.
Bununla birlikte, istatistiksel esasl basn deneyleri, aadaki artlar karlandnda yaplabilir:
Kaplar; Madde 3.8, Madde 3.9 ve Madde 3.12de tanmland gibi seri olarak imal edilmeli ve birbirini takip
eden gnden daha fazla kap imalatndaki durdurma, yeni bir partinin tanmlanmasn gerektirmelidir,
97/23/EC Direktifine gre kap kategorisi, Idan daha byk olmamaldr,
Kaplarn en az % 2si olacak ekilde her bir imalat partisinden en az iki kap deneye tabi tutulmaldr. Kaplar,
rastgele seilmelidir.
Bir veya daha fazla kap basn deneyinden gemezse, ayn partideki tm kaplar basn deneyine tabi
tutulmaldr. Bu partideki dier kaplar basn deneyinden geemezse, hemen nceki ve sonraki partilerin
tamam basn deneyine tabi tutulmaldr.
Not - Seri olarak imal edilen kaplarla ilgili dier muayene ve deney hkmleri, Ek Ada verilmitir.
Deneme deneyi, son deerlendirmenin bir parasdr.
Hidrostatik basn deneyi, standart deneme deneyi olmaldr.
Bunun uygulanabilir olmamas halinde bu durumda hidrostatik basn deneyi yerine aadakilerden biri tercih
edilebilir:
a) Pnmatik deney: Pnmatik deney, potansiyel olarak hidrostatik deneyden ok daha tehlikelidir. Bu yzden
sadece aadaki artlarda yaplmasna msaade edilir:
Sv ile doldurulmalar uygulanabilir olmayan bir tasarm ve yapla sahip kaplar iin,
En kk sv izlerine bile msaade edilmeyen ilemlerde kullanlan kaplar iin,
Tasarm aamasndaki ilk bavuru ardndan.
b) Birletirilmi hidrostatik/pnmatik deney: Baz durumlarda, kabn svyla ksmen doldurulmas hlinde
deneye tabi tutulmas ngrlebilir. Bu deney de pnmatik deney kadar tehlikelidir.
10.2.3.2 Temel kurallar

10.2.3.2.1 Deneme deneyi, uygun emniyet nlemleri ve donanmyla birlikte kontroll artlar altnda ve
deneyden sorumlu personelin btn basnca maruz paralarn muayenesini gerekletirebilecei durumda
yaplmaldr.
10.2.3.2.2 Uygulanabilir ise, imalat tamamlanm kap, imalatn tamamlanmas ve btn muayenelerin
yaplmasndan sonra deneme deneyine tabi tutulmaldr. Bununla birlikte, basnl kabn muayenesini etkileyen
rnein; boyama, yaltm, tula ii, lastik deme, kurun kaplama, galvanizleme, srlama vb. gibi ilemler
deneme deneyinin yeterli bir ekilde tamamlanmasndan sonra yaplmaldr.
Not - Bir kabn, basn deneyleri srasnda zarar grebilecek bir ilemler astarlanmas veya kaplanmas
halinde; standart deneme deneyinin astarlamadan nce uygulanmas artyla astarlamann
tamamlanmasndan sonra deneme deney basncnn en yksek msaade edilebilir azami basncn (Ps)
1,1 katndan az olmayacak ekilde azaltlmasna msaade edilir.
29
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Astarlama ileminden sonra ilave kaplamalar olan (ancak astarlanan kaba dorudan kaynaklanmayan) kapl
veya astarl kaplar iin kaplama, 1,25Pslik bir deneme deneyine tabi tutulmaldr.
10.2.3.2.3 Basnl donanm, en azndan deneme deneyinin ve son deneme deneyinin yapld esnada belirli
sayda basnlandrlm blmelerin olmas halinde tavsiye edilen iaretlemeyle (rnein, ad levhas)
donatlmaldr.
10.2.3.2.4 malt boyutu ve biimi sebebiyle uygulanabilir deil ise; tamamlanm bir kaba deneme deneyi
uygulamak iin izlenilecek deney ilemi tasarm aamasnda onaylanmaldr.
10.2.3.2.5 Deney svs olarak su kullanlm ise; kullanlan suyun kalitesi, korozyonu engelleyecek ekilde
olmaldr.
Not - Dier svlar kullanldnda, svnn yapsna bal olarak ilave tedbirler gerekli olabilir.
10.2.3.2.6 Btn geici borular ve balantlar ve boaltma ekipmanlar, deney basncna dayanacak ekilde
tasarmlanmal ve kapla birlikte salanan bir para olmamaldr. Deneme deneyinden sonra btn borular ve
balantlar ve boaltma ekipmanlar, bir defada kartlmal veya yanl kullanlmay engellemek amacyla tam
olarak iaretlenmelidir. Cvatal balantlar durumunda, temin edilen cvatalar kullanlmal ve skl dzgn ve
gerekli szdrmazlk amalar iin gerekenden daha fazla olmamaldr.
10.2.3.2.7 Basn deneyi srasnda veya sonrasnda tamir edilmi olan kaplar; tamiratn tamamlanmasndan
ve gerekli herhangi bir kaynak sonras sl ilemden (PWHT) sonra belirtilen deneme deneyine tekrar tabi
tutulmaldr.
10.2.3.2.8 Hibir kap, deneme deneyi yaplrken, ekileme deneyinde olduu gibi herhangi bir ani yklemeye
maruz braklmamaldr.
10.2.3.2.9 Bu temel kurallardan sapmalarn tamam, tasarm aamasnda onaylanmaldr.

10.2.3.3 Standart hidrostatik deney
10.2.3.3.1 basnca maruz kalan, srnme aral altnda alan ve Deney Grubu 1, 2 ve 3e gre
tasarmlanan tek blmeli bir kap1) iin, yatay veya dey deney konumdaki kap haznesinin en yksek
noktasnda i basn olarak uygulanan deney basnc, a) bendinde belirtildii gibi olmaldr. Hidrostatik basn
sebebiyle deney basncndaki deiiklikler, b) bendinde belirtildii gibi olmaldr.
Tek kademeli dzenleyici kaynaklar iin c) bendinde ve srnme aralnda alan tamamlanm kaplar veya
kaplarn paralar iin d) bendinde zel hkmler verilmitir.
a) Deney basnc aadaki eitliklerle belirlenenden daha byk olarak belirlenmelidir:
Pt 1,25 Pd
fa
fTd
(10.2.3.3.11)
veya
Pt 1,43 Ps
Burada;
Pt Deney konumundaki kabn haznesinde en yksek noktasnda llen deney basnc,
Pd ve Td, azami basn yk durumu iin tutarl tasarm basnc ve tasarm scakldr
Pd Kabn msaade edilebilir en yksek basnc,
fa Deney scaklndaki parann normal alma yk durumlar iin anma tasarm gerilmesi,
fTd Td scaklndaki parann normal alma yk durumlar iin anma tasarm gerilmesi.
ok blmeli kaplar, Madde 10.2.3.3.3n kapsamndadr.
30
1)
(10.2.3.3.12)
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
fa
f
oran, ilgili para malzemesine bal olduu iin, Pt nin hesaplanmas iin kullanlan a deeri, basnca
fTd
fTd
maruz ana paralarn (rnein; gvdeler, ular, s eanjrlerinin boru levhalar, boru demetleri, ilgili ana
flanlara cvatalanmas ihmal edilebilen ana flanlar) farkl malzemeleri dikkate alnarak elde edilen en kk
orandan az olmamaldr. Basnca maruz ana paralar, EN 13445-3:2009, Madde 11.4.2deki kurallara gre
hesaplama yaplmakszn tasarmlanan basnca oranl standart flanlar ve cvatalar kapsamaz.
Not 1 - EN 13445-3:2009, Madde 11.4.2deki kurallar, hesaplama yaplmayan standart flanlarn kullanm ile
ilgilidir.
Pt, Ps, fa ve fTd uygun birimlerde verilmelidir.
Azami basn yk durumu, en yksek basnc veren tutarl tasarm basnc ve tasarm scakl serisidir.
Ana flanlarla ilgili cvatalar deney basnc sebebiyle ar gerilime maruz kaldnda deney basnc, cvata
gerilmeleri kabul edilebilir seviyeye inene kadar azaltlabilir.
Kabn tasarm; hibir parada deney basncnn, EN 13445-3:2009un ilgili tasarm kurallarna gre EN 134453:2009, Madde 5.3.2.3te tanmlanan yk durumlarnn denenmesi iin msaade edilebilir azami basnc
amayacak ekilde olmaldr. Ek Cye gre Eitlik ile tasarm (DBF) ve analiz ile tasarm (DBA) iin, msaade
edilebilir azami basn, yk durumlarnn denenmesi iin, izelge 6-1de verilen anma tasarm gerilmesi
kullanlarak belirlenir. Ek Bye gre DBA- Dorudan yol iin, msaade edilebilir azami basn, izelge B.8.3
ve izelge B.8.4te verilen yk durumlarnn denenmesi iin, gvenlik katsaylarnn kullanlmasyla belirlenir.
Not 2 - Son deerlendirme srasnda yk durumlarnn denenmesi iin, korozyon pay, ihmal edilebilir (ancak,
alma srasndaki deney iin deil).
Not 3 - Basn deneyi, basnl kabn boyutlarn belirlemeyi amalamaz. Bununlar birlikte, dey konumda
deneye tabi tutulan uzun kaplarda muhtemel cidar kalnl art, EN 13445-3:2009daki kriterlerin
karlanmas iin gerekli olabilir.
b) alma srasnda hidrostatik basnc, tasarm basncnn % 3n aan kaplarda, deney basnc, aada
verilen Eitlik 10.2.3.3.1-3e gre deitirilmelidir:
Pt,mod Pt (Phyd, ope Phyd, deney ) ancak her zaman Pt,mod Pt
(10.2.3.3.13)
Burada;
Pt,mod
: Deitirilen deney basnc,
Pt
: a)da belirlendii gibidir,
Phyd, ope
: alma srasnda azami hidrostatik basn,
Phyd, deney
: Hidrostatik deney srasnda azami hidrostatik basn.
Not 4 - Deitirilen deney basnc, sadece alma srasnda hidrostatik basn, deney srasndaki hidrostatik
basntan daha yksek olduunda geerlidir. Bu durum, alma srasndaki kabn ihtiva ettii svnn
zgl arl, deney maddesinin zgl arlndan daha yksek olduunda veya dey kap, yatay
konumda deneye tabi tutulduunda mmkndr.
c) Tek kademeli dzenleme kaynaklar, tam mekanik kaynak ile yaplmayan ve Madde 6.6.2.3.2deki a)
bendine gre muayene edilmeyen kaplar iin, deneme deneyi basnc a) bendinde verildii gibi olmal
ancak Eitlik 10.2.3.3.1-1deki 1,25 deeri Fk ile deitirilmelidir:
Pt Fk Pd
fa
fTd
(10.2.3.3.14)
31
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Fk deerleri, izelge 10.2.3.3.1-1de verilmitir.

izelge 10.2.3.3.1-1 - Fk deerleri
Gvdenin gerek
kalnl
En byk biim sapmalar

h : en st seviye (bombeleme)
(deneyden sonra llen)
ew : kaynak ylmas
Korozyon pay
Fk
c
e
e 4 mm
2,1
c 1 mm
c 1 mm
e 4 mm
2,0
2,1
c 1 mm
c 1 mm
4 e 5 mm
1,9
2,1
c 1 mm
c 1 mm
5 e 7 mm
1,8
2,0
c 1 mm
c 1 mm
7 e 10 mm
1,7
1,9
c 1 mm
c 1 mm
h 0,5 ew 0,75 emin

h 0,5 emin
ew 0,75 emin
h 0,5 ew 0,5 emin
h 0,5 emin
ew 0,5 emin
h 0,5 ew 0,5 emin
1
h emin
3
ew 0,25 emin
1
h emin
4
ew < izelge 6.6.3-1de verilen
msaade edilen deerin % 50si
1
h emin
6
ew < izelge 6.6.3-1de verilen
msaade edilen deerin % 50si
izelge 10.2.3.3.1-1de
emin
h
ew
: EN 13445-3:2009da tanmland gibi mmkn olan en az imalat kalnl,

: EN 13445-4.2009da tanmland gibi llen deneyden sonraki bombeleme,
: EN ISO 5817:2007, 1.9 saysndaki h ile gsterilen kaynak ylmas.
Gerek veya anma kalnlndaki ana kaynak dikilerinde evresel membran gerilmesi ( c ), deney ve istisnai
yk durumlar iin EN 13445-3:2009, izelge 6-1de verilen anma tasarm gerilmesi ftesti amamal, ancak
0,85fteste eit veya byk olmaldr.
Hidrodeney sresince EN 13445-1:2009da tanmlanan kaynakl birletirme katsays (z) iin 1 deeri
kullanlmaldr.
Gerek veya anma kalnln, emin ile deitirmek kabul edilebilir.
d) Snme aralnda alan tamamlanm kaplar veya kaplarn paralarnda deney basnc, yukardaki a)
bendinde hesapland gibi ancak fTd , fnc,Td (zamandan-bamsz malzeme karakteristikleri kullanlarak,
azami basn yk durumunun Td tasarm scaklnda, ilgili para malzemesinin normal alma yk
durumlar iin anma tasarm gerilmesi) ile deitirilmelidir.
Gerekli zamandan-bamsz karakteristikler, sz edilen scaklkta malzeme standardnda mevcut deilse,
bunlar, aada verildii gibi belirlenebilir:
Deney grubu 1cye gre tasarmlanan kaplarda (bk. izelge F.2-1): Malzeme standardnda mevcut olan
zamandan-bamsz karakteristikler iin en yksek scaklkta,
Deney grubu 3cye gre tasarmlanan kaplarda (bk. izelge F.2-1): EN 13445-3:2009un Ek Ssi
kullanlarak,
Alternatif olarak, zamana-bal malzeme karakteristikleri alnabilir.
Normal alma yk durumlar iin anma tasarm gerilmelerinin belirlenmesi amacyla yukarda aklanan
yntemden, uygun bir yntem, tm paralar iin kullanlmaldr.
32
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Not 5 - Deney basnc seviyesinin, snme davran konusunda kabn gvenlii ile ilgisi yoktur. Sz edilen
basn seviyesi, snme aral altnda uygun almay salamak amacyla belirlenmitir.
Not 6 -
Malzeme standardnda mevcut olan en yksek scaklkta zamanda-bamsz karakteristiklerin

kullanm (bu tr karakteristikler Tdde mevcut olmadnda), daha dk deney basncn verir ancak
buna ramen Deney Grubu 1c balamnda yeterli dayanm gsterimini salar.
Not 7 -
EN 13445-3:2009un Ek Sde verilen anma tasarm gerilme deerleri, snme aral altndaki
malzeme standardnda verilen zamandan-bamsz snme aral iinde mantksal ekstrapolasyona
dayaldr.
Not 8 -
Zamana-bal malzeme karakteristiklerinin kullanm, daha yksek deney basnc verir ve bylelikle
ll bir dayanm gsterimi salar.
10.2.3.3.2 Deney Grubu 4 kaplar iin deney basnc, aadaki eitlikle hesaplanandan az olmamaldr:
Grup 1.1 malzemeler iin:
c 1 mm ise
ve (llen en yksek deer + 0,5 kaynak ylmas) 0,5emin ise,
Pt 2, 2 Pd
fa
e
min
fTd emin c
(10.2.3.3.21)
veya
c 1 mm ise
ve (llen en yksek deer + 0,5 kaynak ylmas) 0,75emin
ve llen en yksek deer 0,5emin
ve llen kaynak ylmas 0,75emin ise;
Pt 2,0 Pd
fa
e
min
fTd emin c
(10.2.3.3.22)
Burada;
emin
c
Resimlerde belirtildii gibi, dikkate alnan kesitin mmkn olan asgari imalat kalnl (EN 13445
3:2009 Madde 5.2.3),
Resimlerde belirtildii gibi korozyon pay.
Dier semboller iin Madde 10.2.3.3.1e baklmaldr.

En yksek deer, hidrostatik deneyden sonra llebilir ve kaynak ylmas hidrostatik deneyden nce
uygulanm ise talamadan sonra llebilir.
Grup 8.1 malzemeler iin:
Pt 1, 85 Pd
fa
fTd
(llen en yksek deer + 0,5kaynak ylmas) 0,5.emin ise
(10.2.3.3.23)
(10.2.3.3.24)
Uygulanan deney basnc, dikkate alnan noktadaki alma ve deney srasndaki herhangi bir statik basn
etkisini ihtiva etmelidir. Ancak, cidardaki gerilmede % 5ten fazla art yoksa, alma ve/veya deney sresince
kap muhtevasnn sebep olduu statik basncn dikkate alnmasna gerek yoktur.
33
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Deney Grubu 4 kullanlarak imal edilen kaplar iin deney artlarndaki (EN 134453:2009, Madde 6) msaade
edilebilir en yksek gerilme almamaldr. Bu gerilmeler, ilgili kalnlklarda veya llerde (rnein, kap et
kalnl, flan, cvata ap vb.) bir art gerektirebilir. Hibir durumda, hidrostatik deney basnc yukarda
belirtilenden daha dk olmamaldr.
10.2.3.3.3 ok blmeli kap durumunda, her bir blme (ayr kaplar olarak tasarmlanmsa), herhangi bir bitiik
blmedeki basntan desteklenmeyen uygun standart deney basncyla bamsz olarak deneye tabi
tutulmaldr.
Genel elemanlar bitiik blmelerin tasarm basncndan daha byk bir fark basnc iin tasarmlanm ise;
genel elemanlar, her bir bamsz blme iin kurallar karlamasna ilaveten en azndan genel elemanlarn
tasarm fark basncna kadar deney basncna tabi tutulmaldr.
Balatma, altrma ve kapatma srasnda oluabilecek muhtemel en yksek fark basnc iin tasarmlanan
ve fark basnc bitiik blmelerdeki en yksek basntan az olan ortak blmeli cidarlar olan kaplar iin ortak
elemanlar, Pd ve Td nin azami fark basnc yk durumu iin uygun tasarm fark basnc ve tasarm scakl
deerlerine sahip olmas durumunda Madde 10.2.3.3.1e gre hesaplanan bir deney basncna tabi
tutulmaldr. eitli iletim yapan blmelerden yaplan basnl donanmn deney basnc, deiik blmelerin
deney basnlarnn en d olmaldr.
10.2.3.3.4 Tamamen veya ksmen kapl kaplar iin dhili kap, bitiik blmedeki vakumun sebep olduu en
yksek fark basncna kadar tabi tutulmaldr. Kaplama (jacket) iin deney basncnn belirlenmesinde benzer
bir yaklam uygulanmaldr.
Bu yzden, tamamen veya ksmi vakum iin Eitlik 10.2.3.3.11 ve Eitlik 10.2.3.3.12 ile hesaplanan deney
basncnn belirlenmesi, Eitlik 10.2.3.3.11de Pdnin (Pd ) ile ve Eitlik 10.2.3.3.12de Psnin (Ps ) ile
deitirilmesiyle dzenlenir.
Burada;
= 0,1 (tam vakum),
0,1 (ksmi vakum),
= 0 (vakumsuz)
Yukardaki eitlikte, basnlar, MPa olarak ifade edilir.
ekil 8.511 veya ekil 8.512de gsterildii gibi, EN 134453:2009a gre tasarmlanan sarmaldaki veya
boru veya kutu kanallarndaki tam veya ksmi vakum iin, deney basncnn belirlenmesinde vakumun sebep
olduu d basn ihmal edilebilir.
Makul bir ekilde uygulanabilir ise, vakum artlar altnda almaya maruz kalan tek cidarl kaplar, vakum
altnda deneye tabi tutulmal veya vakum artlarn benzetirmek amacyla d basn uygulanmaldr.
D basn veya vakumdan kaynaklanan basn, mmknse d tasarm basncnn 1,25 kat olmaldr; ancak
hibir durumda harici tasarm basncndan az olmamaldr.
10.2.3.3.5 Basnlandrlan svnn scakl, aadaki zelliklerin hepsini salamaldr:

a) Katlama noktasnn 5 K stnde,
b) Atmosferik kaynama noktasnn 10 K altnda,
c) Gevrek krlma riskinden kanlacak kadar yeterli scaklkta olmaldr (bk. EN 13445-2:2009, Ek B).
Kaln cidarl kaplar, metal scaklnn, yaklak olarak basnlandrlan ortamn scaklna eit olmasna kadar
basnlandrlmamaldr. Hidrostatik deney srasnda kabn d kuru kalmaldr. Malzemenin veya bileenin
dayankll, EN 134452:2009, Ek Bye gre deney scakl zerindeki bir snra veya basnc artran bir
orana zorlanrsa, bu durum gz nne alnmal ve deney bilgi belgesine kaydedilmelidir.
34
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
10.2.3.3.6 Kap doldurulurken muhtemel hava ceplerinin boaltlmas iin kap zerindeki btn yksek
blmelerde havalandrma delikleri bulunmaldr. Bu havalandrma delikleri, zellikle byk ince cidarl
kaplardaki kmeyi nlemek iin boaltma ncesinde yeterli havalandrmay da salamaldr. Kiileri ve kab
ilve risklerden gelecek hasarlardan korumak amacyla deney esnasnda kabn takviyelerine dikkat edilmelidir.
10.2.3.3.7 Gzetleme deliklerinin camlar, kabn zerine montajndan nce tasarm basncnn 2 kat bir
basnta mnferit bir deneme deneyine tabi tutulmaldr. Kabn deneme deneyi srasnda, camlarn
patlamasndan personeli korumak iin nlemler alnmaldr (rnein, koruyucu kapaklar).
10.2.3.3.8 Deneye tabi tutulan kaplarn basnc, belirtilen deney basncnn yaklak % 50si olan bir deere
kadar tedricen artrlmal ve daha sonra basn, belirtilen deney basnc elde edilinceye kadar deney basncnn
yaklak % 10u kadar olan kademelerde artrlmaldr.
Not - Azami 15 barlk basn deneyi iin, basn, belirtilen deney basncna eriilinceye kadar kademeli olarak
artrlabilir.
Gerekli deney basnc, 30 minden az olmamak zere sabit tutulmaldr. Basn, nceki eriilen deerden en
azndan % 10 daha az bir seviyeye drlnceye kadar hibir kademede yakn inceleme iin kaba
yaklalmamaldr. Basn, btn yzey ve balantlarn yaplan gzle muayenesine msaade edecek yeterli
bir sre iin belirtilen inceleme seviyesinde devam ettirilmelidir.
10.2.3.4 Pnmatik deney

10.2.3.4.1
Not 1 - Sktrlabilen bir maddenin kullanld deneme deneyinde mevcut tehlikeyle ilgili olarak milli
mevzuatlara dikkat ekilir.
Not 2 - Deney srasnda akustik yaylmalara nem verilebilir (bk. Ek E).
Sktrlabilen bir maddenin kullanld deneme deneyinde mevcut tehlike sebebiyle aadaki faktrlere
nem verilmelidir:
a) Deneye tabi tutulacak kabn evresindeki halka ak dier binalar, tesisler, kara yollar ve alanlar ve dier
donanm ve yaplar gibi faktrlere kar kabn yeri ve konumu,
b) Deney sresince uygulanabilir en yksek emniyet nlemlerinin alnmas ve deney blgesine sadece
deneyde grevli personelin giriinin salanmas (deney, zel bir odada yaplmyor ise, deney alan
evresindeki yakn blge kullanma kapatlr ve tehlikeli blgeyi ve yasakl alan vurgulayan uyar iaretleri
kullanlr),
c) Kap malzemelerinin hzl gelien kesme krlmasna kar direnci ve gevrek krlmadan kanlmasnn kesin
gereklilii,
d) Deneydeki metal scakl, pnmatik deney basncn aan bir basnta daha nceden hidrostatik deneye
tabi tutulmam kaplar iin bu standardda uygulanmas gerekli grlen TM veya TRnin en azndan 25 C
stnde olmaldr. Gaz basnc, deneye tabi tutulan kaba yksek basn deposundan salanmas halinde,
gazn scaklnn dmesine dikkat ekilmelidir. Bu yzden basnl donanma giren gaz scakl en
dk belirtilen scakl aacak ekilde olmaldr.
e) Deney srasnda salanan uzaktan izlemenin kapsam.
10.2.3.4.2 Pnmatik deney basnc Deney Grubu 1, Deney Grubu 2 ve Deney Grubu 3 kaplar iin Madde
10.2.3.3.1e ve Deney Grubu 4 kaplar iin Madde 10.2.3.3.2ye uygun olmaldr. Bu basnca maruz kalan
kaplar, etraf evrilmi ve snrlandrlm bir alan ierisine yerletirilmelidir (rnein patlamaya dayanacak
yetenekte olan veya bir su havuzunda uygun bir ekilde balanm ve patlama halinde paralarn uzaa
frlamasn nlemek iin yeterli nlemlerin alnd zel oda). Alternatif olarak kap, patlama halinde bundan
etkilenmeyecek ekilde bireylerden (halktan veya imalatnn alanlarndan) yeterli bir uzaklkta bir alana
yerletirilmelidir.
stisnai olarak; Deney Grubu 1 ve Deney Grubu 2 kaplar iin, ap 1 myi ve/veya uzunluk 3 myi atnda bir
deney, msaade edilebilir azami basncn (Ps) 1,1 katndaki deney basncnda yaplabilir. Bu durumda, NDTnin
kapsam, aada belirtildii gibi olmaldr:
35
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Boylamasna kaynaklarn % 100, volmetrik olarak tahribatsz muayeneye ve ana evresel kaynaklarn %
10u ve gvdeye yaplan tm T balantlar ve dz ular, volmetrik muayeneye tabi tutulmaldr. Ayrca,
nozullarn gvdeye baland kaynaklarn % 100, basnca maruz ksmlardaki tam veya ksmi nfuziyetli
atamanlarn kaynaklar, gvdeye kaynak yaplan dz ular ve geici olarak taklan atamanlarn karld
alanlar, % 100 PT/MTye tabi tutulmaldr.
10.2.3.4.3 Basn, gerekli deney basncnn % 50si olan bir deere kadar tedricen artrlmaldr. Sonra, deney
basncna eriilinceye kadar gerekli deney basncnn yaklak % 10u kadar olan kademelerde artrlmaldr.
Daha sonra basn, aadaki eitlikle hesaplanan Pi muayene basncna kadar drlmeli ve kabn
muayenesi sresince ayn seviyede tutulmaldr:
Pi Ps
fa
fT
(10.2.3.4.31)
10.2.3.5 Birletirilmi hidrostatik/pnmatik deney

10.2.3.5.1 Pnmatik basn sv zerine uygulanr ve kaptaki hibir noktada, deney sresince uygulanan
toplam basn, EN 134453:2009da belirtilen deeri aan genel membran gerilmesine sebep olmamaldr.
Madde 10.2.3.4te ayrntl ekilde aklanan btn kurallar uygulanmaldr.
10.2.3.5.2 Doldurma, n basnlandrma vb. esnasnda, yaplacak gerinme lmeleri EN 134453:2009da

verilen deerleri amamaldr.
10.2.3.6 Ceketli kaplar

Ceketli bir kabn i kab atmosferik basnta veya vakum artlar altnda alacak ekilde tasarmlanm ise,
deney basncnn sadece ceket boluuna uygulanmas gereklidir. Byle durumlarda Ps, Madde 10.2.3.3 veya
Madde 10.2.3.4e gre deney basncnn hesaplamas bakmndan ceket ve i kap arasndaki tasarm basnc
fark olarak alnmaldr.
10.2.3.7 Dk basnl sznt deneyi

Hidrostatik veya pnmatik kabul deneyi ncesinde gaz sznt deneyi yaplm ise; deney basnc, tasarm
basncnn %10unu veya 0,5 bar (hangisi kkse) amamaldr (ayn zamanda bk. Ek D).
10.2.3.8 100 bar aan veya metal/madde scakl 50 Ctan fazla olan deney basnc
Deneme deneyinin 100 bar aan deney basnlar ile su kullanlarak veya hidrostatik basn deneylerinin 50
Ctan fazla scaklklarda deneyler iin ngrlen madde ile birlikte yaplmas durumunda; aadaki
durumlardan biri dikkate alnmaldr:
a) Deneme deneyleri, deney srasnda sadece deneyde grevli personelin girdii bir odada veya atlyedeki
bir blgede yaplmaldr veya
b) zel bir odann mevcut olmamas halinde; koruyucu duvarlarn yerletirilmesi gibi uygun gvenlik
koruyucular salanmaldr. Deneye tabi tutulacak basnl kabn yakn evresindeki blge, kullanma
kapatlmal ve blgeyi tehlikeli blge ve yasakl alan olarak gsteren uyar iaretleri kullanlmaldr.
Belirtilen basnc, emniyetli bir mesafeden veya gvenlik korumal bir noktadan belirlemek mmkn olmaldr.
Dorudan incelemenin yaplmasna, basnl kap 30 dakikalk bir sre iin deney basncna maruz
brakldnda daha sonra hidrostatik basn deneyleri durumunda deney basncnn msaade edilebilir
alma basnc civarna drldnde msaade edilir.
10.2.3.9 Kabul kriteri

Deneme deneyi srasnda kap, genel plastik akma iaretleri gstermemelidir. Blgesel ekil deiimi, gzle
muayene ile belirlenir ve tasarm zelliine karlk uzlama iin tasarmcya bavurulmas gereken sebeptir.
Deneme deneyi sresince basn alanndan hibir szntya msaade edilmez.
10.2.3.10 Kaytlar
Her bir deneme deneyi iin bir rapor hazrlanmal ve aadaki bilgiler rapora kaydedilmelidir:
Kap imalats ve basnl kabn tanmlamas,
Muayene edenin ad ve varsa sorumlu yetkili,
Deney basnc,
36
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Su kullanlmam ise, basnlandrma maddesi ve bu maddenin scakl,

Deney basncnda tutma sresi,
Deney lme cihazlarnn tantm,
Sonular.
Yazl bir deney program takip edilmi ise, bu programa atf yaplmaldr.
10.2.3.11 Basn gstergeleri

bre gstergeli ve kayt zellii olan basn gstergesi/gstergeleri kullanlm ise, gstergenin/gstergelerin
amalanan en yksek basncn yaklak iki kat olan bir arala sahip skalalar olmal, ancak hibir durumda
aralk, basncn 1,5 katndan az ve 4 katndan fazla olmamaldr.
Bileen elemanlarn deneme deneyine tabi tutulmas halinde; gsterge/gstergeler bileene taklmal veya
bileenin basnlandrlmas, denenmesi ve basncn giderilmesi veya havalandrlmas sresince operatrn
basnc kontrol etmesi amacyla gsterge/gstergeler kolayca grlebilecek uzak bir konumdaki bileene
taklmaldr. Byk kaplar veya sistemler iin birden fazla gsterge belirtilmi veya gerekli ise, kayt zellii
olan gsterge tavsiye edilir ve ibreli tipteki gstergelerden biri yerine kullanlr.
Gsterme ve kayt zellii olan btn gstergeler; standart bir sabit arlk deney cihazna, kalibre edilmi ana
gstergeye veya civa stununa gre kalibre edilmeli ve bu standardda aksi belirtilmedike en azndan ylda bir
defa yeniden kalibre edilmelidir. Kullanlan btn gstergeler standardda belirtilen doruluk snrlar ierisinde
lmeyi salamal ve hata olduuna inanlmas durumunda yeniden kalibre edilmelidir.
Bir basn gstergesinde yanl bir gsterimin olmas durumunda deney basnc almamaldr (rnein, kalibre
edilmi ikinci bir basn gstergesiyle izlenmelidir).
10.2.4 Basn deneyi sonras muayene

Basn deneyi sonras muayene, basn deneyinden sonra ve kabn suyunun boaltlmas ve
temizlenmesinden sonra yaplmas gereken bir gzle muayenedir.
Muayene, basn deneyinin sebep olduu herhangi bir bozulmann olup olmadn belirlemelidir. lgili kapsam,
ayn zamanda emniyet aksesuarlarnn taklmasn (uygulanabildiinde), abuk alan tahliye kaplarnn veya
benzer tertibatlarn almasn, Madde 11de gerekli klnan iaretlemelerin uygulanmasn ve doruluunu ve
onayl imalat resimlerini ihtiva etmelidir.
Yzey kaplamalarnn uygulanmas da bu muayenenin kapsam ierisinde olmaldr.
Muayenelerin ve btn sapmalarn kapsam rapor edilmelidir.
10.2.5 Gvenlik aksesuarlarnn muayenesi

Monte edilen gvenlik akseauarlar, bu standarda uygunluu asndan kontrol edilmelidir.
11 Standarda uygunluun iaretlenmesi ve beyan

11.1 Genel
Bu standardn btn kurallarna gre imal edilen donanm ve aksesuarlar bu standardn numaras ve yl ile
birlikte iaretlenmelidir.
Gerekli iaretleme, montaj sonrasnda eriilebilir olmas iin, gze arpan bir konuma yerletirilmelidir.
11.2 aretleme yntemi

11.2.1 Genel
aretleme, aadaki ekillerde yaplmaldr:
Donanm zerine dorudan damgalamayla,
Donanm veya aksesuar zerine kalc olarak taklan ayr bir isim plakasyla,
Donanm veya aksesuar zerine dorudan ve kalc olarak taklan herhangi bir koruyucu, takviye veya yap
zerine.
37
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
11.2.2 Dorudan damgalama

Gerekli iaretlemenin donanm veya aksesuar zerine dorudan uygulanmas hlinde; dk gerilmeli
damgalar kullanlmaldr. Yaz karakterlerinin ykseklii 5 mmden az olmamaldr.
Aadaki ekilde imal edilen donanmlar iin dorudan damgalama kullanlmamaldr:
Kalnl 6 mmden az olan elik levhalar,

Kalnl 12 mmden az olan su verilmi ve menevilenmi malzemeler veya
Bu standard tarafndan yasaklanan.
11.2.3 sim plakas

sim plakalar, amalanan alma iin uygun malzemeden yaplmal ve iaretlemenin sebep olduu
bozulmaya dayanacak yeterli kalnlkta olmal ve takma yntemi ile uyumlu olmaldr. Asgari kalnl,
1
mmden az olmamaldr.
aretleme, ykseklii 5 mmden az olmayan yaz karakterleri ile yaplmal ve EN 13445teki tanmlamay ihtiva
edecek ekilde dkm, asitle oyma, kabartma, girinti yapma, damgalama veya kazma ile imal edilmelidir.
Kap imalatsnn, isim plakasn doru donanma taklmasn salamas artyla; iaretleme, isim plakas
donanma taklmadan nce yaplabilir.
sim plakas, isim plakasnn veya takma sisteminin kastl olarak tahribatn gerektirecek ekilde taklmaldr.
sim plakas, kabn mr sresince grlebilir ve okunakl olmaldr.
11.3 aretleme birimleri

Donanm ve aksesuarlarn iaretlenmesi veya damgalanmasnda kullanlan lme birimleri SI birim sisteminde
olmaldr. Basn birimi olarak bar kullanlmaldr.
11.4 aretleme ierii

sim plakas aadaki bilgileri ihtiva etmelidir. En azndan aadaki a) ve b) klarndaki zellikler tamamen
iaretlenmelidir. Donanm tipine gre c) kkndaki zellikler iaretlenmelidir.
a) Btn donanmlara ait bilgiler
1) dari bilgiler
Kap imalatsnn ad veya sembol ve adresi,

Bu standarda atf (rnein, EN 13445 ve uygulanabilir basks),
Not -
EN 13445in iaretlenmesi, uygulanabilir tm blmlerinin uygulanm olduu

anlamndadr.
malat yl,
Donanm tanmlayan tip, seri veya parti tanm ve seri numaras.
2) Teknik bilgiler
Msaade edilebilir en yksek basn (PS, bar),
Msaade edilebilir en yksek scaklk (TSmax, C),
Msaade edilebilir en dk scaklk (TSmin, C),
b) Donanm tipine bal ilave bilgiler
Svlarn tanmlanmas, uyar iaretleri dahil (uygulanabilir ise),
Tasarm basnc (Pd, bar),
Tasarm scakl (Td, C),
Deney basnc (Pt, bar) ve tarihi,
hacim (L),
Gvenlik aksesuarlar ayar basnc (bar),
38
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Donanm k (kW),
Besleme gerilimi (V),
Kullanm amac,
Doldurma oran (kg/L),
En yksek doldurma ktlesi (kg),
Dara ktlesi (kg),
Sv grubu,
Donanmn bir parasn oluturan ve izlenilebilirliini salayan kartlabilir paralar.
c) Gerekli ise, deneyimlerin gsterdii oluabilecek muhtemel yanl kullanma dikkat eken basnl
donanma taklan uyarlar.
11.5 Standarda uygunluk beyan

Standarda uygunluun yazl beyan, Ek Hye gre uygunluk belgesine dayal olmaldr.
12 Dokmanlar
12.1 Dokman tipleri
Dokmanlar, basnl kabn tipine ve karmaklna bal olarak deiiklik gstermekle birlikte; uygulanabilen
kapsam aadaki hususlar ihtiva etmelidir:
Seri numaras tanmlamasna karlk her bir basnl kap iin bir dokmanlar dizini,
Donanmn teknik zellikleri,
Tehlike iin imalat analizi,
Tasarm ve imalat program,
Tasarm hesaplamalar ve resimleri (gzden geirme durumuyla birlikte btn resimlerin bir listesi),
Uygulanabilir ise, tasarmn yeniden incelenmesi ve tasarm onay,
Uygulanabilir ise, model kabul, tip onay ,
Basnl kapta kullanlan malzemelerin izelge haline getirilmi listesi,
Kaynak sarf malzemelerini ihtiva eden malzeme sertifikas,
Malzeme izlenebilirliini salayan ilemler,
Uygulanabilir ise, kalite planlar veya deney program,
ekillendirme ilemleri,
Bileen paralarn hazrlanmasyla ilgili bilgiler (rnein; ekillendirme, pah krma),
Kullanlan onayl kaynak ilemi zellikleri ve onayl kaynaklar ve/veya kaynak operatrlerinin listesi,
Taerona verilen herhangi bir hizmet veya paralarn listesi,
Uygulanabilir ise, imalat deney numunelerinin sonular,
NDT ilemlerinin ve kullanlan kalifiye personelin listesi,
NDT deney raporlar,
PWHT ilemleri ve sonular (sre/scaklk izelgeleri),
Uygun olmayan raporlarn, tamir ilemlerinin kopyalar,
Son inceleme ve basn deneyi sonras inceleme raporu,
Deneme deneyi raporu,
Boyut raporlar (yapld durumdaki gibi),
aretleme ve isim plakas ayrntlarnn kaytlar (ovalama, fotoraf veya dier),
Bu standarda uygunluun yazl beyannn nshas,
CEN/TS 7646:2004e gre altrma talimatlar.
12.2 Dokmanlarn kontrol ve eriimi

Yukardaki dokmanlar, ilgili kurulularn denetimine ak olmaldr (bk. CR 134457:2002, Ek C).
Btn dokmanlar, okunakl olmal ve ilgili basnl kab tam anlamyla tanmlanmaldr. Dokmanlar, bozulma
ve hasara kar korunmaldr.
12.3 Dokmanlarn muhafaza edilmesi

Basnl kabn, damgalama ve belgelendirmenin tamamlanmasndan sonra, asgari 10 yllk bir sre boyunca
btn dokmanlarn saklanmas, kap imalats veya temsilcisinin sorumluluunda olmaldr. Bu sre boyunca
dokmanlar, donanmn alma mr sresince muayenesi iin ilgili Mill Kurulu tarafndan kolaylkla elde
edilebilir olmaldr.
39
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek A
Seri olarak imal edilen basnl kaplarn muayenesi ve denenmesi
A.1 Giri
Bu standarda gre seri olarak imal edilen kaplarn muayenesi ve deneylerinde, bu Eke gre azaltma yaplabilir.
Kap, seri olarak imal edilmi olarak snflandrlm ekilde ve bu Ekteki snrlamalar iinde olmal ve bu Eke
gre Madde 3.10da tanmlanan model kabulne sahip olmaldr. Kap imalatnda takip eden gnden daha
fazla ara verme durumu, yeni bir partinin belirlenmesini gerektirmelidir.
Bu ek, seri imalat sresince azaltlm NDT seviyelerine msaade etmek iin bu standarda gre seri olarak
imal edilen basnl kaplarn muayene ve deneylerinin seviyesini tanmlar. Muayene ve deneylerin plan, model
kabulnn bir ksm olan dokmanlarda aklanmaldr.
Not - Bu ekin, zellikle seri olarak imal edilen basnl kaplarla ilgili olan, terimler ve tarifleri Madde 3te
verilmitir.
A.2 Seri olarak imal edilen kaplar iin snflandrmalardaki msaade edilen
snrlandrmalar
Ayn teknik dokmanlar altnda seri olarak imal edilen basnl kaplar aadaki snrlandrmalarn karlanmas
artyla Madde A.7de belirtildii gibi muayene edilebilir ve deneye tabi tutulabilir.
a) Kaplarn tasarm ve yapm, sadece Deney Grubu 2b veya Deney Grubu 3b (izelge 6.6.11) veya
Malzeme Grubu 1.1, Malzeme Grubu 1.2 ve Malzeme Grubu 8.1 iin snrlandrlmtr.
Not - Dier deney gruplarna ve malzemelere muhtemel geniletme daha sonra gz nne alnabilir.
b) Gvde kalnl, 16 mmyi amamaldr,
c) Tm dzenleyici boylamasna kaynakl balantlar ve ana evresel kaynakl birletirmeler, tamamen
mekanize veya otomatik kaynak ilemi ile kaynak edilmelidir,
d) Gemeli birletirmeler ap, 1600 mmyi amamaldr,
e) Bir partideki kaplarn says, 10 veya daha fazla olmaldr,
f) Bir kalite veya imalat plan (Madde A.6) mevcut olmaldr.
A.3 Model iin snrlandrmalar

Ayn teknik dokmana gre imal edilen basnl kaplarn kapsam; boyutlara, basnca veya basn aralna,
nozul balantlarna ve malzeme artnamelerine bal olabilir.
Kaplarn aadaki tm hususlarla uyumlu olmas halinde, ayn model kaplar olarak kabul edilir:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
Ayn alma artlar ve ayn takviye tipleri (rnein; eyer, ember, destek, kenar, bacaklar),
Ayn ilemleri kullanan ayn imalat tarafndan imal edilmeli,
Nozul konumundaki deiimler dnda ayn geometrik biimli olmal,
Teknik belgelerde ve ilgili kaynak ilemi nitelii ile belirtilen ayn malzeme artnamesi olmal,
Kaynak ilem yeterlii ile msaade edilen ayn kaynak malzemeleri/kaynak sarf malzemeleri olmal,
D basn durumunda ayn uzunluk, ap ve cidar kalnl olmal,
Muayene aklklarnn veya tasarm boyutunu etkileyenler dnda, boydaki deiime msaade edilmeli,
Tasarm etkilemeyen nozul deiiklikleri kabul edilebilir (konum, ynlendirme veya nozul says),
Is deitiriciler iin boru plakas ayn dzenlemede olmal,
Akkanlar ayn snflandrma grubunda olmal.
A.4 Prototip deneyi

Muayene ve deneyler, tek bir model kabuln temsil eden her bir prototip kap zerinde yaplmaldr.
40
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
A.5 Model kabul

Prototip kabn bu standarddaki zellikleri salamas halinde, bir model kabul hazrlanmaldr. Model kabul,
onayl model iin tanmlamay, inceleme sonularn ve teknik dokmanlarn konuyla ilgili blmlerinin bir
listesini ihtiva etmelidir.
Model kabul zerindeki btn deiikliklerin bu standarda uygunluu veya kullanm iin verilen artlar
etkilemedii deerlendirilmelidir. Deerlendirme, orijinal model kabul izlenebilir olan ilave bir rapor zerinde
belgelenmelidir. Deiiklik, Madde A.3te belirtildii gibi model snrlama kurallar ile uyumlu olmaldr.
Model kabulnde farkl kap paralar iin verilmesi gereken bilgiler, Ek Bde (mecburi) gerekli grlen bilgileri
kapsamaldr.
A.6 Kalite veya imalat plan

malata balamadan nce, imalat tarafndan ayrntl bir imalat veya kalite plan hazrlanmaldr. Bu plan,
muayeneyi veya numune alma hususlarn ve deneme skln iaret etmelidir. Reddetme veya yeniden
muayene edilecek bileenlerin yeniden yaplmas ve reddedilen paralar iin tanmlanabilir bir hurda alan iin
plan ierisindeki artlar salanmaldr. Plan, aadaki hususlar salamaldr:
a) Kaplarn imalatnda kullanlan malzemelerin belirtildii gibi malzeme standartlaryla veya artnamelerle
uyumlu olduunu,
b) Kabn belirtilen, izlenen ve kontrol edilen btnln etkileyen imalat ilemlerindeki tm deikenleri,
c) Uygun deney metotlar kullanlarak en azndan bu standardda verilen sklkta deneme ve muayene
yapldn,
d) malatnn kuruluu ierisinde aka belirtilen muayene ilevlerini.
A.7 Muayene, tahribatsz muayene ve basn deneyi

A.7.1 Giri
malattaki muayene ilemleri, genellikle seri olarak imal edilen basnl kaplara uygun olan ilgili grleri
yanstmak iin aadaki ilave kurallar ile birlikte Madde 6.1e gre olmaldr.
A.7.2 Seri olarak imal edilen basnl kaplar iin genel NDT ilemi
A.7.2.1 Her bir serideki ilk kap
Bir serideki ilk kabn muayenesi ve deneyi aadaki gibi olmaldr:
a) Dzenleyici kaynaklarn toplam uzunluu, izelge 6.6.31de belirtilen kabul kriterleri yardmyla % 100
olarak denenmelidir. Dier kaynaklar iin, imalat tarafndan tanmlanan uygun % 10 NDT (gzle
muayenenin dnda) uygulanmaldr,
b) Madde 10.2ye gre deneme deneyini ihtiva eden son deerlendirme.
A.7.2.2 Her bir partideki muayeneler

izelge 6.6.2-1de gerekli grld gibi her bir partideki tm kaplarn en az % 20si muayene edilmelidir.
A.7.3 Seri olarak imal edilen basnl kaplar iin basn deneyi
Her kap, Madde 10.2.3e gre basn deneyine tabi tutulmaldr.
Not - Madde 10.2.3.1, seri olarak imal edilenler iin istatiksel metoda dayal basn deneyini kapsar.
Basn deneyi ile sevkiyat arasnda belirli bir sre geerse (rnein, stoktaki kaplar), ara srede bozulma veya
hasarn olmadna dair garanti verilmelidir.
A.8 aretleme
Geici bir isim plakas taklm ise; kalc plakann, Madde 11e gre btn hususlara uyduunu garanti
edilmelidir.
A.9 Dokmantasyon/Belgelendirme
Her bir kap iin bu standarda uygunluk belgesi verilmelidir. Beyan, sz konusu kabn parti, seri veya mnferit
numarasn aka gstermelidir. Madde 12de aklanan kaytlar, muhafaza edilmelidir.
41
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
BO SAYFA
42
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
BO SAYFA
43
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
BO SAYFA
44
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek B
Basnl kaplar iin ayrntl boyutsal zellikler
Hesaplama ve yapmla ilgili deerlendirmeyi kolaylatrmak amacyla eitli hususlar kapsayan aadaki
bilgilerin salanmasna zel nem verilmelidir:
a) Bombeli balar: Bombe yarap, i ke yarap veya elipsoidal ekline ilave olarak ekillendirme sonras
en kk cidar kalnl ve i/d ap; ekillendirme metodu ve sl ilem,
b) Gvde mahfazas: Kalnlk, ap, uygulanabilirse dorusal hizalama tolerans,
c) Flanlar (kr flanlar dhil): Tipi, standard ve snf veya zel ise; en kk kalnlk, matkapla delme, i ve
d aplar, gbek boyutlar ve dzlem detaylar ve kaynak detaylar, plaka malzemeden kesilmise ilave
olarak NDT,
d) Cvatalama: ap, vida dii tipi, cvata uzunluu, cvatalarn says, saplamalar iin di derinlii ve saplama
deliklerinin taban ile basn tutma yzeyi arasndaki metalin kalnl,
e) Contalar: Tipi, snf, malzemesi, kalnl, i ve d aplar ve conta yerletirme bilgileri,
f) Nozullar: Cidar kalnl (asgari), d ap, kaba montaj metodu, kap ierisindeki boyutlar ve izdm;
uygulanabilirse belirtilecek ykler; bir dierine ve ana kaynakl balantlara gre aklklarn konumu,
g) Kaynaklar: Kaynak profillerine ve boyutlarna ilave olarak kaynak hazrlyla ilgili boyutsal detaylar
(rnein; aklk, burun kalnl, hazrlk as),
h) Nozullar, destekler, tama kulaklar vb. iin takviye plakalar: Genilik uzunluk kalnl ihtiva eden
gerekli plaka boyutlar ve takviye plakalarnn destekleme asn ihtiva eden kelerin yarap, ilave olarak
boaltma delii ayrntlar,
i) Boru plakalar (s deitiriciler): Boru deliklerinin delme dzenlemeleri (rnein, ablon, deliklerin says),
borularn boyutlar (rnein d ap ve cidar kalnl), plakann asgari kalnl, kaynak ayrntlar,
j) Kapaklar: Asgari kalnlk, cvata delikleri iin delik ls ve blm dairesi apn ihtiva eden boyutlar,
k) Konik kesitler: Koni as, gvdeye kadar boum yarap (uygulanabilirse); koninin byk ve kk
ularndaki aplar, asgari kalnlk ve koninin dz uzunluu,
l) Takviyeler (yatay kap): Sralan, say ve kalnl veya balant levhalar ve flanlar, taban plakas,
sabitleme cvatas, delik hatvesi ve aplarn ihtiva eden boyutlar; bombeli ularn teet hattndan
takviyelerin merkezine kadar olan mesafe, ayak taban plakasn desteklemek iin takviyeler ile kabn
merkez hattnn ykseklii arasndaki mesafe,
m) Takviyeler (dey kap): ap, ykseklik, kalnlk, gvdeye montaj metodu, bombeli ucu ihtiva eden etek
(kenar) boyutlar; takviyelerin kullanlmas halinde; balant levha kalnlklar, ykseklii vb., taban emberi
aplar, ii ve d, kalnl, sabitleme cvata deliklerinin says ve hatvesi ve ap,
n) Tama kulaklar: Says, kalnl, delik boyutu kaldrma as, kulak boyutlar, kulaklarn konumu,
o) Dz plakalar: Dayanm zelliklerini (kesit alan, says, adm, kaynak ayrntlar) ihtiva eden uzunluu,
genilik ve kalnlk, monte edilmise,
p) Krkler: Yaylanma deeri, basn, ap, msaade edilebilir eksenel, yanal ve asal hareketleri, msaade
edilebilir evrim says,
q) Emniyet vanalar: Says, boyutu ve ayar basnc ve kapasitesi; zellikleri/kodu ve onay; en kk ak
kesiti,
r) i: Kaynak ayrntlar (kap cidarna kaynaklar),
s) Uygulanabilirse toleranslar: zel toleranslar dhil olmak zere,
t) Patlama diski: Gvdesini, snfn ihtiva eden tipi,
u) Arlklar: imalat, tama ve kaldrma arlklar.
45
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek C
Giri ve muayene aklklar, kapatma mekanizmalar ve
zel kilitleme elemanlar
C.1 Genel
Btn kaplar, i muayene ve temizleme iin eriime msaade etmek amacyla yeterli say ve boyutta
aklklarla donatlmaldr. elemanlar sebebiyle (rnein, borulu s eanjrleri) eriim zor olan kaplarda,
basnl kabn gvenli durumunu salayan dier vastalar, kullanm iin imalatnn talimatlarnda belirtilmelidir.
Muayene aklklarnn says, boyutu ve konumu, Madde C.2 ve Madde C.3te verilen zelliklere gre
olmaldr.
Tasarm faktrleri sebebiyle aklklarn en yksek boyutlarnn almas halinde; aklklarn ap, grlebilir
alan ayn olacak biimde geniletilmelidir.
Madde C.2de verilen boaz veya halkalarn ykseklikleri iin snrlar, i boyutlarn uygun olarak artrlmas
halinde alabilir. Konik biimli halka veya boazlar asgari 15lik bir eimde olmaldr (15den daha kk
eimler iin silindirik biimlerdeki snrlar uygulanr). basn kuvvetlerinin kapak plakasn dz bir contaya
kar zorlad durumdaki giri ve muayene aklklar tiplerinde, boaz veya halka ile bunun gibi kapaklarn
tapalar veya oyuklar arasnda 3 mmyi amayan bir toplam aklk olmal (btn evrede 1,5 mm) ve tapa
derinlii contay tutacak yeterlikte olmaldr.
C.2 Giri ve muayene aklklarnn tipleri ve boyutlar

C.2.1 Gzetleme delikleri
Gzetleme delikleri, i ap asgari 50 mm olan (byk gzetleme delikleri) aklklardr, kk kaplar iin i
ap 30 mm olan gzetleme delikleri (kk gzetleme delikleri) kabul edilebilir. Flan ykseklii aklk apn
amamaldr.
C.2.2 El giri delikleri

Temizleme iin bir el giri delii, 80 mm100 mmden kk olmamal veya 100 mmlik bir i apa sahip
olmaldr.
Muayene iin bir el giri delii 100 mm150 mmden kk olmamal veya 120 mmlik bir i apa sahip
olmaldr. Boaz veya halka ykseklii 65 mmyi, boaz veya halkann konik olmas durumunda 100 mmyi
amamaldr.
C.2.3 Ba giri delikleri

Ba giri delikleri; ba, bir branman ve bir lambann ayn anda girebilecei boyutta olan aklklardr. Ba giri
delii boyutlar, 220 mm320 mmden kk olmamal veya 320 mmlik bir i apa sahip olmaldr. Boaz veya
halka ykseklii, 100 mmyi veya konik olmas durumunda 120 mmyi amamaldr.
C.2.4 Adam giri delikleri

Adam giri delikleri; herhangi bir yardmc donanm tamayan bir kiinin kaba girebilecei ve kabilecei
boyutta olan aklktr. Adam giri delii boyutlar 320 mm420 mmden kk olmamal veya 420 mmlik bir i
apa sahip olmaldr. En kk ap 460 mmden veya asgari 460 mm410 mm ovallikten daha byk olmad
srece; boaz veya halka ykseklii 150 mmyi amamaldr.
C.2.5 Kurtarma delikleri

Kurtarma delikleri; kurtarma ve koruma donanml bir kiinin giri ve kna msaade eden deliklerdir. Bunlar
600 mm apnda olmaldr. Tasarm faktrleri sebebiyle bunun mmkn olmamas durumunda, 600 mmlik bir
aklk elde etmek iin bir kurtarma deliinin boyutu, boaz yksekliinin 250 mmyi amamas artyla 500
mmden kk olmayacak ekilde azaltlabilir. Bu durumda, kabn ierisine emniyetli giri iin zel donanma
msaade edilmelidir.
46
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
C.3 Giri ve muayene aklklarnn tipleri, konumu ve asgari says

Muayene aklklar, tercihen kabn ierisinden ve zellikle yksek gerilmeye maruz kalm ve yksek risk
altndaki boylamasna ve evresel dikilerin muayenesine uygun olmaldr.
Yksek gerilmeye maruz kalm alanlar; rnein; ke balantlar, boumlar ve byk aklklarn
evresindeki alanlardr.
Yksek risk altndaki alanlar; rnein; akkan haznesi veya kabn taban, sv seviyesi ve kullanmdan
kaynaklanan korozyon veya anma oluabilen alanlardr.
Kresel kaplar dndaki btn kaplar iin gerekli muayene aklklarnn tipleri, konumu ve asgari says,
izelge C.3-1e ve kresel kaplar izelge C.3.2ye uygun olmaldr. Tasarm sebebiyle giriin mmkn
olmad durumlarda; ilave muayene aklklar gerekli olabilir.
Sklebilen ular veya kapaklar, boru tesisatndan, aletlerden veya benzer donanmlardan kartlabilen flanl
balantlar; asgari olarak muayene delikleri vastasyla elde edilebilen duruma e deer olan nozullarn
boyutlar ve konumunun, i ksmlarn genel bir grnnn salamas artyla dier btn muayene
deliklerinin yerini alabilir (dier durumlarda gerekli olmaldr).
izelge C.3-1 - Kresel kaplar dndaki kaplardaki giri ve muayene aklklarnn tipleri ve asgari says
ap, Di
mm
Di 300
Silindirik blmn
uzunluu, L, mm
L 1000
Her bir uta 1 kk gzetleme delii
L 1000
Her bir uta 1 kk gzetleme delii. nceleme iin

gzetleme delikleri ile dikiin herhangi bir ksm
arasndaki mesafe 500 mmyi amaz. Bu mesafe
alrsa, ilave bir byk gzetleme delii a
salanmaldr.
L 1500
Her biri bir uta veya biri uca yakn 2 byk

gzetleme delii veya silindirik blmn merkezinin
te birinde 1 el giri delii a.
L 1500
Silindirik blmn her bir ucuna yakn veya ularda 1

el giri delii a . nceleme iin gzetleme delikleri ve
dikiin herhangi bir ksm arasndaki mesafe 750
mmyi amaz. Bu mesafe alrsa, ilave bir el giri
deliia salanmaldr.
L 1500
Birisi yakn veya her bir uta1 byk gzetleme delii

ve 1 el giri delii.
1500 L 3000
Silindirik blmn merkezinin te birinde 1 ba giri

delii veya 300 Di 450, L 1500 durumundaki gibi
ba giri delikleri.
L 3000
Ba giri deliinin ekseni ile incelenecek kaynan

herhangi bir ksm arasndaki en byk mesafe 1500
mmyi (el giri delikleri iin 1000 mm) amayacak
ekilde, muayene aklklarnn says artrlmaldr. El
giri delikleri, silindirik blmn her bir ucuna yakn
veya her bir uca yerletirilmelidir.
L 2000
Silindirik blmn merkezinin te birinde 1 ba giri

delii veya birisi silindirik blmn her bir ucuna yakn
veya ularda 2 el giri delii veya 1 adam giri delii
L 2000
Di 840, L 3000 durumundaki 1 adam giri delii

veya ba giri delikleri.
300 Di 450
450 Di 840
840 Di 1200
Di 1200
Aklklarn asgari says ve tipi
1 adam giri delii veya gerekli ise 1 kurtarma delii.
Not - zel durumlar iin farkl boyutlardaki kurtarma delikleri veya adam giri delikleri iin zellikler mteri
tarafndan salanmaldr. Dier alternatiflerin salanmas durumunda seim, imalatnn
takdirindedir.
a
Gzetleme delikleri ve el giri delikleri, boylamasna diki grnecek biimde yerletirilmelidir.

47
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
izelge C.3-2 - Kresel kaplardaki giri ve muayene aklklarnn tipleri ve asgari says
ap, Di
mm
Asgari aklk says ve tipi
Di 450
2 byk gzetleme delii veya 1 el giri delii
450 Di 840
1 el giri delii veya 1 ba giri delii
840 Di 1200
1 ba giri delii veya 1 adam giri delii
Di 2000
1 adam giri delii veya gerekli ise 1 kurtarma delii
Not - zel durumlar iin farkl boyutlardaki kurtarma delikleri veya adam giri delikleri iin zellikler mteri
tarafndan salanmaldr. Dier alternatiflerin salanmas durumunda, seim, imalatnn
takdirindedir.
C.4 Kk kaplar zerindeki gzetleme delii aklklar iin alternatif zellikler

ap 300 mmye eit veya daha kk olan kaplar iin Madde C.2 ve Madde C.3 ve izelge C.31deki
zellikler aadaki gibi deitirilebilir:
a) Gzetleme deliklerinin i ap doru i temizliine msaade edecek derecede byk olmal ve 300 mmye
kadar (300 mm dhil) bir i ap olan kaplar iin 19 mmden kk olmamaldr.
b) yzey bu kk gzetleme delikleri yardmyla tam olarak grlemiyor ise; gzle muayene, imalatnn
talimatlarnda ayrntl bir ekilde aklamas gereken ilave bir muayene metodu ile yaplmaldr.
C.5 Kapatma mekanizmalar ve zel kilitleme elemanlar

C.5.1 Ama
Bu madde, btn kapatma mekanizmalar iin zellikleri belirler.
C.5.2 Tarifler
C.5.2.1 Ama ve kapatma tertibatlar
Bir kabn alma faaliyetleri (rnein; muayene, boaltma veya havalandrma, doldurma veya tahliye) iin
yerinden kartlabilen paralar.
C.5.2.2 Hzl ama ve kapatma tertibatlar

Her biri mnferit olarak altrlmas gerekli olan eitli kilitleme elemanlarna sahip ama ve kapatma
tertibatlarndan daha hzl alp kapanabilen tek kontroll ama ve kapatma tertibatlarnn btn tipleri.
C.5.3 Yapm malzemeleri, tasarm

Ama ve kapatma elemanlar, deney basnc altnda gevememeli ve basn altnda kazara alamayacak
ekilde tasarmlanmal ve imal edilmelidir.
Ama ve kapatma tertibatlarnn btn elemanlar iin EN 134452:2009da msaade edilen malzemeler
kullanlmaldr. EN 134453:2009un tasarm kurallar ve EN 134454:2009un imalat kurallar uygulanmaldr.
eitli kilitleme elemanlar olan ama ve kapatma tertibatlarndaki bu paralar, alma artlar altnda yk eit
olarak dalacak ekilde tasarmlanmal ve imal edilmelidir.
Ama ve kapatma elemanlarnn (sng tipli ama ve kapatma tertibatlar zerindeki kamlar) birim alan iin
msaade edilebilir basn belirlenirken, yzeyin (ileme tabi tutulmu) kalitesi ve snglerin hizalanmas
(ilenen hizalama) dikkate alnmaldr.
Dzgn yk dalm veren tamamen ileme tabi tutulmu ve hizalanm elemanlar iin izin verilen msaade
edilebilir birim alann %100 kullanlabilir.
Tamamen ilenmemi elemanlar iin msaade edilebilir birim alan % 75i amamaldr.
Anma veya korozyon sebebiyle kapatma elemanlarnda muhtemel bir zayflama iin hesaplanan boyutlar,
uygun paylarla artrlmaldr.
48
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
3 kilitleme elemanndan daha fazla kilitleme eleman olan ama ve kapatma elemanlar iin her bir kilitleme
eleman zerine etki eden teorik olarak rnein, hesaplanan gerilme yk en az % 20 artrlmaldr.
Kabn muhteviyat patlayc, alevlenebilir, zehirli, oksitleyici veya andrc ise; ama ve kapatma tertibatnn
gevememesinin salanmas iin zel tasarm nlemleri alnmaldr. Kapak, contalar basnc szdrmayacak
ekilde tasarmlanmaldr. Bir contadaki sznt durumunda, szntnn sebeplerini asgariye indirmek amacyla
emniyetli havalandrma veya muhteviyatn boaltlmas iin tasarmda gerekli hkmler yer almaldr.
Contalar, kapal halkal veya deiik malzemeden yzkl tapalar olmaldr.
Bir boyunduruk ve bir merkezi cvatalama vastasyla tutturulan i kapaklar iin delik kenaryla ilgili boluk
aadaki deerleri amamaldr:
a) 32 bar basnlar iin 3 mm,
b) 32 bar basnlar iin 2 mm.
C.5.4 Vidal kenetleyiciler

Vidal kenetleyiciler (ekil C.5.41) uygun olarak dorulanmaldr
Bunlar; kmaya kar gvenilir hale getirilmeli ve gevetildiinde dmeyecek ekilde kaba tutturulmaldr.
Her bir kapatma elemannda vidal kenetleyicilerinin says, boyutu ve kalitesi, kap imalatsnn isim plakas
zerinde gsterilmelidir.
Aklama
I : Tutma halkas
B : Flan genilii (mm)
C : Cvata dairesi ap (mm)
ekil C.5.4-1 - kmaya kar tipik emniyete alma rnekleri olan vidal kenetleyiciler ile montajl flanlar
C.5.5 Mafsall cvatalar

Kanallar ierisine hareket ettirilen mafsall cvatalar (rnein, halka bal cvatalar) kmaya kar emniyete
alnmaldr (ekil C.5.51). Somunlar ve rondellar, kanal dndaki btn yzey zerinde bulunmaldr.
49
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Aklama
I : Kaymaya kar emniyet
B : Flan genilii (mm)
C : Cvata dairesi ap (mm)
ekil C.5.5-1 - Mafsall cvatalar ile montajl flanlar
C.5.6 Boyunduruk tipli kapatma elemanlar

Kapatma elemannn bu tipi (ekil C.5.61), bir tarafndan mafsall ve kar tarafndan bir veya daha fazla
kapatma elemanlaryla (rnein, skma vidalar) kapal olan bir d kapaktan olumaktadr.
D kapakl boyunduruk tipli kapatma elemanlar, boyunduruk kartlmadan nce skma takm alp kapak
kaldrlacak ekilde tasarmlanmaldr.
Boyunduruk tipli kapatma elemanlarnn ortalama conta ap aada belirtilen deerleri amamaldr:
a) 3,0 bar basnlar iin 500 mm,
b) 3,0 bar basnlar iin 350 mm.
Aklama
D : Ortalama conta ap (mm)
ekil C.5.6-1 - Boyunduruk tipli kapatma eleman
50
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
C.5.7 Hzl ama ve kapatma tertibatlar

C.5.7.1 Genel
Hzl ama ve kapatma tertibatlar terimi esas olarak aada belirtilenleri kapsamaktadr:
Sng tipli kapatma elemanlar,

Merkezi kilitleme tertibatlarn,
Halka tipi kapatma tertibatlarn,
Madde C.5.6da tanmlanandan byk conta aplar iin boyunduruk tipi kapatma elemanlar,
Srgl kap kilitleri ve benzerleri.
Bu paragrafn ihtiva ettii tertibat tipleri, aadaki zelliklere sahip ama ve kapatma tertibatlardr:
G veya elle altrlan,

Elle veya otomatik olarak verilen kontrol iticileri vastasyla hareketleri balatlan,
Otomatik olarak izlenebilme ilevi olan.
Birden fazla vidal balants olan ama ve kapatma tertibatlar, bu paragrafn kapsam dndadr.
Ama ve kapatma tertibat iin bir rnek ekil C.5.71de gsterilmitir.
Aklama
A : Kapal kap, son konumdaki kilitleme kamlar
B : Emniyet kancas yardmyla kapnn kapal tutulmas, artk basncn azalmas
C : Kapnn almasna msaade edilir, emniyet kancas ve kilitleme kamlar alr
1 : Emniyet kancas
2 : Kilitleme eleman
3 : Kilitleme kam
ekil C.5.7-1 - Hzl ama ve kapatma tertibat iin tipik bir rnek
51
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
C.5.7.2 Tasarm
Elle altrlan ama ve kapatma tertibatlarnda, kilitleme eleman ile birlikte kapak veya kap, kapatma veya
kilitleme konumuna kadar elle hareket ettirilir. Kilitleme elemanlar rnein; cvatalar, mandallar, kamlar,
halkalar ve birbirine getiinde kap veya kapan sallanarak almasn engelleyen kilitleme diskleridir.
Gle altrlan ama ve kapatma tertibatlarnda, herhangi bir kilitleme eleman ile birlikte kapak veya kap,
harici bir enerjiyle kapama veya kilitleme konumuna hareket ettirilir. Dier tasarm ve yapm aralaryla
(rnein, uygun klavuzlama tertibatlar) kilitleme konumu salanmsa, gle alan ama ve kapatma
tertibatlar, kapak veya kapnn almasn engelleyebilecek zel bir kilitleme elemanna ihtiya duymazlar.
Birden fazla kilitleme elemanlar olan ama ve kapatma tertibatlarndaki bu elemanlar, son konumuna kesin
ve e zamanl olarak erimelidir.
C.5.7.3 Emniyet tertibatlar

C.5.7.3.1 Genel
Hzl ama ve kapatma tertibatlar, aada belirtildii gibi tasarmlanmal ve dzenlenmelidir:
levleri, kabn muhteviyatlar tarafndan bozulamayacak veya etkisiz hale gelmeyecek,

Yetkisiz kiiler tarafndan mdahale edilmeye ve kirlenmeye kar korunacak,
Bakm ve ilevi herhangi bir zamanda kontrol edilebilecek
Bir kazaya sebep olabilecek btn hareketli paralar, kiileri tehlikeye atmayacak ekilde tasarmlanmal
ve/veya emniyete alnmaldr.
Hareketli paralarda aada belirtilen emniyet donanmlar salanmaldr:
Srcler zerindeki kapaklar veya koruyucular,

Srgl kaplar zerinde temas yoluyla alan durdurucular,
Temassz bariyerler,
Motorla altrlan kaplar ve kapaklar zerindeki itici temas kontrolleri.
C.5.7.3.2 Basnca maruziyetin engellenmesi

Hzl ama giri kapaklar veya kaplar takl olan kaplar; giri kaps tamamen kapanmadka, emniyete alma
mekanizmas tamamen birbirine gemedike ve tkama elemanna balang yk verilmedike, kabn basn
altnda kalmamasn salayan tertibatlarla donatlmaldr.
Birbirine iten balanan eitli kilitleme elemanlar bulunan mekanizmalarda, eleman, son konumuna kesin ve
e zamanl olarak ulamaldr.
Kapatma ileminden sonra kapak veya kap kapanr, kilitleme elemanlar, konumlarnda olur ve bunlarn son
konumu izlenebilirse elle altrlan kilitleme mekanizmalarnn bu kurala uygun olduu kabul edilmelidir.
Kilitleme elemannn izlenmesi, rnek olarak aada belirtilenlerle gerekletirilebilir:
a) Kilitleme elemanlar sadece kilitli konumda olduunda kapanabilen basn uyar tertibat (rnein, kabn
iine kadar olan kk bir aklk),
b) Kap kilitleme mekanizmas ile basnlandrma sistemi arasnda bir ara kilitleme tertibat,
c) Kap veya basn havalandrma vanas giriine kadar basncn uzaktan kontrol edilmesi durumunda, bir
snrlama anahtar/anahtarlar.
Bir akla bal basn uyar tertibatnn en az 8 mmlik bir i ap olmaldr. Bir kilitlenme riskinin olmas
durumunda, operatr tehlikeye atmadan kilitlenmeyi elle kaldrmak mmkn olmaldr.
Ara kilitlemeli tertibatlar iin basncn harici bir kaynaktan uygulanmas durumunda, kap kilitleme mekanizmas
ile basnlandrlm svnn giri vanas arasnda ara kilitleme olmaldr.
52
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Kap ierisine kadar basncn bir enerji girdisiyle artrlmas halinde; ara kilitleme dzenlemeleri, kap kilitleme
mekanizmas ile enerji kayna arasnda olmaldr. Basncn bir pompa vastasyla uygulanmas halinde; kap
koruma mekanizmas tamamen birbirine gemedike pompann sistemi basnlandrmas mmkn
olmamaldr.
Kap sadece imalat tarafndan belirtildii gibi kapak veya kapnn tamamen kapanmas ve kilitleme
mekanizmasnn tamamen birbirine gemesi halinde basnlandrlabilir olacak biimde, kapak veya kapnn
kapal konumunun izlenmesi durumunda; gle alan mekanizmalarn bu kurala uygun olduu kabul
edilmelidir.
C.5.7.3.3 Yeniden basnlandrma

Hzl alma giri kaplar takl olan kaplar, basn kaynann ayr olmas ve kapatma veya kap koruma
mekanizmasnn serbest kalmasndan nce i basnc atmosferik basnca kadar drmek iin kabn
havalandrlmasn salayacak tertibatlarla donatlmaldr.
Tehlike analizi, operatr zerindeki havalandrlan sv etkilerini dikkate almaldr.
C.5.7.3.4 Artk basn ve scaklk uyars

Hzl alan giri kaplar takl olan kaplar, aada belirtilen hususlar salayan tertibatlarla donatlmaldr:
a) Herhangi bir artk basn, dar szabilen herhangi bir kalnt akkan ve emniyetli olmayan bir scaklktaki
herhangi bir ilem akkan iin operatr ikaz eden,
b) lem akkan scakln emniyetli bir seviyeye kadar azaltan veya kaptan dar szabilen herhangi bir
zehirli akkann kapatma veya kap koruma mekanizmas birbirine gemeden nce tamamen yok
edilmesini salayan.
Bu ilem, kapy aan kiiyi riske atmayacak ekilde olan gstergeler ve uyar tertibatlarnn salanmasyla
elde edilebilir.
Kap contasnn yapmaya eilimli olmas durumunda tertibatlar aadakileri salayacak ekilde
bulunmaldr:
1) Btn kilitleme elemanlarnn serbest kalmasndan nce contay koparacak veya
2) Zararsz artk bir basnca eriilinceye kadar 8 mmden daha kk olmayan kap akln snrlandracak.
Bu zellik alet ve kontrol nlemleriyle de elde edilebilir. Bu durumda, aadaki kurallar da uygulanr:
I) Basncn tehlike seviyesinin altna kadar drlmesi, en az bamsz iki basn alglaycs tarafndan
izlenmeli ve
II) Kap veya kapa amak iin sinyal, sadece basn havalandrma vanas ak konumuna erimesi
halinde ayrca i ve d basn arasndaki denge iin sinyal verildiinde aktif olmaldr.
Bir sonraki basn evrimi sresince bu sinyallerden birinin kesilmemesi halinde; ilem emniyetli bir duruma
getirilmeli ve
a) Elektrik gcndeki bir arza veya bir kontrol maddesindeki (rnein, tertibat havas) arza durumunda;
btn ilemlere ara verilmeli veya kiilerin tehlikeye atlmad kontrol edilmeli ve
b) Kapak veya kapy amak iin sallamak mmkn ise, Madde C.5.7.3.5te tanmlanan tertibatlardan biri
taklmaldr.
Not - Basn vastasyla kap zerinde oluan kuvvetler kap nnde duran kiileri yaralamayacak kadar
kkse ve kap kontrolsz bir ekilde alyorsa basn tehlikesiz olarak kabul edilir.
Benzer ekilde, bir kap ilem akkanna ilave olarak baka malzemeyi ihtiva ediyorsa (tayc ierisinde veya
baka trl), bunlarn scakl da izlenmelidir.
Scakln izlenmesi, kabn o parasna yerletirilen bir scaklk alglama tertibat ihtiva eden ara kilitleme
dzenlemesi veya ilemin sonunda en yksek scaklkta kalmas beklenen muhteviyatlar kullanlarak
baarlabilir.
53
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
C.5.7.3.5 Kap hareketinin snrlanmas

Hzl ama giri kaplar takl olan kaplar, kap ierisinde kalan herhangi bir artk basn sebebiyle kapan sert
bir ekilde almamasn salayan tertibatlarla donatlmaldr.
Donatma ilemi, aadakileri salayan bir emniyet tertibatl kapak veya kap taklmasyla salanr:
a) Kapak veya kapnn sallanarak almamas veya
b) Ama ilemi, kapak veya kapnn sadece zararsz bir artk basnca eriilince alabilmesi iin birden fazla
ardk elle hareketi veya elle dndrmeyi gerektirmesi.
Gle alan her bir kap, en az biri kolaylkla eriilebilir ve gzle grlebilen bir ekilde yerletirilmi kapatma
tertibat ile donatlmaldr. Bu tertibatlar, kendinden yeniden ayarl olmamaldr. Bu tertibatlardan herhangi biri
altrldnda aadaki hususlar gereklemelidir:
a) Kapnn herhangi bir artk hareketi, bir tehlike oluturmamal ve
b) Emniyetle ilgili dier tm bileenler, emniyetli duruma geri dnmelidir (rnein, svlarn akn kontrol
etmek amacyla kullanlan vanalar, contalar vb.).
c) Normal kontrol sistemini yenilemek amacyla kapatma tertibatn yeniden ayarlamak iin zel bir takm,
anahtar veya ifre kullanmak gerekli olmal ve bu tr yeniden ayarlama, bir tehlikeye sebep olmamaldr.
C.5.7.3.6 Hava ile iebilen veya basnla harekete geen contalar

Hava ile iebilen veya basnla harekete geen contalar iin aada verilen ilave kurallar belirlenmitir:
a) Yardmc bir szdrmazlk basnc kullanan contalar, kilitleme elemannn paras olarak dikkate
alnmamal,
b) Yardmc bir szdrmazlk basncnn art, tahliye veya istem d kayb srasnda kiiler tehlikeye
atlmamal,
c) Contalar sadece kilitleme eleman tamamen birbirine kenetlenmi konuma eritiinde basnlandrlmal,
d) Basnlandrlan svnn kaba giriine msaade eden vana, sadece contann szdrmazlk basnc tasarm
basn deerine eritiinde almal,
e) Kap ama ilemi sresince, basn tahliye vanas ak, kap boaltlm sinyali (rnein, iki basn
alglaycsndan), kapak veya kapnn kilidi almadan nce yardmc szdrmazlk basncnn serbest
braklmas aamasn da balatmaldr.
f) Kapya, conta basncn imalat tarafndan belirtilen en kk basncn altna drecek ekilde bir tertibat
taklmaldr. Bu durumda;
Kabn ierisine akkan girii engellenmeli ve

alma kesilmeli ve emniyetli bir duruma getirilmeli ve
Bir hata durumu, belirtilmeli ve
Kap kapal kalmal ve
Hibir hasara sebep olunmamaldr.
C.5.7.4 Deneme
Bu standardn zelliklerine uygun ilevler, imalatdaki basnl kabn son deney artlar iinde denenmelidir.
Bunun mmkn olmamas durumunda, basnl kap hizmete alnmadan nce kurulum artlarnda deneye tabi
tutulmaldr.
Seri olarak imal edilen kaplarda kullanlan btn hzl ama ve kapatma tertibatlar, bir model kabul ilemine
tabi tutulmaldr.
Hzl ama ve kapatma tertibatlarnda bir model kabul ileminin kullanlmamas ve kaplardan birinde
kullanlmas durumunda bunlar, alma ncesi sadece tasarm gzden geirme ve ilevsellik deneyine tabi
tutulabilirler.
C.5.7.5 aretleme
Her bir kap aadaki bilgilerle iaretlenmelidir:
a) malatnn tantm,
b) Tertibatn tantm,
c) altrma parametrelerinin ve scaklklarn snrlanmasnn tanmlamas.
54
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
C.5.7.6 altrma ve bakm talimatlar

malt, altrma personeli iin altrma ve bakm talimatlarn oluturmal ve mteriye/kullancya teslim
etmelidir.
Bu talimatlar en azndan aadaki bilgileri ihtiva etmelidir:
Hizmet/bakm aralklar. Bunlar belirtilmeli ve gzlenmelidir.
Bakm kaytlarn kullancnn saklamas gerektiini,
ekil deiiklii, anma, hasar vb. iin kapatma mekanizmasnn kontrol edilmesini ve gerekli olabilecek
anm paralarn deitirilmesi hakkndaki bildirimleri,
Gerekli olduunda imalat, nlemleri ve gerekli ise toleranslar da belirtmelidir. Anmaya maruz yenisiyle
deitirilebilen paralar, tip incelemesi ve onay ile uyumlu olarak gsterim ve malzeme artnameleriyle
birlikte bakm el kitabnda ak bir ekilde tanmlanmasn,
Bu malzemelerin nce hzl ama ve kapatma tertibatnn imalatsyla mzakere edilmesinden ve zel
altrma artlarnn gz nne alnmasndan sonra ancak kullanlabileceini,
Emniyetli almalar iin altrma personeline yeterli talimatlar ve eitimin verilmesi gerektiini,
altrma talimatlarnn basl bir ekilde belirtmesi gerektiini ve kabn altrlaca yerde mevcut olmas
gerektiini.
55
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek D
(Bilgi iin)
Sznt deneyi
D.1 Genel
Uygun bir sznt deney metodunun seim kriteri, EN 1779:1999da verilmitir. Kabarck deneyi, EN 1593te,
helyum deneyi EN 13185te ve basn deiimi deneyi EN 13184te belirtilmitir.
Her dk basn sznt deneyi, her hidrostatik basn deneyinden nce yaplmaldr.
D.2 Sznt deneyi personeli

Sznt deneyini yapacak personel EN ISO 9712:2012ye uygun nitelikte olmaldr.
56
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek E
(Bilgi iin)
Akustik yaynm
E.1 Genel
Bu ekte akland gibi akustik yaynm teknolojisi, zorunlu deneyin ve muayene zelliklerinin deitirilmesi
olarak deil, pnmatik deney ve birleik hidrostatik/pnmatik deney iin tamamlayc bir nlem olarak
ngrlmtr.
Metot, bombeli veya dz ulu kreler ve silindirler gibi basit geometrili basnl kaplara uygulanabilir ve
sreksizlii olan basnl kaplar iin ve geme balantlar ve/veya srt eridinde kaynaklar olan basnl kaplar
iin kullanlmamaldr.
E.2 Kullanlabilecek standardlar

Akustik yaynma uygulanan standardlar kaynaklarda liste halinde verilmitir.
E.3 Akustik yaynm personeli

Akustik yaynm gerekletirecek personel, EN ISO 9712:2012ye uygun nitelikte olmaldr.
E.4 lve kurallar

Hazrlk, deney ilemi ve rapor etme, EN 14584e gre yaplmaldr. Alglayclarn says, deneye tabi tutulan
basnl donanmn % 100 hacimsel olarak izlenmesi iin yeterli olmaldr.
Basnlandrma oran, dakikada en yksek deney basncnn % 1ini amamaldr.
lme ilemi, basnl donanmn gzle incelemesi iin Pi basncna eriilinceye kadar basn tahliyesi
srasnda da devam ettirilmelidir.
izelge E.4-1 - K deerleri (en yksek msaade edilebilir alglayc aralnn belirlenmesi iin)
Akma dayanm (MPa)
K deeri
275 ila 355
355
12 dB
6 dB
Not 1 - Malzeme gruplar 8, 9, 10 ve 11 iin K deerleri, yazl bir yntemle (veri taban ve laboratuvar
deneyine bal olarak) belirtilmelidir.
Not 2 - Tekrar deneyleri ve basnl kabn ikinci yklemesi iin K deeri, 6 dB artrlmaldr.
57
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek F
Snmeye maruz kalan basnl kaplarn veya paralarnn muayenesi ve
deneyi
F.1 Genel
Snmeye maruz kaplar veya kaplarn paralarnda, EN ISO 5817:2007, Kalite seviyesi B, bu alanlarda
msaade edilebilir azami kusurlar iin referans kalite seviyesidir. Yzey kusurlarnn (yanma oluu
bulunmamas, hibir kk i bkeyliinin olmamas, tam nfuziyetli kaynaklar iin nfuziyet eksiklii)
bulunmamas ve przsz geilerin olmas gereklidir. Benzer ekilde, sivri tepeleme gibi kusurlar kesinlikle
kritik olabilir ve EN 13445-4:2009da belirtilen imalat toleranslarna uyulmaldr. zellikle, EN 13445-4:2009da
msaade edilebilen en fazla sivri tepeleme veya EN 134453:2009da tasarmla msaade edilen deer
almamaldr.
Bu ekteki NDTnin kapsam, izelge F.2.-1de tanmland gibi, Madde 1c ve 3c deney alt gruplarndaki genel
kurallara dayaldr.
mr sresince izleme bir tasarm seenei ise, kontrol ve deney iin her ilem, imalat tarafndan hazrlanan
kullanm talimatlarnn bir ksmn oluturmaldr.
Not - lave deneyler, imalat tarafndan belirtilebilir. Bu deneyler, kullanm talimatnda belirtilmelidir.
F.2 Muayene ve deney kapsam

Madde 6.6.2deki zelliklere ek olarak, izelge F.2.-1e gre, snmeye maruz tm alanlar, NDT ile muayene
edilmelidir.
58
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
izelge F.2-1 - Tahribatsz deney kapsam
KAYNAK TP a
Tam nfuziyetli
aln kayna
3a
4
5
6
7
Flan veya yaka

gvde montaj
Flan veya
nozullu
bir halka (yaka)
montaj
Nozul veya
branman c
Boylamasna birletirmeler
evresel birletirmeler dahil bir gvde zerindeki
di 150 mm nozul ve e 16 mm iin
di 150 mm nozul veya e 16 mm iin
bir nozul zerindeki evresel birletirmeler
Gvdeye kaynaklanan kre, balklar ve
yarm kre eklindeki balklardaki tm kaynaklar
Bir boumu (koninin geni ucu) q,r olmayan
Bir boumu (koninin kk ucu) olmayan
% 25
%10
% 10
%10 d
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
%0
% 25
%100
%10
%100
%100
%100
%10
% 10
%10 d
%0
%10
%100
%10 d
%25
%100
% 25
%10 d
Tam nfuziyetli
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
% 25
%10
Tam nfuziyetli
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
% 25
%10
Tam nfuziyetli
Tam nfuziyetli
RT veya UT
MT veya PT
RT veya UT
MT veya PT
% 25
%10
%0
%100
% 25
%10
%0
%100
MT veya PT
%100
%100
MT veya PT
% 10
% 10
MT veya PT
%1 00
%1 00
MT veya PT
%100
%100
RT veya UT
MT veya PT
%100
%100
%100
%100
12
15
16
Boru sac
ierisindeki
boru ular
Kalc ilaveler d
Geici ilavelerin
kaldrlmasndan
sonraki
basn tutma
alanlar
Kaynakla
kaplama e
Tamiratlar
RT veya UT
MT veya PT
MUAYENE b
2a
Silindirik gvdeli
dz balk veya
boru sac montaj
RT veya UT
MT veya PT
MUAYENE GURUBU
N KAPSAM
1c
3c
ANA MALZEMELER N
KAPSAM
1den
1.1, 1.2,
10a
8.1, 8.2,
kadar
9.1, 9.2, 10
%100
%100
%10
%10 d
20
21
22
23
24
ekil 6.6.23e baklmaldr.

RT= Radyografik muayene, UT= Ultrasonik muayene, MT= Manyetik parack deneyi, PT= Nfuziyet muayenesi
c Bir grup nozul daki tm nozul balantlarnn toplam kaynak uzunluuna karlk gelen izelgedeki yzde (bk. 6.6.2b)
d Kaynak boaz kalnl 16 mm iin RT veya UT gerekli deil
e Risklere veya atlaklara ana malzeme veya sl ilem sebep oluyorsa, hacimsel deney
a
b
59
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
F.3 NDT performans ve kabul kriteri

Kalite Seviyesi B olmaldr:
Dank ark (601) hibir kusur oluturmamak iin ayrmaya ilaveten %100 MT veya PT,
msaade edilir.
dzeltilmelidir.
F.4 Dokmanlar
Snme iin tasarmlanm kaplar veya paralar, Madde 12.3teki kurallara ilaveten tm NDT kaytlar, kabn
tm tasarn mr boyunca muhafaza edilmelidir
60
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek G
Periyodik yklere maruz kalan basnl kaplarn muayenesi ve deneyi
G.1 Genel
Periyodik yk durumunda yorulma hasarndan korunmak amacyla, basnl kabn kritik alanlar iin daha fazla
muayene ve deney kurallarna ihtiya vardr (rnein, neq 500 tam basn veya edeer basn evrimleri
iin kabn mrn snrlayabilecek alanlar) (kritik alanlarn tanm iin EN 134453:2009, Madde 17.2.16 veya
Madde 18.10.5e baklmaldr).
Bunu gerekletirmek iin, EN ISO 5817:2007 Kalite Seviyesi B, bu kritik alanlardaki msaade edilebilir en
fazla kusur iin referans seviyedir.
Periyodik olarak yklenmi kaplar iin yzey kusurlarnn (yanma oluu bulunmamas, hibir kk i bkeyliinin
olmamas, tam nfuziyetli kaynaklar iin nfuziyet eksiklii) bulunmamas ve przsz geilerin olmas
gereklidir. Sadece przsz geilere msaade edilir (bk. EN 13445-3:2009, Ek A).
Benzer ekilde, sivri tepeleme gibi kusurlar kesinlikle kritiktir ve EN 13445-4:2009, Madde 5.5.4teki msaade
edilebilen en fazla sivri tepeleme veya EN 134453:2009 Madde 17 ve Madde 18deki yorulma analizinde
msaade edilen deer ve aada bahsedilen deer almamaldr.
Bunlar, kap Deney Gruplar 1, 2 veya 3e dayal olarak genel kap deneme zelliklerine ilave deney zellikleridir.
Btn kritik alanlar, tasarm belgesinde ak bir ekilde belirtilmelidir (EN 134453:2009 ve bu standard, Madde
5).
G.2 Muayene ve deney kapsam

Madde 6.6.2deki zelliklere ek olarak, yorulma hasar indeksi D, 0,8den byk olan btn alanlar ve yzeyler,
% 100, gzle ve dier NDT ile muayene edilmelidir.
G.3 lem ve kabul kriteri

Kalite Seviyesi B olmaldr:
Dank ark (601) hibir kusur oluturmamak iin ayrmaya ilaveten %100 MT veya PT,
msaade edilir.
dzeltilmelidir.
G.4 Teknik belgelendirme, ilave kurallar

Tasarm yorulma analizinde tanmlanan kritik alanlarn ak bir ekilde yerini belirlemek iin ayrntl yapm
resimleri gereklidir. lve olarak, msaade edilebilir en fazla sivri tepeleme ve dier kritik kusurlar da
resimlerde verilmelidir.
llen sivri bombeleme deerlerini ve resimlerde tanmlanan dier kritik kusurlar belgeleyen bir deney
raporu hazrlanmaldr.
61
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek H
(Bilgi iin)
Bu standarda uygunluun beyan
BASINLI KABIN TASARIMI, MALATI VE MUAYENES N
MALATININ UYGUNLUK BEYANI
Basnl kap
Belge
No ..
Kategorisi
Kullanlan uygunluk deerlendirme modl
Tarifi
Genel dzenleme resmi No
Kap imalatsnn ad veya sembol ve adresi
malat yl
Tip ve seri veya parti tanmlamas ve kab
tanmlayan seri numaras
Hacmi (L)
Kapasitesi
Msaade edilebilir en yksek basn (bar)
Tarih
Msaade edilebilir en yksek scaklk (C)

Msaade edilebilir en dk scaklk (C)
Muhteviyat
Korozyon pay (mm)
TASARIM
Sorumlu kurulu
Ad
Adresi
Tantm numaras
Tasarm onay
Numara
Tarih
Tip onay belgesi
Numara
Tarih
ekil H.1 - malat tarafndan uygunluun beyan
62
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
MALAT VE MUAYENE
Sorumlu kurulu
Ad
Adresi
Tantm numaras
Belge
Numara
Tarih
KALTE SSTEM
Sorumlu kurulu
Ad
Adresi
Tantm numaras
Sistem deerlendirme belgesi
Numara
Tarih
Kullanlan EN 13445 BASKISI

En son dzetme/bask dahil
Bask yl:
2009
Aada imzas bulunan, bu basnl kabn tasarm, imalat ve muayenesinin EN 13445in btn zelliklerine
uygun olduunu beyan etmektedir.
Tarih:. Ad ve Soyad: :.. Konumu :
irket Kaesi:
mza:
ekil H.1 - malat tarafndan uygunluun beyan (devam)
63
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek I
(Bilgi iin)
alr durumda muayeneye yardmc olmak amacyla imalat srasndaki
belirli deneyler
I.1
Genel
Bu ek, imalat srasndaki muayene iin temel verileri salamak amacyla imalat srasnda yaplabilecek
deneylerle ilgili klavuz bilgi vermektedir. Bu klavuz; EN 13445-3:2009, Ek M ile birlikte dikkate alnmaldr.
I.2
Metalografik muayene
Kaynakl birletirmelerin ve ana metalin metalografik muayenesi, balangtaki malzeme yapsn kaydetmek
iin ve ilerdeki muayenelerde malzeme yalanmasn deerlendirebilmek amacyla uygulanabilir. Aadaki
kurallar uygulanr:
I.3
Replikalar (aslnn kopyas), imalat ileminin sonunda yaplmaldr (tm sl ilemlerden, kaynaktan vbden
sonra),
Replikalarn says ve kapsam, snme hasar iin kritik blgeleri temsil edecek ekilde olmaldr (rnein,
yksek gerilme ve scakla maruz kalan kaynaklar),
Replika yerleri; ana metali, HAZ ve kaynakl metali kapsamaldr. Daha byk gerilmeli ve scakla sahip
alanlar tercih edilmelidir,
Replikalar, uygun bir ekilde saklanmal ve kabn tm mr boyunca muhafaza edilmelidir.
Sertlik lmeleri
Kaynakl birletirmelerin ve ana metalin sertlik lmeleri, balangtaki malzeme durumunu kaydetmek iin ve
ilerdeki muayenelerde malzeme yalanmasn deerlendirebilmek amacyla uygulanabilir. Aadaki kurallar
uygulanr:
I.3
Sertlik lmeleri, imalat ileminin sonunda yaplmaldr (tm sl ilemlerden, kaynaktan vbden sonra),
Sertlik lmelerinin says ve kapsam, basnl kabn boyut ve karmak yapsn ve snme hasar iin
kritik blgeleri temsil edecek ekilde olmaldr,
Sertlik kaytlar, uygun bir ekilde saklanmal ve kabn tm mr boyunca muhafaza edilmelidir.
Boyutsal lmeler
Snmeye gre tasarmlanm bileenlerin yksek hassasiyette ap lmeleri, snme ile ilgili ekil deiikliinin
geliimini deerlendirmek amacyla imalat srasnda yaplabilir.
ap lmesindeki hassasiyet aada belirtildii gibi olmaldr:
100 mmye kadar ap

100 < ap 500 mm
500 < ap 1000 mm
ap > 1000 mm
0,01 mm,
0,02 mm,
0,05 mm,
0,1 mm.
evresel veya dier anahtar boyutlarn lmeleri de yaplabilir.
64
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek Y
(Bilgi iin)
EN 13445-5in geliim aamalar
Y.1 EN 13445-5:2002 ile EN 13445-5:2009 arasndaki farkllklar
EN 13445in 2009 basks, standardn 2002 basksn ve tm deiiklikleri ve dzeltmeleri ihtiva eder.
En nemli deiiklikler aada belirtilenleri kapsar:
Standart hidrostatik deney iin deney basn belirlenmesinin uyarlanmas:
Dorudan belirlenmesi mmkn olan durumlar,
Dorudan tespitin mmkn olmad durumlarda deney basncnn belirlenmesi iin metodoloji,
Deney basncnn kabn belirli blgelerinde deney yk durumlar iin azami basnc at durumlar.
Deney basncnn azalmas durumunda, daha sonra ilave deneyler gerekebilir.
Snme tabi kaplar (veya kap paralar) iin zel kurallarn ilavesi:
Teknik belgeler hakknda bilgiler (Madde 5),
Deney gruplar 1c ve 3c (Madde 6 ve Ek H),
Deney basncnn belirlenmesi (Madde 10),
alma srasnda muayeneye yardmc olmak iin imalat srasnda zel deneyler (Ek I).
Kaynakl birletirmelerin deney artlarnn aklamas: Normal birletirmeler hangi mevcut test
gereksinimleri Tablo 6.6.2-1 uygulamak ve bu gibi bir taraftan tek bir alma kaynaklar gibi dier
birletirmeler. kincisi, Madde 10.2.3.3.1de tanmland gibi bu ilave NDT gerekli olduu iin alternatif
olarak, bu ilave NDT tanmlanan yksek bir basnta bir basn deneyi ile yeniden yaplabilir. .
Analizler ile tasarma gre tasarlanm kaplar iin zel hkmler - dorudan kaynak Ek EN 13445-3:2009
B veya Madde 6.3 elikleri iin alternatif kaynaa gre tasarm EN 13445-3:2009 : Yalnzca deney grubu 1
uygundur ; Ek A (seri olarak retilen basnl kaplar ) geerli deildir .
Y.2
Bask 2nin dzeltilmi sayfalarnn listesi (2010-07)
Sayfalar 4, 5, 7, 19, 59, 75, 77, 83.
Y.3
Bask 3n dzeltilmi sayfalarnn listesi (2011-07)
Sayfalar, 3, 5, 36, 44, 51 to 56, 83.
Y.4
Bask 4n dzeltilmi sayfalarnn listesi (2012-07)
Sayfalar 5, 79, 80, 83.
Y.5
Bask 5in dzeltilmi sayfalarnn listesi (2013-07)
Sayfalar, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15; 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 30, 31,
32, 34, 35, 36, 37, 39, 41, 43, 44, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 57, 58, 59, 68, 71, 72, 73, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 83,
84, 85.
65
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Ek ZA
(Bilgi iin)
Bu standardn temel emniyet gereklilikleri veya Pressure Equipment
Directive 97/23/EC1)nin dier hkmleri ile ilgili maddeleri
Bu standard Avrupa Komisyonu tarafndan, Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin ye lkelerin basnl
donanmlara ilikin kanunlar hakknda yeni yaklam Direktifi 97/23/EC (PED)nin temel gerekliliklerine
uygunluu salamak zere CENe verilen talimata gre hazrlanm.
Bu standard, sz konusu ynetmelik altnda, Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde yaymlandnda ve en
az bir ye lkede ulusal standard olarak uygulamaya konulduunda, izelge Z.A.1de verilen maddelerin
salanmas durumunda, bu standardn kapsamnda verilen snrlar ierisinde, sz konusu direktifin temel
gerekliliklerine ve ilgili EFTA dzenlemelerine uygun olduu varsaylr.
izelge ZA.1 - Bu standard ve Pressure Equipment Directive 97/23/EC arasndaki uygunluk

Directive 97/23/ECnin
temel gereklilikleri,
Ek I
4
3.1
5.1, 5.2
3.4
5.3
3.1
6.2, A.6
3.1
6.3
3.1.5
6.4
3.1.1
6.5
3.1.2
6.6, A.7, Ek F, Ek G 3.1, 3.2.1
6.6.3.7
3.1.3
6.7
3.1
6.8
3.1.4
7
3.1
10
3.2
10.2.1, 10.2.2, 12.1,
3.2.1
Ek A, Ek F, Ek G
10.2.3
3.2.2
11, A.8
3.3
Ek C
2.5
C.2, C.3 ve C.4
2.4 ve 2.5
Bu standarddaki
maddeler ve ekler
C.5
2.3
C.5
2.9
erik
malat ilemleri
letme talimatlar
imalatla ilgili tasarm gzden geirilmesi
malt ilemleri ve yapm resimleri
Malzeme izlenebilirlii
Bileen paralarnn hazrlanmas
Kalc balant
Tahribatsz muayene
Tahribatsz muayene personeli
Tahribatl muayene
Isl ilem
malat ilemleri
Son deerlendirme
Son muayene
Deneme deneyi
aretleme ve etiketleme
Su boaltma ve havalandrma
nceleme aralar
Emniyetli ykleme, boaltma ve iletme iin
hkmler
Doldurma ve boaltma iin hkmler
Uyar: - lgili dier kurallar ve AB Direktifleri, bu standard kapsamndaki mamule/mamullere uygulanabilir.
TSE Notu: 97/23/EC Basnl Ekipmanlar Ynetmelii Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan 10.04.2002
/24722 (Deiiklik:19.03.2003/25053) tarih ve say ile Resmi Gazetede yaymlanmtr. 01.07.2003
(Deiiklik ile geici madde eklenmi ve zorunlu uygulama iin 01.01.2004 tarihine kadar gei dnemi
ngrlmtr).
66
1)
ICS 23.020.30
TS EN 13445-5:2010-01
EN 13445-5:2009
Kaynaklar
[1] EN 1593, Non-destructive testing Leak testing Bubble emission techniques.
[2] EN 13184, Non-destructive testing - Leak testing - Pressure change method.
[3] EN 13185, Non-destructive testing - Leak testing - Tracer gas method.
[4] prEN ISO 17662, Welding Calibration, verification and validation of equipment used for welding, including
ancillary activities (ISO/DIS 17622:2001).
[5] EN 13309 Non-destructive testing Terminology Part 9 : Terms used in acoustic emission testing
[6] EN 13554 Non-destructive testing Acoustic emission General principles
[7] EN 134771 Non-destructive testing Acoustic emission Equipment characterisation Part 1: Equipment
description
[8] EN 134772 Non-destructive testing Acoustic emission Equipment characterisation Part 2: Verification
of operating characteristics
[9] EN 14584, Non-destructive testing Acoustic emission Acoustic emission during proof testing
67

Katalogs-1343-TS en 13445 5 Basınçlı Kaplar

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Katalogs-1343-TS en 13445 5 Basınçlı Kaplar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ICS 23.020.

Basnl kaplar - Atele temas etmeyen Blm 5: Muayene ve deney

Unbefeuerte Druckbehlter - Teil 5: Inspektion und

EN 13445-5:2009 Standardnn Trke Tercmesidir.

TRK STANDARDLARI ENSTTS

Bu standard yaynlandnda TS EN 13445-5: 2002,TS EN 13445-5:2007 nun yerini alr.

Bu standardda atf yaplan standardlarn milli karlklar aada verilmitir.

EN, ISO, IEC

Non-destructive testing Ultrasonic

EN, ISO, IEC

Basnl kaplar - Atele temas etmeyen - Blm 5: Muayene ve deney

Unbefeuerte Druckbehlter - Teil 5: Inspektion und

Bu Avrupa standard CEN tarafndan 30 Haziran 2009 tarihinde onaylanmtr.

AVRUPA STANDARDZASYON KOMTES

7.2 Taerona verilen kaynakla ilgili faaliyetler ........................................................................................ 26

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

Bu standardn amac bakmndan aadaki terimler ve tarifler uygulanr.

3.1 Tasarmn gzden geirilmesi

3.2 Tasarm onay

3.3 Deney grubu

3.6 Teknik artname

3.8 Seri imalat

3.9 Srekli imalat ilemi

3.10 Model kabul

3.11 Prototip kap/para

3.12 Kaplarn partisi

3.14 Birletirme partisi

Muayene ve deneylerin yapl

4.3 Tahribatsz muayene (NDT)

5.2 Teknik dokmanlarda bulunacak bilgiler

5.2.2 Basnl kabn genel aklamas

5.2.3 Tasarm ve imalt resimleri

5.2.5 Yaplan tasarm hesaplamalar ve incelemelerinin sonular

5.2.5.4 Belirli durumlarda, aadaki bilgiler verilmelidir:

5.2.6 Deney raporlar

Kaynak ilemi yeterlik kaytlar, kaynak personelinin yeterlik belgesi,

5.2.7 Teknik/imalat emas

5.3 Tasarmn gzden geirilmesi

5.3.2 Tasarmn gzden geirilmesi

malat sresince muayene ve deney

6.2 malat ilemleri ve yapl resimleri

6.3 Malzemenin izlenebilirlii

6.3.2 zel artlar - malzeme iaretlemesi

6.4 malat ilemleri iin hazrlk

6.4.2 Birletirme hazrlk deneyi

6.4.3 Kap takviyelerinin muayenesi

6.4.4 ekillendirme ile ilgili muayene

6.4.5 nemli kalnlk ekme gerilmesine maruz kalan alanlarn muayenesi

6.5.2 Kaynaknn, kaynak operatrnn ve ilemlerin yeterliinin dorulanmas

6.5.3 Tamiratlarn muayenesi

6.6 Kaynakl birletirmeler iin tahribatsz muayene

6.6.1.2 Deney gruplarnn kullanm

6.6.1.2.2 Muayene Grubu 1, 2 ve 3

6.6.1.2.3 Muayene Grubu 4

6.6.1.2.4 Muayene Grubu 2 iin yeterli deneyimin gsterilmesi

% 100 -%10d % 100 -%10d

izelge 6.6.21de her bir kaynak tipi iin tanmlanmtr

Grup 1.2 iin

Grup 1.1, 8.1

Grup 1.1, 8.1 iin

letim scaklk aral

Btn muayene gruplar, % 100 gzle muayenesi gerekmektedir.

500den kk en yksek tam basn evrimi says.

6.6.2 Tahribatsz muayene kapsamnn belirlenmesi