Verdiim rahatszlktan dolay balaynz

Kafamn iinde sinekler gibi vzldayan baz sorular paylamak istiyorum

Adalet adil midir? Dnyann adaleti ayaklar zerinde ters mi duruyor? Bushun zerine ayakkablarn frlatan Irakl
zapatista, yl hapis cezasna mahkm edildi. O daha iyisini, bir madalyay hak etmiyor muydu?
Terrist olan kim? Ayakkab frlatan m yoksa ayakkab ile ezen mi? Yalan syleyerek Irak savan yaratan, bir
yn insan ldren, ikenceyi onaylayan ve uygulanmas emrini veren seri katil bir terr sulusu deil mi?
Topraklarn savunma haklarn kullandklar iin terrizm yaratmakla sulanan Brezilyann topraksz kylleri,
ilinin mapuche ya da Guatemalann kekche yerlileri ya da Meksika Atencoda yaayan yerli halklar sulu
mudur? Eer toprak kutsal ise, her ne kadar yasalar bunu ifade etmeseler de; onu savunanlar kutsal deil midir?
Foreign Policy dergisine gre Somali en tehlikeli yer. yi de korsan olan kim? Alktan gemilere saldranlar m
yoksa yllardr dnyaya saldran ve bu abalarndan dolay multimilyonluk dllere konan, Wall Streetin
vurguncular m? Niin dnya kendini soyanlar dllendirir?
Niin adaletin tek gz kr? irketlerin en gls Wal-Mart, alanlarna sendika yasa koyuyor. McDonalds
da. Uluslararas hukuku ihlal eden bu sulu irketler niin cezadan muaf olurlar? Gnmz dnyasnda emek
atklardan ve ii haklar imdiye kadarkinden daha az deerli olduu iin mi?
Kim hakl kim haksz? Eer gerekten uluslararas adalet varsa; niin gller hibir zaman yarglanmazlar? Onlar
mahkm deiller. Cezaevlerinin anahtarlarnn sahibi onlar olduklar iin mi?
Niin Birlemi Milletlerde veto hakkna sahip be g dokunulmazdr? Bu hakkn ilahi bir kkeni mi var? Sava i
haline getirenler bar m koruyacaklar? Esas ileri silah retmek olan bu be gcn, dnya barndan sorumlu
olmas adil mi?
Uyuturucu tccarlarn aalayan yok; buda m bir organize su deil? Grlt karanlara kar her yerde
srarla lm cezas istenirken dnyann sahiplerine kar ceza talep eden yok? Daha fazlas gerekirken. Fzeleri
kullananlara kar deil baklar kullanan katillere kar yaygara koparlyor.
Hayret ediyoruz: Mademki u koruyucular, bu kadar ldrme arzusu lgnl iinde bulunuyorlarsa; neden sosyal
adaletsizlie kar lm cezas talep etmezler? Her bir dakikada milyon dolarn askeri harcamalara ayrld
srada tedavi edilebilir hastalklardan ve alktan on be ocuun ld bir dnya adil olabilir mi? Ad uluslararas
toplum olan yap, dilerine kadar, kime kar silahlanyor? Fakirlie kar m yoksa fakir fukaraya kar m?
lm cezasnn ateli savunucular, srekli kamu gvenliine saldran tketim toplumunun deerlerine kar neden
lm cezas istemiyorlar? Milyonlar, milyonlarca genci, dk cretliyi serseme eviren reklm bombardmanlar
sua davet etmiyor mu? Var olmak sahip olmaktr diye gece gndz tekrarlanan; arabaya sahip ol, markal
ayakkabya sahip ol, sahip ol, sahip ol Ve o, sahip olmayan var olmuyor mu?
Ve neden lme kar lm cezas uygulanmyor? Dnya lmn hizmetine organize olmu durumda. Bizim
enerjimizin ve kaynaklarmzn byk bir ksmn yalayp yutan silah endstrisi, yoksa lm retmiyor mu?

Dnyann sahipleri, iddeti yalnzca dierleri uygulad zaman cezalandryorlar. Bu iddet tekeli, btn
olumsuzluklara karn hayatta kalmay isteyen dnyallar iin dayanlmaz ve yeryznn dnda var olanlar iin de
aklanamaz bir duruma dnyor: Biz insanlar karlkl olarak birbirimizi yok etmede uzmanlam tek hayvan
tryz ve bizler, dier eyler arasnda, doay ve onun canllarn da yok etmekte olan bir imha teknolojisi
gelitirdik.
Bu teknoloji korkuyu besliyor. Bu korku, polisiye ve askeri savurganlklar hakl gsteren dmanlar reten bir
korkudur. Peki, bizler lm treninde; korkuyu lme mahkm etseydik nasl olurdu? Profesyonel dehet vericilerin,
bu evrensel diktatrlne son vermek salkl olmaz myd?
Panik ekiciler, bizi yalnzla mahkm ediyor ve bize dayanmay yasaklyorlar: altta kalann can ksn, birbirlerini
yesinler, bu komu daima bir tehlike, dikkat, ok dikkat et, bir eylerini alar, o sana tecavz edecek, bir Mslman
u bebek arabasna bomba koymu, eer u kadn sana bakarsa, u masum grnl komu, eminim ki sana
domuz gribi bulatracak
Alt st olmu bu dnyada, ortak dnce ve adaletin salanmasna ynelik en basit eylemler karsnda bile korku
yaratlyor. Bakan Evo Morales, lkenin byk ounluunu oluturan yerlilerin, kendilerine aynada bakma
utancn zerlerinden atmalar iin Bolivyay yeniden yaplandrmaya kalknca panii kkrttlar. Elbette, bu cret,
mmkn olan tek dzen bizimkidir diyenlerin geleneksel rk bak asndan bir felaketti: Kargaa ve iddeti
getiren Evo idi ve onun kabahati yznden ulusal birlik bozulacakt ve lke paralara blnecekti.
Yine, Ekvador Devlet Bakan Correann, yasad kabul ettikleri borlarn denmeyecei konusunda srarl
olduklarn bildiren haberi, dnya mali piyasalarnda terr retti ve kt bir rnek olaca iin de Ekvador korkun
bir ekilde cezalandrlmakla tehdit edildi.
Askeri diktatrler ve hrsz siyasiler, uluslararas bankalar tarafndan her zaman martlm olsalar bile; biz, zaten
halkn, kendisini sopalayan sopann ve kendisini yamalayan a gzlln bedelini demesini kanlmaz bir
kader gibi kabul etmesine almadk m?
Fakat ortak dnce ve adalet, sonsuza dek birbirlerinden ayrlm m olacak? Bunlar birbirine bal, birlikte
yrmek iin domamlar myd? Feministlerin syledii eer biz erkekler, hamile kalsaydk, krtaj serbest
olurdu slogan adalet anlay ve ortak dncenin bir rn deil mi? Niin krtaj hakk yasallatrlmyor?
Krtajn bedelini deyebilenlerin ve bundan kazanan doktorlarn, sonra cinsiyet ayrm yapmay terk edecekleri iin
mi?
Ortak dnce ve adaletin, ayn ekilde, inkr edilmesi baka bir skandal olayda yaanyor: Niin uyuturucular
yasallatrlmyor? Yoksa o da krtaj gibi bir halk sal sorunu deil mi? En fazla uyuturucu bamlsna sahip
olan lke; bamllarn taleplerini karlayanlar cezalandrmak iin hangi ahlaki otoriteye sahip? Ayrca, uyuturucu
belasna kar sava, bu kadar ycelten byk medya, neden dnyada tketilen eroinin, hemen hemen tamamnn
Afganistandan geldiini hi sylemiyor? Afganistandan gnderen kim? Bu lke, hepimizi kurtarmakla
grevlendirilen mesihin memleketinin askeri igali altnda bulunan bir lke deil mi?
Neden uyuturucular bu en uygun zamanda yasallatrmyorlar? Askeri istilalar iin iyi bir bahane olmayaca ve
dahas, geceleri kirli amarlar ykayan amarhaneler gibi alan, byk bankalara daha sulu krlar
salamayaca iin mi?

Bugnlerde dnya daha az otomobil satlmas nedeniyle zgn. Kresel krizin sonularndan biri de, gelien
otomotiv sanayi retimindeki dn devam ediyor olmas. Eer bir para ortak dnce ve birazck adalet
duygusuna sahip olsaydk; bu gzel haberi kutlamaz mydk? Otomobillerin azalmas, biraz daha az toksin
salglanacak olan doa acsndan ve biraz daha az lecek olan yayalar acsndan iyi bir haber deil mi?
Lewis Carolloya gre, harikalar lkesinde, adaletin nasl ilediini soran Aliciaya, Kralie te gryorsun der.
Fakat yarglama gelecek arambaya kadar balamayacaktr. Ve elbette, su da en sonunda ilenmi olacaktr.
El Salvadorda, Bapiskopos Oscar Arnulfo Romero, adaletin, bir ylan gibi, yalnzca plak ayakllar soktuunu
ispatlad. lkesindeki plak ayakllarn, dnyaya gelme suunu iledikleri iin peinen sulu doduklarn syledii
iin de kurunlanarak ldrld.
El Salvadorda yaplan son seimlerin sonucu; herhangi bir ekilde gsterilen saygnn ifadesi deil mi?
Adaletsizliin krallnda, adil bir adalet iin Bapiskopos Romero ve onun gibi mcadele ederek len binlere
gsterilen bir balk ifadesi deil mi?
Tarihin geliim aamalar bazen kt biter; ama o, Tarih, bitmez. Elveda derken daha sonra grmek zere, der.
[Kaosenlareddeki spanyolca orijinalinden Sendika.Org iin Atiye Parlyldz tarafndan evrilmitir]