PALPLANLAR

DO.DR. MEHMET BERLGEN

YT N. FAK.
GEOTEKNK ANABLM DALI

Palplanlarn Kullanm Amalar

Rhtm yaplar
Kazlar
Temel kazlar
Su iinde (~Kprler)

Destekli kazlar
YAS
S

Palplan

Palplan Malzemeleri
Ahap Palplan

Prekast beton palplan

(a) Kalas
Beton
dolgu

Kesit

(b) Wakefield kazklar

Donat

(c) Lamba zvanal

Ykseklik
(d) Kamal

elik Palplan

Chicago Metrosu,1940

PALPLAN NA YNTEMLER
Ankraj

Orijinal
yzey

Orijinal
yzey

Kaz

Arka dolgu

Kaz hatt
Adm 2

Adm 1

Adm 2

Adm 1

Ankraj
Arka
dolgu

Arka dolgu

Arka dolgu
Kaz

Adm 3

Adm 4

(a) Palplan arkas dolgulu

Adm 3

Adm 4

(b) Palplan nnde kaz

PALPLAN TPLER
Uygulama biimine gre
Konsol
Ankrajl
l ankrajl
ngerme ankrajl

Zemine mesnetlenme durumuna gre

Ankastre mesnetli
Konsol
Ankrajl (Killi zeminler)

Serbest mesnetli
Ankrajl (Kum)

KONSOL PALPLAN
YASS

Aktif
Basn

Kaz
Hatt
Pasif
basn
Pasif
Aktif
Basn
Aktif

A Blgesi
Kum

Aktif
Aktif
Basn
Pasif
basn

Pasif

B Blgesi
C Blgesi Kum
(b) Gerek basn dalm

(c) Kabul edilen net

basn dalm

Kumlu Zeminde Konsol Palplan

A
L1

YASS

A Blgesi
Ka(L1g + L2g)

L2

Kum

Palplann stabilitesi
iin statik denge
gznne alnrsa
FH=0
MB=0
Bilinmeyenler :
Palplan gmlme derinlii
Onun yeri

Aktif
basn

B Blgesi
O

Pasif basn

Aktif
basn
KaDg

C Blgesi
B

Kp(L1g + g (L2+D)

Kumlu Zeminde Konsol Palplan

z = L1de aktif basn:
p1=gL1Ka

Kum

YASS
Kum
gd

Eim
1 Dey
yatay
Kum
gd

Ka=Rankine aktif toprak

basnc katsays=
tan2(45-/2)
g = Su tablas
zerinde birim
hacim arlk
z = L1 + L2de aktif
basn:
p2=(gL1 + gL2)Ka
g=gd-gw

Palplann O dnme noktas stnde gmme derinliince net yanal

basnc bulmak iin her iki tarafdaki aktif ve pasif basnlar gznne
alnmaldr:

pa=[gL1 + gL2+ g(z - L1 - L2)]Ka

pp=g(z - L1 - L2)Kp
Kp=Rankine pasif toprak basnc katsays= tan2(45+/2)
p = pa - pp = (gL1 + gL2)Ka + g(z - L1 - L2)(Kp - Ka)
= p2 - g(z - L)(Kp - Ka)
L= L1 + L2
L3 derinliinde net basn p=0 :
p2 - g(z - L)(Kp - Ka) = 0 veya
( z L) = L3 =

p2
g ( K p K a )

Bu eitlik ayn zamanda DEFin eimini gsterir.

Yukardaki eitlikten yararlanarak p3 basnc yazlabilir :

HB = p3 = L4 ( K p K a )g
Palplann tabannda pasif basn pp, sa tarafdan sola dorudur. Bu
derinlik z = L+D olduuna gre

p p = (gL1 g L2 g D) K p
Ayn derinlikte
pa = g DK a
Palplan alt ucunda net yanal basas :
p p pa = p4 = (gL1 g L2 ) K p g D( K p K a )
= p5 g L4 ( K p K a )
p5 = (gL1 g L2 ) K p g L3 ( K p K a )
D = L3 L4

Palplann stabilitesi iin statik denge gznne

alnrsa
FH=0
MB=0

Basn diagramlar alanlarnn toplam :

ACDE EFHB + FHBG = 0
veya

1
1
P p3 L4 L4 ( p3 p4 ) = 0
2
2
P= ACDEnin alan
B noktasna gre momentler toplam yazlrsa :

L5
1
L4 1
P( L4 z ) L4 p3 L5 ( p3 p4 ) = 0
2
3 2
3

p3 L4 2 P
L5 =
p3 p4

Yukarda verilen moment eitliinde deerler yerine yazlrsa

L A L A L A3 L4 A4 = 0
4
4

3
1 4

2
2 4

p5
A1 =
g ( K p K a )
8P
A2 =
g ( K p K a )
6 P[2 z g ( K p K a ) p5 ]
A3 =
g 2 ( K p K a ) 2
P[6 z p5 4 P]
A4 = 2
g (K p K a )2

Maksimum Momentin Hesab

Maksimum momenti bulmak iin kesme kuvvetinin sfr
olduu nokta bulunur:

1
P = ( z ) 2 ( K p K a )g
2
veya
2P
z =
( K p K a )g
M max

1
1
2
= P( z z ) [ g ( z ) ( K p K a ) z
2
3

Kile gmlm konsol palplan

pa = [gL1 g L2 g d ( z L1 L2 )] 2c

Kum

p p = g d ( z L1 L2 ) K p 2c

YASS
Kum
gd

Bylece basn diagram

p6 = p p pa = 4c (gL1 g L2 )
Palplannalt ucunda :
p p = (gL1 g L2 g d D) 2c

Kil
gd

p a = g d D 2c
Net basn :
p7 = p p pa = 4c (gL1 g L2 )

FH=0 olduu iin basn diagram alanlarndan

ACDE alan EFIB alan + GIH alan = 0

P1 [4c (gL1 g L2 ) D L4 [4c (gL1 g L2 ) 4c (gL1 g L2 )] = 0

2
[4c (gL1 g L2 )]D P1
L4 =
4c
B noktasna gre momentler toplam yazlrsa :
D2 1
L
P1 ( D z1 ) [4c (gL1 g L2 )]
L4 (8c) 4 = 0
2 2
3

z1 =

ABCD basn diagram arlk merkezinin dey mesafesi

P1 ( P1 12cz1 )
D [4c (gL1 g L2 )] 2 DP1
=0
(gL1 g L2 ) 2c
2

Dgerek = 1.4 1.6( Dteorik )

Maksimum Momentin Hesab

Maksimum momenti bulmak iin kesme kuvvetinin sfr olduu nokta
bulunur:

P1 p6 z
veya
z =

P1
p6

M max

p6 z 2
= P ( z z1 )
2

Kumda Kuru durum

Kum

Kum

Kumda Serbest Palplan

Kum

Kilde Kuru Durum

Kum

Kil

gd

Kilde serbest palplan

Kil
gd

Ankrajl palplanlar
Ankraj

YASS

Palplan
ankastre mesnetli

Serbest mesnetli zm yntemi

Ankraj

YASS

Bklme noktas

Palplan
ankastre mesnetli

Ankastre mesnetli zm yntemi

Kaz derinliinin 6
mden daha byk
olmas durumunda
konsol palplanlar
ekonomik olmaz. Bu
durumda ankrajl
palplanlar kullanlr.
Ankrajl palplanlar
akma derinliini ve
duvar sehimlerini
azaltr.

Kumda serbest mesnetli ankrajl

palplan
z=L1 derinliinde p1=gL1Ka

Ankraj

YASS

YASS

Kum

z=L1+L2de p2=(gL1+gL2)Ka
z =L1+L2+L3de p=0 (E noktas)

Kum

L3 =

p2
g ( K p K a )

z =L1+L2+L3 +L4de
Kum
gd,

p8=g(Kp-Ka)L4
DEFin eimi 1/g(Kp-Ka)

Palplann stabilitesi iin statik denge gznne alnrsa

FH=0
MB=0
Yatay denege iin basn diagramlar alanlarnn toplam :
ACDE EBF - F = 0
F=ankrajdaki ekme / birim uzunluk veya
1
p8 L4 F = 0
2
veya
P

1
F = P [g ( K p K a )]L24
2

P=ACDE basn diagramnn alan

imdi O noktasna gre moment alnrsa

MO=0

1
2
P[( L1 L2 L3 ) ( z l1 )] [g ( K p K a ) L24 (l2 L2 L3 L4 ) = 0
2
3
veya
L34 1.5L24 (l2 L2 L3 )

3P[( L1 L2 L3 ) ( z l1 )]
=0

g (K p Ka )

Yukardaki denklem tatonman ile zlebilir. Buna gre teorik

akma derinlii
Dteorik=L3+L4
Teorik akma derinlii uygulamada %30-%40 artrlr.
Dgerek=1.3-1.4Dteorik

Baz mhendisler gerek akma derinlii (Dgerek) yerine pasif toprak

basncn bir gvenlik saysna blmeyi tercih ederler.
Kp(tasarm)=Kp/GS
Maksimum teorik moment z=l1 ve z=l1+L2 derinlikleri arasndadr. Kesme
kuvveti=0 olan z derinlik bulunarak Mmax bulunabilir.

1
p1L1 F p1 ( z L1 ) K a ( z L1 ) 2 = 0
2

Kilde serbest mesnetli ankrajl

palplan
z=L1+L2 derinliinden
z=L1+L2+De kadar

Ankraj

Kum

YASS

Kum
gd,

p6 = 4c (gL1 g L2 )

Yatay kuvvetlerin dengesinden

P1 p6 D = F
P1=ACD basn diagram alan

Kil
Kil
gd, =0
c

F=Ankraj kuvveti (kuvvet/birim uzunluk)

O noktasna gre moment alnrsa

MO=0
P1 ( L1 L2 l1 z1 ) p6 D(l2 L2

D
)=0
2

p6 D 2 2 p6 D( L1 L2 l1 ) 2 P1 ( L1 L2 l1 z1 ) = 0

Bu denklem akma derinlii Dnin hesaplanmas iin

kullanlr.

Zemine ankastre ankrajl palplan

Kum

YASS

Sehim

(a) Basn diagram

Kum
gd,

(b) Moment diagram

Ankastre mesnetli ankrajl

palplann zm iin L3 ve
Dnin hesaplanmasnda
genellikle edeer kiri
zm ynteminden
yararlanlr.

Edeer kiri kavram

Kiri

Moment diagram

Edeer kiri yntemi

Yandaki ekilde gsterildii gibi

palplan bir kirile (RSTU)
karlatrlabilir. Bu kirite T mesneti
palplantaki ankraj tepkisine (F), S
noktas ise bklme noktasna (I)
edeerdir.


1.

Tasarmda aadaki yol izlenir :

L5i belirle. L5 kayma mukavemeti as fnin bir fonksiyonu olarak
aadaki tablodan alnabilir.

(derece)

L5
L1 L2

30

0.08

35

0.03

40

2. Edeer kiri akln hesapla : l2+L2+L5=L

3. Aklktaki toplam yk Wi hesapla. Bu O ve I arasndaki basn
diagramnn alandr.
4. Maksimum momenti hesapla, Mmax=WL2/8

5. Oya gre moment alarak Pn hesapla

1
P = (O' ne gre ACDJI moment alan)
L
6. Dyi hesapla

6 P
D = L5 1.2
( K p K a )g
7. I ya gre moment alarak F ankraj kuvvetini hesapla

1
F = ( I ' ya gre ACDJI moment alan)
L

Deiik Ankraj
uygulamalar

YASS

Ankraj plakas veya

kirii

ngerme
ankrajl iksa

Dey ankraj kaz

Eik kazkl ankraj

ngerilmeli ankraj
Kumda

Kilde