Bab 1: Tamadun Mesir Purba

Proses Pembentukan

Tamadun Mesir Purba

Manusia mendiami di Lembah Nil

Penggunaan alat logam cetus pembinaan:

Lokasi
Sg Nil adalah anugerah Mesir Purba
Sg. Nil berpunca drpd 2 anak sungai
- Sg. Nil Biru (tnh tinggi Ethopia)

Bandar-bandar bergabung menjadi nome

(daerah)
Nome bersatu menjadi sebuah
Bandar/pusat pentadbiran. Contoh; Thinis,
Memphis & Thebes

- Sg. Nil Putih ( Tasik Victoria, Uganda)

Ciri-ciri Tamadun Mesir Purba
Kerangka Masa
Berkembang drpd penempatan awal Zaman
Neolitik
Tamadun Mesir Purba dpt dibahagikan
kepada empat Zaman

Pemerintahan Firaun Menes (3200SM)

Satukan kesemua nome menjadi sebuah
kerajaan
Asaskan pentadbiran di:
- bandar Thinis (bhg tgh Sg. Nil)
- bandar Memphis (delta Sg. Nil)

Awal (3100 2200 SM)

Pertengahan (2040 1785 SM)

- bandar Thebes penting bagi menjadi

kediaman firaun, pusat pentadbiran &
pemerintahan

Empayar (1570 1085 SM)

Keruntuhan (1055 322 SM)

Tamadun Mesir Purba alami kejatuhan di

pihak2 berikut:
- Libya (1100 947 SM)
- Kush (730 670 SM)
- Assyria (663 609 SM)
- Parsi (525 SM)
- Yunani (332 30 SM)Rom (30 SM)

Kehidupan berorganisasi
Firaun (raja berkuasa mutlak > dianggap
suci)
Jawatan firaun diwarisi secara turuntemurun
Pada zaman kerajaan lama, Firaun dianggap
sebagai jelmaan Tuhan Horus
Dinasti ke-3 & ke-4, Firaun sbg Raja
Matahari. Percaya Firaun anak tuhan
Matahari > Amon-Re
Firaun juga merupakan ketua pendeta,
pemilik tanah, ketua hakim dan ketua
pahlawan
. Firaun, Bangsawan, Rakyat Bebes, Hamba

Sistem Pemerintahan

 Firaun Hatsheput (1501 1479 SM) > Firaun

wanita yang banyak melakukan perubahan
seperti
- pembinaan terusanpadang pasir dijadikan
tanah pertanian yg subur

Pengkhususan Kerja
Eksport utama: tekstil & kertass
Bergiat dalam perlombongan emas di
kawasan Nubia
. Sistem pemerintahan yang terancang
berjaya menarik pedagang-pedagang dari
laut Mediterranan & laut Merah

Agama & Kepercayaan

Percaya konsep politeisme (kepercayaan
byk tuhan)

Sumbangan Tamaduan Mersir Purba

Pembinaan Piramid
Pembinaa piramid melambangkan kreativiti
masyarakat Mesir Purba
Ilham daripada Imhotep. Beliau adalah:
- sainstis, ahli fizik, arkitek & penasihat
penting Firaun Djoser (3150 SM)
- memperkenalkan teknik pembinaan
bangunan dgn menggunakan batu
bataPengamal ilmu perubatan & pengarang
buku sains & sastera

Berkait dengan unsur alam seperti:

- Re (Tuhan Matahari)

Pendidikan

- Ra Atum (Tuhan Langit)

Kemajuan pendidikan dan penggunaan

kertas

- Anum (Tuhan Angin)

Percaya kehidupan selepas mati
Mayat disimpan dan dijaga dengan
telitiMayat ditanam bersama barang &
kelengkapan harian

Kertas terhasil drpd pokok papyrus

Penggunaan kertas menggantikan kepingan
batu bata
Sistem pendidikan utki kanak2 keluarga
atasan
Rumah ibadat sbg istitusi pentadbiran

Sistem Tulisan
Hieroglif (kombinasi gambar & simbol yg
berdasarkan bunyi)
Penting dalam:
i) merekod aktivti pertanian
ii) pengutipan cukai
iii) keagamaanritual kepercayaan

Tujuan pendidikan utk melahirkan para

pegawai kerajaan yg sempurna dan
terlatihMaju dalam ilmu perubatan
(melahirkan pengamal perubatan)

Tamadun Hwang Ho
Lokasi

Sungai merupakan nadi utama bagi

pembentukan tamadun Hwang Ho.

Proses Pembentukan Tamadun Hwang

Ho

Tamadun ini muncul daripada

kesuburan tanah yang terdapat di Hwang Ho
atau Sungai Kuning.

Kesuburan kawasan sekitar Hwang Ho

telah menarik penduduk nomad untuk
tinggal menetap , membina petempatan
awal.

Hwang Ho merupakan sungai kedua

terpanjang di China (5464 km) dan terletak
di bahagian utara negara China .

Hwang Ho mengalir dari kawasan tanah

tinggi di sebelah barat ke Teluk Bo Hai di
sebelah timur.
Ciri-ciri fizikal lokasi : bergunang-ganang dan
berpadang pasir .

Kerangka Masa

Kemunculan tamadun dikesan daripada

jumpaaan tengkorak homo sapien , juga
dikenali sebagai Peking Men pada sekitar
tahun 400 000 S.M..
(Jumpaan ini membuktikan adanya
kehidupan Zaman Paleolitik)

Mereka menjalankan aktiviti

pertanian ,penternakan binatang ,mengunpul
hasil hutan dan memburu.

Perkembangan petempatan awal ini

melahirkan beberapa buah Bandar di
Lembah Hwang Ho.

Anyang merupakan pusat kerajaan

Dinasti Shang .
Pembentukan Dinasti Shang telah
membawa kemajuan dalam usaha perluasan
wilayah dan penyebaran buadaya ke
kawasan sekitar Lembah Hwang Ho.

Ciri-ciri
Negara Kota -Anyang

Zaman Neolitik muncul pada sekitar

tahun 5000 S.M..

terletak di kawah tanah tinggi di Sungai

Huan

(Era ini munculnya akitiviti pertanian dan

penternakan.)

terdapat istana , kuil dan pusat

pentadbiran di Bandar.

Dinasti Hsia merupakan dinasti beraja

pertama di China yang bermula pada sekitar
tauhn 2205-1766 S.M..

Ketua pemerintahan(raja, golongan

pembesar dan golongan agama) tinggal di
kawasan bandar.

-Pada penghujung pemerintahan Dinasti

Shang ,kebangkitan hamba telah
dimunculkan kerana kezaliman
pemerintahan Raja Shang.

Bandar Anyang dilengkapi dengan

tembok untuk menghalang pencerobohan
musuh dan dikelilingi oleh
perkampungan yang didiami oleh
masyarakat petani.

-Ini telah mendorong suku Chou yang

mendiami Lembah Sungai Wei megambil
kesempatan untuk mengyingkirkan dan
menggantikan pemerintahan Shang dengan
pemerintana Dinasi Chou.

Tentera berjalan kaki.

Golongan petani sebagai tonggak

ekonomi dan pentadbiran berperanan untuk
memenuhi keperluan golongan atasan .

Golongan artisan yang berperanan

untuk cipta pelbagai barangan tembaga .
Organisasi Sosial

Susun lapis dalam organisasi sosial

masyarakat Shang dapat dibahagikan
kepada dua , iaita lapisan atasan dan lapisan
bawahan

Golongan raja dan pembesar

menduduki lapisan paling atas yang diterajui
oleh raja.

Lapisan bawahan dibentuk oleh

golongan petani.Golongan ini yang
membentuk sebahagian besar
pendudukyang mendiami
kawasan tinggal
di luar bandar , inaitu di sekeliling Negara
kota.

Golongan artisan juga terdapat dalam

lapisan bawahan.Golongan ini wujud
sebahagian besar kerana penguasaan
mereka dalam teknologi gangsa.

Gangsa telah digunakan untuk

menghasilkan senjata,perisaidan hiasan
pada kereta kuda (digunakan oleh tentera
,serta peralatan untuk upacara keagamaan)

Hanyalah golongan pembesar sahaja

yang mampu memiliki tentera dan senjata
gangsa.

Maka, golongan pembesar

menggunakan keistimewaan mereka untuk
menundukkan golongan bawahan.

Golongan paling bawah dalam

masyarakat Shang ialah hamba.Perhambaan
merupakan satu ciri utama dalam Dinasti
Shang.

Pengkhususan pekerjaan

Terdapat dua kumpulan tentera :

Tentera yang menggunakan kereta

kuda

Golongan hamba berfungsi sebagai :

Digunakan untuk membantu kerja-kerja

perburuhan
Untuk tujuan korban dalam upacara
penyembahan.
Sistem pemerintahan

Dinasti Shang berbentuk pemerintahan

beraja .

Pengganti raja dilantik daripada

kalangan saudara lelaki yang lebih muda
atatu anak lelaki raja.

Raja berkuasa secara langsung di

kawasan pusat pentadbiran .

Masyarakat tamadun ini percaya

bahawa kuasa raja merupakan mandat
daripada tuhan
Mandat daripada tuhan :
Masyarakat Hwang Ho percaya bahawa raja
memerintah dengan adil , kerajaan dan
rakyat akan menikmati kemakmuran dan
kesejahteraan hidup kerana pemerintahan
itu direstui tuhan.

Urusan pentadbiran raja dibantu oleh

golongan bangsawan dan pegawai kerajaan.

Bagi wilayah di luar pusat pentadbiran ,

pemerintahan Dinasti Shang dibantu oleh
golongan bangsawan.

Golongan bangsawan
dipertanggungjawabkan untuk mentadbir
wilayahnya.
-Mereka berhak mewujudkan sistem
pentadbirannya sendiri dalam hal seperti:
pungutan cukai , pertahanan, undangundang


Dinasti Chou telah mengasimilasikan
sistem yang sama apabila mereka
mengambil alih pemerintahan Shang.

Animisme : Kepercayaan setiap benda

seperti batu dan pokok mempunyai
semangat (jiwa dan roh ) orang mati
Politeisme : Penyembahan terhadap lebih
daripada satu tuhan

Masyarakat Shang mengamalkan

penyembahan roh nenek moyang.

Mereka juga menyembah tuhan syurga

( Shang-ti) , tuhan bumi (Tu) , di samping
penyembahan terhadap sungai , bukit dan
gunung.

Upacara penyembahan melibatkan

permainan muzik,tarian dan upacara korban
yang diketuai oleh golongan bomoh.
Tulang yang ditemui dikenali sebagai
tulang oracle.
Fungsinya adalah untuk meramal
sesuatu keadaan.

Dinasti Chou

Raja raja Dinasti Chou membahagikan

pemilikan tanah mereka kepada wilayahwilayah.

Mereka telah melantik pembesar

tempatan di setiap wilayah ini.

Raja-raja Dinasti Chou mengikat

pembesar tempatan melalui :

Golongan bomoh yang terlibat dalam

upacara penilikan ini akan meletakkan tulang
ini di atas unggun api sehingga timbuh
rekahan .
Rekahan ini akan ditafsirkan dan
disabitkan dengan sesuatu kejadian.
Sistem Tulisan

-Ikrar taat setia kepada pemerintahan Chou

Rekahan-rekahan pada tulang oracle

telah menimbulkan idea masyarakat
tempatan untuk mencipta tulisan.

-Memberikan hadiah seperti kereta kuda

,senjata gangsa ,hamba ,binatang

Tulisan China berbentuk ideogram ,iaitu

tulisan berbentuk symbol.

Mereka juga diminta melindungi raja

dan memberikan bantuan tentera pada masa
perang .

Sumbangan Tamadun Hwang Ho

Pembesar tempatan diberikan hak

untuk bertindak sebagai ketua agama

1.

Pembinaan sistem pengairan

Untuk menjalankan upacara

pengorbanan

Terusan-terusan telah dibinakan untuk

mengairkan kawasan pertanian dan
mengelakkan berlakunya banjir.

Agama dan kepercayaan

Sistem pengairan ini telah diteruskan

pada zaman Chin oleh Shih Huang Ti ke
kawasan barat daya China.

Masyarakat tamadun Hwang Ho

mengamalkan banyak kepercayaan

Sebuah terusan telah dibina di

Szechwan untuk mengairkan kawasan
pertanian .

2.

Pembangunan dalam sector pertanian

Pembangunan ini telah membawa

kemajuan dalam teknologi pembajakan serta
penciptaan cangkul dan sabit.

Pada zaman ini , petani mula

menggunakan batas untuk tujuan
penanaman.

Petani China juga mula menggantikan

alat pertanian yang dibuat daripada kayu
dengan yang dibuat daripada besi.
3.

Sistem Tulisan

Sistem tulisan ini telah berkembang

secare evolusi dan masih digunakan oleh
orang China sehingga hari ini.

Tulisan ini telah digunakan dalam

penulisan dan percetakan secara luas.

dua unsur yang saling melengapi , iaitu Yin

dan Yang.
-Yin ialah kuasa pasif dan Yang ialah kuasa
aktif.

Semasa pemerintahan Shang , sistem

kalendar telah diperkenalkan.

Kalendar ini terdapat 30hari dalam

sebulan dan 360 hari dalam setahun.

Raja menggunakan kalendar ini untuk

menentukan musim menanam dan musim
menuai.

Amalan penggunaan calendar telah

diteruskan untuk menjalankan aktiviti harian
seperti upacara perkahwinan ,perburuhan
ataupun pengkebumian.
6.

Pengamalan falsafah perang Sun Tzu

Tulisan ini juga diajar di sekolah-sekolah

di China.

Karya falsafah ini , the Art of War telah

membicarakan tentang:

Tulisan ini terus berkembang dengan

penggunaannya oleh orang Korea dan Jepun.

-Selok-belok perang
-Cara menangani musuh

Falsafah tersubut juga diaplokasihkan

sebagai taktik dalam urusan perniagaan
pada hari ini.

4.

Pemujaan roh nenk moyang

Merupakan salah satu kepercayaan

yang masih berkekalan sehingga hari ini.

Misalnya, unsur korban manusia tidak

lagi diamalkan.

Unsur ini telah digantikan dengan unsur

makanan,duit kertas dan barangan
perhiasan.

Tamadun Mesopotamia

5.

2. Mesopotamia berasal daripada perkatan

bahasa Yunani bermaksud tanah di antara
dua

Konsep Yin dan Yang , Feng Hsui

Ini merupakan dua daripada

kepercayaan yang masih terdapat dalam
masyarakat China.

Orang China percaya bahawa alam

semesta dan kejadiannya terdiri daripada

1. Tamadun terawal di dunia

batang sungai

Kedudukan Tamadun Mesopotamia

- Mesopotamia terletak di kawasan lembah
antara dua batang sungai (Sg. Tigris & Sg.
Euphrates
- Sg ini mnegalir dr kws pergunungan di Turki
ke tnh lembah pamah di Iraq smapai ke Teluk
Parsi
- Wilayah Mesopotamia dikelilingi oleh
Pergunungan Zragos dibahagian timur laut,
dataran
tinggi Arab di barat daya dan Teluk Parsi di
bahagian selatan

Bhg utara bdr Banghdad merangkumi kws

pertghan Sg. Tigris hingga ke Utara, termsk
Assyria
Bhg selatan bandar Baghdad merangkumi
kws Sg. Tigris dan Sg. Euphrates yg dikenali
sbg Babylon
Babylon dibhg kp Akkad di utara & Sumeria
di selatan
Tamadun Mesopotami bermula di Sumer
Orang Semeria yg berhijrah ke Sumer telah
membina penempatan dan menjalankan
kegiatan pertanian
Mereka membina sistem pengairan untuk
mengawal pergaliran air sungai.

Kerangka Masa
- Tamadun Mesopotamia berkembang drpd
penempatan awal Zaman Neolitik antara
tahun 7000 S.M 5000 S.M
- Wilayah Mesopotamia berkembang sbg
pusat tamadaun awal pada tahun 3500 S.M
- Beberapa kerajaan telah muncul dilembah
Mesopotamia ialah Sumeria, Akkad, Ur,
Babylon Awal, Kassite, Assyria, Chaldea
- Kerajaan-kerajaan tersebut telah muncul,
berkembang dan akhirnya merosot
- Setelah kejatuhan kerajaan Chaldea,
wilayah Mesopotamia dikuasai oleh Parsi

Perkembangan aktiviti pertanian

menghasilkan sumber makanan yang
berlebihan untuk menampung keperluan
penduduk yang semakin bertambah
Perkembangan ini menyebabkan
penempatan awal yg berbentuk
perkampungan berubah menjadi negara
kotaNegara kota itu muncul sepanjang
sungai seperti negara kota Assur, Eridu, Kish,
Lagash, Mari, Nippur, Ur dan Uruk.

Ciri ciri Tamadun Mesopotamia

a) Negara Kota
Negara kota yg wujud di sepjg sg
mempunyai ciri fizikal yg tersendiri

Proses Pembentukan Mesopotamia

Proses pembentukan Mesopotamia
terbahagi Mesopotamia terbahagi kepada
dua bahagian iaitu:

Stp negara kota mempunyai pusat kota,

tembok kota, luar kota, perlabuhan dan kubu
pertahanan yg mempunyai pelbagai bentuk
gerbang pintu
. Didlm kota terdpt istana, rumah kediaman,
rumah kedai, pasar dan rumah ibadat.

a) Bahagian utara bandar Baghdad

b) Bahagian selatan bandar Baghdad

b) Organisasi Sosial
Masyarakat negarfa kota lebih teratur

 Masyarakat negara kota terbahagi kepada:

a) Kod Undang2 Hammurabi

Gol. Pemerintah (raja, ketua pendeta, k.

Tentera, bangsawan), Rakyat Bebas Petani,
artisan, pedagang, Hamba (Tawanan perang)

Digubal semasa Raja Hammurabi (krj

Babylon)

c) Sistem Pemerintahan
Berbentuk teokrasi
Raja dianggap sbg tuhan/ wakil
tuhan/pemilik kota
Raja Naramsin (Akkad) > penduduk sembah
Raja Naramsin menggelarkan diri sbg Raja
Empat Penjuru Alam
Raja menjadi ketua pentadbir, ketua
tentera, ketua pendeta
Raja & ahli keluarga raja memegang
jawatan di Zigurat
Zigurat adalah pusat ibadat, pusat
perdaganagn, pusat penyimpanan khazanah
negara
d) Pengkhususan kerja
Penduduk tinggalkan pekerjaan petani >
menjadi peniaga, pedangang & artisan
Perdagangan disekita Mesopotamia &
Lembah Indus
Mesopotamia tidak banyak bahan
mentahMesopotamia byk hasilkan logam,
emas, perak & dll
e) Sistem Tulisan
Bermula dengan bentuk tulisan bergambar
Sistem tulisan berkembang kepada tulisan
berbentuk simbol (guna tanah liat)Tulisan
berbentuk pepaku (cuneiform)

Terdapat 282 undang2 terpahat pada

tembok besi
Hukuman & denda setimpal kesalahan yang
dilakukan
Menjadi dasar perundangan tamadun
Dapat mengelak permasalahan dikalangan
masyarakatDapat mewujudkan perpaduan &
mengukukuhan sistem organisasi
b) Sistem tulisan
Membawa kpd sistem pendidikan
(melahiran jurutulis)
Untuk urusan pentadbiran & peniagaan
(merekod)
Melahirkan tradisi kesusteraanKeusuteraan
tertua di dunia ialah Epik Gilgamesh (falsafah
& cara hidup Mesopotamia)
c) Ilmu Astronomi
Penerapan pergerakan bulan, bintang &
matahari > perkembangan ilmu matematik &
geometri
Penggunaan jalan laut (kompas)Penciptaan
kalender berasaskan sistem solar yg
mengandungi 12 bulan dlm setahun.
d) Ilmu Perubatan
Dpt perhatian khusus (pemerintah
Assyura ) > penting kesihatan tentera
. 500 jenis ubat-ubatan (herba & ramuan)
e) Penciptaan roda
Utk menghasilkan kereta kuda. Tujuan
untuk peperangan
Penciptaan kincir air

Sumbangan Tamadun Mesopotamia

. Penciptaan alat pengangkutan cth: kapal

layar

f) Batu bata
Penciptaan daripada tanah liat
Cipta arca & tiang batu
Cth: patung Raja Gudea
. Arca & tiang batu dpt dilihat dlm seni bina
zigurat

Tamadun Indus
Lokasi
Tamadun terawal di India

Organisasi Sosial

Terletak di lembah Indus yg disaliri oleh Sg.

Indus

- Terbahagi kepada 2 golongan:

Sg. Indus berpunca dr Pergunungan

Himalaya dan mengalir ke Laut Arab
Juga dikenali sbg Tamadun Harappa

a) golongan atasan (pendeta, pedagang)

b) golongan bawahan (petani, buruh,
hamba)Tiada raja. Pendeta adalah kelas
atasan utama
Pengkhususan Kerja

Kerangka Masa
Muncul pada 2500 SM & merosot pada
1800 SM
Ada pendapat menyatakan Tamadun Indus
hancur kerana serangan org Aryan serta
bencana alam

Proses Pembentukan
Bermula hidup secara nomad dan
kemudahan menetap di sepanjang Sg. Indus
Bandar-bandar yg dibentuk
i) Mohenjo Daro & Harappa (Bandar Utama )
ii) Lothal & Sutkagen Dor (Bandar Perlabuhan
Utama)

- Bidang ekonomi (perdagangan, pertanian,

pertukangan & pembuatan)
- Hubungan perdaganagn dijalankan di
Mesopotamia. Terbukti dgn penemuan cap
mohor org Indus di MesopotamiaAda
diantara penduduk Tamadun Indus menjadi
artisan, iaitu pembina & penghasilan brg
logam & tembikar
Agama & Kepercayaan
- Penemuan patung & ukiran yg mempunyai
unsur keagamaan
- Patung proto-Siva ialah penemuan patung
paling penting (patung duduk bersila dgn
gaya yoga & ada 3 tanduk yg melambangkan
Dewa Brahma, Vishnu & SivaPercaya Tuhan
Ibu bg melambangkan kesuburan
Sistem Tulisan
- Tulisan berbentuk piktograf

Ciri-ciri Tamadun Indus

Penempatan Kekal

- Tulisan tamadun indus masih lagi menjadi

mesteri & masih belum dapat ditafsirkan

- Pembentukan Bandar terancang

- Bandar terbahagi kepada 2:

Sumbangan Tamadun Indus

a) Bahagian utama (pusat pentadbiran &

keagamaan)

Bandar terancang

b) Bahagian kedua (kawasan perumahan)

- Perancang Bandar dibantu oleh:
a) Ilmu geometri & pembinaanSumbangan
tamadun Mesopotamia & Tamadun Mesir
Purba

- Tamadun Indus terkenal dgn perancangan

Bandar seperti Mohenjo-Daro & Harappa
- Kecermelangan bandar berkait rapat
dengan kemajuan dalam bidang geometri &
pembinaan
- Pemahaman ilmu geometri orang Indus
adalah hasil drpd pertmebungan Tamadun

Indus dgn Tamadun Mesopotamia & Tamadun

Mesir Purba
- Perancang bandar disusun berdasarkan
bentuk segi empat yg diikuti dgn jalan raya
yg lurus.

Bahan binaan
- Tamadun Indus berusaha meningkatkan
mutu bahan binaan

Makna Tamadun

- Masyarakat tamadun Indus tidak

bergantung kepada suhu matahari tetapi
menghasilkan batu bata dgn pembakaran
pada suhu yang tinggi

Bahasa Arab:

Hubungan
- Mengamalkan sifat keterbukaan
- Kecemerlangan tidak akan dicapai tanpa
membuat hubungan serta bertukar
pandangan dengan pihak lain
- Hubungan dgn T. Mesopotamia & T. Mesir
Purba telah memberi manfaat kepada
tamadun Indus terutama dalam pertukaran
teknologi
Rumusan:
Tamadun Indus mengajar kita bahawa
kedamaian & keamanan ialah tunjang
kepada kekuatan sesebuah bangsa untuk
mencapai kemajuan dan kecemerlangan

- Berasal dari perkataan Arab; Mudun dan

Madani
- Tamadun juga dikaitkan dengan perkataan
Arab, Madana (tinggi budi bahasa
@ pembukaan bandar)

Bahasa Inggeris:
- Tamadun dipanggil Civilization
- Civilization berasal dari perkataan Greek;
Civitas (bandar)

Pandangan Orang Barat:

- Kaitkan tamadun dengan pembangunan
lahiriah iaitu hal-hal kebudayaan
(penulisan, kesenian, undang- undang,
pembandaran)
- Gordan Childe (sarjana Barat); pencapaian
lahiriah menjadi penentu
kemajuan tamadun sesebuah msyk
- Darcy Riberio & R.A. Buchanan menekankan
kepentingan dan pembangunan
lahiriah dalam proses perkembangan
tamadun

Pandangan Islam

- Tamadun meliputi perkembangan lahiriah

dan rohaniah (unsur penting utk ukur tahap
ketamadunan sebuah msyk
- Menurut Syed Naquib Al-Attas, tamadun
merupakan pencapaian tahap tatasusila
yang tinggi dan kebudayaan yang luhur oleh
sesebuah msyk.
- Pandangan Syed disokong oleh Richard
Sullivan bahawa unsur rohaniah sgt penting
dlm konsep tamadun

Rumusan

Sistem Pemerintahan

- Tamadun diertikan sebagai peradaban

- Memudahkan menjalankan perntadbiran

sebuah masyarakat yang besar dan
kompleks

- Konsep tamadun pentingkan pencapaian

lahiriah (pembinaan kota & kesenian)
- Tamadun mengutamakan pencapaian
berbentuk rohaniah, moral dan tatasusila

Ciri Ciri Tamadun

- Raja & pemimpin sering menggunakan

unsur magis (dakwa diri sbg wakil tuhan >
utk dpt mengiktirafan sbg ketua pemerintah)
- Sistem perundangan diwujudkan ( panduan
pd masarakat > kekal aman dan makmur)

Penempatan Kekal
- Kehidupan secara menetap (corak hidup
lebih sistematik)
- Perkembangan yang berlaku memberi
peningkatan pengeluaran
- Kemajuan dalam bidang:
i. Pertanian (penanaman & penyimpanan
makanan)
ii. Perternakan binatang
iii. Penciptaan peralatan baru (cangkul)

Pengkhususan Pekerjaan
- Pengkhususan Kerja wujud disebabkan
peningkatan produktiviti manusia
- Menghasilkan kemakmuran & kestabilan
politik yg membawa peningkatan &
perkembangan ekonomi
- Sistem barter digunakan lalu wujud
perdagangan
- Aktiviti perdagangan yang berlaku,
wujudnya pertukaran ilmu pengetahuan,
teknologi & budaya.

iv. Penggunaam teknologi (sistem pengairan)

Agama & Kepercayaan
Kehidupan Berorganisasi
- Merangkumi aspek sosial, ekonomi & politik
- Mampu atur cara hidup manusia (stabil &
makmur)
- Sistem sosial masyarakat awawl berbentuk
piramid & bersusun lapis
- Raja, Bangsawa, Rakyat Bebas & Hamba

- Percaya ada kuasa ghaib kuasai alam

sekeliling
- Amalan kepercayaan Animisme
- Msyk tamadun awal amalkan Politisme
(sembah banyak tuhan)
- Penting kepada:

i. golongan pemerintah

Bahasa & Tulisan

ii. pembahagian sosial msyk

- Bahasa tertua: Yunani & Sanskrit

iii. kesenian

- Tulisan awal: Heiroglif, Cuneifom &

Iderogram

iv. perkembangan ilmu

v. pembinaan dlm proses pembentukan
tamadun awal

- Kepentingan:
i. sebar ilmu pengetahuan
ii. sbg medium perhubungan sesama msyk &
antara msyk
iii. Urusan pentadbiran (simpan rekod & tulis
undang2)
iv. Menyampai, catat, mengembangkan idea.