You are on page 1of 27

TRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 1012-2 + A1
Temmuz 2010

ICS 23.140; 23.080; 23.160


2. Bask

KOMPRESRLER VE VAKUM POMPALARI - GVENLK


KURALLARI - BLM 2: VAKUM POMPALARI
Compressors and vacuum pumps - Safety requirements Part 2: Vacuum pumps

TS EN 1012-2 + A1 (2010) standard, EN 1012-2 (1996) + A1 (2009) standard ile birebir ayn olup, Avrupa
Standardizasyon Komitesinin (CEN, rue de Stassart 36 B-1050 Brussels) izniyle baslmtr.
Avrupa Standardlarnn herhangi bir ekilde ve herhangi bir yolla tm kullanm haklar Avrupa
Standardizasyon Komitesi (CEN) ve ye lkelerine aittir. TSE kanalyla CENden yazl izin alnmakszn
oaltlamaz.

TRK STANDARDLARI ENSTTS


Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak
gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn
uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

Bu standard oluturan htisas Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini
bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn
kranla anarz.

Kalite Sistem Belgesi


malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)


TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun
olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn
garantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEK
Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markas Kullanma Hakk)
Kritere Uygunluk Belgesi; Trk Standardlar bulunmayan konularda firmalarn rnlerinin ilgili uluslararas
standardlar, benzeri Trk Standardlar, dier lkelerin milli standardlar, teknik literatr esas alnarak Trk
Standardlar Enstits tarafndan kabul edilen Kalite Faktr ve Deerlerine uygunluunu belirten ve
akdedilen szleme ile TSEK Markas kullanma hakk verilen firma adna dzenlenen ve zerinde TSEK
Markas kullanlacak rnlerin ticari Markas, cinsi, snf, tipi ve trn belirten geerlilik sresi bir yl olan
belgedir.

DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun
retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir
garanti sz konusu deildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.
TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

n sz
Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 1012-2: 1996 + A1: 2009 standard esas alnarak, TSE
Makina htisas Grubuna bal Tesisat ve Basnl Kaplar zel Daimi Komitesince TS EN 1012-2:
2002nin tadil ve 2.basks olarak hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 13 Temmuz 2010 tarihli
toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir.
Bu standardda A1 eki ile yaplan deiiklik ve ilaveler

iaretleri arasnda gsterilmitir.

Bu standardn daha nceki basksnda Trke metnindeki anlalmayan baz ifadeler ve redaksiyonel
dzeltmeler bu Tadil ile dzeltilmi ve dzeltilen ksmlar dikey izgi (I) ile gsterilmitir.

Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent
hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

indekiler
Giri
Kapsam...................................................................................................................................................... 1
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar ............................................................................................ 1
Tarifler ....................................................................................................................................................... 3
3.1
Vakum................................................................................................................................................ 3
3.2
Vakum pompas................................................................................................................................. 3
3.3
Pompa girii ....................................................................................................................................... 3
3.4
Pompa k ...................................................................................................................................... 3
3.5
En byk balatma basnc................................................................................................................ 3
3.6
En byk k basnc....................................................................................................................... 3
3.7
Vakum pompasnn debisi ................................................................................................................. 3
3.8
Pompalanan madde........................................................................................................................... 3
3.9
Pompa svs ...................................................................................................................................... 3
3.10 Birincil pompa .................................................................................................................................... 3
3.11 kincil pompa...................................................................................................................................... 3
3.12 Pompalama sistemi ........................................................................................................................... 3
3.13 Pozitif yer deitirmeli (deplasmanl) pompa..................................................................................... 3
3.14 Buhar pompas .................................................................................................................................. 3
3.15 Kriyojenik kapanl pompa................................................................................................................... 4
3.16 Getter pompas .................................................................................................................................. 4
3.17 Molekler pompa ............................................................................................................................... 4
3.18 Msaade edilebilir en byk alma basnc .................................................................................... 4
3.19 Msaade edilebilir en kk alma basnc .................................................................................... 4
3.20 Kurutma ............................................................................................................................................. 4
3.21 Metan tahliye pompas....................................................................................................................... 4
4 Vakum pompalar ile ilgili tehlikeler listesi ............................................................................................ 4
4.1
Mekanik tehlikeler .............................................................................................................................. 4
4.1.1 Genel tehlikeler.............................................................................................................................. 4
4.1.2 Buhar pompalar ile ilgili tehlikeler ................................................................................................. 5
4.1.3 Tuzakl kriyojenik pompalar ile ilgili tehlikeler ................................................................................ 5
4.1.4 Getter pompalar ile ilgili tehlikeler................................................................................................. 5
4.1.5 Molekler pompalar ile ilgili tehlikeler 5.1.5 ................................................................................... 5
4.2
Elektriksel ilgili tehlikeler .................................................................................................................... 5
4.2.1 Genel tehlikeler 5.2.1..................................................................................................................... 5
4.2.2 Buhar pompalar ile ilgili tehlikeler 5.2.2 ........................................................................................ 5
4.2.3 Getter pompalar ile ilgili tehlikeler 5.2.3........................................................................................ 5
4.3
Isl tehlikeler 5.3.1 ve 5.3.2 .............................................................................................................. 5
4.4
Grltnn sebep olduu tehlikeler................................................................................................... 5
4.5
Inmn (radyasyonun) sebep olduu tehlikeler................................................................................ 5
4.6
Vakum pompalar tarafndan ilenen, kullanlan veya atlan madde ve malzemeler
tarafndan meydana getirilen tehlikeler............................................................................................. 5
4.6.1 Genel tehlikeler.............................................................................................................................. 5
4.6.2 Buhar pompalar ile ilgili tehlikeler ................................................................................................. 6
4.6.3 Kapanl kriyojenik pompalarla ilgili tehlikeler ................................................................................. 6
4.7
Tasarmda ergonomik prensiplerin ihmalinin meydana getirdii tehlikeler........................................ 6
4.8
Enerji beslemesindeki arzalar, paralarn krlmas veya dier fonksiyonel bozukluklarn
sebep olduu tehlikeler 5.8.1 ........................................................................................................... 6
4.9
Gvenlikle ilgili tedbirlerin veya vastalarn yokluu veya yanl yerletirilmesinin sebep
olduu tehlikeler 5.9 ve 5.10 ............................................................................................................. 6
5 Gvenlik kurallar ve tedbirleri................................................................................................................ 6
5.1
Mekanik gvenlik ............................................................................................................................... 6
5.1.1 Genel kurallar ................................................................................................................................ 6
5.1.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar ................................................................................................ 7
5.1.3 Kriyojenik kapanl pompalar iin ilve kurallar............................................................................... 7
5.1.4 Getter pompalar iin ilve kurallar ................................................................................................ 7
5.1.5 Molekler pompalar iin ilve kurallar ........................................................................................... 7
5.2
Elektrik ile ilgili gvenlik ..................................................................................................................... 7
5.2.1 Genel kurallar ................................................................................................................................ 7
5.2.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar ................................................................................................ 8
5.2.3 Getter pompalar iin ilve kurallar ................................................................................................ 8

1
2
3

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

5.3
Isl gvenlik ........................................................................................................................................ 8
5.3.1 Genel kurallar ................................................................................................................................ 8
5.3.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar ................................................................................................ 9
5.4
Grlt ............................................................................................................................................... 9
5.5
Inm ................................................................................................................................................. 9
5.6
Vakum pompalar tarafndan ilenen, kullanlan veya atlan madde ve malzemeler ........................ 9
5.6.1 Genel kurallar ................................................................................................................................ 9
5.6.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar .............................................................................................. 10
5.6.3 Kriyojenik kapanl pompalar iin ilve kurallar............................................................................. 10
5.7
Makina tasarmnda ergonomik kurallar .......................................................................................... 10
5.8
Enerji beslemesindeki arzalar, makina paralarnn krlmas ve dier fonksiyonel arzalar .......... 10
5.8.1 Genel kurallar .............................................................................................................................. 10
5.8.2 Makina paralarnn krlmas....................................................................................................... 10
5.9
Gvenlikle ilgili tedbirler ve vastalar ............................................................................................... 11
5.10 Acil durdurma dzenleri ................................................................................................................... 11
6 aretleme, iaretler ve yazl ikazlar .................................................................................................... 11
6.1
Genel uygulamalar........................................................................................................................... 11
6.2
aret plkas ................................................................................................................................... 11
6.3
lve kurallar .................................................................................................................................... 11
6.4
Vakum pompas sisteminde, vakum sistemi zerinde iaretlenmesi gereken ilve bilgiler ............ 12
7 Kullanma talimat.................................................................................................................................... 12
7.1
Genel ............................................................................................................................................... 12
7.2
Nakliye ve depolama ....................................................................................................................... 12
7.3
Montaj .............................................................................................................................................. 12
7.4
Mamul tanm ................................................................................................................................... 13
7.5
Kullanm ........................................................................................................................................... 13
7.6
Bakm............................................................................................................................................... 14
8 Dorulama............................................................................................................................................... 14
8.1
Grltnn llmesi ....................................................................................................................... 14
8.2
Basn deneyi .................................................................................................................................. 14
8.3
Mekanik kararllk (denge) deneyi.................................................................................................... 15
8.4
Szdrmazlk deneyi ......................................................................................................................... 15
8.5
Dorulamann yaps........................................................................................................................ 15
Ek A Etiketler, iaretler ve levhalar............................................................................................................. 16
Ek ZA (Bilgi Iin) Bu standardn, 98/37/EC Direktifinin temel gerekleri ile ilikisi.............................. 20
Ek ZB (Bilgi iin) Bu standardn, 2006/42/EC Direktifinin temel gerekleri ile ilikisi ............................ 21

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Kompresrler ve vakum pompalar - Gvenlik kurallar Blm 2: Vakum pompalar


Giri
Bu standard, EN ISO 12100de belirtildii gibi bir Tip C standarddr.
Bahse konu makina ve kapsanan tehlike boyutlar, tehlikeli durumlar ve tehlikeli olaylar bu standardn
kapsamnda gsterilmitir.
Bu Tip C standardnn hkmlerine gre tasarlanan ve imal edilen makinalar iin; bu Tip C standardnn
hkmleri, Tip A veya Tip B standardlarnda belirtilenlerden farkl olduunda, bu Tip C standard dier
standardlarn hkmlerinden nceliklidir.

Kapsam

Bu standard, btn vakum pompalarn, vakum pompas gruplarn ve vakum pompalama sistemlerini
kapsar. Bu standard, vakum pompalar ile ilgili nemli tehlikeleri listeler ve vakum pompalarnn ngrlen
mrleri sresince tasarm, yerletirme, iletme, bakm ve sklmeleri ile mrlerinin sonunda elden
kartlmalar iin uygulanabilecek gvenlik kurallarn belirler.
Pompa giri mutlak basnc 75 kPa (750 mbar) olan ak sistemlerde srekli almak zere tasarlanm
pompalar (rnein, vakum temizleyiciler, vantilatrler) bu standardn kapsam dndadr.
zel uygulamalarda kullanlmak zere ngrlen vakum pompalar, bu uygulamalar ile ilgili zel standardlara
da uygun olmaldr.

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr.
Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarih belirtilen
atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yaplmas
art ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi halinde en son basks
kullanlr.
EN, ISO, IEC
vb. No

Ad
(Ingilizce)

Metin iptal edilmitir.


EN 294
Safety of machinery - Safety distances
to prevent danger zones being reached
by the upper limbs
EN 418
Safety of machinery - Emergency stop
equipment - Functional aspects

TS No1)

TS EN 294
TS EN 418

EN 563

Temperatures of touchable surfaces TS EN 563


Ergonomics data to establish
temperature limit values for hot surfaces

EN 953

Safety of machinery - Fires and


explosions - Part 1: Explosion
prevention

1)

TS EN 953

Ad
(Trke)
Makinalarda gvenlik - El ve kollarn
tehlikeli blgelere erimesine kar
gvenlik mesafeleri
Makinalarda gvenlik - Acil
durumlarda durdurma tehizat
fonksiyonel zellikler ve tasarm
prensipleri
Makinalarda gvenlik - Dokunulabilen
yzeylerin scakl - Kzgn yzeylerin
scaklk snr deerlerinin tayin
edilmesi iin ergonomik veriler
Makinalarda gvenlik - Koruyucular Sabit ve hareketli koruyucular

TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. * iaretli
olanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaymlanm olan Trk Standardlardr.
1
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160


EN, ISO, IEC
vb. No

TRK STANDARDI
Ad
(Ingilizce)

Metin iptal edilmitir.


EN 50014
ElectrIcal apparatus for potentially
explosive atmospheres - General
requirements
EN 50081-2 Electro magnetic compatibility - Generic
emission - Part 2: Industrial
environment
EN 50082-2 Electro - magnetic compatibility Generic immunity - Part 2: Industrial
environment
EN 61310-1 Safety of machinery - Indication,
marking and actuation - Part 1:
Requirements for visual, auditory and
tactile signal (IEC 1310-1: 1995)
EN 60204-1 Electrical equipment of industrial
machines - Part 1: General
requirements
EN 60529
Degrees of protection provided by
enclosures
ENV 1070

Safety of machinery - Terminology

EN ISO
2151

EN ISO 2151, Acoustics Noise test


code for compressors and vacuum
pumps Engineering method
(Grade 2) (ISO 2151:2004)
Safety of machinery Basic concepts,
general principles for design Part 2:
Technical principles (ISO 121002:2003)

EN ISO
121002:2003

TS No

TS IEC
60079-0
TS EN
50081-2
TS EN
50082-2

TS 10316
EN 60204-1
TS 3033
EN 60529
TS ENV
1070
TS EN ISO
2151
TS EN ISO
12100-2

Eyebolts for lifting purposes

TS 1028

ISO 3529

Vacuum Technology - Vocabulary

ISO 4126-1

TS ISO
3529-1
TS 494
TS 11495

Safety Valves - Part 1: General


Requirements
Acoustics - Declaration and verification
of noise emission values of machinery
and equipment
Graphical symbols for use on
TS 11060
equipment - Index and synopsis
Acoustics - Recommended practice for
the design of low - noise machinery and
equipment - Part 1: Planning

ISO/TR
11688-1
(prEN ISO
11688-1)
IEC 60417

Graphical symbols for use on


equipment
IEC 61010-1 Safety requirements for electrical
(EN 61010-1) equipment for measurement, control
and laboratory use - Part 1: General
requirements
Safety requirements for electrical
IEC
equipment for measurement, control
61010-1
and laboratory use Part 1: General
requirements

Ad
(Trke)
Patlayc gaz ortamnda kullanlan
elektrikli cihazlar - Blm 0: rritasyon
ve hassasiyet deneyleri
Elektromanyetik uyumluluk - Genel
yayn standard - Blm 2: Sanayi
ortam
Elektromanyetik uyumluluk - Genel
baklk standard - Blm 2: Sanayi
ortam

Makinalarda gvenlik - Makinalarn


elektrik donanm - Blm 1: Genel
kurallar
Mahfazalarn koruma dereceleri (IP
kodu)
Makinalarda gvenlik - Terimler
Akustik - Kompresrler ve vakumlu
pompalar iin grlt deney kodu Mhendislik metodu (Derece 2)

ISO 3266

ISO 4871
(EN ISO
4871)
ISO 7000

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

TS 2714
TS 2418
EN 61010-1

Makinalarda gvenlik Temel


kavramlar, tasarm iin genel
prensipler Blm 2: Teknik
prensipler
Civatalar - Kaldrma amal halka bal
- Metrik vidal
Vakum teknolojisi - Lugate - Blm 1:
Genel terimler
Emniyet ventilleri - Arlkl (Buhar ve
kzgn su sistemlerinde kullanlan)

Grafik semboller - Fihristleme ve ksa


gsterim izelgeleri

Cihazlarn zerinde kullanlan grafik


semboller
lme, kontrol ve lboratuvarda
kullanlan elektrikli cihazlar

TS 2418 EN lme, kontrol ve laboratuarda


61010-1
kullanlan elektrikli cihazlar iin
gvenlik zellikleri Blm 1-Genel
zellikler

2
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Tarifler

Bu standardda, aada verilenlere ilve olarak, ENV 1070 ve ISO 3529da verilen tarifler geerlidir.

3.1 Vakum
Toplam basncn, hakim olan atmosferik basn seviyesinin altnda olduu ortam.
Not - Vakum, genellikle, atk gazn mutlak basnc olarak llr ve Pascal (Pa) veya milibar (mbar) olarak
ifade edilir (1 mbar = 100 Pa).

3.2 Vakum pompas


Vakum meydana getiren, artran ve/veya devam ettiren pompa.
Not - Bu standardda bundan sonra vakum pompas deyimi yerine sadece pompa ifadesi kullanlacaktr.

3.3 Pompa girii


Pompalanacak gazn pompaya girdii az.

3.4 Pompa k
Pompann k veya boaltma az.

3.5 En byk balatma basnc


Vakum pompasnn almaya balatlabilecei en byk giri basnc.

3.6 En byk k basnc


Imalt tarafndan belirtilen, vakum pompas kndaki en byk basn.

3.7 Vakum pompasnn debisi


Vakum pompasnn giriinden birim zaman aralnda, basn etkisiyle geen gaz miktar.

3.8 Pompalanan madde


Vakum pompasna giren, gaz, buhar, sv, sis ve srklenen kat paracklar gibi btn maddeler.

3.9 Pompa svs


Vakum pompasnn almas iin gerekli olan esas sv.

3.10 Birincil pompa


En byk k basnc, ortam basncna eit veya ortam basncndan daha byk olan pompa.

3.11 kincil pompa


En byk balatma basnc veya en byk k basnc, atmosfer basncndan dk veya sadece dk
basnlarda etkili olan ve birincil pompann tek bana yapabileceinden daha dk basnlar oluturmak
iin birincil pompa ile birleik halde almak zere ngrlm pompa.

3.12 Pompalama sistemi


Sadece vakum meydana getirmek amacyla, zerinde yardmc donanmlar bulunan pompa veya pompalar
grubu. Yardmc donanmlar, boru donanm, vanalar, filtreler, soutucular, kontrol cihazlar ve performans
ihtiyalarn karlayacak olan gerekli dier donanmlardan meydana gelen sistemdir.

3.13 Pozitif yer deitirmeli (deplasmanl) pompa


Iindeki bir hacmin gaz ile doldurulduu, bu hacmin giri az ile balantsnn kesildii ve daha sonra bu
gazn k azna aktarld vakum pompas.

3.14 Buhar pompas


Pompalanan maddenin, molekler arpma ve/veya yksek hzl buhar ak nedeniyle srklenmesi ve
pompa k azna ynlendirilmesi yoluyla, gazlarn pompaland vakum pompas (rnein, buhar difzyon
pompalar ve buhar difzyon ejektr pompalar).

3
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

3.15 Kriyojenik kapanl pompa


Pompalanan maddenin, ok dk scaklklara kadar (120 Kden daha dk) soutulmu bir yzeyde
younlatrld veya kriyojenik scaklk temin edilmi geni yzeyli gzenekli (poroz) bir madde kullanlarak
adsorpsiyon (yzeysel olarak emme) yoluyla tutulduu (rnein; Kriyo pompalar ve Adsorpsiyon pompalar)
vakum pompas. Bu standard metninde, Kriyojenik scaklk terimi, 120 Kden daha dk scaklklar iin
kullanlmtr.

3.16 Getter pompas


inde, gazlarn prensip olarak bir getter ile kimyasal olarak birlemesi suretiyle tutulduu pompa. Getter,
genellikle, macunsu bir kitle (hacimsel getter pompa) veya sublime halinde (sublimasyon pompas) veya
katodik salmal karm halinde (salm iyon pompas) metal veya metal alamdr.

3.17 Molekler pompa


Pompalama ileminin, yksek hzl bir rotor tarafndan gaz molekllerine, pompa k azna doru hareket
etmelerini salayacak bir moment verilmesi suretiyle yapld vakum pompalar (rnein, molekler
srkleme pompalar ve turbomolekler pompalar).

3.18 Msaade edilebilir en byk alma basnc


malt tarafndan belirlenen en byk iletme basnc.

3.19 Msaade edilebilir en kk alma basnc


Imalt tarafndan belirlenen en kk iletme basnc.

3.20 Kurutma
Bir vakum sisteminde, sistem iindeki yzeylerden istenmeyen maddeleri uzaklatrmak ve ulalabilecek
dk basncn salanmasn hzlandrmak iin yaplan stma ilemi.

3.21 Metan tahliye pompas


Madenlerden, p gmme alanlarndan ve metan varlnn tehlikeli olduu yerlerden, metann
uzaklatrlmas iin kullanlan pozitif yer deitirmeli pompa.

Vakum pompalar ile ilgili tehlikeler listesi

4.1 Mekanik tehlikeler


4.1.1 Genel tehlikeler
Gvenlk kural ile
ilgili madde no:
a) Tahrik kaylar, soutma vantiltrleri, kavramalar, miller ve rotorlar gibi hareket
eden paralarla temas sonucu kesilme ve zarar grme
b) Levha eklinde metal paralar, kvrlm borular ve trbin kanatlar gibi keskin
kenarlar nedeniyle kesilme ve zarar grme
c) Vakum sisteminin iine para kamas
d) Pompa veya pompalama sisteminin herhangi bir parasnn ieri kmesinin
sebep olduu para frlamas
e) - Vakum pompasnn ters ynde dnmesi,
- Egzozun atlamamas veya kstlanmas,
- Vakum sistemine gaz giriinde hatal ilem,
- Bileenlerdeki mekanik arza,
- Vakum altnda pompa durdurulduunda ters ynde dnmesi gibi nedenlerden
oluan ar basn nedeniyle patlamann sebep olduu para frlamas
f) Yardmc donanm ilve edilmesi veya sklmesi nedeniyle denge kayb
g) Nakliye esnasnda denge kayb
h) Kaldrma imkanlarnn olmamas nedeniyle kaldrma esnasnda denge kayb
i) Ya szdrmas sonucu kayma, tkezleme veya dme

5.1.1
5.1.1 ve 5.1.4
5.1.1
5.1.1

5.1.1 ve 7.3.1
5.1.1
5.1.1
5.1.1
5.1.1

4
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

4.1.2 Buhar pompalar ile ilgili tehlikeler


Bir buhar pompasnn atmosferik basnta, soutma olmadan, giri ve k az vanalar kapal
iken altrlmasnn sebep olduu basn art nedeniyle para frlamas.
5.1.2

4.1.3 Tuzakl kriyojenik pompalar ile ilgili tehlikeler

Pompalanan maddenin hapsedildii yerden szdrmazlk sistemine kamas,


Yksek basnl soutucu akkan souk iken, szdrmazlk sisteminde snmasna msaade
edilmesi nedeniyle oluan ar basn,
Soutucu akkan tp yksek basnta iken, aleve maruz kalmas sonucu oluan ar
basn,
Pompann imalinde kullanlan malzemelerdeki kriyojenik hatalar,
nedeniyle kapanl kriyojenik bir pompann patlamas sonucu paralarn frlamas.

5.1.3

4.1.4 Getter pompalar ile ilgili tehlikeler


Gl mknatslarn yerletirilmesi esnasnda parmaklarn skmas.

7.3.1

4.1.5 Molekler pompalar ile ilgili tehlikeler

5.1.5
a) Hareket eden rotor gvdesinin, turbomolekler pompadan frlamas,
b) Turbomolekler pompann yksek hzl rotorunun dalmas sonucu yksek enerjili paralarn frlamas,
c) Rotorun balansnn bozulmas veya an yavalamas sonucu, molekler pompann dengesini kaybetmesi.

4.2 Elektriksel ilgili tehlikeler


4.2.1 Genel tehlikeler

5.2.1

4.2.2 Buhar pompalar ile ilgili tehlikeler

5.2.2

Dorudan veya dolayl olarak elektrik konta,


Elektrostatik olay,
Elektrikli cihazlar zerindeki d etkiler.
Mineral yaltml stc elemanlarn rutubet almasnn sebep olduu yksek elektrik kaa.

4.2.3 Getter pompalar ile ilgili tehlikeler

5.2.3

Bir getter pompann;


Pompann anahtardan kapanmadan nce, varsa birikmi enerji boalm olmadan elektrik
balantsnn kesilmesi,
Ar kavurucu scaklklar veya mekanik hasar sonucu yaltmn zarar grmesi
sebebiyle ar yksek gerilimli kontakla beslenmesi.

4.3 Isl tehlikeler

5.3.1 ve 5.3.2

a) Scak yzeylerle temas sonucu yanmalar,


b) Souk yzeyler, pompalanan souk madde veya souk soutucu akkan ile temas
sonucu yanmalar.
c) Pompadaki scak svlar veya yalayclarla temas sonucu halanmalar.

4.4 Grltnn sebep olduu tehlikeler


Yksek grlt seviyesi nedeniyle iitme kayplar.

5.4.1

4.5 Inmn (radyasyonun) sebep olduu tehlikeler


Getter pompa tarafndan retilen iyonize nma maruz kalmak.

5.5.1

4.6 Vakum pompalar tarafndan ilenen, kullanlan veya atlan madde ve


malzemeler tarafndan meydana getirilen tehlikeler
4.6.1 Genel tehlikeler
a) Atlan zehirli gazlar veya ilenen buharlarn yaratt tehlikeler.
5.6.1
b) Ya szdrmaz bir pompadan atlan ya sisinin youn olarak solunmasndan doan tehlikeler. 5.6.1
c) Pompann bakm srasnda, yalayclarn, pompa svlarnn veya pompalanan maddenin
zehirli bozunma / reaksiyon rnleri ile temastan kaynaklanan tehlikeler.
7.6.2
5
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

d) lenen veya atlan alevlenebilir gazlar ve buharlarn sebep olduu yangn veya patlama.
e) lenen veya atlan oksitleyicilerin sebep olduu yangn veya patlama.
f) Paraferik (havayla temas edince kendiliinden alev alan) gazlarn sebep olduu yangn veya
patlama
g) Yalama yann yksek scaklklarda bozunmas sonucu yangn
h) Pompalanan bir gazn ayrmas nedeniyle ortaya kan ok yksek basn art sonucu
oluan tehlike.

5.6.1
5.6.1
5.6.1
5.6.1
5.6.1

4.6.2 Buhar pompalar ile ilgili tehlikeler


Yksek scakla maruz kalan pompa svlarnn zehirli bozunma rnlerinin solunmas veya
temas sonucu oluan tehlikeler.

5.6.2

4.6.3 Kapanl kriyojenik pompalarla ilgili tehlikeler


Istma veya bakm esnasnda, kapanl kriyojenik pompalardan yaylan zehirli maddelerin
solunmas veya temas sonucu oluan tehlikeler.

5.6.3

4.7 Tasarmda ergonomik prensiplerin ihmalinin meydana getirdii tehlikeler


a) Personel koruyucu donanmnn kullanlmasnn ihmal edilmesi.
5.7
b) Kontrol cihazlar ve enstrmanlarn kt yerletirilmesi sonucu oluan insan hatalar.
5.7
c) Pompann, pompalanacak sisteme yanl balants sonucu oluan tehlikeler.
6.3 ve 7.3.1

4.8 Enerji beslemesindeki arzalar, paralarn krlmas veya dier


fonksiyonel bozukluklarn sebep olduu tehlikeler

5.8.1

a) Enerji beslemesindeki arza,


b) Merkez kontrol sisteminin bozulmas veya arzas (beklenmedik zamanda alma),
c) Balant paralar hatalar.

4.9 Gvenlikle ilgili tedbirlerin veya vastalarn yokluu veya yanl


yerletirilmesinin sebep olduu tehlikeler
5.9 ve 5.10
a) Pompann, bir arza nedeniyle durdurulmasndan sonra, kendi dzeni iinde yeniden
altrldnda meydana gelebilecek tehlikeler,
b) lem sralarn programlanmasndaki hata sonucu oluan tehlike,
c) Bir program yazlmndan (software) kaynaklanan hata,
d) Bilgisayar bileenlerindeki bir arzadan kaynaklanan tehlike.

Gvenlik kurallar ve tedbirleri

Vakum pompalar, bu maddede belirtilen gvenlik kurallar ve koruyucu tedbirleri ile uyumlu olmaldr.
Ayrca, bunlar bu standarda ilikin olmayan, nemli tehlikeler hari olmak zere ilgili tehlikeler iin EN ISO
12100-2:2003te belirtilen prensiplere gre tasarlanmaldr.

5.1 Mekanik gvenlik


5.1.1 Genel kurallar
a) Hareketli paralarla temas, EN 953e uygun mahfazalar kullanlarak nlenmelidir. Bir mahfaza, EN
60529da (EN 294e baknz) tanmlanan Deney Parma nn, hareketli paralara temas etmesini
engelliyebiliyorsa, yeterli olarak kabul edilmelidir.
b) Eriilebilir btn keskin kenar ve keler, yaralanmalardan korunmak iin yuvarlatlmaldr.
c) Son mahfaza, sadece vakum sisteminin yerletirilmesinden sonra yerine konulabiliyorsa, geici
mahfazalar yerletirilmelidir (rnein, pompa mekanizmasna pompa giriinden eriilebildii durumlarda,
pompa girii kapatlmaldr).
d) Vakum altndaki paralar, donanmn kullanm mr boyunca ieri kmenin engellenmesi iin, yeterince
dayankl olmaldr.
Byle bir hasar riskinin ortadan kaldrlamad durumda, kme mahfazalar, frlayan herhangi bir paray
engelleyecek ekilde olmaldr.
e) Tasarm, pompalanan maddenin dkntlerinin birikmesi nedeniyle tkanma veya daralmalar tehlike
yaratmayacak ekilde yaplmaldr. Egzoz filtreleri, pompann, en byk debide gvenli olarak
almasna imkn verecek, yeterli kapasitede olmaldr.
6
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Donanmn, filtre elemannn dolmas veya tkanmas halinde, pompann msaade edilebilen en byk
alma basncn gemesine neden olmas engellenmelidir.
Pompann k az veya pompa sisteminde, kalnt birikmesinin ilem gerei engellenemedii
durumlarda, k basnc izleme cihazlar veya basn drme vanas bulunmaldr.
f) Vakum pompalama sistemleri dengede (kararl) olacak ekilde tasarlanmaldr. Denge deneyinin yapl,
Madde 8.3te verilmitir.
Donanmn kullancs tarafndan ilve edilebilecek yardmc donatlar dikkate alnmaldr.
Deney kurallarnn yerine getirilemedii durumlarda, sistem gvenliinin yeterince salanmas iin, gerekli
tedbirler alnmaldr.
g) Vakum pompas ve vakum pompa sisteminin, gvenli tanmas iin tedbirler alnmal veya belirtilmelidir.
Tama iin, el tutamaklar, halka bal cvatalar (mapa), tekerlekler, kulaklar veya balant kebentleri
gibi vastalar kullanlabilir. Halka bal cvatalar ISO 3266ya uygun olmaldr.
h) Pompadan ya szdrma olasln en aza indirecek tedbirler alnmaldr.

5.1.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar


Sistem tasarm, pompann giri ve k az kapal iken atmosfer basncnda altrldnda, herhangi bir
tehlike yaratmayacak ekilde olmaldr.

5.1.3 Kriyojenik kapanl pompalar iin ilve kurallar


a) Pompalanan maddenin, szdrmazl salanm pompa sistemine boalmas halinde, pompann
patlamasn nlemek iin, pompa gvdesine balanm bir basn emniyet cihaz bulunmaldr.

b)
c)
d)
e)

Basn emniyet cihaz, ISO 4126-1deki zelliklere ve ilve olarak kriyojenik scaklklarda almaya
uygun olmaldr.
Dk scaklktaki krlganlk ve sl deiikliin neden olduu gerilmelerden kaynaklanan malzeme
hatalarndan kanmak iin, pompa imalinde kullanlan btn malzemeler, kullanm amaca uygun
mekanik zelliklere sahip olmaldr.
Basnl gaz ihtiva eden btn depo ve kaplar, bilinen uygun bir standarda gre tasarlanm ve imal
edilmi olmaldr.
Pompann herhangi bir parasnda, msaade edilebilen en byk basncn zerinde bir basnca maruz
kalmasna sebep olabilecek hatal bir durum meydana gelebiliyorsa, uygun bir basn emniyet cihaz
bulunmaldr.
Souk bir pompann, soutucu kompresrden balantsnn kesilmesi basn tehlikesi yaratabiliyorsa,
basn sistemini emniyetli bir basn seviyesine kadar drebilecek bir imkn salanmal ve emniyetli
kullanlmas iin talimtlar bulunmaldr.

5.1.4 Getter pompalar iin ilve kurallar


Balantlarn kvrm yerleri uygun ekilde korunmal, keskin ke ve kenarlar iin uyar bulunmaldr.

5.1.5 Molekler pompalar iin ilve kurallar


a) Rotorun montaj, rotorun pompadan istenmeden kmasn engelleyecek ekilde, dayankl olmaldr.
b) Pompann d zarf, ayrlp dalan rotorun paralarn tutacak dayanmda olmaldr.
c) Pompann, rotorun an kilitlenmesine dayanacak kadar salam bir sisteme, emniyetle tahliyesine imkn
salayacak tedbirler alnmaldr.

5.2 Elektrik ile ilgili gvenlik


5.2.1 Genel kurallar

a) Elektrik tesisat
Vakum pompasnn elektrik tesisat,
IEC 61010-1

IEC 61010-1

veya EN 60204-1deki zelliklere uygun olmaldr.

Koruma cihazlar ve anahtarlar, hata gvenlii kurallarn yerine getirecek ekilde tasarlanm ve balanm
olmaldr.

7
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Arazi artlarnda g devresinin ar akm korumas, vakum pompas gvdesinin dna yerletirilebilir. Bu
durumda, Kullanma El Kitabnda, g devresinin ar akm korumas iin, kullancnn gerekli hazrlklar
yapmas gerektii belirtilmelidir.
Vakum pompasnda, elektrik beslemesini kesmek iin bir cihaz olmadnda, bu cihazn kullanc tarafndan
temin edilmesi gerektii, Kullanma El Kitabnda belirtilmelidir.
Kablo donanm;
Yeterince gvenli ve korunmu,
Scak yzeylerle temas etmeyecek ekilde,
Uygun elektrik yaltmna sahip
olmaldr.
Patlama tehlikesi muhtemel olan ortamlarda tesis edilen vakum pompalarnn elektrik donanmlar, EN
50014e uygun olmaldr.

b) Elektrostatik olay
Kiilere kar bir tehlike veya etkili bir ateleme kayna olumas ihtimali varsa, btn sabit iletken
bileenlerin topraklanmas suretiyle elektrostatik yklerin olumas engellenmelidir.

c) Elektrik donanm zerindeki d etkiler


Gvenlik cihazlar ve donanm, aadaki zararl etkilerin olmas halinde, tehlike yaratmayacak ekilde
tasarlanmal ve yaplmaldr;
Ksa devre,
D darbeler,
Besleme gerilimindeki deiimler,
Elektromanyetik alanlar (EN 50081-2 ve EN 50082-2),
Topraklama hatalar.

5.2.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar


Istcnn gvenlii iin tasarm, stc eleman ile pompa arasnda iyi bir sl temas salayarak, stc
elemann yaltmnn azalmasna neden olacak ar snmay nleyecek ekilde yaplmaldr.

5.2.3 Getter pompalar iin ilve kurallar


a) Yksek gerilimle temasn nlenmesi iin, her pompa, normal olarak kolaylkla eriilebilen iletken
paralarn koruyucu topraklamasn salayacak tedbirleri iermelidir. Topraklama, yksek gerilim
kablosunun topraklama levhas vastasyla yaplyorsa, bu levha, en yksek kaak akma gre olmal ve
balant, gerilimli u balants yaplmadan sistem topraklanacak, gerilimli u balants kesildikten sonra
devre d kalacak ekilde olmaldr.
b) Pompaya enerji beslemesi iin kullanlan balantlar, pompann enerji beslemesinin beyan edilen ak
devre geriliminin en byk gcne gre tasarlanm ve seilmi olmaldr.
c) 1000 Vun zerinde alma gerilimine sahip yksek gerilim balantlar, uluslararas uyar sembolleri ile
iaretlenmi olmaldr. Kullanlan etiketler, maruz kalabilecei en yksek scakla dayanabilmelidir.
d) Pompa ve pompayla birleik yksek gerilim balantlar ve kablo pabularnn maruz kalabilecei en
yksek scaklk belirtilmelidir.

5.3 Isl gvenlik


5.3.1 Genel kurallar
lem ortamnn, yksek veya dk scaklktaki yalayc veya soutma svsnn personele zarar
verebilecei durumlarda, scaklk izlenmeli ve vakum pompasnn scaklk snrlarn atnda, gvenli bir
duruma getirilmelidir.
D yzey scakl 70 Cun zerinde veya -10 C un altnda olan ve pompann normal almas
esnasnda personelin kaza ile dokunabilecei btn paralar, mahfaza ile korunmu, yaltlm olmal ve
uygun bir uyar iareti tamaldr (EN 563). Dier yksek scaklktaki boru donanm, Ek Aya uygun ekilde
aka iaretlenmi olmaldr.
Deiken scaklk sebebiyle hareket etmesi iin serbest olmas gereken borular ve scak boru donanm,
ahap veya tutuabilir malzeme ile temas etmemelidir.
8
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Potansiyel patlama riski tayan ortamlarda tesis edilen vakum pompalarnn yzey scaklklar
snrlandrlm olmal ve dier tutuma kaynaklarndan uzak tutulmaldr (EN 50014 ve EN 1127-1).

5.3.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar


a) Gvenli bir tahliye iin uygun imknlarn salanmas suretiyle scak pompa akkanlar ile temas
engellenmeli ve pompa ile temin edilen talimtlar, akkan pompadan tahliye edilmeden nce msaade
edilen en az soutma zamann belirtmelidir.
b) Pompada akkan azalmas, soutma devresi arzas veya elektrik arzalar tehlikeli kazan scaklklarna
ulalmasna neden olduunda, uygun bir ar sl yk devre kesicinin, gvenli olmayan scaklklara
ulalmadan nce, pompa elektrik devresini kesecek ekilde, tasarlanmaldr.
c) Ar scakln, difzyon pompa akkannn tehlikeli bir ekilde azalmasna sebep olabilecei ve
sonulanabilecei durumlarda, uygun bir sl devre kesici bulunmaldr.

5.4 Grlt
Grltnn azaltlmas iin, ISO/TR 11688-1 standard dikkate alnarak, tasarm prensipleri verilmelidir.
Tasarm, koruyucu vastalar yerindeyken, belirlenen en yksek ortam scaklnda, tam ykte, srekli
almann mmkn olabilecei ekilde yaplmaldr.

5.5 Inm
Istenmeyen ve yansm nmn e deer doz oran, iyon pompasnn d yzeyinden 50 mm uzaklkta, 5
Sv/h deerini gememelidir.

5.6 Vakum pompalar tarafndan ilenen, kullanlan veya atlan madde ve


malzemeler
Vakum pompalar veya pompalama sistemlerinin, pompalanan madde ve/veya pompa akkannn tehlikeler
yaratabilecei ilemlerde kullanlmas halinde, tehlikelerle ilgili riskleri ortadan kaldrmak iin zel tedbirler
gereklidir.

5.6.1 Genel kurallar


a) Sistem iine tehlike yaratacak ekilde hava sznts veya atmosfere zehirli gaz sznts, tasarmla
nlenmelidir. Sistem, szdrmazlk kontrol iin, Madde 8.4e gre denenmelidir.
b) Pompann iine herhangi bir svnn veya kat paracklarn zararl girii, uygun kapan veya ayrclarn
taklmas suretiyle engellenmelidir.
c) Tutuabilir maddelerin ilenmesi nedeniyle kabilecek yangnlar aadaki yollarla engellenmelidir:
Malzemenin tasarm ve seiminin tututurma kaynaklarn azaltacak ekilde olmas,
Elektrostatik yklerin meydana gelmesinin, malzeme seimi ve uygun topraklama ile nlenmesi,
Dnen mille temas ettiinde tutuabilecek yabanc paracklarn giriinin engellenmesi.
Szdrmazlk ortam olarak su kullanlmas halinde, su debisinin tehlikeli seviyeye dmesi durumunda ilk
hareket vericiyi durduracak bir debimetre bulunmaldr.
Tutuabilen gaz kaaklarndan kanmak iin, pompa sistemi, Madde 8.4teki uygun gaz szdrmazlk
derecelerinden birine gre denenmelidir. Uygun olduu takdirde, tutuabilen bir maddeyi, asal bir gazla
seyreltmek iin tedbirler alnmaldr.
d) Oksitleyicilerin ilenmesi nedeniyle oluan yangn ve patlamalarn nlenmesi iin aadaki tedbirler
alnmaldr:
Pompann ve sisteminin btn paralarnn montajdan nce, organik madde izlerini yoketmek iin
temizlenmesi,
Pompalama sisteminin imaltnda kullanlan malzemelerin dikkatli seilmesi,
Yalama, szdrmazlk veya pompalama akkanlarnn dikkatli seilmesi,
Uygun olduu takdirde, pompalanan gazn, bilinen bir asal gazla seyreltilmesi iin ilemlerin
uygulanmas.
e) Paraferik gazlarn ilenmesi nedeniyle oluan yangn ve patlamalarn nlenmesi iin aadaki tedbirler
alnmaldr:
Pompalanan gazn, bilinen bir asal gazla seyreltilmesi iin gereken ilemlerin uygulanmas,
Sisteme hava szntsnn, tasarm yoluyla ve Madde 8.4e uygun olarak szdrmazlk deneyi yoluyla
nlenmesi,
Paraferik gazlarn ak ortama szmas, tasarm yoluyla ve Madde 8.4e uygun olarak szdrmazlk
deneyi yoluyla nlenmesi.
9
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

f) Gazn ayrmas veya bir patlama riski varsa, sistem, sonuta doacak basnca dayanacak ekilde
tasarlanmaldr. Bu dayanm, Madde 8.2ye uygun, ar statik basn deneyi ile dorulanmaldr.

5.6.2 Buhar pompalar iin ilve kurallar


a) Tehlikeli bir pompa akkan kullanlrsa (rnein; cva) akkann egzoz sistemine veya vakum sisteminin
dier paralarna kamasnn, uygun kapanlar dzenlenerek nlenmesi iin gerekli tedbirler alnmaldr.
Bakm srasnda alnmas gerekli nlemler belirtilmelidir.
b) Pompa akkannn veya szdrmazlk malzemesinin, ar scaklk nedeniyle kimyasal ayrma tehlikesini
nlemek iin, ar scaklklar nleyecek tedbirler alnmaldr (Madde 5.3.2.c).
c) Pompa akkannn oksitlenmesine sebep olan yksek giri ve k basnlarn nleyecek tedbirler
alnmaldr.
d) Akkanlar, uygulamaya, alma scaklna ve basncna uygun olarak seilmelidir.

5.6.3 Kriyojenik kapanl pompalar iin ilve kurallar


a) Biriken, pompalanan tutuabilir akkann tutuma ihtimalinden kanmak iin, scak flman veya elektrik
dearj cihazlarna, sistem basnc 10-1 mbarn altnda olmadka, akm verilmesi engellenmelidir.
b) Pompalanan tehlikeli akkan ile temasn nlenmesi iin, pompa ile beraber salanan talimatlarda, egzoz
gazlarnn gvenli kanal dzeni ile atlmas ve pompann bakm srasnda kullanlan maddeler ile ilgili
gerekli nlemlerin alnmas gerektii uyars bulunmaldr.
c) Pompann tasarm ve kullanlmasnda, hidrojen gibi tehlikeli gazlarn birikmesi ihtimali dikkate alnmaldr.

5.7 Makina tasarmnda ergonomik kurallar


Balatma ve durdurma cihazlar kolayca altrlabilir ve EN 418 veya IEC 60417ye uygun olarak, aka
iaretlenmi olmaldr (Ek A).
Elle kontrol elemanlar ve srekli kullanlan dier cihazlar, kolayca eriilebilecek ve ar g kullanmadan
idare edilebilecek ekilde dzenlenmi olmaldr.
Cihazlar, bunlarla ilgili kontrol elemanlarnn idare edildii operatr konumundan kolayca grlebilecek
ekilde yerletirilmi olmaldr.
Kontrol elemanlar ve cihazlar, ilevlerinin operatr tarafndan anlalabilmesine yardmc olacak ve bylece
operatr hatalarna engel olacak ekilde tasarlanm ve dzenlenmi olmaldr.
Vakum pompas, doldurma, temizleme, havalandrma, iyiletirme ve boaltma esnasnda, svlarn gvenli
olarak nakledilmesine imkan verecek ekilde tasarlanmal ve imal edilmelidir.

5.8 Enerji beslemesindeki


fonksiyonel arzalar

arzalar,

makina

paralarnn

krlmas

ve

dier

5.8.1 Genel kurallar


a) ebeke veya yardmc enerji beslemesinin kesintiye uramas halinde, pompa veya pompalama sistemi,
emniyetli bir duruma getirilmelidir.
b) Pompa veya pompalama sisteminin tasarm, enerji beslemesindeki arza sresince veya enerji
beslemesi tekrar normal hale geldiinde tehlikeli bir durum oluturmayacak ekilde olmaldr.
Bu kural btn sisteme uygulanmal ve yalama besleme dzenini, su besleme dzenini, vana konumlarn
veya kontrol devresinin tehlike arz edebilecek herhangi bir parasn kapsamaldr.

5.8.2 Makina paralarnn krlmas


Vakum pompas ve pompalama sistemlerinin imaltnda kullanlan malzemeler, ngrlen kullanm iin,
zellikle; dayanm, yorulma olay, yalanma (krlganlk dahil), korozyon, anma, kimyasal reaksiyon, s ve
elektrostatik etkiler ynnden uygun olmaldr.
Kullanlan malzeme, personelin sal ve gvenlii iin tehlikeli olmamaldr.
Kullanlan malzeme, imalt tarafndan belirlenen yalayclar ve dier akkanlarla ve ilenen maddelerle
uyumlu olmaldr.
Yalama yalar, gres ve pompa akkanlar, karlalabilecek ar basn ve scaklklara dayanabilecek
zellikte olmaldr.
10
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Szdrmazlk malzemeleri ve contalar, karlalabilecek ar basn ve scakla dayanabilecek kapasitede


malzemeden yaplmaldr.

5.9 Gvenlikle ilgili tedbirler ve vastalar


a) Gvenlik cihazlarnn sebep olduu bir durdurmadan sonra, yeniden altrma, sadece, el ile
mdahaleden sonra mmkn olabilmelidir.
b) Operatrle arabirim olarak bir klavye kullanldnda, tehlikeli bir duruma sebep olabilecek yanl bir
komut mmkn olmamaldr.
c) Gvenlik sistemi, yazlmn doru almasna bal olmamaldr. Donanm bir yazlm hatas durumunda,
birlikte alma eklinde veya emniyet cihazlar ile gvenli almay salamaldr. Benzer ekilde,
gvenlik, bilgisayar donanmnn doru almasna bal olmamaldr.

5.10 Acil durdurma dzenleri


Elle mdahale ihtiyac olabilecek tehlikeli durumlarda, acil durdurma dzeni bulunmaldr.
Acil durdurma cihazlar EN 418 ve EN 61310-1e (Ek A) uygun olmaldr.
Ancak, yaplan incelemelerde, normal durdurma cihaz, ilevsel olarak acil durdurma kurallarna uygunsa, bu
cihaz, acil durdurma cihaz olarak kabul edilebilir ve buna uygun bir ekilde iaretlenmelidir.

aretleme, iaretler ve yazl ikazlar

6.1 Genel uygulamalar


Iaretleme, iaretler ve yazl ikazlar, kalc olarak tespit edilmeli ve aka grlmelidir.

6.2 aret plkas


Vakum pompalar, en az aadakileri ihtiva edecek ekilde gzle grlebilir, okunakl ve kalc olarak
iaretlenmelidir;

irketin ismi ve imaltnn tam adresi ve bulunmas durumunda yetkili temsilcisinin tam adresi,
mal yl,
Makinann sembol,
Mecburi iaretleme1)
Tip veya serilerin sembolleri,
Seri numaras, varsa,

malat yl, (imalatnn imalat ilemini tamamlad yl),


Dakikada devir olarak, milin dnme hz, (min-1) (uygunsa).

6.3 lve kurallar


Aadaki ilve bilgiler iaretlenmelidir.
a) Dnen bir mille tahrik edilen pompalar zerinde;
Dn yn,
Yanlla neden olabilecekse, pompa giri ve k az,
Gvenlii etkiliyorsa, en yksek ve en dk akkan seviyeleri,
Soutucu giri ve k azlar (uygunsa),
Dier akkanlar tehlikeye sebep olabilecekse, kullanlacak pompa akkan.
b) Buhar pompalarnn zerinde:
Gerekli pompa akkan miktar,
Hava soutmal pompalarda, hava aknn yn veya vantiltr dn yn,
Uygun ekilde, scak yzeyler iin uyar etiketi.
c) Kriyojenik kapanl pompalar zerinde:
Basn emniyet vanasnn yaknnda, vanann almasnn engellenmemesine dair bir uyar ve
tehlikeli maddeler pompalanyorsa, emniyet borusuyla dar balanmas hususunda uyarnn yer
ald bir etiket,
1)

EEAda pazara sunulmas amalanan makinalar ve ilgili mamller iin uygulanabilir, Avrupa
Direktifi/Direktiflerinde belirtilmi olan CE iaretlemesi.
11
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Souk bir pompann balantlar zlmeden veya sistem sklmeden nce, basn sisteminin gvenli
bir basnca drlmesi hususunda bir uyar etiketi,
Operatrn Kullanma El Kitabn okumasn tavsiye eden bir etiket.
d) Getter pompalar zerinde:
En yksek gerilimi (iaret plkasnda),
Yksek gerilim uyar sembol,
Manyetik alan uyar sembol.
bulunmaldr.

6.4 Vakum pompas sisteminde, vakum sistemi zerinde iaretlenmesi gereken


ilve bilgiler

maltnn ticari ad ve tam adresi ve, varsa, yetkili temsilcisi,


Makinenin gsterimi,
Mecburi iaretleme 2)
Serilerin veya tipin sembolleri,
Seri numaras, varsa,

malat yl, imalat ileminin tamamland yl,


Anma gerilimi, frekans ve akm.

Kullanma talimat

7.1 Genel
Her vakum pompas, vakum pompas grubu ve vakum pompa sistemi, yazl talimatlar ile beraber tedarik
edilmelidir. Bu talimtlar, ngrlen kullanm mr boyunca, kullancya donanmn gvenli ve etkin ekilde
montaj, depolanmas, kullanmas, bakm ve imha edilmesi ile ilgili gerekli bilgileri salamaldr.

7.2 Nakliye ve depolama


Kullanc talimatlar, donanmn, gvenli ekilde yerinin deitirilmesi, nakliyesi ve depolanmas ile ilgili
gerekli bilgileri ve aadaki hususlar aka belirtmelidir:
Ktle,
Kaldrma iin alnacak nlemler,
Tama balantlar,
Depolama sreleri,
Depolama artlar.

7.3 Montaj
7.3.1 Kullanc talimatlar, donanmn montaj iin aadaki bilgileri de kapsayacak gerekli btn bilgileri
aka belirtmelidir:
Uygunsa pompann alma konumunda sabitlenmesi iin talimatlar,
Pompa giri ve k azlarnn tanmlanmas,
Soutma zelliklerinin belirlenmesi,
Pompa monte edilirken ve bakm yapldktan sonra, pompa dn ynnn doruluunun kontrol
gerektiine dair bir uyar ve dn ynnn gvenli kontrol iin talimatlar,
Pompann en yksek gvenli k basncn belirten bir uyar ve pompann k tkanm veya daralm
ise altrlmamas gerektiine dair bir uyar,
Pompann en yksek debisini belirten bir uyar ve herhangi bir egzoz sistemi ve basn emniyet
vanalarnn, en yksek pompa k basncnn almasna sebep olmadan, bu en yksek debiyi
tayabilecek kapasitede olduundan emin olunmasnn gerektii hususunda bir uyar,
Gvenli balama ve skme talimatlar ile beraber, herhangi bir gaz giriine balanabilecek en yksek gaz
basncn belirten bir ifade,
Ya sisi veya tehlikeli maddeler ihtiva ediyorsa, pompa egzozunun gvenli bir boru donanmyla
salanmas gerektii ile ilgili bir uyar,
2)

EEAda pazara sunulmas amalanan makinalar ve ilgili mamller iin uygulanabilir, Avrupa
Direktifi/Direktiflerinde belirtilmi olan CE iaretlemesi.

12
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Pompann kullanlmas ngrlen, alma akkanlarn belirten bir ifade,


Pompann uygun olmad ve gvensiz hale gelecei, zellikle bilinen difzyon pompas akkanlar iin
kullanlmamas hususunda bir uyar,
Hava soutmal pompalarda, hava giri aznn daraltlmamas iin bir uyar ve hava giri aznn
etrafndaki boluk veya minimum hava debisi iin bir aklama,
Soutucu akkann doru ykleme basnc dikkate alnarak, kreyojenik pompalarn yerletirilmesine dair
bir ifade ve yklemede kullanlan btn dzeneklerin, yeterli kapasitede olmas ve bunlarn doru
ykleme basnlarnn almamas gerektiine dair bir uyar. Gvenli ykleme iin btn gerekli talimatlar
verilmi olmaldr,
Getter pompalarn montajnda, verilen en yksek beyan gerilimi, en yksek alma akm ve en yksek
kurutma scakl iin aklama,
Getter pompalarn montajnda, mknatslarn gvenli nakledilmesi iin bir aklama,
Elektrik devrelerinin, souk yzeylerde younlama sonucu oluan su damlalarndan korunmas
gerektiine dair bir uyar.

7.3.2 Donanm, tehlikeli gaz ve buharlarla kullanlmak zere tasarlanmsa, gvenli bir iletme iin btn
ilve nlemlerin gerekli olduuna ve gaz tedarikisinin gvenlik tavsiyelerinin izlenmesinin nemine dair, ak
uyarlar verilmelidir.

7.4 Mamul tanm


Kullanc talimatlar, donanm aadaki hususlar belirterek tanmlamaldr:
Imaltnn isim ve adresi,
nemli zellikler (rnein, sznt debisi, iaret plkas zerinde grlen bilgiler),
Koruyucu cihazlar,
Donanmn kullanm iin ngrlen ortam,
Kullanm amac,

Metin iptal edilmitir.

Beyan edilen grlt seviyesi (Madde 8.1).

7.5 Kullanm
7.5.1 Kullanc talimatlar, donanmn gvenli altrlmas iin gerekli, aadaki btn bilgileri aka
belirtmelidir:
Kontrol dmelerinin ilevi ve tarifleri,
Acil durdurma ilemi (varsa),
Donanmn altrlmama durumu.

7.5.2 Kullanc talimatlar, donanmn iletilmesi ve donanmn ngrld ilemlerden kaynaklanan


aadaki tehlikeler de dahil, muhtemel tehlikeler hususunda kullancy uyarmaldr.
a) Btn donanm iin;
Pompalanan gazlarn ve buharlarn dar atlmas ile ilgili uyarlar,
nsan vcudunun vakuma maruz kalacak herhangi bir uzvu iin bir uyar.
b) Buhar pompalar iin (ilve);
Belirlenen en yksek giri ve k basnlar aldnda, pompa akkannn, vakum sisteminin dier
paralarna kamas ile ilgili bir uyar. Talimatlar, birincil pompa ve vana dzeninin uygun olmasn
salamaldr.
Pompa gvdesi ile birleik halde bulunan kriyojenik soutma perdelerinin altrlmas iin uyarlar ve
gvenli nakliye talimatlar.
c) Kriyojenik kapanl pompalar (ilave);
Souk pompann kompresrnden ayrlmadan veya pompay skmeden nce, soutma sisteminin
gvenli bir basnca drlmesi iin havalandrlmas gerektiine dair bir uyar ve sistemin nasl
gvenli havalandrlacana dair talimatlar,
Pompann basn emniyet vanasnn kslmamasna dair bir uyar ve tehlikeli maddeler
pompalanyorsa, basn emniyet vanas knn boru dzeni vastasyla gvenli bir ekilde dar
verilmesi ile ilgili talimatlar,
Pompann stlmas srasnda, pompalanan alevlenebilir cinsten maddeyi ateleyebilecek herhangi bir
cihazn, pompaya balanmamas iin bir aklama,
13
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Kriyojenik scaklklardaki yzeylerle gvde temasndan kanlmas gerektii ve bu riskin olduu


durumlarla ilgili aklama,
Tehlikeli gazlarn birikmesinden doan ilve tehlikelerle ilgili bir aklama.
d) Getter pompalar iin (ilve);
Pompa gvdesinin koruyucu topraklamasnn yapldndan emin olunmas gerektiine dair bir uyar,
Pompann gvenli kurutulmas ve scak yzeyin iaretlenmesi veya nnn perdelenmesi ile ilgili bir
aklama,
Pompann btn paralarnn en yksek kurutma scakl iin bir aklama (rnein, stlmamas
gereken paralar),
En yksek kurutma scaklndan farkl ise, en yksek iletme scakl ayrca belirtilmelidir.

7.6 Bakm
7.6.1 Kullanc talimatlar, donanmn ngrlen kullanm mr iinde, gvenliinin srdrlmesi iin,
aadakiler dahil, gerekli btn ilemleri aka belirtmelidir:
Tketim malzemeleri / yedek paralarn listesi,

Metin iptal edilmitir.

Operatrlerin salk ve emniyetini etkilediinde, kullanlacak yedek paralarn zellikleri,


Tketim malzemeleri / yedek paralarn nasl taklaca,
Tavsiye edilen bakm aralklar,
Gvenli almalarnn salanmas gerekli olduunda, gvenlik cihazlarnn bakm ve muayeneleri ile ilgili
talimatlar,
Uygulanabilirse, pompann szdrmazlnn nasl dorulanaca.

7.6.2 Kullanc talimatlar, donanmn bakm ile ilgili muhtemel tehlikeler ve aadaki hususlarda uyarda
bulunmaldr:
a) Btn donanmlar iin;
Donanmlarn beraberinde bulunan talimatlar, pompada kalabilecek tehlikeli maddelere kar gerekli
tedbirlerin alnmas gerektii hususunda uyarda bulunmaldr,
Pompada kalan zararl maddelerin pompa akkannda veya pompa yalayclarnda kesintiye sebep
olma ihtimaline kar bir uyar,
Kullanlm yalayclarn ve dier atk maddelerin gvenli tanmas ve elden kartlmas iin
verilmesi gerekli talimatlar,
Pompa akkanlarnn gvenli tanmas, kullanlmas ve elden kartlmas iin gerekli btn bilgiler,
Filtrelerin gvenli bakm iin gerekli talimatlar, filtre elemanlarnn deitirilmesi ve elden kartlmas
srasnda, pompalanan madde iin alnmas gerekli tedbirler ile ilgili bir uyar. Filtrenin, ngrlen
kullanm amacna uygun olmas gerektiine dair bir aklama.
b) Buhar pompalar iin (ilve):
Pompann temizlenmesi iin talimatlar ve kullanlacak zcler ve varsa kullanlmasndan kanlacak
tipleri ile ilgili aklama,
Pompa akkan seviyesinin kontrol iin talimatlar,
Pompa akkannn gvenli boaltlmas iin talimatlar ve boaltmadan nce msaade edilecek en az
soutma sresi iin bir uyar.

Dorulama

8.1 Grltnn llmesi


Grlt emisyon deerlerinin dorulanmas,

ISO 4871de belirtilen iki haneli beyana gre

yaplmaldr.
llen grlt emisyon deerleri EN 12076ya gre belirlenmelidir.

8.2 Basn deneyi


Muhtemel patlayc madde veya pompalanan maddenin ayrmas sonucu hzl basn art olan maddeler
ihtiv etmesi ngrlen bir vakum pompasnn veya pompalama sisteminin herhangi bir parasnn, tasarm
srasnda 11 barlk bir mutlak basnca dayanabilecei ispat edilmi olmaldr.

14
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Basncn uygulama sresi en az bir dakika olmaldr. D gvdede ekil bozulmas ve szdrmazlk olabilir,
ancak dier herhangi bir ekilde krlma ve hasar olmamaldr.

8.3 Mekanik kararllk (denge) deneyi


Bir vakum pompas veya vakum pompalama sistemi, herhangi bir ynde 10lik bir a ile eildiinde sistem
devrilmiyorsa, kararl (dengede) olarak kabul edilmelidir.

8.4 Szdrmazlk deneyi


Szdrmazlk derecesi, sistem, ilem ve pompalanan gazn zellikleri ile uyumlu olmaldr. Kullanlan metot,
gerekli szdrmazlk debisini belirleyecek kapasitede ve uluslararas standardlara uygun olarak kalibre edilmi
olmaldr. Kullanlan metotlar, aadaki hususlar kapsayabilir:
Pompa irtibatnn veya elektrik devresinin kesilmesinden sonra basn ykselmesinin llmesi,
Pompa veya vakum sisteminin, asal bir gazla, 1 bar ile 2 bar arasndaki mutlak bir basnla, basnca tbi
tutulmas,
Pompa veya vakum sisteminin, helyum gibi kokulandrlm uygun bir gaz ihtiva eden ortama alnmas ve
bir ktle spektrometresi kullanarak sistem iine szan gaz miktarnn llmesi.

8.5 Dorulamann yaps


Gvenlik kural

Gzle Fonksiyonel
muayene muayene
x

lme

5.1

Mahfazalar

5.1
5.1
5.2

Paralarn frlamas
Denge
Elektrik gvenlii

5.3

Isl Gvenlik

5.4

Grlt

5.5
5.6
5.6

Getter pompalar iin nm


Szdrmazlk
Yangn ve patlama

x
x
x

5.7
5.8.1
5.8.2
5
5.1.3
5.10

Ergonomi
Enerji beslemesi
Krlma
Balant hatalar
Basn emniyet cihazlar
Acil durdurma

x
x
x

x
x
x
x
x
x

x
x
x
x

x
x
x
x
x
x

Bu standardn ilgili madde numaralar


veya dier standardlara atf
EN 60529
EN 953
8.2
8.3
EN 50014
EN 50081-2
EN 50082-2
EN 60204-1
IEC 61010-1
EN 563
EN 1127-1
EN 50014
EN ISO 2151
8.4
8.2
8.4
EN 61310-1

ISO 4126-1
EN 418
EN 61310-1

15
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Ek A
Etiketler, iaretler ve levhalar
Sembol

Aklama

Renkler

A.1

Mecburi:
Zemin: Mavi
El kitabn okuyunuz. Sembol: Beyaz

A.2

Mecbur uygulama:
Kulak koruyucusu
kullanlmaldr.

Zemin: Mavi
Sembol: Beyaz

A.3

Yasaklama:
altrmaynz.

Zemin: Beyaz
Dairesel bant: Krmz
Sembol: Siyah

A.4

Uyar:
Radyasyon tehlikesi

Zemin: Sar
gen bant: Siyah
Sembol: Siyah

Ilgili standard ve
kayt numaras

ISO 3864
EN 61310-1

EN 61310-1

16
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

A.5

Uyar:
Zemin: Sar
Elektromanyetik alan gen bant: Siyah
tehlikesi
Sembol: Siyah

EN 61310-1

A.6

Zemin: Sar
Uyar:
gen bant: Siyah
nite uzaktan
kontrolludur ve
Sembol: Siyah
uyarda bulunmadan
alabilir.

ISO 7000-0017

A.7

Uyar:
Yksek scaklk
tehlikesi

Zemin: Sar
gen bant: Siyah
Sembol: Siyah

IEC 60417-5041

A.8

Uyar:
Bakm yaplyor

Zemin: Sar
gen bant: Siyah
Sembol: Siyah

17
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

A.9

Uyar:
Normal alma
alannda scak ve
zararl gaz k

Zemin: Sar
gen bant: Siyah
Sembol: Siyah

A10

Uyar:
Dk scaklk
tehlikesi

Zemin: Sar
gen bant: Siyah
Sembol: Siyah

EN 61310-1

A.11

Uyar:
Elektrik arpma
tehlikesi

Zemin: Sar
gen bant: Siyah
Sembol: Siyah

EN 61310-1
ISO 3864

A.12

altrma anahtar

IEC 60417 5007

A.13

Durdurma anahtar

IEC 60417 5008

A.14

altrma ve
durdurma anahtar

IEC 60417 5010

18
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

A.15

Acil durdurma
anahtar

Krmz (Sar zemin EN 418


zerine yerletirilmi
mantar eklinde
basma dmesi)

A.16

Durdurma ve acil
durdurma birleik
anahtar

Krmz renkli
Sembol: Beyaz
(Sar zemin zerine
yerletirilmi mantar
eklinde basma
dmesi)

EN 418
IEC 60417 5008

A.17

Dn yn

Sembol: Siyah

ISO 7000-004

A.18

Yakt dolumu

Sembol: Siyah

ISO 7000-0245

A.19

Ya dolumu

Sembol: Siyah

ISO 7000-0248

A.20

Soutucu dolumu

Sembol: Siyah

ISO 7000-0524

A.21

Kaldrma noktas

Sembol: Siyah

ISO 7000-1368

19
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Ek ZA
(Bilgi Iin)
Bu standardn, 98/37/EC Direktifinin temel gerekleri ile ilikisi
Bu standard, Avrupa Komisyonunun ve Avrupa Serbest Ticaret Birliinin talimatna gre CEN tarafndan
hazrlanm olup, 98/79/EC ile tadil edilmi yeni yaklam direktifi 98/37/EC3)nin temel gereklerini destekler
niteliktedir.
Bu standard Avrupa Topluluklar Resmi gazetesinde yaynlandnda ve en az bir ye lkede ilgili Direktif
altnda yrrle konulduunda bu standardn maddelerine uygunluk, ilgili direktifin ve EFTA
dzenlemelerinin belirli temel gereklerine uyulmas suretiyle salanr.
Uyar - lgili dier kurallar ve AB Direktifleri, bu standard kapsamndaki mamule/mamullere uygulanabilir.

3) TSE Notu: Bu direktif, T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan 98/37/AT Makina Emniyeti
Ynetmelii ad altnda yaynlanmtr.
20
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

ICS 23.140; 23.080; 23.160

TRK STANDARDI

TS EN 1012-2 + A1/Temmuz 2010

Ek ZB
(Bilgi iin)
Bu standardn, 2006/42/EC Direktifinin temel gerekleri ile ilikisi
Bu standard, Avrupa Komisyonunun ve Avrupa Serbest Ticaret Birliinin talimatna gre CEN tarafndan
hazrlanm olup, yeni yaklam direktifi, Machinery Directive 2006/42/EC4)nin temel gereklerini destekler
niteliktedir.
Bu standard Avrupa Topluluklar Resmi gazetesinde yaynlandnda ve en az bir ye lkede ilgili Direktif
altnda yrrle konulduunda bu standardn maddelerine uygunluk, ilgili direktifin ve EFTA
dzenlemelerinin belirli temel gereklerine uyulmas suretiyle salanr.
Uyar - lgili dier kurallar ve AB Direktifleri, bu standard kapsamndaki mamule/mamullere uygulanabilir.

4) TSE Notu: Bu direktif, T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan 2006/42/AT Makina Emniyeti
Ynetmelii ad altnda yaynlanmtr.
21
TRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
iS GVENLiK MARKETi DAN. SAN. TiC. LTD. STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 12.05.2014
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BLM/TAMAMI iLTiBAS EDiLEMEZ, OGALTILAMAZ.

You might also like