Hadis Sahih, Hasan dan Dhaif

Disediakan oleh:

Nurul Syahida
Nur Hazirah Izzaty
Ku Nur Hidayah
Nur Aiman
Nur Amirah
Nur Nouha

Hadis Sahih

Hadis sahih ialah hadis yang diriwayatkan oleh rangkaian perawi

hadis yang adil dan thobid, bersambung sanad, tiada illah serta tiada
syaz.
Ulama telah menetapkan syarat-syarat yang wajib ada pada hadis
sahih:

islam

tidak
fasik

baligh

ADIL
berakal

tidak
melakukan
perkara ghaib

tiada perubahan
ingatan jika
diriwayatkan melalui
lisan

tiada perubahan
tulisan jika
diriwayatkan melalui
tulisan

mampu menghafaz
hadis serta
memahami

suatu ketetapan
pada seseorang
perawi
THOBID

mestilah teliti

mestilah dibandingkan
dengan riwayat perawiperawi saqoh yang lain.

dhobid hafaz
(ingatan)

dhobid kitab
(tulisan)

Perawi hadis Perawi hadis

ini mamapu
ini mampu
meriwayatka
menjaga
n hadistulisanhadis
tulisan dan
kepada
catatan
sesiapa dan hadis yang
pada biladiterima
bila masa
dengan baik
yang
tanpa
diperlukan
berlaku
serta
kerosakan
mengingati
pada
daripada
tulisannya.

TIADA ILLAH PADA SANAD DAN MATAN

Illah ialah sesuatu kecacatan atau kelemahan yang tersembunyi sdan tidak
dapatdikesan dengan mudah.
Contoh hadis sahih ialah:


Maksudnya: daripada Abdullah telah memberitahu kami, katanya: Malik telah
menceritakan kepada kami daripada Ibnu Syahab, daripada Muhammad bin
Jabir Ibnu Matam daripada ayahnya , katanya: aku pernah mendengar
Rasullullah S.A.W. membaca surah At-Thur ketika sembahyang maghrib.

Bersambung Sanad
setiap perawi yang meriwayatkan satu
hadis telah menerima hadis tersebut
daripada gurunya secara langsung yang
bermula dari awal sanad (sahabat)
sehinggalah kepada sanad yang terakhir
(rawi yang terakhir menulis hadis) tanpa
berlaku keciciran pada sanadnya.

sebaliknya periwayatnya yang melalui

perantaraan perawi yang lain dikira
sanad tidak bersambung

Tiada syaz
tiada syaz pada sanad atau pada matan.
Syaz ialah tiada percanggahan antara
riwayat perawi yang thiqah dengan perawi
yang lebih thiqah daripadanya.

Bahagian Hadis Sahih

1. Sahih lazatihi: ialah hadis yang diriwayatkan oleh rangkaian perawi hadis yang adil dan thobit ,
bersambung sanad, tiada illah serta syaz
2. Sahih lighairihi: ialah hadis hassan yang disokong oleh riwayat lain yang setaraf dengannya atau lebih
kuat daripadanya. dinamakan sahih lighairihi kerana kesahihannya bukan disebabkan riwayatnya yang
asal tetapi setelah mendapat sokongan riwayat yang lain.
Contoh:


daripada muhammad bin amru daripada abu salamah daripada
abu hurairah telah berkata: berkata rasullullah :kalau tidak
kerana takut menyusahkan umatku nescaya aku perintahkan
supaya mereka bersugi setiap kali hendak sembahyang

Hukum beramal dengan hadis

sahih
menjadi hujah dan dalil
syarak.

kita tidak boleh mengingkari

kerana ia memenuhi dan
menepati kesemua ciri-ciri
utama dan syarat sahih
sesebuah hadis.

HADIS HASAN
Hadis yang memenuhi syarat-syarat hadis sahih seperti:

Perawi
yang adil.

Sanadnya
bersambung
.

Tiada
syaz.

Tiada ilah
tetapi
kurang
dhabitnya.

BAHAGIAN HADIS HASAN

Hadis Hasan telah dibahagikan kepada dua bahagian:

Hasan
Lizatihi:

Pengertian
sama seperti
hadis hasan.

Hasan
Lighairihi:

Sederhana
dhaifnya,
disokong oleh
riwayat yang
lebih kuat
atau setaraf.

Hukum Beramal Dengan Hadis Hasan

Boleh dijadikan hujah dan dalil syara
kerana hadis jenis ini adalah makbul
(diterima).

Hadis Dhaif
Suatu hadis yang tidak memenuhi satu atau lebih daripada syarat-syarat
hadis makbul (diterima) iaitu hadis sahih dan hasan.
Contoh;
Maksudnya: Daripada Yusof Bin Uthyah daripada Tsabit daripada Anas
daripada Nabi Muhammad S.A.W bersabda; Makhluk itu keluarga Allah, dan
mereka yang lebih kasih kepada Allah ialah yang lebih manfaat kepada
keluarganya.
Menurut Imam An-Nawawi bahawa hadis ini adalah dhaif sekalipun maknanya sahih (betul)
dan telah diriwayatkan oleh Abu Yali Al-Musolla dalam masnadnya dengan sanadnya sekali
daripada Anas daripada Nabi Muhammad. Dalam sanad itu terdapat seorang yang bernama
Hafs bin Sulaiman, ia orang yang lemah dan Yusof bin Athiah juga terdiri daripada kalangan
orang yang lemah.

Bahagian Hadis Dhaif;

Ulama hadis telah membahagikan hadis Dhaif kepada dua bahagian;

Dhaif pada Sanad

Terputus sanad sama ada sedikit atau banyak, sengaja atau tidak, dari awal
sanad, pertengahan sanad atau akhir sanad. Juga disebabkan wujudnya ilah
yang menjejaskan hadis.

Sebab Kewujudan Ilah yang

Menjejaskan Hadis
Berlaku pertukaran
ayat atau perkataan
pada sanad atau
matan

Hadis
Manklub

Diriwayat melalui
banyak riwayat
yang sama kuat
tetapi bercanggah
di antara satu sama
lain.

Hadis
Muthorib

Petambahan unsur
luar pada sanad
dan matan.

Hadis
Mudraj

Berlaku pertukaran
kalimah kerana
kesilapan
membaca, menulis,
mendengar, dan

Hadis
Musahaf/Mu
haraf

Disebabkan terputusnya sanad:

Terputus dengan jelas:
1.Hadis Mualaq:Hadis yang sanadnya terputus di peringkat permulaan
disebabkan gugurnya seorang perawi atau lebih hingga ke akhir sanad.
2.Hadis Muadhol:Hadis yang gugur pada rangkaian sanadnya dua orang
perawi ataupun lebih secara berturut-turut.
3.Hadis Mursal:Hadis yang sanad akhirnya terputus selepas tabiin.
4.Hadis Munqothi:Hadis yang terputus sanad dalam apa keadaan dan bentuk..

Terputus yang sembunyi:

1.Hadis Mursal Hofi:
Hadis yang diriwayatkan oleh seseorang perawi daripadaseseorang perawi yang
lain yang pernah dijumpainya dan hidup sezaman dengannya, penggunaan
lafaz riwayat yang mengelirukan spt,(an) (qala) sedangkan ia tidak
pernahmenerima riwayat tersebut, tetapi daripada perawi lain.
2. Hadis Mudallas:
Hadis yang berlaku di dalam periwayatan jenayah tadlis

2. Daif pada matan

Ianya adalah berdasarkan kepada sebab wujudnya ilah yang menyebabkan
terjejasnya sesuatu hadith. Contohnya adalah seperti berikut:

Hadith
Maqlub

Berlaku pertukaran ayat atau

perkataan pada sanad atau
matan.

matan yang sebenarnya ialah

Hadith
Mudthori
b

Diriwayat melalui banyak

riwayat yang sama kuat tetapi
bercanggah antara satu sama
lain.

Riwayat at-tarmizi
manakala riwayat ini
majah

Hadith almashaf

Hadith
Mudraj

Hadith
Muallal

Berlaku pertukaran kalimah

kerana kesilapan membaca,
menulis,mendengar dan
sebagainya.

Matan Zaid bin Sabit

ditukar
kepada lafaz oleh ibn
lahiah

Pertambahan unsur luar perawi pada sanad dan

matan. Ianya berlaku pada permulaan atau
pertengahan atau penghujung matan
Hadith yang mengandungi ilah tetapi tidak
zahir.

Hadith yang diriwayatkan oleh perawi yang maqbul/ thiqah

tetapi bercanggah dengan riwayat perawi-perawi yang lebih
thiqah daripadanya.
Contoh: Hadith riwayat Abdul Wahid bin Ziad daripada alamasy daripada Abu Saleh daripada Abu Hurairah bahawa
Rasulullah SAW bersabda, maksudnya: Apabila seseorang
itu telah selesai sembahyang sunat fajar maka hendaklah
dia tidur mengiring di atas lambung kanan.

Menurut al-Baihaqi, hadith ini dikatakan syaz pada

matan kerana ramai perawi thiqah selain daripada
Abdul Wahid bin Ziad meriwayatkan daripada
perbuatan Rasulullah SAW bukan daripada sabda
baginda, sedangkan perbuatan dan perkataan boleh
membawa makna yang berbeza-beza.

Hukum beramal dengan hadith daif

Pada dasar Hadith daif tidak boleh diamalkan tetapi
ulama berpendapat untuk mengamalkannya
mestilah memenuhi semua syarat-syarat berikut:
Hadith itu berkaitan dengan fadhail
amal(kelebihan-kelebihan amalan)

Ketika beramal dengan hadith daif ini mestilah

mengharapkan kesahihannya.

Mafhum hadith daif ada pada

nas2 syara yang sahih.

Faktor kedaifan bersifat sederhana