You are on page 1of 17

T.C.

DOĞUġ ÜNĠVERSĠTESĠ

ĠKTĠSADĠ ve ĠDARĠ BĠLĠMLER FAKÜLTESĠ

ĠġLETME BÖLÜMÜ

ĠġLETME POLĠTĠKASI DERSĠ

IS443

DAIMLER&CHRYSLER STRATEJĠK BĠRLEMESĠ

ÖRNEK OLAY ANALĠZĠ RAPORU

AYDIN ORKUN UYAR

MURAT GEDİK

MUSER AKBAL

ENGİN EGELİ

ARAS SEL

ENGİN ELMAS

İSTANBUL

24.12.2009
ĠÇĠNDEKĠLER

A. GĠRĠġ.............................................................................................................3

B. BĠRLEġME ÖNCESĠ ĠġLETMELERĠN TANITIMI..............................4

1.DAIMLER AG

1.1 Daimler-Benz firmasının tarihsel işletme politikalarına bakış.

1.2 Daimler-Benz firmasının uyguladığı kurumsal yönetim


stratejisi ve birleşmeye yansımaları.

2. CHERSYLER

2.1 Firmanın tarihi, pazarı ve markaları.

C. BĠRLEġME STRATEJĠLERĠ.....................................................................8

1.1 Birleşmeye Götüren Nedenler

1.2 İlk Adımlar

D.ĠġLETME ANALĠZĠ....................................................................................9

1. Dış Çevre Analizi– Otomotiv Sektörü


1.1 Genel Çevre Analizi
1.2 Sektör Çevresi Analizi
2. İç Çevre Analizi

E. SWOT ANALĠZĠ........................................................................................12.

1. Güçlü Yanlar

2. Zayıflıklar

3. Fırsatlar

4. Tehditler

F. SONUÇ.......................................................................................................15

G. KAYNAKÇA............................................................................................17

2
A. GĠRĠġ

Raporumuzda DaimlerChersyler stratejik birleşmesinin1 analzini yapacağız.

Örnek olay analizi yaparken bu temel aşamaları izledik:

I. Birleşme Öncesi İşletmelerin İncelenmesi

II. Otomotiv Sektörünün İncelenmesi

III. Birleşme Nedenleri - Hedef Strateji

IV. İşletme Analizi

V. SWOT Analizi

VI. Sonuçun Ortaya konması

Bu yolu izlememizdeki temel amaç şirketlerin tarihleri ve pazarlarını


inceleyerek dünyanın gelmiş geçmiş en büyük birleşmesi sayılan bu olaya
götüren nedenler neydi, ayrılığa götüren nedenler ile firma kültürleri, pazar
stratejileri ve dış faktörlerin etkisi neydi bunu analiz etmek, ilişkilendirmektir.

1
İki veya daha fazla sayıda bağımsız işletmenin, eski kimlik ve tüzel kişiliklerini sona erdirerek,
sahip olduklarıtüm varlıklarınıve yeteneklerini birleştirip, yeni bir isim altında bağımsız ve yeni bir işletme
olarak faaliyete geçmesidir.

3
B. BĠRLEġME ÖNCESĠ ĠġLETMELERĠN TANITIMI

1.DAIMLER AG

1.1 Daimler-Benz firmasının tarihsel işletme politikalarına bakış:

Almanya'nın en önemli araba sanayisi olarak Mercedes serisini üreten firma olarak tanınır.
1879 yılında Mannheim'da kurulan Benz & Cie. isimli motor fabrikası sahibi Carl Benz ile
arkadaşı Gottlieb Daimler'in 1926 yılında birlikte kurdukları Mercedes-Benz firmasının bir
devamıdır.

Şirket gelişme süreci içinde rakip şirketleri satın alma şeklinde daha da büyümüştür.
1958: Auto Union (1964 yılında tekrar satıldı)
1960: Horex
1960: Maybach-Motorenbau GmbH
1965: Maschinenfabrik Esslingen
1968: Krupp
1969: Hanomag-Henschel
1980: Franz Brozincevic & Cie
1981: Freightliner
1982: Adolph Saurer AG
1985: AEG
1985: Dornier-Werke
1985: MTU
1989: Messerschmitt-Boelkow-Blohm (MBB)
1992: Fokker (1996 yılında şirketin iflası nedeniyle iş anlaşması feshedildi)
1995: American LaFrance (2005 yılında tekrar satıldı)
1995: Setra - EvoBus GmbH
1997: Ford: Kamyonlar Sterling Trucks olarak isim değiştirdi.
1998: Chrysler 2007 yılında büyük bir bölümü satıldı
2000: Western Star
2001: Mitsubishi Motors Corporation 2004 yılında tekrar ayrıldılar.
2003: Mitsubishi Fuso Truck and Bus Corporation
2005: AMG (1992 yılına kadar Mercedes-AMG GmbH olarak biliniyordu.

4
1.2 Daimler-Benz firması kurumsal yönetim stratejisi ve birleşmeye yansımaları:

Daimler AG Alman otomobil endüstrisinde ileri gelen şirketlerden birisidir.

Daimler’in otomotiv piyasasındaki hedef pazarı A-AB grubu kitledir.

Bu hedef doğrultusunda yüksek kalite de üretim standardı ve her zaman lideri olmasa da
sektörünün en innovatif oyuncularından biri olma özelliği göze çarpmaktadır.

 Yılların ve özellikle dünya savaşlarının endüstriyel gelişmelere getirmiş olduğu


ivmenin etkisi ile ciddi bir know-how ‘a sahip olan Daimler firması bu birikimi Alman
üretim disiplini ile birleştirerek fonksiyonel ve kaliteli ürünlerini piyasaya sürerek fark
yaratma yoluna gitmiştir. Ancak duvarın yıkımı ile globalleşen piyasaların da etkisi ile
kızışan rekabet Daimleri yeni stratejiler belirlemek durumuna sokmuştur.

 Daimler-Benz firması 1. Dünya Savaşından beri otobüs üretiminde Alman Deutz


firması ile önde gelen firmalardandı.

 Global-kapital rekabetçi piyasada lojistik sektörünün geleceğini gören Daimler, otobüs


üretimi konusunda sahip olduğu bu birikimini lojistik sektörü araçları üretimi
piyasasına girerek* değerlendirmeyi kararlaştırdı.

 Daimler’in bu stratejisi derste öğrendiğimiz kurumsal stratejilerden;

 ĠliĢkili – bağımsız çeĢitlendirme stratejisine örnek teşkil edebilir.

5
Daimler ’in Kurumsal Yönetim Stratejileri

– ĠliĢkili ÇeĢitlendirme Stratejisi

Daimler hali hazırda binek otomobil ve otobüs piyasasındaydı. Binek otomobil


piyasasında rakiplerin çokluğu ve pazarın durağanlığı Daimler’i OTOBUS ile üretim
yöntemleri açısından ilişkili TIR ve KAMYON piyasasına yönlendirdi.

– Bağımsız ve Bağımlı ÇeĢitlendirme Stratejileri

Daimler’in şirket alımları tablosuna bakıldığında 80’lerde ki atağının amaçının


otobus üretimindeki tedarikçilerine yönelik olduğu görülebilir. Bu bazda tır ve
kamyon piyasasında büyüme stratejinin sonuç olarak bağımsız bir strateji olduğu
söylenebilir.

6
2. CHERSYLER

2.1 Firmanın tarihi, pazarı ve markaları.

 Chrysler Anonim Şirketi 1925`te ABD`de kurulan daha sonraki yıllarda da Dodge
markasını satın alarak 1930'lu yıllarda Amerika'nın en geniş servis ağına sahip
markası haline gelen Detroit, Michigan merkezli otomotiv firmasıdır.

 1980'li yıllarda Mitsubishi markası ile ortak üretimler yapmış ve iflasın eşiğinden
Voyager-Grand modeli ile dönmüştür.
 Chrysler, Dodge, Plymouth ve Jeep markaları adı altında üretim yapmıştır. Dodge,
Jeep ve Chrysler.
 2000`Haziran'ında Daimler-Benz'in satın almasıyla Daimler Chrysler otomotiv
grubunun parçası haline gelmişlerdir. Bu ortaklığın ilk ürünü de 2002 yılında 3 milyon
km test edilerek piyasaya çıkartılan, Amerika'daki adıyla Liberty, Avrupadaki adıyla
Cherokee dir.
 Firma 2007 yılında zarar ettiği için yüzde 80.1 hissesi 7.41 milyar dolara Cerberus
şirketine satılmıştır.
 2008 yılında başlayan ve 2009'un ilk aylarında devam eden küresel mali kriz sonucu
20.01.2009' tarihinde Fiat Chyrsler'in %35'ini aldığını ve anlaşma gereği bu hisse
değerini %55'e çıkarma imkanının olduğunu duyurarak Chyrsler'i maddi sıkıntıdan
biraz olsun kurtarmıştır.
 Fiat ise Ferrari ve Maserati modellerinin dışında Chyrsler'inde desteği ile ABD
pazarını güçlendirmeyi planlamıştır.

7
C. BĠRLEġME STRATEJĠLERĠ

1.1 Birleşmeye Götüren Nedenler

 Bugün birleşmeler daha çok öz iş kolunda yoğunlaşmayı arttırmak amacıyla


gerçekleştirilmekte ve birleşmelerin başarısı yoğunlaşma dereceleri ile doğru orantılı
olmaktadır.
 DaimlerChrysler birleşmesinde de bu motif ağırlıktadır. Birleşme öncesi dönemde,
Chrysler Gulfstream Aerospace şirketini, Daimler-Benz NV Fokker ve AEG’yi
satarak otomotiv sektöründe yoğunlaşmaya ağırlık vermişlerdir.
 Bu eğilimin bir Amerikanlaşma hareketi olduğu, artık stabliteden daha çok karlılık ve
finansal sorumlulukların ağırlık kazandığı ileri sürülmektedir. Ölçek ekonomisine
ulaşmak ve küresel erişim elde etmek kaçınılmaz olarak birleşmeleri gündeme
getirmektedir.

1.2 İlk Adımlar

1994 ve 1995 yıllarında 2 şirketin yöneticisi sekiz ay boyunca Amerika ve Asyada ortak
girişim olasılıkları üzerinde görüşerek birbirlerini tanıma ve bakış açılarını öğrenme fırsatı
yakalamış oldular.

Şirket kültürlerindeki esas farklılıklara rağmen bu görüşmeler 2 şirket arasındaki kültürel


etkileşimin kritik bir adımını oluşturmuştur.

Görüşmeler sonucunda 2 şirket yöneticisi de yakın gelecekte karşılaşabilecekleri endüstri içi


konsolidasyonlara dikkati çekmiş ve otomotiv endüstrisinde artan rekabetin verdiği
rahatsızlığı dile getirmişlerdir.

8
D.ĠġLETME ANALĠZĠ........................................................................................

1. DıĢ Çevre Analizi– Otomotiv Sektörü

1.1 Genel Çevre Analizi

Uluslararası mali piyasalarda yaşanan istikrarsızlık, 1998 yılında dünya ekonomisinde


büyüme hızının yavaşlamasına neden olmuştur.Reel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)
büyüme hızının, 1997 yılındaki yüzde 4,2 düzeyinden 1998 yılında yüzde 2,3'e gerilediği
tahmin edilmektedir.

Sanayileşmiş ülkelerde istikrarlı ekonomik büyüme ve fiyat istikrarı 1998 yılında da


sürmüştür. Asya ülkelerinden gelen dış talepte daralma görülmesine rağmen, iç talebin canlı
olması 1998 yılında Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinde istikrarlı ekonomik büyüme
sağlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerde 1998
yılında reel GSYİH büyüme hızının sırasıyla yıllık yüzde 3,6 ve yüzde 2,8, tüketici fiyatları
artış oranının ise yıllık yüzde 1,6 ve yüzde 1,5 olarak gerçekleştiği tahmin edilmektedir.

Avrupa Birliği üyesi ülkelerden 11 üye ülke 1998 yılı sonunda Maastricht ekonomik
yakınlaşma kriterlerini sağlamış, enflasyon ve faiz oranları önemli ölçüde birbirine
yaklaşmıştır. Bu ülkelerde 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren resmi olarak Para Birliği'nin son
aşamasına geçilmiştir. Avrupa tek para birimi Euro, kaydi para olarak kullanıma girmiş ve
döviz kurları kendi aralarında geri dönülmeyecek şekilde sabitlenmiştir. Euro ile Birlik üyesi
ülkelerde tek pazar hedefinin sağlanması beklenmektedir.

Gelişmekte olan Güneydoğu Asya ülkelerinde 1997 yılı ikinci altı aylık döneminde başlayan
mali krizin ardından 1998 yılı Ağustos ayında Rusya’da yaşanan mali kriz, başta Latin
Amerika mali piyasaları olmak üzere istikrarsızlığın genel olarak uluslararası mali piyasalara
yayılmasına neden olmuştur. Bu durum gelişmekte olan Asya ülkelerinde 1998 yılında
ekonomik daralmaya neden olmuştur. Ayrıca Japonya’da 1997-98 döneminde yaşanan
durgunluk, bu ülke ile yakın ekonomik ilişkileri olan gelişmekte olan Asya ülkelerinin mali
kriz sonrasında büyüme devresine girmelerini engellemiştir.

9
1.2 Sektör Çevresi Analizi

 Dış çevre analizi çerçevesinde, 1997 yılı Nisan ayı itibariyle ;


 Chrysler’in satışları % 8 artarken,
 Toyota’nın satışları % 11, Honda’nın satışları % 13 artış,
 Nissan’nın satışları % 24 düşüş göstermiştir.
 GM ve Ford’un satışlarının ise oldukça iyi olduğu biliniyor.
 Chrysler’in pazar payı ABD’de giderek düşmekte ve binek otomobilleri konusunda
Avrupa’da çok az bir pazar payına sahip bulunmaktadır.
 Chrysler büyük ölçüde hafif kamyonet ve Jeep türü araçların satışına bağımlı
bulunmaktadır.

Chrysler ve Daimler- Tablo 1: Dünyanın en büyük otomobil üreticileri


(1997 yılı rakamlarıyla otomobil ve hafif kamyon
benz’in dünya genelindeki üretimi, 000)
faaliyet durumları
2. İç Çevre Analizi Ģu
Otomobil 1997 1998 2000
Ģekilde özetlenebilir:
GM 7,774 7,188 7,808
Chrysler 1997 yılı Ford 6,543 6,179 6,359
gelirlerinin % 85’ini ($52.1
Toyota 4,013 4,074 4,508
milyar) ABD’den, % 8’ini
Volkswagen 3,931 4,008 4,161
($4.95 milyar) Kanada’dan
ve kalan % 7’sini ($4.19 Chrysler 2,695 2,795 2,968
milyar) ise diğer ülkelerden Nisssan 2,612 2,579 2,646
elde etmiştir. Honda 2,291 2,357 2,436

Daimler-Benz ise, Fiat 2,432 2,241 2,264


gelirlerinin % 63’ünü ($43.9 Peugeot 1,608 1,585 1,767
milyar) Avrupa’dan, % Renault 1,421 1,568 1,567
21’ini ($15 milyar) Kuzey
Mitsubishi 1,448 1,477 1,535
Amerika’dan, % 8’ini ($5.4
Hyundai 1,287 1,199 1,434
milyar) Asya’dan, % 4’ünü
($3 milyar) Latin BMW 1,143 1,169 1,341
Amerika’dan ve kalan % Daimler 909 1,082 1,227
4’ünü de diğer ülkelerden
elde etmiştir.

10
2. Ġç Çevre Analizi

Şirket iç yapısı her iki tarafta yeni şirkette 5 kurul üyeliğine sahip olurken
(Alman yasalarının gereği olarak) işgücü de 10 sandalyeye sahip
bulunacaktır. Yeni organizasyon yapısına göre, Messrs. Schrempp ve
Eaton’ın (co-chief executive officers olarak) genel müdürlük görevini üç yıl
birlikte yürütmelerine karar verilmiştir. Birisi Stuttgart diğeri Detroit’te
olmak üzere iki şirket genel merkezi olmakla birlikte, mühendislik, üretim ve
pazarlama faaliyetleri ayrı yürütülmeye devam edilecektir. 1998 yılının
sonuna kadar iki ayrı şirket DaimlerChrysler adı altında yeni bir şirket olacak
ve eski hisse senetleri yeni şirketin hisse senetleri değiştirilecektir.

DaimlerChrysler (bir Alman şirketi olarak) Kanada’ya gümrüksüz otomobil


satması için Kanada ile görüşmeler yapıldı.Mühendislik ve üretim
operasyonları maksimum maliyet avantajı yaratacak bir şekilde
birleştirilmesi problem olarak görülüyordu.ABD ve Almanya’nın farklı
hukuk, muhasebe, finans ve yönetim sistemleri problemli olması ayrıca
problemleriydi.İki firmanın işçi-işveren-sendika ilişkileri çok farklı idi.
Almanlarda denetleme kurulunun yarısını mavi yakalılar temsil
ediyordu.Amerikalıların çalışan maaşları daha yüksek iken Almanlar’da işçi
hakları daha iyi korunuyor ve çalışan mutluluğuna önem
veriliyordu.Birliktelik süresince Amerikalıların işyerinde cinsel tacize
yatkınlıkları ve Almanların yemek yeme adetleri bile problemlere sebep
olmuştur.

Sonuç olarak iki farklı kültürün, iki farklı iş sürecinin, iki farklı hukuksal
sisteme tabi olan şirketin biraraya gelmesi durumunda departmanlar bazında
problem yaşanmaması zor bir durumdu.

11
E. SWOT ANALĠZĠ

1. Güçlü Yanlar

 Çok uluslu bir şirket olduğu için hukuksal manada işlerini işlerine
geldiği gibi uydurma olanakları var.

 AR-GE için yılda 45 Milyar Dolar bütçe ayırabilmişlerdir.

 Geniş bir alana yayılmış sistemleri var. Nitelikli iş güçü ve ucuz


hammadde kaynakları konusunda bol alternatif avantajı sağlar.

 İki köklü şirketin tecrübe paylaşımı söz konusu.

 Yeni şirketin ürün yelpazesi daha geniş olacaktır.

 Daimler önemli bir marka, isim değeri ile ortaklığa güç katıyor.

 Chrysler maliyet etkinliği konusunda başarılı.

 Beraber İnnavasyonda lider teknolojiye sahipler.

 Ciroları ve Pazar payları artıyor

12
2. Zayıflıklar

 İki farklı kültürden şirketin birleşmiş olması (Amerika & Avrupa)


 Daha büyük şirketleri yönetmek hesaplarını tutmak daha zordur.
 Pazarlama çalışmalarının hem marka hemde ürünler üzerine ayrıca
yapılması durumu.
 DaimlerChrysler adı bir marka adı olarak uzun ve daha önce
duyulmadığı için garipsenmiş.
 Pazarlama çalışmalarının hem marka hemde ürünler üzerine ayrıca
yapılması durumu.
 Ürünlerin üzerinde markanın birebir adı bulunamıyor
 Şirketler her ne kadar kağıt üzerinde birleşmiş olsada fiziki varlıklar
ikililik yaratıyor.
 Çalışan devinimi artış göstermiştir.

13
3. Fırsatlar

 Şirketler gerek ürün gamında gerek bölge bazında oyun stratejileri


geliştirebilir.
 US piyasasında Ford'un güvenlik ile problemleri sonucu pazarda D&C
fark yaratabilir.
 Yeni teknolojilerin geliştirilmesinde lider konumuna geçilebilir.
 Yeni bir marka adı altında pazarın hassasiyetlerine yönelik global
değerler edinilebilir.
 Pazarlama, iş yönetimi, maliyet analizi gibi konularda ortaklıkla
verimlilik arttırılabilir.
 Dizaynda radikal kararlar almak eskiye oranla daha az risklidir çünkü
daha büyük oyuncusundur, popüler kültürü belirlemede etkin daha
çoktur.
 Pazarın fırsatları seninde fırsatların oluyor.

14
4. Tehditler

 Şirketler arası haberleşme eksikliği olabilir.


 Nihai müşterilerin birleşme hakkında doğru bilgilenmeyip marka, ürün ve
hisse senetlerine karşı tepkili davranabilir.
 Farklı iki şirket kültürünün çakışması yüzünden zaman içinde yeni bir
şirket felsefesi ve kimliği oluşturulamayabilir.
 Pazarın tehditlerinin etkisi daha büyük olabilir.
Ör: Petrol fiyatlarının aşırı artması otomobil, kamyon, tır, jeep alımını
etkiler ise bu durumun etkisini D&C rakiplerine oranla daha büyük
hisseder.
 Hem pazar tiplerinin (EU&NAFTA) hem de bu pazarların
değişkenliklerinin farklı olması, tek bir - ana pazarlama stratejisinin
oluşturulmasına engel olabilir.

15
F. SONUÇ

Birleşme dünya çapında olmuştur akedemisyen ve sektör adamları hatta şirket yöneticileri
dahi bulundukları varsayımlarda %100 haklı çıkamamışlardır.

Öncelikle bu birleşme piyasa dengelerini etkilemiş ve pazarda tehditler yaratmıştır.

 Toyota’nın Lexus ve Nissan Motor’un Infinity marka lüks modelleriyle Mercedes’le


rekabet ettiği göz önünde bulundurulduğunda bir tehdidin söz konusu olduğu
söylenebilir. Chrysler’in spor jeep ve minivanlarında Mercedes’in know-how’ı ve
lüks imajı kullanılarak oluşturulacak yeni modellerin Japon şirketleri için genel bir
tehdit oluşturacağını dile getirilmekteydi.

 Chrysler’in Avrupa’da önemli bir pazar payının olmaması nedeniyle birleşmenin


Japon şirketleri için Avrupa pazarı açısından korkulacak bir yanının olmadığı da ileri
sürülmektedir

 ABD pazarında birleşme ile birlikte Chrysler’in spor otomobillerinde kalite


yükseleceğinden bu konudaki rekabet koşulları kızışacaktır. Bu, Japon şirketleri için
önemli bir dezavantaj oluşturacaktır.

 Daimler-Benz ve Chrysler birleşmesinin otomotiv endüstrisinde bir konsolidasyon


etkisinin habercisi olduğu söylenmiştir.

 Daha önce Ford’un Jaguar’ı, Fiat’ın Alfa’yı, BMW’nun Rover’ı ve Chrysler’in


American Motors’u satın almasında da aynı durum öngörülmüştür.

Daimler-Benz ve Chrysler birlikteliği 2007'de Chrysler‘ in yüzde 81.1'lik hissesinin ABD'li


yatırım fonu Cerberus Capital Management'a sattılması ile sonlandı.

ÇÜNKÜ: DaimlerChrysler'in ABD’de de özellikle son yıllarda zarardan bir türlü


kurtulamadı. Yeni yatırımların önü tıkamaya başladı. Durumun Avrupa pazarına ve
Mercedes’e yansımasından korkan Almanlar o tarihte yapılan anlaşmaya göre DC
hisselerinin yüzde 19.9'unu elinde tutmaya devam etti. 17 milyar doları bulan emeklilik
tazminatı ve sağlık sigortası harcamalarıyla ilgili sorumlulukları Chrysler'de kaldı.

Almanlar yeni kurumsal yapılanma ardından, Daimler AG olarak devam ettiler.

2009 yılı içinde Daimler'in, Chrysler'den tamamen ayrıldı.

Kalan %19.9 oranında hissesini de Chrysler'e en kısa sürede devredecek olan Daimler AG iki
yıl süresince de Chrysler'in emeklilik kasasına da 400 milyon dolar ödeyecektir.

16
G.KAYNAKÇA

-http://tr.wikipedia.org/wiki

-Ġmer, P. IS443 Ders 1, Ders 7 Güz-09 notları

- MITCHENER Brandon, “Daimler-Benz, Chrysler Officials Herald the Benefits of


Merger”, The Wall Street Journal Europe, 8-9 May 1998.

-ĠTO Otomotiv Sektörü Raporu -2000

17

You might also like