Değerlik Bağı Teorisi (ÖZET)

Ligant = Lewis bazı

Metal = Lewis asidi
s, p ve d orbitalleri belirli geometrilerde hibrit orbitalleri verir
M-L hibrit orbitallerinin sayısı ve tipi kompleksin geometrisini belirler

Sekizyüzlü kompleks
e.g. [Cr(NH3)6]3+
Dörtyüzlü e.g. [Zn(OH)4]2- Kare düzlem e.g. [Ni(CN)4]2-

VB Teorisi…

Bağların kovalet olduğunu kabul eder

Kompleks renklerini açıklayamaz
Spektrokimyasal seriyi açıklayamaz
 Molekül Orbital Teorisi (MOT)

MO teorisi hem iyonik hem kovalent etkileşimi dikkate alır.

Açıkladığı kavramlar: Spektrokimyasal Seri ve Bulut Genişlemesi etkisi

karşıbağ orbitali

e.g. hidrojen molekülü 1s

1s 1s

1s
bağ orbitali

H atom H2 molekülü H atom

Ligant Grup Orbitalleri (LGO)

Metal değerlik kabuk orbitalleri = 3d, 4s, 4p

Ligant değerlik kabuk orbitalleri = 6 x sp3 hibrit

LCAO yaklaşımı e.g. [Co(NH3)6]3+ = sigma-bağlı kompleks

1s 2s 2p

sp3 hibrit orbitalleri
N
H
H
H
sp3 hibrit orbitalleri

Altı sp3 hibrit ligant orbitalleri Ligant Grup Orbital (LGO) setlerini oluşturur
Oh kompleksinde Metal Atom Orbitallerinin Simetrileri

Oh kompleksinde Ligand Grup Orbitallerinin Simetrileri

a1g + t1u + eg

1 + 3 + 2 = 6 tane LGO
 t1u*
e.g. [Co(NH3)6]3+ Co3+ = d6 = 6 e-

a1g* 6 x NH3 = 12 e-

Total = 18 e-
4p düşük spin

4s eg*

o

3d t2g
6 x LGO

eg

t1u
L

L L
a1g
L L
Energy Mn+ ML6n+ L
e.g. [CoF6]3- t1u* Co3+ = 6 e-

6 x F- = 12 e-
a1g*
Total = 18 e-

4p yüksek spin

4s
eg*
o
3d t2g
6 x LGO
eg

t1u
L

L L
a1g
L L
Mn+ ML6n+ L
M-L -bağlı kompleksler

-verici ligantlar e.g. H2O,OH-, halojenürler (Cl-, Br-, I-)

-bağı
-bağı
elektron yoğunluğu -bağı
Ligandın dolu p veya d orbitallerinden
Metalin t2g orbitallerine verilir.

-alıcı ligantlar e.g. CO, N2, NO, alkenler

elektron yoğunluğu O C C O

Metalin t2g orbitallerinden

Ligandın boş * veya * orbitallerine verilir.


-verici ligantlar: dolu ligant orbitalleri ve boş metal orbitalleri
t1u*

a1g*

eg*
4p
o
4s t2g* Ligant -orbitalleri
(dolu)
3d

Ligant -orbitalleri
t2g
(dolu)
eg

t1u

a1g
Enerji Mn+ ML6n+ 6L
-alıcı ligantlar: boş ligant karşıbağ orbitallerine geri-bağlanma
t1u*

a1g*

t2g*
4p
eg*
4s Ligant -orbitalleri
o
(boş)
3d

t2g
Ligant -orbitalleri
(dolu)
eg

t1u

a1g
Enerji Mn+ ML6n+ 6L
 Özet

-bazı -asiti

Δo küçülür Δo büyür
 Ligant Grup Orbitalleri

(Simetri Uyumlu Orbitaller)

Ψpz = ½[σ1- σ6]

Ψpy = ½[σ3- σ5]

Ψpx = ½[σ4- σ2]

Ψs = 1/6[σ1+ σ2 + σ3 + σ4 + σ5 + σ6]
Ψz2 = 1/12[2σ1+2σ6-σ2-σ3-σ4-σ5]

Ψ x2-y2 = 1/2[σ2-σ3+σ4-σ5]
 p d
Orbitalleri Orbitalleri
kolonu kolonu

Dörtyüzlü Komplekslerde Merkez Atom Orbitallerinin Simetrileri

s : A1g (px,py,pz) : T2 d(x2-y2, dz2) : E

(dxy,dxz,dyz) : T2
Sekizyüzlü Komplekslerde Merkez Atom Orbitallerinin Simetrileri

s : A1g (px,py,pz) : T1u d(x2-y2, dz2) : Eg

(dxy,dxz,dyz) : T2g
Karedüzlem Komplekslerde Merkez Atom Orbitallerinin Simetrileri

s : A1g pz : A2u dz2 : A1g

(px,py) : Eu dx2-y2 : B1g

dxy : B2g

(dxz,dyz) : Eg