GEOMETRİ DÖNEM

ÖDEVİ

KONU: AÇIORTAY TEOREMLERİ VE ÖRNEK SORU ÇÖZÜMLERİ

KAYNAK: SÜRAT GEOMETRİ 1
 1) İÇ AÇIORTAY
TEOREMİ
A
Bir üçgende,
herhangi bir
açıortayın karşı
kenar üzerinde
ayırdığı parçaların
uzunlukları oranı, bu
parçalara bitişik
kenarların B N
C
uzunlukları oranına
eşittir. AB BN
AC NC
 A 1) [AN] açıortayının ayırdığı ABN ve ANC
üçgenlerinin, [NB] ve [NC] kenarlarına
ait yükseklikleri ortak olduğundan

A(ABN) BN
A(ANC) NC

T H yazabiliriz. Şekilde görüldüğü gibi, [AN] açıor-

tayının N noktasından [AB] ve [AC] kenarları-
na çizilen dikmeler eşittir.

NH olur.
B C NT
N
2)
A(ABN) ½×AB×NT AB
A(ANC) ½×AC×NH AC

(1) VE (2) EŞİTLİKLERİNDEN, AB BN OLUR.

AC NC
 N

[KT], K açısının açı ortayıdır.

NK=12 cm KM=9 cm MN=14 cm
12 cm 14 cm ise TM doğru parçasının uzunluğunu
T bulunuz.

M
K
9 cm
ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.
 N TM=x dersek, TN=14-x olur. Açıortay teore-
mine göre,

KM TM bulunur. Verilenler yerine

KN TN yazılırsa;
12 cm 14 cm
T
9 x
12x = 9 (14-x)
12 14-x  21x=126
 x=6 cm çıkar

M
K
9 cm

Yani |TM|=6 cm bulunur.

 A

ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.

B C
N
6 5

[AN] A açısının açıortayıdır. |BN|=6 cm |NC|= 5 cm

ve ABC üçgeninin çevresi 33 cm ise |AC|=?
 A Üçgenin çevresi 33 cm verildiğine
göre |AB|+|AC|+|BC|=33 cm’dir.

|BC|=11 cm olduğundan |AB|+|AC|=22 cm olur.

|AC|=x dersek |AB|=22-x olur.

Açıortay teoremine göre,

B C AB BN
N yazabiliriz.
AC NC
22-x 6 ⇒6x=5 (22-x)
x 5 ⇒6x=110-5x DOLAYISIYLA |AC|=10 CM ÇIKAR.
⇒11x=110
⇒X=10 cm
 A

a a Şekildeki ABC
c E b üçgeninde, a,b,c kenar
D uzunlukları [AN],[BD],
[CE] sırasıyla A,B,C
O açılarına ait
b c açıortaylardır.
Açıortayların kesim
b c
noktası O olmak üzere ;
B C
N
a
OA b+c OB a+c OC a+b
ON a OD b OE c
 A OA AB (Açıortay teoremi)
ON BN
a a
cE D
b OA AC (Açıortay teoremi)
ON NC
O
b c BİRLEŞTİRİRSEK;
b c
B C OA AC AB
N BURADAN;
ON NC BN
a
OA AC+AB b+c BULUNMUŞ OLUR.
ON NC+BN a
 A

a a
E D
O
b c
b c
B C ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.
N

Şekilde [AN] , [BD ] , [CE] sırasıyla

A, B,C açılarının açıortaylarıdır.
|AB|=8 cm |AC|=10 cm |BC|=12 cm
olduğuna göre; |OA|
=?
|ON|
 A

a a
E D
O
b c
b c
B C
N

OA AB+AC 8+10 5
ON BULUNMUŞ
BC 12 3 OLUR.
 1) DIŞ AÇIORTAY
TEOREMİ
A

B C N

Bir ABC üçgeninde A açısının dış

açıortayı [BC] kenarının uzantısını N
noktasında kesiyorsa; AB BN olur.
AC NC
 A

10
8

B 5 C x N

Şekilde [AN] A açısının açıortayıdır. |AB|=10

cm |AC|=8 cm |BC|=5 cm ise, |CN|=x kaç
cm dir?
ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.
 A

10
8

B 5 C x N

Dış açıortay teoremine göre ;

AB BN yazabiliriz. Verilenleri yerine
AC NC koyarsak;

10 5+x
10x = 8 (5+x)
8 x 10x = 40+8x
2x = 40
x = 20 cm çıkar.
 A

B D C N
Şekildeki ABC üçgeninde [AD], A
açısının iç açıortayı, [AN], A
açısının dış açıortayı olmak
üzere
1- [AD] diktir [AN]

BD BN
2- olur.
DC NC
 A

B D C N
6 4 x

Şekildeki ABC üçgeninde [AD] ve [AN] sırasıyla A

açısının iç ve dış açı ortaylarıdır.
|BD|=6 cm |DC|=4 cm olarak veriliyor. |CN|=?

ÇÖZÜM İÇİN TIKLAYINIZ.

 A

B D C N

|CN|=x olsun
BD BN
olduğundan
DC NC
6x=4 (10+x)
6 10+x
6x=40+4x
4 x
2x=40
X=20 cm çıkar.