herstructurering

Ruimte voor de Brabantse economie

Brabantse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen

 Ruimte voor de Brabantse economie

Hoogwaardige, duurzame en voldoende vestigingsruimte voor

Henry van Gorkum (Hoofd Milieu-
zaken RSDB): “Op Vosdonk werd
De ondernemer over Vosdonk (Etten-Leur)
bedrijven. Dat is een belangrijke randvoorwaarde voor een
bloeiende economie. Zéker in Brabant, waar de economische
dynamiek groot is. Bedrijven breiden uit, vernieuwen, of
vestigen zich voor het eerst in onze provincie. Tegelijkertijd is
de bestaande ruimte schaars en willen we daar zorgvuldig
mee omgaan. We willen landelijk buitengebied en natuur niet
onnodig opofferen.
Door bestaande bedrijventerreinen te herstructureren kan voor

in de jaren ’80 een forse bodem-
verontreiniging vastgesteld. De hier
gevestigde bedrijven sloegen de han-
den ineen, maar onze agenda’s ble-
ken te verschillend. Pas in 2003
een deel in de ruimte- en kwaliteitsbehoefte worden voorzien.
Dat loont de moeite, want met bijna 5.500 hectare heeft
Brabant het grootste areaal verouderde bedrijventerreinen van
Nederland.

kwam er schot in de zaak. De BOM De Brabantse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijven-

nam het voortouw. De clou: sanering terreinen (BHB) is speciaal opgericht om dit herstructurerings-
breder trekken en combineren met proces op gang te krijgen.
herstructurering van het héle terrein.

Geen overbodige luxe, want de leeg-

stand nam steeds verder toe; het

terrein ging achteruit. De BOM

vervult nu met succes een bindende

rol. Betrokken partijen merken dat

de overeengekomen doelstellingen

worden bereikt en dat is wel eens

anders geweest.”
Herstructurering van bedrijventerreinen
herstruc
De lokale bestuurder over Ladonk/Vorst (Boxtel)
Herstructurering van 1.295 hectare
BHB: de verbindende schakel
Jan van Homelen (burgemeester/
portefeuillehouder EZ in Boxtel):
”In Boxtel hebben we de herstruc-
turering van een bedrijventerrein
gekoppeld aan de ontwikkeling van
een nieuw terrein. Daardoor ontstaan
extra mogelijkheden voor segmente-
ring: het bijeenbrengen van bedrijfs-
activiteiten die bij elkaar passen. De
BOM heeft de publieke en private
partijen op één lijn gekregen, vanuit
een onafhankelijke positie en handig
gebruikmakend van eerdere ervarin-
gen. Met een effect dat verder reikt
dan de herstructurering alleen. De
samenwerking is toegenomen, bij-
voorbeeld op het terrein van perso-
neelsdiensten. Zo heeft de herstruc-
turering een grote spin-off gekregen.”
In de praktijk blijkt herstructurering een ingewikkeld proces.
Publieke en private belangen lopen vaak niet gelijk op. De
bereidheid om zelf te investeren in gebouwen én in openbare
ruimte is zowel bij overheid als bij bedrijfsleven niet vanzelf-
sprekend. Bovendien ontbreekt het vaak aan specifieke
deskundigheid die voor een dergelijk proces noodzakelijk is.
De BHB vormt in deze situatie de verbindende schakel. Door
partijen bij elkaar te brengen en het planvormingsproces (vlot)
te trekken, door zonodig financieel te participeren en door
kennis en ervaring aan andere partijen over te dragen. Dat is
geen vrijblijvende opdracht. In tegendeel: in 2015 moet in
totaal 1.295 hectare zijn geherstructureerd, maar liefst een
kwart van de verouderde terreinen!
De BHB is een samenwerkingsverband van de Provincie Noord-
Brabant en de N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij
(BOM). Organisatorisch is de BHB ondergebracht bij de BOM,
een organisatie die al zeer ruime ervaring heeft in het opereren
tússen overheid en bedrijfsleven. En het past in haar centrale
missie: kansen creëren voor Brabant, door het versterken van
de economische groei- en innovatiekracht.
 De procesmanager over Hoogeind (Helmond)
Rob Gordon (procesmanager BHB):

“Hoogeind in Helmond is een

bedrijventerrein met een enorme

verscheidenheid. Maar wel verou-

derd; verpaupering lag op de loer.

Ingrijpen was echt noodzakelijk, en

de BHB is binnengehaald om dat

cturering
op gang te krijgen. De samen-

werking verloopt prima. Ik merk

dat onze ‘hands on’-aanpak op

prijs wordt gesteld: dicht bij de

BHB heeft geen winstoogmerk ondernemers en met de gemeente

Processturing, participatie en kennisoverdracht

Bestaande bedrijventerreinen weer aantrekkelijk maken voor het bedrijfsleven. Daarvoor zet de
BHB drie middelen in.

Processturing
Herstructurering begint bij het maken van een uitvoerbaar plan. Een plan waarin zowel publieke
als private partijen zich kunnen vinden. Dit is slechts mogelijk wanneer deze partijen vanaf het
allereerste moment bij elkaar worden gebracht. Zij moeten tot een eenduidige visie komen op
het bedrijventerrein en de marsroute uitstippelen die nodig is om de doelstellingen te halen. De
BHB neemt hierin de regie volledig in handen. De partijen worden stap voor stap door het plan-
vormingsproces geleid. Een proces dat niet alleen een plan oplevert, maar bovenal commitment
en draagvlak voor de komende herstructurering.

Financiële participatie
Ook in de realisatiefase kan de BHB een rol spelen, maar dan als financiële partij. De BHB heeft
hiervoor bijna € 35 miljoen beschikbaar.

Kennisdeling
De BHB is geen organisatie met winstoogmerk. Zij vindt het belangrijk dat de opgedane kennis
en ervaring beschikbaar worden gesteld aan andere partijen. Ook wanneer de BHB niet zelf als ruggensteun. Het geheim van de

betrokken is bij een herstructurering. Want het gaat uiteindelijk om de versterking van de Brabantse smid: de drijfveren tot verandering

economie! De BHB stelt opgedane kennis en expertise via diverse kanalen beschikbaar, zoals naar boven halen, doorgronden en

publicaties op internet, gedrukte uitgaven en tijdens bijeenkomsten. vervolgens slim combineren. Dat

vraagt diplomatie, maar vooral ook

vasthoudendheid.”
Herstructurering van bedrijventerreinen
Processturing in hoofdlijnen
Elk project kent zijn eigen procesgang en zijn eigen bijzonder-
heden. Maatwerk dus. Maar onderstaande fasering kan in vrijwel
alle projecten als richtlijn dienen.
In de initiatieffase (6 tot 9 maanden) wordt vastgesteld of
het lokale bedrijfsleven en de gemeente herstructurering nood-
zakelijk vinden én bereid zijn daaraan zelf bij te dragen. Alleen
als deze vraag door beide partijen met ja wordt beantwoord,
zal de BHB haar activiteiten oppakken c.q. voortzetten. Deze
eerste fase mondt uit in een Masterplan, met daarin een toe-
komstvisie op het bedrijventerrein.
Tijdens de planvormingfase (12 tot 18 maanden) wordt
onder regie van de BHB stapsgewijs toegewerkt naar een
herstructureringsplan, vaak gesplitst in plannen voor de verschil-
lende deelgebieden van het bedrijventerrein. Hiervan maken
een programma van eisen, stedenbouwkundige ontwerpen en
haalbaarheidsanalyses deel uit. Deze fase wordt bezegeld met
de ondertekening van een realisatieovereenkomst tussen alle
betrokken partijen.
In de realisatiefase vindt de uitvoering van het herstructure-
ringsplan plaats. Voor de doorlooptijd is geen standaard te
geven; dat is sterk afhankelijk van de aard en omvang van het
project. In deze fase heeft de BHB geen regierol meer, maar
kan wel betrokken zijn als financiële partner.
Ten slotte volgt de beheerfase. Het geherstructureerde terrein
wordt ‘geconserveerd’ door de inzet van parkmanagement. De
BHB heeft hierop in eerdere, bovenstaande fasen al geanticipeerd.
De regie van parkmanagement ligt bij professionele marktpar-
tijen. De BHB kijkt in deze fase enkel nog vanaf de zijlijn mee.
De procesmanager
De BHB zet voor de eerste twee fasen een procesmanager in,
die de sturende kracht is achter de totstandkoming van een
duurzame samenwerking. Een manager die de motieven en
belangen van betrokken partijen doorgrondt, daarop inspeelt
en voortdurend bezig is met de volgende stappen in het
proces. De procesmanager investeert in persoonlijke relaties en
draagvlak, zorgt voor een uitstekende organisatie van het
proces, bewaakt planningen en procedures. Hij heeft verstand
van herstructurering, inclusief de vele disciplines die daarbij
betrokken zijn. Kortom: de verbindende schakel.
 Goirleseweg 15, 5026 PB Tilburg
Postbus 3240, 5003 DE Tilburg
T (013) 53 111 61
F (013) 53 111 21
E bhb@bom.nl
I www.bom.nl/bhb

Februari 2006

BHB in een notendop De BOM: Bedrijvig voor Brabant

• Herstructurering wil zeggen: alle eenmalige ingrepen die
de veroudering van het terrein als geheel tegengaan en
die niet tot het reguliere onderhoud worden gerekend.
• De BHB is in 2005 opgericht, maar heeft in de jaren daarvoor
al verschillende pilotprojecten uitgevoerd. Door die ervaring
beschikt de BHB al vanaf de oprichting over veel kennis en
expertise.
• In 2010 wil de BHB het planvormingsproces hebben afgerond
voor ongeveer 1.295 hectare verouderd bedrijventerrein.
• De uitvoering van deze plannen moet uiterlijk in 2015 klaar
zijn. Dan is een kwart van alle verouderde bedrijventerreinen
in Brabant geherstructureerd.
• Voor de financiële participatie in bedrijventerreinen heeft de
BHB ongeveer € 35 miljoen beschikbaar.
Meer informatie Voor meer informatie over herstructurering van
bedrijventerreinen kunt u contact opnemen met de Brabantse Herstructure-
ringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen: (013) 53 111 61. Of kijk op
www.bom.nl/bhb; hier wordt alle relevante informatie over herstructurering
gepubliceerd, zoals kennisdocumenten en voorbeeldprojecten.
Kansen creëren voor Brabant, door het versterken van de eco-
nomische groei- en innovatiekracht. Dat is in enkele woorden
de missie van de N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij.
De BOM geeft bedrijven de ondersteuning die ze echt verder
helpt. Door te organiseren en te participeren. Bovendien deelt
de BOM kennis en ervaring met andere organisaties, zodat
gezamenlijk wordt gebouwd aan een vruchtbaar investerings-
klimaat.
De BOM heeft vier kerntaken:
- investeringsbevordering: het werven en verankeren van
(buitenlandse) bedrijven
- participatie en beheer: verstrekken van risicodragend kapitaal,
o.a. aan startende bedrijven
- ontwikkeling en innovatie: bundeling van innovatieve
krachten, en stimuleren van nieuwe bedrijvigheid
- herstructurering van bedrijventerreinen: het creëren van
ruimte voor de Brabantse economie